Các nhân tố tác động đến nghề nuôi tôm sú công nghiệp của tỉnh Bến Tre

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ Tp. HCM -------------------- NGO VAÊN THAÏO Ñeà taøi: CAÙC NHAÂN TOÁ TAÙC ÑOÄNG ÑEÁN NGHEÀ NUOÂI TOÂM SUÙ COÂNG NGHIEÄP CUÛA TÆNH BEÁN TRE LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ Tp. Hoà Chí Minh- Naêm 2006 LÔØI CAM ÑOAN Toâi Ngoâ Vaên Thaïo, chính laø taùc giaû cuûa ñeà taøi nghieân cöùu naày. Toâi xin cam ñoan ñeà taøi naày do chính baûn thaân toâi thöïc hieän, khoâng sao cheùp hay goùp nhaët caùc coâng trình nghieân cöùu cuûa moät toå chöùc hay caù nhaân naøo khaùc. Caùc soá lieäu thu thaäp baûo ñaûm tính khaùch quan vaø trung thöïc. Toâi xin hoaøn toaøn chòu traùch nhieäm tröôùc phaùp luaät neáu coù söï tranh chaáp hay bò phaùt hieän coù haønh vi khoâng trung thöïc lieân quan ñeán noäi dung ñeà taøi nghieân cöùu naày Ñeå hoaøn thaønh ñeà taøi naày, ngöôùi vieát phaûi chòu ôn cuûa nhieàu ngöôøi. Tröôùc heát xin chaân thaønh caûm ôn caùc giaûng vieân cuûa tröôøng Ñaïi hoïc kinh teá Tp. Hoà Chí Minh vaø ñaëc bieät laø caùc giaûng vieân cuûa khoa kinh teá phaùt trieån cuøng quí thaày coâ trong vaø ngoaøi nöôùc cuûa Chöông trình giaûng daïy kinh teá Fulbright trong nieân khoaù 1999 – 2000 ñaõ truyeàn ñaït kieán thöùc cho ngöôøi vieát trong suoát thôøi gian theo hoc. Xin chaân thaønh caûm ôn TS Mai Chieán Thaéng, ngöôøi höôùng daãn khoa hoïc cho ngöôøi vieát, thaày ñaõ giaønh nhieàu coâng söùc vaø thôøi gian ñeå höôùng daãn vaø chænh söõa ñeà taøi ñeå ngöôøi vieát coù höôùng nghieân cöùu saâu saéc vaø cuï theå hôn. Nhaân ñaây xin caûm ôn nhöõng ñoàng nghieäp, nhöõng anh chò coâng taùc trong caùc cô quan nhö: Sôû Keá hoaïch vaø ñaàu tö Beán tre, Sôû thuûy saûn Beán tre, Cuïc thoáng keâ Beán tre, Phoøng thuûy saûn 3 huyeän Bình Ñaïi, Ba tri vaø Thaïnh phuù, caùc hoä nuoâi toâm suù coâng nghieäp … ñaõ taïo ñieàu kieän giuùp ngöôøi vieát thu thaäp thoâng tin, soá lieäu, taøi lieäu höõu ích cho vieäc nghieân cöùu ñeà taøi. Cuoái cuøng, xin caûm ôn gia ñình vaø baïn beø ñaõ giuùp ñôõ vaø ñoäng vieân tinh thaàn cho ngöôøi vieát trong suoát thôøi gian theo hoïc vaø thöïc hieän ñeà taøi naày. NGO VAÊN THAÏO DANH MUÏC CAÙC KYÙ HIEÄU, CHÖÕ VIEÁT TAÉT ANOVA : Analysis Of Variance Between Groups BCN : Baùn coâng nghieäp BOD : Tieâu hao Oxy sinh hoïc ( Bio- Oxygen Demand) CN : Coâng nghieäp ct : caù theå DOC : Department of Commerce GDP : Toàng saûn phaåm noäi ñòa (Gross Domestic Product) MC : Marginal Cost mg : miligram MR : Marginal Return NR : Net Return NGTK : Nieân giaùm thoáng keâ. QC : Quaûng canh QCCT : Quaõng canh caûi tieán. S%o : Ñoä maën – tæ leä phaàn ngaøn (per part thounsands of Salinity) tb : teá baøo TC : Total Cost TR : Total Return TP : Total Products MUÏC LUÏC Trang PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1 1. Söï caàn thieát cuûa nghieân cöùu 1 2. Muïc tieâu nghieân cöùu 2 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu 3 4. Keát caáu cuûa ñeà taøi nghieân cöùu. 3 CHÖÔNG 1: CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 4 1.1 Cô sôû lyù thuyeát. 4 1.1.1 Lyù thuyeát veà kinh teá trang traïi 4 1.1.2. Lyù thuyeát kinh teá söû duïng hieäu quaû caùc nguoàn löïc saûn xuaát nuoâi toâm suù coâng nghieäp 5 1.1.3. Lyù thuyeát veà lieân keát kinh teá giöõa noâng hoä nuoâi toâm suù coâng nghieäp vôùi caùc toå chöùc kinh teá khaùc 8 1.2. Ñaëc ñieåm chuû yeáu cuûa nuoâi toâm suù coâng nghieäp 10 1.2.2. Kyõ thuaät nuoâi 10 1.2.3. Nguoàn thöùc aên 10 1.2.4. Nguoàn nöôùc 11 1.2.5. Dòch beänh vaø caùch phoøng traùnh 11 1.2.6. Hình thöùc nuoâi 11 1.3 Phöông phaùp nghieân cöùu 12 1.3.1. Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu- thoâng tin 12 1.3.2. Phöông phaùp phaân tích soá lieäu 13 1.2.3. Haïn cheá cuûa ñeà taøi nghieân cöùu 15 CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG VAØ CAÙC YEÁU TOÁ TAÙC ÑOÄNG ÑEÁN QUAÙ TRÌNH SAÛN XUAÁT CUÛA TRANG TRAÏI NUOÂI TOÂM SUÙ COÂNG NGHIEÄP CUAÛ TÆNH BEÁN TRE 16 2.1. Ñaëc ñieåm ñieàu kieän töï nhieân- kinh teá- xaõ hoäi cuûa tænh Beán tre. 16 2.1.1. Vò trí ñòa lyù 16 2.1.2. Hieän traïng söû duïng ñaát cuûa tænh Beán tre 16 2.1.3. Moät soá ñaëc ñieåm chính veà ñieàu kieän töï nhieân 17 2.1.4. Taøi nguyeân thuûy sinh vaät. 22 2.1.5 Ñaùnh giaù tình hình chung veà ñieàu kieän töï nhieân coù aûnh höôûng ñeán nuoâi troàng thuûy saûn cuûa tænh Beán tre. 24 2.1.6. Hieän traïng keânh raïch tænh Beán tre. 25 2.1.7. Khaùi quaùt veà tình hình kinh teá cuûa tænh Beán tre 26 2.2 Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp. 34 2.2.1. Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán hoaït ñoäng saûn xuaát 34 2.2.2. Hieän traïng nuoâi troàng thuûy saûn cuûa Beán tre giai ñoaïn (2000 – 2006) 37 2.2.3. Caùc vaán ñeà toàn taïi 38 2.3. Phaân tích ñònh löôïng caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp ôû tænh beán tre 39 2.3.1. Xaây döïng moâ hình. 39 2.3.2 Keát quûa ñieàu tra vaø phaân tích moâ hình. 45 2.4. Phaân tích theo ma traän SWOT 52 2.4.1. Caùc ñieåm maïnh – ñieåm yeáu 52 2.4.2. Caùc cô hoäi vaø ñe doaï. 53 2.4.3 Ma traän keát hôïp ( SWOT) 54 2 CHÖÔNG 3 NHÖÕNG GIAÛI PHAÙP CHUÛ YEÁU ÑEÅ NGHEÀ NUOÂI TOÂM SUÙ BEÁN TRE PHAÙT TRIEÅN BEÀN VÖÕNG 55 3.1. Tình hình nuoâi troàng thuûy saûn treân theá giôùi vaø trong nöôùc 55 3.1.1 Vaøi neùt veà tình hình nuoâi thuûy saûn treân theá giôùi 55 3.1.2 Vaøi neùt veà tình hình nuoâi thuûy saûn trong nöôùc. 60 3.2 Ñònh höôùng vaø muïc tieâu phaùt trieån thuûy saûn – nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh Beán tre ñeán naêm 2010 vaø taàm nhìn naêm 2020 64 3.2.1. Ñònh höôùng 65 3.2.2. Muïc tieâu 66 3.3. Caùc giaûi phaùp ñeå ngheà nuoâi toâm suù cuûa Beán tre phaùt trieån beàn vöõng 67 3.3.1. Giaûi phaùp veà qui hoaïch trong nuoâi troàng thuûy saûn vaø nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh 67 3.3.2. Giaûi phaùp veà con gioáng 67 3.3.3. Giaûi phaùp veà phoøng trò beänh vaø haïn cheá dö löôïng khaùng sinh 68 3.3.4. Giaûi phaùp veà voán. 68 3.3.5. Giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng saûn phaåm 69 3.3.6. Caùc giaûi phaùp khuyeán ngö 70 3.3.7. Giaûi phaùp veà tieâu thuï, thò tröôøng 71 3.3.8. Giaûi phaùp veà moái lieân keát giöõa trang traïi nuoâi toâm suù coâng nghieäp vôùi caùc toå chöùc khaùc 72 3.2.9. Veà cô cheá chính saùch 73 KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 75 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 79 PHUÏ LUÏC 80 DANH MUÏC CAÙC HÌNH – ÑOÀ THÒ Trang Hình 1.1 Toâm suù thöông phaåm 11 Hình 1.2 Ao nuoâi toâm suù coâng nghieäp 11 Hình 2.1 GDP cuûa Beán tre giai ñoaïn 2000 – 2005 30 DANH MUÏC CAÙC BAÛNG BIEÅU Trang Baûng 2.1 Tình hình söû duïng ñaát 2000 – 2005 17 Baûng 2.2 Dieãn bieán ñoä maën vaø ñoä trong treân 4 soâng chính cuûa Beán tre 21 Baûng 2.3 Bieán ñoäng soá löôïng ñoäng thöïc vaät treân soâng raïch trong tænh Beán tre 23 Baûng 2.4 Daân soá vaø lao ñoäng giai ñoaïn 2000 – 2005 cuûa tænh 27 Baûng 2.5 Cô caáu lao ñoäng trong tænh Beán tre giai ñoaïn 2000 – 2005 28 Baûng 2.6 GDP cuûa tænh Beán tre 2000 – 2005 29 Baûng 2.7 Xuaát khaåu cuûa tænh giai ñoaïn 2000 – 2005 30 Baûng 2.8 Toång saûn phaåm trong tænh theo giaù thöïc teá giai ñoaïn 2000-2005 32 Baûng 2.9 Moät soá chæ tieâu xuaát khaåu thuûy saûn cuûa tænh Beán tre naêm 2005 33 Baûng 2.10 Dieän tích nuoâi thuûy saûn cuûa Beán tre ñeán 1/9/2005 37 Baûng 2.11 Hieäu quaû cuûa caùc moâ hình nuoâi thuûy saûn vuï muøa 2005 38 Baûng 2.12 Caùc bieán trong moâ hình 46 Baûng 2.13 Trung bình caùc bieán qua caùc naêm 50 Baûng 3.1 Toång saûn löôïng thuûy saûn theá giôùi, giai ñoaïn 1998-2003 55 Baûng 3.2 Saûn löôïng nuoâi thuûy saûn cuûa 10 nöôùc ñöùng ñaàu naêm 2003 56 Baûng 3.3 Saûn löôïng caùc loaøi toâm nuoâi chính treân theá giôùi 57 Baûng 3.4 Caùc nöôùc nuoâi toâm ñöùng ñaàu treân theá giôùi 58 Baûng 3.5 Toång saûn löôïng Thuûy saûn vaø saûn löôïng thuûy saûn nuoâi troàng giai ñoaïn 2000 – 2004 cuûa Vieät Nam 60 Baûng 3.6 Cô caáu saûn löôïng nuoâi thuûy saûn theo vuøng, mieàn 61 Baûng 3.7 Tyû leä saûn löôïng vaø dieän tích caùc ñoái töôïng thuûy saûn nuoâi naêm 2004 62 Baûng 3.8 Dieän tích vaø saûn löôïng toâm nuoâi giai ñoaïn (2000 – 2005) 63 Baûng 3.9 Toång saûn löôïng vaø giaù trò thuûy saûn cuûa Vieät nam 2003 theo lónh vöïc 64 1 PHAÀN MÔÛ ÑAÀU 1. Söï caàn thieát cuûa nghieân cöùu. Ngheà nuoâi toâm ven bieån cuûa Vieät Nam baét ñaàu töø nhöõng naêm 1980 vôùi hình thöùc quaõng canh laø döïa vaøo nguoàn gioáng töï nhieân. Söï haáp daãn cuûa lôïi nhuaän cao mang laïi töø nuoâi toâm vaø gaàn ñaây laø chính saùch khuyeán khích chuyeån ñoåi cô caáu saûn xuaát ñaõ thuùc ñaåy ngheà nuoâi toâm caøng phaùt trieån maïnh meõ. Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa khoa hoïc kyõ thuaät, coâng ngheä nuoâi toâm daàn daàn ñöôïc caûi tieán vaø hoaøn thieän. Ñeán cuoái naêm 2005 caû nöôùc coù khoaûng 616.900 ha nuoâi toâm maø chuû yeáu laø toâm suù vôùi khoaûng 3% dieän tích nuoâi toâm thaâm canh vaø 4% dieân tích nuoâi baùn thaâm canh. Söï phaùt trieån nhanh choùng caû veà dieän tích vaø möùc ñoä thaâm canh trong nuoâi toâm suù ñaõ thuùc ñaåy söï hình thaønh vaø phaùt trieån caùc heä thoáng dòch vuï nhö: con gioáng, thöùc aên, thuoác vaø hoaù chaát, tö vaán, voán… phuïc vuï cho ngöôøi nuoâi. Ñoàng baèng soâng Cöûu Long coù dieän tích nuoâi chieám khoaûng 70% dieän tích caû nöôùc vaø ñoùng goùp 80% toång saûn löôïng toâm nuoâi cuûa Vieät nam, trong ñoù Beán tre coù dieän tích nuoâi toâm suù laø 32.253 ha chieám 5,23% dieän tích nuoâi toâm suù caû nöôùc vaø ñaït giaù trò saûn phaåm thuûy saûn nuoâi laø 2.135.182trieäu ñoàng chieám 5,34% giaù trò thuûy saûn nuoâi caû nöôùc. Vôùi söï phaùt trieån nhanh choùng cuûa ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp ñaëc bieät töø sau naêm 2000 ñaõ laøm phaùt sinh nhieàu vaán ñeà caàn ñöôïc giaûi quyeát nhö: dòch beänh buøng phaùt thöôøng xuyeân vaø ruûi ro thua loã laø ñieàu khoâng theå traùnh khoûi cho caùc chuû ñìa toâm, vieäc qui hoaïch vaø quaûn lyù khu vöïc nuoâi nhaèm ñeå kieåm soaùt dòch beänh, vaø haïn cheá caùc taùc ñoäng moâi tröôøng do vieäc chaët phaù röøng ngaäp maën laáy ñaát nuoâi toâm hieän nay vaãn coøn nan giaûi, caùc yeáu toá ñaàu vaøo nhö: chaát löôïng con gioáng, chaát löôïng thöùc aên, thuoác vaø hoaù chaát cuõng nhö caùc haïn cheá ñaàu ra veà chaát löôïng vaø kích côõ toâm thòt, dö löôïng khaùng sinh vaø caùc hoaù chaát caám söû duïng toàn löu trong thòt toâm cuûa caùc thò tröôøng lôùn 2 nhö EU vaø Myõ… cuõng coøn nhieàu haïn cheá vaø khoù kieåm soaùt. Cô sôû haï taàng phuïc vuï cho ngheà nuoâi toâm nhö: heä thoáùng giao thoâng, caáp thoaùt nöôùc, hoã trôï kyõ thuaät nuoâi vaø nguoàn voán ñaàu tö cho nuoâi toâm chuû yeáu do ngöôøi nuoâi töï xoay sôû neân haàu nhö caùc coâng trình nuoâi chöa ñaït tieâu chuaån vaø coøn nhieàu haïn cheá laø ñieàu kieän phaùt sinh caùc ruûi ro. Maëc khaùc, ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa Beán tre mang tính muøa vuï neân thu hoaïch thöôøng taäp trung, söùc eùp giaù töø caùc nhaø thu mua ñaõ aûnh höôûng raát lôùn ñeán lôïi nhuaän ngöôøi nuoâi. Vôùi caùc haïn cheá neâu treân, vieäc xaùc ñònh caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán chi phí giaù thaønh laø raát caàn thieát nhaèm giuùp cho caùc nhaø quaûn lyù Thuûy saûn, caùc nhaø ñaàu tö, caùc nhaø baûo hieåm coù ñöôïc caùc thoâng tin caàn thieát ñeå qui hoaïch vaø ñònh höôùng ñaàu tö cho phaùt trieån ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp theo höôùng beàn vöõng, vaø coù ñöôïc caùc thoâng soá ruûi ro caùc nhaân toá trong vieäc xaây döïng hôïp ñoàng baûo hieåm vaø tìm kieám cô hoäi ñaàu tö vaøo ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa Beán tre sao cho ñaït hieäu quaû cao nhaát. Do vaäy, ñeà taøi nghieân cöùu “ Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh Beán Tre” laø raát thieát thöïc nhaèm ñaùp öùng caùc nhu caàu neâu treân. 