Bước đầu ĐGMTCL cho QHTT khu KTTH Vịnh Vân Phong -Tỉnh Khánh Hòa đến năm 2020

Chöông 1 TOÅNG QUAN VEÀ PHÖÔNG PHAÙP ÑAÙNH GIAÙ MOÂI TRÖÔØNG CHIEÁN LÖÔÏC NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ ÑGMTCL Moái quan heä giöõa phaùt trieån vôùi moâi tröôøng: Moâi tröôøng laø toång hôïp caùc ñieàu kieän soáng cuûa con ngöôøi, phaùt trieån laø quaù trình caûi taïo vaø caûi thieän caùc ñieàu kieän ñoù. Giöõa moâi tröôøng vaø phaùt trieån taát yeáu coù moái quan heä chaët cheõ. Moâi tröôøng laø ñòa baøn vaø ñoái töôïng cuûa phaùt trieån. Quan ñieåm môùi veà phaùt trieån vaø phaùt trieån beàn vöõng: Hieän nay, trong boái caûnh chung veà TNTN vaø moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi treân toaøn caàu ñang treân ñaø ñi xuoáng, do ñoù muïc tieâu PTBV chæ coù theå ñaït ñöôïc vôùi quan ñieåm vaø nhaän thöùc môùi veà phaùt trieån. Ñoù laø: ñoä ño veà phaùt trieån hieän nay vaø trong caùc thaäp ñaàu theá kyû tôùi khoâng coøn ñôn thuaàn laø ñoä ño kinh teá, GNP hay GDP, maø ñoä ño naøy phaûi toång hôïp kinh teá PTBV, xaõ hoäi coâng baèng vaên minh, moâi tröôøng soáng coù chaát löôïng toát. Muïc tieâu chieán löôïc baûo veä moâi tröôøng quoác gia 2001 – 2010: Tieáp tuïc phoøng ngöøa vaø kieåm soaùt oâ nhieãm; Taêng cöôøng baûo veä, baûo toàn vaø söû duïng beàn vöõng caùc nguoàn TNTN vaø ÑDSH; Böôùc ñaàu caûi thieän vaø naâng cao chaát löôïng MT taïi ñoâ thò, noâng thoân vaø KCN. Caùc muïc tieâu chieán löôïc naøy seõ ñaït ñöôïc thoâng qua vieäc thöïc hieän 77 chöông trình öu tieân. Trong soá naøy, 7 chöông trình öu tieân cao nhaát ñaõ ñöôïc xaùc ñònh nhaèm vaøo caùc lónh vöïc lieân quan ñeán: phaùt trieån coâng nghieäp beàn vöõng, quaûn lyù CTR-CTNH, söû duïng beàn vöõng nguoàn nöôùc, söû duïng beàn vöõng röøng, taêng cöôøng quaûn lyù moâi tröôøng, giaùo duïc moâi tröôøng vaø caùc phong traøo quaàn chuùng BVMT. Vaøi neùt veà lòch söû ÑGMTCL: Ôû nöôùc ngoaøi: Sau 25 naêm thöïc hieän ÑTM, theá giôùi ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng lôïi ích veà moâi tröôøng moät caùch ñaùng keå. Nhöng khi muïc tieâu PTBV ñöa ra khung chính saùch môùi vaø chaát löôïng moâi tröôøng ñaõ xaáu ñi ôû raát nhieàu nôi treân theá giôùi thì ÑTM ôû möùc döï aùn khoâng ñaày ñuû ñeå caûi thieän moâi tröôøng theo söï phaùt trieån kinh teá. Töø ñoù, ÑGMTCL ra ñôøi vaø ñöôïc giôùi thieäu ôû moät soá nöôùc vaø caùc toå chöùc quoác teá. Lieân hieäp Chaâu Aâu ñeà xuaát döï thaûo chæ daãn ÑGMTCL ñöôïc hoäi ñoàng Chaâu Aâu chuaån bò vôùi caáu truùc töông töï nhö höôùng daãn ÑTM hieän taïi (85/337/EEC). Caùc nöôùc thaønh vieân cuûa Lieân Hieäp Chaâu Aâu öùng duïng ÑGMTCL ngaøy caøng nhieàu, tieâu bieåu nhö: Anh, Haø Lan vaø moät soá nöôùc khaùc treân Theá Giôùi nhö: Myõ, Canada, Uùc, Trung Quoác, Indonesia, Philippine… Naêm 1996, Sadler vaø coäng söï nghieân cöùu 40 tröôøng hôïp öùng duïng ÑGMTCL trong khuoân khoå nghieân cöùu quoác teá ñeå laøm noåi baät nhöõng phaïm vi öùng duïng cuûa ÑGMTCL. Moät soá öùng duïng ÑGMTCL thaønh coâng tieâu bieåu nhö: Xem xeùt chính saùch moâi tröôøng cuûa Hieäp ñònh Thöông maïi Töï do Baéc Myõ (NAFTA) Canada. ÑGMTCL cho keá hoaïch baûo toàn vaø phaùt trieån Töù Xuyeân, Coäng Hoaø Nhaân Daân Trung Hoa. ÑGMTCL cuûa keá hoaïch quaûn lyù röøng huyeän Bara (Nepal){caùc nguoàn: Khadka,1998; Devust,1999}. Ôû Vieät Nam: Trong thôøi gian gaàn ñaây, ñeå ñaùnh giaù MT ôû möùc quy hoaïch ñaït hieäu quaû hôn, caùc nhoùm nghieân cöùu MT ñaõ ñi vaøo nghieân cöùu ÑGMTCL nhö: Naêm 1997, Leâ Thaïc Caùn kieán nghò phaùt trieån nghieân cöùu ÑGMTCL nhaèm thöïc hieän caùc ÑGMTCL cuûa caùc hoaït ñoäng phaùt trieån ôû möùc ñoä phöùc taïp cao hôn “Xaây döïng caùc phöông phaùp cho ÑGMTCL cuûa keá hoaïch vuøng, caùc KCN, keá hoaïch hoaù toång theå vaø ÑGMTCL tích luyõ vaø chieán löôïc”. Naêm 1998, nhoùm nghieân cöùu Nguyeãn Ñình Döông, Leâ Thò Thu Hieàn, Leâ Kim Thoa, Nguyeãn Haïnh Quyeân thöïc hieän “Xaây döïng cô sôû döõ lieäu phuïc vuï ÑGMTCL quy hoaïch phaùt trieån thaønh phoá Haï Long vaø caùc vuøng laân caän”. Naêm 2000, nhoùm taùc giaû Trung taâm Kyõ thuaät Ñoâ thò vaø KCN vôùi ñeà taøi “ Cô sôû ñaùnh giaù moâi tröôøng chieán löôïc” ñaõ nghieân cöùu veà phöông phaùp ÑGMTCL. Döï aùn EU “Xaây döïng naêng löïc cho quaûn lyù MT ôû Vieät Nam” (VNM/B7-6200/IB/96/05) thöïc hieän moät nghieân cöùu thí duï ÑGMTCL ôû tænh Quaûng Ninh ñöôïc coi nhö moät döï aùn hoã trôï “Xaây döïng naêng löïc trong ÑGMTCL ôû Vieät Nam”. Theo luaät baûo veä moâi tröôøng (BVMT) söûa ñoåi, caùc loaïi döï aùn sau ñaây phaûi laäp baùo caùo ÑGMTCL: Döï aùn chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi caáp quoác gia. Döï aùn chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån ngaønh, lónh vöïc treân quy moâ caû nöôùc. Döï aùn chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi cuûa tænh, thaønh phoá tröïc thuoäc trung öông (sau naøy goïi chung laø caáp tænh), vuøng. Döï aùn quy hoaïch söû duïng ñaát; baûo veä vaø phaùt trieån röøng; khai thaùc vaø söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân khaùc treân phaïm vi lieân tænh, lieân vuøng. Döï aùn quy hoaïch xaây döïng ñoâ thò, quy hoaïch ñieåm daân cö noâng thoân coù quy moâ lôùn. Döï aùn quy hoaïch phaùt trieån vuøng kinh teá troïng ñieåm. Döï aùn quy hoaïch toång hôïp löu vöïc soâng quy moâ lieân tænh. Caùc chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch, döï aùn ñaàu tö quy ñònh taïi khoaûn 1 vaø 2 cuûa ñieàu naøy chæ ñöôïc pheâ duyeät caáp pheùp ñaàu tö, caáp pheùp xaây döïng, caáp pheùp khai thaùc khoaùng saûn sau khi ñaõ ñöôïc cô quan quaûn lyù nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn thaåm ñònh baùo caùo ÑGMTCL, thaåm ñònh pheâ duyeät baùo caùo ÑTM theo quy ñònh taïi khoaûn 1 vaø 2 ñieàu 12 cuûa luaät naøy. Ñaùnh giaù moâi tröôøng chieán löôïc Theo Therivel vaø coäng söï, 1992, ÑGMTCL laø quaù trình ÑTM cuûa moät chính saùch, moät keá hoaïch, quy hoaïch hay moät chöông trình phaùt trieån vaø caùc phöông aùn thay theá moät caùch coù heä thoáng vaø toaøn dieän, laø vieäc chuaån bò moät baùo caùo veà caùc keát quaû ñaõ ñaùnh giaù vaø söû duïng chuùng cho vieäc ra quyeát ñònh moät caùch coù traùch nhieäm. Theo Sadler vaø Verheem, 1996, ÑGMTCL laø moät quaù trình ñaùnh giaù coù heä thoáng caùc haäu quaû moâi tröôøng cuûa moät chính saùch, moät keá hoaïch hay moät chöông trình phaùt trieån ñeå ñaûm baûo raèng caùc haäu quaû moâi tröôøng ñöôïc xeùt ñeán moät caùch ñaày ñuû vaø ñöôïc chuù yù moät caùch thích ñaùng ôû nhöõng böôùc thích hôïp sôùm nhaát trong quaù trình ra quyeát ñònh ngang haøng vôùi caùc caân nhaéc veà kinh teá xaõ hoäi. Theo Eddy Nierynck, 2000, ÑGMTCL laø moät quaù trình hoaït ñoäng chuyeân nghieä, nhaèm ñaûm baûo loàng gheùp ñaày ñuû caùc caân nhaéc moâi tröôøng vaøo trong giai ñoaïn thích hôïp sôùm nhaát cuûa phaùt trieån chính saùch, keá hoaïch hoaëc chöông trình, ngang haøng vôùi caùc caân nhaéc kinh teá – xaõ hoäi… Theo taøi lieäu “MT vaø QHTT theo höôùng PTBV” – TS.Tröông Maïnh Tieán, ñònh nghóa ÑGMTCL laø ÑTM ñöôïc thöïc hieän ñoái vôùi caùc QHTT, caùc chöông trình phaùt trieån daøi haïn cuûa moät quoác gia hoaëc cuûa moät vuøng laõnh thoå roäng lôùn, cuûa moät ngaønh saûn xuaát. Theo giaùo trình “Phaân Tích Heä Thoáng Moâi Tröôøng 2007” – TS.Cheá Ñình Lyù, ÑGMTCL ñöôïc thieát laäp nhaèm neâu ra caùc vaán ñeà moâi tröôøng ngoaøi caáp ñoä döï aùn, ôû caáp chieán löôïc cuûa caùc chính saùch vaø chöông trình cuûa ngaønh, noù taïo ra khung laøm vieäc cho vieäc hình thaønh döï aùn. Theo luaät BVMT (söûa ñoåi): ÑGMTCL laø vieäc xem xeùt, phaân tích, ñaùnh giaù veà moâi tröôøng ñoái vôùi caùc chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån quoác gia, ngaønh, vuøng laõnh thoå vaø caùc quy hoaïch, keá hoaïch phaùt trieån khaùc trong quaù trình thaåm ñònh, pheâ duyeät caùc chieán löôïc, quy hoaïch, keá hoaïch ñoù. Töø caùc ñònh nghóa treân cho thaáy, ÑGMTCL laø moät chuû ñeà raát ñöôïc nhieàu nhaø nghieân cöùu moâi tröôøng quan taâm vaø nhanh choáng trôû thaønh moät lónh vöïc nghieân cöùu chuyeân nghieäp. Kinh nghieäm vaø lyù luaän ngaøy caøng trôû neân phong phuù moät caùch nhanh choùng. Nhìn chung, ÑGMTCL cuûa moät QHTT nhaèm ñaûm baûo loàng gheùp ñaày ñuû caân nhaéc MT ngang haøng vôùi caân nhaéc kinh teá – xaõ hoäi ñeå ñaït muïc tieâu PTBV. Söï khaùc nhau giöõa ÑTM vaø ÑGMTCL: Theo TS.Tröông Maïnh Tieán, ÑTM vaø ÑGMTCL khaùc nhau nhö sau: Baûng 1-1: Söï khaùc nhau giöõa ÑTM vaø ÑGMTCL ÑTM ÑGMTCL - Coù quy moâ nhoû - Coù quy moâ roäng lôùn, coù tính chaát lieân ngaønh, lieân ñòa phöông, trong khoaûng thôøi gian daøi. - Ñaùnh giaù caùc taùc ñoäng cuï theå cuûa moät döï aùn. - Ñaùnh giaù vieäc xaây döïng quy hoaïch khoâng gian (quy hoaïch söû duïng ñaát, phaân boá caùc nguoàn taøi nguyeân – moâi tröôøng, ñaûm baûo chi tieâu kinh teá xaõ hoäi vaø töï nhieân moâi tröôøng). - Kieán nghò giaûm thieåu moâi tröôøng oâ nhieãm laø caùc giaûi phaùp phoøng choáng vaø xöû lyù oâ nhieãm moâi tröôøng cuï theå. - Kieán nghò giaûm thieåu oâ nhieãm moâi tröôøng laø caùc döï aùn quy hoaïch baûo veä moâi tröôøng, thieát laäp caùc chöông trình baûo veä moâi tröôøng. Muïc tieâu vaø yù nghóa cuûa ÑGMTCL: ÑGMTCL taïo neân cô sôû ñeå choïn loïc caùc phöôùng aùn thay theá cuûa döï aùn. ÑGMTCL caáp keá hoaïch cung caáp caùc chieán löôïc chaéc chaén ñeå löïa choïn caùc phöông aùn thay theá thích hôïp, xaùc ñònh nhöõng döõ lieäu thieáu vaø tieán haønh xem xeùt ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng ôû möùc döï aùn moät caùch reû hôn, nhanh hôn vaø thieát thöïc hôn. Ñoù laø quaù trình tieáp caän thöù baäc trong ÑTM. ÑGMTCL theo vuøng cung caáp toùm taét caùc taùc ñoäng cuûa toaøn theå caùc hoaït ñoäng cuûa moãi döï aùn ñöôïc thöïc hieän trong vuøng, ñieàu ñoù giuùp cho thaéng lôïi hôn trong ÑGMTCL ôû möùc keá hoaïch. ÑTM ôû möùc döï aùn khoù coù theå phaùt hieän caùc taùc ñoäng tích luyõ. Ñaùnh giaù tích luyõ tieán haønh phaân tích caùc haäu quaû moâi tröôøng khi moät vuøng naøo ñoù chòu söùc eùp cuûa caùc taùc ñoäng quaù khöù, hieän taïi vaø nhìn thaáy taùc ñoäng caû trong töông lai do caùc döï aùn taïo neân. Trong tröôøng hôïp naøy ÑGMTCL seõ giuùp naâng cao hieäu quaû cuûa caùc bieän phaùp giaûm thieåu cuûa caùc taùc ñoäng loaïi nhö vaäy (Khadka et al.,1996). Caùc thuaän lôïi vaø khoù khaên cuûa ÑGMTCL: Theo Barry Dalal – Clayton vaø Barry Dadler (1998), ÑGMTCL coù nhöõng thuaän lôïi vaø khoù khaên nhö sau: Thuaän lôïi: ÑGMTCL xuùc tieán ñaùnh giaù toång hôïp moâi tröôøng vaø xaây döïng cô cheá ra quyeát ñònh coù ñoä tin caäy. ÑGMTCL taïo ñieàu kieän ñeå xaây döïng keá hoaïch vaø chính saùch beàn vöõng veà maët moâi tröôøng. ÑGMTCL cung caáp nhieàu phöông aùn ñeå löïa choïn ôû caáp “chieán löôïc” hôn so vôùi caùc phöông aùn löïa choïn trong ÑTM caáp döï aùn truyeàn thoáng. ÑGMTCL cuûng coá vaø saép xeáp laïi ÑTM caáp döï aùn hôïp lyù hôn. Ôû nhöõng tröôøng hôïp thích hôïp, taùc ñoäng tích doàn (ñaëc bieät laø haäu quaû moâi tröôøng cuûa quy hoaïch phaùt trieån ngaønh, vuøng) vaø caùc thay ñoåi toaøn caàu ñöôïc nghieân cöùu moät caùch töông xöùng. Phaùt huy hieäu quaû cuûa theå cheá ÑGMTCL ñeå ngaên ngöøa oâ nhieãm (ñaëc bieät laø khi ÑTM caàn ñeán kyõ naêng, kinh phí nhöng naêng löïc thöïc hieän bò haïn cheá) coù theå boû qua ÑTM caáp döï aùn. ÑGMTCL cung caáp