Các biến chứng của nhồi máu cơ tim cấp tại Bệnh viện Thống Nhất

Ñeàà taøiø : CAÙC BIEÁN CHÖÙNG CUÛA NHOÀI MAÙUÙ Á Ù Û À Ù CÔ TIM CAÁP TAÏI B.V. THOÁNG NHAÁT Á Ï Á Á ÑOÀNG NAI À Ngöôøiø thöïcï hieänä : ThS BS : HOAØNG NGHÓA ÑAØIØ Ø Beänhä Vieänä Thoángá Nhaátá Ñoàngà Nai NOÄI DUNGÄ I : MÔÛ ÑAÀU II : ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU III : KEÁT QUAÛ IV : BAØN LUAÄN V : KEÁT LUAÄN I. MÔÛ ÑAÀU 1. ÑAËT VAÁN ÑEÀ. 2. MUÏC TIEÂU NGHIEÂN CÖÙU a. Muïc tieâu toång quaùt: Thoáng keâ tyû leä coù bieán chöùng vaø caùc loaïi bieán chöùng xaûy ra ôû beänh nhaân NMCT caáp trong thôøi gian ñieàu trò taïi BV Thoáng Nhaát Ñoàng Nai töø thaùng1/ 2000 ñeán 6/2003 b. Muïc tieâu cuï theå: 9 Thoáng keâ soá beänh nhaân NMCT caáp nhaäp vieän ñieàu trò taïi BV Thoáng Nhaát töø Thaùng1/ 2000 – 6/ 2003. 9 Thoáng keâ tyû leä beänh nhaân NMCT caáp coù bieán chöùng. 9 Xaùc ñònh tyû leä caùc loaïi bieán chöùng xaûy ra . 9 Tính tyû leä töû vong cuûa beänh nhaân NMCT caáp , caùc nguyeân nhaân gaây töû vong. 9 Phaân tích moät soá yeáu toá lieân quan ñeán bieán chöùng vaø töû vong nhö : tuoåi taùc, giôùi tính, soá vuøng vaø caùc vuøng nhoài maùu II. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU. A. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU : 1. Daân soá muïc tieâu : Beänh nhaân ñöôïc nhaäp vieän vaø ñieàu trò taïi BV Thoáng nhaát Ñoàng Nai töø thaùng 1/ 2000 ñeán thaùng 6/ 2003. 2. Daân soá choïn maãu : Beänh nhaân NMCT nhaäp vieän BV Thoáng Nhaát töø thaùng 1/ 2000 ñeán thaùng 6/ 2003 coù ñaày ñuû hoà sô beänh aùn, ñöôïc chaån ñoaùn nhoài maùu cô tim caáp döïa vaøo tieâu chuaån cuûa toå chöùc y teá theá giôùi, khi coù ít nhaát 2 trong 3 trieäu chöùng sau : 1. Ñau ngöïc kieåu maïch vaønh ñieån hình 2. Ñieän tim coù bieán ñoåi ñoäng hocï ñieån hình ST-T- Q 3. Bieán ñoåi ñoäng hoïc men tim ñieån hình 3 - Kyõ thuaät choïn maãu : Thuaän tieän , theo hoài cöùu hoà sô beänh aùn. 4 - Côõ maãu : Theo coâng thöùc tính côõ maãu cho thieát keá nghieân cöùu naøy soá beänh nhaân toái thieåu phaûi laø 96 BN. ( Chuùng toâi coù 136 BN ) B. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU : - Thoáng keâ - moâ taû- hoài cöùu . - Xö û lyù soá lieäu nghieân cöùu treân maùy vi tính baèng chöông trình SPSS 11.05 for windows . Söû duïng pheùp kieåm T vaø χ2 khi so saùnh caùc soá lieäu. IV. KEÁT QUAÛ Töø 1/ 2000 ñeán thaùng 6/ 2003 coù 139 BN NMCT ñieàu trò taïi BV TN Ñoàng Nai. Trong ñoù : 9Nhoû nhaát : 37 tuoåi; Lôùn nhaát : 93 tuoåi. 9Tuoåi trung bình : 63,88 ± 6,73 tuoåi. - Döôùi 40 tuoåi : 2 BN ( 1,4% ) - 40 - 59 tuoåi : 56 BN ( 40,37% ) - 60 - 75 tuoåi : 67 BN ( 48,2 % ) - Treân 75 tuoåi : 14 BN ( 10,1 % ). 87 ( 62,6 % )) 52 ( 37,4% )) nam NU PHAÂN BOÁ THEO GIÔÙI TÍNH : - Nam chieám 62,6%, - Nöõ 37,4 %, * Tyû leä Nam/ Nö õ: 1,68 . ( p < 0,01 ). BIEÁN CHÖÙNG: - Coù bieán chöùng : ( 75 BN) 54% - Khoâng bieán chöùng : ( 64 BN ) 46% 46 % 54 % co bien chung khong bien chung Tyû leä bieán chöùng cuûa NMCT CAÙC LOAÏI BIEÁN CHÖÙNGÙ Ï Á Ù 47 41 15 2 2 33,8 29.5 10.8 1.4 1.4 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 TAN SUAT ty le RL NHIP SUY BOM Bloc DT HO 2 LA VO TIM Tyû leä caùc roái loaïn nhòp Kieåu loaïn nhòp Taàn suaát Tyû leâ % (N= 75) Coù BC Tyû leä% ( n= 139) Toång soá Nhòp chaäm xoang 4 5,3 2,9 Nhanh treân thaát 3 4,0 2,2 Rung nhó 6 8,0 4,4 Bloác nhó thaát ñoä I 3 4,0 2,2 Bloác AV ñoä II Mobitz I 1 1,35 0,7 Bloác AV ñoä II Mobitz II 0 0 0 Bloác nhó thaát ñoä III 4 5,3 2,9 Nhòp boä noái 3 4,0 2,2 NTT. Thaát 11 14,7 7,9 Rung thaát 3 4,0 2,2 Nhanh thaát 2 2,7 1,4 Nhoùm suy bôm tim: Nhoùm bieán chöùng suy bôm chieám tyû leä 29,5%. Bieán chöùng Taàn suaát Tyû leä % (n =139 ) Killip I - II 3 2,2 Killip III 4 2,9 Killip IV 34 24,5 Taàn suaát vaø tyû leä caùc loaïi cuûa suy bôm Nhoùm block daãn truyeàn trong thaát: - Block nhaùnh (P) 12 BN ( 5,03% ) - Block nhaùnh(T)hoaøn toaøn: 3 BN ( 2,2 % ) - Block 2 nhaùnh : 1 BN ( 0,7 % ) TÖÛ VONG : 1. Tyû leä töû vong cuûa beänh nhaân NMCT caáp : ( n = 139 ) - Töû vong : 37 BN ( 26,6% ) - Soáng : 102 BN ( 73,4% ) 73,4% 26,6 % tu vong song Tyû leä töû vong cuûa NMCT caáp . 4. Caùc nguyeân nhaân töû vong: NGUYEÂN NHAÂN Taàn suaát Tyû leä (%) Choaùng tim 18 48,6 Loaïn nhòp+ choaùngtim 6 16,2 Rung thaát 2 5,4 Phuø phoåi caáp 2 5,4 Hôû 2 laù caáp 2 5.4 Vôõ tim 2 5,4 Tai bieán MM naõo 4 10,8 Caùc nguyeân nhaân töû vong. MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ LIEÂN QUAN KHAÙC ÑEÁN B.C - T.V Lieân quan giôùi tính vôùi bieán chöùng vaø töû vong : BIEÁN CHÖÙNG TÖÛ VONG Taàn suaát Tyû leä(%) Taàn suaát Tyûleä % NAM 87 45 51,7 17 19,5 NÖÕ 52 30 57,6 20 38,5 N = 139 P > 0,5 p < 0,05 Toång soá BN Taàn suaát vaø tyû leä bieán chöùng vaø töû vong 2 giôùi Tyû leä (%) bieán chöùng vaø töû vong cuûa 2 giôiù p > 0,5 p < 0,05 0 20 40 60 BIEN CHUNG TU VONG NAM NU NAM NU LIEÂN QUAN CUÛA THÔØI GIAN TÖØ KHI KHÔÛI PHAÙT BEÄNH ÑEÁN KHI NHAÄP VIEÄN Bieán chöùng Töû vong P T.suaát Tyû leä T.suaát Tyû leä TRÖÔÙC 6 giôø 60 28 46,7 13 21,7 6 – 12 giôø 26 12 46,1 6 23,1 SAU 12 giôø 53 35 66 18 34 P<0,05 P > 0.5 THÔØI GIAN TÖØ KHI KP ÑEÁN NV SOÁ BN Lieân quan thôøi gian nhaäp vieân vôùi bieán chöùng, töû vong LIEÂN QUAN NHOÙM TUOÅI VÔÙI BC Â Ù Å Ù - TV NHOÙM TUOÅI Soá beänh nhaân Tyû leä Bieán Chöùng (%) Tyû leä töû vong (%) Döôùi 40 tuoåi 2 50 50 40 - 59 56 50 14,3 60 - 75 67 57,3 32,8 Treân 75 14 71,4 71,4 Lieân quan soá vuøng nhoài maùu vôùi bieán chöùng vaø töû vong Bieán chöùng Töû vong Taàn suaát Tyû leä(%) Taàn suaát Tyû leä(%) Moät vuøng 100 49 49 19 19 Hai vuøng 39 26 66,7 18 46,2 p < 0,05 Vuøng nhoài maùu Toång soá BN Lieân quan soá vuøng nhoài maùu vôùi bieán chöùng , töû vong Lieân quan caùc vuøng nhoài maùu vôùi bieán chöùng ,töû vong: Bieán chöùng Töû vong Taàn suaát Tyû leä(%) N =139 Taàn suaát Tyû leä(%) n =139 Döôùi 39 19 13,7 8 5,7 Tröôùc 18 8 5,7 1 0,7 Sau 2 1 0,7 1 0,7 Moõm 2 2 1,4 1 0,7 Tröôùc vaùch 25 10 7,2 2 1,4 Tröôùc roäng 14 11 7,9 6 4,4 Beân cao 2 2 1,4 1 0,7 Vuøng nhoài maùu Soá BN Caùc vuøng nhoài maùu vôùi bieán chöùng vaø töû vong Lieân quan caùc vuøng nhoài maùu vôùi bieán chöùng ,töû vong: Bieán chöùng Töû vong Taàn suaát Tyû leä(%) Taàn suaát Tyû leä(%) Thaát phaûi 2 2 1,4 2 1,4 Döôùi N.M. 10 3 2,2 2 1,4 Sau roäng 5 4 2,9 4 2,9 Döôùi tröôùc 7 6 4,4 5 3,6 Döôùi moõm 4 3 2,2 2 1,4 Chu vi 4 3 2,2 2 1,4 Tröôùc vaùch + thaát (P) 1 1 0,7 0 0 Vuøng nhoài maùu Soá BN Caùc vuøng nhoài maùu vôùi bieán chöùng vaø töû vong IV. BAØN LUAÄN •Phaân boá : Trong nghieân cöùu cuûa chuùng toâi,Beänh nhaân NMCT Nam chieám 62,6%, Nöõ 37,4 %, tyû leä Nam/ Nöõ laø 1,68 ( P < 0,01 ). Phuø hôïp vôùi nhaän xeùt cuûa moät soá taùc giaû: tyû leä nam bò NMCT nhieàu hôn nöõ. Tyû leä nam/ nöõû bò NMCTchuùng toâi thaáp hôn moät soá beänh vieän khaùc trong nöôùc • - Beänh vieän Baïch Mai ( 1990) : 4,1 • - Beänh vieän Chôï Raãy (2000) : 2,9 • - BV Vieät xoâ (1997) : 26,5. • Cao hôn beänh vieän Nguyeãn Traõi TP. HCM ( 2001): 1,53 . Theo nghieân cöùu Finnmark tyû leä Nam / nöõ laø 4,6 ( n = 11.843). Trong nghieân cöùu chuùng toâi tyû leä BN bò bieán chöùng ôû nö õ: 57,6 so vôùi 51,7 ôû nam ( p > 0,5). *Veà tyû leä töû vong ôû nöõ cao hôn nam (38,5% so vôùi 19,5% ) Nguy cô töông ñoái veà TV ôû nöõ / nam laø RR = 1,97 ( p < 0,05 ). Taùc giaû Marrugat ( 2001) nhaän xeùt giôùi nöõ coù nguy cô töû vong cao hôn nam giôùi. Theo Stancy C. Smith vaø Anne C. Goldberg thì tyû leä töû vong naêm ñaàu cuaû nöõ laø 40% so vôùi nam laø 24%; Nöõ /Nam : 1,67 * BIEÁN CHÖÙNG: - Trong NC chuùng toâi coù tyû leä bò bieán chöùng chieám 54 %. - Tyû leä naøy töông ñöông nghieân cöùu taïi BV.Thoáng Nhaát TP HCM (2002) : 54,1%; - Cuûa chuùng toâi thaáp hôn cuûa nhoùm nghieân cöùu beänh vieän Vieät Xoâ ( 1997) : 62,5% ( n = 275). CAÙC LOAÏI BIEÁN CHÖÙNG : + Roái loaïn nhòp : laø bieán chöùng coù tyû leä cao nhaát trong nhieân cöùu cuûa chuùng toâi : 33,8 % ( n = 139 ). So saùnh RLN vôùi caùc nghieân cöùu khaùc: NCchuùng toâi. (n = 139) B.V Chôï Raãy ( 91- 1999) ( n = 84) NDGÑ 97 -2000 (n = 200) Baïch mai 1980 – 90 ( n = 108) BV TN TP HCM (86 -96) (n = 159) 33,8% 92,4% 70,5% 59,2% 45,9% Tyû leä roái loaïn nhòp ôû moät soá beänh vieän Theo Emanuel Goldberger vaø Myron W. Wheat thì 75 – 95% beänh nhaân nhoài maùu cô tim coù roái loaïn nhòp + Choaùng tim : Tyû leä bieán chöùng choaùng tim trong nghieân cöùu chuùng toâi chieám 24,5%. - Keát quaû naøy töông ñöông moät soá nghieân cöùu tröôùc ñaây taïi BV Thoáng Nhaát TP HCM ( 2002) : 18,9 %. - Beänh vieän Baïch mai(1980 – 1990) :19,5%. - Beänh vieän Vieät Xoâ (1997) : 17,4%. - Thaáp hôn ôû beänh vieän Chôï Raãy( 2000) : 38,4% * Theo Braunwald thì tyû leä choaùng tim chieám20% BN NMCT. + Caùc bieán chöùng khaùc : * Phuø phoåi caáp chieám 2,9 % . - Cao hôn nghieân cöùu ôû beänh vieän Vieät Xoâ ( 1997) : 1,8%. Beänh vieän Thoáng nhaát TP. HCM (2002): 1,26 %. - Thaáp hôn nghieân cöùu tröôùc ñaây taïi Thoáng nhaát Ñoàng nai(1999) : 7,3%. - Beänh vieän Chôï Raãy ( 1991 – 1999) : 16% * Töû vong : * Tyû leä töû vong: Beänh nhaân NMCT caáp trong NC chuùng toâi töû vong 37 