Các biện pháp nâng cao lợi nhuận tại Công ty cổ phần Thiết bị điện Hàm long

Môc lôc Lêi nãi ®Çu 3 Ch­¬ng I:Tæng quan vÒ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp 5 1.1.Lîi nhuËn vµ vai trß cña lîi nhuËn ®èi víi doanh nghiÖp 5 1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ lîi nhuËn 5 1.1.2. KÕt cÊu cña lîi nhuËn 6 1.1.3. Vai trß cña lîi nhuËn 8 1.2.Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn 10 1.2.1. X¸c ®Þnh theo sè tuyÖt ®èi 10 1.2.1.1. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa-dÞch vô ... 10 1.2.1.2. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 13 1.2.1.3. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c 14 1.2.1.4. Tæng møc lîi nhuËn 14 1.2.2. X¸c ®Þnh theo sè t­¬ng ®èi (tØ suÊt lîi nhuËn) 15 1.2.2.1. HÖ sè sinh lîi doanh thu 16 1.2.2.2. HÖ sè sinh lîi trªn tæng vèn 16 1.2.2.3. HÖ sè sinh lîi tµi s¶n 16 1.2.2.4. HÖ sè sinh lîi vèn CSH 17 1.3. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp 19 1.3.1. ThÞ tr­êng vµ sù c¹nh tranh 19 1.3.2. ChÝnh s¸ch cña nhµ n­íc 20 1.3.3. Gi¸ b¸n 21 1.3.4. Chi phÝ 22 1.3.5. Nh©n tå con ng­êi 22 1.3.6. Vèn 22 1.3.7. C¬ cÊu mÆt hµng 23 1.3.8. Khèi l­îng hµng hãa tiªu thô 23 1.3.9. ChÊt l­îng hµng hãa dÞch vô 24 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng t×nh h×nh thùc hiÖn lîi nhuËn t¹i c«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ ®iÖn Hµm long ............................................25 2.1. Giíi thiÖu vÒ c«ng ty cæ phÇn thiÐt bÞ ®iÖn Hµm long ………………25 2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 25 2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc 26 2.1.3. T×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty cæ phÇn tiÕt bÞ ®iÖn Hµm long.........29 2.2. Thùc tr¹ng vÒ thùc hiÖn lîi nhuËn t¹i c«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ ®iÖn Hµm long ....................................................................................................33 2.2.1. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh …….…….………………..33 2.2.2. C¬ cÊu lîi nhuËn 35 2.2.3. Ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lêi 36 2.3. §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn lîi nhuËn t¹i c«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ ®iÖn Hµm long …………………………………………………………..…….44 2.3.1. KÕt qu¶ ®¹t ®­îc 44 2.3.2. Nh÷ng h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n 45 Ch­¬ng III:Mét sè biÖn ph¸p nh»m t¨ng lîi nhuËn t¹i c«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ ®iÖn Hµm long ...................................................................................... 47 3.1. Nhãm c¸c gi¶i ph¸p vÒ t¨ng doanh thu ……………………………… 47 3.2. Nhãm c¸c gi¶i ph¸p vÒ tiÕt kiªm chi phÝ…..…………………………. 50 3.3. Nhãm c¸c gi¶i ph¸p vÒ tµi chÝnh…………………………………… 51 3.4. Nhãm c¸c gi¶i ph¸p vÒ nguån nh©n lùc………………….………….51 KÕt LuËn ............. 53 Lêi më ®Çu ĐÊt n­íc ta ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®Òu b×nh ®¼ng vÒ c¬ héi lµm ¨n, kinh doanh. ViÖc hç trî cho c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc th«ng qua c¸c ­u ®·i vÒ thuÕ, cÊp vèn, quyÒn sö dông ®Êt dÇn dÇn ®­îc xãa bá. Bªn c¹nh ®ã qu¸ tr×nh cæ phÇn hãa c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc vµ gãp vèn cæ phÇn ®Ó kinh doanh ®ang lµ xu h­íng tÊt yÕu cña nÒn kinh tÕ. C¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh ®Ó tõ ®ã ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­ chÝnh lµ kh¶ n¨ng sinh lêi cña doanh nghiÖp. §Æc biÖt trong qu¸ tr×nh héi nhËp toµn cÇu ho¸ th× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp ®ang lµ vÊn ®Ò nãng báng ®­îc c¸c doanh nghiÖp hÕt søc quan t©m. B­íc ra mét s©n ch¬i lín khi ViÖt nam gia nhËp WTO c¸c doanh nghiÖp ®øng tr­íc mét th¸ch thøc lín: hoÆc më réng quy m« vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, hoÆc vÉn gi÷ nguyªn quy m« cò ®Ó råi nh×n c¸c h·ng n­íc ngoµi th«n tÝnh thÞ tr­êng theo c¸c cam kÕt khi gia nhËp WTO. §Ó më réng quy m« doanh nghiÖp cã nhiÒu c¸ch nh­ sö dông lîi nhuËn gi÷ l¹i, më réng liªn doanh liªn kÕt, kªu gäi ®Çu t­, gãp cæ phÇn, vay vèn tõ c¸c tæ chøc tÝn dông . . . C¸c ph­¬ng ¸n trªn chØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc khi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶ hoÆc cã kú väng ®em l¹i lîi nhuËn