Tài liệu Cập nhật khuyến cáo về điều trị rối loại lipid máu: ... Ebook Cập nhật khuyến cáo về điều trị rối loại lipid máu
85 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1593 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Cập nhật khuyến cáo về điều trị rối loại lipid máu, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1CAÄP NHAÄT KHUYEÁN CAÙO VEÀ ÑIEÀU TRÒ ROÁI Ä Ä Á Ù À À Á
LOAÏN LIPID MAÙU Ï Ù
GS TS Ñaëng Vaïn Phöôùc
Tröôøng ÑH Y Döôïc TP. Hoà Chí Minh
2XÔ VÖÕA ÑOÄNG MAÏCH: BEÄNH TOAØN THAÂNÕ Ä Ï Ä Ø Â
3QUAÙ TRÌNH XÔ VÖÕA ÑOÄNG MAÏCHÙ Õ Ä Ï
4Maõngõ xô vöõaõ
oånå ñònh
5Maõngõ xô vöõaõ
khoângâ oånå ñònh
6Plaque vulnerability
Key role of macrophages
7HIEÄN TÖÔÏNG VIEÂM:Ä Ï Â
Yeáuá toáá quan troïngï trong ñoää oånå ñònh cuûaû maõngõ xô vöõaõ
8Khoângâ trieäuä
chöùngù + trieäuä chöùngù
Quaùù trình dieãnã tieáná cuûaû xô vöõaõ ñoängä maïchï :
TG (naêmê )
Coùù trieäuä
chöùngù
Sang thöông tieáná trieånå
Beänhä maïchï
vaønhø
Beänhä maïchï
maùuù naõoõ
Beänhä maïchï maùuù
ngoaïiï bieânâ
9CHIEÁN LÖÔÏC PHOØNG NGÖØA BEÄNH TIM DO ÑOÄNG Á Ï Ø Ø Ä Ä
MAÏCH VAØNHÏ Ø
1. Chieán löôïc chung cho coäng ñoàng: caûi thieän loái soáng
vaø caùc yeáu toá moâi tröôøng coù khaû naêng laøm taêng nguy
cô cuûa beänh tim do ñoäng maïch vaønh trong toaøn theå
coäng ñoàng.
2. Chieán löôïc cho caùc ñoái töôïng nguy cô cao: xaùc ñònh
caùc caù theå coù nguy cô cao vaø baét ñaàu ñaùnh giaù ñeå
kieåm soaùt caùc yeáu toá nguy cô
3. Phoøng ngöøa thöù phaùt: phoøng ngöøa söï tieán trieån cuûa
beänh tim do ñoäng maïch vaønh coù trieäu chöùng vaø
phoøng ngöøa caùc bieán chöùng cuûa beänh naøy
10
XEÁP LOAÏI CAÙC YEÁU TOÁ NGUY CÔ CHO 3 BIEÅÅU Á Ï Ù Á Á ÅÅ
HIEÄN LAÂM SAØNG CUÛA TÌNH TRAÏNG XÔ VÖÕAÄ Â Ø Û Ï Õ
Beänh Xeáp loaïi caùc yeáu toá nguy cô
Beänh tim do ñoäng maïch vaønh 1. Taêng vaø roái loaïn lipoprotein maùu
2. Huùt thuoác laù
3. Taêng huyeát aùp
4. Tieåu ñöôøng
5. Beùo phì
Beänh maïch maùu naõo 1. Taêng huyeát aùp
2. Beänh thieáu maùu cuïc boä
3. Tieåu ñöôøng
4. Beùo phì
Beänh ngheõn ñoäng maïch ngoaïi
bieân
1. Huùt thuoác laù
2. Taêng vaø roái loaïn lipoprotein maùu
3. Tieåu ñöôøng
11
TAÀM QUAN TROÏNG TÖÔNG ÑOÁI CUÛA TÖØNG YEÁU À Ï Á Û Ø Á
TOÁ NGUY CÔ TIM MAÏCH VAØ CUÛA NHOÙM CAÙC Á Ï Ø Û Ù Ù
YEÁU TOÁ NGUY CÔ TIM MAÏCHÁ Á Ï
MRFIT: Multiple Risk Factor Intervention Trial
study (300.000 ngöôøi/naêm)
PROCAM: Prospective Cardiovascular
Munster Study (20.000 ngöôøi tham döï, tuoåi töø
16 - 65, keùo daøi 6 - 7 naêm)
12
NGUY CÔ CUÛA BEÄNH ÑMV ÔÛ NGÖÔØI TAÊNG HUYEÁÁT AÙP Û Ä Û Ø Ê ÁÁ Ù
TAÊNG THEO SOÁ LÖÔÏNG CAÙC YEÁU TOÁ NGUY CÔÊ Á Ï Ù Á Á
0
10
20
30
40
50
T
a
à
n
s
u
a
á
t
m
a
é
c
b
e
ä
n
h
t
r
o
n
g
1
0
n
a
ê
m Women
Man
HBP (150-160) + + + + + +
HDL (33-35) - + + + + +
Chol (240-262) - - + + + +
Cigarettes - - - + + +
Diabetes - - - - + +
LVH - - - - - +
Subjects Aged 42-43 years
13
TAÊNG LIPOPROTEIN MAÙU VAØ ROÁI Ê Ù Ø Á
LOAÏN LIPOPROTEIN MAÙU LAØ NHÖÕNG Ï Ù Ø Õ
YEÁU TOÁ NGUY CÔ CHÍNH CUÛA XÔ Á Á Û
VÖÕA ÑOÄNG MAÏCHÕ Ä Ï
14
KEÁT QUA Û& KEÁT LUAÄN CUÛA NGHIEÂN CÖÙU Á Û Á Ä Û Â Ù
PROCAM
16
31
54
120
0
20
40
60
80
100
120
195
I n
c i
d e
n c
e
( p
e r
1
, 0
0 0
i n
6
y
e a
r s
)
LDL cholesterol (mg/dl)
NGUY CÔ BEÄNH ÑMV TÍNH THEO LDL
177 events: 4263 men aged 40 - 65 years
15
KEÁT QUA Û& KEÁT LUAÄN CUÛA NGHIEÂN CÖÙU Á Û Á Ä Û Â Ù
PROCAM
20
46
77
64
0
20
40
60
80
400
I n
c i
d e
n c
e
( p
e r
1
, 0
0 0
i n
6
y
e a
r s
)
Triglycerides (mg/dl)
NGUY CÔ BEÄNH ÑMV TÍNH THEO TRIGLYCERIDE
186 events: 4407 men aged 40 - 65 years
16
