Chiến lược và Giải pháp Phát triển Du lịch ở Việt Nam giai đoạn 2001 – 2010

Môc Lôc KÕt luËn Tµi liÖu tham kh¶o Lêi më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi Du lÞch lµ sø gi¶ cña hoµ b×nh, h÷u nghÞ vµ hîp t¸c gi÷a c¸c quèc gia, c¸c d©n téc. Trªn thÕ giíi, du lÞch ®­îc xem lµ mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ hµng ®Çu, ph¸t triÓn víi tèc ®é cao, thu hót ®­îc nhiÒu quèc gia tham gia v× nh÷ng lîi Ých to lín vÒ kinh tÕ – x· héi mµ nã ®em l¹i. §iÒu nµy cµng thÓ hiÖn râ h¬n tr­íc xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ nÒn kinh tÕ. Trong 40 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, ®Æc biÖt tõ n¨m 1990, Du lÞch ViÖt Nam ®· cã b­íc ph¸t triÓn v­ît bËc, nhanh chãng thu hÑp kho¶ng c¸ch víi c¸c n­íc trong khu vùc, trë thµnh ngµnh kinh tÕ quan träng trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, gãp phÇn tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh ®æi míi vµ héi nhËp quèc tÕ cña ®Êt n­íc. Tuy nhiªn bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc, Du lÞch ViÖt Nam cßn cã nh÷ng khã kh¨n, h¹n chÕ, ph¸t triÓn ch­a t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng du lÞch to lín cña ®Êt n­íc. ViÖt Nam còng ®­îc ®¸nh gi¸ lµ mét ®Êt n­íc rÊt an toµn, æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ xøng ®¸ng lµ “§iÓm ®Õn cña thiªn niªn kû míi” ChÝnh v× vËy, sè l­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn víi ViÖt Nam tÝnh tõ n¨m 1990 ®Õn 1999, t¨ng 7,5 lÇn, tõ 250 ngh×n l­ît lªn tíi 1,78 triÖu l­ît; tõ n¨m 2000 cho tíi 2002, ®· t¨ng tõ 2,1 triÖu l­ît lªn tíi 2,6 triÖu l­ît kh¸ch. Tuy nhiªn, nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i vÒ c«ng t¸c qu¶n lý cÊp Nhµ n­íc, tay nghÒ cña ®éi ngò nh÷ng ng­êi lµm du lÞch, thêi gian cÊp Visa, c­íc phÝ viÔn th«ng, h¬n n÷a sù thiÕu æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ khu vùc Trung §«ng, chiÕn tranh Iraq vµ ®Æc biÖt dÞch cóm l¹ g©y viªm ®­êng h« hÊp cÊp võa x¶y ra t¹i Hµ néi còng ®· phÇn nµo ¶nh h­ëng tíi sù ph¸t triÓn cña nghµnh du lÞch ViÖt Nam hiÖn nay. Do vËy, ®Ó cã ®­îc nh÷ng gi¶i ph¸p ®óng ®¾n nh»m ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam trong thêi gian tíi, chóng ta cÇn ®­a ra sù ®¸nh gi¸ tæng quan vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng du lÞch ViÖt Nam lµ mét viÖc lµm hÕt søc cÇn thiÕt. 2. Môc ®Ých nghiªn cøu §¸nh gi¸ tæng qu¸t t×nh h×nh vµ xu thÕ ph¸t triÓn du lÞch cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi vµ khu vùc trong nh÷g n¨m gÇn ®©y. Ph©n tÝch thùc tr¹ng ho¹t ®éng du lÞch ë ViÖt Nam, ®­a ra nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i vµ nguyªn nh©n. §Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng du lÞch ë ViÖt Nam trong thêi gian tíi. 3. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu Trong bµi kho¸ luËn nµy, em ®· sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p tæng hîp, th«ng kª, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vµ so s¸nh. 4. Bè côc kho¸ luËn Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn vµ tµi liÖu tham kh¶o, kho¸ luËn gåm cã 3 ch­¬ng: Ch­¬ng I: Du lÞch vµ Nh÷ng VÊn ®Ò C¬ b¶n vÒ Du lÞch Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng Ho¹t ®éng cña Du lÞch Quèc tÕ ë ViÖt Nam tõ n¨m 1990 Ch­¬ng III: ChiÕn l­îc vµ Gi¶i ph¸p Ph¸t triÓn Du lÞch ë ViÖt Nam giai ®o¹n 2001 – 2010. Trong qu¸ tr×nh viÕt kho¸ luËn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong ®­îc thÇy c« cïng b¹n bÌ gãp ý, chØ b¶o cho kiÕn thøc cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Nh©n dÞp nµy, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n, ThÇy gi¸o h­íng dÉn - Th¹c sÜ NguyÔn Quang Minh ®· nhiÖt t×nh chØ b¶o vµ cung cÊp nhiÒu tµi liÖu quý gi¸ cho bµi kho¸ luËn cña em ®­îc hoµn thµnh tèt ®Ñp. Em còng xin ®­îc göi lêi c¶m ¬n tíi c¸c c« chó c¸n bé cña Tæng Côc Du lÞch ViÖt Nam vµ thÇy c« khoa Kinh TÕ Ngo¹i Th­¬ng ®· gióp ®ì ®Ó em hoµn thiÖn bµi kho¸ luËn nµy. Hµ néi, th¸ng 5 n¨m 2003. Ch­¬ng I Du lÞch vµ Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña du lÞch Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n cña du lÞch LÞch sö cña du lÞch Tõ xa x­a, con ng­êi ®· ®i l¹i, hÇu hÕt lµ ®Ó tr¸nh ®ãi hoÆc rÐt. Nh÷ng dÊu tÝch cña hä ®­îc ph©n bè kh¸ réng r·i. Ch¼ng h¹n nh­, nh÷ng di tÝch ho¸ th¹ch cña loµi ng­êi ®Çu tiªn, Loµi ng­êi ®øng th¼ng (Homo erectus) ®· ®­îc t×m thÊy ë T©y ¢u, Ch©u Phi, Trung Quèc vµ Java. Sù kiÖn ®¸ng chó ý nµy cho thÊy kh¶ n¨ng ®¸ng nÓ cña nh÷ng con ng­êi cæ x­a ®· ®i mét kho¶ng c¸ch kinh ng¹c d­íi nh÷ng ®iÒu kiÖn cßn rÊt nguyªn thuû. ViÖc ph¸t minh ra tiÒn cña ng­êi Xume (Babylonia) vµ sù ph¸t triÓn th­¬ng m¹i, kho¶ng ®Çu n¨m 4000, cã lÏ ®· ®¸nh dÊu thêi kú ®Çu cña mét kû nguyªn du lÞch hiÖn ®¹i. Ng­êi Xume kh«ng nh÷ng lµ ng­êi ®Çu tiªn cã ®­îc ý t­ëng cña tiÒn vµ sö dông nã trong viÖc trao ®æi kinh doanh, hä cßn ph¸t minh ra ch÷ viÕt vµ b¸nh xe, nh­ vËy hä ph¶i ®­îc coi lµ nh÷ng ng­êi s¸ng lËp ra ngµnh du lÞch; giê ®©y con ng­êi cã thÓ chi tr¶ cho viÖc ®i l¹i vµ ¨n nghØ hoÆc lµ b»ng tiÒn hoÆc lµ trao ®æi còng ®­îc. N¨m ngµn n¨m vÒ tr­íc, nh÷ng chuyÕn th¸m hiÓm ®· xuÊt hiÖn vµ ®­îc tæ chøc tõ ®Êt n­íc Ai CËp. Cã lÏ chuyÕn ®i ®Çu tiªn ®­îc tiÕn hµnh v× nh÷ng môc ®Ých cña hoµ b×nh vµ chuyÕn ®i nµy ®· ®­îc thùc hiÖn bëi N÷ Hoµng Hatshepsut tíi nh÷ng m¶nh ®Êt cña ng­êi Punt (Nay lµ Somalia) vµo n¨m 1490 tr­íc C«ng Nguyªn. Nh÷ng miªu t¶ vÒ chuyÕn ®i cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng nµy ®· ®­îc kh¾c nghi trªn t­êng cña §Òn Deit El Bahari ë Luxor. Nh÷ng b¶n ch÷ viÕt vµ c¸c bøc phï ®iªu lµ mét trong nh÷ng c«ng tr×nh nghÖ thuËt quý nhÊt vµ vµ ®«ng ®¶o mäi ng­êi ®Òu th¸n phôc vÒ vÎ ®Ñp l¹ kú vµ nh÷ng ®Æc tr­ng nghÖ thuËt. ë Thebes cã nhiÒu bøc t­îng cña Memnon ®­îc ®Æt trªn kÖ kh¾c tªn nh÷ng ng­êi du lÞch ng­êi Hy L¹p vµo thÕ kû 5 tr­íc C«ng Nguyªn. Ng­êi Phi Ni Xi (Phoenicians) cã lÏ lµ nh÷ng ng­êi du lÞch th­¬ng m¹i ®Çu tiªn víi suy nghÜ r¸t tiÕn bé. Hä ®· ®i tõ n¬i nµy sang n¬i kh¸c víi vai trß lµ nh÷ng th­¬ng nh©n. Du lÞch còng sím xuÊt hiÖn ë c¸c n­íc Ph­¬ng §«ng, ®Æc biÖt lµ Trung Quèc vµ Ên §é, v× bu«n b¸n trao ®æi ë nh÷ng n­íc nµy còng rÊt ph¸t triÓn. Nh÷ng ng­êi Du lÞch ®Çu tiªn Nh÷ng ng­êi Ch©u §¹i D­¬ng Nãi vÒ nh÷ng chuyÕn ®i ®Çu tiªn, th× nh÷ng chuyÕn ®i ë Ch©u §¹i D­¬ng thËt ®¸ng kh©m phôc. Nh÷ng con thuyÒn nhá, kh«ng dµi qóa 12 mÐt ®· ®­îc sö dông cho nh÷ng chuyÕn ®i tõ §«ng Nam ¸ qua vïng Micronesia qua Th¸i B×nh D­¬ng tíi nh÷ng hßn ®¶o cña ng­êi Mackiz¬ (Marquesas Islands) vµ cña ng­êi Tuamoto Archipelago. Kho¶ng 500 n¨m sau c«ng nguyªn, nh÷ng ng­êi thuéc quÇn ®¶o Polinedi (Polynesian) tõ Mackiz¬ ®i Hawaii, mét chÆng ®­êng h¬n 2000 dÆm. Kinh nghiÖm hµng h¶i ®· ®­îc trau dåi tõ c¸ch quan s¸t vÞ trÝ cña mÆt trêi vµ nh÷ng v× sao. Nãi ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò vÒ cung cÊp n­íc ngät vµ thùc phÈm, th× cuéc du ngo¹n trªn biÓn nh­ thÕ nµy thËt ®¸ng kinh ng¹c. Ng­êi §Þa Trung H¶i §èi víi nguån gèc cæ x­a cña nÒn v¨n minh Ch©u ¢u nµy, nh÷ng chuyÕn ®i cã môc ®Ých bu«n b¸n, th­¬ng m¹i, t«n gi¸o, ch÷a bÖnh tËt, hay gi¸o dôc ®· ph¸t triÓn rÊt sím. Cã kh¸ nhiÒu dÉn chiÕu vÒ nh÷ng ®oµn l¸i bu«n vµ th­¬ng nh©n trong cuèn Kinh Cùu ¦íc (Old Testament). Ch¼ng h¹n nh­ Noah cïng víi con thuyÒn lín cña anh ®· trë thµnh ng­êi thùc hiÖn chuyÕn du ngo¹n ®Çu tiªn, tuy nhiªn hµnh kh¸ch cña anh ta ®a sè míi chØ lµ ®éng vËt. Ng­êi Rome cæ ®· t¹o nªn mét trang sö míi cho ngµnh du lÞch. Sù h­ng thÞnh cña ®Õ quèc La M· cæ ®¹i vµ quyÒn lùc hïng m¹nh lµ nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n cho du lÞch ph¸t triÓn. §Ó qu¶n lý ®Õ chÕ cña hä, ng­êi La M· ®· x©y dùng mét hÖ thèng ®­êng x¸ ®Ó cã thÓ ®i du lÞch kho¶ng 100 dÆm mét ngµy b»ng c¸ch sö dông xe ngùa ®Æt ë c¸c tr¹m c¸ch nhau 5 ®Õn 6 dÆm. Ng­êi La m· còng hµnh tr×nh ®Ó th¨m c¸c ®Òn thê næi tiÕng trong khu vùc §Þa Trung H¶i, ®Æc biÖt c¸c kim tù th¸p vµ nhiÒu c«ng tr×nh cña Ai CËp. Hy L¹p vµ c¸c n­íc ë Ch©u ¸ lµ ®iÓm ®Õn phæ biÕn. Sù h­ng thÞnh cña ®Õ chÕ La M·, ph¸t triÓn ®­êng x¸, c¸c ®iÓm thu hót du kh¸ch, nhu cÇu nghØ ng¬i, quan s¸t thµnh phè, vµ nhu cÇu du lÞch t¹o ra nhu cÇu ¨n nghØ vµ c¸c dÞch vô du lÞch kh¸c t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc h×nh thµnh khu«n mÉu sím cña du lÞch. ë Ch©u ¸, b¾t ®Çu b»ng viÖc thiÕt lËp mét chÝnh phñ do Alexander §¹i §Õ ë Ephesus (b©y giê lµ Thæ NhÜ Kú) vµo n¨m 334 tr­íc C«ng Nguyªn. §· cã kho¶ng 700.000 kh¸ch du lÞch tô tËp ë Ephesus chØ v× mét lý do rÊt ®¬n gi¶n lµ ®Ó ®­îc gi¶i trÝ xem nh÷ng ng­êi nhµo lén, xiÕc thó, xiÕc tung høng, ¶o thuËt. Ephesus ®· trë thµnh mét trung t©m bu«n b¸n sÇm uÊt vµ d­íi thêi Alexander, ®©y lµ mét trong nh÷ng thµnh phè quan träng nhÊt cña thÕ giíi cæ ®¹i. Kh¸ch du lÞch chØ muèn ®i tíi nh÷ng n¬i an toµn vµ tho¶i m¸i. Khi nh÷ng ®Õ chÕ nµy cßn ë ®Ønh cao, du lÞch rÊt ph¸t triÓn vµ viÖc ®i l¹i thuËn lîi. Gi¶i trÝ d­íi n­íc vµ c¸c kú nghØ hÌ ®· rÊt phæ biÕn vµ ®­îc tiÕp tôc tån t¹i cho tíi ngµy nay. Nh­ng khi ®Õ chÕ suy tµn th× du lÞch còng nh­ vËy. Giíi th­îng l­u ®· gi¶m ®¸ng kÓ, ®­êng x¸ bÞ h­ háng, t×nh h×nh an ninh vïng n«ng th«n kh«ng ®¶m b¶o v× c­íp bãc, trém c¾p, vµ bän du thñ du thùc. Du kh¸ch kh«ng bao giê thÝch ®i ®Õn nh÷ng n¬i thiÕu an toµn. Ng­êi Ch©u ¢u Sù sôp ®æ cña §Õ chÕ La M· vµo thÕ kû thø 4 vµ thø 5 ®­îc gäi lµ th¶m ho¹ cña du lÞch ë Ch©u ¢u. Vµo thêi kú Trung Cæ (tõ khi ®Õ chÕ La M· Ch©u ¢u xôp ®æ n¨m 476 sau C«ng Nguyªn cho tíi khi b¾t ®Çu cña mét kû nguyªn míi, 1450 sau C«ng Nguyªn) chØ cã nh÷ng ng­êi phiªu l­u nh¸t míi ®i du lÞch. ChuyÕn ®i nµo trong thêi gian nµy còng nguy hiÓm, kh«ng ai kÕt hîp du lÞch víi gi¶i trÝ. ChØ cã mét sù ngo¹i lÖ ®Æc biÖt trong thêi kú kh«ng cã du lÞch ë Ch©u ¢u ®ã lµ nh÷ng cuéc thËp tù trinh (Crusades). §Õn cuèi thêi Trung Cæ, mét sè l­îng lín nh÷ng ng­êi hµnh h­¬ng ®i tíi nh÷ng vïng chÝnh cña Ch©u ¢u, vµ du lÞch l¹i trë thµnh c«ng cô gi¶i trÝ. Tuy nhiªn, nã vÉn bÞ chÕ ngù bëi nh÷ng ®éng c¬ t«n gi¸o. KÓ tõ thêi du môc cña ng­êi th­îng cæ, con ng­êi ®· ®i du lÞch kh¾p mäi n¬i trªn ®Þa cÇu. Tõ thêi kú cña nh÷ng nhµ th¸m hiÓm Marco Polo vµ Christopher Columbus ®Õn nay, du lÞch ®· ph¸t triÓn liªn tôc. Vµo thÕ kû XX, sù ph¸t minh ra « t«, m¸y bay vµ thiÕt lËp c¸c chuyÕn bay quèc tÕ ®· lµm du lÞch t¨ng tr­ëng nhanh chãng. Du thuyÒn, xe buýt, tµu ho¶ hiÖn ®¹i, c¸c khu nghØ ng¬i ®· t¹o nh÷ng b­íc ph¸t triÓn nhanh cho du lÞch. B¶n ChÊt Cña Du LÞch 2.1 XÐt tõ gãc ®é nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch Khi ®· cã ®­îc mét kho¶n tiÒn nhÊt ®Þnh ®Ó chi tr¶ cho nh÷ng chi phÝ dù kiÕn, mét kho¶ng thêi gian rçi, tuú theo nhu cÇu vµ së thÝch cña mçi ng­êi, ®Þa ®iÓm vµ ho¹t ®éng ®­îc lùa chän sÏ t­¬ng øng víi nhu cÇu cña du kh¸ch lóc ®ã. Cã thÓ lµ th¨m quan danh lam th¾ng c¶nh, di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸ lÔ héi, phong tôc tËp qu¸n… còng cã thÓ lµ chuyÕn th¨m b¹n bÌ, ng­êi th©n, nghØ m¸t, kÕt hîp víi an d­ìng, ch÷a bÖnh… mµ kh«ng ph¶i v× môc ®Ých sinh lêi. Cïng víi hiÖn t­îng bïng næ kh¸ch du lÞch, ngµy nay nhu cÇu cña kh¸ch ngµy cµng ®a d¹ng vµ ®ßi hái cao. Kh«ng chØ dõng l¹i ë nhu cÇu ¨n ë, ®i l¹i, th¨m quan mµ cßn yªu cÇu c¸c ch­¬ng tr×nh du lÞch ®Æc s¾c, chÊt l­îng cao ®Ó hä cã thÓ tËn h­ëng nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn, vËt chÊt cã tÝnh v¨n ho¸ cao, thËt ®Æc s¾c, kh¸c l¹ so víi quª h­¬ng hä. Ngoµi viÖc ph¶i ®¸p øng c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn, h¹ tÇng c¬ së, s©n bay, bÕn c¶ng hiÖn ®¹i, du kh¸ch cßn cã nhu cÇu ®i trªn c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn thèng nh­ thuyÒn rång, voi, xe ngùa… §Êy lµ mét c¸ch ®Ó du kh¸ch t×m thÊy nh÷ng c¸i riªng, l¹ mµ ë quª h­îng hä kh«ng cã. Ng­êi kinh doanh nªn t×m kiÕm vµ s¸ng t¹o nh»m ®¸p øng tèi ­u nh÷ng nhu cÇu cña du kh¸ch nh»m ngµy cµng thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch du lÞch h¬n. Tãm l¹i, xÐt tõ gãc ®é nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch: B¶n chÊt ®Ých thùc cña du lÞch lµ du ngo¹n ®Ó thÈm nhËn nh÷ng gi¸ trÞ vËt chÊt vµ tinh thÇn cã tÝnh v¨n ho¸ cao, kÓ c¶ viÖc kÕt hîp víi ch÷a bÖnh, ch¬i thÓ thao, th¨m viÕng, c«ng t¸c, dù héi nghÞ, héi th¶o, häc tËp hay nghiªn cøu khoa häc… 2.2 XÐt tõ gãc ®é chÝnh s¸ch ph¸t triÓn du lÞch quèc gia ë nh÷ng n­íc cã nÒn du lÞch ph¸t triÓn nh­ Ph¸p, Mü, Italia, NhËt… chóng ta thÊy hä ®Òu dùa trªn nh÷ng nÒn t¶ng: tiÒm n¨ng nh©n v¨n bao gåm tiÒm n¨ng vÒ c¸c di tÝch lÞch