2. Muïc tieâu nghieân cöùu. - Xaùc ñònh vò trí cuûa ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp trong cô caáu kinh teá cuûa tænh Beán tre. - Xaùc ñònh caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa Beán Tre. - Moâ hình hoaù caùc nhaân toá taùc ñoäng qua phaân tích hoài qui ñeå xaùc ñònh möùc ñoä taùc ñoäng cuûa töøng nhaân toá ñeán giaù thaønh saûn phaåm. - Ñeà ra caùc giaûi phaùp trong vieäc choïn löïa laøm haïn cheá giaù thaønh treân cô sôû phaân tích moâ hình. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu 3 3.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu laø caùc hoä nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa 3 huyeän trong tænh laø Bình Ñaïi, Ba Tri, vaø Thaïnh Phuù; caùc chuû tröông chính saùch cuûa nhaø nöôùc vaø cuûa tænh veà phaùt trieån ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp; heä thoáng dòch vuï vaø caùc hoã trôï kyõ thuaät… 3.2. Phaïm vi nghieân cöùu döïa treân caùc soá lieäu thoáng keâ veà tình hình nuoâi toâm suù cuûa tænh maø ñaêïc bieät laø 3 huyeän treân, maãu ñieàu tra laø caùc hoä nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa 3 huyeän vaø döïa treân tieâu chí hoä coù töø 2 ao nuoâi toâm suù coâng nghieäp trôû leân, dieän tích moãi ao töø 3000 – 6000m2. 4. Keát caáu cuûa ñeà taøi nghieân cöùu. Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän, ñeà taøi coù 3 chöông nhö sau: - Chöông1: Cô sôû lyù thuyeát vaø phöông phaùp nghieân cöùu - Chöông 2: Thöïc traïng vaø caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán saûn xuaát cuûa trang traïi nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh Beán tre. - Chöông3: Nhöõng giaûi phaùp chuû yeáu ñeå phaùt trieån ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh Beán tre. 4 CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ THUYEÁT VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU. 1.1 Cô sôû lyù thuyeát. 1.1.1 Lyù thuyeát veà kinh teá trang traïi. Khaùi nieäm veà trang traïi: Kinh teá trang traïi laø moät hình thöùc toå chöùc saûn xuaát kinh doanh trong noâng nghieäp noùi roäng, ña soá ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån treân neàn taûng kinh teá noâng hoä, cô baûn saûn xuaát saûn phaåm haøng hoaù. Lyù thuyeát veà kinh teá trang traïi: laø lyù thuyeát veà haønh vi cuûa ngöôøi saûn xuaát (chuû trang traïi) öùng duïng khoa hoïc kinh teá vaøo nuoâi toâm suù coâng nghieäp. Laø nguyeân lyù ñeå höôùng daãn caùc chuû trang traïi trong vieäc söû duïng coù hieäu quaû caùc nguoàn löïc nhaèm toái ña hoaù lôïi nhuaän. Saûn xuaát laø moät quaù trình, thoâng qua ñoù, caùc nguoàn löïc hoaëc laø ñaàu vaøo cuûa saûn xuaát ñöôïc söû duïng ñeå taïo ra saûn phaåm (toâm suù thöông phaåm). Caùc yeáu toá ñaàu vaøo nhö: thöùc aên, con gioáng, thuoác - hoaù chaát, maùy moùc, trang thieát bò phuïc vuï cho quùa trình nuoâi. Lyù thuyeát veà kinh teá trang traïi nuoâi toâm suù coâng nghieäp nghieân cöùu baûn chaát moái lieân heä nhaân quaû giöõa caùc yeáu toá ñaàu vaøo vaø keát quaû veà saûn phaåm thu ñöôïc. Moái lieân heä naày ñöôïc theå hieän thoâng qua haøm saûn xuaát. Moät caùch khaùi quaùt nhö giaù thaønh cho 1kg toâm suù thöông phaåm (Y) laø moät haøm saûn xuaát vôùi caùc yeáu toá ñaàu vaøo ( x1, x2, …xn). Y =f(x1, x2, …xn). Chuû trang traïi choïn löïa vaät nuoâi laø toâm suù treân cô sôû xem xeùt vaø so saùnh caùc ñoái töôïng nuoâi troàng khaùc sao cho mang laïi hieäu quaû kinh teá kyø voïng toái öu nhaát. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naày hoï phaûi xem xeùt moái quan heä giaù thaønh saûn phaåm vôùi caùc yeáu toá ñaàu vaøo vaø caùch thöùc söû duïng toå hôïp caùc nguoàn löïc saûn xuaát ñoù sao cho ñaït möùc chi phí toái thieåu nhaát. 5 1.1.2. Lyù thuyeát kinh teá söû duïng hieäu quaû caùc nguoàn löïc saûn xuaát nuoâi toâm suù coâng nghieäp. 1.1.2.1. Qui luaät sinh lôïi Saûn xuaát noâng nghieäp cuõng gioáng nhö moïi ngaønh kinh teá khaùc, khi tieán haønh saûn xuaát kinh doanh ñeàu döïa treân caùc nguoàn löïc cô baûn saún coù. Caùc nguoàn löïc cô baûn trong saûn xuaát noâng nghieäp bao goàm: voán, lao ñoäng, ñaát ñai, coâng ngheä. Caùc nguoàn löïc naày luoân luoân khan hieám vaø vieäc söû duïng chuùng phaûi mang laïi moät möùc hieäu quaû (sinh lôïi) nhaát ñònh. Vì theá khi söû duïng chuùng caàn phaûi xem xeùt ñeán caùc qui luaät sinh lôïi nhö sau: Coù 3 daïng sinh lôïi coù theå xaûy ra: sinh lôïi khoâng ñoåi, sinh lôïi taêng daàn vaø sinh lôïi giaûm daàn. - Sinh lôïi khoâng ñoåi: Trong qui luaät naày moãi ñôn vò yeáu toá ñaàu vaøo ñöôïc taêng theâm cho keát quaû soá saûn phaåm gia taêng theo moät tyû leä khoâng ñoåi. - Sinh lôïi taêng daàn: Trong qui luaät naày moãi ñôn vò yeáu toá ñaàu vaøo ñöôïc taêng theâm cho keát quaû soá saûn phaåm gia taêng theo moät tyû leä taêng daàn. - Sinh lôïi giaûm daàn: Trong qui luaät naày moãi ñôn vò yeáu toá ñaàu vaøo ñöôïc taêng theâm cho keát quaû soá saûn phaåm gia taêng theo moät tyû leä giaûm daàn. Vôùi 3 daïng sinh lôïi nhö treân, chuû trang traïi töï choïn cho mình toå hôïp caùc yeáu toá ñaàu vaøo sao cho ñaït toái öu nhaát treân cô sôû toái thieáu hoaù chi phí. 1.1.2.2. Tieâu chuaån toái ña hoaù lôïi nhuaän. Neáu giaù thò tröôøng cuûa yeáu toá ñaàu vaøo laø Px, giaù cuûa saûn phaåm laø Py thì ta coù coâng thöùc töông quan sau: Chi phí bieân ( MC) = Söï thay ñoåi yeáu toá ñaàu vaøo (ΔX) x giaù ñaàu vaøo (Px) Toång chi phí ( TC) = Soá löôïng yeáu toá ñaàu vaøo (X) x giaù ñaàu vaøo (Px) Toång doanh thu (TR) = Toång saûn phaåm (TP) x giaù saûn phaåm (Py) 6 Thu nhaäp roøng (NR) = Toång doanh thu (TR) – Toång chi phí (TC) Thu nhaäp bieân (MR) = söï thay ñoåi saûn phaåm (ΔY) x giaù saûn phaåm (Py) Ñieàu kieän ñeå toái ña hoaù lôïi nhuaän laø: Naêng suaát bieân (MP) = tyû leä giaù ñaàu vaøo vaø ñaàu ra ΔY/ ΔX = Px/Py (1) Töø (1) coù theå vieát laïi : ΔY*Py =Δ X*Px hay MR = MC (2). Do ñoù ñieàu kieän ñeå toái ña hoaù lôïi nhuaän laø phöông trình (1) hoaëc(2). Chuû trang traïi söû duïng caùc yeáu toá ñaàu vaøo nhö: voán, lao ñoäng, ñaát ñai, con gioáng, thuoác hoaù chaát, maùy moùc thieát bò treân cô sôû toái ña hoaù lôïi nhuaän töø phöông trình (1) hoaëc (2). 1.1.2.3. Moái quan heä giöõa caùc yeáu toá ñaàu vaøo. Trong lyù thuyeát phaàn (1.1.2.1 vaø 1.1.2.2) chæ quan taâm ñeán vieäc söû duïng duy nhaát moät yeáu toá ñaàu vaøo vaø 1 saûn phaåm. Tuy nhieân, trong thöïc teá trang traïi söû duïng nhieàu hôn moät yeáu toá ñaàu vaøo trong saûn xuaát. Ñeå saûn xuaát ra 1 taán toâm thöông phaåm ngöôøi ta söû duïng 1ha dieän tích maët nöôùc vaø khoâng tieâu toán thöùc aên so vôùi vieäc söû duïng 0,1ha maët nöôùc vaø tieâu toán 1,3 taán thöùc aên. YÙù töôûng chính ôû ñaây laø hai hoaëc nhieàu yeáu toá ñaàu vaøo coù theå ñöôïc keát hôïp vôùi nhau ñeå saûn xuaát ra moät löôïng saûn phaåm nhö nhau. Nghieân cöùu veà moái quan heä giöõa caùc yeáu toá ñaàu vaøo laø nghieân cöùu veà söï keát hôïp khaùc nhau cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo ñeå toái thieåu hoaù chi phí trong vieäc saûn xuaát ra soá löôïng saûn phaåm nhaát ñònh… Trong neàn kinh teá thò tröôøng, ngöôøi saûn xuaát phaûi ñöông ñaàu vôùi vieäc löïa choïn caùc kyõ thuaät môùi vaø caùc moâ hình saûn xuaát mang laïi hieäu quaû cao nhaát cho trang traïi cuûa mình. Nhöõng thoâng tin töø caùn boä khuyeán ngö, trung taâm chuyeån giao coâng ngheä, kinh nghieäm töø caùc trang traïi nuoâi khaùc giuùp cho ngöôøi saûn xuaát aùp duïng caùc kyõ thuaät môùi nhö: qui trình nuoâi môùi, söû duïng caùc loaïi hoaù chaát môùi, gia taêng 7 maät ñoä nuoâi, kieåm soaùt vaø phoøng trò beänh, cô giôùi hoaù caùc khaâu cho aên… nhaèm ñaït naêng suaát toái ña treân ñôn vò dieän tích. Tuy nhieân, naêng suaát cao coù ñöôïc khoâng haún mang laïi hieäu quûa cao nhaát cho chuû trang traïi. Do vaäy, ngöôøi saûn xuaát khoù coù theå quyeát ñònh löïa choïn kyõ thuaät môùi thích hôïp nhaèm ñem laïi hieäu quaû cao nhaát. Vì theá, ngöôøi saûn xuaát caàn coù nhöõng kieán thöùc vaø caùc kyõ naêng caàn thieát trong vieäc ra quyeát ñònh vôùi caùc vaán ñeà neâu treân. 1.1.2.4. Caùc khaùi nieäm cô baûn ñöôïc söû duïng trong phaân tích. - Giaù thöïc teá saûn phaåm: laø giaù maø ngöôøi saûn xuaát thu ñöôïc ngay chính trang traïi cuûa mình. - Giaù trò toång saûn phaåm: laø giaù baùn thöïc teá moãi ñôn vò saûn phaåm nhaân vôùi saûn löôïng thu hoaïch ñöôïc. - Giaù thöïc teá cuûa yeáu toà ñaàu vaøo: caùc yeáu toá ñaàu vaøo bao goàm thuoác vaø hoaù chaát xöû lyù, trang bò kyõ thuaät, giaù con gioáng, thöùc aên, maùy moùc thieát bò, lao ñoäng. Giaù cuûa moãi loaïi yeáu toá ñaàu vaøo ñöôïc xaùc ñònh cuï theå nhö sau:. * Thuoác vaø hoaù chaát xöû lyù : ñöôïc tính theo giaù baùn leû (ngay taïi khu vöïc maø phaàn lôùn caùc trang traïi cuøng mua) coïâng vôùi caùc khoaûn vaän chuyeån khaùc,, hao huït khi ñeán kho trang traïi. * Trang bò kyõ thuaät: vieäc xaùc ñònh chi phí thöïc teá naày coù theå tieán haønh treân cô sôû giaù thueâ ñöôïc phoå bieán cuûa caùc yeáu toá ñoù ôû trong khu vöïc (neáu thueâ), hoaëc tính chi phí khaáu hao maùy moùc thieát bò trong khoaûng thôøi gian nhaát ñònh. * Lao ñoäng: Giaù trò thöïc teá cuûa lao ñoäng seõ baèng tieàn coâng ñöôïc traû coäng vôùi caùc khoaûn khaùc phaûi chi maø khoâng traû baèng tieàn( neáu coù). - Chi phí thay ñoåi: Khi söû duïng kyõ thuaät môùi seõ daãn tôùi coù söï thay ñoåi soá löôïng caùc yeáu toá ñaàu vaøo so vôùi kyû thuaät cuõ. Chi phí cuûa caùc yeáu toá naày laø chi phí thay ñoåi cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo. 8 - Chi phí bieân: Laø chi phí taêng theâm do thay ñoåi yeáu toá ñaàu tö. Ví duï nhö aùp duïng qui trình nuoâi toâm kheùp kín khoâng thay nöôùc laøm phaùt sinh chi phí mua vi sinh xöû lyù trong khi qui trình cuõ thay nöôùc thì khoâng toán chi phí mua vi sinh maø toán hoaù chaát xöû lyù nöôùc ñeå thay cho ao nuoâi. - Lôïi nhuaän: Laø phaàn coøn laïi cuûa toång giaù trò saûn phaåm tröø ñi toång chi phí saûn xuaát (tính treân ñôn vò kg saûn phaåm) - Lôïi nhuaän bieân: Laø lôïi nhuaän taêng theâm do thay ñoåi yeáu toá ñaàu tö. - Tyû suaát lôïi nhuaän bieân: tyû suaát laõi bieân ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch laáy lôïi nhuaän