Đánh giá hoạt động đầu tư của Công ty cổ phần sữa Việt Nam Vinamilk

i guồng quay chung đó. Đặc biệt kể từ sau khi chúng ta gia nhập vào tổ chức thương mại thế giới WTO thì các tiến bộ khoa học công nghệ sẽ tràn vào nước ta ngày càng nhiều hơn với tốc độ nhanh chóng hơn đòi hỏi nguồn nhân lực cần phải có trình độ chuyên môn cao, đồng thời thị trường lao động của nước ta sẽ được mở rộng ra thế giới và sẽ xâm nhập vào thị trường lao động ở các nước khác. Do đó để có thể phát triển nền kinh tế trong nước và có khả năng cạnh tranh với thị trường lao động trên thế giới chúng ta cần có sự đầu tư phát triển hợp lí nguồn nhân lực trong nước. Trong những năm gần đây, nền kinh tế Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn do quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá đem lại.Việt Nam từ một nước nông nghiệp lạc hậu đang có những bước chuyển mạnh mẽ để theo kịp sự xu thế phát triển chung của toàn thế giới hiện nay. Điều đó được thể hiện ở tỷ lệ tăng trưởng của Việt Nam trong những năm gần đây khá cao và rất ổn định, đời sống nhân dân được cải thiên rõ rệt, tỷ lệ người nghèo giảm xuống rõ rệt… Để đạt được những thành tựu to lớn này có sự đóng góp không nhỏ của hệ thống doanh nghiệp Việt Nam, lực lượng chủ chốt của quá trình CNH – HĐH đất nước. Giai đoạn năm 2001 – 2005 đánh dấu sự thay đổi khá mạnh mẽ của các doanh nghiệp Việt Nam. Với những quyết định đầu tư hợp lý cộng với sự hỗ trợ rất tích cực của Nhà nước, doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn này đã có sự thay đổi căn bản cả về chất và lượng. Bên cạnh đó vẫn còn những điểm yếu cố hữu chưa thể khắc phục được do những hậu quả của quá khứ để lại, do sự thiếu hiểu biết hay hiểu biết còn lờ mờ. Chính vì vậy việc nghiên cứu và hỗ trợ các doanh nghiệp để giúp họ có sự định hướng đúng đắn trong hoạt động đầu tư, đặc biệt là đầu tư phát triển giữ vai trò sống còn với bản thân các doanh nghiệp nói riêng, nền kinh tế nước nhà nói chung. Do đó, đề tài nghiên cứu của em là: “Đánh giá hoạt động đầu tư của công ty cổ phần sữa Việt Nam Vinamilk”. Em xin chân thành cảm ơn Thạc sỹ Nguyễn Thu Hà đã tận tình hướng dẫn em hoàn thành đề án này. Trong quá trình thực hiện bài viết này, em không tránh khỏi những thiếu suất, mong cô đóng góp và bổ sung. CHƯƠNG I.NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG 1. Khái niệm: 1.1. Khái niệm đầu tư phát triển Đầu tư phát triển là bộ phận cơ bản của đầu tư, là việc chi dùng vốn trong hiện tại để tiến hành các hoạt động nhằm tăng thêm hoặc tạo ra tài sản vật chất và trí tuệ, gia tăng năng lực sản xuất, tạo việc làm và vì môi trường phát triển. Xét về bản chất chính là đầu tư tài sản vật chất và sức lao động trong đó người có tiền bỏ tiền ra để tiến hành các hoạt động nhằm tăng thêm hoặc tạo ra tài sản mới cho mình đồng thời cho cả nền kinh tế, từ đó làm tăng tiềm lực sản xuất kinh doanh và mọi hoạt động sản xuất khác, là điều kiện chủ yếu tạo việc làm, nâng cao đời sống của mọi người dân trong xã hội. Đó chính là việc bỏ tiền ra để xây dựng, sửa chữa nhà cửa và kết cấu hạ tầng, mua sắm trang thiết bị và lắp đặt chúng trên nền bệ, bồi dưỡng đào tạo nguồn nhân lực, thực hiện các chi phí thường xuyên gắn liền với sự hoạt động của các tài sản này nhằm duy trì hoặc tăng thêm tiềm lực hoạt động của các cơ sở đang tồn tại, bổ sung tài sản và tăng thêm tiềm lực của mọi lĩnh vực hoạt động kinh tế - xã hội của đất nước. 1.2. Khái niệm doanh nghiệp Căn cứ vào hiến pháp nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992 đã được sửa đổi, bổ sung theo Nghị quyết số 51/2001/QH10 ngày 25 tháng 12 năm 2001 của quốc hội khoá X, kỳ họp thứ 10. Luật doanh nghiệp quy định: Doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh. Hoạt động kinh doanh là việc thực hiện liên tục