Công tác quản lý thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với Doanh nghiệp ngoài quốc doanh hoạt động trong lĩnh vực khách sạn nhà nghỉ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh

Môc lôc Trang PhÇn më ®Çu : 3 PhÇn I : ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vµ sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ. 5 I- Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ thuÕ GTGT. 5 1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, b¶n chÊt vÒ thuÕ GTGT. 5 1.1. Kh¸i niÖm cña thuÕ GTGT. 5 1.2. §Æc ®iÓm cña thuÕ GTGT. 5 2. Néi dung c¬ b¶n cña luËt thuÕ GTGT. 6 2.1. §èi t­îng nép thuÕ GTGT. 6 2.2. §èi t­îng chÞu thuÕ GTGT. 7 2.3. C¨n cø tÝnh thuÕ GTGT. 7 2.4 Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT. 13 II- Sù cÇn thiÕt ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n nhµ nghØ. 14 1 - Nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n trong qu¸ tr×nh qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n nhµ nghØ cña c¸c DN NQD . 115 2- Sù cÇn thiÕt ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi c¸c DNNQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ . 115 PhÇn II : Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n nhµ nghØ trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh. 18 I- §Æc ®iÓm kinh tÕ - x· héi cña tØnh Qu¶ng ninh . 18 1 - §iÒu kiÖn tù nhiªn, x· héi cña tØnh Qu¶ng Ninh. 18 2- T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh. 19 3- Vµi nÐt vÒ Côc thuÕ tØnh Qu¶ng Ninh vµ c¬ cÊu Côc ThuÕ . 19 II - Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD kinh Doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh . 24 1- C«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ. 24 2 - C«ng t¸c qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ . 26 3- X¸c ®Þnh doanh thu vµ thuÕ GTGT ®Çu ra ®Ó thùc hiÖn kª khai trªn tê khai thuÕ . 28 4- C«ng t¸c qu¶n lý thuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô mua vµo dïng cho ho¹t ®éng kinh doanh. 29 5- KÕt qu¶ triÓn khai thùc hiÖn biÖn ph¸p qu¶n lý. 33 6 - C«ng t¸c qu¶n lý thu nép. 33 7- C«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra, quyÕt to¸n thuÕ. 34 III - §¸nh gi¸ chung vÒ c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi c¸c DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ . 34 1- Thµnh c«ng. 34 2- Nh÷ng tån t¹i. 36 PhÇn III : Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi c¸c DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh. 38 I - Môc tiªu cña Côc thuÕ tØnh Qu¶ng Ninh ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi c¸c DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ . 38 II- Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi c¸c DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ trªn ®Þa bµn tØnh Q.Ninh. 39 1- C«ng t¸c qu¶n lý §TNT 39 2- C«ng t¸c qu¶n lý ho¸ ®¬n chøng tõ 40 3- C«ng t¸c qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ 41 4- C«ng t¸c tuyªn truyÒn vµ hç trî §TNT 41 5- C«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra, quyÕt to¸n thuÕ 42 KÕt luËn. 43 phÇn më ®Çu ------- §Êt n­íc ta sau h¬n 10 n¨m ®æi míi, chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ, nhÊt lµ vÒ kinh tÕ. §Ó kinh tÕ ph¸t triÓn th× ®iÒu cÇn quan t©m tr­íc lµ ph¶i cã mét hÖ thèng chÝnh s¸ch Ph¸p luËt cña Nhµ n­íc ®ång bé, ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch tµi chÝnh vµ chÝnh s¸ch thuÕ ph¶i ®­îc hoµn thiÖn vµ phï hîp lu«n theo kÞp víi sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc, trong khu vùc còng nh­ quèc tÕ. TiÕp theo c¶i c¸ch thuÕ b­íc I (1990-1998), n­íc ta ®· tiÕn hµnh c¶i c¸ch thuÕ b­íc II nh»m kh¾c phôc nh÷ng bÊt cËp nh÷ng h¹n chÕ, ®­a hÖ thèng ph¸p luËt thuÕ cã sù phï hîp ¨n khíp víi ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, thu hót ®­îc ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ b­íc vµo héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Khëi ®Çu cña c«ng viÖc c¶i c¸ch thuÕ b­íc II ë n­íc ta lµ viÖc Quèc héi th«ng qua LuËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng(GTGT) vµ LuËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp (TNDN). C¶i c¸ch thuÕ b­íc II thÓ hiÖn sù c«ng khai d©n chñ, c«ng b»ng trong s¶n xuÊt kinh doanh ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Ph¸t huy søc m¹nh vµ tÝnh tù chñ cña doanh nghiÖp trªn tÊt c¶ c¸c mÆt, c¸c lÜnh vùc, c¸c lo¹i h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®©y lµ ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp thÓ hiÖn vai trß cña m×nh trong nÒn kinh tÕ t¹o ra thÕ vµ lùc míi thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn, s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ t¹o ra nguån lùc tµi chÝnh to lín v÷ng ch¾c cho ®¬n vÞ vµ ®ãng gãp cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc . Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ( DN NQD ) ho¹t ®éng kinh doanh trong lÜnh vùc kh¸ch s¹n nhµ nghØ trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh víi sè nép hµng n¨m cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc lu«n chiÕm tõ 8 ®Õn 10% thu ng©n s¸ch cña khèi DN NQD, lµ mét lùc l­îng ®ãng gãp tÝch cùc vµo viÖc thùc hiÖn th¾ng lîi nhiÖm vô thu ng©n s¸ch Nhµ n­íc trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh. C«ng t¸c qu¶n lý vµ thu thuÕ nãi chung, c«ng t¸c qu¶n lý, thu thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n nhµ nghØ ®èi víi c¸c DN NQD trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh nãi riªng ®· cã nh÷ng b­íc chuyÓn tÝch cùc, thùc sù lµ mét c«ng cô quan träng, võa thùc thi ®¶m b¶o æn ®Þnh nguån thu v÷ng ch¾c, thÓ hiÖn sè thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn n¨m sau lu«n cao h¬n n¨m tr­íc. V× vËy th«ng qua chÝnh s¸ch thuÕ võa lµ ®éng lùc võa lµ ®ßn bÈy ®Ó thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn, t¹o ra sù tù tÝch luü tõ néi bé mçi doanh nghiÖp, mçi khu vùc kinh tÕ, mçi thµnh phÇn kinh tÕ. Qu¶n lý thu thuÕ lµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ lµ "cÇu nèi" gi÷a chÝnh s¸ch, ph¸p luËt thuÕ cña §¶ng, Nhµ n­íc víi viÖc thùc hiÖn cña c¸c doanh nghiÖp, lµ ho¹t ®éng th­êng xuyªn tiÕp xóc, quan t©m ®Õn lîi Ých cña doanh nghiÖp - ®ång thêi th«ng qua c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ph¸t hiÖn nh÷ng nh­îc ®iÓm vµ thiÕu sãt, ch­a phï hîp trong chÝnh s¸ch thuÕ ®Ó tõ ®ã mµ Nhµ n­íc söa ®æi, bæ sung hoµn thiÖn chÝnh s¸ch thuÕ. C«ng t¸c qu¶n lý thuÕ vµ thu thuÕ ®èi víi nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ®èi víi DN NQD nãi riªng cã mét ý nghÜa hÕt søc quan träng, ®· gãp phÇn t¹o lËp hµnh lang ph¸p lý, thóc ®Èy, kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña kinh tÕ NQD trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §ã lµ nh÷ng lý do c¬ b¶n ®Ó em lùa chän ®Ò tµi “ C«ng t¸c qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kh¸ch s¹n nhµ nghØ trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh “. Môc tiªu cña ®Ò tµi lµ ®­a ra gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kh¸ch s¹n nhµ nghØ trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh nh»m gãp phÇn t¨ng thªm nguån thu cho NSNN. Néi dung ®Ò tµi chia lµm 3 phÇn : PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ thuÕ GTGT vµ sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi c¸c doanh nghiÖp NQD kinh doanh trong lÜnh vùc kh¸ch s¹n nhµ nghØ. PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kh¸ch s¹n nhµ nghØ trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh. PhÇn III: Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý, thu thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kh¸ch s¹n nhµ nghØ trªn ®Þa bµn tØnh Qu¶ng Ninh.  PhÇn I ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vµ sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ I- Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ thuÕ GTGT. 1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm, b¶n chÊt vÒ thuÕ GTGT. 1.1. Kh¸i niÖm cña thuÕ GTGT. ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (thuÕ GTGT) lµ thuÕ ®¸nh trªn phÇn gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸ vµ dÞch vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, l­u th«ng ®Õn tiªu dïng vµ ®­îc thu ë kh©u tiªu thô hµng ho¸, dÞch vô. 1.2. §Æc ®iÓm cña thuÕ GTGT. - ThuÕ GTGT lµ mét lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo hµnh vi tiªu dïng hµng ho¸ vµ dÞch vô (v× vËy cßn ®­îc gäi lµ thuÕ tiªu dïng), mét yÕu tè cÊu thµnh trong gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ dÞch vô, ng­êi tiªu dïng cuèi cïng lµ ng­êi ph¶i g¸nh chÞu kho¶n thuÕ nµy. TÝnh gi¸n thu cña thuÕ GTGT biÓu hiÖn ë