bieân chia cho chi phí bieân roài nhaân vôùi 100. - Tyû suaát laõi toái thieåu: laø tyû suaát laõi maø ôû ñoù laõi suaát ñem laïi buø ñaép phaàn laõi suaát phaûi traû cho voán vay vaø buø ñaép ñöôïc coâng söùc hoï ñaõ ñaàu tö (tröôøng hôïp vay töø thò tröôøng chính thöùc thì aùp duïng möùc laõi suaát cuûa ngaân haøng, neáu vay ôû thò tröôøng phi chính thöùc thì aùp duïng möùc laõi suaát thöïc teá phaûi traû cho voán vay, neáu vay keát hôïp thì aùp duïng möùc laõi suaát trung bình). - Qui trình phaân tích kinh teá ñöôïc öùng duïng cho caùc tröôøng hôïp löïa choïn kyõ thuaät môùi vaø moâ hình saûn xuaát môùi ñöôïc thöïc hieän qua caùc buôùc: (1) Tính giaù trò toång saûn phaåm. (2) Tính chi phí thay ñoåi, toång chi phí (3) Phaân tích loaïi tröø (4) Xaùc ñònh laõi suaát toái thieåu coù theå chaáp nhaän ñöôïc. (5) Phaân tích tyû suaát lôïi nhuaän bieân. (6) Phaân tích möùc ñoä oån ñònh cuûa lôïi nhuaän vôùi söï thay ñoåi cuûa giaù caû. 1.1.3. Lyù thuyeát veà lieân keát kinh teá giöõa noâng hoä nuoâi toâm suù coâng nghieäp vôùi caùc toå chöùc kinh teá khaùc: (bao goàm thò tröôøng caùc yeáu toá ñaàu vaøo: nhaø cung caáp con gioáng, cung caáp thöùc aên – thuoác hoaù chaát, cung caáp tín duïng, cung caáp khoa hoïc 9 kyõ thuaät.. vaø thò tröôøng caùc yeáu toá ñaàu ra nhö caùc hoä thu mua, caùc xí nghieäp cheá bieán vaø caùc nhaø kinh doanh thöông maïi – xuaát nhaäp khaåu…) Trong toång hoaø caùc moái quan heä, hoä nuoâi toâm suù coâng nghieäp laø toå hôïp caùc yeáu toá ñaàu vaøo cuøng vôùi nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân laø dieän tích maët ñaát, maët nöôùc hieän coù ñeå taïo ra löôïng toâm thöông phaåm cung caáp nguyeân lieäu cho caùc nhaø maùy cheá bieán vaø caùc coâng ty xuaát khaåu. Do vaäy, ngheà nuoâi toâm suù muoán phaùt trieån ñöôïc thì thò tröôøng caùc yeáu toá ñaàu vaøo vaø thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm phaûi hoaït ñoäng ñoàng boä. Giaù vaø nguoàn cung caùc yeáu toá ñaàu vaøo ñöôïc caùc chuû trang traïi caân nhaéc vaø choïn löïa kyõ tröôùc khi tieán haønh saûn xuaát, khaû naêng saún coù caùc yeáu toá ñaàu vaøo vaø giaù caû hôïp lyù sao cho giaù thaønh thaáp hôn giaù baùn saûn phaåm treân thò tröôøng thì kích thích caùc noâng hoä ñaàu tö nuoâi nhieàu hôn. Khi caùc noâng hoä môû roäng qui moâ thì nhu caàu caùc yeáu toá ñaàu vaøo taêng vaø khaû naêng cung öùng haïn cheá daãn ñeán khan hieám nguoàn löïc yeáu toá ñaàu vaøo (nhö con gioáng vaø kyõ thuaät)… ñaåy chi phí saûn xuaát leân cao. Maëc khaùc khi môû roäng qui moâ thì khaû naêng quaûn lyù haïn cheá vaø söùc saûn xuaát cuûa töï nhieân giôùi haïn laøm phaùt sinh caùc dòch beänh vaø ñaåy chi phí leân cao hôn nhöng giaù saûn phaåm treân thò tröôøng laïi giaûm do löôïng saûn phaåm nhieàu vaø thò tröôøng ñaàu ra chöa ñuû lôùn (cung vöôït caàu) vaø nhö theá caùc chuû trang traïi naøo coù chi phí thaáp hôn giaù saûn phaåm treân thò tröôøng thì coù theå toàn taïi ñöôïc, caùc chuû trang traïi naøo coù chi phí cao hôn giaù saûn phaåm treân thò tröôøng thì thua loã vaø chuyeån sang saûn xuaát caùc ñoái töôïng khaùc, soá hoä nuoâi toâm suù coâng nghieäp daàn daàn ñi vaøo oån ñònh. Tuy nhieân, yeáu toá muøa vuï vaø dòch beänh taùc ñoäng raát lôùn ñieäp khuùc “truùng muaø maát giaù, vaø thaát muøa truùng giaù” laø moái quan taâm raát lôùn cuûa caùc chuû trang traïi nuoâi toâm suù coâng nghieäp. 1.2. Ñaëc ñieåm chuû yeáu cuûa nuoâi toâm suù coâng nghieäp. 1.2.1. Nguoàn cung caáp con gioáng: Gioáng toâm thaû nuoâi coù kích côû 1- 2cm ñöôïc caùc traïi saûn xuaát gioáng taïi choå cung caáp hoaëc ñöôïc vaän chuyeån töø caùc tænh mieàn Trung 10 nhö: Nha trang, Ninh Thuaän, Ñaø naüng chuyeån vaøo vaø ñöôïc thuaàn hoaù trong caùc beå xi maêng tröôùc khi ñöôïc mua veà thaû nuoâi. Haàu heát caùc hoä nuoâi ñeàu coù kinh nghieäm trong vieäc choïn löïa con gioáng vaø tröôùc khi choïn mua hoï ñeàu laáy maãu ñi xeùt nghieäm xem toâm coù bò nhieåm Virus ñoám traéng hay MBV (Monodon Bacilus Virus – virus gaây beänh cheát tröôùc 1 thaùng tuoåi)… Neáu toâm coù keát quûa aâm tính thì môùi mua thaû nuoâi. 1.2.2. Kyõ thuaät nuoâi: Ao nuoâi ñöôïc chuaån bò kyõ, qui caùch thoâng thöôøng (60 x 80)m2 , coù laép ñaët heä thoáng quaït nöôùc vaø raøo xung quanh ñeå ngaên ngöôøi laï vaø caùc loaïi ñòch haïi beân ngoaøi xaâm nhaäp vaøo. Ao ñöôïc dieät saïch caùc loaïi caù taïp vaø dieät khuaån, gaây maøu nöôùc vaø ñieàu chænh caùc chæ tieâu thuûy lyù hoaù tröôùc khi thaû toâm vaøo nuoâi, Ngaøy cho aên 4 – 5 laàn, caùc chæ tieâu thuûy lyù hoaù ñöôïc kieåm tra haèng ngaøy ñeå kòp ñieàu chænh veà möùc tieâu chuaån cho pheùp, heä thoáng quaït nöôùc ñöôïc söû duïng khi toâm böôùc sang thaùng thöù 2 ñeå taêng cöôøng löôïng Oxy hoaø tan cho ao vaø gom caùc thöùc aên thöøa vaøo giöõa ao. Ñònh kyø söû duïng thuoác dieät khuaån vaø caáy vi sinh phaân huûy chaát caën ôû neàn ñaùy (15ngaøy/laàn). 1.2.3. Nguoàn thöùc aên: Nguoàn thöùc aên söû duïng trong suoát vuï nuoâi ña phaàn laø thöùc aên daïng vieân baùn saún treân thò tröôøng vôùi nhieàu nhaø saûn xuaát trong vaø ngoaøi nöôùc. Tuøy theo söï quen bieát vaø khaû naêng taøi chaùnh maø caùc hoä nuoâi coù söï choïn löïa khaùc nhau. Haàu heát caùc loaïi thöùc aên ñeàu coù chöùa caùc thaønh phaàn dinh döôõng thích hôïp cho toâm nuoâi. Caùc loaïi thöùc aên töôi soáng nhö: heán, caù bieån, truøng queá… thöôøng ñöôïc cho aên ôû giai ñoaïn sau cuøng khi chuaån bò thu hoaïch. 11 Hình 1.1: Toâm suù thöông phaåm Hình 1.2 Ao nuoâi toâm suù coâng nghieäp 1.2.4. Nguoàn nöôùc: Ña phaàn nguoàøn nöôùc ñöôïc laáy töø nguoàn nöôùc soâng raïch thoâng qua doøng chaûy töï nhieân hay bôm vaøo ao keá ñeán laø dieät khuaån vaø dieät taïp môùi thaû toâm vaøo nuoâi. Trong quaù trình nuoâi thì nguoàn nöôùc caáp cuõng ña soá laáy töø soâng qua ao laéng vaø ñöôïc xöû lyù tröoùc khi bôm vaøo ao nuoâi. Nguoàn nöôùc ngaàm cuõng ñöôïc söû duïng trong muøa möa ñeå taêng ñoä maën cho nöôùc ao nuoâi hay ôû nhöõng khu vöïc coù ñoä maën nöôùc soâng döôùi 5%o. Tuy nhieân, nöôùc ngaàm coù chöùa nhieàu kim loaïi naëng vaø haøm löôïng Amonia cao neân noù ñöôïc bôm vaøo ao laéng vaø ñöôïc xöû lyù kyõ tröôùc khi caáp vaøo ao nuoâi. 1.2.5. Dòch beänh vaø caùch phoøng traùnh: caùc beänh thöôøng gaëp trong quaù trình nuoâi nhö: teo gan, ñoám traéng, vaøng ñaàu laø caùc beänh do Virus vaø hieän chöa coù thuoác trò, chæ phoøng baèng caùch cho aên caùc loaïi thuoác boå vaø caùc Vitamin ñeå taêng cöôøng söùc ñeà khaùng, quaûn lyù chaát löôïng nuôùc ao nuoâi toát ñeå giaûm thieåu dòch beänh.. Moät soá beänh do moâi tröôøng hay nhieåm khuaån nhö: ñen mang, vaøng mang, ñoùng rong, ñöùt raâu, cuït ñuoâi… coù theå khaéc phuïc baèng vieäc xöû yù nguoàn nöôùc toát vaø maät ñoä nuoâi vöøa phaûi (döôùi 35 con/m2). 1.2.6. Hình thöùc nuoâi: nuoâi chuyeân chæ moät ñoái töôïng duy nhaát laø toâm suù, maät ñoä thaû töø (25 – 40con/m2), thaû nuoâi maät ñoä thaáp toâm mau lôùn, tieâu toán thöùc aên ít vaø dòch beänh cuõng giaûm thieåu ñaùng keå nhöng naêng suaát thöôøng thaáp vaø lôïi nhuaän thaáp hôn so vôùi nuoâi maät ñoä daøy nhöng ruõi ro dòch beänh nhieàu hôn. 12 1.3 Phöông phaùp nghieân cöùu. 1.3.1. Phöông phaùp thu thaäp soá lieäu- thoâng tin. 1.3.1.1. Soá lieäu – thoâng tin thöù caáp: Bao goàm caùc soá lieäu thoáng keâ veà kinh teá xaõ hoäi tænh Beán Tre, caùc baùo caùo toång keát cuûa ngaønh thuûy saûn cuûa Beán tre, caùc hoäi thaûo khoa hoïc veà ngaønh thuûy saûn. Caùc nguoàn thoâng tin naày ñöôïc thu thaäp töø: - Sôû Keá hoaïch vaø ñaàu tö Beán tre. - Boä Thuûy saûn, Sôû thuûy saûn Beán tre, caùc phoøng thuûy saûn cuûa 3 huyeän Bình Ñaïi, Ba Tri vaø Thaïnh Phuù. - Toång cuïc thoáng keâ, Cuïc thoáng keâ Beán Tre. 1.3.1.2. Soá lieäu- thoâng tin sô caáp: Laø soá lieäu ñieàu tra cuûa 66 hoä nuoâi toâm suù coâng treân ñòa baøn 3 huyeän cuûa tænh Beán tre bao goàm: Bình Ñaïi, Ba Tri vaø Thaïnh Phuù. Vieäc thu thaäp soá lieäu ñöôïc tieán haønh theo phöông phaùp ñieàu tra thöïc teá. Phöông phaùp naày ñöôïc thöïc hieän theo trình töï sau: (1) Xaùc ñònh vaán ñeà nghieân cöùu. (2) Laäp baûng phoûng vaán. (3) Tieán haønh choïn maãu: soá maãu ñöôïc löïa choïn ngaãu nhieân nhö sau: • Theo ñiaï baøn nuoâi troàng: nguyeân taéc phaân boå maãu ñieàu tra: ñòa baøn naøo taäp trung nhieàu trang traïi nuoâi thì phaân boå nhieàu maãu ñieàu tra. Cuï theå huyeän Bình Ñaïi (19 maãu), huyeän Ba Tri (8 maãu), huyeän Thaïnh Phuù (39 maãu). • Theo qui moâ trang traïi: Trang traïi nuoâi coù töø 2 ao trôû leân, ao nuoâi phaûi coù dieän tích töø 3000m2 trôû leân, soá traïi coù dieän tích treân 1 ha (56 maãu), soá traïi coù dieän tích döôùi 1 ha (10 maãu). (4) Tieán._. haønh ñieàu tra 13 - Phöông thöùc ñieàu tra: Phoûng vaán tröïc tieáp chuû trang traïi theo baûng caâu hoûi ñöôïc laäp saún goàm 7 phaàn vôùi 27 caâu hoûi phoûng vaán. Cuï theå : Phaàn 1- Thoâng tin chung veà trang traïi 5 caâu hoûi; Phaàn 2- Thoâng tin veà kyõ thuaät 7 caâu hoûi; Phaàn 3- Thoâng tin veà quaûn lyù 4 caâu hoûi; Phaàn 4 –Thoâng tin veà thò tröôøng 4 caâu hoûi; Phaàn 5- Taøi chính cuûa traïi 1 caâu hoûi; Phaàn 6- Chi phí vaø thu nhaäp cho 1kg toâm thaønh phaåm 2 caâu hoûi; Phaàn 7- Moät soá thoâng tin khaùc 4 caâu hoûi. - Thôøi gian ñieàu tra soá lieäu: töø thaùng 10 ñeán thaùng 12 naêm 2006 - Xöû lyù soá lieäu: Soá lieäu ñöôïc ghi nhaän trong phieáu ñieàu tra vaø xöû lyù 1.3.2. Phöông phaùp phaân tích soá lieäu. * Phöông phaùp phaân tích ñònh tính: Phöông phaùp naày döïa vaøo baûng phoûng vaán khaûo saùt ñaùnh giaù qua vieäc quan saùt vaø trao ñoåi vôùi caùc chuû trang traïi ñeå xeáp theo thang ñieåm cuûa töøng nhaân toá, trong ñoù moät laø toát, keá ñeán laø hai, ba, boán, naêm. Kyõ thuaät phaân tích trong tröôøng hôïp naày laø tính tyû troïng vaø ñaùnh giaù möùc ñoä cuûa töøng nhaân toá ñoái vôùi chi phí ñeå ñöa ra caùc giaûi phaùp nhaèm giaûm chi phí cho caùc trang traïi. * Phöông phaùp phaân tích ñònh löôïng: Sau khi phaân tích ñònh tính vaø xaùc ñònh ñöôïc caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán tình hình saûn xuaát , töø ñoù duøng phöông phaùp phaân tích hoài qui ña bieán ñeå phaân tích taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá naày ñeán giaù thaønh saûn xuaát treân cô sôû löôïng hoaù caùc bieán ñònh tính baèng caùch söû duïng caùc bieán giaû (dummy variables). Coâng cuï phaân tích hoài qui ña bieán laø chaïy Regression trong phaàn meàm Data Analysis cuûa Excel. * Phöông phaùp phaân tích toång hôïp: Soá lieäu ñieàu tra thöïc teá sau khi caäp nhaät treân maùy vi tính xong seõ tieán haønh xöû lyù moät soá chæ tieâu cuûa moâ hình vaø toång hôïp chuùng laïi ñeå ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa chuùng. Maëc khaùc, caùc soá lieäu thoáng keâ cuõng ñöôïc phaân tích vaø toång hôïp ñeå boå sung vaøo ñeà taøi. 14 * Phöông phaùp phaân tích hieäu quaû: Laø phöông phaùp phaân tích lôïi ích vaø chi phí cuûa trang traïi nuoâi toâm suù treân caùc moâ hình nuoâi thuûy saûn hieän coù cuûa ñòa phöông. Phöông phaùp naày ñöôïc thöïc hieän nhö sau: (1) Ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa caùc moâ hình nuoâi toâm suù coâng nghieäp. + Thu nhaäp töø hoaït ñoäng nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa trang traïi (TR): töùc laø toaøn boä phaàn tieàn thu ñöôïc sau khi baùn phaàn saûn löôïng toâm thu hoaïch trong naêm. Do caùc trang traïi chæ nuoâi 1 vuï trong naêm neân trong luaän vaên naày thu nhaäp khoâng bao goàm caùc phaàn thu nhaäp phuï töø thu nhaäp phuï theâm sau vuï nuoâi chính. Thu nhaäp naày ñöôïc tính treân cô sôû giaù 1kg toâm baùn taïi trang traïi. + Chi phí saûn xuaát cuûa trang traïi nuoâi toâm suù (TC): töùc laø toaøn boä phaàn chi ra töø con gioáng, thöùc aên, thuoác hoùa chaát, nhieân lieäu, lao ñoäng vaø caùc chi phí khaùc nhö : laõi vay, kieåm tra maãu toâm gioáng, traû tieàn tö vaán (neáu coù), vaän chuyeån. Chi phí naày ñöôïc tính treân ñôn vò 1kg toâm suù cuûa trang traïi. + Lôïi nhuaän (laõi thuaàn) cuûa trang traïi nuoâi toâm suù (NR):chính laø phaàn thu nhaäp töø hoaït ñoäng tröø ñi chi phí cuûa trang traïi. Laø phaàn cheânh leäch cuûa giaù baùn (TR) tröø ñi chi phí (TC) treân ñôn vò 1kg toâm suù cuûa trang traïi. Do chi phí cô hoäi trong tröôøng hôp naày raát khoù xaùc ñònh neân TC trong ñeà taøi seõ khoâng bao goàm chi phí cô hoäi cuûa gia ñình. (2) Ñaùnh giaù hieäu quaû söû duïng caùc nguoàn löïc: + Ñaùnh giaù hieäu quaû söû duïng voán trong saûn xuaát: Söû duïng caùc chæ tieâu nhö hieäu quaû söû duïng voán löu ñoäng; chæ tieâu suaát lôïi nhuaän cuûa voán ñaàu tö. + Ñaùnh giaù tình hình söû duïng lao ñoäng trong noâng nghieäp: söû duïng chæ tieâu naêng suaát lao ñoäng trong noâng nghieäp so vôùi thuûy saûn. + Ñaùnh giaù hieäu quaû söû duïng dieän tích maët ñaát, maët nöôùc: söû duïng caùc chæ tieâu nhö naêng suaát cuûa caùc daïng hình nuoâi treân dieän tích maët ñaát, maët nöôùc, lôïi 15 nhuaän cuûa caùc ñoái töôïng nuoâi treân ñôn vò dieän tích maët nöôùc; tyû suaát lôïi nhuaän treân ñôn vò dieän tích maët nöôùc. * Phöông phaùp phaân tích ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø thaùch thöùc (SWOT): Sau khi phaân tích thöïc traïng vaø xaùc dònh caùc yeáu toá taùc ñoäng seõ duøng phöông phaùp naày ñeå phaân tích ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø thaùch thöùc cuûa ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh Beán tre ñeå coù caùi nhìn toång theå veà tình hình saûn xuaát, treân cô sôû ñoù seõ ñöa ra caùc giaûi phaùp taùc ñoäng thích hôïp. 1.3.3. Haïn cheá cuûa ñeà taøi nghieân cöùu. - Caùc soá lieäu thu thaäp veà giaù trò cuûa ngheà nuoâi thuûy saûn chæ laø con soá chung cuûa toaøn ngaønh maø chöa cuï theå cho ñoái töôïng nuoâi laø toâm suù vì nguoàn döõ lieäu naày chöa ñöôïc toång hôïp taùch bieät neân chöa noùi leân ñöôïc ñoùng goùp cuûa ngheà nuoâi toâm suù leân GDP cuûa tænh. Vì toâm suù laø ñoái töôïng nuoâi môùi phoå bieán cuûa tænh töø sau naêm 2000 neân hieän chöa coù caùc soá lieäu thoáng keâ cuï theå. - Do thôøi gian vaø ñieàu kieän coù haïn neân ngöôøi vieát chöa thu thaâp ñöôïc soá maãu ñuû lôùn maø chæ khaûo saùt ñöôïc 66 maãu neân khi chaïy moâ hình phaûi duøng theâm döõ lieäu cheùo cuûa caùc naêm 2004 vaø 2005 vaø boõ bôùt ñi moät bieán ñeå loaïi tính ña coäng bieán trong moâ hình vaø laø moät haïn cheá nhaát ñònh trong phaân tích ñònh löôïng. Beân caïnh ñoù thôøi ñieåm ñieàu tra heát vuï nuoâi neân cuõng khoù khaên trong vieäc tìm kieám chuû trang traïi vì ña phaàn hoï ôû caùc ñòa phöông khaùc ñeán nuoâi vaø cuoái vuï haàu heát ñeàu veà queâ. 16 CHÖÔNG II THÖÏC TRAÏNG VAØ CAÙC YEÁU TOÁ TAÙC ÑOÄNG ÑEÁN QUAÙ TRÌNH SAÛN XUAÁT CUÛA TRANG TRAÏI NUOÂI TOÂM SUÙ COÂNG NGHIEÄP CUÛA TÆNH BEÁN TRE. 2.1. Ñaëc ñieåm ñieàu kieän töï nhieân- kinh teá- xaõ hoäi cuûa tænh Beán tre. 2.1.1. Vò trí ñòa lyù Beán tre laø moät tænh ôû phiaù Taây Nam cuûa Vieät Nam, thuoäc khu vöïc ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long, naèm ôû khu vöïc phiaù Baéc cuûa Soâng Haäu coù vó ñoä ñòa lyù Baéc (N) vaø kinh ñoä Ñoâng (E) trong phaïm vi giôùi haïn nhö sau ( N= 9048’ – 10020’; E = 105057’ – 106048’). - Phiaù Baéc giaùp tænh Tieàn Giang - Phiaù Ñoâng giaùp Bieån Ñoâng. - Phiaù Taây giaùp tænh Traø Vinh vaø Vónh Long - Phiaù Nam giaùp tænh Traø Vinh 2.1.2. Hieän traïng söû duïng ñaát cuûa tænh Beán tre Ñaát haàu heát ñöôïc söû duïng vaøo saûn xuaát noâng – laâm nghieäp vaø nuoâi troàng thuûy saûn. Trong giai ñoaïn 2000 – 2005 coù söï chuyeån ñoåi cô caáu söû duïng ñaát roõ reät töø saûn xuaát noâng nghieäp sang nuoâi troàng thuûy saûn. 17 Baûng 2.1 Tình hình söû duïng ñaát 2000 – 2005 Ñôn vò tính: ha Khoaûn muïc 2000 2005 Tyû troïng 2005 (%) I. Ñaát noâng- laâm nghieäp 150.420 143.216 60,77 1. Ñaát troàng caây haøng naêm 70.905 51.405 21,81 2. Ñaát troàng caây laâu naêm 73.353 85.390 36,23 3. Ñaát laâm nghieäp 6.162 6.421 2,72 II. DT maët nöôùc nuoâi troàng thuûy saûn 23.067 36.294 15,40 III. Ñaát chuyeân duøng 7.546 8.167 3,47 IV. Ñaát ôû 6.952 7.382 3,13 V. Ñaát chöa söû duïng 2.424 802 0,34 VI. Ñaát duøng vaøo muïc ñích khaùc 41.053 39.820 16,89 Toång dieän tích ñaát töï nhieân 231.462 235.684 100 Nguoàn : Nieân giaùm thoáng keâ Beán tre 2005 2.1.3. Moät soá ñaëc ñieåm chính veà ñieàu kieän töï nhieân 2.1.3.1. Ñòa hình. Ñiaï hình tænh Beán Tre coù ñòa hình khaù baèng phaúng, coù xu höôùng thaáp daàn ra phiaù bieån. Cuïc boä coù caùc gioàng caùt cao hôn ñòa hình xung quanh töø 1 – 5m, veà cô baûn coù theå phaân ra 3 loaïi ñòa hình: - Vuøng hôi thaáp (coù ñoä cao döôùi 1m), bò ngaäp nöôùc khi trieàu leân, bao goàm moät soá ñaát ruoäng, vuøng loøng chaûo vaø khu vöïc röøng ngaäp maën. - Vuøng coù ñiaï hình trung bình ( coù ñoä cao töø 1 – 2m), chieám treân 90% dieän tích toaøn tænh, chæ ngaäp khi trieàu cöôøng vaøo caùc thaùng 9 ñeán thaùng 12. - Vuøng coù ñòa hình cao (coù ñoä cao töø 2 – 5m), laø caùc gioàng caùt, noång caùt, ñaây laø nôi taäp trung khu daân cö ven bieån. 2.1.3.2. Ñaëc ñieåm khí töôïng, thuûy vaên. (1) Ñaëc ñieåm khí töôïng. 18 Tænh Beán tre naèm trong vuøng nhieät ñôùi, gaàn xích ñaïo, coù khí haäu mang tính chaát gioù muøa, vaø gaàn bieån neân coù pha moät phaàn khí haäu Haûi döông. • Nhieät ñoä: Nhieät ñoä trung bình 27,040C, thöôøng trong naêm nhieät ñoä cao nhaát vaøo thaùng 4 vaø thaùng 5 (thaùng 4/2001 vaø 4/2002 coù nhieät trung bình cao nhaát laø 29,30C, thaáp nhaát vaøo thaùng 12 (thaùng 12/1999 24,60C); cheânh leäch nhieät ñoä bình quaân giöõa thaùng noùng nhaát vaø thaùng laïnh nhaát laø 4,80C. Do naèm trong khu vöïc vó ñoä thaáp, ñoä daøi ngaøy lôùn, böùc xaï nhieät cao, toång löôïng böùc xaï nhieät trung bình 160kcal/cm2/naêm. Toång soá giôø chieáu saùng trong naêm khoaûng 2.183 giôø, muøa naéng trung bình 8 - 9 giôø/ngaøy vaø muøa möa trung bình 5 – 7 giôø/ngaøy. Cheá ñoä boác hôi coù söï cheânh leäch vaø khaùc nhau giöõa 2 muøa trong naêm, trung bình 591mm/naêm. Yeáu toá nhieät ñoä, aùnh saùng, ñoä boác hôi cuûa tænh Beán tre raát thuaän lôïi cho phaùt trieån cuûa sinh vaät noùi chung vaø thuûy sinh vaät noùi rieâng, laøm gia taêng cô sôû thöùc aên töï nhieân cuûa caùc thuûy vöïc trong tænh. • Löôïng möa: Khí haäu tænh Beán tre chia laøm 2 muøa möa naéng roõ reät, muøa möa baét ñaàu töø thaùng 5 vaø keát thuùc vaøo thaùng 11, muøa naéng töø thaùng 12 ñeán thaùng 4 naêm sau. Löôïng möa trung bình naêm 1.555mm (muøa möa chieám 90 – 96%, muøa khoâ chieám 4 – 10% löôïng möa). Cheá ñoä naéng ñaõ chi phoái toaøn boä khí haäu ôû ñaây, keùo theo laø söï thay ñoåi chu kyø ñôøi soáng cuûa thuûy sinh vaät trong caùc vuøng nöôùc. Ñoä aåm cuõng bò chi phoái bôûi 2 muøa möa vaø khoâ. Muøa möa ñoä aåm khoâng khí 85 – 91%, muøa khoâ 79 – 84%, bình quaân laø 86%. • Gioù: Veà muøa khoâ höôùng gioù thònh haønh laø gioù Ñoâng vaø Ñoâng Baéc vôùi toác ñoä 2,4m/s. Muøa möa höôùng gioù chính laø gioù Taây vaø Taây nam, toác ñoä trung bình 2 – 3,9m/s. Nhöõng ngaøy coù gioâng toác ñoä gioù coù theå leân 3,7m/s. Trong muøa khoâ xuaát hieän gioù chöôùng do gioù Ñoâng Baéc ñoåi chieàu sang höôùng Ñoâng gaây neân soùng lôùn, laøm aûnh 19 höôûng ngheà khai thaùc bieån, gaây xoùi lôõ, phaù vôõ heä thoáng ñeâ bao vaø bôø ao nuoâi troàng thuûy saûn neáu khoâng ñöôïc gia coá chaéc chaén. • Baõo: Beán tre chòu aûnh höôûng cuûa baõo vaøo caùc thaùng 9, 10, 11 trong muøa möa, nhöng phaàn lôùn baõo khoâng gaây thieät haïi ñaùng keå, ñaëc bieät naêm 1997, vaø 2006 côn baõo soá 5 vaø soá 9 xaûy ra vaøo ñaàu thaùng 11, 12 ñaõ gaây thieät haïi cho tænh treân3.300 tyû ñoàng. (2) Ñaëc ñieåm thuûy vaên. Beán tre coù cheá ñoä thuûy vaên mang naëng tính cöûa soâng ven bieån, neân chòu taùc ñoäng cuûa 2 quaù trình hoaït ñoäng laø cöûa doøng soâng vaø cöûa bieån vaøo soâng, lieân quan tröïc tieáp vôùi ngheà thuûy saûn coù 4 soâng lôùn vaø haøng traêm keânh raïch nhoû chaèn chòt khaùc. Tænh Beán tre chieám 36% toång löôïng nöôùc cuûa soâng Cöûu Long ñoå ra bieån, ñaõ taïo ra vuøng nuôùc lôï raát lôùn: lôï nhaït ( ñoä maën töø 0,5 – 5%o), lôï (ñoä maën töø 5 – 18%o). Nhöõng giôùi haïn naày phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhö cheá ñoä thuûy trieàu, toác ñoä gioù, höôùng gioù, muøa möa vaø khoâ. Muøa khoâ dieän tích vuøng nhieåm maën taêng cao laán saâu vaøo trong noäi ñòa. • Cheá ñoä thuûy vaên Thuûy vaên Beán tre laø cheá ñoä baùn nhaät trieàu khoâng ñeàu, trong ngaøy coù 2 ñænh vaø 2 chaân trieàu, moãi thaùng coù 2 kyø nöôùc cöôøng vaø 2 kyø nöôùc keùm. Bieân ñoä thuûy trieàu lôùn nhaát vaøo thaùng 12 vaø thaùng 1 khoaûng 4m, bieân ñoä trieàu nhoû nhaát vaøo thaùng 3, 4, 9 vaø thaùng 10. Bieân ñoä thuûy trieàu lôùn thuaän lôïi cho vieäc caáp thoaùt nöôùc trong khu vöïc nuoâi troàng thuûy saûn, laáy nöôùc vaø thaùo nöôùc baèng thuûy trieàu. • Heä thoáng soâng raïch: vôùi 4 con soâng chính chi phoái toaøn boä löôïng nöôùc treân caùc soâng raïch trong tænh. + Soâng Tieàn: daøi 90km, löu löôïng nöôùc vaøo muøa möa laø 6.480m3/s, muøa khoâ laø 1.598m3/s. 20 + Soâng Ba Lai: daøi 55km, do bò boài laéng phía thöôïng nguoàn vaø coù coáng ñaëp ngaên maën naèm ôû cuoái nguoàn ( môùi ñöa vaøo söû duïng naêm 2002) neân löu löôïng nöôùc töông ñoái thaáp, vaøo muøa möa 240m3/s, muøa khoâ 59m3/s. + Soâng Haøm Luoâng: daøi 72km, löu löôïng nöôùc vaøo muøa möa laø 3.360m3/s, muøa khoâ laø 829m3/s. + Soâng Coå Chieân: daøi 81km, löu löôïng nöôùc vaøo muøa möa laø 2.880m3/s, muøa khoâ laø 710m3/s. Ngoaøi ra coøn moät heä thoáng soâng raïch chính noái vôùi nhau thaønh moät maïng löôùi chaèn chòt. Heä thoáng soâng raïch chính naày coù khoaûng 45 keânh vôùi toång chieàu daøi laø 383km. • Soùng Moät soá höôùng gioù nguy hieåm ñoái vôùi tænh Beán tre laø höôùng Ñoâng, Ñoâng Baéc Ñoâng Nam, ñoä cao soùng ôû tænh Beán tre khoâng lôùn ( töø 0,3 – 1,5m) vaø giaûm töø ngoaøi khôi vaøo bôø vôùi chu kyø 3 – 6s(giaây). • Tình hình xaâm nhaäp maën. Do ôû vuøng cöûa soâng ven bieån vaø chòu aûnh höôûng cuûa thuûy trieàu, gioù chöôùng, soùng…neân tænh Beán tre bò maën xaâm nhaäp nhieàu nhaát laø vaøo muøa khoâ. Ñoä maën cuûa nöôùc maët bieán thieân theo töøng thaùng do aûnh höôûng phoái hôïp cuûa thuûy trieàu vaø löu löôïng nöôùc töø thöôïng nguoàn ñoå veà. Phaân tích ñöôøng ñaúng maën 4%o, 10%o, 15%o vaøo caùc thaùng cuoái muøa möa vaø cuoái muøa khoâ vôùi keát quaû quan traéc töø naêm 1982 – 1993 keát quaû thu ñöôïc nhö sau: + Ñoä maën cao nhaát xaûy ra töø thaùng 2 ñeán thaùng 4, ñoä maën >4%o chieám 2/3 dieän tích cuûa toaøn tænh (tröø An Hoaù, thò xaõ trôû leân vuøng ngoït). + Ñöôøng ñaúng maën 4%o thaùng 12 xuaát hieän ôû caùch bôø bieån Ba tri 9km , vaøo thaùng 4 caùch bôø bieån37km. 21 + Ñöôøng ñaúng maën 10%o thaùng 12 xuaát hieän caùch bôø bieån Ba tri 6km, vaøo thaùng 4 caùch bôø bieån 23km. + Ñöôøng ñaúng maën 15%o thaùng 12 xuaát hieän caùch bôø bieån Ba tri 2km, vaøo thaùng 4 caùch bôø bieån 17km. + Ñöôøng ñaúng maën 20%o thaùng 4 xuaát hieän caùch bôø bieån Ba tri 5km Do löu löôïng nöôùc soâng Ba Lai ít nhöng coù coáng ñaäp ngaên maën neân phiaù beân trong coáng ñaäp chæ nhieåm maën nheï töø sau naêm 2003. Hieän taïi Soâng Coå Chieân bò xaâm nhaäp maën sôùm keá ñeán laø soâng Haøm Luoâng vaø Soâng Tieàn do löu löôïng nöôùc chaûy qua soâng Coå Chieân thaáp nhaát so vôùi 2 soâng coøn laïi. Thôøi gian nhieåm maën cao nhaát trong naêm keùo daøi töø 40 – 100 ngaøy. 