KEÁT QUA Û& KEÁT LUAÄN CUÛA NGHIEÂN CÖÙU Á Û Á Ä Û Â Ù
PROCAM
214
110
44
31 103
5947
13 111
443116
0
100
200
300
>300
250-300
200-249
<200
2 0
0 - 4
0 0
1 5
0 - 1
9 9
< 1
5 0
Cholesterol
(mg/dl)
Triglycerides
(mg/dl)
I n
c i
d e
n c
e
( p
e r
1
, 0
0 0
i n
6
y
e a
r s
)
186 events: 4407 men aged 40 - 65 years
NGUY CÔ BEÄNH ÑMV TÍNH THEO TRIGLYCERIDE VAØ CHOLESTEROL
17
KEÁT QUA Û& KEÁT LUAÄN CUÛA NGHIEÂN CÖÙU Á Û Á Ä Û Â Ù
PROCAM
209
101
50
25 112
4748
14 77
412113
0
100
200
300
>195
155-195
135-154
<135
2 0
0 - 4
0 0
1 5
0 - 1
9 9
< 1
5 0
LDL cholesterol
(mg/dl)
Triglycerides
(mg/dl) I n
c i
d e
n c
e
( p
e r
1
, 0
0 0
i n
6
y
e a
r s
)
177 events: 4263 men aged 40 - 65 years
NGUY CÔ BEÄNH ÑMV TÍNH THEO LDL VAØ TRIGLYCERIDE
18
KEÁT QUA Û& KEÁT LUAÄN CUÛA NGHIEÂN CÖÙU Á Û Á Ä Û Â Ù
PROCAM
294
211
110
33 117
432516 133
33146
0
100
200
300
>300
250-300
200-249
<200
< 3
5
3 5
- 5 5
> 5
5
Total cholesterol
(mg/dl)
HDL cholesterol
(mg/dl)
I n
c i
d e
n c
e
( p
e r
1
, 0
0 0
i n
6
y
e a
r s
)
186 events: 4407 men aged 40 - 65 years
NGUY CÔ BEÄNH ÑMV TÍNH THEO HDL VAØ CHOLESTEROL TOAØN PHAÀN
19
KEÁT QUA Û& KEÁT LUAÄN CUÛA NGHIEÂN CÖÙU Á Û Á Ä Û Â Ù
PROCAM
292
183
83
38 78
352313 127
11243
0
100
200
300
>195
155-195
135-154
<135
< 3
5
3 5
- 5 5
> 5
5
LDL cholesterol
(mg/dl)
HDL cholesterol
(mg/dl)
I n
c i
d e
n c
e
( p
e r
1
, 0
0 0
i n
6
y e
a r
s )
177 events: 4236 men aged 40 - 65 years
NGUY CÔ BEÄNH ÑMV TÍNH THEO HDL VAØ LDL CHOLESTEROL
20
KEÁT QUA Û& KEÁT LUAÄN CUÛA NGHIEÂN CÖÙU Á Û Á Ä Û Â Ù
PROCAM
128
40
109
112
2747
83
27
10
0
100
200
<35
35-55
>55
> 2
0 0
1 5
0 - 1
9 9
< 1
5 0
HDL cholesterol
(mg/dl)
Triglycerides
(mg/dl) I n
c i
d e
n c
e
( p
e r
1 ,
0 0
0
i n
6
y
e a
r s
)
186 events: 4407 men aged 40 - 65 years
NGUY CÔ BEÄNH ÑMV TÍNH THEO TRIGLYCERIDE VAØ HDL
21
KEÁT QUA Û& KEÁT LUAÄN CUÛA NGHIEÂN CÖÙU Á Û Á Ä Û Â Ù
PROCAM
14 28
44
140
200
255
0
50
100
150
200
250
300
6.99
I n
c i
d e
n c
e
( p
e r
1
, 0
0 0
i n
6
y
e a
r s
)
LDL cholesterol / HDL cholesterol ratio
NGUY CÔ BEÄNH ÑMV TÍNH THEO TÆ SOÁ LDL / HDL
177 events, 4263 men aged 40 - 65 years
22
KEÁT QUA Û& KEÁT LUAÄN CUÛA NGHIEÂN CÖÙU Á Û Á Ä Û Â Ù
PROCAM
103
66
48
37
2714
172219
0
50
100
150
>163
32-163
>132
> 2
7 7
2 3
6 - 2
7 7
< 2
3 6
LDL cholesterol
(mg/dl)
Fibrinogen
(g/l) I n
c i
d e
n c
e
( p
e r
1
, 0
0 0
i n
6
y
e a
r s
)
80 events, 1983 men aged 40 - 65 years
NGUY CÔ BEÄNH ÑMV TÍNH THEO NOÀNG ÑOÄ FIBRINOGEN VAØ LDL
23
PHAÂN TÍCH HOÀI QUI ÑA BIEÁN ÑEÅ ÖÔÙC LÖÔÏNG TAÀN SUAÁT Â À Á Å Ù Ï À Á
BÒ NMCT VAØ BÒ BEÄNH ÑMV TUØY THEO CAÙC BIEÁN SOÁ Ø Ä Ø Ù Á Á
NGUY CÔ KHAÙC NHAUÙ
Nguy cô maïch maùu töông ñoái
Bieán soá NMCT (n=107) Beänh ÑMV
(n=74)
Chæ soá khoái cô theå
(BMI))
> 30 kg/m2 1.5 1.5
Huyeát a ùp > 160/95 mmHg 1.9* 2.0*
Ñöôøng huyeát > 150 mg/dl 3.1** 1.9*
Huùt thuoác la ù 2.1** 1.6
Coù tie àn söû gia ñình 4.2*** 1.9
Cholesterol > 240 mg/dl 4.6*** 2.1
LDL > 190 mg/dl 7.4*** 3.4***
Triglycerides > 200 mg/dl 2.8** 1.4
VLDL > 30 mg/dl 2.2** 1.2
HDL < 35 mg/dl 3.1*** 1.5
*p<0.05 **p<0.01 ***p<0.001
( Theo Cremer P, nagel D, Seidel D: Gottingen Risk, Incidence and Prevalence Study (GRIPS) 1990)
24
ÑÖÔØNG CHUYEÅN HOÙA CÔ BAÛN CUÛA LDL HUYEÁT Ø Å Ù Û Û Á
THANH
25
VAI TROØ CUÛA LDL TRONG XÔ VÖÕA ÑOÄNG MAÏCHØ Û Õ Ä Ï
Thaønh phaàn cholesterol trong caùc maûng xô vöõa haàu
heát laø cholesterol töø LDL. Tuy nhieân, söï tích tuï lipid
vaø söï taïo thaønh maûng xô vöõa chæ seõ xaûy ra khi noàng
ñoä LDL vöôït quaù möùc ngöôõng 100 mg/dl (2,6 mmol/l).