chç ng­êi mua hµng ho¸ vµ dÞch vô lµ ng­êi ph¶i tr¶ kho¶n thuÕ nµy, tuy nhiªn ng­êi mua kh«ng trùc tiÕp nép thuÕ GTGT vµo NSNN mµ tr¶ thuÕ th«ng qua thanh to¸n gi¸ b¸n hµng ho¸ vµ dÞch vô cho ng­êi b¸n, trong ®ã bao gåm c¶ kho¶n thuÕ GTGT mµ ng­êi mua ph¶i tr¶. Ng­êi b¸n lµ ng­êi ®øng ra “nép hé” cho ng­êi mua kho¶n thuÕ GTGT ph¶i nép vµo NSNN. - ThuÕ GTGT ®¸nh vµo GTGT ë tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n tõ s¶n xuÊt, l­u th«ng ®Õn tiªu dïng. V× vËy tæng sè thuÕ GTGT thu ®­îc ë tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n sÏ b»ng sè thuÕ GTGT tÝnh trªn gi¸ b¸n cho ng­êi tiªu dïng cuèi cïng. Nh­ vËy, vÒ nguyªn t¾c chØ cÇn thu thuÕ ë kh©u b¸n hµng cuèi cïng lµ ®ñ. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ khã x¸c ®Þnh ®­îc ®©u lµ kh©u b¸n hµng cuèi cïng, ®©u lµ kh©u b¸n hµng trung gian. Do vËy cø cã hµnh vi mua hµng lµ ph¶i tÝnh thuÕ. Sè thuÕ GTGT ë kh©u tr­íc sÏ ®­îc tù ®éng chuyÓn vµo gi¸ b¸n hµng ë kh©u sau vµ ng­êi tiªu dïng cuèi cïng lµ ng­êi ph¶i tr¶ toµn bé sè thuÕ GTGT ®¸nh trªn hµng ho¸ ®ã. §Æc ®iÓm nµy cho thÊy thuÕ GTGT cã tÝnh ­u viÖt h¬n so víi c¸c lo¹i thuÕ gi¸n thu kh¸c, kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm cña thuÕ doanh thu lµ “thuÕ chång lªn thuÕ”. - ThuÕ GTGT lµ mét lo¹i thuÕ cã tÝnh trung lËp kinh tÕ cao. TÝnh trung lËp biÓu hiÖn ë hai khÝa c¹nh: + Thø nhÊt, thuÕ GTGT kh«ng chÞu ¶nh h­ëng bëi kÕt qu¶ kinh doanh cña ng­êi nép thuÕ, do ng­êi nép thuÕ chØ lµ ng­êi “thay mÆt” ng­êi tiªu dïng nép hé kho¶n thuÕ nµy vµo NSNN. Do vËy thuÕ GTGT kh«ng ph¶i lµ yÕu tè cña chi phÝ s¶n xuÊt mµ chØ ®¬n thuÇn lµ mét kho¶n thu ®­îc céng thªm vµo gi¸ b¸n cña ng­êi cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô. + Thø hai, thuÕ GTGT kh«ng bÞ ¶nh h­ëng bëi qu¸ tr×nh tæ chøc vµ ph©n chia qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, bëi tæng sè thuÕ ë tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n lu«n b»ng sè thuÕ tÝnh trªn gi¸ b¸n ë giai ®o¹n cuèi cïng bÊt kÓ sè giai ®o¹n nhiÒu hay Ýt. - ThuÕ GTGT chØ ®¸nh vµo ho¹t ®éng tiªu dïng diÔn ra trong ph¹m vi l·nh thæ, kh«ng ®¸nh vµo hµnh vi tiªu dïng ngoµi l·nh thæ. §Æc ®iÓm nµy t¹o ra tÝnh trung lËp c«ng b»ng trong nh÷ng giao dÞch quèc tÕ th«ng qua viÖc kh«ng thu thuÕ ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô xuÊt khÈu vµ ®¸nh thuÕ ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô nhËp khÈu. 2. Néi dung c¬ b¶n cña luËt thuÕ GTGT. 2.1. §èi t­îng nép thuÕ GTGT. Theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 3 LuËt thuÕ GTGT, §iÒu 3 NghÞ ®Þnh sè 158/2005/N§-CP ngµy 10/12/2005 cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt thuÕ GTGT vµ LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt thuÕ GTGT th× tÊt c¶ c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ë ViÖt Nam, kh«ng ph©n biÖt ngµnh nghÒ, h×nh thøc, tæ chøc kinh doanh (gäi chung lµ c¬ së kinh doanh) vµ tæ chøc, c¸ nh©n kh¸c cã nhËp khÈu hµng hãa, mua dÞch vô thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT tõ n­íc ngoµi (gäi chung lµ ng­êi nhËp khÈu) ®Òu lµ ®èi t­îng nép thuÕ GTGT. Tæ chøc, c¸ nh©n s¶n xuÊt, kinh doanh hµng hãa, dÞch vô bao gåm: - C¸c tæ chøc kinh doanh ®­îc thµnh lËp vµ ®¨ng ký kinh doanh theo LuËt Doanh nghiÖp, LuËt Doanh nghiÖp Nhµ n­íc vµ LuËt Hîp t¸c x·; - C¸c tæ chøc kinh tÕ cña tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, tæ chøc x· héi, tæ chøc x· héi - nghÒ nghiÖp, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n, tæ chøc sù nghiÖp vµ c¸c tæ chøc kh¸c. - C¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ bªn n­íc ngoµi tham gia hîp t¸c kinh doanh theo L­uËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam; c¸c tæ chøc, c¸ nh©n n­íc ngoµi ho¹t ®éng kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng thuéc c¸c h×nh thøc ®Çu t­ theo LuËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. - C¸ nh©n, hé gia ®×nh, nhãm ng­êi kinh doanh ®éc lËp vµ c¸c ®èi t­îng kinh doanh kh¸c cã ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh, nhËp khÈu. 2.2. §èi t­îng chÞu thuÕ GTGT. §èi t­îng chÞu thuÕ GTGT lµ c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô (kÓ c¶ dÞch vô mua cña tæ chøc, c¸ nh©n ë n­íc ngoµi) dïng cho s¶n xuÊt, kinh doanh vµ tiªu dïng ë ViÖt Nam (trõ 28 nhãm hµng ho¸, dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT quy ®Þnh t¹i §iÒu 1- LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt thuÕ GTGT). 