moät cô cheá ñeå coäng ñoàng tham gia trao ñoåi veà tính beàn vöõng cuûa chieán löôïc ôû moät möùc ñoä thích hôïp. Khoù khaên: Caàn moät theå cheá veà ÑGMTCL roõ raøng ñeå trao ñoåi giöõa caùc ngaønh moät caùch deã daøng vaø coù hieäu quaû; caân nhaéc caùc vaán ñeà MT trong caùc böôùc hình thaønh, ñaùnh giaù vaø thöïc hieän caùc chính saùch, keá hoaïch, chöông trình moät caùch coù hieäu quaû vaø caân nhaéc MT coù vai troø töông xöùng trong vieäc ra quyeát ñònh. Ñoøi hoûi nhöõng kieán thöùc nhaát ñònh veà ÑGMTCL trong noäi boä caùc cô quan nhaø nöôùc, tö nhaân. ÑGMTCL laø moät coâng cuï coù giaù trò gaén keát chính saùch moâi tröôøng vôùi chính saùch kinh teá xaõ hoäi trong giai ñoaïn hoaïch ñònh chính saùch. PHÖÔNG PHAÙP ÑGMTCL Quan ñieåm ÑGMTCL: Trong moät ÑGMTCL thuoäc baát kyø ngaønh naøo cuõng ñeàu höôùng tôùi muïc tieâu PTBV. ÑGMTCL taïo ñieàu kieän xaùc ñònh taùc ñoäng cuûa caùc chieán löôïc veà PTBV bôûi vì ÑGMTCL laø moät quaù trình coù giaù trò tieàm naêng cho vieäc öùng duïng caùc caân nhaéc coù tính beàn vöõng vaøo quaù trình hình thaønh hoaëc xem xeùt laïi caùc chính saùch, keá hoaïch vaø chöông trình phaùt trieån. Sadler vaø Verheem neâu ra raèng khi ñöôïc öùng duïng coù heä thoáng ÑGMTCL coù theå trôû thaønh moät vectô chuyeån töø tieâu chuaån ñeán chöông trình haønh ñoäng coù tính beàn vöõng ñeå BVMT. Baèng thöïc tieãn vaø phaân tích lyù luaän, Glasson (1995) ñaõ trình baøy hai heä thoáng moâ hình, ñoù laø heä thoáng töø döôùi leân vaø heä thoáng töø treân xuoáng: Heä thoáng töø döôùi leân baét ñaàu töø vieäc ÑTM cuûa caùc döï aùn, tieán ñeán ÑGMTCL ôû möùc ñoä chöông trình, keá hoaïch vaø chính saùch ñeå cuoái cuøng ñaït ñöôïc muïc tieâu PTBV. Heä thoáng naøy ñöôïc duøng phoå bieán treân Theá Giôùi, ôû Vieät Nam môùi döøng laïi ôû möùc döï aùn. Noùi chung heä thoáng naøy toû ra ít hieäu quaû (Khadka et al.,1996). Heä thoáng töø treân xuoáng ñöôïc moâ taû nhö sau: (theo Khadka etal.,1996) Ñaàu tieân laø muïc tieâu cho PTBV. Trong thöïc teá caàn döïa vaøo caùc muïc tieâu cuï theå cuûa PTBV ñaõ trình baøy ôû treân. Tuyø theo tính chaát cuûa caùc chính saùch, keá hoaïch vaø chöông trình cuõng coù theå xaây döïng caùc muïc tieâu PTBV cuï theå treân cô sôû tham khaûo caùc nguyeân taéc phaùt trieån du lòch beàn vöõng. Trình baøy taát caû caùc ñoøi hoûi cuï theå veà PTBV. Tieán haønh ñaùnh giaù chieán löôïc cuûa caùc chính saùch, keá hoaïch vaø chöông trình löïa choïn vaø phaûi ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu ñaõ neâu treân. Löïa choïn caùc phöông aùn ñaõ ñaùnh giaù laø beàn vöõng nhaát. Thöïc hieän ÑGMTCL cho moãi döï aùn. Thieát keá chöông trình giaùm saùt vaø ñaùnh giaù cho taát caû caùc böôùc. Quy trình ÑGMTCL: Goàm 4 böôùc: Böôùc 1: Nghieân cöùu hieän traïng moâi tröôøng (moâi tröôøng neàn). Thu thaäp ñaày ñuû caùc soá lieäu ñeå ñaùnh giaù ñöôïc hieän traïng moâi tröôøng. Böôùc 2: Toùm taét moâ taû quy hoaïch phaùt trieån. QH söû duïng ñaát QH söû duïng taøi nguyeân nöôùc QH söû duïng taøi nguyeân khoaùng saûn QH söû duïng taøi nguyeân sinh vaät Phaùt trieån noâng, laâm, ngö nghieäp Phaùt trieån caùc ngaønh coâng nghieäp Phaùt trieån du lòch Phaùt trieån caùc keát caáu haï taàng Phaùt trieån daân soá Phaùt trieån ñoâ thò Phaùt trieån caùc khu, ñieåm tuyeán daân cö noâng thoân Quy hoaïch baûo toàn thieân nhieân, di tích lòch söû, vaên hoaù. Böôùc 3: Döï baùo ñaùnh giaù vaø phaân tích moâi tröôøng Döï baùo taùc ñoäng moâi tröôøng Döï baùo bieán ñoåi cuûa caùc ñieàu kieän moâi tröôøng Phaân tích moâi tröôøng: Phaân chia caùc ñôn vò khoâng gian ñeå phaân tích Xaùc ñònh caùc vaán ñeà quan troïng vaø caùc khu vöïc ruûi ro Phaân tích caùc moái quan heä qua laïi giöõa phaùt trieån vaø moâi tröôøng. Böôùc 4: Xaây döïng quy hoaïch BVMT vaø thieát laäp caùc chöông trình BVMT. Xaùc ñònh caùc öu tieân ñoái vôùi moãi ñôn vò phaân tích Söûa ñoåi, boå sung, ñieàu chænh caùc QHTT Cung caáp boä soá lieäu toaøn dieän vaø coù heä thoáng veà MT. Noäi dung ÑGMTCL: (theo luaät baûo veä moâi tröôøng söûa ñoåi) Moâ taû chi tieát caùc döï aùn coù lieân quan ñeán MT. Moâ taû hieän traïng caùc thaønh phaàn MT töï nhieân vaø caùc yeáu toá kinh teá, xaõ hoäi lieân quan trong vuøng thuoäc phaïm vi cuûa döï aùn vaø vuøng keá caän. Ñaùnh giaù hieän traïng oâ nhieãm MT, suy thoaùi MT vaø söùc chòu taûi cuûa MT trong vuøng thuoäc phaïm vi cuûa döï aùn vaø vuøng keá caän. Döï baùo dieãn bieán cuûa caùc thaønh phaàn MT töï nhieân vaø caùc yeáu toá kinh teá, xaõ hoäi khi döï aùn ñöôïc thöïc hieän. Ñeà xuaát höôùng giaûi quyeát caùc vaán ñeà MT trong quaù trình thöïc hieän döï aùn. Ñeà xuaát QH xaây döïng caùc coâng trình XLCT taäp trung, caùc traïm quan traéc MT. CAÙC CAÊN CÖÙ PHAÙP LYÙ ÑGMTCL Luaät cô sôû: Hieán phaùp nöôùc CHXHCN Vieät Nam naêm 1992 quy ñònh: caùc cô quan nhaø nöôùc, ñôn vò vuõ trang, toå chöùc kinh teá, toå chöùc xaõ hoäi, moïi caù nhaân phaûi thöïc hieän caùc qui ñònh cuûa Nhaø nöôùc veà vieäc söû duïng hôïp lyù TNTN vaø MT. Nghieâm caám moïi haønh ñoäng laøm suy kieät taøi nguyeân vaø huyû hoaïi MT (Ñieàu 29). Luaät BVMT ñöôïc Quoác Hoäi thoâng qua ngaøy 27/12/1993 vaø chuû tòch nöôùc kyù saéc leänh ban haønh ngaøy 10/01/1994. Luaät ñaõ cuï theå hoaù ñieàu 29 cuûa Hieán phaùp, coù muïc tieâu laø: Naâng cao hieäu löïc quaûn lyù Nhaø nöôùc vaø traùch nhieäm cuûa chính quyeàn caùc caáp, caùc cô quan Nhaø nöôùc, caùc toå chöùc kinh teá, caùc toå chöùc xaõ hoäi, caùc ñôn vò vuõ trang nhaân daân vaø moïi caù nhaân trong vieäc BVMT nhaèm baûo veä söùc khoûe nhaân daân, baûo ñaûm quyeàn con ngöôøi ñöôïc soáng trong MT trong laønh, phuïc vuï söï nghieäp phaùt trieån laâu beàn cuûa ñaát nöôùc, goùp phaàn BVMT khu vöïc vaø toaøn caàu. Ñieàu 37 chöông 4 qui ñònh: Veà chieán löôïc, chính saùch BVMT, keá hoaïch BVMT. Caùc luaät chuyeân ngaønh: Luaät baûo veä söùc khoeû nhaân daân (naêm 1989) xaùc ñònh söùc khoeû nhaân daân laø muïc tieâu, laø nhaân toá quan troïng trong vieäc phaùt trieån kinh teá, vaên hoaù, xaõ hoäi vaø baûo veä Toå quoác. Coâng daân coù quyeàn ñöôïc baûo veä söùc khoeû, nghæ ngôi, giaûi trí, reøn luyeän thaân theå, ñöôïc baûo ñaûm veä sinh trong lao ñoäng, veä sinh dinh döôõng, veä sinh moâi tröôøng soáng vaø ñöôïc phuïc vuï veà chuyeân moân y teá (Ñieàu 1). Luaät ñaát ñai (naêm 1993) xaùc ñònh ñaát ñai laø nguoàn taøi nguyeân coù giaù trò, laø phöông tieän saûn xuaát vaø laø thaønh phaàn quan troïng cuûa moâi tröôøng. Ngöôøi söû duïng ñaát coù traùch nhieäm baûo veä, caûi thieän vaø söû duïng ñaát hieäu quaû vaø hôïp lyù (Ñieàu 4), coù traùch nhieäm tuaân thuû caùc qui ñònh lieân quan tôùi BVMT (Ñieàu 79). Luaät khoaùng saûn (naêm 1996) xaùc ñònh khoaùng saûn laø taøi nguyeân haàu heát khoâng taùi taïo ñöôïc, laø taøi saûn quan troïng phaûi ñöôïc quaûn lyù, baûo veä, khai thaùc, söû duïng hôïp lyù, tieát kieäm vaø coù hieäu quaû nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu CNH – HÑH ñaát nöôùc, PTBV kinh teá – xaõ hoäi tröôùc maét vaø laâu daøi. Caùc toå chöùc, caù nhaân hoaït ñoäng khoaùng saûn phaûi coù traùch nhieäm baûo veä, phuïc hoài MT (Ñieàu 16 vaø 33). Luaät taøi nguyeân nöôùc (naêm 1998) xaùc ñònh nöôùc laø taøi nguyeân ñaëc bieät quan troïng, laø thaønh phaàn thieát yeáu cuûa cuoäc soáng vaø moâi tröôøng, quyeát ñònh söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. Luaät qui ñònh vieäc khai thaùc, söû duïng, baûo veä vaø quaûn lyù toaøn boä taøi nguyeân nöôùc, ngaên ngöøa, phoøng choáng nhöõng hoaït ñoäng laøm oâ nhieãm nöôùc, suy thoaùi, caïn kieät nguoàn nöôùc, ñoàng thôøi qui ñònh traùch nhieäm cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân khi khai thaùc vaø söû duïng taøi nguyeân nöôùc phuïc vuï caùc muïc ñích saûn xuaát vaø sinh hoaït. Luaät ñaát ñai (naêm 2003) Luaät xaây döïng (naêm 2003) Caùc vaên baûn phaùp qui döôùi luaät: Nghò ñònh 175/CP veà höôùng daãn thöïc hieän BVMT. Nghò ñònh 26/CP qui ñònh xöû phaït vi phaïm haønh chaùnh veà BVMT Quyeát ñònh soá 2929 – QÑ/TTg cuûa Boä tröôûng Boä KHCN&MT veà vieäc aùp duïng tieâu chuaån Vieät Nam veà moâi tröôøng. Chæ thò soá 36 – CT/TW ngaøy 26/06/2001 cuûa Boä Chính trò veà “Taêng cöôøng coâng taùc BVMT trong thôøi kyø CNH – HÑH ñaát nöôùc”. Quyeát ñònh soá 152/1999/QÑ – TTg cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc pheâ duyeät Chieán löôïc quaûn lyù CTR taïi caùc ñoâ thò vaø KCN Vieät Nam ñeán naêm 2020. Chieán löôïc BVMT Quoác gia ñeán naêm 2010 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2020. Keøm theo quyeát ñònh naøy laø danh muïc 36 chöông trình, keá hoaïch, ñeà aùn vaø döï aùn öu tieân caáp Quoác gia veà BVMT theo quyeát ñònh soá 256/2003/QÑ – TTg ngaøy 02/12/2003 cuûa Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät. Quyeát ñònh soá 2575/1999/QÑ – BYT cuûa Boä tröôûng Boä y teá veà vieäc ban haønh quy cheá quaûn lyù chaát thaûi y teá. Nghò quyeát soá 41 – NQ/TW cuûa Boä chính trò ngaøy 15/11/2004 veà BVMT trong thôøi kyø ñaåy maïnh CNH – HÑH ñaát nöôùc, trong ñoù ñeà ra quan ñieåm ñaàu tö cho BVMT laø ñaàu tö cho PTBV. Caùc thoâng baùo, quyeát ñònh, coâng vaên lieân quan ñeán baûn quy hoaïch: Thoâng baùo soá 198/TB-VPCP, ngaøy 18/10/2004, thoâng baùo yù kieán keát luaän cuûa Phoù Thuû Töôùng thöôøng tröïc Nguyeãn Taán Duõng veà Ñònh höôùng QH chung Vònh Vaân Phong vaø QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong ñeán naêm 2010 vaø ñònh höôùng ñeán naêm 2020. Thoâng baùo soá 53/TB-VPCP, ngaøy 17/04/2003, thoâng baùo yù kieán keát luaän cuûa Phoù Thuû Töôùng thöôøng tröïc Nguyeãn Taán Duõng veà QH phaùt trieån khu vöïc Vònh Cam Ranh vaø khu vöïc Vònh Vaân Phong, tænh Khaùnh Hoøa. Quyeát ñònh soá 301/QÑ-TTg ngaøy 22/04/2002 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà vieäc pheâ duyeät ñònh höôùng QH xaây döïng khu KTTH Vaân Phong ñeán naêm 2020. Coâng vaên soá 5919/VPCP-CN, ngaøy 28/11/2003 cuûa vaên phoøng Chính phuû veà vieäc chuû tröông xaây döïng Vònh Vaân Phong - Khaùnh Hoøa. Quyeát ñònh soá 882/QÑ-BXD cuûa Boä Xaây Döïng veà vieäc pheâ duyeät nhieäm vuï döï aùn ñònh höôùng QH chung xaây döïng khu KTTH Vaân Phong – Khaùnh Hoøa. Coâng vaên soá 3710/VPCP-KTTH, ngaøy 01/08/2003 cuûa vaên phoøng Chính phuû veà vieäc xaây döïng toång kho xaêng daàu taïi Vònh Vaân Phong – tænh Khaùnh Hoøa. Coâng vaên soá 3711/VPCP-KTTH, ngaøy 01/08/2003 cuûa vaên phoøng Chính phuû veà vieäc QH phaùt trieån du lòch khu vöïc Vaân Phong – Ñaïi Laõnh. Coâng vaên soá 488/TB-UB, ngaøy 13/11/2003 cuûa UBND tænh Khaùnh Hoøa veà vieäc thoâng baùo cuûa UBND tænh Khaùnh Hoøa thoâng qua laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vònh Vaân Phong. Coâng vaên soá 2432/GTVT-KHÑT, ngaøy 09/06/2003 cuûa Boä Giao Thoâng Vaän Taûi veà vieäc xin pheâ duyeät QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa. Coâng vaên soá 4511/GTVT-KHÑT, ngaøy 08/10/2003 cuûa Boä Giao Thoâng Vaän Taûi veà vieäc giaûi trình, boå sung noäi dung QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong. Coâng vaên soá 1807/CHHVN-KHÑT, ngaøy 13/11/2003 cuûa Cuïc Haøng Haûi Vieät Nam Boä Giao Thoâng Vaän Taûi veà vieäc goùp yù ñeà aùn laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vaân Phong – Khaùnh Hoøa ñeán naêm 2020. Coâng vaên soá 5391/CHHVN-KHÑT, ngaøy 11/09/2003 cuûa Boä Giao Thoâng Vaän Taûi veà vieäc goùp