Chiến lược phát triển của Công ty ULIVER Việt Nam đên năm 2010

CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN 1.1- CAÙC KHAÙI NIEÄM 1.1.1- Chieán löôïc kinh doanh: Chieán löôïc kinh doanh vaø moät soá khaùi nieäm lieân quan ñöôïc caùc nhaø quaûn trò hieåu theo nhieàu caùch khaùc nhau. Ñieàu ñoù coù theå do hoï coù nhieàu caùch tieáp caän khaùc nhau trong nghieân cöùu: Theo Fred R. David thì “chieán löôïc kinh doanh laø nhöõng phöông tieän ñeå ñaït ñeán muïc tieâu daøi haïn”. Theo Alfred Chadler, Ñaïi Hoïc Harvard thì “chieán löôïc kinh doanh laø söï xaùc ñònh caùc muïc tieâu cô baûn, laâu daøi cuûa doanh nghieäp, ñoàng thôøi löïa choïn caùch thöùc hoaëc quaù trình haønh ñoäng vaø phaân phoái caùc nguoàn löïc caàn thieát ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu ñoù”. Hay theo William. J. Glueck: “Chieán löôïc kinh doanh laø moät keá hoaïch mang tính thoáng nhaát, tính toaøn dieän vaø tính phoái hôïp ñöôïc thieát keá ñeå ñaûm baûo raèng caùc muïc tieâu cô baûn cuûa doanh nghieäp seõ ñöôïc thöïc hieän”. Nhìn chung, duø ñöôïc dieãn ñaït nhö theá naøo ñi nöõa, caùc khaùi nieäm veà chieán löôïc kinh doanh vaãn bao haøm nhöõng noäi dung chính sau ñaây: Xaùc ñònh caùc muïc tieâu daøi haïn vaø ngaén haïn cuûa toå chöùc. Ñöa ra caùc chöông trình haønh ñoäng toång quaùt ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu. Löïa choïn caùc phöông aùn haønh ñoäng, trieån khai vaø phaân boå caùc nguoàn taøi nguyeân ñeå thöïc hieän muïc tieâu ñoù. 1.1.2- Phaân loaïi chieán löôïc Coù nhieàu caùch phaân loaïi chieán löôïc, döïa treân nhöõng caên cöù khaùc nhau maø ngöôøi ta tieán haønh phaân loaïi chieán löôïc theo nhöõng caùch khaùc nhau. - Caên cöù vaøo phaïm vi chieán löôïc, ngöôøi ta chia chieán löôïc kinh doanh laøm 2 loaïi: Moät laø : chieán löôïc chung, hay coøn goïi laø chieán löôïc toång quaùt. Chieán löôïc naøy ñeà caäp ñeán nhöõng vaán ñeà quan troïng nhaát, coù yù nghóa laâu daøi vaø quyeát ñònh nhöõng vaán ñeà soáng coøn cuûa toå chöùc Hai laø : chieán löôïc boä phaän. Ñaây laø loaïi chieán löôïc caáp 2 bao goàm: chieán löôïc saûn phaåm, chieán löôïc giaù, chieán löôïc phaân phoái, chieán löôïc yeåm trôï baùn haøng. Hai loaïi chieán löôïc naøy lieân keát vôùi nhau taïo thaønh moät chieán löôïc kinh doanh hoaøn chænh. - Neáu caên cöù vaøo söï keát hôïp giöõa saûn phaåm vaø thò tröôøng, döïa vaøo löôùi oâ vuoâng ñeå thay ñoåi chieán löôïc chuùng ta coù caùc nhoùm chieán löôïc nhö sau: Nhoùm caùc chieán löôïc keát hôïp: Keát hôïp veà phía tröôùc; keát hôïp veà phía sau; keát hôïp theo chieàu ngang Nhoùm caùc chieán löôïc chuyeân saâu: Chieán löôïc thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng; chieán löôïc phaùt trieån thò tröôøng; chieán löôïc phaùt trieån saûn phaåm. Nhoùm caùc chieán löôïc môû roäng hoaït ñoäng: Chieán löôïc ña daïng hoùa hoaït ñoäng ñoàng taâm; chieán löôïc ña daïng hoùa hoaït ñoäng theo chieàu ngang; chieán löôïc ña daïng hoùa hoaït ñoäng kieåu hoãn hôïp. Nhoùm caùc chieán löôïc khaùc: Lieân doanh; thu heïp bôùt hoaït ñoäng; caét boû bôùt hoaït ñoäng; thanh lyù; chieán löôïc toång hôïp. 1.1.3-Quaûn trò chieán löôïc: Theo Fred R. David: quaûn trò chieán löôïc coù theå ñöôïc ñònh nghóa nhö laø moät ngheä thuaät vaø khoa hoïc thieát laäp, thöïc hieän vaø ñaùnh giaù caùc quyeát ñònh lieân quan nhieàu chöùc naêng cho pheùp moät toå chöùc ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu ñeà ra. Nhö vaäy, theo ñònh nghóa naøy thì quaûn trò chieán löôïc taäp trung vaøo vieäc hôïp nhaát vieäc quaûn trò, tieáp thò, taøi chính keá toaùn, saûn xuaát, nghieân cöùu phaùt trieån, vaø caùc heä thoáng thoâng tin caùc lónh vöïc kinh doanh ñeå ñaït ñöôïc thaønh coâng cuûa toå chöùc. 1.1.4-Vai troø cuûa quaûn trò chieán löôïc ñoái vôùi doanh nghieäp: Quaù trình quaûn trò chieán löôïc giuùp caùc toå chöùc thaáy roõ muïc ñích vaø höôùng ñi cuûa mình. Cuï theå laø doanh nghieäp coù theå thaáy roõ nhöõng cô hoäi vaø thuaän lôïi trong kinh doanh, taän duïng chuùng ñeå ñöa ra caùc chieán löôïc, chính saùch phaùt trieån phuø hôïp nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu ñaõ ñeà ra. Ñieàu kieän moâi tröôøng maø caùc toå chöùc gaëp phaûi luoân bieán ñoåi. Quaûn trò chieán löôïc giuùp caùc nhaø quaûn trò döï baùo ñöôïc nhöõng baát traéc, ruûi ro seõ xaûy ra trong hieän taïi cuõng nhö töông lai. Töø ñoù, döïa treân tieàm löïc cuûa mình doanh nghieäp deã chuû ñoäng ñoái phoù vôùi nhöõng tình huoáng baát traéc naøy. Quaûn trò chieán löôïc giuùp caùc nhaø quaûn trò söû duïng moät caùch coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc hieän coù cuûa doanh nghieäp vaø phaân boå chuùng moät caùch hôïp lyù. Quaûn trò chieán löôïc phoái hôïp caùc chöùc naêng trong toå chöùc moät caùch toát nhaát treân cô sôû ñaït ñeán muïc tieâu chung cuûa toå chöùc. 1.2- QUY TRÌNH XAÂY DÖÏNG CHIEÁN LÖÔÏC VAØ MOÄT SOÁ COÂNG CUÏ ÑEÅ XAÂY DÖÏNG VAØ LÖÏA CHOÏN CHIEÁN LÖÔÏC 1.2.1- Caùc giai ñoaïn cuûa quaûn trò chieán löôïc: Quaûn trò chieán löôïc goàm ba giai ñoaïn chính coù lieân quan maät thieát vaø boå sung cho nhau: Giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc: laø quaù trình phaân tích hieän traïng, döï baùo töông lai, choïn löïa vaø xaây döïng nhöõng chieán löôïc phuø hôïp. Giai ñoaïn thöïc thi chieán löôïc: laø quaù trình trieån khai nhöõng muïc tieâu chieán löôïc vaøo hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Giai ñoaïn ñaùnh giaù chieán löôïc: laø quaù trình ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt keát quaû, tìm caùc giaûi phaùp ñeå thích nghi chieán löôïc vôùi hoaøn caûnh moâi tröôøng. GIAI ÑOAÏN Hình thaønh chieán löôïc Thöïc thi chieán löôïc Ñaùnh giaù chieán löôïc HOAÏT ÑOÄNG Thöïc hieän nghieân cöùu Hôïp nhaát tröïc giaùc vaø phaân tích Ñöa ra quyeát ñònh Thieát laäp muïc tieâu ngaén haïn Ñeà ra caùc chính saùch Phaân phoái caùc nguoàn löïc Xem xeùt laïi caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi So saùnh keát quaû vôùi tieâu chuaån Thöïc hieän ñieàu chænh Hình 1.1 – Caùc giai ñoaïn cuûa quaûn trò chieán löôïc Trong giôùi haïn phaïm vi nghieân cöùu, luaän aùn seõ chæ taäp trung saâu vaøo giai ñoaïn nghieân cöùu hoaïch ñònh chieán löôïc, bao goàm caùc böôùc: thöïc hieän nghieân cöùu, hôïp nhaát tröïc giaùc vaø phaân tích ñeå xaây döïng chieán löôïc vaø löïa choïn chieán löôïc. Giai ñoaïn nghieân cöùu hay coøn goïi laø giai ñoaïn nhaäp vaøo, caùc coâng cuï ñöôïc söû duïng cho giai ñoaïn naøy bao goàm ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi EFE, ma traän hình aûnh caïnh tranh vaø ma traän caùc yeáu toá noäi boä IFE. Ñeå xaây döïng chieán löôïc, ñieàu quan troïng tröôùc tieân laø hieåu roõ moâi tröôøng maø toå chöùc ñang hoaït ñoäng thoâng qua caùc nghieân cöùu veà moâi tröôøng. Moâi tröôøng coù theå ñöôïc hieåu laø nhöõng yeáu toá, löïc löôïng, theå cheá toàn taïi, taùc ñoäng, aûnh höôûng ñeán hoaït ñoäng vaø keát quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Moâi tröôøng cuûa doanh nghieäp goàm coù moâi tröôøng beân ngoaøi vaø moâi tröôøng noäi boä. 1.2.2-Phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi Muïc ñích cuûa vieäc kieåm soaùt caùc yeáu toá beân ngoaøi laø phaùt trieån moät danh muïc coù giôùi haïn nhöõng cô hoäi moâi tröôøng coù theå ñem laïi lôïi ích cho coâng ty vaø caùc moái ñe doïa cuûa moâi tröôøng maø coâng ty neân traùnh. Aûnh höôûng kinh teá, aûnh höôûng XH, nhaân khaåu, vaên hoùa, ñòa lí, aûnh höôûng chính trò, luaät phaùp vaø chính phuû; Aûnh höôûng coâng ngheä; aûnh höôûng caïnh tranh Caùc ñoái thuû caïnh tranh Ngöôøi cung caáp Nhaø phaân phoái Chuû nôï Khaùch haøng Nhaân vieân Coäng ñoàng Nhaø quaûn lyù Coå ñoâng Lieân ñoaøn lao ñoäng Chính phuû Toå chöùc maäu dòch Caùc nhoùm ñaëc bieät coù quyeàn lôïi Saûn phaåm Dòch vuï, thò tröôøng CAÙC CÔ HOÄI VAØ MOÁI NGUY CÔ CUÛA TOÅ CHÖÙC Baûng 1.1- Moái quan heä giöõa caùc aûnh höôûng chuû yeáu cuûa moâi tröôøng vaø toå chöùc 1.2.2.1-Moâi tröôøng beân ngoaøi bao goàm moâi tröôøng vó moâ vaø moâi tröôøng vi moâ Moâi tröôøng vó moâ: Moâi tröôøng vó moâ bao goàm caùc yeáu toá kinh teá, chính phuû vaø chính trò, yeáu toá xaõ hoäi , yeáu toá töï nhieân, yeáu toá coâng ngheä vaø kyõ thuaät vaø moái lieân heä giöõa caùc yeáu toá naøy. Nhaân toá kinh teá coù aûnh höôûng tröïc tieáp ñoái vôùi söùc huùt tieàm naêng cuûa caùc chieán löôïc khaùc nhau. Caùc bieán soá kinh teá quan troïng caàn theo doõi: möùc thu nhaäp khaû duïng, xu höôùng chi tieâu cuûa ngöôøi daân, laõi suaát, tyû leä laïm phaùt, tyû suaát thò tröôøng tieàn teä, xu höôùng toång saûn phaåm quoâc daân, xu höôùng thaát nghieäp, ñieàu kieän kinh teá cuûa caùc quoác gia nöôùc ngoaøi. Nhöõng thay ñoåi veà ñòa lyù, nhaân khaåu, vaên hoùa vaø xaõ hoäi coù aûnh höôûng quan troïng ñeán haàu heát caùc saûn phaåm, dòch vuï, thò tröôøng vaø ngöôøi tieâu thuï. Caùc yeáu toá nhaân khaåu, ñòa lyù, vaên hoùa, xaõ hoäi chuû yeáu: soá caùc vuï keát hoân, soá caùc vuï li dò, soá sinh, soá cheát, tyû leä di cö vaø nhaäp cö, caùc chöông trình an ninh xaõ hoäi, möùc tuoåi thoï, thu nhaäp bình quaân treân ñaàu ngöôøi, thaùi ñoä ñoái vôùi vieäc kinh doanh, loái soáng, loøng tin vaøo chính phuû, thaùi ñoä ñoái vôùi chính phuû, thoùi quen mua haøng, thaùi ñoä ñoái vôùi tieát kieäm, ñaàu tö, möùc hoïc vaán trung bình, kieåm soaùt oâ nhieãm moâi tröôøng, traùch nhieäm xaõ hoäi… Aûnh höôûng cuûa luaät phaùp, chính phuû vaø chính trò: söï leä thuoäc laån nhau moãi luùc moät taêng treân phaïm vi toaøn quoác giöõa caùc neàn kinh teá, thò tröôøng, chính phuû vaø toå chöùc ñoøi hoûi coâng ty phaûi xem xeùt ñeán aûnh höôûng coù theá coù cuûa caùc bieán soá chính trò ñoái vôùi vieäc soaïn thaûo vaø thöïc hieän caùc chieán löôïc caïnh tranh. Caùc bieán soá chính trò, chính phuû, vaø luaät phaùp quan troïng: caùc ñieàu leä hoaëc söï baùc boû, caùc qui ñònh cuûa chính phuû, caùc thay ñoåi cuûa luaät thueá, caùc uûy ban hoaït ñoäng chính trò, tyû leä tham gia cuûa caùc cöû tri, luaät baûo veä moâi tröôøng, möùc chi tieâu cho vieäc phoøng thuû, möùc trôï caáp cuûa chính phuû, luaät choáng ñoäc quyeàn… Caùc aûnh höôûng coâng ngheä cho thaáy nhöõng vaän hoäi vaø moái ñe doïa maø chuùng phaûi ñöôïc xem xeùt trong vieäc soaïn thaûo chieán löôïc. Söï tieán boä kyõ thuaät coù theá taùc ñoäng saâu saéc leân nhöõng saûn phaåm, dòch vuï, thò tröôøng, nhaø cung caáp, nhaø phaân phoái, ngöôøi caïnh tranh, khaùch haøng, quaù trình saûn xuaát, thöïc tieãn tieáp thò vaø vò theá caïnh tranh cuûa nhöõng toå chöùc. Moâi tröôøng vi moâ: Moâi tröôøng vi moâ laø nhöõng yeáu toá ngoaïi caûnh nhöng coù lieân quan ñeán doanh nghieäp. Caùc yeáu toá naøy taïo aùp löïc caïnh tranh vaø bao goàm:ñe doïa cuûa nhöõng ngöôøi môùi nhaäp ngaønh; söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa nhaø cung caáp, söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa ngöôøi mua, ñe doïa cuûa saûn phaåm thay theá, cöôøng ñoä caïnh tranh giöõa nhöõng doanh nghieäp hieän coù trong ngaønh (moâ hình 5 löïc cuûa M. Porter). Caùc ñoái thuû tieàm naêng Saûn phaåm thay theá Söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa ngöôøi tieâu duøng Söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa nhaø cung caáp Söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa ngöôøi mua Caùc ñoái thuû caïnh tranh trong ngaønh Cuoäc caïnh tranh giöõa caùc ñoái thuû trong ngaønh Ñoái thuû caïnh tranh Hình 1.2- Moâ hình 5 löïc cuûa M.Porter Aûnh höôûng caïnh tranh: phaàn quan troïng cuûa vieäâc kieåm tra caùc yeáu toá beân ngoaøi laø phaûi nhaän dieän ñöôïc öu theá, khuyeát ñieåm, khaû naêng, vaän hoäi, moái ñe doïa, muïc tieâu vaø chieán löôïc cuûa hoï. Thu thaäp vaø ñaùnh giaù thoâng tin veà ñoái thuû caïnh tranh laø ñieàu raát quan troïng ñeå coù theå soaïn thaûo chieán löôïc thaønh coâng. Caïnh tranh trong haàu heát caùc ngaønh coù theå ñöïôc moâ taû laø khoác lieät vaø thænh thoaûng mang tính huûy dieät. 1.2.2.2- Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE) Ma traän naøy cho pheùp toùm taét vaø ñaùnh giaù caùc thoâng tin kinh teá, xaõ hoäi, vaên hoùa, nhaân khaåu, ñòa lyù, chính trò, chính phuû, luaät phaùp, coâng ngheä, vaø caïnh tranh. Baát keå soá caùc cô hoäi chuû yeáu vaø moái ñe doïa ñöôïc bao goàm trong ma traän ñaùnh giaù caùc nhaân toá beân ngoaøi, toång soá ñieåm quan troïng cao nhaát maø moät toå chöùc coù theå coù laø 4,0 vaø thaáp nhaát laø 1,0. Toång soá ñieåm quan troïng trung bình laø 2,5. Toång soá ñieåm quan troïng laø 4 cho thaáy raèng toå chöùc ñang phaûn öùng raát toát vôùi caùc cô hoäi vaø moái ñe doïa hieän taïi trong moâi tröôøng cuûa hoï. Toång soá ñieåm laø 1 cho thaáy raèng nhöõng chieán löôïc maø coâng ty ñeà ra khoâng taän duïng ñöôïc caùc cô hoäi hoaëc traùnh ñöôïc caùc moái ñe doïa beân ngoaøi. Baûng 1.2: Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi Caùc yeáu toá beân ngoaøi Möùc quan troïng Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng Lieät keâ caùc yeáu toá beân ngoaøi Toång coäng 1.2.2.3- Ma traän hình aûnh caïnh tranh Trong taát caû caùc söï kieän vaø xu höôùng moâi tröôøng coù theå aûnh höôûng ñeán vò trí chieán löôïc cuûa moät doanh nghieäp thì aûnh höôûng cuûa caïnh tranh thöôøng ñöôïc xem laø quan troïng nhaát. Ma traän hình aûnh caïnh tranh nhaän dieän nhöõng nhaø caïnh tranh chuû îeáu cuøng nhöõng öu theá vaø khuyeát ñieåm ñaëc bieät cuûa hoï. Ma traän hình aûnh caïnh tranh laø söï môû roäng cuûa ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi trong tröôøng hôïp caùc möùc ñoä quan troïng, phaân loaïi vaø toång soá ñieåm quan troïng coù cuøng yù nghóa. Toång soá ñieåm ñöôïc ñaùnh giaù cuûa caùc coâng ty ñoái thuû caïnh tranh ñöôïc ñem so vôùi coâng ty maãu. Caùc möùc phaân loaïi ñaëc bieät cuûa nhöõng coâng ty ñoái thuû caïnh tranh coù theå ñöôïc ñem so saùnh vôùi caùc möùc phaân loaïi cuûa coâng ty maãu. Vieäc phaân tích so saùnh naøy seõ cung caáp caùc thoâng tin chieán löôïc quan troïng. Caùc yeáu toá bao goàm: thò phaàn, khaû naêng caïnh tranh, vò trí taøi chính, chaát löôïng saûn phaåm, loøng trung thaønh cuûa khaùch haøng. Caùc möùc phaân loaïi cho thaáy caùch thöùc maø theo ñoù caùc chieán löôïc cuûa coâng ty öùng phoù vôùi moãi nhaân toá: vôùi 4 laø toát nhaát, 3 laø treân möùc trung bình, 2 laø trung bình vaø 1 laø keùm. Baûng 1.3: Ma traän hình aûnh caïnh tranh Coâng ty caïnh tranh maãu Coâng ty caïnh tranh 1 Coâng ty caïnh tranh 2 Caùc yeáu toá Möùc ñoä quan troïng Phaân loaïi Ñieåm quan troïng Phaân loaïi Ñieåm quan troïng Phaân loaïi Ñieåm quan troïng Lieät keâ caùc yeáu toá Toång soá ñieåm quan troïng 1.2.3. Phaân tích moâi tröôøng noäi boä: Moâi tröôøng noäi boä bao goàm caùc yeáu toá noäi taïi maø doanh nghieäp coù theå kieåm soaùt ñöôïc. Vieäc phaân tích noäi boä ñoøi hoûi phaûi thu thaäp, xöû lyù nhöõng thoâng tin veà taøi chính, nhaân söï, nghieân cöùu vaø phaùt trieån, tieáp thò vaø tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vaø heä hoáng thoâng tin cuûa doanh nghieäp. Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong (IFE) laø coâng cuï ñöôïc söû duïng ñeå toùm taét vaø ñaùnh giaù nhöõng maët maïnh vaø yeáu quan troïng cuûa caùc boä phaän kinh doanh chöùc naêng vaø noù cuõng cung caáp cô sôû ñeå xaùc ñònh vaø ñaùnh giaù moái quan heä giöõa caùc boä phaän naøy. Baûng 1.4: Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong Caùc yeáu toá chuû yeáu beân trong Möùc ñoä quan troïng Phaân loaïi Soá ñieåm quan troïng Lieät keâ caùc yeáu toá Toång coäng Khoâng keå ma traän caùc yeáu toá beân trong coù bao nhieâu yeáu toá, soá ñieåm quan troïng toång coäng coù theå ñöôïc phaân loaïi töø thaáp nhaát laø 1,0 cho ñeán cao nhaát laø 4,0 vaø soá ñieåm trung bình laø 2,5. Soá ñieåm quan troïng toång coäng thaáp hôn 2,5 cho thaáy coâng ty yeáu veà noäi boä vaø soá ñieåm cao hôn 2,5 cho thaáy coâng ty maïnh veà noäi boä. 1.2.4. Xaây döïng chieán löôïc – Coâng cuï ma traän SWOT: Ñaây laø giai ñoaïn keát hôïp cuûa quaù trình hình thaønh chieán löôïc. Caùc chieán löôïc ñöôïc xaây döïng treân cô sôû phaân tích vaø ñaùnh giaù moâi tröôøng kinh doanh, nhaän bieát nhöõng cô hoäi vaø moái ñe doïa taùc ñoäng ñeán söï toàn taïi cuûa doanh nghieäp. Töø ñoù xaùc ñònh caùc phöông aùn chieán löôïc ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu ñaõ ñeà ra. Caùc phöông aùn chieán löôïc naøy seõ ñöôïc löïa choïn, chaét loïc ñeå coù nhöõng phöông aùn toái öu vaø khaû thi nhaát. Ma traän ñieåm maïnh - ñieåm yeáu, cô hoäi - nguy cô (SWOT) Ma traän SWOT laø coâng cuï keát hôïp quan troïng coù theå giuùp cho nhaø quaûn trò phaùt trieån 4 loaïi chieán löôïc sau: Chieán löôïc ñieåm maïnh - cô hoäi (SO) Chieán löôïc ñieåm yeáu - cô hoäi (WO) Chieán löôïc ñieåm maïnh - nguy cô (ST) Chieán löôïc ñieåm yeáu - nguy cô (WT) Baûng 1.5: Ma traän SWOT OÂ luoân ñeå troáng O: nhöõng cô hoäi beân ngoaøi - Lieät keâ nhöõng cô hoäi (3) T: nhöõng nguy cô - Lieät keâ nhöõng nguy cô (4) S: nhöõng ñieåm maïnh - Lieät keâ nhöõng ñieåm maïnh (1) Caùc chieán löôïc SO - Söû duïng caùc ñieåm maïnh ñeå taän duïng cô hoäi (1+3) Caùc chieán löôïc ST - Vöôït qua nhöõng baát traéc baèng taän duïng nhöõng ñieåm maïnh (1+4) W: nhöõng ñieåm yeáu - Lieät keâ nhöõng ñieåm yeáu (2) Caùc chieán löôïc WO - Haïn cheá nhöõng maët yeáu ñeå taän duïng caùc cô hoäi. (2+3) Caùc chieán löôïc WT - Toái thieåu hoùa nhöõng ñieåm yeáu vaø traùnh khoûi caùc moái ñe doïa (2+4) Söï keát hôïp caùc yeáu toá quan troïng beân trong vaø beân ngoaøi laø nhieäm vuï khoù khaên nhaát cuûa vieäc phaùt trieån moät ma traän SWOT. Noù ñoøi hoûi phaûi coù söï phaùn ñoaùn toát, keát hôïp hôïp lyù vaø toái öu caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi. Neáu khoâng vieäc phaùt trieån caùc chieán löôïc seõ khoâng ñem keát quaû mong muoán. Caùc chieán löôïc SO söû duïng nhöõng ñieåm maïnh beân trong cuûa doanh nghieäp ñeå taän duïng nhöõng cô hoäi beân ngoaøi. Thoâng thöôøng caùc toå chöùc seõ theo ñuoåi chieán löôïc WO, ST hay WT ñeåñöa toå chöùc vaøo vò trí maø hoï coù theå aùp duïng chieán löôïc SO. Caùc chieán löôïc WO nhaèm caûi thieän nhöõng ñieåm yeáu beân trong baèng caùch taän duïng nhöõng cô hoäi beân ngoaøi. Ñoâi khi nhöõng cô hoäi lôùn beân ngoaøi ñang toàn taïi nhöng doanh nghieäp laïi ñang coù nhöõng ñieåm yeáu beân trong ngaên caûn noù khai thaùc nhöõng cô hoäi naøy. Caùc chieán löôïc ST söû duïng caùc ñieåm maïnh cuûa moät doanh nghieäp ñeå traùnh khoûi hay giaûm ñi aûnh höôûng cuûa nhöõng moái ñe doïa beân ngoaøi. Caùc chieán löôïc WT laø nhöõng chieán löôïc phoøng thuû nhaèm laøm giaûm ñi nhöõng ñieåm yeáu beân trong vaø traùnh khoûi nhöõng moái ñe doïa töø beân ngoaøi. Bieåu ñoà cuûa ma traän SWOT goàm coù 9 oâ goàm 4 oâ chöùa ñöïng caùc yeáu toá quan troïng (S,W,O,T), 4 oâ chieán löôïc (SO, ST, WO, WT), 1 oâ luoân ñeå troáng laø oâ phía treân beân phaûi. 1.2.5. Löïa choïn chieán löôïc Ma traän hoaïch ñònh chieán löôïc coù khaû naêng ñònh löôïng QSPM, söû duïng nhöõng thoâng tin nhaäp vaøo ñöôïc ruùt ra töø giai ñoaïn 1 ñeå ñaùnh giaù khaùch quan caùc chieán löôïc khaû thi coù theå choïn löïa ôû giai ñoaïn 2. Ma traän QSPM bieåu thò söùc haáp daãn töông ñoái cuûa caùc chieán löôïc coù theå löïa choïn vaø do ñoù cung caáp cô sôû khaùch quan cho vieâc choïn löïa caùc chieán löôïc rieâng bieät. Caùc yeáu toá beân trong: 1=yeáu nhaát, 2= ít yeáu nhaát, 3= ít maïnh nhaát, 4= maïnh nhaát. Caùc yeáu toá beân ngoaøi: 1= haønh ñoäng phaûn öùng cuûa coâng ty coøn ngheøo naøn; 2= phaûn öùng cuûa coâng ty laø trung bình; 3= phaûn öùng cuûa coâng ty treân möùc trung bình; 4 = phaûn öùng cuûa coâng ty raát toát. caùc böôùc vöøa keå treân laø nhöõng noäi dung chính vaø cô baûn trong quaù trình hoaïch ñònh chieán löôïc. Tuy vaäy, doanh nghieäp coù theå caên cöù vaøo tình hình thöïc teá maø boû qua moät soá böôùc ñeå vieäc xaây döïng chieán löôïc nhanh hôn. Baûng 1.6- Ma traän QSPM Caùc chieán löôïc coù theå choïn löïa Caùc yeáu toá chính Phaân loaïi Chieán löôïc 1 Chieán löôïc 2 Chieán löôïc 3 Caùc yeáu toá beân trong Quaûn Trò Marketing Taøi chính/ keà toaùn Saûn xuaát/thöïc hieän Nghieân cöùu & phaùt trieån Caùc heä thoáng thoâng tin Caùc yeáu toá beân ngoaøi Kinh teá Chính trò/luaät phaùp/ chính phuû Xaõ hoäi/Vaên hoùa/daân soá Kyõ thuaät Caïnh tranh TOÙM TAÉT CHÖÔNG 1: Toùm laïi, quaûn trò chieán löôïc laø moät quaù trình bao goàm caùc böôùc nhö sau: Thieát laäp chieán löôïc. Thöïc thi chieán löôïc baèng caùch thieát laäp caùc muïc tieâu, ñeà ra caùc bieän phaùp vaø phaân boå nguoàn löïc ñeå thöïc hieän caùc muïc tieâu ñoù. Kieåm tra ñaùnh giaù laïi keát quaû so vôùi tieâu chuaån ñeå töø ñoù ñöa ra caùc ñieàu chænh thích hôïp. Vieäc aùp duïng quaûn trò chieán löôïc ôû caùc toå chöùc laø heát söùc caàn thieát. Khoâng chæ ñôn thuaàn caùc toå chöùc kinh doanh lôùn môùi caàn xaây döïng chieán löôïc hoaït ñoäng maø ngay caû caùc toå chöùc phi chính phuû, caùc doanh nghieäp vöøa vaø nhoû cuõng caàn xaây döïng cho mình moät chieán löôïc. Chieán löôïc kinh doanh coù theå ñöôïc coi nhö laø kim chæ nam cho moïi hoaït ñoäng cuûa toå chöùc, goùp phaàn vaøo söï thaønh coâng ñaëc bieät trong moâi tröôøng kinh doanh bieán ñoäng nhö hieän nay. CHÖÔNG 2: THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA UNILEVER VIEÄT NAM TRONG THÔØI GIAN QUA 2.1- GIÔÙI THIEÄU CHUNG VEÀ UNILEVER VIEÄT NAM Unilever laø moät taäp ñoaøn toaøn caàu cuûa Anh vaø Haø Lan noåi tieáng theá giôùi treân lónh vöïc saûn xuaát vaø cung öùng caùc saûn phaåm tieâu duøng nhanh bao goàm caùc saûn phaåm chaêm soùc veä sinh caù nhaân vaø gia ñình, thöïc phaåm, kem aên, traø vaø ñoà uoáng töø traø. Caùc caùc nhaõn haøng tieâu bieåu cuûa Unilever nhö Lipton, Knorr, Cornetto, Paddle Pop, Omo, Lux, Vim, Lifebuoy, Dove, Close-up, Sunsilk, Clear, Pond’s, Hazeline, Vaseline, v.v. coù maët ôû haàu heát caùc quoác gia treân theá giôùi. Taïi Vieät nam, töø naêm 1995 ñeán nay Unilever ñaõ ñaàu tö khoaûng 120 trieäu USD trong 3 doanh nghieäp: Baûng 2.1 - Cô caáu voán goùp cuûa Unilever Vieät Nam Coâng ty Toång voán ñaàu tö (baèng trieäu USD) Phaàn goùp voán cuûa Unilever Ñòa ñieåm Lónh vöïc hoaït ñoäng Lieân doanh Lever VN (1995) 56 66.66% Haø noäi – HCM Chaêm soùc caù nhaân & gia ñình LD Elida P/S (1996) 17.5 100% HCM Chaêm soùc raêng, mieäng Unilever Bestfoods VN (1996) 37.1 100% HCM Thöïc phaåm, kem aên, traø vaø caùc ñoà uoáng töø traø Unilever Vieät nam hieän coù 5 nhaø maùy ôû Haø noäi, Cuû Chi, Thuû Ñöùc vaø khu coâng nghieäp Bieân Hoaø. Coâng ty coù heä thoáng phaân phoái baùn haøng treân toaøn quoác thoâng qua hôn 350 nhaø phaân phoái vaø hôn 150,000 cöûa haøng baùn leû. Hieän nay coâng ty ñaït möùc taêng tröôûng khoaûng 35-40% vaø tuyeån duïng hôn 2000 nhaân vieân. Ngoaøi ra Coâng ty hôïp taùc vôùi nhieàu nhaø maùy xí nghieäp noäi ñòa trong caùc hoaït ñoäng saûn xuaát gia coâng, cung öùng nguyeân vaät lieäu saûn xuaát vaø bao bì thaønh phaåm. Caùc hoaït ñoäng hôïp taùc kinh doanh naøy ñaõ giuùp Unilever tieát kieäm nhieàu chi phí nhaäp khaåu, haï giaù thaønh saûn phaåm, vaø ngöôïc laïi giuùp caùc ñoái taùc Vieät nam phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh, ñaûm baûo thu nhaäp cho nhaân vieân vaø taïo theâm khoaûng 5500 coâng aên vieäc laøm. Ngay sau khi ñi vaøo hoaït ñoäng, caùc nhaõn haøng noåi tieáng theá giôùi cuûa Unilever nhö Omo, Sunsilk, Clear, Lifebuoy, Lux, Dove, Pond’s, Close-Up, Cornetto, Paddle Pop, Lipton, Knorr … cuøng vôùi caùc nhaõn haøng truyeàn thoáng cuûa Vieät nam laø Viso vaø P/S ñaõ ñöôïc giôùi thieäu roäng raõi, ñöôïc ngöôøi tieâu duøng Vieät nam tín nhieäm, ñaùnh giaù cao, vaø luoân daãn ñaàu treân thò tröôøng. Ñaây laø keát quaû cuûa nhöõng noã löïc khoâng ngöøng cuûa coâng ty trong hoaït ñoäng nghieân cöùu phaùt trieån saûn phaåm coù chaát löôïng cao, phaùt huy söùc maïnh cuûa caùc saûn phaåm truyeàn thoáng (Daàu goäi Boà keát, kem ñaùnh raêng muoái), xaây döïng heä thoáng phaân phoái cung öùng phuïc vuï tieän lôïi cho ngöôøi daân ôû moïi nôi, ñaùp öùng kòp thôøi nhu caàu vaø thò hieáu cuûa ngöôøi Vieät nam. Unilever lieân tuïc taêng cöôøng ñoùng goùp vaøo caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi, hoaït ñoäng nhaân ñaïo vaø phaùt trieån coäng ñoàng. Trong 5 naêm ñaàu thieân nieân kyû môùi coâng ty ñaõ cam keát ñoùng goùp trung bình 2 trieäu Ñoâla (30 tyû ñoàng) moät naêm cho caùc chöông trình hoã trôï phaùt trieån coäng ñoàng. Tính ñeán nay, Coâng ty ñaõ daønh hôn 70 tyû ñoàng cho caùc hoaït ñoäng hoã trôï coäng ñoàng xaõ hoäi, chuû yeáu taäp trung vaøo caùc lónh vöïc y teá, giaùo duïc, xoaù ñoùi giaûm ngheøo, vaø phoøng choáng thieân tai. Coâng ty ñaõ keát hôïp vôùi Boä Y teá, Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo cuøng caùc cô quan ban ngaønh ñòa phöông thöïc hieän hoã trôï caùc chöông trình giaùo duïc baûo veä raêng mieäng, phoøng choáng beänh phong, giaùo duïc veä sinh gia ñình. xaây döïng tröôøng hoïc, cung caáp hoïc boång, hoã trôï ñaøo taïo giaùo vieân daïy ngheà, cöùu trôï cho caùc ñòa phöông bò thieân tai, trôï caáp haøng thaùng thöôøng xuyeân cho caùc Meï Vieät Nam anh huøng, taøi trôï cho caùc chöông trình vaên hoaù truyeàn thoáng, theå thao, vui chôi giaûi trí … Unilever Vieät nam ñaõ vinh döï ñöôïc nhaän baèng khen cuûa Thuû töôùng Chính phuû vì "ñaõ coù thaønh tích xuaát saéc trong saûn xuaát kinh doanh vaø caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi, nhaân ñaïo, giaùo duïc söùc khoûe coäng ñoàng". Ngaøy 10 thaùng 10 naêm 2001, Unilever Vieät Nam vinh döï ñöôïc Chuû tòch nöôùc Traàn Ñöùc Löông trao taëng Huaân Chöông Lao Ñoäng Haïng Ba vì "Ñaõ coù thaønh tich xuaát saéc trong coâng taùc töø naêm 1996 - 2000 goùp phaàn xaây döïng Chuû Nghóa Xaõ Hoäi vaø baûo veä Toå quoác". Caùc nhaõn haøng cuûa Unilever Vieät nam bao goàm: Caùc nhaõn haøng chaêm soùc gia ñình Boät giaët: Viso, OMO Taåy röûa gia duïng: Sunlight, Vim Veä sinh caù nhaân: Lux, Lifebuoy, Dove Caùc nhaõn haøng chaêm soùc caù nhaân Chaêm soùc toùc: Sunsilk, Organic, Clear Chaêm soùc raêng mieäng: Close-up, P/S Chaêm soùc da: Pond’s, Hazeline, Vaseline Caùc nhaõn haøng thöïc phaåm Thöïc phaåm: Knoor Traø: Liptop vaø caùc cheá phaåm töø traø Kem :Wall’s, Cornetto, Paddle Pop, Feast, Split Laø moät coâng ty ña quoác gia ña ñòa phöông, Unilever luoân cam keát hôïp taùc gaén boù cuøng phaùt trieån vôùi coäng ñoàng ñòa phöông nôi coâng ty hoaït ñoäng. Böôùc sang thieân nieân kyû môùi. Unilever Vieät nam ñaõ xaùc ñònh muïc tieâu phaán ñaáu "Hoaøn thieän nhu caàu söùc khoeû vaø veû ñeïp cuûa moïi gia ñình Vieät nam", xaây döïng moät doanh nghieäp toaøn dieän, thaønh ñaït vaø uy tín, hoaït ñoäng saûn xuaát vaø kinh doanh hieäu quaû, taïo döïng nhieàu lôïi ích thieát thöïc cho ngöôøi tieâu duøng, nhaân vieân, ñoái taùc vaø coå ñoâng vaø phaùt huy traùch nhieäm xaõ hoäi ñoùng goùp tích cöïc cho caùc hoaït ñoäng phaùt trieån coäng ñoàng. 2.2-TAÙC ÑOÄNG CUÛA MOÂI TRÖÔØNG ÑEÁN HOAÏT ÑOÄNG CUÛA UNILVER VIEÄT NAM 2.2.1-MOÂI TRÖÔØNG BEÂN NGOAØI 2.2.1.1-Phaân tích moâi tröôøng vó moâ: Vò Trí Ñòa Lyù: Vieät Nam naèm ôû vuøng Ñoâng Nam AÙ, giaùp vònh Thaùi Lan, Vònh Tonkin, vaø Bôø bieån mieàn Nam Trung Quoác, doïc theo Trung Quoác, Laøo, vaø Campuchia. Khí haäu: nhieät ñôùi. Taøi nguyeân thieân nhieân: phot-phat, than ñaù, man-gan, quaëng bo-xit, daàu khí vaø taøi nguyeân röøng phong phuù. Moái ñe doaï töø thieân nhieân : baõo theo muøa ( töø thaùng 1-5) ñi keøm vôùi luõ luït taøn phaù naëng neà. Moâi tröôøng- caùc vaán ñeà böùc baùch hieän nay: vieäc chaët phaù röøng, ñoán caây böøa baõi, phaùt quang vaø ñoát raãy oà aït ñaõ daãn ñeán soùi moøn ñaát, nguoàn nöôùc bò oâ nhieãm, ñaùnh baét caù thieáu toå chöùc ñang ñe doaï cuoäc soâng cuûa ngöôøi daân vuøng duyeân haûi; Vieäc taêng leân ñaùng keå caùc vuøng ñoâ thò coâng nghieäp hoaù, vaø nguoàn daân nhaäp cö vaøo caùc thaønh phoá lôùn nhö Haø Noäi, Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñang laøm xuoáng caáp moâi tröôøng soáng ôû nhöõng nôi naøy. Daân soá vaø nguoàn lao ñoäng: Moái quan taâm veà cuoäc soáng gia ñình cuûa ngöôøi tieâu duøng hieän taïi laø daáu hieäu tích cöïc cho ngaønh haøng tieâu duøng ñoùng goùi. Caøng coù nhieàu thôøi gian cho gia ñình, thì hoï caøng quan taâm nhieàu ñeán vieäc chaêm soùc nhaø cöûa, chaêm soùc con caùi. Thuaän lôïi Laø nöôùc ñoâng daân thöù 12 treân theá giôùi, toác ñoä taêng daân soá khoaûng 1,31%/naêm. Tính ñeán naêm 2003 coù khoaûng 80,66 trieäu ngöôøi, ñöùng thöù 2 ôû Ñoâng Nam AÙ (sau Indonesia 207 trieäu ngöôøi) vaø thöù 13 trong soá hôn 200 quoác gia treân theá giôùi. Vieät Nam laø nöôùc coù nguoàn nhaân löïc doài daøo ñöùng thöù 2 trong khu vöïc (sau Indonesia vôùi 95 trieäu lao ñoäng). Haøng naêm coù theâm 1,5 -1,7 trieäu ngöôøi böôùc vaøo ñoä tuoåi lao ñoäng vaø cho ñeán thaùng 12-2003 soá löôïng lao ñoäng treû chieám ñeán 48,3 trieäu ngöôøi (chieám 59,9% toång daân soá caû nöôùc).Theo döï baùo, daân soá Vieät Nam trong hai thaäp kyû ñaàu theá kyû XXI seõ duy trì vôùi tyû leä daân soá trong ñoä tuoåi lao ñoäng tieáp tuïc taêng vaø ñaït ñænh cao nhaát laø gaàn 70% vaøo naêm 2009. Ñoù laø tieàm naêng, cô hoäi lôùn veà nguoàn nhaân löïc vaø cuõng laø nhöõng thaùch thöùc raát lôùn trong coâng taùc ñaøo taïo, boài döôõng vaø phaân boå ñeå ñaùp öùng nhu caàu nhaân löïc cuûa ñaát nöôùc trong cuoäc coâng nghieäp hoaù - hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc, chuû ñoäng hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi. (Phuï luïc 1) Haïn cheá Ôû Vieät Nam hieän nay, vieäc söû duïng nguoàn nhaân löïc cuõng coøn nhieàu vaán ñeà caàn ñöôïc giaûi quyeát. -Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc coøn thaáp. (phuï luïc 2) -Tình hình cô caáu nguoàn lao ñoäng ñöôïc ñaøo taïo trong nhöõng naêm qua raát ñaùng lo ngaïi vaø coøn raát nhieàu baát hôïp lyù; soá sinh vieân cao ñaúng, ñaïi hoïc taêng nhanh qua nhöõng naêm trong khi ñoù soá hoïc sinh trung hoïc chuyeân nghieäp vaø coâng nhaân kyõ thuaät taêng raát chaäm vaø bieán ñoåi thaát thöôøng khi leân khi xuoáng nhaát laø soá coâng nhaân kyõ thuaät. Tình traïng “thaày nhieàu hôn thôï”: taïi caùc nöôùc phaùt trieån thì coù 1 thaày thì coù 10 thôï, nhöng ôû nöôùc ta cöù 1 thaày chæ coù 0,95 thôï. Trong löïc löôïng lao ñoäng cuûa nöôùc ta, tyû leä lao ñoäng kyõ thuaät ñaõ thaáp laïi phaân boå khoâng ñoàng ñeàu, thieáu ñoàng boä giöõa caùc vuøng , caùc ngaønh vaø caùc thaønh phaàn kinh teá. Raát nhieàu lao ñoäng kyõ thuaät taäp trung ôû caùc ñoâ thò, caùc thaønh phoá laøm taêng theâm maâu thuaãn cung caàu nguoàn nhaân löïc veà caû soá löôïng laãn chaát löôïng, ñaëc bieät laø ôû noâng thoân vaø caùc vuøng mieàn nuùi, vuøng saâu vuøng xa thöøa lao ñoäng giaûn ñôn nhöng thieáu nghieâm troïng lao ñoäng coù trình ñoä. Nguyeân nhaân chính laø heä thoáng tieàn löông coøn baát hôïp lyù. Thu nhaäp vaø möùc soáng cuûa ngöôøi daân Vieät Nam nhöõng naêm 2001-2003: Thöïc traïng Trong 3 naêm ñaàu cuûa keá hoaïch 5 naêm 2000-2005, Vieät Nam ñaït möùc taêng tröôûng khaù oån ñònh: 6,89% naêm 2001; 7,04% naêm 2002; gaàn 7,2% naêm 2003. Giaù caû thò tröôøng thay ñoåi nheï. Chæ soá giaù caû naêm 2001 laø 100,8%, naêm 2002 laø 104%, naêm 2003 laø 103%. Thaønh phaàn kinh teá tö nhaân coù söï taêng tröôûng toát nhôø vieäc giôùi thieäu Luaät Coâng Ty vaø Luaät Ñaàu Tö Nöôùc Ngoaøi cuõng nhö nhöõng chính saùch kinh teá khaùc. Neàn kinh teá taêng tröôûng keùo theo söï thay ñoåi taêng leân._. trong thu nhaäp caù nhaân vaø möùc soáng. Theo ñieàu tra naêm 2002 cuûa Toång Cuïc Thoáng Keâ, thu nhaäp caù nhaân taêng leân 357.000 VNÑ/ thaùng, taêng 21% so vôùi naêm 1999. Möùc thu nhaäp bình quaân ôû thaønh phoá taêng leân 626.000 VNÑ/thaùng, taêng 21,1% trong khi ôû vuøng noâng thoân thì möùc thu nhaäp laø 275.000 VNÑ/thaùng, taêng khoaûng 22,2%. Cuøng vôùi taêng thu nhaäp caù nhaân laø taêng möùc chi tieâu caù nhaân, naêm 2001-2002, chi tieâu caù nhaân khoaûng 268.000 VNÑ/thaùng, öùng vôùi 75% thu nhaäp caù nhaân, taêng 21,4% so vôùi naêm 1999. Con soá naøy ôû thaønh phoá laø 460.000 VNÑ/thaùng , taêng khoaûng 26,3% vaø ôû noâng thoân laø 210.000 VNÑ/thaùng, taêng khoaûng 18%. Ñaùng chuù yù laø vieäc taêng leân veå chi tieâu cho cuoäc soáng vaên hoùa hôn laø caùc nhu caàu vaät chaát khaùc. Chi cho thöïc phaåm giaûm töø 63% naêm 1999 xuoáng coøn 57% naêm 2002 maëc duø soáù löôïng tieâu duøng coù taêng. Caùc gia ñình khaù giaû taêng chi cho caùc khoaûn: duïng cuï trong gia ñình taêng töø 3,8%naêm 1999 leân 8% naêm 2002, taêng chi chaêm soùc söùc khoûe töø 4,6% leân 5,7%, giaùo duïc taêng töø 4,6% leân 6,1% vaø du lòch taêng töø 6,7% leân 10%. Thaùng 11/2003, luõ luït ñaõ gaây toån thaát naëng neà cho mieàn Trung Vieät Nam, con soá caùc hoä gia ñình thieáu thöïc phaåm taêng nhieàu nhöng nhôø vaøo söï trôï giuùp cuûa ngöôøi daân caùc vuøng khaùc vaø cuûa nhaø nöôùc neân hoï cuõng sôùm trôû laïi cuoäc soáng bình thöôøng. Caùc thaønh töïu xaõ hoäi trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñöôïc toå chöùc quoác teá ñaùnh gía cao. Baùo caùo cuûa toå chöùc UNDP naêm 2002 xeáp Vieät Nam vaøo danh saùch caùc nöôùc daãn ñaàu veà giaûm ngheøo vaø coù neàn kinh teá taêng tröôûng toát. Chæ soá phaùt trieån con ngöôøi (HDI) cuûa Vieät Nam, theo UNDP thì taêng töø 0,605 naêm 1990 leân 0,649 naêm 1995 vaø 0,688 naêm 2003, ñöa Vieät Nam töø haïng thöù 122 trong 174 nöôùc leân haïng thöù 109 trong soá 175 quoác gia naêm 2003. Khoù khaên Khoaûng caùch trong thu nhaäp vaø möùc soáng giöõa caùc taàng lôùp daân cö vaø caùc vuøng, caùc tænh Khoaûng caùch veà thu nhaäp caù nhaân ngaøy caøng roõ giöõa vuøng noâng thoân vaø thaønh thò. Soá lieäu cuûa Toång Cuïc Thoáng Keâ cho thaáy söï khaùc bieät trong thu nhaäp haøng thaùng thay ñoåi ñaùng keå giöõa vuøng thaønh thò vaø vuøng noâng thoân : töø 2,55 laàn naêm 1994 leân ñeán 3,7 laàn naêm 1999 vaø coøn 2,2 laàn naêm 2002. Söï khaùc bieät veà thu nhaäp caù nhaân vaø chi tieâu coù khuynh höôùng gia taêng trong nhöõng naêm tôùi vì möùc taêng thu nhaäp caù nhaân cuûa vuøng thaønh thò nhieàu hôn vuøng noâng thoân. Thu nhaäp caù nhaân ôû vuøng noâng thoân laø khoâng oån ñònh do phuï thuoäc nhieàu vaøo thôøi tieát giaù noâng saûn phaåm (phuï luïc 3). Caùch bieät veà thu nhaäp vaø möùc soáng giöõa caùc cö daân cuøng vuøng Theo keát quaû ñieàu tra cuûa Toång Cuïc Thoáng Keâ nhöõng naêm gaàn ñaây cho thaáy khaùc bieät trong thu nhaäp vaø chi tieâu giöõa ngöôøi giaøu vaø ngöôøi ngheøo coù khuynh höôùng gia taêng. Neáu so saùnh giöõa 10 ngöôøi giaøu nhaát vaø 10 ngöôøi ngheøo nhaát thì caùch bieät leân tôùi 13,86 laàn trong thôøi gian 2001-2002, trong ñoù 14,22 laàn ôûø thaønh thò vaø 9,4 laàn ôû noâng thoân. Nhöõng caùch bieät naøy daãn ñeán söï baát bình ñaúng giöõa ngöôøi giaøu vaø ngöôøi ngheøo ñöôïc phaûn aùnh qua chæ soá GINI. Chæ soá naøy baèng zero khi khoâng coù söï baát bình ñaúng. Ôû Vieät Nam, chæ soá naøy taêng töø 0,39 naêm 1999 leân ñeán 0,42 naêm 2002. Vì theá neàn kinh teá taêng tröôûng khoâng chæ laøm cho thu nhaäp caù nhaân taêng maø coøn taïo khoaûng caùch ngaøy caøng lôùn giöõa ngöôøi giaøu vaø ngöôøi ngheøo. Ñaây laø moät trong nhöõng noãi lo laéng ñaùng quan taâm chuù yù nhaát cuûa Vieät Nam hieän nay. Thu nhaäp caù nhaân taêng khoâng oån ñònh Coâng vieäc oån ñònh laø caên baûn ñeå taêng thu nhaäp caù nhaân nhöng ñieàu ñoù döôøng nhö vaãn coøn naèm ngoaøi taàm cuûa ngöôøi lao ñoäng. Tyû leä thaát nghieäp ôû thaønh thò vaø thieáu vieäc laøm ôû vuøng noâng thoân vaãn coøn cao duø raèng laø gaàn ñaây coù suy giaûm. Theo ñieàu tra gaàn ñaây cuûa Boä lao ñoäng, thöông binh, xaõ hoäi, tyû leä thaát nghieäp ôû thaønh thò laø hôn 6% vaø ôû noâng thoân laø 25%, coù nghóa laø khoaûng 8 trieäu ngöôøi ôû ñoä tuoåi lao ñoäng ñang trong tình traïng thaát nghieäp trong khi coù khoaûng 60.000 ngöôøi böôùc vaøo ñoä tuoåi lao ñoäng moãi naêm. Thaát nghieäp, moät trong nhöõng vaán ñeà nghieâm troïng cuûa caû thaønh thò vaø noâng thoân, vaø laø caûn trôû trong noã löïc gia taêng thu nhaäp caù nhaân vaø möùc soáng. Nhöõng bieän phaùp caàn laøm trong nhöõng naêm tôùi ñeå giaûi quyeát tình traïng naøy laø caàn phaûi coù chöông trình gia taêng khoái löôïng coâng vieäc cuõng nhö ñaøo taïo toát hôn ñoäi nguõ lao ñoäng treû. Ñe doïa töø nhöõng thaûm hoïa thieân nhieân Trong nhöõng naêm 200-2003, nhöõng ñôït luõ keùo daøi ôû vuøng Ñoàng baèng soâng Cöûu Long ñaõ gaây toån thaát naëng neà veà ngöôøi vaø cuûa. Naêm 2000, luõ ñaõ gaây thieät haïi 3.730 tyû vaät chaát, haøng ngaøn taán gaïo bò hö haïi, vaø nhieàu cô sôû haï taàng bò phaù huûy. Haïn haùn haàu nhö xaûy ra moãi naêm. Coù luùc raát nghieâm troïng vaøo caùc naêm 1998, 2001,2002 vaø 2003, khieán mieàn Trung ngaøy caøng khoù ngheøo hôn. Trong vaø sau thôøi gian bò luõ luït, thieáu huït löông thöïc ñe doïa khoaûng 1,1 trieäu ngöôøi naêm 2000 vaø 1,26 trieäu ngöôøi naêm 2001. Ñe doïa töø nhöõng thaûm hoïa thieân nhieân laø nhöõng trôû ngaïi rong vieäc taêng tröôûng kinh teá, caûi thieän thu nhaäp vaø möùc soáng. Kinh teá: Vì saûn phaåm tieâu duøng ñoùng goùi ñöôïc xem laø thieát yeáu, nhöõng thay ñoåi chung cuûa neàn kinh teá cuõng khoâng laøm phaù vôõ ñaùng keå ngaønh haøng naøy. Söï giaûm suùt trong taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá, yeáu toá coù theå cheá ngöï chi tieâu cho gia ñình, coù theå khieán vieäc mua saém giaûm khi ngöôøi tieâu duøng coá gaéng giaøn traûi ngaân saùch gia ñình. Tuy nhieân, phoå bieán hôn laø xu theá chuyeån höôùng sang söû duïng nhöõng saûn phaåm reû hôn. Theo lyù thuyeát veà maûng chaêm soùc caù nhaân ngaønh kinh doanh haøng tieâu duøng thì nhaïy caûm hôn vôùi tình hình thay ñoåi cuûa kinh teá khi maø coù nhieàu hôn caùc saûn phaåm ñöôïc töï do mua saém theo yù mình, ñaëc bieät laø myõ phaåm vaø nöôùc hoa. Tuy theá, trong suoát thôøi gian suy giaûm cuûa neàn kinh teá, doanh soá baùn cuûa myõ phaåm vaø nöôùc hoa vaãn khoâng ñoåi, thaäm chí coù xu höôùng taêng vì ngöôøi ta vaãn muoán ñöôïc chaêm soùc baûn thaân kyõ caøng (phuï luïc 4). Baûng 2.2 : Caùc chæ tieâu phaùt trieån kinh teá (1998-2003) (nguoàn: Toång cuïc Thoáng Keâ) 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Taêng GDP (%) 5,8 4,8 6,8 6,9 7 7,2 GDP bình quaân ngöôøi (USD) 403,6 415,4 440,1 483,1 Chæ soá laïm phaùt (%) 9,2 0,1 -0,6 0,8 4,0 3,0 Xuaát khaåu (trieäu USD) 9 360 11 541 14 483 15 027 16 705 19 880 Thaâm huït maäu dòch (Trieäu USD) -2 139 -200 -1 154 -1 135 -3 027 -5 115 Voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi (Trieäu USD) 3 897 1 568 2 012 2 535 1 558 1 513 Tyû giaù hoái ñoaùi trung bình VNÑ/USD 14800 15264 15505 Nhaän xeùt: Thuaän lôïi: Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá Vieät Nam ñaõ phuïc hoài ôû möùc ñoä töông ñoái cao vaø oån ñònh trong nhöõng naêm gaàn ñaây ôû möùc 6,89-7,2%/naêm. Vieät Nam ñöôïc xeáp laø nöôùc coù toác ñoä taêng tröôûng ñöùng thöù 2 sau Trung Quoác trong khu vöïc Ñoâng AÙ. Theo tính toaùn töø caùc soá lieäu cuûa Toång cuïc thoáng keâ, GDP bình quaân ñaàu ngöôøi tính baèng USD, neáu naêm 1995 nöôùc ta môùi ñaït 289USD, ñöùng thöù 10 khu vöïc, thöù 44 chaâu AÙ, thöù 177 theá giôùi, töùc laø coøn naèm trong hôn 20 nöôùc coù möùc GDP bình quaân ñaài ngöôøi thaáp nhaát theá giôùi, thì ñeán naêm 2003 ñaõ ñaït khoaûng 483,1 USD, töông öùng ñöùng thöù 7, thöù 39, thöù 142. Neáu tính theo tyû giaù söùc mua töông ñöông, thì thöù baäc coøn cao hôn, naêm 1995 môùi ñaït 1.236 USD, coøn ñöùng thöù 8, thöù 41 vaø thöù 147, ñeán naêm 2003 ñaõ ñaït khoaõng 2.300 USD, vöôït leân ñöùng thöù 7, thöù 36, vaø thöù 113. Tuy nhieân, GDP bình quaân ñaàu ngöôøi cuûa Vieät Nam môùi baèng khoaûng 60% möùc bình quaân cuûa khu vöïc ( baèng 2/3 Indonesia, hôn ½ Philippines, 1/3 Thaùi Lan, treân ¼ Malaysia, ½ Singapore, baèng moät nöûa Trung Quoác…) Maëc duø thöù baäc coù taêng nhöng möùc cheânh leäch tuyeät ñoái veà GDP cuûa nöôùc ta so vôùi caùc nöôùc noùi treân vaãn ngaøy moät nhieàu hôn, neân nguy cô tuït haäu vaãn coøn hieån hieän. Tình hình laïm phaùt hieän nay ñaõ ñöôïc kieåm soaùt toát. Töø giaûm phaùt naêm 2000, nhôø vaøo caùc chính saùch kích caàu cuûa nhaø nöôùc tyû leä laïm phaùt ñaõ naèm trong taàm kieåm soaùt. Xuaát nhaäp khaåu cuûa Vieät Nam cuõng taêng tröôûng oån ñònh trong nhöõng naêm gaàn ñaây. Caù bieät trong nhöõng naêm 1999, 2000 toác ñoä taêng tröôûng xuaát khaåu leân ñeán 23-25%. Thaâm huït maäu dòch dao ñoäng ôû möùc 200 trieäu USD ñeán 2,7 tyû USD, rieâng naêm 2003, möùc thaâm huït maäu dòch taêng tôùi 5,1 tyû USD. Soá döï aùn ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuõng baét ñaàu taêng leân nhöng giaù trò voán ñaàu tö vaãn coøn thaáp so vôùi nöûa ñaàu cuûa thaäp nieân 1990. Vieät Nam theo ñuoåi chính saùch quaûn lyù ngoaïi hoái chaët cheõ thoâng qua heä thoáng ngaân haøng nhaèm kieåm soaùt tyû giaù hoái ñoaùi. Thaønh coâng lôùn nhaát trong ñieàu haønh chính saùch tieàn teä naêm 1999 laø maëc duø trong boái caûnh giaù vaøng treân theá giôùi bieán ñoäng maïnh, tyû giaù giöõa nhieàu ñoàng tieàn maïnh treân thò tröôøng taøi chính theá giôùi bieán ñoäng lôùn nhöng giaù trò ñoàng tieàn Vieät Nam vaãn töông ñoái oån ñònh. Trong naêm 2004 giaù vaøng cuõng taêng maïnh nhöng möùc ñoä giaûm giaù cuûa ñoàng Vieät Nam so vôùi USD vaãn giöõ döôùi möùc 16.000VND/USD. Ñieàu naøy do chính phuû vaø ngaân haøng Nhaø nöôùc thöïc hieän nhieàu chuû tröông, quyeát ñònh vaø giaûi phaùp veà quaûn lyù ngoaïi hoái, ñieàu haønh tyû giaù linh hoaït vaø coù hieäu quaû neân thò tröôøng ngoaïi teä cuõng nhö tyû giaù hoái ñoaùi USD/VND oån ñònh, taùc ñoäng tích cöïc ñeán xuaát nhaäp khaåu, döï tröõ cuûa nhaø nöôùc vaø phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Möùc oån ñònh veà tyû giaù hoái ñoaùi ñaõ taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho coâng ty veà maët taøi chính vaø nguoàn mua ngoaïi teä khi nguyeân lieäu nhaäp khaåu chieám tôùi 33% toång giaù trò nguyeân lieäu vaø ña soá saûn phaåm ñeàu chuû yeáu tieâu thuï trong nöôùc. Nhìn chung, sau giai ñoaïn taêng tröôûng vöôït baäc trong giai ñoaïn 1990-1995 (toác ñoä taêng tröôûng trung bình 8-9%), neàn kinh teá Vieät Nam baét ñaàu ñi vaøo giai ñoaïn phaùt trieån oån ñònh ôû möùc ñoä 6-7% haøng naêm. Haïn cheá Caùc cuoäc khuûng hoaûng khu vöïc khaùc coù theå xaûy ra va øaûnh höôûng xaáu tôùi neàn kinh teá Vieät Nam. Maëc duø tyû giaù hoái ñoaùi töông ñoái oån ñònh trong voøng 4 naêm qua, nhöng tyû giaù hoái ñoaùi VNÑ/USD vaãn coøn quaù cao so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc neân aûnh höôûng khoâng ít ñeán giaù nhaäp khaåu cuûa nguyeân vaät lieäu, töø ñoù laøm giaù thaønh saûn xuaát bò taêng leân. Cô hoäi vaø thaùch thöùc tröôùc theàm hoäi nhaäp kinh teá toaøn caàu: Thueá quan giaûm, giaù caû nguyeân lieäu reû do ñoù coù theå saûn xuaát saûn phaåm vôùi giaù thaønh thaáp hôn, coù ñieàu kieän giaûm giaù saûn phaåm baùn ra, naâng cao khaû naêng caïnh tranh. Raøo caûn ngoaïi thöông ôû caùc nöôùc ASEAN bò dôõ boû thì haøng hoaù coù khaû naêng thaâm nhaäp vaøo thò tröôøng caùc nöôùc vaø caïnh tranh treân thò tröôøng caùc nöôùc thoâng qua giaù vaø chaát löôïng caùc saûn phaåm cuûa coâng ty. Coù ñöôïc thò tröôøng saûn phaåm tieâu thuï ñöôïc môû roäng. Neáu doanh nghieäp noå löïc caûi tieán saûn xuaát thì hoï coù khaû naêng thaâm nhaäp thò tröôøng caùc nöôùc ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh. Phaùt trieån theâm saûn phaåm môùi, tieáp nhaän caùc thoâng tin coâng ngheä tieân tieán. Vieäc giao thöông caùc nöôùc ñang môû roäng, seõ coù ñieàu kieän tieáp xuùc vôùi nhieàu loaïi khaùch haøng khaùc nhau, coù nhu caàu sôû thích khaùc nhau, do ñoù saûn phaåm seõ ñöôïc caûi tieán theo nhu caàu trôû neân ña daïng hôn, phong phuù hôn, seõ xuaát hieän theâm nhieàu saûn phaåm môùi. Vôùi nhu caàu saûn xuaát caùc saûn phaåm môùi, doanh nghieäp trang bò maùy moùc, coâng ngheä môùi phuïc vuï cho saûn xuaát, doanh nghieäp coù ñieàu kieän caûi tieán trang thieát bò saûn xuaát. Beân caïnh ñoù, naïn haøng gian, haøng giaû, haøng laäu ñang traøn ngaäp treân thò tröôøng. Caùc doanh nghieäp voán ñaõ coù quy moâ saûn xuaát thaáp, phaûi ñöông ñaàu vôùi caùc haøng ngoaïi nhaäp, laïi theâm söï caïnh tranh töø phía haøng nhaäp laäu, laïi phaûi ñoái phoù haøng giaû nhaõn hieäu laøm maát uy tín cuûa doanh nghieäp ñaõ gaây khoù khaên khoâng ít cho doanh nghieäp oån ñònh saûn xuaát vaø giöõ vöõng thò tröôøng. Caùc yeáu toá luaät phaùp, chính trò: Thuaän lôïi: Söï oån ñònh veà chính trò laø moät ñieàu kieän toát ñeå caùc nhaø ñaàu tö maïnh daïn ñaàu tö caùc hoaït ñoäng kinh doanh ôû Vieät Nam. Sau söï kieän ngaøy 11/9, Vieät Nam ñaõ ñöôïc bình choïn laø nöôùc an toaøn nhaát veà ñaàu tö taïi caùc nöôùc chaâu AÙ. Xu theá hoaø bình, hôïp taùc, toân troïng quyeàn töï quyeát cuûa caùc daân toäc ñang laø xu theá chuû ñaïo cuûa caùc nöôùc trong khu vöïc, vaø chính phuû Vieät Nam ngaøy moät môû roäng moái quan heä ngoaïi giao vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi. Sau 6 naêm gia nhaäp ASEAN, Vieät nam cuõng ñaõ coù moâi tröôøng khu vöïc toát hôn, moái quan heä song phöông giöõa Vieät Nam vôùi caùc nöôùc thaønh vieân ngaøy caøng ñöôïc caûi thieän vaø naâng cao hôn. Quan heä Vieät Nam vôùi EU vaø Myõ cuõng ñang tieán trieån toát ñeïp. Chính phuû ñaõ ban haønh vaø tieáp tuïc hoaøn chænh caùc boä luaät kinh teá nhö Luaät ñaàu tö nöôùc ngoaøi, Luaät thöông maïi, Luaät thueá giaù trò gia taêng, Luaät thueá thu nhaäp doanh nghieäp… ñeå ñaåy nhanh tieán trình caûi caùch kinh teá. Ngoaøi ra, caùc chính saùch kinh teá thoâng thoaùng nhaèm khuyeán khích söï phaùt trieån cuûa caùc thaønh phaàn kinh teá cuõng ñöôïc thoâng qua ñaõ taïo ñöôïc moâi tröôøng kinh doanh thuaän lôïi, laønh maïnh vaø oån ñònh. Haïn cheá: Cô hoäi caét giaûm thueá cuõng coù theå taïo ñieàu kieän cho caùc saûn phaåm nhaäp töø Thaùi Lan vaø Trung Quoác. Nhieàu ñieàu luaät quy ñònh chöa roõ raøng vaø chöa saùt vôùi tình hình thöïc teá gaây khoù khaên khoâng ít cho caùc doanh nghieäp. Heä thoáng luaät phaùp Vieät Nam coøn thieáu nhaát quaùn, gaây aûnh höôûng lôùn ñeán hoaït ñoäng cuûa caùc doanh nghieäp. Ñaây laø ruûi ro naèm ngoaøi khaû naêng qunaû lyù cuûa coâng ty. Ngoaøi ra, vôùi tình traïng boä maùy caùn boä haønh chính coøn cöûa quyeàn, tham oâ, nhuõng nhieãu doanh nghieäp, nhaân vieân haûi quan ñoøi leä phí töø linh kieän nhaäp khaåu, ñaõ laøm aûnh höôûng ñeán keá hoaïch saûn xuaát cuûa doanh nghieäp, aûnh höôûng giaùn tieáp ñeán chi phí saûn xuaát. Boä maùy haønh chính keùm hieäu quaû. Moâi tröôøng vaên hoaù: Vieät Nam trong thaäp kyû quaû daàn thay ñoåi veà quan nieäm soáng, ñaëc bieät laø theá heä treû vôùi phong caùch, loái soáng naêng ñoäng, caàu tieán hôn. Maët khaùc, nhu caàu thöôûng thöùc cuoäc soáng hieän ñaïi, tieän nghi ngaøy caøng cao, nhu caàu mua saém caù nhaân ngaøy caøng nhieàu. Phuï nöõ tham gia hoaït ñoäng xaõ hoäi nhieàu hôn neân caøng caàn coù caùc dòch vuï, saûn phaåm tieän lôïi giuùp hoï tieát kieäm thôøi gian chaêm soùc gia ñình. Trình ñoä nhaän thöùc cuûa ngöôøi ngaøy moät naâng cao, hoï quan taâm nhieàu veà moâi tröôøng, an toaøn vaø söùc khoeû. Heä thoáng thoâng tin lieân laïc: Tuy ñöôïc ñaùnh giaù laø coù söï phaùt trieån ñaùng keå treân caû nöôùc nhöng so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc thì vôùi toác ñoä ñoù heä thoáng thoâng tin Vieät Nam vaãn coøn ôû raát xa. Heä thoáng thoâng tin hoaït ñoäng chöa toát, do ñoù thoâng tin veà saûn phaåm vaø thò tröôøng caùc nöôùc chöa ñaày ñuû. Söï phaùt trieån kyõ thuaät-coâng ngheä : Coâng ngheä laø phöông tieän ñeå caùc coâng ty phaùt minh ra caùc saûn phaåm môùi vaø coù nhieàu caûi tieán. Noù cuõng goùp phaàn naâng caáp daây chuyeàn saûn xuaát vaø heä thoáng phaân phoái giuùp taêng naêng suaát vaø lôïi nhuaän. Ñaùng keå hôn laø coâng ngheä vi tính ñaõ giuùp vieäc thu nôï, löu tröõ haøng hoùa, vaø phaân tích soá lieäu trôû neân coù hieäu quaû hôn. Thöøa höôûng nhöõng thaønh töïu to lôùn cuûa khoa hoïc kyõ thuaät treân theâ giôùùi, Vieät Nam tieáp nhaän nhöõng tieân boä ñoù thoâng qua vieäc keâu goïi ñaàu tö cuûa nöôùc ngoaøi cuõng nhö cöû ngöôøi ñi hoïc taäp theâm ôû caùc nöôùc tieân tieán. Tuy nhieân, Vieät Nam vaãn khoâng traùnh khoûi vieäc bò bieán thaønh nôi nhaän caùc loaïi maùy moùc cuõ cuûa nöôùc ngoaøi ( cuõ ngöôøi môùi ta), do ñoù vaãn phaûi heát söùc saùng suoát vaø tính toaùn kyõ löôõng tröôùc khi ra quyeát ñònh mua caùc loaïi maùy moùc töø nöôùc ngoaøi. Vaø coâng ty cuõng deã bò maát lôïi theá veà coâng ngheä so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh nhoû hôn vì khaû naêng linh hoaït öùng duïng coâng ngheä môùi cuûa hoï. 2.2.1.2- Phaân tích moâi tröôøng vi moâ (moâi tröôøng caïnh tranh) Ñaây laø moâi tröôøng gaén lieàn tröïc tieáp vôùi hoaït ñoäng kinh doanh cuûa coâng ty vaø ñöôïc ñaët leân vò trí haøng ñaàu trong nghieäp vuï phaân tích moâi tröôøng ñeå coù nhöõng hoaït ñoäng öùng phoù phuø hôïp. Ñe doïa cuûa nhöõng ngöôøi môùi nhaäp ngaønh Muïc tieâu veà giaù trò toång saûn löôïng cuûa toång coâng ty hoùa chaát Vieät Nam trong naêm 2004 laø : 10.021 tyû ñoàng, taêng 14% so vôùi naêm 2003. Trong ñoù, phaàn quaûn lyù tröïc tieáp cuûa toång coâng ty ñaït 8.786 tyû ñoàng, taêng 14% so vôùi naêm 2003, vaø phaàn goùp voán lieân doanh ñaït 1.235 tyû ñoàng, taêng 14% so vôùi naêm 2003. Vaø muïc tieâu veà saûn löôïng cuûa chaát taåy röûa naêm 2004 laø 176.700 taán, taêng 12,4% so vôùi naêm 2003. Vôùi chính saùch môû cöûa, khuyeán khích ñaàu tö nöôùc ngoaøi cuûa chính phuû Vieät Nam cuøng vôùi söùc quyeán ruõ vaø tieàm naêng tieâu thuï taïi thò tröôøng Vieät Nam, haàu heát caùc coâng ty trong lónh vöïc saûn phaåm chaêm soùc caù nhaân vaø gia ñình ñeàu ñaõ thieát laäp hoaït ñoäng kinh doanh cuûa hoï taïi Vieät Nam. Do ñoù moái ñe doïa cuûa nhöõng ngöôøi nhaäp ngaønh ñoái vôùi coâng ty khoâng phaûi laø caùc coâng ty nöôùc ngoaøi maø chính laø caùc doanh nghieäp trong nöôùc. Beân caïnh ñoù, coâng ngheä saûn xuaát caùc saûn phaåm chaêm soùc caù nhaân vaø gia ñình khoâng quaù phöùc taïp vaø khoâng ñoøi hoûi ñaàu tö cao. Caùc caù nhaân, doanh nghieäp Vieät Nam vaø vieät kieàu hoaøn toaøn coù theå tham gia vaøo lónh vöïc naøy khoâng maáy khoù khaên. Maëc duø quy moâ vaø taàm voùc cuûa caùc doanh nghieäp Vieät Nam khoâng lôùn vaø chöa coù ñaït tieâu chuaån cao trong chaát löôïng saûn phaåm nhöng trong töông lai soá löôïng caùc doanh nghieäp nhoû naøy seõ taêng leân, laáy bôùt moät phaàn thò phaàn. Maët khaùc caùc doanh ngheäp naøy coù lôïi theá laø giaù thaønh saûn phaåm thaáp, taäp trung vaøo thò phaàn caùc vuøng noâng thoân coù daân soá khaù cao vôùi yeâu caàu veà chaát löôïng töông ñoái vaø raát nhaïy caûm vôùi giaù caû. Tieáp theo laø haøng nhaäp laäu vaø haøng giaû, haøng nhaùi trong ñieàu kieän chính phuû chöa coù bieän phaùp toaøn dieän ñeå ngaên chaën nguoàn haøng naøy maø chuû yeáu laø töø Trung Quoác vaø Thaùi Lan. Tình traïng haøng giaû ñaõ gaây nhieàu toån thaát cho coâng ty trong vieäc töï baûo veä saûn phaåm. Söùc maïnh ñaøm phaùn cuûa nhaø cung caáp Nguoàn nguyeân vaät lieäu cuûa Unilever Vieät Nam ñöôïc chia laøm hai nguoàn chuû yeáu : nguoàn trong nöôùc vaø nhaäp khaåu. Trong ñoù, nguoàn nhaäp khaåu hieän nay chieám 33% giaù trò nguyeân vaät lieäu ñaàu vaøo cuûa coâng ty (naêm 2002 tyû leä naøy la 40%)ø. Caùc nhaø cung caáp nguoàn haøng naøy ñeàu laø nhöõng nhaø cung caáp cho coâng ty Unilever treân toaøn caàu coù thôøi gian quan heä laøm aên laâu daøi vaø bieát roõï yeâu caàu chaát löôïng cuõng nhö nhu caàu to lôùn cuûa Unilever toøan caàu. Do ñoù, söùc maïnh traû giaù cuûa nhaø cung caáp nöôùc ngoaøi khoâng lôùn. Hoï coù chaát löôïng vaø giaù caû oån ñònh thoáng nhaát cho moät thôøi gian daøi. Veà phía Unilever Vieät Nam, do coù nguoàn thoâng tin veà giaù caû, uy tín nhaø phaân phoái, caùc nguoàn cung caáp töø heä thoáng Unilever toaøn caàu neân ñaõ giöõ ñöôïc theá chuû ñoäng trong vieäc ñaøm phaùn, thöông löôïng giaù caû, chaát löôïng cuõng nhö caùc ñieàu kieän giao haøng. Nhìn chung, nguoàn haøng nhaäp khaåu cuûa coâng ty khaù oån ñònh vaø söùc maïnh traû giaù cuûa caùc nhaø cung caáp nöôùc ngoaøi khoâng cao. Nguoàn trong nöôùc chieám 67% giaù trò nguyeân lieäu (naêm 2002, tyû leä naøy laø 60%) vaø 100% giaù trò bao bì ñoùng goùi ñaàu vaøo cuûa coâng ty. Veà laâu daøi noäi ñòa hoùa nguoàn nguyeân lieäu nhaèm haï giaù thaønh saûn phaåm. Vieäc taêng cöôøng söû duïng nguoàon nguyeân lieäu taïi choã cuõng laø moät yeáu toá quan troïng, ñeå taêng khaû naêng caïnh tranh, Unilever Vieät Nam phaán ñaáu ñöa tyû leä söû duïng nguoàn nguyeân lieäu trong nöôùc leân 80%.Vaø theo nhaän ñònh hieän nay, caùc nhaø cung caáp noäi ñòa coù moät söùc maïnh traû giaù khaù cao ñoái vôùi coâng ty vì: Soá löôïng caùc coâng ty cung caáp nguyeân lieäu vaø bao bì taïi thò tröôøng noäi ñòa coøn ít, nhaát laø caùc coâng ty coù khaû naêng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu veà tieâu chuaån chaát löôïng cuûa Unilever. Do ñoù, phaïm vi choïn löïa nhaø cung caáp cuûa coâng ty bò giôùi haïn vaø söùc maïnh traû giaù cuûa nhaø cung caáp noäi ñòa laø khaù cao. Trình ñoä coâng ngheä saûn xuaát bao bì trong nöôùc chöa cao. Do ñoù, chæ coù moät soá nhaø cung caáp coù khaû naêng ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu chaát löôïng cuûa coâng ty vôùi giaù thaønh phuø hôïp. Ñieàu naøy ñaõ khieán coâng ty khoù khaên trong vieäc thay ñoåi nhaø cung caáp neáu xaûy ra maâu thuaãn ñoái vôùi nhaø cung caáp hieän taïi. Do yeâu caàu ñaûm baûo giaù thaønh caïnh tranh vaø chaát löôïng toát cuûa coâng ty, neân thoâng thöôøng caùc nhaø cung caáp cho coâng ty phaûi chaáp nhaän moät möùc laõi suaát thaáp hôn so vôùi khi baùn cho caùc coâng ty khaùc, vì ñeå duy trì moái quan heä cung caáp nguoàn haøng tieâu thuï raát lôùn, uy tín coâng ty vaø khaû naêng hôïp taùc laâu daøi. Coâng ty buoäc caùc nhaø cung caáp phaûi thoâng baùo chi phí giaù thaønh saûn phaåm, chí phí quaûn lyù, möùc laõi ña\eå laøm cô sôû ñònh giaù. Yeâu caàu naøy khoâng phaûi luùc naøo cuõng ñöôïc nhaø cung caáp chaáp nhaän thöïc hieän. Vì caùc nguyeân nhaân treân neân khaû naêng choïn löïa nhaø cung caáp noäi ñòa cuûa coâng ty raát haïn cheá, khaû naêng thay ñoåi nhaø cung caáp thaáp vaø maát thôøi gian daøi. Söùc maïnh traû giaù cuûa nhaø cung caáp noäi ñòa ñoái vôùi coâng ty raát cao trong ñieàu kieän hieän nay. Ñe doïa cuûa saûn phaåm thay theá Lónh vöïc hoaït ñoäng cuûa coâng ty laø saûn phaåm taåy röûa, chaêm soùc caù nhaân vaø gia ñình vôùi raát nhieàu nhaõn haøng, vaø tính naêng ña daïng neân söï ñe doïa cuûa saûn phaåm thay theá laø khoâng ñaùng keå ñoái vôùi coâng ty. Ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi caùc saûn phaåm chaêm soùc gia ñình vaø chaêm soùc caù nhaân, coâng ty Unilever Vieät Nam khoâng ngöøng caûi tieán, ñoåi môùi saûn phaåm theo höôùng toát hôn nhaèm cung öùng cho khaùch haøng nhöõng saûn phaåm chaát löôïng cao vôùi giaù caû hôïp lyù. Söùc maïnh traû giaù cuûa ngöôøi mua Hieän nay, ngöôøi mua ñoái vôùi coâng ty chia laøm 2 nhoùm ñoái töôïng: ngöôøi baùn leû vaø ngöôøi tieâu duøng. Ngöôøi baùn leû : Ñoái vôùi caùc nhaø saûn xuaát , khaùch haøng tröïc tieáp laø ñaïi phaàn nhöõng ngöôøi baùn leû giuùp ñöa haøng ñeán tay ngöôøi tieâu duøng cuoái cuøng. Ngöôøi baùn leû muoán haøng hoùa ra khoûi kho, keä tröng baøy caøng sôùm caøng toát vôùi möùc giaù ñem laïi lôïi nhuaän cho hoï. Hieän coâng ty phaân phoái haøng cho 154.000 quaày baùn leû treân toaøn quoác töø caùc thaønh phoá lôùn ñeán caùc vuøng xa daân soá döôùi 20.000 ngöôøi, chieám khoaûng 92% caùc quaày baùn leû taïi Vieät Nam. Vôùi uy tín veà saûn phaåm, chính saùch giaù hôïp lyù vaø caùc hoaït ñoäng quaûng caùo nhaèm hoã trôï vieäc baùn haøng töø phía coâng ty, caùc nhaø baùn leû hoaøn toaøn tin töôûng vaøo saûn phaåm coâng ty. Beân caïnh ñoù, khaû naêng chi phoái thò tröôøng thaáp, keå caû caùc sieâu thò neân nhaø baùn leû khoâng coù moät söùc maïnh traû giaù naøo ñoái vôùi coâng ty. Ñaây cuõng laø thuaän lôïi cuûa coâng ty Unilever Vieät Nam so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Ngöôøi tieâu duøng : Ñaây laø nhoùm khaùch haøng coù söùc maïnh traû giaù cao hôn caû do coù raát nhieàu saûn phaåm treân thò tröôøng. Hoï coù phaïm vi löïa choïn lôùn. Beân caïnh ñoù, ngöôøi tieâu duøng Vieät Nam raát nhaïy caûm ñoái vôùi saûn phaåm môùi vaø thöôøng khoâng coù thoùi quen trung thaønh vôùi moät loaïi saûn phaåm naøo laâu daøi. Ñaây chính laø aùp löïc thöïc söï ñoái vôùi coâng ty. Thoùi quen tieâu duøng vaø aùp löïc traû giaù cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoøi hoûi coâng ty phaûi luoân caûi tieán saûn phaåm vaø tung saûn phaåm môùi ra thò tröôøng ñeå ñaùp öùng nhu caàu naøy. Ñaây cuõng chính laø lôïi theá cuûa coâng ty so vôùi ñoái thuû caïnh tranh khi coù cöôøng ñoä vaø toác ñoä caûi tieán saûn phaåm cao hôn taát caû caùc ñoái thuû caïnh tranh coäng laïi bao goàm P&G, Kao, LG, Myõ Haûo, Nivea, Colgate. Trong voøng gaàn 10 naêm, coâng ty ñaõ lieân tuïc tung ra thò tröôøng treân 150 loaïi saûn phaåm nhaèm ñaùp öùng kòp thôøi cho aùp löïc naøy cuûa ngöôøi tieâu duøng. Cöôøng ñoä caïnh tranh giöõa nhöõng doanh nghieäp hieän coù trong ngaønh Haàu heát caùc coâng ty saûn xuaát saûn phaåm chaêm soùc caù nhaân vaø gia ñình lôùn treân theá giôùi ñeàu ñaõ thieát laäp hoaït ñoäng kinh doanh cuûa hoï taïi thò tröôøng Vieät Nam qua caùc phöông caùch lieân doanh, ñaïi lyù phaân phoái trong nhöõng naêm töø 1995-1999. Cöôøng ñoä caïnh tranh giöõa caùc doanh nghieäp naøy heát söùc gay gaét nhaèm chieám lónh thò phaàn trong giai ñoaïn ñaàu vaø thieát laäp cô sôû cho keá hoaïch phaùt trieån laâu daøi. Unilever Vieät Nam ñang ñöùng tröôùc moâi tröôøng caïnh tranh gay gaét naøy vaø phaûi ñoái ñaàu vôùi nhieàu ñoái thuû caïnh tranh. Caùc ñoái thuû caïnh tranh chính cuûa Unilever Vieät Nam trong giai ñoaïn hieän nay bao goàm caùc coâng ty sau: Procter & Gambles Vieät Nam (P&G Vieät Nam): P&G Vieät Nam laø lieân doanh ñöôïc thaønh laäp thaùng 7 naêm 1995 giöõa Coâng ty Phöông Ñoâng (ORDESCO) tröïc thuoäc Toång Coâng Ty Hoùa Chaát Vieät Nam vaø Procter & Gamble Far East INC (Myõ). Lieân doanh hoaït ñoäng trong lónh vöïc chaát taåy röûa vaø daàu goäi ñaàu. Vaøo naêm 1998 phía ñoái taùc nöôùc ngoaøi ñaõ mua haàu heát coå phaàn cuûa lieân doanh vaø taêng tyû leä goùp voán leân 93%. Toång voán cuûa lieân doanh cuõng taêng töø 36 trieäu USD leân 83 trieäu USD . Hieän P&G Vieät Nam ñaõ mua laïi toaøn boä coå phaàn cuûa phía Vieät Nam vaø trôû thaønh coâng ty 100% voán nöôùc ngoaøi. Coâng suaát saûn xuaát boät giaët laø 12.000-26.000 taán/naêm, xaø boâng taém töø 2.000 – 4.500 taán/naêm, daàu goäi töø 1.000 – 3.300 taán/naêm. P&G vôùi thò phaàn chæ khoaûng 1/3 cuûa Unilever. Chieán löôïc cuûa P&G laø taäp trung giaønh laáy moät phaàn thò phaàn chaát giaët taåy cuûa Unilever vaø töøng böôùc laáy thò phaàn ôû caùc saûn phaåm chaêm soùc caù nhaân nhö daàu goäi ñaàu ñaây laø ñoái thuû caïnh tranh chính cuûa Unilever treân theá giôùi cuõng nhö taïi Vieät Nam. Maëc duø chöa thaønh coâng taïi Vieät Nam nhöng P&G coù tieàm löïc voán maïnh vaø chieám lónh thò tröôøng taïi Hoa Kyø, Phaùp vaø moät soá nöôùc khaùc. Ñaëc bieät taïi Trung Quoác, P&G ñaõ thaønh coâng hôn Unilever vaø chieám lónh thò tröôøng maëc duø thaâm nhaäp thò tröôøng Trung Quoác sau Unilever. Moïi chieán löôïc caáp chöùc naêng cuûa Unilever Vieät Nam ñeàu nhaèm muïc tieâu haøng ñaàu laø ngaên chaën caùc chieán löôïc cuûa P&G. Coâng ty Kao Vieät Nam Kao Vieät Nam, thaønh vieân cuûa taäp ñoaøn Kao Nhaät Baûn, laø coâng ty 100% voán nöôùc ngoaøi ñöôïc thaønh laäp theo Luaät Ñaàu Tö nöôùc ngoaøi taïi Vieät Nam, giaáy pheùp ñaàu tö soá 1431/GP, do Boä keá Hoaïch vaø ñaàu tö caàp ngaøy 29 thaùng 11 naêm 1995 vôùi toång soá voán ñaàu tö 39,5 trieäu USD, hoaït ñoäng trong lónh vöïc saûn phaåm chaêm soùc toùc, da vaø veä sinh caù nhaân. Kao Vieät Nam coù khoaûng 350 nhaân vieân. Nhaø maùy ñaët taïi khu coâng nghieäp Amata, Bieân Hoøa. Hieän nay, thò phaàn cuûa Kao Vieät Nam chöa cao, chieám khoaûng 5-10% thò phaàn vaø coâng ty vaãn ñang trong tình traïng thua loã. Tuy nhieân, ñaây laø coâng ty ñaït nhieàu thaønh coâng, chieám lónh thò tröôøng taïi Nhaät Baûn vaø moät soá nöôùc trong khu vöïc nhö Singapore, Philippine, Indonexia. Nhoùm haøng caïnh tranh chuû yeáu cuûa Kao Vieät Nam ñoái vôùi Unilever Vieät Nam laø saûn phaåm chaêm soùc toùc, vaø chaêm soùc da. Coâng ty Colgate -Palmolive Hieän laø coâng ty coù maët treân 120 quoác gia vaø Colgate laø nhaõn hieäu haøng ñaàu theá giôùi veà caùc saûn phaåm chaêm soùc raêng mieäng chieám hôn 50% thò phaàn quoác teá.Taïi Vieät Nam, Colgate Palmolive laø ñoái thuû caïnh tranh chính vôùi coâng ty lieân doanh Elida P/S cuûa Unilever Vieät Nam. Colgate-Palmollive baét ñaàu hoaït ñoäng taïi Vieät Nam baèng vieäc lieân doanh vôùi coâng ty Sôn Haûi, cho ñeán naêm 1998, Colgate- Palmolive ñaõ chính thöùc laø coâng ty 100% voán nöôùc ngoaøi. Caùc saûn phaåm chính cuûa Colgate-Palmolive laø: + Chaêm soùc caù nhaân: xaø boâng taém Colgate, Protex; + Chaêm soùc toùc: Palmolive; + Chaêm soùc raêng mieäng: baøn chaûi vaø kem ñaùnh raêng Colgate; + Saûn phaåm giaët taåy: nöôùc xaû laøm meàm vaûi Softlan. Coâng ty TNHH Nestleù Vieät Nam Coâng ty TNHH Nestleù Vieät Nam laø thaønh vieân cuûa Taäp Ñoaøn Nestleù, moät taäp ñoaøn ña quoác gia coù truï sôû chính ñaët taïi Vevey, Thuïy Syõ. Coâng ty TNHH Nestleù Vieät Nam thaønh laäp thaùng 3 naêm 1995. Truï sôû coâng ty ñoùng taïi khu coâng nghieäp Bieân Hoøa 2, tænh Ñoàng Nai. Voán ñaàu tö: 43.454.600 USD , saûn phaåm caïnh tranh vôùi Unilever Vieät Nam laø traø Nestea, boät neâm Magi. 2.2.1.3- Ma traän caïnh tranh Ñeå coù theå ñaùnh giaù vaø phaân tích moät caùch ñaày ñuû hôn veà nhöõng öu theá vaø nhöôïc ñieåm cuûa ñoái thuû caïnh tranh, ta söû duïng theâm coâng cuï ma traän hình aûnh caïnh tranh. Ma traän hình aûnh caïnh tranh döôùi ñaây taäp trung nghieân cöùu ba ñoái thuû caïnh tranh chính hieän nay cuûa Unilever Vieät Nam (ngaønh haøng chaát taåy röûa) laø Procter & Gamble (P&G)._.