một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư , từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi. 2. Đặc điểm, vai trò, nội dung của đầu tư phát triển trong doanh nghiệp 2.1. Đặc điểm đầu tư phát triển trong doanh nghiệp Hoạt động đầu tư phát triển có những đặc điểm chủ yếu sau : + Quy mô tiền vốn, vật tư, lao động cần thiết cho hoạt động đầu tư thường rất lớn. Vốn đầu tư nằm khê đọng lâu trong suốt quá trình thực hiện đầu tư. Quy mô vốn đầu tư lớn đòi hỏi phải có giải pháp tạo vốn và huy động vốn hợp lý, xây dựng các chính sách, quy hoạch, kế hoạch đầu tư đúng đắn, quản lý chặt chẽ tổng vốn đầu tư, bố trí vốn theo tiến độ đầu tư, thực hiện đầu tư trọng tâm trọng điểm. Lao động cần sử dụng cho các dự án rất lớn, đặc biệt đối với các dự án trọng điểm quốc gia. Do đó, công tác tuyển dụng, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ cần tuân thủ một kế hoạch định trước, sao cho đáp ứng tốt nhất nhu cầu từng loại nhân lực theo tiến độ đầu tư, đồng thời, hạn chế đến mức thấp nhất những ảnh hưởng tiêu cực do vấn đề “hậu dự án” tạo ra như việc bố trí lao động, giải quyết lao động dôi dư… + Thời kỳ đầu tư kéo dài. Thời kỳ đầu tư tính từ khi khởi công thực hiện dự án đến khi dự án hoàn thành và đưa vào hoạt động. Nhiều công trình đầu tư phát triển có thời gian đầu tư kéo dài hàng chục năm. Do vốn nằm khê đọng trong suốt quá trình thực hiện đầu tư nên để nâng cao hiệu quả vốn đầu tư, cần tiến hành phân kỳ đầu tư, bố trí vốn và các nguồn lực tập trung hoàn thành dứt điểm từng hạng mục công trình, quản lý chặt chẽ tiến độ kế hoạch đầu tư, khắc phục tình trạng thiếu vốn, nợ đọng vốn đầu tư xây dựng cơ bản. + Thời gian vận hành các kết quả đầu tư kéo dài. Thời gian này tính từ khi dưa công trình vào hoạt động cho đến khi hết thời hạn hoạt động và đào thải công trình. Nhiều thành quả đầu tư phát huy kết quả lâu dai, có thể tồn tại vĩnh viễn như các Kim tự Tháp Ai Cập, Nhà thờ La Mã ở Rôm, Vạn Lý Trường Thành ở Trung Quốc, ĂngCoVát ở Cam-pu-chia… Trong suốt quá trình vận hành, các thành quả đầu tư chịu sự tác động hai mặt, cả tích cực và tiêu cực của nhiều yếu tố tự nhiên, chính trị, kinh tế, xã hội… + Các thành quả của hoạt động đầu tư phát triển mà là các công trình xây dựng thường phát huy tác dụng ở ngay tai nơi nó được tạo dựng nên, do đó, quá trình thực hiện đầu tư cũng như thời kỳ vận hành các kết quả đầu tư chịu ảnh hưởng lớn của các nhân tố về tự nhiên, kinh tế xã hội vùng. + Đầu tư phát triển có độ rủi ro cao. Do quy mô vốn đầu tư lớn, thời kỳ đầu tư kéo dài và thời gian vận hành các kết quả đầu tư cũng kéo dài… nên mức độ rủi ro của hoạt động đầu tư phát triển thường cao. Rủi ro đầu tư do nhiều nguyên nhân, trong đo, có nguyên nhân chủ quan từ phía các nhà đầu tư như quản lý kém, chất lượng sản phẩm không đạt yêu câu… có nguyên nhân khách quan như giá nguyên liệu tăng, giá bán sản phẩm giảm, công suất sản xuất không đạt cộng suất thiết kế 2.2. Vai trò và mục tiêu đầu tư phát triển trong doanh nghiệp 2.2.1. Vai trò đầu tư phát triển trong doanh nghiệp Qua phân tích nghiên cứu các nội dung của đầu tư trong doanh nghiệp chúng ta thấy rằng đầu tư quyết định sự ra đời , tồn tại và phát triển của mỗi doanh nghiệp. Để tạo dựng cơ sở vật chất cho sự ra đời của bất cứ doanh nghiệp nào cũng phải xây dựng văn phòng , nhà xưởng , mua sắm lắp đặt máy móc thiết bị ..trong quá trình hoạt động cơ sở vật chất này bị hư hỏng hao mòn , doanh nghiệp phải bỏ chi phí để sửa chữa. Đáp ứng nhu cầu của thị trường và thích ứng với quá trình đổi mới phát triển của khoa học kĩ thuật ,các doanh nghiệp phải đổi mới cơ sở vật chất kĩ thuật , quy trình công nghệ.Tất cả các hoạt động đó đều là hoạt động đầu tư. Quá trình đầu tư trong doanh nghiệp có những vai trò quan trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp qua cá mặt sau : Thứ nhất: Tạo điều kiện nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp , xã hội liên tục phát triển, nền kinh tế toàn cầu nói chung, nền kinh tế mỗi quốc gia nói riêng cũng vì thế mà không ngừng vận động phát triển. Thị trường ngày càng trở nên sôi động, nhu cầu của con người phát triển đòi hỏi tiêu dùng nhiều hơn, hàng hoá phải có chất lượng cao, mẫu mã đẹp đa dạng và phong phú. Vì thế mà các nhà cung cấp sản phẩm, dịch vụ cho thị trường muốn tồn tại được thì phải đáp ứng nhu cầu đó của dân cư. Vì tất lẽ đó mà đòi hỏi nhà sản xuất phải tiến hành đầu tư phát triển. Hoạt động đầu tư của doanh nghiệp có thể được tiến hành theo những chiến lược khác nhau để giành được thế cạnh tranh trên thị trường. Do đó đầu tư tạo điều kiện nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Thứ hai: Đầu tư tạo điều kiện nâng cao chất lượng sản phẩm Như chúng ta đã biết, đầu tư trong doanh nghiệp bao gồm: đầu tư vào lao động, đầu tư vào tài sản cố định, đầu tư vào hàng dự trữ… Tất cả việc đầu tư này nhằm mục đích là tạo ra một sản phẩm với chất lượng cao, mẫu mã đẹp để đáp ứng nhu cầu của con người trong xã hội hiện đại. Điều này đã được chứng minh, trong nhưng năm qua các doanh nghiệp muốn tồn tại trong nền kinh tế thị trường thì căn bản nhất là phải nâng cao chất lượng sản phẩm hạ giá thành... Thứ ba là: Đầu tư tạo điều kiện giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận Không có doanh nghiệp nào tiến hành sản xuất kinh doanh lại không đặt mục tiêu về lợi nhuận. Không chỉ là mong muốn có lợi nhuận mà họ còn mong muốn tiền của họ không ngừng tăng lên tức là quy mô lợi nhuận ngày càng được mở rộng. Hoạt động đầu tư của mỗi doanh nghiệp chính là hoạt động nhằm thực hiện chiến lược sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đó với mục tiêu đạt được lợi nhuận mà doanh nghiệp đề ra. Khi lợi nhuận càng cao thì lợi ích càng lớn và ngược lại .Lợi nhuận được quy mô bởi doanh thu và chi phí theo công thức: Lợi nhuận = Doanh thu – Chi phí Doanh thu có lớn hay không lại phụ thuộc vào quá trình đầu tư của doanh nghiệp. Nếu đầu tư mang lại hiệu quả cao thì doanh thu sẽ nhiều .Như vậy đầu tư đã tạo điều kiện giảm chi phí sản xuất, tăng lợi nhuận. Thứ tư là: Đầu tư góp phần đổi mới công nghệ, trình độ khoa học kĩ thuật trong sản xuất sản phẩm của doanh nghiệp. Trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp luôn luôn chú trọng đến việc đổi mới nhằm nâng cao sức cạnh tranh của mình. Và một trong các công việc đầu tư của doanh nghiệp là đầu tư vào tài sản cố định. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp tiến hành mua sắm máy móc thiết bị, đổi mới công nghệ nhằm nâng cao năng suất, đổi mới sản phẩm cả về chủng loại mẫu mã và chất lượng… Như vậy có thể thấy dưới sự phát triển như vũ bão của cuộc cách mạng khoa học công nghệ, mỗi doanh nghiệp đều nhận thấy vai trò to lớn của đầu tư cho công nghệ cũng như hiện đại hoá máy móc thiết bị trong quá trình sản xuất. Hay nói cách khác đầu tư góp phần đổi mới công nghệ trình độ khoa học kĩ thuật. Thứ năm: Đầu tư góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Để hoạt động được và hoạt động hiệu quả, bất cứ một doanh nghiệp nào cũng cần có đội ngũ lao động có trình độ, kĩ năng. Trình độ kĩ năng của người lao động ảnh hưởng tới quá trình sản xuất kinh doanh và chất lượng sản phẩm. Cùng với điều kiện sản xuất như nhau nhưng lao động có trình độ sẽ tạo ra sản phẩm có chất lượng tốt hơn. Đầu tư vào lao động bao gồm những hoạt động như đầu tư vào đào tạo cán bộ quản lí, tay nghề công nhân các chi phí để tái sản xuất sức lao động. Đầu tư quyết định sự ra đời, tồn tại và phát triển của doanh nghiệp Đầu tư trong các cơ sở sản xuất kinh doanh có thể hiểu đó là sự hy sinh các nguồn lực ở