yù ñeà aùn laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vaân Phong – Khaùnh Hoøa. Coâng vaên soá 817/TCDL-KHÑT, ngaøy 30/06/2003 cuûa Toång Cuïc Du Lòch veà vieäc pheâ duyeät QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa. Coâng vaên soá 1490/TCDL-KHÑT, ngaøy 30/06/2003 cuûa Toång Cuïc Du Lòch veà vieäc ñieàu chænh QH chung Vaân Phong – Khaùnh Hoøa. Coâng vaên soá 3508 BKH/VCLPT, ngaøy 13/06/2003 cuûa Boä Keá Hoaïch Vaø Ñaàu Tö veà vieäc goùp yù kieán chuû tröông thaønh laäp toång kho xaêng daàu taïi khu vöïc Vaân Phong. Coâng vaên soá 4056 BKH/VPTÑ, ngaøy 08/07/2003 cuûa Boä Keá Hoaïch Vaø Ñaàu Tö veà vieäc ñeà nghò coù yù kieán goùp yù veà QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa. Coâng vaên soá 2928/TS-KHTC, ngaøy 21/11/2003 cuûa Boä Thuûy Saûn veà vieäc goùp yù ñieàu chænh ñònh höôùng QH chung Vònh Vaân Phong–Khaùnh Hoøa ñeán naêm 2020. Coâng vaên soá 1836/TM-ÑT, ngaøy 29/04/2003 cuûa Boä Thöông Maïi veà vieäc xin chuû tröông xaây döïng toång kho xaêng daàu taïi Vònh Vaân Phong. Coâng vaên soá 2440/TM-ÑT, ngaøy 06/06/2003 cuûa Boä Thöông Maïi veà vieäc goùp yù kieán QH xaây döïng toång kho xaêng daàu taïi Vònh Vaân Phong. Coâng vaên soá 5275/TM-ÑT, ngaøy 18/11/2003 cuûa Boä Thöông Maïi veà vieäc goùp yù kieán ñoà aùn laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vaân Phong – Khaùnh Hoøa ñeán naêm 2003. Coâng vaên soá 1529/BTNMT-VP, ngaøy 02/07/2003 cuûa Boä Taøi Nguyeân Moâi Tröôøng veà vieäc goùp yù QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa. Coâng vaên soá 3478/BTNMT-KHCN, ngaøy 26/11/2003 cuûa Boä Taøi Nguyeân Moâi Tröôøng veà vieäc goùp yù ñoà aùn laäp QH chung xaây döïng khu KTTH Vònh Vaân Phong ñeán naêm 2020. Coâng vaên soá 1145/BXD-KTQH, ngaøy 04/07/2003 cuûa Boä Xaây Döïng veà vieäc goùp yù QH chi tieát caûng TCQT Vaân Phong – Khaùnh Hoøa. Chöông 2 TOÅNG QUAN VEÀ KHU KINH TEÁ TOÅNG HÔÏP VÒNH VAÂN PHONG ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN Vò trí ñòa lyù: Vònh Vaân Phong coù toïa ñoä ñòa lyù: 12015’÷12050’ Vó Ñoä Baéc vaø 109010’÷109025’ Kinh Ñoä Ñoâng: Phía Baéc giaùp Tænh Phuù Yeân Phía Nam giaùp Hoøn Heøo Phía Ñoâng giaùp Bieån Ñoâng Phía Taây giaùp caùc xaõ mieàn nuùi cuûa 2 Huyeän Ninh Hoøa vaø Vaïn Ninh. Vònh Vaân Phong thuoäc Tænh Khaùnh Hoøa, caùch Thaønh phoá Nha Trang 50 Km veà phía Nam. Ñaây laø moät vuøng vònh phong phuù, coù heä sinh thaùi ña daïng: röøng nhieät ñôùi, röøng ngaäp maën; ñoäng thöïc vaät bieån noâng ven bôø, bôø bieån, baõi bieån vaø nhieàu coàn caùt; ñaëc bieät coù heä thoáng ñaûo, baùn ñaûo coù caûnh quan ñeïp vaø haáp daãn; laø khu vöïc coù vònh saâu vaø kín gioù. Ñòa hình: Ñòa hình ñaát lieàn: bao goàm moät phaàn khu vöïc Huyeän Ninh Hoaø vaø moät phaàn Huyeän Vaïn Ninh, ñòa hình ñaàm laày coù daïng cöûa soâng vaø ruoäng canh taùc chaïy doïc theo ñöôøng saét vaø Quoác Loä 1A. Khu vöïc ñaàm laày coù ñoä cao thaáp, truõng, quanh naêm ngaäp nöôùc, neàn ñaát yeáu. Khu vöïc naøy laø caùc ruoäng nuoâi toâm hoaëc caùc ñaàm: Ñaàm Moân, Ñaàm Nha Phu vaø caùc cöûa soâng. Khu vöïc ruoäng muoái neàn thaáp truõng. Khu vöïc ruoäng luùa canh taùc hoaëc caùc khu daân cö coù cao ñoä töø 1.5 – 20 m laø ñaát thuaän lôïi cho xaây döïng, neàn ñaát chòu taûi toát, xen keõ caùc nuùi nhoâ ra bieån, ñaù bieán chaát hay ñaù voâi bò phong hoaù. Ñòa hình bôø ñaûo hoaëc baùn ñaûo: goàm caùc ñaûo trong vònh, caùc ñaù traàm tích bieán chaát phuû leân treân laø lôùp thöïc vaät daøy vaø ñaát ñaù Felalit. Bao quanh ñaûo coù caùc daûi san hoâ meàm khaù roäng. Xen keõ laø caùc baõi caùt keùo daøi doïc bôø, khaù yeân soùng thuaän tieän cho baõi taém. Daïng ñòa hình tích tuï Aluvi bieån treân caùc baõi boài coå: laø caùc baõi boài ñöôïc caùc soâng töø phía Taây mang veà. Caùc baõi naøy daøi haøng traêm meùt goàm ñaát caùt pha hoaëc ñaát phuø sa coù chöùa voû xaùc sinh vaät. Ôû caùc cöûa soâng laø daûi thöïc vaät ngaäp maën. Ñòa hình ven bôø vaø ñaùy vònh: Vuøng ven bôø ñöôïc che chaén caùc daõy nuùi nhaát laø khu vöïc phía Baéc, caùc baõi caùt thoaûi daàn. Ñaùy vònh do söï bieán ñoåi ñòa chaát töøng khu vöïc coù ñoä noâng saâu khaùc nhau. Theo taøi lieäu nghieân cöùu ñòa chaát, ñòa maïo phuïc vuï phaùt trieån du lòch Vaân Phong – Ñaïi Laõnh cuûa TS.Laïi Huy Vaên chuû bieân 1997: Vuïng Beán Goäi saâu: < -20m Vònh Vaân Phong saâu: - 20 ÷ - 30m Vuïng Laïch Coå Coø vaø Cöûa Beù saâu: < - 20m Khí haäu: Vònh Vaân Phong coù khí haäu ñaëc tröng raát roõ reät so vôùi tænh Khaùnh Hoaø, do coù yeáu toá ñòa hình ñaát lieàn vaø vuøng vònh che chaén. Coù ñoä aåm vaø cheá ñoä möa thaáp nhaát tænh Khaùnh Hoaø. Nhieät ñoä khoâng khí: Nhieät ñoä khoâng khí trung bình naêm: 26.5 0C Nhieät ñoä khoâng khí thaáp nhaát: 15.8 0C (1984) Nhieät ñoä khoâng khí cao nhaát: 37.9 0C (8/1976) Löôïng möa: Toång löôïng möa trung bình naêm: 1,100 – 1,300 mm/naêm Löôïng möa naêm cao nhaát: 2,154.6 mm (1981) Löôïng möa naêm ít nhaát: 618.7 mm (1982) Löôïng möa taäp trung vaøo caùc thaùng 9, 10, 11. Caùc thaùng coøn laïi (12 – 8 naêm sau) laø muøa khoâ Soá ngaøy möa trung bình trong naêm: 73 ngaøy, thaùng coù möa nhieàu nhaát laø 22 ngaøy, thaùng ít nhaát laø thaùng khoâng coù ngaøy möa. Ñoä aåm Ñoä aåm trung bình nhieàu naêm laø 80% Ñoä aåm trung bình töø thaùng 8 ñeán thaùng 12 laø 83% Ñoä aåm trung bình töø thaùng 3 ñeán thaùng 7 laø 77% Caùc thaùng coù ñoä aåm thaáp nhaát laø thaùng 6 vaø thaùng 7: Ñoä aåm < 50% coù 2 ngaøy Ñoä aåm < 55% chieám khoaûng 15 – 20 ngaøy Naéng: Toång soá giôø naéng trung bình naêm 2500 giôø/naêm. Thaùng naéng cao nhaát 300,8 giôø. Thaùng naéng thaáp nhaát 52.8 giôø (thaùng 12/1995). Ñaây laø khu vöïc coù soá giôø naéng cao thöù hai so vôùi caû nöôùc (sau Phan Rang) Gioù: Mang ñaëc tröng cheá ñoä nhieät ñôùi gioù muøa Gioù muøa Ñoâng Baéc thònh haønh töø thaùng 11 naêm tröôùc ñeán thaùng 3 naêm sau. Gioù muøa Taây Nam thònh haønh töø thaùng 6 ñeán thaùng 9, thöôøng khoâ noùng, keùo daøi 5 – 7 ngaøy, toác ñoä gioù ñaït 10 m/s. Tuy nhieân yeáu toá ñòa hình chi phoái khu vöïc naøy coù gioù Tu Boâng höôùng Taây Baéc ra phía bieån keøm theo tieát trôøi maùt meû hôn. Baõo: Khu vöïc Vònh Vaân Phong ít chòu aûnh höôûng cuûa baõo do caùc daõy nuùi vaø caùc ñaûo che chaén. Soá côn baõo trung bình naêm laø 0.75 côn/naêm, baõo thöôøng gaây ra gioù maïnh ôû vuøng ven bieån, möa lôùn ôû ñaàu nguoàn caùc soâng gaây ra tình traïng ngaäp luït ôû ñoàng baèng vaø xoùi lôû bôø bieån. Toác ñoä gioù maïnh nhaát 30 m/s (thaùng 3/1993) Gioâng: Toång soá ngaøy coù gioâng trong naêm khoaûng 30 – 40 ngaøy, thöôøng xuyeân xuaát hieän vaøo thaùng 5 – 9 (trung bình töø 6 – 10 ngaøy/thaùng) Söông muø: Trong khu vöïc chæ coù caùc laøn söông nheï vaøo buoåi saùng, thöôøng coù vaøo thaùng 12, thaùng 1, thaùng 2, ít aûnh höôûng ñeán caùc hoaït ñoäng treân bieån vaø du lòch. Nhaän xeùt chung: Ñaëc tröng khí haäu khu vöïc Vònh Vaân Phong thuaän lôïi cho phaùt trieån kinh teá vaø du lòch, nhaát laø thuaän lôïi cho vieäc nuoâi troàng thuyû saûn. Ñaëc ñieåm thuyû vaên: Moãi khu vöïc thuoäc Vònh Vaân Phong chòu aûnh höôûng cuûa cheá ñoä thuyû vaên khaùc nhau Khu Vöïc Huyeän Vaïn Ninh: Soâng Ñoàng Ñieàn: Baét nguoàn töø ñænh cao 806 m, thöôïng nguoàn laø suoái Bình Trung chaûy theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam qua caùc xaõ Vaïn Bình, Vaïn Phuù vaø ñoå ra Bieån Ñoâng taïi xaõ Vaïn Thaéng. Soâng Ñoàng Ñieàn coù löu vöïc nhoû, thaûm phuû ngheøo naøn, khaû naêng ñieàu tieát nöôùc trong löu vöïc keùm, nguoàn nöôùc trong löu vöïc soâng so vôùi Soâng Caùi Nha Trang, Soâng Caùi Ninh Hoaø vaø Soâng Toâ Haïp ít hôn nhieàu, taïi ñieåm cöûa ra cuûa soâng coù ñaëc tröng sau: dieän tích löu vöïc: F = 83 km2 chieàu daøi soâng: L = 15 km ñoä doác loøng soâng: i = 13.2‰ Aûnh höôûng cuûa maën vaøo soâng khoâng saâu khoaûng 3 km (haï löu ñaäp Phu Hoäi coøn goïi laø ñaäp Ñoàng Döôùi) Ñaëc tröng doøng chaûy naêm: löôïng möa bình quaân naêm 1615 mm , löu löôïng trung bình 1.94 m3/s, moâ ñun doøng chaûy 23.4 l/s/km2. Khoái löôïng nöôùc 61.176.106 m3. Löu löôïng theo thieát keá öùng vôùi taàng suaát: Q (m3/s) = 1.85 vôùi p = 50% " W = 58.34.106 Q (m3/s) = 1.43 vôùi p = 75% " W = 45.1.106 Q (m3/s) = 0.96 vôùi p = 95% " W = 30.27.106 Caùc coâng trình thuyû lôïi treân soâng: Ñaäp daâng Ñoàng Ñieàn töôùi 500 ha, thieát keá 900 ha. Ñaäp daâng Phuù Hoäi töôùi vaø ngaên maën, töôùi 165 ha, thieát keá 300 ha. Thoaùt luõ cöûa soâng: do röøng bò phaù huyû, beà maët löu vöïc bò xoùi moøn deã sinh luõ queùt. Khi luõ veà ñeán haï löu khoâng thoaùt nhanh ñöôïc vì hieän nay cöûu soâng ñang bò laán chieám laøm ñìa toâm, bôø ñìa quaù cao, loøng soâng daàn._. bò thu heïp caûn trôû khaû naêng thoaùt luõ vuøng cöûa soâng gaây uùng ngaäp vuøng ñìa xung quanh. Nhöõng khu vöïc naøy khi coù luõ nguoàn veà laøm ngaäp nöôùc 3 ngaøy sau nöôùc môùi ruùt heát (bình thöôøng khoâng coù ñìa toâm thì 1 ngaøy nöôùc seõ ruùt heát). Do vaäy caàn coù quy hoaïch caùc cöûa soâng thoaùt luõ, thoâng thoaùng ñeå nöôùc ñöôïc thoaùt nhanh, ñoàng thôøi taêng maët phuû baèng caùch troàng röøng ñaàu nguoàn. Soâng Caïn: Baét nguoàn töø Hoøn Doâng, Hoøn Giao vôùi ñoä cao 840 m, chaûy theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam laø ranh giôùi giöõa hai xaõ Vaïn Phöôùc vaø Vaïn Long ñoå ra bieån taïi Haûi Trieàu. Vôùi chieàu daøi 14 km, dieän tích löu vöïc 86 km2, chieàu roäng bình quaân löu vöïc 8.6 km. Soâng coù nöôùc quanh naêm. Hieän taïi coù 3 coâng trình thuyû lôïi: ñaäp Soå, ñaäp Suoái Song, ñaäp Haûi Trieàu töôùi cho 340 ha luùa 2 vuï. Soâng Hieàn Löông: Baét nguoàn töø daõy nuùi cao phía Taây giaùp Huyeän Soâng Hinh (tænh Phuù Yeân) vôùi ñoä cao 1200 m, chaûy theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam qua xaõ Vaïn Phuù vaø Vaïn Long roài ñoå ra bieån Ñoâng. Soâng Hieàn Löông coù chieàu daøi 18 km, dieän tích löu vöïc 154 km2, chieàu roäng trung bình löu vöïc 8.6 km. Soâng quanh naêm coù nöôùc vaø coù 2 ñaäp laø ñaäp Vónh Hueà, ñaäp Suoái Reã duøng töôùi cho hôn 500 ha luùa vaø hoa maøu cuûa 2 xaõ: Vaïn Phuù vaø Vaïn Long. Khu Vöïc Huyeän Ninh Hoaø: Soâng Caùi Ninh Hoaø: Baét nguoàn töø ñænh Chö Hu cao 1300 m (thuoäc daõy Voïng Phu – Ñeøo Caû) chaûy theo höôùng Baéc Nam, khi caùch Duïc Myõ 500 m veà phía haï löu soâng nhaän theâm nöôùc ôû Suoái Traâu laø caùc phuï löu khaù lôùn naèm beân phaûi, khi ñeán Phuù Myõ höôùng chaûy leäch sang höôùng Ñoâng – Taây caùch thò traán Ninh Hoaø 1 km veà phía Taây soâng nhaän theâm nöôùc cuûa soâng Ñaù Baøn baét nguoàn töø nuùi Ñaù Ñen cao 115 m chaûy theo höôùng Baéc Nam coù chieàu daøi 37 km, dieän tích löu vöïc 358 km2. Phuï löu suoái Taân laâm daøi 30 km baét nguoàn töø nuùi cao 760 m, chaûy theo höôùng Taây Baéc – Ñoâng Nam. Caùc phuï löu naøy hôïp vôùi soâng chính ôû haï löu taïo thaønh soâng Caùi Ninh Hoaø coù daïng hình quaït chaûy vaøo Ñaàm Nha Phu taïi cöûa soâng Haø Lieân neân aûnh höôûng cuûa trieàu khoâng saâu khoaûng 8.5 km taïi haï löu Ñaäp Beán Baép. Caùc thoâng soá ñaëc tröng cuûa soâng Caùi Ninh Hoaø: Cao ñoä nguoàn h = 1300 m Dieän tích löu vöïc F = 964 km2 Chieàu daøi soâng l = 49 km Toång löôïng möa chuaån trung bình treân löu vöïc X0 = 1440 mm Löôïng boác hôi trung bình laø 740 mm Ñoä saâu doøng chaûy chuaån bình quaân löu vöïc Yo = 913 mm Moâ ñun doøng chaûy Mo = 29.01 l/s/km2 