trong t­¬ng lai. V× vËy cã thÓ nãi trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lîi nhuËn lµ th­íc ®o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ lµ khëi nguån cña c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­. Khi mµ c¸c doanh nghiÖp ®ang ®øng tr­íc nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc míi th× viÖc nh×n nhËn lîi nhuËn mét c¸ch ®óng ®¾n sÏ gióp c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng tèt h¬n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. Qua thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty Cæ phÇn ThiÕt bÞ ®iÖn Hµm long, víi thùc tÕ vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c¸c cæ ®«ng, t«i lùa chän ®Ò tµi : “C¸c biÖn ph¸p n©ng cao lîi nhuËn t¹i C«ng ty cæ phÇn ThiÕt bÞ ®iÖn Hµm long” lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp. Víi mong muèn ®­îc ¸p dông c¸c kiÕn thøc ®· häc vµo thùc tÕ, hy väng qua chuyªn ®Ò nµy t«i cã ®­îc c¸i nh×n tæng quan vµ khoa häc h¬n vÒ lîi nhuËn vµ c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn nã. KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò: gåm ba ch­¬ng chÝnh Ch­¬ng 1: Tæng quan vÒ lîi nhu©n cña Doanh nghiÖp Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng t×nh h×nh thùc hiÖn lîi nhuËn ë c«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ ®iÖn Hµm long Ch­¬ng 3: Mét sè biÖn ph¸p nh»m t¨ng lîi nhuËn t¹i C«ng ty cæ phÇn thiÕt bÞ ®iÖn Hµm long. Ch­¬ng 1 Tæng quan vÒ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp 1.1. Lîi nhuËn vµ vai trß cña lîi nhuËn ®èi víi doanh nghiÖp. 1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ lîi nhuËn Tõ l©u lîi nhuËn ®· ®­îc nhiÒu tr­êng ph¸i tham gia nghiªn cøu, tranh luËn vµ ®­a ra c¸c häc thuyÕt kinh tÕ tõ nh÷ng ngµy ®Çu khi ho¹t ®éng s¶n xuÊt, mua b¸n hµng hãa diÔn ra. Ng­êi ®Çu tiªn ®Æt nÒn mãng cho viÖc nghiªn cøu mét c¸ch khoa häc vÒ häc thuyÕt kinh tÕ lµ Adam Smith. ¤ng lµ nhµ kinh tÕ häc cæ ®iÓn ®Çu tiªn nghiªn cøu mét c¸ch toµn diÖn vÒ b¶n chÊt, nguån gèc cña lîi nhuËn. ¤ng xuÊt ph¸t tõ quan ®iÓm gi¸ trÞ trao ®æi cña mäi hµng hãa lµ do lao ®éng s¶n xuÊt ra hµng hãa ®ã quyÕt ®Þnh.Tõ ®ã ®Æt nÒn t¶ng cho nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. ¤ng cho r»ng chÊt l­îng cña lao ®éng chi phÝ cho viÖc s¶n xuÊt mét s¶n phÈm nµo ®ã cµng lín th× gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ trao ®æi còng cµng lín. ¤ng b¸c bá quan ®iÓm gi¸ trÞ trao ®æi ®­îc quyÕt ®Þnh bëi tÝnh h÷u dông cña hµng hãa. Theo «ng, lîi nhuËn t­ b¶n ®­îc t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ h×nh th¸i biÓu hiÖn kh¸c cña gi¸ trÞ thÆng d­, tøc phÇn gi¸ trÞ lao ®éng kh«ng ®­îc tr¶ c«ng t¹o ra. ¤ng ®Þnh nghÜa: “ Lîi nhuËn lµ kho¶n khÊu trõ thø hai vµo s¶n phÈm cña ng­êi lao ®éng.” (kho¶n khÊu trõ thø nhÊt lµ ®Þa t«). ¤ng cßn cho r»ng lîi nhuËn kh«ng chØ cã ë lao ®éng n«ng nghiÖp mµ c¶ lao ®éng c«ng nghiÖp còng t¹o ra lîi nhuËn. Nhµ t­ b¶n tiÒn tÖ cho nhµ t­ b¶n s¶n xuÊt vay vèn, nhËn ®­îc lîi tøc cho vay. §ã còng lµ biÓu hiÖn kh¸c cña lîi nhuËn ®· ®­îc t¹o ra trong s¶n xuÊt. MÆc dï cßn mét sè sai lÇm trong lÝ luËn cña m×nh, ¤ng còng chØ ra r»ng: nguån gèc thùc sù cho gi¸ trÞ thÆng d­ lµ do lao ®éng t¹o ra, cßn lîi nhuËn, ®Þa t«, lîi tøc chØ lµ biÕn thÓ, lµ h×nh th¸i kh¸c cña gi¸ trÞ thÆng d­ mµ th«i. Ng­êi kÕ tôc vµ ph¸t triÓn häc thuyÕt kinh tÕ cña Adam Smith lµ David Ricardo. ¤ng kh¼ng ®Þnh: lao ®éng lµ nguån gèc cña gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ hµng hãa, s¶n phÈm lao ®éng ®­îc ph©n thµnh: tiÒn l­¬ng, ®Þa t«, lîi nhuËn. Còng nh­ Adam Smith, «ng cho r»ng gi¸ trÞ do c«ng nh©n t¹o ra lµ lín h¬n so víi tiÒn c«ng mµ hä ®­îc nhËn. ¤ng kh¼ng ®Þnh: “Lîi nhuËn chÝnh lµ phÇn gi¸ trÞ lao ®éng thõa ra ngoµi tiÒn c«ng, lîi nhuËn lµ lao ®éng kh«ng ®­îc tr¶ c«ng cña c«ng nh©n”. KÕ thõa nh÷ng nguyªn lý ®óng ®¾n vµ khoa häc cña c¸c nhµ tiÒn bèi, ng­êi nghiªn cøu toµn diÖn vµ triÖt ®Ó nhÊt vÒ nguån gèc, b¶n chÊt cña lîi nhuËn kinh doanh t­ b¶n chñ nghÜa lµ C¸c M¸c. ¤ng kh¼ng ®Þnh: “Nguån gèc lîi nhuËn lµ do lao ®éng lµm thuª t¹o ra, vÒ b¶n chÊt, lîi nhuËn lµ h×nh thøc biÓu hiÖn cña gi¸ trÞ thÆng d­, lµ kÕt qu¶ cña lao ®éng kh«ng ®­îc tr¶ c«ng do t­ b¶n chiÕm lÊy, lµ mèi quan hÖ bãc lét, n« dÞch ng­êi lao ®éng trong x· héi TBCN”. C¸c M¸c ®· ph©n tÝch tÊt c¶ c¸c khÝa c¹nh kh¸c nhau cña lîi nhuËn, sù h×nh thµnh, vËn ®éng cña qui luËt b×nh qu©n, xuyªn qua c¸c quan hÖ kinh tÕ lµ c¸c quan hÖ chÝnh trÞ - x· héi cña ph¹m trï lîi nhuËn. §øng trªn gi¸c ®é lµ nhµ qu¶n lý: Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp lµ chØ tiªu tæng hîp ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nã lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a c¸c kho¶n thu nhËp thu ®­îc vµ c¸c kho¶n chi phÝ ®· bá ra ®Ó ®¹t ®­îc thu nhËp ®ã trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. 