Noàng ñoä ngöôõng naøy chính laø cô sôû cuûa khaùi nieäm
LDL-100. Söï taïo thaønh XVÑM baét ñaàu khi noàng ñoä
LDL taêng cao hôn giôùi haïn 100 mg/dl.
26
VAI TROØ CUÛA LDL OXY HOÙA TRONG XÔ VÖÕA Ø Û Ù Õ
ÑOÄNG MAÏCHÄ Ï
Endothelium
LDL
LDL
Lipid oxidation
MM-LDL
Smooth muscle cell
Foam cell
Fatty streak
M-CSF
IL-1
Smooth muscle cell
proliferationROS
Modified LDL uptake
Ox-LDL
Oxidation
Differentiation
X-LAM
+
Adhesion
Monocyte
MCP-1
M-CSF
Macrophage
+
MCP-1
+
Entry
27
CAÙC YEÁU TOÁ THAM DÖÏ TRONG XVÑMÙ Á Á Ï
Giaûi phoùng caùc chaát trung gian
•Phôi baøy caùc glycoprotein
maøng teá baøo
Noäi maïc
Söï bieán ñoåi sinh hoïc cuûa
caùc lipoprotein
Di truyeàn
Tuoåi
Noäi tieát toá
Cheá ñoä aên
Caùch soáng
Tích tuï ngoaøi teá baøo caùc thaønh phaàn:
cholesterol, calcium LDL, LDL oxid hoùa,
caùc töï khaùng theå, caùc saûn phaåm baát
thöôøng cuûa söï chuyeån hoùa chaát neàn
chuyeân bieät cuûa maûng xô vöõa
Maûng xô vöõa
Tieåu caàu
BC ñôn nhaân
Ñaïi thöïc baøo
Teá baøo cô trôn
Teá baøo lympho T
Gia ñình thuaän lôïi
Roái loaïn lipid maùu
↑Lp (a), ↓ HDL
Huùt thuoác laù
Taêng huyeát aùp
Tieåu ñöôøng
Beùo phì
Khoâng hoaït
ñoäng theå löïc
Tuoåi / phaùi tính
LDL
IDL
100
Caùc yeáu toá tham döï trong XVÑM (theo Seidel 1993)
28
BAÈNG CHÖÙNG VEÀ VAI TROØ SINH XÔ VÖÕA CUÛA È Ù À Ø Õ Û
LDL OXID HOÙAÙ
Coù söï hieän dieän cuûa caùc maûnh LDL ñaõ oxid hoùa trong
caùc maûng moâ xô, caùc maûnh naøy khaùng vôùi söï thöïc
baøo cuûa ñaïi thöïc baøo
Coù baèng chöùng mieãn dòch hoùa teá baøo cuûa LDL oxid
hoùa trong caùc sang thöông xô vöõa
LDL ly trích töø caùc sang thöông coù caùc tính chaát veà
sinh hoùa, veà mieãn dòch, veà sinh hoïc cuûa LDL oxid hoùa
Trong huyeát thanh coù söï hieän dieän caùc töï khaùng theå,
söï hieän dieän cuûa IgG phaûn öùng vôùi LDL oxid hoùa
trong caùc sang thöông
29
CAÙC TAÙC DUÏNG GAÂY XÔ VÖÕA CUÛA LDL OXID Ù Ù Ï Â Õ Û
HOÙAÙ
LDL oxid hoùa ñöôïc caùc ñaïi thöïc baøo thu nhaän nhanh
choùng vaø daãn ñeán tình traïng tích tuï cholesterol trong
ñaïi thöïc baøo
LDL oxid hoùa laø hoùa öùng ñoäng cho BC ñôn nhaân, öùc
cheá söï di ñoäng cuûa ñaïi thöïc baøo
LDL oxid hoùa laø chaát ñoäc teá baøo
LDL oxid hoùa toái thieåu coù theå laøm thay ñoåi söï theå hieän
gen taïo ra caùc teá baøo noäi maïc ñoäng maïch ñeå phôi baøy
protein hoùa öùng ñoäng BC ñôn nhaân I (MCPI)
Anuual Review of Medicine, Vol 42, 1992
30Anuual Review of Medicine, Vol 42, 1992
CAÙC TAÙC DUÏNG GAÂY XÔ VÖÕA CUÛA LDL OXID Ù Ù Ï Â Õ Û
HOÙAÙ
LDL oxid hoùa laøm taêng söï phôi baøy caùc phaàn töû keát
dính ôû beà maët teá baøo noäi maïc
LDL oxid hoùa öùc cheá söï thö giaõn phuï thuoäc noäi maïc
LDL oxid hoùa laøm taêng söï gaén keát vôùi collagen típ I
LDL oxid hoùa coù theå aûnh höôûng xaáu ñeán con ñöôøng
ñoâng maùu
LDL oxid hoùa laø chaát gaây mieãn dòch
31
ÑIEÀU HOØA SÖÏ PHAÂN BOÁ CAÙC LOAÏI LDLÀ Ø Ï Â Á Ù Ï
Chylomycrons
VLDL
I II III I II III
Kieåu A cuûa
maãu ñieän di LDL
Kieåu B cuûa
maãu ñieän di LDL
LDL-I/II
CE
IG
CE
CE TG
HL
CETP
FA
LDL-III
TG ↑
HL ↑
TG ↓
LpL ↑
Receptors
Gut
Liver
LpL
LDL coù 3 daïng: LDL-I, LDL-II, LDL-III