tröôøng hôïp chieám 26,6% ( n = 139). So saùnh vôùi tyû leä töû vong cuûa moät soá BV khaùc thôøi gian gaàn ñaây : NC chuùng toâi ( 2003) N = 139 BV Vieät xoâ (1997) 275 BV Chôï raãy ( 2000 ) 63 BV NDGD ( 2000) 200 BV Ng. Traõi (2001) 149 TN. TP HCM (86 -1996) 149 TV: 26,6% 33% 20,6% 16% 39,59% 18,6% Theo Braunwald ( 2001) : - Tröôùc khi coù ÑVMV : TV 30%. - Coù ÑVMV : TV 15% - Coù TSH : TV 6, 5% MOÄT SOÁ YEÁU TOÁ KHAÙC LIEÂN QUAN ÑEÁN BIEÁN CHÖÙNG TÖÛ VONG + Nhoùm tuoåi: - Nhoùm treân 75 tuoåi coù bieán chöùng vaø töû vong cao nhaát, Tyû leä bieán chöùng 71,4% cao hôn so vôùi caùc nhoùm khaùc : nhoùm 40 - 59 : 50%; nhoùm 60 -75 : 53,7% ( P < 0,01 ) Töû vong nhoùm treân 75: 71,4% so vôùi caùc nhoùm khaùc nhoùm 40 – 59 tuoåi :14,3%; nhoùm 60 – 75 tuoåi: 32,8% ( P < 0,01 ) + Soá vuøng nhoài maùu : - Nhoài maùu cô tim vôùi 2 vuøng phoái hôïp thì tyû leä bieán chöùng vaø töû vong cao hôn 1 vuøng. ( P < 0,05) + Thôøi gian töø khôûi phaùt ñeán nhaäp vieän: - Nhoùm nhaäp vieän sau 12 giôø coù tyû leä bieán chöùng (66%) cao hôn nhoùm nhaäp vieän tröôùc 6 giôø vaø 6 – 12 giôø : 46,7% vaø 46,1% ( vôùi P < 0,05). - Tyû leä töû vong cuûa nhoùm nhaäp vieän sau 12 giôø ( 34% ) cao hôn nhoùm tröôùc 6 giôø vaø 6- 12giôø: 21,7% vaø 23,1% ( P < 0,05 ). V. KEÁT LUAÄN Qua thoáng keâ hoài cöùu 139 beänh nhaân nhoài maùu cô tim caáp ñieàu trò taïi beänh vieän Thoáng nhaát Ñoàng Nai töø thaùng 1 naêm 2000 ñeán thaùng 6 naêm 2003. Chuùng toâi ruùt ra moät soá keát luaän sau : 1. ÑAËC ÑIEÅM : - Nam bò nhoài maùu cô tim nhieàu hôn nöõ 2. BIEÁN CHÖÙNG : - Tyû leä bieán chöùng : 54 % ;Trong ñoù : Roái loaïn nhòp vaø suy bôm chieám tyû leä cao nhaát 3. VEÀ TÖÛ VONG : - Tyû leä töû vong : 26,6 %. Do Choaùng tim chieám tyû leä cao nhaát : 48,6% 4. NHAÄN XEÙT MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ LIEÂN QUAN : + Tuoåi caøng cao bieán chöùng vaø töû vong caøng nhieàu. + Nöõ tyû leä töû vong cao hôn nam. + Vuøng nhoài maùu : Coù 2 vuøng nhoài maùu phoái hôïp thì bieán chöùng vaø töû vong cao hôn 1 vuøng + Thôøi gian töø khôûi phaùt beänh ñeán khi nhaäp vieän sau 12 giôø coù tyû leä bieán chöùng vaø töû vong cao hôn nhaäp vieän tröôùc 12 giôø. *Chaân thaønh Caûm ôn Thaày Coâ vaø caùc Ñoàng nghieäp ñaõ chuù yù laéng nghe ! ._.