2.3. C¨n cø tÝnh thuÕ GTGT. C¨n cø tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ tÝnh thuÕ vµ thuÕ suÊt 2.3.1. Gi¸ tÝnh thuÕ. 2.3.1.1- Nguyªn t¾c c¬ b¶n x¸c ®Þnh gi¸ tÝnh thuÕ GTGT Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®­îc x¸c ®Þnh theo nguyªn t¾c sau: - Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô lµ gi¸ b¸n (ch­a cã thuÕ GTGT) cña hµng ho¸ vµ dÞch vô mµ ng­êi mua ®· thanh to¸n hay sÏ ph¶i thanh to¸n cho ng­êi b¸n (gäi chung lµ gi¸ thanh to¸n). Gi¸ thanh to¸n ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo hîp ®ång mua b¸n hoÆc ho¸ ®¬n b¸n hµng ho¸, dÞch vô. Trong tr­êng hîp trong gi¸ thanh to¸n ®· bao gåm c¶ nh÷ng kho¶n kh«ng chÞu thuÕ GTGT, nÕu cã chøng tõ hîp ph¸p th× nh÷ng kho¶n chi nµy ®­îc trõ ®i trong doanh thu tÝnh thuÕ GTGT. Tr­êng hîp ph¸p luËt cã quy ®Þnh vÒ khung gi¸ th× gi¸ tÝnh thuÕ ®­îc x¸c ®Þnh trong ph¹m vi khung gi¸ quy ®Þnh. - Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô ph¶i ®­îc céng vµo nh÷ng kho¶n chi phÝ thùc chÊt lµ nh÷ng yÕu tè cÊu thµnh nªn gi¸ b¸n nh­ng ch­a ®­îc tÝnh vµo gi¸ b¸n cña hµng ho¸ dÞch vô. VÝ dô: tiÒn vËn chuyÓn, ®ãng gãi, c¸c chi phÝ gia c«ng, thuÕ NK, thuÕ TT§B (trõ thuÕ GTGT) vµ mét sè kho¶n thu vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ hµng ho¸, dÞch vô mµ c¬ së kinh doanh ®­îc h­ëng.v.v. Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô ph¶i ®­îc lo¹i trõ nh÷ng kho¶n chi phÝ thùc chÊt kh«ng liªn quan ®Õn gi¸ b¸n nh­ng ®· ®­îc tÝnh vµo gi¸ b¸n cña hµng ho¸ dÞch vô. VÝ dô: l·i tr¶ chËm, gi¸ ®Êt, tiÒn sö dông ®Êt, c¸c kho¶n thu vµ phÝ mµ c¬ së kinh doanh ph¶i nép vµo NSNN.v.v. - Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ TT§B ë kh©u s¶n xuÊt, kinh doanh trong n­íc lµ gi¸ b¸n ®· cã thuÕ TT§B nh­ng ch­a cã thuÕ GTGT. - Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ TT§B nhËp khÈu lµ gi¸ nhËp khÈu t¹i cöa khÈu céng (+) víi thuÕ nhËp khÈu (nÕu cã) céng (+) thuÕ TT§B. Gi¸ nhËp khÈu t¹i cöa khÈu lµm c¨n cø tÝnh thuÕ GTGT ®­îc x¸c ®Þnh theo c¸c quy ®Þnh vÒ gi¸ tÝnh thuÕ hµng hãa nhËp khÈu. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®èi víi hµng hãa nhËp khÈu nh­ trªn nh»m b¶o ®¶m c«ng b»ng gi÷a hµng hãa s¶n xuÊt trong n­íc vµ hµng hãa nhËp khÈu vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Tr­êng hîp hµng hãa nhËp khÈu ®­îc miÔn, gi¶m thuÕ nhËp khÈu th× gi¸ tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ hµng ho¸ nhËp khÈu céng víi (+) thuÕ nhËp khÈu x¸c ®Þnh theo møc thuÕ ph¶i nép sau khi ®· ®­îc miÔn, gi¶m. 2.3.1.2- Gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®èi víi c¸c tr­êng hîp ®Æc biÖt: * S¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô dïng ®Ó trao ®æi, biÕu, tÆng hoÆc ®Ó tr¶ thay l­¬ng (trõ s¶n phÈm, hµng ho¸ dïng ®Ó khuyÕn m¹i, qu¶ng c¸o theo qui ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 32/1999/N§-CP ngµy 5/5/1999 vÒ khuyÕn m¹i qu¶ng c¸o th­¬ng m¹i, héi chî triÓn l·m th­¬ng m¹i kh«ng ph¶i tÝnh thuÕ GTGT), gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®­îc x¸c ®Þnh theo gi¸ tÝnh thuÕ cña s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t­¬ng ®­¬ng t¹i cïng thêi ®iÓm ph¸t sinh c¸c ho¹t ®éng nµy. C¸c nghiÖp vô kinh tÕ nãi trªn, mÆc dï kh«ng cã nghiÖp vô thanh to¸n tiÒn hµng nh­ng thùc chÊt ®ã lµ nh÷ng ho¹t ®éng mua, b¸n “kÐp”, trong ®ã doanh nghiÖp võa lµ ng­êi b¸n hµng võa lµ ng­êi mua hµng (mua ®Ó trao ®æi, biÕu tÆng, tr¶ l­¬ng, sö dông néi bé...). Do vËy, c¸c ho¹t ®éng ph¶i bÞ ®¸nh thuÕ GTGT, tuy nhiªn do kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ b¸n nªn khi x¸c ®Þnh gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ph¶i c¨n cø gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t­¬ng tù t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh c¸c ho¹t ®éng nµy. Quy ®Þnh nµy võa phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ, võa ®¶m b¶o cho gi¸ tÝnh thuÕ GTGT phï hîp víi gi¸ c¶ cña s¶n phÈm cïng lo¹i, t­¬ng tù trªn thÞ tr­êng, tr¸nh t×nh tr¹ng c¬ së kinh doanh h¹ thÊp gi¸ ®Ó trèn thuÕ GTGT ph¶i nép. * §èi víi s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô c¬ së kinh doanh xuÊt ®Ó tiªu dïng kh«ng phôc vô cho s¶n xuÊt, kinh doanh hoÆc cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ GTGT th× ph¶i tÝnh thuÕ GTGT ®Çu ra. Gi¸ tÝnh thuÕ tÝnh theo gi¸ b¸n cña s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i. §èi víi hµng ho¸ lu©n chuyÓn néi bé nh­ xuÊt hµng ho¸ ®Ó chuyÓn kho néi bé, xuÊt vËt t­, b¸n thµnh phÈm ®Ó tiÕp tôc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong mét c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh kh«ng ph¶i tÝnh, nép thuÕ GTGT. * §èi víi ®¹i lý vËn t¶i, ®¹i lý giao nhËn hµng ho¸, gi¸ tÝnh thuÕ lµ toµn bé doanh thu bao gåm c¶ kho¶n thu hé kh¸ch hµng. Tr­êng hîp trong doanh thu cã c¶ c­íc vËn t¶i quèc tÕ vµ c¸c kho¶n phÝ ph¸t sinh ngoµi l·nh thæ ViÖt Nam th× doanh thu tÝnh thuÕ ®­îc trõ tiÒn c­íc phÝ vËn t¶i quèc tÕ vµ c¸c kho¶n phÝ ph¸t sinh ngoµi l·nh thæ ViÖt Nam. C­íc vËn t¶i quèc tÕ vµ c¸c kho¶n phÝ ph¸t sinh ngoµi l·nh thæ ViÖt Nam chÝnh lµ gi¸ cña c¸c ho¹t ®éng dÞch vô mµ ®èi t­îng tiªu dïng nã n»m ngoµi l·nh thæ ViÖt Nam, theo th«ng lÖ quèc tÕ Nhµ n­íc ViÖt Nam kh«ng cã quyÒn ®¸nh thuÕ GTGT ®èi víi c¸c ho¹t ®éng nµy. * §èi víi c¬ së kinh doanh ®­îc Nhµ n­íc giao ®Êt x©y nhµ, c¬ së h¹ tÇng kü thuËt ®Ó b¸n, ®Ó chuyÓn nh­îng g¾n víi chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®èi víi nhµ, c¬ së h¹ tÇng b¸n ra hoÆc chuyÓn nh­îng lµ gi¸ b¸n, gi¸ chuyÓn nh­îng ch­a cã thuÕ trõ tiÒn sö dông ®Êt theo quy ®Þnh khi giao ®Êt. §èi víi c¬ së kinh doanh ®­îc Nhµ n­íc cho thuª ®Êt ®Ó ®Çu t­ cho thuª c¬ së h¹ tÇng trong khu c«ng nghiÖp, khu c«ng nghÖ cao, khu kinh tÕ kh¸c theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ ®Ó cho thuª l¹i th× gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ cho thuª ch­a cã thuÕ GTGT trõ gi¸ thuª ®Êt ph¶i nép NSNN. * §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh bÊt ®éng s¶n, gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®èi víi nhµ, h¹ tÇng g¾n víi ®Êt ®­îc trõ gi¸ ®Êt theo gi¸ do UBND c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng quy ®Þnh t¹i thêi ®iÓm b¸n ®Êt. * §èi víi hµng hãa, dÞch vô cã tÝnh ®Æc thï dïng c¸c chøng tõ nh­ tem b­u chÝnh, vÐ c­íc vËn t¶i, vÐ xæ sè kiÕn thiÕt... ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT th× gi¸ ch­a cã thuÕ ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: Gi¸ thanh to¸n (tiÒn b¸n vÐ, b¸n tem...) Gi¸ ch­a cã thuÕ GTGT = ----------------------------------------------------- 1 + (%) thuÕ suÊt cña hµng hãa, dÞch vô ®ã 2.3.2. ThuÕ suÊt thuÕ GTGT. ë n­íc ta, trong thêi gian ®Çu chuyÓn tõ thuÕ doanh thu cã nhiÒu møc thuÕ suÊt (11 møc thuÕ suÊt tõ 0,5% ®Õn 30%) sang ¸p dông thuÕ GTGT, nÕu ¸p dông mét møc thuÕ suÊt thuÕ GTGT cho tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô th× sÏ t¹o ra m©u thuÉn rÊt lín vÒ thuÕ suÊt, g©y khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh c¸c hµng ho¸ ®ang cã thuÕ suÊt thuÕ doanh thu thÊp (0,5%) vµ ®em l¹i “lîi thÕ gi¶ t¹o” cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cã thuÕ suÊt thuÕ doanh thu cao (30%), t¹o ra m«i tr­êng c¹nh tranh kh«ng c«ng b»ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp. H¬n n÷a viÖc ¸p dông c¬ chÕ 1 thuÕ suÊt duy nhÊt trong thêi gian ®Çu ¸p dông thuÕ GTGT cã thÓ g©y ra sù x¸o trén vÒ gi¸ c¶ trong thÞ tr­êng néi ®Þa. TÊt c¶ nh÷ng lý do trªn cho thÊy viÖc ¸p dông 4 møc thuÕ suÊt kh¸c nhau (0%, 5%, 10% vµ 20%) ®èi víi tõng nhãm hµng ho¸ vµ dÞch vô, trong nh÷ng n¨m ®Çu ¸p dông thuÕ GTGT ë ViÖt Nam lµ rÊt cÇn thiÕt. Sau 5 n¨m thùc hiÖn LuËt thuÕ GTGT víi 4 møc thuÕ suÊt, thuÕ GTGT ®· thÓ hiÖn ®­îc vai trß vèn cã, ban ®Çu phï hîp víi nÒn kinh tÕ ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi víi ®Æc ®iÓm lµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh gi÷a c¸c ngµnh vµ c¸c s¶n phÈm cßn chªnh lÖch lín. Tuy nhiªn, cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cña n­íc ta, viÖc ¸p dông nhiÒu møc thuÕ suÊt ®· lµm cho hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ phøc t¹p, g©y khã kh¨n trong c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ vµ kh«ng phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. §Ó kh¾c phôc h¹n chÕ nãi trªn, t¹i kú häp thø 3 Quèc héi kho¸ XI, ®· th«ng qua LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt thuÕ GTGT, trong ®ã sè l­îng nhãm thuÕ suÊt ®­îc thu gän l¹i cßn 3 møc (0%, 5%, 10%). C¸c hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ suÊt 20% tr­íc ®©y nay ®­îc chuyÓn sang ¸p dông thuÕ suÊt 10%. Ba møc thuÕ suÊt nµy ®­îc ¸p dông cho c¸c ®èi t­îng sau: ·ThuÕ suÊt thuÕ GTGT ®èi víi hµng hãa, dÞch vô ®­îc ¸p dông nh­ sau: - ThuÕ suÊt 0%: ¸p dông ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô xuÊt khÈu bao gåm: hµng xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi, hµng b¸n cho khu chÕ xuÊt, hµng gia c«ng xuÊt khÈu vµ ¸p dông ®èi víi c¶ hµng ho¸, dÞch vô kh«ng thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT xuÊt khÈu (trõ mét sè tr­êng hîp: vËn t¶i quèc tÕ; hµng ho¸, dÞch vô cung øng trùc tiÕp cho vËn t¶i quèc tÕ; dÞch vô t¸i b¶o hiÓm ra n­íc ngoµi; dÞch vô tÝn dông, ®Çu t­ tµi chÝnh, ®Çu t­ chøng kho¸n ra n­íc ngoµi; vËt liÖu næ bao gåm thuèc næ, d©y ch¸y chËm, kÝp næ vµ c¸c d¹ng ®­îc chÕ biÕn thµnh s¶n phÈm næ chuyªn dông nh­ng kh«ng thay ®æi tÝnh n¨ng t¸c dông cña vËt liÖu næ vµ mñ cao su s¬ chÕ nh­: mñ cê rÕp, mñ tê, mñ bón, mñ cèm, mñ ®«ng). C¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô sau ®©y cung cÊp cho doanh nghiÖp chÕ xuÊt vµ khu chÕ xuÊt kh«ng ®­îc coi lµ xuÊt khÈu ®Ó ¸p dông thuÕ suÊt 0% mµ ph¶i chÞu thuÕ suÊt thuÕ GTGT theo thuÕ suÊt quy ®Þnh nh­ ®èi víi hµng ho¸ tiªu dïng t¹i ViÖt Nam: B¶o hiÓm; ng©n hµng; b­u chÝnh viÔn th«ng; t­ vÊn; kiÓm to¸n, kÕ to¸n; vËn t¶i, bèc xÕp; cho thuª nhµ, v¨n phßng, kho b·i; hµng ho¸ dÞch vô cung cÊp cho nhu cÇu tiªu dïng cho c¸ nh©n ng­êi lao ®éng; x¨ng dÇu b¸n cho ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. - Møc thuÕ suÊt 5%: ¸p dông cho hµng ho¸, dÞch vô thiÕt yÕu cho ®êi sèng x· héi, ®å ch¬i trÎ em, nguyªn liÖu vµ c¸c ph­¬ng tiÖn phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt cho c¸c lÜnh vùc: n«ng nghiÖp, y tÕ, gi¸o dôc, khoa häc- kü thuËt, nh»m thùc hiÖn chÝnh s¸ch x· héi, khuyÕn khÝch ®Çu t­ s¶n xuÊt. So víi quy ®Þnh tr­íc ®©y, LuËt thuÕ GTGT hiÖn hµnh cã mét sè ®iÒu chØnh trong nhãm hµng ho¸, dÞch vô chÞu møc thuÕ suÊt (5%) nµy: + Bæ sung nhãm hµng ho¸, dÞch vô sau: (i) §­êng, phô phÈm trong s¶n xuÊt ®­êng gåm gØ ®­êng, b· mÝa, b· bïn. (ii) Nhùa th«ng s¬ chÕ (iii) In c¸c s¶n phÈm nh­ b¸o, t¹p chÝ, b¶n tin chuyªn ngµnh, s¸ch chÝnh trÞ, s¸ch gi¸o khoa, gi¸o tr×nh, s¸ch v¨n b¶n ph¸p luËt, s¸ch khoa häc kü thuËt, s¸ch in b»ng ch÷ d©n téc vµ tranh, ¶nh, ¸p phÝch tuyªn truyÒn cæ ®éng. Trong ®iÒu kiÖn khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn nh­ hiÖn nay, con ng­êi cã nhu cÇu tiÕp cËn vµ n¾m b¾t c¸c th«ng tin vÒ v¨n ho¸- x· héi, th«ng tin kinh tÕ, th«ng tin khoa häc.v.v.ViÖc gi¶m thuÕ suÊt ®èi víi ho¹t ®éng nµy nh»m hç trî cho ho¹t ®éng phæ cËp th«ng tin trong x· héi. + §èi víi nhãm mÆt hµng “M¸y vi tÝnh, côm linh kiÖn m¸y vi tÝnh” ®ang ®­îc ¸p dông møc thuÕ suÊt 5% ®­îc ®Ò nghÞ söa l¹i tªn lµ “M¸y xö lý d÷ liÖu tù ®éng vµ c¸c phô tïng, bé phËn cña chóng”. Víi tªn gäi míi, c¸c bé phËn vµ linh kiÖn chuyªn dïng cho m¸y vi tÝnh ®­îc bao qu¸t h¬n trong nhãm ®èi t­îng chÞu møc thuÕ suÊt nµy. - Møc thuÕ suÊt 10%: ¸p dông cho c¸c hµng ho¸, dÞch vô th«ng th­êng kh«ng n»m trong diÖn chÞu c¸c møc thuÕ suÊt nãi trªn vµ danh môc kh«ng ¸p dông thuÕ GTGT. So víi quy ®Þnh tr­íc ®©y, LuËt thuÕ GTGT hiÖn hµnh cã mét sè ®iÒu chØnh trong nhãm hµng ho¸ chÞu møc thuÕ suÊt (10%) nµy. Cô thÓ: + Bæ sung nhãm hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ TT§B ViÖc ®­a c¸c hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ TT§B vµo chÞu thuÕ GTGT nh»m ®¶m b¶o tÝnh liªn hoµn gi÷a c¸c kh©u trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ TT§B ®­îc khÊu trõ thuÕ GTGT ®Çu vµo, gi¶m chi phÝ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸, dÞch vô xuÊt khÈu, æn ®Þnh nguån thu cho NSNN. + ChuyÓn nhãm hµng ho¸ ®ang chÞu møc thuÕ suÊt 5% sang chÞu thuÕ suÊt 10% ®èi víi: Ho¹t x©y dùng, l¾p ®Æt; que hµn; d©y, c¸p ®iÖn sö dông cho ®iÖn ¸p tõ 600V trë lªn. + Bæ sung nhãm hµng ho¸, dÞch vô tr­íc ®©y thuéc nhãm thuÕ suÊt 20% nh­: Vµng, b¹c, ®¸ quý (trõ vµng nhËp khÈu d¹ng thái, miÕng), ®¹i lý tµu biÓn; dÞch vô m«i giíi, xæ sè. LuËt thuÕ GTGT hiÖn hµnh cßn quy ®Þnh râ: nh÷ng hµng hãa, dÞch vô kh«ng quy ®Þnh thuéc ®èi t­îng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc kh«ng quy ®Þnh thuéc diÖn ¸p dông thuÕ suÊt thuÕ GTGT 0%, 5% ®Òu ¸p dông thuÕ suÊt 10%. Trong thêi gian ®Çu ¸p dông LuËt söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña LuËt thuÕ GTGT, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh chÞu t¸c ®éng cña LuËt ®iÒu chØnh, bæ sung, Bé Tµi chÝnh ®· quy ®Þnh viÖc ¸p dông thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®èi víi mét sè tr­êng hîp cô thÓ nh­ sau: (i) C¬ së x©y dùng, l¾p ®Æt cã hîp ®ång x©y dùng, l¾p ®Æt ®· ký tr­íc ngµy 1/1/2004 theo gi¸ ®· cã thuÕ GTGT víi thuÕ suÊt thuÕ GTGT 5% nh­ng ®Õn ngµy 31/12/2005 c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, l¾p ®Æt dë dang ch­a hoµn thµnh th× tiÕp tôc ®­îc ¸p dông thuÕ suÊt 5% cho phÇn khèi l­îng, h¹ng môc c«ng tr×nh x©y dùng, l¾p ®Æt thùc hiÖn cßn l¹i theo hîp ®ång. (ii) C¬ së kinh doanh cã dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng nhµ ®Ó b¸n, ®· ký hîp ®ång b¸n nhµ theo gi¸ ®· cã thuÕ GTGT víi thuÕ suÊt thuÕ GTGT 5%, ®· thu tiÒn cña ng­êi mua tèi thiÓu lµ 30% gi¸ trÞ hîp ®ång tr­íc ngµy 1/1/2004 th× ®­îc ¸p dông thuÕ suÊt 5% cho c¸c hîp ®ång nµy. · C¸c møc thuÕ suÊt thuÕ GTGT quy ®Þnh trªn ®©y ®­îc ¸p dông thèng nhÊt cho tõng lo¹i hµng ho¸, dÞch vô ë c¸c kh©u nhËp khÈu, s¶n xuÊt, gia c«ng hay kinh doanh th­¬ng m¹i. · NÕu c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh nhiÒu lo¹i hµng ho¸ dÞch vô chÞu c¸c møc thuÕ suÊt kh¸c nhau th× ph¶i tæ chøc h¹ch to¸n riªng doanh thu tõng lo¹i hµng ho¸, dÞch vô kinh doanh theo tõng møc thuÕ suÊt quy ®Þnh ®èi víi mçi lo¹i hµng ho¸ dÞch vô. NÕu kh«ng h¹ch to¸n ®­îc nh­ vËy th× doanh nghiÖp ph¶i tÝnh thuÕ GTGT theo møc thuÕ cao nhÊt cña hµng ho¸ dÞch vô mµ c¬ së cã s¶n xuÊt kinh doanh trªn tæng doanh thu cña tÊt c¶ hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra trong kú. Quy ®Þnh nµy nh»m môc ®Ých thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp t¨ng c­êng h¹ch to¸n kÕ to¸n, sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ theo ®óng quy ®Þnh, chèng trèn lËu thuÕ. 2.4. Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT. * Ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ: a- §èi t­îng ¸p dông: lµ c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh, doanh nghiÖp thµnh lËp theo LuËt Doanh nghiÖp Nhµ n­íc, LuËt Doanh nghiÖp, LuËt Hîp t¸c x·, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh kh¸c, trõ c¸c ®èi t­îng ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph­¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT. C¸c c¬ së kinh doanh nµy lµ c¸c c¬ së kinh doanh ®· thùc hiÖn tèt chÕ ®é kÕ to¸n, hãa ®¬n chøng tõ. Tr­êng hîp c¬ së kinh doanh thuéc ®èi t­îng nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ cã ho¹t ®éng kinh doanh mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ (thuéc diÖn ¸p dông ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp) th× c¬ së ph¶i h¹ch to¸n riªng ho¹t ®éng kinh doanh nµy ®Ó tÝnh thuÕ trùc tiÕp trªn GTGT. b- X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép: Sè thuÕ GTGT ph¶i nép = ThuÕ GTGT ®Çu ra - ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ Trong ®ã: * ThuÕ GTGT ®Çu ra ®­îc x¸c ®Þnh: ThuÕ GTGT ®Çu ra = Gi¸ tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ b¸n ra x ThuÕ suÊt thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô ®ã * ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®­îc khÊu trõ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch c¨n cø vµo tæng sè thuÕ GTGT ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT mua hµng hãa, dÞch vô, sè thuÕ GTGT ghi trªn chøng tõ nép thuÕ cña hµng ho¸ nhËp khÈu, sè thuÕ GTGT ghi trªn chøng tõ nép thay cho phÝa n­íc ngoµi, thuÕ GTGT ®èi víi c¸c chøng tõ ®Æc thï. II- Sù cÇn thiÕt ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n nhµ nghØ : 1. - Nh÷ng thuËn lîi, khã kh¨n trong qu¸ tr×nh qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n nhµ nghØ cña c¸c DN NQD : 1.1- ThuËn lîi : Do thÕ m¹nh vÒ du lÞch vµ ngµnh du lÞch ®­îc x¸c ®Þnh lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña tØnh, nªn cÊp uû ®¶ng vµ chÝnh quyÒn tõ tØnh ®Õn huyÖn, thÞ x·, thµnh phè rÊt quan t©m chØ ®¹o c«ng t¸c qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch, trong ®ã cã ho¹t ®éng kh¸ch s¹n, nhµ nghØ. D­íi sù chØ ®¹o chÆt chÏ cña cÊp uû vµ chÝnh quyÒn, c¸c ngµnh cña tØnh ®· x©y dùng quy tr×nh phèi kÕt hîp trong c«ng t¸c qu¶n lý ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ. Cô thÓ : C¸c ngµnh c«ng