* ÔÛ ngöôøi coù TG thaáp: coù nhieàu LDL-I vaø LDL-II (LDL kích thöôùc lôùn)
* ÔÛ ngöôøi coù TG cao: coù nhieàu LDL-III (LDL nhoûm ñaëc)
Giaû thuyeát veà söï chyeån ñoåi töø LDL lôùn thaønh LDL nhoû hôn, ñaëc hôn ñöôïc trình baøy ôû sô ñoà treân
32
1970s 1988
Söïï phaùtù trieånå cuûaû khuyeáná caùoù ñieàuà trò roáiá loaïnï lipid maùuù
NCEP-ATP:
1993 2001
ATP I ATP II ATP III
Framingham
MRFIT
LRC-CPPT
Coronary Drug
Project
Helsinki Heart Study
CLAS
Angiographic Trials
(FATS, POSCH,
SCOR, STARS,
Ornish, MARS)
Meta-Analyses
(Holme, Rossouw)
4S, WOSCOPS,
CARE, LIPID,
AFCAPS/TexCAPS,
VA-HIT, others
2004
ATP III
Update
Allhat, ProveIT,
ASCOT LLA, HPS
33
LDL-C: Muïcï tieâuâ ñieàuà trò quan troïngï nhaátá
LDL-C laø muïc tieâu ñieàu trò quan troïng nhaát trong ñieàu trò roái loaïn lipid
maùu, ñoù laø keát quaû töø:
- Caùc nghieân cöùu cô baûn
- Caùc thöû nghieäm treân ñoäng vaät
- Caùc nghieân cöùu dòch teã
- Caùc daïng taêng cholesterol coù tính di truyeàn
- Caùc thöû nghieäm laâm saøng coù kieåm chöùng
Circulation. 2004;110:227-239
Nghieân cöùu ASCOT-LLA
Nghieân cöùu PROVE-IT
Atorvastatin
Giaûm
LDL-C
Giaûm
bieán coá
34
ATP III:
Nhoùmù nguy cô, LDL-C muïcï tieâuâ
Nhoùm nguy cô LDL-C muïc tieâu (mg/dL)
BMV hoaëc töông ñöông
(nguy cô 10 naêm >20%)
<100 (2,6mmol/L)
(Muïc tieâu khaùc: <
70*~1,82mmol/L)
≥2 YTNC
(nguy cô 10 naêm ≤20%)
<130 (~3,4mmol/L)
0–1 YTNC* <160 (4,2mmol/L)
* Beänh nhaân coù nguy cô raát cao caàn ñaët muïc tieâu LDL < 70mg/dL*
(~1,82mmol/L)
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA. 2001;285:2486-
2497. Circulation. 2004;110:227-239
35Seven-year incidence in a Finnish-based cohort.
*P < 0.001
NGHIEÂN CÖÙU EASTÂ Ù -WEST:
BEÄNH NHAÂN ÑTÑ COÙ NGUY CÔ TÖÔNG ÑÖÔNG VÔÙI Ä Â Ù Ù
BEÄNH NHAÂN NMCT KHOÂNG ÑTÑÄ Â Â
3.5%
20.2%18.8%
45.0%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
BN khoâng ÑTÑ
(n = 1,373)
BN ÑTÑ type 2
(n = 1,059)
N
g
u
y
c
ô
N
M
C
T
t
ö
û
v
o
n
g
h
o
a
ë
c
k
h
o
â
n
g
t
ö
û
v
o
n
g
Khoâng NMCT tröôùc ñoù
Ñaõ bò NMCT
*
*
Adapted from Haffner SM. New Engl J Med 1998; 339:229–234.
36
0.00
0.05
0.10
0.15
0.20
T
æ
l
e
ä
t
a
i
b
i
e
á
n
NGHIEÂN CÖÙU OASIS: Â Ù
BEÄNH NHAÂN ÑTÑ COÙ NGUY CÔ TÖÔNG ÑÖÔNG Ä Â Ù
VÔÙI BEÄNH NHAÂN BEÄNH TIM MAÏCH KHOÂNG ÑTÑÙ Ä Â Ä Ï Â
Adapted from Malmberg K et al. Circulation. 2000;102:1014-1019.
3 6 9 12 15 18 21 24
ÑTÑ + Beänh TM
ÑTÑ (-)/beänh TM(+) RR=1.71 (1.41, 2.06)
ÑTÑ (-)/ beänh TM(-) RR=1.00
ÑTÑ/beänh TM(+) RR=2.85 (2.30, 3.53)
ÑTÑ/beänh TM(-) RR=1.71 (1.25, 2.33)
Months
Khoâng ÑTÑ + Beänh TM
ÑTÑ + khoâng beänh TM
Khoâng ÑTÑ + khoâng beänh TM
N=8013
OASIS=Organization to Assess Strategies for Ischemic Syndromes.
37
ATP III NHAÁN MAÏNH :
ÑAÙI THAÙO ÑÖÔØNG ÑÖÔÏC XEM NHÖ LAØ MOÄT
NGUY CÔ TÖÔNG ÑÖÔNG BEÄNH TIM MAÏCH
VAØNH
(CHD RISK EQUIVALENT)
38
Nguy cô töông ñöông BMV
Caùc daïng laâm saøng cuûa XVÑM (beänh ñoäng maïch
ngoaïi bieân, phình taùch ñoäng maïch chuû buïng, beänh
ñoäng maïch caûnh coù trieäu chöùng)
Tieåu ñöôøng
Ña YTNC vôùi nguy cô 10 naêm >20%
39
ATP III: Framingham Point Scores
Estimate of 10-year Risk for Men
HDL = high-density lipoprotein.