2.1.3.3 Ñaëc ñieåm thuûy lyù, hoaù. • Vuøng cöûa soâng: vaøo muøa khoâ ñoä maën vaø ñoä trong treân caùc soâng raïch chính ño ñöôïc theo baûng sau: Baûng 2.2 Dieãn bieán ñoä maën vaø ñoä trong treân 4 soâng chính cuûa Beán tre Teân soâng Ñoä maën (S%o) Ñoä trong (m) Ghi chuù Soâng Tieàn 15,4 – 21,0 0,5 – 0,7 Ba Lai 23,0 – 31,1 0,1 – 1,5 Haøm Luoâng 11,0 – 25,7 0,3 – 1,2 Coå Chieân 12,0 – 24,1 0,5 – 0,8 Caùch bieån 7 – 15km Nguoàn: Qui hoïach toång theå nuoâi troàng thuûy saûn Beán Tre ñeán naêm 2010 + Vaøo muøa möa ñoä maën treân soâng raïch giaûm daàn theo höôùng töø cöûa soâng leân thöôïng nguoàn, taïi caùc ñieåm caùch bieån 15 – 20km ñoä maën dao ñoäng treân döôùi 10%o. + Heä thoáng soâng raïch vaø maët nöôùc ao ñaàm nuoâi 3 huyeän ven bieån (Bình Ñaïi, Ba tri, Thaïnh phuù) cuõng chòu aûnh höôûng cuûa thuûy trieàu. Treân caùc soâng raïch ñoä maën thay ñoåi töø 11 – 29,5%o vaø trong caùc ao ñaàm ñoä maën dao ñoäng töø 17 – 29,6%o. Do nguoàn nöôùc treân soâng raïch chòu söï chi phoái cuûa nöôùc thuûy trieàu neân pH trong nöôùc töông ñoái oån ñònh. Nhìn chung caùc yeáu toá nhieät ñoä, pH, S%o, muoái dinh döôõng… cho 22 thaáy moâi tröôøng hoaøn toaøn coù lôïi cho söï phaùt trieån vaø di truù cuûa nhöõng sinh vaät coù töø bieån ñaëc bieät laø toâm suù, toâm theû, ngeâu, soø. • Vuøng nöôùc ngoït: bao goàm caùc huyeän naèm phía Taây Baéc cuûa tænh, ñaây laø vuøng khaù roäng lôùn, heä thoáng soâng raïch phong phuù. Nhieät ñoä ñaït giaù trò cao nhaát trong naêm töø 26 – 300C, söï cheânh leäch giöõa 2 muøa trong naêm 1- 40C. Ñoä pH muøa khoâ 7 – 9, muøa möa 5,8 – 8. Vôùi nguoàn nöôùc coù caùc chæ soá veà nhieät ñoä, pH nhö treân, thì hoaøn toaøn coù theå nuoâi thuûy saûn keát hôïp vôùi saûn xuaát noâng nghieäp. • Vuøng bieån: Nhieät ñoä nöôùc bieån thay ñoåi theo muøa vaø ñoä saâu cuûa taàng nöôùc. Tuy nhieân, söï dao ñoäng naày khoâng lôùn, nhieät ñoä trung bình trong naêm töø 27,6 – 29,80C. Noàng ñoä muoái cuõng coù söï khaùc bieät giöõa 2 vuøng ven bôø vaø ngoaøi khôi. Vaøo muøa möa nöôùc soâng ñoå ra laøm ñoä maën vuøng ven bôø, cöûa soâng giaûm xuoáng thaáp hôn ngoaøi khôi. Bieån Ñoâng ôû khu vöïc Nam Boä chòu aûnh höôûng cuûa 2 doøng haûi löu noùng vaø laïnh; doøng haûi löu noùng chaûy qua eo bieån Lugion coù höôùng chaûy truøng vôùi höôùng gioù muøa töø thaùng 11 – thaùng 4 chaûy töø Baéc xuoáng Nam vôùi toác ñoä 75m/s. Doøng haûi löu laïnh chaûy töø Ñaøi loan doïc xuoáng bieån Ñoâng cuûa Nam Boä ñeán Coân sôn vaø quay ngöôïc theo chieàu kim ñoàng hoà. Söï keát hôïp cuûa 2 doøng haûi löu naày coäng vôùi ñòa hình ñaùy bieån phöùc taïp ñaõ taïo neân vuøng nöôùc troài vaø vuøng nöôùc chìm ôû ngoaøi khôi phía Baéc vaø phía nam bieån Ñoâng cuûa Nam Boä 2.1.4. Taøi nguyeân thuûy sinh vaät. 2.1.4.1 Vuøng nöôùc lôï Khu heä sinh vaät vuøng cöûa soâng ven bieån ñaõ phaùt hieän 278 loaøi (taûo Silic chieám öu theá vôùi 72,3%, taûo giaùp 20%, taûo lam 1,75%) 36 loaøi ñoäng vaät noåi vaø 24 loaøi ñoäng vaät ñaùy. 23 • Bieán ñoäng soá löôïng + Thöïc vaät noåi (Phytoplankton): Söï phaùt trieån maät ñoä taûo vuøng cöûa soâng ven bieån lieân quan maät thieát ñeán ñoä maën vaø ñoä trong cuûa thuûy vöïc. Vuøng ñoä maën 20%o, ñoä trong 0,6 – 0,7m, maät ñoä taûo ñaït 1.273.700 – 3.100.000 teá baøo/m3 . + Ñoäng vaät noåi (Zooplankton): coù soá löôïng lôùn nhaát vaøo muøa khoâ. ÔÛ vuøng bieån caùch xa bôø 0,15km maät ñoä ñoäng vaät noåi ñaït 277.397 caù theå/m3; treân keânh raïch 41.661 caù theå/m3; trong caùc ñaàm vaø ao nuoâi thuûy saûn 97.890 caù theå/m3. Vaøo muøa möa löôïng ñoäng vaät noåi trong caùc thuûy vöïc giaûm xuoáng. Caùc nhoùm laøm thöùc aên maø toâm öa thích chieám öu theá veà soá löôïng trong thuûy vöïc. + Ñoäng vaät ñaùy (Zoobenthos): Qua khaûo saùt ñaàm nuoâi ven bieån thì vaøo muøa khoâ ñoäng vaät ñaùy ñaït möùc 0,8 – 18,49g/m3 (chuû yeáu laø Gastropoda, Polychaeta, Crustacae). Muøa möa giaûm xuoáng coøn 0,2 – 0,66g/m2. 2.1.4.2. Vuøng nöôùc ngoït Ñaõ tìm ra 152 loaøi taûo, 36 loaøi ñoäng vaät noåi vaø 22 loaøi ñoäng vaät ñaùy. Baûng 2.3 Bieán ñoäng soá löôïng ñoäng thöïc vaät treân soâng raïch trong tænh Beán tre STT Thuûy sinh vaät Muøa khoâ Muøa möa 1 Thöïc vaät noåi 200.000-614.000 (tb/m3) 17.666-25.000 (tb/m3) 2 Ñoäng vaät noåi 5.662-7.152 (ct/m3) 5.330-6664 (ct/m3) 3 Ñoäng vaät ñaùy x x * Soâng Haøm Luoâng 2,3-16,87 (g/m2) 1,92-14,12(g/m2) * Vuøng baõi boài 0,01-9,03 (g/m2) 0,10-5,74 (g/m2) * Ao nuoâi toâm caù ven soâng 27,92-88,39 (g/m2) 0.11-9.03(g/m2) Nguoàn: Qui hoïach toång theå nuoâi troàng thuûy saûn Beán Tre ñeán naêm 2010 Thaønh phaàn gioáng loaøi thuûy sinh vaät trong caùc thuûy vöïc treân seõ cung caáp moät nguoàn thöùc aên töï nhieân ñaùng keå cho nuoâi troàng thuûy saûn nöôùc ngoït.. 2.1.4.3. Vuøng maën (bieån). 24 + Thöïc vaät noåi (Phytoplankton): trung bình 200.000tb/m3, cao nhaát vaøo giöõa muøa möa 1.000.000tb/m3 vaø thaáp nhaát vaøo cuoái muøa möa laø 2.600tb/m3. + Ñoäng vaät noåi (Zooplankton) : coù soá löôïng bình quaân toaøn vuøng bieån laø 28mg/m3. + Ñoäng vaät ñaùy (Zoobenthos): trong phaïm vi gaàn bôø vaø cöûa soâng dao ñoäng 4 – 12g/m2, trong ñoù giaùp xaùc vaø giun nhieàu tô chieám öu theá. 2.1.5 Ñaùnh giaù tình hình chung veà ñieàu kieän töï nhieân coù aûnh höôûng ñeán nuoâi troàng thuûy saûn cuûa tænh Beán tre. • Caùc yeáu toá khí haäu cuûa tænh Beán tre ñeàu thích hôïp cho söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa caùc thuûy sinh vaät nhieät ñôùi (nhieät ñoä, ñoä aåm, naéng gioù…) • Ñieàu kieän thuûy vaên: Beán tre coù 3 heä sinh thaùi ngoït, lôï, maën, ñaây laø ñieàu kieän raát thuaän lôïi ñeå nuoâi caùc loaøi thuûy saûn coù ñaëc ñieåm thích nghi vôùi caùc ñieàu kieän moâi tröôøng soáng khaùc nhau, laøm phong phuù theâm caùc ñoái töôïng nuoâi cuõng nhö ña daïng hoaù maët haøng xuaát khaåu trong töông lai. • Caùc yeáu toá thuûy lyù, thuûy hoaù vaø thuûy sinh treân caùc soâng raïch trong noäi ñòa vaø vuøng cöûa soâng ven bieån veà cô baûn laø thuaän lôïi cho phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn. Tuy nhieân, tröôùc tình hình taêng tröôûng daân soá, coâng nghieäp hoaù vaø ñoâ thò hoaù ñang dieãn ra vôùi toác ñoä nhanh vaø qui moâ roäng lôùn, ñeå ñaûm baûo phaùt trieån thuûy saûn beàn vöõng thì vieäc qui hoaïch caùc khu coâng nghieäp, khu daân cö caàn phaûi coù giaûi phaùp toát veà xöû lyù nöôùc thaûi tröôùc khi xaû ra soâng raïch, haøm löôïng chaát höõu cô trong nöôùc thaûi sinh hoaït raát lôùn, noù seõ aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán hieäu quaû saûn xuaát thuûy saûn. 2.1.6. Hieän traïng keânh raïch tænh beán tre. Toaøn tænh coù 37.725 ha soâng raïch, heä thoáng soâng raïch trong tænh bò chi phoái bôûi thuûy trieàu bieån Ñoâng Nam boä qua 4 cöûa soâng chính (Coå Chieân, Soâng Tieàn, Haøm Luoâng vaø Ba Lai) vaø löôïng nöôùc ngoït töø thöôïng nguoàn 4 con soâng naøy ñoå veà. 25 Heä thoáng soâng raïch chaèng chòt, phaân boá töông ñoái ñeàu, tuy nhieân, ñeå ñaùp öùng ñuùng vaø ñuû cho nuoâi troàng thuûy saûn keát hôïp vôùi saûn xuaát noâng nghieäp caàn phaûi phaân tuyeán roõ raøng vaø phaûi coù heä thoáng keânh caáp 3, thoaùt rieâng bieät thoâng qua caùc döï aùn veà nuoâi troàng thuûy saûn. • Ñaùnh giaù hieän traïng keânh raïch tænh Beán tre. + Heä thoáng soâng raïch trong tænh raát phong phuù, vôùi löu löôïng nöôùc ñuû lôùn ñeå cung caáp cho saûn xuaát noâng, ngö vaø laâm nghieäp treân ñòa baøn cuûa tænh. + Caùc heä thoáng keânh truïc caáp 1 vaø caáp 2 phaân boá töông ñoái ñeàu khaép caùc khu vöïc trong tænh. + Heä thoáng keânh möông caáp 3 ñaõ hình thaønh theo caùc döï aùn veà nuoâi troàng thuûy saûn. Tuy nhieân, nhieàu nôi chöa ñöôïc ñaàu tö ñuùng möùc, nguoàn nöôùc cung caáp cho ao nuoâi vaãn coøn thieáu hoaëc khoâng ñaûm baûo chaát löôïng. + Hieän töôïng saït lôõõ bôø soâng ñaõ dieãn ra raát nhieàu naêm, tuy nhieân tænh vaãn chöa coù giaûi phaùp cuï theå ñeå haïn cheá hieän töôïng naày. + Chaát löôïng nöôùc treân caùc soâng raïch so vôùi tieâu chuaån nöôùc sinh hoaït thì khoâng ñaûm baûo (ñaõ bò oâ nhieåm höõu cô vaø vi sinh), tuy nhieân so vôùi tieâu chuaån nöôùc nuoâi troàng thuûy saûn thì chöa ñeán möùc baùo ñoäng. Trong thôùi gian tôùi caàn ñöa ra nhöõng giaûi phaùp cuï theå ñeå haïn cheá oâ nhieåm nguoàn nöôùc treân soâng raïch. 