Chuyển giao công nghệ trong chiến lược phát triển của Tổng Công ty Hàng không Việt Nam

Họ tên : Thành Nguyên Đức Lớp :A1 – K38A GVHD: PGS.TS.Vũ Chí Lộc Môc lôc Trang Lêi më ®Çu 4 Ch­¬ng I: Vµi nÐt vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ sù ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 6 I. Kh¸i qu¸t chung vÒ c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ 6 1. C«ng nghÖ 6 1.1. Kh¸i niÖm 6 1.2. C¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cña c«ng nghÖ 7 1.3. C¸c thuéc tÝnh c¬ b¶n cña c«ng nghÖ 8 2. ChuyÓn giao c«ng nghÖ 10 3. Nh÷ng thuËn lîi vµ rñi ro cña viÖc tiÕp nhËn c«ng nghÖ n­íc ngoµi 11 II. Vai trß cña c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ ®èi víi sù ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 13 1. Giíi thiÖu vÒ Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 13 1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh 13 1.2. Ngµnh nghÒ kinh doanh chñ yÕu 14 1.3. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý 15 1.4. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 17 2. Vai trß cña chuyÓn giao c«ng nghÖ ®èi víi sù ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 19 2.1. §Æc tr­ng cña c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ trong ngµnh hµng kh«ng d©n dông 19 2.2. Vai trß cña chuyÓn giao c«ng nghÖ trong ngµnh hµng kh«ng d©n dông thÕ giíi 21 2.3. Kh¸i qu¸t vÒ vai trß chuyÓn giao c«ng nghÖ ®èi víi sù ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 22 2.4. Nh÷ng thµnh tùu vµ tån t¹i cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam nh÷ng n¨m qua 24 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng chuyÓn giao c«ng nghÖ trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 31 I. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 vµ ®Þnh h­íng ®Õn n¨m 2020 31 1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn, môc tiªu vµ c¸c chØ tiªu chiÕn l­îc 31 2. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn vËn t¶i hµng kh«ng 32 3. ChiÕn l­îc ®Çu t­ ph¸t triÓn ®éi tµu bay 38 4. ChiÕn l­îc vèn 39 5. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc 39 6. ChiÕn l­îc héi nhËp quèc tÕ 40 7. ChiÕn l­îc Khoa häc c«ng nghÖ, c«ng nghiÖp hµng kh«ng 42 II. Thùc tr¹ng c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam trong mét sè lÜnh vùc chñ yÕu 44 1. LÜnh vùc vËn t¶i hµng kh«ng 44 2. LÜnh vùc ®iÒu hµnh bay 51 3. Nh÷ng tån t¹i trong ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 53 Ch­¬ng III: Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ chuyÓn giao c«ng nghÖ cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 54 I. Mét sè ®Þnh h­íng chuyÓn giao c«ng nghÖ cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 54 1. TriÓn väng ph¸t triÓn cña vËn t¶i hµng kh«ng ViÖt Nam 54 1.1. Dù b¸o t×nh h×nh kinh tÕ thÕ giíi 54 1.2. Dù b¸o sù ph¸t triÓn cña hµng kh«ng thÕ giíi 55 1.3. M«i tr­êng kinh tÕ - x· héi vµ chÝnh s¸ch vËn t¶i hµng kh«ng tõ nay ®Õn n¨m 2010 58 1.4. Dù b¸o thÞ tr­êng vËn t¶i hµng kh«ng ViÖt Nam 60 2. Nh÷ng ®Þnh h­íng c¬ b¶n cho tõng lÜnh vùc cña Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 63 2.1. VËn t¶i hµng kh«ng 63 2.2. Qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh bay 64 II. Gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ chuyÓn giao c«ng nghÖ ®èi víi Tæng C«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam 66 1. Gi¶i ph¸p huy ®éng vµ sö dông vèn ®Ó x©y dùng c¬ së kü thuËt hµng kh«ng vµ ph¸t triÓn ®éi bay 67 2. Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc 70 3. KÕt hîp chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ n©ng cao n¨ng lùc khoa häc - c«ng nghÖ néi sinh 73 4. Mét sè kiÕn nghÞ vÒ vÊn ®Ò tæ chøc vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ trong lÜnh vùc khai th¸c b¶o d­ìng m¸y bay 75 KÕt luËn 80 Tµi liÖu tham kh¶o 81 Lêi më ®Çu Trong h¬n mét thËp kû qua, cïng víi sù ®i lªn cña ®Êt n­íc. Ngµnh hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam mµ cô thÓ lµ Tæng c«ng ty hµng kh«ng ViÖt Nam (Tæng c«ng ty HKVN) ®· cã b­íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ víi tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n ®¹t trªn 20%/n¨m, cao gÊp 3 lÇn møc t¨ng tr­ëng GDP cña c¶ n­íc, tõng b­íc trë thµnh mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän trong c«ng cuéc CNN-H§H ®Êt n­íc. Víi lÜnh vùc ho¹t ®éng chÝnh lµ vËn t¶i hµng kh«ng, Tæng c«ng ty ®ang kh«ng ngõng ®æi míi, n©ng cao n¨ng lùc kinh doanh vµ chÊt l­îng dÞch vô, më réng m¹ng ®­êng bay quèc tÕ còng nh­ néi ®Þa, do ®ã, kh«ng nh÷ng ®em l¹i nguån thu ngo¹i tÖ ®¸ng kÓ cho ®Êt n­íc mµ cßn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c nh­ th­¬ng m¹i, du lÞch, ngo¹i th­¬ng vµ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, x· héi, giao l­u quèc tÕ. Tuy nhiªn, Tæng c«ng ty HKVN còng cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n tr­íc bèi c¶nh c¹nh tranh gay g¾t trong lÜnh vùc vËn t¶i hµng kh«ng hiÖn nay. Tr×nh ®é c«ng nghÖ hµng kh«ng thÕ giíi ngµy cµng hiÖn ®¹i vµ hµng kh«ng ViÖt Nam cã nguy c¬ tôt hËu so víi hµng kh«ng khu vùc vµ thÕ giíi nÕu chóng ta kh«ng nhanh chãng tiÕp thu vµ lµm chñ c«ng nghÖ míi, ®Çu t­ c¸c trang thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i nh»m n©ng cÊp c¸c dÞch vô cung cÊp cho kh¸ch hµng ®ång thêi tiÕt kiÖm chi phÝ kinh doanh. Kh«ng cßn nghi ngê g× n÷a, chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty HKVN trong nh÷ng n¨m tíi ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu trë thµnh mét h·ng hµng kh«ng hiÖn ®¹i tÇm cì cña khu vùc vµ thÕ giíi (trong mét sè lÜnh vùc lµ ®æi míi c«ng nghÖ vµ t¨ng c­êng chuyÓn giao c«ng nghÖ n­íc ngoµi trong c¸c lÜnh vùc khai th¸c, b¶o d­ìng m¸y bay, qu¶n lý ®iÒu hµnh bay. Nh­ng vÊn ®Ò ®Æt ra cho Tæng c«ng ty lµ lµm thÕ nµo ®Ó thóc ®Èy vµ thùc hiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ cã hiÖu qu¶. Do vËy, ®Ò tµi “ChuyÓn giao c«ng nghÖ trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty HKVN” muèn ®i vµo t×m hiÓu thùc tr¹ng c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ vÒ lÜnh vùc vËn t¶i hµng kh«ng vµ qu¶n lý diÒu hµnh bay trong nh÷ng n¨m võa qua ë Tæng c«ng ty HKVN, trªn c¬ së ®ã ®Ó cã ®Þnh h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ trong t­¬ng lai. LuËn v¨n cã bè côc gåm 3 ch­¬ng: - Ch­¬ng I: Kh¸i qu¸t vÒ c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ trong ngµnh hµng kh«ng d©n dông. - Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty HKVN. - Ch­¬ng III: Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ chuyÓn giao c«ng nghÖ cña Tæng c«ng ty HKVN. T«i còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o, ®Æc biÖt lµ thÇy gi¸o h­íng dÉn PGS,TS. Vò ChÝ Léc cïng víi c¸c c¸n bé Ban kÕ ho¹ch vµ §Çu T­ - Tæng c«ng ty HKVN ®· gióp ®ì cho t«i hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp nµy. Trong thêi gian ng¾n nªn luËn v¨n kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc nh÷ng thiÕu sãt, t«i rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o cïng tÊt c¶ nh÷ng b¹n quan t©m. Hµ Néi, ngµy 15 th¸ng 12 n¨m 2003 Thµnh Nguyªn §øc Ch­¬ng I vµi nÐt vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty hµng kh«ngviÖt nam I. Kh¸i qu¸t chung vÒ c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ 1. C«ng nghÖ 1.1.Kh¸i niÖm vÒ c«ng nghÖ : Trong ®êi sèng hiÖn ®¹i ngµy nay, cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm mµ tuú theo chç ®øng vµ gi¸c ®é quan t©m, nhiÒu khi cïng tªn gäi mµ l¹i kh«ng cïng mét c¸ch hiÓu, hoÆc cïng mét néi dung mµ cã nhiÒu tªn gäi kh¸c nhau. ThuËt ng÷ c«ng nghÖ còng nh­ vËy. §Õn nay cã rÊt nhiÒu c¸ch hiÓu ®èi víi thuËt ng÷ nµy. Trong c¸c tµi liÖu khoa häc, ng­êi ta th­êng dïng thuËt ng÷ c«ng nghÖ víi 3 kh¸i niÖm sau: a. C«ng nghÖ lµ mét bé m«n khoa häc øng dông nh»m vËn dông c¸c quy luËt tù nhiªn vµ c¸c nguyªn lý khoa häc ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu vËt chÊt vµ tinh thÇn cña con ng­êi. b. C«ng nghÖ lµ c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt, lµ sù thÓ hiÖn vËt chÊt ho¸ cña c¸c tri thøc øng dông. c. C«ng nghÖ lµ mét tËp hîp c¸c c¸ch thøc, nh÷ng ph­¬ng ph¸p dùa trªn c¬ së khoa häc vµ ®­îc sö dông vµo s¶n xuÊt trong c¸c ngµnh kh¸c nhau, nh»m t¹o ra c¸c s¶n phÈm vËt chÊt. Tõ nh÷ng n¨m 60 trë l¹i ®©y do ho¹t ®éng s«i ®éng cña thÞ tr­êng c«ng nghÖ thÕ giíi thu hót sù quan t©m cña c¸c giíi khoa häc, ý nghÜa cña kh¸i niÖm c«ng nghÖ ®­îc më réng trong lÜnh vùc kinh doanh vµ ®­îc luËt ph¸p quèc tÕ xem lµ mét ®èi t­îng ®iÒu chØnh. Do vËy Héi ®ång kinh tÕ x· héi Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng – ESCAP (Economic Social Council for Asian and Pacific) ®· ®­a ra kh¸i niÖm c«ng nghÖ míi ®ã lµ “hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p, nh÷ng kü n¨ng, kiÕn thøc vµ ph­¬ng ph¸p chÕ t¹o, sö dông…. ®­îc sö dông trong s¶n xuÊt chÕ t¹o hoÆc dÞch vô c«ng nghiÖp. Trong bé luËt d©n sù do Nhµ n­íc ViÖt Nam ban hµnh, c«ng nghÖ ®­îc ®Þnh nghÜa nh­ sau: “C«ng nghÖ lµ hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p ®­îc t¹o nªn bëi sù øng dông c¸c kiÕn thøc khoa häc ®­îc sö dông ®Ó gi¶i quyÕt mét hoÆc mét sè nhiÖm vô thùc tiÔn trong s¶n xuÊt vµ kinh doanh”. 1.2. C¸c thµnh phÇn c¬ b¶n cña c«ng nghÖ: Th«ng th­êng c«ng nghÖ ®­îc hiÓu lµ sù kÕt hîp gi÷a phÇn cøng vµ phÇn mÒm víi mét tØ lÖ nµo ®ã. Tuy nhiªn, khi c«ng nghÖ ®­îc sö dông cho mét hÖ thèng s¶n xuÊt vµ d­íi gi¸c ®é ph©n tÝch, c«ng nghÖ ®­îc coi lµ tæ hîp cña bèn thµnh phÇn cã t¸c ®éng qua l¹i víi nhau vµ cïng thùc hiÖn mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bÊt kú. Bèn thµnh phÇn ®ã lµ: - PhÇn cøng: lµ c«ng nghÖ chøa trong vËt thÓ, bao gåm mäi ph­¬ng tiÖn vËt chÊt nh­ c¸c c«ng cô, trang bÞ m¸y mãc, vËt liÖu, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn, nhµ m¸y…§©y chÝnh lµ phÇn Technoware, viÕt t¾t lµ T. - PhÇn con ng­êi: Lµ c«ng nghÖ hµm chøa trong con ng­êi lµm viÖc trong c«ng nghÖ nh­: kü n¨ng, kinh nghiÖm, tÝnh s¸ng t¹o, sù kh«n ngoan, kh¶ n¨ng l·nh ®¹o, ®¹o ®øc lao ®éng…. §©y lµ Humanware, viªt t¾t lµ H. - PhÇn th«ng tin: Lµ c«ng nghÖ hµm chøa trong c¸c kiÕn thøc cã tæ chøc ®­îc t­ liÖu ho¸ nh­: c¸c lý thuyÕt, c¸c kh¸i niÖm, c¸c ph­¬ng ph¸p, c¸c th«ng sè, c¸c c«ng thøc, c¸c bÝ quyÕt…. §©y lµ Infoware, viÕt t¾t lµ I. - PhÇn tæ chøc (orgaware): hµm chøa cã khung thÓ chÕ, t¹o nªn bé khung tæ chøc, qu¶n lý nh­ thÈm quyÒn, tr¸ch nhiÖm, mèi quan hÖ, sù ph©n phèi, s¾p xÕp, mèi liªn kÕt… CÇn l­u ý lµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt bÊt kú ®Òu ®ßi hái ph¶i cã ®ång thêi bèn thµnh phÇn vµ mçi mét thµnh phÇn trªn ®Òu cã nh÷ng vai trß vµ chøc n¨ng riªng cña m×nh. Tuy trong sè bèn thµnh phÇn th× thµnh phÇn trang thiÕt bÞ chÝnh lµ x­¬ng sèng, lµ cèt lâi cña ho¹t ®éng chuyÓn ho¸ nh­ng c¸i x­¬ng sèng ®ã l¹i do chÝnh con ng­êi ®iÒu khiÓn vµ vËn hµnh. Do ®ã, thµnh phÇn con ng­êi lµ ch×a kho¸ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt, nh­ng hä l¹i buéc ph¶i ho¹t ®éng theo c¸c h­íng dÉn, c¸c bÝ quyÕt do thµnh phÇn th«ng tin cung cÊp. Qua ®ã, ta thÊy ®­îc thµnh phÇn th«ng tin lµ c¬ së h­íng dÉn ng­êi lao ®éng vËn hµnh thiÕt bÞ vµ ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ s¶n xuÊt. Thµnh phÇn cuèi cïng lµ thµnh phÇn tæ chøc th× cã nhiÖm vô liªn kÕt ba thµnh phÇn nªu trªn, vµ nã cã t¸c dông kÝch thÝch ng­êi lao ®éng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt. ViÖc ph©n chia c«ng nghÖ ra lµm bèn thµnh phÇn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph©n tÝch sù mÊt c©n ®èi, sù kh«ng ®ång bé ®ång thêi chØ ra ®­îc chç yÕu, ®iÓm m¹nh cña hÖ thèng hiÖn cã vµ tõ ®ã gióp ta cã thÓ x¸c ®Þnh h­íng t¨ng c­êng nh»m ®¸p øng c¸c nhiÖm vô do yªu cÇu s¶n xuÊt ®Æt ra víi nh÷ng hao phÝ nguån lùc Ýt nhÊt. VÒ b¶n chÊt, c«ng nghÖ thùc ra kh«ng ph¶i lµ “Lùc l­îng ®éc lËp vµ tù trÞ”, nã chØ lµ “C«ng cô” ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mµ th«i. C«ng nghÖ cã ph¸t triÓn hay kh«ng lµ do m«i tr­êng kinh tÕ- chÝnh trÞ- x· héi cña mçi quèc gia quyÕt ®Þnh. Mét c«ng nghÖ cã thÓ phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn cña m«i tr­êng kh¸c. QuyÕt ®Þnh lùa chän c«ng nghÖ cña mçi quèc gia lµdo c¸c yÕu tè nh­: yªu cÇu chÊt l­îng, chñng lo¹i vµ nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ s¶n phÈmv.v… quy ®Þnh. §ång thêi, quyÕt ®Þnh nµy th× bÞ rµng buéc bëi c¸c quan hÖ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ quèc tÕ. 1.3. C¸c thuéc tÝnh c¬ b¶n cña c«ng nghÖ: §Ó kh«ng lÇm lÉn vµ dÉn tíi thua thiÖt trong ®µm ph¸n mua b¸n c«ng nghÖ ta cÇn n¾m râ c¸c thuéc tÝnh c¬ b¶n cña c«ng nghÖ: - TÝnh hÖ thèng: C«ng nghÖ lµ hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p mµ con ng­êi sö dông trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn mét môc tiªu cô thÓ… Râ rµng lµ kh«ng thÓ nh×n nhËn hay “c¾t” c«ng nghÖ ra thµnh tõng gi¶i ph¸p riªng lÎ. VÝ dô trong tr­êng hîp “bªn kia” chØ tho¶ thuËn b¸n m¸y mãc mµ kh«ng kÌm theo mét trî gióp kü thuËt nµo kh¸c th× mua ®­îc m¸y mãc hiÖn ®¹i kh«ng cã nghÜa lµ cã ®­îc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm mong muèn. C¸c gi¶i ph¸p còng kh«ng ph¶i lµ mét phÐp céng ®¬n gi¶n mµ lµ sù kÕt hîp hoµn chØnh cña mét tæng thÓ, mét hÖ thèng. HÖ thèng nµy nh»m ®¹t tíi mét môc ®Ých mét kÕt qu¶ cô thÓ (lo¹i s¶n phÈm, sè l­îng, chÊt l­îng, møc tiªu hao vËt t­, lao ®éng nhÊt ®Þnh…). Do vËy khi ®µm ph¸n ph¶i yªu cÇu cã ®Çy ®ñ c¸c sè liÖu, b¶ng biÓu, c«ng thøc, c¸c kÕt qu¶ thÝ nghiÖm, øng dông; c¸c chØ tiªu kü thuËt, c¸c yªu cÇu th«ng tin; c¸c yªu cÇu cËp nhËt b¶o d­ìng, n¨ng suÊt; c¸c linh kiÖn phô trî, c¸c hµng ho¸ nguyªn nhiªn vËt liÖu bæ sung, thay thÕ; thèng kª vÒ c¸c lo¹i c«ng nghÖ cã kh¶ n¨ng t­¬ng tù ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh “tiÕn bé” cña c«ng nghÖ chø kh«ng chØ ®¬n thuÇn th«ng qua kÕt qu¶ cña s¶n xuÊt thÓ hiÖn ë qui m« s¶n xuÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm vµ chi phÝ s¶n xuÊt. Vµ tÊt nhiªn trong mét chõng mùc nhÊt ®Þnh cã thÓ ph¶i xÐt ®Õn c¶ khÝa c¹nh kh«ng g©y « nhiÔm m«i tr­êng. - TÝnh sinh thÓ: Còng nh­ c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ kh¸c, c«ng nghÖ cã chu kú sèng cña nã: ra ®êi, t¨ng tr­ëng, chiÕm lÜnh thÞ tr­êng, b·o hoµ, lçi thêi, tiªu vong; vµ còng chÞu sù chi phèi cña c¸c ph­¬ng ¸n chiÕn l­îc s¶n phÈm truyÒn thèng. Cho nªn viÖc bªn n­íc ngoµi chuyÓn giao c¸c c«ng nghÖ lçi thêi s¾p bÞ thay thÕ vµo mét thÞ tr­êng míi nh­ ë ta còng kh«ng n»m ngoµi qui luËt vµ cã thÓ hiÓu ®­îc. Buéc ph¶i chÊp nhËn “cò ng­êi míi ta” lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái vµ còng tr¸nh cho ta t×m nhËp vµo nh÷ng c«ng nghÖ míi qu¸ ®¾t tiÒn trong khi chóng ta kh«ng cã kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh, qu¶n lý mét c¸ch cã hiÖu qu¶ vÒ mÆt kü thuËt (thiÕu chuyªn gia, kü s­ vµ c«ng nh©n giái). Nh­ng còng kh«ng thÓ chÊp nhËn nh÷ng c«ng nghÖ qu¸ cò (ë giai ®o¹n lçi thêi tiÕn tíi tiªu vong) bëi chóng ta (c¸c n­íc thuéc thÕ giíi thø ba) kh«ng cã kh¶ n¨ng chuyÓn nh÷ng “c«ng nghÖ phÕ th¶i” ®ã ®i ®©u n÷a, mµ tiÕp tôc sö dông th× kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ thËm chÝ cßn g©y thua lç. Ta cã thÓ thÊy râ r»ng hiÖn t¹i c¸c liªn doanh s¶n xuÊt xi m¨ng theo c«ng nghÖ lß ®øng nhËp cña Trung Quèc ®ang “chÕt ®øng” ë ta, ®ã cã thÓ coi lµ hËu qu¶ cña viÖc nhËn c«ng nghÖ qu¸ lçi thêi. Vµ còng kh¸c víi s¶n phÈm hµng ho¸ kh¸c, c«ng nghÖ chØ cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn nh­ mét c¬ thÓ sèng tøc lµ: ph¶i nu«i d­ìng (b¶o ®¶m cung cÊp c¸c yÕu tè ®Çu vµo), cã m«i tr­êng, cã thÝch nghi ho¸, cã b¶o d­ìng duy tr× vµ hoµn thiÖn. NÕu suy nghÜ nh­ vËy th× viÖc lùa chän c«ng nghÖ thÝch øng ph¶i thËt nghiªm tóc kh¸ch quan th× míi tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng nhËp ph¶i c«ng nghÖ kh«ng phï hîp, tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng xem c«ng nghÖ nh­ mét ®èi t­îng “tÜnh” hay mét s¶n phÈm “chÕt” ®Ó lo¹i bá ®­îc g¸nh nÆng sau nµy. - TÝnh th«ng tin: §©y còng lµ mét thuéc tÝnh riªng cña c«ng nghÖ. Do ®ã, viÖc x¸c ®Þnh quyÒn së h÷u, b¶o vÖ, ®¸nh gi¸, xö lý, cËp nhËt trong viÖc mua b¸n ®ßi hái cã sù can thiÖp, h­íng dÉn vµ b¶o hé cña hÖ thèng ph¸p luËt kh«ng chØ ë ph¹m vi quèc gia mµ c¶ quèc tÕ. §iÒu nµy ®Æt ra vÊn ®Ò cÇn cã nguån luËt ®iÒu chØnh vµ b¾t buéc mäi ho¹t ®éng liªn quan ®Õn chuyÓn giao c«ng nghÖ ph¶i ®­îc c¬ quan Nhµ n­íc cÊp giÊy phÐp. §ång thêi thuéc tÝnh nµy còng ®ßi hái c¸c kü n¨ng linh ho¹t vµ c¸c kinh nghiÖm trong qu¸ tr×nh th¨m dß, t×nh b¸o, ®µm ph¸n, ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång CGCN. 2. ChuyÓn giao c«ng nghÖ: Theo NghÞ §Þnh cña ChÝnh phñ sè 45 / 1998 / N§- CP ngµy 01 / 07 / 1998 quy ®Þnh chi tiÕt vÒ chuyÓn giao c«ng nghÖ th× “ChuyÓn giao c«ng nghÖ” lµ h×nh thøc mua vµ b¸n c«ng nghÖ trªn c¬ së hîp ®ång chuyÓn giao c«ng nghÖ ®· ®­îc tho¶ thuËn phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Bªn b¸n cã nghÜa vô chuyÓn giao c¸c kiÕn thøc tæng hîp cña c«ng nghÖ hoÆc cung cÊp c¸c m¸y mãc, thiÕt bÞ, dÞch vô, ®µo t¹o… kÌm theo c¸c kiÕn thøc c«ng nghÖ cho bªn mua vµ bªn mua cã nghÜa vô thanh to¸n cho bªn b¸n ®Ó tiÕp thu, sö dông c¸c kiÕn thøc c«ng nghÖ ®ã theo c¸c ®iÒu kiÖn ®· tho¶ thuËn vµ ghi nhËn trong hîp ®ång chuyÓn giao c«ng nghÖ. Còng theo nghÞ ®Þnh nµy th× néi dung cña chuyÓn giao c«ng nghÖ bao gåm: a. ChuyÓn giao c¸c ®èi t­îng së h÷u c«ng nghiÖp: s¸ng chÕ, gi¶i ph¸p h÷u Ých, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp vµ nh·n hiÖu hµng ho¸ ®ang trong thêi h¹n ®­îc ph¸p luËt ViÖt Nam b¶o hé vµ ®­îc phÐp chuyÓn giao. b. ChuyÓn giao c¸c bÝ quyÕt vÒ c«ng nghÖ, kiÕn thøc d­íi d¹ng ph­¬ng ¸n c«ng nghÖ, c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, quy tr×nh c«ng nghÖ, tµi liÖu thiÕt kÕ s¬ bé vµ thiÕt kÕ kü thuËt, c«ng thøc, th«ng sè kü thuËt, b¶n vÏ, s¬ ®å kü thuËt, phÇn mÒm m¸y tÝnh (®­îc chuyÓn giao theo hîp ®ång chuyÓn giao c«ng nghÖ), th«ng tin d÷ liÖu vÒ c«ng nghÖ chuyÓn giao (sau ®©y gäi t¾t lµ c¸c th«ng tinh kü thuËt) cã kÌm theo hoÆc kh«ng kÌm theo m¸y mãc, thiÕt bÞ. c. ChuyÓn giao c¸c gi¶i ph¸p hîp lý ho¸ s¶n xuÊt, ®æi míi c«ng nghÖ. d. Thùc hiÖn c¸c h×nh thøc dÞch vô hç trî chuyÓn giao c«ng nghÖ ®Ó bªn nhËn cã ®­îc n¨ng lùc c«ng nghÖ nh»m t¹o ra s¶n phÈm vµ/ hoÆc dÞch vô víi chÊt l­îng ®­îc x¸c ®Þnh trong hîp ®ång bao gåm: + Hç trî trong viÖc lùa chän c«ng nghÖ, h­íng dÉn l¾p ®Æt thiÕt bÞ, vËn hµnh thö c¸c d©y chuyÒn thiÕt bÞ nh»m ¸p dông c«ng nghÖ ®­îc chuyÓn giao. + T­ vÊn qu¶n lý c«ng nghÖ,t­ vÊn qu¶n lý kinh doanh, h­íng dÉn thùc hiÖn c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ ®­îc chuyÓn giao; + §µo t¹o huÊn luyÖn, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n vµ qu¶n lý ®Ó n¾m v÷ng c«ng nghÖ ®­îc chuyÓn giao. e. M¸y mãc, thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn kü thuËt kÌm theo mét hoÆc mét sè néi dung nªu t¹i c¸c kho¶n 1,2,3, vµ 4 ë trªn. Theo UNTAD viÖc mua b¸n c«ng nghÖ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua ba ph­¬ng thøc c¬ b¶n: - Mua b¸n kh«ng kÌm li-x¨ng. - Mua b¸n cã kÌm li-x¨ng. - B¸n c«ng nghÖ kÌm ®Çu t­ t­ b¶n. HiÖn nay ë ViÖt Nam ®ang ph¸t triÓn h×nh thøc chuyÓn giao c«ng nghÖ trong ®Çu t­ n­íc ngoµi. Trong h×nh thøc nµy, c«ng nghÖ do bªn n­íc ngoµi chuyÓn giao d­íi d¹ng gãp vèn (mét phÇn hoÆc toµn bé) ®Ó thµnh lËp c¸c xÝ nghiÖp hoÆc c«ng ty liªn doanh do bªn ViÖt Nam hoÆc trong c¸c hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh víi bªn ViÖt Nam theo LuËt ®Çu t­ cña ViÖt Nam. 3. Nh÷ng thuËn lîi vµ rñi ro cña viÖc tiÕp nhËn c«ng nghÖ n­íc ngoµi: ThuËn lîi: - Kh«ng ph¶i nghiªn cøu triÓn khai ban ®Çu v× mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn cã n¨ng lùc, tr×nh ®é ch­a cao kh«ng thÓ nghiªn cøu CN míi vµ ¸p dông CN, do ®ã hä tËn dông kÕt qu¶ b»ng c¸ch khai th¸c nh÷ng kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®· triÓn khai nªn hä ®èt ch¸y ®­îc giai ®o¹n, tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian, tiÒn cña. - Cã ®iÒu kiªn ®Ó t¹o ®µ tiÕn bé kü thuËt vµ th­¬ng m¹i trªn c¬ së míi h¬n. - VÒ kinh tÕ: cã ®éi ngò lao ®éng trùc tiÕp cã chuyªn m«n, c¸n bé kinh tÕ cã tr×nh ®é ngµy cµng cao, c¸n bé qu¶n lý vµ ph­¬ng tiÖn qu¶n lý hiÖn ®¹i. - VÒ th­¬ng m¹i: cã s¶n phÈm c¹nh tranh, xuÊt khÈu tõ ®ã cã thªm thÞ tr­êng trong n­íc vµ ngoµi n­íc. - Cã c¬ héi tiÕp xóc lµm ¨n víi nh÷ng ®èi t¸c nhiÒu kinh nghiÖm. - N­íc nhËn CN cã thÓ sö dông nguån nguyªn liÖu ®Þa ph­¬ng (tµi nguyªn, nh©n c«ng) nªn h¹n chÕ ®­îc n¹n thÊt nghiÖp, thay ®æi c¬ cÊu c«ng ¨n viÖc lµm. - T¨ng thu nhËp ngo¹i tÖ do xuÊt khÈu hµng ho¸, t¨ng c­êng ®­îc mèi quan hÖ quèc tÕ, t¨ng tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghÖ. - Sau mét thêi gian tiÕp nhËn c«ng nghÖ n­íc ngoµi sÏ cã tiÒm n¨ng vÒ khoa häc, kinh tÕ nãi chung vµ tiÒm n¨ng vÒ khoa häc nãi riªng. - Cã c¬ së vËt chÊt ®Ó tù nghiªn cøu CN còng nh­ ¸p dông vµ triÓn khai CN míi. BÊt lîi: - Cïng víi thuËn lîi nªu trªn còng kÌm theo sù lÖ thuéc vÒ ph­¬ng diÖn c«ng nghÖ vµ kinh tÕ. - VÒ ph­¬ng diÖn tµi chÝnh l¹i lÖ thuéc vµo chÝnh bªn giao. - MÆc dï ®· cã hç trî tõ bªn ngoµi nh­ng n­íc tiÕp nhËn c«ng nghÖ vÉn ph¶i ®Çu t­ ban ®Çu, nÕu trãt lät th× cã hiÖu qu¶, nh­ng nÕu cã rñi ro, bÊt kh¶ kh¸ng th× mÊt vèn. - ë c¸c n­íc chËm vµ ®ang ph¸t triÓn, do c¸c chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu kh«ng æn ®Þnh, viÖc cho phÐp nhËp khÈu s¶n phÈm ®­îc miÔn thuÕ t¹o ra c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o víi hµng s¶n xuÊt trong n­íc. - DÔ gÆp nh÷ng ®iÒu bÊt lîi xuÊt hiÖn trong hîp ®ång, trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n. - Nh÷ng rñi ro bÊt lîi xuÊt ph¸t tõ chñ ý cña bªn giao c«ng nghÖ nh­: kh«ng ch©n thµnh, thiÕt bÞ tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau, chËm trÔ trong chuyÓn giao. - Nh÷ng rñi ro x¶y ra vÒ ph­¬ng diÖn x· héi sÏ g©y nªn x¸o trén tiªu dïng, nhµ n­íc mÊt quyÒn kiÓm so¸t, g©y bïng næ trong lÜnh vùc nµo ®ã. Do ®ã, bªn nhËn c«ng nghÖ ph¶i rµ so¸t kh¶ n¨ng bªn CGCN, ®èi chiÕu c¸c hÖ thèng môc tiªu chÝnh s¸ch, chiÕn l­îc cña quèc gia ®Ó cã ®­îc c«ng nghÖ thÝch hîp. II. Vai trß cña c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ ®èi víi sù ph¸t triÓn Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam. 1. Giíi thiÖu vÒ Tæng c«ng ty HK ViÖt Nam (Vietnam airlines.): 1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh: Ngµy 29 th¸ng8 n¨m 1989, Tæng c«ng ty Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam (tªn t¾t lµ Hµng Kh«ng ViÖt Nam – Vietnam Airlines) ra ®êi víi t­ c¸ch lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc vÒ vËn t¶i hµng kh«ng theo quyÕt ®Þnh 225/CP cña Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr­ëng. Hµng Kh«ng ViÖt Nam lµ mét ®¬n vÞ h¹ch to¸n ngµnh vÒ vËn t¶i vµ c¸c dÞch vô ®ång bé (bao gåm s©n bay, qu¶n lý bay vµ c«ng ty vËn t¶i hµng kh«ng). Ngµy 01 th¸ng 01 n¨m 1991, tæng sè vèn Nhµ n­íc giao cho Hµng Kh«ng ViÖt Nam lµ 613,082 tØ V§N. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn Tæng c«ng ty HKVN ®Õn n¨m 2010/n¨m2000. Thùc hiÖn chØ thÞ sè 243/CT ngµy 1 th¸ng 7 n¨m 1992 cña Chñ tÞch Héi ®ång Bé tr­ëng vÒ tæ chøc l¹i ngµnh hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam, ngµy 20 th¸ng 4 n¨m 1993, Bé tr­ëng Bé giao th«ng vËn t¶i cã quyÕt ®Þnh sè 745/ TCCB- L§ thµnh lËp H·ng Hµng Kh«ng Quèc Gia ViÖt Nam (HKQGVN). Vèn ng©n s¸ch cÊp vµ tù bæ sung ®¨ng ký trong ®¬n xin thµnh l©p l¹i doanh nghiÖp lµ 359,131 tØ VN§. Ngµy 28 th¸ng 8 n¨m 1994, c¨n cø theo quyÕt ®Þnh sè411/TTg cña Thñ t­íng ChÝnh phñ, Tæng c«ng ty HKVN ®­îc thµnh lËp l¹i nh­ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc vÒ vËn t¶i vµ dÞch vô hµng kh«ng, lµ mét ph¸p nh©n ViÖt Nam, cã trô së chÝnh ®Æt t¹i Hµ Néi, cã v¨n phßng t¹i c¸c tØnh, thµnh phè, c¬ quan ®¹i diÖn hµng kh«ng ë n­íc ngoµi gåm c¸c c¬ quan ®¹i diÖn vïng vµ tõng n­íc, cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng kÓ c¶ tµi kho¶n b»ng ngo¹i tÖ, cã con dÊu, cê, trang phôc vµ phï hiÖu riªng. §¬n vÞ qu¶n lý trùc tiÕp lµ Côc Hµng Kh«ng D©n Dông ViÖt Nam. §øng tr­íc t×nh h×nh c¹nh tranh vµ nhiÖm vô míi, 27- 05- 95 ChÝnh phñ ®· ra QuyÕt ®Þnh 328/TTg thµnh lËp Tæng c«ng ty Hµng Kh«ng ViÖt Nam vµ ®Õn ngµy 27- 01- 96 ®· phª duyÖt §iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty th«ng qua NghÞ §Þnh sè 04/CP. Theo ®ã Tæng c«ng ty HKVN cã tæng sè vèn ®­îc giao lµ 1661,339 tØ ®ång, bao gåm 25 ®¬n vÞ thµnh viªn.(1) ChiÕn l­îc ph¸t triÓn Tæng c«ng ty HKVN ®Õn n¨m 2010/n¨m2000. 1.2. Ngµnh nghÒ kinh doanh chñ yÕu: Theo quyÕt ®Þnh sè 328/TTg ngµy 27 th¸ng5 n¨m 1995 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vÒ viÖc thµnh lËp Tæng c«ng ty HKVN, ngµnh nghÒ kinh doanh cña Vietnam airlines nh­ sau: - VËn t¶i hµng kh«ng ®èi víi hµnh kh¸ch, hµnh lý, hµng ho¸, b­u kiÖn trong n­íc vµ quèc tÕ. - Bay dÞch vô - Söa ch÷a tµu bay, s¶n xuÊt, söa ch÷a trang thiÕt bÞ vËn t¶i hµng kh«ng. - S¶n xuÊt thùc phÈm, hµng tiªu dïng. - Kinh doanh th­¬ng nghiÖp, xuÊt nhËp khÈu, x¨ng dÇu vµ bÊt ®éng s¶n. - VËn t¶i mÆt ®Êt, du lÞch, kh¸ch s¹n. - In, qu¶ng c¸o. - T­ vÊn ®Çu t­. - Kh¶o s¸t thiÕt kÕ x©y dùng. - §µo t¹o, cung øng lao ®éng. - Cho thuª tµi s¶n. - Kinh doanh c¸c ngµnh nghÒ kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. 1.3. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý: Tæng c«ng ty lµ 1 doanh nghiÖp Nhµ n­íc cã vÞ trÝ, quyÒn h¹n, nhiÖm vô ®­îc quy ®Þnh râ rµng trong §iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng ®· ®­îc ChÝnh phñ phª duyÖt. (NghÞ ®Þnh sè 04/CP ngµy 27/1/1996). Tæng c«ng ty tæ chøc qu¶n lý theo nguyªn t¾c h¹ch to¸n kinh tÕ d­íi 3 h×nh thøc sau: 1.3.1. Tæng c«ng ty: Tæng c«ng ty lµ ®¬n vÞ cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ, cã tµi kho¶n riªng t¹i ng©n hµng, thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n ®éc lËp tù chñ trong kinh doanh, phï hîp víi luËt doanh nghiÖp vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt, cã quyÒn qu¶n lý, sö dông vèn vµ tµi nguyªn, c¸c nguån nh©n lùc kh¸c cña Nhµ n­íc giao theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu vµ nhiÖm vô ®­îc giao. Bé m¸y qu¶n lý cña c¬ quan Tæng c«ng ty ®­îc ®Æt d­íi sù chØ ®¹o cña Héi ®ång qu¶n trÞ gåm: 1 Tæng gi¸m ®èc, 3 phã Tæng gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban chøc n¨ng gióp viÖc. Héi ®ång qu¶n trÞ gåm Chñ tÞch vµ 6 thµnh viªn kh¸c. Héi ®ång qu¶n trÞ cã quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm x©y dùng ®­êng lèi ph­¬ng h­íng, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty nh»m hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao, kiÓm tra gi¸m s¸t mäi ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty trong viÖc sö dông, b¶o qu¶n vµ ph¸t triÓn vèn c¸c nguån lùc ®­îc giao vµ trong viÖc thùc hiÖn c¸c nghÞ quyÕt, quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång qu¶n trÞ còng nh­ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Tæng gi¸m ®èc do Thñ t­íng ChÝnh phñ bæ nhiÖm cã chøc n¨ng chÞu tr¸ch nhiªm vÒ mäi ho¹t ®éng cña Tæng c«ng tyy tr­íc Héi ®ång qu¶n trÞ vµ Thñ t­íng ChÝnh phñ. Tæng gi¸m ®èc cã quyÒn ®iÒu hµnh cao nhÊt trong Tæng c«ng ty vµ lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña Tæng c«ng ty. Gióp viÖc cho Tæng gi¸m ®èc lµ 3 phã Tæng gi¸m ®ècphô tr¸ch 3 lÜnh vùc: kü thuËt, khai th¸c vµ th­¬ng m¹i. Ngoµi ra, gióp viÖc cho Tæng gi¸m ®èc cßn cã c¸c phßng ban chuyªn m«n, nghiÖp vô. 1.3.2. C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ®éc lËp trùc thuéc Tæng c«ng ty Hµng kh«ng gåm cã: - C«ng ty cung øng x¨ng dÇu Hµng kh«ng. - C«ng ty xuÊt nhËp khÈu Hµng kh«ng. - C«ng ty cung øng dÞch vô Hµng kh«ng. - C«ng ty t­ vÊn kh¶o s¸t thiÕt kÕ Hµng kh«ng. - C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh Hµng kh«ng. - C«ng ty nhùa cao cÊp Hµng kh«ng. - C«ng ty vËn t¶i « t« Hµng kh«ng. - C«ng ty in Hµng kh«ng. - C«ng ty DÞch vô Hµng kh«ng s©n bay Néi Bµi. - C«ng ty DÞch vô Hµng kh«ng s©n bay T©n S¬n NhÊt. - C«ng ty DÞch vô Hµng kh«ng s©n bay §µ N½ng - C«ng ty cung øng vµ xuÊt nhËp khÈu lao ®éng Hµng kh«ng. C¸c c«ng ty nµy ngoµi viÖc tham gia vµo d©y chuyÒn vËn t¶i Hµng kh«ng cßn tham gia vµo thÞ tr­êng ngoµi Hµng kh«ng, t¹o thµnh c¸c trung t©m lîi nhuËn riªng biÖt, h¹ch to¸n ®éc lËp víi Tæng c«ng ty, cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ, cã tµi kho¶n riªng ë ng©n hµng, ho¹t ®éng theo chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp, chÞu sù rµng buéc vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô ®èi víi Tæng c«ng ty, ®èi víi Tæng c«ng ty theo quy ®Þnh t¹i §iÒu lÖ cña Tæng c«ng ty. Bé m¸y qu¶n lý ë c¸c c«ng ty ®Æt d­íi sù chØ ®¹o cña Ban gi¸m ®èc c«ng ty. Gióp viÖc cho ban gi¸m ®èc lµ c¸c phã gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban chøc n¨ng. 1.3.3. C¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc gåm cã - H·ng Hµng kh«ng quèc gia ViÖt Nam (Vietnam airlines). - C«ng ty bay dÞch vô Hµng kh«ng (VASCO) - XÝ nghiÖp th­¬ng m¹i mÆt ®Êt Néi Bµi - XÝ nghiÖp th­¬ng m¹i mÆt ®Êt §µ N½ng - XÝ nghiÖp th­¬ng m¹i mÆt ®Êt T©n S¬n NhÊt - XÝ nghiÖp söa ch÷a m¸y bay A76 (Néi Bµi) - XÝ nghiÖp söa ch÷a m¸y bay A 75 (T©n S¬n NhÊt) C¸c ®¬n vÞ nµy thùc hiÖn h¹ch to¸n phô thuéc, ®­îc quyÒn tù chñ kinh doanh theo ph©n cÊp qu¶n lý cña Tæng c«ng ty, chÞu sù rµng buéc vÒ nghÜa vô vµ quyÒn lîi ®èi víi Tæng c«ng ty. Tæng c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm cuèi cïng vÒ c¸c nghÜa vô tµi chÝnh ph¸t sinh theo cam kÕt cña c¸c ®¬n vÞ nµy. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c ®¬n vÞ nµy ®­îc tæng hîp l¹i vµ b¸o c¸o trªn danh nghÜa khèi h¹ch to¸n tËp trung cña Tæng c«ng ty Hµng kh«ng- ThuÕ GTGT vµ thuÕ thu nhËp ®­îc tÝnh t¹i Tæng c«ng ty sau khi céng kÕt qu¶ kinh doanh toµn khèi. Ngoµi ra cßn cã c¸c ®¬n vÞ liªn doanh cã vèn gãp cña Tæng c«ng ty: - C«ng ty liªn doanh s¶n xuÊt b÷a ¨n trªn m¸y bay Néi Bµi (NCS) - C«ng ty liªn doanh s¶n xuÊt b÷a ¨n trªn m¸y bay T©n S¬n NhÊt (VAC) - C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n dÞch vô hµng ho¸ T©n S¬n NhÊt - C«ng ty cæ phÇn hµng kh«ng (Pacific Airlines) - C«ng ty ph©n phèi toµn cÇu (ABACUS – VIET NAM) C¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp: - ViÖn khoa häc hµng kh«ng - Trung t©m cung øng lao ®éng hµng kh«ng 1.4. Nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña Tæng c«ng ty HKVN: a. ThuËn lîi: Trong giai ®o¹n hiÖn nay, Tæng c«ng ty HKVN cã nhiÒu thuËn lîi ®©y lµ do t¸c ®éng cña nh÷ng nh©n tè chñ quan vµ kh¸ch quan. Tr­íc hÕt ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« (chÝnh s¸ch më cöa khuyÕn khÝch ®Çu t­…), c¸c chÝnh s¸ch nµy ®· t¹o nªn mét m«i tr­êng kinh doanh thuËn lîi vµ æn ®Þnh cho c«ng ty ®Ó m¹nh d¹n ®Èy m¹nh ho¹t ®éng cña m×nh bao gåm c¶ ho¹t ®éng tù ®Çu t­ vµ liªn doanh, liªn kÕt. TiÕp theo, ph¶i kÓ ®Õn nh©n tè thu nhËp quèc d©n t¨ng t¸c ®éng m¹nh ®Õn nhu cÇu ®i l¹i b»ng ph­¬ng tiÖn hiÖn ®¹i cña ng­êi ViÖt Nam. H¬n n÷a trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng ®iÓm du lÞch trªn thÕ giíi, thu hót ®­îc mét sè l­îng ®¸ng kÓ kh¸ch n­íc ngoµi. Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ vµ vËn t¶i hµng kh«ng thÕ giíi còng ®ãng gãp mét phÇn quan träng trong sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty, t¹o ®iÒu kiÖn cho Tæng c«ng ty tiÕp cËn víi nh÷ng thµnh tùu c«ng nghÖ tiªn tiÕn, gi¶m bít ®­îc kho¶ng c¸ch l¹c hËu so víi c¸c h·ng hµng kh«ng kh¸c trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc. Bªn c¹nh ®ã ph¶i kÓ ®Õn nh÷ng yÕu tè néi t¹i cña c«ng tuy ®ã lµ n¨ng lùc tiÒm tµng cña b¶n th©n, ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o vµ chuyªn m«n cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao, cã n¨ng lùc. b. Khã kh¨n: ThÞ tr­êng c¹nh tranh ngµy mét gay g¾t trong lÜnh vùc vËn t¶i hµng kh«ng. ChÝnh s¸ch më cöa vµ khuyÕn khÝch ®Çu t­ n­¬c ngoµi ®· thu hót ®­îc rÊt nhiÒu c¸c c«ng ty hµng kh«ng hµng ®Çu trªn thÕ giíi, hä cã ®iÒu kiÖn vÒ vËt chÊt, kü thuËt vµ nhiÒu kinh nghiÖm. §iÒu nµy ®ßi hái Vietnam airlines ph¶i cè g¾ng rÊt nhiÒu ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. H¬n n÷a trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, mét khã kh¨n rÊt lín cho c«ng ty trong viÖc quyÕt ®Þnh ®Çu t­ lµ vÊn ®Ò vèn. So víi c¸c h·ng HK lín trong khu vùc Ch©u ¸ nh­ Cathay Pacific, Singapore airlines… Tæng c«ng ty HKVN cßn nhá bÐ vÒ kh¶ n¨ng vèn. Vèn Nhµ n­íc giao khi thµnh lËp c«ng ty t­¬ng ®­¬ng 150 triÖu USD. Vèn võa Ýt vÒ hiÖn vËt võa kh«ng hîp lý vÒ c¬ cÊu. Vèn l­u ®éng níi chØ ®¸p øng 20% nhu cÇu. Trong khi ®ã m¸y bay, trang thiÕt bÞ tuy ®· ®­îc ®æi míi mét b­íc song vÉn cßn thiÕu, m¹ng l­íi trung t©m, phßng b¸n vÐ ë c¸c thµnh phè lín cßn Ýt, c«ng nghÖ söa ch÷a m¸y bay cßn thiÕu ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu söa ch÷a c¸c m¸y bay ph­¬ng T©y. Do ®ã, vÊn ®Ò vèn ®Çu t­ ®­îc ®Æt ra ®èi víi c«ng ty nh­ mét vÊn ®Ò cÊp b¸ch. ViÖc ph¸t triÓn vèn sÏ quyÕt ®Þnh kh¶ n¨ng ph¸t triÓn ®éi m¸y bay vµ më réng kinh doanh cña c«ng ty. Theo tÝnh to¸n, kh¶ n¨ng vèn tÝch luü cña c«ng ty trong mét sè n¨m tíi chØ cã thÓ ®¸p øng ®­îc 8% nhu cÇu vèn ®Çu t­, tuy nhiªn ®Ó tån t¹i ph¸t triÓn h¬n n÷a th× kh«ng thÓ kh«ng cã ®Çu t­. 2. Vai trß cña c«ng nghÖ vµ CGCN ®èi víi sù ph¸t triÓn Tæng c«ng ty HKVN. 2.1. §Æc tr­ng cña c«ng nghÖ vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ trong ngµnh Hµng kh«ng d©n dông. Khi nãi ®Õn Hµng Kh«ng d©n dông (HKDD), ng­êi ta nghÜ ngay ®Õn nh÷ng chiÕc m¸y bay vµ ®©y chÝnh lµ phÇn cøng- phÇn cèt lâi cña c«ng nghÖ hµng kh«ng bëi v× sù hiÖn ®¹i cña m¸y bay kÐo theo sù ph¸t triÓn c¸c thµnh phÇn kh¸c. M¸y bay lµ ph­¬ng tiÖn ho¹t ®éng thÓ hiÖn ®Æc thï cña hµng kh«ng di chuyÓn trong m«i tr­êng khÝ quyÓn, kh«ng phô thuéc ®Þa h×nh gi÷a c¸c ®iÓm ®i/®Õn; cã thêi gian di chuyÓn Ýt nhÊt so víi c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng kh¸c. Víi môc ®Ých vËn chuyÓn hµnh kh¸ch, hµng ho¸, th¨m dß, nghiªn cøu, m¸y bay gãp phÇn quan träng trong viÖc më réng giao l­u hîp t¸c quèc tÕ, thóc ®Èy th­¬ng m¹i toµn cÇu. Tuy nhiªn, ®Ó m¸y bay cã thÓ ho¹t ®éng mét c¸ch an toµn víi mËt ®é cao th× cÇn ph¶i cã hÖ thèng qu¶n lý ®iÒu hµnh bay gåm s©n bay lµ n¬i tiÕp nhËn c¸c m¸y bay ®i/®Õn. Nhµ ga hµng kh«ng lµ n¬i hµnh kh¸ch, hµng ho¸ ®i/®Õn. Tæ hîp s©n bay víi nhµ ga gäi lµ c¶ng hµng kh«ng, ngoµi ra cßn cã c¸c thiÕt bÞ th«ng tin liªn l¹c, dÉn ®­êng, khÝ t­îng gióp qu¶n lÝ ho¹t ®éng bay an toµn, ®iÒu hoµ vµ kinh tÕ. VÒ vai trß, tr×n._.h ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt m¸y bay lµ yÕu tè cã ¶nh h­ëng chi phèi ®èi víi c¸c thiÕt bÞ cßn l¹i. V× khi tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt m¸y bay thay ®æi th× tÝnh n¨ng bay cña m¸y bay (tèc ®é, ®é cao bay, søc chë, tÇm bay, chiÒu dµi ®­êg cÊt/h¹ c¸nh cÇn thiÕt…) còng thay ®æi. Sù thay ®æi nµy, tiÕp ®Õn, l¹i t¸c ®éng ®Õn ph­¬ng thøc chØ huy ®iÒu hµnh bay, ®Õn yªu cÇu kü thuËt cña s©n bay, nhµ ga hµng kh«ng, ®Õn viÖc khai th¸c, b¶o d­ìng m¸y bay. PhÇn con ng­êi trong c«ng nghÖ hµng kh«ng bao gåm: con ng­êi trong bé m¸y nhµ ®­¬ng côc (CAAV vµ c¸c s©n bay), con ng­êi ®iÒu hµnh kh«ng l­u (qu¶n lý bay), con ng­êi trong khèi th­¬ng m¹i vµ con ng­êi trong lÜnh vùc kü thuËt vµ khai th¸c. ChÝnh nhê tÝnh n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o cña con ng­êi trong c¸c bé phËn kh¸c nhau nãi trªn mµ m¸y bay míi cã thÓ ho¹t ®éng hÕt c«ng suÊt, hÕt tÝnh n¨ng kü thuËt vµ th­¬ng m¹i, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ kü thuËt cña ®Çu t­ c«ng nghÖ. Con ng­êi ®ãng vai trß chñ chèt trong c«ng nghÖ, tuy nhiªn v× ë c¸c bé phËn kh¸c nhau nªn con ng­êi muèn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ l¹i cÇn mét tæ chøc hîp lý vµ ph¶i ®­îc cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ, kÞp thêi tõ ng­êi cung cÊp phÇn cøng lµ c¸c nhµ chÕ t¹o. PhÇn th«ng tin chÝnh lµ c¸c tµi liÖu thuyÕt tr×nh tÝnh n¨ng kü thuËt tÝnh n¨ng th­¬ng m¹i cña m¸y bay, vÒ cÊu h×nh kü thuËt, cÊu t¹o vµ h­íng dÉn sö dông, b¶o d­ìng m¸y bay. Tõ c¸c tµi liÖu c¬ b¶n ban ®Çu th«ng qua kinh nghiÖm khai th¸c cña thÕ giíi, con ng­êi tù t×m ra ®­îc mét ph­¬ng thøc sö dông tèi ­u cã hiÖu qu¶ nhÊt. V× thÕ th«ng tin chÝnh lµ bÝ quyÕt cña c«ng nghÖ m¸y bay vµ ®­îc coi lµ søc m¹nh cña c«ng nghÖ m¸y bay. PhÇn tæ chøc, khi cã ®ñ 3 thµnh phÇn lµ m¸y bay, con ng­êi vµ th«ng tin th× hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông c«ng nghÖ m¸y bay phô thuéc rÊt nhiÒu vµo vÊn ®Ò phèi hîp, kÕt nèi 3 thµnh phÇn nµy. ë ®©y, phÇn tæ chøc thÓ hiÖn vai trß cña m×nh. M¸y bay chØ cã thÓ ho¹t ®éng nhÞp nhµng, cã hiÖu qu¶ khi cã ®­îc mét tæ chøc tæng thÓ hîp lý, trong ®ã, tõng ®Çu mèi nhµ chøc tr¸ch ®Õn ng­êi khai th¸c trùc tiÕp ph¶i h×nh thµnh mét bé m¸y tæ chøc mét c¸ch khoa häc, kh«ng chång chÐo, kh«ng bá sãt bÊt kú c«ng ®o¹n nµo trong viÖc khai th¸c c«ng nghÖ m¸y bay. NÕu mét trong c¸c ®Çu mèi nµo ®ã cña phÇn tæ chøc cã trôc trÆc sÏ ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi hiÖu qu¶ cña khai th¸c c«ng nghÖ. TÊt nhiªn, phÇn tæ chøc c«ng nghÖ hµng kh«ng phô thuéc vµo møc ®é hiÖn ®¹i cña m¸y bay vµ th«ng tin hµng kh«ng, song b¶n th©n nã quyÕt ®Þnh sù cÊu thµnh cña 3 thµnh phÇn m¸y bay, con ng­êi vµ th«ng tin. V× vËy, tæ chøc c«ng nghÖ hµng kh«ng chÝnh lµ ®éng lùc cña c«ng nghÖ hµng kh«ng. Tõ ®Æc tr­ng trªn ®©y, ta thÊy r»ng hµng kh«ng d©n dông lµ mét ngµnh c«ng nghÖ cao, víi nhiÒu thiÕt bÞ kü thuËt phøc t¹p. Nh­ng ®©y còng lµ mét ngµnh dÞch vô mµ viÖc øng dông c«ng nghÖ míi nh»m n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô- ë ®©y lµ dÞch vô vËn t¶i hµng kh«ng gåm chuyªn chë kh¸ch vµ hµng ho¸. Do ®ã, chuyÓn giao c«ng nghÖ hµng kh«ng kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ viÖc c¸c h·ng hµng kh«ng nhËp khÈu c¸c thiÕt bÞ phÇn cøng (m¸y bay) mµ ®i kÌm víi c¸c thiÕt bÞ nµy lµ viÖc chuyÓn giao c¸c tµi liÖu h­íng dÉn sö dông, s¬ ®å, quy tr×nh vËn hµnh; ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é nh©n lùc (vÝ dô: ®µo t¹o ng­êi l¸i, thî söa ch÷a, b¶o d­ìng kü thuËt m¸y bay, c¸n bé qu¶n lý…) cho n­íc tiÕp nhËn ®Ó ®¶m b¶o r»ng sau khi chuyÓn giao c«ng nghÖ h·ng hµng kh«ng n­íc tiÕp nhËn cã ®ñ kiÕn thøc, kh¶ n¨ng khai th¸c vËn hµnh c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ ®ã vµ dùa vµo viÖc khai th¸c c«ng nghÖ míi nµy h·ng cã thÓ cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng víi chÊt l­îng phôc vô tho¶ m·n yªu cÇu. ChuyÓn giao c«ng nghÖ hµng kh«ng th­êng ®­îc thùc hiÖn trong c¸c lÜnh vùc: khai th¸c, b¶o d­ìng m¸y bay, qu¶n lý ®iÒu hµnh bay. 2.2. Vai trß cña CGCN trong ngµnh kh«ng d©n dông thÕ giíi H¬n mét thÕ kû tr«i qua kÓ tõ nh÷ng ngµy ®Çu con ng­êi chinh phôc bÇu trêi. Cã thÓ nãi, Hµng kh«ng thÕ giíi ®· cã mét bÒ dÇy lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, mµ ®¸nh dÊu sù ph¸t triÓn nµy chÝnh lµ sù tiÕn bé cña c«ng nghÖ hµng kh«ng. Cïng víi sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña c«ng nghÖ c¬ khÝ chÕ t¹o, ®iÖn tö, c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ hµng kh«ng gióp viÖc vËn chuyÓn hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸ trë nªn thuËn tiÖn h¬n vµ hµng kh«ng dÇn trë thµnh mét trong c¸c ngµnh dÞch vô hµng ®Çu cña hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. Sù ra ®êi cña nhiÒu lo¹i m¸y bay, thiÕt bÞ míi víi hµm l­îng c«ng nghÖ cao, mét mÆt thóc ®Èy sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ lÜnh vùc hµng kh«ng d©n dông, mÆt kh¸c còng dÉn ®Õn mét cuéc c¹nh tranh quyÕt liÖt gi÷a c¸c h·ng hµng kh«ng c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. §Õn l­ît nã, sù c¹nh tranh nµy l¹i gióp ph¸t triÓn nÒn hµng kh«ng thÕ giíi. C¸c quèc gia ph¸t triÓn d­êng nh­ cã ­u thÕ h¬n trong cuéc c¹nh tranh nµy. C¸c h·ng hµng kh«ng cña hä víi tiÒm lùc vÒ khoa häc- c«ng nghÖ vµ tµi chÝnh nªn cã n¨ng lùc vËn t¶i cao, chÊt l­îng dÞch vô hµng kh«ng tèt h¬n, thu hót nhiÒu kh¸ch hµng nªn thu nhiÒu lîi nhuËn. §èi víi c¸c quèc gia ®ang ph¸t triÓn, c¸c h·ng hµng kh«ng cßn non kÐm, muèn rót ng¾n kho¶ng c¸ch vµ ®uæi kÞp vÒ tr×nh ®« c«ng nghÖ hµng kh«ng buéc hä ph¶i nhanh chãng tiÕp cËn c«ng nghÖ míi, t¨ng c­êng chuyÓn giao c«ng nghÖ hµng kh«ng n­íc ngoµi, lµm chñ c«ng nghÖ nµy vµ tiÕn tíi x©y dùng nÒn c«ng nghiÖp hµng kh«ng riªng cho m×nh. ChuyÓn giao c«ng nghÖ gióp c¸c h·ng hµng kh«ng ®ang ph¸t triÓn cã ®­îc nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tõ ®ã n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh víi c¸c h·ng hµng kh«ng lín, thÓ hiÖn ë chç: C¸c h·ng hµng kh«ng nµy cã thÓ ®Çu t­ t¨ng khèi l­îng vËn chuyÓn, më c¸c lo¹i m¸y bay míi cã kÝch th­íc lín h¬n, tÇm bay xa h¬n trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i vµ tiÖn nghi h¬n. Do vËy c¸c h·ng hµng kh«ng cã thÓ t¨ng ®­îc khèi l­îng vËn chuyÓn, më réng c¸c tuyÕn bay, ®¸p øng thÞ hiÕu vµ ngµy cµng thu hót nhiÒu kh¸ch hµng; ®ång thêi cïng víi viÖc tiÕp nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ míi, c¸c h·ng hµng kh«ng nµy cßn n©ng cao tr×nh ®­îc ®é nguån nh©n lùc, häc hái kinh nghiÖm qu¶n lÝ tiªn tiÕn vµ tiÕt kiÖm ®­îc c¸c chi phÝ thuª m­în, h¹ gi¸ thµnh dÞch vô nªn lîi nhuËn t¨ng lªn. H¬n n÷a vÒ dµi h¹n, víi c¬ së vËt chÊt ®ã vµ nguån nh©n lùc ®­îc ®µo t¹o, cã tr×nh ®é vÒ khoa häc c«ng nghÖ trong lÜnh vùc hµng kh«ng sÏ thóc ®Èy tiÒm lùc néi sinh vÒ c«ng nghÖ hµng kh«ng cña quèc gia ®ã. ViÖt Nam hiÖn còng lµ mét n­íc ®ang ph¸t triÓn. Ngµnh Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam cßn rÊt non trÎ. Do vËy, ®Ó cã thÓ b¾t kÞp tèc ®é ph¸t triÓn cña Hµng kh«ng c¸c n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi th× cÇn ®æi míi vÒ c«ng nghÖ mµ con ®­êng ng¾n nhÊt lµ t¨ng c­êng chuyÓn giao c«ng nghÖ hµng kh«ng cña n­íc ngoµi. 2.3. Kh¸i qu¸t vÒ vai trß cña CGCN ®èi víi sù ph¸t triÓn cña TCT HKVN Lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc thuéc métu ngµnh kinh tÕ kü thuËt hiÖn ®¹i, ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng cã tÝnh quèc tÕ vµ c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt, ®èi víi Tæng c«ng ty HKVN, khoa häc vµ c«ng nghÖ (KH – CN) ®­îc coi lµ nÒn t¶ng vµ ®éng lùc thóc ®Èy hiÖn ®¹i ho¸ vµ n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. XuÊt ph¸t ®iÓm thÊp, chñ yÕu lµ c«ng nghÖ cña Liªn X« cò,v× vËy, ®Ó ®æi míi KHCN, Tæng c«ng ty ®· ®Ò ra ®Þnh h­íng ®Æt chuyÓn giao c«ng nghÖ (CGCN) lµ nhiÖm vô vµ tiªu chuÈn hµng ®Çu trong c¸c dù ¸n lín vµ dµi h¹n, chuÈn ho¸ quèc tÕ c¸c quy tr×nh, qui ®Þnh chuyªn ngµnh, ®i th¼ng vµo nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn. Qua 10 n¨m, qu¸ tr×nh ®æi míi KHCN thùc sù ®· lµm thay ®æi diÖn m¹o cña Tæng c«ng ty HKVN. Víi mét ®éi h×nh trÎ trung gåm c¸c lo¹i m¸y bay hiÖn ®¹i nh­ ATR-72, A320/321, F- 70, B767, B777 thay thÕ cho ®éi m¸y bay cña Liªn X« tr­íc ®©y, Tæng c«ng ty ngµy cµng thu hót nhiÒu kh¸ch hµng trong n­íc vµ n­íc ngoµi, më réng c¸c tuyÕn bay (243 tuyÕn bay quèc tÕ vµ 15 tuyÕn néi ®Þa) trë thµnh cÇu nèi giao l­u kinh tÕ, x· héi, v¨n ho¸ gi÷a ViÖt Nam víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ thÕ giíi, ®ãng gãp to lín cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc (nép ng©n s¸ch nhµ n­íc gÇn 10 ngh×n tû ®ång tõ n¨m 1999), n©ng cao uy tÝn vµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng kh«ng ViÖt Nam trªn tr­êng quèc tÕ. Cïng víi viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c¸c trang thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn kü thuËt c¸c ch­¬ng tr×nh CGCN n­íc ngoµi, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc khai th¸c b¶o d­ìng kü thuËt m¸y bay ®· gióp n©ng cao tr×nh ®é KH-CN vµ qu¶n lý cña ®éi ngò lao ®éng trong Tæng c«ng ty. C¸c c¸n bé, nh©n viªn kü thuËt cña Tæng c«ng ty ®· hoµn toµn lµm chñ vµ khai th¸c hiÖu qu¶ nh÷ng c«ng nghÖ míi (®¸p øng h¬n 80% l¸i chÝnh cho c¸c lo¹i m¸y bay ATR- 72, A320, F70, B777; ®ñ kh¶ n¨ng thùc hiÖn b¶o d­ìng kü thuËt theo tiªu chuÈn VAR- 145 cña côc Hµng kh«ng d©n dông ViÖt Nam vµ JAR- 145 Ch©u ¢u(1) T¹p chÝ Hµng kh«ng ViÖt Nam – sè7/2003 – trang31. . MÆt kh¸c, Tæng c«ng ty còng b­íc ®Çu x©y dùng ®­îc c¸c c¬ së nghiªn cøu KHCN hµng kh«ng. MÆc dï, c¬ së vËt chÊt cßn thiÕu song c¸c c¸n bé KHCN cña Tæng c«ng ty rÊt nç lùc, s¸ng t¹o trong c«ng t¸c nghiªn cøu, triÓn khai øng dông nh»m ph¸t huy n¨ng lùc néi sinh vÒ c«ng nghÖ hµng kh«ng. Mçi n¨m cã kho¶ng 10 ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc ®­îc Héi ®ång khoa häc ngµnh Hµng kh«ng d©n dông phª duyÖt vµ trong sè ®ã, nhiÒu ®Ò tµi cÊp ngµnh, cÊp nhµ n­íc ®· ®­îc ®­a vµo øng dông gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô vËn t¶i hµng kh«ng nhÊt lµ tiÕt kiÖm chi phÝ ngo¹i tÖ cho Nhµ n­íc. Sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty HKVN nh÷ng n¨m qua, ngoµi viÖc nhê cã ®­êng lèi ®óng ®¾n, sù quan t©m hç trî cña Nhµ n­íc vµ nh÷ng yÕu tè kh¸ch quan cña thÞ tr­êng hµng kh«ng quèc tÕ, th× ph¶i kh¼ng ®Þnh vai trß then chèt ®æi míi c«ng nghÖ, trong ®ã ­u tiªn chuyÓn giao c«ng nghÖ n­íc ngoµi cña Tæng c«ng ty. 2.4. Nh÷ng thµnh tùu cña Tæng c«ng ty HKVN nh÷ng n¨m qua Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, bªn c¹nh nh÷ng khã kh¨n TCT Hµng kh«ng ®· gÆt h¸i nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ xøng ®¸ng víi vÞ trÝ cña mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän trong c«ng cuéc CNH- H§H ®Êt n­íc. Cã ®­îc ®iÒu nµy mét phÇn nhê vµo chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®óng ®¾n cña Tæng c«ng ty; ®ã lµ lÊy ph¸t triÓn khoa häc – c«ng nghÖ lµm nÒn t¶ng, ­u tiªn chuyÓn giao c«ng nghÖ n­íc ngoµi, ®µo t¹o nh©n lùc lµm chñ c«ng nghÖ míi. Qua nhiÒu n¨m thùc hiÖn, Tæng c«ng ty ®· n©ng cao ®­îc n¨ng lùc vËn t¶i hµng kh«ng mét c¸ch râ rÖt víi kh¶ n¨ng khai th¸c c¸c lo¹i m¸y bay hiÖn ®¹i, b­íc ®Çu cã thÓ c¹nh tranh vµ héi nhËp vµo thÞ tr­êng hµng kh«ng thÕ giíi. 2.4.1. KÕt qu¶ chung cña toµn Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam 1998-2002. Doanh thu: Tæng doanh thu giai ®o¹n 1998- 2002 lµ 44,2 ngh×n tû ®ång, t¨ng b×nh qu©n lµ 16,2%/n¨m (chØ tiªu ®Ò ra 4-7%), trong ®ã doanh thu cña Vietnam Airlines lµ 29,7 ngh×n tû ®ång, t¨ng b×nh qu©n 18,1%/n¨m; khèi c¸c doanh nghiÖp h¹ch to¸n ®éc lËp lµ 14,7 ngh×n tû ®ång, t¨ng b×nh qu©n 8,4% n¨m. Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ: giai ®o¹n 1998- 2002 toµn Tæng c«ng ty ®¹t 2393 tû ®ång, trong khi chØ tiªu §¹i héi I ®Ò ra trong nh÷ng n¨m ®Çu lµ phÊn ®Êu gi¶m lç, tiÕn tíi hoµ vèn vµ cã l·i. Trong ®ã, Vietnam Airlines lµ 1881 tû ®ång khèi c¸c doanh nghiÖp h¹ch to¸n ®éc lËp lµ 512 tû ®ång. Møc doanh lîi (lîi nhuËn tr­íc thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trªn 1000 ®ång vèn së h÷u) hµng n¨m ®Òu t¨ng, tõ 75 ®ång n¨m 1998 lªn 279 ®ång n¨m 2002.(1), (2) B¸o c¸o §¹i héi §¶ng bé TCT HKVN lÇn thø 2 nhiÖm kú 2003-2008. Nguån vèn chñ sì h÷u ®­îc b¶o toµn vµ kh«ng ngõng ph¸t triÓn. Vèn ban ®Çu ®­îc giao n¨m 1996 lµ 1.298 tû ®ång, n¨m 1998 lµ 1.530 tû ®ång, ®Õn n¨m 2002 ®· t¨ng lªn 3.063 tû ®ång gÊp 2,4 lÇn so víi sè vèn ®­îc giao. Nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc 5 n¨m (1998- 2002) lµ 4.551 tû ®ång (®¹t chØ tiªu ®Ò ra), trong ®ã Vietnam Airlines 1.307 tû ®ång, c¸c doanh nghiÖp h¹ch to¸n ®éc lËp lµ 3.243 tû ®ång. Thu nhËp cña ng­êi lao ®éng tõ gi÷a n¨m 1999 ®Õn nay ®· ®­îc c¶i thiÖn vµ ngµy mét t¨ng lªn. 2.4.2. Thµnh tùu vÒ vËn t¶i hµng kh«ng a) VËn t¶i hµnh kh¸ch: Trong nh÷ng n¨m qua, nhê cã sù ph¸t triÓn ®éi bay, tiÕp thu vµ lµm chñ c«ng nghÖ c¸c lo¹i m¸y bay míi nªn TCT Hµng kh«ng ViÖt Nam cã ®iÒu kiÖn më réng c¸c ®­êng bay quèc tÕ vµ néi ®Þa. TÝnh ®Õn nay, m¹ng bay quèc tÕ cña TCT gåm 22 ®­êng bay trùc tiÕp tõ Hµ Néi vµ TP. Hå ChÝ Minh ®Õn 17 ®iÓm n­íc ngoµi, trong ®ã: - 6 ®iÓm ë §«ng- B¾c ¸ : Qu¶ng Ch©u, Hång K«ng, §µi B¾c, Cao Hïng, Osaka (NhËt B¶n) vµ Seoul (Hµn Quèc). - 7 ®iÓm ë §«ng Nam ¸ : B¨ng- cèc (Th¸i Lan), Singapore, Kuala Lumpur (Malaysia), Manila (Philipine), Viªn Ch¨n, Phn«m- Pªnh vµ Xiªm RiÖp, C«n Minh (Trung Quèc). - 2 ®iÓm ë óc: Sydney vµ Melburn - 1 ®iÓm ë Ch©u ¢u: Paris (Ph¸p), Moscow (Nga) - 1 ®iÓm ë Trung CËn §«ng: §u-bai. Ngoµi ra, b»ng c¸c h×nh thøc hîp t¸c víi c¸c h·ng hµng kh«ng n­íc ngoµi TCT cßn gi¸n tiÕp khai th¸c 5 ®iÓm quèc tÕ kh¸c gåm: Tokyo (NhËt), Beclin, Zu-rich, Los Angeles, San Fransico. M¹ng ®­êng bay néi ®Þa ®­îc tæ chøc theo m« h×nh trôc n¹n theo suet chiÒu dµi ®Êt n­íc, gåm 15 ®iÓm víi 3 trung trung t©m trung chuyÓn hµng kh«ng lµ Hµ Néi, §µ N½ng vµ TP. Hå ChÝ Minh. C¸c ®­êng bay nèi 3 trung t©m nµy lµ ®­êng trôc chÝnh (Hµ Néi – TP. Hå ChÝ Minh- Hµ Néi, Hµ Néi- TP. Hå ChÝ Minh- §µ N½ng vµ ng­îc l¹i). Tõ Hµ Néi cã c¸c ®­êng bay th¼ng ®i §iÖn Biªn, Nµ S¸n, HuÕ, §µ N½ng, Nha Trang, TP.Hå ChÝ Minh. Tõ §µ N½ng cã c¸c ®­êng bay th¼ng tíi Hµ Néi, H¶i Phßng, Vinh, Nha Trang, TP.HCM, Bu«n Ma Thuét, Pl©y-cu. Tõ TP.HCM cã c¸c ®­êng bay th¼ng tíi Hµ Néi, Vinh, HuÕ, §µ N½ng, Quy Nh¬n, Nha Trang, Bu«n Ma Thuét, Pl©ycu, §µ L¹t, Phó Quèc vµ R¹ch Gi¸. C¸c ®­êng bay liªn kÕt víi nhau quanh c¸c ®­êng bay trôc t¹o thµnh mét m¹ng l­íi giao th«ng hµng kh«ng thuËn tiÖn. Khai th¸c thÞ tr­êng hµng kh«ng néi ®Þa hiÖn cã 4 h·ng hµng kh«ng: Vietnam Airlines lµ h·ng khai th¸c chÝnh 85% thÞ phÇn kh¸ch vµ 73% thÞ phÇn hµng ho¸. §øng thø 2 lµ H·ng hµng kh«ng cæ phÇn Pacific Airlines hiÖn ®ang khai th¸c 2 tuyÕn ®­êng bay gi÷a TP. Hå ChÝ Minh – Hµ Néi vµ gi÷a TP. Hå ChÝ Minh- §µ N½ng. Ngoµi ra cßn cã 2 h·ng hµng kh«ng nhá kh¸c lµ C«ng ty dÞch vô hµng kh«ng ViÖt Nam (VASCO) vµ Tæng c«ng ty dÞch vô bay ViÖt Nam (SFC). KÕt qu¶ ho¹t ®éng vËn t¶i hµng kh«ng cña T«ng c«ng ty: Khèi l­îng vËn chuyÓn hµnh kh¸ch giai ®o¹n 1998- 2002 t¨ng b×nh qu©n 13,2%/n¨m (chØ tiªu ®Ò ra t¨ng 3- 5%) trong ®ã quèc tÕ t¨ng b×nh qu©n 18%/n¨m, n¨m 2002 ®· vËn chuyÓn trªn 4 triÖu hµnh kh¸ch, so víi n¨m 1998, t¨ng 1,6 lÇn. ThÞ phÇn vËn t¶i kh¸ch quèc tÕ ®¹t chØ tiªu ®Ò ra víi tæng thÞ phÇn 50%, trong ®ã Vietnam Airlines kho¶ng 42- 43%, Pacific Airlines kho¶ng 7- 8%.