Con đường quá độ lên Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

Lêi më ®Çu HiÖn nay, thêi k× qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t­ b¶n trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi vÉn nãi chung ®ang tiÕp diÔn vµ con ®­êng “ph¸t triÓn qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi bá qua chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa” t¹i c¸c n­íc chñ nghÜa x· héi nãi riªng còng cã c¬ së lÞch sö, thùc tiÔn s©u xa, v÷ng ch¾c, mang tÝnh quy luËt kh¸ch quan, tÊt yÕu vµ hoµn toµn kh¶ thi. ViÖt Nam trong xu thÕ chung cña thÕ giíi còng ®ang tiÕn hµnh qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi. §©y lµ qu¸ tr×nh l©u dµi vµ còng cã nhiÒu khã kh¨n. Cã nhiÒu tµi liÖu ®· nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò nµy nh­ng ë mçi tµi liÖu th× míi ®Ò cËp ®Õn mét khÝa c¹nh cña con ®­êng qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi.. ViÖc nghiªn cøu ®Ò tµi nµy sÏ cung cÊp cho ta thªm nh÷ng th«ng tin quý b¸u vÒ t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi trong n­íc ®Ó b­íc ®Çu h×nh thµnh cho m×nh nh÷ng t­ duy kinh tÕ. Qua đó gióp ta hiÓu ®­îc t×nh h×nh qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi ë ViÖt Nam hiÖn nay nh÷ng Bè côc tiÓu luËn gåm ba phÇn chÝnh nh­ sau: PhÇn A:Giêi thiÖu ®Ò tµi: I.Kh¸I niÖm vÒ h×nh th¸i kinh tÕ. II.TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi III.Môc ®Ých , ý nghÜa cña viªc nghiªn cøu ®Ò tµi PhÇn B:Néi dung I.Lý luËn chung vÒ qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi II.Th­c tr¹ng qu¸ ®é lªn chr nghÜa x· héi ë n­íc ta. III.Gi¶i ph¸p con ®­êng qu¸ ®é lªn chu nghÜa x· héi ë ViÖt Nam. PhÇn C:KÕt luËn  PhÇn A Giíi thiÖu ®Ò tµi I.Qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· h«Þ Thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi lµ thêi k× c¶i biÕn C¸ch m¹ng kh«ng ngõng, triÖt ®Ó vµ toµn diÖn tõ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nµy sang ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kh¸c.Thêi kú qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi la tÊt yÕu kh¸ch quan víi mäi n­íc ®i lªn chñ nghÜa x· héi.Tuy nhiªn víi c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th× thêi kú nµy diÔn ra nhanh h¬n so víi nh÷ng n­íc cã nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn II.TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi: Lµ m«t tÊt yÕu kh¸ch quan víi mäi nuíc muèn ®I lªn CNXH ®©y lµ thêi kú dµi.ChÝnh v× thÕ ®Ó kh«ng m¾c nh÷ng sai lÇm trong qu¸ tr×nh ®I lªn CNXH chóng ta cÇn hiÓu râ lý luËn Mac-Lªnin vµ cÇn nghiªn cøu co ®uêng ®I lªn CNXH ë cµc nuíc trªn thÕ giíi rót kinh nghiªm ®Ó ¸p dông thùc tÕ ë ViÖt Nam  PhÇn B Néi dung I. Lý luËn chung vÒ qu¸ ®é lªn Chñ nghÜa x· héi. 1.Kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi Muèn hiÓu ®­îc râ thÕ nµo lµ qu¸ ®é lªn chñ nghÜa x· héi (CNXH) tr­íc hÕt ta ph¶i hiÓu ®­îc thÕ nµo lµ thêi k× qu¸ ®é. Theo lý luËn Mac- Lªnin ®· kh¼ng ®Þnh muèn tiÕn tõ mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt thÊp lªn mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt cao h¬n cÇn b¾t buéc ph¶i tr¶i qua thêi k× qu¸ ®é. M¸c ®· kh¸i qu¸t vÒ mÆt lý luËn vµ chØ râ: “ Thêi k× qu¸ ®é lµ thêi k× c¶i biÕn C¸ch m¹ng kh«ng ngõng, triÖt ®Ó vµ toµn diÖn tõ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nµy sang ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kh¸c. Trong thêi k× qu¸ ®é xÐt c¶ vÒ mÆt kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi ®ã lµ mét thêi k× cã nhiÒu m©u thuÉn ®Æt ra ®ßi hái lý luËn ph¶i gi¶i quyÕt triÖt ®Ó”. Tõ kh¸i niÖm vÒ thêi k× qu¸ ®é ë trªn ta cã c¬ së ®Ó t×m hiÓu vÒ thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH. Còng trong di s¶n lý luËn kinh ®iÓn Macxit th× qu¸ ®é lªn CNXH lµ sù ph¸t triÓn trùc tiÕp tõ nh÷ng luËn chøng khoa häc vÒ tÝnh tÊt yÕu lÞch sö cña CNXH vÒ vai trß vµ sø mÖnh lÞch sö cña giai cÊp c«ng nh©n. Theo lý luËn nµy th× “ Qu¸ ®é lªn CNXH lµ sù chuyÓn tiÕp qu¸ ®é b»ng c¸ch m¹ng ®Ó phñ ®Þnh mét trËt tù x· héi cò sang mét trËt tù x· héi míi víi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi, quan hÖ s¶n xuÊt vµ chÕ ®é së h÷u míi mang tÝnh chÊt x· héi chñ nghÜa, víi Nhµ n­íc kiÓu míi mµ chñ thÓ quyÒn lùc lµ giai cÊp c«ng nh©n vµ nh©n d©n lao ®éng”. 