2.1.7. Khaùi quaùt veà tình hình kinh teá cuûa tænh Beán tre. 2.1.7.1. Ñaêïc ñieåm ñòa lyù kinh teá. - Beán tre laø moät tænh saûn xuaát noâng nghieäp naèm trong vuøng Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long, vôùi 30% dieän tích ñaát töï nhieân laø phuø sa vaø khoâng bò nhieåm maën neân raát thích hôïp cho saûn xuaát luùa gaïo, caây aên traùi vaø nuoâi troàng thuûy saûn nöôùc ngoït, 41,3% dieän tích laø ñaát phuø sa nhieãm maën naèm ôû 3 huyeän ven bieån laø Bình Ñaïi, Ba Tri vaø Thaïnh phuù, vaø chæ thích hôïp cho vieäc nuoâi troàng thuûy saûn. 26 - Beán Tre coù bôø bieån daøi 65km raát thuaän tieän cho vieäc phaùt trieån kinh teá bieån, vôùi 4 con soâng lôùn chaûy qua laø Coå Chieân, Haøm Luoâng, Ba lai vaø Soâng Tieàn, toång chieàu daøi cuûa 4 con soâng naøy laø 298km ( Coå Chieân 81km, Ba Lai 55km, Haøm Luoâng 72km, vaø Soâng Tieàn 90km), ngoaøi ra coøn coù moät heä thoáng soâng raïch vöøa vaø nhoû trong noäi ñòa raát phong phuù, taïo ñieàu kieän raát lôùn cho ngaønh thuûy saûn cuûa tænh phaùt trieån. - Laø moät tænh ñoàng baèng, coù vò trí ñòa lyù ñaëc bieät laø bò chia caét bôûi caùc con soâng lôùn neân coù ñöôøng giao thoâng thuûy raát tieän lôïi, truïc giao thoâng ñöôøng boä chính noái vôùi caùc tænh trong khu vöïc baèng ñöôøng boä laø quoác loä 57 vaø quoác loä 60 vaø hieän taïi phaûi qua 2 chuyeán phaø laø Ñình Khao vaø Raïch Mieãu treân 2 quoác loä naày. Giao thoâng noäi tænh giöõa caùc huyeän cuõng bò traéc trôû bôûi chuyeán phaø laø Taân Phuù vaø Haøm Luoâng. Tuy nhieân, ñeán naêm 2010 thì 2 chuyeán phaø Raïch Mieãu vaø Haøm Luoâng seõ ñöôïc thay theá baèng caùc caây caàu daây giaêng, laø moät trong nhöõng ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå Beán tre hoäi nhaäp vaø phaùt trieån kinh teá trong töông lai. 2.1.7.2 Tình hình phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa tænh Beán tre Trong thôøi gian qua, hoaø nhaäp vôùi neàn kinh teá cuûa caû nöôùc vaø khu vöïc, Beán tre thöïc hieän nhieàu chính saùch vaø cô caáu chuyeån dòch kinh teá trong noâng nghieäp nhö: chuyeån töø ñaát canh taùc luùa 1 vuï bò nhieãm maën vaø ñaát troàng döøa nöôùc sang nuoâi toâm, caù vaø thuûy ñaëc saûn, phaùt trieån ñaùnh baét xa bôø, phaùt trieån moâ hình kinh teá trang traïi, kinh teá toå hôïp taùc cuõng nhö caùc hoaït ñoäng khuyeán noâng, khuyeán ngö, khuyeán coâng … Ñaõ coù taùc ñoäng tích cöïc nhaèm khai thaùc ñöôïc caùc lôïi theá vaø tieàm naêng cuûa tænh, thuùc ñaåy caùc ngaønh kinh teá chuû löïc cuûa tænh phaùt trieån vaø ñaït ñöôïc caùc keát quaû sau: • Daân soá vaø lao ñoäng Daân soá vaøo cuoái naêm 2005 laø 1.351.472 ngöôøi, maät ñoä daân soá khaù cao ñöùng thöù 5 trong khu vöïc Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long vôùi 573ngöôøi/km2 ; tæ leä taêng daân soá 27 töï nhieân giai ñoaïn 2001 – 2005 trung bình 10,04%o/naêm. Löïc löôïng lao ñoäng ñang laøm vieäc trong caùc ngaønh kinh teá naêm 2005 laø 682.713 ngöôøi chieám 50,5% daân soá vaø chieám 76,4% daân soá trong ñoä tuoåi lao ñoäng. Trong ñoù, lao ñoäng trong lónh vöïc noâng- laâm nghieäp chieám tyû troïng cao nhaát 72,2%, keá ñeán laø lao ñoäng trong lónh vöïc thuûy saûn ñöùng thöù 2 chieám tyû troïng 6,4%. Baûng 2.. 4 Daân soá vaø lao ñoäng giai ñoaïn 2000 – 2005 cuûa tænh Ñôn vò: Ngöôøi STT Lao ñoäng thuûy saûn Nguoàn lao ñoäng Lao ñoäng trong ñoä tuoåi 2000 15.394 825.320 799.037 2001 18.623 842.639 816.171 2005 43.570 899.908 876.689 Nguoàn : Nieân giaùm thoáng keâ Beán tre 2005 Baûng 2..5 Cô caáu lao ñoäng cuûa tænh Beán tre giai ñoaïn 2000 – 2005 ÑVT : ngöôøi STT Lao ñoäng 2000 2005 Tyû leä 2000 (%) Tyû leä 2005 (%) 1 Noâng nghieäp vaø laâm nghieäp 513.869 492.798 79,64 72,18 2 Thuûy saûn 15.394 43.570 2,39 6,38 3 Coâng nghieäp khai thaùc 5.946 2.214 0,92 0,32 4 Coâng nghieäp cheá bieán 28.074 34.375 4,35 5,04 5 Sxuaát phaân phoái ñieän nöôùc 478 947 0,07 0,14 6 Xaây döïng 6.324 13.507 0,98 1,98 7 Baùn buoân, söûa chöõa 29.378 32.685 4,55 4,79 8 Khaùch saïn, nhaø haøng 5.041 11.501 0,78 1,68 9 Khaùc 40.729 51.119 6,31 7,49 Nguoàn : Nieân giaùm thoáng keâ Beán tre 2005 • Qui moâ kinh teá 28 Toång GDP cuûa Beán Tre naêm 2005 theo giaù thöïc teá laø 6.296.820 trieäu ñoàng chieám khoaûng 5% so vôùi toaøn vuøng Ñoàng Baèng Soâng Cöûu Long vaø 0,75% so vôùi caû nöôùc. GDP bình quaân ñaàu nguôøi cuûa Beán tre coøn raát thaáp chæ 4,7 trieäu ñoàng/ngöôøi/naêm so vôùi con soá trung bình caû nöôùc laø khoaûng 10trieäu ñoàng/ngöôøi/naêm chæ ñaït möùc 47% so vôùi möùc bình quaân caû nöôùc. • Taêng tröôûng kinh teá Trong giai ñoaïn 2000-2005 Beán Tre ñaït möùc taêng tröôûng bình quaân laø 8,73%, cao hôn möùc taêng tröôûng bình quaân caû nöôùc (7,4%). Toác ñoä taêng tröôûng cuûa nhoùm ngaønh noâng laâm – thuûy saûn trong giai ñoaïn naày laø 6,68%, coâng nghieäp 18,09% vaøø dòch vuï 7,99% Baûng 2.. 6 GDP vaø cô caáu GDP cuûa tænh Beán tre 2000 – 2005 Ñôn vò tính: Trieäu ñoàng Naêm Chæ tieâu 2000 2005 GDP (hieän haønh) 5.417.041 9.974.956 GDP (so saùnh 1994) 4.050.918 6.296.820 - Noâng- laâm 2.662.181 3.780.424 - Thuûy saûn 1.003.418 1.963.147 - Coâng nghieäp - XD 655.158 1.671.634 - Dòch vuï 1.096.284 2.559.751 Cô caáu 100 100 - Noâng- laâm 49,14 37,90 - Thuûy saûn 18,52 19,68 - Coâng nghieäp 12,09 16,76 - Dòch vuï 20,24 25,66 Nguoàn : Nieân giaùm thoáng keâ Beán tre 2005 Töø naêm 2000 – ñeán 2005, cô caáu kinh teá cuûa tænh Beán tre coù söï dòch chuyeån töø nhoùm noâng laâm sang dòch vuï laø chuû yeáu, coâng nghieäp vaø thuûy saûn thì haàu nhö dòch chuyeån khoâng ñaùng keå. Naêm 2000 tyû troïng noâng laâm trong GDP laø 49,14% thì 29 sang naêm 2005 chæ coøn 37,9%, giaûm 11,25% vaø thay vaøo ñoù laø tyû troïng dòch vuï trong GDP taêng töø 20,24% naêm 2000 leân 25,66% naêm 2005. Hình 2.1 GDP cuûa tænh Beán tre theo giaù so saùnh vaø giaù hieän haønh giai ñoaïn 2000 – 2005. GDP cuûa Beán tre giai ñoïan (2000 - 2005) 0 2,000,000 4,000,000 6,000,000 8,000,000 10,000,000 12,000,000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Naêm Ñ ôn v ò: tr ie äu ño àng Hieän haønh Giaù so saùnh 2004 • Xuaát khaåu: Xuaát khaåu cuûa Beán tre giai ñoaïn 2000 – 2005 taêng tröôûng khaù maïnh, bình quaân 24,16%/naêm, tyû troïng trong GDP ngaøy caøng ñöôïc naâng cao vaø naêm 2005 laø 14,42%. Ñieàu naày theå hieän söï gia taêng veà soá löôïng haøng xuaát khaåu cuûa tænh, nhoùm haøng xuaát khaåu chuû yeáu cuûa tænh laø döøa vaø caùc saûn phaåm cuûa döøa, thuûy saûn ñoâng laïnh (chuû yeáu laø toâm suù). Baûng 2. 7 Xuaát khaåu cuûa tænh giai ñoaïn 2000 – 2005 Naêm Danh muïc 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Xuaát khaåu 1000USD 32.505 39.998 52.080 55.204 71.242 95.066 Taêng tröôûng (%) 23,05 30,21 6,00 29,05 34,62 Tyû troïng trong GDP(%) 9,00 10,24 12,11 11,51 12,32 14,42 Nguoàn : Nieân giaùm thoáng keâ Beán tre 2005 2.1.7.3 Nhöõng ñoùng goùp cuûa ngaønh thuûy saûn vaø cuûa ngheà nuoâi toâm suù coâng ._.söû duïng vaøo nuoâi troàng thuûy saûn oån ñònh vaø laâu daøi. Khi heát haïn söû duïng neáu coù nhu caàu söû duïng tieáp thì ñöôïc giao ñeå söû duïng tieáp (trong tröôøng hôïp khoâng vi phaùm phaùp luaät trong quaù trình söû duïng). - Ñöôïc pheùp chuyeån ñoåi ñaát nhieåm maën, troàng luùa baáp beânh, saûn xuaát muoái keùm hieäu quaû sang nuoâi troàng thuûy saûn. 3.3.9.2. Chính saùch thueá. - Nuoâi thuûy saûn treân ñaát, maët nöôùc thuoäc ñaát noâng nghieäp thì thöïc hieän theo möùc thueá noâng nghieäp hieän haønh. - Nuoâi thuûy saûn treân ñaát baõi boài ven bieån, hoà chöùa, soâng thì aùp duïng theo thueá khai hoang phuïc hoaù. 71 3.3.9.3. Chính saùch hoã trôï cho ngöôøi nuoâi troàng thuûy saûn gaëp ruûi ro veà caùc nguyeân nhaân: - Dòch beänh laøm toâm, caù vaø thuûy saûn khaùc cheát haøng loaït. - Do ñoät bieán moâi tröôøng nuoâi gaây toâm, caù vaø thuûy saûn khaùc cheát haøng loaït (khoâng phaûi do ngöôøi nuoâi töï taïo ra). - Do möa, luõ, baõo phaù huûy ñeâ coáng, ñaêng laøm traøn ngaäp, thaát thoaùt saûn löôïng nuoâi hoaëc laøm chìm, troâi, vôõ loàng beø nuoâi, laøm phaù vôõ coâng trình saûn xuaát gioáng (nhöõng loaïi hình ñöôïc höôûng trôï giuùp khi gaëp ruûi ro: nuoâi toâm, caù vaø thuûy ñaëc saûn hình thöùc BCN vaø CN. Öông nuoâi vaø coâng trình saûn xuaát gioáng toâm caù).. 3.3.9.4. Khuyeán khích nuoâi troàng thuûy saûn baèng caùch trôï giaù Thu mua nguyeân lieäu xuaát khaåu ôû möùc giaù oån ñònh duø raèng giaù caû treân thò tröôøng theá giôùi bieán ñoäng ñeå ngöôøi daân yeân taâm ñaàu tö vaøo saûn xuaát. Quõy bình oån giaù naày neân tröø vaøo tyû leä phaàn traêm giaù trò toâm xuaát khaåu vaø noù ñöôïc phaân boå laïi cho ngöôøi nuoâi trong tröôøng hôïp giaù caû treân thò tröôøng giaûm thaáp ñeå giaûm gaùnh naëng leân ngaân saùch nhaø nöôùc. Toùm laïi, ñeå ngheà nuoâi troàng thuûy saûn cuûa Beán tre phaùt trieån maïnh meõ, beàn vöõng vaø coù hieäu quûa cao, trôû thaønh ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa tænh thì caàn phaûi thöïc hieän ñoàng boä caùc giaûi phaùp (1) giaûi phaùp veà quy hoaïch, (2) giaûi phaùp veà con gioáng, (3) giaûi phaùp veà phoøng trò beänh, (4) giaûi phaùp veà voán, (5) giaûi phaùp veà naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, (6) giaûi phaùp veà khuyeán ngö, (7) giaûi phaùp veà thò tröôøng, (8) giaûi phaùp veà lieân keát kinh teá giöõa trang traïi vôùi caùc toå chöùc kinh teá khaùc vaø thöïc thi caùc chính saùch nhö : (1) chính saùch söû duïng ñaát, (2) chính saùch thueá, (3) chính saùch hoã trôï ngöôøi nuoâi trong tröôøng gaëp thieân taïi, dòch beänh treân vaät nuoâi, (4) chính saùch hoã trôï giaù. 72 KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ 1. Toùm löôïc khaùm phaù. (1) Baèng phöông phaùp phaân tích hoài qui tuyeán tính ñaõ löôïng hoaù caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán chi phí saûn xuaát toâm suù vaø neâu ra con soá tuyeät ñoái, cuï theå cho moâ hình. (2) Toång quan traïi nuoâi coù xu höôùng taêng daàn do caùc nguyeân nhaân nhö: traïi hoaït ñoäng laâu naêm, naèm trong vuøng thöôøng xuyeân xaûy ra dòch beänh, vò trí khoâng thuaän tieän giao thoâng ñi laïi, neàn ñaát bò pheøn tieàm taøng, ao nuoâi bò suy thoaùi… (3) Kyõ thuaät nuoâi : khoâng ñöôïc caûi thieän maø coù xu höôùng gia taêng do caùc nguyeân nhaân nhö: toâm gioáng thaû nuoâi chaát löôïng ngaøy caøng giaûm, toâm chaäm lôùn, tieâu toán thöùc aên nhieàu. (4) Coâng taùc quaûn lyù: coù xu höôùng caûi thieän daàn qua caùc naêm nhöng hieän nay caùc traïi nuoâi vaãn thieáu ngöôøi quaûn lyù vaø ñieàu haønh coù trình ñoä chuyeân moân, coâng nhaân kyõ thuaät laønh ngheà thì boû ñi laøm tö vaán hay ñi tieáp thò ñeå coù thu nhaäp cao hôn neân caùc traïi thöôøng xuyeân thay ñoåi coâng nhaân vaø caùn boä quaûn lyù. (5) Giaù caùc yeáu toá ñaàu vaøo: Coù xu höôùng gia taêng qua caùc naêm, cuï theå nhö thöùc aên, xaêng daàu, thuoác vaø hoaù chaát taêng 10 –15% qua caùc naêm ñaåy giaù thaønh leân cao, trong khi ñoù giaù toâm gioáng coù xu höôùng giaûm nhöng noù chæ chieám tyû troïng nhoû trong cô caáu chi phí vaø ít taùc ñoäng ñeán söï bieán ñoåi chi phí trong moâ hình. (6) Taøi chính cuûa traïi nuoâi: Tình hình taøi chính cuõng laø vaán ñeà nan giaûi, caùc traïi nuoâi coù laõi thì môõ roäng qui moâ traïi neân thieáu voán, caùc traïi thua loã khoâng traû ñöôïc nôï vay ngaân haøng thì khoâng ñöôïc vay voán, neân tình hình taøi chính cuûa caùc traïi qua caùc naêm vaãn khoâng ñöôïc caûi thieän. (7) Giaù toâm luùc baùn: Qua caùc naêm coù söï bieán ñoäng lôùn, tyû suaát lôïi nhuaän trung bình cuûa caùc naêm 2004, 2005, 2006 laàn löôït laø 75%, 35% vaø 53%, moät soá coâng ty eùp giaù khi toâm vaøo muøa thu hoaïch roä laøm giaûm lôïi nhuaän cuûa ngöôøi nuoâi. (8) Kích côõ toâm coù xu höôùng giaûm daàn theo caùc naêm vaø coù yù nghóa khaùc bieät raát lôùn veà maët thoáng keâ, ñaây laø ñieàu ngöôøi nuoâi raát lo laéng khi troïng löôïng toâm nuoâi 73 caøng nhoû daàn chöùng toû toâm nuoâi ngaøy caøng taêng tröôûng chaäm, noù lieân quan ñeán chi phí vaø giaù toâm baùn.. (9) Naêng suaát nuoâi cuõng giaûm daàn vaø coù söï khaùc bieät coù nghóa veà maët thoáng keâ, ñaây cuõng laø do taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng nuoâi suy thoaùi, toâm chaäm lôùn, naêng suaát thaáp. Vò trí vaø vai troø cuûa ngheà nuoâi troàng thuûy ñaõ ñöôïc khaúng ñònh vaø laø ngaønh kinh teá muõi nhoïn cuûa tænh Beán tre trong vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån kinh teá cuûa tænh ñeán naêm 2010 vaø taàm nhìn ñeán naêm 2020 vaø ñoái töôïng nuoâi khoâng theå thieáu ñoù laø toâm suù. Song coù nhieàu nguy cô ñe doaï nhö: dòch beänh, moâi tröôøng nuoâi suy thoaùi, chaát