1.1.2. KÕt cÊu cña lîi nhuËn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi nhiÒu lo¹i h×nh doanh nghiÖp, ®a d¹ng vÒ lÜnh vùc ®Çu t­ kinh doanh, ph¹m vi ho¹t ®éng kinh doanh ®­îc më réng. Do ®ã, lîi nhuËn thu ®­îc còng ®a d¹ng theo ph­¬ng thøc ®Çu t­ cña doanh nghiÖp. KÕt cÊu cña Lîi nhuËn doanh nghiÖp bao gåm: Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa – dÞch vô Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c. Trong lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa- dÞch vô gåm lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh vµ lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phô. §èi víi c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i th× lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh lµ: theo sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi chøc n¨ng chñ yÕu cña DNTM lµ mua b¸n, trao ®æi hµng hãa, cung cÊp c¸c dÞch vô nh»m ®­a hµng hãa tõ s¶n xuÊt tíi tiªu dïng. Nh­ vËy, vai trß chñ yÕu cña DNTM lµ tæ chøc l­u chuyÓn hµng hãa. Lîi nhuËn thu ®­îc chñ yÕu tõ ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh ®­îc h×nh thµnh tõ viÖc thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chñ yÕu cña Doanh nghiÖp. Nã chiÕm tØ träng lín nhÊt trong tæng lîi nhuËn DNTM. Lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phô lµ lîi nhuËn doanh nghiÖp ®¹t ®­îc ngoµi chøc n¨ng, nhiÖm vô chÝnh cña Doanh nghiÖp. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: Ngoµi lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp cßn cã thÓ tham gia vµo ho¹t ®éng tµi chÝnh. Ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ ho¹t ®éng liªn quan ®Õn viÖc ®Çu t­ vèn ra ngoµi doanh nghiÖp nh­: Gãp vèn liªn doanh liªn kÕt, gãp cæ ®«ng, ho¹t ®éng mua b¸n tÝn phiÕu, cæ phiÕu, cho thuª tµi s¶n, l·i tiÒn göi vµ c¸c l·i cho vay thuéc nguån vèn kinh doanh… C¸c kho¶n lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng nµy gãp phÇn lµm t¨ng tæng lîi nhuËn cho Doanh nghiÖp. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c: Lµ c¸c kho¶n l·i thu ®­îc tõ c¸c ho¹t ®éng riªng biÖt kh¸c ngoµi nh÷ng ho¹t ®éng nªu trªn, nh÷ng kho¶n l·i nµy ph¸t sinh kh«ng th­êng xuyªn, Doanh nghiÖp kh«ng dù kiÕn tr­íc hoÆc cã dù kiÕn nh­ng Ýt cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn. Lîi nhuËn tõ c¸c ho¹t ®éng nµy gåm: c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh«ng cã chñ nî, thu håi c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®­îc duyÖt bá, thu ®­îc tõ nh­îng b¸n thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh, tiÒn ®­îc ph¹t, ®­îc båi th­êng. Nh­ vËy, tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp ®­îc cÊu thµnh bëi lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa – dÞch vô, tµi chÝnh vµ lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c. 1.1.3. Vai trß cña lîi nhuËn HiÖn nay, trong c¸c chØ tiªu mµ doanh nghiÖp muèn ®¹t ®­îc th× lîi nhuËn lµ môc tiªu quan träng nhÊt vµ lµ môc tiªu cuèi cïng cña doanh nghiÖp. Lîi nhuËn cã vai trß ®Æc biÖt quan träng quyÕt ®Þnh kh«ng nh÷ng ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, ®Õn ®êi sèng ng­êi lao ®éng... mµ cßn cã vai trß quan träng trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. Lîi nhuËn võa lµ môc tiªu võa lµ ®éng lùc, lµ ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng kinh doanh cña Doang nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ nh»m ®¹t ®­îc lîi nhuËn trong khu«n khæ cña Ph¸p luËt. Trong qu¸ tr×nh kinh doanh, Doanh nghiÖp cè g¾ng x©y dùng nh÷ng kÕ ho¹ch, t×m ra ph­¬ng ¸n vµ con ®­êng riªng, tèi ­u nhÊt ®Ó cã thÓ tháa m·n mét c¸ch tèi ­u nhu cÇu cña thÞ tr­êng ®Ó tõ ®ã ®¹t ®­îc lîi nhuËn tèi ®a. Doanh nghiÖp lµm ¨n cã lîi nhuËn lµ tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. NÕu