hiện tại để duy trì và tăng cường, mở rộng năng lực sản xuất kinh doanh hiện có của cơ sở. Như vậy đầu tư có vai trò rất quan trọng trong doanh nghiệp. Nó quyết định sự ra đời, tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Một doanh nghiệp muốn thành lập trước hết phải xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật như nhà xưởng, cấu trúc hạ tầng, mua săm các máy móc thiết bị, thuê nhân công... Sau đó để duy trì hoạt động bình thường của mình, các doanh nghiệp phải định kỳ tiến hành sửa chữa lớn hay thay mới các cơ sở vật chất đã hư hỏng, hao mòn hoặc đổi mới để thích ứng với sự phát triển của khoa học - kỹ thuật và nhu cầu tiêu dùng của xã hội. Có như vậy, doanh nghiệp mới tồn tại và phát triển được. Ngoài ra, đầu tư còn là cách thức cơ bản giúp doanh nghiệp thực hiện được các mục tiêu của mình như tăng lợi nhuận, nâng cao vị thế, uy tín... Đối với các doanh nghiệp vô vị lợi (hoạt động không để thu lợi nhuận cho bản thân mình) để tồn tại, duy trì sự hoạt động, ngoài việc tiến hành sửa chữa lớn định kỳ các cơ sở vật chất – kỹ thuật còn phải thực hiện các chi phí thường xuyên. Tất cả những hoạt động và chi phí này đều là những hoạt động đầu tư. Thực tế đã chỉ rõ, rất nhiều doanh nghiệp do không có phương án đầu tư kinh doanh đúng đắn hoặc không có khả năng huy động vốn đầu tư đều thất bại trong kinh doanh dẫn tới phá sản. Đó là quy luật không thể phủ nhận của nền kinh tế thị trường. 2.2.2 Mục tiêu đầu tư phát triển trong doanh nghiệp Harold Geneen một nhà quản lý doanh nghiệp hang đầu của nước Mỹ có nói: “ Toàn bộ bài giảng quản trị kinh doanh tóm lại trong ba câu: Người ta đọc một quyển sách từ đầu đến cuối. Người ta lãnh đạo doanh nghiệp theo chiều ngược lại. Nghĩa là ta bắt đầu từ đoạn cuối và sau đố lam mọi việc có thể làm được để đi đến kết quả”. Đây là một phương pháp khoa học đã được Harold Geneen diễn đạt cách điệu để nói với chúng ta rằng: Trước hết hãy xác định mục tiêu rồi sau đó thực hiện mọi giải pháp có thể có để đạt được mục tiêu. Trong phân tích dự án +đầu tư của doanh nghiệp, mục tiêu là cơ sở để thiết lập tiêu chuẩn hiệu quả, cái “chuẩn” để ra quyết định lựa chọn phương án và dự án. Nhìn chung theo giác độ quốc gia đầu tư phải nhằm hai mục tiêu là: thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và thu nhập quốc dân (mục tiêu phát triển ); cải thiện phân phối thu nhập quốc dân ( mục tiêu công bằng xã hội ).mục tiêu đầu tư của doanh nghiệp xuất phát từ nhu cầu thị trường, từ khả năng chủ quan và ý đồ chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp, từ đường lối chung phát triển đất nước và các cơ sở pháp luật. dự án đầu tư của các doanh nghiệp có các mục tiêu sau đây: * Mục tiêu cực tiểu chi phí và cực đại lợi nhuận Có thể mục tiêu cực đại lợi nhuận thường được coi là mục tiêu quan trọng và phổ biến nhất Tuy nhiên khi sử dụng mục tiêu này phải bảo đảm tính chắc chắn của chỉ tiêu lợi nhuận thu được của dự án đầu tư qua các năm. Yêu cầu này trong thực tế gặp nhiều khó khăn khi thực hiện, vì tình hình của thị trường luôn luôn biến động và việc dự báo chính xác về lợi nhuận cho hang chục năm sau là rất khó khăn * Mục tiêu cực đại khối lượng hang hoá bán ra trên thị trường Mục tiêu này thường được áp dụng khi các yếu tố tính toán mục tiêu theo lợi nhuận không được đảm bảo chắc chắn. Tuy nhiên mục tiêu này cũng phải có mục đích cuối cùng là thu dược lợi nhuận tối đa theo con đường cực đại khối lượng hang hoá bán ra trên thị trường, vì mức lợi nhuận tính cho một sản phẩm có thể thấp nhưng do khối lượng sản phẩm bán ra trên thị trường lớn, nên tổng lợi nhuận thu được cũng lớn. vấn đề còn lại ở đây là doanh nghiệp đảm bảo mức yêu cầu tối thiểu. * Cực đại giá trị tài sản của của cổ đông tính theo giá trên thị trường Trong kinh doanh có hai vấn đề