sö, di tÝch v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n, lÔ héi… vµ tiÒm n¨ng thiªn nhiªn nh­ c¶nh quan ®Êt n­íc, hÖ sinh th¸i ®éng thùc vËt, khÝ hËu, thæ nh­ìng, s«ng ngßi, hang ®éng… Tõ nh÷ng tiÒm n¨ng ®ã ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc ph¸t triÓn du lÞch, ®Çu t­ x©y dùng thiÕt bÞ c¬ së h¹ tÇng t­¬ng øng nh­ s©n bay, bÕn c¶ng, ®­êng x¸, kh¸ch s¹n, xe cé… t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm du lÞch ®éc ®¸o, hÊp dÉn. 2.3 XÐt tõ gãc ®é s¶n phÈm du lÞch NhiÒu t¸c gi¶ ®· ®­a ra c¸c c¸ch s¾p xÕp nh÷ng s¶n phÈm du lÞch vµ nh÷ng thµnh phÇn t¹o nªn chóng. Ch¼ng h¹n nh­ nhµ nghiªn cøu kinh tÕ häc ng­êi Mü J.Krippendorf trong t¸c phÈm “Marketing vµ Du lÞch” ®· chia s¶n phÈm du lÞch thµnh 4 nhãm sau: Nh÷ng thµnh phÇn tù nhiªn: KhÝ hËu, phong c¶nh, ®Þa h×nh ®éng thùc vËt, t×nh h×nh ®Þa d­. Nh÷ng ho¹t ®éng cña con ng­êi: Ng«n ng÷, t×nh c¶m, lßng hiÕu kh¸ch, v¨n ho¸ truyÒn thèng d©n gian. H¹ tÇng c¬ së nãi chung: HÖ thèng giao th«ng, viÔn th«ng, cung cÊp ®iÖn n­íc. Trang thiÕt bÞ du lÞch: Chç ë, n¬i gi¶i trÝ, c¸c cöa hµng b¸n ®å l­u niÖm… Tuy nhiªn d­íi ®©y lµ mét trong nh÷ng c¸ch s¾p xÕp tµi nguyªn ®Çy ®ñ nhÊt tr×nh bµy trong mét b¸o c¸o cña Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi, xoay quanh 7 vÊn ®Ò quan träng: Di s¶n tù nhiªn Di s¶n n¨ng l­îng Di s¶n vÒ con ng­êi ®­îc ph©n chia thµnh c¸c phÇn: C¸c d÷ liÖu d©n téc häc, ®iÒu kiÖn sèng, quan ®iÓm, t©m tÝnh cña d©n c­ ®èi víi hiÖn t­îng du lÞch vµ c¸c d÷ liÖu v¨n ho¸. Nh÷ng h×nh th¸i vÒ thiÕt chÕ, chÝnh trÞ, ph¸p chÕ, hµnh chÝnh. Nh÷ng h×nh th¸i x· héi, nhÊt lµ c¬ cÊu x· héi cña ®Êt n­íc, sù tham gia cña d©n chóng vao nÒn d©n chñ trong n­íc, sù s¾p ®Æt thêi gian lµm viÖc vµ nghØ ng¬i, nh÷ng ngµy nghØ cã l­¬ng, tr×nh ®é vµ c¸c tËp tôc vÒ gi¸o dôc, y tÕ vµ vui ch¬i. Nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp vµ mäi dÞch vô, c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ trang bÞ: h¹ tÇng c¬ së ®Æc tr­ng cña vui ch¬i gi¶i trÝ. Nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh. Dï s¶n phÈm du lÞch ®­îc s¾p xÕp theo nguyªn t¾c nµo ®i n÷a, chóng ta vÉn thÊy r»ng ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh du lÞch, ®Ó cã ®­îc mét s¶n phÈm du lÞch ®¹t chÊt l­îng cao, ®ßi hái ng­êi thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh du lÞch (ng­êi h­íng dÉn viªn) cã kh¶ n¨ng ng«n ng÷ vµ am hiÓu s©u s¾c gi¸ trÞ v¨n ho¸, gi¸ trÞ thiªn nhiªn vµ ph­¬ng ph¸p tæ chøc c¸c ®oµn du lÞch. 2.4 XÐt tõ gãc ®é t×m kiÕm thÞ tr­êng: §Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh du lÞch, nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c du lÞch lu«n ®Æt môc tiªu ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch lªn hµng ®Çu. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy, ng­êi lµm du lÞch cÇn nghiªn cøu nhu cÇu cña du kh¸ch. §¸p øng nhu cÇu cña du kh¸ch tøc lµ lµm c«ng t¸c du lÞch thµnh c«ng trong viÖc thu hót du kh¸ch ®Õn víi m×nh, tõ ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng më réng thÞ tr­êng, t¹o tiÒn ®Ò cho sù t×m kiÕm thÞ tr­êng míi. 2.5 XÐt tõ tû lÖ kh¸ch du lÞch Tû lÖ kh¸ch du lÞch ®Õn mét n­íc nµo ®ã cao h¬n so víi n­íc kh¸c kh«ng h¼n n­íc ®ã cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn mµ chÝnh lµ bëi n­íc ®ã cã mét nÒn kinh tÕ du lÞch ph¸t triÓn. Chóng ta cÇn ph¶i ph©n biÖt râ ngµnh kinh tÕ du lÞch víi c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c, ph©n biÖt nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch víi kh¸ch kinh tÕ. §iÒu lµm kh¸ch du lÞch ®Õn th¨m quan mét n­íc nhiÒu h¬n so víi n­íc kh¸c lµ do n­íc ®ã cã tiÒm n¨ng nh©n v¨n vµ tiÒm n¨ng thiªn nhiªn giµu cã, cã quèc s¸ch ph¸t triÓn du lÞch ®óng ®¾n, tho¶ m·n ®­îc tèi ­u nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch. Hä cã thÓ th­ëng thøc nhiÒu c¶nh ®Ñp næi tiÕng, truyÒn thèng v¨n ho¸ l©u ®êi, nhiÒu di tÝch lÞch sö, t«n gi¸o, kiÕn tróc nghÖ thuËt ®Æc s¾c. ChÝnh nh÷ng gi¸ trÞ v¨n ho¸, tinh thÇn ®ã ®· l«i quèn, thu hót hä ®i du lÞch. §ã còng chÝnh lµ b¶n chÊt cña du lÞch mµ chóng ta muèn t×m hiÓu. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n cña du lÞch Tæng thèng Mexico Gustavo Diaz Ordaz ®· tõng nãi: “ThÕ giíi ®õng bao giê coi du lÞch chØ ®¬n thuÇn lµ mét ngµnh kinh doanh, mµ ph¶i coi ®©y lµ mét ph­¬ng thøc ®Ó con ng­êi cã thÓ biÕt vµ hiÓu lÉn nhau; viÖc hiÓu ®­îc nhau cña con ng­êi lµ b¶n chÊt quan träng nhÊt cña thÕ giíi thùc t¹i”. Du lÞch cã thÓ ®­îc ®Þnh nghÜa lµ ngµnh khoa häc, nghÖ thuËt vµ ngµnh kinh doanh b»ng c¸ch thu hót vµ chuyªn chë kh¸ch th¨m quan, cung cÊp n¬i ¨n nghØ vµ ®¸p øng nhu cÇu vµ ­íc muèn cña du kh¸ch mét c¸ch tèt nhÊt. Mäi cè g¾ng nh»m ®Þnh nghÜa vÒ du lÞch vµ m« t¶ bao qu¸t vÒ ph¹m vi cña lÜnh vùc du lÞch ®Òu ph¶i xÐt ®Õn c¸c nhãm ng­êi kh¸c nhau tham gia vµ chÞu ¶nh h­ëng bëi nÒn c«ng nghiÖp nµy. Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c nhãm nµy rÊt quan träng cho viÖc ®­a ra mét ®Þnh nghÜa toµn diÖn. Bèn mèi liªn hÖ kh¸c nhau cña du lÞch ®­îc ph©n biÖt nh­ sau: 1.Kh¸ch Du LÞch (The Tourist): Kh¸ch du lÞch cã nhiÒu nhu cÇu kh¸c nhau vÒ tinh thÇn vÒ vËt chÊt vµ muèn nhËn ®­îc sù tho¶ m·n. B¶n chÊt cña nh÷ng vÊn ®Ò nµy sÏ cã quyÕt ®Þnh rÊt lín trong viÖc lùa chän nh÷ng ®iÓm ®Õn vµ c¸c ho¹t ®éng vui ch¬i kh¸c. 2.C¸c c«ng ty cung cÊp s¶n phÈm vµ dÞch vô du lÞch (The business providing tourist goods and services): Nh÷ng nhµ kinh doanh coi du lÞch lµ c¬ héi ®Ó kiÕm lêi b»ng c¸ch cung cÊp s¶n phÈm vµ dÞch vô mµ thÞ tr­êng kh¸ch du lÞch yªu cÇu. 3. ChÝnh phñ t¹i ®Þa bµn du lÞch (The government of the host community or area): C¸c nhµ chÝnh trÞ quan niÖm ngµnh du lÞch nh­ mét nh©n tè thÞnh v­îng trong nÒn kinh tÕ d­íi thÓ chÕ cña hä. Mèi t­¬ng quan gi÷a chóng cã quan hÖ tíi nh÷ng thu nhËp mµ c«ng d©n cña hä nhËn ®­îc tõ ngµnh kinh doanh nµy. C¸c nhµ chÝnh trÞ còng chó träng tíi doanh thu vÒ ngo¹i tÖ cã ®­îc tõ du lÞch quèc tÕ còng nh­ lµ kho¶n thuÕ thu ®­îc tõ tiªu dïng cña du kh¸ch dï lµ trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp. 4. D©n chóng ®Þa ph­¬ng (The host community): Ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng th­êng quan niÖm ngµnh du lÞch lµ nh©n tè v¨n ho¸ vµ t¹o viÖc lµm. VÊn ®Ò quan träng ¶nh h­ëng tíi nhãm nµy ®ã lµ sù ¶nh h­ëng lÉn nhau gi÷a rÊt nhiÒu ng­êi n­íc ngoµi vµ d©n ®Þa ph­¬ng. ¶nh h­ëng nµy cã thÓ cã lîi, cã thÓ cã h¹i, hoÆc c¶ hai. ChÝnh v× vËy, du lÞch ®­îc ®Þnh nghÜa lµ toµn bé nh÷ng hiÖn t­îng vµ c¸c mèi quan hÖ ph¸t sinh tõ viÖc trao ®æi qua l¹i gi÷a kh¸ch du lÞch, doanh nghiÖp, chÝnh phñ, vµ céng ®ång d©n chóng ®Þa ph­¬ng trong qu¸ tr×nh thu hót vµ tiÕp ®ãn nh÷ng du kh¸ch nµy. Mét sè kh¸i niÖm cña Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi – WTO (World Trade Organisation) vÒ du lÞch ®· ®­îc Liªn Hîp Quèc thõa nhËn: Du kh¸ch quèc tÕ (International Tourist): Lµ mét ng­êi l­u tró trong mét thêi kú Ýt nhÊt lµ 1 ®ªm, nh­ng kh«ng v­ît qu¸ 1 n¨m. Du kh¸ch trong n­íc (Domestic Tourist): Lµ mét ng­êi ®ang sèng trong mét quèc gia, kh«ng kÓ quèc tÞch nµo, ®i ®Õn mét n¬i kh¸c trong quèc gia ®ã kh¸c n¬i t­êng tró hiÖn t¹i trong thêi gian Ýt nhÊt lµ 24 giê vµ kh«ng v­ît qua 1 n¨m víi bÊt cø môc ®Ých g× ngoµi lµm viÖc ®Ó lÜnh l­¬ng ë n¬i ®Õn. Nh÷ng thuËt ng÷ ®­îc Uû Ban Thèng Kª Liªn Hîp Quèc (United Nations Statistical Commission) c«ng nhËn ngµy 4/4/1993 theo ®Ò nghÞ cña WTO ®Ó thèng nhÊt viÖc so¹n th¶o thèng kª du lÞch: Du lÞch quèc tÕ (International Tourism): + Kh¸ch du lÞch n­íc ngoµi vµo trong n­íc (Inbound Tourism): Gåm nh÷ng nguêi tõ n­íc ngoµi ®Õn th¨m mét quèc gia. + Kh¸ch du lÞch trong n­íc ra n­íc ngoµi (Outbound Tourism): Gåm nh÷ng ng­êi ®ang sèng trong mét quèc gia ®i viÕng th¨m n­íc ngoµi. Du lÞch cña ng­êi d©n trong n­íc (Internal Tourism): Gåm nh÷ng ng­êi ®ang sèng trong mét quèc gia ®i th¨m quan trong n­íc. Du lÞch trong n­íc (Domestic Tourism): Gåm Inbound Tourism céng víi Internal Tourism. §©y lµ thÞ tr­êng cho c¸c c¬ së l­u tró trong n­íc vµ c¸c nguån thu hót kh¸ch du lÞch cña mét quèc gia. Du lÞch quèc gia (National Tourism): Gåm Outbound Tourism céng víi Internal Tourism. §©y lµ thÞ tr­êng cho c¸c ®¹i lý l÷ hµnh vµ c¸c h·ng hµng kh«ng. Du lÞch lµ mét tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng, dÞch vô vµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ®em l¹i ho¹t ®éng du lÞch. Du lÞch liªn quan ®Õn giao th«ng ®i l¹i, nghØ ng¬i, ¨n uèng, mua s¾m, gi¶i trÝ, nh÷ng tiÖn nghi du lÞch, vµ nh÷ng dÞch vô hiÕu kh¸ch kh¸c dµnh cho nh÷ng kh¸ch lÎ hay ®oµn ®i du lÞch. Nã bao gåm tÊt c¶ nh÷ng nhµ cung øng vµ c¸c dÞch vô dµnh cho kh¸ch. Du lÞch lµ toµn bé ngµnh c«ng nghiÖp du lÞch thÕ giíi, kh¸ch s¹n, vËn chuyÓn, vµ tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kh¸c, gåm c¶ ch­¬ng tr×nh xóc tiÕn phôc vô nhu cÇu vµ mong muèn cña du kh¸ch. Cuèi cïng, du lÞch lµ tæng c¸c tiªu dïng cña du kh¸ch trong vïng l·nh thæ cña mét n­íc hoÆc vïng thuéc chÝnh phñ hoÆc khu vùc kinh tÕ cña c¸c quèc gia tiÕp gi¸p nhau. Nh÷ng lo¹i h×nh doanh nghiÖp du lÞch c¬ b¶n 4.1. §¹i lý du lÞch hoÆc l÷ hµnh (Travel Agency): Lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp chuyªn thùc hiÖn c¸c dÞch vô phôc vô kh¸ch du lÞch nh­: dÞch vô du lÞch trän gãi, dÞch vô ®¹i lý nh­ b¸n vÐ vËn chuyÓn, ®¨ng ký chç t¹i c¸c c¬ së l­u tró, dÞch vô vµ thÞ thùc, dÞch vô h­íng dÉn du lÞch… Ngµnh kinh doanh l÷ hµnh lµ ngµnh ®Æc tr­ng, ngµnh x­¬ng sèng cña kinh tÕ du lÞch, nã ®· trë thµnh mét ngµnh c«ng nghiÖp (Travel Industry) cã vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi sù ph¸t triÓn cña thÕ giíi. Trªn 80% kh¸ch du lÞch quèc tÕ sö dông dÞch vô cña ngµnh l÷ hµnh. 4.2. Doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô l­u tró (kh¸ch s¹n, nhµ kh¸ch, nhµ nghØ…) §©y lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp chuyªn cung cÊp c¸c dÞch vô vÒ ë cho kh¸ch du lÞch. TÊt c¶ c¸c kh¸ch s¹n ®Òu ®­îc ph©n cÊp tiªu chuÈn quèc tÕ: tõ 1 sao – 5 sao tuú thuéc vµo m« h×nh, kh«ng gian, trang thiÕt bÞ tiÖn nghi, chÊt l­îng dÞch vô cña kh¸ch s¹n. 4.3. Doanh nghiÖp kinh doanh vÒ dÞch vô ¨n uèng: (nhµ hµng, qu¸n Bar…) Lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp chuyªn cung cÊp c¸c dÞch vô vÒ ¨n uèng cho kh¸ch du lÞch. C¸c kh¸ch s¹n ngµy cµng më réng kinh doanh c¸c lo¹i h×nh dÞch vô bæ xung nh­ gi¶i trÝ, hµng ho¸ l­u niÖm, cho thuª ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn, giÆt lµ, viÔn th«ng, phiªn dÞch, h­íng dÉn viªn, tæ chøc héi nghÞ, héi th¶o... 4.4. C¸c doanh nghiÖp kinh doanh vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch: Doanh nghiÖp vËn t¶i hµng kh«ng: Gåm c¸c h·ng hµng kh«ng cã tuyÕn bay chuyªn phôc vô kh¸ch du lÞch b»ng chuyªn c¬ vµ c¸c chuyÕn bay dõng ch©n (Stop-over)… Doanh nghiÖp vËn t¶i hµnh kh¸ch vµ kh¸ch du lÞch b»ng ®­êng thuû, ®­êng biÓn, ®Æc biÖt lµ c¸c h·ng tµu biÓn chuyªn chë kh¸ch theo tuyÕn (Cruise). Ngoµi ra, kh¸ch du lÞch cßn cã thÓ sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn truyÒn thèng vËn chuyÓn trong cù ly ng¾n nh­ng thó vÞ, l¹ vµ thu hót du kh¸ch nh­: voi, xe ngùa, thuyÒn rång, thuyÒn ®éc méc, xÝch l«, xe ®¹p... 4.5. Doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô gi¶i trÝ, v¨n ho¸, thÓ thao: NhiÒu dÞch vô gi¶i trÝ nh­: vò tr­êng, karaoke, c«ng viªn, khu gi¶i trÝ liªn hîp. DÞch vô v¨n ho¸: kinh doanh c¸c diÓm th¨m quan du lÞch, di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh, viÖn b¶o tµng, c«ng tr×nh kiÕn tróc, c¸c lo¹I h×nh lÔ héi. DÞch vô thÓ thao: s©n golf, bÓ b¬i, tennis, phßng tËp thÓ dôc... 4.6. Doanh nghiÖp kinh doanh hµng thñ c«ng mü nghÖ, hµng ho¸ tiªu dïng vµ c¸c dÞch vô liªn quan tíi phôc vô kh¸ch du lÞch. vai trß cña du lÞch trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, xu thÕ ph¸t triÓn du lÞch toµn cÇu vµ khu vùc Vai trß cña du lÞch trong nÒn kinh tÕ quèc d©n Ngµy cµng cã nhiÒu quèc gia ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch hÊp dÉn còng nh­ c¸c kho¶n ®Çu t­ lín nh»m thu hót vµ ph¸t triÓn Du lÞch theo h­íng l©u dµi bëi hä nhËn thÊy nh÷ng lîi thÕ mµ nã ®em l¹i. VÞ trÝ cña du lÞch trong nÒn kinh tÕ quèc d©n cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh. XÐt vÒ ý nghÜa kinh tÕ, ®Çu t­ cho du lÞch thu l¹i lîi nhuËn nhiÒu vµ thu håi vèn nhanh. Du lÞch ®­îc coi lµ “ngµnh c«ng nghiÖp kh«ng khãi” hay “ngßi næ ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ” trong vÊn ®Ò thu hót ngo¹i tÖ, doanh thu tõ du lÞch cao, t¹o nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm... §Ó hiÓu ®­îc vai trß to lín cña du lÞch, ta sÏ ®i ph©n tÝch c¸c néi dung chñ yÕu sau: Nguån: Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi Du lÞch lµ mét ngµnh kinh tÕ mang l¹i lîi nhuËn cao, cã kh¶ n¨ng thu håi vèn nhanh vµ b¶o toµn ®­îc vèn. Theo nghiªn cøu cña Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi (WTO) th× cø 1 USD ®Çu t­ vµo c«ng nghiÖp ®em l¹i 1,1 USD, nh­ng 1 USD ®Çu t­ vµo du lÞch sÏ mang l¹i 1,4 USD. Khi lîi nhuËn t¨ng, tÊt nhiªn nã sÏ ®ãng gãp ®­îc nhiÒu h¬n vµo Ng©n s¸ch nhµ n­íc cïng víi nguån ngo¹i tÖ lín gãp phÇn c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. ë nhiÒu n­íc ph¸t triÓn còng nh­ ®ang ph¸t triÓn, du lÞch lµ nguån thu rÊt quan träng tõ thu nhËp ngo¹i tÖ vµ gi¶i quyÕt ®­îc nhiÒu viÖc lµm. Doanh thu toµn cÇu ®· lªn tíi 462 tû USD vµo n¨m 2001 cã nghÜa lµ thÕ giíi thu kho¶ng 1,3 tû USD hoÆc 1,4 tû Euro trong mét ngµy. So víi n¨m 2000, doanh thu ®· gi¶m 2,5% tõ 474 tû USD. TÝnh b»ng Euro, th× doanh thu du lÞch quèc tÕ ®· t¨ng lªn 516 tû Euro tõ 514 tû n¨m 2000, t¨ng 0,5% do ®ång USD ®· t¨ng 3% so víi Euro. Doanh thu trung b×nh mét l­ît kh¸ch lµ 670 USD hoÆc 750 Euro. Doanh thu du lÞch quèc tÕ ®¹t møc t¨ng tr­ëng 4,5% so víi n¨m 1999. H¬n n÷a, thu nhËp tõ vËn chuyÓn du lÞch ­íc tÝnh ®¹t 97 tû USD. Doanh thu cao nhÊt tÝnh trªn l­ît kh¸ch lµ ë Ch©u Mü (1060 USD) tiÕp sau lµ Nam ¸ (800 USD) vµ §«ng ¸ vµ khu vùc Th¸i B×nh D­¬ng (lµ 740 USD). Nguån: Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi Trong n¨m 2000, Mü lµ n­íc dÉn ®Çu víi doanh thu du lÞch quèc tÕ lµ 85,2 tû USD. Ba ®iÓm ®Õn quan trong vïng §Þa Trung H¶i lµ T©y Ban Nha, Ph¸p vµ Italia, mçi n­íc ®¹t kho¶ng 30 tû. Anh ®¹t 20 tû vµ §øc, Trung Quèc, ¸o vµ Canada mçi n­íc ®¹t trªn 10 tû USD. §èi víi nhiÒu n­íc cã nÒn du lÞch ph¸t triÓn m¹nh nh­ Mü, T©y Ban Nha, Ph¸p, ý, Trung Quèc, vµ §øc... nh­ sè liÖu tõ b¶ng d­íi ®©y th× doanh thu tõ du lÞch thËt khæng lå: B¶ng 1: 15 N­íc cã Doanh thu Du lÞch lín nhÊt thÕ giíi §¬n vÞ tÝnh: Tû USD TT N­íc 2000 2001 Tû lÖ thay ®æi (%) 2001/2000 ThÞ PhÇn (%) 2001 1 Mü 82.0 72.3 - 11.9 15.6 2 T©y Ban Nha 31.5 32.9 4.5 7.1 3 Ph¸p 30.7 29.6 - 3.7 6.4 4 ý 27.5 25.9 - 5.7 5.6 5 Trung Quèc 16.2 17.8 9.7 3.8 6 §øc 17.9 17.2 - 3.7 3.7 7 Anh 19.5 15.9 - 18.8 3.4 8 ¸o 10.0 12.0 19.7 2.6 9 Canada 10.7 - - - 10 Hy L¹p 9.2 - - - 11 Thæ NhÜ Kú 7.6 8.9 17.0 1.9 12 Mª Hi C« 8.3 8.4 1.3 1.8 13 Hong Kong 7.9 8.2 4.5 1.8 14 Australia 8.0 7.6 - 4.8 1.6 15 Thuþ Sü 7.5 7.6 1.6 1.6 Nguån: Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi (D÷ liÖu thu thËp th¸ng 6, 2002) §æi míi vµ ®Èy m¹nh ph¸t triÓn du lÞch sÏ t¹o ra ®éng lùc thóc ®Èy chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña ®Êt n­íc, kÐo theo ph¸t triÓn nhiÒu ngµnh kinh tÕ nh­ x©y dùng, giao th«ng vËn t¶i, b­u ®iªn, ng©n hµng… Thùc ra, khi du lÞch ph¸t triÓn hoÆc khi chóng ta cã chÝnh s¸ch ph¸t triÓn du lÞch th× tÊt yÕu dßi hái vÒ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng nh­ ®­êng x¸, cÇu cèng, c¸c ®iÓm du lÞch, kh¸ch s¹n, nhµ hµng sÏ t¨ng lªn. Mét quèc gia cã nhiÒu c¶nh quan thiªn nhiªn ®Ñp hay cã bÒ dµy v¨n ho¸ víi nh÷ng di tÝch lÞch sö næi tiÕng, nh÷ng kú quan næi tiÕng ch¾c ch¾n sÏ hÊp dÉn kh¸ch du lÞch nh­ng quèc gia ®ã sÏ thu hót ®­îc l­îng kh¸ch nhiÒu h¬n nÕu biÕt ®Çu t­ n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng, biÕt t«n t¹o vµ ph¸t triÓn ®óng h­íng. XÐt s©u xa h¬n, du lÞch vµ c¸c ngµnh kh¸c cã mèi quan hÖ t­¬ng hç, t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. VÝ nh­ ë mét sè quèc gia cã hÖ thèng giao th«ng vËn t¶i thuËn tiÖn, ngµnh viÔn th«ng vµ ng©n hµng ph¸t triÓn sÏ thóc ®Èy kh¸ch du lÞch ®Õn víi m×nh. Khi ®Õn víi ViÖt Nam, nhiÒu kh¸ch du lÞch c¶m thÊy e ng¹i khi vÉn ph¶i mang theo nhiÒu tiÒn mÆt. V× ë c¸c n­íc ph¸t triÓn, hÇu hÕt viÖc thanh to¸n th«ng qua thÎ tÝn dông vµ ng©n hµng, hay qua Internet gióp kh¸ch du lÞch thuËn tiÖn trong viÖc ®i l¹i, mua s¾m, tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian cho viÖc ®i du lÞch. Ng­îc l¹i, khi du lÞch ph¸t triÓn, nã sÏ buéc ngµnh ng©n hµng tù c¶i tiÕn, n©ng cao chÊt l­îng phôc vô ®Ó c¹nh tranh vµ thu hót kh¸ch hµng. H¬n n÷a, du lÞch ph¸t triÓn kÐo theo sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh c«ng n«ng nghiÖp vµ chÕ biÕn thùc phÈm. Khi kh¸ch du lÞch l­u tró ë mét n­íc ho¶ng n¨m ngµy, hä sÏ ph¶i tiªu thô mét khèi l­îng lín l­¬ng thùc. Kh«ng ph¶i x©y dùng nhµ m¸y, kh«ng ph¶i ®Çu t­ nhiÒu vµo ®ãng gãi, b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn, n­íc nµy cã thÓ tiªu thu t¹i chç mét khèi l­îng lín thùc phÈm, t¹o ra nhiÒu viÖc lµm vµ thu hót ®­îc sè luîng lín ngo¹i tÖ. Theo tÝnh to¸n cña Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi, th× trong c¬ cÊu chi tiªu cña du kh¸ch, cã tíi 40% sè tiÒn kh¸ch ®i du lÞch dïng chi vµo viÖc mua s¾m. §©y lµ nhu cÇu cÇn thiÕt cña kh¸ch mµ du lÞch ph¶i t×m c¸ch ®¸p øng, vµ viÖc ®¸p øng nhu cÇu nµy cã thÓ t¹o ra nhiÒu lao ®éng còng nh­ thu ®­îc nguån ngo¹i tÖ cho ®Êt n­íc. Du lÞch quèc tÕ còng ®em l¹i nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc më réng c¸c quan hÖ kinh tÕ cña c¸c th­¬ng gia, c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc th«ng qua viÖc kh¸ch du lÞch kÕt hîp tham quan du lÞch víi viÖc t×m hiÓu thÞ tr­êng, m«i tr­êng ®Çu t­ kinh doanh. Du lÞch lµm thay ®æi s¾c th¸i, c¬ cÊu kinh tÕ cña mçi vïng, mçi ®Þa ph­¬ng vµ mçi quèc gia. Th«ng qua viÖc x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña ngµnh du lÞch vµ c¸c cung cÊp dÞch vô kh¸c, du lÞch t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ huy ®éng nguån lùc vËt chÊt, lao ®éng ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph­¬ng. Du lÞch t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn tíi c¶ c¸c vïng s©u, vïng xa, tõ ®ã n©ng cao trÝ thøc, t¹o viÖc lµm vµ thu nhËp cho ng­êi b¶n ®Þa vµ tõ ®ã t¹o nªn chÝnh kho¶n ®Çu t­ cho cuéc sèng hä. Du lÞch quèc tÕ lµ chiÕc cÇu nèi cña t×nh h÷u nghÞ, t¹o sù hiÓu biÕt giao l­u gi÷a c¸c d©n téc, t¹o nªn mét thÕ giíi hoµ b×nh, thÞnh v­îng vµ t«n träng lÉn nhau. Víi vÞ trÝ kinh tÕ cña du lÞch nh­ ®· ®Ò cËp ë trªn, nhiÒu nhµ kinh tÕ cßn gäi du lÞch lµ “ngµnh xuÊt khÈu v« h×nh”: XÐt trªn ph­¬ng diÖn kinh tÕ, doanh thu du lÞch quèc tÕ ®­îc xÕp ngang hµng víi doanh thu xuÊt khÈu vµ tiªu dïng trong du lÞch quèc tÕ ®­îc xÕp cïng víi nhËp khÈu. §èi víi nhiÒu n­íc, du lÞch quèc tÕ lµ nguån kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong kho¶n lîi nhuËn thu ®­îc tõ ngo¹i tÖ. N¨m 1999, du lÞch quèc tÕ vµ doanh thu tõ vËn chuyÓn hµnh kh¸ch ®¹t gÇn 8% tæng doanh thu xuÊt khÈu thùc phÈm vµ DÞch vô toµn cÇu. Tæng doanh thu du lÞch quèc tÕ, gåm c¶ lîi nhuËn thu ®­îc tõ vËn chuyÓn du lÞch quèc tÕ, ­íc tÝnh ®· t¨ng lªn tíi 555 tû USD, v­ît qua tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh kinh doanh quèc tÕ kh¸c. §¬n vÞ tÝnh: Tû USD. Nguån: Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi, Quü TiÒn tÖ ThÕ giíi Víi vÞ trÝ kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi nh­ vËy, du lÞch quèc tÕ ®· vµ ®ang ngµy cµng kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña m×nh trong tæng thÓ nÒn kinh tÕ x· héi cña mçi n­íc, lµ môc tiªu ph¸t triÓn cña nhiÒu quèc gia. Nh­ vËy, râ rµng ph¸t triÓn du lÞch lµ mét h­íng ®i ®óng ®¾n. T×nh h×nh ph¸t triÓn du lÞch trªn thÕ giíi Ngµy nay cïng víi xu thÕ toµn cÇu ho¸, thÕ giíi ngµy cµng liªn kÕt chÆt chÏ h¬n vÒ mäi mÆt, quan hÖ gi÷a c¸c quèc gia còng trë nªn mËt thiÕt h¬n. Hîp t¸c ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ lµ môc ®Ých cña c¸c nhµ chÝnh trÞ vµ c¸c quèc gia. ViÖc t¹o dùng ng«i nhµ chung Ch©u ¢u, hÖ thèng quy ®æi ®ång tiÒn chung ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc nhËp c¶nh gi÷a c¸c n­íc víi nhau, dÔ dµng trong viÖc thanh to¸n, kÝch thÝch nhu cÇu ®i l¹i th¨m quan du lÞch. H¬n n÷a viÖc bïng næ c¸c ph­¬ng tiÖn chuyªn trë hiÖn ®¹i ë mäi n¬i mäi lóc gióp rót ng¾n ®­îc thêi gian hµnh tr×nh, l­u tró, gi¶m chi phÝ cho du kh¸ch, kÐo dµi thêi gian gi¶i trÝ vèn eo hÑp cña kh¸ch du lÞch. Ngoµi ra, Cuéc c¸ch m¹ng C«ng nghÖ Th«ng tin (Information Technology Revolution) ®· ph¸t triÓn réng r·i trªn toµn thÕ giíi nhê nh÷ng tiÕn bé toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ. Vµ sù ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin liªn l¹c sÏ ngµy cµng ®Èy nhanh sù c¸ nh©n ho¸. §iÒu nµy còng ph¶n ¸nh trong ngµnh c«ng nghiÖp du lÞch. Mét c¸ nh©n giê ®©y tuú ý lùa chän ®iÓm du lÞch, ®Æt vÐ m¸y bay, ch­¬ng tr×nh du lÞch, ¨n nghØ vµ thËm chÝ ®Æt du lÞch tù chän ngay t¹i nhµ cña m×nh. ThËm chÝ kho¶n tiÒn tr¶ cho c¸c c«ng ty hµng kh«ng, c¸c c«ng ty du lÞch, kh¸ch s¹n... ®Òu qua Internet, mét phÇn cña hÖ thèng th­¬ng m¹i ®iÖn tö. NhiÒu thêi gian nghØ ng¬i h¬n, thu nhËp cã thÓ tiªu dïng t¨ng, gi¸o dôc ph¸t triÓn, vµ mËt ®é th«ng tin t¹o nªn sù ®a d¹ng trong viÖc lùa chä._.n vµ lµm cho nhu cÇu cña du kh¸ch còng nhiÒu h¬n. Trong qóa tr×nh ph¸t triÓn, du lÞch thÕ giíi ®· h×nh thµnh c¸c khu vùc l·nh thæ víi c¸c thÞ phÈn kh¸ch du lÞch quèc tÕ kh¸c nhau. N¨m 1999, Ch©u ©u lµ khu vùc ®øng ®Çu víi 58,7% thÞ phÇn kh¸ch du lÞch quèc tÕ. TiÕp ®ã lµ Ch©u Mü víi 19,3%, §«ng ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng 14,35%... Tuy nhiªn b­íc vµo thÕ kû XXI, ho¹t ®éng du lÞch cã xu h­íng chuyÓn dÞch sang khu vùc §«ng ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng. Theo dù b¸o cña Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi ®Õn 2010 khu vùc §«ng ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng sÏ v­ît Ch©u Mü, vµ trë thµnh khu vùc ®øng thø 2 sau Ch©u ¢u vÒ ®ãn kh¸ch du lÞch quèc tÕ, víi 22,08% thÞ phÇn vµ ®Õn n¨m 2020 lµ 27,34%. 2.1 Tæng quan ho¹t ®éng du lÞch thÕ giíi theo vïng 2.1.1 Ch©u ¢u: Lµ khu vùc ph¸t triÓn nhÊt cña du lÞch thÕ giíi n¨m 2000, thu hót l­îng du kh¸ch lín ®Õn víi §øc tham dù EXPO 2000 vµ tíi Italia víi lÔ héi Vatican. C¸c n­íc §«ng ¢u ®· håi phôc trë l¹i sau xung ®ét Kosovo vµ Thæ NhÜ Kú còng håi phôc l¹i sau 2 n¨m du lÞch suy gi¶m do sù bÊt æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ còng nh­ xuÊt hiÖn nhiÒu th¶m ho¹ tù nhiªn. Croatia tiÕp tôc ph¸t triÓn m¹nh sau 1 n¨m suy xôp, ®ãn 2 triÖu l­ît kh¸ch vµo n¨m 1999. Slovania còng cã b­íc nh¶y vät (t¨ng 23%), Macedonia (t¨ng 24%), Bosnia Herzegovina (t¨ng 24%) vµ Nga (15%), PhÇn Lan (10%), Estonia (16%). Nguån: Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi 2.1.2 Ch©u Mü: §¹t møc t¨ng tr­ëng nhanh nhÊt vïng Ca-ri-bª (t¨ng 7,5%), trong khi Trung t©m vµ B¾c Ch©u Mü còng ®¹t nh÷ng møc t¨ng khÝch lÖ 7% vµ 5,7%. L­îng kh¸ch ®Õn víi Mü t¨ng lªn 4,9% do c¸c thÞ tr­êng chÝnh ë c¸c n­íc kh¸c tiÕp tôc t¨ng, ®Æc biÖt lµ Anh vµ NhËt, Canada vµ Mexico ®· lÊy l¹i ®­îc nhÞp ®é vÒ kh¸ch du lÞch vµ kh¸ch th­¬ng m¹i. 2.1.3 §«ng ¸ vµ Th¸i B×nh D­¬ng: Còng cã ®­îc søc t¨ng tr­ëng vÒ l­îng kh¸ch du lÞch chÝnh lµ do møc t¨ng rÊt lín ë Trung Quèc vµ c¸c ®Æc khu hµnh chÝnh cña nã lµ Hong Kong vµ Macao. Trong khu vùc §«ng ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng, Du lÞch c¸c n­íc §«ng Nam ¸ (ASEAN) cã vÞ trÝ quan träng, chiÕm kho¶ng 36% l­îng kh¸ch vµ 38% thu nhËp du lÞch cña toµn khu vùc. Bèn n­íc ASEAN cã ngµnh du lÞch ph¸t triÓn nhÊt lµ Thailand, Singapore, Malaysia vµ Indonesia. Nh÷ng n­íc nµy ®Òu ®· v­ît qua con sè ®ãn 5 triÖu l­ît kh¸ch quèc tÕ/n¨m vµ thu nhËp hµng tû ®« la tõ du lÞch. N¨m 1999, Thailand thu hót 8,65 triÖu kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµ thu nhËp du lÞch ®¹t 6,68 tû USD, tiÕp ®Õn lµ Malaysia (7,93 triÖu kh¸ch), Singapore (6,95 triÖu kh¸ch), l­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®Õn Indonesia n¨m 1999 gi¶m do t×nh h×nh chÝnh trÞ trong n­íc mÊt æn ®Þnh nh­ng vÉn ®¹t 4,73 triÖu l­ît kh¸ch. ViÖt Nam vµ Philipines lµ hai n­íc thu hót ®­îc l­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ cao nhÊt trong 6 n­íc §«ng Nam ¸ cßn l¹i, nh­ng còng chØ ®¹t xÊp xØ 1/3 l­­äng kh¸ch quèc tÕ so víi 4 n­íc trªn (ViÖt Nam: 1,78 triÖu, thu nhËp 1,1 tû USD; Philipines 2,2 triÖu, thu nhËp 2,53 tû USD). Theo dù b¸o cña WTO, n¨m 2010 l­äng kh¸ch quèc tÕ ®Õn khu vùc §«ng Nam ¸ lµ 125 triÖu, víi møc t¨ng tr­ëng b×nh qu©n giai ®o¹n 1995 - 2010 lµ 6%/n¨m so víi 1 - 2% giai ®o¹n 1998 - 2000 do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc. Malaysia, Thailand, Indonesia, ViÖt Nam vµ Campuchia ®ang trë thµnh mét trong nhòng ®iÓm ®Õn ­a chuéng cña thÕ giíi. Australia