löôïng con gioáng giaûm, thieáu thò tröôøng tieâu thuï… laø trôû ngaïi lôùn ñeà ngheà nuoâi toâm suù phaùt trieån beàn vöõng. Nguyeân nhaân chuû yeáu cuûa vaán ñeà dòch beänh laø muøa vuï nuoâi khoâng thích hôïp, phaùt trieån nuoâi töï phaùt thieáu quy hoaïch, chaát luôïng con gioáng khoâng ñaûm baûo do mang maàm beänh, taäp quaùn saûn xuaát nhoû leû thieáu taäp trung, nhöõng bieán ñoåi baát thöôøng cuûa khí haäu – thôøi tieát, chaát thaûi töø caùc ao nuoâi xaû ra nguoàn nöôùc… Beân caïnh ñoù caùc Chính saùch haàu nhö chæ môùi döï thaûo maø chöa ñöa vaøo thöïc hieän, vaø neáu nhö thöïc hieän thì thieáu söï ñoàng boä giöõa caùc ngaønh vaø caùc ñiaï phöông vôùi nhau; moät soá caùc qui ñònh vaø phaùp leänh quaûn lyù coøn mang naëng meänh leänh haønh chaùnh vaø aùp ñaët… Do ñoù ñeå ngheà nuoâi toâm suù cuûa tænh Beán tre phaùt trieån moät caùch oån ñònh vaø laâu daøi thì caàn giaûi quyeát caùc nguyeân nhaân treân, töùc laø caàn phaûi thöïc hieän ñoàng boä caùc giaûi phaùp: (1) giaûi phaùp veà quy hoaïch, (2) giaûi phaùp veà con gioáng, (3) giaûi phaùp veà phoøng trò beänh, (4) giaûi phaùp veà voán, (5) giaûi phaùp veà naâng cao chaát löôïng saûn phaåm, (6) giaûi phaùp veà khuyeán ngö, (7) giaûi phaùp veà thò tröôøng, (8) giaûi phaùp veà lieân keát kinh teá giöõa trang traïi vôùi caùc toå chöùc kinh teá khaùc vaø thöïc thi caùc chính saùch nhö : (1) chính saùch söû duïng ñaát, (2) chính saùch thueá, (3) chính saùch hoã trôï ngöôøi nuoâi trong tröôøng gaëp thieân taïi, dòch beänh treân vaät nuoâi, (4) chính saùch hoã trôï giaù. 2. Kieán nghò. (1) Sôùm xaây döïng vaø hoaøn chænh heä thoáng giao thoâng, thuûy lôïi phuïc vuï cho caùc vuøng nuoâi toâm troïng ñieåm, baùo ñoäng ñoû, khoanh vuøng caùc nôi thöôøng xuyeân xaûy 74 ra dòch beänh hay coù maàm beänh trong moâi tröôøng nuoâi vaø coù söï hôïp taùc giöõa caùc hoä nuoâi toâm trong vieäc quaûn lyù dòch beänh, traùnh laây lan. (2) Taêng cöôøng kieåm tra chaát löôïng con gioáng, thöùc aên, thuoác hoaù chaát ñeå ngöôøi nuoâi an taâm söû duïng. (3) Naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo heä trung caáp vaø coâng nhaân cuûa caùc cô sôû ñaøo taïo trong tænh, neân môû lôùp ñaøo taïo chuyeân ngaønh veà quaûn lyù trang traïi ñeå cung caáp löïc löôïng caùn boä quaûn lyù cho caùc trang traïi nuoâi toâm, caù. (4) Quaûn lyù chaët cheõ caùc nhaø saûn xuaát vaø kinh doanh thöùc aên, thuoác hoaù chaát vaø coù bieän phaùp cheá taøi trong caùc tröôøng hôïp taêng giaù baát thöôøng. (5) Sôùm ñöa caùc chính saùch ñi vaøo thöïc tieån. (6) Khuyeán khích caùc coâng ty baûo hieåm baùn baûo hieåm cho caùc nhaø nuoâi toâm hay caùc coâng ty cheá bieán thuyû saûn kyù hôïp ñoàng töông lai thu mua vôùi möùc giaù baûo ñaûm ngöôøi nuoâi coù laõi. (7) Sôùm qui ñònh möùc giaù saøn vaø coù cô cheá kieåm tra traùnh tröôøng hôïp caùc coâng ty vaø tö thöông eùp giaù ngöôøi nuoâi. (8) Ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp khoâng chæ phaùt trieån rieâng ôû Beán tre maø ñaõ phaùt trieån haàu heát caùc tænh ven bieån cuûa Vieät nam vaø trôû thaønh ngheà chính cuûa caùc cö daân soáng vuøng ven bieån. Maëc khaùc, vieäc nghieân cöùu veà nuoâi toâm suù caàn phaûi keát hôïp nhieàu coâng ñoaïn nhö: nuoâi voã toâm boá meï, cho ñeû vaø öông gioáng, nuoâi toâm thöông phaåm, cheá bieán – xuaát khaåu, cung öùng thöùc aên, thuoác hoaùù chaát cho töøng coâng ñoaïn… Vì vaäy, höôùng nghieân cöùu tieáp theo cuûa ñeà taøi laø phaân tích caùc coâng ñoaïn treân trong moái lieân heä vôùi nuoâi toâm suù thöông phaåm taïi tænh Beán tre vaø coù theå môû roäng phaïm vi nghieân cöùu cho khu vöïc ñoàng baèng soâng Cöûu Long vaø caû nöôùc. 75 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Tieáng Vieät 1. Cuïc Thoáng keâ Beán tre (2005) Nieân giaùm thoáng keâ 2004 - 2005 2. Ñinh Phi Hoå , Leâ Ngoïc Uyeån, Leâ Thò Thanh Tuøng (2006) Kinh teá phaùt trieån Nxb Thoáng keâ. 3. Ñinh Phi Hoå (2003) Kinh teá noâng nghieäp – Lyù thuyeát vaø thöïc tieãn Nxb Thoáng keâ 4. Leâ Xuaân Sinh (2004) ÖÙng duïng moâ hình kinh teá – sinh hoïc trong coâng taùc quy hoaïch vaø quaûn lyù maïng löôùi traïi saûn xuaát gioáng toâm bieån ôû ñoàng baèng soâng Cuûu Long Taïp chí khoa hoïc Ñaïi hoïc Caàn Thô 2004 5. Sôû Thuûy saûn Beán Tre (9/2002) Quy hoaïch toång theå nuoâi troàng thuûy saûn tænh Beán Tre ñeán naêm 2010 vaø taàm nhìn 2020. 6. Uûy ban nhaân daân tænh Beán Tre (3/2005) Baùo caùo keá hoaïch phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi 5 naêm 2006 – 2010 Taøi lieäu dòch 7. Damodar N. Gujarati (1995) Kinh teá löôïng cô sôû taäp 1 – 2 Chöông trình Fulbright Vieät Nam 8. Frank Ellis (1993) Kinh teá hoä gia ñình noâng daân vaø phaùt trieån noâng nghieäp Nxb Noâng nghieäp 9. Randolph Barker (1993) Phaân tích veà chính saùch noâng nghieäp trong giai ñoaïn chuyeån tieáp sang moät neàn kinh teá theo ñònh höôùng thò tröôøng ôû Vieät nam Chöông trình Fulbright Vieät Nam. 10. Robert S.Pindyck & Daniel L. Rubinfeld Caùc moâ hình kinh teá löôïng vaø dö baùo kinh teá taäp 1 –2 Chöông trình Fulbright Vieät nam Tieáng Anh 11. Infofish (1992) Shrimp’92 Proceeding of the 3rd Global conference on the Shrimp industry Hong Kong, 14 – 16 september 1992 76 PHUÏ LUÏC BAÛNG CAÂU HOÛI KHAÛO SAÙT Quí Coâ/ Baùc vui loøng cung caáp cho chuùng toâi nhöõng thoâng tin sau ñeå chuùng toâi coù theå hoaøn thaønh toát cuoäc khaûo saùt “caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán ngheà nuoâi toâm suù coâng nghieäp cuûa tænh Beán tre”. Caùc tieâu chí ñaùnh giaù theo thang ñieåm töø 1 ñeán 5 vôùi caùc möùc ñoä: toát, khaù, trung bình, xaáu, raâùt xaáu cho caùc muïc I, II, III, IV. I. Thoâng tin chung veà trang traïi. Chia theo naêm Tieâu chí 2004 2005 2006 Vò trí cuûa traïi Cô caáu neàn ñaát Tình hình dòch beänh trong khu vöïc Tình hình an ninh T/ gian hoaït ñoäng cuûa traïi II. Caùc thoâng tin veà kyõ thuaät nuoâi Chia theo naêm Tieâu chí 2004 2005 2006 Chaát löôïng toâm gioáng luùc thaû Chaát löôïng nöôùc trong luùc nuoâi Maät ñoä thaû nuoâi Heä soá bieán ñoåi thöùc aên FCR Tyû leä soáng SR Khaâu chuaån bò, caûi taïo ao Heä thoáng quaït, suïc khí III. Caùc thoâng tin veà quaûn lyù Chia theo naêm Tieâu chí 2004 2005 2006 Tính kyõ luaät trong coâng nhaân Cheá ñoä löông vaø thöôûng Naêng löïc cuûa ngöôøi quaûn lyù Trình doä tay ngheà cuûa kyõ thuaät 77 IV. Thoâng tin veà thò tröôøng Chia theo naêm Giaù caùc yeáu toá ñaàu vaøo (Gioáng, thöùc aên, thuoác, daàu…) 2004 2005 2006 Gioáng Thöùc aên Thuoác- hoaù chaát Daàu- vaät tö 78 Taøi chaùnh cuûa traïi nuoâi Xin coâ baùc anh chò vui loøng cho bieát tyû leä voán trong cô caáu tæ leä ( möùc ñoä quan troïng theo thang ñieåm töø: Voán töï coù, vay ngaân haøng, vay töø beân ngoaøi, nôï nhaø cung caáp: Chia theo naêm Caáu taïo voán goùp 2004 2005 2006 Coå ñoâng hay töï coù (% ) Vay ngaân haøng (%) Vay töø beân ngoaøi (%) Nôï töø nhaø cung caáp (%) V. Chi phí vaø thu nhaäp cho 1kg toâm suù thöông phaåm. 2004 2005 2006 Chi phí/kg toâm thöông phaåm (ñoàng) Giaù toâm luùc baùn(ñoàng) VI. Moät soá thoâng tin khaùc. Chia theo naêm Tieâu chí 2004 2005 2006 Dieän tích khu nuoâi (ha) Kích côû toâm thu hoaïch (con/kg) Saûn löôïng toâm thu hoaïch (taán) Thôøi gian nuoâi (ngaøy) Thoâng tin chung veà trang traïi Teân chuû trang traïi:………………………………………………………………………… Ñòa chæ:……… …………………………………………………………………………………………………………………… Ñieän thoaïi:………………………………………………… Ngaøy ñieàu tra: / /2006 Xin chaân thaønh caûm ôn 79 CÁC HỒI QUI HồI quy có đầy đủ các biến SUMMARY OUTPUT Regression Statistics Multiple R 0.582 R Square 0.339 Adjusted R Square 0.315 Standard Error 4749.677 Observations 144 ANOVA df SS MS F Significance F Regression 5 1594414910 318882982.037 14.135 0.000 Residual 138 3113202197 22559436.21 Total 143 4707617107 Coefficients Standard Error t Stat P-value Lower 95% Upper 95% Intercept 8599.615 6538.459 1.315 0.191 -4328.913 21528.142 Ttquan 1542.627 1249.111 1.235 0.219 -927.247 4012.501 kt 1744.023 1561.652 1.117 0.266 -1343.840 4831.886 qly 1011.691 1430.183 0.707 0.481 -1816.217 3839.598 tt 7118.902 1104.708 6.444 0.000 4934.557 9303.246 tc 1340.348 630.537 2.126 0.035 93.585 2587.112 Fcritical = 2.29 Ftt = 14.1352372 Ftt >Fcritical HồI qui không có biến tổng quan SUMMARY OUTPUT Regression Statistics Multiple R 0.576 R Square 0.331 Adjusted R Square 0.312 Standard Error 4758.642 Observations 144 ANOVA df SS MS F Significance F Regression 4 1,560,007,816 390,001,954 17.22 0.00 Residual 139 3,147,609,291 22,644,671 Total 143 4,707,617,107 Coefficients Standard Error t Stat P-value Lower 95% Upper 80 95% Intercept 8,955.82 6,544.42 1.37 0.17 (3,983.67) 21,895.31 kt 2,383.61 1,476.06 1.61 0.11 (534.82) 5,302.04 qly 1,314.29 1,411.70 0.93 0.35 (1,476.88) 4,105.47 tt 7,668.73 1,012.93 7.57 0.00 5,665.99 9,671.47 tc 1,139.98 610.46 1.87 0.06 (67.00) 2,346.96 Fcritical = 2.62 Ftt = 17.22 Ftt >Fcritical HồI qui không có biến quản lý SUMMARY OUTPUT Regression Statistics Multiple R 0.580 R Square 0.336 Adjusted R Square 0.317 Standard Error 4,741.134 Observations 144 ANOVA df SS MS F Significance F Regression 4 1,583,126,291 395,781,572.65 17.61 0.00 Residual 139 3,124,490,817 22,478,351.20 Total 143 4,707,617,107 Coefficients Standard Error t Stat P-value Lower 95% Upper 95% Intercept 11,264.70 5,334.29 2.112 0.036 717.85 21,811.54 Ttquan 1,694.01 1,228.43 1.379 0.170 (734.81) 4,122.83 kt 2,068.35 1,490.14 1.388 0.167 (877.93) 5,014.64 tt 6,839.11 1,029.61 6.642 0.000 4,803.37 8,874.84 tc 1,368.42 628.15 2.178 0.031 126.45 2,610.39 Fcritical = 2.62 Ftt = 17.61 Ftt >Fcritical 81 Phụ lục 1:CÁC THÔNG SỐ VÀ CÁC KIỂM ĐỊNH TRONG MÔ HÌNH HỒI QUI Pearson Correlation ( Tương quan Pearson) Chiphi tquan kt qly tt tc chiphi Correlation 1.000 Sig (2- tailed) 0.000 N 144 tquan Correlation 0.298 1.000 Sig (2- tailed) 0.000 0.000 N 144 144 kt Correlation 0.182 0,34 0 (**) 1.000 Sig (2- tailed) 0.029 0.000 0.000 N 144 144 144 qly Correlation -0.032 0.144 0,367 (**) 1.000 Sig (2- tailed) 0.707 0.085 0.000 0.000 N 144 144 144 144 tt Correlation 0.528 0,353(**) 0.008 -0.296 1.000 Sig (2- tailed) 0.000 0.000 0.921 0.000 0.000 N 144 144 144 144 144 tc Correlation 0.138 -0.163 0.202 0.107 -0.050 1.000 Sig (2- tailed) 0.100 0.051 0.015 0.203 0.554 0.000 N 144 144 144 144 144 144 ** Correlation is signification at the 0,05 level (2 -tailed) ** Tương quan có ý nghĩa ở mức 0,05 ( 2 đuôi) 82PHụ lục 2: CÁC CHỈ SÓ THỐNG KÊ CƠ BẢN CỦA DỮ LIỆU GỐC Chỉ số thống kê của dữ liệu năm 2004 Thị trường Tài chính Giá bán Chi phí Hiệu quả Năng suất Size Tổng quan Kỹ thuật Quản lý 2006 2006 2006 2006 2006 2007 2006 Trung bình 2.78 3.02 3.41 2.71 2.33 78200.00 44529.00 1.87 6.81 41.13 Sai số chuẩn 0.06 0.05 0.06 0.04 0.12 1502.79 687.95 0.10 0.29 0.71 Trung vị 2.80 3.07 3.50 2.64 2.50 75500.00 43425.00 2.00 6.78 40.50 Yếu vị 3.00 3.07 3.50 2.64 2.70 75000.00 40800.00 2.00 8.00 40.00 Độ lệch chuẩn 0.34 0.25 0.32 0.22 0.66 8231.14 3768.06 0.57 1.59 3.91 Phưong sai mẫu 0.11 0.06 0.10 0.05 0.44 67751724.14 14198305.86 0.33 2.52 15.29 Kurtosis 0.68 