cơ bản được các nhà kinh doanh luôn luôn quan tâm đó là lợi nhuận dài hạn và sự ổn định trong kinh doanh, ở đây sự ổn định luôn luôn gắn liền với mức độ rủi ro. Hai mục tiêu này thường mâu thuẫn nhau, vì muốn thu lợi nhuận lớn thì phải chấp nhận mức độ rủi ro cao, tức là mức độ ổn định càng thấp. Để giải quyết mâu thuẫn này, các nhà kinh doanh đã áp dụng mục tiêu kinh doanh “Cực đại giá trị tài sản của các cổ đông tính theo giá trên thị trường” hay là cực đại giá trị trên thị trường của các cổ phiếu hiện có, vì như ta đã biết giá trị cổ phiếu của một công ty nào đó trên thị trường phản ánh không những mức độ lợi nhuận mà còn cả mức độ rủi ro hay ổn định của các hoạt động kinh doanh của công ty. Vì vậy, thông qua giá trị cổ phiếu trên thị trường có thể phối hợp hai mục tiêu lợi nhuận và rủi ro thành một đại lượng để phân tích phương án kinh doanh, trong đó có dự án đầu tư. * Duy trì sự tồn tại và an toàn của doanh nghiệp Bên cạnh mục tiêu lợi nhuận trong thực tế còn tồn tại một mục tiêu thứ hai không kém phần quan trọng, đó là duy trì sự tồn tại lâu dài và an toàn trong doanh nghiệp hay dự án đầu tư. Trong trường hợp này các nhà kinh doanh chủ trương đạt dược mức độ thoả mãn nào đó của doanh nghiệp về lợi nhuận, đảm bảo sự lâu dài và an toàn cho doanh nghiệp còn hơn là chạy theo lợi nhuận cực đại nhưng có nhiều nguy cơ rủi ro và phá sản. quan điểm này có thể vận dụng để phân tích và quyết định một dự án đầu tư. * Đầu tư để nâng cao chất lượng sản phẩm: Là nâng cao uy tín đối với khách hang, tăng khả năng cạnh tranh để chiếm lĩnh thị trường nhiều hơn, nhất là trong xu thế hội hập kinh tế khu vực và thế giới * Đầu tư theo chiều sâu để đổi mới công nghệ: đón đầu nhu cầu mới sẽ xuất hiện trên thị trường, tăng thêm độc quyền doanh nghiệp * Đầu tư để liên doanh với nước ngoài, tranh thủ công nghệ mới, mở rộng thị trường xuất khẩu * Đầu tư để cải thiện điều kiện lao động của doanh nghiệp, bảo đảm yêu cầu bảo vệ môi trường theo quy định của pháp luật… Trong một giai đoạn nhất định, một doanh nghiệp có thể có một hay nhiều mục tiêu đồng thời. các mục tiêu của doanh nghiệp lại có thể thay đổi theo thời gian. 3. Nội dung của đầu tư phát triển trong doanh nghiệp 3.1. Đầu tư vào tài sản cố định, đổi mới máy móc thiết bị công nghệ ở doanh nghiệp Để đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng đòi hỏi ngày càng cao cũng như đối phó với các đối thủ cạnh tranh tạo chỗ đứng vững chắc trên thị trường thì doanh nghiệp không còn con đường nào khác là phải nâng cao chất lượng sản phẩm của mình hạ giá thành để nâng cao khả năng cạnh tranh đồng thời tăng năng suất lao động , cải tiến công nghệ và phát triển các loại hàng hoá dịch vụ mới để thoả mãn những đòi hỏi của thị trường, vấn đề này đòi hỏi các doanh nghiệp phải đầu tư vào đổi mới máy móc thiết bị và công nghệ. Việc đầu tư đổi mới máy móc thiết bị và công nghệ ở các doanh nghiệp xem xét các vấn đề sau: Thứ nhất là :vòng đời của máy móc thiết bị và công nghệ. Chu kì phát triển của máy móc thiết bị và công nghệ như sau: xuất hiện, tăng trưởng, trưởng thành, bão hoà, chu kì đó gọi là vòng đời của máy móc thiết bị. Đổi mới máy móc thiết bị, công nghệ cũng phải căn cứ vào vòng đời này để quyết định thời điểm đầu tư thích hợp nhằm đảm bảo hiệu quả của đồng vốn. Thứ hai là: phân tích môi trường kinh doanh. - Phần lớn máy móc thiết bị công nghệ chủ yếu phải nhập từ nước ngoài hoặc qua chuyển công nghệ nên cần phải phân tích môi trường quốc tế như các vấn đề pháp luật, quyền sở hữu bằng phát minh sáng chế, chuyên gia công nghệ … Bên cạnh đó cần phải xem xét phân tích môi trường văn hoá như phong tục tập quán, định chế xã hội của nước có công nghệ xuất khẩu. Các vấn đề hệ thống chính trị, các chính sách như chính sách thương mại, quan hệ kinh tế đối ngoại cũng cần xem xét một cách kĩ lưỡng. - Phân tích môi trường kinh tế quốc dân cần chủ động đối với các yếu tố kinh tế, chính trị xã hội, điều kiện tự nhiên, nắm bắt được thực trạng nền kinh tế đang ở giai đoạn nào, tỷ lệ lạm phát là bao nhiêu… - Phân tích môi trường ngành và nội bộ ngành Tập trung và tìm hiểu xem có bao nhiêu đối thủ cạnh tranh tiềm lực và khả năng của họ như thế nào, sản phẩm của họ đóng vai trò như thế nào đối với người tiêu dùng, họ đang sử dụng máy móc thiết bị công nghệ nào. Thứ ba là: phân tích thực trạng nội bộ doanh nghiệp - Phân tích nhóm nhân tố liên quan đến nguồn nhân lực bao gồm : + Trình độ nghề nghiệp của công nhân sản xuất trực tiếp . + Trình độ của cán bộ lãnh dạo , nhất là năng lực lãnh đạo kĩ thuật. - Phân tích vị thế của doanh nghiệp trên thị trường: + Nguồn tài chính là vấn đề cần chú ý lựa chọn mục tiêu vừa phải và c ó hướng đi phù hợp. + Cần xem xét quy mô vốn có thể huy động và đặc điểm kinh tế-kĩ thuật của mỗi ngành . - Xem xét các điều kiện về cơ sở hạ tầng hiện có hoặc có các biện pháp bổ xung thích hợp với máy móc thiếp bị và công nghệ dự kiến sẽ lựa chọn. Thứ tư là: phân tích các yếu tố liên quan đến máy móc thiết bị và công nghệ - Xem xét xu hướng lâu dài của máy móc thiết bị và công nghệ để đảm bảo tránh sự lạc hậu hoặc khó khăn gây trở ngại cho việc sử dụng máy móc thiết bị trong khi chưa thu hồi đủ vốn. - Lựa chọn máy móc thiết bị mà các dụng cụ thay thế sẵn có trong nước hoặc là được đảm bảo chắc chắn có phụ tàng thay thế. - Máy móc công nghệ phải lựa chọn loại có nhiều nguồn vốn cung cấp để tạo ra sự cạnh tranh giữa các nhà cung cấp để mua được công nghệ với giá phải chăng, tạo thế chủ động cho hoạt động sau này. - Xem xét toàn diện khía cạnh kinh tế kĩ thuật của máy móc thiết bị và công nghệ để lựa chọn công nghệ thích hợp, tối ưu với điều kiện của doanh nghiệp. Thứ năm là : phân tích các chỉ tiêu thể hiện hiệu quả đầu tư đổi mới máy móc thiết bị và công nghệ. - Giảm bớt cường độ lao động, các công việc nặng nhọc, thay đổi cơ cấu lao động trong doanh nghiệp theo hướng tăng tỷ trọng lao động có chuyên môn kỹ thuật, giảm tỷ trọng lao động tay nghề thấp, không có trình độ nghiệp vụ. - Tác động đến cơ cấu tổ chức cũng như tổ chức sản xuất của doanh nghiệp theo hướng tinh gọn, năng động và hiệu quả. - Cải thiện môi trường lao động theo hướng giảm dần các yếu tố và khu vực độc hại, phát triển công nghệ sạch. 3.2. Đầu tư bổ xung hàng dự trữ Hàng dự trữ là hàng hoá mà doanh nghiệp giữ lại trong kho bao gồm cả vật tư nguyên liệu , bán thanh phẩm và thanh phẩm. * Đặc điểm của đầu tư hàng dự trữ - Dự trữ chuyển hoá thành các dạng khác nhau trong quá trình sản xuất - Quy mô đầu tư vào dự trữ phụ thuộc vào nhiều nhân tố như dự đoán cầu trong tương lai, phụ thuộc vào quy luật tiêu dùng nhu cầu riêng biệt của mỗi mặt hàng và quy luật tiêu dùng ở thời kì quá khứ sẽ được phản ánh tương tự ở kì dự báo. - Phụ thuộc vào khách hàng , sản xuất sản phẩm của doanh nghiệp nếu doanh nghiệp có tham vọng chiếm lĩnh thị trường . - Phụ thuộc vào mức độ chậm trễ của khâu phân phối lưu thông thể hiện ở một bộ phận dự trữ . - Chi phí dự trữ * Vai trò của dự trữ Dụ trữ luôn là vấn đề sống còn là một đòi hỏi tất yếu khách quan , nó đảm bảo tính liên tục và hiệu quả của sản xuất và tiêu dùng . Trong mô hình dự trữ JIT ( Just in time ) chỉ ra: Nếu dự trữ thật nhiều dẫn đến ứng đọng vốn, hàng hoá hỏng, tăng chi phí bảo quản không hiệu quả. Nếu dự trữ ít quá không đủ nguyên vật liệu để sản xuất, không đủ hàng hoá để bán và dẫn đến gián đoạn sản xuất kinh doanh. Cần phải phân biệt giữa dự trữ và tinh trạng dư thừa ứng đọng sản phẩm trong các doanh nghiệp. 3.3. Đầu tư phát triển nguồn nhân lực Bất cứ một loại hình doanh nghiệp nào đều phải quan tâm đến lao động trong quá trình đầu tư của mình. Việc quan tâm đến lao động trong doanh nghiệp không chỉ về mặt số lượng mà cần quan tâm cả mặt chất lượng. Số lượng lao động ảnh hưởng đến quy mô sản xuất của doanh nghiệp, còn chất lượng lao động ảnh hưởng đến cường độ lao động, năng suất lao động. Việc tăng chất lượng lao động chỉ băng cách đầu tư cho y tế, giáo dục đào tạo, dạy nghề... Từ đó nâng cao thể lực, trình độ, tay nghề của người lao động. Trong điều kiện hiện nay nhiều doanh nghiệp coi việc đầu tư phát triển nguồn nhân lực là chiến lược canh tranh. Nguồn nhân lực trong doanh nghiệp bao gồm: Cán bộ quản lí, công nhân sản xuất và cán bộ nghiên cứu khoa học. Đối với từng loại phải có chính sách đào tạo riêng nhưng đều phải liên tục được tu dưỡng rèn luyện nghiên cứu học tập… để nâng cao kinh nghiệm, trình độ tay nghề. Đầu tư phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp bắt đầu từ khâu tuyển người lao động. Đây là cơ sở để có được lực lượng lao động tốt, bởi vậy khâu tuyển người đòi hỏi cần phải rất khắt khe cẩn thận nhất. Tuyển người hiện nay đòi hỏi phải đạt được các yêu cầu như: Trình độ văn hoá, ngoại ngữ, trình độ vi tính… Tiếp đến là quá trình nâng cao khả năng lao động của người lao động thường xuyên. Trong điều kiện đổi mới hiện nay rất nhiều công nghệ hiện đại đã và đang được ứng dụng trong các loại hình doanh nghiệp nước ta. Vì vậy việc đào tạo lao động là yêu cầu vô cùng quan trọng. Cuối cùng là việc khen thưởng tổ chức các hoạt động về tinh thần giúp người lao động hăng say trong công việc từ đó nâng cao năng suất lao động. Các hình thức khen thưởng đang được thực hiện ở các doanh nghiệp các cá nhân thành viên có thanh tích tốt đều được thưởng xứng đáng góp phần nâng cao trong xí nghiệp, công ty, các cuộc thi các cá nhân… Nhờ có chính sách đào tạo lao động nhiều doanh nghiệp đã đạt được những thanh công to lớn, góp phần không nhỏ trong chiến lược sản xuất kinh doanh cũng như chiến lược cạnh tranh của mình. 3.4. Đầu tư vào nghiên cứu và triển khai Đầu tư nghiên cứu khoa học công nghệ là lĩnh vực đầu tư không thể thiếu được của các doanh nghiệp kinh doanh nói chung. Nghiên cứu khoa học và công nghệ giúp nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh, đảm bảo sức mạnh và vị trí canh tranh của doanh nghiệp trên thị trường hiện tại cũng như tương lai. Mục đích của các chương trình và dự án R&D không chỉ dừng lại ở dạng nghiên cứu ứng dụng, nghiên cứu nhằm tăng chất lượng sản phẩm, tạo nên sản phẩm có đặc điểm nổi bật hơn mà còn tập trung nghiên cứu tìm kiếm, phát triển kỹ thuật và công nghệ mới nhất cho doanh nghiệp. Có thể nói R&D là phần không thể thiếu được trong các hoạt động của doanh nghiệp. Đầu tư vào R&D là một trong những yếu tố giúp các công ty giảm được các chi phí liên quan đến sản xuất kinh doanh. * Các yếu tố ảnh hưởng đến nghiên cứu và triển khai của doanh nghiệp - Khả năng tài chính của doanh nghiệp: khả năng tài chính của doanh nghiệp sx cho phép xác định được khả năng và quy mô đầu tư nghiên cứu và triển khai của doanh nghiệp. - Quy mô sản xuất kinh doanh cua doanh nghiệp: quy mô sản xuất kinh doanh càng lớn thì khả năng quy mô đầu tư nghiên cứu triển khai càng lớn. - Cơ hội về đổi mới kĩ thuật và các cơ hội trong ngành: những ngành có nhiều cơ hội đổi mới công nghệ và kĩ thuật đòi hỏi các doanh nghiệp trong ngành đó phải tích cực đầu tư cho nghiên cứu nắm bắt kịp thời các cơ hội về kĩ thuật và công nghệ của ngành. Khi đánh giá hiệu quả đầu tư nghiên cứu triển khai các doanh nghiệp thường dựa trên một số quan điểm sau: Thứ nhất là, hiệu quả đầu tư nghiên cứu triển khai phải được xem xét đánh giá toàn diện về các mặt tài chính kinh tế xã hội, môi trường. Thứ hai là, hiệu quả đầu tư nghiên cứu và triển khai vừa có thể lượng hoá được vừa có thể không lượng hoá