Heä soá doøng chaûy k = 0.63 Ñoä doác loøng soâng i = 2.45 % Löu löôïng trung bình Qo = 12.36 m3/s Toång löôïng doøng chaûy trung bình naêm W = 675.106 m3 Soâng Caùi Ninh Hoaø laø soâng lôùn thöù hai sau soâng Caùi Nha Trang, soâng coù khaû naêng thuyû ñieän nhö thaùc Ea Kroâng Rua vôùi coâng suaát khoaûng 22.000KW. Hieän taïi ñaõ xaây döïng hai hoà chöùa nöôùc laø hoà Dö Baøn (treân soâng Ñaù Baøn) vaø hoà Suoái Traàu (treân soâng Suoái Traàu), ngoaøi ra coøn coù 3 ñaäp daâng: Ñaäp Caùi (xaõ Ninh Xuaân), Ñaäp Chò Tröø (thò traán Ninh Hoaø), Ñaäp Beán Baép (xaõ Ninh Giang). Baûng 2-1: Doøng chaûy bình quaân nhieàu naêm theo taàn suaát thieát keá P (%) 50 75 95 Q (m3/s) 11.96 9.59 6.83 W (106 m3) 337.22 302.47 215.42 Doøng chaûy Soâng Caùi Ninh Hoaø phuï thuoäc vaøo muøa möa vaø phaân ra thaønh 2 muøa roõ reät: Muøa khoâ:(töø thaùng 1 ñeán thaùng 8) doøng chaûy ít, thaùng 5 vaø thaùng 6 coù möa tieåu maõn nhöng löôïng möa khoâng ñaùng keå, löu löôïng muøa khoâ thaáp nhaát laø 1.11 m3/s neân muøa khoâ thöôøng gaây haïn haùn. Muøa möa: (töø thaùng 9 ñeán thaùng 12) chuû yeáu taäp trung vaøo thaùng 10 vaø thaùng 11, löu löôïng nöôùc chieám 70¸80% toång löôïng nöôùc vì vaäy muøa möa thöôøng gaây ra luõ luït. Chính vì theá vieäc xaây döïng caùc coâng trình thuyû lôïi treân soâng ñeå ñieàu tieát löu löôïng nöôùc cho caùc muøa, giaûm möùc aûnh höôûng do luõ gaây ra laø söï caàn thieát. Hieän taïi treân soâng coù 3 hoà chöùa nöôùc laø: Hoà Ñaù Baøn, Hoà Suoái Traàu vaø Hoà Suoái Sim vôùi toång löu löôïng laø 86.6 trieäu m3; coù 12 ñaäp daâng, dieän tích 13630 ha, trong ñoù 637 ha luùa nhöng thöïc teá chæ môùi coù 6284 ha. Nguoàn nöôùc naøy coøn cung caáp cho coâng nghieäp, nuoâi troàng thuyû saûn vaø laø nöôùc sinh hoaït cho daân soáng ven soâng vaø thò traán Ninh Hoaø. Thoaùt luõ cöûa soâng (haï löu ñaäp Beán Baép): hieän taïi vuøng cöûa soâng bò daân laán chieám laøm ñìa toâm daãn ñeán maët caét ngang bò thu heïp. Bôø caùc ñìa toâm ñaép cao neân haïn cheá khaû naêng thoaùt luõ vuøng cöûa soâng vaø haïn cheá vieäc ruùt nöôùc töø trong ñoàng ra. Maët khaùc do tình traïng phaù röøng ñaàu nguoàn laøm taêng toác ñoä xoùi moøn ñaàu nguoàn, taêng löôïng buøn ñaát laéng ñoïng taïi cöûa soâng gaây ra hieän töôïng ngaäp uùng. Caùc khu vöïc naøy ngaäp trong khoaûng 1 thaùng môùi ruùt heát nöôùc (xaõ Ninh Phuù vaø xaõ Ninh Ña). Môùi ñaây cöûa soâng Caùi coù laøm ñeâ ngaên luõ, ngaên maën nhöng chöùa theo qui hoaïch ñoàng boä. Caàn coù giaûi phaùp qui hoaïch ñoàng boä nhö sau: taêng dieän tích röøng ñaàu nguoàn (coù chöông trình vaø thöïc hieän troàng röøng ñaàu nguoàn theo ñuùng ñònh kyø), coù caùc coâng trình ñieàu tieát nöôùc, söû duïng cöûa soâng hôïp lyù vaø luoân thoâng thoaùng thuaän tieän cho vieäc thoaùt nöôùc thaät nhanh khi coù luõ veà. Caùc soâng suoái nhoû khaùc: Soâng Roø Töôïng thöôïng nguoàn laø Suoái Chay, Suoái Ngang vôùi ñoä cao 900 m chaûy theo höôùng Taây Nam – Ñoâng Baéc ñoå ra Bieån Ñoâng coù chieàu daøi 9.5 km, dieän tích löu vöïc laø 60 km2, treân soâng coù Ñaäp Haøm Roàng coù löu vöïc 52 km2 töôùi cho 220 ha luùa cuûa xaõ Ninh Leâ. Ñaëc ñieåm haûi vaên: Theo taøi lieäu cuûa traïm khí töôïng thuyû vaên khu vöïc phía Nam, taøi lieäu cuûa döï aùn Quy hoaïch toång theå phaùt trieån khu du lòch Vaân Phong – Ñaïi Laõnh naêm 1997, taøi lieäu baùo caùo döï aùn caûng trung chuyeån Quoác Teá Vaân Phong – Tænh Khaùnh Hoaø naêm 2003 (do coâng ty tö vaán thieát keá GTVT phía Nam – TEDI SOUTH vaø xí nghieäp tö vaán thieát keá caûng kyõ thuaät bieån – PORTCOAST TANT laäp). Caùc thoâng soá möïc nöôùc trieàu taïi moät soá ñieåm do trong khu vöïc nghieân cöùu coù lieân quan ñaõ qui ñoåi theo heä cao ñoä Quoác Gia nhö sau: Baûng 2-2: Caùc thoâng soá möïc nöôùc trieàu trong khu vöïc nghieân cöùu Vuõng Roâ Hoøn OÂng Nha Trang Ninh Hoaø, Vaïn Ninh Hmax +1.4 m + 0.84 m + 1.2 m + 1.2 m Htb + 0.1 m - 0.29 m + 0.1 m + 0.1 m Hmin - 1.2 m - 1.54 m - 1.37 m - 1.37 m Theo keát quaû tính toaùn treân moâ hình vaø soá lieäu quan traéc thì möïc nöôùc daâng cöïc ñaïi khi coù baõo ôû khu vöïc Ñaàm Moân laø + 1.0 m. Chieàu cao soùng lôùn nhaát khu vöïc vuøng giöõa vònh laø > 2.0 m, phía Ñoâng ñaûo Hoøn Goám laø + 3.5 m. Chieàu cao soùng vaø möïc nöôùc daâng lôùn nhaát khu vöïc Ninh Hoaø, Vaïn Ninh vaø Nha Trang laø + 1.3 m (theo heä cao ñoä Quoác Gia) Caáu taïo ñòa chaát vaø ñòa chaát coâng trình: Khu vöïc vònh Vaân Phong coù caáu taïo traàm tích bieån vaø traàm tích ñeä töù, ôû bôø bieån coù caáu taïo caùt, caùt pha cuoäi soûi, san hoâ, voû soø oác,…ôû vònh coù caùc daûi san hoâ ngaàm, moät soá nuùi ñaù chaïy saùt bieån goàm ñaù taûng vaø ñaù goác. Khu vöïc naøy hieän chöa coù taøi lieäu khaûo saùt ñòa chaát coâng trình. Ñòa chaát thuyû vaên: Caùc khu vöïc saùt bôø bieån möïc nöôùc ngaàm caùch maët ñaát 1 – 2m, bò nhieãm maën. Khu vöïc baùn ñaûo Hoøn Goám – Ñaàm Moân ñang coù döï aùn khaû thi khai thaùc vaø xöû lyù nöôùc ngaàm. HIEÄN TRAÏNG KINH TEÁ XAÕ HOÄI KHU VÖÏC VÒNH VAÂN PHONG Hieän traïng daân soá vaø lao ñoäng: Hieän traïng daân soá: Daân soá ñoâ thò: 41,867 ngöôøi, toác ñoä taêng tröôûng daân soá trung bình trong gia ñoaïn 1999 – 2005 laø 4.8% naêm. Daân soá noâng thoân: 184,111 ngöôøi. Trong ñoù, daân ngö nghieäp taïi baùn ñaûo Hoøn Goám vaø ñaûo Hoøn Lôùn: Thoân Khaûi Löông: 200 hoä daân Thoân Ñaàm Moân Döôùi (xaõ vaïn thaïnh):1,000 hoä daân Thoân Baõi Tre (xaõ ninh ñaûo): 70 hoä daân Thoân Baõi Tranh (ñaûo hoøn lôùn): 200 hoä daân Hieän traïng lao ñoäng: Ngoaøi moät boä phaän lao ñoäng dòch vuï vaø tieåu thuû coâng nghieäp taäp trung taïi caùc ñieåm ñoâ thò, lao ñoäng trong khu vöïc nghieân cöùu chuû yeáu laø lao ñoäng noâng nghieäp, thuyû saûn hay keát hôïp noâng – ngö nghieäp. Toång daân soá trong ñoä tuoåi lao ñoäng öôùc tính khoaûng 115,000 ngöôøi. Baûng 2-3: Hieän traïng daân soá khu vöïc vònh vaân phong STT KHU VÖÏC HIEÄN TRAÏNG 1999 HIEÄN TRAÏNG 2005 I Ñoâ thò 36,426 41,867 I.1 Thò traán Vaïn Giaõ 15,830 19,867 I.2 Thò traán Ninh Hoaø 20,596 22,000 II Noâng thoân 175,309 184,111 II.1 Xaõ Ñaïi Laõnh 9,856 10,332 II.2 Xaõ Vaïn Long 8,386 8,833 II.3 Xaõ Vaïn Phöôùc 8,046 8,473 II.4 Xaõ Vaïn Thoï 3,820 4,101 II.5 Xaõ Vaïn Bình 7,324 7,824 II.6 Xaõ Vaïn Khaùnh 7,840 8,087 II.7 Xaõ Vaïn Phuù 10,626 11,227 II.8 Xaõ Vaïn Thaéng 14,571 15,395 II.9 Xaõ Vaïn Thaïnh 4,428 4,650 II.10 Xaõ Vaïn Löông 10,493 10,942 II.11 Xaõ Ninh Thoï 6,767 7,057 II.12 Xaõ Ninh Haûi 7,248 7,596 II.13 Xaõ Ninh Ñoâng 5,415 5,689 II.14 Xaõ Ninh Dieâm 7,914 8,262 II.15 Xaõ Ninh Thuyû 10,696 11,121 II.16 Xaõ Ninh Ña 9,174 9,624 II.17 Xaõ Ninh Giang 7,958 8,314 II.18 Xaõ Ninh Phuù 5,779 6,106 II.19 Xaõ Ninh Haø 7,249 7,605 II.20 Xaõ Ninh Phöôùc 4,790 5,120 II.21 Xaõ Ninh Loäc 7,403 7,729 II.22 Xaõ Ninh Vaân 1,335 1,407 II.23 Xaõ Ninh Ích 8,191 8,618 TOÅNG 211,735 225,978 Nguoàn: Nieân giaùm thoáng keâ huyeän Vaïn Ninh vaø huyeän Ninh Hoaø Hieän traïng söû duïng ñaát vaø nöôùc maët: Hieän traïng söû duïng ñaát: Ñaát xaây döïng ñoâ thò: trong khu vöïc nghieân cöùu thieát keá coù moät soá ñieåm ñoâ thò taäp trung nhö: Ñaát laøng xoùm: trong khu vöïc nghieân cöùu hieän ñang toàn taïi hai koaïi hình daân cö noâng thoân laø laøng xoùm daân cö noâng nghieäp, laøng xoùm daân cö ngö nghieäp. Laøng xoùm daân cö ngö nghieäp truyeàn thoáng taäp trung taïi khu vöïc baùn ñaûo Hoøn Goám. Khu daân cö noâng nghieäp caùc xaõ Vaïn Bình, Vaïn Löông vaø Vaïn Höng cuûa huyeän Vaïn Ninh; caùc xaõ Ninh Haûi, Ninh An, Ninh Thuûy cuûa huyeän Ninh Hoaø. Khu daân cö ngö nghieäp caùc xaõ Vaïn Thoï, Vaïn Long, Vaïn Thaéng vaø Vaïn Thaïnh cuûa huyeän Vaïn Ninh; caùc xaõ Ninh Haûi, Ninh Thuûy vaø Ninh Phöôùc cuûa huyeän Ninh Hoaø. Thò traán Vaïn Giaõ: laø thò traán huyeän lî huyeän Vaïn Ninh, qui moâ dieän tích ñaát xaây döïng ñoâ thò laø 203 ha. Thò traán Ninh Hoaø: laø thò traán huyeän lî huyeän Ninh Hoaø, qui moâ dieän tích xaây döïng ñoâ thò laø 294 ha. Ñaát xaây döïng khu coâng nghieäp, beán caûng: Khu coâng nghieäp: KCN Ninh Thuûy theo döï aùn laäp quy moâ laø 200 ha, hieän coù nhaø maùy xi maêng Hoøn Khoùi; nhaø maùy ñoùng taøu Huyndai – Vinashin coù dieän tích 200 ha thuoäc xaõ Ninh thuûy; xí nghieäp tuyeån caùt Ñaàm Moân. Khu caûng: caûng Hoøn Khoùi laø caûng xuaát muoái vaø caûng caùt Ñaàm Moân caùt. Ñaát xaây döïng khu du lòch – nghæ maùt: Khu du lòch – nghæ maùt Doác Leát. Khu du lòch – nghæ maùt Ñaïi Laõnh Khu du lòch Hoøn Oâng (Ñaàm Moân) Ñaát noâng nghieäp, laâm nghieäp: phaàn lôùn taäp trung ôû khu vöïc phía Taây huyeän Vaïn Ninh vaø huyeän Ninh Hoaø thuoäc Vònh Vaân Phong. Ñaát quoác phoøng: Vònh Vaân Phong laø khu vöïc coù vò trí quan troïng ñoái vôùi nhieäm vuï quoác phoøng ôû mieàn Trung noùi chung vaø Tænh Khaùnh Hoaø noùi rieâng. Trong khu vöïc Vònh Vaân Phong coù moät soá vò trí taïi baùn ñaûo Hoøn Neøo, Hoøn Lôùn, Nam baùn ñaûo Hoøn Goám, Ñoâng – Baéc Hoøn Khoùi, Ñeøo Caû, Ñeøo Coå Maõ laø nhöõng khu vöïc quoác phoøng quaûn ly ù(Vaên baûn soá 2954/QP, ngaøy 01/10/2001 cuûa boä quoác phoøng goùp yù veà ñònh höôùng quy hoaïch chung xaây döïng khu vöïc Vònh Vaân Phong – tænh Khaùnh Hoaø. Hieän traïng söû duïng nöôùc maët: Khu vöïc nöôùc maët phía Taây – Nam ñaûo Hoøn Lôùn ñöôïc söû duïng laøm trung chuyeån. Keå töø thaùng 5/2001 ñeán thaùng 8/2003 coâng ty coå phaàn Haøng Haûi – Cuïc Haøng Haûi Vieät Nam ñaõ toå chöùc thöïc hieän thaønh coâng 13 chuyeán chuyeån taûi daàu nhaäp khaåu cho coâng ty xaêng daàu Vieät Nam (Petrolimex) vaø 2 chuyeàn daàu quaù caûnh cho chuû haøng Chevrotexaco (Myõ) vôùi toång löôïng haøng thoâng qua khoaûng 1,156,683 taán vaø 121 löôït taøu vaøo Vònh Vaân Phong. Nuoâi troàng thuyû saûn Vònh Vaân Phong – Beán Goûi: thuyû saûn ñöôïc nuoâi troàng laø toâm huøm, caù muù, oác höông, ngoïc trai. Phaàn lôùn ñöôïc nuoâi troàng taïi bôø Ñoâng cuûa Vònh Vaân Phong, Vuïng Traâu Naèm, Vuïng Ñaàm Moân. Baûng 2-4: Dieän tích vaø saûn löôïng Noäi dung 2000 2001 2002 Dieän tích nuoâi Toâm Suù (ha) 1,500 950 900 Naêng suaát cao nhaát (taán/ha/vuï) 6 7 - Saûn löôïng nuoâi (taán) 1,500 1,600 1,500 Soá loàng nuoâi Toâm Huøm, Caù Muù 3,600 3,850 5,100 Soá löôïng Toâm Huøm (1000 con) 436 - - Soá löôïng Toâm Huøm, Caù Muù (taán) 250 155 250 Oác Höông (Nhuyeån Theå) - - 20 Nguoàn: Taøi lieäu hoäi thaûo khai thaùc tieàm naêng vaø xaây döïng Vaân Phong thaønh vuøng kinh teá troïng ñieåm, quoác gia Nuoâi troàng Thuyû saûn vaø baûo veä moâi tröôøng vuøng vònh Vaân Phong – Nguyeãn Thò Xuaân Thu – Trung taâm nghieân cöùu thuyû saûn III – 18/09/2003. Hieän traïng xaây döïng: Hieän nay, trong khu vöïc nghieân cöùu taïi caùc thò traán ñaõ vaø ñang phaùt trieån xaây döïng caùc coâng trình nhaø ôû, coâng trình phuùc lôïi coâng coäng, caùc cô sôû haï taàng kyõ thuaät ñoâ thò nhö ñöôøng saù, caáp ñieän, caáp nöôùc… Ngoaøi ra trong khu vöïc naøy ñaõ xaây döïng caùc coâng trình saûn xuaát coù quy moâ lôùn mang yù nghóa taïo vuøng nhö: Nhaø maùy ñoùng taøu HYUNDAI – VINASHIN: Qui moâ dieän tích nhaø maùy laø 200 ha trong ñoù coù 100 ha maët ñaát, 100 ha nöôùc maët; tính chaát nhaø maùy: söûa chöõa vaø hoaùn caûi taøu bieån, ñoùng môùi taøu bieån, gia coâng keát caáu theùp vaø keát caáu chaân ñeå daøn khoan. Nhaø maùy xi maêng Hoøn Khoùi Xí nghieäp tuyeàn caùt Ñaàm Moân Caûng caùt Ñaàm Moân: laø caûng xuaát caùt cuûa xí nghieäp