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood
Cholesterol in Adults. JAMA. 2001;285:2486-2497.
SBP
mm Hg
If
Untreated
<120
120-129
130-139
140-159
≥160
0
0
1
1
2
HDL
mg/dL Points
≥60
50-59
40-49
<40
-1
0
1
2
TC
<160
160-199
200-239
240-279
≥280
0
4
7
9
11
0
3
5
6
8
0
2
3
4
5
0
1
1
2
3
0
0
0
1
1
Age
20-39
Nonsmoker
Smoker
0
8
Age
50-59
0
3
Age
60-69
0
1
Age
70-79
0
1
Point Total
10-Year
Risk, %
<0
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
≥17
<1
1
1
1
1
1
2
2
3
4
5
6
8
10
12
16
20
25
≥30
1 3 5
4
6
2
Age Points
20-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
-9
-4
0
3
6
8
10
11
12
13
If
Treated
0
1
2
2
3
Age
20-39
Age
40-49
Age
50-59
Age
60-69
Age
70-79
Age
40-49
0
5
40
ATP III: Framingham Point Scores
Estimate of 10-year Risk for Women
SBP
mm Hg
If
Untreated
<120
120-129
130-139
140-159
≥160
0
1
2
3
4
HDL
mg/dL Points
≥60
50-59
40-49
<40
-1
0
1
2
TC
<160
160-199
200-239
240-279
≥280
0
4
8
11
13
0
3
6
8
10
0
2
4
5
7
0
1
2
3
4
0
1
1
2
2
Age
20-39
Nonsmoker
Smoker
0
9
Age
40-49
0
7
Age
50-59
0
4
Age
60-69
0
2
Age
70-79
0
1
Point Total
10-Year
Risk, %
<9
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
≥25
<1
1
1
1
1
2
2
3
4
5
6
8
11
14
17
22
27
≥30
1 3 5
4
6
2
Age Points
20-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
-7
-3
0
3
6
8
10
12
14
16
If
Treated
0
3
4
5
6
Age
20-39
Age
40-49
Age
50-59
Age
60-69
Age
70-79
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood
Cholesterol in Adults. JAMA. 2001;285:2486-2497.
41
Framingham: 10-year Risk of CHD in Men
*Low absolute risk level = 10-year risk for total CHD end points for a person the same age, BP <120/<80 mm Hg, TC 160-199 mg/dL, HDL cholesterol ≥45 mg/dL,
nonsmoker, no diabetes. Percentages show 10-year absolute risk for total CHD end points.
†Framingham points.
‡10-year absolute risk for total CHD end points estimated from Framingham data corresponding to Framingham points.
¶10-year absolute risk for hard CHD end points approximated from Framingham data corresponding to Framingham points.
Grundy S, et al. Circulation. 1999;100:1481-1492.
Age 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 65-69 70-74
(Low-risk
level)* (2%) (3%) (3%) (4%) (5%) (7%) (8%) (10%) (13%) Absolute Risk Absolute Risk‡
Points† Total CHD‡
Hard
CHD¶
0 1.0 2% 2%
1 1.5 1.0 1.0
2 2.0 1.3 1.3 1.0
3 2.5 1.7 1.7 1.3 1.0
4 3.5 2.3 2.3 1.8 1.4
5 4.0 2.6 2.6 2.0 1.6 1.1
6 5.0 3.3 3.3 2.5 2.0 1.4 1.3
7 6.5 4.3 4.3 3.3 2.6 1.9 1.6 1.3
8 8.0 5.3 5.3 4.0 3.2 2.3 2.0 1.6 1.2
9 10.0 6.7 5.0 4.0 2.9 2.5 2.0 1.5
10 12.5 8.3 6.3 5.0 3.6 3.1 2.5 1.9
11 15.5 10.3 7.8 6.1 4.4 3.9 3.1 2.3
12 18.5 12.3 9.3 7.4 5.2 4.6 3.7 2.8
13 22.5 15.0 11.3 9.0 6.4 5.6 4.5 3.5
> 14 26.5 >17.7 >13.3 >10.6 >7.6 >6.6 >5.3 >4.1
Green
Blue
Yellow
Red
Below average
risk
Average risk
Moderately above
average risk
High risk
3% 2%
4% 3%
5% 4%
7% 5%
8% 6%
10% 7%
13% 9%
16% 13%
20% 16%
25% 20%
31% 25%
37% 30%
45% 35%
>53% >45%
6.7
8.3
10.3
12.3
15.0
>17.7
1.0
1.0
1.0
1.0
Color Key for
Relative Risk
42
Khuyeáná caùoù NCEP 2004 – Treânâ cô sôûû cuûaû caùcù
coângâ trình nghieânâ cöùuù
43
Caùcù thöûû nghieämä laâmâ saøngø sau ATP NCEP III
HPS (simvastatin 40)
PROSPER (pravastatin 40)
ALLHAT-LLT (pravastatin 40)
ASCOT-LLA (atorvastatin 10)
PROVE IT (pravastatin 40 vs. atorvastatin 80)
44
NGUY CÔ NMCT TÍNH THEO NOÀNG ÑOÄ LDL VAØ À Ä Ø
PHOÁI HÔÏP VÔÙI MOÄT SOÁ YEÁU TOÁ NGUY CÔ KHAÙC Á Ï Ù Ä Á Á Á Ù
RF: khoâng coù theâm YTNC khaùc
H: giaûm HDL
X: taêng huyeát aùp hoaëc huùt thuoác laù hoaëc taêng ñöôøng huyeát
F: tieàn caên gia ñình thuaän lôïi cho NMCT
(theo Cremer P, Nagel D, Der Internist 1992: 33:32-7)
45
MOÁI LIEÂN QUAN COÙ THEÅ GIÖÕA LDLÁ Â Ù Å Õ -C VAØ NGUY CÔ Ø
BEÄNH MAÏCH VAØNH (2001): Ä Ï Ø Caùcù giaûû thuyeátá
Nguy
cô BMV
100 LDL-C (mg/dL)
Ngöôõng:
Khoâng caàn thieát
phaûi haï quaù thaáp
õöôõ :
âoâ àcaà t i áteá
ûiaû ïaï ùuaù t áaá
Ñöôøng thaúng: Caøng thaáp caøng toátøöôø t úaú : øaø t áaá øcaø t átoá
Ñöôøng cong:
Caøng thaáp, caøng toát,
vôùi lôïi ích giaûm daàn
øöôø :co
øaø t áaá , øcaø t átoá ,
ùivôù l ïiôï íc i ûaû àaà
0
1
46
0
1
Baèngè chöùngù veàà Ñöôøngø cong trong moáiá lieânâ quan
giöõaõ LDL-C nguy cô BMV (2001)
Ñöôøng cong
nguy cô BMV
100 LDL-C (mg/dL)
?
Caùc thöû nghieäm
laâm saøng
Dòch teå hoïc
47
Heart Protection Study
(Nghieânâ cöùuù keùoù daøiø 5 naêmê )
0
1
Nguy cô
BMV
100 LDL-C (mg/dL)
Simvastatin
40 mg
60
Giaûm 26% nguy cô
BMV
Giaûm 22% nguy cô BMV
Simvastatin
40 mg
Heart Protection Study Collaborative Group. Lancet 2002;360:7–22.
48
PROVE IT–TIMI 22
(Nghieânâ cöùuù trong 2 naêmê )
0
1
Nguy cô
BMV
100 Möùc LDL-C60
Pravastatin
40 mg
Giaûm 16% nguy cô BMV
Atorvastatin
80 mg
Cannon CP et al. N Engl J Med 2004;350:1495-1504.
49
Keátá luaänä töøø caùcù nghieânâ cöùuù :
Vôùiù muïcï tieâuâ LDL “Caøngø thaápá – caøngø toátá ”
Nguy cô BMV
(Log Scale)
3.7
2.9
2.2
1.7
1.3
1.0
LDL-C (mg/dL)
40 70 100 130 160 190
0
1
Grundy SM et al. Circulation 2004;110:227–239.
50
Cô sôûû cho choïnï löïaï muïcï tieâuâ ñieàuà trò môùiù : LDL-C
muïcï tieâuâ raátá thaápá <70 mg/dL
Keát quaû nghieân cöùu HPS
Keát quaû nghieân cöùu PROVE IT
Chôø keát quaû töø nhöõng nghieân cöùu coù LDL-C muïc tieâu
raát thaáp
TNT
IDEAL
SEARCH
51
Ñoáiá töôïngï cho möùcù LDL-C muïcï tieâuâ raátá thaápá <70
mg/dL
Beänh nhaân coù nguy cô raát cao
Beänh XVÑM vaønh
+ Ña yeáu toá nguy cô (ñaëc bieät laø tieåu ñöôøng)
+ Yeáu toá nguy cô naëng vaø khoâng ñöôïc kieåm soaùt toát
(chaúng haïn huùt thuoác laù)
+ Hoäi chöùng chuyeån hoùa (TG cao, HDL-C thaáp)
+ Hoäi chöùng maïch vaønh caáp (PROVE IT)
52
MUÏC TIEÂU LDLÏ Â -C THEO KHUYEÁN CAÙO ATPÁ Ù -III
BEÄNH NHAÂN NGUY CÔ RAÁT CAO:
Beänh maïch vaønh keøm:
1. Ña yeáu toá nguy cô (ñaëc bieät laø ñaùi thaùo ñöôøng)
2. Coù caùc yeáu toá nguy cô nguy nghieâm troïng hoaëc yeáu toá
nguy cô khoâng ñöôïc kieåm soaùt toát (ñaëc bieät laø huùt thuoác
laù lieân tuïc)
3. Ña yeáu toá nguy cô cuûa hoäi chöùng chuyeån hoùa (ñaëc bieät laø
triglyceride > 200mg/dL keøm non-HDL-C > 130 mg/dL
(~3,4) vaø HDL-C thaáp < 40mg/dL (~1,0mmol/L)
4. Beänh nhaân coù hoäi chöùng maïch vaønh caáp
LDL-C < 70 mg/dl (~1,8mmol/L)
Ä Â Á
ä ï ø ø
á á ë ä ø ù ù ø
ù ù á á â ï ë á á
â ï å ù á ë ä ø ù á
ù â ï
á á û ä ù å ù ë ä ø
ø
ø á
ä â ù ä ù ï ø á
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA. 2001;285:2486-
2497. Circulation. 2004;110:227-239
53
MUÏC TIEÂU LDLÏ Â -C THEO KHUYEÁN CAÙO ATPÁ Ù -III
BEÄNH NHAÂN NGUY CÔ CAO:
(Beänh maïch vaønh, ñaùi thaùo ñöôøng, beänh ñoäng
maïch ngoaïi bieân…)
LDL-C < 100 mg/dl (~2,6mmol/L)
Ä Â
ä ï ø ù ù ø ä ä
ï ï â
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA. 2001;285:2486-
2497. Circulation. 2004;110:227-239
54
Khaùcù bieätä giöõaõ NCEP ATP III naêmê 2001 vaøø 2004 (1)
Patient risk
category
NCEP ATP III New NCEP ATP report
Goal: <2.6 mmol/L (100
mg/dL)
Goal: <2.6 mmol/L (100
mg/dL)(Optional: <1.8 mmol/L
[70 mg/dL])
Consider therapy: ≥3.4
mmol/L (130
mg/dL)(Optional: 2.6
mmol/L [100 mg/dL] to
3.3 mmol/L [129 mg/dL])
Initiate TLC: ≥2.6 mmol/L
[100 mg/dL] Consider drug
therapy: ≥2.6 mmol/L [100
mg/dL] (<2.6 mmol/L [100
mg/dL]: consider drug
options)
High risk: CHD
or CHD risk
equivalents
55
Khaùcù bieätä giöõaõ NCEP ATP III naêmê 2001 vaøø 2004 (2)
Patient risk
category
NCEP ATP III New NCEP ATP report
Goal: <3.4
mmol/L (130
mg/dL)
Goal: <3.4 mmol/L [130 mg/dL]
(Optional: <2.6 mmol/L [100 mg/dL])
Consider
therapy: ≥3.4
mmol/L (130
mg/dL)
Initiate TLC: ≥3.4 mmol/L [130 mg/dL]§
Consider drug therapy: ≥3.4 mmol/L
(130 mg/dL)
(2.6 mmol/L [100 mg/dL] to 3.3 mmol/L
[129 mg/dL]: consider drug options)
Moderately high
risk:≥2 risk
factors#(10-year
risk 10%-20%)
56
Khaùcù bieätä giöõaõ NCEP ATP III naêmê 2001 vaøø 2004
(3)
Patient risk
category
NCEP ATP III New NCEP ATP report
Goal: <3.4 mmol/L
(130 mg/dL)
Goal: <3.4 mmol/L (130
mg/dL)
Consider therapy:
≥4.1 mmol/L (160
mg/dL)
Initiate TLC: ≥3.4 mmol/L
(130 mg/dL)Consider drug
therapy: ≥4.1 mmol/L (160
mg/dL)
Moderate
risk:≥2 risk
factors (10-year
risk <10%)
57
Khaùcù bieätä giöõaõ NCEP ATP III naêmê 2001 vaøø 2004
(4)
Patient risk
category
NCEP ATP III New NCEP ATP report
Goal: <4.1 mmol/L
(160 mg/dL)
Goal: <4.1 mmol/L (160
mg/dL)
Consider therapy:
≥4.9 mmol/L (190
mg/dL)(Optional: 4.1
mmol/L [160 mg/dL] to