2. TÝnh tÊt yÕu vµ c¸c lo¹i h×nh qu¸ ®é lªn CNXH. 2.1.TÝnh tÊt yÕu cña qu¸ ®é lªn CNXH. C.Mac cho r»ng thêi k× nµy bao gåm nh÷ng c¬n ®au ®Î kÐo dµi cã nghÜa lµ tiÕn tr×nh qu¸ ®é kh«ng dÔ dµng, nhanh chãng vµ cã thÓ ph¶i tr¶i qua nhiÒu khóc quanh; nh÷ng qu·ng c¸ch míi ®i ®Õn kÕt qu¶ cuèi cïng. §iÒu ®ã còng ®­îc Lªnin kh¼ng ®Þnh r»ng: Trong thêi k× qu¸ ®é, sù nghiÖp x©y dùng CNXH cã khi ph¶i “ lµm l¹i nhiÒu lÇn” míi xong vµ trong thùc tÕ diÔn biÕn cña tiÕn tr×nh qu¸ ®é trong gÇn 90 n¨m qua víi nh÷ng thÊt b¹i th¨ng trÇm còng ®· chøng minh ®iÒu ®ã. Theo V.I. Lªnin tÊt yÕu x¶y ra qu¸ ®é lªn CNXH lµ do ®Æc ®iÓm ra ®êi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt Céng s¶n chñ nghÜa vµ c¸ch m¹ng v« s¶n quy ®Þnh, sù h×nh thµnh chÕ ®é míi cã thÓ vÝ nh­ mét c¬n ®au ®Î kÐo dµi do ®ã nã cÇn ph¶i cã thêi gian, cã nh÷ng sù chuÈn bÞ vµ nh÷ng tÝch luü vËt chÊt cÇn thiÕt ®ñ cho nã lät lßng vµ ph¸t triÓn. Thø nhÊt: C¸ch m¹ng v« s¶n cã ®iÓm kh¸c biÖt c¨n b¶n so víi C¸ch m¹ng t­ s¶n. §èi víi C¸ch m¹ng t­ s¶n quan hÖ s¶n xuÊt phong kiÕn vµ quan hÖ s¶n xuÊt T­ b¶n chñ nghÜa ®Òu dùa trªn chÕ ®é t­ h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt nªn quan hÖ s¶n xuÊt T­ b¶n chñ nghÜa cã thÓ ra ®êi tõ trong lßng x· héi phong kiÕn; nhiÖm vô cña nã chØ lµ gi¶i quyÕt vÒ mÆt chÝnh quyÒn Nhµ n­íc lµm kinh tÕ thÞ tr­êng thÝch øng víi c¬ së h¹ tÇng cña nã. Thø hai: Sù ph¸t triÓn cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt céng s¶n chñ nghÜa lµ mét thêi k× l©u dµi, kh«ng thÓ ngay mét lóc cã thÓ hoµn thiÖn ®­îc. §Ó ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, x©y dùng chÕ ®é c«ng h÷u x· héi chñ nghÜa vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt, x©y dùng kiÓu x· héi míi, cÇn ph¶i cã thêi gian, hay tÊt yÕu ph¶i cã thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH. C¸c lo¹i h×nh qu¸ ®é lªn CNXH. Lý luËn cña chñ nghÜa Mac- Lªnin chØ râ r»ng con ®­êng qu¸ ®é cña c¸c quèc gia ®Ó ®i lªn CNXH – giai ®o¹n ®Çu cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt céng s¶n chñ nghÜa th× ë mçi quèc gia kh¸c nhau. Nh­ng C.Mac ®· kh¸i qu¸t vµ chØ ra hai lo¹i h×nh qu¸ ®é ®i lªn CNXH. Thø nhÊt lµ qu¸ ®é ph¸t triÓn tuÇn tù: Víi lo¹i h×nh nµy yªu cÇu c¸c quèc gia muèn ®i lªn CNXH ph¶i tr¶i qua tÊt c¶ c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt tõ thÊp ®Õn cao. Víi lo¹i h×nh qu¸ ®é nµy tuy nã diÔn ra chËm ch¹p nh­ng rÊt v÷ng ch¾c bëi v× ph­¬ng thøc s¶n xuÊt tr­íc lµ ®iÒu kiÖn tiªn ®Ò cho ph­¬ng thøc s¶n xuÊt sau. Thø hai lµ qu¸ ®é nh¶y vät hay bá qua: Lý luËn cña chñ nghÜa Mac – Lªnin còng kh¼ng ®Þnh r»ng c¸c quèc gia cã thÓ ®i lªn CNXH b»ng viÖc bá qua mét thËm chÝ vµi b­íc trung gian ®Ó tiÕn ®Õn ph­¬ng thøc cao h¬n vµ ph­¬ng thøc CNXH. §Ó thùc hiÖn con ®­êng bá qua hay rót ng¾n ®Ó ®i lªn CNXH th× lÝ luËn cña chñ nghÜa Mac còng kh¼ng ®Þnh c¸c quèc gia ph¶i t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò c¶ bªn trong vµ bªn ngoµi. §iÒu kiÖn tiÒn ®Ò bªn trong ®ã lµ ph¶i cã mét ®¶ng cña giai cÊp v« s¶n ®øng ra l·nh ®¹o vµ ®¶ng ph¶i liªn minh ®­îc víi c¸c tÇng líp lao ®éng. §iÒu kiÖn bªn ngoµi lµ cã Ýt nhÊt mét n­íc lµm C¸ch m¹ng XHCN thµnh c«ng gióp ®ì. 3.Qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam. Ngay sau khi tiÕn hµnh thµnh c«ng cuéc C¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ vµ cuéc kh¸ng chiÕn chèng ®Õ quèc x©m l­îc kÕt thóc th¾ng lîi ë MiÒn B¾c, chÝnh phñ c«ng n«ng ®­îc dùng lªn th× §¶ng ta ®· cã chñ tr­¬ng qu¸ ®é th¼ng lªn CNXH. §ã lµ tÊt yÕu dùa trªn c¬ së kh¶ n¨ng nhËn thøc vµ nhiÖm vô cña thêi k× qu¸ ®é. 3.1. TÝnh tÊt yÕu cña qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam. Thêi k× qu¸ ®é lµ thêi k× lÞch sö mµ bÊt cø mét quèc gia nµo ®i lªn CNXH còng ®Òu ph¶i tr¶i qua ngay c¶ ®èi víi nh÷ng n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Con ®­êng ph¸t triÓn qu¸ ®é lªn CNXH bá qua chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa ë ViÖt Nam mµ chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ §¶ng ta ®· lùa chän lµ con ®­êng ph¸t triÓn rót ng¾n theo ph­¬ng thøc qu¸ ®é gi¸n tiÕp. §ã lµ con ®­êng ph¸t triÓn tÊt yÕu kh¸ch quan, hîp quy luËt theo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn lÞch sö tù nhiªn cña C¸ch m¹ng ViÖt Nam v×: Thø nhÊt lµ do bèi c¶nh lÞch sö lóc bÊy giê: thÕ giíi b­íc vµo thêi k× qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t­ b¶n (CNTB) lªn CNXH. CNTB lóc ®ã lµ x· héi ®· lçi