khai thaùc caùt taïi Ñaàm Moân. Coâng suaát laø 0.1 tr taán/naêm; côõ taøu: 10,000 DWT: Caàu beán: 1 beán. Caûng Hoøn Khoùi: caûng toång hôïp ñòa phöông chuû yeáu phuïc vuï cho xuaát muoái vaø haøng noäi ñòa. Coâng suaát: 0.08tr taán/naêm; côû taøu: 600 DWT: Caàu beán daøi: 60m. Caùc khu vöïc nuoâi toâm, nuoâi caù loàng trong Vònh Vaân Phong. Nuoâi caù loàng trong vuõng Ñaàm Moân… Ñeán nay, coù moät soá ñòa ñieåm thuoäc vuøng Vònh Vaân Phong ñaõ ñöôïc khai thaùc moät phaàn phuïc vuï du lòch, tham quan, taém bieån, vui chôi giaûi trí nghó döôõng nhö: khu du lòch doác leát, baõi bieån ñaïi laõnh, khu du lòch ñaûo hoøn oâng, khaùch saïn ñaàm moân, khaùch saûn thuyû thuû… Caùc cô sôû naøy böôùc ñaàu ñaõ ñaùp öùng moät phaàn nhu caàu cuûa khaùch saïn du lòch nhöng chæ vôùi quy moâ nhoû vaø phaân taùn. Caùc döï aùn ñaõ vaø ñang trình duyeät ñaàu tö xaây döïng: döï aùn khu daân cö Ninh Thuyû, döï aùn KCN taäp trung Ninh Thuyû, döï aùn khu du lòch Ñaïi Laõnh. Hieän traïng caùc baõi bieån, bôø ñaûo vaø baõi caùt: Caûnh quan ñòa hình bôø, baõi bieån ñeïp vaø bôø caùt mòn coù cao ñoä töø – 3.0 ¸ +2.0 m nhö sau: Khu vöïc baõi du lòch Doác Leát: daøi 4 km, baõi thoaûi roäng 200 ¸ 500 m, caùt mòn traéng, maët phaúng khoâng coù goø ngaàm vaø truõng saâu thuaän lôïi cho khai thaùc baõi taém phuïc vuï du lòch. Baõi Ñoâng Hoøn Khoùi: daøi 3 km, neàn ñaát thoaûi roäng, caùt mòn xen laãn caùc ñaùm san hoâ soáng vaø cheát – phuïc vuï khaùch du lòch tham quan baõi bôø bieån. Baõi phía Ñoâng Hoøn Bòp: Daøi 1.5 km coù caûnh quan ñoài nuùi khaù hoang sô, baõi caùt roäng 500 ¸ 800 m ñöôïc troàng khaù nhieàu döøa vaø khu daân cö laøng caù 40 hoä daân. Phaàn ngaäp nöôùc laø baõi caùt traéng mòn roäng 200 ¸ 300 m, thuaän lôïi cho xaây döïng moät laøng du lòch nghæ ngôi chöõa beänh. Baõi Ñaïi Laõnh: chaïy bao quanh vònh Ñaïi Laõnh coù chieàu daøi 2 km, phaàn ngaäp nöôùc roäng 400 ¸ 500 m vaø saâu 5 ¸ 7 m, caùt traéng mòn vaø laëng soáng. Baõi Taây Nam Hoøn Nöa: naèm treân ñaûo Hoøn Nöa caùch ñaát lieàn 1.5 km, daøi 400 m, roäng 200 m ñöôïc che kín soùng, gioù Ñoâng Baéc. Maët caùt mòn vaø thoaûi, xa ñaát lieàn vaø daân cö, coù theå xaây döïng baõi taém vaø nghæ ngôi chöõa beänh. Khu baùn ñaûo Hoøn Goám: naèm ven bôø Ñaàm Moân, ven bôø ñaûo Hoøn Ñoû, ven bôø laïch Cöûa Beù vaø laïch Coå Loø, daøi 200 ¸ 500 m vaø roäng 200 ¸ 300 m, naèm xen giöõa caùc raïng san hoâ. Khu vöïc ñoâng baùn Ñaûo Hoøn Goám coù nhieàu baõi caùt roäng vaø daøi nhö Baõi Caùt Tuaàn Leã, Baõi Caùt Thaém, Baõi Hoøn Ngang, Baõi Muõi Hoøn Choø raát thuaän tieän phaùt trieån du lòch sinh thaùi bieån; nuùi phía Nam vaø Ñoâng Nam Baùn Ñaûo Hoøn Goám laø khu röøng thuaän lôïi cho phaùt trieån du lòch sinh thaùi nuùi… Tính chaát nöôùc bieån khu vöïc Vònh Vaân Phong coù ñoä maën cao, nöôùc trong xanh vaø aám mang tính chaát bieån maùt thuaän tieän cho hoaït ñoäng saên baén, bôi laën döôùi nöôùc cuûa caùc du khaùch muoán tham quan caûnh ñaùy bieån. Caùc yeáu toá ñoäng löïc nhaèm ñöa ñeán yù töôûng hoaït ñoäng du lòch saén baén vaø bôi laën ngaém ñaùy bieån laø: laëng soùng, nöôùc luoân luoân trong xanh, khoâng coù gioù xoaùy vaø xieát… Veà khí haäu ñoäng: naéng quanh naêm, löôïng boác hôi lôùn. Coù yeáu toá gioù luïc ñòa noùng khoâ (gioù Tu Boâng) nhöng coù gioù Ñoâng Baéc vaø Ñoâng Nam laøm cho khí haäu trôû neân dòu maùt hôn. Caùc coâng trình thuyû lôïi cung caáp nöôùc cho vieäc phaùt trieån kinh teá bao goàm: nuoâi troàng thuyû saûn, saûn xuaát noâng nghieäp, saûn xuaát laâm nghieäp, saûn xuaát coâng nghieäp, phuïc vuï cho caûng, phuïc vuï du lòch vaø sinh hoaït cuûa daân cö trong toaøn khu vöïc Vònh Vaân Phong, ñoàng thôøi choáng luõ cho vuøng haï löu. Baûng 2-5: Caùc coâng trình thuyû lôïi hoà, ñaäp trong khu vöïc Vònh Vaân Phong STT Teân Coâng trình Dieän tích löu vöïc (km2) Dung tích chöùa (1000 m3) Chieàu daøi keânh (m) Dieän tích töôùi (ha) Noäi dung ñaàu tö xaây döïng 1 Hoà Hoøn Khoùi 9.9 1189 500 - Hoà chöùa 2 Hoà Tieân Du 23.0 2000 2750 70 Hoà chöùa 3 Hoà Suoái Traàu 43.5 9810 20000 1000 Hoà, traøn, keânh 4 Hoà Caây Sung 7.3 560 130 80 Xaây môùi 5 Hoà Ñaù Baøn 126 75000 97625 9000 Tu söûa 6 Hoà Tieân Du 23 - 2750 85 Xaây ñaäp kieân coá 7 Hoà Suoái Sim 21.75 3000 600 440 Naâng ñaäp keùo daøi keânh 8 Ñaäp Chò Tröø - - 1750 600 - 9 Ñaäp Beán Baép 609 - 9125 700 - 10 Hoà Ñaù Ñen 11.5 1200 10000 400 - 11 Hoà Baø Baùc 3.0 300 1250 30 - 12 Hoà Caây Böùa 3.6 220 1875 70 - 13 Hoà Suoái Sình 1.0 300 1625 20 - 14 Hoà Suoái Lôùn 9.0 800 300 120 - 15 Hoà Suoái Luoàng 6.2 600 3950 80 - 16 Ñaäp Ñoàng Döôùi 63 - 17600 500 - 17 Ñaäp Vónh Hueà 63 - 11250 580 - 18 Ñaäp Suoái Reã 4.1 - 5750 300 - 19 Ñaäp Phuù Hoäi 63 - 4750 210 - 20 Ñaäp Suoái Sung 25 - 1625 270 - 21 Ñaäp Haûi Trieàu 85 - 2875 97 - Nguoàn: Sôû Noâng Nghieäp vaø Phaùt Trieån Noâng Thoân tænh Khaùnh Hoaø naêm 2004 Hieän traïng caùc khu vöïc coù khaû naêng khai thaùc vaø phaùt trieån du lòch, caùc khu vöïc xaây döïng vaø phaùt trieån ñoâ thò, caùc khu vöïc phaùt trieån caûng vaø phaùt trieån coâng nghieäp: Caùc baõi caùt mòn coù khaû naêng duøng laøm baõi taém, xaây döïng caùc coâng trình phuïc vuï phaùt trieån du lòch, coù ñoä cao töø – 2.0 m ¸ +2.0 m goàm coù: Doác Leát, Ñaïi Laõnh vaø caùc baõi treân baùn ñaûo Hoøn Goám. Caùc khu vöïc coù khaû naêng xaây döïng ñoâ thò: Khu vöïc laán baõi bieån ôû Vònh Coå Coø coù ñoä cao hieän traïng -3.0 ¸ +2.5m, caàn ñaép neàn töø 3.0 ¸ 5.0m Khu vöïc Tu Boâng cao ñoä hieän traïng +2.0 ¸ +4.0m, caàn ñaép theâm töø 0.5 ¸ 1.5m Khu thò traán Vaïn Giaõ coù cao ñoä neàn hieän traïng +1.5 ¸ +5.4 m, caàn ñaép theâm töø 0.5 ¸ 1.5m. Khu vöïc Ñaïi Laõnh coù cao ñoä neàn hieän traïng > + 4.0 m Khu vöïc thò traán Ninh Hoaø coù cao ñoä neàn hieän traïng + 1.8 ¸ 12 m, caàn sang ñaép taïi choã. Khu coâng nghieäp: KCN Ninh Thuyû, KCN Ninh Phöôùc (Huyndai – Vinashin) coù moät phaàn ñaát xaây döïng giaùp nuùi coù ñoä doác khaù lôùn. Khu vöïc phaùt trieån caûng lôùn thuaän tieän laø khu vöïc Ñaàm Moân, coù ñoä saâu ñaùy bieån töø 20 – 30 m. Nhìn chung khu vöïc Vònh Vaân Phong thuaän lôïi cho vieäc xaây döïng caùc khu du lòch: baõi taémdaøi vaø saïch, nöôùc raát trong xanh, bôø thoaûi, baõi caùt traéng mòn… Caùc khu vöïc thuaän lôïi cho phaùt trieån xaây döïng môû roäng ñoâ thò laø: Tu Boâng, Vaïn Giaõ, Ñaïi Laõnh, Ninh Thuyû vaø Ninh Phöôùc. Rieâng moät soá khu vöïc thò traán Ninh Hoaø vaø khu vöïc Vuïng Traâu naèm treân ñòa hình thaáp truõng phaûi ñaép neàn > 2.0 m. Hieän traïng heä thoáng giao thoâng: Heä thoáng giao thoâng trong khu vöïc Vònh Vaân Phong coù 4 loaïi hænh: ñöôøng haøng khoâng, ñöôøng saét, ñöôøng thuyû vaø ñöôøng boä. Ñaây laø lôïi theá veà giao löu cuûa khu vöïc Vònh Vaân Phong vôùi caùc ñòa baøn trong caû nöôùc cuõng nhö quoác teá veà caùc lónh vöïc thöông maïi, du lòch, saûn xuaát kinh doanh vaø trao ñoåi haøng hoaù. Ñöôøng haøng khoâng: Lieân heä giao thoâng haøng khoâng khoâng ñeán Vònh Vaân Phong nhöng thoâng qua caùc caûng haøng khoâng khaùc laø: saân bay Cam Ranh (Khaùnh Hoaø) vaø saân bay Ñoâng Taùc (Phuù Yeân). Saân bay Cam Ranh: naèm theo höôùng Ñoâng Baéc – Taây Nam, laø saân bay caáp 1, coù hai ñöôøng caát haï caùnh, moät ñöôøng baèng beâ toâng vaø moät ñöôøng phuï kieãu daõ chieán (neàn ñaát neän, maët laùt ghi: hieän ñaõ hö hoûng naëng), moãi ñöôøng baêng coù chieàu daøi khoaûng 3050 m, roäng töø 35 ¸ 45 m. Saân bay coù khaû naêng tieáp nhaän vaø cho caát haï caùnh maùy bay quaân söï vaø vaän taûi haøng naëng coù taûi troïng caát caùnh <200 taán, laø saân bay quaân söï lôùn nhaát nöôùc ta hieän nay, Saân bay Ñoâng Taùc caùch Vònh Vaân Phong khoaûng 30 km veà phía Baéc thuoäc tænh Phuù Yeân vaø hieän laø saân bay quaân söï. Ñöôøng saét: tuyeán ñöôøng saét Baéc – Nam qua khu vöïc Vònh Vaân Phong daøi khoaûng 50 km, coù 5 ga doïc tuyeán laø ga hoãn hôïp, naêng löïc thoâng qua 8 ñoâi taøu khaùch/ngaøy ñeâm, 6 ñoâi taøu haøng/ngaøy ñeâm. Ñöôøng thuyû: Ñöôøng bieån: Caûng caùt Ñaàm Moân laø caûng chuyeân duøng xuaát caùt cuûa coâng ty Minexco, coâng suaát hieän taïi 3000 taán/ ngaøy, cho pheùp taøu 10,000 taán ra vaøo caûng. Caûng Hoøn Khoùi laø caûng chuyeân duøng xuaát muoái keát hôïp vôùi haøng hoaù, coù coâng suaát khoaûng 10 vaïn taán/naêm, hieän nay caûng coù moät caàu taøu 70m*10m, ñoä saâu tröôùc beán laø 3.2 m, chæ cho pheùp caùc taøu nhoû (<1000 taán) nhö saø lan, taøu Lash… caäp beán. Nhaø maùy ñoùng taøu Huyndai – Vinashin: vôùi caùc hoaït ñoäng söûa chöõa, ñoùng môùi taøu bieån, gia coâng keát caáu chaân ñeá giaøn khoan, vaän taûi haøng hoaù vaø haønh khaùch. Coù 2 uï taøu vôùi coâng suaát 80,000DWT vaø 400,000DWT, caàu taøu daøi 1350m, phaân xöôûng voû taøu 23m*150m. (Baùo caùo veà hoaït ñoäng cuûa coâng ty TNHH nhaø maùy taøu bieån Hyundai – Vinashin vaøo ngaøy 22/08/2000) Ñöôøng thuyû noäi ñòa: heä thoáng beán ñoø ôû hai huyeän Vaïn Ninh vaø Ninh Hoaø noái caùc ñieåm du lòch vaø caùc khu daân cö vuøng ven bieån vaø caùc ñaûo trong khu vöïc Vònh Vaân Phong. Ñöôøng boä: Quoác loä 1 chaïy doïc bôø bieån Vònh Vaân Phong töø Baéc ñeán Nam vôùi chieàu daøi khoaûng 50 km. Hieän taïi, tuyeán quoác loä 1 ñaõ ñöôïc caûi taïo coù maët ñöôøng roäng 12 ¸ 15m, neàn ñöôøng 20 ¸ 25m, löu löôïng xe khaùch quy ñoåi 6000 xe/ngaøyñeâm, löu löôïng haøng hoaù thoâng qua 13000 taán/ngaøyñeâm (theo quy hoaïch phaùt trieån giao thoâng vaän taûi tænh Khaùnh Hoaø ñeán 2010). Quoác loä 26 noái quoác loä 1 taïi thò traán Ninh Hoaø vôùi thaønh phoá Buoân Meâ Thuoät. Hieän taïi tuyeán quoác loä 26 coù maët ñöôøng roäng 10 ¸ 12 m, neàn ñöôøng 20 ¸ 26 m, löu löôïng xe khaùch quy ñoåi 4000 xe/ngñ, löôïng haøng hoaù thoâng qua 440 taán/ngñ (theo quy hoaïch phaùt trieån giao thoâng vaän taûi tænh Khaùnh Hoaø ñeán 2010). Tuyeán ñöôøng Ñaàm Moân môùi ñöôïc thi coâng naêm 2000 coù loøng ñöôøng roäng 7 m maët beâ toâng atphan, neàn ñöôøng roäng 13 m, noái ñeøo Coà Maõ vôùi Ñaàm Moân. Trong khu vöïc vuøng Vònh Vaân Phong heä thoáng ñöôøng quoác loä coù 2 ñieåm giao thoâng caét vôùi ñöôøng saét Baéc – Nam taïi Vaïn Giaõ vaø Ninh Hoaø. Ccaù tuyeán quoác loä laø ñöôøng caáp II hoaëc caáp III, coù maët caét nhoû, loøng ñöôøng roäng trung bình 7 m, neàn ñöôøng roäng trung bình 12 m, maët ñöôøng beâ toâng atphan ñaõ xuoáng caáp, caàn ñöôïc naâng caáp caûi taïo. Caùc tuyeán tænh loä 1, 1B, 6, 7… coù maët caét nhoû, loøng ñöôøng 3 ¸ 5 m, neàn ñöôøng 7 ¸ 9 m, ñaõ xuoáng caáp. Caùc tuyeán ñöôøng trung taâm thò traán coù maët caét töông ñoái lôùn bình quaân loä giôùi tuyeán ñöôøng chính trung taâm thò traán Ninh Hoaø laø 20 m, maët ñöôøng 10m. Caùc tuyeán ñöôøng ñoâ thò khaùc ñeàu coù maët caét nhoû, ñaõ bò xuoáng caáp, maïng löoùi taïo nhieàu giao caét nhaát laø ôû khu vöïc trung taâm, maët ñöôøng 5 ¸ 6 m, neàn ñöôøng 10 ¸ 12 m. Khu baùn ñaûo Hoøn Goám môùi xaây döïng tuyeán ñöôøng töø quoác loä 1 vaøo phuïc vuï du lòch trong khu vöïc. Khu vöïc Vònh Vaân Phong coù thuaän lôïi laø khai thaùc ñöôïc caû 4 loaïi hình giao thoâng. Ñaëc bieät laø vò trí duy nhaát cho pheùp xaây döïng caûng TCQT vôùi caùc lôïi theá veà ñieàu kieän töï nhieân. Haïn cheá cuûa khu vöïc veà giao thoâng laø caùc tuyeán tænh loä thöôøng laø ñöôøng cuït, khaû naêng phaùt trieån veà phía caùc xaõ mieàn nuùi coøn haïn cheá. Hieän traïng heä thoáng caáp ñieän: Nguoàn ñieän: vuøng Vònh Vaân Phong