còng chøng kiÕn sù bïng næ kh¸ch du lÞch v× cã Olympics Sydney vµ c«ng t¸c qu¶ng b¸ réng r·i. 2.1.4 Nam ¸: Còng lµ mét ®iÓm thµnh c«ng trong n¨m 2000, víi sè l­ît kh¸ch t¨ng tíi 11%. MÆc dï n­íc nµy kh«ng tæ chøc mét sù kiÖn næi tiÕng thÕ giíi nµo, kh¸ch du lÞch ®ang ngµy cµng muèn t×m ®Õn nh÷ng n¬i míi l¹ kú cña khu vùc nµy ®Æc biÖt lµ Iran vµ Ên §é. Nguån: Tæ chøc Du lÞch Thª giíi 2.1.5 Ch©u Phi: T¨ng tr­ëng l­îng du kh¸ch quèc tÕ ®¹t 4.4% n¨m 2000. Trong khi Zambia, Mauritius, Morocco vµ Algeria ®Òu ®ãn nhËn møc t¨ng tr­ëng cao, hai n­íc lín cßn l¹i lµ Nam Phi vµ Zimbabwe l¹i kh«ng hÒ t¨ng tr­ëng. Trung §«ng: Du lÞch khu vùc nµy ®· chøng kiÕn mét n¨m thµnh c«ng nhÊt do du kh¸ch ®æ x« ®Õn c¸c khu di tÝch lÞch sö g¾n liÒn víi cuéc ®êi cña Chóa Jesus nh©n dÞp kû niÖm 2000 n¨m ngµy sinh cña chóa. Trong 9 thn¸g ®Çu n¨m, l­îng kh¸ch ®· t¨ng lªn tíi 20%, nh­ng khu vùc nµy vÉn kh«ng ®¹t møc t¨ng tr­ëng cao nh­ dù b¸o lµ 12% khi kÕt thóc n¨m v× xung ®ét l¹i x¶y ra vµo quý cuèi cïng cña n¨m. 2.2 Du lÞch thÕ giíi nhanh chãng æn ®Þnh vµ håi phôc Mét lÇn n÷a, du lÞch l¹i cho thÊy nã lµ mét ngµnh kinh tÕ æn ®Þnh nh­ thÕ nµo. So víi nh÷ng dù ®o¸n ®­a ra th¸ng 1 n¨m 2001, con sè thèng kª míi ®· cho thÊy ngµnh du lÞch thÕ giíi chØ tr¶i qua sù sôt gi¶m kh«ng ®¸ng kÓ vµo n¨m 2001. Theo thèng kª n¨m 2002, sù sôt gi¶m l­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®· ®­îc ®iÒu chØnh cßn - 0,7%. Cã tæng sè 693 triÖu l­ît kh¸ch du lÞch quèc tÕ trªn toµn cÇu n¨m 2001 t­¬ng øng víi sù tôt gi¶m 0,6% hay 4 triÖu l­ît kh¸ch tõ 697 triÖu l­ît vµo n¨m 2000. Møc t¨ng tr­ëng du lÞch ®· thuyªn gi¶m tr­íc sù kiÖn 11/9 v× t×nh h×nh suy gi¶m vÒ kinh tÕ lµm ¶nh h­ëng hÇu hÕt c¸c nÒn kinh tÕ B¾c Ch©u Mü, Ch©u ¢u vµ Ch©u ¸ cïng mét thêi ®iÓm. Møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ toµn cÇu ®· gi¶m tõ 4,7% n¨m 2000 xuèng cßn 2,5% vµo n¨m 2001 vµ nh÷ng nÒn kinh tÕ trªn ®· r¬i vµo cuéc khñng ho¶ng mÊt mét thêi gian. §· thÕ, vô tÊn c«ng khñng bè 11/9 l¹i cµng lµm t×nh h×nh thªm trÇm träng, ®©y lµ lÇn ®Çu tiªn kÓ tõ n¨m 1982 (sau cuéc khñng ho¶ng vÒ dÇu ho¶, thiÕt qu©n luËt ë Ba Lan, chiÕn tranh t¹i quÇn ®¶o Falkland vµ cuéc xung ®ét gi÷a Israel vµ Lebanon) sè kh¸ch du lÞch toµn cÇu ®· bÞ gi¶m. Thùc tÕ, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c vïng ®Òu bÞ ¶nh h­ëng. Vïng bÞ ¶nh h­ëng nhiÒu nhÊt lµ vïng Nam ¸ (bÞ gi¶m tíi 24% trong thêi gian tõ th¸ng 9 – 12, 2001), Ch©u Mü (gi¶m 20%) vµ Trung §«ng (gi¶m 11%). TÝnh c¶ n¨m th× Ch©u Mü vµ Nam ¸ ®· gi¶m 6%, Trung §«ng 3%. Hai khu vùc vÉn t¨ng tr­ëng lµ: §«ng ¸ vµ Khu vùc Nguån: Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi Th¸i B×nh D­¬ng (t¨ng 5%) vµ Ch©u Phi (t¨ng 4%). Ch©u ¢u còng bÞ ¶nh h­ëng mét chót, gi¶m 0,6%. Tæng sè kh¸ch du lÞch quèc tÕ toµn cÇu n¨m 2000 lµ 697 triÖu l­ît. Kh¸ch hÇu nh­ ®i du lÞch quanh Ch©u ¢u lµ chÝnh. Ch©u Mü lµ vïng ®­îc ®ãn nhËn 129 triÖu l­ît kh¸ch n¨m 2000, tiÕp sau lµ §«ng ¸ vµ Th¸i B×nh D­¬ng víi 112 triÖu l­ît. Ngoµi ra, Ch©u Phi ­íc tÝnh ®¹t 28 triÖu l­ît kh¸ch quèc tÕ n¨m 2000, khu vùc Trung §«ng 20 triÖu vµ Nam ¸ lµ 6 triÖu l­ît. Ch©u ¢u vµ Ch©u Mü vÉn lµ nh÷ng khu vùc ®ãn nhiÒu kh¸ch du lÞch nhÊt. Nh­ng tõ khi nh÷ng khu vùc kh¸c ph¸t triÓn nhanh h¬n, th× thÞ phÇn cña c¸c khu vùc nµy cã phÇn gi¶m xuèng. N¨m 2000, Ch©u ¢u ®· ®¹t 58% cßn Ch©u Mü ®· ®¹t 19%. §«ng ¸ vµ Th¸i B×nh D­¬ng lµ khu vùc thu lîi nhiÒu nhÊt tõ sù thay ®æi vÒ thÞ phÇn nµy. Theo con sè thèng kª, khu vùc nµy ®· ®¹t møc t¨ng tr­ëng cao nhÊt, ®¹t 16% thÞ phÇn toµn cÇu vµo n¨m 2000. B¶ng 2: 15 n­íc lµ ®iÓm ®Õn hµng ®Çu thÕ giíi §¬n vÞ tÝnh: TriÖu l­ît ng­êi TT N­íc 2000 2001 Tû lÖ thay ®æi (%) 2001/2000 ThÞ PhÇn (%) 2001 1 Ph¸p 75.6 76.5 1.2 11.0 2 T©y Ban Nha 47.9 49.5 3.4 7.1 3 Mü 50.9 45.5 - 10.6 6.6 4 ý 41.2 39.0 - 5.3 5.6 5 Trung Quèc 31.2 33.2 6.2 4.8 6 Anh 25.2 23.4 - 7.4 3.4 7 Liªn bang Nga 21.2 - - - 8 Mª Hi C« 20.6 19.8 - 4.0 2.9 9 Canada 19.7 19.7 - 0.1 2.8 10 ¸o 18.0 18.2 1.1 2.6 11 §øc 19.0 17.9 - 5.9 2.6 12 Hungary 15.6 15.3 - 1.5 2.2 13 Ba Lan 17.4 15.0 - 13.8 2.2 14 Hång K«ng 13.1 13.7 5.1 2.0 15 Hy L¹p 13.1 - Nguån: Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi (WTO), D÷ liÖu thu thËp th¸ng 6, 2002 Malaysia, Thailand, Singapore vµ Indonesia lµ nh÷ng ®iÓm ®Õn vÒ du lÞch dÉn ®Çu ë Ch©u ¸. Theo sè liÖu do HiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ (ASEAN) cung cÊp th× du lÞch néi vïng lµ ®Æc ®iÓm quan träng cña thÞ tr­êng du lÞch Ch©u ¸. N¨m 2000 kh¸ch du lÞch ASEAN trung b×nh chiÕm 70% l­îng kh¸ch du lÞch ®Õn mçi n­íc, tiÕp theo lµ kh¸ch du lÞch Ch©u ¢u. 2.3 TriÓn väng du lÞch TriÓn väng Du lÞch N¨m 2020 (Tourism 2020 Vision) lµ kÕ ho¹ch dù b¸o vµ ®¸nh gi¸ dµi h¹n cña Tæ chøc Du lÞch ThÐ giíi vÒ sù ph¸t triÓn du lÞch trong vßng 20 n¨m cña thiªn niªn kû míi. Môc ®Ých chÝnh cña TriÓn väng Du lÞch N¨m 2020 lµ nh÷ng dù b¸o trong thêi gian 25 n¨m, n¨m 1995 lµ n¨m khëi ®iÓm vµ nh÷ng dù b¸o cho n¨m 2010, 2020. TriÓn väng Du lÞch N¨m 2020 cña Tæ chøc Du lÞch ThÐ giíi dù b¸o l­ît kh¸ch du lÞch ­íc tÝnh ®¹t trªn 1.56 tû vµo n¨m 2020. Trong ®ã, 1.18 tû l­ît sÏ lµ kh¸ch ®i du lÞch gi÷a c¸c vïng cßn l¹i 0.38 tû l­ît sÏ lµ kh¸ch ®i du lÞch ®­êng dµi. Tæng sè l­ît kh¸ch theo vïng vµo n¨m 2020 cho thÊy 3 khu vùc ®øng ®Çu sÏ lµ Ch©u ¢u (717 triÖu kh¸ch), §«ng ¸ vµ Th¸i B×nh D­¬ng (397 triÖu) vµ Ch©u Mü (282), tiÕp ®ã lµ Ch©u Phi, Trung §«ng vµ Nam ¸. §«ng ¸ vµ Th¸i B×nh D­¬ng, Nam ¸, Trung §«ng vµ Ch©u Phi dù b¸o ®¹t møc t¨ng tr­ëng trªn 5% mét n¨m, trong khi ®ã trung b×nh thÞ phÇn thÕ giíi lµ 4.1%. Nh÷ng khu vùc ph¸t triÓn m¹nh nh­ Ch©u ¢u vµ Ch©u Mü l¹i dù b¸o chØ ®¹t d­íi møc t¨ng tr­ëng trung b×nh nãi trªn. B¶ng 3: TriÓn väng Du lÞch 2020: Dù b¸o du lÞch thÕ giíi theo khu vùc §¬n vÞ tÝnh: TriÖu l­ît ng­êi Dù b¸o 2010 2020 Møc t¨ng tr­ëng TB n¨m (%) 1995 - 2020 ThÞ phÇn 1995 2020 ThÕ Giíi 1,006.4 1,561.1 4.1 100 100 Ch©u Phi 47.0 77.3 5.5 3.6 6.0 Ch©u Mü 190.4 282.3 3.9 19.3 18.1 §«ng ¸ vµ TBD 195.2 397.2 6.5 14.4 25.4 Ch©u ¢u 527.3 717.0 3.0 59.8 45.9 Trung §«ng 35.9 68.5 7.1 2.2 4.4 Nam ¸ 10.6 18.8 6.2 0.7 1.2 Du lÞch néi vïng 790.9 1,183.3 3.8 82.1 75.8 Du lÞch ®­êng dµi 215.5 377.9 5.4 17.9 24.2 Nguån: D÷ liÖu cña Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi. BiÓu dù b¸o kh¸ch du lÞch thÕ giíi ®Õn n¨m 2020 (Dù tÝnh ®Õn n¨m 2020, thÕ giíi sÏ v­ît 1,6 tû l­ît kh¸ch du lÞch) Nguån: Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi Ch©u ¢u sÏ duy tr× thÞ phÇn cao nhÊt vÒ l­îng kh¸ch, mÆc dï cã sù sôt gi¶m tõ 60% (n¨m 1995) xuèng cßn 465 vµo n¨m 2020. Vµo n¨m 2010, Ch©u Mü sÏ gi¶m tõ 19% (n¨m 1995) xuèng cßn 18% (n¨m 2020) vµ sÏ ph¶i nh­êng vÞ trÝ thø hai cña m×nh cho khu vùc §«ng ¸ vµ Th¸i B×nh D­¬ng, vïng sÏ ®ãn nhËn 25% l­îng kh¸ch du lÞch cña thÕ giíi vµo n¨m 2020. Du lÞch ®­êng dµi toµn cÇu sÏ t¨ng tr­ëng nhanh h¬n, ®¹t 5.4% mét n¨m trong suèt giai ®o¹n 1995-2020, cao h¬n du lÞch gi÷a c¸c vïng (®¹t 3.8%). Nh­ vËy, tû lÖ gi÷a du lÞch néi vïng vµ du lÞch ®­êng dµi sÏ chuyÓn dÞch tõ 82:18 n¨m 1995 thµnh con sè s¸t h¬n 76:24 n¨m 2020. VÒ kinh tÕ, doanh thu du lÞch ®­îc xÕp ngang hµng víi doanh thu tõ xuÊt khÈu vµ tiªu dïng du lÞch ®­îc xÕp ngang hµng víi chi phÝ nhËp khÈu. §èi víi nhiÒu n­íc, Du lÞch quèc tÕ lµ nguån thu kh«ng thÓ thiÕu trong doanh thu ngo¹i tÖ. Nguån: Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi Xu h­íng vËn ®éng chñ yÕu cña nÒn kinh tÕ vµ du lÞch thÕ giíi Nh÷ng xu h­íng vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ®ang lµm cho nÒn kinh tÕ cña c¸c quèc gia vµ l·nh thæ ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn míi, ®Æc biÖt gia t¨ng lÜnh vùc kinh tÕ dÞch vô, trong ®ã cã dÞch vô du lÞch. Sù bïng næ cña c¸ch m¹ng khoa häc - c«ng nghÖ Ngµy nay, mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi ®Òu ®­îc hiÖn ®¹i ho¸ vµ tù ®éng ho¸ thiÕt kÕ, n¨ng xuÊt lao ®éng kh«ng ngõng t¨ng , thu nhËp quãc d©n trªn ®Çu ng­êi cao, thêi gian nhµn rçi nhiÒu, nhê ®ã thu nhËp du lÞch t¨ng. §Æc biÖt lµ cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghÖ th«ng tin ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho con ng­êi cã thÓ tæ chøc cho m×nh chuyÕn du lÞch th«ng qua m¹ng th«ng tin toµn cÇu. Qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ thÕ giíi Qu¸ tr×nh nµy ®ang diÔn ra víi quy m« ngµy cµng lín, víi tèc ®é ngµy cµng cao lµm cho nÒn kinh tÕ thÕ giíi h×nh thµnh mét chØnh thÓ thèng nhÊt mµ trong ®ã mçi quèc gia lµ mét bé phËn gi÷a chóng cã sù phôc thuéc lÉn nhau. §iÒu ®ã tÊt yÕu ®­a ®Õn viÖc ph¶i më cöa nÒn kinh tÕ vµ tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ, ph¶i coi thÞ tr­êng thÕ giíi “võa lµ ®Çu ra, võa lµ ®Çu vµo” tiªu thô hµng ho¸, dÞch vô. ChÝnh ®©y lµ c¬ së kh¸ch quan cho viÖc h×nh thµnh chÝnh s¸ch c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu, ph¸t triÓn dÞch vô, trong ®ã cã du lÞch quèc tÕ cña nhiÒu quèc gia. Quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ chuyÓn tõ l­ìng cùc sang ®a cùc ThÕ giíi ®· vµ ®ang h×nh thµnh c¸c trung t©m kinh tÕ vµ liªn kÕt kinh tÕ míi, xu h­íng ®èi tho¹i vµ hîp t¸c ®a ph­¬ng ®ang thay thÕ cho xu h­íng ®èi ®Çu vµ biÖt lËp. Do vËy, c¸c quèc gia võa ph¶i biÕt chñ ®éng tham gia vµ khai th¸c c¸c mÆt tÝch cùc, võa ph¶i biÕt ®Êu tranh kh¾c phôc nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc cña qu¸ tr×nh nµy. Hµng n¨m, khèi l­îng hµng ho¸, dÞch vñtao ®æi, ho¹t ®éng du lÞch quèc tÕ gi÷a c¸c quèc gia, kÓ c¶ gi÷a c¸c quèc gia cã chÕ ®é chÝnh trÞ kh¸c nhau ®Òu t¨ng lªn. Xu h­íng ph¸t triÓn dÞch vô du lÞch Kinh tÕ dÞch vô du lÞch võa mçi n­íc ph¸t triÓn g¾n liÒn víi xu thÕ vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. HiÖn nay ®ang diÔn ra nh÷ng xu h­íng ph¸t triÓn dÞch vô du lÞch nh­ sau: Xu h­íng thø nhÊt: Lµ sù chuyÓn h­íng ®i cña nguån kh¸ch du lÞch. Tr­íc ®©y kh¸ch du lÞch Ch©u ¢u th­êng ®i nghØ ë c¸c n­íc l¸ng giÒng hoÆc ë nh÷ng vïng du lÞch næi tiÕng thÕ giíi nh­ §Þa Trung H¶i, BiÓn §en, Hawai, vïng Caribe hoÆc tr­ît tuyÕt trªn d·y Alp¬, kh¸ch Ch©u ¸ còng chØ ®i du lÞch c¸c n­íc trong khu vùc th× nay nguån kh¸ch ®­îc ph©n ®Õn nh÷ng vïng, nh÷ng n­íc míi ph¸t triÓn du lÞch ®Ó t×m hiÓu vµ ph¸t hiÖn nh÷ng ®iÒu míi mÎ, bÊt ngê vµ lý thó. Xu h­íng thø hai: C¬ cÊu chi tiªu cña kh¸ch du lÞch thay ®æi. Nh÷ng n¨m tr­íc ®©y, tû träng chi tiªu cña kh¸ch cho c¸c dÞch vô c¬ b¶n (¨n ë, vËn chuyÓn) lín th× hiÖn nay tû träng chi tiªu cña kh¸ch cho c¸c dÞch vô bæ xung (mua s¾m hµng ho¸, th¨m quan, gi¶i trÝ) t¨ng lªn. C¸c nhµ kinh tÕ ®· tæng kÕt: NÕu tr­íc ®©y tû träng nµy lµ 7/3 th× nay lµ 3/7, cã nghÜa lµ tr­íc ®©y kh¸ch hµng giµnh 7 phÇn cho ¨n ë, ®i l¹i vµ 3 phÇn cho mua s¾m hµng ho¸, tham quan, gi¶i trÝ, nh­ng ngµy nay th× ng­îc l¹i. Xu h­íng thø ba: Kh¸ch du lÞch chØ sö dông 1 phÇn dÞch vô cña c¸c tæ chøc kinh doanh du lÞch chøc kh«ng mua ch­¬ng tr×nh du lÞch trän gãi v× theo h­íng nµy, kh¸ch hoµn toµn ®­îc tù do trong chuyÕn ®i du lÞch cña m×nh mµ kh«ng bÞ phô thuéc vµo ng­êi kh¸c vµ kh«ng b¸o tr¶ phÝ dÞch vô cho c¸c tæ chøc du lÞch. Xu h­íng thø t­: HiÖn nay c¸c n­íc ®ang tiÕn hµnh gi¶m thiÓu c¸c thñ tôc vÒ thÞ thùc h¶i quan nh»m c¹nh tranh, l«i cuèn kh¸ch. Nh­ vËy kh¸ch du lÞch sÏ kh«ng ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian chê ®îi thñ tôc, gi¶m ®­îc chi phÝ kh«ng ®¸ng cã. Ch­¬ng II THùc tr¹ng ho¹t ®éng cña Du LÞch quèc tÕ ë ViÖt Nam tõ n¨m 1990 ®Õn nay Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch ViÖt Nam S¬ l­îc vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña du lÞch ViÖt Nam Do ph¶i tr¶i qua hai cuéc chiÕn tranh khèc liÖt cïng víi nh÷ng h¹n chÕ cña mét nÒn kinh tÕ bao cÊp nªn mÆc dï ViÖt Nam cã tiÒm n¨ng ®Çy høa hÑn, ngµnh du lÞch ViÖt Nam vÉn ph¸t triÓn chËm h¬n so víi c¸c n­íc trong khu vùc. NghÞ ®Þnh 26/CP ra ngµy 9/7/1960 cña ChÝnh phñ vÒ: “Thµnh lËp C«ng ty Du lÞch ViÖt Nam” ®· ®¸nh dÊu sù ra ®êi cña ngµnh du lÞch ViÖt Nam. Giai ®o¹n nµy ngµnh du lÞch kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn v× ®Êt n­íc ®ang trong t×nh tr¹ng chiÕn tranh, c¬ së vËt chÊt ban ®Çu cã mét vµi kh¸ch s¹n cò víi 20 buång phôc vô kh¸ch quèc tÕ, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn chØ cã mét xe Zin cña Liªn X« ®­a xang tr­ng bµy triÓn l·m, sau ®ã nhµ n­íc giao cho C«ng ty ®Ó ®ãn kh¸ch vµ mét chiÕc xe Simca cò mua l¹i cña t­ nh©n. Sè l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty tÝnh ®Õn cuèi n¨m 1961 lµ 112 ng­êi víi tr×nh ®é nghiÖp vô kh¸c nhau nh­ng ch­a ai hiÓu g× vÒ du lÞch. NhiÖm vô chñ yÕu cña ngµnh du lÞch ViÖt Nam trong giai ®o¹n nµy lµ phôc vô c¸c ®oµn kh¸ch quèc tÕ, chñ yÕu cña c¸c n­íc XHCN hoÆc kh¸ch du lÞch néi ®Þa lµ nh÷ng c«ng d©n cã thµnh tÝch trong chiÕn ®Êu lao ®éng, häc tËp, ®­îc nghØ m¸t, ®iÒu d­ìng... do vËy hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi du lÞch ch­a cao. Sau cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu n­íc toµn th¾ng vµo mïa xu©n n¨m 1975, ®Êt n­íc ViÖt Nam chuyÓn sang mét thêi kú míi, du lÞch ViÖt Nam còng cã nh÷ng biÕn chuyÓn. C¸c tæ chøc kinh doanh du lÞch ®­îc h×nh thµnh ë hÇu hÕt c¸c tØnh vµ ®Æc khu. Tõ khi cã ®­êng lèi ®æi míi kinh tÕ cña ®Êt n­íc, sù biÕn ®éng chÝnh trÞ cña c¸c n­íc §«ng ¢u vµ Liªn X« cò ®· lµm thay ®æi c¬ b¶n thµnh phÇn c¬ cÊu kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam. Kh¸ch du lÞch ký kÕt d­íi h×nh thøc NghÞ ®Þnh th­ theo gi¸ bao cÊp kh«ng cßn n÷a, lóc nµy c¸c kh¸ch s¹n ë c¸c tØnh miÒn Nam ®­îc giao cho C«ng ty Du lÞch qu¶n lý mét phÇn vµ mét phÇn kh¸c giao cho c¸c c«ng ty du lÞch trùc thuéc UBND tØnh, thµnh phè. Ngµy 27/6/1978, Uû ban th­êng vô Quèc héi ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 282/NQ-QHK6, thµnh lËp Tæng Côc Du lÞch ViÖt Nam trªn c¬ së mËt vô cña Bé Néi Vô. Tõ ®©y, Tæng Côc Du lÞch trùc thuéc héi ®ång Bé tr­ëng. ChÝnh sù thay ®æi vÒ mÆt tæ chøc nµy ®· më réng thÈm quyÒn vµ chøc n¨ng cña c¬ quan qu¶n lý du lÞch, giai ®o¹n nµy bé m¸y tæ chøc vµ qu¶n lý cña Tæng Côc Du lÞch dÇn ®­îc hoµn thiÖn. Ngµy 23/11/1979, Héi §ång Bé Tr­ëng ra nghÞ ®Þnh 32/CP quy ®Þnh chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña ngµnh du lÞch ViÖt Nam: “ lµ c¬ quan trùc thuéc Héi ®ång ChÝnh phñ, cã tr¸ch nhiÖm thèng nhÊt qu¶n lý du lÞch trong c¶ n­íc” vµ n¨m 1981 ban hµnh nghÞ ®Þnh 137/CP quy ®Þnh ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña ngµnh. Còng n¨m 1981, du lÞch ViÖt Nam lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña Tæ chøc Du lÞch ThÕ giíi. Ngµy 31/3/1990, Håi ®ång Nhµ n­íc ban hµnh QuyÕt ®Þnh 244/Q§ - H§NN giao cho Bé V¨n Ho¸ - Th«ng Tin - ThÓ Thao vµ Du lÞch qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi ngµnh du lÞch. Th¸ng 12/1991, ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh chuyÓn chøc n¨ng qu¶n lý Nhµ n­íc ®èi víi ngµnh Du lÞch sang Bé Th­¬ng M¹i vµ Du lÞch. Ngµy 26/10/1992, ChÝnh phñ cã NghÞ ®Þnh 05/CP vÒ viÖc thµnh lËp Tæng Côc Du lÞch. Ngµy 7/8/1995, ChÝnh phñ ra nghÞ ®Þnh 53/CP quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n vµ tæ chøc bé m¸y cña Tæng Côc Du lÞch. B¾t ®Çu tõ ®©y, Du lÞch ViÖt Nam chuyÓn sang trang míi. C«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ Du lÞch ®­îc t¨ng c­êng, quy ho¹ch tæng thÓ vÒ du lÞch ®­îc triÓn khai, hÖ thèng doanh nghiÖp ®­îc s¾p xÕp l¹i theo h­íng chuyªn m«n ho¸ ngµnh nghÒ, nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ho¹t ®éng du lÞch, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña toµn ngµnh ®­îc n©ng cao. C¬ cÊu bé m¸y tæ chøc ngµnh du lÞch ViÖt Nam §©y lµ mét c«ng cô quan träng thóc ®Èy du lÞch ViÖt Nam ph¸t triÓn v× khi bé m¸y qu¶n lý Nhµ n­íc vÒ du lÞch tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng ®­îc kiÖn toµn, nã sÏ ph¸t huy ®­îc chøc n¨ng tham m­u, qu¶n lý cña Nhµ n­íc, x©y dùng vµ triÓn khai quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh, bé m¸y cña Tæng Côc Du lÞch ®­îc tæ chøc theo NghÞ ®Þnh 20/CP vµ NghÞ ®Þnh 53/CP, hiÖn cã 6 chøc n¨ng, thanh tra, v¨n phßng vµ c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp lµ viÖn nghiªn cøu, t¹p chÝ du lÞch. tuÇn b¸o du lÞch, trung t©m c«ng nghÖ th«ng tin, hai tr­êng trung häc vµ d¹y nghÒ ë Ha Néi vµ Bµ RÞa Vòng Tµu cïng 14 Së Du lÞch vµ 47 Së Th­¬ng m¹i – du lÞch ë 61 tØnh, Thµnh phè trùc thuéc Trung ¦¬ng. M« h×nh d­íi ®©y lµ c¬ cÊu bé m¸y tæ chøc cña Tæng côc Du lÞch ViÖt Nam: CHÝnh PHñ tæng côc du lÞch UBND c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc tW c¸c tæ chøc ®oµn thÓ x· héi vô hîp t¸c quèc tÕ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du thuéc ®¹i bµn khu vùc I, II, III, IV c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du thuéc ®¹i bµn khu vùc I, II, III, IV c¸c tæ chøc kinh doanh du lÞch trùc thuéc UBND c¸c tØnh, TP thuéc TW c¸c ®¬n vÞ kinh doanh du lÞch trùc thuéc c¸c së du lÞch c¸c c«ng ty kinh doanh du lÞch trùc thuéc c¸c tæ chøc ®oµn thÓ x· héi v¨n phßng vµ c¸c §V sù nghiÖp thanh tra vô tæ chøc vô kh vµ ®Çu t­ vô ph¸p chÕ vô kh¸ch s¹n Vô du lÞch c«ng ty du lÞch ViÖt Nam c¸c së du lÞch vµ th­¬ng m¹i du lÞch ë c¸c tØnh thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng II. Thùc tr¹ng kinh doanh du lÞch quèc tÕ ë ViÖt Nam hiÖn nay vµ Nh÷ng vÊn ®Ò cßn h¹n chÕ Bèi c¶nh vµ t×nh h×nh quèc tÕ ¶nh h­ëng tíi sù ph¸t triÓn cña du lÞch quèc tÕ ViÖt Nam 1.1 Bèi c¶nh vµ t×nh h×nh quèc tÕ Sau khi Liªn X« vµ khèi liªn minh chÝnh trÞ kinh tÕ c¸c n­íc §«ng ¢u tan r· vµo ®Çu nh÷ng n¨m 1990, t×nh h×nh thª giíi tiÕp tôc cã nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p. M©u thuÉn thêi ®¹i vÉn cßn tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Xung ®ét vò trang, chiÕn tranh côc bé, s¾c téc vµ t«n gi¸o, can thiÖp, lËt ®æ, khñng bè vÉn x¶y ra ë nhiÒu n¬i. Khñng ho¶ng kinh tÕ xuÊt ph¸t tõ Th¸i Lan sau ®ã lan ra khu vùc vµ mét sè n­íc Ch©u Mü còng ®· ¶nh h­ëng tíi sù ph¸t triÓn vµ hiÖn tr¹ng cña du lÞch. §Õn n¨m 2001, ho¹t ®éng du lÞch thÕ giíi còng bÞ t¸c ®éng do sù kiÖn 11/9 x¶y ra ë Mü t¹o nªn bøc tranh ¶m ®¹m vÒ nÒn du lÞch thÕ giíi. Ngµnh hµng kh«ng bÞ ¶nh h­ëng nÆng nÒ, g©y ra sù suy gi¶m lín cho ngµnh kinh doanh kh¸ch s¹n vµ toµn bé hÖ thèng ph©n phèi trªn toµn thÕ giíi. L­ît kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®· gi¶m tõ 697 triÖu l­ît vµo n¨m 2000 xuèng cßn 689 triÖu l­ît vµo n¨m 2001, l­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ gi¶m 0,6%, lµ lÇn ®Çu tiªn kÓ tõ n¨m 1982 du lÞch quèc tÐ cã møc t¨ng tr­ëng ©m. TrÇm träng h¬n, c¨n bÖnh SARS mµ c¸c nhµ khoa häc vÉn ch­a t×m ra ®­îc thuèc ch÷a ®· g©y cho toµn thÕ giíi sù hoang mang, thiÖt h¹i nÆng nÒ tíi ngµnh du lÞch ®ang høa hÑn cña thÕ giíi sau mét n¨m 2002 th¨ng hoa. Du lÞch toµn Ch©u ¢u ®· gi¶m 30%, Ch©u ¸ gi¶m 40% hoÆc Hång K«ng, tíi 60 ngµn ng­êi lµm viÖc trong ngµnh du lÞch ®· bÞ thÊt nghiÖp v× kh«ng cã kh¸ch. MÆc dï vËy, thÕ giíi vÉn tin t­ëng vµo sù phôc håi nhanh chãng cña du lÞch vµ dù b¸o ®Çy triÓn väng vÒ tèc ®é t¨ng tr­ëng cña trong t­¬ng lai gÇn. KÕt qu¶ cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngoaÞ vµ t×nh h×nh trong n­íc Trong bèi c¶nh hoµ b×nh, nhu cÇu du lÞch t¨ng m¹nh, du lÞch thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn nhanh víi xu thÕ chuyÓn dÇn sang khu vùc §«ng ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng, ®Æc biÖt lµ khu vùc §«ng Nam ¸. §©y thùc sù lµ mét c¬ häi tèt t¹o ®µ cho Du lÞch ViÖt Nam ph¸t triÓn. ChÝnh s¸ch ®æi míi, më cöa vµ héi nhËp cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kinh tÕ ®èi ngo¹i, trong ®ã cã du lÞch, ph¸t triÓn. §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· quan t©m, chØ ®¹o s¸t sao ®èi víi sù nghiÖp ph¸t triÓn du lÞch cña ®Êt n­íc. Du lÞch ®­îc x¸c ®Þnh lµ ngµnh kinh tÕ tæng hîp quan träng trong c¬ cÊu kinh tÕ - x· héi cña ®Êt n­íc, ®­a du lÞch thùc sù lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. §Æc ®iÓm næi bËt nhÊt trong thêi gian qua lµ c«ng cuéc ®æi míi tiÕp tôc ®­îc cñng cè vµ thu ®­îc nh÷ng thµnh tùu quan träng. Mèi quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ vÒ du lÞch ngµy cµng ®­îc më réng c¶ trong vµ ngoµi khu vùc, c¶ song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng, ë cÊp quèc gia, ®Þa ph­¬ng vµ doanh nghiÖp. Du lÞch ViÖt Nam ®· tham gia tÝch cùc ®Çy ®ñ h¬n c¸c néi dung hîp t¸c, tham gia ®Çy ®ñ c¸c diÔn ®µn du lÞch ASEAN (theo s¸ng kiÕn cña ViÖt Nam, lÇn ®Çu tiªn Héi NghÞ Bé tr­ëng Du lÞch ASEAN + 3 (Trung Quèc, Hµn Quèc vµ NhËt B¶n) ®· ®­îc tæ chøc). Chóng ta ®· giµnh ®­îc nh÷ng th¾ng lîi vÒ ngo¹i giao ®¸nh dÊu nh÷ng b­íc ®i lªn cña kinh tÕ ViÖt Nam nh­: ViÖc ViÖt Nam gia nhËp Tæ chøc Du lÞch Thª giíi (WTO), HiÖp héi Du lÞch Ch©u ¸ TBD (PATA), hîp t¸c APEC, vµ ASEM, hîp t¸c du lÞch tiÓu vïng Mekong më réng, hîp t¸c hµnh lang §«ng - T©y, råi ®ang trªn con ®­êng tiÕn tíi gia nhËp Tæ chøc Th­¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO), ký HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt - Mü sÏ më ra cho ViÖt Nam nhiÒu c¬ héi canh tranh vµ ®Çu t­ h¬n. Lµ c¬ héi ®Ó ViÖt Nam t¨ng c­êng héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, qua ®ã còng thu hót thªm l­îng kh¸ch du lÞch ®Õn víi ViÖt Nam. ViÖt Nam ®· ký kÕt víi Th¸i Lan, Phillipines vÒ viÖc miÔn thÞ thùc nhËp c¶nh cho kh¸ch ®i du lÞch trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh ®Õn ba n­íc nµy vµ trong thêi gian tíi ViÖt Nam sÏ ký víi c¸c n­íc kh¸c trong khu vùc nh»m thóc ®Èy du lÞch vµ kinh tÕ ph¸t triÓn. HÖ thèng ph¸p luËt cña ®Êt n­íc ngµy mét ®Çy ®ñ vµ ®«ng bé: Ph¸p lÖnh du lÞch ®· ®­îc ban hµnh t¹o c¬ së ph¸p lý toµn diÖn h¬n cho ho¹t ®éng du lÞch trªn ph¹m vi c¶ n­íc. NhiÒu v¨n b¶n ph¸p luËt ®­îc x©y dùng míi hoÆc söa ®æi, bæ sung luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam, luËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc t¹o hµnh lang ph¸p lý cho du lÞch ph¸t triÓn. ViÖt Nam cã chÕ ®é chÝnh trÞ æn ®Þnh, an ninh ®¶m b¶o, lµ ®iÓm du lÞch cßn míi trªn b¶n ®å du lÞch thÕ giíi víi tiÒm n¨ng tµi nguyªn du lÞch ®a d¹ng vµ phong phó lµ ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt quan träng ®Ó du lÞch ph¸t triÓn. Ban chØ ®¹o Nhµ n­íc vÒ du lÞch ®· ®­îc lËp ®Ó phèi hîp c¸c ho¹t ®éng du lÞch gi÷a c¸c cÊp, c¸c ngµnh, gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c v­íng m¾c trong ho¹t ®éng liªn ngµnh vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn ph¸t triÓn du lÞch trong t×nh h×nh míi. Ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng quèc gia vÒ du lÞch vµ c¸c sù kiÖn du lÞch ViÖt Nam n¨m 2000 ®­îc triÓn khai t¹o tiÒn ®Ò vµ khëi s¾c cho du lÞch ViÖt Nam b­íc vµo thÕ kû XXI. KÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ, x· héi xña ®Êt n­íc ta, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng giao th«ng c¸c s©n bay, c¶ng biÓn vµ ®­êng giao th«ng, trong ®ã cã ®­êng quèc lé 1A, quèc lé 5, quèc lé 51, quèc lé 18... ®­îc ®Çu t­ n©ng cÊp t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng du lÞch to lín cña ®Êt n­íc, t¨ng kh¶ n¨ng giao l­u gi÷a c¸c vïng vµ ph¸t triÓn c¸c tuyÕn, ®iÓm tham quan du lÞch. §êi sèng nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn, nhu cÇu du lÞch néi ®Þa t¨ng nhanh. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cña ho¹t ®éng du lÞch quèc tÕ 2.1 NhÞp ®é t¨ng tr­ëng kh¸ch du lÞch hµng n¨m L­îng kh¸ch du lÞch ë n­íc ngoµi ®Õn ViÖt Nam vµ ViÖt kiÒu vÒ th¨m quª h­¬ng, Tæ Quèc ngµy mét ®«ng. N¨m 1986 ViÖt Nam míi ®ãn ®­îc 54.350 l­ît kh¸ch quèc tÕ, n¨m 1988 lµ 92.500 ng­êi, n¨m 1990 t¨ng lªn 250.000 ng­êi, n¨m 1992 ®¹t 440.000 ng­êi, n¨m 1994 ®¹t con sè 1 triÖu ng­êi, vµ n¨m 1996 lµ 1,6 triÖu ng­êi. Tõ n¨m 1990 trë l¹i ®©y l­îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®Õn ViÖt nam lu«n t¨ng tr­ëng víi nhÞp ®é xÊp xØ 30%/n¨m. ViÖt Nam ®· ®¹t con sè 1 triÖu kh¸ch du lÞch quèc tÕ n¨m 1995. L­îng kh¸ch du lÞch tíi ViÖt Nam liªn tôc t¨ng nhanh tõ 1.35 triÖu n¨m 1995 tíi 1.78 triÖu n¨m 1999 víi tû lÖ t¨ng tr­ëng trung b×nh n¨m kh¸ cao 6.9%. Trong suèt thêi kú nµy, Tû lÖ t¨ng tr­ëng kÐp hµng n¨m cña c¸c n­íc ASEAN lÇn l­ît ®¹t ë møc 12.5% vµ 3.4%. VÒ tû lÖ t¨ng tr­ëng kh¸ch du lÞch ®Õn ViÖt Nam ®· v­ît xa tû lÖ cña c¸c n­íc ASEAN còng nh­ cña thÕ giíi ë 4.2%. B¶ng 4: Sè l­îng Kh¸ch Quèc TÕ §Õn ViÖt Nam 1995-2002 N¨m 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 Tæng Céng 1.351.296 1.607.155 1.715.637 1.520.128 1.781.754 2.140.100 2.330.050 2.627.988 1. C¸c ThÞ Tr­êng Trung Quèc 62.640 377.555 405.279 420.743 484.102 626.102 627.846 724.385 NhËt B¶n 119.540 118.310 122.083 95.258 113.514 152.755 204.860 279.769 Ch©u ¸ 167.281 255.388 240.883 269.448 MÜ 189.090 146.488 147.982 176.578 210.377 208.642 230.470 259.967 §µi Loan 224.127 175.486 154.566 138.529 173.920 212.370 200.061 211.072 Ph¸p 137.890 87.795 81.513 83.371 86.026 86.492 99.700 111.546 Nam TriÒu Tiªn 43.333 53.452 75.167 105.060 óc 96.624 Anh 52.820 40.692 44.719 39.631 43.863 56.355 64.673 69.682 §øc 21.719 32.058 39.096 46.327 C¸c N­íc Kh¸c 520.939 626.285 730.462 540.971 604.900 433.942 502.294 454.108 2. Ph­¬ng TiÖn Giao Th«ng Hµng Kh«ng 1.206.799 939.635 1.033.743 873.690 1.022.073 1.113.140 1.294.465 1.540.108 §­êng Bé 122.752 505.653 550.414 489.274 571.749 770.908 274.612 778.800 TÇu BiÓn 21.745 161.867 131.480 157.164 187.932 256.052 750.973 309.080 3. Môc §Ých ViÕng Th¨m Du LÞch 610.647 661.716 691.402 598.930 837.550 1.138.920 1.225.161 1.460.546 Th­¬ng M¹i 308.015 364.896 403.175 291.865 266.001 419.646 395.158 445.751 Quan HÖ §èi Ngo¹i 202.694 273.784 371.849 300.985 337.086 399.962 390.229 430.994 C¸c Môc §Ých Kh¸c 229.940 306.759 249.211 328.348 341.117 181.572 319.502 290.697 Nguån: Tæng Côc Du lÞch ViÖt Nam N¨m 1998, kh¸ch du lÞch vµo ViÖt Nam sôt gi¶m ®ét ngét 11.4% so víi n¨m tr­íc ®ã v× sù ®×nh trÖ cña nÒn kinh tÕ g©y ra bëi cuéc Khñng ho¶ng Tµi chÝnh Ch©u ¸. Tuy nhiªn, n¨m 1999, l­îng kh¸ch du lÞch ®· phôc håi trë l¹i vµ v­ît sè l­ît kh¸ch ®¹t ®­îc n¨m 1997 víi møc t¨ng tr­ëng rÊt tèt 17.2%. Sù sôt gi¶m cña n¨m tr­íc ®ã ®· hoµn toµn ®­îc phôc håi. C¸c n­íc ASEAN còng ®· lÊy l¹i ®­îc sù håi phôc nhanh chãng víi tû lÖ t¨ng 15.3%. §iÒu nµy ph¶n ¸nh sù håi phôc vÒ kinh tÕ cña c¸c n­íc ASEAN. B¶ng 5: L­îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam n¨m 2002 §¬n vÞ: L­ît ng­êi Mét sè thÞ tr­êng chñ yÕu 2001 2002 Quý I - 2003 Trung Quèc 672.846 724.385 174.300 §µi Loan 200.061 211.072 56.000 NhËt B¶n 204.860 279.769 82.200 Hµn Quèc 75.167 105.060 35.900 Mü 230.470 259.967 81.800 Canada 35.963 43.552 15.600 Ph¸p 99.700 111.546 34.500 Anh 64.673 69.682 18.600 §øc 39.096 46.327 15.200 óc 84.085 96.624 29.400 C¸c N­íc ASEAN 240.883 269.448 72.600 C¸c thÞ tr­êng kh¸c 272.198 286.485 105.2 Tæng sè 2.330.050 2.627.988 712.500 Nguån: Tæng côc Du lÞch Sù gia t¨ng ®¸ng kÓ kh¸c vÒ kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµo ViÖt Nam lµ sù qua l¹i cña du kh¸ch ®i qua biªn giíi tõ nh÷ng n­íc l¸ng giÒng nh­ Trung Quèc, Lµo, Campuchia vµ Th¸i Lan. ThÞ phÇn cña l­îng kh¸ch du lÞch qua biªn giíi lµ 34% trªn tæng sè kh¸ch ®Õn ViÖt Nam n¨m 1999. Kh¸ch tõ Trung Quèc tíi ®¹t 484,000 l­ît chiÕm 81%. Møc t¨ng tr­ëng du kh¸ch quèc tÕ t¨ng 2.7% so víi n¨m tr­íc. Kh¸ch du lÞch quèc tÕ ch­a bao gåm kh¸ch qua biªn giíi chiÕm 66% trªn tæng sè l­ît kh¸ch vµ møc t¨ng tr­ëng hµng n¨m chØ lµ 0.3%. N¨m 1998, tr­íc bèi c¶nh khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ vµ c¹nh tranh gay g¾t vÒ Du lÞch trong khu vùc vµ thÕ giíi, ®Ó ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn Du lÞch theo chØ ®¹o cña Bé ChÝnh TrÞ trong th«ng b¸o sè 179/TB-TW ngµy 11/11/1998, Tæng côc Du lÞch ®· x©y dùng Ch­¬ng tr×nh hµnh ®éng cuèc gia vÒ Du lÞch vµ c¸c sù kiÖn du lÞch ViÖt Nam n¨m 2000 víi tiªu ®Ò ViÖt Nam - §iÓm ®Õn cña Thiªn niªn kû míi. Ch­¬ng tr×nh nµy ®· ®­îc Thñ t­íng chÝnh phñ ®· phª duyÖt t¹i c«ng v¨n sè 406/CP-KTTH, ngµy 20/4/1999. Sau h¬n hai n¨m triÓn khai, ViÖt Nam ®· thu hót mét l­îng lín kh¸ch n­íc ngoµi, ng­êi ViÖt Nam ë n­íc ngoµi vÒ th¨m tæ quèc vµ t¨ng nhanh l­îng kh¸ch du lÞch néi ®Þa. N¨m 2000, du lÞch ViÖt Nam ®· ®ãn ®­îc 2,142 triÖu l­ît kh¸ch quèc tÕ vµ 11,2 triÖu l­ît kh¸ch ®i du lÞch néi ®Þa, vÒ ®Ých tr­íc thêi gian cña Ch­¬ng tr×nh H§QG vÒ du lÞch ®Ò ra. §Õn n¨m 2002, cã lÏ ph¶i mÊt nhiÒu n¨m, ngµnh du lÞch ViÖt Nam míi lÊy l¹i phong ®é s«i næi vµ phÊn khÝch nh­ n¨m nµy, Du lÞch ViÖt Nam ®¹t 2,6 triÖu l­ît kh¸ch quèc tÕ, t¨ng gÇn 12% so víi n¨m tr­íc (n¨m 2001 chØ t¨ng 9,1%). Mét ®éng th¸i ®¸ng mõng lµ sè kh¸ch quèc tÕ ®Õn víi môc ®Ých du lÞch ®· lªn ®Õn gÇn 1,5 triÖu ng­êi, t¨ng 18,8% so víi n¨m 2001 (chØ t¨ng 15,8%). §èi víi ng­êi d©n trong n­íc, du lÞch ®ang dÇn trë thµnh mét nhu cÇu sinh ho¹t kh«ng thÓ thiÕu ®èi víi ®._.xÊp xØ 6% tæng GDP cña c¶ n­íc. Tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP b×nh qu©n cho thêi kú 2001 - 2010 ®¹t 11,5% - 12%/n¨m. 2.3 X©y dùng, trang bÞ l¹i c¬ së vËt chÊt kü thuËt du lÞch §Õn n¨m 2005 cÇn cã 80.000 phßng kh¸ch s¹n, ®Õn n¨m 2010 lµ 130.000 phßng kh¸ch s¹n (x©y míi cho thêi kú 2001 - 2005 lµ 17.000 phßng, cho thêi kú 2006 - 2010 lµ 50.000 phßng). X©y dùng 3 ®Õn 5 khu du lÞch tæng hîp quèc gia vµ quèc tÕ g¾n víi 3 ®Þa bµn kinh tÕ träng ®iÓm còng lµ ®Þa bµn träng ®iÓm ph¸t triÓn du lÞch; chØnh trang, n©ng cÊp c¸c tuyÕn, ®iÓm du lÞch quèc gia vµ quèc tÕ, c¸c khu du lÞch cã ý nghÜa vïng vµ ®Þa ph­¬ng. 2.4 T¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ, ®Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn, tuyªn truyÒn qu¶ng b¸, nghiªn cøu, øng dông khoa häc c«ng nghÖ vµo ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc du lÞch Më réng diÖn ký hîp t¸c du lÞch song ph­¬ng vµ tham gia cã hiÖu qu¶ vµo c¸c tæ chøc du lÞch quèc tÕ. X©y dùng tiÒm lùc nghiªn cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ còng nh­ m¹ng l­íi c¸c c¬ së ®µo t¹o du lÞch. §Õn n¨m 2010 t¹o thªm 1,4 triÖu viÖc lµm trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp cho x· héi. Trong ®ã t¹o thªm 220.000 viÖc lµm trùc tiÕp trong ngµnh du lÞch ®Õn n¨m 2005 vµ 350.000 vµo n¨m 2010. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn vµ mét sè lÜnh vùc chñ yÕu cña ngµnh 3.1 VÒ thÞ tr­êng vµ xóc tiÕn, tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ du lÞch Cñng cè vµ më réng khai th¸c cã hiÖu qu¶ nh÷ng thÞ tr­êng du lÞch quèc tÕ träng ®iÓm, song song víi viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng néi ®Þa phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ViÖt Nam, chó ý ®Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn, tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ du lÞch t¹o lËp h×nh ¶nh cña Du lÞch ViÖt Nam trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. X©y dùng nh÷ng s¶n phÈm du lÞch phï hîp víi nhu cÇu du lÞch vµ kh¶ n¨ng tiªu thô cña nh©n d©n trong n­íc nh»m kÝch cÇu du lÞch néi ®Þa, t¹o ®iÒu kiÖn cho nh©n d©n ®i du lÞch c¸c vïng trong n­íc gãp phÇn n©ng cao d©n trÝ, cØa thiÖn ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cña nh©n d©n. Ph¸t triÓn du lÞch ra n­íc ngoµi cña c«ng d©n ViÖt Nam ë møc ®é hîp lý, ®¶m b¶o phï hîp kh¶ n¨ng thanh to¸n cña nh©n d©n. 3.2 VÒ s¶n phÈm du lÞch X©y dùng nh÷ng s¶n phÈm du lÞch ®éc ®¸o mang s¾c th¸i riªng cña ViÖt nam cã ®ñ søc c¹nh tranh trong khu vùc vµ quèc tÕ, trong ®ã ®Æc biÖt chó träng ®Õn c¸c s¶n phÈm du lÞch sinh th¸i vµ v¨n ho¸ - lÞch sö; ®ång thêi ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm du lÞch nh»m t¹o ra c¸c s¶n phÈm chuyªn ®Ò phï hîp víi tõng vïng, tõng ®Þa ph­¬ng ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu ®a d¹ng, ngµy cµng t¨ng cña kh¸ch du lÞch, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng du lÞch. 3.3 VÒ ®Çu t­ ph¸t triÓn du lÞch §Çu t­ du lÞch lµ ®Çu t­ ph¸t triÓn t¨ng c¬ së cho mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän, v× vËy cÇn t¹o ra chuyÓn biÕn tÝch cùc trong c«ng t¸c ®Çu t­ ph¸t triÓn du lÞch víi nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i, h­íng ®Çu t­ vµo nh÷ng ®iÓm cßn h¹n chÕ cña du lÞch ViÖt Nam vµ hç chî c¸c h­íng ph¸t triÓn ­u tiªn trong viÖc x©y dùng c¸c khu, tuyÕn ®iÓm du lÞch trong viÖc t«n t¹o c¶nh quan, m«i tr­êng; c¸c di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸..., TËp trung ®Çu t­ du lÞch vµo c¸c ®Þa bµn träng ®iÓm song song víi viÖc n©ng cÊp c¸c khu, ®iÓm du lÞch ë c¸c vïng du lÞch. A – C¸c khu du lÞch tæng hîp: Khu du lÞch tæng hîp biÓn, ®¶o H¹ Long – C¸t Bµ (Qu¶ng Ninh – H¶i Phßng) g¾n víi ®Þa bµn kinh tÕ träng ®IÓm B¾c Bé. Khu du lÞch tæng hîp gi¶i trÝ thÓ thao biÓn C¶nh D­¬ng - H¶i V©n - Non N­íc (Thõa Thiªn HuÕ - §µ N½ng) g¾n víi ®Þa bµn kinh tÕ ®éng lùc miÒn Trung. Khu du lÞch biÓn tæng hîp V¨n Phong - §¹i L·nh - Kh¸nh Hoµ. Khu du lÞch tæng hîp sinh th¸i nghØ d­ìng nói Dankia - Suèi Vµng (L©m §ång - §µ L¹t). B – C¸c khu du lÞch chuyªn ®Ò: Khu du lÞch nghØ d­ìng nói Sapa (Lµo Cai) Khu du lÞch sinh th¸i hå Ba BÓ (B¾c K¹n). Khu du lÞch v¨n ho¸ - lÞch sö Cæ Loa (Hµ Néi) Khu du lÞch v¨n ho¸ , m«i tr­êng H­¬ng S¬n (Hµ T©y). Khu du lÞch – lÞch sö – sinh th¸i Tam Cèc – BÝch §éng (Ninh B×nh). Khu du lÞch v¨n ho¸ - lÞch sö Kim Liªn – Nam §µn (NghÖ An). Khu du lÞch sinh th¸i hang ®éng Phong Nha – KÎ Bµng (Qu¶ng B×nh). Khu du lÞch lÞch sö c¸ch m¹ng ®­êng mßn Hå ChÝ Minh (Qu¶ng TrÞ). Khu du lÞch biÓn ThuËn An (Thõa Thiªn HuÕ). Khu du lÞch v¨n ho¸ Héi An g¾n víi di tÝch Mü S¬n (Qu¶ng Nam). Khu du lÞch sinh th¸i rõng ngËp mÆn, Rõng S¸c CÇn Giê (Tp. Hå ChÝ Minh). Khu du lÞch biÓn Long H¶i – Ph­íc H¶i (Bµ RÞa – Vòng Tµu). Khu du lÞch miÖt v­ên (TiÒn Giang) Khu du lÞch lÞch sö – sinh th¸i C«n §¶o (Bµ RÞa – Vòng Tµu). Khu du lÞch biÓn ®¶o Phó Quèc (Kiªn Giang). Giai ®o¹n tr­íc m¾t, trong bèi c¶nh ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi FDI cã xu h­íng gi¶m, cÇn dùa vµo ®Çu t­ trong n­íc ®Ó h×nh thµnh vµ sö dông cã hiÖu qu¶ ba khu du lÞch ë ba vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa B¾c, miÒn Trung vµ phÝa nam. Bªn c¹nh ®ã còng cÇn xem xÐt ­u tiªn c¸c dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ t¹i c¸c trung t©m du lÞch nh­ Hµ Néi, H¹ Long, HuÕ, §µ N½ng, Nha Trang, L©m §ång, Vòng Tµu, thµnh phè Hå ChÝ Minh, CÇn Th¬ nh»m t¨ng tÝnh hÊp dÉn cña ho¹t ®éng du lÞch, kÐo dµi ngµy l­u tró cña kh¸ch. ChØnh trang n©ng cÊp c¸c thµnh phè du lÞch H¹ Long HuÕ, Nha Trang, Vòng Tµu, §µ L¹t; c¸c ®« thÞ du lÞch (thÞ x·) Sapa, §å S¬n, SÇm S¬n, Héi An, Phan ThiÕt, Hµ Tiªn. Phèi hîp víi c¸c bé, ngµnh chøc n¨ng vµ ®Þa ph­¬ng liªn quan trong viÖc ®Çu t­ b¶o vÖ, t«n t¹o c¸c di tÝch, c¶nh quan m«i tr­êng, kh«i phôc vµ ph¸t triÓn c¸c lÔ héi, ho¹t ®éng v¨n ho¸ d©n gian, c¸c lµng nghÒ phôc vô ph¸t triÓn du lÞch. 3.4 VÒ ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ nghiªn cøu øng dông khoa häc c«ng nghÖ X©y dùng ®­îc ®éi ngò c¸n bé du lÞch cã tr×nh ®é vµ kü n¨ng nghiÖp vô, ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn cña ngµnh trong tiÕn tr×nh héi nhËp víi khu vùc vµ quèc tÕ. Ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ du lÞch ViÖt Nam ®¹t tr×nh ®é khu vùc gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ kinh doanh du lÞch ë n­íc ta. 3.5 VÒ b¶o vÖ, t«n t¹o tµi nguyªn du lÞch vµ m«i tr­êng T¨ng c­êng hiÖu lùc qu¶n lý Nhµ n­íc, sö dông hîp lý vµ hiÖu qu¶ c¸c nguån tµi nguyªn, m«i tr­êng du lÞch, ®¶m b¶o ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña du lÞch ViÖt Nam. 3.6 VÒ hîp t¸c quèc tÕ Më réng vµ t¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ, t¹o lËo h×nh ¶nh vµ vÞ thÕ cña Du lÞch ViÖt Nam ë khu vùc vµ thÕ giíi. §a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸ hîp t¸c ph¸t triÓn du lÞch víi c¸c n­íc, c¸c c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ nh»m tranh thñ nguån lùc, t¨ng nguån kh¸ch, vèn ®Çu t­ vµ kinh nghiÖm cho sù ph¸t triÓn du lÞch ViÖt Nam. §Þnh h­íng ph¸t triÓn c¸c vïng du lÞch Do ®Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng du lÞch, l·nh thæ ViÖt Nam ®­îc chia thµnh ba vïng du lÞch víi nh÷ng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn g¾n víi c¸c vïng vµ ®Þa bµn träng ®iÓm kinh tÕ còng lµ ®Þa bµn ®éng lùc t¨ng tr­ëng du lÞch: 4.1 Vïng du lÞch B¾c Bé Bao gån c¸c tØnh tõ Hµ Giang ®Õn Hµ TÜnh víi thñ ®« Hµ néi lµ trung t©m cña vïng vµ tam gi¸c ®éng lùc t¨ng tr­ëng du lÞch Hµ Néi – H¶i Phßng – H¹ Long. S¶n phÈm du lÞch ®Æc tr­ng cña vïng lµ du lÞch v¨n ho¸, sinh th¸i kÕt hîp víi du lÞch tham quan, nghiªn cøu, nghØ d­ìng. C¸c ®Þa bµn ho¹t ®éng chñ yÕu bao gåm: Thñ ®« Hµ Néi vµ phô cËn Bao gåm c¸c khu, ®iÓm du lÞch nghØ d­ìng vµ du lÞch cuèi tuÇn cña Thñ ®« Hµ Néi, víi c¸c dù ¸n ­u tiªn: C¸c khu phè cæ, khu vùc Hå T©y, Cæ Loa – Sãc S¬n (Hµ Néi), Tam cèc – BÝch §éng, Hoa L­ (Ninh B×nh), Chïa H­¬ng, Ba V× - §ån M«, Suèi Hai (Hµ T©y), Tiªn S¬n (B¾c Ninh), Tam §¶o (VÜnh Phóc), Sapa (Lµo Cai); nÒn v¨n ho¸ c¸c d©n téc thuéc c¸ tØnh miÒn nói T©y B¾c: Hoµ B×nh, S¬n La, Lai Ch©u; Hå Ba BÓ (B¾c K¹n), P¾c Bã, B¶n Gièc (Cao B»ng), ®éng NhÊt, NhÞ, Tam Thanh, SÇm S¬n (Thanh Ho¸), Cöa Lß, Nam §µn (NghÖ An), Thiªn CÇm (Hµ TÜnh); x©y dùng lµng v¨n ho¸ du lÞch c¸c d©n téc ViÖt Nam ë Hµ T©y; ph¸t triÓn du lÞch qua c¸c cöa khÈu ®­êng bé víi Lµo, Trung Quèc. H¹ Long - B¸i Tö Long, C¸t Bµ, §å S¬n (Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng): C¸c dù ¸n du lÞch cÇn tËp trung vµo h¶i ®¶o C¸t Bµ vµ kh«ng gian trªn biÓn cña vÞnh H¹ Long... T¹o nªn quÇn thÓ víi nh÷ng s¶n phÈm du lÞch cã søc c¹nh tranh cao trong khu