<4.9 mmol/L [189
mg/dL])
Initiate TLC: ≥4.1 mmol/L
(160 mg/dL)Consider drug
therapy: ≥4.9 mmol/L (190
mg/dL)(4.1 mmol/L [160
mg/dL] to <4.9 mmol/L [189
mg/dL]: LDL-C–lowering
drug optional)
Lower risk:0 or
1 risk factor
58
PHAÂN LOAÏI MÖÙC TRIGLYCERIDE MAÙU:Â Ï Ù Ù
≥500 mg/dL (~5,62)Raát cao
200–499 mg/dL (~2,24-5,61)Cao
150–199 mg/dL (~1,69-2,24)Giôùi haïn cao
<150 mg/dL (~1,69mmol/L)Bình thöôøng
Möùc TGNhoùm
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA
1993;269:3015-3023. | Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood
Cholesterol in Adults. JAMA 2001;285:2486-2497.
59
Phaânâ loaïiï möùcù HDL-C maùuù :
≥60 mg/dL (1,6mmol/L)HDL-C cao
<40 mg/dL (1,0mmol/L)HDL-C thaáp
Möùc HDL-CNhoùm
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in
Adults. JAMA 1993;269:3015-3023. | Expert Panel on Detection, Evaluation, and
Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA 2001;285:2486-2497.
60
Non-HDL-C Goals in Patients with TG ≥200
mg/dL
Risk category
Non-HDL-C goal
(mg/dL)
CHD or CHD risk equivalents
(10-yr risk >20%) <130 (~3,4mmol/L)
2+ risk factors
(10-yr risk ≤20%) <160 (~4,2)
0–1 risk factor <190 (~4,9)
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood
Cholesterol in Adults. JAMA 2001;285:2486-2497.
61
Ñieàuà trò taêngê cholesterol maùuù
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood
Cholesterol in Adults. JAMA 2001;285:2486-2497.
LDL-C cao-
Ñieàu trò thay ñoåi loái soángi àà trò t åiå l áiá áá
Duøng thuoácøø t áá
Thuoác öu tieân: Statináác ti ââ : t ti
Nhoùmù thay theáá: Resin hoaëcë niacin
62
Ñieàuà trò taêngê cholesterol maùuù phoáiá hôïpï
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood
Cholesterol in Adults. JAMA 2001;285:2486-2497.
LDL-C vaø TGs cao- øø
Ñieàu trò thay ñoåi loái soángi àà trò t åiå l áiá áá
Duøng thuoácøø t áá
Ñaïtï möùcù LDL-C muïcï tieâuâ1Böôùcù
Ñaïtï möùcù non-HDL-C muïcï tieâuâ
Coáá gaéngé giaûmû theâmâ LDL-C hoaëcë
theâmâ fibrate, niacin hoaëcë daàuà caùù
2Böôùcù
63
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of
High Blood Cholesterol in Adults. JAMA. 2001;285:2486-2497.
ATP III: Ñieàu trò taêng TG à ê
Caàn ñieàu trò Triglyceride ñeå traùnh vieâm
tuïy caáp
Sau khi TG < 500 (~5,62mmol/L)
mg/dL, muïc tieâu ñieàu trò chính laø LDL-C
à à å ù â
ï á
ï â à ø
≥ 500 (~5,62)Raát caoá
Muïc tieâu ñieàu trò chính laø LDL-Cï â à ø150–499
(~1,69-5,61mmol/L)
Giôùi haïn cao
vaø cao
ù ï
ø
Ñieàu tròàMöùc TG
(mg/dL)
ùPhaân loaïiâ ï
64
HDL < 40 mg/dL (~1,0mmol/L)
Caûiû thieänä loáiá soángá
LDL cao + TG bt
Statin
Theâmâ Niacin
HDL < 40 mg/dL
TG cao
LDL < 130 mg/dL
Fibrate
LDL > NCEP target
LDL < NCEP ATP
target
HDL < 40 mg/dL
Statin hay ezetimibe
HDL < 40 mg/dL
Theâmâ Niacin
Theâmâ Niacin
Circulation. 2004;109:1809-1812
LDL >130 mg/dL
Statin
Non HDL > NCEP
ATP target
HDL < 40 mg/dL
Theâmâ Fibrate
HDL < 40 mg/dL
Theâmâ Niacin
Chæ HDL thaápá
Tieànà söûû gia ñình coùù
BMV. Hay nguy cô
Framingham 10 naêmê
> 20%
Statin
HDL < 40 mg/dL
Theâmâ Niacin
65
ÑIEÀU TRÒ HOÄI CHÖÙNG X CHUYEÅN HOÙA
KHUYEÁN CAÙO ÑIEÀU TRÒ NCEP – ATP III (2001)
MUÏC TIEÂU CHÍNH LAØ:
+ Ñieàu trò haï LDL (LDL – Lowering therapy)
+ Muïc tieâu phuï laø haï cholesterol khoâng phaûi HDL
(Non – HDL cholesterol)
66
ÑIEÀU TRÒ HOÄI CHÖÙNG X CHUYEÅN HOÙA
MUÏC TIEÂU PHUÏ: NON – LDL CHOLESTEROL
Non – HDL cholesterol = VLDL + LDL cholesterol
= (Total cholesterol – HDL cholesterol)
Non – HDL cholesterol laø muïc tieâu phuï quan troïng khi
Triglycerid maùu ≥ 200 mg/dl (ví duï 200 – 499 mg/dl)
67
ÑIEÀU TRÒ HOÄI CHÖÙNG X CHUYEÅN HOÙA
MUÏC TIEÂU ÑIEÀU TRÒ HAÏ NON - HDL - CHOLESTEROL
Nhoùm nguy cô Muïc tieâu
LDL – C (mg/dl)
Muïc tieâu
Non- HDL – C
(mg / dl)
Beänh maïch vaønh vaø nguy cô töông
ñöông beänh maïch vaønh
< 100 < 130
Nhieàu yeáu toá nguy cô (2+) < 130 < 160
Khoâng hoaëc chæ moät yeáu toá nguy cô < 160 < 190
Muïc tieâu haï Non-HDL cholesterol baèng muïc tieâu haï
LDL – cholesterol coäng vôùi 30
68
CHD Patient Treatment Gap: Community
Pearson TA et al. Arch Intern Med 2000;160:459-467.