hieän ñang ñöôïc caáp ñieän töø maïng löôùi ñieän quoác gia qua caùc nguoàn ñieän sau: Töø traïm 220KV Nha Trang: 220/110/22KV – 1*125MVA. Töø thuyû ñieän Soâng Hinh qua ñöôøng daây 110KV vaø 220KV Soâng Hinh – Tuy Hoaø – Nha Trang. Tröïc tieáp qua caùc traïm sau: Traïm Ninh Hoaø: 110/35/22KV – 1*25MVA. Traïm Vaïn Ninh: 110/22KV – 1*25MVA. Traïm Huyndai – Vinashin: 110/22KV – 20MVA. Löôùi ñieän: Löôùi ñieän phaân phoái: löôùi ñieän 35KV ñöôïc laáy töø traïm 110KV Ninh Hoaø roài cung caáp cho caùc traïm trung gian sau: Traïm trung gian Ninh Hoaø: 35/15KV – 2*4000KVA. Traïm trung gian Vaïn Ninh: 35/15KV – 6300+4000KVA. Traïm trung gian Huyndai – Vinashin: 35/15KV – 2500KVA. Traïm trung gian Hoøn Khoùi: 35/15KV – 4000KVA. Löôùi ñieän trung aùp: vuøng Vònh Vaân Phong ñang söû duïng chuû yeáu loaïi 22KV vaän haønh ôû ñieän aùp 15KV (haàu heát caùc tuyeán ñöôøng daây 15KV ñaõ ñöôïc caûi taïo theo tieâu chuaån 22KV). Khu vöïc noäi thò ñaõ ñöôïc caáp ñieän 100%, khu vöïc ngoaïi thò chæ coøn moät phaàn caùc vuøng loõm hieän chöa ñöôïc caáp ñieän. Nhaän xeùt ñaùnh giaù hieän traïng maïng löôùi caáp ñieän: Nguoàn ñieän hieän coù ñang ñaùp ñuû cho nhu caàu sinh hoaït vaø saûn xuaát cuûa caùc hoä phuï taûi trong vuøng. Löôùi ñieän 35KV hieän coù ñang coù döï kieán chuyeån ñoåi veà vaän haønh 22KV, caùc traïm trung gian 35/15KV seõ dôû boû, ngoaïi tröø traïm F1 Vaïn Ninh seõ caûi taïo chuyeån thaønh traïm caét. Löôùi ñieän trung aùp vuøng Vònh Vaân Phong ñang söû duïng laø löôùi ñieän 22KV. Löôùi ñieän 22KV hieän coù laø löôùi ñieän noåi vôùi tieát dieän daây daãn nhoû (AC–120, AC –70, M–60, M–22) vôùi baùn kính phuïc vuï quaù daøi. Löôùi ñieän haï theá hieän coù ôû nhieàu nôi nhöng vaãn coøn laø löôùi ñieän taïm, caàn phaûi coù quy hoaïch caûi taïi xaây döïng laïi môùi ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi cuûa khu vöïc. Löôùi ñieän chieáu saùng hieän ñaõ coù ôû caùc truïc ñöôøng chính thò traán Ninh Hoaø, thò traán Vaïn Giaõ. Tuy nhieân, do xaây döïng thieáu ñoàng boä neân chöa ñaûm baûo caùc tieâu chuaån veà kyõ thuaät vaø myõ thuaät. Hieän traïng heä thoáng caáp nöôùc: Hieän traïng söû duïng nöôùc cuûa caùc ñoâ thò vaø caùc ñieåm daân cö taäp trung trong vuøng. Baûng 2-6 : Hieän traïng caáp nöôùc TT Teân ñoâ thò Tình hình söû duïng nöôùc Nguoàn nöôùc Ghi chuù 1 Thò traán Ninh Hoaø Nhaø maùy nöôùc CS: 5000 m3/ngñ Soâng Caùi Nhaø maùy môùi ñöôïc xaây döïng 2 Thò traán Vaïn Giaõ Nhaø maùy nöôùc CS: 4000 m3/ngñ Soâng Haàu Nhaø maùy môùi ñöôïc xaây döïng Nguoàn: Quy hoaïch phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi tænh Khaùnh Hoaø ñeán naêm 2010 Nhaän xeùt hieän traïng caáp nöôùc : Caùc nhaø maùy nöôùc taïi Ninh Hoaø vaø Vaïn Giaõ ñeàu môùi ñöôïc xaây döïng theo döï aùn neân ñaït tieâu chuaån chaát löôïng. Caùc xaõ vaø caùc ñieåm daân cö taäp trung noâng thoân duøng nguoàn nöôùc suoái hoaëc nöôùc keânh möông vaø nöôùc gieáng maïch noâng neân chaát löôïng nöôùc khoâmg ñöôïc baûo ñaûm vì nöôùc chöa ñöôïc xöû lyù. Hieän traïng heä thoáng thoaùt nöôùc: Hieän traïng heä thoáng thoaùt nöôùc möa: Heä thoáng thoaùt nöôùc laø heä thoáng coáng chung, chæ coù tuyeán chính ôû thò traán Ninh Hoaø, thò traán Vaïn Ninh vaø caùc coáng qua ñöôøng treân quoác loä 1A. Ngoaøi ra coù keânh möông thuyû lôïi, caùc khe suoái töï nhieân thoaùt vaøo caùc soâng vaø sau ñoù ra bieån. Höôùng thoaùt: Khu vöïc Ninh Thuyû – Ninh Phöôùc thoaùt ra suoái nhoû ôû khu vöïc roài sau ñoù thoaùt ra bieån. Khu vöïc Ninh Hoaø thoaùt ra soâng Caùi Ninh Hoaø vaø keânh trong khu vöïc, sau ñoù thoaùt ra bieån. Khu vöïc Vaïn Ninh thoaùt ra soâng Ñoàng Ñieàn, soâng Hieàn Löông, soâng Caïn, sau ñoù thoaùt ra bieån. Khu vöïc Tu Boâng thoaùt ra caùc suoái nhoû, sau ñoù thoaùt ra bieån. Khu vöïc Tuaàn Leã – Ñaàm Moân thoaùt tröïc tieáp ra bieån. Hieän traïng heä thoáng thoaùt nöôùc thaûi saûn xuaát vaø nöôùc thaûi sinh hoaït: Haàu heát caùc thò traán, thò töù vaø caùc khu daân cö naèm trong vònh chöa coù heä thoáng thoaùt nöôùc thaûi, phaàn lôùn caùc hoä gia ñình duøng xí töï hoaïi töï thaám. Caùc hoä daân cö noâng thoân, nhaát laø vuøng ven bieån haàu nhö khoâng coù hoá xí, tình traïng phoùng ueá ra bôø soâng, bôø bieån raát phoå bieán, ñaây chính laø nguyeân nhaân gaây oâ nhieãm moâi tröôøng ñaát, nöôùc, maát caûnh quan khu vöïc, taïo ñieàu kieän cho dòch beänh phaùt trieån, ñaëc bieät laø khu vöïc Muõi Du. Cuïm coâng nghieäp Hoøn Khoùi: coù nhaø maùy ñoùng taøu Huyndai – Vinashin ñaõ coù khu xöû lyù nöôùc thaûi nhöng chöa ñaït tieâu chuaån chaát löôïng. Nhaø ma._. 0.28 0.353 Baûng 4-20: Döï baùo taûi löôïng oâ nhieãm khoâng khí khu nuoâi troàng thuûy saûn Naêm Ñoä oàn (dBA) Taûi löôïng oâ nhieãm (g/ngñ) Buïi SO2 NO2 HC 2010 66.56 0.092 0.063 0.007 19.258 2020 71.23 2.160 0.136 0.015 23.419 Baûng 4-21: Döï baùo khoái löôïng CTR khu nuoâi troàng thuûy saûn Loaïi chaát thaûi raén Khoái löôïng chaát thaûi raén (taán/ ngaøy) Naêm 2010 Naêm 2020 Chaát thaûi raén sinh hoaït 13 29 Chaát thaûi raén thuûy saûn 24 49 Caùc khu daân cö ñoâ thò: 3,750 ha Caùc KÑT thuoäc Baéc Vònh Vaân Phong: 21,500 ha Khu ñoâ thò môùi Tu Boâng – Ñaàm Moân – Ñaïi Laõnh : 1,650 ha Thò traán Vaïn Giaõ: 500 ha Caùc KÑT thuoäc Nam Vònh Vaân Phong: 1,600 ha Khu ñoâ thò môùi Ninh Thuûy – Ninh Phöôùc – Doác Leát: 1,100 ha Thò traán Ninh Hoøa: 500 ha Baûng 4-22: Döï baùo nhu caàu ñaát xaây döïng ñoâ thò khu vöïc Vònh Vaân Phong naêm 2020 (ñôn vò: ha) STT Haïng muïc Hieän traïng Toång ñeán naêm 2020 Caùc khu ñoâ thò Coâng nghieäp taäp trung Du lòch taäp trung Trung taâm thöông maïi taøi chính Dòch vuï haäu caàn caûng Caûng I Khu vöïc phía Baéc 253 4,500 2,150 200 1,200 400 150 400 1 Ñieåm ñoâ thò môùi Tu Boâng-Ñaàm Moân-Ñaïi Laõnh 50 3,805 1,650 - 1,200 400 150 400 2 KCN Vaïn Khaùnh - 200 - 200 - - - - 3 Thò traán Vaïn Giaõ 203 500 500 - - - - - II Khu vöïc phía Nam 544 2,300 1,600 500 150 - - 50 1 Thò traán Ninh Hoaø 294 500 500 - - - - - 2 Khu ñoâ thò môùi Ninh Thuyû-Ninh Phöôùc-Doác Leát 250 1,800 1,100 500 150 - - 50 TOÅNG 797 6,800 3,750 700 1,350 400 150 450 Nguoàn: Quy hoaïch khu KTTH Vònh Vaân Phong – Khaùnh Hoøa ñeán naêm 2020. Baûng 4-23: Döï baùo phaân boá daân cö khu vöïc Vònh Vaân Phong (ñôn vò: ngöôøi) STT Khu vöïc HT 2006 2010 2020 I Ñoâ thò 58,000 115,000 275,000 1 Thò traán Vaïn Giaõ 22,000 30,000 50,000 2 Khu ñoâ thò môùi Tu Boâng - Ñaàm Moân - Ñaïi Laõnh 5,000 30,000 90,000 3 Khu ñoâ thò môùi Ninh Thuûy - Ninh Phöôùc - Doác Leát 7,000 28,000 100,000 4 Thò traán Ninh Hoøa 24,000 27,000 35,000 II Noâng thoân 182,000 155,000 125,000 1 Xaõ Ñaïi Laõnh 11,000 12,000 13,000 2 Xaõ Vaïn Long 9,000 5,000 3,000 3 Xaõ Vaïn Phöôùc 9,000 5,000 3,000 4 Xaõ Vaïn Thoï 4,000 2,000 1,000 5 Xaõ Vaïn Bình 8,000 7,000 4,000 6 Xaõ Vaïn Khaùnh 8,000 4,000 2,000 7 Xaõ Vaïn Phuù 12,000 10,000 5,000 8 Xaõ Vaïn Thaéng 16,000 14,000 7,000 9 Xaõ Vaïn Thaïnh 2,000 1,000 1,000 10 Xaõ Vaïn Löông 11,000 9,000 5,000 11 Xaõ Ninh Thoï 7,000 7,000 7,000 12 Xaõ Ninh Haûi 8,000 9,000 9,000 13 Xaõ Ninh Ñoâng 6,000 6,000 6,000 14 Xaõ Ninh Dieâm 7,000 4,000 - 15 Xaõ Ninh Thuûy 8,000 1,000 - 16 Xaõ Ninh Ña 10,000 11,000 12,000 17 Xaõ Ninh Giang 9,000 10,000 11,000 18 Xaõ Ninh Phuù 6,000 6,000 6,000 19 Xaõ Ninh Haø 8,000 9,000 9,000 20 Xaõ Ninh Phöôùc 5,000 4,000 - 21 Xaõ Ninh Loäc 8,000 9,000 9,000 22 Xaõ Ninh Vaân 1,000 1,000 1,000 23 Xaõ Ninh Ích 9,000 10,000 11,000 TOÅNG 240,000 270,000 400,000 Nguoàn: Quy hoaïch khu KTTH Vònh Vaân Phong – Khaùnh Hoøa ñeán naêm 2020. Baûng 4-24: Döï baùo taûi löôïng oâ nhieãm nöôùc thaûi khu daân cö ñoâ thò Teân ñoâ thò Naêm Daân soá (ngöôøi) Tieâu chuaån l/ng-ngñ Taûi löôïng oâ nhieãm (kg/ngñ) TSS BOD DO NO3-N Zn Cu As HC Thò traán Ninh Hoøa 2005 24,000 100 79.68 5.52 13.8 0.290 0.052 0.006 0.009 0.797 2010 27,000 100 89.64 6.21 15.525 0.327 0.058 0.007 0.010 0.896 2020 35,000 100 116.2 8.05 20.125 0.424 0.076 0.009 0.013 1.162 Thò traán Vaïn Ninh 2005 22,000 100 73.04 5.06 12.65 0.266 0.047 0.006 0.008 0.730 2010 30,000 100 99.6 6.9 17.25 0.363 0.065 0.008 0.011 0.996 2020 50,000 100 166 11.5 28.75 0.605 0.108 0.013 0.019 1.66 KÑT môùi TB-ÑM-ÑL 2005 5,000 100 16.6 1.15 2.875 0.061 0.011 0.001 0.002 0.166 2010 30,000 100 99.6 6.9 17.25 0.363 0.065 0.008 0.011 0.996 2020 90,000 100 298.8 20.7 51.75 1.089 0.194 0.024 0.033 2.988 KÑT môùi NT-NP-DL 2005 7,000 100 23.24 1.61 4.025 0.085 0.015 0.002 0.003 0.232 2010 28,000 100 92.96 6.44 16.1 0.339 0.060 0.002 0.010 0.930 2020 100,000 100 332 23 57.5 1.21 0.215 0.026 0.037 3.32 Baûng 4-25: Döï baùo taûi löôïng oâ nhieãm khoâng khí khu daân cö ñoâ thò Naêm Ñoä oàn (dBA) Taûi löôïng oâ nhieãm (g/ngñ) Buïi SO2 NO2 HC 2010 74.38 0.625 0.073 0.010 18.945 2020 81.82 2.053 0.259 0.027 33.657 Baûng 4-26: Döï baùo khoái löôïng chaát thaûi raén sinh hoaït khu daân cö ñoâ thò Teân ñoâ thò Naêm Daân soá (ngöôøi) Tieâu chuaån (kg/ng-ngñ) Khoái löôïng CTR (taán/ngaøy) Khoái löôïng CTR (taán/naêm) Thò traán Ninh Hoøa 2005 24,000 0.7 16.8 6132 2010 27,000 0.72 19.44 7095.6 2020 35,000 1 35 12775 Thò traán Vaïn Giaõ 2005 22,000 0.7 15.4 5621 2010 30,000 0.72 21.6 7884 2020 50,000 1 50 18250 Tu Boâng Ñaàm Moân Ñaïi Laõnh 2005 5,000 0.7 3.5 1277.5 2010 30,000 0.72 21.6 7884 2020 90,000 1 90 32850 Ninh Thuûy Ninh Phöôc Doác Leát 2005 7,000 0.7 1.9 1788.5 2010 28,000 0.72 20.16 7358.4 2020 100,000 1 100 36500 XAÙC ÑÒNH KHU VÖÏC COÙ KHAÛ NAÊNG GAÂY RA OÂ NHIEÃM MOÂI TRÖÔØNG Töø keát quaû döï baùo vaø khaûo saùt thöïc teá cho thaáy khu vöïc Vònh Vaân Phong chöa coù daáu hieäu naøo cuûa söï oâ nhieãm, tuy nhieân xu höôùng gia taêng caùc yeáu toá oâ nhieãm bieåu hieän ôû taát caû moïi nôi giaùm saùt. Chaát löôïng nöôùc maët, nöôùc bieån, khoâng khí vaø khoái löôïng CTR thaûi ra haøng ngaøy vaãn naèm trong tieâu chuaån cho pheùp (ñeán naêm 2020), nhöng caùc chæ tieâu veà buïi vaø tieáng oàn ñaõ vöôït tieâu chuaån qui ñònh (nhaø maùy ñoùng taøu Hyudai – Vinashin vaø xí nghieäp xi maêng Hoøn Khoùi) Hieän nay, khu vöïc coù 2 bôø bieån bò oâ nhieãm nghieâm troïng laø Muõi Duø vaø Hoøn Traâu, caàn coù bieän phaùp khaéc phuïc kòp thôøi, traùnh söï laây lan qua caùc khu vöïc laân caän. Khu vöïc töø bôø bieån Myõ AÙ ñeán ñaàu bôø bieån Ninh Tònh ñang bò oâ nhieãm traàm troïng bôûi caùc loaïi buïi sôn, buïi gæ seùt vaø chaát thaûi xæ ñoàng (NIX) do nhaø maùy ñoùng taøu Hyundai – Vinashin thaûi ra. Chaát thaûi naøy ñoùng thaønh moät lôùp daøy ñaëc nhö buøn non naèm doïc theo bôø bieån. Heä sinh thaùi cuûa vuøng naøy ñaõ thay ñoåi, nöôùc trôû neân ñuïc hôn, caùc loaøi haûi saûn ven bôø daàn bieán maát (moät phaàn do ngoä ñoäc chaát thaûi cheát, moät phaàn ra ñi tìm nôi thích hôïp hôn). Ngöôøi daân ôû vuøng naøy soáng trong caûnh môø mòt khoùi buïi, trong nhaø, ngoìa saân, treân taùn laù, döôùi gieáng saâu… ñaâu ñaâu cuõng thaáy buïi sôn vaø buïi xæ ñoàng. Ngoaøi vaán ñeà oâ nhieãm khoâng khí vuøng naøy coøn bò oâ nhieãm tieáng oàn do löôïng xe Ben chôû chaát thaûi cuûa nhaø maùy ñoùng taøu löu thoâng quaù nhieàu vaø khoâng giôùi haïn thôøi gian nghæ ngôi. Khu vöïc xí nghieäp xi maêng Hoøn Khoùi cuõng trong tình traïng oâ nhieãm buïi nhö khu vöïc Hyundai – Vinachin, nhöng taûi löôïng oâ nhieãm thaáp hôn. Khu vöïc nuoâi troàng thuûy saûn coù tình traïng öu döôõng hoùa nghieâm troïng, möùc ñoä nhieãm baån höõu