được. Do đó kết quả của đầu tư cho nghiên cứu và triển khai có thể được thể hiện dưới dạng hiện hoặc dưới dạng ẩn tuỳ theo dự án, chương trình nghiên cứu. Tóm lại có thể nói đầu tư cho nghiên cứu triển khai đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Các chương trình và dự án R&D gắn chặt với chiến lược kinh doanh giúp các doanh nghiệp đạt được các mục tiêu ngắn hạn cũng như dài hạn về kinh tế cũng như các ảnh hưởng khác. 3.5. Đầu tư vào hoạt động nghiên cứu thị trường Thứ nhất là : đầu tư cho việc nghiên cứu thị trường của doanh nghiệp trước hết là nghiên cứu khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Có thể nói cạnh tranh là một đặc tính cơ bản nhất của thị trường của doanh nghiệp , sẽ không có thị trường nếu không có cạnh tranh , trong môi trường cạnh tranh hoàn hảo mục tiêu của doanh nghiệp , người tiêu dùng là tối đa hoá lợi nhuận và sự tiện ích của chính mình , khả năng cạnh tranh là nguồn năng lượng thiết yếu để doanh nghiệp tiếp tục vững bước trên con đường hội nhập kinh tế. Thực tế cho thấy doanh nghiệp kinh doanh thành công thực hiện các kĩ năng cạnh tranh rất thuần thục , nó tạo thành phương pháp cạnh tranh đặc trưng doanh nghiệp Các kĩ năng này tập trung vào : - Tạo lập và phát triển uy tín doanh nghiệp - Coi trọng chiến lược mở rông thị trương - Xây dựng và thực hiện đổi mới sản phẩm , mẫu mã - Luôn tìm cách giảm chi phí sản xuất - Sách lược tiêu thụ sản phẩm khôn khéo Thứ hai là: khi nghiên cứu thị trường trong đầu tư tài sản vô hình của doanh nghiệp ta cần phải nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng. Hành vi của người tiêu dùng thực hiện trong việc tìm kiếm,mua ,sử dụng đánh giá và vứt bỏ các sản phẩm và dịch vụ mà họ dự định sẽ thoả mãn các nhu cầu của họ. Nghiên cứu hành vi của người tiêu dùng là nghiên cứu các cá nhân đưa ra quyết định thế nào đối với việc chi tiêu các nguồn tài nguyên có thẻ sử dụng của họ trong các hạng mục liên quan đến sự tiêu dùng. Qua việc nghiên cứu hành vi người tiêu dùng sẽ cung cấp cho các nhà sản xuất những thông tin quan trọng để họ lên kế hoạch sản xuất thiết kế cải tiến và xây dựng được các chiến lược khuyến mại. Mục đích của nghiên cứu người tiêu dùng là phục vụ cho công tác quản lí kinh doanh sản xuất và dịch vụ. Các nhà quả lí muốn biết nguyên nhân hành vi của người tiêu dùng, họ muốn biết con người đưa ra quyết định mua hàng sử dụng, cất kho và vứt bỏ các sản phẩm như thế nào từ đó xây dựng chiến lược Maketing lập ra những mảng thị trường mới cho một sản phẩm riêng hay một loại sản phẩm. Nghiên cứu hành vi người tiêu dùng được tiến hành bởi các tổ chức Maketing riêng biệt. Thấy được tầm quan trọng và cần thiết của việc nghiên cứu hành vi người tiêu dùng, các doanh nghiệp đang đầu tư một cách thích đáng cho việc nghiên cứu. Việc nghiên cứu thành công giúp doanh nghiệp có chiến lược sản xuất kinh doanh đúng hướng, tiêu thụ nhanh sản phẩm quay vòng vốn nhanh thúc đẩy nền kinh tế phát triển. 3.6. Đầu tư vào bí quyết công nghệ Ngoài máy móc thiết bị thì bí quyết công nghệ là một phần quan trọng của công nghệ. Thật sai lầm và không đầy đủ khi đầu tư đổi mới công nghệ mà không chú ý đến bí quyết công nghệ. Các doanh nghiệp hiện nay thường chỉ nghĩ đến mua máy móc thiết bị mà quên mất đi phần bí quyết công nghệ. Bí quyết công nghệ chứa đựng trong tất cả các khâu, các công đoạn của quá trình sản xuất như tổ chức hợp lí hoá, điều hành sản xuất, hệ thống tài chính kế toán, khách hàng, thị trường tiêu thụ sản phẩm, đào tạo và thông tin, lập kế hoạch cải tiến công nghệ, xử lí môi trường... Chính vì thế bí quyết công nghệ đóng vai trò rất quan trọng nó là một nhân tố mà các doanh nghiệp cần quan tâm xem xét và tiến hành đầu tư. 4. Các hình thức đầu tư và nguyên tắc quản lý đầu tư ở các doanh nghiệp 4.1.._.