an, qu¶n lý thÞ tr­êng, chÝnh quyÒn së t¹i ®· phèi hîp chÆt chÏ víi c¬ quan thuÕ trong viÖc qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ, nh­ phèi hîp ®iÒu tra ph¸t hiÖn ®Ó ®­a vµo qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi c¸c kh¸ch s¹n míi ®­a vµo ho¹t ®éng hoÆc lµ phèi hîp trong viÖc ®èi chiÕu gi÷a kh¸ch nghØ mµ c¬ quan c«ng an ( n¬i ®¨ng ký kh¸ch t¹m tró ) n¾m ®­îc sè l­îng kh¸ch nghØ do c¸c kh¸ch s¹n tù kª khai víi c¬ quan thuÕ... C¸c chñ DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ ®Òu n¾m v÷ng luËt ph¸p vµ chÕ ®é chÝnh s¸ch thuÕ, c¸c quy ®Þnh vÒ ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n vµ thùc hiÖn tèt cÕ ®é kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng tõ. C¸c doanh nghiÖp ®Òu cã nh©n viªn kÕ to¸n gióp cho doanh nghiÖp h¹ch to¸n vµ kª khai nép thuÕ. 100% c¸c doanh nghiÖp ®¨ng ký nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. 1.2- Khã kh¨n : - VÒ chÝnh s¸ch thuÕ nh­ thuÕ GTGT, thuÕ TNDN vµ chÕ ®é tµi chÝnh kh«ng cã quy ®Þnh hoÆc h­íng dÉn riªng ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ; nªn khi ¸p dông chÝnh s¸ch thuÕ gÆp nhiÒu khã kh¨n. - Kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ cã ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt víi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c, bëi ®èi t­îng chÞu thuÕ kh«ng ph¶i lµ hµng ho¸, vËt t­ ®¬n thuÇn mµ lµ kh¸ch nghØ. §Æc biÖt ®èi víi DN NQD cßn cã ®iÓm kh¸c biÖt kh¸c ®ã lµ n¬i ho¹t ®éng kinh doanh th­êng g¾n víi n¬i sinh ho¹t cña gia ®×nh chñ DN. Do tÝnh chÊt ®Æc biÖt nµy nªn viÖc ¸p dông quy tr×nh qu¶n lý thu thuÕ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. - Ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ cña c¸c DN NQD rÊt phøc t¹p ®ßi hái ph¶i cã sù kÕt phèi hîp chÆt chÏ víi chÝnh quyÒn së t¹i vµ c¸c ngµnh nh­ c«ng an, du lÞch... Song vÊn ®Ò khã kh¨n lµ thiÐu kinh phÝ ®Ó chi tiªu cho viÖc phèi kÕt hîp nªn phÇn nµo h¹n chÕ ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c chèng thÊt thu ng©n s¸ch. 2 - Sù cÇn thiÕt ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi c¸c DNNQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ : Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cu¶ c¸c DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, phï hîp víi t×nh h×nh ®æi míi cña ®Êt n­íc. Trë thµnh mét trong n¨m thµnh phÇn kinh tÕ, c¸c DN NQD còng cã nh÷ng quyÒn lîi vµ nghÜa vô nh­ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Do ®ã viÖc t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi c¸ DN NQD lµ cÇn thiÕt, xuÊt ph¸t tõ nh÷ng nguyªn nh©n sau: - Nguyªn nh©n thø nhÊt: Trë thµnh mét thµnh phÇn kinh tÕ tù chñ, c¸c DN NQD ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµo quü tiÒn tÖ chung cña Nhµ n­íc. Sè DN NQD ngµy cµng nhiÒu vµ cµng ph¸t triÓn ®· lµm cho sè tiÒn thuÕ huy ®éng ®­îc tõ c¸c c¬ së kinh doanh ngµy cµng t¨ng. V× vËy, nÕu bu«ng láng c«ng t¸c qu¶n lý sÏ lµm thÊt thu mét kho¶n tiÒn thuÕ lín cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. H¬n thÕ n÷a, sÏ lµm mÊt sù c«ng b»ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. - Nguyªn nh©n thø hai: Trong nh÷ng n¨m qua sè DN NQD kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ ngµy mét t¨ng nªn sè thuÕ thu nép vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc tõ khu vùc nµy còng t¨ng dÇn. Do ®Æc ®iÓm cña lo¹i h×nh kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ nghØ lµ doanh thu tÝnh thuÕ ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së sè l­ît phßng thùc tÕ kh¸ch nghØ vµ gi¸ cho thuª phßng vµ c¸c c¬ së kinh doanh nµy ®Òu thùc hiÖn nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, nªn thùc tÕ ®· x¶y ra t×nh tr¹ng DN chØ kª khai phßng kh¸ch nghØ lÊy ho¸ ®¬n cßn phßng kh¸ch nghØ kh«ng lÊy ho¸ ®¬n th× kh«ng kª khai, v× vËy c«ng suÊt phßng sö dông cã kh¸ch nghØ theo kª khai cña mét sè DN ®¹t thÊp, c¸ biÖt cã DN sè thuÕ GTGT ph¸t sinh trong th¸ng thÊp h¬n c¶ hé c¸ thÓ kinh doanh cïng ngµnh nghÒ. §iÒu nµy ®· g©y ra sù bÊt b×nh ®¼ng gi÷a kinh doanh nhµ nghØ kh¸ch s¹n víi c¸c ngµnh nghÒ kinh doanh kh¸c, ®ång thêi cßn g©y thÊt thu lín ®èi víi ng©n s¸ch nhµ n­íc. - Nguyªn nh©n thø ba: ThuÕ GTGT lµ s¾c thuÕ míi ®­îc ®­a vµo ¸p dông ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nãi chung vµ thµnh phÇn kinh tÕ c¸._.