doanh nghiÖp cã lîi nhuËn th× míi tån t¹i, mua s¾m thªm vµ c¶i thiÖn c¬ së vËt chÊt, kÜ thuËt n©ng cao kh¶ n¨ng cung cÊp hµng hãa vµ c¶i tiÕn s¶n phÈm. Thªm vµo ®ã dÇn dÇn cã thÓ më réng qui m« kinh doanh. N©ng cao ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng, gióp hä yªn t©m lµm viÖc, cèng hiÕn cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn vµ ®øng v÷ng trong c¸c cuéc c¹nh tranh khèc liÖt cña thÞ tr­êng. §èi víi doanh nghiÖp, viÖc thùc hiÖn tèt lîi nhuËn lµ ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó ®¶m b¶o cho t×nh h×nh tµi chÝnh doanh nghiÖp ®­îc v÷ng ch¾c, lîi nhuËn cao hay thÊp ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n, kh¶ n¨ng chi tr¶ cña doanh nghiÖp. §èi víi bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t ®­îc lîi nhuËn cao, ®Òu ®Æn vµ tiÕp tôc gia t¨ng th× cã nghÜa lµ t×nh h×nh s¶n xuÊt tiªu thô s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô lµ tèt. Trªn c¬ së ®ã doanh nghiÖp trang tr¶i ®­îc nh÷ng kho¶n chi phÝ ®· bá ra, nhanh chãng thanh to¸n c¸c kho¶n l·i tiÒn vay kinh doanh… §èi víi nÒn kinh tÕ: lîi nhuËn lµ nguån tÝch lòy c¬ b¶n ®Ó t¸i s¶n xuÊt më réng nÒn kinh tÕ x· héi. Khi doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh cã lîi nhuËn còng cã nghÜa lµ nguån thu ng©n s¸ch cña Nhµ n­íc còng ®­îc t¨ng lªn thÓ hiÖn ë thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®¸p øng nhu cÇu tÝch lòy vèn ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ theo c¸c chøc n¨ng cña Nhµ n­íc. Tõ c¸c nguån thu tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, Nhµ n­íc míi cã kinh phÝ ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phóc lîi, c¬ së h¹ tÇng… thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, lµm gi¶m tØ lÖ thÊt nghiÖp trong x· héi. §èi víi ng­êi lao ®éng th× hä mong muèn cã ®­îc møc tiÒn l­¬ng cao nhÊt cã thÓ ®Ó c¶i thiÖn ®êi sèng. Vµ khi doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã lîi nhuËn cao, bÒn v÷ng th× thu nhËp cña ng­êi lao ®éng míi ®­îc ®¶m b¶o cã thÓ trang tr¶i ®­îc c¸c chi phÝ b¶n th©n vµ gia ®×nh, nh»m t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ cã tÝch lòy. Thu nhËp æn ®Þnh vµ cao lµ ®éng lùc ®Ó ng­êi lao ®éng tËn tôy lµm viÖc, cèng hiÕn hÕt m×nh cho doanh nghiÖp. Nh­ vËy, lîi nhuËn còng gãp phÇn lµm n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña ng­êi lao ®éng. Ngoµi ra, lîi nhuËn t¨ng cßn ®ång nghÜa víi viÖc t¨ng thªm c¸c quÜ trong ®ã cã quÜ khen th­ëng vµ phóc lîi tõ ®ã lîi Ých cña ng­êi lao ®éng còng ®­îc t¨ng thªm. Khi doanh nghiÖp cã lîi nhuËn chøng tá doanh nghiÖp ®ã ®ang ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, sö dông vèn kinh doanh hîp lý vµ kh¶ n¨ng l·nh ®¹o còng nh­ tr×nh ®é cña c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. Tãm l¹i: Qua mét sè ®iÓm ®· nªu, ta thÊy ®­îc vai trß quan träng cña lîi nhuËn trong doanh nghiÖp. Nã kh«ng nh÷ng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn mµ nhê nã uy tÝn, thÕ lùc cña doanh nghiÖp ngµy cµng ®­îc cñng cè vµ ph¸t triÓn. H¬n thÕ n÷a, lîi nhuËn cßn cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n bëi lîi Ých mçi doanh nghiÖp lu«n g¾n liÒn víi lîi Ých cña nhµ n­íc, cña toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. 1.2. C¸c ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn 1.2.1. X¸c ®Þnh theo sè tuyÖt ®èi Khi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng më ra th× c¸c ho¹t ®éng kinh doanh còng rÊt ®a d¹ng vµ phong phó. Mçi doanh nghiÖp tù t×m cho m×nh mét lÜnh vùc ®Çu t­ kh¸c nhau sao cho vèn ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ nhÊt. Do ®ã, lîi nhuËn thu ®­îc cña doanh nghiÖp còng phong phó vµ ®a d¹ng theo ph­¬ng thøc ®Çu t­ mµ hä ®· chän cô thÓ lµ: Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa dÞch vô Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c. 1.2.1.1. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa-dÞch vô. Lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa dÞch vô: Lµ kho¶n chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu vµ gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm hµng hãa dÞch vô ®· tiªu thô trong n¨m tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. §©y lµ phÇn lîi nhuËn chiÕm tØ träng lín nhÊt trong tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. a. X¸c ®Þnh doanh thu Doanh thu = S Doanh thu ghi trªn - C¸c kho¶n thuÇn hãa ®¬n b¸n hµng gi¶m trõ doanh thu. Trong ®ã: * Tæng doanh thu: Lµ toµn bé tiÒn b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô trªn thÞ tr­êng, tiÒn thu tõ phÇn trî gi¸ cña Nhµ n­íc khi thùc hiÖn viÖc cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô theo yªu cÇu cña Nhµ n­íc. C¸c hµng ho¸, dÞch vô ®em tÆng, cho, biÕu hoÆc tiªu dïng trong néi bé doanh nghiÖp còng ph¶i ®­îc h¹ch to¸n ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu. Thêi ®iÓm ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu lµ khi ng­êi mua ®· chÊp nhËn thanh to¸n kh«ng phô thuéc ®· thu tiÒn hµng hay ch­a. * C¸c kho¶n gi¶m trõ bao gåm: Gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu (nÕu cã). + Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hoÆc hèi khÊu sau khi b¸n hµng v× nh÷ng lý do nh­: Hµng kÐm phÈm chÊt, sai quy c¸ch theo hîp ®ång, ­u ®·i cho kh¸ch hµng mua víi sè l­îng lín… + Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: Lµ gi¸ trÞ cña hµng ho¸ vµ dÞch vô ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do vi ph¹m cam kÕt, vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ, hµng kÐm phÈm chÊt… * PhÇn cßn l¹i cña doanh thu b¸n hµng thuÇn sau khi ®· trõ ®i gi¸ vèn hµng b¸n gäi lµ lîi nhuËn gép cßn ph¶i bï ®¾p nh÷ng chi phÝ ch­a ®­îc tÝnh vµo trÞ gi¸ vèn hµng b¸n ®ã lµ: Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, phÇn cßn l¹i lµ kÕt qu¶ b¸n hµng hay lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. b. X¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n. Gi¸ vèn hµng b¸n ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: + §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt: Gi¸ vèn hµng b¸n = Gi¸ thµnh s¶n xuÊt + CPBH ph©n bæ cho l­îng hµng ho¸ tiªu thô + CPQL ph©n bæ cho l­îng hµng ho¸ tiªu thô + §èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i: Gi¸ vèn hµng b¸n = Gi¸ vèn hµng mua + CPBH ph©n bæ cho l­îng hµng ho¸ tiªu thô + CPQL ph©n bæ cho l­îng hµng ho¸ tiªu thô - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm dÞch vô gåm c¸c kho¶n chi phÝ sau: + Chi phÝ vËt t­ trùc tiÕp: Gåm c¸c chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nhiªn liÖu tiªu dïng trùc tiÕp cho s¶n xuÊt s¶n phÈm c¶u Doanh nghiÖp. + Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt nh­: TiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cã tÝnh chÊt l­¬ng, chi ¨n ca, chi BHXH, BHYT, KPC§ cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. + Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Gåm c¸c kho¶n chi phÝ chung ph¸t sinh ë ph©n x­ëng, khÊu hao TSC§, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c ngoµi chi phÝ kÓ trªn. - Chi phÝ b¸n hµng: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm hµng hãa dÞch vô trong kú, nã bao gåm: Chi phÝ vËt liÖu bao b×, khÊu hao TSC§, l­¬ng, c¸c kho¶n phô cÊp ph¶i tr¶ cho nh©n viªn b¸n hµng, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c nh­ chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm, chi phÝ qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ, hoa hång ®¹i lý. Chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong mét thêi kú kinh doanh cã thÓ ph©n bæ dÇn cho nhiÒu kú kinh doanh ®¶m b¶o ph¶n ¸nh ®óng t×nh h×nh lîi nhuËn ®¬n vÞ cña doanh nghiÖp trong mét kú kinh doanh. - Chi phÝ Qu¶n lý doanh nghiÖp: Lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã liªn quan ®Õn viÖc tæ chøc qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ nh÷ng chi phÝ cho bé phËn gi¸n tiÕp trong doanh nghiÖp. Trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng, nh÷ng kho¶n chi phÝ nµy t­¬ng ®èi æn ®Þnh qua c¸c kú kinh doanh. §Ó ph¶n ¸nh ®óng qu¸ tr×nh h¹ch to¸n lîi nhuËn, chi phÝ nµy còng ®­îc ph©n bæ t­¬ng xøng víi l­îng hµng hãa tiªu thô. VËy lîi nhuËn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng hãa dÞch vô ®­îc x¸c ®Þnh bëi c«ng thøc sau: Lîi nhuËn ho¹t ®éng kinh doanh = Doanh thu thuÇn - Gi¸ thµnh - Chi phÝ b¸n hµng - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Lîi nhuËn ho¹t ®éng kinh doanh = Lîi nhuËn gép - Chi phÝ b¸n hµng - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 1.2.1.2. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: Ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ ho¹t ®éng liªn quan ®Õn viÖc ®Çu t­ vèn ra bªn ngoµi doanh nghiÖp nh­: ho¹t ®éng cho thuª tµi s¶n, mua b¸n chøng kho¸n, mua b¸n ngo¹i tÖ, l·i tiÒn göi ng©n hµng thuéc vèn kinh doanh, l·i cho vay vèn, lîi tøc, lîi nhuËn cæ phÇn ®­îc chia tõ gãp vèn liªn doanh, hîp doanh, hoµn nhËp sè chi dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t­ chøng kho¸n. Lîi nhuËn H§TC = DT tõ H§TC – Chi phÝ H§TC Trong ®ã: Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh gåm: Thu l·i liªn doanh Sè thu kinh doanh bÊt ®éng s¶n. Sè tiÒn thu do cho thuª TSC§. Thu l·i cho vay tiÒn göi. L·i kinh doanh ngo¹i tÖ. Thu l·i b¸n hµng tr¶ gãp. Hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t­ chøng kho¸n. ChiÕt khÊu thanh to¸n ®­îc h­ëng. Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh gåm: Chi phÝ trong qu¸ tr×nh liªn doanh liªn kÕt. Lç tõ ho¹t ®éng liÖn doanh. Lç tõ ®Çu t­ cæ phiÕu tr¸i phiÕu. TrÞ gi¸ vèn cña bÊt ®éng s¶n ®· b¸n ®­îc hoÆc chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n bÊt ®éng s¶n. Gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§ cho thuª tµi chÝnh. Lç do kinh doanh ngo¹i tÖ. Chi phÝ vÒ l·i ph¶i tr¶ cho sè vèn huy ®éng trong kú. Chi phÝ vÒ chiÕt khÊu thanh to¸n cho ng­êi mua. TrÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t­ chøng kho¸n. 1.2.1.3. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c = Thu nhËp ho¹t ®éng kh¸c - Chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c Trong ®ã: Thu nhËp ho¹t ®éng kh¸c gåm: Thu do nh­îng b¸n thanh lý TSC§ Thu l¹i nî khã ®ßi ®· xãa sæ. C«ng nî ph¶i tr¶ kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc chñ hoÆc kh«ng tr¶ ®­îc do phÝa chñ nî. Hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho, dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. Thu tiÒn ph¹t. C¸c kho¶n thu kh¸c. Chi phÝ kh¸c gåm: Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSC§ thanh lý, nh­îng b¸n. C¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh nh­îng b¸n, thanh lý Chi phÝ cho viÖc thu håi c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi ®· xãa sæ kÕ to¸n. Ng©n s¸ch truy thu thuÕ. Tµi s¶n thiÕu h¹ch to¸n vµo chi phÝ kh¸c. Tr¶ tiÒn ph¹t. C¸c kho¶n chi phÝ kh¸c. 1.2.1.4. Tæng møc lîi nhuËn Lµ mét chØ tiªu tuyÖt ®èi ph¶n ¸nh tæng sè l·i sÏ ®­îc t¹o ra trong n¨m. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh lîi nhuËn ®­îc tËp hîp tõ c¸c mÆt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Sau khi ®· x¸c ®Þnh ®­îc lîi nhuËn cña tõng lo¹i h×nh ho¹t ®éng lµ lîi nhuËn ho¹t ®éng kinh doanh, lîi nhuËn ho¹t ®éng tµi chÝnh, lîi nhuËn kh¸c ta tiÕn hµnh x¸c ®Þnh tæng lîi nhuËn theo c«ng thøc: Tæng lîi nhuËn = Lîi nhuËn H§ SXKD Hµng hãa dÞch vô + Lîi nhuËn ho¹t ®éng Tµi chÝnh + Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c §©y lµ chØ tiªu cuèi cïng ®Ó doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Do ®ã ph¶i ®¶m b¶o x¸c ®Þnh ®­îc chØ tiªu tæng lîi nhuËn mét c¸ch chÝnh x¸c. Trªn c¬ së ®ã doanh nghiÖp ®· tiÕn hµnh x©y dùng c¸c biÖn ph¸p s¶n xuÊt kinh doanh nh»m môc ®Ých t¨ng lîi nhuËn cho toµn doanh nghiÖp. Ngoµi ra x¸c ®Þnh ®­îc chØ tiªu tæng lîi nhuËn gióp cho toµn doanh nghiÖp tiÕn hµnh ph©n phèi lîi nhuËn theo quy ®Þnh vµ tæng lîi nhuËn sÏ thóc ®Èy h¬n n÷a ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng sÏ ®­îc c¶i thiÖn vµ cã xu h­íng t¨ng lªn, tõ ®ã ®¶m b¶o ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng v× thÕ mµ ng­êi lao ®éng sÏ g¾n bã víi doanh nghiÖp, tÝch cùc lµm viÖc tÊt c¶ v× cïng mét môc tiªu ®ã lµ lîi nhuËn. 1.2.2. X¸c ®Þnh theo sè t­¬ng ®èi KÕ ho¹ch lîi nhuËn lµ mét bé phËn cña kÕ ho¹ch tµi chÝnh doanh nghiÖp. Nã ®­îc x©y dùng ®ång thêi víi c¸c kÕ ho¹ch kh¸c. KÕ ho¹ch lîi nhuËn gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý biÕt ®­îc quy m« sè l·i sÏ t¹o ra trong n¨m, tõ ®ã gióp cho doanh nghiÖp cã kÕ ho¹ch tæ chøc kinh doanh tiªu thô s¶n phÈm, ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng môc tiªu. C¸c chØ tiªu lîi nhuËn bao gåm: 1.2.2.1. HÖ sè sinh lîi doanh thu: Lµ mét chØ tiªu t­¬ng ®èi ph¶n ¸nh quan hÖ tû lÖ gi÷a lîi nhuËn sau thuÕ víi tæng doanh thu b¸n hµng trong n¨m. HÖ sè sinh lîi trªn doanh thu = Lîi nhuËn sau thuÕ Doanh thu HÖ sè nµy cho biÕt cø 100 ®ång doanh thu ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn chØ tiªu nµy cµng lín cµng tèt HÖ sè sinh lîi doanh thu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña ban qu¶n lý doanh nghiÖp thÓ hiÖn ë chç doanh thu kh«ng nh÷ng bï ®¾p c¸c kho¶n chi phÝ kinh doanh mµ cßn t¹o ra lîi nhuËn. 