(1) B¸o c¸o §¹i héi §¶ng bé TCT HKVN lÇn thø 2 nhiÖm kú 2003-2008. An toµn, an ninh hµng kh«ng ®­îc gi÷ v÷ng, c¸c nhiÖm vô chÝnh trÞ kh¸c ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc giao ®Òu hoµn thµnh tèt, ®Æc biÖt ®· phôc vô an toµn chu ®¸o c¸c chuyÕn bay chuyªn c¬. ThÞ tr­êng vËn t¶i hµng kh«ng ViÖt Nam n¨m 2003 còng ®Çy triÓn väng t¨ng tr­ëng. Víi t×nh h×nh kinh tÕ – x· héi trong n­íc hÕt søc thuËn lîi: t¨ng tr­ëng GDP dù kiÕn ®¹t 7%; kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 10 tû USD t¨ng 36% so víi n¨m 2002, vËn t¶i hµng kh«ng cã thÓ t¨ng 14- 15% (®¹t 7,5- 7,6 triÖu hµnh B¶ng 7: M¹ng bay néi ®Þa §Þa ®iÓm TÇn suÊt bay H·ng hµng kh«ng Tõ Hµ Néi ®i: §µ N½ng 21 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines §iÖn Biªn hµng ngµy Vietnam Airlines TP.Hå ChÝ Minh 2 chuyÕn/ngµy Pacifi Airlines 57 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines HuÕ 18 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines Nha trang 2 chuyÕn/ngµy Vietnam Airlines Tõ §µ N½ng ®i: 3 chuyÕn/tuÇn Hµ néi 3 chuyÕn/ngµy Vietnam Airlines H¶i Phßng 3 chuyÕn/ngµy (Thø hai, thø ba, thø bÈy) Vietnam Airlines TP.Hå ChÝ Minh 2 chuyÕn/ngµy (thø ba, thø n¨m, thø bÈy) Pacific airlines 28 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines Nha trang 11 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines Pleiku 6 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines Tõ Hå ChÝ Minh ®i: Ban Mª Thuét 7 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines §µ l¹t Hµng ngµy Vietnam Airlines §µ N½ng 28 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines Hµ Néi 58 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines H¶i Phßng Hµng ngµy Vietnam Airlines HuÕ 16 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines Nha Trang 21 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines Phó Quèc 13 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines Pleiku 6 chuyÕn/tuÇn (Trõ thø bÈy) Vietnam Airlines Qui Nh¬n Hµng ngµy Vietnam Airlines R¹ch Gi¸ 5 chuyÕn/tuÇn Vietnam Airlines Nguån : www.vietnamtourism.com kh¸ch), trong ®ã vËn chuyÓn kh¸ch quèc tÕ t¨ng 15- 16% (4,7 – 4,8 triÖu kh¸ch) vµ kh¸ch néi ®Þa t¨ng 12- 13% (2,8 triÖu kh¸ch)(1) T¹p chÝ Hµng kh«ng ViÖt Nam – sè 2/2003 – trang 17. . b) LÜnh vùc vËn t¶i hµng ho¸: MÆc dï, ho¹t ®éng vËn t¶i hµng ho¸ b»ng ®­êng kh«ng cña ViÖt Nam míi h×nh thµnh tõ n¨m 1994 nh­ng víi sù nç lùc, n¨ng ®éng Hµng kh«ng ViÖt Nam ®· nhanh chãng héi nhËp vµo hÖ thèng vËn t¶i hµng ho¸ hµng kh«ng quèc tÕ. HiÖn nay, TCT Hµng kh«ng ViÖt Nam mµ trong ®ã lµ Vietnam Airlines Cargo ®· cã c¸c chuyÕn bay trùc tiÕp tíi 20 ®iÓm t¹i Ch©u ¸, Ch©u ¢u, Trung §«ng vµ Ch©u óc. Ngoµi ra, c¸c hiÖp ®Þnh liªn doanh víi c¸c h·ng hµng kh«ng: Cathay Pacific, Ansett, British Airways, Singapore Airlines, KLM, All Nippon Airways, Japan Airlines, Air Canda, Thai Airways, Korean Air, United Parcel Service, Cargolux vµ DHL Aviation cho phÐp hµng vËn chuyÓn cña Vietnam Airlines Cargo (VNC) tíi hµng tr¨m ®iÓm trªn hÇu kh¾p thÕ giíi. C¸c m¸y bay chë hµng cña VNC ®­îc ph©n thµnh 3 tuyÕn: Lo¹i m¸y bay Airbus 320 ®­îc sö dông chñ yÕu trong tuyÕn néi ®Þa lµ mét sè ®­êng bay ng¾n ®Õn c¸c ®iÓm ë Ch©u ¸. M¸y bay vËn t¶i Antonor (dung l­îng 90m3) thùc hiÖn viÖc chuyÓn hµng trªn ®­êng bay trung b×nh tíi Manila, Bangkok, PhnomPenh, Vientian, Rangoon, Singapore, Kuala Lumpur, HongKong vµ Qu¶ng Ch©u. Boeing 767- 300 (søc chë 18 tÊn hµng, cã thÓ bay th¼ng 11000 km) ®­îc dïng trªn c¸c ®­êng bay dµi tíi c¸c ®iÓm t¹i australia, Ch©u ¢u, Trung §«ng, NhËt B¶n, TriÒu Tiªn. TÊt c¶ c¸c m¸y bay chë hµng nãi trªn ®Òu ®­îc chia khoang vµ ®­îc l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ thÝch hîp nh­: hÖ thèng th«ng giã, lµm l¹nh, s­ëi Êm… ®Ó b¶o qu¶n c¸c lo¹i hµng ®Æc biÖt. VNC kh«ng chØ ®¶m b¶o chÊt l­îng hµng mµ cßn rót ng¾n thêi gian vËn chuyÓn. Víi m¹ng vËn chuyÓn khÐp kÝn vµ th«ng suet. NÕu tr­íc kia, vËn chuyÓn Hµng kh«ng ViÖt Nam- Ch©u ¢u ph¶i mÊt 7- 10 ngµy th× nay tèi ®a lµ 5 ngµy vµ trung b×nh lµ 3 ngµy. Hµng vËn chuyÓn trong n­íc th«ng th­êng göi vµ nhËn trong ngµy. VÒ thÞ tr­êng vËn t¶i hµng ho¸ hµng kh«ng: Vietnam Airlines Cargo trong nh÷ng n¨m qua ®· cã chç ®øng v÷ng ch¾c ë Ch©u ¢u, thËm chÝ cßn v­ît trªn c¶ Air France ngay t¹i thÞ tr­êng Ph¸p víi thÞ phÇn 40% trong khi Air France chØ ®¹t 36%. N¨m 1995, VNC chiÕm lÜnh ®­îc c¬ b¶n thÞ tr­êng vËn t¶i hµng ho¸ hµng kh«ng tõ NhËt B¶n vÒ ViÖt Nam víi thÞ phÇn 52-60%. Trong khi khu«n khæ hîp t¸c gi÷a c¸c n­íc ASEAN, VNC ®ang th©m nhËp s©u h¬n vµo c¸c thÞ tr­êng khu vùc §«ng Nam ¸. N¨m 2000, VNC ®· lÊy l¹i ®­îc 40% thÞ phÇn trªn ®­êng bay TP. Hå ChÝ Minh. Trong nh÷ng n¨m tíi, bªn c¹nh viÖc duy tr× c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng TCT Hµng kh«ng ViÖt Nam ®ang khÈn tr­¬ng vµ thËn träng nghiªn cøu ®Ó nhanh chãng khai th¸c 2 thÞ tr­êng lín Trung Quèc vµ MÜ, nhÊt lµ khi HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Nam- Hoa Kú ®· chÝnh thøc cã hiÖu lùc. Sau 6 n¨m x©y dùng vµ tr­ëng thµnh, vËn t¶i hµng ho¸ cña TCT Hµng kh«ng ViÖt Nam ®· t¹o dùng ®­îc uy tÝn, tõ 17000 tÊn hµng vËn chuyÓn n¨m 1994 lªn 45000 tÊn n¨m 2000. T¨ng tr­ëng tõ n¨m 1995 ®Õn nay( trõ n¨m 1998) ®øng v÷ng ë møc 2 con sè, gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc, ®Æc biÖt lµ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ vµ lµ c¬ së ®Ó héi nhËp quèc tÕ.(1) T¹p chÝ Hµng kh«ng ViÖt Nam sè 5/2002 2.5.Nh÷ng tån t¹i chÝnh: a) Vietnam Airlines vÉn chØ lµ mét h·ng hµng kh«ng nhá, n¨ng lùc c¹nh tranh cßn nhiÒu h¹n chÕ. Víi quy m« hµng n¨m kho¶ng 2,8 triÖu l­ît hµnh kh¸ch vËn chuyÓn 4,4 tû hµnh kh¸ch –km lu©n chuyÓn, 40 ngµn tÊn hµng ho¸ vµ doanh thu h¬n 400 triÖu USD, Vietnam Airlines ®øng cuèi trong b¶ng xÕp h¹ng thµnh viªn cña HiÖp héi c¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¸- Th¸i B×nh D­¬ng (AAPA) mµ Vietnam Airlines lµ thµnh viªn thø 19 tõ th¸ng 11/1997. So víi c¸c h·ng hµng kh«ng trung b×nh vµ t­¬ng ®èi lín trong khu vùc, nh­ Singapore Airlines, Thai Airways, Cathay Pacific Vietnam Airlines hiÖn nay thua kÐm kho¶ng 4-5 lÇn vÒ khèi l­îng vËn chuyÓn hµnh kh¸ch vµ thua kÐm tõ 8 ®Õn 16 lÇn vÒ lu©n chuyÓn kh¸ch –km. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ Vietnam Airlines bÞ tôt hËu kho¶ng 16 n¨m vÒ khèi l­îng vËn chuyÓn, 28 n¨m vÒ s¶n l­îng lu©n chuyÓn vµ 26 n¨m vÒ doanh thu so víi Singapore Airlines (c¸c chØ sè t­¬ng øng hiÖn nay cña Singapore Airlines lµ 12 triÖu l­ît hµnh kh¸ch vËn chuyÓn, 54 tû hµnh kh¸ch – km lu©n chuyÓn vµ 4,6 tû USD doanh thu). M¹ng ®­êng bay cña Vietnam Airlines vÉn chñ yÕu lµ trong n­íc vµ trong khu vùc, khai th¸c thiÕu æn ®Þnh. ThÞ phÇn cã ®­îc cña Vietnam Airlines trªn c¸c ®­êng bay quèc tÕ chñ yÕu nhê cã c¬ chÕ ®iÒu tiÕt song ph­¬ng, chø ch­a thùc sù dùa vµo n¨ng lùc b¶n th©n. ChÊt l­îng dÞch vô cña Vietnam Airlines mÆc dï ®· ®­îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ trong nh÷ng n¨m qua, nh­ng Vietnam Airlines vÉn thuéc nhãm h·ng hµng kh«ng lo¹i hai, xÕp thø h¹ng kho¶ng 35 vÒ h¹ng Y vµ 36 vÒ h¹ng C trong sè c¸c h·ng hµng kh«ng ®­îc xÕp h¹ng trªn thÕ giíi (theo kÕt qu¶ ®iÒu tra 2000 cña tæ chøc IRS cña Anh), trong ®ã nh÷ng kh©u yÕu kÐm nhÊt lµ tr×nh ®é ngo¹i ng÷ vµ kü n¨ng giao tiÕp víi kh¸ch hµng. b) C«ng t¸c ®¶m b¶o lÞch bay cßn nhiÒu yÕu kÐm, ®¶m b¶o an toµn hµng kh«ng ch­a v÷ng ch¾c. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, t×nh tr¹ng chËm, huû chuyÕn cña Vietnam Airlines cã xu h­íng ngµy cµng t¨ng. Bªn c¹nh nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan bÊt kh¶ kh¸ng, ®¸ng l­u ý lµ nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan g©y nªn t×nh tr¹ng nµy cµng chiÕm tû träng lín, ®Æc biÖt lµ nguyªn nh©n kü thuËt. Riªng trong n¨m 1999 vµ 9 th¸ng ®Çu n¨m 2000, sè l­îng chËm, huû chuyÕn do nguyªn nh©n kü thuËt chiÕm trªn 50% tæng sè chuyÕn bÞ chËm, huû. §¶m b¶o an toµn hµng kh«ng lu«n ®­îc xem lµ môc tiªu quan träng hµng ®Çu, nh­ng trong thùc tÕ c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn ch­a ®­îc triÓn khai ®Çy ®ñ, th­êng xuyªn. Tõ 1991 ®Õn nay, Vietnam Airlines ®· ®Ó x¶y ra 02 vô tai n¹n cÊp 1 vµ kh«ng Ýt vô uy hiÕp an toµn, g©y tæn thÊt lín vÒ nhiÒu mÆt cho Tæng c«ng ty c¶ vÒ tr­íc m¾t vµ l©u dµi. c) Sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty ch­a thËt sù æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c. Tæng c«ng ty cßn chËm x©y dùng ®Þnh h­íng vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn dµi h¹n. C«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hµnh gÇn ®©y tuy cã tiÕn bé, nh­ng xÐt theo c¶ qu¸ tr×nh th× vÉn cã phÇn nÆng vÒ xö lý t×nh thÕ, ch­a tËp trung ®óng møc vµo nh÷ng vÊn ®Ò cã tÇm chiÕn l­îc dµi h¹n. T×nh tr¹ng thiÕu æn ®Þnh vÒ m« h×nh tæ chøc, c¬ chÕ qu¶n lý- ®iÒu hµnh vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh doanh trong nh÷ng n¨m qua ®· lµm ph©n t¸n ®¸ng kÓ néi lùc vèn ®· yÕu kÐm cña Tæng c«ng ty. d) Tuy cã tiÕn bé trong viÖc x©y dùng ®éi ngò lao ®éng, nh­ng chÊt l­îng, c¬ cÊu ®éi ngò c¸n bé, lao ®éng cßn ch­a ®¸p øng yªu cÇu. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng chuyÓn giao c«ng nghÖ trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña tæng c«ng ty hµng kh«ng viÖt nam I. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn tæng c«ng ty hµng kh«ng viÖt nam ®Õn n¨m 2010 vµ ®Þnh h­íng ®Õn n¨m 2020. 1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn, môc tiªu vµ c¸c chØ tiªu chiÕn l­îc. 1.1. Quan ®iÓm ph¸t triÓn. a. Hoµn thµnh tèt nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh, ®ång thêi thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c nhiÖm vô §¶ng vµ Nhµ n­íc giao. b. KÕt hîp ph¸t triÓn theo chiÒu réng víi chiÒu s©u ®Ó ®¶m b¶o ph¸t triÓn nhanh vµ v÷ng ch¾c; n¾m thêi c¬, ®iÒu hµnh linh ho¹t ®Ó thóc ®Èy m¹nh mÏ sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty vÒ mäi mÆt, nhanh chãng rót ng¾n kho¶ng c¸ch víi c¸c h·ng hµng kh«ng tiÒn tiÕn trong khu vùc. c. Trong vËn t¶i hµng kh«ng lÊy an toµn vµ hiÖu qu¶ lµ môc tiªu hµng ®Çy; tËp trung ­u tiªn ®Çu t­ ph¸t triÓn ®éi tµu bay theo h­íng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ®ång thêi t¹o chuyÓn biÕn tÝch cùc ë c¸c kh©u ®ång bé ®Ó n©ng cao râ rÖt n¨ng lùc c¹nh tranh vµ c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ trong ®iÒu kiÖn héi nhËp; n©ng cao uy tÝn chÊt l­îng, h­íng vµo phôc vô c¸c nhiÖm vô kinh tÕ x· héi phôc vô kh¸ch hµng. d. Trªn c¬ së lÊy ho¹t ®éng vËn t¶i hµng kh«ng lµm c¬ b¶n, chó träng ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ kinh, hç trî t¹o m«i tr­êng ®Ó c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn ngoµi vËn t¶i hµng kh«ng ph¸t triÓn nhanh vµ cã hiÖu qu¶. e. Ph¸t huy néi lùc lµ chñ yÕu trªn c¬ së ph¸t huy cao nhÊt yÕu tè con ng­êi, kÕt hîp víi viÖc më réng hîp t¸c, liªn kÕt trong vµ ngoµi n­íc, ®æi míi thùc sù c¬ chÕ qu¶n lý theo h­íng khoa häc hiÖn ®¹i, t¨ng c­êng ®oµn kÕt thèng nhÊt, b¶o ®¶m huy ®éng ®­îc søc m¹nh tæng hîp toµn tæng c«ng ty. 1.2. Môc tiªu chiÕn l­îc. X©y dùng tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam trë thµnh mét tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh, lÊy kinh doanh vËn t¶i hµng kh«ng lµ c¬ b¶n, ®ång thêi ph¸t triÓn ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ kinh doanh, b¶o ®¶m kinh doanh cã hiÖu qu¶, phôc vô sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, gãp phÇn b¶o ®¶m an ninh quèc phßng. 1.3. C¸c chØ tiªu chiÕn l­îc chñ yÕu: - NhÞp t¨ng b×nh qu©n doanh thu trong giai ®o¹n 2001 - 2005 lµ 13-14% n¨m vËy trong giai ®o¹n 2006 – 2010 lµ 10-12%/n¨m. Tæng doanh thu trong giai ®o¹n 2001 – 2010 dù kiÕn ®¹t 146.850 tû ®ång, trong giai ®o¹n 2001 – 2005 lµ 55.958 tû ®ång vµ giai ®o¹n 2006 – 2010 lµ 90.892 tû ®ång (tÝnh theo gi¸ cè ®Þnh n¨m 2000). - Lîi nhËn tr­íc thuÕ trong giai ®o¹n 2001 – 2010 (trong ®iÒu kiÖn Nhµ n­íc ®Çu t­ 15% tiÒn mua tµu bay) dù kiÕn ®¹t 8.790 tû ®ång, trong giai ®o¹n 2001 – 2005 lµ 3.540 tû ®ång vµ giai ®o¹n 2006 – 2010 lµ 5.250 tû ®ång. NÕu ®­îc Nhµ n­íc ®Çu tõ 315 triÖu USD mua tµu bay, c¸c chØ sè t¨ng lªn ®¸ng kÓ, dù kiÕn ®¹t 9.700 tû ®ång trong giai ®o¹n 2001 – 200, trong ®ã giai ®o¹n 2001 – 2005 lµ 3.860 tû ®ång vµ giai ®o¹n 2006 – 2010 lµ 5.840 tû ®ång.(1) ChiÕn l­îc ph¸t triÓn TCT HKVN ®Õn n¨m 2010/ n¨m2000. 2. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn vËn t¶i hµng kh«ng 2.1. Môc tiªu. Tõ nay cho tíi n¨m 2010, x©y dùng Vietnam Airlines thµnh h·ng hµng kh«ng cã b¶n s¾c, cã n¨ng lùc c¹nh tranh, kinh doanh hiÖu qu¶, tõng b­íc kh¼ng ®Þnh uy tÝn trªn thÞ tr­êng; lÊy thÞ tr­êng quèc tÕ khu vùc vµ thÞ tr­êng néi ®Þa lµ träng t©m, kÕt hîp víi ph¸t triÓn tõng b­íc ph¸t triÓn xuyªn lôc ®Þa. Vietnam Airlies trë thµnh h·ng hµng kh«ng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cã c¬ cÊu vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh lµnh m¹nh, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn, thùc hiÖn kinh doanh cã l·i víi tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n (lîi nhuËn rßng trªn vèn chñ së h÷u) tiÕp cËn víi møc trung b×nh cña c¸c h·ng thuéc hiÖp héi c¸c h·ng hµng kh«ng ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng (AAPA), nh­ng kh«ng thÊp d­íi 10%, ®ång thêi ®¶m b¶o n©ng cao gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. Vietnam Airlies lÊy an toµn vµ hiÖu qu¶ lµ môc tiªu quan träng hµng ®Çu trong ho¹t ®éng vËn t¶i hµng kh«ng; t¹o sù chuyÓn biÕn râ rÖt vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô, t¹o c¬ së v÷ng ch¾c ®Ó c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ trong qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ. 2.2. C¸c chØ tiªu vËn chuyÓn: TÝnh ®Õn kh¶ n¨ng t¨ng c­êng ®Ó n¨ng lùc vËn t¶i, tæng c«ng ty phÊn ®Êu ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng vÒ s¶n l­îng vµ doanh thu cao h¬n tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña ViÖt Nam vµ §«ng Nam ¸, cao h¬n tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n cña c¸c h·ng thuéc hiÖp héi c¸c h·ng hµng kh«ng Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng (AAPA), ®ång thêi thÞ phÇn hîp lý trong khu vùc: cô thÓ lµ: · Tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n vÒ vËn chuyÓn hµnh kh¸ch ®¹t 13 – 15%/n¨m trong giai ®o¹n 2001 – 2005 vµ 7-9% trong giai ®o¹n 2006 – 2010; tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n vÒ lu©n chuyÓn hµnh kh¸ch ®¹t 16-18%/n¨m trong giai ®o¹n 2001 – 2005 vµ 7-9% trong giai ®o¹n 2006 – 2010. · Tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n vÒ vËn chuyÓn hµnh kh¸ch ®¹t 15-18%/n¨m trong giai ®o¹n 2001 – 2005 vµ 7-8% trong giai ®o¹n 2006 – 2010. · ThÞ phÇn vËn chuyÓn hµnh kh¸ch quèc tÕ ®¹t 40-42% trong giai ®o¹n 2001 – 2005 vµ 36-38% trong giai ®o¹n 2006 – 2010. ThÞ phÇn vËn chuyÓn hµng ho¸ quèc tÕ ®¹t kho¶ng 30% trong giai ®o¹n 2001 – 2010. C¸c chØ tiªu vÒ vËn chuyÓn hµnh kh¸ch ®­îc nªu ë b¶ng 1 C¸c chØ tiªu vÒ vËn chuyÓn hµng ho¸ ®­îc nªu ë b¶ng 2 B¶ng 1: ChØ tiªu vËn chuyÓn hµng kh¸ch ®Õn n¨m 2010 N¨m Hµnh kh¸ch quèc tÕ (l­ît ng­êi) Hµnh kh¸ch néi ®Þa (l­ît ng­êi) Tæng céng Hµnh kh¸ch (l­ît ng­êi) % t¨ng tr­ëng 2000 1.136.350 1.683.643 3.819.993 - 2001 1.363.400 1.819.400 3.182.800 13,0 2002 1.733.700 1.974.600 3.708.300 16,5 2003 2.155.700 2.222.000 4.377.700 18,0 2004 2.476.700 2.447.100 4.923.800 12,5 2005 2.762.500 2.683.800 5.446.300 10,5 2006 3.091.600 2.942.500 6.034.100 11,0 2007 3.346.900 3.231.500 6.578.400 9,0 2008 3.620.800 3.477.500 7.098.300 8,0 2009 3.934.900 3.739.200 7.674.00 8,0 2010 4.191.000 4.017.000 8.208.000 7,0 Nguån: ChiÕn l­îc ph¸t triÓn TCT HKVN ®Õn n¨m 2010/ n¨m 2000. B¶ng 2: ChØ tiªu vËn chuyÓn hµng ho¸ ®Õn n¨m 2010 N¨m Quèc tÕ Néi ®Þa Tæng céng TÊn % T¨ng tr­ëng TÊn % T¨ng tr­ëng TÊn % T¨ng tr­ëng 2001 26.600 13 22.100 3 48.700 8 2002 30.800 16 24.700 12 55.500 14 2003 42.500 38 27.100 9 69.600 25 2004 49.100 15 30.000 11 79.100 14 2005 54.700 12 33.000 20 87.700 11 2006 57.400 5 37.000 12 94.400 8 2007 60.400 5 41.500 12 101.900 8 2008 65.700 9 45.900 11 111.600 10 2009 70.700 8 50.500 10 121.200 9 2010 76.600 8 54.300 8 130.900 8 Nguån: ChiÕn l­îc ph¸t triÓn TCT HKVN ®Õn n¨m 2010/n¨m 2000. 2.3. C¸c chÝnh s¸ch vµ gi¶i ph¸p lín: 2.3.1. ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn m¹ng ®­êng bay: a. §Þnh h­íng chung: * X©y dùng m¹ng ®­êng bay theo m« h×nh “Trôc – Nan” víi tÇn suÊt khai th¸c cao, dÞch vô trung chuyÓn tèt t¹i hai trung t©m thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ Hµ Néi, t¹o ­u thÕ c¹nh tranh ®èi víi c¸c luång vËn chuyÓn quèc tÕ ®i/®Õn ViÖt Nam, tham gia khai th¸c hiÖu qu¶ thÞ tr­êng trung chuyÓn ®i/®Õn §«ng D­¬ng, §«ng ¸, tõng b­íc ®­a ViÖt Nam trë thµnh mét trung t©m trung chuyÓn hµng kh«ng khu vùc. * Ph¸t triÓn cã lùa chän c¸c ®­êng bay trôc xuyªn lôc ®Þa ®Õn c¸c thÞ tr­êng träng ®iÓm víi quy m« ho¹t ®éng trung b×nh nh»m hç trî cho m¹ng ®­êng bay khu vùc lµ chÝnh, ®ång thêi më réng, ph¸t triÓn c¸c luång vËn chuyÓn lín vÒ l©u dµi. * Thùc hiÖn liªn kÕt, tham gia liªn minh vµ kÕt nèi m¹ng ®­êng bay víi c¸c h·ng hµng kh«ng toµn cÇu nh»m më réng ph¹m vi ho¹t ®éng quèc tÕ, tËn dông c¸c ­u thÕ vÒ quy m« lín, kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ chñ quan… b. M¹ng ®­êng bay quèc tÕ: * M¹ng ®­êng bay quèc tÕ khu vùc tÇm ng¾n – trung (tõ 1 ®Õn 3 giê bay) gi÷ vai trß chñ ®¹o cña toµn bé m¹ng ®­êng bay khu vùc. M¹ng d­êng bay nµy lÊy c¸c yÕu tè bay th¼ng, tÇn suÊt cao lµm ­u thÕ c¹nh tranh. C¸c ®­êng bay khu vùc tÇm ng¾n trung ®Õn n¨m 2005 vÒ c¬ b¶n sÏ dùa trªn cÊu tróc c¸c ®­êng bay hiÖn nay, ®ång thêi cã bæ sung thªm mét sè ®­êng bay thø cÊp ®Õn ®iÓm du lÞch trong khu vùc. * M¹ng ®­êng bay quèc tÕ khu vùc tÇm trung – xa (tõ 3-6 giê bay) chñ yÕu ®­îc ph¸t triÓn ®i/ ®Õn §«ng – B¾c ¸ b»ng c¸c ®­êng bay th¼ng, tÇn suÊt bay tèi thiÓu 1 chuyÕn/ ngµy, kÕt hîp khai th¸c tèt thÞ tr­êng hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸, chÊt l­î._.h«ng b¸o bay ViÖt Nam, víi trung t©m kiÓm so¸t kh«ng l­u ®­êng dµi míi ACC ViÖt Nam, phï hîp víi kü thuËt c«ng nghÖ CNS/ATM míi. * T¨ng c­êng n¨ng lùc söa ch÷a, b¶o d­ìng c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. X©y dùng c¬ së s¶n xuÊt mét sè phÇn mÒm tin häc, thiÕt bÞ th«ng tin ®iÖn tö, vËt t­, khÝ tµi phôc vô cho c¸c ho¹t ®éng Hµng kh«ng ®Ó tõng b­íc thay thÕ hµng nhËp khÈu. * Hoµ m¹ng qu¶n lý ®iÒu hµnh bay víi chøc n¨ng m¹ng c«ng nghÖ th«ng tin cña ngµnh Hµng kh«ng. * Qui ho¹ch, x©y dùng, khai th¸c C¶ng hµng kh«ng - §Çu t­ theo h­íng më réng vµ x©y míi c¸c c¬ së h¹ tÇng, trang thiÕt bÞ ®Ó hiÖn ®¹i ho¸ c¸c c¶ng Hµng kh«ng, hiÖn ®¹i ho¸ quy tr×nh khai th¸c phôc vô m¸y bay, phôc vô hµnh kh¸ch vµ hµng ho¸. - PhÊn ®Êu sau n¨m 2005 n©ng cao n¨ng lùc phôc vô hµnh kh¸ch th«ng qua c¶ng Hµng kh«ng Néi Bµi lªn 6 ®Õn 7 triÖu l­ît kh¸ch/n¨m, c¶ng Hµng kh«ng T©n S¬n NhÊt lªn 8 ®Õn 10 triÖu l­ît kh¸ch/n¨m, c¶ng Hµng kh«ng §µ N½ng lªn 4 ®Õn 5 triÖu l­ît kh¸ch/n¨m. - øng dông c«ng nghÖ m¸y tÝnh vµ tù ®éng ho¸ c¸c hÖ thèng nh­: th«ng b¸o bay, lµm thñ tôc, b¨ng truyÒn, èng lång dÉn kh¸ch, an ninh soi chiÕu, c¸c trang thiÕt bÞ t¹i ®­êng b¨ng, ®­êng l¨n, s©n ®ç vµ c¸c c«ng t¸c qu¶n lý kh¸c… Nh»m n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô ngang tÇm c¸c n­íc tiªn tiÕn trong khu vùc. II. Gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ chuyÓn giao c«ng nghÖ ®èi víi Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam. Chóng ta ®· biÕt r»ng c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã thÓ thu ®­îc nh÷ng lîi Ých th«ng qua chuyÓn giao c«ng nghÖ n­íc ngoµi: nhanh chãng tiÕp cËn c«ng nghÖ míi, tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian vµ tiÒn cho viÖc nghiªn cøu, tiÕp thu kinh nghiÖm qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh tiªn tiÕn, n©ng cao tr×nh ®é nh©n lùc… Nh­ng kh«ng ph¶i cø tiÕp nhËn c«ng nghÖ míi lµ cã thÓ sö dông ®­îc ngay. VÊn ®Ò lµ ph¶i lµm chñ ®­îc c«ng nghÖ míi, khai th¸c vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ néi sinh. §Ó thùc hiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ thµnh c«ng th× ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn sau: Cã chÝnh s¸ch hç trî cña Nhµ n­íc - X©y dùng ®­îc mét c¬ së h¹ tÇng kü thuËt vµ tµi chÝnh phï hîp. - Nguån nh©n lùc ®­îc ®µo t¹o tèt. §èi víi ngµnh Hµng kh«ng d©n dông còng vËy. C«ng nghÖ hµng kh«ng víi nh÷ng ®Æc tr­ng riªng, lµ hÖ thèng gåm nhiÒu yÕu tè, trong ®ã kh«ng chØ cã m¸y bay mµ cßn cã c¸c yÕu tè: s©n bay, c¶ng hµng kh«ng, tr¹m qu¶n lÝ ®iÒu hµnh bay, hangar b¶o d­ìng söa ch÷a, vµ c¶ nh©n lùc. Nh÷ng yÕu tè nµy ®¶m b¶o viÖc khai th¸c ®iÒu hµnh ho¹t ®éng bay mét c¸ch nhÞp nhµng, chÝnh x¸c vµ an toµn. Do vËy, ®Ó cã thÓ tiÕp nhËn chuyÓn giao nh÷ng lo¹i m¸y bay míi, víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ®­a vµo khai th¸c cã hiÖu qu¶ th× TCT Hµng kh«ng ViÖt Nam cÇn chó träng ph¸t triÓn c¶ c¬ së h¹ tÇng kü thuËt hµng kh«ng vµ nguån nh©n lùc t­¬ng xøng víi yªu cÇu c«ng nghÖ míi. 1. Gi¶i ph¸p huy ®éng vµ sö dông vèn ®Ó x©y dùng c¬ së kü thuËt hµng kh«ng vµ ph¸t triÓn ®éi bay. 1.1. Nhu cÇu vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn 2001- 2010 Tæng nhu cÇu vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn cña TCT Hµng kh«ng ViÖt Nam trong giai ®o¹n 2001-2010 lµ t­¬ng ®èi lín, kho¶ng 16000- 27000 tû ®ång, trong ®ã giai ®o¹n 2001- 2005 lµ 6000- 14000 tû ®ång vµ giai ®o¹n 2006- 2010 lµ 10.000 – 13.000 tû ®ång. Trong c¬ cÊu vèn ®Çu t­, phÇn lín tËp trung ph¸t triÓn ®éi m¸y bay, mua m¸y bay míi vµ ®éng c¬ víi møc dao ®éng tõ 11.000 tû ®ång ®Õn 22.000 tû ®ång tuú thuéc vµo tû träng m¸y bay së h÷u trong ®éi m¸y bay cña Vietnam airlnires, trong ®ã giai ®o¹n 2001- 2005 lµ 4000- 11.000 tû ®ång vµ giai ®o¹n 2006- 2010 lµ 7000- 11.000 tû ®ång.(1),(2) ChiÕn l­îc ph¸t triÓn TCT HKVN ®Õn n¨m 2010/n¨m 2000. PhÇn cßn l¹i cña vèn ®Çu t­ ®­îc tËp trung ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc ®ång bé (kÕt cÊu h¹ tÇng kü thuËt, huÊn luyÖn - ®µo t¹o…). Nhu cÇu trong giai ®o¹n 2001- 2010 lµ kho¶ng 5000 tû ®ång, trong ®ã giai ®o¹n 2001- 2005 lµ kho¶ng 2.300 tû ®ång vµ giai ®o¹n 2006- 2010 lµ 2700 tû ®ång . HiÖn nay, Tæng c«ng ty ®ang huy ®éng vèn ®Çu t­ cho c¸c ch­¬ng tr×nh träng ®iÓm vÒ c¬ së h¹ tÇng kü thuËt nh­: t¨ng c­êng n¨ng lùc c¸c c¬ së b¶o d­ìng, söa ch÷a m¸y bay; c¸c c«ng tr×nh t¹i c¶ng hµng kh«ng quèc tÕ nh­ nhµ ga hµnh kh¸ch T©n S¬n NhÊt, §µ N½ng, n©ng cÊp ®­êng cÊt h¹ c¸nh 1A Néi Bµi, trung t©m kiÓm so¸t kh«ng l­u AACC/HCM, AACC/HN; ®µi chØ huy ®iÒu hµnh, bay Néi Bµi, T©n S¬n NhÊt,… Tuy nhiªn, ®Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu ®Çu t­ nµy th× viÖc huy ®éng vèn cña Tæng c«ng ty cßn nhiÒu khã kh¨n, quy m« vèn ®Çu t­ cßn h¹n hÑp, do ®ã, cÇn t×m c¸c gi¶i ph¸p ®Ó cã thÓ huy ®éng tèi ®a nguån vèn phôc vô ®Çu t­ ph¸t triÓn. 1.2. Mét sè gi¶i ph¸p t¹o vèn vµ sö dông nguån vèn 1.2.1.Nguån vèn tù bæ sung: C¨n cø trªn triÓn väng vÒ doanh thu vµ hiÖu qu¶ doanh thu cña Tæng c«ng ty, dù kiÕn tæng lîi nhuËn sau thuÕ cho ®Çu t­ vµ khÊu hao tµi s¶n cña Tæng c«ng ty trong giai ®o¹n 2001- 2010 lµ kho¶ng 5.000 tû ®ång, ®¸p øng ®­îc kho¶ng 20-40% nhu cÇu vèn ®Çu t­ ban ®Çu cho ph¸t triÓn ®éi tµu bay. 1.2.2. Nguån vèn huy ®éng: - LËp thÞ tr­êng vèn dµi h¹n thu hót vèn ®Çu t­ dµi h¹n trong x· héi vµ trong nÒn kinh tÕ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho môc tiªu ®Çu t­ dµi h¹n (®Æc biÖt lµ tµu bay, ®éng c¬ vµ phô ting tµu bay, c¬ së h¹ tÇng kü thuËt vµ khai th¸c tµu bay) th«ng qua viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu quèc tÕ vµ tr¸i phiÕu hµng kh«ng (¸p dông riªng trong n­íc). Trong nh÷ng n¨m tr­íc m¾t cã thÓ thùc hiÖn viÖc ph¸t hµnh 1 l­îng tr¸i phiÕu quèc tÕ víi trÞ gi¸ kho¶ng vµi trôc triÖu USD trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh quèc tÕ, thêi gian tõ 5-8 n¨m ®Ó ®Çu t­ cho ®éi tµu bay vµ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu hµng kh«ng ë trong n­íc víi sù ®¶m b¶o b»ng chÝnh ®éi tµu bay së h÷u cña Tæng c«ng ty. - §Ò nghÞ Nhµ n­íc cÊp ®Ó ®Çu t­ trë l¹i cho Tæng c«ng ty t­¬ng ®­¬ng víi kho¶n thuÕ thu nhËp cña Tæng c«ng ty nép ng©n s¸ch nhµ n­íc trong giai ®o¹n 2000- 2005 ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn ®éi tµu bay (dù kiÕn lµ kho¶ng 900 tû ®ång). Ngoµi ra, ®Ò nghÞ Nhµ n­íc cÊp bæ sung b»ng nguån vèn giao cho Tæng c«ng ty kho¶ng 315 triÖu USD hoÆc 15% tiÒn tr¶ tr­íc ®Ó mua tµu bay t©m trung – xa vµ xa trong c¶ giai ®o¹n 2001- 2010. - Nhµ n­íc b¶o l·nh cho Tæng c«ng ty vay tÝn dông xuÊt khÈu th­¬ng m¹i ®Ó mua tµu bay, ­u tiªn cho Tæng c«ng ty mua vµ vay ­u ®·i ngo¹i tÖ, ®ång ViÖt Nam tõ c¸c quü hç trî ®Çu t­ ph¸t triÓn cña Nhµ n­íc. - Thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn th«ng qua ph¸t hµnh cæ phiÕu c«ng ty vµ/hoÆc c¸c lo¹i tr¸i phiÕu chuyÓn ®æi, víi gi¸ trÞ dù kiÕn kho¶ng 300- 1.200 tû ®ång, chñ yÕu dïng ®Ó t¨ng c­êng ®Çu t­ cho c¸c doanh nghiÖp ®­îc cæ phÇn ho¸.(1),(2),(3) ChiÕn l­îc ph¸t triÓn TCT HKVN ®Õn n¨m 2010/n¨m 2000. - Thùc hiÖn viÖc vay vèn th«ng qua c¸c tæ chøc tÝn dông xuÊt khÈu (COFACE, EXIMBANK USA, SACE…) nh»m b¶o ®¶m vèn cho 85% nhu cÇu ®Çu t­ mua tµu bay. KÕt hîp vay th­¬ng m¹i trung vµ dµi h¹n cña c¸c tæ chøc tÝn dông trong vµ ngoµi n­íc. Tæng møc vay nî trong giai ®o¹n 2001- 2010 dù kiÕn kho¶ng 10.000- 17.000 tû ®ång, trong ®ã giai ®o¹n 2001-2005 lµ kho¶ng 3.400 – 6.000 tû vµ giai ®o¹n 2006- 2010 kho¶ng 6.000- 9000 tû ®ång, phôc vô cho ®Çu t­ ph¸t triÓn ®éi tµu bay vµ nhu cÇu ®Çu t­ dµi h¹n kh¸c(2). - Huy ®éng vèn th«ng qua viÖc thµnh lËp c¸c liªn doanh víi c¸c ®èi t¸c trong vµ ngoµi n­íc víi møc dù kiÕn trong giai ®o¹n 2010 lµ kho¶ng 500 tû ®ång, trong ®ã giai ®o¹n 2001- 2005 lµ kho¶ng 200 tû ®ång vµ giai ®o¹n 2006- 2010 lµ kho¶ng 300 tû ®ång(3). Mét sè kiÕn nghÞ vÒ huy ®éng vµ sö dông vèn ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng: Trong thêi gian qua, mét sè ®¬n vÞ trong Tæng c«ng ty cßn tr«ng chê vµo nguån vèn ng©n s¸ch, trong khi vèn ng©n s¸ch ®Çu t­ chØ chiÕm tû träng nhá so víi c¸c nguån vèn kh¸c. Do vËy, cÇn tËp trung tèi ®a, hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t­ tËp trung tõ ng©n s¸ch Nhµ n­íc; ®Çu t­ cã träng ®iÓm vèn ng©n s¸ch cho c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng c¬ së, kh«ng dïng vèn ®Çu t­ cho c¸c dù ¸n kinh doanh. + §èi víi nguån vèn tõ quü ®Çu t­ ph¸t triÓn, quü khÊu hao cña c¸c doanh nghiÖp cÇn tËp trung ®Çu t­ vµo c¸c dù ¸n cã kh¶ n¨ng thu håi vèn nhanh, hiÖu qu¶ cao nh»m t¹o tÝch luü ban ®Çu cho c¸c dù ¸n, ch­¬ng tr×nh ®Çu t­ lín. + Tæng c«ng ty cÇn m¹nh d¹n nghiªn cøu ¸p dông h×nh thøc hîp t¸c ®Çu t­ liªn doanh, liªn kÕt ®Çu t­ khai th¸c trong vµ ngoµi n­íc: ph­¬ng thøc ®Çu t­ BOT, BT còng nh­ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn th«ng qua ph¸t hµnh tr¸i phiÕu ChÝnh phñ, tr¸i phiÕu c«ng tr×nh. + Tõ thùc tÕ tiÕn hµnh c¸c dù ¸n ®Çu t­ trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy viÖc sö dông vèn vay tÝn dông th­¬ng m¹i, vèn ODA ®Ó ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng lµ kÐm hiÖu qu¶. V× vËy, trong tr­êng hîp ph¶i vay vèn, c¸c chñ ®Çu t­ ph¶i tÝnh to¸n kü ph©n kú ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ tr¶ nî ®Ó ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña dù ¸n. + C¬ chÕ ®iÒu hoµ vèn nh»m khai th¸c ®­îc nguån vèn nhµn rçi trong Tæng c«ng ty còng lµ gi¶i ph¸p gi¶m bít t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi vÒ nguån vèn ®Çu t­ cña Tæng c«ng ty. Tuy nhiªn, ®Ó thùc hiÖn ®­îc cÇn cã c¬ chÕ cho phÐp cña Nhµ n­íc. + Víi nguån quü ch­a sö dông ®Õn (do nhu cÇu tÝch luü phôc vô nh÷ng ch­¬ng tr×nh lín) th× cã thÓ cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c vay víi l·i suÊt ­u ®·i. 2. Gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc Trong c¬ cÊu lao ®éng cña TCT Hµng kh«ng ViÖt Nam hiÖn nay, lùc l­îng lao ®éng cã tr×nh ®é trªn ®¹i häc lµ 0,3%, ®¹i häc 38%, trung cÊp 25%, c«ng nh©n 30%, lao ®éng gi¶n ®¬n 6,5%, ng­êi l¸i 2% vµ thî kü thuËt 7%. Nh­ vËy, cø 1 kü s­, cã 0,65 trung cÊp vµ 0,79 c«ng nh©n. Lùc l­îng lao ®éng cã b»ng cÊp cña Tæng c«ng ty hiÖn lµ rÊt cao nh­ng phÇn lín trong lùc l­îng nµy l¹i kh«ng cã chuyªn ngµnh hµng kh«ng. Lùc l­îng lao ®éng chuyªn ngµnh hµng kh«ng, ng­êi l¸i, thî kü thuËt m¸y bay thÕ hÖ míi ®Æc biÖt thî kü thuËt ®­îc cÊp b»ng theo tiªu chuÈn quèc tÕ cßn thiÕu. Nguyªn nh©n chñ yÕu cña thùc tr¹ng nµy ®ã lµ: Thø nhÊt, thÕ hÖ nguån nh©n lùc nÒn mãng ban ®Çu cña TCT chñ yÕu lµ lùc l­îng vò trang vµ c«ng nh©n viªn quèc phßng chuyÓn tõ qu©n ®éi sang lÜnh vùc vËn t¶i hµng kh«ng. Do ®ã hä thiÕu kiÕn thøc chuyªn ngµnh hµng kh«ng vµ khiÕn mÊt ®i tÝnh kÕ thõa ®èi víi thÕ hÖ kÕ tiÕp. Thø hai, nguån nh©n lùc bæ sung trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn chñ yÕu tõ c¸c c¬ së ®µo t¹o trong n­íc vµ mét sè Ýt ®­îc ®µo t¹o ë n­íc ngoµi. Trong khi hÖ thèng c¸c tr­êng ®¹i häc, trung cÊp vµ d¹y nghÒ cña ViÖt Nam hiÖn nay hÇu nh­ kh«ng cã mét c¬ së nµo ®µo t¹o thî kü thuËt m¸y bay, ng­êi l¸i, hay kü s­ hµng kh«ng (duy nhÊt chØ cã Tr­êng §¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi míi b¾t ®Çu tuyÓn sinh chuyªn ngµnh c¬ khÝ hµng kh«ng n¨m 1998). MÆc dï, ngµnh hµng kh«ng cã Tr­êng Hµng kh«ng ®­îc xem lµ trung t©m ®µo t¹o cña ngµnh nh­ng sè chuyªn ngµnh ®µo t¹o ë ®©y cßn h¹n hÑp ë viÖc ®µo t¹o kiÕn thøc c¬ b¶n cho tiÕp viªn hµng kh«ng, nh©n viªn kiÓm so¸t kh«ng l­u vµ nh©n viªn vËn chuyÓn… Thø ba, ngµnh hµng kh«ng thiÕu chuyªn gia giái trong lÜnh vùc nghiªn cøu vµ biªn so¹n qui tr×nh vµ néi dung ®µo t¹o vÒ hµng kh«ng. Thø t­, vèn ®Çu t­ cho lÜnh vùc ®µo t¹o cßn rÊt thiÕu chi phÝ ®µo t¹o ë n­íc ngoµi l¹i qu¸ cao. Tr­íc thùc tr¹ng nguån nh©n lùc nãi trªn vµ môc tiªu CNH- H§H ngµnh hµng kh«ng d©n dông giai ®o¹n 2001- 2010, ph¸t triÓn khoa häc- c«ng nghÖ nh»m n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô vËn t¶i hµng kh«ng, trong ®ã nhiÖm vô tr­íc m¾t lµ t¨ng c­êng chuyÓn giao c«ng nghÖ n­íc ngoµi trong lÜnh vùc khai th¸c vµ b¶o d­ìng m¸y bay, lµm chñ c«ng nghÖ míi vµ tõng b­íc n©ng cao n¨ng lùc néi sinh vÒ c«ng nghÖ hµng kh«ng th× con ng­êi lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu. Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam cÇn x©y dùng mét ®éi ngò lao ®éng cã kiÕn thøc giái vÒ chuyªn ngµnh hµng kh«ng ®Æc biÖt lµ nh÷ng kü s­, thî kü thuËt, ng­êi l¸i ®ñ kinh nghiÖm vµ tr×nh ®é khai th¸c, qu¶n lý c¸c lo¹i m¸y bay thÕ hÖ míi. §©y còng lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó Tæng c«ng ty cã thÓ ph¸t triÓn ®éi m¸y bay hiÖn ®¹i, t¨ng sè l­îng m¸y bay së h÷u (100% së h÷u lo¹i m¸y bay tÇm ng¾n vµ tÇm trung, 50% së h÷u lo¹i m¸y bay tÇm xa sau n¨m 2010), n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng hµng kh«ng thÕ giíi. Mét sè gi¶i ph¸p sau ®©y cÇn quan t©m: +Kinh phÝ ®Çu t­ cho ®µo t¹o phÇn lín trong ®ã cÇn ®­îc xem nh­ lµ nguån vèn t¸i ®Çu t­, chø kh«ng ph¶i lµ kho¶n chi phÝ tÝnh trong gi¸ thµnh s¶n xuÊt kinh doanh. Bëi v× theo qui luËt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, nÕu kinh phÝ ®Çu t­ cho ®µo t¹o lµ chi phÝ tÝnh trong gi¸ thµnh th× nhµ s¶n xuÊt bao giê còng t×m mäi biÖn ph¸p h¹n chÕ chi phÝ ®Õn møc tèi ®a nh»m gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. Cßn nÕu kinh phÝ lµ vèn ®Çu t­ th× sè l­îng ®Çu t­ nhiÒu hay Ýt hoµn toµn phô thuéc vµo môc tiªu kinh doanh cña nhµ ®Çu t­. +Khi ®· x¸c ®Þnh vÊn ®Ò ®µo t¹o nguån nh©n lùc lµ mét phÇn quan träng hµng ®Çu trong kÕ ho¹ch kinh doanh, còng nh­ trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn, vµ kinh phÝ ®Çu t­ cho ®µo t¹o cÇn ®­îc xem nh­ lµ nguån vèn t¸i ®Çu t­, th× nhÊt thiÕt cÇn ph¶i cã mét c¬ quan chuyªn tr¸ch vÒ ®µo t¹o. Môc tiªu cña c¬ quan nµy lµ nh»m: - Chñ ®éng x©y dùng kÕ ho¹ch vµ chiÕn l­îc ®µo t¹o nguån nh©n lùc phï hîp víi môc tiªu kinh doanh. - Qu¶n lý vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu t­ cho ®µo t¹o. - Tõng b­íc tù lµm chñ c«ng t¸c ®µo t¹o nguån nh©n lùc hµng kh«ng(HK). - Khai th¸c triÖt ®Ó c¸c nguån tri thøc trong vµ ngoµi ngµnh HK, trong vµ ngoµi n­íc ®Ó n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o nguån nh©n lùc chuyªn ngµnh HK. -§ång thêi g¾n kÕt c«ng t¸c nghiªn cøu khoa häc HK, kinh nghiÖm thùc tiÔn trong kinh doanh vËn t¶i HK víi c«ng t¸c ®µo t¹o thµnh mét thÓ thèng nhÊt nh»m t¨ng c­êng c«ng t¸c ®µo t¹o t¹i chç, vµ coi ®ã nh­ mét bé phËn quan träng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ®éi ngò lao ®éng mang tÝnh ®Æc thï cña ngµnh hµng kh«ng ®ñ vÒ sè l­îng, hîp lý vÒ c¬ cÊu vµ ®¹t tr×nh ®é theo tiªu chuÈn quèc tÕ. +Nhµ n­íc vµ ngµnh HK cÇn ­u tiªn c¸c dù ¸n ®µo t¹o ®Ó tõng b­íc x©y dùng Tr­êng Hµng kh«ng trë thµnh mét trung t©m ®µo t¹o huÊn luyÖn chuyªn ngµnh ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ vµ con ng­êi cã ®ñ kh¶ n¨ng ®µo t¹o cho ngµnh Hµng kh«ng vµ cho c¸c n­íc trong khu vùc. +Thµnh lËp quü tµi trî häc bæng ®Ó: Thu hót nh©n tµi b»ng viÖc tµi trî häc bæng cho nh÷ng sinh viªn xuÊt s¾c (lµ ng­êi ViÖt Nam) cña c¸c tr­êng ®¹i häc c¶ trong vµ ngoµi n­íc. Hµng n¨m VNA x©y dùng kÕ ho¹ch nguån nh©n lùc cÇn bæ sung cho t­¬ng lai, tiÕn hµnh t×m kiÕm vµ ký hîp ®ång tµi trî tay ba gi÷a VNA víi c¬ së ®µo t¹o vµ sinh viªn ë nh÷ng lÜnh vùc mµ VNA cÇn. Hay nãi c¸ch kh¸c ®©y lµ h×nh thøc ®Æt hµng häc tËp, nghiªn cøu víi nh÷ng ng­êi cã n¨ng lùc thùc sù ®Ó phôc vô cho chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña VNA. LÏ tÊt nhiªn sau khi tèt nghiÖp nh÷ng sinh viªn ®ã sÏ phôc vô cho VNA. - Liªn kÕt ®Çu t­ vèn ®µo t¹o ë n­íc ngoµi víi nh÷ng chuyªn ngµnh cÇn thiÕt cho chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña VNA gi÷a VNA víi c¸n bé c«ng nh©n viªn ®ang c«ng t¸c trong Ngµnh cã con em ®¹i häc theo h×nh thøc 50/50. +CÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch nh÷ng ng­êi ®ang c«ng t¸c trong ngµnh HK hoÆc con em cña hä nÕu thi ®ç c¸c chØ tiªu häc bæng theo c¸c dù ¸n tµi trî cña c¸c chÝnh phñ ®èi víi nh÷ng chuyªn ngµnh cÇn thiÕt cho chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña VNA. +TËn dông nguån vèn ODA, FDI vèn hîp t¸c vµ hç trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, nhµ cung cÊp m¸y bay, khÝ tµi… ®Ó ®¶m b¶o nhu cÇu vèn ®Çu t­ cho ®µo t¹o c¬ b¶n ng­êi l¸i , c¸n bé kü thuËt ®Çu ngµnh vµ c¸n bé qu¶n lý víi møc dù kiÕn giai ®o¹n 2001- 2010 lµ kho¶ng 40- 60 triÖu USD, trong ®ã 2001 – 2005 lµ 20- 30 triÖu USD vµ 2006- 2010 lµ 25- 35 triÖu USD.(1) ChiÕn l­îc ph¸t triÓn TCT HKVN ®Õn n¨m 2010/n¨m 2000. 3. KÕt hîp chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ n©ng cao n¨ng lùc khoa häc – c«ng nghÖ néi sinh. Nh÷ng tiÕn bé khoa häc- c«ng nghÖ ®· vµ ®ang t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn sù ph¸t triÓn cña ngµnh hµng kh«ng d©n dông. §èi víi c¸c n­íc cã ngµnh hµng kh«ng ®ang ph¸t triÓn, nh÷ng thµnh tùu khoa häc c«ng nghÖ mét mÆt t¹o ra c¬ héi ®Ó c¸c n­íc nµy cã thÓ cung cÊp c¸c dÞch vô víi chÊt l­îng ngang tÇm quèc tÕ, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, nh­ng mÆt kh¸c ®Æt ra nguy c¬ phô thuéc vÒ c«ng nghÖ. ViÖc nhËp nh÷ng c«ng nghÖ cao tõ n­íc ngoµi râ rµng kh«ng ph¶i lµ biÖn ph¸p triÖt ®Ó nh»m tho¸t khái nguy c¬ tôt hËu, trong khi nã rÊt cã thÓ cßn t¹o ra sù phô thuéc nÕu kh«ng lµm chñ ®­îc c«ng nghÖ. Do vËy, Hµng kh«ng ViÖt Nam còng nh­ TCT Hµng kh«ng ViÖt Nam cÇn chó ý ®Õn viÖc n©ng cao n¨ng lùc khoa häc – c«ng nghÖ hµng kh«ng néi sinh, ®Ó cã kh¶ n¨ng tiÕp thu c¸c tri thøc míi cña thÕ giíi, thÝch nghi, lµm chñ c¸c c«ng nghÖ tiªn tiÕn tõ n­íc ngoµi, nghiªn cøu gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò khoa häc vµ c«ng nghÖ vÒ hµng kh«ng do thùc tiÔn ®Æt ra trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, b¶o ®¶m c¨n cø khoa häc cho c¸c quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn l©u dµi. H¬n n÷a, cã dùa vµo n¨ng lùc khoa häc- c«ng nghÖ néi sinh th× míi thùc hiÖn ®­îc viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ n­íc ngoµi ®¹t hiÖu qu¶ cao, chän ®óng c«ng nghÖ cÇn nhËp, lµm chñ vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ nhËp, kh¾c phôc t×nh tr¹ng: c¸c trang thiÕt bÞ mua vÒ thuéc c«ng nghÖ cò, dïng mét thêi gian l¹i ph¶i thay ®æi, hoÆc lµ c¸c trang thiÕt bÞ ®ã qu¸ hiÖn ®¹i dÉn ®Õn hoÆc kh«ng khai th¸c ®­îc (do kh«ng thÝch øng víi mÆt b»ng chung cña hÖ thèng), hoÆc khai th¸c kh«ng hÕt ®­îc tÝnh n¨ng, c«ng suÊt cña trang thiÕt bÞ (do thiÕu n¨ng lùc vËn hµnh). §Ó n©ng cao tiÒm lùc khoa häc- c«ng nghÖ hµng kh«ng cÇn cã mét sè biÖn ph¸p sau: Tr­íc hÕt, Tæng c«ng ty cÇn hoµn thiÖn hÖ thèng qu¶n lý khoa häc – c«ng nghÖ cña m×nh, tæ chøc c¬ së nghiªn cøu khoa häc, ph¸t triÓn c«ng nghÖ theo h­íng kÕt hîp gi¶ng d¹y víi nghiªn cøu, triÓn khai vµ lµm dÞch vô khoa häc- c«ng nghÖ. HiÖn nay, Héi ®ång khoa häc cña Tæng c«ng ty gi÷ nhiÖm vô chØ ®¹o, tæ chøc triÓn khai nghiªn cøu, øng dông c¸c ®Ò tµi khoa häc vµ ho¹t ®éng cña ngµnh, thÈm ®Þnh, phª chuÈn néi dung ®Ò tµi khoa häc, dù ¸n chuyÓn giao c«ng nghÖ. Hµng n¨m Héi ®ång cã kho¶ng trªn d­íi 10 ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc vµ còng mét sè ®­îc ®­a vµo øng dông nh­ng ch­a cã ®Ò tµi nµo mang tÝnh chÊt ®ét ph¸. ViÖc ®¸nh gi¸ chÊt l­îng s¶n phÈm khoa häc ch­a cã nh÷ng tiªu chuÈn cô thÓ. Thø hai lµ n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé khoa häc c«ng nghÖ. Tæng c«ng ty cÇn cã kÕ ho¹ch x¸c ®Þnh c¬ cÊu, nhu cÇu lùc l­îng khoa häc – c«ng nghÖ hµng kh«ng, trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh ®µo t¹o l¹i ®éi ngò hiÖn cã vµ ®i ®«i víi ®µo t¹o míi ®Ó kÞp cã mét thÕ hÖ c¸n bé khoa häc- c«ng nghÖ ®ñ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng ®¸p øng yªu cÇu míi. §Ó thùc hiÖn ®­îc viÖc nµy, Tæng c«ng ty nªn phèi hîp víi Tr­êng Hµng kh«ng ViÖt Nam ®Ó lµm sao g¾n kÕt c«ng t¸c ®µo t¹o víi nhu cÇu khoa häc c«ng nghÖ thùc tÕ. Ngoµi ra, Tæng c«ng ty còng cÇn x©y dùng c¸c chÝnh s¸ch thu hót, khuyÕn khÝch c¸n bé khoa häc c«ng nghÖ giái ®ãng gãp x©y dùng Tæng c«ng ty, ch¼ng h¹n nh­ thay ®æi chÕ ®é ph©n phèi tiÒn l­¬ng ®èi víi c¸c thî kü thuËt, ng­êi l¸i mét c¸ch hîp lý h¬n ®Ó hä cã thÓ cèng hiÕn hÕt m×nh, kh«ng sî tr¸ch nhiÖm c«ng viÖc, võa ®¶m nhiÖm c«ng t¸c kü thuËt võa cã ®iÒu kiÖn tham gia nghiªn cøu ph¸t triÓn c«ng nghÖ míi, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé, ®Æc biÖt lµ c¸n bé trÎ ®­îc ®i båi d­ìng vµ trao ®æi khoa häc- c«ng nghÖ ë c¸c n­íc cã nÒn khoa häc- c«ng nghÖ hµng kh«ng tiªn tiÕn. Thùc tÕ lµ c¸c c¸n bé trÎ ®ñ n¨ng lùc Ýt cã c¬ héi ®­îc ®i häc ë n­íc ngoµi. Bëi v× c¸c kho¸ ®µo t¹o c¸n bé kü thuËt, c¸n bé khoa häc do Tæng c«ng ty tr¶ kinh phÝ hay theo c¸c ch­¬ng tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ ch­¬ng tr×nh tµi trî cña n­íc ngoµi (ODA) th­êng chän nh÷ng ng­êi ®· cã kinh nghiÖm vµ hÇu hÕt nh÷ng ng­êi nµy trªn 40 tuæi, nhiÒu khi kh¶ n¨ng s¸ng t¹o còng nh­ tiÕp thu khoa häc- c«ng nghÖ míi kh«ng nhanh nh¹y nh­ nh÷ng c¸n bé trÎ. Thø ba, ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng cho ho¹t ®éng nghiªn cøu, triÓn khai khoa häc- c«ng nghÖ Tæng c«ng ty cÇn t¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn tèi thiÓu vÒ c¬ së vËt chÊt kü thuËt, hoµn thiÖn hÖ thèng th«ng tin khoa häc- c«ng nghÖ ®¸p øng yªu cÇu: nhanh, ®ñ vµ míi trªn c¬ së øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo qu¶n lÝ. Tuy nhiªn còng ph¶i thÊy r»ng kh¶ n¨ng trang bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn nghiªn cøu khoa häc cña ngµnh HKDD còng nh­ Tæng c«ng ty hiÖn nay cßn rÊt h¹n chÕ do vèn ®Çu t­ cßn thiÕu vµ “lùc bÊt tßng t©m”. C¸c c¸n bé khoa häc- c«ng nghÖ còng kh«ng thÓ ®i s©u nghiªn cøu thö nghiÖm trong lÜnh vùc hµng kh«ng c«ng nghÖ cao. 4. Mét sè kiÕn nghÞ vÒ vÊn ®Ò tæ chøc vµ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng chuyÓn giao c«ng nghÖ lÜnh vùc khai th¸c b¶o d­ìng m¸y bay. 4.1. VÒ c¬ chÕ tæ chøc: C«ng nghÖ khai th¸c b¶o d­ìng m¸y bay cña thÕ giíi sau h¬n nöa thÕ kû tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®· ®­îc céng ®ång Hµng kh«ng Quèc tÕ kh¶o nghiÖm, tæng hîp vµ ®­a ra c¸c chuÈn mùc mang tÝnh ph¸p quy thÓ hiÖn trong 18 phô lôc cña ICAO- Tæ ch­c Hµng kh«ng d©n dông thÕ giíi. §èi víi nhiÒu n­íc ph¸t triÓn, viÖc ¸p dông c¸c chuÈn mùc nµy ®· dÇn ®­îc x©y dùng thµnh c¸c m« h×nh khu«n mÉu vÒ hµng lo¹t vÊn ®Ò thiÕt yÕu nh­: tæ chøc, nh©n sù, c¬ chÕ vËn hµnh, quy tr×nh, tµi liÖu, c¬ së h¹ tÇng, trang thiÕt bÞ… Hµng kh«ng ViÖt Nam víi xuÊt ph¸t chËm h¬n so víi thÕ giíi do ®ã cÇn ph¶i nhanh chãng héi nhËp cïng sù ph¸t triÓn chung ®Ó ®¸p øng c¸c chuÈn mùc quèc tÕ. Theo quy ®Þnh cña ICAO, mäi m¸y bay th­¬ng m¹i chØ ®­îc phÐp bay khi cã chøng chØ cho phÐp cña mét tæ chøc b¶o d­ìng ®­îc phª chuÈn. Mµ theo tiªu chuÈn JAR-145 cña céng ®ång c¸c nhµ chøc tr¸ch hµng kh«ng, Ch©u ¢u (JAA), mét tæ chøc b¶o d­ìng muèn ®­îc phª chuÈn theo tiªu chuÈn nµy ph¶i tho¶ m·n 3 yªu cÇu: - C¬ së h¹ tÇng kü thuËt (nhµ x­ëng, thiÕt bÞ) - Tr×nh ®é kü thuËt cña con ng­êi (thÓ hiÖn qua c¸c chøng chØ phï hîp). - Mét hÖ thèng tæ chøc phï hîp víi c¸c chuÈn mùc. VÒ ®iÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng kü thuËt vµ tr×nh ®é nh©n lùc lµm c«ng t¸c b¶o d­ìng (nh­ ®· tr×nh bµy ch­¬ng II) cña Tæng c«ng ty HKVN ®Õn nay ®· b­íc ®Çu ®¶m b¶o yªu cÇu vµ cø theo sù tiÕn triÓn nµy chóng ta kh«ng gÆp khã kh¨n g× ®Ó cã thÓ ®¸p øng tiªu chuÈn theo JAR 145. VÊn ®Ò cßn l¹i chÝnh lµ c¬ chÕ tæ chøc qu¶n lý b¶o d­ìng, khai th¸c cña Tæng c«ng ty. Hai c¬ së ®¶m nhiÖm nhiÖm vô nµy hiÖn nay lµ XÝ nghiÖp A75 vµ A76. Theo nghÞ ®Þnh 04/CP cña ChÝnh phñ, ®©y lµ c¸c ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc (nghÜa lµ ngang hµng víi Hµng kh«ng quèc gia- Vietnam Airlines (VNA) nh­ng v× Tæng c«ng ty HKVN lÊy VNA lµm nßng cèt (VNA kh«ng cã bé m¸y m¸y riªng), Tæng gi¸m ®èc c«ng ty ®ång thêi lµ ng­êi thay mÆt nhµ n­íc lµm chñ së h÷u vµ qu¶n lý VNA. Nh­ vËy cã nghÜa lµ A75 lµ ®¬n vÞ phô thuéc VNA. §iÒu nµy m©u thuÉn víi quy ®Þnh cña JAR-145, theo ®ã, A75 vµ A75 ph¶i lµ ®¬n vÞ ®éc lËp víi VNA mµ cèt lâi lµ ®éc lËp vÒ tæ chøc nh©n sù, ®µo t¹o, huÊn luyÖn vµ tµi chÝnh. Thùc tÕ n¨m 1996, Tæng c«ng ty ®· gÆp ph¶i vÊn ®Ò nµy khi VNA ký hîp ®ång thuª h·ng Airbus b¶o d­ìng vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ b¶o d­ìng lo¹i m¸y bay A320 thêi h¹n lµ 2 n¨m. Theo ®Ò xuÊt cña Airbus, VNA ®· triÓn khai x©y dùng tæ chøc b¶o d­ìng theo m« h×nh 1 tæ chøc ®éc lËp ®Ó ®¸p øng JAR 145. KÕt qu¶ lµ VNA ®· kh«ng thÓ triÓn khai ®­îc theo hîp ®ång v× cã nhiÒu ý kiÕn kh«ng ñng hé. ViÖc thùc hiÖn theo m« h×nh 1 tæ chøc nh­ Airbus ®Ò xuÊt lµm biÕn mÊt 2 xÝ nghiÖp A75 vµ A76 trªn danh nghÜa, ®iÒu nµy tr¸i víi quyÕt ®Þnh cña ChÝnh phñ. Sau ®ã, Tæng c«ng ty ®· ph¶i lùa chän mét m« h×nh kh¸c, m« h×nh 1 + 2 (mét nhµ khai th¸c lµ VNA + hai nhµ b¶o d­ìng ®éc lËp lµ A75 vµ A76). Gi¶i ph¸p nµy phÇn nµo gi¶i quyÕt m©u thuÉn trªn nh­ng còng chØ cã tÝnh chÊt t×nh thÕ. VÒ l©u dµi, nh»m ®¸p øng tiªu chuÈn JAR 145, Tæng c«ng ty cÇn kiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ ®Ó thay ®æi c¬ cÊu tæ chøc, cã thÓ lµ thµnh lËp mét c«ng ty b¶o d­ìng kü thuËt dùa trªn c¬ së 2 xÝ nghiÖp A75 vµ A76. §©y sÏ lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp trong Tæng c«ng ty víi nhiÖm vô chÝnh lµ chuyªn b¶o d­ìng söa ch÷a c¸c m¸y bay, ®éng c¬ theo hîp ®ång kinh tÕ ®­îc ký kÕt víi VNA vµ c¸c kh¸ch hµng kh¸c. §©y còng lµ m« h×nh tiªn tiÕn mµ mét sè h·ng hµng kh«ng lín trong khu vùc ¸p dông; ­u ®iÓm lµ ®¶m b¶o sù ®iÒu hµnh liªn tôc cña Tæng gi¸m ®èc ®èi víi ho¹t ®éng cña ®éi m¸y bay, c«ng t¸c b¶o d­ìng tËp trung vÒ mét mèi do ®ã thuËn lîi trong qu¶n lý chi phÝ kü thuËt vµ ®Çu t­ träng t©m. 4.2. VÊn ®Ò lùa chän ®èi t¸c thÝch hîp ®Ó thùc hiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ VÊn ®Ò nµy liªn quan ®Õn h×nh thøc lùa chän ®èi t¸c ®Ó tiÕn hµnh chuyÓn giao c«ng nghÖ (CGCN). Thùc tÕ trong c¸c ®ît CGCN ®· thùc hiÖn ë Tæng c«ng ty HKVN nh÷ng n¨m qua, viÖc lùa chän ®èi t¸c ®­îc thùc hiÖn d­íi nhiÒu h×nh thøc: - ChØ ®Þnh ®èi t¸c- ¸p dông trong ®ît CGCN b¶o d­ìng kü thuËt m¸y bay A-300 cho xÝ nghiÖp A76. §èi t¸c lùa chän lµ Airbus ®­îc x¸c ®Þnh ngay tõ khi ký hîp ®ång thuª kh« 10 m¸y bay víi Aerostar Leasing. - §Êu thÇu - ¸p dông trong ®ît CGCN b¶o d­ìng kü thuËt m¸y bay B-767 cho xÝ nghiÖp A75. §èi t¸c tróng thÇu lµ ansett Worldwide. - ChØ ®Þnh dùa trªn kÕt qu¶ so s¸nh c¸c b¶n chµo hµng cña c¸c ®èi t¸c kh¸c nhau- ®­îc ¸p dông trong ®ît CGCN b¶o d­ìng d¹ng 4C/6y cho m¸y bay A-320 cña xÝ nghiÖp A76. §èi t¸c ®­îc lùa chän lµ Air France Industries (AFI). Qua kinh nghiÖm triÓn khai, h×nh thøc ®Êu thÇu kh«ng phï hîp víi c¸c dù ¸n liªn quan ®Õn CGCN b¶o d­ìng kü thuËt. Bëi v× ®Êu thÇu dùa vµo gi¸ cña ®èi t¸c ®Ó x¸c ®Þnh ng­êi tróng thÇu mµ th­êng c¸c ®èi t¸c nµy Ýt cã chuyªn m«n trong lÜnh vùc b¶o d­ìng kü thuËt. MÆc dï h×nh thøc nµy cã thÓ cã gi¸ thÊp nhÊt nh­ng ®Ó kh¾c phôc nh÷ng khuyÕt ®iÓm cña ®èi t¸c tróng thÇu, chóng ta ph¶i tr¶ gi¸ c¶ vÒ chi phÝ vµ thêi gian thùc hiÖn (chi phÝ c¬ héi). Nh­ tr­êng hîp cña ®èi t¸c ansett Worldwide lµ mét vÝ dô. Ansett lµ ®èi t¸c kh«ng cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc b¶o d­ìng m¸y bay v× vËy sau khi tróng thÇu hä ®· thuª ®èi t¸c thø ba thùc hiÖn mét phÇn cña néi dung hîp ®ång cam kÕt. Sau 2 th¸ng triÓn khai Vietnam Airlines ®· ph¸t hiÖn r»ng Ansett kh«ng thùc hiÖn ®óng c¸c cam kÕt trong hîp ®ång v× thùc tÕ hä kh«ng cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn cam kÕt ®ã. V× vËy VNA ®· ph¶i chÊm døt hîp ®ång vµ lùa chän Royal Brunei ®Ó thay thÕ. Vµ Royal Brunei ®· thùc hiÖn tèt hîp ®ång do hä cã kinh nghiÖm trong kh©u b¶o d­ìng m¸y bay B767. Song thêi gian cña ®ît chuyÓn giao ph¶i chËm h¬n 2 th¸ng do hËu qu¶ cña viÖc Ansett kh«ng triÓn khai ®­îc khèi l­îng c«ng viÖc trong thêi gian ®Çu. Víi h×nh thøc chØ ®Þnh ®èi t¸c, chóng ta cã ®iÒu kiÖn t×m hiÓu, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng vµ kinh nghiÖm cña c¸c ®èi t¸c, qua ®ã lùa chän ®èi t¸c thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i, tõng ®ît chuyÓn giao c«ng nghÖ vµ hiÖu qu¶ cao h¬n. Thùc tÕ lµ c¸c ®èi t¸c Airbus vµ AFI lµ nh÷ng ®èi t¸c lín cã tiÒm n¨ng vµ kinh nghiÖm b¶o d­ìng m¸y bay A320 nªn hä thùc hiÖn c¸c ®ît CGCN kÓ trªn rÊt tèt, ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ thêi gian. Cã thÓ nãi, lùa chän ®èi t¸c cã ¶nh h­ëng quan träng tíi chÊt l­îng vµ tiÕn ®é cña qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ. Do ®ã Tæng c«ng ty HKVN cÇn chó ý ®Õn kh©u xö lÝ, thu thËp th«ng tin ®èi t¸c trªn c¬ së ®ã Tæng c«ng ty cã nh÷ng lùa chän ®óng ®¾n ®Ó ®¶m b¶o r»ng c«ng nghÖ nhËn ®­îc xøng ®¸ng víi tiÒn b¹c, thêi gian vµ c«ng søc ®· bá ra. 4.3. Ph¸t huy néi lùc ®Ó ®¶m b¶o tÝnh bÒn v÷ng cña chuyÓn giao c«ng nghÖ. Qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ kü thuËt b¶o d­ìng m¸y bay th­êng diÔn ra trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh, trong ®ã c¸c vÞ trÝ chñ chèt trong c¸c kh©u tõ ®iÒu hµnh ®Õn t¸c nghiÖp ®Òu do c¸c chuyªn gia n­íc ngoµi ®¶m nhiÖm. KÕt thóc qu¸ tr×nh CGCN, phÇn lín c¸c chuyªn gia n­íc ngoµi ®­îc rót ®i, chØ mét sè rÊt Ýt ®­îc gi÷ l¹i nh­ng chØ ®ãng vai trß t­ vÊn. Toµn bé qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh vµ t¸c nghiÖp ®Òu do c¸n bé vµ nh©n viªn kü thuËt ViÖt Nam ®¶m nhiÖm. Tuy nhiªn c«ng nghÖ b¶o d­ìng kü thuËt m¸y bay cã ®Æc thï riªng- ®ã lµ mét hÖ thèng tËp hîp cña nhiÒu kh©u tæ chøc, nh©n sù, quy tr×nh, ph­¬ng tiÖn thiÕt bÞ cho ®Õn kü n¨ng cña tõng c¸n bé, nh©n viªn kü thuËt. HÖ thèng nµy chØ ®­îc c¸c nhµ chøc tr¸ch Hµng kh«ng phª chuÈn trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (6 th¸ng ®Õn 1 n¨m). Sau ®ã, nhµ chøc tr¸ch hµng kh«ng sÏ tæ chøc kiÓm tra l¹i toµn bé vµ chØ cÇn mét kh©u kh«ng ®¸p øng th× cã thÓ rót phª chuÈn tõng phÇn hoÆc toµn bé hÖ thèng. §èi víi Tæng c«ng ty HKVN, viÖc duy tr× ®­îc sù æn ®Þnh cña c¶ hÖ thèng kh«ng ph¶i lµ ®¬n gi¶n. Nh÷ng yÕu tè thay ®æi lu«n xuÊt hiÖn, trong ®ã ph¶i kÓ tíi yÕu tè con ng­êi. C«ng nghÖ vµ kü thuËt tuy khã vµ lu«n lu«n biÕn ®æi cã quy luËt, cßn ý chÝ con ng­êi rÊt khã l­êng. C¸n c¸n bé nh©n viªn kü thuËt ®­îc phª chuÈn nh­ng cø 6 th¸ng hoÆc 1 n¨m sau ph¶i tr¶i qua 1 kú s¸t h¹ch vµ v× nhiÒu nguyªn nh©n hä cã thÓ bÞ thu håi chøng chØ. NÕu nhiÒu ng­êi bÞ nh­ vËy th× c¶ hÖ thèng sÏ kh«ng ®­îc ®¸p øng. V× vËy, muèn ®¶m b¶o ch¾c ch¾n nhÊt cho tÝnh bÒn v÷ng cña c¸c thµnh qu¶ CGCN mµ chóng ta ®· ®¹t ®­îc th× Tæng c«ng ty cÇn ph¶i ph¸t huy tèi ®a néi lùc mµ chñ yÕu lµ con ng­êi, hay nãi c¸ch kh¸c lµ ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc vµ trÝ tuÖ cña nh÷ng c¸n bé nh©n viªn kü thuËt, khÝch lÖ hä phÊn ®Êu v× toµn tËp thÓ. KÕt luËn Nh÷ng n¨m võa qua, Tæng c«ng ty HKVN ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc, ®Æc biÖt lµ tr×nh ®é c«ng nghÖ trong lÜnh vùc vËn t¶i hµng kh«ng, do ®ã ®· n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Tæng c«ng ty. Trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®Õn n¨m 2010, Tæng c«ng ty mét mÆt cÇn kh¾c phôc nh÷ng mÆt h¹n chÕ hiÖn t¹i, mÆt kh¸c ph¶i ph¸t huy nh÷ng thÕ m¹nh, thµnh tùu ®¹t ®­îc cña m×nh ®Ó cã thÓ tiÕp tôc ph¸t triÓn v÷ng ch¾c trong m«i tr­êng c¹nh tranh quèc tÕ ngµy cµng khèc liÖt. §Æc biÖt, khoa häc- c«ng nghÖ sÏ ®ãng vai trß lµ ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty víi môc tiªu lµ trë thµnh mét h·ng hµng kh«ng hiÖn ®¹i ngang tÇm khu vùc vµ thÕ giíi. Trong luËn v¨n nµy, t«i còng muèn ®em l¹i mét c¸i nh×n kh¸i qu¸t vÒ hiÖn tr¹ng ph¸t triÓn c«ng nghÖ cña Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam, thÊy ®­îc nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc cña qu¸ tr×nh ®æi míi theo h­íng ­u tiªn chuyÓn giao c«ng nghÖ n­íc ngoµi, tiÕn th¼ng vµo c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña Tæng c«ng ty. Tuy nhiªn, luËn v¨n míi ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò chuyÓn giao c«ng nghÖ trong lÜnh vùc khai th¸c b¶o d­ìng kü thuËt m¸y bay vµ ®iÒu hµnh bay, v× thêi gian h¹n hÑp nªn ch­a thÓ xem xÐt nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c nh­: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong qu¶n lý hµnh chÝnh vµ nghiªn cøu khoa häc. T«i rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n quan t©m. Mét lÇn n÷a, t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n toµn thÓ thÇy c« gi¸o cïng c¸c c¸n bé cña Tæng c«ng ty ®· gióp ®ì ®Ó t«i cã thÓ hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp. Tµi liÖu tham kh¶o: 1. Gi¸o tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ- PGS.TS. Vò ChÝ Léc- 1998 2. CÈm nang chuyÓn giao c«ng nghÖ- NXB Khoa häc vµ kü thuËt- 2001 3. LuËt d©n sù ViÖt Nam 4. NghÞ ®Þnh 45//1998/N§- CP (1- 7- 1998) 5. Th«ng t­ 1254/1999/TT- BKHCNMT (12- 7- 1999) 6. Ph¸p lÖnh chuyÓn giao c«ng 7. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn Tæng c«ng ty Hµng kh«ng ViÖt Nam giai ®o¹n 2001- 2010 (n¨m 2000) 8. NghÞ quyÕt §¹i héi ®¹i biÓu §¶ng bé Tæng c«ng ty HKVN lÇn thø 2 nhiÖm kú 2003- 2008 (n¨m 2003) 9. T¹p chÝ Hµng kh«ng ViÖt Nam n¨m 2002: sè 1, 4, 5, 6 n¨m 2003: sè 1, 2, 3, 4, 6, 7, 9 10.Th«ng tin hµng kh«ng (c¸c sè 1, 3, 16, 28 n¨m 2003) 11.Website cña bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­: www. mpi.gov.vn ._.