Đánh giá tác động môi trường dự án khu du lịch biển Bình Tiên. Định hướng xây dựng thành khu du lịch sinh thái bền vững

PHAÀN A: MÔÛ ÑAÀU MÔÛ ÑAÀU I/ ÑAËT VAÁN ÑEÀ: Hieän nay, moâi tröôøng töï nhieân maø ta ñang soáng ñaõ vaø ñang coù xu höôùng bò oâ nhieãm heát söùc nghieâm troïng. Moâi tröôøng ñoâ thò vaø caùc khu coâng nghieäp, nhaát laø ôû caùc vuøng kinh teá troïng ñieåm, ñaõ bò oâ nhieãm do chaát thaûi caùc loaïi khoâng ñöôïc thu gom vaø xöû lyù kòp thôøi. Hoäi nghò Kyoto ôû Nhaät – Vieät Nam chuùng ta cuõng laø moät thaønh vieân tham döï – noùi leân söï caàn thieát phaûi quan taâm ñeán moâi tröôøng cuûa caùc quoác gia treân toaøn caàu. Töø ñoù, moãi nöôùc ñaõ ñeà ra phöông phaùp laøm giaûm nguy cô oâ nhieãm moät caùch tích cöïc. Nhaèm hoã trôï cho coâng taùc baûo veä moâi tröôøng, Luaät Baûo veä moâi tröôøng ñaõ ñöôïc Quoác hoäi nöôùc Coäng hoaø xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam söûa ñoåi vaø thoâng qua ngaøy 29/11/2005,ø coù hieäu löïc thi haønh töø ngaøy 01/07/2006. Trong ñoù ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng ñöôïc xem laø coâng cuï ñeå quaûn lyù vaø kieåm soaùt moâi tröôøng ñoái vôùi caùc döï aùn ñaàu tö. Ngaøy nay, du lòch ñaõ trôû thaønh nhu caàu khoâng theå thieáu ñöôïc trong cuoäc soáng cuûa con ngöôøi vaø hoaït ñoäng du lòch ñang trôû thaønh moät ngaønh kinh teá quan troïng ôû nhieàu quoác gia treân theá giôùi. Du lòch laø lôïi theá ñeå phaùt trieån kinh teá cuûa nhieàu quoác gia, nhöng hoaït ñoäng du lòch cuõng tieàm aån caùc taùc ñoäng tieâu cöïc tôùi söï phaùt trieån beàn vöõng cuûa moâi tröôøng. Baûo veä moâi tröôøng laø cô sôû ñeå duy trì vaø phaùt trieån beàn vöõng du lòch. Töø ñoù, du lòch sinh thaùi (DLST) ra ñôøi, töøng böôùc thay theá caùc loaïi hình du lòch ñôn thuaàn vaø ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa con ngöôøi hieän ñaïi. DLST ñöa chuùng ta veà laïi vôùi moâi tröôøng thieân nhieân trong laønh, tìm hieåu veà nhöõng neùt vaên hoaù daân toäc maø chuùng ta voâ tình laõng queân hay khoâng ñöôïc bieát ñeán, ñem laïi nguoàn lôïi kinh teá quoác gia maø vaãn ñoùng goùp cho vieäc baûo veä moâi tröôøng. Ngaøy nay, Ninh thuaän tuy laø tænh coù nhieàu ñieàu kieän ñeå phaùt trieån DLST: VQG Nuí Chuaù, nhöõng baõi bieån ñeïp (Ninh Chöõ, Caø Naù, Vónh Hy,…), beân caïnh nhieàu loaïi hình du lòch ñaëc tröng: leã hoäi vaø nhöõng ñieäu muùa cuûa ngöôøi chaêm, nhöõng laøng ngheà truyeàn thoáng (goám, thoå caåm,…) nhöng vaãn khoâng thu huùt ñöôïc nhieàu du khaùch töø nôi khaùc ñeán. Trong quy hoaïch toång theå phaùt trieån du lòch tænh Ninh Thuaän naêm 2005 - 2010 ñaõ xaùc ñònh khu du lòch Bình Tieân laø 1 trong 5 khu du lòch caàn taäp trung xaây döïng sôùm, laø nôi haáp daãn vaø thu huùt khaùch du lòch trong nöôùc vaø quoác teá. Tuy nhieân, trong quaù trình xaây döïng vaø hoaït ñoäng khu du lòch Bình Tieân seõ khoâng traùnh khoûi nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán moâi tröôøng töï nhieân vaø xaõ hoäi. Beân caïnh ñoù, lónh vöïc du lòch sinh thaùi laø lónh vöïc maø toâi quan taâm vaø mong goùp moät phaàn nhoû trong vieäc phaùt trieån du lòch cuûa tænh Ninh Thuaän. Ñoù laø taát caû lyù do maø toâi löïa choïn ñeà taøi “Ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng cho döï aùn khu du lòch bieån Bình Tieân. Ñònh höôùng xaây döïng thaønh khu du lòch sinh thaùi beàn vöõng” ñeå laøm luaän vaên toát nghieäp. II/ MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU: Phaân tích vaø xaùc ñònh nhöõng taùc ñoäng coù lôïi, coù haïi töø hoaït ñoäng cuûa döï aùn ñeán moâi tröôøng taïi khu vöïc cuõng nhö caùc vuøng laân caän nôi döï kieán xaây döïng coâng trình. Töø ñoù, ñeà xuaát caùc bieän phaùp toång hôïp nhaèm giaûm thieåu ñeán möùc thaáp nhaát caùc taùc ñoäng tieâu cöïc veà moâi tröôøng ñaõ ñöôïc xaùc ñònh. Ñònh höôùng xaây döïng chöông trình DLST beàn vöõng phuø hôïp vôùi ñòa hình ñeïp, taøi nguyeân thieân nhieân phong phuù, baûn saéc vaên hoùa daân toäc ñaëc tröng cho khu du lòch bieån Bình Tieân tænh Ninh Thuaän. III/ NOÄI DUNG CHÍNH CUÛA ÑEÀ TAØI: Thu thaäp, toång hôïp vaø ñaùnh giaù ñieàu kieän moâi tröôøng töï nhieân, kinh teá vaø xaõ hoäi, caùc soá lieäu veà moâi tröôøng, laøm cô sôû cho vieäc xaùc ñònh nhöõng taùc ñoäng coù theå gaây ra do döï aùn khu du lòch bieån Bình Tieân. Khaûo saùt vaø ño ñaïc hieän traïng chaát löôïng moâi tröôøng taïi khu vöïc döï aùn. Ñaùnh giaù caùc taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng cuûa döï aùn trong giai ñoaïn xaây döïng cuõng nhö khi döï aùn ñi vaøo hoaït ñoäng kinh doanh. Nghieân cöùu vaø ñeà xuaát caùc bieän phaùp thích hôïp nhaèm khoáng cheá caùc taùc ñoäng coù haïi ñeán moâi tröôøng töï nhieân – kinh teá – xaõ hoäi do döï aùn gaây ra. Ñeà xuaát chöông trình giaùm saùt moâi tröôøng haèng naêm cho döï aùn. Thu thaäp, toång hôïp vaø ñaùnh giaù tieàm naêng phaùt trieån du lòch sinh thaùi cuûa döï aùn du lòch bieån Bình Tieân. Töø ñoù ñònh höôùng phaùt trieån du lòch sinh thaùi beàn vöøng cho khu du lòch Bình Tieân. IV/ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU: IV.1/ Phöông phaùp luaän: Döï aùn xaây döïng du lòch bieån Bình Tieân Daân cö soáng xung quanh khu döï aùn Moâi tröôøng kinh teá – xaõ hoäi Taøi nguyeân thieân nhieân Moâi tröôøng töï nhieân (ñaát, nöôùc, khoâng khí) Moâi tröôøng ñöôïc taïo thaønh töø nhöõng thaønh phaàn nhö: ñaát, nöôùc, sinh vaät vaø con ngöôøi. Caùc yeáu toá naøy ñöôïc goïi laø moâi tröôøng thaønh phaàn vaø giöõa chuùng coù moái quan heä chaët cheõ vôùi nhau. Trong ñoù con ngöôøi vaø caùc hoaït ñoäng soáng cuûa con ngöôøi coù aûnh höôûng quan troïng leân caùc moâi tröôøng thaønh phaàn. Moãi thaønh phaàn moâi tröôøng laïi laø moät moâi tröôøng hoaøn chænh. Hay noùi caùch khaùc ñoù laø moät moâi tröôøng thaønh phaàn cuûa moâi tröôøng sinh thaùi. Do luoân coù nhöõng taùc ñoäng ñoàng thôøi tôùi moät thaønh phaàn moâi tröôøng neân ta caàn phaûi ñaùnh giaù toång hôïp caùc taùc ñoäng. Toång quaùt hoaù phöông phaùp luaän cuûa moái quan heä trong sinh thaùi moâi tröôøng cuûa döï aùn theo sô ñoà sau: Hình 1: Moái quan heä trong sinh thaùi moâi tröôøng cuûa döï aùn Chuùng ta khoâng theå döï ñoaùn nhu caàu cuûa caùc theá heä töông lai duø laø ôû möùc ñoä naøo ngay caû öôùc tính thoâi nhöng chuùng ta coù theå ñaûm baûo ñeán möùc toái ña coù theå cuûa caùc löïa choïn vaø khaû naêng. Do ñoù caàn chuù troïng nhieàu hôn vaøo baûo toàn caùc taøi nguyeân thieân nhieân ñeå phoøng ngöøa hay buø ñaép söï maát maùt moät cô sôû taøi nguyeân thieân nhieân maø söï phaùt trieån trong töông lai phuï thuoäc nhieàu vaøo ñoù. Bôûi vì vaäy phaïm vi ñeå quaûn lyù toát hôn vieäc söû duïng, taùi taïo vaø baûo toàn taát caû caùc taøi nguyeân thieân nhieân laø thoâng qua quaù trình ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng. “PTBV laø söï phaùt trieån nhaèm thoaû maõn caùc nhu caàu hieän taïi cuûa con ngöôøi nhöng khoâng toån haïi tôùi söï thoaû maõn caùc nhu caàu cuûa theá heä töông lai” Ñaït ñeán söï PTBV caàn ñaït ñöôïc ñoàng thôøi 3 muïc tieâu cô baûn sau: - Beàn vöõng kinh teá laø moät neàn kinh teá taêng tröôûng lieân tuïc nhöng khoâng gaây ra söï suy thoaùi caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân vaø nhaân taïo do bieát vaän duïng kyõ thuaät vaø söï khoân kheùo cuûa con ngöôøi, ñoàng thôøi khoâng gaây ra oâ nhieãm moâi tröôøng. - Beàn vöõng taøi nguyeân vaø moâi tröôøng ñoøi hoûi khai thaùc söû duïng taøi nguyeân ñeå ñaùp öùng nhu caàu hieän taïi maø khoâng laøm toån haïi ñeán khaû naêng ñaùp öùng nhu caàu cuûa caùc theá heä töông lai. Ñieàu naøy theå hieän qua vieäc söû duïng taøi nguyeân moät caùch hôïp lyù, ñaûm baûo ña daïng sinh hoïc, khoâng coù nhöõng taùc ñoäng tieâu cöïc ñoái vôùi moâi tröôøng. - Beàn vöõng xaõ hoäi laø moät xaõ hoäi maø trong ñoù neàn kinh teá phaùt trieån, chaát löôïng cuoäc soáng tinh thaàn ñöôïc naâng cao khoâng ngöøng, chaát löôïng moâi tröøông soáng ñöôïc ñaûm baûo. Söï coâng baèng cuûa ngöôøi daân trong vieäc coù lao ñoäng, ñaûm baûo caùc quyeàn lôïi khaùc veà kinh teá, chính trò, xaõ hoäi. IV.2/ Phöông phaùp cuï theå: Phöông phaùp thoáng keâ: söû duïng trong vieäc thu thaäp vaø xöû lyù soá lieäu khí töôïng, thuûy vaên, kinh teá – xaõ hoäi taïi khu vöïc döï aùn. Phöông phaùp khaûo saùt thöïc ñòa: laáy maãu ngoaøi hieän tröôøng vaø phaân tích trong phoøng thí nghieäm (maãu ñaát, nöôùc vaø thuyû sinh) nhaèm xaùc ñònh caùc thoâng soá veà hieän traïng chaát löôïng moâi tröôøng ñaát, nöôùc taïi khu vöïc hoaït ñoäng döï aùn. Phöông phaùp ñaùnh giaù nhanh: treân cô sôû heä soá oâ nhieãm do toå chöùc y teá theá giôùi thieát laäp nhaèm öôùc tính taûi löôïng oâ nhieãm töø caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn. Phöông phaùp ñieàu tra xaõ hoäi hoïc: ñöôïc söû duïng trong quaù trình phoûng vaán nhaân daân ñòa phöông taïi khu vöïc. Noäi dung phoûng vaán ñöôïc trình baøy döôùi daïng phieáu ñieàu tra kinh teá – xaõ hoäi. Söû duïng phöông phaùp ma traän moâi tröôøng: ñeå ñaùnh giaù caùc hoaït ñoäng phaùt trieån. Treân truïc tung laø caùc nhaân toá moâi tröôøng thieân nhieân vaø kinh teá – xaõ hoäi. Möùc ñoä taùc ñoäng cuûa caùc haønh ñoäng coù theå cho ñieåm töø 1 ñeán 10 vôùi daáu + cho caùc taùc ñoäng tích cöïc vaø daáu – cho caùc taùc ñoäng tieâu cöïc. Phöông phaùp ñoái chöùng – so saùnh duøng ñeå ñaùnh giaù caùc taùc ñoäng treân cô sôû caùc tieâu chuaån moâi tröôøng cuûa Vieät Nam vaø so saùnh töông quan caùc hoaït ñoäng cuûa caùc döï aùn töông töï. Quan saùt vaø ghi nhaän nhöõng ñaëc ñieåm sinh thaùi ñaëc tröng cuûa bieån Bình Tieân laøm cô sôû ñeå xaây döïng khu du lòch sinh thaùi. Tìm hieåu caùc loaïi hình vaên hoaù ñaëc tröng cuûa tænh ñeå keát hôïp vôùi khu du lòch xaây döïng tour du lòch sinh thaùi cho khu vöïc nghieân cöùu. V/ GIÔÙI HAÏN ÑEÀ TAØI: Ñeà taøi thöïc hieän trong phaïm vi toaøn khu vöïc quy hoïach bieån Bình Tieân thuoäc thoân Bình Tieân, xaõ Coâng Haûi, huyeän Thuaän Baéc, tænh Ninh Thuaän laø nôi xaây döïng khu du lòch Bình Tieân. PHAÀN B: ÑAÙNH GIAÙ TAÙC ÑOÄNG MOÂI TRÖÔØNG CHÖÔNG 1: MOÂ TAÛ SÔ LÖÔÏC VEÀ DÖÏ AÙN KHU DU LÒCH BÌNH TIEÂN I.1. GIÔÙI THIEÄU CHUNG: Teân döï aùn: DÖÏ AÙN PHAÙT TRIEÅN KHU DU LÒCH BÌNH TIEÂN. Ñòa ñieåm: thoân Bình Tieân, xaõ Coâng Haûi, huyeän Thuaän Baéc, tænh Ninh Thuaän. Chuû döï aùn: Coâng ty coå phaàn Xaây döïng vaø Vaät tö thieát bò – MESCO. I.2. MUÏC TIEÂU CUÛA DÖÏ AÙN: Laøm cho khu du lòch Bình Tieân trôû thaønh moät ñieåm du lòch haáp daãn cuûa khu vöïc, nhaèm goùp phaàn khai thaùc hôïp lyù caùc tieàm naêng du lòch töï nhieân vaø nhaân vaên ñaëc thuø cuûa khu vöïc. Hình thaønh khu du lòch nghæ döôõng bieån cao caáp ñaëc tröng cuûa Ninh Thuaän vaø vuøng duyeân haûi mieàn trung goùp phaàn ña daïng hoùa saûn phaåm du lòch vaø ñaùp öùng nhu caàu tham quan, tìm hieåu cuûa du khaùch trong nöôùc vaø quoác teá. Ñaàu tö xaây döïng Bình Tieân trôû thaønh moät khu du lòch sinh thaùi vaø nghæ döôõng bieån ñieån hình. I.3. NOÄI DUNG CÔ BAÛN CUÛA DÖÏ AÙN: Döï aùn phaùt trieån khu du lòch bieån Bình Tieân laø moät trong hai döï aùn kinh teá – xaõ hoäi troïng ñieåm cuûa tænh Ninh Thuaän töø 2005 ñeán naêm 2010. I.3.1. Chöùc naêng cuûa khu du lòch bieån Bình Tieân: Laø trung taâm du lòch cuûa tænh vaø khu vöïc vôùi caùc loaïi hình du lòch phong phuù: tham quan, vui chôi giaûi trí, nghæ döôõng,… Laø moät trong nhöõng trung taâm baûo veä, toân taïo caùc heä sinh thaùi thöïc vaät vaø ñoäng vaät, caûnh quan moâi tröôøng thieân nhieân cuûa tænh. I.3.2. Quy moâ khaùch (löôït khaùch) Hieän traïng: chöa coù Ñeán naêm 2007: 24.300 löôït khaùch Ñeán naêm 2012: 71.200 löôït khaùch I.3.3. Quy moâ ñaát ñai (ha): Quy moâ khu vöïc coù: Khu vöïc quy hoaïch ñeán 2012: 1.760.000m2 Khu ñeäm: 380.384m2 I.3.4. Vò trí: Phía Baéc: giaùp vònh Cam Ranh (khaùnh Hoaø) Phía Nam: giaùp xaõ Vónh Haûi (Ninh Haûi – Ninh Thuaän) Phía Ñoâng: giaùp bieån Ñoâng Phía Taây: giaùp VQG Nuùi Chuùa I.3.5. Ñònh höôùng phaùt trieån vaø phaân khu chöùc naêng: Höôùng phaùt trieån chuû yeáu Khu trung taâm ñoùn tieáp vaø ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng du lòch: 76.100m2 Khu nghæ cao caáp: 36.000m2 Khu bieät thöï: 39.000m2 Khu khaùch saïn: 52.300m2 Khu laøng vaên hoaù: 38.000m2 Khu nuoâi thuù baùn hoang daõ: 33.800m2 Khu vöôøn chim: 15.700m2 Khu ma traän ñaù: 4.000m2 Saân ñua choù: 17.500m2 Khu saân Golf: 253.000m2 Khu nhaø caùn boä coâng nhaân vieân vaø caùc dòch vuï keøm theo: 78.500m2 Caùc haïng muïc dòch vuï coâng coäng, ñaát caây xanh, döï tröõ…: 1.116.100m2 Chính saùch kieán truùc caûnh quan Gìn giöõ caûnh quan thieân nhieân khu vöïc, caùc coâng trình xaây döïng thoaùng ñaõng, phuø hôïp vôùi caûnh quan thieân nhieân. Maät ñoä xaây döïng + Vôùi khu vöïc taùi ñònh cö: toái ña 30% + Vôùi khu vöïc löu truù: 20 – 25% + Vôùi khu vöïc ñoùn tieáp: 10% + Vôùi khu vöïc dòch vuï coâng coäng: toái ña 30% + Vôùi khu vöïc tham quan vaø vui chôi giaûi trí: toái ña 10% I.3.6. Ñònh höôùng phaùt trieån heä thoáng haï taàng kyõ thuaät Giao thoâng Dieän tích ñaát giao thoâng: 11,16ha Tyû leä ñaát giao thoâng: 5,2% Maät ñoä ñöôøng giao thoâng: 3,5km?km2 Ñöôøng boä coù 2 loaïi ñöôøng: Ñöôøng ñoái ngoaïi: tuyeán ñöôøng noái töø Quoác loä vaøo khu du lòch. Ñöôøng noäi boä daøi 5,855km; bao goàm caùc tuyeán sau: Tuyeán Taây Nam daøi 1,78km, maët caét ngang 21m. Tuyeán noái töø khu trung taâm tôùi beán caûng vaø 1 phaàn ôû khu vöïc Taây Baéc, chieàu daøi 1,34km, maët caét ngang 21m. Tuyeán ñöôøng chính taïi khu vöïc trung taâm daøi 0,135km; maët caét ngang 29m. Tuyeán ñöôøng lieân khu coù toång chieàu daøi 2,7km; maët caét ngang 9 – 11m. Ñöôøng thuyû: caùc tuyeán noäi boä ñöôïc khai thaùc treân toaøn boä daûi ven bieån trong khu du lòch. Caûng thuyeàn du lòch ñöôïc boá trí taïi phía Ñoâng Baéc khu du lòch. Caáp nöôùc: Nguoàn nöôùc: laáy töø nguoàn nöôùc caùch ranh giôùi khu vöïc döï aùn 7,5km veà phía quoác loä 1A. Nhu caàu duøng nöôùc: 200m3/ngaøy ñeám. Phöông aùn caáp: cuïc boä Coâng trình ñaàu moái: beå chöùa nöôùc cuûa khu du lòch 150m3, ñaøi chöùa 50m3, cao 20m, heä thoáng ñöôøng oáng daãn nöôùc gang vaø theùp traùng keõm cuøng vôùi caùc van ñieàu aùp. Maïng löôùi caáp nöôùc chöõa chaùy laáy töø nguoàn nöôùc trong hoà vaø caùc keânh trong khu du lòch, löu löôïng töông ñöông 20m3/h; coù heä thoáng truïc oáng phaân phoái vôùi caùc hoïng cöùu hoaû caùch nhau 200m. Caáp ñieän Nguoàn ñieän: ñieän löôùi quoác gia töø traïm 110/22KV-2 * 25MVA Thaùp Chaøm. Chæ tieâu caáp ñieän: 1.842KW Phuï taûi yeâu caàu: 1.198KW (töông ñöông 1.497KVA) Phöông aùn caáp: Traïm haï theá naèm ôû caùc khu chöùc naêng (7 traïm 22/0,4KV vôùi toång coâng suaát 1.850KVA) Maïng cung caáp vaø chieáu saùng duøng loaïi caùp Cu/XLPE/PVC vôùi tieát dieän 16 – 50mm2 chaïy ngaàm (ôû nhöõng choã chaïy qua ñöôøng giao thoâng phaûi ñaët trong oáng theùp ñaûm baûo an toaøn cô hoïc) Thoaùt nöôùc baån vaø veä sinh moâi tröôøng: Löôïng nöôùc thaûi tính baèng löôïng nöôùc caáp (khoâng keå löôïng nöôùc töôùi caây vaø röûa ñöôøng) laø 175m3/ngaøy ñeâm. Phöông aùn xöû lyù nöôùc thaûi: nöôùc thaûi sinh hoaït ñöôïc thu gom theo caùc oáng PVC 150 veà 3 traïm xöû lyù theo cuïm vôùi toång coâng suaát xöû lyù 175m3/ngaøy ñeâm. Nöôùc möa thoaùt theo heä thoáng keânh hôû roài thu gom veà caùc keânh vaø hoà chöùa. Raùc thaûi: 0,5kg/phoøng/ngaøy ñeâm. Toång löôïng raùc thaûi:100kg/ngaøy ñeâm. Raùc thaûi thu gom, vaän chuyeån veà baõi xöû lyù raùc taäp trung cuûa tænh. Heä thoáng thu gom coâng coäng khoaûng 300 thuøng boá trí theo baùn kính 30 – 50m. I.3.7. Quy hoaïch xaây döïng ñôït ñaàu: Muïc tieâu chuû yeáu Taïo cô sôû quaûn lyù xaây döïng vaø baûo veä caûnh quan moâi tröôøng khu vöïc. Laøm caên cöù ñeå laäp döï aùn ñaàu tö phaùt trieån du lòch cho khu vöïc. Ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu nghæ ngôi, vui chôi giaûi trí cuûa nhaân daân vaø du khaùch caû nöôùc. Caùc döï aùn öu tieân caàn thieát ñaàu tö (theo thöù töï öu tieân): Döï aùn naâng caáp heä thoáng haï taàng (giao thoâng, chuaån bò kyõ thuaät, ñieän, nöôùc,…). Döï aùn xaây döïng khu ñoùn tieáp vaø ñieàu haønh du lòch (naèm trong khu trung taâm ñoùn tieáp) goàm nhaø ñoùn tieáp, beán thuyeàn chính. Döï aùn xaây döïng khu khaùch saïn, bieät thöï. Döï aùn xaây döïng khu vui chôi giaûi trí toång hôïp. I.4. LÔÏI ÍCH KINH TEÁ CUÛA DÖÏ AÙN: Döï aùn phaùt trieån khu du lòch bieån Bình Tieân seõ goùp phaàn naâng cao GDP dòch vuï trong cô caáu GDP toaøn tænh. Taïo vieäc laøm cho haøng traêm lao ñoäng. Taïo ñaø cho kinh teá dòch vuï khaùc cuûa khu du lòch Khai thaùc vaø goùp phaàn baûo toàn nguoàn gen cuûa Vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa thoâng qua caùc hoïat ñoäng du lòch sinh thaùi. Ñoùng goùp moät phaàn ngaân saùch ñaùng keå cho nhaø nöôùc. Cung caáp cho ngöôøi daân tænh Ninh Thuaän vaø caùc tænh laân caän moät khu vui chôi, nghæ ngôi coù chaát löôïng cao vôùi caùc dòch vuï du lòch hoaøn haûo. CHÖÔNG II: ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN, MOÂI TRÖÔØNG VAØ KINH TEÁ – XAÕ HOÄI KHU VÖÏC DÖÏ AÙN II.1. TOÅNG QUAN VEÀ KHU VÖÏC DÖÏ AÙN: II.1.1. Vò trí ñòa lyù: Khu du lòch bieån Bình Tieân thuoäc thoân Bình Tieân, xaõ Coâng Haûi, huyeän Ninh Haûi, tænh Ninh Thuaän vôùi toaï ñoä ñòa lyù: 11o47’03” ñeán 11o48’44” vó ñoä Baéc. 109o11’04” ñeán 109o11’46” kinh ñoä Ñoâng. Khu du lòch bieån Bình Tieân caùch thò xaõ Phan Rang 37km theo ñöôøng quoác loä 1A. Phía Baéc giaùp vònh Cam Ranh (Khaùnh Hoaø) 20km vaø caùch thaønh phoá Nha Trang (Khaùnh Hoaø) 77km theo ñöôøng 1A. Phía Nam giaùp xaõ Vónh Haûi huyeän Ninh Haûi (Ninh Thuaän). Phía Ñoâng giaùp bieån Ñoâng, phía Taây giaùp khu baûo toàn thieân nhieân Nuùi Chuùa vaø caùch ñöôøng quoác loä 1A khoaûng 6km. II.1.2. Hieän traïng söû duïng ñaát: Toaøn boä khu vöïc Bình Tieân coù toång dieän tích laø 214,4ha treân ñaát lieàn vôùi cô caáu söû duïng ñaát hieän taïi nhö sau: Ñaát noâng nghieäp: 1.064.948m2 goàm: Ñaát troàng maøu: 546.013m2 Ñaát troàng caây coâng nghieäp: 454.032m2 Ñaát nuoâi troàng thuyû saûn: 64.903 m2 Ñaát laâm nghieäp: 677.016m2 Ñaát coù röøng töï nhieän phoøng hoä: 574.316 m2 Ñaát coù röøng troàng phoøng hoä: 102.700 m2 Ñaát chuyeân duøng Ñaát xaây döïng: 8.540 m2 Ñaát giao thoâng: 20.612 m2 Ñaát nghóa ñòa: 943 m2 - Ñaát chöa söû duïng: 286.922 m2 Ñaát hoang:172.855 m2 Soâng suoái: 114.137 m2 II.2. ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN TAÏI KHU VÖÏC DÖÏ AÙN: II.2.1. Ñòa hình – Ñòa chaát: Ñòa hình: Phaàn ñoàng baèng Bình Tieân möùc ñoä chia caét saâu chæ khoaûng töø 10 ñeán 40m/km2, phaân chia ñoàng baèng Bình Tieân thaønh nhieàu caáp. Vì ñòa hình khaùc nhau phaân chia theo höôùng kinh tuyeán, tính töø Taây sang Ñoâng vaø döïa vaøo caùc nguoàn goác thaønh taïo khaùc nhau chia thaønh: Ñòa hình ñoàng baèng tích tuï ven rìa chaân nuùi: Daïng ñòa hình ñoàng baèng truõng chaân nuùi. Daïng ñòa hình coàn caùt coå maøu xaùm traéng Daïng ñòa hình truõng giöõa 2 coàn caùt Daïng ñòa hình coàn caùt di ñoäng tieàn tieâu. Daïng ñòa hình ñoàng baèng tích tuï ven bieån bò aûnh höôûng cuûa doøng chaûy taïm thôøi Daïng ñòa hình baäc theàm bieån coå Daïng ñòa hình ñoàng baèng tích tuï ven bieån bò aûnh höôûng cuûa doøng chaûy thöôøng xuyeân. Daïng ñòa hình gheành ñaù Ñòa chaát: Caùc thaønh taïo macma xaâm nhaäp trong khu vöïc khaù phoå bieán bao goàm caùc theå xaâm nhaäp noâng vaø saâu vôùi thaønh phaàn ñaù töø axit ñeán trung tính vaø bazô. Theo caùc giai ñoaïn xaâm nhaäp coù theå chia ra caùc phöùc heä sau: Phöùc heä ñeøo caû: taïo neân caùc khoái nuùi voøm khoái taûng coù kích thöôùc töø vaøi km2 ñeán treân 100km2 nhö Nuùi Chuùa (300km2), phöùc heä goàm 3 pha xaâm nhaäp vaø pha ñaù maïch. Phöùc heä Caø Naù: phaùt trieån khaù roäng raõi quanh vuøng Caø Naù, ngoaøi ra coøn phaân boá raûi raùc ôû caùc khu vöïc Nuùi Chuùa, taïo neân caùc khoái nuùi coù kích thöôùc nhoû treân döôùi 1km2 ñeán vaøi chuïc km2 goàm 2 pha xaâm nhaäp vaø 1 pha ñaù maïch. Thaønh phaàn khoaùng vaät taïo ñaù coù plagiocla, thaïch anh, fenfatlali, biotit muscovit. Phöùc heä Phan Rang: phaùt trieån chuû yeáu ôû khu vöïc Phan Rang, Du Long, Nuùi Chuùa döôùi daïng caùc ñai maïch coù kích thöùôc khaùc nhau keùo daøi theo phöông Ñoâng Baéc – Taây Nam vôùi goùc doác ñöùng 40 – 70o. Thaønh phaàn thaïch hoïc cuûa phöùc heä goàm granit phorphyr, granosyenit phorphyr. Khoaùng vaät goàm: fenfatkali maøu hoàng nhaït, plagiocla thaïch anh II.2.2. Khí haäu: Khu vöïc nghieân cöùu coù cheá ñoä khí haäu nhieät ñôùi gioù muøa, khoâng coù muøa ñoâng laïnh, vôùi cheá ñoä böùc xaï doài daøo, raát nhieàu naéng vaø ít maây thuoäc vaøo loaïi nhaát cuûa nöôùc ta. II.2.2.1. Nhieät ñoä: Nhieät ñoä khoâng khí trung bình haøng naêm laø: 26-27oC Nhieät ñoä thaáp nhaát trung bình haøng naêm laø: 24oC Thaùng coù nhieät ñoä trung bình cao nhaát laø thaùng 3: 35oC Thaùng coù nhieät ñoä trung bình thaáp nhaát laø thaùng 1: 22oC II.2.2.2. Ñoä aåm: Ñoä aåm trung bình haøng naêm laø: 71 – 75% Ñoä aåm cao nhaát trung bình haøng naêm laø: 85 – 87% Ñoä aåm thaáp nhaát trung bình haøng naêm laø: 65 – 68% Ñoä aåm thaáp nhaát tuyeät ñoái: 20 – 25 II.2.2.3. Löôïng nöôùc boác hôi: Löôïng nöôùc boác hôi trung bình haøng naêm laø: 1520 – 1720 mm/naêm Löôïng nöôùc boác hôi trung bình thaùng cao nhaát laø thaùng 3 vaø 4: 150 – 170mm/thaùng. Löôïng nöôùc boác hôi trung bình thaùng thaáp nhaát laø thaùng 11 vaø 12: 110 – 127mm/thaùng. II.2.2.4. Naéng: Toång soá giôø naéng trong naêm ñaït 2750 – 2920 giôø Soá giôø naéng trung bình caùc thaùng trong naêm laø 160 giôø Soá giôø naéng trung bình trong moät ngaøy laø 5giôø Thôøi kyø coù soá giôø naéng cao nhaát laø töø thaùng 1 ñeán thaùng 4: 255 giôø trôû leân II.2.2.5. Cheá ñoä gioù: Töø thaùng 22 ñeán thaùng 4 naêm sau: Gioù thoåi theo höôùng Ñoâng vôùi taàn suaát dao ñoäng trong khoaûng 26 – 44%. Gioù thoåi theo höôùng Ñoâng Baéc, Baéc vaø Ñoâng Nam vôùi taàn suaát dao ñoäng trong khoaûng 10 – 20% Töø thaùng 6 ñeán thaùng 9: Gioù thoåi theo höôùng Taây vôùi taàn suaát dao ñoäng trong khoaûng 37 - 68% Gioù thoåi theo höôùng Taây Nam vaø Taây Baéc vôùi taàn suaát dao ñoäng trong khoaûng 10 – 15%. Taàn soá laëng gioù ñaït trò soá thaáp: 2 – 15% Toác ñoä gioù trung bình naêm dao ñoäng töø 3 – 3,2m/s vaø ít thay ñoåi trong naêm. Toác ñoä gioù cöïc ñaïi ñaït trò soá töø 14 – 24m/s vaø thöôøng quan traéc ñöôïc trong caùc côn doâng. II.2.2.6. Löôïng möa: Löôïng möa trung bình haøng naêm ñaït töø 500 – 1200mm/naêm, thuoäc cheá ñoä möa ít vaø raát ít. Muøa möa keùo daøi töø thaùng 5 ñeán thaùng 11, thôøi gian coøn laïi trong naêm chuû yeáu laø muøa khoâ. II.2.2.7. Thuûy vaên: Nguoàn cung caáp nöôùc chính cho thoân Bình Tieân laø nöôùc ngaàm taàng noâng nhöng vôùi lôùp thoå nhöôõng ñaát pha caùt vaø lôùp thaûm phuû thöïc vaät röøng khoâ caây chòu haïng neân löôïng doøng chaûy ngaàm cuûa khu vöïc nhoû chæ chieám 20-25% löôïng doøng chaûy toaøn phaàn, ngoaøi ra ôû khu vöïc coàn caùt ven bieån ñoä thaám lôùn khoâng xuaát hieän doøng chaûy maët. Suoái Nöôùc Ngoït laø nôi cung caáp nöôùc ngoït quyù giaù cho toaøn vuøng. Löu vöïc naøy coù dieän tích khaù lôùn töông ñöông 9km2, möùc ñoä taäp trung nöôùc cao, nöôùc chaûy thöôøng xuyeân, quanh naêm, löu löôïng doøng chaûy trung bình ño ñöôïc tröôùc thôøi ñieåm muøa möa ñaït khoaûng 0,4m3/s, veà phía cuoái nguoàn taïo thaønh moät caùi hoà khaù lôùn. Nhìn chung chaát löôïng nöôùc ôû ñaây vaãn coøn khaù toát. II.2.2.8. Haûi vaên: Trong cheá ñoä haûi vaên khu vöïc thì doøng chaûy soùng ven bôø cuûa khu vöïc thöôøng chaûy theo höôùng Baéc – Nam vaøo muøa gioù muøa Ñoâng Baéc vaø coù höôùng chaûy ngöôïc laïi vaøo muøa gioù muøa Taây Nam. Tuy nhieân doøng chaûy phaân boá khoâng ñoàng ñeàu do phuï thuoäc nhieàu vaøo yeáu toá ñòa hình ñòa phöông II.2.2.9. Caùc hieän töôïng thôøi tieát ñaëc bieät treân khu vöïc laø: Thôøi tieát khoâ noùng quan traéc ñöôïc laø khoaûng 48 ngaøy/naêm. Baõo vaãn coù aûnh höôûng, nhöng taàn suaát thaáp. Theo thoáng keâ baõo thöôøng xuaát hieän chuû yeáu vaøo 3 thaùng cuoái naêm töø thaùng (X – XII) vôùi khoaûng 3 – 5 côn/30 naêm. Baõo coù theå gaây möa lôùn vaø gioù maïnh, nhöng khoâng döõ doäi nhö ôû caùc vuøng ven bieån Baéc vaø Trung boä cuûa nöôùc ta. Treân laõnh thoå Bình Tieân khoâng coù nhieàu doâng. Trung bình moãi naêm coù khoaûng 25 – 40 ngaøy doâng chuû yeáu vaøo thôøi kyø muøa möa (töø thaùng V ñeán thaùng IX hoaëc X) vôùi khoaûng 4 – 7 ngaøy doâng/thaùng II.2.3. Ñaëc ñieåm sinh vaät vaø caûnh quan thieân nhieân: Ñaëc ñieåm sinh vaät: Vôùi vò trí naèm saùt caïnh vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa neân möùc ñoä phong phuù cuûa sinh vaät ôû ñaây khaù cao. Nuùi Chuùa laø Vöôøn quoác gia duy nhaát ôû Nam Trung Boä coù caû heä sinh thaùi röøng vaø bieån vôùi nhieàu loaøi ñoäng vaät vaø thöïc vaät ñaëc höõu. Vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa traûi daøi treân 24.000ha thuoäc 4 xaõ Coâng Haûi (huyeän Thuaän Baéc, Ninh Thuaän), Vónh Haûi, Lôïi Haûi vaø Phöông Haûi (huyeän Ninh Haûi, Ninh Thuaän), kieåu röøng khoâ haïn cuûa Vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa laø moät trong 8 maåu chuaån sinh thaùi quoác gia. Thöïc vaät bao goàm 1.265 loaøi thöïc vaät baäc cao treân caïn thuoäc 85 boä, 147 hoï, 596 chi cuûa 7 ngaønh thöïc vaät khaùc nhau, trong ñoù coù ít nhaát 35 loaøi quí hieám vaø ñaëc bieät quí hieám. Ñoäng vaät röøng ôû Vöôøn quoác gia Nuùi chuùa bao goàm: 306 loaøi ñoäng vaät hoang daõ coù xöông soáng thuoäc 9 boä, 29 hoï cuøng 4 lôùp chim, thuù, löôõng theâ vaø boø saùt maø trong ñoù 47 loaøi coù teân trong saùch ñoû Vieät Nam hieän ñang ñöôïc caùc nhaø nghieân cöùu raát quan taâm. Ô ñaây coøn laø nôi taäp keát cuûa loaøi ruøa bieån vaøo muøa sinh saûn. Naêm 2001, Quó baûo veä ñoäng vaät hoang daõ (WWF) ñaõ taøi trôï ñeå trieån khai ñeà aùn baûo toàn ruøa bieån taïi ñaây. Vieän Haûi Döông hoïc Nha Trang xaùc ñònh döôùi ñaùy bieån khu vöïc naøy coù ñeán 250 loaøi san hoâ, trong ñoù coù 14 loaøi môùi. Nuùi Chuùa laø Vöôøn quoác gia duy nhaát coù heä sinh thaùi röøng vaø bieån phong phuù, ña daïng vaø coøn khaù nguyeân veïn taïi khu vöïc Nam Trung boä. Caûnh quan thieân nhieân: Caûnh quan thieân nhieân khu du lòch bieån Bình Tieân coù nhöõng neùt ñoäc ñaùo ít thaáy ôû nhöõng nôi khaùc, ñoù laø söï keát hôïp haøi hoaø cuûa caùc yeáu toá thieân nhieân nuùi, coàn caùt, baõi caùt tieân, vuøng bieån noâng vôùi caùc ñaëc ñieåm naéng, gioù, soùng bieån cuûa khu vöïc, taïo neân quang caûnh sôn thuyû höõu tình. Söï bieät laäp cuûa khu vöïc laø moät öu ñaõi ñaëc bieät cuûa caûnh quan thieân nhieân. Tuy ñænh Nuùi Chuùa cao treân 1.000m, nhöng ôû quanh khu vöïc, nuùi khoâng cao quaù 700 – 800m, vöøa phaûi ñeå du khaùch coù theå thöû söùc mình chinh phuïc thieân nhieân. Caûnh quan thieân nhieân vôùi nhieàu hình daïng khaùc nhau kích thích oùc töôûng töôïng cuûa du khaùch. Caùc loaøi caây thích nghi vôùi ñieàu kieän khí haäu khoâ, ít möa, muøa khoâ keùo daøi laø ñaëc tröng cuûa kieåu röøng khoâ haïn. Baõi bieån Bình Tieân vôùi baõi caùt traéng hình löôõi lieàm, thu heïp ôû hai ñaàu bôûi moät vuõng bieån nhoû ôû phía Baéc vaø gheành ñaù phía Nam, nhöng ñeïp vaø kín ñaùo laø baõi caùt nhoû giöõa hai gheành ñaù ôû phía Nam khu vöïc, coäng theâm vôùi moät theàm bieån naèm cao hôn baõi bieån ôû lui vaøo phía chaân nuùi. II.3. HIEÄN TRAÏNG MOÂI TRÖÔØNG TÖÏ NHIEÂN TAÏI KHU VÖÏC DÖÏ AÙN: II.3.1. Hieän traïng moâi tröôøng ñaát: Moâi tröôøng ñaát ôû ñaây chöa coù bieåu hieän bò oâ nhieãm bôûi caùc taùc ñoäng noäi, ngoaïi sinh, möùc ñoä oâ nhieãm bôûi caùc loaïi hoaù chaát baûo veä thöïc vaät khoâng cao. Tuy nhieân, moät soá vuøng ñaát thaáp ven bieån (phía Ñoâng Baéc Bình Tieân) bò nöôùc bieån xaâm thöïc thöôøng xuyeân gaây ra quaù trình maën hoaù ñaát vaø moät soá vuøng ñaát khaùc (phía Nam Bình Tieân) coù nguy cô bò hoang maïc hoaù do caùt laán chieám treân beà maët thoå nhöôõng. II.3.2. Moâi tröôøng nöôùc maët: Baûng 2.1: Hieän traïng moâi tröôøng nöôùc taïi khu vöïc thoân Bình Tieân STT Caùc chæ tieâu Ñôn vò Keát quaû T1 T2 T3 T4 TCVN 5943:1995 1 Nhieät ñoä oC 29,3 29,6 30 29 30 2 pH 6,56 6,7 6,87 6,5 6,5 ñeán 8,5 3 DO Mg/l 7,31 6,74 6,63 8,37 ≥4 4 NaCl ‰ 26 28 31 32,7 - Nguoàn: Sôû Taøi Nguyeân Vaø Moâi Tröôøng tænh Ninh Thuaän (2006) So saùnh caùc keát quaû phaân tích vôùi tieâu chuaån caùc chaát oâ nhieãm nöôùc bieån ven bôø (TCVN 5943:1995) cho thaáy noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm trong nöôùc bieån ven bôø taïi khu vöïc Bình Tieân ñeàu nhoû hôn tieâu chuaån cho pheùp. II.3.3. Moâi tröôøng khoâng khí: Keát quaû ño ñaïc trong quaù trình khaûo saùt thöïc ñòa vaø taøi lieäu caäp nhaät cho thaáy moâi tröôøng khoâng khí khu vöïc coøn raát trong laønh, khoâng coù bieåu hieän oâ nhieãm do naèm bieät laäp veà phía bieån, bao boïc ba phía xung quanh ñeàu laø nuùi, maãu khoâng khí ño ñöôïc hoài 10h30’ 30/10/2006 cho keát quaû sau: Baûng 2.2: Hieän traïng moâi tröôøng khoâng khí taïi khu vöïc thoân Bình Tieân STT Chæ tieâu Ñôn vò Keát quaû T1 T2 T3 TCVN 1 Tieáng oàn dBA 20 19 20 - 2 Noàng ñoä buïi mg/m3 0,2 0,1 0,12 0,3 3 COx mg/m3 0,9 0,9 0,9 40 4 NOx mg/m3 0,04 0,05 0,04 0,4 5 Nhieät ñoä oC 29 29 29 - 6 Ñoä aåm % 79 79 79 - Nguoàn: Sôû taøi nguyeân vaø moâi tröôøng tænh Ninh Thuaän (2006) So saùnh caùc keát quaû phaân tích vôùi tieâu chuaån caùc chaát oâ nhieãm trong khoâng khí xung quanh (TCVN 5937, 5938 – 1995) cho thaáy noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm trong khoâng khí taïi ñieåm ño ñeàu nhoû hôn tieâu chuaån cho pheùp raát nhieàu. Khaû naêng oâ nhieãm khoâng khí do gioù ñöa töø nôi khaùc tôùi cuõng khoâng theå xaûy ra do ñaëc ñieåm ñòa hình bieät laäp vôùi caùc nguoàn gaây oâ nhieãm (thöôøng laø trong ñaát lieàn), ñoù cuõng laø moät thuaän lôïi cho khu du lòch Bình Tieân. II.3.4. Hieän traïng moâi tröôøng sinh thaùi: Heä sinh thaùi cuûa vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa: Thöïc vaät bao goàm 1.265 loaøi thöïc vaät baäc cao trong ñoù coù ít nhaát 35 loaøi qui hieám. Ñoäng vaät bao goàm:306 loaøi ñoäng vaät hoang daõ coù xöông soáng, 4 lôùp chim, thuù, löôõng theâ vaø boø saùt trong ñoù 47 loaøi coù teân trong saùch ñoû Vieät Nam. Heä sinh thaùi bieån Bình Tieân coøn khaù hoang sô, laø nôi quy tuï cuûa nhieàu loaøi haûi saûn quyù hieám nhö: toâm huøm, haûi saâm, möïc, caù ngöø, caù hoàng, caù thu…, ñaëc bieät khu vöïc naøy ñöïôc coi laø moät baûo taøng soáng ñoäng veà caùc loaøi san hoâ vôùi 250 loaøi, trong ñoù coù 14 loaøi môùi. Ngoaøi ra, khu vöïc coøn laø moät trong hai ñòa ñieåm trong caû nöôùc coù loaøi ruøa bieån vaãn thöôøng hay leân ñeû tröùng vaøo muøa sinh saûn ôû nhöõng baõi caùt nhoû cuõng laø moät ñaëc ñieåm sinh thaùi haáp daãn cuûa bôø bieån Bình Tieân. Nhìn chung, moâi tröôøng sinh hoïc cuûa khu vöïc döï aùn coù tính nhaïy caûm cao. Ôû ñaây, taäp trung nhieàu heä sinh thaùi coù giaù trò du lòch nhö: caùc heä sinh thaùi caùt, caùc heä sinh thaùi ñaûo nhieät ñôùi, caùc heä sinh thaùi raïn san hoâ… taïo neân söùc haáp daãn lôùn, thuaän lôïi cho caùc loaïi hình du lòch laën bieån, nghieân cöùu heä sinh thaùi… Moâi tröôøng sinh vaät cuûa khu vöïc laø moät ._.moâi tröôøng lyù töôûng ñeå khai thaùc caùc loaïi hình du lòch sinh thaùi. II.3.5. Caùc hieän töôïng tai bieán thieân nhieân vaø söï coá moâi tröôøng: Moät soá hieän töôïng tai bieán thieân nhieân nhö: baõo coù xuaát hieän nhöng vôùi taàn suaát thaáp, khoâng gaây thieät haïi ñeán khu vöïc; hieän töôïng ngaäp uùng tuy vaãn xaûy ra, nhöng möùc ñoä öù ñoïng nöôùc thaáp, nöôùc ruùt nhanh sau luõ. Caàn ñeà phoøng caùc quaù trình ñoå lôû, ñaù laên do ñaëc ñieåm thaønh taïo ñòa chaát cuûa khu vöïc gaây ra. II.4. HIEÄN TRAÏNG KINH TEÁ – XAÕ HOÄI: Bình Tieân laø moät thoân thuoäc xaõ Coâng Haûi, moät xaõ mieàn nuùi cuûa huyeän Thuaän Baéc, tænh Ninh Thuaän. Daân soá toaøn xaõ theo soá lieäu thoáng keâ ñeán nay laø 6171 ngöôøi (1085 hoä) Soá ngöôøi trong ñoä tuoåi lao ñoäng: 2630 ngöôøi Khoaûng 30% soá hoä daân laø thuoäc dieän ñoùi ngheøo. Daân soá taïi thoân Bình Tieân treân 200 ngöôøi (63 hoä) soáng chuû yeáu baèng ngheà ñaùnh baét haûi saûn, moät soá ít laøm noâng nghieäp. Saûn xuaát noâng nghieäp cuûa ñòa phöông vôùi dieän tích canh taùc ñöôïc chæ coù 546.013m2, chæ troàng ñöôïc moät vuï luùa vaø troàng theâm moät soá caây coâng nghieäp vaø caây aên quaû nhö ñieàu, döøa, xoaøi… do vaäy thu nhaäp cuûa daân cö coøn raát thaáp. Moät soá hoä nuoâi troàng thuûy saûn ôû khu vöïc phía Baéc Bình Tieân vì khoâng ñieàu tieát ñöôïc nöôùc maët, do ñoù, caùc ñaàm nuoâi haàu nhö bò boû hoang vaøo muøa khoâ vaø khaû naêng mang laïi lôïi nhuaän kinh teá thaáp. II.5. HIEÄN TRAÏNG XAÂY DÖÏNG VAØ HAÏ TAÀNG KYÕ THUAÄT: II.5.1. Coâng trình xaây döïng: Khu vöïc nghieân cöùu laø ñaát laøng xoùm vì vaäy coù maät ñoä xaây döïng khoâng cao, chuû yeáu nhaø taïm, moät taàng. Ngoaøi khu daân cö coøn moät soá coâng trình chöùc naêng khaùc nhö: tröôøng hoïc, ñoàn bieân phoøng, truï sôû uyû ban, nghóa ñòa,… II.5.2. Giao thoâng: Giao thoâng boä: Hieän taïi, trong khu vöïc môùi chæ coù ñöôøng noäi boä (cuûa thoân) phuïc vuï cho hoaït ñoäng daân sinh trong khu vöïc. Caùc truïc ñöôøng giao thoâng coù theå söû duïng ñöôïc cho caùc phöông tieäân cô giôùi (ñöôøng huyeän loä, tænh loä) ñeàu coøn caùch khu vöïc töø 4 – 6 km. Ñöôøng noái thoân Bình Tieân vôùi Quoác loä 1A daøi 6km ñang ñöôïc ñaàu tö xaây döïng. Giao thoâng ñöôøng thuyû: Phöông thöùc giao thoâng ñöôøng thuyû hieän nay ñöôïc ngöôøi daân trong khu vöïc söû duïng chuû yeáu trong ñôøi soáng vaø hoaït ñoäng kinh teá. Do coù bôø bieån khaù daøi vaø nhieàu ñieåm töông ñoái thuaän lôïi cho vieäc neo ñaäu taøu thuyeàn, trong töông lai phöông thöùc giao thoâng thuyû (ñöôøng bieån) taïi ñaây seõ ñöôïc chuù troïng vaø ñaåy maïnh phaùt trieån theo ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa huyeän Ninh Haûi. Maët khaùc, do vò trí khaù thuaän tieäân trong lieân heä vôùi vònh Cam Ranh (Khaùnh Hoaø) vaø vònh Vónh Hy (Ninh Thuaän) neân khu vöïc naøy ñöôïc xem laø ñaàu moái giao thoâng ñöôøng thuyû quan troïng trong moái quan heä lieân khu vöïc Bình Tieân – Vónh Hy – Ninh Chöõ ñaõ ñöôïc quy hoaïch, phuïc vuï cho vieäc ñaåy maïnh phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñòa phöông. II.5.3. Caáp ñieän, nöùôc: Hieän nay, khu vöïc naøy ñaõ coù ñieän löôùi quoác gia môùi ñöôïc ñaàu tö vaø ñang phaùt trieån maïng phaân phoái ñeán caùc hoä daân. Veà nöôùc sinh hoaït, daân cö trong khu vöïc söû duïng theo phöông thöùc truyeàn thoáng laø töø gieáng ñaøo vaø caùc nguoàn nöôùc maët (ao, suoái,…) neân chaát löôïng nguoàn nöôùc caáp hôïp veä sinh khoâng ñöôïc ñaûm baûo. II.6. HIEÄN TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN DU LÒCH: Khu vöïc Bình Tieân hieän laø khu vöïc daân cö chöa coù caùc hoaït ñoäng du lòch neân khoâng söû duïng laøm cô sôû nghieân cöùu trong döï aùn. Hieän traïng veà ñoäi nguõ lao ñoäng ngaønh du lòch: Do Bình Tieân chöa thöïc söï trôû thaønh moät khu du lòch neân löïc löôïng lao ñoäng ngaønh du lòch coù theå coi nhö khoâng coù. II.7. DÖÏ BAÙO DIEÃN BIEÁN CAÙC ÑIEÀU KIEÄN TREÂN KHI KHOÂNG THÖÏC THI DÖÏ AÙN: Naèm trong phaïm vi vuøng ñeäm cuûa VQG Nuùi Chuùa cho neân phaïm vi khu du lòch Bình Tieân khi khoâng thöïc thi döï aùn coù theå phaùt trieån laø vuøng troàng caây daøi ngaøy phuïc vuï nhieäm vuï choáng xoùi moøn vaøo muøa möa vaø choáng caùt bay töø baõi bieån thoåi vaøo, hieän traïng söû duïng ñaát cuûa ñòa phöông ñaõ chöùng toû ñieàu ñoù. Maët khaùc, huyeän coù chuû tröông ñöa soá daân cö hieän coù taïi Bình Tieân vaøo khu döï aùn taùi ñònh cö ôû ngoaøi phaïm vi naøy neân trong tröôøng hôïp khoâng thöïc thi döï aùn thì taïi khu vöïc seõ phaùt trieån thaûm thöïc vaät thöù sinh töï nhieân sau canh taùc. Vôùi nhöõng lyù do treân thì caùc ñieàu kieän töï nhieân seõ khoâng thay ñoåi gì nhieàu, ngoaøi söï thay ñoåi cuûa thaûm thöïc vaät töø nhaân taùc sang thaûm thöïc vaät töï nhieân vaø coù khaû naêng baõi caùt ñöôïc môû roäng vì hoaït ñoäng cuûa caùt bay dieãn ra khaù maïnh meõ treân khu vöïc naøy. Trong tröôøng hôïp khoâng thöïc thi döï aùn vaø khoâng coù caùc döï aùn taùi ñònh cö daân cuûa thoân Bình Tieân thì nhìn chung cuoäc soáng cuûa caùc hoä daân cö baûn ñòa khoâng maáy thay ñoåi, vì chuû yeáu laø caùc hoä soáng baèng ngheà ñaùnh caù ven bôø, laïi chuû yeáu töø nôi khaùc môùi ñeán ñònh cö, saûn xuaát noâng nghieäp heát söùc manh nha vaø khoâng coù naêng suaát, cuõng chæ saûn xuaát ñöôïc moät vuï. Do vaäy, ñôøi soáng daân cö neáu khoâng coù caùc döï aùn thì vaãn khoâng naâng cao ñöôïc, chaát löôïng soáng daân cö ôû möùc raát thaáp. Veà cô sôû haï taàng xaõ hoäi cho ñeán nay ñaõ coù nhöõng thay ñoåi, ñöôøng daân sinh ñaõ ñeán taän thoân Bình Tieân, môû ra cô hoäi giao löu vôùi beân ngoaøi, vaø ñaõ baét ñaàu ñoùn nhöõng du khaùch ñeán nghæ cuoái tuaàn vaø tham quan thaéng caûnh, ñaõ coù moät vaøi hoä chuyeån sang kinh doanh dòch vuï aên uoáng cho du khaùch. Nhöõng phaân tích treân ñaây cho thaáy neáu khoâng thöïc thi döï aùn thì ñaây laø vuøng loõm trong daûi ven bieån Nam Trung Boä, moät ñòa ñieåm hoang sô nhöng khoâng theå vöôn leân veà moïi maët ñöôïc, chính vì vaäy döï aùn phaùt trieån khu du lòch Bình Tieân laø moät ñoäng löïc thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi khoâng chæ rieâng Bình Tieân maø caû caùc vuøng xung quanh, taïo neân moät daûi du lòch lieân hoaøn cuûa Nam Trung Boä noùi chung vaø cuûa Ninh Thuaän noùi rieâng. CHÖÔNG III: ÑAÙNH GIAÙ CAÙC TAÙC ÑOÄNG ÑEÁN TAØI NGUYEÂN - MOÂI TRÖÔØNG VAØ KINH TEÁ XAÕ HOÄI CUÛA DÖÏ AÙN Khu du lòch Bình Tieân ñöôïc xaây döïng taïi thoân Bình Tieân, xaõ Coâng Haûi, huyeän Thuaän Baéc, tænh Ninh Thuaän. Vôùi tieàm naêng du lòch saün coù vaø caên cöù caùc ñònh höôùng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa khu vöïc. Khu du lòch Bình Tieân ñöôïc xaùc ñònh laø khu du lòch toång hôïp vôùi caùc hoaït ñoäng nhö: nghæ döôõng bieån, du lòch sinh thaùi, vui chôi giaûi trí vaø tham quan, Bình Tieân seõ trôû thaønh moät troïng taâm du lòch lôùn cuûa tænh nhaèm ñaùp öùng nhu caàu nghæ ngôi, tham quan nghieân cöùu, vui chôi giaûi trí cuûa khaùch du lòch goùp phaàn naâng cao caùc giaù trò caûnh quan moâi tröôøng khu vöïc vaø naâng cao ñôøi soáng vaät chaát, tinh thaàn cho coäng ñoàng daân cö. Vôùi toång dieän tích quy hoaïch 176 ha, heä soá quy hoaïch laø 100%, chính vì theá möùc ñoä aûnh höôûng seõ raát lôùn. Vieäc ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng cuûa döï aùn tieán haønh theo töøng giai ñoaïn phaùt trieån cuûa döï aùn, trong ñoù coù giai ñoaïn chuaån bò, giai ñoaïn thi coâng vaø giai ñoaïn khai thaùc kinh doanh. III.1. TAÙC ÑOÄNG CUÛA VIEÄC CHUAÅN BÒ THÖÏC THI DÖÏ AÙN ÑEÁN CAÙC YEÁU TOÁ MOÂI TRÖÔØNG: Trong giai ñoaïn naøy thì hoaït ñoäng chuû yeáu laø di dôøi vaø giaûi phoùng maët baèng neân khoâng aûnh höôûng nhieàu ñeán moâi tröôøng. Thoân Bình Tieân, xaõ Coâng Haûi, huyeän Thuaän Baéc coù 63 hoä daân naèm trong vuøng döï aùn thuoäc dieän ñeàn buø vaø taùi ñònh cö. Vieäc di dôøi taùi ñònh cö aûnh höôûng nhieàu ñeán cuoäc soáng vaø thu nhaäp cuûa ngöôøi daân neáu vieäc ñeàn buø khoâng thoûa ñaùng. Thoân Bình Tieân, xaõ Coâng Haûi laø vuøng mieàn nuùi ñaëc bieät khoù khaên neân cheá ñoä vaø möùc boài thöôøng, hoã trôï laø öu aùi vaø cao nhaát so vôùi caùc döï aùn khaùc trong tænh. Soá tieàn maø ngöôøi daân taïi ñòa phöông nhaän töø khaâu ñeàn buø giaûi toûa maët baèng laø: treân döôùi 300 trieäu ñoàng ñoái vôùi hoä thaáp nhaát, hoä cao nhaát xaáp xæ 1 tyû ñoàng. Ngoaøi ra, tænh caáp cho moãi hoä 400m2 ñaát thoå cö ôû khu vöïc nuùi Lan Anh, gaàn khu du lòch. Ñoàng thôøi, moãi hoä ñöôïc chuû ñaàu tö döï aùn hoã trôï 58 trieäu ñoàng (goàm xaây döïng nhaø 50 trieäu ñoàng vaø 8 trieäu ñoàng ñeå chuyeån ñoåi ngheà). Toång chi phí ñeàn buø laø: 6.078.000.000 ñoàng Tuy möùc ñeàn buø khaù cao nhöng khoâng coâng baèng vaø khoâng roõ raøng giöõa caùc hoä daân daãn ñeán khieáu naïi giöõa nhöõng hoä naøy vôùi cô quan quaûn lyù ñòa phöông cuõng nhö chuû döï aùn, töø ñoù naûy sinh nhieàu vaán ñeà xaõ hoäi phöùc taïp vaø laøm chaäm tieán ñoä thöïc hieän döï aùn. Neáu vieäc ñeàn buø thoûa ñaùng thì taùc ñoäng ñeán ngöôøi daân laø khoâng ñaùng keå. Thöïc teá ñaõ cho thaáy, do coâng taùc ñeàn buø khoâng ñöôïc thoaû ñaùng neân moät soá hoä daân hieän nay vaãn chöa chòu di dôøi ñaõ laøm cho keá hoaïch hoaøn thaønh döï aùn bò luøi laïi moät naêm. III.2. TAÙC ÑOÄNG MOÂI TRÖÔØNG TRONG GIAI ÑOAÏN THÖÏC THI DÖÏ AÙN: III.2.1. Caùc hoaït ñoäng chính trong giai ñoïan thöïc thi döï aùn: Giai ñoïan thöïc thi cuûa döï aùn ñöôïc thöïc hieän trong 5 naêm. Caùc coâng vieäc trong giai ñoïan naøy laø: 2 naêm ñaàu: Hoaøn chænh toaøn boä heä thoáng cô sôû haï taàng bao goàm: san laáp maët baèng, beán thuyeàn, ñöôøng vaøo khu du lòch, baõi ñoã xe, ñaøo hoà nhaân taïo, xaây döïng heä thoáng möông nöôùc, caáp ñieän, caáp nöôùc, ñöôøng trong khu du lòch, troàng caây toân taïo caûnh quan vaø caùc vaán ñeà veà phoøng chaùy chöõa chaùy… Xaây döïng moät soá khu löu truù vaø coâng trình dòch vuï ñeå baét ñaàu phuïc vuï khaùch du lòch. Tieán haønh xaây thoâ haïng muïc khaùch saïn trung taâm. 3 naêm tieáp theo: Xaây döïng vaø hoaøn thieän coâng trình, ñoàng thôøi khai thaùc kinh doanh. III.2.2. Möùc ñoä taùc ñoäng moâi tröôøng cuûa caùc hoaït ñoäng xaây döïng Baûng 3.1: Toùm taét möùc ñoä taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng cuûa nhöõng hoaït ñoäng trong giai ñoaïn thöïc thi döï aùn. TT Hoaït ñoäng Taùc ñoäng Khoâng khí Nöôùc Ñaát Taøi nguyeân sinh hoïc Söùc khoûe Hoaït ñoäng xaây döïng 1 San laáp caùc ñòa hình truõng ñeå taïo maët baèng, xaây döïng caùc heä thoáng möông nöôùc, ñaøo hoá nhaân taïo, xaây döïng heä thoáng giao thoâng, xaây caùc coâng trình dòch vuï, caùc khu chöùc naêng… +++ ++ +++ ++ ++ 2 Hoïat ñoäng cuûa caùc phöông tieän cô giôùi, maùy moùc thi coâng +++ + + ++ ++ 3 Söû duïng maùy phaùt ñieän laøm nguoàn ñieän döï phoøng +++ - - + + 4 Sinh hoïat cuûa coâng nhaân + ++ + + ++ 5 Caùc loaïi vaät lieäu thaûi sau xaây döïng chöa ñöôïc thu gom - +++ + ++ + Khai thaùc kinh doanh 1 Raùc thaûi cuûa khaùch du lòch vì chöa coù chöông trình kieåm soaùt + ++ +++ - + 2 Naáu nöôùng cuûa khaùch saïn ++ ++ + - + 3 Phöông tieän cô giôùi ñi laïi cuûa khaùch du lòch +++ - - ++ +++ 4 Caém traïi vaø ñoát löûa traïi + - - +++ - 5 Hoaït ñoäng töø caùc khu vui chôi giaûi trí. + ++ + + - 6 Tham quan khu baûo toàn thieân nhieân Nuùi Chuùa, heä sinh thaùi San hoâ, baõi ruøa ñeû - - - +++ - Ghi chuù: Khoâng taùc ñoäng: - Ít taùc ñoäng: + Taùc ñoäng trung bình: ++ Taùc ñoäng maïnh: +++ III.2.3. Phaân tích, ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng trong giai ñoaïn thöïc thi döï aùn: III.2.3.1. Hoaït ñoäng xaây döïng taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng III.2.3.1.1. Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng töï nhieân III.2.3.1.1.1. Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng khoâng khi: Hieän taïi moâi tröôøng khoâng khí ôû khu vöïc döï aùn chöa coù bieåu hieän bò oâ nhieãm do ôû ñaây khoâng coù cô sôû saûn xuaát coâng nghieäp, tieåu thuû coâng nghieäp, cuõng nhö hoaït ñoäng cuûa caùc phöông tieäân cô giôùi coøn heát söùc thaáp Moâi tröôøng khoâng bò taùc ñoäng maïnh nhaát thöôøng dieãn ra trong 2 naêm ñaàu cuûa xaây döïng. 1. OÂ nhieãm buïi: OÂ nhieãm buïi, ñaát, ñaù (chuû yeáu do khaâu phaùt quang, san laáp maët baèng, ñaøo ñaát, ñaøo hoá nhaân taïo,…). Löôïng buïi phaùt sinh naøy chuû yeáu laø nguoàn phaân taùn raûi raùc khaép maët baèng taïi nhöõng nôi thi coâng san laáp vaø nhöõng khu vöïc ñöôøng xe chuyeân chôû ñaát, coù theå gaây taùc ñoäng leân ngöôøi coâng nhaân tröïc tieáp thi coâng vaø leân moâi tröôøng xung quanh, ñaëc bieät laø vaøo muøa khoâ. Hieän taïi noàng ñoä buïi taïi khu vöïc döï aùn coøn thaáp (0,15 – 0,2 mg/cm3), nhöng trong giai ñoaïn xaây döïng chaéc chaén noàng ñoä buïi seõ taêng leân ñaùng keå. Oâ nhieãm buïi seõ aûnh höôûng chuû yeáu ñeán söùc khoûe cuûa coâng nhaân tröïc tieáp xaây döïng vaø daân cö soáng xung quanh khu vöïc döï aùn. Moät soá loaïi beänh maéc phaûi nhö beänh veà ñöôøng hoâ haáp (muõi, hoïng, khí quaûn, pheá quaûn,…), caùc loaïi beänh ngoaøi da (nhieãm truøng da, laøm khoâ da, vieâm da,…), caùc beänh veà maét, beänh veà ñöôøng tieâu hoùa,… Ngoaøi ra trong quaù trình vaän chuyeån caùc loaïi vaät lieäu xaây döïng cuûa döï aùn coù khaû naêng phaùt sinh buïi laø ñaát, caùt, ximaêng. Ñöôøng xaù ôû ñaây khoâng ñöôïc toát (vaãn coøn nhöõng con ñöôøng ñaát daãn vaøo khu vöïc döï aùn) laøm cho noàng ñoä buïi taêng khi nhöõng phöông tieän vaän taûi löu thoâng nhieàu nhaát laø vaøo nhöõng ngaøy khoâ, naéng gioù. Buïi do nguyeân nhaân rôi vaõi hoaëc töø caùc baõi chaát nguyeân vaät lieäu cuoán theo gioù phaùt taùn vaøo khoâng khí gaây neân oâ nhieãm cho caùc khu vöïc xung quanh. OÂ nhieãm do khí thaûi phaùt sinh töø caùc phöông tieän vaän taûi, maùy moùc thi coâng: Hoaït ñoäng cuûa caùc phöông tieäân cô giôùi, maùy moùc thi coâng ôû giai ñoaïn xaây döïng seõ laø nguyeân nhaân chuû yeáu aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng khoâng khí khu vöïc. Hoaït ñoäng cuûa caùc phöông tieän cô giôùi, phöông tieän giao thoâng thaûi ra moät löôïng khoùi thaûi chöùa caùc chaát oâ nhieãm khoâng khí. Thaønh phaàn khí thaûi chuû yeáu laø COx, NOx, SOx, cacbonhydro, aldehyd, buïi. Oâ nhieãm do khí thaûi cuûa caùc phöông tieän vaän taûi, maùy moùc thi coâng do ñoát nhieân lieäu (xaêng, daàu DO, daàu FO) vôùi caùc chaát khí chæ thò nhö: SO2, CO, NO2, THC. Theo ñaùnh giaù cuûa toå chöùc y teá theá giôùi (WHO), ñoái vôùi loaïi xe vaän taûi söû duïng daàu DO coù coâng suaát 3,5 – 16 (trung bình 10 taán) thì toång löôïng chaát thaûi sinh ra do hoaït ñoäng san laáp cho caû coâng trình cuûa xe vaän taûi ñöôïc trình baøy nhö baûng 3.2 Baûng 3.2: Taûi löôïng caùc chaát oâ nhieãm sinh ra töø hoaït ñoäng vaän taûi san laáp maët baèng. STT Chaát oâ nhieãm Taûi löôïng (kg/1.000m) 1 Buïi 0,9 2 SO2 2,075 3 NOx 14,4 4 CO 2,9 5 THC 0,8 Nguoàn: toå chöùc Y teá Theá giôùi (WHO) Caùc khí SOx, NOx, HCl, HF khi bò oxy hoùa trong khoâng khí vaø keát hôïp vôùi nöôùc möa taïo neân möa axit gaây taùc haïi xaáu tôùi söï phaùt trieån cuûa caây troàng vaø thaûm thöïc vaät, ñaëc bieät laø vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa. Khi noàng ñoä SO2 trong khoâng khí khoaûng 1 – 2 ppm coù theå gaây chaán thöông ñoái vôùi laù caây sau vaøi giôø tieáp xuùc. Ñoái vôùi caùc loaïi thöïc vaät nhaïy caûm giôùi haïn gaây ñoäc kinh nieân khoaûng 0,15 - 0,3 ppm. Nhaïy caûm nhaát ñoái vôùi SO2 laø ñoäng vaät baäc thaáp. Trong thôøi gian ñaàu giai ñoaïn naøy, löôïng xe maùy khoâng ít hôn 150 xe vaø khoaûng 50 phöông tieäân chuyeân duøng. Vôùi 1 löôïng xe nhö treân löu thoâng lieân tuïc seõ gaây oâ nhieãm khoâng nhoû cho moâi tröôøng khoâng khí voán trong laønh. Nôi chòu aûnh höôûng nhieàu nhaát laø vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa Khoùi buïi cuûa coâng tröôøng phaân taùn maïnh vaøo ngaøy naéng, coøn ngaøy möa caùc ñöôøng bò laày, buøn ñaát ôû coâng tröôøng, vaät lieäu xaây döïng laø nguoàn nhieãm baån seõ bò ñöa xuoáng baõi bieån Bình Tieân. OÂ nhieãm veà tieáng oàn vaø chaán ñoäng: Beân caïnh nguoàn oâ nhieãm buïi do hoaït ñoäng cuûa vieäc san uûi, ñaøo ñaép ñaát vaø khoùi thaûi töø caùc phöông tieän thi coâng thì vieäc vaän haønh caùc phöông tieän vaø thieát bò thi coâng nhö: xe uûi, xe lu, xe troän beâ toâng, maùy phaùt ñieän… cuõng gaây oâ nhieãm oàn vaø chaán ñoäng khaù lôùn. Döï baùo möùc oàn phaùt sinh töø thieát bò thi coâng ñöôïc trình baøy trong baûng 3.3. Baûng 3.3: Möùc oàn sinh ra töø hoaït ñoäng cuûa caùc thieát bò thi coâng STT Thieát bò Möùc oàn 1 Maùy ñaàm neùn 72-74 2 Xe uûi 93 3 Xe xuùc ñaát 72-93 4 Xe taûi 82-94 5 Xe troän beâtoâng 75-88 Nguoàn: Mackernize, l.da, 1985 Loaïi oâ nhieãm naøy seõ coù möùc ñoä naëng trong giai ñoaïn caùc phöông tieän maùy moùc söû duïng nhieàu, hoaït ñoäng lieân tuïc. Oâ nhieãm tieáng oån seõ gaây ra nhöõng aûnh höôûng xaáu ñoái vôùi con ngöôøi vaø caùc loaøi ñoäng vaät cuûa vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa trong vuøng chòu aûnh höôûng cuûa nguoàn thaûi. Nhoùm ñoái töôïng chòu taùc ñoäng cuûa tieáng oàn thi coâng goàm: coâng nhaân tröïc tieáp vaän haønh, caùc loaøi ñoäng vaät thuoäc vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa. Möùc taùc ñoäng coù theå phaân laøm 3 caáp ñoái vôùi caùc ñoái töôïng chòu taùc ñoäng nhö sau: Naëng: coâng nhaân tröïc tieáp thi coâng vaø caùc ñoái töôïng khaùc ôû cöï ly gaàn (vuøng baùn kính < 50m). Trung bình: taát caû caùc ñoái töôïng chòu taùc ñoäng trong khoaûng baùn kính töø 50 – 400 m. Nheï: ngöôøi ñi ñöôøng OÂ nhieãm khoâng khí töø caùc maùy phaùt diezen: Ôû thôøi gian ñaàu cuûa giai ñoaïn, nguoàn ñieän döï phoøng vaãn phaûi töø caùc maùy phaùt diezen. Ít nhaát toaøn khu caàn söû duïng khoaûng 4 maùy coâng suaát töø 100 – 180 KVA ñeå thaép saùng vaø chaïy maùy chuyeân duïng. Quaù trình ñoát nhieân lieäu cuûa maùy phaùt ñieän thöôøng coù boä soá dö khí so vôùi tyû leä hôïp thöùc laø 30%. Noàng ñoä khí thaûi ñaùnh giaù nhanh theo phöông phaùp cuûa toå chöùc y teá theá giôùi cho caùc maùy phaùt ñieän theå hieän trong baûn 3.4. Baûng 3.4: Noàng ñoä khí cuûa caùc maùy phaùt ñieän STT Chaát oâ nhieãm Taûi löôïng oâ nhieãm khi hoïat ñoäng bình thöôøng (g/s) Taûi löôïng oâ nhieãm khi coù söï coá maát ñieän (g/s) 1 Buïi 0,025 0,057 2 SO2 0,707 1,612 3 NOx 0,340 0,775 4 CO 0,077 0,176 5 VOC 0,028 0,064 Nguoàn: Toå chöùc y teá theá giôùi (WHO) Löôïng khí thaûi thöïc teá töø maùy phaùt ñieän sinh ra khi hoaït ñoäng laø 1,37m3/s hay 4940m3/h. Noàng ñoäá khí thaûi töông öùng cuûa 1 maùy treân coâng tröôøng ta coù theå xem baûng 3.5. Baûng 3.5: Löôïng khí thaûi thöïc teá cuûa moät maùy phaùt ñieän STT Chaát oâ nhieãm Giaù trò giôùi haïn (TCVN 5939 – 1995) Noàng ñoä (mg/m3) Nhaän xeùt A B 1 Buïi 600 400 18 Thaáp 2 SO2 1500 500 516 Ñeán giôùi haïn 3 NOx 2500 1000 248 Thaáp 4 CO 1500 500 56 Thaáp Nguoàn: Sôû taøi nguyeân vaø moâi tröôøng tænh Ninh Thuaän Keát quaû so saùnh trong baûng 3.5 chæ coù noàâng ñoä khí SO2 laø ñeán giôùi haïn tieâu chuaån B. Nhöng do ôû ngoaøi trôøi vaø caùc maùy phaùt ñieän ôû raûi raùc neân coù theå ñöôïc gioù phaân taùn laøm giaûm ñi, tuy nhieân trong nhöõng ngaøy ñöùng gioù, löôïng khí thaûi naøy coù theå gaây oâ nhieãm cuïc boä ñoái vôùi coâng nhaân ôû khu vöïc xung quanh III.2.3.1.1.2. Taùc ñoäng ñeán ñòa hình: Dieän tích xaây döïng phaân boá treân caùc daïng ñòa hình khaùc nhau. Khu trung taâm ñöôïc boá trí ôû khu vöïc cao nhaát cuûa ñoàng baèng Bình Tieân laø nôi hieän ñang taäp trung khaù ñoâng daân cö. Khu bieät thöï cao caáp ñöïôc xaây döïng taäp trung ôû phía Nam khu Bình Tieân nôi coù ñòa hình töông ñoái cao nhöng caùc haïng muïc xaây döïng ít hôn neân khoái löôïng san laáp khoâng nhieàu. Quaù trình taïo maët baèng seõ san laáp caùc ñòa hình truõng; caùc ñöôøng daãn nöôùc, maïng khe raõnh töï nhieân seõ thay theá baèng caùc raõnh thoaùt vaø heä thoáng thu gom nöôùc nhaân taïo. Ñaùng keå laø taùc ñoäng taûi troïng cuûa caùc khoái xaây döïng leân neàn raén cuûa khu vöïc, taûi troïng cuûa caùc coâng trình doàn neùn leân beà maët ñaát gaây söùc eùp xuoáng ñaát vaø sang xung quanh. Söùc eùp naøy aûnh höôûng ñeán caùc maïch nöôùc ngaàm vaø ôû chöøng möïc naøo ñoù aûnh höôûng ñeán caùn caân nöôùc löu vöïc. III.2.3.1.1.3. Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng nöôùc: Moâi tröôøng nöôùc trong khu vöïc döï aùn lieân quan chaët cheõ ñeán toång theå hai suoái nöôùc: suoái nöôùc nhæ vaø suoái nöôùc ngoït vaø boàn thu nöôùc xung quanh. Vôùi muøa möa keùo daøi 4 thaùng (töø thaùng 9 ñeán thaùng 12) khu vöïc döï aùn coù toång löôïng möa töông ñoái ñeàu vaøo caùc thaùng muøa möa, coøn 8 thaùng muøa khoâ töông ñoái saâu saéc. Vaøo muøa möa nöôùc chaûy traøn qua maët baèng xaây döïng cuoán xuoáng baõi bieån nhieàu loaïi vaät chaát khaùc nhau töø ximaêng, gaïch, caùt, ñaù, nilon, giaáy, vuïn, caùc chaát raén lô löûng, caën, baõ… ñeán caùc chaát thaûi sinh hoaït… Nöôùc thaûi sinh hoaït cuûa khoaûng 900 coâng nhaân xaây döïng trong quaù trình thi coâng chöùa caùc chaát caën baõ, oâ nhieãm höõu cô, caùc chaát dinh döôõng vaø vi sinh. Theo tính toaùn cuûa nhieàu nöôùc phaùt trieån, löôïng chaát thaûi sinh hoaït cuûa moãi ngöôøi neáu khoâng ñöôïc xöû lyù goàm: Baûng 3.6: Thaønh phaàn hoùa hoïc trong löôïng chaát thaûi sinh hoaït chöa xöû lyù. STT Chaát oâ nhieãm Khoái löôïng (g/ngöôøi/ngaøy) Khoái löôïng 900 ngöôøi (kg/ngaøy) 1 BOD5 45 – 54 40,5 – 48,6 2 COD 72 - 102 64,8 – 91,8 3 Chaát raén lô löûng (SS) 70 – 145 63 – 130,5 4 Daàu môõ 10 – 30 90 – 270 5 Toång Nitô 6 – 12 5,4 – 10,8 6 Toång Phospho 0,8 – 4 0,7 – 3,6 7 Amoni 2,4 – 4,8 2,16 – 4,32 8 Toång Coliform (MPN/100ml) 106 - 109 9.102 – 9.105 Nhö vaäy, toång löôïng caùc chaát oâ nhieãm do khoaûng 900 coâng nhaân hoaït ñoäng thöôøng xuyeân treân coâng tröôøng ñöa vaøo moâi tröôøng laø con soá khoâng nhoû. Moät phaàn löôïng vaät chaát naøy seõ thaûi tröïc tieáp vaøo khu vöïc baõi bieån (vì coù theå ôû giai ñoaïn naøy chöa coù caùc coâng trình thoaùt vaø xöû lyù chaát thaûi). Giaû söû neáu tính chung cho moãi ngöôøi söû duïng trung bình 200 lít nöôùc moät ngaøy thì löôïng nöôùc thaûi khoâng ñöôïc xöû lyù coù noàng ñoä nhö sau: Baûng 3.7: Thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa nöôùc thaûi chöa xöû lyù STT Chaát oâ nhieãm Noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm (mg/l) TCVN 5945 – 1995 (A) 1 BOD5 225 – 270 20 2 COD 360 – 510 50 3 SS 350 – 725 50 4 Toång N 30 – 60 30 5 Amoni 12 – 24 0,1 6 Toång Coliform (MNP/100ml) 106 - 109 5000 So saùnh noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm chính trong nöôùc thaûi sinh hoaït chöa ñöôïc xöû lyù vôùi TCVN 5945 – 1995 ñoái vôùi nguoàn tieáp nhaän loaïi A cho thaáy: Nöôùc thaûi sinh hoaït coù caùc chæ tieâu nhö chaát raén lô löûng (SS) cao hôn tieâu chuaån cho pheùp laø 7 laàn, BOD5 cao hôn 10 laàn, COD cao hôn 7,2 laàn, Amoni cao hôn 120 laàn, toång Nitô cao hôn toái ña laø 2 laàn, ñoái vôùi toång Coliform thì vöôït khaù xa so vôùi tieâu chuaån. Vôùi löu löôïng, thaønh phaàn vaø noàng ñoä caùc chaát oâ nhieãm cao nhö vaäy, nöôùc thaûi sinh hoaït neáu khoâng ñöôïc thu gom vaø xöû lyù toát cuõng seõ trôû thaønh moät nguoàn gaây oâ nhieãm cho moâi tröôøng nöôùc maët cuûa khu vöïc vaø ñaëc bieät laø beà maët nöôùc bieån ven bôø. III.2.3.1.1.4. Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng ñaát: Moâi tröôøng ñaát coù söï thay ñoåi caû veà chaát löôïng vaø muïc ñích söû duïng. Trong thôøi gian ñaàu cuûa giai ñoïan naøy, vieäc caûi taïo maët baèng vaø hình thaønh neàn moùng cho khu du lòch cao caáp Bình Tieân neân moâi tröôøng ñaát coù nhöõng bieán ñoäng lôùn. Haàu nhö toaøn boä dieän tích trong döï aùn, töø chöùc naêng phoøng hoä, phaùt trieån noâng nghieäp, laâm nghieäp,… ñöôïc chuyeån sang chöùc naêng du lòch. Toaøn boä dieän tích noâng nghieäp vaø nuoâi troàng haûi saûn bò aûnh höôûng. Vieäc xaây döïng caùc khu du lòch seõ laøm thay ñoåi cô caáu söû duïng ñaát, nhöng vôùi hieäu quaû kinh teá cao hôn, taùc ñoäng tích cöïc ñoái vôùi vieäc söû duïng taøi nguyeân ñaát cuûa ñòa phöông. Ta coù theå thaáy taïi caùc khu vöïc saân golf, caùc khu quy hoaïch thaønh vuøng du lòch canh noâng (khu vöôøn ñieàu, vöôøn xöông roàng), caùc khu coâng vieân ñeàu phaûi ñöôïc caûi taïo ñeå chaát löôïng ñaát phuø hôïp vôùi muïc ñích söû duïng môùi, do vaäy chaát löôïng ñaát so vôùi ban ñaàu seõ toát hôn. Ngoaøi ra trong quaù trình ñaøo ñaép vaø san laáp maët baèng xaây döïng, coù khaû naêng gaây neân xoùi moøn, aûnh höôûng ñeán chaát löôïng ñaát khu vöïc, aûnh höôûng ñeán caáu truùc ñòa taàng vaø caùc coâng trình xaây döïng môùi seõ laøm thay ñoåi caûnh quan töï nhieân. Tuy nhieân neáu thöïc hieän caùc giaûi phaùp thi coâng hôïp lyù traùnh xoùi moøn, saït lôû ñaát, ñaûm baûo cho taàng ñaát maët taïi caùc khu vöïc thi coâng ít bò taùc ñoäng thì cuõng seõ giaûm bôùt ñöôïc taùc ñoäng tieâu cöïc ñoái vôùi moâi tröôøng ñaát khu vöïc. Moâi tröôøng ñaát coù theå bò gaây oâ nhieãm bôûi raát nhieàu loaïi chaát thaûi sinh ra töø caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn, nhöng chuû yeáu nhaát laø töø nguoàn chaát thaûi raén. Trong quaù trình thi coâng, löôïng chaát thaûi raén coù theå phaùt sinh töø caùc nguoàn sau: + Caây coái, caùc chaát thaûi sinh ra trong quaù trình ñaøo ñaát, phaùt quang, chaët caây, naïo veùt ao, ñaép ñaát. + Löôïng chaát thaûi raén cuûa coâng nhaân treân coâng tröôøng: bao goàm chaát thaûi raén sinh hoaït cuûa coâng nhaân (thöùc aên dö thöøa, gieû lau, bao bì…), chaát thaûi raén cuûa coâng trình xaây döïng (saét vuïn, bao bì, ximaêng, caùt, ñaát,…) ñaây laø nguoàn chaát thaûi raén vôùi khoái löôïng khoâng nhoû neân caàn coù caùc bieän phaùp thu gom, boá trí hôïp lyù neáu khoâng seõ gaây ra nhöõng aûnh höôûng xaáu ñeán moâi tröôøng xung quanh cuõng nhö moâi tröôøng ñaát. III.2.3.1.1.5. Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng sinh hoïc: Taùc ñoäng ñeán heä sinh thaùi treân caïn: Haøng nghìn m2 trong khu vöïc döï aùn trong giai ñoaïn ñaàu seõ ñöôïc bieán chuyeån thaønh caùc khu vöïc sinh thaùi môùi. Vôùi phöông chaâm baûo toàn caûnh quan thieân nhieân vaø phaùt trieån troàng röøng, baûo veä röøng, taïo theâm caûnh quan. Döï aùn ñöôïc thieát keá xaây döïng laøm sao söû duïng vôùi heä soá cao nhaát caûnh quan hieän coù. Khu trung taâm vui chôi giaûi trí ñöôïc thieát keá treân dieän tích daûi caùt ôû gaàn ven baõi bieån, phaàn ñoài hieän ñang ñöôïc troàng ñieàu ôû phía Taây vaø Taây Nam khu vöïc ñöôïc giöõ nguyeân vaø tieáp tuïc phaùt trieån. Phaàn röøng caây buïi aên saùt xuoáng bieån ôû phía Nam khu vöïc seõ ñöôïc thieát keá ñeå chaên nuoâi thuù baùn hoang daõ. Haàu heát caùc caûnh quan röøng khoâ haïn Nuùi Chuùa coøn ñöôïc giöõ laïi neân vieäc caûi taïo chæ laø caùc heä sinh thaùi quaàn cö, caùc heä sinh thaùi hoang hoùa sau canh taùc vaø caùc heä sinh thaùi caây troàng daøi ngaøy. Bieán ñoåi caùc heä sinh thaùi nhaân sinh naêng suaát thaáp thaønh caùc heä sinh thaùi beàn vöõng naêng suaát cao vaø laøm moâi tröôøng toát leân. Ñaët bieät vieäc xaây döïng caùc coâng vieân giaûi trí, caùc tieâu caûnh nöôùc vaø bôø xeáp ñaù… goùp phaàn lôùn vaøo caûi taïo moâi tröôøng töï nhieân khu vöïc nhö ñöa caùc caây xanh coâng vieân, caùc loaïi hoa, caây caûnh, taïo neân caùc heä sinh thaùi, quaàn theå coâng vieân caây xanh vaø coâng vieân giaûi trí sinh thaùi. Ôû caùc saân golf laø caùc heä sinh thaùi coû nhaäp noäi trong ñoù coû laø caây seõ ñöôïc troàng theo caùc tieâu chuaån cao, trong heä sinh thaùi naøy chaát löôïng seõ laø vai troø haøng ñaàu. Neàn moùng cuûa caùc heä sinh thaùi naøy ñöôïc chuaån bò ngay trong giai ñoaïn ñaàu. Ôû ngoaøi phaïm vi xaây döïng, caùc heä sinh thaùi caây troàng noâng nghieäp cuõng seõ ñöôïc thay ñoåi, töø choã laø caùc quaàn theå caây luùa, rau, caây aên quaû seõ chuyeån nhanh sang caùc caây troàng phuïc vuï tröïc tieáp cho khu nghæ maùt, nhö troàng hoa, rau saïch. Taùc ñoäng ñeán heä sinh thaùi döôùi nöôùc: Trong giai ñoaïn xaây döïng heä sinh thaùi döôùi nöôùc chòu nhieàu aûnh höôûng bôûi caùc chaát thaûi xaây döïng ñöa xuoáng (ñaëc bieät laø khu vöïc baõi bieån). Nhìn chung do bieån Bình Tieân laø bôø bieån coøn hoang sô, heä sinh thaùi coøn raát ña daïng chöa bò taùc ñoäng cuûa con ngöôøi, vì vaäy aûnh höôûng ñoái vôùi heä sinh thaùi döôùi nöôùc trong giai ñoaïn naøy laø xaáu neáu khoâng coù bieän phaùp xöû lyù chaát thaûi xaây döïng. Maët khaùc, do vieäc chuyeån moät soá dieän tích ñaát canh taùc noâng nghieäp sang muïc ñích khaùc phuïc vuï khu du lòch, löôïng chaát thaûi oâ nhieãm do phaân boùn (hoùa hoïc vaø höõu cô) bò röûa troâi seõ haïn cheá hôn. Ñieàu naøy seõ caûi thieän hôn moâi tröôøng thuûy sinh ôû khu vöïc. Nhöõng hoaït ñoäng xaây döïng vaø du lòch coù theå gaây aûnh höôûng ñeán chu kyø sinh tröôûng cuûa ruøa bieån taïi khu vöïc laø nôi haøng naêm coù ruøa bieån leân ñeû tröùng, caàn traùnh taùc ñoäng ñeán caùc baõi caùt trong muøa ruøa ñeû tröùng (muøa heø), baûo veä ñöôïc baõi ruøa ñeû cuõng laø baûo veä ñöôïc moät nguoàn lôïi du lòch sinh thaùi coù söùc haáp daãn raát cao. III.2.3.1.2. Taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng kinh teá – xaõ hoäi: III.2.3.1.2.1. Taùc ñoäng ñeán phaân boá daân cö, lao ñoäng: Ôû giai ñoaïn xaây döïng cuûa döï aùn, vaán ñeà di chuyeån vaø taùi ñònh cö treân 60 hoä gia ñình trong thoân seõ mang yù nghóa quan troïng. Khoâng chæ ñôn thuaàn laø di dôøi choã ôû, caùc hoä daân naøy coøn bò maát moät soá dieän tích ñaát troàng caây coâng nghieäp vaø caây löông thöïc, ñaát nuoâi troàng thuûy saûn. Döï aùn döï kieán boá trí cho caùc hoä daân naøy ôû taäp trung moät khu vöïc khaùc trong ñòa baøn, tuy nhieân thôøi gian ñaàu hoï seõ chöa theå oån ñònh choã ôû vaø ñieàu quan troïng nhaát laø do maát ñaát neân ñôøi soáng seõ gaëp khoù khaên. Beân caïnh ñoù, söï taäp trung cao cuûa coâng nhaân vaø lao ñoäng treân coâng tröôøng laø moät taùc ñoäng lôùn ñeán khoái daân cö trong vuøng, ñaây laø luoàng di daân cô hoïc nhanh, laø löïc löôïng lao ñoäng coù kyõ thuaät, trong quaù trình 5 naêm cuûa thi coâng, löôïng daân cö naøy ôû giöõa giai ñoaïn coù theå ñöôïc taêng theâm khi caùc lao ñoäng oån ñònh gia ñình. Do vaäy töø löïc löôïng nhaân coâng treân coâng tröôøng seõ daàn daàn hình thaønh caùc quaàn cö, caùc laøng coâng nhaân luùc ñaàu taùch bieät, sau môùi hoøa troän daàn vaøo coäng ñoàng daân cö ñòa phöông hoaëc thaønh laäp moät laøng môùi. Vieäc thaønh laäp caùc laøng coâng nhaân caàn ñöôïc xaùc laäp ngay._.aùc ban ngaønh, thuùc ñaåy söï phaùt trieån ngaønh du lòch thoâng qua vieäc cung caáp caùc thoâng tin tö lieäu, nhöõng ñònh höôùng chieán löôïc cô baûn. VII.2. Tieàm naêng phaùt trieån DLST Bình Tieân: VII.2.1. Ñaëc ñieåm sinh vaät: Ñaëc ñieåm sinh vaät khu vöïc khaù phong phuù do naèm saùt caïnh Vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa vaø moät vuøng bieån coù nhieàu tieàm naêng. Nuùi Chuùa laø Vöôøn quoác gia duy nhaát ôû Nam Trung Boä coù caû heä sinh thaùi röøng vaø bieån vôùi nhieàu loaøi ñoäng vaät vaø thöïc vaät ñaëc höõu. Vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa traûi daøi treân 24.000ha thuoäc 4 xaõ Coâng Haûi (huyeän Thuaän Baéc, Ninh Thuaän), Vónh Haûi, Lôïi Haûi vaø Phöông Haûi (huyeän Ninh Haûi, Ninh Thuaän), kieåu röøng khoâ haïn cuûa Vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa laø moät trong 8 maãu chuaån sinh thaùi quoác gia. Nuùi Chuùa coøn coù röøng thöôøng xanh aåm nhieät ñôùi vôùi 6 sinh caûnh thöïc vaät bao goàm 1.265 loaøi thöïc vaät baäc cao treân caïn thuoäc 85 boä, 147 hoï, 596 chi cuûa 7 ngaønh thöïc vaät khaùc nhau, trong ñoù coù ít nhaát 35 loaøi quí hieám vaø ñaëc bieät quí hieám. Treân caùc nuùi ñaù, ta coù theå thaáy nhöõng caây Thieân tueá löôïc, Thieân tueá, Huyeát giaùc, Phaät duû thôm… vaø khoâng ít nhöõng caây caûnh bonsai thieân nhieân tuyeät ñeïp. Treân caùc phieán ñaù ñöôïc bao phuû moät lôùp thaûm meàm cuûa moät loaøi ñaëc höõu coå chæ coù ôû ñaây laø loaøi quyeàn baù xoaén (Quyeån baù tröôøng sinh), ñaây laø gioáng caây ñaõ toàn taïi töø thôøi trung sinh maø tuoåi cuûa noù saùnh vôùi tuoåi cuûa than ñaù vuøng Quaûng Ninh hay coù theå goïi laø saûn phaåm coù thaät cuûa coâng vieân kyû Jura coù maët taïi ñaây. Söï ña daïng veà taøi nguyeân ñoäng vaät röøng ôû Vöôøn quoác gia Nuùi chuùa bao goàm: 306 loaøi ñoäng vaät hoang daõ coù xöông soáng thuoäc 9 boä, 29 hoï cuøng 4 lôùp chim, thuù, löôõng theâ vaø boø saùt maø trong ñoù 47 loaøi coù teân trong saùch ñoû Vieät Nam hieän ñang ñöôïc caùc nhaø nghieân cöùu raát quan taâm. Röøng ôû khu vöïc Nuùi Chuùa tieáp giaùp bieån Ñoâng bôûi nhieàu baõi caùt nhaáp nhoâ coù teân raát daân daõ nhö baõi Hoõm, baõi Thòt, baõi Ngang… nhöng khaù haáp daãn vì ñoù laø nôi taäp keát cuûa loaøi ruøa bieån vaøo muøa sinh saûn. Naêm 2001, Quó baûo veä ñoäng vaät hoang daõ (WWF) ñaõ taøi trôï ñeå trieån khai ñeà aùn baûo toàn ruøa bieån taïi ñaây. Vieän Haûi Döông hoïc Nha Trang xaùc ñònh döôùi ñaùy bieån khu vöïc naøy coù ñeán 250 loaøi san hoâ, trong ñoù coù 14 loaøi môùi. Nuùi Chuùa laø Vöôøn quoác gia duy nhaát coù heä sinh thaùi röøng vaø bieån phong phuù, ña daïng vaø coøn khaù nguyeân veïn taïi khu vöïc Nam Trung boä. VII.2.2. Caûnh quan thieân nhieân: Caûnh quan thieân nhieân khu du lòch bieån Bình Tieân coù nhöõng neùt ñoäc ñaùo ít thaáy ôû nhöõng nôi khaùc, ñoù laø söï keát hôïp haøi hoaø cuûa caùc yeáu toá thieân nhieân nuùi, coàn caùt, baõi caùt tieân, vuøng bieån noâng vôùi caùc ñaëc ñieåm naéng, gioù, soùng bieån cuûa khu vöïc, taïo neân quang caûnh sôn thuyû höõu tình maø khoâng phoâ tröông, e aáp, che khuaát trong moät dieän tích vöøa ñuû cho phaùt trieån moät khu du lòch bieån cao caáp, khaùc haún vôùi caùc khu du lòch khaùch xung quanh nhö Nha Trang, nhö Hoøn Rôm… söï bieät laäp cuûa khu vöïc laø moät öu ñaõi ñaëc bieät cuûa caûnh quan thieân nhieân. Veû ñeïp cuûa caûnh quan thieân nhieân nôi ñaây tröôùc heát laø treân daõy nuùi Chuùa vaø caùc nhaùnh nuùi aên ngang ñaâm xuoáng bieån, taïo neân caùc caùnh tay nuùi oâm laáy baõi bieån Bình Tieân, che chaén cho baõi bieån naøy vaø daáu noù trong nhöõng caùnh tay meàm maïi cuûa Nuùi Chuùa. Tuy ñænh nuùi Chuùa cao treân 1.000m, nhöng ôû quanh khu vöïc, nuùi khoâng cao quaù 700 – 800m, vöøa phaûi ñeå du khaùch coù theå thöû söùc mình chinh phuïc thieân nhieân. Nhìn töø höôùng bieån vaøo daõy nuùi nöôùc Nhæ nhaáp nhoâ thaønh töøng voøm nhö caùc ñoaïc soáng löng cuûa moät con roàng ñang vaën mình thöùc daäy. Nhöõng voøm ñôn leû cuûa caùc soáng nuùi aên ra bieån laïi gioáng nhö caùc con ruøa ñang chuùc ñaàu xuoáng bieån xanh ôû phía Baéc khu vöïc, hoaëc nhö chaân roàng ñang thoïc xuoáng bieån saâu, taïo caùc gheành ñaù ôõ phía Nam khu vöïc. Veû ñeïp cuûa caûnh quan thieân nhieân nuùi coøn theå hieän treân thaûm röøng khoâ haïn maø treân ñoù chuû yeáu laø caùc loaøi caây thích nghi vôùi ñieàu kieän khí haäu khoâ, ít möa, muøa khoâ keùo daøi. Baõi bieån Bình Tieân vôùi baõi caùt traéng hình löôõi lieàm, thu heïp ôû hai ñaàu bôûi moät vuõng bieån nho ôû phía Baéc vaø gheành ñaù phía Nam, nhöng ñeïp vaø kín ñaùo laø baõi caùt nhoû giöõa hai gheành ñaù ôû phía Nam khu vöïc, coäng theâm vôùi moät theàm bieån naèm cao hôn baõi bieån ôû lui vaøo phía chaân nuùi. Ôû ñaây thieân nhieân ñöôïc ban taëng cho moät hieän töôïng ñaëc bieät laø vaøo muøa möa, nöôùc doàn theo mao daãn cuûa caùc taàng laterit taïo neân caùc voøi nöôùc phun töï nhieân maø khoâng deã thaáy ôû nhöõng nôi khaùc. Caûnh quan caùc daõi coàn caùt tuy khoâng khaùc nhöõng coàn caùc ôû nôi khaùc, nhöng trong ñieàu kieän gioù thoåi lieân tuïc vaø khaù maïnh trong naêm thì coù theå theo doõi caùt bay vaø hieän töôïng taïo coàn caùt löôõi lieàm, taïo khaû naêng nghieân cöùu sinh thaùi caùt cho caùc muïc ñích khaùc nhau, ñaëc bieät laø toå chöùc caùc cuoäc vui chôi treân caùt ôû phaàn phía Nam khu vöïc. Döôùi chaân caùc coàn caùt ôû phía trong laø caùc caûnh quan xöông roàng vaø caây buïi gai, ñaëc bieät laø caùc loaøi xöông roàng hoa khi nôû hoa cho caùc maøu saéc khaùc nhau vôùi nhöõng ñaëc thuø rieâng. Giöõa caùc coàn caùt laø nôi tröõ caùc tuùi nöôùc ngaàm taïo neân caùc daïng oác ñaûo, ñoâi choã moïc leân nhöõng raëng döøa, baïch ñaøn, nôi ñaây laø nhöõng heä sinh thaùi caùt ñoäc ñaùo coù theå khai thaùc cho phaùt trieån caùc quaàn cö sinh thaùi treân caùt. Moät thaéng caûnh khaùc ôû phía Nam laø doøng suoái ngoït (suoái tieân) vaø hoà nöôùc ngoït laøm thaønh ranh giôùi phía Nam khu vöïc, ñaây laø ñieåm keát thuùc kyø thuù cuûa tuyeán daõ ngoaïi töø Bình Tieân veà phía Nam qua hai gheành ñaù cheo leo, vaø sau khi taém nöôùc ngoït, du khaùch coù theå luoàn döôùi röøng gai khoâ haïn vöôït qua hai soáng nuùi ñeå veà khu nghæ Bình Tieân. Ngoaøi bieån laø nhöõng caûnh quan ngaàm trong laøn nöôùc xanh thaúm, maø döôùi ñoù laø nhöõng vöôøn san hoâ – moät trong nhöõng choán thuyû cung ñeïp cuûa nöôùc ta, vì khoâng coù doøng nöôùc chaûy thöôøng xuyeân töø trong ñaát lieàn ra, coäng theâm vôùi baõi bieån töông ñoái doác neân caûnh quan bieån heát söùc trong xanh, ngay caû vuøng bieån tónh phía Baéc cuõng moät maøu nöôùc xanh, caùt traéng phuû theâm nhöõng maûnh vôõ san hoâ do soùng ñaùnh leân. Chaéc chaén theá giôùi thuyû cung Bình Tieân coøn nhieàu ñieàu haáp daãn. Men theo caùc chaân nuùi ñaù doïc bôø bieån phía Baéc vaø phía nam coøn baét gaëp nhöõng con cua ñaù khaù to trong caùc hoác ñaù treân bôø vaø nhöõng con cua bieån ôû khe ñaù döôùi bieån, ñaâu ñoù coøn nhìn thaáy nhöõng con toâm bieån bôi loäi, tuy nhieân ra phía ngoaøi soùng to döõ doäi deã laøm nguy hieåm ñeán tính maïng cuûa caùc du khaùch. Nhöõng ñôït soùng lôùn vaø caû nhöõng ñôït soùng löøng doäi töø ngoaøi bieån vaøo tung boït traéng xoaù laáp laùnh döôùi aùnh maët trôøi, neáu ñieåm theâm nhöõng caùnh buoàm ñoû, nhöõng con thuyeàn caâu möïc, caâu caù daäp deành, nhöõng vaùn löôùt treân soùng thì caûnh quan bieån seõ raát nhoän nhòp giöõa ñaát – trôøi. VII.3. Ñònh höôùng phaùt trieån DLST beàn vöõng cho khu du lòch Bình Tieân: VII.3.1. Nhöõng ñònh höôùng chuû yeáu ñeå phaùt trieån DLST beàn vöõng. Chuùng ta caàn phaûi thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa DLST vôùi con ngöôøi cuõng nhö vôùi khu du lòch Bình Tieân, töø ñoù môùi ñöa nhöõng phöông höôùng ñuùng ñaén cho vieäc phaùt trieån DLST beàn vöõng nhö : - Baûo toàn ñöôïc söï ña daïng sinh hoïc cuûa: Heä thöïc vaät. Heä ñoäng vaät. Thaûm thöïc vaät. - Xaây döïng vaø hoaøn thieän caùc cô sôû vaät chaát – kyõ thuaät vaø cô sôû haï taàng. Haïn cheá beâ toâng hoaù ñeán möùc thaáp nhaát trong khu baûo toàn thieân nhieân vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa. - Ñaøo taïo moät ñoäi höôùng daãn vieân DLST chuyeân nghieäp veà caû chuyeân moân, nghieäp vuï laãn ngoaïi ngöõ. - Ngoaøi loaïi hình du lòch sinh thaùi thì caùc loaïi hình du lòch khaùc cuõng caàn ñaàu tö phaùt trieån. - Ña daïng hoaù saûn phaåm ñeå haáp daãn hôn nhaèm thu huùt du khaùch ñeán khu du lòch Bình Tieân ngaøy caøng ñoâng, ví duï nhö: xaây döïng caùc tuyeán, ñieåm du lòch sinh thaùi; ñaàu tö vaø phaùt trieån caùc ñieäu muùa truyeàn thoáng cuûa daân toäc chaêm; ñöa nhöõng saûn phaåm truyeàn thoáng nhö goám, deät thoång caåm vaøo caùc quaày haøng löu nieäm; leã hoäi aåm thöïc giôùi thieäu nhöõng moùn aên ñaëc saûn cuûa tænh Ninh Thuaän,…. - Coù ñònh höôùng Marketing roäng raõi treân moïi mieàn ñaát nöôùc nhaèm giaùo duïc quaûng caùo vaø giôùi thieäu veà khu du lòch Bình Tieân noùi chung vaø du lòch sinh thaùi noùi rieâng. Qua ñoù taïo ñieàu kieän cho moïi ngöôøi bieát tính ña daïng sinh hoïc, ñoàng thôøi giaûm thieåu taùc ñoäng coù haïi do nhöõng ngöôøi khoâng yù thöùc gaây ra ñeán taøi nguyeân röøng, heä sinh thaùi San hoâ, quy luaät sinh saûn cuûa loaøi ruøa bieån.Tuyeån vaø ñaøo taïo moät löïc löôïng kieåm laâm coù chuyeân moân vaø tinh thaàân traùch nhieäm cao ñaûm traùch coâng vieäc baûo veä röøng, vaø caû ñoäi nguû baûo veä moâi tröôøng chung cho toaøn khu vöïc. - Coâng taùc quaûn lyù cuûa caùc nhaø quaûn lyù khu du lòch caàn tieán haønh thaät toát vaø chaët cheõ. - Taïo moät moâi tröôøng luoân trong laønh cho khu du lòch. - Baûo toàn vaø phaùt trieån DLST theo höôùng beàn vöõng. Neáu thöïc hieän toát ñöôïc caùc phöông höôùng neâu treân thì vieäc thu huùt ñöôïc du khaùch ñeán khu du lòch ngaøy caøng nhieàu hôn laø moät vaán ñeà khoâng khoù. Töø ñoù khu du lòch Bình Tieân môùi taêng ñöôïc doanh thu ngaøy caøng nhieàu hôn, ñôøi soáng cuûa caùn boä coâng nhaân vieân khu du lòch vaø caû nhöõng ngöôøi daân ñòa phöông cuõng taêng leân. Theâm vaøo ñoù vieäc baûo toàn vaø phaùt trieån DLST ñöôïc ban laõnh ñaïo VQG Nuùi Chuùa vaø ban quaûn lyù khu du lòch keát hôïp thöïc hieän deã daøng trong taàm tay. VII.3.2. Xaùc ñònh khaû naêng taûi cuûa ñieåm du lòch: Khaû naêng taûi laø soá löôïng ngöôøi cöïc ñaïi maø heä sinh thaùi ôû khu du lòch coù theå chaáp nhaän, khoâng gaây suy thoaùi heä sinh thaùi töï nhieân, khoâng gaây xung ñoät xaõ hoäi giöõa coäng ñoàng ñòa phöông vaø du khaùch, khoâng gaây suy thoaùi neàn kinh teá truyeàn thoáng cuûa coäng ñoàng baûn ñòa. Qua ñoù, chuùng ta coù cuõng coù theå thaáy raèng khaû naêng taûi cuûa khu du lòch sinh thaùi Bình Tieân coù theå chaáp nhaän moät khoái löôïng khaùch vaø phöông tieän chuyeân chôû nhaát ñònh. Vì vaäy, ta caàn xeùt 3 khaû naêng chòu taûi. VII.3.2.1. Khaû naêng chòu taûi sinh thaùi: Khu du lòch sinh thaùi Bình Tieân coù theå ñoùn vôùi moät löôïng khaùch baát kyø, nhöng vaãn phaûi ôû möùc giôùi haïn. Ñieåm cuoái cuûa möùc giôùi haïn chính laø khaùch tham gia vaøo khu du lòch sinh thaùi Bình Tieân lôùn nhaát maø khoâng gaây nguy haïi ñeán moâi tröôøng. Vì vaäy, giôùi haïn chòu ñöïng cuûa heä sinh thaùi khu vöïc bieån Bình Tieân khi soá löôïng du khaùch gia taêng seõ gaây oâ nhieãm, hö haïi ñeán ñaâu caàn tính kyõ. Neáu nhö löôïng du khaùch vöôït quaù möùc giôùi haïn chòu ñöïng cuûa heä sinh thaùi trong khu vöïc, ñieàu naøy cuõng coù nghóa laø vöôït quaù taàm kieåm soaùt cuûa boä phaän quaûn lyù khu du lòch. Khoâng coù söï kieåm soaùt, du khaùch coù theå coá tình hay voâ tình gaây ra nhöõng haønh ñoäng xaáu ñeán moâi tröôøng maø khoâng phaûi chòu traùch nhieäm veà haønh ñoäng ñoù (ví duï: beû caây röøng, saên baét vaø choïc phaù thuù röøng, xaû raùc böøa baõi…). Chính ñieàu ñoù laøm cho heä sinh thaùi khu du lòch bò suy giaûm daãn ñeán moâi tröôøng bò xuoáng caáp. Ngoaøi ra, muøi hoâi thoái töø raùc thaûi höõu cô do khaùch du lòch mang ñeán laøm maát veõ myõ quan cuûa khu vöôøn quoác gia. Ñaây laø nguyeân nhaân suy giaûm löôïng du khaùch ñeán khu du lòch vì hoï caûm thaáy khoâng coøn gì thu huùt vaø coù thaùi ñoä khoù chòu khi ñeán ñaây. Maët khaùc, vôùi löôïng khaùch quaù ñoâng laøm cho tieáng oàn cuûa khu vöïc cuõng gia taêng do nhöõng hoaït ñoäng vui chôi. Ñieàu naøy khoâng phuø hôïp vôùi loaïi hình nghæ döôõng cuûa khu du lòch. Ñoàng thôøi cuõng gaây taùc ñoäng khoâng nhoû ñoái vôùi nhöõng loaøi ñoäng vaät trong khu baûo toàn daãn ñeán nguy cô laøm suy giaûm ña daïng sinh hoïc cuûa vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa. Moâi tröôøng khoâng khí cuõng bò oâ nhieãm do gia taêng löôïng xe vaøo khu du lòch. Ñoái vôùi moâi tröôøng bieån khi löôïng du khaùch gia taêng quaù möùc thì nhu caàu tham quan ñaûo cuõng taêng. Vôùi nhu caàu naøy ñoøi hoûi quaù trình vaän chuyeån cuûa taøu thuyeàn, cano taêng laø nguyeân nhaân laøm khuaáy ñoäng ñeán moâi tröôøng bieån. Moâi tröôøng bieån ven bôø seõ khoâng coøn giöõ ñoä trong xanh nhö ban ñaàu khi quaù nhieàu ngöôøi taém vaø xaû thaûi raùc xuoáng bieån (vaán ñeà naøy ta coù theå thaáy roõ ôû nhöõng baõi bieån lôùn cuûa nöôùc ta vaøo nhöõng dòp leã nhö Vuõng Taøu, Ninh Chöõ, bieån Phan Thieát,…). Thaåm myõ sinh thaùi cuûa khu vöïc bò xaùo troän vôùi löôïng khaùch quaù ñoâng ñoàng thôøi laøm giaûm söï höùng thuù nghieân cöùu, thöôûng thöùc thieân nhieân cuûa nuùi röøng. Du lòch sinh thaùi xeùt veà baûn chaát laø laøm taêng höùng thuù, söï mong ñôïi. Neáu thaåm myõ sinh thaùi bò phaù hoaïi thì du khaùch seõ deã chaùn, deã boû ñi. Nhöng muoán taêng haáp daãn cuõng caàn laøm phong phuù hôn caùc loaïi hình du lòch. Ñieàu naøy laïi deã daãn ñeán söï xaâm haïi myõ quan sinh thaùi. Vì vaäy ñoøi hoûi phaûi caân nhaéc thaät kyõ cuûa caùc nhaø toå chöùc. Ñeán luùc naøy, khaùch du lòch seõ khoù chaáp nhaän nhöõng bieán ñoåi tieâu cöïc treân. Veõ ñeïp nguyeân sô cuûa khu du lòch seõ bò thay theá bôûi loaïi hình du lòch thoâng thöôøng theo chieàu höôùng suy giaûm. Ta ñeàu bieát raèng, khi moâi tröôøng töï nhieân ñaõ xuoáng caáp roài thì khoù maø khoâi phuïc laïi nhö luùc ñaàu. Vaán ñeà caàn ñaët ra baây giôø laø ta xaùc ñònh möùc giôùi haïn chòu ñöïng cuûa heä sinh thaùi nhö theá naøo? Khaû naêng töï laøm saïch cuûa heä sinh thaùi nhö theá naøo? Khaû naêng gaùnh chòu taûi löôïng oâ nhieãm laø bao nhieâu? Trong thôøi gian laø bao laâu? Moät soá thaønh phaàn chuû yeáu cuûa moâi tröôøng coù theå chòu söùc eùp cuûa du khaùch ñeán ñaâu? Ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng ôû phaàn C laø cô sôû cho vieäc giaûi ñaùp nhöõng caâu hoûi treân. Ñoàng thôøi ñoøi hoûi coâng taùc quaûn lyù cuûa caùc nhaø toå chöùc khu du lòch caàn tieán haønh thaät toát. Coâng taùc quaûn lyù toát seõ giuùp cho khaû naêng taûi taêng leân, beân caïnh ñoù cuõng goùp phaàn phaùt trieån beàn vöõng khu du lòch sinh thaùi Bình Tieân. Ñeå laøm toát coâng taùc quaûn lyù caàn thöïc hieän caùc yeâu caàu sau: - Söû duïng hình thöùc tour tham quan ñaët tröôùc ñeå ñieàu tieát soá khaùch ñeán tham quan. Coù nhöõng noäi quy chung ñoái vôùi khaùch muoán tham quan khu baûo toàn thieân nhieân. Ñaøo taïo ñoäi nguõ höôùng daãn vieân du lòch sinh thaùi coù kieán thöùc sinh thaùi saâu saéc. Giaùo duïc yù thöùc quyù troïng röøng cho ngöôøi tham quan khu vöôøn quoác gia. Laøm caùc taøi lieäu tuyeân truyeàn in treân veù hoaëc taøi lieäu tham khaûo nhaèm taïo cho khaùch moät tinh thaàn yeâu moâi tröôøng. - Coâng vieäc thu doïn, veä sinh khu vöïc phaûi caàn ñöôïc tieán haønh lieân tuïc. - Söû duïng caùc phöông tieän xe ñaïp hay xe ñieän trong vieäc thu gom raùc Thöïc hieän vieäc giaùo duïc moâi tröôøng ñoái vôùi cö daân quanh vuøng vaø caû khaùch du lòch; ñoàng thôøi taïo thu nhaäp cho ngöôøi daân, taïo moái quan heä toát vaø yù thöùc baûo veä moâi tröôøng cuûa moïi ngöôøi ñoái vôùi taøi nguyeân thieân nhieân. Caàn quy ñònh soá löôïng, thôøi gian hoaït ñoäng cuûa cano vaø taøu thuyeàn treân bieån nhaát laø nhöõng nôi gaàn baõi taém cuûa du khaùch. Khu vöïc chaên thaû baùn hoang daõ caàn phaûi coù söï ngaên caùch vôùi caùc khu vöïc khoâng thuoäc döï aùn vaø cuõng ngaên caùch vôùi khu khoâng phaûi laø khu baùn hoang daõ do ñoù chuùng ta caàn laøm haøng raøo. Moät haøng raøo ñuû ñeå caùc loaøi thuù khoâng thoaùt qua vaø cuõng phaûi laøm cho khaùch tham quan coù aán töôïng toát. Khu caém traïi caàn coù nhöõng khoaûng ñaát troáng, nghieâm caám vieäc haï traïi laøm cheát caây con. Do ñoù khi troàng caây chuùng ta cuõng coá tình taïo ra nhöõng khoaûng troáng coù theå duøng laøm caém traïi Taïo khoaûng caùch an toaøn ñoái vôùi caùc loaøi ñoäng vaät trong khu vöïc. Traùnh buoân baùn nhöõng loaøi ñoäng vaät trong vöôøn quoác gia ñang deã bò toån thöông hoaëc ñang coù nguy cô bò ñe doaï. Taêng cöôøng soá löôïng ñoäng vaät vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa baèng thaû vaøo ñoù nhöõng ñoäng vaät ñaëc tröng, coù theå kieåm soaùt. Quy hoaïch heä thoáng giao thoâng, traùnh taïo ra quaù nhieàu ñöôøng saù khoâng caàn thieát, traùnh gaây ra nhöõng taùc ñoäng xaáu ñoái vôùi moâi tröôøng do hoaït ñoäng giao thoâng ñöa laïi. Laäp ñaøi quan saùt moâi tröôøng ñeå phaùt hieän ra nhöõng bieán ñoåi moâi tröôøng cuûa khu vöïc VII.3.2.2. Khaû naêng chòu taûi xaõ hoäi: Khaû naêng chòu taûi xaõ hoäi laø soá löôïng du khaùch tham gia hoaït ñoäng du lòch sinh thaùi Bình Tieân ñöôïc coäng ñoàng thoân Bình Tieân noùi chung vaø söï phuïc vuï cuûa khu du lòch noùi rieâng chaáp nhaän ñöôïc cuøng moät luùc vôùi soá löôïng lôùn. Soá löïông naøy tuyø thuoäc vaøo chaáp nhaän cuûa coäng ñoàng chöù khoâng phaûi laø soá löôïng du khaùch ñöïôc laõnh thoå du lòch sinh thaùi thu huùt. Moät vaán ñeà ta caàn ñaët ra ñaàu tieân laø söï xaùo troän, toån haïi baét nguoàn töø söï baát hoaø giöõa daân ñòa phöông, truyeàn thoáng vaên hoaù, taäp tuïc sinh hoaït cuûa ñòa phöông ñoái vôùi du khaùch, nhaát laø nhöõng du khaùch yù thöùc chöa cao. Söï tranh giaønh khaùch giöõa nhöõng ngöôøi buoân baùn xung quanh khu du lòch gaây maát traät töï xaõ hoäi. Ñoøi hoûi moät löôïng lôùn lao ñoäng töø nhieàu nôi khaùc nhau ñeán, laøm cho vieäc quaûn lyù cuûa cô quan ñòa phöông ñoái vôùi daân cö khu vöïc cuõng raát khoù khaên. Ñaây laø nguyeân nhaân phaùt sinh ra caùc teä naïn xaõ hoäi. Söï suy giaûm caùc giaù trò vaên hoaù do ngöôøi daân ñòa phöông tieáp xuùc vôùi nhieàu neàn vaên hoaù khaùc nhau. Ñaëc bieät, giôùi treû raát deã tieáp thu nhöõng loaïi hình vaên hoaù xaáu töø nôi khaùc ñeán neáu nhö khoâng coù söï kieåm soaùt chaët cheõ cuûa gia ñình vaø chính quyeàn ñòa phöông. Vaäy vaán ñeà caàn ñaët ra laø laøm theá naøo taêng khaû naêng chòu taûi xaõ hoäi. Vaán ñeà naøy cuõng coù theå ñöôïc giaûi quyeát thoâng qua chöông trình giaùo duïc du khaùch, giaùo duïc coäâng ñoàng. Toân troïng neàn vaên hoaù ñòa phöông. Xaây döïng vaø ban haønh caùc quy ñònh, quy cheá nhaèm baûo veä moâi tröøông taïi ñòa phöông. Naâng cao nhaän thöùc cuûa coäng ñoàng daân cö vaø caùc doanh nghieäp