vùc vµ quèc tÕ. Ph¸t triÓn qua c¸c c¶ng biÓn trong khu vùc vµ cöa khÈu quèc tÕ ®­êng bé qua Mãng C¸i vµ L¹ng S¬n, s©n bay quèc tÕ Néi Bµi, s©n bay C¸t Bµ. 4.2 Vïng du lÞch B¾c Trung Bé Gåm c¸c tØnh tõ qu¶ng B×nh ®Õn Qu¶ng Ng·i víi HuÕ vµ §µ N½ng lµ träng t©m ®ång vÞ cña vïng vµ ®Þa bµn ®éng lùc t¨ng tr­ëng du lÞch Qu¶ng TrÞ - HuÕ - §µ N½ng - Qu¶ng Nam. S¶n phÈm du lÞch ®Æc tr­ng lµ du lÞch thÓ thao, gi¶i trÝ, nghØ d­ìng biÓn, tham quan c¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ c¸ch m¹ng, ®Æc biÖt lµ c¸c di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi, du lÞch hang ®éng vµ du lÞch qu¸ c¶nh qua hµnh lang §«ng T©y ®­êng 9, c¶ng biÓn vµ s©n bay quèc tÕ §µ N½ng. §Þa bµn ho¹t ®éng du lÞch chñ yÕu lµ Qu¶ng TrÞ – HuÕ - §µ N½ng – Qu¶ng Nam: C¸c dù ¸n du lÞch cÇn tËp trung b¶o tån vµ khai th¸c c¸c di s¶n v¨n ho¸ kiÕn tróc (HuÕ), v¨n ho¸ Trung Hoa, NhËt (Héi An), v¨n ho¸ Chµm (§µ N½ng, Qu¶ng Nam), c¸ch m¹ng (Qu¶ng TrÞ), cïng c¸c gi¸ trÞ thiªn nhiªn trªn trôc ®­êng HuÕ - L¨ng C« - B¹ch M· - H¶i V©n - S¬n Trµ - Bµ Nµ - §µ N½ng, d¶i ven biÓn tõ vÞnh Nam ¤ ®Õn ®« thÞ cæ Héi An, ®éng Phong Nha (Qu¶ng B×nh). Chó ý c¸c dù ¸n vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng trong viÖc ph¸t triÓn du lÞch hµnh lang §«ng T©y víi lµo, Th¸i Lan qua ®­êng xuyªn ¸ ®Õn Myanma, Malaysia vµ Singapore trong t­¬ng lai. Dù ¸n ®­êng hÇm xuyªn ®Ìo H¶i V©n. Ph¸t triÓn du lÞch ®­êng biÓn qua c¶ng biÓn §µ N½ng. 4.3 Vïng du lÞch Nam Trung Bé vµ Nam bé Bao gåm c¸c tØnh tõ Kon Tum ®Õn Cµ Mau víi hai vïng Nam Trung Bé vµ Nam Bé. Trung t©m cña vïng lµ thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ c¸c tam gi¸c t¨ng tr­ëng du lÞch lµ: Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Nha Trang - §µ L¹t, thµnh phè Hå ChÝ Minh - CÇn Th¬ - Kiªn Giang (Phó Quèc) vµ ®Þa bµn träng ®iÓm t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ du lÞch thµnh phè Hå ChÝ Minh - §ång Nai - B×nh d­¬ng - Vòng Tµu... C¸c s¶n phÈm du lÞch ®Æc tr­ng cña vïng lµ du lÞch tham quan, nghØ d­ìng biÓn vµ nói, du lÞch s«ng n­íc, du lÞch sinh th¸i ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Cö Long. C¸c ®Þa bµn ho¹t ®éng chñ yÕu bao gåm: Nha Trang - Ninh Ch÷ - §µ L¹t: C¸c dù ¸n kÕt hîp gi÷a khu nghØ biÓn vµ nói. §Çu t­ x©y dùng mét khu du lÞch biÓn lín ë ViÖt Nam cho nh÷ng n¨m sau 2005 ë vïng biÓn §¹i L·nh, vÞnh V¨n Phong, Nha Trang (Kh¸nh Hoµ), X©y dùng tuyÕn du lÞch thµnh phè Hå ChÝ Minh - §µ L¹t - Nha Trang. Trong viÖc ph¸t triÓn ®Þa bµn t¨ng tr­ëng nµy cÇn g¾n kÕt víi c¸c ®iÓm tham quan, nghØ d­ìng thuéc duyªn h¶i Nam Trung Bé vµ T©y Nguyªn víi c¸c c¶nh quan vïng ven biÓn Phó Yªn, Kh¸nh Hoµ nh­ vòng R«, dèc LÕt, B·i Tiªn §ång §Õ (Nha Trang), Hßn Chò, c¸c b·i biÓn nh­ Ninh Ch÷, Cµ N¸ (Ninh ThuËn), Phan ThiÕt - Mòi NÐ (B×nh ThuËn), c¸c c¶nh quan vïng nói vµ cao nguyªn thuéc mét sè tØnh T©y Nguyªn nh­ L©m §ång, §µ L¹t, Kon Tum, §¾c L¾c víi c¸c hÖ sinh th¸i nói, hå, th¸c, hang, ®éng, thùc vËt rõng g¾n víi c¸c di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸ c¸ch m¹ng. Vòng Tµu - Long H¶i - C«n §¶o: §Çu t­ ph¸t triÓn du lÞch nghØ ng¬i cuèi tuÇn (cho c­ d©n cña thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ phô cËn) trªn khu vù däc ven biÓn Long H¶i - Ph­íc h¶i - B×nh Ch©u, më réng tíi Mòi NÐ (B×nh ThuËn). Cã dù ¸n riªng cho C«n §¶o, ®Çu t­ ph¸t triÓn ë khu vùc b·i Tr­íc, b·i Sau (thµnh phè Vòng tµu). Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ phô cËn: TËn dông thÕ m¹nh cña thµnh phè Hå ChÝ Minh ®Ó khai th¸c c¸c tuyÕn du lÞch trªn s«ng Sµi Gßn ®Õn c¸c vïng cña ®ång b»ng s«ng Cöu Long cïng c¸c dù ¸n ph¸t triÓn trªn s«ng MªK«ng ®Õn Phnompenh (Campuchia), víi Lµo vµ Th¸i Lan. Dù ¸n lµng v¨n ho¸ c¸c d©n téc ë thµnh phè Hå ChÝ Minh. Mét sè khu vui ch¬i gi¶i trÝ ë thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ phô cËn (Thñ §øc, §ång Nai). Khai th¸c thÕ m¹nh cña vïng phô c¹n thµnh phè thuéc c¸c ®iÓm du lÞch nói Bµ §en, hå DÇu TiÕng (T©y Ninh), lµng nghÒ (§ång Nai). Hµ Tiªn - Phó Quèc (Kiªn Giang): CÇn cã mét quy chÕ riªng cho viÖc ®Çu t­ vµo ph¸t triÓn du lÞch ®¶o Phó Quèc. Dù ¸n ®Çu t­ Phó Quèc ph¶i lµ mét dù ¸n ®Çu t­ toµn diÖn vµ ®ång bé trong mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi g¾n víi anh ninh quèc phßng, trong ®ã ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i biÓn ®¶o lµ mét h­íng ­u tiªn. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn du lÞch cña c¸c vïng, cÇn h×nh thµnh c¸c thµnh phè, c¸c ®« thÞ víi chÝnh s¸ch ®Çu t­ tho¶ ®¸ng trong viÖc chØnh trang ®« thÞ vµ t«n t¹o c¶nh quan m«i tr­êng, h¹ tÇng kü thuËt, bao gåm thµnh phè H¹ Long, thÞ trÊn Sapa, thÞ x· §å S¬n, thÞ x· SÇm S¬n (vïng du lÞch B¾c Bé); thµnh phè HuÕ, thÞ x· Héi An (vïng du lÞch B¾c Trung Bé); thµnh phè Nha Trang, thµnh phè §µ L¹t, thµnh phè Vòng Tµu, thÞ x· Phan ThiÕt, thÞ x· Hµ Tiªn (vïng du lÞch Nam Trung Bé vµ Nam Bé). Gi¶i Ph¸p vµ tæ chøc thùc hiÖn Gi¶i ph¸p thùc hiÖn Du lÞch lµ mét ngµnh kinh tÕ tæng hîp. HiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña ngµnh liªn quan ®Õn nhiÒu ngµnh kh¸c trong mèi quan hÖ t­¬ng hç, mµ yÕu tè chñ yÕu lµ tæ chøc qu¶n lý vµ c¬ chÕ chinh s¸ch. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu ®Ò ra, c«ng t¸c tæ chøc, qu¶n lý cÇn ®­îc ®æi míi, kiÖn toµn; c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ du lÞch cÇn tõng b­íc bæ sung, söa ®æi theo h­íng h×nh thµnh khung ph¸p luËt ®ång bé, t¹o m«i tr­êng th«ng tho¸ng, thuËn lîi cho ph¸t triÓn du lÞch víi lé tr×nh thÝch hîp. 1.1. §æi míi kiÖn toµn vÒ tæ chøc vµ c¬ chÕ qu¶n lý §Ó cã thÓ thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn l­îc ph¸t triÓn du lÞch giai ®o¹n 2001 - 2010, cÇn kiÖn toµn tæ chøc bé m¸y vµ c¬ chÕ qu¶n lý ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn trong xu thÕ héi nhËp. §æi míi ph­¬ng ph¸p qu¶n lý, chó träng vµo hiÖu qu¶; t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch vµ kh¸ch du lÞch theo ph¸p luËt; x©y dùng vµ ¸p dông mét sè chÝnh s¸ch nh»m n©ng cao n¨ng lùc cña c¸c doanh nghiÖp du lÞch, ®Æc biÖt lµ n¨ng lùc t¹o ra c¸c s¶n phÈm du lÞch cã chÊt l­îng, kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao; ban hµnh c¸c quy ®Þnh ®Ó ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña c¸c lo¹i h×nh kinh doanh du lÞch míi, c¸c quan hÖ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh héi nhËp víi quèc tÕ. C¸c nhiÖm vô chñ yÕu: KiÖn toµn hÖ thèng qu¶n lý nhµ n­íc vÒ du lÞch: Thµnh lËp Côc xóc tiÕn du lÞch, thµnh lËp thªm c¸c Së du lÞch ë nh÷ng ®Þa bµn träng ®iÓm nhiÒu tiÒm n¨ng du lÞch vµ ho¹t ®éng du lÞch s«i ®éng; tiÕn tíi thµnh lËp c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc vÒ du lÞch ngang tÇm víi chøc n¨ng, nhiÖm vô. S¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, h×nh thµnh c¸c c«ng ty hoÆc tæng c«ng ty m¹nh, t¨ng c­êng vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc trong ho¹t ®éng du lÞch. KhuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia kinh doanh du lÞch ®Ó cã thÓ huy ®éng ngµy cµng t¨ng c¸c nguån lùc cña x· héi vµo ph¸t triÓn du lÞch. G¾n m« h×nh ®æi míi tæ chøc qu¶n lý víi yªu cÇu b¶o ®¶m tÝnh hiÖu qu¶, ®ång bé vµ b¶o ®¶m æn ®Þnh, an ninh, an toµn trong ho¹t ®éng cña ngµnh vµ víi nhiÖm vô ®¶m b¶o an ninh quèc gia, trËt tù an toµn x· héi. Tõng b­íc hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt vÒ du lÞch, trªn c¬ së triÓn khai ph¸p lÖnh du lÞch, tiÕn tíi x©y dùng luËt du lÞch, nh»m t¹o c¬ së ph¸p lý cho c«ng t¸c qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng cña ngµnh. §Èy m¹nh c¶i c¸ch hµnh chÝnh, ph©n cÊp vµ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc liªn quan ®Õn kh¸ch du lÞch vµ doanh nghiÖp kinh doanh du lÞch. 1.2 Gi¶i ph¸p vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch ChÝnh s¸ch tµi chÝnh: ­u tiªn thùc hiÖn thuÕ nhËp khÈu ®èi víi c¸c trang thiÕt bÞ kh¸ch s¹n, c¬ së vui ch¬i gi¶i trÝ, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch, vËt t­ phôc vô du lÞch b»ng thuÕ suÊt nhËp t­ liÖu s¶n xuÊt; ­u tiªn miÔn gi¶m, cho chËm nép thuÕ, gi¶m tiÒn thuª ®Êt, l·i xuÊt ­u tiªn vèn vay ®Çu t­ ®èi víi c¸c dù ¸n ­u tiªn vµ t¹i c¸c vïng träng ®iÓm ph¸t triÓn du lÞch, khu du lÞch quèc gia; cã chÕ ®é hîp lý vÒ gi¸ ®iÖn, n­íc trong kinh doanh kh¸ch s¹n; rµ so¸t ®iÒu chØnh ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ, c¸c lo¹i phÝ, lÖ phÝ, c¸c h×nh thøc vÐ liªn quan ®Õn du lÞch; ¸p dông thèng nhÊt chÝnh s¸ch mét gi¸ trong ph¹m vi c¶ n­íc. Ho¹t ®éng du lÞch lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu t¹i chç nªn cho phÐp kinh doanh du lÞch quèc tÕ ®­îc h­ëng øng c¸c chÕ ®é ­u ®·i khuyÕn khÝch xuÊt khÈu. ChÝnh s¸ch ®Çu t­: Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch ®Çu t­ hîp lý vµo c¬ së h¹ tÇng t¹i c¸c vïng du lÞch träng ®iÓm, c¸c khu du lÞch quèc gia còng nh­ c¸c ®iÓm du lÞch, c¸c ®iÓm du lÞch tiÒm n¨ng ë c¸c vïng xa x«i, hÎo l¸nh. Trªn c¬ së xem xÐt c¸c thÕ m¹nh vµ tèc ®é ph¸t triÓn cña tõng vïng, tõng lÜnh vùc, t¹o c¬ chÕ th«ng tho¸ng vÒ ®Çu t­ cho sù ph¸t triÓn du lÞch ë tõng ®Þa ph­¬ng nh»m khuyÕn khÝch viÖc huy ®éng c¸c nguån vèn tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau ®Çu t­ vµo viÖc ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c s¶n phÈm du lÞch. Tõng b­íc cã chÝnh s¸ch thuËn lîi cho viÖc ®Çu t­ vèn cña c¸c doanh nghiÖp du lÞch ViÖt Nam ra n­íc ngoµi. ¸p dông biÖn ph¸p ­u ®·i (vÒ thuÕ, lÖ phÝ, tiÒn sö dông ®Êt, cho vay vèn, b¶o l·nh...) ®èi víi c¸c dù ¸n, lÜnh vùc ngnµh nghÒ thuéc danh môc c¸ träng ®iÓm ­u tiªn ®Çu t­. ChÝnh s¸ch xuÊt nhËp c¶nh, h¶i quan: §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc xuÊt nhËp c¶nh, qu¸ c¶nh ®èi víi ng­êi vµ hµnh lý cña kh¸ch du lÞch phï hîp víi kh¶ n¨ng qu¶n lý cña n­íc ta vµ th«ng lÖ quèc tÕ; c¶i tiÕn quy tr×nh, t¨ng c­êng trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i t¹i c¸c cöa khÈu quèc tÕ trong viÖc kiÓm tra ng­êi vµ hµnh lý; söa ®æi, bæ xung c¸c quy ®Þnh vÒ ®å gi¶ cæ, ®å thñ c«ng mü nghÖ d©n gian; më thªm c¸c dÞch vô thuËn tiÖn cho kh¸ch du lÞch (ng©n hµng, ®æi tiÒn, thu trùc tiÕp ngo¹i tÖ, cöa hµngmiÔn thuª, quÇy th«ng tin du lÞch...). Nghiªn cøu vµ xóc tiÕn miÔn phÝ thÞ thùc víi c¸ n­íc ASEAN vµ mét sè n­íc kh¸ch cã quan hÖ th©n thiÖn víi ViÖt Nam. 1.3 VÒ nghiªn cøu øng dông khoa häc c«ng nghÖ Nghiªn cøu øng dông khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ lµ gi¶i ph¸p quan träng cã ý nghÜa chiÕn l­îc ®èi víi mçi ngµnh kinh tÕ, trong ®ã cã du lÞch, ®Æc biÖt trong bèi c¶nh hiÖn nay khi hµm l­îng khoa häc vµ c«ng nghÖ trong mçi s¶n phÈm x· héi ngµy mét cao. C¸c s¶n phÈm nghiªn cøu khoa häc sÏ lµ c¬ së cho c«ng t¸c quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh du lÞch, ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn l­îc thÞ tr­êng, ®a d¹ng ho¸ vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, cho viÖc ®Ò xuÊt c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch phï hîp vµ cho c«ng t¸c qu¶n lý. ViÖc nghiªn cøu øng dông thµnh tùu míi cña c«ng nghÖ th«ng tin ®ãng mét vai trß quan träng kh«ng chØ ®èi víi c«ng t¸c qu¶n lý mµ cßn ®èi víi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch, tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ du lÞch. §Ó thùc hiÖn yªu cÇu trªn, cÇn ®Çu t­ cñng cè n©ng cao n¨ng lùc nghiªn cøu øng dông cña ViÖn Nghiªn Cøu Ph¸t triÓn Du lÞch, Trung t©m C«ng NghÖ Th«ng Tin Du lÞch. ThiÕt lËp hÖ thèng c¬ së d÷ liÖu chuyªn ngµnh b»ng nh÷ng thµnh tùu míi cña c«ng nghÖ tin häc. Më réng hîp t¸c víi c¸c tæ chøc, c¬ quan khoa häc trong vµ ngoµi n­íc ®Ó tranh thñ sù hç trî kü thuËt, kinh nghiÖm, tiÕp cËn víi nh÷ng thµnh tùu míi, tiªn tiÕn vÒ khoa häc c«ng nghÖ du lÞch quèc tÕ ®Ó øng dông cho du lÞch ViÖt Nam. 1.4 VÒ xóc tiÕn tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ du lÞch Xóc tiÕn tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ du lÞch lµ biÖn ph¸p quan träng ®Ó t¹o lËp h×nh ¶nh du lÞch ViÖt Nam c¶ trong vµ ngoµi n­íc nh»m thu hót kh¸ch, gi¸o dôc du lÞch toµn d©n, gãp phÇn thùc hiÖn tuyªn truyÒn ®èi ngo¹i vµ ®èi néi, cÇn ®­îc chó träng trong thêi gian tíi, tËp trung vµo: Nghiªn cøu t©m lý, thÞ hiÕu, tËp qu¸n, thãi quen tiªu dïng cña c¸c ®èi t­îng kh¸ch ®Ó cã nh÷ng s¶n phÈm phï hîp víi thÞ tr­êng th«ng qua c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o. TiÕn hµnh ®Æt ®¹i diÖn Du lÞch ViÖt Nam ë nh÷ng n­íc lµ ®Çu mèi giao l­u quèc tÕ vµ thÞ tr­êng träng ®iÓm. T¨ng c­êng tuyªn truyÒn qu¶ng b¸ trªn ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng, ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng víi c¸c lo¹i h×nh kh¸c nhau. Xóc tiÕn viÖc x©y dùng vµ ph¸t hµnh réng r·i c¸c phim ¶nh t­ liÖu vÒ lÞch sö v¨n ho¸, c¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc, di tÝch, c¸c danh lam, th¾ng c¶nh, c¸c lµng nghÒ, lÔ héi...céng t¸c chÆt chÏ víi c¸c t¹p chÝ du lÞch cã tiÕng trªn thÕ giíi ®Ó giíi thiÖu vÒ ViÖt Nam. Phèi hîp víi c¸c lùc l­îng lµm th«ng tin ®èi ngo¹i, tranh thñ c¸c nguån lùc tõ bªn ngoµi vµ hç trî quèc tÕ ®Ó c«ng t¸c xóc tiÕn qu¶ng b¸ du lÞch ®¹t hiÖu qu¶. 