cô coù xu höôùng taêng. NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ MOÂI TRÖÔØNG BÖÙC XUÙC DO QUY HOAÏCH TAÏO RA Ñeå laøm roõ caùc vaán ñeà moâi tröôøng böùc xuùc do caùc hoïat ñoäng kinh teá xaõ hoäi trong Vònh Vaân Phong, döôùi ñaây phaân tích caùc hoïat ñoäng , khía caïnh moâi tröôøng vaø taùc ñoäng moâi tröôøng chính cuûa töøng khu vöïc. Moãi khu vöïc choïn ra 3 hoïat ñoäng chính yeáu nhaát, tieâu bieåu cuûa töøng khu vöïc Baûng 4-27: Phaân tích caùc hoïat ñoäng , khía caïnh vaø taùc ñoäng moâi tröôøng chính TT Khu vöïc QH Caùc hoïat ñoäng KTXH chính trong QH Khía caïnh MT Taùc ñoäng MT chuû yeáu Möùc yù nghóa 1 Caùc khu caûng chính Taøu beø löu thoâng Söû duïng vaø thaát thoùat nhieân lieäu OÂ nhieãm nöôùc bieån, laøm caïn kieät taøi nguyeân *** Boác dôõ haøng hoùa Rôi vaõi haøng hoùa Taïo raùc thaûi * Löu tröõ haøng hoùa Haøng hoùa hö hoûng, rôi vaõi Taïo raùc thaûi * 2 Caùc khu du lòch Tham quan, dòch vuï vui chôi Daãm ñaïp, mang theo vaät duïng Taïo raùc thaûi * Aên uoáng Söû duïng thöïc phaåm Taïo raùc thaûi, nöôùc thaûi ** Löu truù Söû duïng ñieän nöôùc Söû duïng taøi nguyeân ** 3 Khu TTTM – TCQT Dòch vuï aên uoáng Söû duïng thöïc phaåm Taïo raùc thaûi, nöôùc thaûi ** Dòch vuï vaên phoøng Söû duïng ñieän, vaät duïng Söû duïng taøi nguyeân taïo raùc thaûi, nöôùc thaûi ** Löu truù Söû duïng ñieän nöôùc Söû duïng taøi nguyeân * 4 Khu dòch vuï haäu caàn caûng Cung öùng xaêng daàu Söû duïng vaø thaát thoùat nhieân lieäu OÂ nhieãm nöôùc bieån, laøm caïn kieät taøi nguyeân *** Löu kho Haøng hoùa hoûng hoùc, rôi vaõi Taïo raùc thaûi * Trung chuyeån haøng hoùa Haøng hoùa hoûng hoùc, rôi vaõi Taïo raùc thaûi * 5 KCN Saûn xuaát coâng nghieäp Söû duïng ñieän, nöôùc, nguyeân vaät lieäu Söû duïng taøi nguyeân, taïo raùc thaûi, nöôùc thaûi, khí thaûi *** Vaän chuyeån haøng hoùa Haøng hoùa hoûng hoùc, rôi vaõi Taïo raùc thaûi * Dòch vuï aên uoáng, vaên phoøng Söû duïng ñieän nöôùc Söû duïng taøi nguyeân ** 6 Khu nuoâi troàng thuûy saûn Nuoâi thuûy haûi saûn Söû duïng ñaát Söû duïng taøi nguyeân ** Sinh hoïat daân cö Söû duïng thöïc phaåm Taïo raùc thaûi, nöôùc thaûi ** Dòch vuï haäu caàn Söû duïng thöïc phaåm Taïo raùc thaûi, nöôùc thaûi ** 7 Caùc khu daân cö ñoâ thò Sinh hoïat aên uoáng Söû duïng thöïc phaåm Taïo raùc thaûi, nöôùc thaûi, khí thaûi *** Giao thoâng ñi laïi Söû duïng, thaát thoùat nhieân lieäu OÂ nhieãm khoâng khí, laøm caïn kieät taøi nguyeân *** Vui chôi giaûi trí Söû duïng ñieän, nöôùc Oâ nhieãm tieáng oàn, söû duïng taøi nguyeân. ** Möùc ñoä yù nghóa: Ít aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng: * Aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng vöøa phaûi: ** Aûnh höôûng nhieàu ñeán moâi tröôøng: ** Chöông 5 ÑEÀ XUAÁT CAÙC CHÖÔNG TRÌNH, DÖÏ AÙN BAÛO VEÄ MOÂI TRÖÔØNG VÒNH VAÂN PHONG ÑEÁN NAÊM 2020 CAÙC CHÖÔNG TRÌNH BAÛO VEÄ MOÂI TRÖÔØNG VÒNH VAÂN PHONG ÑEÁN NAÊM 2020 Chöông trình 1: Baûo veä vaø söû duïng beàn vöõng taøi nguyeân nöôùc Naâng cao hieäu quaû coâng taùc quan traéc nguoàn nöôùc, taêng cöôøng coâng taùc kieåm soaùt chaát löôïng caùc traïm xöû lyù nöôùc thaûi sinh hoaït, caùc KCN, caùc khu du lòch, caùc TTTM. Tieáp tuïc ban haønh caùc tieâu chuaån vaø luaät Moâi tröôøng veà söû duïng beàn vöõng nguoàn taøi nguyeân nöôùc. Haïn cheá laïm duïng phaân boùn, thuoác BVTV, caùc hoùa chaát söû duïng trong noâng – laâm – ngö – nghieäp. Xöû lyù trieät ñeå caùc nguoàn nöôùc thaûi tröôùc khi thaûi ra nguoàn tieáp nhaän. Chöông trình 2: Baûo veä vaø söû duïng beàn vöõng ÑDSH Hoaøn thieän khung luaät: luaät söû duïng ñaát ñai, luaät khai thaùc vaø söû duïng beàn vöõng taøi nguyeân bieån, röøng, … Giaùo duïc vaø naâng cao nhaän thöùc coäng ñoàng: xaây döïng heä thoáng taøi lieäu giaûng daïy veà ÑDSH, tieáp caän caùc chieán löôïc truyeàn thoâng veà ÑDSH, thoâng tin ÑDSH cho ngaønh du lòch, taùi baûn caùc keá hoaïch haønh ñoäng veà ÑDSH. Chia seû quyeàn lôïi vaø traùch nhieäm vôùi coäng ñoàng ñòa phöông: giao ñaát giao röøng, phaân coâng quaûn lyù… Xaây döïng heä thoáng quan traéc ÑDSH Thieát laäp caùc khu baûo toàn: quaûn lyù vuøng ñeäm, phaùt trieån du lòch sinh thaùi. Thieát laäp caùc moâ hình nuoâi troàng thuûy saûn, ñaùnh baét xa bôø… Chöông trình 3: Baûo veä moâi tröôøng ñoâ thò Xaây döïng vaø thöïc thi luaät phaùp, tieâu chuaån veà kieåm soaùt raùc thaûi vaø chaát thaûi nguy haïi. Ñaàu tö caûi taïo, naâng caáp vaø hoaøn thieän maïng löôùi thoaùt nöôùc ñoâ thò ñaûm baûo thu gom toaøn boä löôïng nöôùc thaûi vaø ñöôïc xöû lyù trieät ñeå, ñaït tieâu chuaån tröôùc khi thaûi ra nguoàn tieáp nhaän. Traùnh hieän traïng ngaäp uùng (tình traïng naøy ñang gia taêng taïi caùc khu ñoâ thò lôùn nhö Haø Noäi vaø Tp.Hoà Chí Minh) Thieát laäp heä thoáng quaûn lyù oâ nhieãm moâi tröôøng khoâng khí trong ñoâ thò, quan traéc ñuùng ñònh kyø vaø ñöa ra caùc chæ tieâu veà buïi, ñoä oàn, HC, NO2 , SO2 thaät chính xaùc. Troàng caây xanh treân caùc tuyeán ñöôøng, truïc loä, doïc caùc bôø soâng, taïo ra caùc vuøng ñeäm trong ñoâ thò nhaèm taïo caûnh quan vaø haïn cheá buïi, tieáng oàn… Khuyeán khích caùc khu daân cö vaø khaùch du lòch phaân loaïi chaát thaûi raén taïi nguoàn. Neân ñaàu tö xaây döïng baõi choân laáp raùc vaø loø thieâu huûy raùc thaûi y teá vaø chaát thaûi nguy haïi. Quaûn lyù söï gia taêng daân soá ñoâ thò (Keá hoaïch hoùa gia ñình vaø daân nhaäp cö) Chöông trình 4: Baûo veä moâi tröôøng coâng nghieäp Xaây döïng vaø thöïc thi luaät phaùp, tieâu chuaån veà chaát thaûi coâng nghieäp vaø chaát thaûi nguy haïi. Ñaàu tö xaây döïng caùc cuïm dòch vuï nhaø ôû baûo veä söùc khoûe ngöôøi lao ñoäng taïi caùc KCN. Ñaûm baûo ñaùp öùng caùc tieâu chuaån phuø hôïp veà söùc khoûe vaø an toaøn lao ñoäng. Khuyeán khích söû duïng saûn xuaát saïch hôn hay ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm trong caùc doanh nghieäp, hoã trôï caùc doanh nghieäp töï quaûn lyù vaø baûo veä moâi tröôøng. Toå chöùc thu gom, vaän chuyeån trieät ñeå chaát thaûi coâng nghieäp, xöû lyù ñaït tieâu chuaån vaø trieät ñeå chaát thaûi nguy haïi. Thieát laäp heä thoáng quaûn lyù oâ nhieãm khoâng khí trong caùc KCN, taêng dieän tích caây xanh trong KCN vaø dieän tích caây xanh phaûi ñaït tieâu chuaån. Nghieân cöùu, quan traéc taùc ñoäng cuûa khí thaûi, nöôùc thaûi, raùc thaûi töø caùc ñôn vò coâng nghieäp, caùc KCN ñoái vôùi moâi tröôøng xung quanh. Laäp keá hoaïch chuû ñaïo toaøn dieän veà phaùt trieån coâng nghieäp beàn vöõng bao goàm taát caû caùc giai ñoaïn töø söû duïng taøi nguyeân saûn xuaát ñeán vieäc quaûn lyù chaát thaûi. Chöông trình 5: Baûo veä moâi tröôøng nuoâi troàng thuûy saûn Thöïc hieän nghieâm ngaët luaät baûo veä vaø söû duïng beàn vöõng taøi nguyeân moâi tröôøng. Thöôøng xuyeân giaùm saùt chaát löôïng nguoàn nöôùc. Coù bieän phaùp caûi taïo ñaát maën, ñaát pheøn do nuoâi troàng thuûy saûn gaây ra. Quy hoaïch khu vöïc nuoâi vaø cheá bieán thuûy saûn. Chaát thaûi vaø raùc thaûi phaûi ñöôïc thu gom vaø xöû lyù trieät ñeå traùnh tình traïng thaûi böøa baõi laøm aûnh höôûng ñeán chaát löôïng nöôùc maët vaø nöôùc ngaàm. Ngoaøi ra coøn gaây neân tình traïng oâ nhieãm muøi. Chöông trình 6: Baûo veä moâi tröôøng caûng bieån Giaùm saùt tình hình giao thoâng treân bieån. Giaùm saùt vieäc thu gom vaø xöû lyù CTNH. Thöïc hieän caùc chöông trình an toaøn giao thoâng treân bieån. Quaûn lyù nghieâm ngaët an ninh traät töï khu caûng bieån. Chöông trình 7: Baûo veä moâi tröôøng caùc khu du lòch Aùp duïng moâ hình du lòch sinh thaùi cho taát caû caùc khu du lòch. Chia seû quyeàn lôïi vôùi coäng ñoàng ñòa phöông. Trong caùc tour du lòch loàng gheùp caùc chöông trình tuyeân truyeàn baûo veä ÑDSH (röøng vaø bieån) vaø BVMT. Aùp duïng SXSH vaøo heä thoáng nhaø haøng, khaùch saïn. Chöông trình 8: Giaùo duïc, ñaøo taïo vaø naâng cao nhaän thöùc veà BVMT Ñö a giaùo duïc, ñaøo taïo moâi tröôøng vaøo heä thoáng giaùo duïc quoác daân (keå caû caùc tröôøng maàm non vaø maãu giaùo). Toå chöùc caùc cuoäc thi tìm hieåu veà moâi tröôøng vaø BVMT trong hoïc ñöôøng. Xaây döïng caùc chöông trình truyeàn thoâng veà moâi tröôøng treân caùc phöông tieän thoâng tin ñaïi chuùng. Toå chöùc caùc tuaàn leã tuyeân truyeàn BVMT cho coäng ñoàng nhö Ngaøy Chuû Nhaät Xanh, Ngaøy Thöù Baûy Tình Nguyeän… Toå chöùc caùc dieãn ñaøn veà chaát thaûi baèng “0”, saûn xuaát saïch hôn, thaân thieän moâi tröôøng, phaùt trieån beàn vöõng cho caùc doanh nghieäp. Khuyeán khích caùc doanh nghieäp xaây döïng heä thoáng giaùm saùt moâi tröôøng vaø hoã trôï caùc doanh nghieäp trong vieäc aùp duïng saûn xuaát saïch hôn, ñaùnh giaù voøng ñôøi saûn phaåm, tieâu chuaån ISO14000. Chöông trình 9: Taêng cöôøng naêng löïc quaûn lyù veà BVMT Naâng caáp heä thoáng vaø naâng cao naêng löïc baûo veä moâi tröôøng cho caùc cô quan quaûn lyù moâi tröôøng vaø caùc ngaønh khaùc. Thieát laäp cô quan quaûn lyù moâi tröôøng caáp thoân, xaõ/phöôøng vaø caùc boä phaän phuï traùch moâi tröôøng taïi caùc ngaønh, caùc khu coâng nghieäp trung taâm. Ñaûm baûo söï ñieàu phoái thoáng nhaát cuûa caùc döï aùn caûi thieän moâi tröôøng khaùc nhau; traùnh söï choàng cheùo, truøng laäp caùc hoaït ñoäng cuûa caùc döï aùn, caùc haønh ñoäng BVMT, taêng hieäu quaû ñaàu tö kinh phí hoaït ñoäng baûo veä moâi tröôøng. Cô cheá phoái hôïp khoâng phöùc taïp, vöøa coù söï phaân ñònh traùch nhieäm roõ raøng cuûa caùc cô quan quaûn lyù vaø caùc beân tham gia höôûng lôïi veà moâi tröôøng vöøa ñoäng vieân phaùt huy nguoàn nhaân löïc lao ñoäng tröïc tieáp trong caùc dòch vuï moâi tröôøng. Khuyeán khích söï tham gia cuûa nhieàu taàng lôùp xaõ hoäi vaø caùc ñoaøn theå, ñaëc bieät laø löïc löôïng hoïc sinh, sinh vieân, thanh nieân tình nguyeän. Thoâng qua caùc hoaït ñoäng naøy nhaèm naâng cao nhaän thöùc vaø yù thöùc cuûa coäng ñoàng. Chöông trình 10: Taêng cöôøng söï tham gia vaø ñaàu tö cuûa coäng ñoàng, vaøo lónh vöïc BVMT vaø söû duïng beàn vöõng caùc nguoàn TNTN. Caûi thieän kieán truùc caûnh quan ñoâ thò hieän taïi seõ phaàn naøo thay ñoåi ñöôïc haønh ñoäng baûo veä moâi tröôøng xung quanh cuûa coäng ñoàng. Phaùt ñoäng caùc phong traøo BVMT taïi caùc toå chöùc xaõ hoäi nhö: Maët traän Toå quoác, Lieân ñoaøn Lao ñoäng, Ñoaøn Thanh nieân, Hoäi Chöõ thaäp ñoû, Hoäi Phuï nöõ, Hoäi Cöïu chieán binh…vaø caùc toå chöùc quaàn chuùng khaùc. Phoå bieán caùc thoâng tin BVMT ñeán töøng phöôøng/xaõ, thoân, khoùm. Khuyeán khích ñoùng goùp töø nhöõng toå chöùc phi Chính Phuû vaø toå chöùc xaõ hoäi trong vieäc BVMT. Taêng cöôøng caùc khoaûn ñaàu tö töø ngaân saùch nhaø nöôùc cho caùc hoaït ñoäng quaûn lyù moâi tröôøng. Laäp caùc quyõ moâi tröôøng ngaønh vaø moâi tröôøng ñòa phöông. Ban haønh caùc chính saùch vaø thieát laäp cô cheá xaõ hoäi hoùa nguoàn voán ñeå huy ñoäng caùc nguoàn löïc töø khu vöïc nhaø nöôùc vaø coäng ñoàng ñeå BVMT ñaït hieäu quaû. Coäng ñoàng seõ nhaän thöùc ñuùng ñaéng vaø coù yù thöùc BVMT hôn khi moïi quyeàn lôïi ñöôïc chia seû vaø cuoäc soáng cuûa hoï ñöôïc caûi thieän thoâng qua caùc döï aùn quy hoaïch (xaây döïng caùc coâng trình coâng coäng, dòch vuï thu gom raùc, khu baûo toàn, khu du lòch sinh thaùi…) ÑEÀ XUAÁT CAÙC DÖÏ AÙN ÖU TIEÂN BAÛO VEÄ MOÂI TRÖÔØNG VÒNH VAÂN PHONG ÑEÁN NAÊM 2020. Döï aùn troàng röøng taùi sinh, röøng ngaäp maën Tuaàn Leã. Döï aùn troàng vaø baûo veä röøng ngaäp maën nguyeân sinh Hoøn Goám. Döï aùn troàng