0
20
40
60
80
100
18
Provider awareness does not equal successful implementation
95
Physician
Awareness of
NCEP ATP Guidelines
Patient Treated to
Goal
P
e r
c e
n
t
P
e r
c e
n
t
69
Adherence to NCEP ATP Treatment Goals in Patients
with CHD: Quality Assurance Program
Sueta CA et al. Am J Cardiol 1999;83:1303-1307.
LDL < 100 (~2,6mmol/L), on Rx
LDL < 100, no Rx
LDL > 100, on Rx
LDL > 100, no Rx
No LDL, on Rx
No LDL, no Rx
7%
5%
18%
16%
12%
42%
n = 58,890; 140 US practices, chart audit 7/94–10/96
70
Drug Class LDL-C HDL-C Triglycerides
Statins* ↓ 18% to 60%*** ↑ 5% to 15% ↓ 7% to 37%***
Bile Acid ↓ 15% to 30% ↑ 3% to 5% No change or
Sequestrants increase
Nicotinic Acid ↓ 5% to 25% ↑ 15% to 35% ↓ 20% to 50%
Fibric Acids ↓ 5% to 20%** ↑ 10% to 20% ↓ 20% to 50%
Thuoácá ñieàuà trò roáiá loaïnï lipid maùuù
*Lovastatin (20 to 80 mg), pravastatin (20 to 40 mg), simvastatin (20 to 80 mg), fluvastatin (20 to 80 mg), atorvastatin (10 to
80 mg), and rosuvastatin (10 to 40 mg).
**May be increased in patients with high triglycerides.
***Up to 60% reduction in LDL-C, and 37% reduction in triglycerides, as indicated in the atorvastatin PI.
Adapted from NCEP Expert Panel. JAMA. 2001;285:2486-2497.
71
Downs JR et al. JAMA 1998;279:1615-1622. | Shepherd J et al. N Engl J Med 1999;333:1301-1307. | Scandinavian Simvastatin Study Group.
Lancet 1994;344:1383-1389. | Sacks FM et al. N Engl J Med 1996;335:1001-1009. | LIPID Study Group. N Engl J Med 1998;339:1349-1357. |
Schwartz GG et al. JAMA 2001;285:1711-1718. | Pitt B et al. N Engl J Med 1999;341:70-76. Ann Pharmacother 2001; 35: 1599-607
So saùnhù baèngè chöùngù cuûaû caùcù nhoùmù thuoácá
Nhoùm thuoác Baèng chöùng giaûm xuaát ñoäbieán coá
Baèng chöùng giaûm xuaát ñoä töû
vong chung
Fibrate
WHO
(-)
WOSCOPS, LIPID
AFCAPS/TexCAPS
4S, HPS
(-)
AVERT, MIRACL, GREACE,
ASCOT, CARDs, PROVE IT
Clofibrate
LRC-CPPT
(-)
(-)
Pravastatin LIPID
Rosuvastatin (-)
Atorvastatin (Lipitor) GREACE, PROVE IT
(-)
4S, HPS
Fenofibrate
Lovastatin
Simvastatin
Statin
Nhoùm khaùc
(-)Cholestyramine
72
Statins: Cô cheáá taùcù duïngï
LDL receptor–mediated
hepatic uptake of LDL
and VLDL remnants
Serum VLDL remnants
Serum LDL-C
Cholesterol
synthesis
LDL receptor
(B–E receptor)
synthesis
Intracellular
Cholesterol
Apo B
Apo E
Apo B
Systemic CirculationHepatocyte
Reduce hepatic cholesterol synthesis, lowering intracellular cholesterol,
which stimulates upregulation of LDL receptor and increases the uptake
of non-HDL particles from the systemic circulation.
LDL
Serum IDL
VLDLRR
VLDL
73
So saùnhù hieäuä quaûû cuûaû caùcù statin treânâ LDL-C
Source: Law et al. BMJ. 2003;326:1-7.
0
-5
-10
-15
-20
-25
-30
-35
-40
-45
-50
-55
-60
Atorvastat
in
(n=2217)
Simvastati
n
(n=4906)
Pravastati
n
(n=5474)
Rosuvasta
tin
(n=394)
R
e
d
u
c
t
i
o
n
i
n
L
D
L
(
%
)
10 mg
20 mg
40 mg
80 mg
74
Taùc ñoäng cuûa statin:ù ä û
Reduction
of lipids +
Reduction in lipid core and plaque
stabilization
Anti-inflammatory effects
Improved endothelial function
Antioxidant effects
75
*Nonfatal MI or CHD death; **ischemic events
D._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- BS0030.pdf