1.5 VÒ ®µo t¹o vµ båi d­ìng nguån lùc du lÞch X©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc du lÞch. §Èy m¹nh c«ng t¸c ®µo t¹o l¹i vµ ®µo t¹o míi ®Ó gi¶i quyÕt yªu cÇu tr­íc m¾t vµ chuÈn bÞ cho l©u dµi, x©y dùng m« h×nh ®µo t¹o: Tr­êng - Kh¸ch s¹n vµ Häc viÖn Du lÞch Quèc gia hoÆc §¹i häc Chuyªn ngµnh Du lÞch. G¾n gi¸o dôc ®µo t¹o du lÞch víi hÖ thèng gi¸o dôc ®µo t¹o quèc gia vµ chó träng gi¸o dôc du lÞch toµn d©n. Thùc hiÖn ph­¬ng tr©m Nhµ n­íc, doanh nghiÖp vµ ng­êi lao ®éng cïng lµm ®Ó ®µo t¹o l¹i vµ båi d­ìng lùc l­îng lao ®éng trong du lÞch. Thùc hiÖn ®Çy ®ñ vµ nghiªm tóc c¸c chÝnh s¸ch c¸n bé tõ viÖc quy ho¹ch, tuyÓn dông, s¾p xÕp, sö dông ®Õn ®·i ngé... ®Æc biÖt chó träng viÖc tõng b­íc trÎ ho¸ ®éi ngò c¸n bé, kÕt hîp ­u tiªn sö dông c¸n bé cã kiÕn thøc, tr×nh ®é tay nghÒ vµ kinh nghiÖm cao, ®¶m b¶o tÝnh kÕ thõa. 1.6 VÒ t¨ng c­êng vµ më réng hîp t¸c quèc tÕ §ång thêi víi c¸c gi¶i ph¸p ph¸t huy néi lùc, cÇn coi träng më réng quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn nhanh du lÞch ViÖt Nam, g¾n thÞ tr­êng du lÞch ViÖt Nam víi thÞ tr­êng du lÞch khu vùc vµ thÕ giíi. Th«ng qua ho¹t ®éng hîp t¸c trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc víi c¸c n­íc, c¸c c¸ nh©n vµ c¸c tæ chøc WTO, PATA, ASEAN, ASEANTA, EU... ®Ó tranh thñ kinh nghiÖm, vèn vµ nguån kh¸ch gãp phÇn ®­a du lÞch ViÖt Nam nhanh chãng ®uæi kÞp tr×nh ®é vµ héi nhËp víi sù ph¸t triÓn chung vÒ du lÞch cña khu vùc vµ thÕ giíi. Thùc hiÖn vµ khai th¸c hiÖu qu¶ c¸c hiÖp ®Þnh ®· ký; duy tr×, cñng cè vµ ph¸t huy c¸c quan hÖ song ph­¬ng, ký tiÕp mét sè hiÖp ®Þnh míi. Chñ ®éng tham gia hîp t¸c ®a ph­¬ng trong khu vùc vµ quèc tÕ, khai th¸c tèt quyÒn lîi héi viªn vµ thùc hiÖn c¸c nghÜa vô cña m×nh. Tæ chøc thùc hiÖn Giai ®o¹n 2001 - 2010, ®Æc biÖt lµ 5 n¨m ®Çu, rÊt quan träng t¹o tiÒn ®Ò c¨n b¶n cho du lÞch ViÖt Nam ph¸t triÓn ë mét tÇm míi cao h¬n. §Ó cã thÓ bøt lªn víi tèc ®é nhanh, cÇn cã c¸c biÖn ph¸p m¹nh vÒ tæ chøc, sù ®Çu t­ thÝch ®¸ng vÒ vËt chÊt vµ con ng­êi, c¶i tiÕn vµ t¹o ra nh÷ng chuyÓn biÕn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý Nhµ n­íc còng nh­ tæ chøc qu¶n lý ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch; ®ång thêi ph¸t huy vai trß cña Ban chØ ®¹o Nhµ n­íc vÒ Du lÞch trong phèi hîp c¸c ho¹t ®éng du lÞch c¶ n­íc. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn du lÞch 2001 - 2010 ph¶i ®­îc triÓn khai ®ång bé tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng. 2.1 C«ng t¸c phèi kÕt hîp víi c¸c Bé ngµnh kiªn quan: §Ó thùc hiÖn ®­îc nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn ®· ®Ò ra, ®ßi hái ph¶i cã sù phèi hîp ®ång bé, chÆt chÏ gi÷a c¸c ngµnh vµ chØ ®¹o cña ChÝnh phñ ®ã lµ c¸c Bé: Bé KÕ Ho¹ch §Çu T­, Tµi ChÝnh, Ngo¹i Giao, C«ng An, H¶i Quan, Quèc Phßng, Giao Th«ng vËn T¶i, Hµng Kh«ng, V¨n Ho¸ Th«ng Tin, Khoa Häc C«ng NghÖ M«i Tr­êng, Th­¬ng M¹i, N«ng NghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n, Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam vµ c¸c bé, ngµnh liªn quan kh¸c trong viÖc: X©y dùng c¬ chÕ chÝnh s¸ch thuéc ph¹m vi chøc n¨ng cña c¸c bé, ngµnh nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc triÓn khai thùc hiÖn ChiÕn l­îc ph¸t triÓn thuËn lîi, ®¶m b¶o quèc phßng, an ninh trËt tù, an toµn x· héi. X¸c ®Þnh nhiÖm vô ®Çu t­ Nhµ n­íc, tÝn dông ­u ®·i Nhµ n­íc vµ t¹o c¸c c©n ®èi vÒ vèn vµ nguån lùc kh¸c ®Ó thùc hiÖn ChiÕn l­îc. B¶o vÖ vµ t«n t¹o c¸c di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸, c¸ch m¹ng cã ý nghÜa ®Æc biÖt ë c¸c trung t©m ®« thÞ vµ ®Þa bµn kinh tÕ träng ®iÓm. B¶o vÖ t«n t¹o c¶nh quan m«i tr­êng t¹i c¸c khu ®iÓm du lÞch, kh«i phôc c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt giao th«ng, nhÊt lµ hµng kh«ng, t¹o thuËn lîi cho kh¸ch du lÞch vµo, ra vµ ®i l¹i trong l·nh thæ ViÖt Nam. 2.2 CÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng lµ c¬ quan tæ chøc thùc hiÖn ChiÕn l­îc ph¸t triÓn du lÞch ë ®Þa bµn cña m×nh vµ phèi hîp víi ChiÕn l­îc quèc gia nh¨m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu vÒ ph¸t triÓn du lÞch cña ®Þa ph­¬ng vµ c¶ n­íc bao gåm: Cô thÓ ho¸ ChiÕn l­îc ph¸t triÓn du lÞch quèc gia ë ®Þa ph­¬ng vµ tæ chøc thùc hiÖn, ®Æc biÖt chó träng viÖc x©y dùng s¶n phÈm du lÞch cô thÓ thÝch hîp víi tµi nguyªn du lÞch, ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi ë ®Þa ph­¬ng. Tæ chøc x©y dùng quy ho¹ch tæng thÓ vµ quy ho¹ch chi tiÕt vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch trªn ®Þa bµn. Tæ chøc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch tõng giai ®o¹n. §µu t­ phôc håi mét sè lµng nghÒ ®iÓn h×nh, ph¸t triÓn c¸c lÔ héi truyÒn thèng, ca móa nh¹c d©n gian ®Ó t¹o sù hÊp dÉn vµ b¶n s¾c v¨n ho¸ riªng cña ®Þa ph­¬ng m×nh vµ cña d©n téc ViÖt Nam. 2.3 C¸c doanh nghiÖp: Lµ lùc l­îng quan träng trong viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc, doanh nghiÖp du lÞch ph¶i chñ ®éng x¸c ®Þnh thÞ tr­êng vµ c«ng nghÖ míi, ®Þnh râ h­íng ®Çu t­ phï hîp víi ®Þnh h­íng chiÕn l­îc quèc gia. §Ó n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, më réng thÞ tr­êng tiªu thô vµ øng dông kü thuËt, ®æi míi c«ng nghÖ trong kinh doanh du lÞch. Doanh nghiÖp kinh doanh l÷ hµnh, nhÊt lµ nh÷ng doanh nghiÖp ®­îc phÐp kinh doanh l÷ hµnh quèc tÕ ph¶i chñ ®éng x©y dùng c¸c mèi liªn kÕt víi c¸c doanh nghiÖp vµ nh©n d©n th«ng qua viÖc hç trî x©y dùng c¸c dù ¸n ph¸t triÓn s¶n phÈm du lÞch trong hÖ thèng Tour, tuyÕn du lÞch, chñ ®éng thùc hiÖn hç trî kü thuËt, huÊn luyÖn vµ gi¶i quyÕt tiªu thô c¸c s¶n phÈm du lÞch t¹o ra ë tõng ®Þa ph­¬ng. §µo t¹o ®«i ngò c¸n bé qu¶n lý vµ lao ®éng cã tay nghÒ giái t¹i doanh nghiÖp. Tæ chøc thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ tiªu chuÈn ®iÒu kiÖn kinh doanh, quy ®Þnh vÒ trËt tù an toµn, vÖ sinh, an ninh, v¨n minh du lÞch. Liªn kÕt phèi hîp gi÷a c¸c doanh nghiÖp ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm du lÞch ViÖt Nam. 2.4 C¸c héi, C©u l¹c bé vµ HiÖp héi HiÖp h«i du lÞch vµ c¸c héi, c¸c c©u l¹c bé du lÞch cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp chÆt chÏ víi Tæng côc Du lÞch vµ Uû ban Nh©n d©n c¸c ®Þa ph­¬ng, ®éng viªn vµ h­íng dÉn c¸c héi viªn cña minh tham gia tÝch cùc vµo viÖc thùc hiÖn thµnh c«ng ChiÕn l­îc. Th­êng xuyªn thu thËp ý kiÕn cña héi viªn, ph¶n ¶nh kÞp thêi víi Tæng côc Du lÞch vµ c¸c c¬ quan Nhµ n­íc h÷u quan trong viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chñ tr­¬ng,chÝnh s¸ch nh»m ph¸t triÓn du lÞch nhanh vµ bÒn v÷ng. Tæ chøc tèt c¸c h×nh thøc nh»m thu hót c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n kinh doanh du lÞch liªn kÕt vµ phèi hîp víi nhau trªn c¬ së tù nguyÖn vµ cïng cã lîi ®Ó thèng nhÊt chiÕn l­îc ho¹t ®éng chung, gi¶m c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh trong néi bé, t¨ng søc c¹nh tranh víi bªn ngoµi. HiÖp héi du lÞch ViÖt Nam cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi Tæng côc Du lÞch tæ chøc tèt th«ng tin thÞ tr­êng, giíi thiÖu kh¸ch hµng cho c¸c doanh nghiÖp; tæ chøc c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn nh­ héi chî, triÓn l·m ë c¸c thÞ tr­êng träng ®iÓm n­íc ngoµi, giíi thiÖu trªn c¸c t¹o chÝ chuyªn ngµnh quèc tÕ, c¸c ®µi b¸o, v« tuyÕn cña c¶ n­íc vÒ Du lÞch ViÖt Nam. H­íng dÉn vµ vËn ®éng c¸c doanh nghiÖp thµnh lËp c¸c chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i nh÷ng thÞ tr­êng chÝnh ®Ó xóc tiÕn thÞ tr­êng. KÕt LuËn Sù ph¸t triÓn du lÞch cña mçi quèc gia phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè: sù hÊp dÉn cña tµi nguyªn du lÞch, c¬ së h¹ tÇng, quy m« vµ chÊt l­îng kh¸ch s¹n, c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ, n¨ng lùc cña ®éi ngò nh÷ng ng­êi lµm du lÞch…, vµ nhÊt lµ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn du lÞch cña Nhµ n­íc. VÒ mÆt tµi nguyªn, ViÖt Nam lµ n­íc cã c¸c nguån tµi nguyªn du lÞch ®a d¹ng c¶ vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¶ vÒ gi¸ trÞ nh©n v¨n cña nÒn v¨n ho¸, cña truyÒn thèng lÞch sö l©u ®êi. L·nh thæ ViÖt Nam kh«ng chØ cã phÇn ®Êt liÒn, h¶i ®¶o mµ cßn cã c¶ vïng trêi, vïng biÓn vµ vïng khai th¸c kinh tÕ biÓn. Víi ­u thÕ n»m ë vÞ trÝ chiÕc cÇu nèi phÇn ®Êt liÒn víi c¸c quÇn ®¶o bao bäc quanh biÓn §«ng, ViÖt Nam cßn lµ mät n¬i du kh¸ch cã thÓ ®i l¹i b»ng ®­êng bé, ®­êng biÓn vµ ®­êng kh«ng. Nh÷ng yÕu tè ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho ViÖt Nam cã thÓ ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i h×nh du lÞch. TiÒm n¨ng trªn cµng ®­îc nh©n lªn khi ViÖt Nam sau 10 n¨m ®æi míi ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ vÒ mÆt t¨ng tr­ëng kinh tÕ, chÝnh trÞ æn ®Þnh, tõng b­íc héi nhËp víi quèc tÕ, vµ ®ang b­íc sang giai ®o¹n ph¸t triÓn míi: ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. §Ó kÕt thóc luËn v¨n nµy, em xin ®­îc ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nhá sau: Chóng ta tËp trung ®Çu t­ ®µo t¹o ®éi ngò cã kü n¨ng vÒ tµi chÝnh, marketing vµ qu¶n lý nh»m cã nhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô tèt h¬n, hÊp dÉn h¬n nh»m t¨ng l­îng kh¸ch quay trë l¹i víi ViÖt Nam. X©y dùng nhiÒu ch­¬ng tr×nh marketing cÊp Quèc gia, ph¸t triÓn m¹nh KÕ ho¹ch Tæng thÓ ®· ®­îc x©y dùng cho ngµnh Du lÞch nh»m ngµy cµng gia t¨ng l­îng kh¸ch ®Õn víi ViÖt Nam bªn c¹nh ®ã còng thiÕt lËp ch­¬ng tr×nh gi¸o dôc ý thøc ng­êi du lÞch gi÷ g×n vµ b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i. Ngoµi ra còng ph¶i l­u ý tíi nh÷ng ®ét biÕn bªn ngoµi nh­ sù kiÖn 11/9 ë Mü vµ dÞch SARS võa qua. Cã kÕ ho¹ch ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc vµ thêi gian lÊy visa du lÞch vµo ViÖt Nam, còng nh­ gi¶m thiÓu chi phÝ nµy v× nÕu kh«ng sÏ kÐo dµi thêi gian ®i nghØ cã h¹n cña du kh¸ch vµ c¶n trë hä ®Õn víi ViÖt Nam. ThiÕt lËp thªm chuyÕn bay trùc tiÕp ®Æc biÖt lµ tõ Ch©u ¢u ®Ó thu hót kh¸ch ®Õn trùc tiÕp víi ViÖt Nam mµ kh«ng dµnh thêi gian ë c¸c c­¶ ngâ Ch©u ¸ nhiÒu h¬n. Em hy väng r»ng ngµnh du lÞch sÏ cã nhiÒu ®iÒu kiÖn vµ c¬ héi ®Ó ph¸t triÓn nhanh, h×nh thµnh ngµnh c«ng nghiÖp du lÞch cã quy m« ngµy cµng t­¬ng xøng víi tiÒm n¨ng du lÞch to lín cña ®Êt n­íc, tõng b­íc ®­a n­íc ta trë thµnh mét trung t©m du lÞch cã tÇm cì trong khu vùc. Tµi LiÖu Tham Kh¶o Cã mét ViÖt Nam nh­ thÕ - §æi míi vµ Ph¸t triÓn Kinh tÕ – NXBCTQG, 1998. Nghiªn cøu toµn diÖn vÒ ph¸t triÓn du lÞch ë khu vùc miÒn Trung ViÖt Nam - TËp §oµn ALMEC Th¸ng 3 n¨m 1996. Ngµnh Du lÞch ViÖt Nam: Nh÷ng Th¸ch thøc vµ C¬ héi thÞ tr­êng - B¸o c¸o tr×nh lªn Ng©n Hµng ThÕ Giíi - Greta R. Boye - Th¸ng 3 n¨m 2002. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn Du lÞch ViÖt Nam 2001 - 2010 §Þnh h­íng ®Õn 2020 - Tæng Côc Du lÞch - Th¸ng 10 n¨m 2000. B¸o c¸o Tæng kÕt C«ng t¸c n¨m 2002 vµ Ph­¬ng h­íng, NhiÖm vô n¨m 2003 cña ngµnh Du lÞch - Tæng Côc Du lÞch - Th¸ng 12, n¨m 2002. Du lÞch Céng ®ång v× B¶o tån vµ Ph¸t triÓn - ViÖn Nghiªn Cøu MiÒn Nói 1999. B¸o c¸o tæng kÕt hµng n¨m tõ 1993 - 1999 - ViÖn Nghiªn cøu vµ Ph¸t triÓn du lÞch. ThÞ Tr­êng Du lÞch - PTS NguyÔn V¨n L­u - NXBGD, 1998 Gi¸o tr×nh kinh doanh l÷ hµnh, PGS.PTS NguyÔn V¨n §Ýnh, Th.sü Ph¹m Hång Ch­¬ng. Marketing du lÞch, Tæng côc Du lÞch HÖ thèng c¸c v¨n b¶n hiÖn hµnh vÒ qu¶n lý du lÞch, NXBCTQG, 1997. T¹p chÝ Du lÞch ViÖt Nam c¸c sè 10/1999, 08/2002, 01/2003. Tourism: Principles, Practices, Philosophies) - Robert W. McIntosh, 1984. The Tourism Development Handbook, A Practical Approach to Planning & Marketing – Kerry Godfrey, Jackie Clarke - 2000. Ecotourism: Principles, Practices and Policies for Sustainability Megan Epler Wood – 2002. Promotion of Investment in Tourism Infrastructure – UN ESCAP (United Nations – Economic & Social Commission for Asia & the Pacific) – 2001. Sustainable Tourism as a Development Option, Practical Guide for Local Planners, Developers & Dicision Makers – B. Steck, 1999. ._.