caây choáng caùt bay taïi baùn ñaûo Hoøn Goám. Döï aùn taêng cöôøng röøng phoøng hoä, röøng ñaàu nguoàn vaø baûo veä röøng. Döï aùn baûo veä ÑDSH röøng. Döï aùn baûo veä ÑDSH bieån. Döï aùn baûo veä san hoâ khu vöïc Huyeän Vaïn Ninh vaø Huyeän Ninh Hoøa. Döï aùn quaûn lyù xaû thaûi cuûa taøu thuyeàn löu thoâng treân bieån. Döï aùn trang bò caùc thieát bò vaø phao giöõ daàu nhaèm öùng phoù kòp thôøi khi coù söï coá traøn daàu. Döï aùn thaønh laäp ñoäi thu gom CTR treân treân bieån. Döï aùn thu gom vaø xöû lyù CTR khu vöïc Muõi Du. Döï aùn thu gom vaø xöû lyù CTR khu vöïc Hoøn Traâu. Döï aùn xaây döïng khu xöû lyù CTR Hoa Sôn. Döï aùn thieát laäp heä thoáng thu gom, vaän chuyeån, taùi cheá vaø xöû lyù CTR. Döï aùn thu gom vaø xöû lyù chaát thaûi nguy haïi. Döï aùn phaân loaïi CTR taïi nguoàn taïi caùc khu du lòch, khu TTTM-TCQT, khu ñoâ thò. Döï aùn xaây döïng hoà chöùa tích nöôùc cho muøa khoâ, choáng haïn haùn ñoàng thôøi giaûm möùc luõ cho ñoàng baèng ven Soâng Caùi Ninh Hoøa. Döï aùn naïo veùt cöûa soâng, keø caùc ñoaïn soâng ñeå tieâu thoaùt luõ nhanh choùng trong muøa möa baõo. Döï aùn Môû roäng khaåu ñoä caàu coáng qua ñöôøng, taêng cöôøng theâm caùc coáng môùi, taêng khaû naêng thoaùt luõ khi luõ veà. Döï aùn xaây döïng hoà chöùa nöôùc sinh hoaït Hoa Sôn, hoà Ñoàng Ñieàn Nam vaø Hoà Tieân Du. Döï aùn keø bôø, laán bieån, choáng caùt chaûy, choáng xoùi lôû bôø khu vöïc Tu Boâng. Döï aùn xaây döïng keø ñöôøng daïo choáng xoùi lôû bôø, choùng soùng ôû khu ñoâ thò môiù Ninh Thuyû, Ninh Phöôùc. Döï aùn xaây döïng coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi cho 2 KCN: Vaïn Thaéng vaø Ninh Thuûy – Ninh Phöôùc. Döï aùn xaây döïng coâng trình xöû lyù khí thaûi cho 2 KCN: Vaïn Thaéng vaø Ninh Thuûy – Ninh Phöôùc. Döï aùn hoaøn thieän coâng trình xöû lyù nöôùc thaûi ñaït loaïi A theo TCVN 5945-1995 cuûa KCN Hyundai Vinashin. Döï aùn xaây döïng coâng trình thu gom vaø xöû lyù buïi khu vöïc caûng Hoøn Khoùi. Döï aùn troàng caây xanh taïo vaønh ñai KCN. Döï aùn taêng dieän tích caây xanh KCN. Döï aùn quy hoaïch heä thoáng caây xanh ñoâ thò. Döï aùn xaây döïng heä thoáng thu gom vaø xöû lyù nöôùc thaûi ñoâ thò. Döï aùn quy hoaïch moâi tröôøng caûnh quan khu vöïc sau khi ngöng khai thaùc khoaùng saûn. Döï aùn caûi taïo vaø quan traéc moâi tröôøng nöôùc ôû khu vöïc nuoâi troàng thuûy saûn. Döï aùn caûi quy hoaïch khu vöïc nuoâi troàng thuûy saûn. Döï aùn giaùm saùt vaø quan traéc taùc ñoäng cuûa chaát thaûi thöôøng xuyeân (ñuùng quyù, ñuùng chu kyø). Döï aùn toå chöùc caùc hoaït ñoäng tuyeân truyeàn BVMT. Döï aùn naâng cao naêng löïc quaûn lyù BVMT caùc caáp. Döï aùn tuyeân truyeàn daân soá keá hoaïch hoùa gia ñình. Döï aùn chia seû quyeàn lôïi coäng ñoàng taïi caùc khu du lòch sinh thaùi, khu baûo toàn. Döï aùn xaây döïng vaø ban haønh tieâu chuaån veä sinh moâi tröôøng. Döï aùn haïn cheá söû duïng phaân boùn hoùa hoïc, chaát kích thích vaø taêng tröôûng. Döï aùn xaây döïng, thöïc hieän keá hoaïch, haønh ñoäng BVMT trong caùc ngaønh. Döï aùn ñaàu tö caûi taïo, naâng caáp haï taàng cô sôû khu vöïc saûn xuaát tieåu thuû coâng nghieäp, laøng ngheà truyeàn thoáng. Döï aùn vaän ñoäng vaø khuyeán khích caùc doanh nghieäp thöïc hieän SXSH, aùp duïng LCA vaøo daây chuyeàn saûn xuaát, thöïc hieän ISO14000. Döï aùn di dôøi caùc nhaø maùy, xí nghieäp vaøo KCN hay cuïm coâng nghieäp. Döï aùn xaây döïng nhaø ôû cho caùc hoä daân bò giaûi toûa. Döï aùn an ninh, traät töï xaõ hoäi. Döï aùn ban haønh caùc chính saùch vaø thieát laäp cô cheá XH hoùa nguoàn voán ñaàu tö BVMT. XAÙC ÑÒNH DÖÏ AÙN ÖU TIEÂN BAÛO VEÄ MOÂI TRÖÔØNG Caùc tieâu chí löïa choïn döï aùn öu tieân: Giaûi quyeát caùc vaán ñeà moâi tröôøng caáp baùch vaø laâu daøi. Giaûi quyeát caùc vaán ñeà moâi tröôøng mang tính roäng lôùn vaø lieân vuøng. Khaû naêng thu huùt voán ñaàu tö. Baûng 5-1: Thang ñieåm ñeå ñaùnh giaù möùc ñoä öu tieân Tieâu chí Möùc ñoä Noäi dung ñaùnh giaù Ñieåm 1 1 Giaûi quyeát vaán ñeà moâi tröôøng caáp baùch vaø laâu daøi. 3 2 Giaûi quyeát vaán ñeà moâi tröôøng caáp baùch. 2 3 Giaûi quyeát vaán ñeà moâi tröôøng laâu daøi. 1 2 1 Giaûi quyeát vaán ñeà moâi tröôøng mang tính lieân vuøng 3 2 Giaûi quyeát vaán ñeà moâi tröôøng mang tính tieåu vuøng 2 3 Giaûi quyeát vaán ñeà moâi tröôøng khu vöïc nhoû heïp. 1 3 1 Huy ñoäng ñöôïc nhieàu nguoàn voán vaø taøi trôï 3 2 Vay ñöôïc voán öu ñaõi 2 3 Söû duïng ngaân saùch 1 Vôùi thang ñieåm treân, ñoái chieáu vôùi töøng döï aùn treân caû 3 tieâu chí vaø saép xeáp ñieåm ñaùnh giaù ñeå choïn löïa öu tieân nhö sau: Ñieåm 8 – 9: öu tieân cao, caàn thöïc hieän ngay. Ñieåm 6 – 7: öu tieân trung bình, thöïc hieän töø nay ñeán 2010. Ñieåm < 6: ít öu tieân, thöïc hieän sau 2010 ñeán 2020. Löïa choïn döï aùn öu tieân: Baûng 5-2: Ma traän löïa choïn döï aùn öu tieân Döï aùn Tieâu chí 1 Tieâu chí 2 Tieâu chí 3 Toång ñieåm 2007 2010 2020 1 3 3 3 9 x 2 3 3 2 8 x 3 3 3 1 7 x 4 3 3 3 9 x 5 3 3 3 9 x 6 3 3 3 9 x 7 3 3 3 9 x 8 2 2 1 5 x 9 2 3 2 7 x 10 1 2 2 5 x 11 2 3 2 7 x 12 2 3 2 7 x 13 2 2 2 6 x 14 2 2 2 6 x 15 2 2 2 6 x 16 2 2 2 6 x 17 2 2 1 5 x 18 2 2 1 5 x 19 2 2 1 5 x 20 2 2 1 5 x 21 2 1 1 4 x 22 2 1 1 4 x 23 2 1 1 4 x 24 2 1 1 4 x 25 3 3 2 8 x 26 3 3 2 8 x 27 3 2 2 7 x 28 3 2 2 7 x 29 3 2 2 7 x 30 3 2 2 7 x 31 3 2 2 7 x 32 3 2 2 7 x 33 1 2 2 5 x 34 3 2 2 7 x 35 3 2 3 8 x 36 3 2 3 8 x 37 3 2 3 8 x 38 3 2 2 7 x 39 1 3 2 6 x 40 2 2 2 6 x 41 1 3 2 6 x 42 2 2 2 6 x 43 2 1 2 5 x 44 2 1 2 5 x 45 3 3 1 7 x 46 3 3 1 7 x 47 3 3 1 7 x Keát quaû baûng 5.2 cho thaáy thöù töï caùc döï aùn nhö sau: Döï aùn caàn thöïc hieän ngay:1, 2, 4, 5, 6, 7, 25, 26, 35, 36, 37 Döï aùn thöïc hieän ñeán naêm 2010: 3, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 38, 39, 40, 41, 42, 45, 46, 47. KEÁT LUAÄN Vònh Vaân Phong ñöôïc quy hoïach laø “Khu KTTH ña ngaønh goàm: du lòch, dòch vuï, caûng, coâng nghieäp, nuoâi troàng haûi saûn, trong ñoù du lòch – dòch vuï giöõ vai troø chuû ñaïo”. Khi trieån khai QH, nghieân cöùu döï kieán tröôùc caùc vaán ñeà moâi tröôøng böùc xuùc xaûy ra ñeå ñeà ra caùc giaûi phaùp ngaên ngöøa vaø giaûm thieåu caùc taùc ñoäng ñeán moâi tröôøng cuûa Vònh Vaân Phong laø vieäc laøm raát caàn thieát, coù yù nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn. Muïc tieâu cuûa ñeà taøi laø thöïc hieän ñaùnh giaù moâi tröôøng chieán löôïc ñoái vôùi quy hoaïch toång theå khu KTTH Vònh Vaân Phong nhaèm phaùt hieän ra caùc vaán ñeà moâi tröôøng coù theå phaùt sinh, töø ñoù ñöa ra caùc caûnh baùo sôùm vaø caùc giaûi phaùp giuùp caùc cô quan quaûn lyù toát hôn, giaûm thieåu caùc taùc ñoäng moâi tröôøng trong quaù trình trieån khai quy hoaïch. Caùc keát quaû cuûa luaän vaên coù theå toùm taét trong caùc ñieåm sau ñaây: Ñaõ toång quan khaùi quaùt veà phöông phaùp ñaùnh giaù moâi tröôøng chieán löôïc vaø caùc caên cöù phaùp lyù cuûa vieäc ñaùnh giaù moâi tröôøng chieán löôïc ñoái vôùi quy hoaïch Vònh Vaân Phong. Khaùi quaùt veà hieän traïng khu kinh teá toång hôïp Vònh Vaân Phong goàm: Ñieàu kieän töï nhieân, hieän traïng daân soá vaø lao ñoäng, hieän traïng söû duïng ñaát vaø nöôùc maët, hieän traïng xaây döïng, hieän traïng caùc baõi bieån, bôø ñaûo vaø baõi caùt, hieän traïng caùc khu vöïc coù khaû naêng khai thaùc vaø phaùt trieån du lòch, caùc khu vöïc xaây döïng vaø phaùt trieån ñoâ thò, caùc khu vöïc phaùt trieån caûng vaø phaùt trieån coâng nghieäp, hieän traïng heä thoáng giao thoâng, heä thoáng caáp ñieän, caáp thoùat nöôùc, hieän traïng moâi tröôøng khu vöïc Vònh Vaân Phong. . . Toùm löôït moâ taû QHTT khu KTTH Vònh Vaân phong – tænh Khaùnh Hoaø ñeán naêm 2020 bao goàm ñònh höôùng toå chöùc vaø phaùt trieån khoâng gian quy hoaïch, phaân khu chöùc naêng, ñònh höôùng kieán truùc caûnh quan ñoâ thò, ñònh höôùng phaùt trieån heä thoáng cô sôû haï taàng kyõ thuaät vaø thoaùt nöôùc baån – veä sinh moâi tröôøng. Döï baùo caùc taùc ñoäng moâi tröôøng cuûa quy hoaïch toång theå khu kinh teá toång hôïp Vònh Vaân Phong – Tænh Khaùnh Hoaø ñeán naêm 2020 bao goàm phaân tích dieãn bieán moâi tröôøng caùc khu vöïc chính (khu caûng, khu du lòch, khu trung taâm thöông maïi – taøi chính quoác teá, Khu du lòch haäu caàn caûng, Khu coâng nghieäp, khu nuoâi troàng thuûy saûn vaø khu daân cö ñoâ thò), xaùc ñònh khu vöïc coù khaû naêng xaûy ra oâ nhieãm moâi tröôøng vaø nhöõng vaán ñeà moâi tröôøng böùc xuùc do quy hoaïch taïo ra. Ñaõ ñeà xuaát 10 chöông trình, döï aùn baûo veä moâi tröôøng vònh Vaân phong ñeán naêm 2020: (1) Baûo veä vaø söû duïng beàn vöõng taøi nguyeân nöôùc; (2) Baûo veä vaø söû duïng beàn vöõng ña daïng sinh hoïc; (3) Baûo veä moâi tröôøng ñoâ thò; (4) Baûo veä moâi tröôøng coâng nghieäp; (5) Baûo veä moâi tröôøng nuoâi troàng thuûy saûn; (6) Baûo veä moâi tröôøng caûng bieån (7) Baûo veä moâi tröôøng caùc khu du lòch; (8) Giaùo duïc, ñaøo taïo vaø naâng cao nhaän thöùc veà baûo veä moâi tröôøng; (9) Taêng cöôøng naêng löïc quaûn lyù veà baûo veä moâi tröôøng vaø (10) Taêng cöôøng söï tham gia vaø ñaàu tö cuûa coäng ñoàng, caùc toå chöùc, caù nhaân vaøo lónh vöïc baûo veä moâi tröôøng vaø söû duïng beàn vöõng caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân. Treân cô sôû ñoù, ñaõ ñeà xuaát caùc döï aùn öu tieân baûo veä moâi tröôøng. KIEÁN NGHÒ Xaây döïng vaønh ñai caùch ly BVMT cho caùc hoà chöùa duøng laøm nguoàn nöôùc cho caùc ñieåm ñoâ thò vaø KCN trong vuøng laø caùc hoà Hoa Sôn, hoà Tieân Du, hoà Ñoàng Ñieàn Nam vaø khu khai thaùc nöôùc ngaàm baùn ñaûo Hoøn Goám. Coù bieän phaùp baûo veä nguoàn nöôùc baèng caùch troàng röøng vaø khoâng xaây döïng caùc coâng trình gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc. Caàn thaønh laäp traïm quan traéc moâi tröôøng veà nöôùc, ñaát, khoâng khí… ñeå theo doõi dieãn bieán moâi tröôøng taïi khu vöïc Vònh Vaân Phong. Ñeà xuaát nhöõng giaûi phaùp khaéc phuïc moâi tröôøng khi khu vöïc naøy ñi vaøo hoaït ñoäng ñeå ñaûm baûo cho Vònh Vaân Phong phaùt trieån beàn vöõng. Caàn thieát laäp ñoäi thu gom CTR treân bieån ñeå baûo veä nguoàn nöôùc vaø caùc baõi bôø. Caùc phöông tieän taøu thuyeàn löu thoâng treân vuøng vònh phaûi coù thuøng thu gom CTR, coù thuøng töï hoaïi ñeå thu gom nöôùc thaûi, caám xaû nöôùc thaûi vaø CTR xuoáng bieån. Khu vöïc Vònh Vaân Phong aûnh höôûng raát lôùn ñeán moâi tröôøng do söï coá traøn daàu. Khi xaây döïng caûng, caàn trang bò ngay caùc thieát bò vaø phao giöõ daàu ñeå kòp thôøi öùng phoù khi coù söï coá traøn daàu. Thöïc hieän caùc chöông trình an toaøn giao thoâng treân bieån. Khu vöïc Vònh Vaân Phong tuy kín gioù nhöng khoâng theå khoâng coù baõo xaûy ra, vì vaäy caùc taøu thuyeàn khi löu thoâng treân bieån caàn trang bò ñaày ñuû heä thoáng tin lieân laïc ñeå lieân laïc vôùi ñaát lieàn khi coù söï coá xaûy ra. Caàn kieåm tra vaø giaùm saùt nghieâm ngaët vaán ñeà naøy, phoøng traùnh söï ñau loøng xaûy ra nhö caùc côn baõo tröôùc ôû caùc ñòa phöông khaùc. Khu vöïc bôø bieån Muõi Du vaø Hoøn Traâu ñang bò oâ nhieãm nhieãm nghieâm troïng do löôïng raùc thaûi khaù lôùn, caàn coù bieän phaùp thu gom vaø xöû lyù trieät ñeå, caáp baùch. Khi döï aùn QHTT khu KTTH Vònh Vaân Phong ñi vaøo hoaït ñoäng, khoâng theå traùnh ñöôïc teä naïn xaõ hoäi xaûy ra, vì vaäy caùc cô quan chöùc naêng caàn coù bieän phaùp quaûn lyù chaët cheõ vaø “maïnh tay” hôn ñeå ñaûm baûo an ninh, traät töï xaõ hoäi. ._.