1.2.2.2. HÖ sè sinh lîi trªn tæng vèn HÖ sè sinh lîi trªn tæng vèn = Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn s¶n xuÊt b×nh qu©n HÖ sè nµy cho biÕt mét ®ång vèn b×nh qu©n ®­îc sö dông trong kú t¹o ra mÊy ®ång lîi nhuËn Vèn kinh doanh ®­îc tÝnh b×nh qu©n nh­ sau: Vèn kinh doanh b×nh qu©n = Vèn KD ®Çu n¨m 2 + Vèn KD cuèi quý I + Vèn KD cuèi quý II 4 + Vèn KD cuèi quý III + Vèn KD cuèi quý IV/2 1.2.2.3. HÖ sè sinh lîi cña tµi s¶n §©y lµ chØ tiªu tæng hîp nhÊt ®­îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng sinh lîi cña mét ®ång vèn ®Çu t­. ChØ tiªu nµy cho biÕt cø 100 ®ång tæng tµi s¶n b×nh qu©n ®em l¹i mÊy ®ång lîi nhuËn HÖ sè sinh lîi cña tµi s¶n (ROA) = Lîi nhuËn sau thuÕ Tæng tµi s¶n 1.2.2.4.HÖ sè sinh lîi cña vèn chñ së h÷u Ph¶n ¸nh quan hÖ tû lÖ gi÷a lîi nhuËn sau thuÕ trªn vèn chñ së h÷u b×nh qu©n trong n¨m. HÖ sè sinh lîi vèn chñ së h÷u (ROE) = Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn chñ së h÷u ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn chñ së h÷u vµ ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ ®Æc biÖt quan t©m khi hä quyÕt ®Þnh bá vèn ®Çu t­ vµo doanh nghiÖp. ChØ tiªu nµy cho biÕt cø 100 ®ång vèn chñ së h÷u b×nh qu©n ®em l¹i mÊy ®ång lîi nhuËn. X¸c ®Þnh c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng vµ møc ®é ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn chñ së h÷u HÖ sè sinh lîi vèn CSH = Doanh thu thuÇn x Lîi nhuËn sau thuÕ Vèn CSH Doanh thu thuÇn HÖ sè sinh lîi vèn CSH = HÖ sè quay vßng cña vèn CSH x HÖ sè sinh lîi doanh thu Ta thÊy hÖ sinh lîi vèn chñ së h÷u chÞu ¶nh h­ëng cña 2 nh©n tè vµ ®­îc x¸c ®Þnh b¨ng ph­¬ng ph¸p lo¹i trõ: Nh©n tè “HÖ sè vßng quay cña vèn chñ së h÷u” nh©n tè nµy ph¶n ¸nh trong kú kinh doanh vèn chñ së h÷u quay ®­îc mÊy vßng. Sè vßng quay cña vèn chñ së h÷u cµng t¨ng th× hÖ sè doanh lîi vèn chñ së h÷u cµng t¨ng vµ ng­îc l¹i Nh©n tè “ HÖ sè sinh lîi doanh thu” nh©n tè nµy cho biÕt doanh thu thuÇn ®em l¹i mÊy ®ång l·i rßng. Sè l·i ®em l¹i trªn 1 ®ång doanh thu thuÇn cµng lín th× kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn chñ së h÷u cµng t¨ng. HiÖu øng Dupont: X©y dùng hiÖu øng ®ßn bÈy Dupont nh»m môc ®Ých cuèi cïng lµ ®Ó sö dông vèn CSH sao cho hiÖu qu¶ sinh lîi lµ nhiÒu nhÊt. HÖ sè sinh lîi cña vèn CSH (KROE) = Lîi nhuËnsau thuÕ Vènchñ së h÷u Ph©n tÝch c«ng thøc trªn : Lîi nhuËnsau thuÕ = Lîi nhuËnsau thuÕ x Doanh thuthuÇn x Tæng TS Vènchñ së h÷u Doanh thuthuÇn Tæng TS Vènchñ së h÷u KROE= Lîi nhuËnsau thuÕ x Doanh thuthuÇn X 1 Doanh thuthuÇn Tæng TS 1- (Tæng nî/Tæng TS ) Mµ ta cã : Tæng TS = Tæng TS Vènchñ së h÷u Tæng TS – Nî ph¶i tr¶ 1 = 1 Nî ph¶i tr¶ 1 - ------------- Tæng TS 1 – HÖ sè nî Cuèi cïng ta cã : KROE = Lîi nhuËnsau thuÕ X Doanh thuthuÇn x 1 Doanh thuthuÇn Tæng TS 1- HÖ sè nî Hay ta cã : K = K1 + K2 + K3 Trong ®ã : K1 lµ hÖ sè sinh lîi doanh thu . K2 lµ hÖ sè doanh thu trªn tµi s¶n (sè vßng quay cña vèn kinh doanh). K3 lµ hÖ sè nî. XÐt sù biÕn ®éng cña hÖ sè doanh lîi cña vèn CSH qua c¸c thêi kú: HÖ sè doanh lîi cña vèn CSH n¨m gèc (KREO(0)) : KROE(0) = Lîi nhuËnsau thuÕ(0) x Doanh thuthuÇn(0) x 1 Doanh thuthuÇn(0) Tæng TS(0) 1- HÖ sè nî(0) HÖ sè sinh lîi cña vèn CSH n¨m ph©n tÝch (KROE(1)) : KROE(1) = Lîi nhuËnsau thuÕ(1) x Doanh thuthuÇn(1) x 1 Doanh thuthuÇn(1) Tæng TS(1) 1- HÖ sè nî(1) Dïng ph­¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn ®Ó x¸c ®Þnh ¶nh h­ëng cña tõng chØ tiªu ®Õn sù biÕn ®éng cña hÖ sè sinh lîi cña vèn CSH : DK1 = Lîi nhuËnsau thuÕ(1) - Lîi nhuËnsau thuÕ(0) x Doanh thuthuÇn(0) x 1 Doanh thuthuÇn(1) Doanh thuthuÇn(0) Tæng TS0 1- HÖ sè nî0 DK2 = Lîi nhuËnsau thuÕ(1) x Doanh thuthuÇn(1) - Doanh thuthuÇn(0) x 1 Doanh thuthuÇn(1) Tæng TS1 Tæng TS0 1- HÖ sè nî0 DK3 = Lîi nhuËnsau thuÕ(1) x Doanh thuthuÇn(1) x 1 - 1 Doanh thuthuÇn(1) Tæng TS1 1- HÖ sè nî1 1- HÖ sè nî0 Tæng hîp l¹i ta cã : DK = DK1 + DK2 + DK3 Dùa trªn c¬ së nh÷ng sè liÖu tÝnh to¸n ë trªn, ta sÏ ®¸nh gi¸ ®­îc møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng chØ tiªu ®Õn sù biÕn ®éng cña chØ tiªu hÖ sè sinh lîi cña vèn CSH. Tõ ®ã, t×m biÖn ph¸p n©ng cao hÖ sè sinh lîi cña vèn CSH cho C«ng ty trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. 1.3. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp cã nh÷ng nh©n tè thuéc vÒ bªn trong, cã nh÷ng nh©n tè bªn ngoµi kh«ng thuéc tÇm kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp. TÊt c¶ nh÷ng nh©n tè ®ã cã thÓ t¸c ®éng cã lîi hoÆc bÊt lîi cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Mét sè nh©n tè chÝnh ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp nh­ sau: 1.3.1. ThÞ tr­êng vµ sù c¹nh tranh VÊn ®Ò mµ c¸c doanh nghiÖp lu«n quan t©m lµ thÞ tr­êng, thÞ tr­êng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, bëi lÏ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô ra thÞ tr­êng nh»m môc ®Ých phôc vô nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng ®Ó kiÕm lêi. Dùa vµo thÞ tr­êng c¸c chñ doanh nghiÖp xem xÐt ®Ó ®i ®Õn quyÕt ®Þnh nªn dõng l¹i hay më réng h¬n n÷a quy m« kinh doanh. Sù biÕn ®éng cña cung – cÇu trªn thÞ tr­êng ¶nh h­ëng ®Õn khèi l­îng hµng ho¸ b¸n ra cña doanh nghiÖp. NÕu cung lín h¬n cÇu chøng tá nhu cÇu vÒ mÆt hµng kinh doanh ®· ®­îc ®¸p øng t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ, ng­êi tiªu dïng kh«ng cßn ham tiªu thô mÆt hµng ®ã, dï doanh nghiÖp cã biÖn ph¸p khuyÕn khÝch mua hµng nh­ng lóc nµy viÖc t¨ng khèi l­îng hµng ho¸ b¸n ra lµ rÊt khã kh¨n vµ dÉn ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp sÏ gi¶m. Ng­îc l¹i nÕu cung nhá h¬n cÇu, chøng tá mÆt hµng kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc ng­êi tiªu dïng quan t©m vµ ­a thÝch. Hay nãi c¸ch kh¸c doanh nghiÖp ch­a ®¸p øng hÕt nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng trªn thÞ tr­êng. NÕu nh¹y bÐn trong kinh doanh th× ®©y lµ lóc doanh nghiÖp dÔ dµng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng b¸n ra t¨ng doanh thu vµ lîi nhuËn cho doanh nghiÖp Khi nh¾c ®Õn thÞ tr­êng ta kh«ng thÓ bá qua yÕu tè c¹nh tranh. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh lµ mét yÕu tè kh¸ch quan ®­îc x¶y ra gi÷a c¸c nhµ kinh doanh cïng b¸n mét lo¹i mÆt hµng, nh÷ng lo¹i hµng ho¸ cã thÓ thay thÕ lÉn nhau lµm ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. 1.3.2. ChÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ n­íc Nhµ n­íc ®ãng vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua viÖc ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng kinh tÕ ë tÇm vÜ m«. Nhµ n­íc ®Þnh h­íng, khuyÕn khÝch hay h¹n chÕ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc kinh tÕ nãi chung vµ doanh nghiÖp nãi riªng b»ng c¸c chÝnh s¸ch, luËt lÖ vµ c¸c c«ng cô tµi chÝnh. Trong ®ã thuÕ lµ mét c«ng cô gióp cho nhµ n­íc thùc hiÖn tèt viÖc ®iÒu tiÕt vÜ m« cña m×nh. ThuÕ vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ kh¸c cña nhµ n­íc ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn vÊn ®Ò ®Çu t­, tiªu dïng x· héi vµ gi¸ c¶ hµng ho¸, dÞch vô trªn thÞ tr­êng. Nh­ vËy chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ n­íc t¸c ®éng ®Õn c¸c mÆt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Sù biÕn ®éng cña gi¸ trÞ tiÒn tÖ còng lµ nh©n tè kh¸ch quan ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Khi gi¸ trÞ ®ång tiÒn trong n­íc thay ®æi th× tû gi¸ hèi ®o¸i gi÷a ngo¹i tÖ víi ®ång tiÒn ®ã sÏ biÕn ®éng t¨ng hoÆc gi¶m vµ ®iÒu ®ã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. NÕu tû gi¸ hèi ®o¸i t¨ng th× lîi nhuËn cña nhµ n­íc nhËp khÈu gi¶m vµ ng­îc l¹i. MÆt kh¸c gi¸ trÞ ®ång tiÒn thay ®æi søc mua cña ®ång tiÒn thay ®æi dÉn ®Õn n¨ng lùc phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh cña ®ång vèn còng thay ®æi vµ nÕu c¸c nhµ qu¶n lý kh«ng chó ý ®Õn viÖc b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh th× rÊt cã thÓ sÏ x¶y ra hiÖn t­îng l·i gi¶, lç thÊt trong kinh doanh. 1.3.3. Gi¸ b¸n hµng hãa Gi¸ b¸n võa t¸c ®éng ®Õn khèi l­îng hµng hãa b¸n ra võa t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn doanh thu mµ doanh thu chØ lµ mét chØ tiªu ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. VÒ nguyªn t¾c theo quy luËt c¹nh tranh vµ quy luËt cung cÇu khi gi¸ c¶ gi¶m th× møc tiªu thô t¨ng vµ ng­îc l¹i. Khi c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng thay ®æi, gÝa b¸._.