kinh doanh du lòch trong vieäc baûo veä moâi tröôøng. Quaûn lyù toát caùc luoàng lao ñoäng vaøo khu du lòch. Thaønh laäp ñoäi töï quaûn quaàn chuùng ñeå giöõ gìn vaø baûo veä moâi tröôøng xaõ hoäi. Coù söï hôïp taùc toát giöõa ban quaûn lyù khu du lòch vaø coäng ñoàng daân cö ñòa phöông. Ñaøo taïo ñoäi nguõ höôùng daãn vieân du lòch sinh thaùi coù hieåu bieát saâu saéc veà vaên hoaù, lòch söû vaø caùc vaán ñeà kinh teá – xaõ hoäi. Ñoäi nguõ nhaân vieân trong khu vöïc ñeàu coù nghieäp vuï vaø thaùi ñoä phuïc vuï toát. VII.3.2.3. Khaû naêng chòu taûi kinh teá: Laø khaû naêng chaáp nhaän caùc chöùc naêng du lòch maø khoâng gaây phöông haïi ñeán caùc hoaït ñoäng maø ñòa phöông mong ñôïi (O’ Reilly, 1986). Ñieàu ñoù coù nghóa laø hoaït ñoäng kinh teá ñòa phöông thoân Bình Tieân coù theå chaáp nhaän hoaït ñoäng du lòch sinh thaùi vaø khoâng maâu thuaãn vôùi hoaït ñoäng kinh teá maø Du lòch sinh thaùi mang laïi. Ngöôïc laïi caùc hoaït ñoäng du lòch sinh thaùi vaø nguoàn kinh teá maø Du lòch sinh thaùi mang laïi coù theå gaây phöông haïi ñeán caùc hoaït ñoäng kinh teá khaùc cuûa ñòa phöông thì coù nghóa laø ñaõ vöôït qua khaû naêng taûi. Qua phaàn ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng, phaùt trieån khu du lòch keùo theo caùc hoaït ñoäng kinh teá khaùc cuûa ñòa phöông cuõng phaùt trieån nhö: chaên nuoâi, ñaùnh baét caù, troàng troït… Vì vaäy, ñaây laø yeáu toá laøm taêng khaû naêng taûi kinh teá cho khu vöïc. VII.3.3. Ñònh höôùng ñaàu tö ñeå baûo toàn vaø phaùt trieån beàn vöõng du lòch sinh thaùi khu du lòch Bình Tieân: VII.3.3.1. Taïo nguoàn ñaàu tö: Ngoaøi nguoàn hoã trôï cuûa chính phuû Vieät Nam vaø caùc toå chöùc theá giôùi veà baûo veä taøi nguyeân thieân nhieân, boä phaän quaûn lyù khu du lòch cuõng caàn trích moät phaàn doanh thu cho vieäc baûo toàn vaø phaùt trieån taøi nguyeân thieân nhieân cuûa khu vöïc. VII.3.3.2. Phöông höôùng söû duïng nguoàn voán ñaàu tö : Baûo toàn : Caùc heä sinh thaùi ñaëc tröng cuûa vuøng Nam Trung Boä. Nguoàn gen ñoäng, thöïc vaät röøng ña daïng vaø phong phuù cuûa VQG Nuùi Chuùa. Ñaëc bieät baûo veä caùc loaøi quyù hieám ñang coù nguy cô bò dieät vong nhö: chaø vaù chaân ñen, gaáu ngöïa, gaáu choù, beo löûa,… Baûo veä heä sinh thaùi san hoâ. Baûo veä caùc loaøi ruøa trong muøa sinh saûn. Duy trì caûnh quan sinh ñoäng, tuyeät ñeïp cho khu du lòch. Phaùt trieån beàn vöõng DLST : - Taïo ñieàu kieän cho moïi ngöôøi bieát tính ña daïng sinh hoïc. - Phaùt trieån kinh teá coäng ñoàng ñòa phöông. - Ñaøo taïo ñöôïc ñoäi nguõ höôùng daãn vieân chuyeân nghieäp vaø hieåu bieát nhieàu veà heä sinh thaùi cuûa khu vöïc. - Thöïc hieän caùc bieän phaùp quaûn lyù coù lôïi cho moâi tröôøng vaø ñeà cao söï giaûm aùp löïc ñeán heä sinh thaùi. - Taïo laäp nguoàn thöïc vaät vaø khu döï tröõ nguoàn gen ñeå coù theå phuïc vuï cho coâng taùc baûo toàn gen vaø cho döï aùn khoâi phuïc thaûm thöïc vaät. - Taêng cöôøng an ninh quoác phoøng ñeå ñaûm baûo an toaøn cho du khaùch ñeán tham quan khu du lòch sinh thaùi Bình Tieân. - Laäp ñaøi quan saùt moâi tröôøng ñeå phaùt hieän ra nhöõng bieán ñoåi moâi tröôøng. VII.3.4. Ñònh höôùng baûo toàn ña daïng sinh hoïc cuûa khu du lòch: Chuùng ta ñeàu bieát raèng, DLST laáy töï nhieân laøm neàn taûng cho söï phaùt trieån. Chính vì vaäy, söï phong phuù cuûa theá giôùi töï nhieân quyeát ñònh leân giaù trò cuûa caùc saûn phaåm Du lòch sinh thaùi. Ña daïng sinh hoïc laø moät taøi nguyeân cuûa Du lòch sinh thaùi, khoâng theå taùch rôøi ña daïng sinh hoïc ra khoûi Du lòch sinh thaùi, laø moät phaàn trong nhieàu thaønh phaàn taïo neân Du lòch sinh thaùi. Yeâu caàu ñaàu tieân ñeå coù theå toå chöùc ñöôïc du lòch sinh thaùi laø söï toàn taïi cuûa caùc heä sinh thaùi töï nhieân ñieån hình vôùi tính ña daïng sinh thaùi cao. Ñeå moät khu du lòch sinh thaùi phaùt trieån beàn vöõng chính laø söï baûo toàn ñöôïc söï ña daïng sinh hoïc cuûa khu vöïc ñoù. Baûo toàn ña daïng sinh hoïc cuõng ñoàng nghóa vôùi vieäc duy trì vaø phaùt trieån nguoàn voán gen cuûa caùc loaøi ñaëc bieät laø nhöõng loaøi quyù hieám. Vöôøn quoác gia Nuùi Chuùa laø nôi coù söï ña daïng sinh hoïc cao vôùi 1.265 loaøi thöïc vaät, 306 loaøi ñoäng vaät hoang daõ. Ñoái vôùi moâi tröôøng bieån thì coù 250 loaøi san hoâ, coù nhieàu loaïi haûi saûn vaø laø nôi ruøa bieån taäp keát ñeû. Vì vaäy, ta caàn taïo laäp vöôøn thöïc vaät vaø khu döï tröõ nguoàn gen ñeå phuïc vuï cho coâng vieäc baûo toàn gen vaø cho döï aùn khoâi phuïc thaûm thöïc vaät . Vieäc ñem nhöõng loaøi ñoäng vaät töø nôi khaùc ñeán nhaèm taêng tính ña daïng cho VQG Nuùi Chuùa, ñieàu naøy cuõng laø nguyeân nhaân laøm suy giaûm ña daïng sinh hoïc cho vuøng neáu khoâng coù bieän phaùp quaûn lyù chaët cheõ. Nguyeân do laø nhöõng loaøi ñoäng vaät mang ñeán coù theå laø thieân ñòch cuûa nhöõng loaøi trong VQG Nuùi Chuùa. Ôû khu du lòch sinh thaùi Bình Tieân ñoái töôïng ñöôïc baûo veä laø röøng treân bieån, caùc loaøi ñoäng vaät quyù hieám caû treân bôø vaø döôùi ñaùy bieån. Ñaëc bieät laø caùc loaøi ñoäng vaät quyù hieám ôû VQG Nuùi Chuùa nhö: Chaø vaù chaân ñen, gaáu ngöïa, gaáu choù…, hay vieäc baûo veä heä sinh thaùi san hoâ, caùc loaøi ruøa trong muøa sinh saûn. Haøng naêm khi ñeán muøa sinh saûn coù haøng ngaøn löôït ruøa leân bôø ñeû tröùng, neáu bieát baûo veä toát quy luaät sinh saûn theo muøa cuûa loaøi ruøa bieån ta coù theå khai thaùc nhaân toá naøy ñeå phaùt trieån du lòch sinh thaùi. Muoán phaùt trieån du lòch sinh thaùi ñieàu taát yeáu laø ta phaûi baûo toàn caùc heä sinh thaùi, ñaëc bieät laø moät nôi coøn hoan sô vaø ít oâ nhieãm nhö VQG Nuùi Chuùa. VII.3.5. Ñònh höôùng caùc tuyeán DLST keát hôïp trong tænh Ninh Thuaän: Vieäc ñònh höôùng caùc tuyeán du lòch keát hôïp goùp phaàn thu huùt khaùch cuõng nhö taïo ñieàu kieän cho khaùch coù theå chieâm ngöôõng toaøn boä caûnh ñeïp vaø tìm hieåu nhöõng giaù trò vaên hoaù truyeàn thoáng cuûa tænh Ninh Thuaän. Caùc tuyeán DLST: Tuyeán 1: giôùi thieäu nhöõng baõi bieån ñeïp, trong xanh vaø saïch. Ôû ñaây du khaùch coù theå hoaø mình vaøo moâi tröôøng thieân nhieân trong laønh, vaøo laøng nöôùc bieån trong xanh. Du khaùch coù theå tham gia nhieàu loaïi hình du lòch maø ñieån hình laø: taém bieån, caâu caù, bôi loäi, ñi daïo ngaém caûnh thieân nhieân doïc theo baõi caùt hoaëc ngaém maët trôøi moïc… Goàm caùc ñieåm tham quan: khu du lòch sinh thaùi Bình Tieân – khu du lòch bieån Vónh Hy – khu du lòch Ninh Chöõ – khu du lòch Caø Naù. Tuyeán 2: tìm hieåu caùc loaïi hình vaên hoaù cuûa daân toäc chaêm. Ôû ñaây, du khaùch coù theå chieâm ngöôõng nhöõng ñieäu muùa chaêm truyeàn thoáng, leã hoäi kateâ, leã hoäi röôùt baø, vaø tìm hieåu veà phong tuïc taäp quaùn cuûa ngöôøi daân nôi ñaây … Caùc ñieåm tham quan: khu du lòch Bình Tieân – Thaùp Chaøm – Thaùp Hoøa Lai – Thaùp Poklong Garai – Thaùp Poâroâmeâ Tuyeán 3: tìm hieåu nhöõng ngaønh ngheà truyeàn thoáng nhö ngheà deät thoå caåm, goám. Khaùch du lòch coù theå mua nhöõng saûn phaåm truyeàn thoáng naøy laøm quaø cho ngöôøi thaân, baïn beø. Caùc ñieåm tham quan: khu du lòch Bình Tieân – Laøng goàm Baàu Truùc – laøng deät Myõ Nghieäp. KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ I. Keát luaän: Treân cô sôû phaân tích ñaùnh giaù taùc ñoäng cuûa döï aùn xaây döïng khu du lòch Bình Tieân thuoäc huyeän Thuaän Baéc, tænh Ninh Thuaän tôùi moâi tröôøng coù theå ñöa ra moät soá keát luaän sau: Taïo tieàn ñeà thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa xaõ Coâng Haûi noùi rieâng vaø huyeän Thuaän Baéc noùi chung Khu döï aùn coù nhieàu ñieàu kieän quan troïng laø naèm khoâng xa ñöôøng quoác loä 1A, vònh bieån kín Cam Ranh vaø lieân keát vôùi tuyeán saân bay Cam Ranh môùi ñöôïc hình thaønh. Lieân keát kinh teá du lòch cuûa cuïm Nha Trang – Cam Ranh – Bình Tieân – Vónh Hy taïo neân moät söùc maïnh kinh teá to lôùn. Döï aùn seõ taïo ra vieäc laøm oån ñònh cho haøng nghìn lao ñoäng trong vaø ngoaøi vuøng, ñoàng thôøi thuùc ñaåy söï phaùt trieån ña daïng sinh hoïc cuûa töï nhieân vaø haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát caùc nguoàn oâ nhieãm ñeán bieån Bình Tieân, vì vaäy khu vöïc xaây döïng döï aùn trong suoát thôøi gian xaây döïng ñeán thôøi kyø khai thaùc seõ ñaûm baûo vieäc baûo toàn ñöôïc moâi tröôøng vaø phaùt trieån moâi tröôøng ñeán möùc cao hôn. Hoaït ñoäng cuûa döï aùn coù theå gaây ra moät soá taùc ñoäng tieâu cöïc tôùi xaõ hoäi, moâi tröôøng. Caùc taùc ñoäng ñoù laø: Taïo neân söï baát oån veà maët an ninh traät töï xaõ hoäi, taùc ñoäng tröïc tieáp tôùi ñôøi soáng cuûa nhaân daân khu vöïc döï aùn. Gaây oâ nhieãm khoâng khí do buïi, hôi xaêng, daàu, tieáng oàn do hoaït ñoäng giao thoâng vaän taûi vaø caùc hoaït ñoäng khaùc. Oâ nhieãm nguoàn nöôùc do nöôùc thaûi sinh hoaït trong giai ñoaïn xaây döïng vaø khi khai thaùc kinh doanh di vaøo hoaït ñoäng. Oâ nhieãm do chaát thaûi raén sinh hoaït. Suy giaûm ña daïng sinh hoïc. Moâi tröôøng töï nhieân deã bò bieán ñoåi theo chieàu höôùng xaáu. Chuû ñaàu tö döï aùn seõ ñaàu tö kinh phí, thöïc hieän nghieâm chænh caùc phöông aùn giaûm thieåu taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng goàm: Phöông aùn khoáng cheá oâ nhieãm khoâng khí. Phöông aùn khoáng cheá oâ nhieãm nguoàn nöôùc. Phöông aùn khoáng cheá do chaát thaûi raén. Phöông aùn baûo toàn vaø phaùt trieån taøi nguyeân thieân nhieân khu vöïc. Caùc bieän phaùp veä sinh an toaøn lao ñoäng vaø caùc bieän phaùp phoøng choáng söï coá oâ nhieãm (roø ræ, chaùy noå,…). Bieän phaùp phoøng choáng cuõng nhö khaéc phuïc nhöõng haäu quaû ñoái vôùi kinh teá – xaõ hoäi. Qua vieäc phaân tích nhöõng taùc ñoäng tích cöïc vaø tieâu cöïc cuûa phaàn ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng, laø cô sôû cho vieäc ñònh höôùng phaùt trieån beàn vöõng khu du lòch sinh thaùi bieån Bình Tieân. Ñònh höôùng naøy goùp phaàn phaùt trieån beàn vöõng toaøn khu du lòch Bình tieân. 3 muïc tieâu chính ñaët ra ñeå phaùt trieån beàn vöõng du lòch sinh thaùi noùi rieâng vaø toaøn khu du lòch Bình Tieân noùi chung laø: Beàn vöõng kinh teá Beàn vöõng xaõ hoäi Beàn vöõng moâi tröôøng II. Kieán nghò: Caùc keát quaû nghieân cöùu ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng cho thaáy taùc ñoäng tieâu cöïc seõ phaùt sinh trong giai ñoaïn xaây döïng vaø sau khi ñaõ hoaøn thaønh döï aùn khoâng nhieàu so vôùi nhöõng lôïi ích coù tính laâu daøi maø döï aùn seõ mang laïi trong töông lai. Ngoaøi ra, caùc taùc ñoäng tieâu cöïc cuûa döï aùn ñeàu coù theå haïn cheá ñöôïc ñeán möùc toái thieåu qua vieäc thöïc hieän keá hoaïch quaûn lyù moâi tröôøng vôùi caùc bieän phaùp khoáng cheá oâ nhieãm vaø haïn cheá caùc taùc ñoäng cuûa döï aùn tôùi moâi tröôøng ñaõ ñöôïc ñöa ra trong baùo caùo laø nhöõng bieän phaùp khaû thi, coù theå ñaûm baûo tieâu chuaån moâi tröôøng. Beân caïnh ñoù, ñeå phaùt trieån beàn vöõng DLST noùi rieâng vaø toaøn khu du lòch Bình Tieân noùi chung coù moät soá kieán nghò nhö sau: Naâng cao yù thöùc veà baûo veä moâi tröôøng cho nhaân daân, nhaèm taïo ra nhieàu cô hoäi ñeå ngaønh du lòch phaùt trieån maïnh meõ. Ñaåy maïnh coâng taùc ñaøo taïo quaûn lyù vaø nhaän thöùc saâu saéc veà moâi tröôøng ñeå ñaùp öùng coâng cuoäc coâng nghieäp hoaù ngaønh du lòch hieän nay. Ba tieâu chí kinh teá, vaên hoaù xaõ hoäi vaø moâi tröôøng phaûi ñöôïc phaùt trieån moät caùch ñoàng ñeàu. Ñaûm baûo phaùt trieån du lòch coù kieåm soaùt vaø haïn cheá. Ñaûm baûo an ninh, chính trò, traät töï an toaøn xaõ hoäi. Ñaûm baûo tính ña daïng sinh hoïc cuûa VQG Nuùi Chuùa vaø bieån Bænh Tieân. ._.