Tài liệu Biện pháp thực hiện kế hoạch giảm giá thành sản phẩm tại Công ty Cổ Phần Giầy Cẩm Bình: ... Ebook Biện pháp thực hiện kế hoạch giảm giá thành sản phẩm tại Công ty Cổ Phần Giầy Cẩm Bình
70 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1345 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Biện pháp thực hiện kế hoạch giảm giá thành sản phẩm tại Công ty Cổ Phần Giầy Cẩm Bình, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
KHOA THƯƠNG MẠI VÀ KINH TẾ QUỐC TẾ
-----***------
CHUYÊN ĐỀ
THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
BiÖn ph¸p thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh
Giảng viên hướng dẫn: PGS.TS.Hoàng Minh Đường
Sinh viên thực hiện : Đinh Bá Đại
Lớp : Thương mại 47C
Hà Nội - 2009
Lêi më ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay, víi sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc còng nh doanh nghiÖp T nh©n, muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i tr¶i qua qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh thu lîi nhuËn tõ chÝnh s¶n phÈm ®ã .
BiÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu hÕt søc quan träng trong hÖ thèng chØ tiªu kinh tÕ tµi chÝnh. TiÕt kiÖm trong gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña c¸c doanh nghiÖp bao giê còng cã ý nghÜa to lín ®èi víi viÖc t¨ng tÝch luü vµ gãp phÇn tõng bíc n©ng cao ®êi sèng ngêi lao ®éng. PhÊn ®Êu ®Ó kh«ng ngõng tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng vµ thêng xuyªn cña c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ, qu¶n lý doanh nghiÖp.
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay nhiÖm vô tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp cã ý nghÜa kinh tÕ chÝnh trÞ ®Æc biÖt quan träng, ®Ó ph¸t triÓn vµ ®i lªn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã chiÕn lîc c¹nh tranh tèi u, s¶n phÈm cña doanh nghiÖp lµm ra ph¶i ®îc thÞ trêng chÊp nhËn, vµ ph¶i ®¸p øng nhu cÇu ngêi tiªu dïng. Do ®ã gi¸ thµnh lµ vÊn ®Ò quan t©m cña c¸c doanh nghiÖp vµ nã lµ yÕu tè rÊt quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp .
§èi víi C«ng ty Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh tr¶i qua 25 n¨m bÒ dµy kinh nghiÖm s¶n xuÊt giÇy phôc vô tiªu dïng. MÆc dï ph¶i c¹nh tranh ®èi ®Çu víi nhiÒu C«ng ty giÇy trong níc nhng tíi nay s¶n phÈm cña C«ng ty ®· kh¼ng ®Þnh chç ®øng trªn thÞ trêng trong níc. Trong thêi gian t×m hiÓu vµ nghiªn cøu thùc tÕ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh em nhËn thÊy C«ng ty cßn mét sè vÊn ®Ò cÇn quan t©m ®ã lµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cña C«ng ty Cæ PhÇn Gi©y CÈm B×nh.§îc sù nhÊt trÝ cña ThÇy gi¸o híng dÉn em chän ®Ò tµi:
BiÖn ph¸p thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh.
Víi kiÕn thøc ®· ®îc häc ë trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n vµ víi sù gióp ®ì cña c¸c phßng ban chøc n¨ng, c¸c ph©n xëng trong C«ng ty Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh ®· gióp ®ì hoµn thµnh ®å tèt nghiÖp nµy.
* Néi dung ®å ¸n gåm 3 ch¬ng :
Ch¬ng I : KhaÝ niÖm gi¸ thµnh vµ c¸c yÕu tè t¹o thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c¸c Doanh NghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh.
Ch¬ng II: Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh.
Ch¬ng III: Ph¬ng híng môc tiªu vµ c¸c biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Song kh¶ n¨ng cña b¶n th©n cßn nhiÒu h¹n chÕ, v× thÕ ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp vµ x¸c ®Þnh kÕ ho¹ch gi¸ thµnh cßn nhiÒu ®iÓm cha s©u s¸t, c« ®äng. Nªn em rÊt mong ®îc sù gióp ®ì chØ b¶o cña c¸c ThÇy, C« khoa Th¬ng M¹i - Kinh TÕ Quèc TÕ trêng §¹i Häc Kinh TÕ Quèc D©n.
Em xin tr©n träng c¶m ¬n !
Ch¬ng I
Kh¸I niÖm gi¸ thµnh vµ c¸c yÕu tè t¹o thµnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xu©t kinh doanh
I . Kh¸i niÖm vÒ gi¸ thµnh
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ph¹m trï kinh tÕ g¾n liÒn víi s¶n xuÊt hµng hãa. Gi¸ thµnh lµ sù biÓu hiÖn b»ng tiÒn, cña toµn bé c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt hãa mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét khèi lîng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh.
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ mét qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm hai mÆt : mÆt hao phÝ s¶n xuÊt vµ mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh (ph¸t sinh trong kú, kú tríc chuyÓn sang) c¸c chi phÝ trÝch tríc cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm, lao ®éng, dÞch vô ®· hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nãi c¸ch kh¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra ë bÊt kú nµo nhng cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm ®· hoµn thµnh trong kú.
* ý nghÜa cña gi¸ thµnh s¶n phÈm :
Trong ho¹t ®éng kinh tÕ, gi¸ thµnh lµ mét chØ tiªu quan träng cña chØ tiªu chÊt lîng ®Ó ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, gi¸ thµnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña tæng sè chi phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp bá ra ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Bëi nã bao gåm tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cã liªn quan ®Õn s¶n xuÊt s¶n phÈm . Nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c yÕu tè s¶n xuÊt, tr×nh ®é vÒ tæ chøc s¶n xuÊt, qu¶n lý lao ®éng vËt t, qu¶n lý tiÒn vèn .
Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c ph¬ng ¸n kinh tÕ.
Gi¸ thµnh lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ c¶ cña s¶n phÈm. Trong ph¹m vi doanh nghiÖp viÖc gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p chñ yÕu t¨ng nguån tÝch luü cho doanh nghiÖp.
§Ó ®¸nh gi¸ ®óng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®ßi hái gi¸ thµnh ph¶i tÝnh ®óng tÝnh ®ñ ®Ó bï ®¾p ®îc lao ®éng sèng, lao ®éng vËt hãa ®· bá ra ®Ó s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm . Trong ph¹m vi toµn doanh nghiÖp gi¸ thµnh cµng h¹ th× hiÖu qu¶ lao ®éng cµng cao. ViÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p chñ yÕu t¨ng nguån tÝch luü cho doanh nghiÖp .
II. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh
§Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña qu¶n lý, h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch ho¸ gi¸ thµnh còng nh yªu cÇu x©y dùng gi¸ c¶ hµng ho¸, gi¸ thµnh ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc ®é, nhiÒu ph¹m vi tÝnh to¸n ®¸nh gi¸ kh¸c nhau. VÒ lý luËn còng nh trong thùc tÕ, ngoµi c¸c kh¸i niÖm gi¸ thµnh x· héi, gi¸ thµnh c¸ biÖt, cßn cã kh¸i niÖm gi¸ thµnh c«ng xëng, gi¸ thµnh toµn bé …
XÐt theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån gèc sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh, gi¸ thµnh ®îc chia thµnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, gi¸ thµnh ®Þnh møc, gi¸ thµnh thùc tÕ :
1.Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch :
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc x¸c ®Þnh tríc khi b¾t ®Çu qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh trªn c¬ së gi¸ thµnh thùc tÕ cña kú tríc vµ c¸c ®Þnh møc c¸c dù to¸n chi phÝ cña kú kÕ ho¹ch. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch x¸c ®Þnh møc ®é giíi h¹n chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trong kú kÕ ho¹ch. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ mét chØ tiªu kinh tÕ quan träng trong hÖ thèng chØ tiªu kÕ ho¹ch s¶n xuÊt – kü thuËt – tµi chÝnh cña doanh nghiÖp .
2.Gi¸ thµnh ®Þnh møc :
Gi¸ thµnh ®Þnh møc còng nh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, còng ®îc x¸c ®Þnh tríc khi b¾t ®Çu s¶n xuÊt s¶n phÈm . Tuy nhiªn kh¸c víi gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc b×nh qu©n tiªn tiÕn vµ kh«ng biÕn ®æi trong suèt c¶ kú kÕ ho¹ch. GÝa thµnh ®Þnh møc l¹i ®îc x©y dùng trªn c¬ së c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh t¹i tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong kú kÕ ho¹ch, do vËy gi¸ thµnh ®Þnh møc lu«n thay ®æi ®Ó phï hîp víi sù thay ®æi cña ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh t¹i tõng thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong kú kÕ ho¹ch nªn gi¸ thµnh ®Þnh møc lu«n lu«n thay ®æi phï hîp víi sù thay ®æi cña c¸c ®Þnh møc chi phÝ ®¹t ®îc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm .
3.Gi¸ thµnh thùc tÕ :
Gi¸ thµnh thùc tÕ ®îc x¸c ®Þnh sau khi ®· kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm trªn c¬ së c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. NÕu gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ gi¸ thµnh ®Þnh møc chØ bao gåm c¸c chi phÝ trong ph¹m vi kÕ ho¹ch vµ ®Þnh møc th× gi¸ thµnh thùc tÕ bao gåm toµn bé c¸c chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng viÖc hoÆc s¶n phÈm hoµn thµnh, trong ®ã vît ra ngoµi gi¸ thµnh ®Þnh møc vµ gi¸ thµnh kÕ ho¹ch nh c¸c thiÖt h¹i vÒ s¶n phÈm háng, c¸c thiÖt h¹i do ngõng s¶n xuÊt, c¸c kho¶n vît chi. ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ nhÊt thiÕt ph¶i ®îc x¸c ®Þnh theo sè liÖu kÕ to¸n .
Theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ, gi¸ thµnh thùc tÕ ®îc chia thµnh gi¸ thµnh s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh tiªu thô :
a. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt (cßn gäi lµ gi¸ thµnh ph©n xëng) lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm trong ph¹m vi ph©n xëng s¶n xuÊt ( chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung ) . Bëi vËy gi¸ thµnh s¶n xuÊt cßn cã tªn gäi lµ gi¸ thµnh ph©n xëng .
b. Gi¸ thµnh tiªu thô ( gi¸ thµnh toµn bé ) lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm , chi phÝ s¶n xuÊt, chi phÝ, chi phÝ qu¶n lý , chi phÝ b¸n hµng ) . Do vËy gi¸ thµnh tiªu thô cßn gäi lµ gi¸ thµnh ®Çy ®ñ vµ ®îc tÝnh theo c«ng thøc :
Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm
=
Gi¸ thµnh s¶n xuÊt
+
Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
+
Chi phÝ b¸n hµng
III. C¸c yÕu tè t¹o thµnh chi phÝ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp
1. C¸ch ph©n lo¹i gi¸ thµnh
C¨n cø vµo giai ®o¹n s¶n xuÊt vµ ph¹m vi, chi phÝ cã thÓ chia ra 3 lo¹i gi¸ thµnh: Gi¸ thµnh ph©n xëng, gi¸ thµnh c«ng xëng vµ gi¸ thµnh toµn bé.
- Gi¸ thµnh ph©n xëng: bao gåm chi phÝ trùc tiÕp, chi phÝ sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ vµ chi phÝ qu¶n lý ph©n xëng. Nãi c¸ch kh¸c nã lµ toµn bé chi phÝ cña tõng ph©n xëng cã liªn quan ®Õn viÖc chÕ biÕn s¶n phÈm t¹i ph©n xëng ®ã vµ tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ cña c¸c ph©n xëng kh¸c nh»m chuÈn bÞ, phôc vô cho ph©n xëng ®ã nh»m chÕ biÕn s¶n phÈm.
- Gi¸ thµnh c«ng xëng: X©y dùng gi¸ thµnh c«ng xëng cã t¸c dông chñ yÕu lµ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ë ph¹m vi toµn c«ng xëng lín h¬n Gi¸ thµnh c«ng xëng bao gåm gi¸ thµnh ph©n xëng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph©n bæ cho s¶n phÈm Êy. Cã thÓ nãi gi¸ thµnh c«ng xëng bao gåm tÊt c¶ nh÷ng chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt s¶n phÈm trong ph¹m vi toµn doanh nghiÖp.
- Gi¸ thµnh toµn bé: lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ c¶ tiªu thô s¶n phÈm. Gi¸ thµnh toµn bé bao gåm gi¸ thµnh c«ng xëng vµ chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt (chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc tiªu thô s¶n phÈm)
Trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ vµ h¹ch to¸n ph¶i ph©n biÖt gi¸ thµnh kÕ ho¹ch vµ gi¸ thµnh thùc tÕ. Trong gi¸ thµnh kÕ ho¹ch chØ ®îc tÝnh nh÷ng lo¹i chi phÝ ®· ®îc x· héi chÊp nhËn ë møc hîp lý, trong gi¸ thµnh thùc tÕ ph¶i h¹ch to¸n toµn bé nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong thùc tÕ, bao gåm c¶ nh÷ng lo¹i chi phÝ kh«ng phÐp tÝnh vµo gi¸ thµnh kÕ ho¹ch nh chi phÝ vÒ thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt, (chi phÝ thiÖt h¹i do phÕ phÈm, tiÒn ph¹t vi ph¹m hîp ®ång…) hoÆc chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh cao h¬n møc ghi trong kÕ ho¹ch, cã thÓ ph©n biÖt gi¸ thµnh kÕ ho¹ch trªn ba mÆt sau:
XÐt vÒ mÆt kh«ng gian trong tõng ®¬n vÞ c¬ së th× gi¸ thµnh kÕ ho¹ch do bé phËn kÕ ho¹ch x©y dùng, cßn gi¸ thùc tÕ do bé phËn thèng kª kÕ to¸n tæng hîp.
XÐt vÒ mÆt thêi gian th× gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®îc x©y dùng tríc khi s¶n phÈm ®îc vµo s¶n xuÊt, cßn gi¸ thµnh thùc tÕ ®îc tæng hîp sau khi s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt xong.
XÐt vÒ mÆt lîng th× gi¸ thµnh thùc tÕ bao gåm nhiÒu yÕu tè vµ kho¶n môc h¬n.
NhiÖm vô chñ yÕu cña kÕ ho¹ch gi¸ thµnh lµ ph¸t hiÖn vµ ®éng viªn mäi kh¶ n¨ng, tiÒm n¨ng trong doanh nghiÖp nh»m kh«ng ngõng gi¶m bít chi phÝ s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, t¨ng thªm tÝch luü, t¹o c¬ së thùc hiÖn ngµy cµng ®óng ®¾n chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ xÝ nghiÖp vµ néi bé doanh nghiÖp x¸c ®Þnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña s¶n phÈm trªn c¬ së ®Þnh møc tiªu hao lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mét c¸ch hîp lý vµ hÖ thèng gi¸ c¶ phï hîp ®Ó ®¶m b¶o cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®îc tiÕn hµnh b×nh thêng.
2. Mèi liªn hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm
ViÖc tÝnh to¸n gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i dùa trªn chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh tÝnh to¸n gi¸ thµnh doanh nghiÖp kh«ng tÝnh vµo gi¸ thµnh nh÷ng chi phÝ kh«ng liªn quan trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, ch¼ng h¹n nh÷ng chÝ phÝ cã liªn quan ®Õn viÖc phôc vô ®êi sèng v¨n ho¸ vµ sinh ho¹t cña c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp, nh÷ng chÝ phÝ söa ch÷a lín nhµ cöa, c«ng tr×nh kiÕn tróc, c«ng t¸c nghiªn cøu thÝ nghiÖm… nh÷ng thiÖt h¹i vÒ thiªn tai vµ nh÷ng thiÖt h¹i kh¸c do ®iÒu kiÖn kh¸ch quan g©y ra.
Nh÷ng chi phÝ do ng©n s¸ch Nhµ níc ®µi thä th× kh«ng ®îc tÝnh vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp, ch¼ng h¹n nh chi phÝ c«ng ®oµn, chi phÝ cho c«ng t¸c §¶ng, §oµn TN, chi phÝ vÒ bÖnh viÖn, l¬ng cña chuyªn gia, chi phÝ vÒ ®µo t¹o c¸n bé… Nh vËy gi¸ thµnh chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ cã liªn quan ®Õn s¶n xuÊt, kinh doanh cña doanh nghiÖp th× kh«ng h¹ch to¸n vµo gi¸ thµnh mµ do nguån vèn ®µi thä. ViÖc tÝnh to¸n gi¸ thµnh cã thÓ tÝnh theo kho¶n môc chi phÝ hay yÕu tè chi phÝ.
TÝnh gi¸ thµnh theo yÕu tè chi phÝ
Nghiªn cøu gi¸ thµnh theo yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt tøc lµ ®em toµn bé chi phÝ cho viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm chia thµnh mét sè yÕu tè c¬ b¶n, c¨n cø vµo tÝnh chÊt cña c¸c kho¶n chi tiªu. KÕt cÊu gi¸ thµnh theo yÕu tè chi phÝ gåm 8 yÕu tè c¬ b¶n:
Nguyªn vËt liÖu chÝnh mua ngoµi
VËt liÖu phô mua ngoµi
Nguyªn liÖu mua ngoµi
N¨ng lîng mua ngoµi
TiÒn l¬ng chÝnh vµ tiÒn l¬ng phô
B¶o hiÓm x· héi
KhÊu hao TSC§
C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
ViÖc ph©n lo¹i c¸c yÕu tè chi phÝ trªn ®©y hoµn toµn chØ c¨n cø vµo tÝnh chÊt kinh tÕ cña tõng kho¶n chi kh«ng c¨n cø vµo môc ®Ých vµ vÞ trÝ cña kho¶n chi.
TÝnh gi¸ thµnh theo kho¶n môc chi phÝ
Nghiªn cøu gi¸ thµnh theo kho¶n môc chi phÝ tøc lµ chia c¸c chi phÝ s¶n xuÊt thµnh mét sè kho¶n môc lín c¨n cø vµo c«ng dông vµ vÞ trÝ cña tõng kho¶n chi, nÕu trong kÕt cÊu theo yÕu tè chi tÊt c¶ c¸c chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu chñ yÕu ®Òu ®îc tËp trung vµo mét môc, th× trong kÕt cÊu theo kho¶n môc chi phÝ nguyªn vËt liÖu chñ yÕu ®îc ph©n chia mét c¸ch râ rµng cho tõng lo¹i s¶n phÈm vµ cho c«ng viÖc cã tÝnh chÊt c«ng nghiÖp. C¨n cø vµo kÕt cÊu gi¸ thµnh theo kho¶n môc cã thÓ tÝnh gi¸ thµnh cho ®¬n vÞ tõng lo¹i s¶n phÈm, tõng c«ng viÖc cã tÝnh chÊt c«ng nghiÖp hoÆc cho toµn bä s¶n lîng hµng ho¸. C¸c kho¶n chi phÝ cho s¶n xuÊt ®îc chia thµnh 12 kho¶n môc:
Nguyªn vËt liÖu chÝnh
VËt liÖu phô
N¨ng lîng dïng vµo s¶n xuÊt
Nhiªn liÖu dïng vµo s¶n xuÊt
TiÒn l¬ng chÝnh vµ phô cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
Chi phÝ sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ
Chi phÝ ph©n xëng
Chi phÝ qu¶n lý xÝ nghiÖp
B¶o hiÓm x· héi cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
ThiÖt h¹i cña s¶n phÈm háng
ThiÖt h¹i vÒ ngõng s¶n xuÊt
ChÝ phÝ ngoµi s¶n xuÊt
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c nguån lùc kh¸c nhau nh nh©n c«ng, vËt t, thiÕt bÞ, c«ng cô , mÆt b»ng, dÞch vô mua ngoµi … ®· ®îc sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét kú nhÊt ®Þnh . Gi¸ trÞ cña s¶n phÈm ®îc biÓu hiÖn b»ng c«ng thøc .
G = C + V + M
Trong ®ã :
G : lµ gi¸ trÞ s¶n phÈm ;
C : lµ toµn bé gi¸ trÞ t liÖu s¶n xuÊt tiªu hao trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o ra s¶n phÈm
V : lµ chi phÝ nh©n c«ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng ®Ó chÕ t¹o ra s¶n phÈm ;
M : lµ toµn bé gi¸ trÞ míi do ngêi lao ®éng sèng t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm
Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau . Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh trªn c¬ së c¸c chi phÝ s¶n xuÊt ®· ®îc tËp hîp.
3. Ph©n lo¹i chi phÝ theo ph¬ng ph¸p ph©n bæ chi phÝ vµo gi¸ thµnh .
Theo ph¬ng ph¸p nµy ngêi ta chia chi phÝ lµm 2 lo¹i : Chi phÝ trùc tiÕp vµ chi phÝ gi¸n tiÕp .
3.1 Chi phÝ trùc tiÕp : Lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp cã liªn quan ®Õn nh÷ng lo¹i s¶n phÈm vµ ®îc tÝnh trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm hay lo¹i s¶n phÈm .
3.2 Chi phÝ gi¸n tiÕp : Lµ chi phÝ cã liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng chung cña ph©n xëng, xÝ nghiÖp vµ tÝnh vµo gi¸ thµnh b»ng ph¬ng ph¸p ph©n bæ .
4. Ph©n lo¹i chi phÝ theo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m s¶n lîng hµng ho¸ .
Theo ph¬ng ph¸p nµy ngêi ta chia chi phÝ thµnh hai lo¹i: chi phÝ biÕn ®æi vµ chi phÝ cè ®Þnh .
4.1 Chi phÝ biÕn ®æi : Lµ kho¶n chi phÝ thay ®æi tû lÖ víi nh÷ng biÕn ®æi cña møc ®é ho¹t ®éng . Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thi chi phÝ biÕn ®æi bao gåm chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ biÕn ®æi chia 2 lo¹i:
- Chi phÝ biÕn ®æi cïng tû lÖ .
- Chi phÝ biÕn ®æi kh«ng cïng tû lÖ .
4.2 Chi phÝ cè ®Þnh : Lµ c¸c kho¶n chi phÝ kh«ng thay ®æi vÒ tæng sè dï cã thay ®æi vÒ møc ®é ho¹t ®éng trong ph¹m vi nhÊt ®Þnh nµo ®ã nh chi phÝ thuª nhµ ®· ký hîp ®ång Lo¹i chi phÝ cè ®Þnh rÊt phï hîp víi c¸c doanh nghiÖp cã xu híng tù ®éng ho¸ ®iÒu ®ã cã ý nghÜa lµ t¨ng cêng vÒ m¸y mãc, gi¶m bít c«ng nh©n lao ®éng phæ th«ng.
IV. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm :
1.ý nghÜa cña viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm :
H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ gi¶m c¸c chi phÝ ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô¸c lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ bá ra ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm . §©y lµ biÖn ph¸p tæng hîp , trùc tiÕp nhÊt ®Ó thùc hiÖn tiÕt kiÖm c¸c chi phÝ trong toµn xÝ nghiÖp . H¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ ph¬ng ph¸p quan träng ®Ó t¨ng tÝch luü trong néi bé doanh nghiÖp nãi chung vµ ph©n xëng nãi riªng . Trong ph¹m vi doanh nghiÖp vµ ph©n xëng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm th× sÏ t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. C¸c quü doanh nghiÖp ngµy cµng më réng, kh¶ n¨ng t¸i s¶n xuÊt më réng t¨ng lªn, ®êi sèng tinh thÇn cña CNVC trong doanh nghiÖp ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn .
Trong c¬ chÕ thÞ trêng h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét biÖn ph¸p quan träng nhÊt lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp t¹o ra uy tÝn , cã chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy ph¶i tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc sau :
Nghiªn cøu c¬ cÊu gi¸ thµnh, nghiªn cøu tû träng c¸c kho¶n môc kú b¸o c¸o ®Ó t×m ra nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan lµm t¨ng gi¸ thµnh, ph¸t hiÖn nh÷ng kh¶ n¨ng, tiÒm n¨ng ®Ó gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm
§Ò ra biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh vµ tÝnh to¸n ¶nh hëng cña nh÷ng biÖn ph¸p ®ã nh»m dù tÝnh kh¸i qu¸t tû lÖ h¹ gi¸ thµnh .
C¨n cø vµo gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm ®Ó tÝnh to¸n chÝnh x¸c møc ®é vµ tû lÖ h¹ gi¸ thµnh cña s¶n phÈm so s¸nh ®îc.
2. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm :
Do sù kh¸c nhau c¬ b¶n gi÷a ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh mµ cã sù kh¸c biÖt gi÷a ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ vµ ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm .
a. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt :
H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ mét ph¬ng ph¸p hay hÖ thèng c¸c ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®Ó tËp hîp vµ ph©n lo¹i c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trong ph¹m vi giíi h¹n cña ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ . VÒ c¬ b¶n , ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ bao gåm c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo s¶n phÈm , theo ®¬n ®Æt hµng , theo giai ®o¹n c«ng nghÖ, theo ph©n xëng, theo nhãm s¶n phÈm. Néi dung cña ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ kÕ to¸n më thÎ ( hoÆc sæ ) chi tiÕt h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®èi tîng ®· ®îc x¸c ®Þnh ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ ph¸t sinh cã liªn quan ®Õn ®èi tîng, hµng th¸ng tËp hîp chi phÝ theo tõng ®èi tîng . Mçi ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ thÝch øng víi mçi lo¹i h×nh h¹ch to¸n chi phÝ nªn tªn gäi cña ph¬ng ph¸p nµy biÓu hiÖn ®èi tîng mµ nã cÇn tËp hîp vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt
b. C¸c ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm :
§Ó tÝnh gi¸ thµnh c¸c doanh nghiÖp cÇn lùa chän mét ph¬ng ph¸p hoÆc nhiÒu ph¬ng ph¸p kÕt hîp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm. Khi chän ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh cÇn phï hîp víi ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ.
Nh÷ng ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thêng ®îc ¸p dông trong doanh nghiÖp bao gåm:
Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp:
Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp hay cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p gi¶n ®¬n. Ph¬ng ph¸p nµy thêng ¸p dông ë c¸c doanh nghiÖp cã qu¸ tr×nh kü thuËt c«ng nghÖ ®¬n gi¶n, s¶n xuÊt mÆt hµng Ýt, cã khèi lîng s¶n phÈm lín, chu kú s¶n xuÊt ng¾n, kh«ng cã hoÆc cã khèi lîng s¶n phÈm dë dang Ýt vµ møc ®é t¬ng ®èi ®Òu gi÷a c¸c chu kú s¶n xuÊt. V× thÕ ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ lµ nh÷ng s¶n phÈm.
B»ng ph¬ng ph¸p trùc tiÕp cã thÓ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm theo c«ng thøc sau:
Gi¸ thµnh toµn bé s¶n phÈm hµng ho¸
=
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú
+
Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú
+
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm hµng ho¸
=
Gi¸ thµnh toµn bé s¶n lîng hµng ho¸
Sè lîng s¶n phÈm hµng ho¸ hoµn chØnh trong kú
§Ó cã c¬ së ®¸nh gi¸, ph©n tÝch gi¸ thµnh cÇn ph¶i lËp phiÕu tÝnh gi¸ thµnh.
MÉu phiÕu tÝnh gi¸ thµnh trong ph¬ng ph¸p nµy nh sau:
C¸c yÕu tè chÝ phÝ
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ph¸t sinh trong kú
Gi¸ thµnh s¶n phÈm
Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang cuèi kú
Cña toµn bé s¶n phÈm
Cña ®¬n vÞ s¶n phÈm
1
2
3
4
5
6
1.chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, trõ phÕ liÖu
2.chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp
3.chi phÝ s¶n xuÊt chung
Gi¸ thµnh c«ng xëng
Ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ:
§èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt l¾p r¸p, tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm hoµn chØnh ph¶i s¶n xuÊt ra c¸c linh kiÖn, phô tïng…
Do vËy chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp theo tõng chi tiÕt, bé phËn vµ tÝnh gi¸ thµnh tõng chi tiÕt bé phËn, sau cïng dïng ph¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ sÏ tÝnh ®îc gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn chØnh.
Ph¬ng ph¸p hÖ sè:
Trong mét sè doanh nghiÖp cã quy tr×nh kü thuËt s¶n xuÊt phøc t¹p, khi ®a nguyªn vËt liÖu vµo s¶n xuÊt, cïng víi hao phÝ lao ®éng vËt ho¸ kh¸c cã thÓ thu ®îc nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau. Trong trêng hîp nµy kh«ng thÓ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho tõng phÇn, mµ ph¶i tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ, sau ®ã dïng ph¬ng ph¸p hÖ sè, míi x¸c ®Þnh ®Õn tõng lo¹i s¶n phÈm.
C«ng viÖc tiÕn hµnh theo c¸c bíc nh sau:
- Tríc hÕt c¨n cø vµo tiªu chuÈn, ®iÒu kiÖn kü thuËt, quy c¸ch s¶n phÈm ®Ó x©y dùng mét hÖ sè quy íc (cã thÓ qua c¸c lÇn s¶n xuÊt thö hoÆc qua tµi liÖu kü thuËt). HÖ sè quy íc ®îc x©y dùng cho tõng yÕu tè chi phÝ.
- Sau ®ã tõ hÖ sè quy íc mµ x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt thùc tÕ cña tõng lo¹i s¶n phÈm.
ViÖc x¸c ®Þnh hÖ sè quy íc cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, bëi v× nÕu hÖ sè quy íc kh«ng chÝnh x¸c, dÉn ®Õn tÝnh gi¸ thµnh còng kh«ng chÝnh x¸c. HÖ sè còng ®îc sö dông thèng nhÊt khi x¸c ®Þnh gi¸ thµnh kÕ ho¹ch, còng nh x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùc tÕ.
Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thuéc ngµnh ho¸ chÊt, luyÖn kim, dîc phÈm… ngoµi ra tïy theo ®Æc ®iÓm cña tõng ngµnh, cña tõng doanh nghiÖp, vÒ lo¹i h×nh s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm s¶n phÈm… ®Ó cã thÓ ¸p dông mét sè ph¬ng ph¸ nh sau:
- Ph¬ng ph¸p tû lÖ: ¸p dông víi c¸c doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm mµ dïng cïng mät lo¹i nguyªn vËt liÖu…
VÝ dô: ngµnh may mÆc quÇn ¸o may s½n, s¶n xuÊt giµy…
- Ph¬ng ph¸p lo¹i trõ chi phÝ: ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt võa thu ®îc s¶n phÈm chÝnh võa thu ®îc s¶n phÈm phô, s¶n phÈm phô thêng chiÕm tû lÖ nhá, khi x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh sau:
Gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh = tæng chi phÝ – gi¸ trÞ s¶n phÈm phô
- Ph¬ng ph¸p ®¬n ®Æt hµng: ¸p dông víi c¸c doanh nghiÖp cã lo¹i h×nh s¶n xuÊt ®¬n chiÕc hoÆc s¶n xuÊt Ýt mÆt hµng, víi khèi lîng nhá, cã thÓ tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng.
- Ph¬ng ph¸p ph©n bíc: ¸p dông ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt thuéc lo¹i h×nh s¶n xuÊt phøc t¹p, theo kiÓu chÕ biÕn liªn tôc, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n vµ mçi giai ®o¹n ®Òu thu ®îc b¸n thµnh phÈm cã h×nh th¸i vËt chÊt, kh¸c víi giai ®o¹n tríc ®ã.
Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo kho¶n môc chi phÝ:
Muèn tÝnh gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm theo kho¶n môc, tÝnh to¸n ®îc chia lµm hai bíc:
+ TÝnh c¸c chi phÝ trùc tiÕp
+ TÝnh c¸c chi phÝ gi¸n tiÕp
Sau ®ã tæng hîp l¹i ®îc gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm
TÝnh chi phÝ trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh:
C¸c chi phÝ trùc tiÕp ®îc chia lµm 3 nhãm:
- C¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu, ®éng lùc vµ tiÒn l¬ng th× dïng ph¬ng ph¸p trùc tiÕp ®Ó tÝnh theo c«ng thøc:
C¸c kho¶n môc chi phÝ trùc tiÕp
=
§Þnh møc sö dông chi phÝ trùc tiÕp
x
§¬n gi¸ cña mét chi phÝ trùc tiÕp
NÕu nguyªn vËt liÖu cã phÕ liÖu, mµ phÕ liÖu cßn sö dông ®îc, th× ph¶i trõ nã ra khái gi¸ thµnh ®Ó h¹ch to¸n chÝnh x¸c. §èi víi kho¶n môc b¶o hiÓm x· héi cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®îc x¸c ®Þnh theo quy ®Þnh cña Nhµ níc so víi tiÒn l¬ng chÝnh vµ 17% tiÒn l¬ng chÝnh, phô.
Cô thÓ c¸ch tÝnh b¶o hiÓm x· héi theo c«ng thøc:
Chi phÝ x· héi cña c«ng nh©n
=
TiÒn l¬ng chÝnh vµ phô cña c«ng nh©n
x
Tû lÖ % b¶o hiÓm x· héi
C¸c kho¶n môc chi phÝ trùc tiÕp bao gåm:
Nguyªn vËt liÖu chÝnh mua ngoµi
VËt liÖu phô mua ngoµi
Nhiªn liÖu mua ngoµi
§éng lùc mua ngoµi
TiÒn l¬ng chÝnh cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
TiÒn l¬ng phô cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
B¶o hiÓm x· héi
Ph¬ng ph¸p tÝnh chi phÝ gi¸n tiÕp vµo gi¸ thµnh s¶n xuÊt
+ X¸c ®Þnh chi phÝ sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cho tõng s¶n phÈm, tõng lo¹i s¶n phÈm lµ nh÷ng chi phÝ vÒ b¶o qu¶n, sö dông vµ chi phÝ söa ch÷a thêng xuyªn ®îc khÊu hao trong qu¸ tr×nh sö dông.
§Ó x¸c ®Þnh ®îc chi phÝ nµy c¸c doanh nghiÖp thêng lËp dù to¸n chi phÝ söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ, sau ®ã tiÕn hµnh ph©n bæ lo¹i chi phÝ nµy cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm.
C¨n cø ®Ó lËp dù to¸n chi phÝ nµy lµ dùa vµo kÕ ho¹ch sö dông, söa ch÷a, khÊu hao vµ ®Þnh møc sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ.
ViÖc ph©n bæ chi phÝ sö dông thiÕt bÞ m¸y mãc cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm, lo¹t s¶n phÈm ph¶i c¨n cø vµo t¸c dông cña tõng bé phËn chi phÝ ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. Ph©n bæ nµy dùa vµo sè giê m¸y ho¹t ®éng vµ ®¬n gi¸ khÊu hao ®èi víi tõng lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ.
Tuy nhiªn trong thùc tÕ ngêi ta còng cã thÓ x¸c ®Þnh khÊu hao sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ theo tû lÖ víi tiÒn l¬ng chÝnh cña c«ng nh©n s¶n xuÊt chÝnh. ViÖc ph©n bæ dùa vµo theo c«ng thøc sau:
Chi phÝ ph©n bæ khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ cho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm
=
Tæng chi phÝ sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ
x
TiÒn l¬ng chÝnh 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm
Tæng quü tiÒn l¬ng chÝnh
X¸c ®Þnh chi phÝ ph©n xëng vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm:
Chi phÝ ph©n xëng lµ chi phÝ gi¸n tiÕp kh«ng liªn quan tíi tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm mµ liªn quan tíi viÖc chÕ t¹o c¸c lo¹i s¶n phÈm cña c¶ xëng.
Néi dung cña dù to¸n chi phÝ ph©n xëng bao gåm:
- TiÒn l¬ng chÝnh vµ phô, b¶o hiÓm x· héi cña c¸n bé nh©n viªn ph©n xëng vµ c«ng nh©n phô.
- Chi phÝ sö ch÷a thêng xuyªn b¶o qu¶n nhµ cöa, vËt kiÕn tróc, dông cô s¶n xuÊt cña ph©n xëng.
- KhÊu hao nhµ cöa, vËt kiÕn tróc, dông cô s¶n xuÊt, vµ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh kh¸c cña ph©n xëng
- C¸c chi phÝ vÒ b¶o hé lao ®éng, chi phÝ nghiªn cøu khoa häc cña ph©n xëng vµ c¸c chi phÝ kh¸c.
ViÖc ph©n bæ lo¹i chi phÝ nµy cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm, lo¹i s¶n phÈm, lo¹i s¶n phÈm thêng còng dùa vµo tiÒn l¬ng chÝnh cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ®Ó ph©n bæ. Ngêi ta cã thÓ dïng c¸c ph¬ng ph¸p sau ®Ó ph©n bæ chi phÝ ph©n xëng cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm, lo¹t s¶n phÈm, lo¹i s¶n phÈm:
- Ph©n bæ theo giê m¸y
- Ph©n bæ theo träng lîng cña s¶n phÈm
- Ph©n bæ theo tiÒn l¬ng chÝnh cña c«ng nh©n s¶n xuÊt
Ph¬ng ph¸p ph©n bæ chi phÝ ph©n xëng dùa vµo tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt chÝnh ®¬n gi¶n vµ ®îc sö dông nhiÒu. C«ng thøc ph©n bæ chi phÝ ph©n xëng dùa vµo tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt chÝnh nh sau:
Chi phÝ ph©n xëng ph©n bæ cho 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm
=
Tæng chi phÝ ph©n xëng
x
TiÒn l¬ng chÝnh cña 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm
Tæng quü tiÒn l¬ng chÝnh cña ph©n xëng
+ Dù to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm:
§©y còng lµ lo¹i chi phÝ gi¸n tiÕp cã liªn quan ®Õn toµn bé ho¹t ®éng qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Néi dung cña chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bao gåm: chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh, chi phÝ qu¶n lý kinh doanh, c¸c chi phÝ nghiÖp vô cña toµn doanh nghiÖp boa gåm:
- TiÒn l¬ng chÝnh, tiÒn l¬ng phô, b¶o hiÓm x· héi cña c¸n bé qu¶n lý doanh nghiÖp vµ bé phËn phôc vô.
- Chi phÝ b¶o hé lao ®éng toµn doanh nghiÖp
- Chi phÝ tuyÓn dông c«ng nh©n
- Chi phÝ cho héi häp, häc tËp
- Chi phÝ cho luyÖn tËp qu©n sù, phßng ch¸y ch÷a ch¸y
- Chi phÝ tiÕp kh¸ch, më héi nghÞ kh¸ch hµng
C¸ch ph©n bæ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm còng dùa theo tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt. C«ng thøc ph©n bæ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm nh sau:
Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho 1 s¶n phÈm
=
Tæng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
x
TiÒn l¬ng 1 s¶n phÈm
Tæng quü tiÒn l¬ng chÝnh cña doanh nghiÖp
+ Ph©n bæ chÝ phÝ ngoµi s¶n xuÊt (tiªu thô s¶n phÈm) vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt bao gåm c¸c chi phÝ phôc vô cho c«ng t¸c tiªu thô s¶n phÈm, bao b×, th«ng tin qu¶ng c¸o, më triÓn l·m, trÝch nép cho c¸c c¬ quan cÊp trªn.
Khi ph©n bæ chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm tuú theo tõng lo¹i chi phÝ mµ ta cã c¸ch ph©n bæ kh¸c nhau, cã lo¹i tÝnh trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm, cã lo¹i tÝnh theo träng lîng s¶n phÈm, cã lo¹i ph¶i ¸p dông ph¬ng ph¸p ph©n bæ nh chi phÝ gi¸n tiÕp cho phï hîp víi tõng lo¹i doanh nghiÖp.
VÝ dô:
- chi phÝ bao b× ®îc ph©n bæ trùc tiÕp vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm
- chi phÝ vËn chuyÓn tÝnh theo tû lÖ víi träng lîng cña s¶n phÈm
- c¸c chi phÝ qu¶ng c¸o, triÓn l·m, trÝch nép cho c¸c c¬ quan cÊp trªn ®îc ph©n bæ vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm gièng nh chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
3.C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm .
a) Nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo:
Nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo bao gåm nguyªn liÖu chÝnh, nguyªn liÖu phô, nhiªn liÖu cho ho¹t ®éng cña m¸y mãc, cã thÓ lµ ®iÖn níc. Gi¶ sö c¸ yÕu tè kh¸c v¸n gi÷ nguyªn nhng gi¸ nguyªn vËt liÖu ®µu vµo t¨ng th× gi¸ b¸n s¶n phÈm sÏ t¨ng, nh vËy quan hÖ biÕn ®æi gi÷a gi¸ cña nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo vµ gi¸ b¸n s¶n phÈm lµ quan hÖ tû lÖ thuËn.
b) Chi phÝ s¶n xuÊt:
Sù hiÓu biÕt chÝnh x¸c vÒ chi phÝ bá ra ®Ó s¶n xuÊt ra hµng hooÆc dÞch vô lµ rÊt quan träng ®èi víi c«ng ty v× ba lÝ do sau:
Gi¸ thµnh lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh giíi h¹n thÊp nhÊt cña gi¸ b¸n. C¸c c«ng ty ®Òu mong muèn tÝnh mét nøc gi¸ ®Ó ®ñ trang tr¶I mäi chi phÝ bá ra trong s¶n xuÊt, ph©n phèi, cã lîi nhuËn chÝnh ®¸ng cho nh÷ng nç lùc kd vµ g¸nh chÞu rñi ro. V× vËy, khi Ên ®Þnh møc gi¸ b¸n, gi¸ thµnh ®îc coi lµ c¬ së quan träng.
Khi x¸c ®Þnh ®îc chÝnh x¸c vµ qu¶n lÝ ®îc chi phÝ, c¸c nhµ qu¶n lÝ cã thÓ t×m ra c¸c gi¶I ph¸p thay ®æi, h¹ thÊp chóng ®Ó gia t¨ng lîi nhuËn, ®iÒu chØnh gi¸ mét c¸ch chñ ®éng, tr¸nh m¹o hiÓm.
c) C¸c môc tiªu kinh doanh cña doanh nghiÖp:
Mçi mét doanh nghiÖp trong tõng giai ®o¹n kinh doanh kh¸c cña m×nh th× cã gi¸ b¸n s¶n phÈm kh¸c nhau. NÕu nh môc tiªu kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ dÉn ®Çu thÞ phÇn th× gi¸ b¸n s¶n phÈm cña doanh nghiÖp sÏ h¹ h¬n so víi gi¸ b¸n cña ®èi thñ c¹nh tranh, nÕu nh môc tiªu dÉn ®Çu vÒ chÊt lîng ( hoÆc ®«i khi lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn) th× gi¸ b¸n s¶n phÈm cña doanh nghiÖp thêng cao…..
d) C¸c yÕu tè kh¸c:
Ngoµi c¸c yÕu tè trªn, gi¸ b¸n s¶n phÈm cña doanh nghiÖp thêng chôi ¶nh hëng mét sè yÕu tè kh¸c bªn trong doanh nghiÖp, ®ã cã thÓ lµ
Chu k× sèng cña s¶n phÈm
TÝnh ph©n biÖt cña s¶n phÈm
TÝnh dÔ h háng hay tÝnh theo mïa cña s¶n phÈm
Sù biÕn ®éng cña gi¸ thµnh s¶n phÈm do nhiÒu nguyªn nh©n g©y lªn nhng tËp trung chñ yÕu vµo c¸c nguyªn nh©n chÝnh sau:
Thø nhÊt: Do sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ t¨ng lªn, t×nh h×nh l¹m ph¸t cho nªn gi¸ c¶ vËt t ®Òu t¨ng lªn hµng n¨m
Thø hai: Do ®ßi hái cña chÊt lîng s¶n phÈm ngµy cµng cao, ngµy cµng hoµn thiÖn ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ®ßi hái cña kh¸ch hµng, v× vËy kÕt cÊu s¶n phÈm thay ®æi, mