Chất lượng đào tạo & phát triển nguồn nhân lực của Tổng Công ty lắp máy Việt Nam

Lêi nãi ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thi tr­êng víi nhiÒu biÕn ®éng vµ c¹nh tranh gay g¾t ®ßi hái c¸c tæ chøc muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× cÇn ®µo t¹o cho m×nh ®éi ngò lao ®éng cã chÊt l­îng lµm viÖc cao, cã kh¶ n¨ng s¸ng t¹o tèt. NÕu nh­ ®Çu thÕ kû 20 ng­êi ta chØ tËp trung nghiªn cøu vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ lao ®éng ch©n tay cña c¸c thµnh viªn trong tæ ch­c s¶n xuÊt th× ngµy nay chÊt l­îng lµm viÖc , kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña chñ thÓ lao ®éng l¹i ®ãng vai trß quan träng hµng ®Çu . Do ®ã ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lu«n la vÊn ®Ò nèng báng vµ lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña mçi tæ chøc . Tæng c«ng ty l¾p m¸y viÖt nam ®· sím nhËn biÕt ®­îc ®iÒu nµy vµ lu«n lÊy ®aß t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ nhiÖm vô hµng ®Çu . §Ó chÊt l­îng lao ®éng cña tæng c«ng ty ®­îc n©ng cao ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c«ng viÖc hiÖn nay vµ trong nh÷ng n¨m tiÕp theo Tæng c«ng ty l¾p m¸y viÖt nam ®· x©y dùng kÕ ho¹ch ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Néi dung b¸o c¸o gåm 3 ch­¬ng : Ch­¬ng 1 : C¬ së lÝ luËn vÒ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc . Ch­¬ng 2 : Ph©n tÝch t×nh h×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i Tæng c«ng ty l¾p m¸y viÖt nam. Ch­¬ng 3 : Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cña Tæng c«ng ty l¾p m¸y viÖt nam . Do thêi gian nghiªn cøu vµ kiÕn thøc cßn h¹n chÕ nªn chuyªn ®Ò nµy cña em kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt cÇn bæ sung, em rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý vµ chØ b¶o cña cña c¸c thÇy c« , vµ c¸n bé phßng ®µo t¹o Tæng c«ng ty l¾p m¸y viÖt nam. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o NguyÔn kim Nga vµ c¸c c¸n bé nh©n viªn phßng ®µo t¹o cñaTæng c«ng ty l¾p m¸y viÖt nam ®· gióp ®ì t¹o ®iÒu kiÖn cho em hoµn thµnh b¸o c¸o nµy . Ch­¬ng 1 C¬ së lý luËn vÒ ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc 1.1-Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc : 1.1.1- Kh¸i niÖm ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc 1.1.1.1- C¸c kh¸i niÖm liªn quan: - NghÒ : Lµ mét d¹ng cña ho¹t ®éng lao ®éng trong hÖ thèng ph©n c«ng lo ®éng x· héi. Nã lµ sù Tæng hîp cña sù hiÓu biÕt vµ thãi quen trong lao ®éng mµ con ng­êi tiÕp thu ®­îc do kÕt qu¶ cña ®µo t¹o chuyªn m«n vµ tÝch luü trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. Ở mçi nghÒ ®ßi hái mét kiÕn thøc lý thuyÕt vµ mét kü n¨ng thùc hµnh nhÊt ®Þnh ®Ó hoµn thµnh mét c«ng viÖc x¸c ®Þnh trong x· héi ( nghÒ c¬ khÝ, nghÒ x©y dùng…) - Chuyªn m«n : lµ h×nh thøc ph©n c«ng lao ®éng s©u h¬n cña mét nghÒ. Nã ®ßi hái mét kiÕn thøc lý thuyÕt chuyªn s©u h¬n vµ kü n¨ng thùc hµnh cô thÓ h¬n trong mét ph¹m vi hÑp h¬n. Ch¼ng h¹n nghÒ c¬ khÝ cã c¸c chuyªn m«n nh­ : §óc, tiÖn, nguéi, phay… - Tr×nh ®é lµnh nghÒ cña ng­êi lao ®éng ®­îc thÓ hiÖn ë mÆt chÊt l­îng søc lao ®éng cña ng­êi ®ã, thÓ hiÖn qua møc ®é n¾m v÷ng lý thuyÕt còng nh­ kü n¨ng thùc hµnh ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc cã møc ®é phøc t¹p nhÊt ®Þnh thuéc mét nghÒ hay mét chuyªn m«n nµo ®ã. Tr×nh ®é lµnh nghÒ cã liªn quan chÆt chÏ víi lao ®éng phøc t¹p. Lao ®éng cµng phøc t¹p th× tr×nh ®é lµnh nghÒ cµng cao vµ ng­îc l¹i. Tr×nh ®é lµnh nghÒ biÓu hiÖn ë tiªu chuÈn cÊp bËc ( ®èi víi c«ng nh©n ) vµ tiªu chuÈn nghiÖp vô chuyªn m«n ( ®èi víi c¸n bé vµ nh©n viªn gi¸n tiÕp) §Ó ng­êi lao ®éng nãi riªng vµ nguån nh©n lùc nãi chung ®¹t tíi tr×nh ®é nhÊt ®Þnh, tr­íc hÕt ph¶i thùc hiÖn gi¸o dôc, ®µo t¹o nghÒ cho ng­êi lao ®éng vµ sau ®ã cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao tr×nh ®é lµnh nghÒ cho hä mét c¸ch th­êng xuyªn vµ liªn tôc theo sù tiÕn ho¸ cña x· héi vµ cña tiÕn bé khoa häc kü thuËt. - Gi¸o dôc : Lµ qu¸ tr×nh häc tËp ®Ó chuÈn bÞ con ng­êi cho t­¬ng lai cã thÓ cho ng­êi ®ã chuyÓn sang c«ng viÖc míi trong mét thêi gian thÝch hîp. Gi¸o dôc mang tÝnh chÊt chhung, cung cÊp cho häc viªn c¸c kiÕn thøc chung cã thÓ sö dông vµo trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau. 1.1.1.2- Kh¸i niÖm ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: + §µo t¹o : Lµ qu¸ tr×nh trang bÞ kiÕn thøc lý thuyÕt tæng hîp vµ kü n¨ng thùc hµnh vÒ mét nghÒ ®Ó ng­êi lao ®éng cã thÓ thùc hiÖn ®­îc c«ng viÖc hoÆc chøc n¨ng, nhiÖm vô cã hiÖu qu¶ h¬n trong c«ng t¸c cña hä. §µo t¹o liªn quan ®Õn viÖc tiÕp thu c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng ®Æc biÖt, nh»m thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc cô thÓ. + Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc : Lµ qu¸ tr×nh häc tËp nh»m më ra cho c¸c c¸ nh©n nh÷ng c«ng viÖc míi dùa trªn c¬ së ®Þnh h­íng t­¬ng lai cña tæ chøc. Ph¸t triÓn liªn quan ®Õn viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng trÝ tuÖ vµ c¶m xóc cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc tèt h¬n 1. 1.2- ý nghÜa cña ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan ®èi víi mäi quèc gia, mäi tæ chøc, víi tõng ng­êi lao ®éng. 1.1.2.1- §èi víi doanh nghiÖp: §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc sÏ ®¶m b¶o cho nguån nh©n lùc cña doanh nghiÖp cã thÓ thÝch øng vµ theo s¸t sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ, ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp cã mét lùc l­îng lao ®éng giái, hoµn thµnh th¾ng lîi c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp, ®Æc biÖt trong giai ®o¹n hiÖn nay khi thÕ giíi ®ang dÇn chuyÓn sang mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi lµm cho c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i th× ph¶i thÝch øng tèt ®èi víi m«i tr­êng kinh doanh vµ ph¶i ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña c¹nh tranh. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc sÏ n©ng cao tay nghÒ, n©ng cao kü n¨ng vµ c«ng t¸c nµy cßn lµm c¶i thiÖn ®­îc mèi quan hÖ gi÷a cÊp trªn vµ cÊp d­íi xo¸ ®­îc sù thiÕu hiÓu biÕt, sù tranh chÊp, ng¨n chÆn sù c¨ng th¼ng m©u thuÉn t¹o ra bÇu kh«ng khÝ ®oµn kÕt th©n ¸i cïng phÊn ®Êu ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao h¬n vµ kh¶ n¨ng c«ng t¸c tèt h¬n. 1.1.2.2- §èi víi ng­êi lao ®éng Trong ®iÒu kiÖn sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ, ng­êi lao ®éng lu«n ph¶i n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ nghÒ nghiÖp chuyªn m«n ®Ó kh«ng bÞ tôt hËu. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc sÏ gióp hä n©ng cao kiÕn thøc vµ tay nghÒ gióp hä tù tin h¬n, lµm viÖc cã hiÖu qu¶ h¬n. Ph¸t huy kh¶ n¨ng cña tõng ng­êi, ng­êi lao ®éng trë nªn nhanh nhÑn ®¸p øng sù thay ®æi cña m«i tr­êng s¶n xuÊt kinh doanh. 1.1.2.3- §èi víi nÒn kinh tÕ C«ng t¸c ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cßn cã ý nghÜa rÊt to lín ®èi víi x· héi, nhê cã ho¹t ®éng nµy mµ ng­êi lao ®éng kh«ng nh÷ng n©ng cao ®­îc tay nghÒ mµ cßn t¨ng sù hiÓu biÕt vÒ ph¸p luËt. §Èy m¹nh sù hîp t¸c vµ ph¸t triÓn trong ®oµn thÓ vµ gãp phÇn c¶i thiÖn ®­îc th«ng tin gi÷a c¸c nhãm vµ c¸ nh©n trong x· héi, lµm cho x· héi ngµy cµng tèt ®Ñp h¬n. ChÝnh v× vËy, mµ ngµy nay c¸c nhµ qu¶n lý giái kh«ng chØ dõng l¹i c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cã tÝnh chÊt ®èi phã mµ hä cã nh·n quan nh¹y c¶m, nh×n xa tr«ng réng trong nhiÒu n¨m tíi. Thùc tÕ ®· kh¼ng ®Þnh nh÷ng doanh nghiÖp nµo thÝch øng mét c¸ch n¨ng ®éng víi nh÷ng thay ®æi th× nhÊt ®Þnh sÏ thµnh c«ng, ®Çu t­ hîp lý cho c«ng t¸c ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ to lín trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ gãp phÇn t¹o nªn søc m¹nh cña nÒn kinh tÕ . 1.2- C¸c giai ®o¹n cña ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: 1.2.1- X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o: 1.2.1.1- Ph©n tÝch nhu cÇu ®µo t¹o: * Ph©n tÝch doanh nghiÖp : - Ph©n tÝch doanh nghiÖp cÇn ®¸nh gi¸ ®­îc chØ sè hiÖu qu¶ vÒ mÆt tæ chøc, kÕ ho¹ch chuÈn bÞ ®éi ngò c¸n bé kÕ cËn, nh©n viªn vµ m«i tr­êngtæ chøc Ph©n tÝch tæ chøc bao gåm viÖc ph©n tÝch c¸c tiªu thøc tæ chøc nh­ n¨ng suÊt, chÊt l­îng thùc hiÖn c«ng viÖc, chi phÝ lao ®éng, tû lÖ thuyªn chuyÓn, v¾ng mÆt, kû luËt lao ®éng, tai n¹n… sÏ gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ x¸c ®Þnh sù nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña doang nghiÖp vµ x¸c ®Þnh sù cÇn thiÕt ¸p dông c¸c h×nh thøc ®µo t¹o. MÆc dï c¸c chØ sè nµy chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè nh­ng doanh nghiÖp cÇn ®¸nh gÝa ®­îc kh¶ n¨ng ¶nh h­ëng do c¸c nh©n viªn kh«ng ®­îc ®aß t¹o ®Çy ®ñ. Trong kÕ ho¹ch chuÈn bÞ ®éi ngò kÕ cËn , doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng chøc vô sÏ trèng vµ c¸ch thøc chuÈn bÞ øng viªn cho c¸c chøc vô trèng. NÕu doanh nghiÖp ¸p dông h×nh thøc ®Ò b¹t néi bé, doanh nghiÖp cÇn cã dù kiÕn c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®Ó gióp nh©n viªn cã ®­îc c¸c kü n©ng theo yªu cÇu c«ng viÖc. NÕu doanh nghiÖp cã chÝnh s¸ch tuyÓn tõ bªn ngoµi, doanh nghiÖp cÇn nghiªn cøu kü l­ìng thÞ tr­êng lao ®éng vµ c¸c biÖn ph¸p cã thÓ tuyÓn ®­îc nh©n viªn víi c¸c phÈm chÊt mong ®îi. Trong ph©n tÝch m«i tr­êng tæ chøc cÇn ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ quan ®iÓm, t×nh c¶m niÒm tin cña c¸c thµnh viªn trong doanh nghiÖp ®èi víi tæ chøc, doanh nghiÖp vµ t¸c ®éng cña vÊn ®Ò ®µo t¹o kh«ng ®Çy ®ñ ®Õn nh÷ng ®iÓm kh«ng tèt trong m«i tr­êng tæ chøc. - Ph©n tÝch t¸c nghiÖp : Ph©n tÝch t¸c nghiÖp x¸c ®Þnh lo¹i kü n¨ng vµ c¸c hµnh vi cÇn thiÕt cho nh©n viªn ®Ó thøc hiÖn tèt c«ng viÖc. Ph©n tÝch t¸c nghiÖp h¬i gièng víi ph©n tÝch c«ng viÖc, tuy nhiªn ph©n tÝch t¸c nghiÖp lµ ®Þnh h­íng nh©n viªn kh«ng ph¶i lµ ®Þnh h­íng c«ng viÖc. Ph©n tÝch t¸c nghiÖp sÏ chó träng x¸c ®Þnh xem nh©n viªn cÇn lµm g× ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc tèt. Lo¹i ph©n tÝch nµy th­êng ®­îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o nh©n viªn míi hoÆc c¸c c«ng viÖc míi ®­îc thùc hiÖn lÇn ®Çu ®èi víi nh©n viªn. * Ph©n tÝch t¸c nghiÖp Lo¹i ph©n tÝch nµy chó träng ®Õn c¸c n¨ng lùc vµ c¸c ®Æc tÝnh c¸ nh©n cña nh©n viªn, ®­îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh ai lµ ng­êi cÇn thiÕt ®­îc ®µo t¹o vµ nh÷ng kiÕn thøc, kü n¨ng, quan ®iÓm nµo cÇn thiÕt ®­îc lÜnh héi hay chó träng trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o, ph¸t triÓn. C¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o chØ nªn chó träng vµo ®èi t­îng thùc sù cÇn thiÕt ®µo t¹o. §µo t¹o kiÓu phong trµo, l«i kÐo c¶ nh÷ng ng­êi kh«ng cã nhu cÇu ®µo t¹o sÏ võa lµm l·ng phÝ tµi chÝnh, thêi gian cho tæ chøc, doanh nghiÖp, võa g©y khã chÞu cho nh©n viªn. Ph©n tÝch nh©n viªn ®ßi hái ph¶i ®µnh gi¸ ®óng kh¶ n¨ng c¸ nh©n vµ kü n¨ng nghÒ nghiÖp cña nh©n viªn. 12.1.2- X¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o CNKT: Nhu cÇu c«ng nh©n kü thuËt ®­îc tÝnh to¸n theo c¸c ph­¬ng ph¸p sau: *Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp : C¨n cø vµo b¶n ph©n tÝch c«ng viÖc, c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc, c¬ cÊu tæ chøc cña doanh nghiÖp ®Ó trùc tiÕp x¸c ®Þnh sè l­îng c«ng nh©n kü thuËt cña tõng nghÒ cÇn thiÕt trong tõng bé phËn, ph©n x­ëng, sau ®ã tæng hîp l¹i thµnh nhu cÇu cña toµn doanh nghiÖp. Ph­¬ng ph¸p nµy t­¬ng ®èi phøc t¹p, l©u nh­ng chÝnh x¸c. *Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n hao phÝ lao ®éng kü thuËt Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n nµy c¨n cø vµo tæng hao phÝ thêi gian lao ®éng kü thuËt cÇn thiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm tõng c«ng viÖc cña tõng lo¹i c«ng nh©n kü thu¹t t­¬ng øng, theo c«ng thøc: Ti Kti = --------------- Qi x Hi Trong ®ã : Kti : Nhu cÇu c«ng nh©n kü thuËt thuéc nghÒ hoÆc chuyªn m«n i Ti : Tæng hao phÝ thêi gian lao ®éng kü thuËt thuéc nghÒ hoÆc chuyªn m«n i cÇn thiÕt trong t­¬ng lai . Qi : Quü thêi gian lao ®éng cña c«ng nh©n kü thuËt thuéc nghÒ hoÆc chuyªn m«n i Hi : Kh¶ n¨ng hoµn thµnh v­ît møc c«ng viÖc trong kú triÓn väng cña mét c«ng nh©n kü thuËt thuéc nghÒ hoÆc chuyªn m«n i *Ph­¬ng ph¸p tÝnh nhu cÇu c«ng nh©n kü thuËt theo møc phôc vô Ph­¬ng ph¸p nµy c¨n cø vµo sè l­îng m¸y mãc trang bÞ kü thuËt cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, møc ®¶m nhËn cña mét c«ng nh©n kü thuËt vµ hÖ sè ca lµm viÖc cña m¸y mãc, thiÕt bÞ SM x Hca Kti = ----------------- N Trong ®ã : SM : Sè l­îng m¸y mãc trangbÞ kü thuËt cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊtë kú kÕ ho¹ch Hca: HÖ sè ca lµm viÖc cña m¸y mãc, thiÕt bÞ chÝnh N : Sè l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ do mét c«ng nh©n kü thuËt phô tr¸ch *Ph­¬ng ph¸p n¨ng suÊt lao ®éng: Qi Kti = ------------ Wi Trong ®ã : Kti: Nhu cÇu lao ®éng nghÒ i hoÆc chuyªn m«n i Qi : S¶n l­îng ( hoÆc gi¸ trÞ s¶n l­îng ) do c«ng nh©n nghÒ i lµm ra ë kú kÕ ho¹ch Wi : N¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n nghÒ i trong kú kÕ ho¹ch *Ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n theo chØ sè Dù ®o¸n nhu cÇu c«ng nh©n kü thuËt c¨n cø vµo chØ sè t¨ng cña khèi l­îng s¶n phÈm, dÞch vô, chØ sè t¨ng cña nh©n viªn kü thuËt trªn tæng sè nh©n viªn vµ chØ sè t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ë kú kÕ ho¹ch , theo c«ng thøc sau: So xIM xIca Kti = ----------------------- IW Trong ®ã So : Sè c«ng nh©n kú b¸o c¸o IM : ChØ sè m¸y mãc thiÕt bÞ Ica : ChØ sè hÖ sè ca IW : ChØ sè n¨ng suÊt lao ®éng X¸c ®Þnh nhu cÇu tuyÓn sinh ®µo t¹o ph¸t triÓn c«ng nh©n kü thuËt Sau khi x¸c ®Þnh ®­îc nhu cÇu c«ng nh©n kü thuËt cÇn cã ë kú kÕ ho¹ch, nhu cÇu ®µo t¹o sÏ x¸c ®Þnh theo c«ng thøc Nbs = Nct –Nhc – Ntt Nbs : Nhu cÇu t¨ng bæ sung Nct : Nhu cÇu cÇn thiÕt cho s¶n xuÊt kinh doanh Nhc : Nhu cÇu hiÖn cã Ntt : Nhu cÇu thay thÕ Nhu cÇu thay thÕ cho nh÷ng ng­êi sÏ nghØ h­u, mÊt søc lao ®éng, nghØ viÖc, chuyÓn c«ng t¸c, bÞ kû luËt lao ®éng…Nhu cÇu thay thÕ th­êng ®­îc x¸c ®Þnh theo thèng kª hµng n¨m vµ ®­îc tÝnh b»ng tû lÖ phÇn tr¨m trªn tæng sè c«ng nh©n kü thuËt. Trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o, th­êng cã mét tû lÖ nhÊt ®Þnh häc viªn bÞ rít hoÆc kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu tuyÓn cña doanh nghiÖp. Do ®ã, nhu cÇu tuyÓn sinh ®µo t¹o bao giê còng lín h¬n nhu cÇu thùc tÕ cÇn ®µo t¹o, vµ ®­îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc: Nhu cÇu ®µo t¹o Nhu cÇu tuyÓn sinh ®µo t¹o =-------------------------------- 1- % r¬i rít trong ®µo t¹o 1.2.1.3- X¸c ®Þnh nhu cÇu ph¸t triÓn c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt: C¸c ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o chung ®Òu cã thÓ sö dông ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu ®µo t¹o, ph¸t triÓn cho c¸c qu¶n trÞ gia. Tuy nhiªn viÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu ph¸t triÓn n¨ng lùc qu¶n trÞ cã mét sè ®iÓm ®Æc thï do tÝnh chÊt cña c«ng viÖc qu¶n trÞ. Nhu cÇu ®µo t¹o c¸c nhµ qu¶n trÞ phô thuéc trùc tiÕp vµo chiÕn l­îc, chÝnh s¸ch qu¶n trÞ nguån nh©n lùc trong doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c chÝnh s¸ch tuyÓn dông, ®µo t¹o, kÝch thÝch nh©n viªn. C¸c doanh nghiÖp cã chÝnh s¸ch ®Ò b¹t, th¨ng tiÕn néi bé sÏ cã nhu cÇu ph¸t triÓn qu¶n trÞcao vµ ph¶i th­êng xuyªn quan t©m ®Õn viÖc ®µo t¹o, båi d­ìng n©ng cao n¨ng lùc cho ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn hiÖn t¹i. Khi ®ã trong doanh nghiÖo cÇn x©y dùng biÓu ®å thay thÕ nh©n viªn vµ phiÕu th¨ng chøc. Doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh nh÷ng c¸n bé, nh©n viªn cã tiÒm n¨ng, ghi l¹i nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu trong thùc hiÖn c«ng viÖc hiÖn t¹i vµ dù ®o¸n kh¶ n¨ng th¨ng tiÕn, møc ®é hoµn thµnh c«ng viÖc khi ®­îc ®Ò b¹t lªn c¸c chøc vô cao h¬n. Nh÷ng qu¶n trÞ gia vµ nh©n viªn ®· cã ®Çy ®ñ nh÷ng phÈm chÊt, kü n¨ng cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn c¸c träng tr¸ch míi sÏ kh«ng cÇn ph¶i ®µo t¹o, phµt triÓn thªm. Nh÷ng qu¶n trÞ gia ®ang “ cã vÊn ®Ò” trong thùc hiÖn c«ng viÖc hiÖn t¹i sÏ kh«ng hoÆc ch­a cã kh¶ n¨ng th¨ng tiÕn sÏ cÇn ®­îc båi d­ìng thªm ®Ó hoµn thµnh tèt c«ng viÖc hiÖn t¹i. Riªng ®éi ngò c¸c nhµ qu¶n trÞ ®ang thùc hiÖn tèt c«ng viÖc hiÖn t¹i, cã kh¶ n¨ng tiÒm tµng ph¸t triÓn nh­ng cÇn ®­îc båi d­ìng, chuÈn bÞ thªm míi cã thÓ ®¶m ®­¬ng c­¬ng vÞ, tr¸ch nhiÖm míi lµ nh÷ng ng­êi cÇn ®­îc chó träng ®Æc biÖt trong c¸c kÕ ho¹ch ®µo t¹o, ph¸t triÓn qu¶n trÞ cu¶ doanh nghiÖp. 1.2.2- X¸c ®Þnh môc tiªu ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: X¸c ®Þnh môc tiªu ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ph¶i nh»m vµo môc tiªu tæ chøc trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn, cÇn x¸c ®Þnh møc ®é cÇn ®¹t ®Õn cña ®èi t­îng ®µo t¹o: 1.2.2.1-Cã hiÓu biÕt: Ở tr×nh ®é nµy nh©n viªn cã mét sù tæng hîp kiÕn thøc lý thuyÕt vµ kh¶ n¨ng lµm chñ vÒ ng«n ng÷ cña mét khoa häc, kü thuËt nµo ®ã ( vÝ dô: nh©n viªn b¸n hµng hiÓu biÕt ®­îc c¸c kü thuËt b¸n hµng) 1.2.2.2- Cã hiÓu biÕt vµ biÕt lµm : Ở møc ®é nµy ng­êi nh©n viªn ®· biÕt ¸p dông c¸c kiÕn thøc cña m×nh vµo thùc tÕ s¶n xuÊt. Anh ta ®· biÕt lµm chñ c«ng cô, trang bÞ vµ c¸c ®iÒu kiÖn kü thuËt cô thÓ, ®· cã kinh nghiÖm ®Ó gi¶i quyÕt c«ng viÖc cña chÝnh b¶n th©n m×nh ( vÝ dô: nh©n viªn b¸n hµng ë møc nµy cã kh¶ n¨ng tho¶ thuËn c¸c hîp ®ång b¸n hµng b»ng c¸ch ¸p dông c¸c lý thuyÕt vÒ b¸n hµng ) 1.2.2.3- BiÕt øng xö Ở møc ®é nµy ng­êi nh©n viªn ®· thÓ hiÖn ®­îc c¸c tµi n¨ng cña m×nh qua th¸i ®é vµ hµnh vi lµm viÖc rÊt khÐo lÐo, hîp lý vµ cã hiÖu qu¶ ( biÕt lµm, biÕt øng xö, biÕt tæ chøc, biÕt quyÕt ®Þnh..), ( vÝ dô: Nh©n viªn b¸n hµng ®· cã ®­îc c¸c kü thuËt cao vÒ nghiÖp vô th­¬ng l­îng hîp ®ång vµ cã c¸c c¸ch gi¶i quyÕt hîp lý ) 1.2.2.4- BiÕt tiÕn ho¸ : Ở møc ®é nµy ng­êi nh©n viªn cã kh¶ n¨ng tiÕn bé trong nghÒ nnghiÖp, biÕt thÝch øng hoÆc biÕt chuyÓn h­íng hîp lý mçi khi cã sù biÕn ®éng vÇ tiÕn ho¸ cña m«i tr­êng bªn ngoµi. Tõ c¸c môc tiªu ®· x¸c ®Þnh cña tæ chøc, nh÷ng c¸n bé phô tr¸ch ®µo t¹o sÏ bµn b¹c, c©n nh¾c vµ x©y dùng c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o còng nh­ lùa chän c¸c ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o thÝch hîp víi tõng lo¹i nh©n viªn cña tæ chøc 1.2.3- C¸c h×nh thøc ®µo t¹o: 1.2.3.1- C¸c h×nh thøc ph¸t triÓn c¸n bé qu¶n lý, chuyªn viªn + §µo t¹o trong c«ng viÖc : §©y lµ h×nh thøc ®µo t¹o häc viªn c¸ch thøc thùc hiÖn c«ng viÖc ngay trong qu¸ tr×h lµm viÖc. TÊt c¶ mäi nh©n viªn trong doanh nghiÖp, ë c¸c chøc vô kh¸c nhau, tõ thÊp nhÊt ®Õn cao nhÊt, trong qu¸ tr×nh lµm viÖc ®Òu rót ra ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm lµm viÖc cho m×nh ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc tèt h¬n. ViÖc ®µo t¹o th­êng ®­îc ph©n c«ng theo kÕ ho¹ch ®µo t¹o gi÷a ng­êi h­íng dÉn hoÆc c¸c nh©n viªn lµnh nghÒ, cã kü n¨ng cao víi c¸c nh©n viªn cã tr×nh ®é lµnh nghÒ thÊp. C¸c nghiªn cøu cho thÊy cã kho¶ng 90% c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o ®­îc thùc hiÖn t¹i n¬i lµm viÖc. C¸c d¹ng ®µo t¹o phæ biÕn nhÊt t¹i n¬i lµm viÖc gåm cã: a-KÌm cÆp , h­íng dÉn t¹i chç: C¸ch thøc tæ chøc ®¬n gi¶n nhÊt lµ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng viÖc häc viªnsÏ quan s¸t, ghi nhí , häc tËp vµ thùc hiÖn c«ng viÖc theo c¸ch ng­êi h­íng dÉn ®· chØ dÉn. Ph­¬ng ph¸p nµy d­îc ¸p dông ®Ó ®µo t¹o c¶ c«ng nh©n kü thuËt lÉn c¸c nhµ qu¶n trÞ gia, häc viªn sÏ lµm viÖc trùc tiÕp víi ng­êi mµ hä sÏ thay thÕ trong t­¬ng lai. Ng­êi nµy cã tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn cho häc viªn c¸ch thøc gi¶i quyÕt tÊt c¶ mäi vÊn ®Ò trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm. C¸c nhµ qu¶n trÞ sÏ yªn t©m khi cÇn ®i c«ng t¸c, héi häp v¾ng mÆt hoÆc khi ®­îc th¨ng chøc, vÒ h­u sÏ cã ng­êi thay thÕ c­¬ng vÞ m×nh . Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ®­îc ¸p dông ®Ó ®µo t¹o c¸c qu¶n tri gia cao cÊp trong doanh nghiÖp. * ¦u ®iÓm: - §¬n gi¶n, dÔ tæ chøc, l¹i cã thÓ ®µo t¹o ®­îc nhiÒu ng­êi mét lóc. - Ýt tèn kÐm - Häc viªn n¾m ®­îc ngay c¸ch thøc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thùc tÕ vµ mau chãng cã th«ng tin ph¶n håi vÒ kÕt qu¶ ®µo t¹o. * Nh­îc ®iÓm : - Ng­êi h­íng dÉn th­êng kh«ng cã kinh nghiÖm vÒ s­ ph¹m, cã thÓ h­íng dÉn häc viªn kh«ng theo tr×nh tù tõ dÔ ®Õn khã. Trong mét sè tr­êng hîp, häc viªn cßn ®­îc häc c¶ nh÷ng thãi quen xÊu ña ng­êi h­íng dÉn , sau nµy sÏ khã söa l¹i. - Ng­êi h­íng dÉn cã thÓ c¶m thÊy häc viªn lµ mèi nguy hiÓm ®èi víi c«ng viÖc cña m×nh nªn kh«ng nhiÖt t×nh h­íng dÉn. b- Lu©n phiªn thay ®æi c«ng viÖc Häc viªn ®­îc lu©n phiªn chuyÓn tõ bé phËn nµy sang bé phËn kh¸c, tõ ph©n x­ëng nµy sang ph©n x­ëng kh¸c, ®­îc häc c¸ch thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc cã thÓ hoµn toµn kh¸c nhau vÒ néi dung vµ ph­¬ng ph¸p. Khi ®ã häc viªn sÏ n¾m ®­îc nhiÒu kü n¨ng thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc kh¸c nhau,hiÓu ®­îc c¸ch thøc phèi hîp thùc hiÖn c«ng viÖc cña c¸c bé phËn kh¸c nhau trong doanh nghiÖp. Ph­¬ng ph¸p nµy cã thÓ ¸p dông ®Ó ®µo t¹o c¶ qu¶n trÞ gia lÉn c«ng nh©n kü thuËt vµ c¸c c¸n bé chuyªn m«n: * ¦u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p lu©n phiªn thay ®æi c«ng viÖc: - Gióp cho häc viªn ®­îc ®µo t¹o ®a kü n¨ng, tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng tr× trÖ, dÔ dµng thÝch øng víi c¸c c«ng viÖc kh¸c nhau. Doanh nghiÖp cã thÓ ph©n c«ng bè trÝ nh©n viªn linh ho¹t h¬n, phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c phßng ban cã hiÖu qu¶ cao h¬n cßn nh©n viªn cã kh¶ n¨ng th¨ng tiÕn cao h¬n. - Gióp häc viªn kiÓm tra, ph¸t hiÖn ra c¸c ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña m×nh vµ cã kÕ ho¹ch ®Çu t­ ph¸t triÓn nghÒ nghiÖp cho phï hîp. + §µo t¹o ngoµi c«ng viÖc: Ngoµi n¬i lµm viÖc th­êng ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o sau ®©y a- Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu t×nh huèng Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ®­îc sö dông ®Ó ®µo t¹o vµ n©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ. Häc viªn ®­îc trao b¶n m« t¶ c¸c t×nh huèng vÒ c¸c vÊn ®Ò tæ chøc , qu¶n lý ®· x¶y ra tr­íc ®©y trong doanh nghiÖp hoÆc ë c¸c doanh nghiÖp kh¸c t­¬ng tù. Mçi häc viªn sÏ tù ph©n tÝch c¸c t×nh huèng, tr×nh bµy suy nghÜ vµ c¸ch thøc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò víi c¸c häc viªn kh¸c trong nhãm hoÆc trong líp. Th«ng qua th¶o luËn, häc viªn t×m hiÓu ®­îc nhiÒu c¸ch tiÕp cËn, quan ®iÓm vµ c¸ch gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò phøc t¹p trong c«ng ty. * ¦u ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu t×nh huèng: -T¹o kh¶ n¨ng lín nhÊt ®Ó thu hót mäi ng­êi tham gia, ph¸t biÓu c¸c quan ®iÓm kh¸c nhau vµ ®Ò ra quyÕt ®Þnh - Gióp cho häc viªn lµm quen víi c¸ch ph©n tÝch, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thùc tiÔn. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña ph­¬ng ph¸p nµy cÇn chó ý: - §­a ra c¸c t×nh huèng thËt, tõ trong ho¹t ®éng cña c«ng ty. §iÒu nµy lµm cho häc viªn say mª víi t×nh huèng, gióp cho häc viªn hiÓu thªm vÒ c«ng viÖc trong kinh doannh vµ dÔ dµng chuyÓn c¸c kiÕn thøc ®· ®­îc häc thµnh kinh nghiÖm cho c«ng t¸c. - ChuÈn bÞ t×nh huèng kü l­ìng tr­íc khi th¶o luËn trªn líp b- Trß ch¬i qu¶n trÞ Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng ¸p dông c¸c ch­¬ng tr×nh lËp s½n trªn m¸y vi tÝnh ®Ó ®µo t¹o vµ n©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ cña c¸c häc viªn. C¸c häc viªn th­êng ®­îc chia thµnh mét sè nhãm, mçi nhãm ®ãng vai c¸c thµnh viªn trong ban gi¸m ®èc cña mét doanh nghiÖp ®ang c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c trªn thÞ tr­êng ®Þa ph­¬ng. Mçi doanh nghiÖp cÇn x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu chñ yÓu cña m×nh vµ ®Ò ra c¸c quyÕt ®Þnh t­¬ng øng nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu ®ã. VÝ dô : ®Ó s¶n xuÊt ®­îc Z s¶n phÈm, doanh nghiÖp cÇn ®Çu t­ thªm bao nhiªu, chi phÝ dù tÝnh cho qu¶ng c¸o, gi¸ c¶ c¹nh tranh nh­ thÕ nµo ? Th«ng th­êng c¸c d÷ kiÖn thùc tÕ trong mét vµi n¨m ®­îc c« ®äng l¹i trong ®é vµi giê hoÆc mét vµi ngµy cña trß ch¬i. Gièng nh­ trong thùc tÕ, c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®­îc biÕt g× vÒ quyÕt ®Þnh cña doanh nghiÖp kh¸c mÆc dÇu c¸c quyÕt ®Þnh cña doanh nghiÖp kh¸c ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Ìn kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nnghiÖp m×nh . * ¦u ®iÓm cña trß ch¬i qu¶n trÞ : - Trß ch¬i rÊt sinh ®éng v× tÝnh c¹nh tranh, hÊp dÉn cña nã. - Häc viªn sÏ häc ®­îc c¸ch ph¸n ®o¸n nh÷ng g× cña m«i tr­êng kinh doanh sÏ ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp . - Häc viªn cã c¬ héi ph¸t triÓn kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, ®Ò ra chiÕn l­îc vµ chÝnh s¸ch kinh doanh phï hîp cho doanh nghiÖp - Häc viªn d­îc ph¸t triÓn kh¶ n¨ng thñ lÜnh vµ khuyÕn khÝch kh¶ n¨ng hîp t¸c, lµm viÖc tËp thÓ *Nh­îc ®iÓm chñ yÕu: - Trß ch¬i qu¶n trÞ ®ßi hái chi phÝ rÊt cao - Häc viªn chØ ®­îc quyÒn lùa chän mét trong sè ph­¬ng ¸n lËp s½n, trongn khi ®ã , thùc tiÔn th­êng ®ßi hái cã rÊt nhiÒu ph­¬ng ¸n thùc hiÖn s¸ng t¹o. c- Ph­¬ng ph¸p héi th¶o: C¸c cuéc héi th¶o th­êng ®­îc tæ chøc nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng thñ lÜnh, kh¶ n¨ng giao tiÕp, kh¶ n¨ng kÝch thÝch, ®éng viªn nh©n viªn, kh¶ n¨ng ra quyÕt ®Þnh… §Ò tµi cña héi th¶o cã thÓ lµ: - Qu¶n trÞ häc. - Qu¶n trÞ nguån nh©n lùc. - T©m lý vµ nghÖ thuËt l·nh ®¹o - Qu¶n trÞ marketing - Qu¶n trÞ dù ¸n - Qu¶n trÞ kinh doanh quèc tÕ. - Qu¶n trÞ tµi chÝnh - Qu¶n trÞ s¶n xuÊt - Nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ d- Ch­¬ng tr×nh liªn hÖ víi c¸c tr­êng ®¹i häc C¸c tr­êng ®¹i häc cã thÓ cung cÊp c¸c ch­¬ng tr×nh n©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ nh­ sau : - C¸c ch­¬ng tr×nh tiÕp tôc ®µo t¹o chung vÒ nghÖ thuËt l·nh ®¹o, kh¶ n¨ng thñ lÜnh… C¸c ch­¬ng tr×nh nµy cã thÓ kÐo dµi tõ vµi ngµy ®Õn vµi th¸ng. - C¸c ch­¬ng tr×nh, c¸c kho¸ ®µo t¹o riªng biÖt nh»m cung cÊp thªm c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ tõng lÜnh vùc nh­ tµi chÝnh, kÕ to¸n… - C¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cÊp b»ng tèt nghiÖp nh­ cao häc qu¶n trÞ kinh doanh hoÆc sau ®¹i häc… C¸c kho¸ nµy th­êng ®­îc tæ chøc theo kiÓu t¹i chøc, häc viªn häc ngoµi giê vµo buæi tèi hoÆc mçi quý tËp trung mét ®ît häc kho¶ng mét hai tuÇn. f- Ph­¬ng ph¸p huÊn luyÖn theo m« h×nh mÉu: Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc sö dông ®Ó : - HuÊn luyÖn cho c¸c qu¶n trÞ gia cÊp d­íi c¸ch thøc ®iÒu khiÓn, qu¶n lý nh©n viªn. - HuÊn luyÖn cho c¸c qu¶n trÞ gia cÊp trung vÒ c¸ch thøc thùc hiÖn c¸c giao tiÕp, söa ®æi c¸c thãi quen xÊu trong c«ng viÖc. - HuÊn luyÖn cho nh©n viªn vµ c¸c “ sÕp” trùc tiÕp cña hä c¸ch thøc tr×nh bµy c¸c khã kh¨n, thiÕt lËp mèi quan hÖ tin t­ëng song ph­¬ng… Tr×nh tù thùc hiÖn nh­ sau: - Häc viªn ®­îc xem m« h×nh mÉu. Häc viªn ®­îc xem phim, video trong ®ã cã tr×nh bµy mÉu c¸ch thøc thùc hiÖn mét vÊn ®Ò nhÊt ®Þnh ®­îc nghiªn cøu. - Häc viªn lµm theo c¸ch chØ dÉn mÉu. - Ng­êi h­íng dÉn cung cÊp c¸c th«ng tin ph¶n håi vÒ c¸ch thøc thùc hiÖn cña hä - Häc viªn ®­îc kÝch thÝch, ®éng viªn ®Ó ¸p dông bµi häc vµo trong thùc tiÔn gi¶i quyÕt vµ xö lý c«ng viÖc hµng ngµy. 1.2.3.2- C¸c h×nh thøc ®µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt: ViÖc ®µo t¹o c«ng nh©n s¶n xuÊt hay nh©n viªn nghiÖp vô v¨n phßng th­êng ®¬n gi¶n h¬n. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng th× ®éi ngò c«ng nh©n s¶n xuÊt cã mét vai trß hÕt søc quan träng nã quyÕt ®Þnh chÊt l­îng vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô. Cho nªn viÖc ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn ®éi nghò c«ng nh©n cã vai trß rÊt quan träng chóng ta cã thÓ tiÕn hµnh ®µo t¹o ë doanh nghiÖp hoÆc ë ngoµi doanh nghiÖp. - §µo t¹o t¹i chç ngay trong lïc lµm viÖc lµ ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o mµ ng­êi c«ng nh©n ®­îc giao cho ng­êi thî cã kinh nghiÖm h¬n d¹y kÌm. Ng­êi c«ng nh©n võa ®­îc lµm b»ng c¸ch quan s¸t nghe c¸c lêi chØ dÉn vµ lµm theo cho ®Õn khi tù lµm ®­îc. Ph­¬ng ph¸p nµy th­êng chØ ¸p dông vµo nghÒ gi¶n ®¬n sè l­îng häc viªn Ýt. ¦u ®iÓm: tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ ®µo t¹o vµ kh«ng ®ßi hái tr­êng líp, c¸c gi¸o viªn chuyªn m«n, ng­êi häc cã thÓ võa häc võa tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt . Nh­îc ®iÓm : PhÇn häc hái lý thuyÕt kh«ng cã hÖ thèng, thiÕu ph­¬ng ph¸p s­ ph¹m vµ ®«i khi cßn b¾t ch­íc cã ph­¬ng ph¸p cßn c­a khoa häc cña ng­êi d¹y kÌm. - C¸c líp c¹nh doanh nghiÖp: §èi víi nh÷ng nghÒ t­¬ng ®èi phøc t¹p, viÖc ®µo t¹o t¹i n¬i lµm viÖc kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng. V× vËy c¸c doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc c¸c líp ®µo t¹o riªng cho m×nh hoÆc cho c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh. Ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o gåm hai phÇn : lý thuyÕt vµ thùc hµnh s¶n xuÊt. PhÇn lý thuyÕt ®­îc gi¶ng tËp trung do c¸c kü s­ c¸n bé kü thuËt phô tr¸ch. PhÇn thùc hµnh ®­îc tiÕn hµnh ë c¸c ph©n x­ëng do c¸c kü s­ hoÆc c«ng nh©n lµnh nghÒ h­íng dÉn. ¦u ®iÓm: - H×nh thøc nµy thÝch hîp víi viÖc ®µo t¹o nh÷ng c«ng nh©n ®ßi hái tr×nh ®é lµnh nghÒ t­¬ng ®èi cao - Häc viªn ®­îc häc lý thuyÕt t­¬ng ®èi cã hÖ thèng vµ ®­îc trùc tiÕp tham gia lao ®éng s¶n xuÊt ë c¸c ph©n x­ëng t¹o ®iÒu kiÖn cho hä n¾m v÷ng nghÒ. - Bé m¸y qu¶n lý gon chi phÝ ®µo t¹o kh«ng lín. Tuy nhiªn h×nh thøc ®µo t¹o nµy chØ ¸p dông ®­îc ë nh÷ng doanh nghiÖp t­¬ng ®èi lín vµ chØ ®µo t¹o ®­îc cho nh÷ng doanh nghiÖp cïng ngµnh cã tÝnh chÊt t­¬ng ®èi gièng nhau. Ph­¬ng ph¸p ®µo t¹o t¹i n¬i lµm viÖc - §µo t¹o t¹i tr­êng chÝnh quy. C¸c bé, ngµnh tæ chøc c¸c trung t©m d¹y nghÒ, c¸c tr­êng d¹y nghÒ tËp trung. H×nh thøc ®µo t¹o t¹i tr­êng chÝnh quy thêi gian ®µo t¹o dµi h¬n, sè l­îng häc viªn lín h¬n, ®éi ngò gi¸o viªn chuyªn tr¸ch vµ c¬ së vËt chÊt cho ®µo t¹o th­êng lµ tèt h¬n. ¦u ®iÓm : häc viªn ®­îc nghiªn cøu mét c¸ch cã hÖ thèng kÓ c¶ mÆt lý thuyÕt vµ thùc hµnh, c¸c giê lý thuyÕt vµ thùc hµnh ®­îc xen kÏ mét c¸ch hîp lý. Nh­îc ®iÓm: chØ ®µo t¹o mét sè nghÒ c¬ b¶n vµ chi phÝ ®µo t¹o th­êng cao h¬n chi phÝ ®µo t¹o t¹i doanh nghiÖp nhiÒu lÇn. 1.2.4- LËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc: ViÖc lËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o cña mét doanh nghiÖp cã liªn quan ®Õn rÊt nhiÒu ®èi t¸c liªn quan nh­ sau: - Phßng qu¶n lý nguån nh©n lùc ( ®µo t¹o cho phÐp gi¶i quyÕt mét phÇn cña mét vÊn ®Ò ®Æt ra bëi sù tiÕn bé cña khoa häc c«ng nghÖ ) - C«ng ®oµn( mét trong nh÷ng môc tiªu quan träng cña c«ng ®oµn lµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña nh÷ng ng­êi lao ®éng, do ®ã rÊt quan t©m ®Õn nh÷ng nhu cÇu ph¸t triÓn cña c¸c c«ng ®oµn viªn vµ ®­îc ®¶m b¶o th«ng qua kÕ ho¹ch ®µo t¹o th­êng xuyªn cña doanh nghiÖp ) - C¸c cÊp vµ c¸c bé phËn qu¶n lý cña doanh nghiÖp ( ®Ó d¹t ®­îc c¸c môc tiªu cña m×nh c¸c bé phËn ®Òu mong muèn cã mét lùc l­îng cã tr×nh ®é tay nghÒ cao vµ ®iÒu ®ã chØ cã thÓ th«ng qua ®µo t¹o ) - Ng­êi lao ®éng ( hä ®Òu cã nhu cÇu ®­îc ®µo t¹o ®Ó duy tr× vµ ph¸t triÓn tiÒm n¨ng cña m×nh ®Ó thÝch øng víi sù tiÕn ho¸ cña x· héi vµ sù tiÕn bé c¶u khoa häc kü thuËt ) - C¸c c¬ së ®µo t¹o ( v× ®ã lµ nh÷ng nhiÖm vô sèng cßn cña c¸c c¬ së nµy lµ ph¶i b¸m s¸t c¸c doanh nghiÖp ®Ó n¾m b¾t c¸c nhu cÇu, tho¶ thuËn vµ ký kÕt hîp ®ång ®µo t¹o còng nh­ lËp kÕ ho¹ch ®µo t¹o cho c¸c n¨m tíi ) ViÖc so¹n th¶o mét kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®­îc tiÕn hµnh tõ c¸c bé phËn qu¶n lý thÊp nhÊt trong tæ chøc. Mçi bé phËn cÇn thiÕt lËp mét kÕ ho¹ch ®µo t¹o th«ng qua sù n¾m b¾t nhu cÇu ®µo t¹o vµ tranh luËn víi c¸c nh©n viªn sau ®ã c¸c bé phËn sÏ lËp mét b¶ng tæng hîp vÒ nhu cÇu ®µo t¹o cña c¸c ®¬n vÞ vµ göi cho phßng tæ chøc lao ®éng theo sù h­íng dÉn cña phßng. TiÕp theo ®ã, phßng sÏ lËp mét kÕ ho¹ch ®µo t¹o cho toµn doanh nghiÖp bao gåm: - C¸c ®Þnh h­íng chiÕn l­îc hay c¸c chÝnh s¸ch vµ c¸c dù ¸n ®Çu t­ - Nhu cÇu ®µo t¹o cña tõng bé phËn vµ cña toµn doanh nghiÖp dù kiÕn trong n¨m tíi trong ®ã cô thÓ cho c¸c lo¹i ®µo t¹o ( ®µo t¹o nh©n viªn míi, ®µo t¹o theo luËn ®Þnh ®èi víi c¸c c«ng nh©n cã tr×nh ®é thÊp, ®µo t¹o ®Ó thÝch øng víi c«ng viÖc míi vÞ trÝ míi, ®µo t¹o ®Ó th¨ng tiÕn , ®µo t¹o dù phßng, ®µo t¹o ®Ó tho¶ m·n c¸c nhu cÇu cña nhan viªn ) - C¬ së ®µo t¹o ®ù kiÕn vµ thêi gian sÏ tiÕn hµnh ®µo t¹o - Dù kiÕn ng©n s¸ch cho ®µo t¹o tõng lo¹i vµ toµn doanh nghiÖp 1.2.5- §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®µo t¹o: HiÖu qu¶ ch­¬ng trinnhf ®µo t¹o th­êng ®­îc ®¸nh gi¸ qua hai giai ®o¹n: * Giai ®o¹n 1: Häc viªn tiÕp thu, häc hái ®­îc g× sau kho¸ häc ®µo t¹o? * Giai ®o¹n 2: Häc viªn ¸p dông c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng ®· häc hái ®­îc vµo trong thùc tÕ ®Ó thùc hÞªn c«ng viÖc nh­ thÕ nµo ? §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp trong giai ®o¹n 1 kh«ng khã nh­ng ®Ó ®¸nh gi¸ ®­îc hiÓu qu¶ cña toµn kho¸ häc l¹i lµ vÊn ®Ò phøc t¹p vµ ®ßi hái thêi gian. Trong thùc tÕ, cã thÓ häc viªn ®· lÜnh héi rÊt tèt c¸c kiÕn thøc, kü n¨ng míi trong kho¸ häc, hoµn thµnh xuÊt s¾c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o nh­ng kh«ng ¸p dông ®­îc nh÷ng g× ®· häc vµo trong thùc hiÖn c«ng viÖc. §Ó tr¸nh c¸c l·ng phÝ trong ®µo t¹o, sau mét phÇn hoÆc toµn bé ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o cÇn thiÕt cã sù ®¸nh gi¸ vÒ kÕt qu¶ ®µo t¹o giai ®o¹n 1, xem xÐt l¹i møc ®é tho¶ m·n c¸c môc tiªu cña ®µo t¹o vµ ®­a ra nh÷ng ®iÒu chØnh thÝch hîp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cho c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o sau. Cã thÓ ¸p dông mét hoÆc phèi hîp nhiÒu c¸ch ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®µo t¹o sau ®©y: 1.2.5.1- Ph©n tÝch thùc nghiÖm Chon hai nhãm thùc nghiÖm, ghi l¹i kÕt qu¶ thùc hiÖn c«g viÖc cña mçi nhãm lóc tr­íc khi ¸p dông c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. Chän mét nhãm ®­îc tham gia vµo qu¸ tr×nh ®µo t¹o cßn nhãm kia vÉn thùc hiÖn c«ng viÖc b×nh th­êng. Sau thêi gian ®µo t¹o, ghi l¹i kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng c«ng viÖc gi÷a hai nhãm: nhãm ®­îc ®µo t¹o vµ nhãm kh«ng ®­îc ®µo t¹o. Ph©n tÝch so s¸nh kÕt qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc gi÷a hai nhãm víi chi phÝ ®µo t¹o sÏ cho phÐp x¸c ®Þnh møc ®é hiÖu qu¶ cña ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o. 1.2.5.2- §¸nh gi¸ nh÷ng thay ®æi cña häc viªn : §¸nh gi¸ nh÷ng thay ®æi cña häc viªn theo c¸c tiªu thøc: ph¶n øng._.