thêi vÒ mÆt lÞch sö, sím hay muén còng ph¶i ®­îc thay b»ng h×nh th¸i kinh tÕ x· héi céng s¶n chñ nghÜa mµ giai ®o¹n ®Çu lµ giai ®o¹n x· héi x· héi chñ nghÜa. CNTB kh«ng ph¶i lµ t­¬ng lai cña loµi ng­êi, nã kh«ng v­ît qua nh÷ng m©u thuÉn mµ m©u thuÉn c¬ b¶n nhÊt lµ m©u thuÉn gi÷a lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt; m©u thuÉn nµy cµng ngµy cµng ph¸t triÓn gay g¾t vµ s©u s¾c h¬n; CNXH mµ con ng­êi ®ang v­¬n tíi lµ h×nh th¸i kinh tÕ x· héi cao h¬n CNTB ®ã lµ x· héi v× sù nghiÖp gi¶i phãng con ng­êi, sù ph¸t triÓn tù do vµ toµn diÖn cña loµi ng­êi. Chóng ta qu¸ ®é th¼ng lªn CNXH nghÜa lµ ®i theo dßng ch¶y cña thêi ®¹i nghÜa lµ ®i theo quy luËt tù nhiªn cña lÞch sö. Thø hai lµ do sù lùa chän con ®­êng ®éc lËp d©n téc cña §¶ng. Ngay khi ra ®êi §¶ng ta ®· x¸c ®Þnh con ®­êng ph¸t triÓn cña d©n téc lµ qu¸ ®é lªn CNXH bá qua chÕ ®é. Tõ sau khi C¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n do §¶ng céng s¶n l·nh ®¹o ®· thµnh c«ng th× chóng ta ®· cëi bá ®­îc hai vßng xÝch, ®· tho¸t khái c¶nh mét cæ hai trßng, §¶ng vµ Nhµ n­íc thªm v÷ng m¹nh, nh©n d©n ®· thªm niÒm tin vµo §¶ng, quyÕt t©m ®i theo §¶ng. Thµnh qu¶ cña cuéc C¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ nh©n d©n cÇn ®­îc gi÷ v÷ng, cuéc sèng vËt chÊt còng nh­ tinh thÇn cña nh©n d©n ph¶i ®­îc c¶i thiÖn, n©ng cao nhiÒu so víi nh÷ng n¨m chiÕn ®Êu hy sinh. Cã hµng lo¹t vÊn ®Ò kinh tÕ, x· héi vµ chÝnh trÞ cÇn ®­îc gi¶i quyÕt cÊp b¸ch sau khi C¸ch m¹ng d©n téc d©n chñ thµnh c«ng. Nh­ng ®iÒu ®ã kh«ng ng¨n c¶n viÖc tiÕn lªn CNXH; h¬n n÷a, viÖc gi¶i quyÕt nã chØ cã thÓ b»ng con ®­êng x©y dùng CNXH. ViÖc ®­a miÒn B¾c tiÕn lªn CNXH cã ý nghÜa rÊt lín lao trong nh÷ng n¨m ®Êu tranh gi¶i phãng miÒn Nam thèng nhÊt ®Êt n­íc. ChÝnh ®iÒu ®ã ®­îc Chñ tÞch Hå ChÝ Minh nhÊn m¹nh trong héi nghÞ c¸n bé v¨n ho¸ ngµy 30/10/1958 “ MiÒn B¾c tiÕn lªn CNXH ®Ó lµm c¬ së v÷ng ch¾c cho viÖc ®Êu tranh thèng nhÊt n­íc nhµ. Muèn ®Êu tranh thèng nhÊt n­íc nhµ th¾ng lîi th× nhÊt ®Þnh ph¶i x©y dùng miÒn B¾c tiÕn lªn CNXH”. Trong thêi ®¹i ngµy nay chØ cã ®éc lËp d©n téc g¾n liÒn víi CNXH míi ®em l¹i nhiÒu lîi Ých vµ h¹nh phóc thùc sù cho toµn thÓ nh©n d©n lao ®éng. V× nh÷ng lÏ ®ã, §¶ng tÊt yÕu l·nh ®¹o toµn thÓ nh©n d©n lao ®éng tiÕn th¼ng lªn CNXH kh«ng tr¶i qua giai ®o¹n ph¸t triÓn TBCN. 3.2. Kh¶ n¨ng tiÕn hµnh qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam. Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó qu¸ ®é th¼ng lªn CNXH mµ chñ nghÜa Mac – Lªnin ®· chØ ra, xÐt trong bèi c¶nh quèc tÕ vµ ®Êt n­íc chóng ta cã ®ñ kh¶ n¨ng ®Ó ®i lªn CNXH kh«ng qua giai ®o¹n ph¸t triÓn TBCN bao gåm c¶ kh¶ n¨ng kh¸ch quan vµ kh¶ n¨ng chñ quan. VÒ kh¶ n¨ng kh¸ch quan: YÕu tè kh¸ch quan quan träng ®Çu tiªn gióp chóng ta tiÕn lªn CNXH lµ Liªn X« lóc ®ã ®· tiÕn hµnh thµnh c«ng cuéc C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa vµ s½n sµng gióp ®ì chóng ta c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn. Sau ®ã hÖ thèng x· héi chñ nghÜa ë Liªn X« vµ §«ng ¢u tan r· ®· ®­a ra cho chóng ta tÊm g­¬ng kh¸ sinh ®éng vÒ sù thµnh c«ng vµ thÊt b¹i ®· s©u s¾c vµ chi tiÕt®Õn møc cã thÓ tõ ®ã ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p ®iÓn h×nh cho sù l·nh ®¹o vµ thùc hiÖn tiÕn tr×nh c¸ch m¹ng. Cßn ®Õn ngµy nay, xu thÕ qu¸ ®é lªn CNXH trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi ®· ®ãng vai trß tÝch cùc, kh«ng nh÷ng lµm cho qu¸ ®é bá qua CNTB lµ tÊt yÕu mµ cßn ®em l¹i ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng kh¸ch quan cho sù qu¸ ®é nµy. Qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ s¶n xuÊt, toµn cÇu ho¸ víi sù ph¸t triÓn cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc vµ c«ng nghÖ ®· t¹o kh¶ n¨ng cho nh÷ng n­íc kÐm ph¸t triÓn ®i sau tiÕp thu, vËn dông ®­a vµo n­íc m×nh lùc l­îng s¶n xuÊt hiÖn ®¹i vµ kinh nghiÖm cña nh÷ng n­íc ®i tr­íc còng nh­ t¹o kh¶ n¨ng kh¸ch quan cho viÖc kh¾n phôc khã kh¨n vÒ nguån vèn, kÜ thuËt hiÖn ®¹i. §iÒu kiÖn ®ã gióp chóng ta tranh thñ ®­îc c¬ héi, tËn dông, khai th¸c, sö dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng thµnh tùu mµ nh©n lo¹i ®· ®¹t ®­îc ®Ó rót ng¾n thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH ë n­íc ta. VÒ kh¶ n¨ng chñ quan: Mäi thµnh c«ng cña chóng ta ®¹t ®­îc ph¶i kÓ ®Õn yÕu tè quan träng bËc nhÊt lµ sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ liªn minh c«ng n«ng v÷ng ch¾c. C¸c nhµ kinh ®iÓn cña chñ nghÜa Mac – Lªnin lu«n lu«n nhÊn m¹nh vai trß cña §¶ng v« s¶n trong viÖc l·nh ®¹o c¸ch m¹ng nãi chung vµ trong viÖc thùc hiÖn qu¸ tr×nh ph¸t triÓn rót ng¾n ë c¸c n­íc tiÒn t­ b¶n nãi riªng th× ë ViÖt Nam, §¶ng céng s¶n ViÖt Nam lµ mét nh©n tè cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc ®Èy nhanh sù ph¸t triÓn ®Êt n­íc .Vµ trong c«ng cuéc ®æi míi do §¶ng khëi x­íng vµ l·nh ®¹o ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan nh­: ®· cñng cè vµ kh¼ng ®Þnh con ®­êng ®i lªn chñ nghÜa x· héi cña chóng ta lµ ®óng ®¾n. Sù lùa chän con ®­êng qu¸ ®é lªn CNXH bá qua TBCN cña n­íc ta lµ phï hîp víi sù lùa chän cña nh©n d©n ta. C¸c tÇng líp lao ®éng c«ng nh©n, n«ng d©n vµ trÝ thøc d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®· cïng nhau chiÕn ®Êu, hy sinh ®Ó giµnh l¹i ®éc lËp d©n téc vµ cuéc sèng Êm no, tù do, h¹nh phóc. Do ®ã hä s½n sµng liªn minh chÆt chÏ víi nhau vµ cïng víi §¶ng ®Ó v­ît qua mäi khã kh¨n, x©y dùng thµnh c«ng CNXH. Ngoµi ra, kh¶ n¨ng vµ nguån lùc trong n­íc cã thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH. Chóng ta cã lùc l­îng lao ®éng dåi dµo, ch¨m chØ, khÐo lÐo, dÔ ®µo t¹o, s½n sµng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña thêi ®¹i míi. Tµi nguyªn thiªn nhiªn cña n­íc ta còng hÕt søc giµu cã vµ phong phó t¹o ®iÒu kiÖn hoµn thµnh sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc t¹o tiÒn ®Ò x©y dùng x· héi céng s¶n chñ nghÜa 3.3. NhËn thøc vÒ qu¸ ®é lªn CNXH bá qua CNTB ë ViÖt Nam. Ngay tõ khi thµnh lËp §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh con ®­êng tiÕn lªn CNXH ë ViÖt Nam lµ “bá qua” CNTB. Nh­ng côm tõ “bá qua” ®· ®­a ra nh÷ng nhËn thøc kh¸c nhau vÒ qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam. Tõ thêi k× ®Çu cña qu¸ ®é ®Õn tr­íc ®æi míi ( tõ 1945 ®Õn 1986) trong mét thêi gian dµi n­íc ta cã quan ®iÓm ®i lªn CNXH bá qua CNTB lµ phñ nhËn s¹ch tr¬n nh÷ng g× CNTB cã bao gåm c¶ quan ®iÓm vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ còng nh­ c¸c s¶n phÈm do nÒn kinh tÕ CNTB t¹o ra. Trong thêi k× ®ã ViÖt Nam ®· ®ång nhÊt gi÷a ph¸t triÓn rót ng¾n vµ ph¸t triÓn ng¾n lÇm t­ëng cã thÓ ®i nhanh, x©y dùng nhanh chãng dÔ dµng CNXH, sím kÕt thóc thêi k× qu¸ ®é, dÔ dµng ®¹t tíi môc tiªu cña CNXH. NhËn thøc nµy ®· g©y ra nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng. Do ®ã, §¶ng ta ®· ph¶i thùc hiÖn ®æi míi vµo n¨m 1986 c¶ vÒ kinh tÕ vµ t­ duy. Chóng ta chØ bá qua chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa v× n㠮Πra chÕ ®é bãc lét vµ bÊt b×nh ®¼ng trong x· héi. VÒ chÝnh trÞ chóng ta bá qua sù thèng trÞ cña giai cÊp t­ s¶n vµ kinh tÕ thÞ tr­êng t­ b¶n chñ nghÜa, vÒ kinh tÕ chóng ta bá qua sù thèng trÞ cña quan hÖ s¶n xuÊt t­ b¶n chñ nghÜa cßn chóng ta kh«ng thÓ bá qua nÒn kinh tÕ hµng ho¸ vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ cña s¶n xuÊt hµng ho¸, sù rót ng¾n ph¶i ®­îc th«ng qua viÖc sö dông biÖn ph¸p kÕ ho¹ch ®ång thêi víi biÖn ph¸p thÞ tr­êng cã qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Muèn thùc hiÖn “rót ng¾n” thêi k× qu¸ ®é chóng ta kh«ng ®­îc bá qua nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ mµ chñ nghÜa t­ b¶n ®· mÊt h¬n mét thÕ kØ ®Ó nghiªn cøu t¹o ra. Muèn ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng chóng ta ph¶i ®Ó cho c¸c quy luËt kh¸ch quan ho¹t ®éng kh«ng thÓ chØ sö dông bµn tay h÷u h×nh mµ ph¶i kÕt hîp c¶ hai bµn tay h÷u h×nh vµ v« h×nh. MÆt kh¸c n­íc ta xuÊt ph¸t tõ mét nÒn kinh tÕ nhá lÎ nªn ch­a cã ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm cña s¶n xuÊt lín. Do ®ã, kh«ng nªn bá qua nh÷ng kinh nghiÖm cña tæ chøc vµ s¶n xuÊt lín t­ b¶n chñ nghÜa Nh­ vËy, bá qua CNTB kh«ng ®ång nghÜa víi viÖc chóng ta bá qua tÊt c¶ nh÷ng yÕu tè tån t¹i trong x· héi t­ b¶n vµ nÒn kinh tÕ t­ b¶n. Con ®­êng ®i lªn cña n­íc ta lµ sù ph¸t triÓn qu¸ ®é lªn CNXH bá qua chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa tøc lµ bá qua viÖc x¸c lËp vÞ trÝ thèng trÞ cña quan hÖ s¶n xuÊt vµ kiÕn tróc th­îng tÇng t­ b¶n chñ nghÜa nh­ng tiÕp thu, kÕ thõa thµnh tùu mµ nh©n lo¹i ®· ®¹t ®­îc d­íi chÕ ®é t­ b¶n chñ nghÜa, ®Æc biÖt lµ vÒ khoa häc c«ng nghÖ ®Ó ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, x©y dùng nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i. Chóng ta “ bá qua” nh­ng kh«ng thÓ lµm nhanh chãng. §iÒu ®ã ®­îc Hå ChÝ Minh kh¼ng ®Þnh trong t¸c phÈm Hå ChÝ Minh toµn tËp “tiÕn lªn CNXH kh«ng thÓ mét sím mét chiÒu”, trong c­¬ng lÜnh x©y dùng ®Êt n­íc trong thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH vµ t¹i §¹i héi §¶ng VI Tr­êng Chinh ®· kh¼ng ®Þnh r»ng qu¸ ®é lªn CNXH lµ mét qu¸ tr×nh lÞch sö t­¬ng ®èi dµi, ph¶i tr¶i qua nh÷ng chÆng ®­êng ®Çy khã kh¨n. 3.4. Nh÷ng nhiÖm vô kinh tÕ c¬ b¶n cña thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam ViÖt Nam ®i lªn CNXH tõ mét xuÊt ph¸t ®iÓm rÊt thÊp lóc ®ã cã tíi 95% lao ®éng lµ n«ng d©n, tÝnh n«ng nghiÖp bao trïm toµn bé nÒn kinh tÕ. §Ó hoµn thµnh ®­îc nh÷ng môc tiªu cña thêi k× qu¸ ®é lµ môc tiªu d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh th× ®iÒu quan träng lµ ph¶i c¶i biÕn c¨n b¶n t×nh tr¹ng kinh tÕ x· héi; ph¶i x©y dùng mét nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa víi c«ng nghiÖp vµ n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, khoa häc kÜ thuËt tiªn tiÕn. Muèn vËy, trong thêi k× qu¸ ®é chóng ta ph¶i thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô kinh tÕ c¬ b¶n sau. Thø nhÊt: Ph¶i ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc.C¨n cø vµo thùc lùc kinh tÕ vµ bèi c¶nh kinh tÕ, hiÖn nay lùc l­îng s¶n xuÊt cña n­íc ta cã ba yÕu tè lao ®éng, t­ liÖu s¶n xuÊt vµ khoa häc c«ng nghÖ. §Ó ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt trong thêi k× qu¸ ®é ë n­íc ta th× c«ng viÖc ®Çu tiªn lµ cÇn ph¶i tËp trung vµo chiÕn l­îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc víi tr×nh ®é ngµy cµng cao. §Ó lµm ®­îc ®iÒu ®ã th× ph¶i tËp trung ph¸t triÓn chiÕn l­îc gi¸o dôc ®µo t¹o nguån nh©n lùc. NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng VIII ®· kh¼ng ®Þnh: “ gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ quèc s¸ch hµng ®Çu” cßn theo nghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng IX th× “ Trong bèi c¶nh hiÖn nay ®Ó tr¸nh nguy c¬ tôt hËu, ®Ó øng dông nhanh thµnh tùu khoa häc kÜ thuËt cña thÕ giíi ph¶i ®µo t¹o ®éi ngò c«ng nh©n, ph¶i n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc”. HiÖn nay, ®Ó gi¸o dôc ®µo t¹o lµ quèc s¸ch hµng ®Çu cÇn ph¶i: §µo t¹o míi ph¶i ®¸p øng ®ßi hái cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Ph¶i tiÕn hµnh ®µo t¹o l¹i lùc l­îng lao ®éng hiÖn cã cho phï hîp víi nh÷ng ®ßi hái hiÖn nay §µo t¹o n©ng cao: Nhu cÇu ®µo t¹o n©ng cao v« cïng lín v× hiÖn nay chóng ta ®i theo xu h­íng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ nªn ph¶i cã mét tr×nh ®é khoa häc cña quèc tÕ. §Ó tõng b­íc t¹o lËp c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt lµm nÒn t¶ng cho ph¸t triÓn kinh tÕ thêi k× qu¸ ®é th× ë n­íc ta c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh lµ nhiÖm vô träng t©m xuyªn suèt qu¸ tr×nh qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam. NhiÖm vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ kh«ng chØ diÔn ra ë trong c¸c trung t©m c«ng nghiÖp mµ cßn c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n. Muèn thùc hiÖn tèt ®­îc nhiÖm vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ th× chóng ta ph¶i ph¸t triÓn ®­îc lùc l­îng s¶n xuÊt. §Ó ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt ë n­íc ta bªn c¹nh thùc hiÖn chiÕn l­îc con ng­êi vµ tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ .§Ó x©y dùng c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt hay t­ liÖu s¶n xuÊt §¶ng vµ Nhµ n­íc ®Æc biÖt quan t©m ®Õn chiÕn l­îc ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ. NghÞ quyÕt §¹i héi lÇn thø IX cña §¶ng ®Æc biÖt nhÊn m¹nh viÖc ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ ph¶i tËp trung vµo nh÷ng ngµnh kinh tÕ then chèt vµ mòi nhän. Ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n ph¶i tËp trung chÕ biÕn s¶n phÈm n«ng nghiÖp vÝ dô nh­ tr­íc ®©y ta xuÊt khÈu g¹o víi gi¸ 35 – 40 USD/ tÊn nh­ng hiÖn nay do ¸p dông khoa häc c«ng nghÖ, chÊt l­îng g¹o xuÊt khÈu t¨ng lªn do ®ã gi¸ t¨ng lªn tõ 5 ®Õn 7 USD/ tÊn. Khoa häc c«ng nghÖ ph¶i tËp chung vµo nh÷ng ngµnh kinh tÕ cã søc c¹nh tranh víi khu vùc vµ thÕ giíi nh­ dÖt may, giµy da… Nh÷ng ngµnh ®em l¹i lîi thÕ cho chóng ta. VÒ chiÕn l­îc ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ ë ViÖt Nam ®­îc §¹i héi §¶ng IX kh¼ng ®Þnh: Khoa häc c«ng nghÖ cïng víi gi¸o dôc ®µo t¹o trë thµnh quèc s¸ch hµng ®Çu ë n­íc ta hiÖn nay. Thø hai: X©y dùng vµ hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt míi theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ n­íc ta trong thêi k× qu¸ ®é bªn c¹nh viÖc ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt ®ßi hái c¸ch m¹ng n­íc ta tiÕn hµnh ®ång thêi qu¸ tr×nh võa x©y dùng võa hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt míi x· héi chñ nghÜa trªn c¶ ba mÆt lµ quan hÖ së h÷u ®èi víi t­ liÖu s¶n xuÊt, quan hÖ trong viÖc tæ chøc qu¶n lý qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ quan hÖ trong viÖc ph©n phèi kÕt qu¶ s¶n xuÊt ViÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn quan hÖ së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt ë n­íc ta hiÖn nay ®­îc tiÕn hµnh d­íi nhiÒu h×nh thøc nh­: S¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc, cæ phÇn ho¸ mét bé phËn lín doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®Ó chuyÓn c¸c doanh nghiÖp tõ mét chñ së h÷u lµ Nhµ n­íc sang doanh nghiÖp nhiÒu chñ së h÷u lµ c¸c cæ ®«ng vµ thùc hiÖn gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn së h÷u ®Êt ®ai, tµi s¶n, cña c¶i liªn quan ®Õn chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ. ViÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt trªn ph­¬ng diÖn s¶n xuÊt qu¶n lÝ ë n­íc ta ®­îc ®Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc h×nh thµnh c¸c lo¹i h×nh kinh tÕ, c¸c tæ chøc kinh doanh; ®iÒu ®ã ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tiÔn trong n­íc. VÒ viÖc x©y dùng vµ hoµn thiÖn quan hÖ trong viÖc ph©n phèi kÕt qu¶ s¶n xuÊt: Tr­íc ®©y ph©n phèi theo tµi s¶n vµ ph©n phèi theo vèn lµ h×nh thøc ph©n phèi cña t­ b¶n chñ nghÜa v× vèn vµ tµi s¶n ®Òu lµ cña giai cÊp t­ s¶n cßn ph©n phèi theo lao ®éng míi lµ ph­¬ng ph¸p ph©n phèi cña x· héi chñ nghÜa nh­ng hiÖn nay ë n­íc ta ®ang tån t¹i ba h×nh thøc ph©n phèi ®ã lµ ph©n phèi theo lao ®éng, ph©n phèi c¨n cø vµo tµi s¶n vµ vèn ®ãng gãp vµ ph©n phèi th«ng qua phóc lîi x· héi. Thø ba: Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña kinh tÕ ®èi ngo¹i. HiÖn nay xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ tù do ho¸ th­¬ng m¹i ®ang lµ vÊn ®Ò næi bËt cña kinh tÕ thÕ giíi. C¶ thÕ giíi ®ang chøng kiÕn sù ph¸t triÓn nh­ vò b·o cña khoa häc c«ng nghÖ lµm cho lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn m¹nh mÏ, t¹o sù thay ®æi s©u s¾c c¬ cÊu s¶n xuÊt, ph©n phèi, tiªu dïng vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸, x· héi ho¸ nÒn kinh tÕ còng nh­ qu¸ tr×nh tham gia cña mçi quèc gia vµo ph©n c«ng lao ®éng vµ hîp t¸c quèc tÕ. ViÖt Nam tham gia vµo qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ víi chiÕn l­îc: “ViÖt Nam mong muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c n­íc trªn thÕ giíi”; “ViÖt Nam s½n sµng lµm ®èi t¸c ®¸ng tin cËy cña c¸c quèc gia trªn thÕ giíi”. S¸ch l­îc tham gia héi nhËp cña ViÖt Nam lµ “T¹m g¸c qu¸ khø h­íng tíi t­¬ng lai, ®a ph­¬ng ho¸ c¸c quan hÖ quèc tÕ vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc kinh tÕ n­íc ngoµi. Chóng ta tham gia vµo qu¸ tr×nh ®ã nh»m môc tiªu ph¸t huy néi lùc ë bªn ngoµi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, néi lùc lµ chÝnh, lµ chñ yÕu nh­ng ngo¹i lùc lµ quan träng. Mét ®iÒu ®¸ng chó ý lµ tham gia héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ dùa trªn nguyªn t¾c lµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i ph¶i ®¶m b¶o ®éc lËp tù chñ vµ toµn vÑn l·nh thæ ®Êt n­íc vµ ®¶m b¶o an ninh quèc phßng cña quèc gia. Muèn, tham gia héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶ chóng ta ph¶i n©ng cao søc c¹nh tranh, tÝch cùc tham gia khai th¸c thÞ tr­êng thÕ giíi, tÝch cùc tham gia hîp t¸c kinh tÕ khu vùc vµ hÖ thèng mËu dÞch ®a ph­¬ng toµn cÇu, xö lÝ mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i víi ®éc lËp tù chñ, tù lùc c¸nh sinh, b¶o vÖ an ninh kinh tÕ quèc gia. 4.Mét sè ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam N­íc ta qu¸ ®é lªn CNXH cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chung cña qu¸ ®é lªn CNXH cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi nh­: §ã lµ thêi k× xÐt trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi ®Òu do nhiÒu thµnh phÇn kh«ng thuÇn nhÊt cÊu t¹o lªn; lµ thêi k× mµ sù ph¸t triÓn c¸i cò cña nh÷ng trËt tù cò ®«i khi lÊn ¸t nh÷ng mÇm mèng cña c¸i míi cña trËt tù míi. Thêi k× ®ã cã nhiÒu khã kh¨n phøc t¹p, ph¶i tr¶i qua nh÷ng lÇn thö nghiÖm ®Ó rót ra nh÷ng kinh nghiÖm, nh÷ng b­íc ®i ®óng ®¾n vµ trong qu¸ tr×nh thö nghiÖm. Bªn c¹nh nh÷ng ®Æc ®iÓm chung ®ã chóng ta tiÕn hµnh qu¸ cßn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt víi c¸c quèc gia kh¸c nh­ :chóng ta b¾t ®Çu tiÕn hµnh qu¸ ®é khi ®Êt n­íc vÉn cßn bÞ chia c¾t hai miÒn víi nh÷ng chiÕn l­îc vµ nhiÖm vô kh¸c nhau (§¹i héi §¶ng III n¨m 1960). Trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh qu¸ ®é tõ §¹i héi §¶ng III ®Õn §¹i héi §¶ng VI chóng ta lu«n nhËn ®­îc sù viÖn trî gióp ®ì hîp t¸c cña hÖ thèng x· héi chñ nghÜa trªn thÕ giíi mµ ®Æc biÖt lµ Liªn X« thêi ®ã. Nh­ng ®Æc ®iÓm to lín nhÊt cña chóng ta trong thêi k× qu¸ ®é lµ “ tõ mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu tiÕn th¼ng lªn CNXH kh«ng ph¶i kinh qua giai ®o¹n ph¸t triÓn t­ b¶n chñ nghÜa”. §ã tuy kh«ng ph¶i la mét quy luËt b×nh th­êng nh­ng rÊt phï hîp víi ®iÒu kiÖn n­íc ta lóc bÊy giê. II. Thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ qu¸ ®é ë n­íc ta 1. Nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc Trong suèt thêi k× qu¸ ®é nhÊt lµ tõ khi thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi (tõ 1986) n­íc ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín c¶ vÒ kinh tÕ, x· héi vµ chÝnh trÞ. 1.1. VÒ kinh tÕ Nh­ ta ®· biÕt d­íi ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p nÒn kinh tÕ n­íc ta phô thuéc hoµn toµn vµo chñ nghÜa ®Õ quèc, kinh tÕ hÕt søc nghÌo nµn, l¹c hËu, n¹n ®ãi x¶y ra triÒn miªn vµ kÐo dµi, nghiªm träng nhÊt lµ vµo n¨m 1945 cã tíi hµng v¹n ng­êi cã nguy c¬ chÕt ®ãi. Nh­ng tõ khi cuéc kh¸ng chiÕn tr­êng k× kÕt thóc th¾ng lîi, miÒn B¾c b­íc vµo thêi k× qu¸ ®é th× d­íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng tÝnh chÊt nÒn kinh tÕ ®· thay ®æi. Tõ nÒn kinh tÕ thuéc ®Þa nöa phong kiÕn, chóng ta ®· x©y dùng ®­îc nÒn kinh tÕ mang tÝnh ®éc lËp mang tÝnh chÊt d©n chñ nh©n d©n, tho¸t khái sù phô thuéc hoµn toµn vµo chñ nghÜa ®Õ quèc. Trong giai ®o¹n tõ 1945 ®Õn 1975 kinh tÕ ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh nh­ng kÕt qu¶ thùc sù ®¸ng l­u ý lµ tõ n¨m 1986 ®Õn nay (thêi k× ®æi míi). Sau gÇn 20 n¨m ®æi míi kinh tÕ ®· cã nh÷ng b­íc chuyÓn biÕn ®¸ng mõng. Thø nhÊt: NÒn kinh tÕ trong nh÷ng n¨m qua t¨ng tr­ëng liªn tôc vµ cã tèc ®é cao. Møc t¨ng GDP n¨m 2002 ®¹t 6,79%, n¨m 2003 ®¹t 7,26% vµ n¨m 2004 ,n¨m 2005 ®¹t 8,4%,n¨m 2006 t¨ng 8,17%,cßn n¨m 2007 GDP ë Viªt Nam lµ 8,3% Năm 2007 là năm đầu tiên Việt Nam trở thành thành viên chính thức của WTO và thực hiện cam kết PNTR với Hoa Kỳ, do đó, thị trường xuất khẩu mở rộng, các rào cản thương mại Việt Nam với các nước thành viên WTO được dỡ bỏ hoặc hạn chế. Vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao qua Hội nghị cấp cao APEC năm 2006. Quan hệ ngoại giao, các hoạt động hợp tác kinh tế, đầu tư, mở rộng thị trường xuất khẩu được củng cố và tăng cường thông qua các cuộc thăm cấp cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng với sự tham gia của các nhà doanh nghiệp. Tình hình chính trị ổn định, an ninh - quốc phòng bảo đảm, đã tạo môi trường thuận lợi thu hút các nhà đầu tư nước ngoài cũng như các doanh nghiệp trong nước. Kinh tế tăng trưởng cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tiến bộ là thành tựu nổi bật nhất, cơ bản nhất của nền kinh tế Việt Nam năm 2007. Tổng sản phẩm trong nước ước tăng 8,44%, đạt kế hoạch đề ra (8,0 - 8,5%), cao hơn năm 2006 (8,17%) và là mức cao nhất trong vòng 11 năm gần đây. Với tốc độ này, Việt Nam đứng vị trí thứ 3 về tốc độ tăng GDP năm 2007 của các nước châu Á sau Trung Quốc (11,3%) và Ấn Độ (khoảng 9%) và cao nhất trong các nước ASEAN (6,1%). Tốc độ tăng trưởng GDP cả 3 khu vực kinh tế chủ yếu đều đạt mức khá: Khu vực nông - lâm nghiệp và thủy sản ước tăng 3,0%/ so với mức 3,32% cùng kỳ 2006, khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 10,33% (riêng công nghiệp tăng 10,32%)/ so với mức 10,4% và 10,32% cùng kỳ và khu vực dịch vụ tăng 8,5%/ so với mức 8,29% của năm 2006. (tính theo giá so sánh năm 1994). Thø hai: VÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ víi sù chuyÓn dÞch ngµnh vµ chuyÓn c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. C¬ cÊu ngµnh kinh tÕ ®· cã sù chuyÓn dÞch theo h­íng khu vùc I (gåm n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, thuû s¶n) tuy vÉn ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng cao liªn tôc nh­ng tû träng ®· gi¶m xuèng trong ®ã tû träng khu vùc II (c«ng nghiÖp vµ x©y dùng c¬ b¶n) vµ khu vùc III (gåm c¸c ngµnh dÞch vô) ®· t¨ng lªn. §Õn n¨m 2003 tû träng cña khu vùc I lµ 22%, khu vùc II lµ 39%, khu vùc III lµ 39 n¨m 2004 th× tû träng c¸c khu vùc t­¬ng øng lµ 21.8%; 40.1%; 32.2% .N¨m 2007 cơ cấu kinh tế có bước chuyển dịch tích cực theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp, xây dựng dịch vụ và giảm tỷ trọng khu vực nông nghiệp (khu vực nông nghiệp chiếm 20%; công nghiệp và xây dựng chiếm 41,5%, dịch vụ 38,1%. Thø ba: VÒ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ míi ®· b­íc ®Çu ®­îc h×nh thµnh. Nhµ n­íc ®· xo¸ bá vÒ c¬ b¶n kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, quan liªu, bao cÊp, x©y dùng nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¬ chÕ thÞ tr­êng, Nhµ n­íc ®· dÇn dÇn c¶i tæ bé m¸y vµ c¸c c«ng cô qu¶n lý. Tõ chç chñ yÕu sö dông ph­¬ng ph¸p hµnh chÝnh coi kÕ ho¹ch ho¸ víi c¸c chØ tiªu ph¸p lÖnh lµ c«ng cô ®Ó qu¶n lý, ®iÒu hµnh nÒn kinh tÕ sang chñ yÕu qu¶n lý b»ng ph¸p luËt kÕt hîp chÝnh s¸ch vµ c¸c c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m« nh­ chÝnh s¸ch tµi chÝnh, tiÒn tÖ, thu nhËp vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngo¹i. Thø t­: Kinh tÕ n­íc ta ®· ®¹t thµnh c«ng lín trong viÖc kiÒm chÕ vµ ®Èy lïi l¹m ph¸t. Trong nh÷ng n¨m tõ 1986 ®Õn 1988 l¹m ph¸t tíi ba con sè (cao nhÊt lµ 774,7% n¨m 1986) nh­ng ®Õn n¨m 1989 l¹m ph¸t ®· ®­îc chÆn l¹i ë hai con sè sau ®ã gi¶m xuèng mét con sè (n¨m 1997 lµ 3,7%; n¨m 1999 lµ 0,1%; n¨m 2001 lµ 0,8%; n¨m 2002 lµ 4%; n¨m 2003 lµ 3% thËm chÝ cßn cã gi¶m ph¸t vµo n¨m 2000 lµ - 0.6%. N¨m 2004 võa qua l¹m ph¸t ®· t¨ng lªn 9,5%. Thø n¨m:VÒ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Trong thêi k× qu¸ ®é còng ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Chóng ta ®· tham gia vµo c¸c tæ chøc khu vùc còng nh­ trªn thÕ giíi: gia nhËp ASEAN n¨m 1995, gia nhËp AFTA n¨m 1996, gia nhËp APEC n¨m 1998, ký hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt – MÜ, . Th¸ng 10 n¨m 2004 tæ chøc thµnh c«ng Héi nghÞ th­îng ®Ønh ¸ - ¢u lÇn thø 5 (ASEM 5). Th¸ng 11 n¨m 2006 ViÖt Nam gia nhËp WTO vµ công trong n¨m nµy Viªt Nam ®· tæ chøc thµnh c«ng héi nghÞ APEC N¨m 2006 ViÖt Nam ®¹t xuÊt khÈu kû lôc 39,6 tØ USD,n¨m 2007 ®¹t ng­ìng 47 tØ USD . Thu hút vốn đầu tư nước ngoài đạt mức kỷ lục: Ước tính vốn đăng ký mới và vốn tăng thêm của các dự án cũ bổ sung cả năm 2007 đạt trên 20,3 tỉ USD, tăng 8,3 tỉ USD, so năm 2006 (12 tỉ USD), vượt kế hoạch 7 tỉ USD và là mức cao nhất từ trước đến nay. Tổng số vốn FDI năm 2007 đạt mức gần bằng vốn đầu tư của 5 năm 1991 - 1995 là 17 tỉ USD và vượt qua năm cao nhất 1996 là 10,1 tỉ USD. Vốn đầu tư chủ yếu tập trung vào dịch vụ 63,7% và công nghiệp 35,0%, ngành nông - lâm nghiệp thủy sản 1,3%. Địa phương thu hút nhiều vốn FDI đăng ký mới trong 2007 là Thành phố Hồ Chí Minh 308 dự án với số vốn gần 2 tỉ USD; Phú Yên 5 dự án với số vốn trên 1,7 tỉ USD, Bà Rịa - Vũng Tàu 1 tỉ 69 triệu USD; Bình Dương 1 tỉ 20 triệu USD; Hà Nội 963 triệu USD và Vĩnh Phúc 789 triệu USD. Có 4 quốc gia và vùng lãnh thổ đạt trên 1 tỉ USD vốn đầu tư mới là: Hàn Quốc 3.686,9 triệu USD; Quần đảo Virgin thuộc Anh 3.501 triệu USD; Xin-ga-po 1.551,5 triệu USD; Đài Loan 1.141,9 triệu USD. Trong năm 2007 cả nước đã thu hút 350 lượt dự án tăng vốn với số vốn trên 3,2 tỉ USD vốn đầu tư tăng thêm của các dự án cũ. Nét mới trong thu hút vốn FDI năm 2007 là cơ cấu đầu tư đã chuyển dịch từ công nghiệp sang lĩnh vực dịch vụ khách sạn, căn hộ cho thuê, nhà hàng, du lịch, tài chính, ngân hàng... Địa bàn đầu tư cũng chuyển mạnh đến các vùng ít dự án như miền Trung, miền Bắc. Năm 2007, cả nước có 52 địa phương thu hút vốn FDI. Các tỉnh miền Trung năm 2007 đã thu hút 3,3 tỉ USD vốn đầu tư đăng ký mới, tăng 264,5% so với năm 2006 và gần bằng số vốn FDI của 18 năm trước đó cộng lại (3,5 tỉ USD). Nhà máy lọc dầu Vũng Rô do Anh và Nga hợp tác đầu tư, vốn FDI của tỉnh Phú Yên đạt 1,7 tỉ USD là đứng đầu các tỉnh miền Trung, vượt qua Đà Nẵng, Quảng Nam và Thừa Thiên - Huế. Tổng số vốn đầu tư nước ngoài (FDI) năm 2007 của nước ta đạt 20,3 tỉ USD là mức cao nhất từ trước đến nay. 1.2. VÒ ._.