0.80 5.41 13.07 0.43 0.88 1.68 0.21 -0.58 -0.29 Skewness 0.31 0.31 -1.69 3.59 -1.29 0.94 1.50 -0.03 -0.03 0.21 Khoảng 1.60 1.19 1.63 1.01 2.30 35000.00 14040.00 2.00 6.02 15.00 Cực đạI 2.10 2.45 2.25 2.64 1.00 65000.00 40500.00 1.00 3.98 35.00 Cực tiểu 3.70 3.64 3.88 3.65 3.30 100000.00 54540.00 3.00 10.00 50.00 Tổng cộng 83.50 90.51 102.39 81.20 69.85 2346000.00 1335870.00 56.00 204.43 1234.00 Số mẫu quan sát 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 30.00 Chỉ số thống kê của dữ liệu năm 2005 Kỹ thuật Quản lý Thị trường Tài chính Giá bán Chi phí Năng suất Size Tổng quan 2006 2006 2006 2006 2006 2006 Hiệu quả 2007 2008 Trung bình 2.99 3.08 3.18 3.35 2.37 64228.33 47359.33 2.65 6.96 42.49 Sai số chuẩn 0.05 0.04 0.04 0.02 0.09 958.84 539.81 0.07 0.21 0.72 Trung vị 3.05 3.09 3.12 3.39 2.50 65000.00 47400.00 3.00 6.77 40.50 Yếu vị 3.20 3.00 3.00 3.39 2.40 65000.00 49000.00 3.00 8.75 40.00 Độ lệch chuẩn 0.35 0.27 0.28 0.14 0.63 6643.04 3739.90 0.48 1.43 4.96 Phưong sai mẫu 0.12 0.07 0.08 0.02 0.40 44129937.59 13986853.97 0.23 2.04 24.61 Kurtosis -0.41 -0.13 -0.55 3.64 0.65 -0.67 0.35 -1.68 0.24 0.94 Skewness 0.10 -0.17 0.37 -1.09 -1.13 -0.07 -0.40 -0.63 0.17 0.99 Khoảng 1.60 1.28 1.13 0.75 2.50 27000.00 18742.00 1.00 7.16 23.00 Cực đạI 2.30 2.43 2.75 3.00 1.00 52000.00 36400.00 2.00 3.75 35.00 Cực tiểu 3.90 3.71 3.88 3.75 3.50 79000.00 55142.00 3.00 10.91 58.00 Tổng cộng 143.50 147.92 152.87 160.91 113.55 3082960.00 2273248.00 127.00 334.16 2039.50 Số mẫu quan sát 48 48 48 48 48 48 48 48 48 48 Chỉ số thống kê của dữ liệu năm 2006 Thị trường Tài chính Giá bán Chi phí Hiệu quả Năng suất Tổng quan Kỹ thuật Quản lý 2006 2006 2006 2006 2006 2007 Size Trung bình 3.17 3.06 3.11 3.71 2.32 80394.0 52327 2.23 6.48 45.74242424 Sai số chuẩn 0.05 0.04 0.04 0.02 0.09 1248.20 712.76 0.08 0.18 0.752714004 Trung vị 3.2 3.07 3.12 3.75 2.4 81000 53075 2 6.3068182 45 Yếu vị 2.8 3.07 3.125 3.75 2.2 85000 54500 2 7.5 45 Độ lệch chuẩn 0.37 0.34 0.31 0.15 0.70 10140.46 5790.49 0.67 1.43 6.115077472 Phưong sai mẫu 0.13 0.11 0.10 0.02 0.49 102828918 33529805.59 0.46 2.06 37.39417249 Kurtosis -0.22 1.01 -0.40 3.26 0.05 1.23 -0.14 -0.78 -0.14 2.989784925 Skewness 0.42 0.44 0.52 -1.55 -0.49 -0.41 -0.33 -0.31 0.04 1.227801189 Khoảng 1.7 1.93 1.38 0.775 2.8 57000 26070 2 6.975 36 Cực đạI 2.5 2.28 2.5 3.25 1 47000 37900 1 2.625 34 Cực tiểu 4.2 4.21 3.88 4.025 3.8 104000 63970 3 9.6 70 Tổng cộng 209.05 202.077 205.22 244.826 153.2 5306005 3453568 147 427.47379 3019 Số mẫu quan sát 66 66 66 66 66 66 66 66 66 66 83 Phụ lục 3: KIỂM ĐỊNH t-Test CỦA CÁC BIẾN TRONG MO HÌNH VÀ CÁC TIÊU CHÍ KHÁC Kiểm định về tổng quan trang trạI giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances (2004 và 2005) Tquan 2004 Tquan 2005 Mean 2.78 2.99 Variance 0.11 0.12 Observations 30 48 Pooled Variance 0.12 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -2.58 P(T<=t) one-tail 0.01 t Critical one-tail 1.67 P(T<=t) two-tail 0.01 t Critical two-tail 1.99 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances (2004 và 2006) Tquan 2004 Tquan 2006 Mean 2.78 3.17 Variance 0.11 0.13 Observations 30 66 Pooled Variance 0.13 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -4.88 P(T<=t) one-tail 0.00 t Critical one-tail 1.66 P(T<=t) two-tail 0.00 t Critical two-tail 1.99 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 - 2006) Tquan 2005 Tquan 2006 Mean 2.99 3.17 Variance 0.12 0.13 Observations 48 66 Pooled Variance 0.13 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat -2.61 P(T<=t) one-tail 0.01 84 t Critical one-tail 1.66 P(T<=t) two-tail 0.01 t Critical two-tail 1.98 Kiểm định về kỹ thuật giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) kỹ thuật 2004 kỹ thuật 2005 Mean 3.02 3.08 Variance 0.06 0.07 Observations 30 48 Pooled Variance 0.07 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -1.07 P(T<=t) one-tail 0.14 t Critical one-tail 1.67 P(T<=t) two-tail 0.29 t Critical two-tail 1.99 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Kỹ thuật 2004 Kỹ thuật 2006 Mean 3.017 3.06 Variance 0.061 0.11 Observations 30 66 Pooled Variance 0.098 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -0.650 P(T<=t) one-tail 0.259 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.517 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Kỹ thuật 2005 Kỹ thuật 2006 Mean 3.082 3.062 Variance 0.072 0.114 Observations 48 66 Pooled Variance 0.096 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat 0.336 85 P(T<=t) one-tail 0.369 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.737 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về Quản lý giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Quản lý 2004 Quản lý 2005 Mean 3.413 3.185 Variance 0.099 0.077 Observations 30 48 Pooled Variance 0.085 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat 3.353 P(T<=t) one-tail 0.001 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.001 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Quản lý 2004 Quản lý 2006 Mean 3.413 3.109 Variance 0.099 0.096 Observations 30 66 Pooled Variance 0.097 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat 4.420 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Quản lý 2005 Quản lý 2006 Mean 3.185 3.109 Variance 0.077 0.096 Observations 48 66 Pooled Variance 0.088 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 86 t Stat 1.340 P(T<=t) one-tail 0.092 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.183 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về Thị trường các yếu tố đầu vào giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) TT 2004 TT 2005 Mean 2.707 3.352 Variance 0.048 0.020 Observations 30 48 Pooled Variance 0.030 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -15.917 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) TT 2004 TT 2006 Mean 2.707 3.709 Variance 0.048 0.024 Observations 30 66 Pooled Variance 0.031 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -25.732 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) TT 2005 TT 2006 Mean 3.352 3.709 Variance 0.020 0.024 Observations 48 66 Pooled Variance 0.022 87 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat -12.670 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về khả năng tài chính giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Tài chính 04 Tài chính 05 Mean 2.328 2.366 Variance 0.440 0.398 Observations 30 48 Pooled Variance 0.414 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -0.249 P(T<=t) one-tail 0.402 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.804 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Tài chính 04 Tài chính 06 Mean 2.328 2.321 Variance 0.440 0.493 Observations 30 66 Pooled Variance 0.477 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat 0.047 P(T<=t) one-tail 0.481 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.963 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Tài chính 05 Tài chính 06 Mean 2.366 2.321 Variance 0.398 0.493 Observations 48 66 Pooled Variance 0.453 88 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat 0.348 P(T<=t) one-tail 0.364 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.729 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về giá tôm bán giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Price 2004 Price 2005 Mean 78200 64228 Variance 67751724.14 44129937.59 Observations 30 48 Pooled Variance 53143514.04 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat 8.235 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Price 2004 Price 2006 Mean 78200 80394 Variance 67751724.14 102828917.9 Observations 30 66 Pooled Variance 92007230.44 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -1.039 P(T<=t) one-tail 0.151 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.302 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Price 2005 Price 2006 Mean 64228 80394 Variance 44129938 102828918 Observations 48 66 Pooled Variance 78196310.07 Hypothesized Mean Difference 0 89 df 112 t Stat -9.64 P(T<=t) one-tail 0.00 t Critical one-tail 1.66 P(T<=t) two-tail 0.00 t Critical two-tail 1.98 Kiểm định về chi phí giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Chi phí 2004 Chi phí 2005 Mean 44529 47359 Variance 14198305.86 13986853.97 Observations 30 48 Pooled Variance 14067539.56 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -3.242 P(T<=t) one-tail 0.001 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.002 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Chi phí 2004 Chi phí 2006 Mean 44529 52327 Variance 14198306 33529806 Observations 30 66 Pooled Variance 27565832.27 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -6.745 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Chi phí 2005 Chí phí 2006 Mean 47359 52327 Variance 13986854 33529806 Observations 48 66 Pooled Variance 25328745.53 90 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat -5.203 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về Năng suất giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2005) Nsuất 2004 Nsuất 2005 Mean 6.81 6.96 Variance 2.52 2.04 Observations 30 48 Pooled Variance 2.222 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -0.424 P(T<=t) one-tail 0.336 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.672 t Critical two-tail 1.992 . t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Nsuất 2004 Nsuất 2006 Mean 6.814 6.477 Variance 2.519 2.057 Observations 30 66 Pooled Variance 2.200 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat 1.034 P(T<=t) one-tail 0.152 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.304 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Nsuất2005 Nsuất 2006 Mean 6.962 6.477 Variance 2.038 2.057 91 Observations 48 66 Pooled Variance 2.049 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat 1.785 P(T<=t) one-tail 0.038 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.077 t Critical two-tail 1.981 Kiểm định về kích cỡ tôm giữa các năm t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances (2004 và 2005) Size 2004 Size 2005 Mean 41.133 42.490 Variance 15.292 24.612 Observations 30 48 Pooled Variance 21.055 Hypothesized Mean Difference 0 df 76 t Stat -1.270 P(T<=t) one-tail 0.104 t Critical one-tail 1.665 P(T<=t) two-tail 0.208 t Critical two-tail 1.992 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2004 và 2006) Size 2004 Size 2006 Mean 41.133 45.742 Variance 15.292 37.394 Observations 30 66 Pooled Variance 30.575 Hypothesized Mean Difference 0 df 94 t Stat -3.786 P(T<=t) one-tail 0.000 t Critical one-tail 1.661 P(T<=t) two-tail 0.000 t Critical two-tail 1.986 t-Test: Two-Sample Assuming Equal Variances ( 2005 và 2006) Size 2005 Size 2006 Mean 42.490 45.742 92 Variance 24.612 37.394 Observations 48 66 Pooled Variance 32.030 Hypothesized Mean Difference 0 df 112 t Stat -3.030 P(T<=t) one-tail 0.002 t Critical one-tail 1.659 P(T<=t) two-tail 0.003 t Critical two-tail 1.981 ._.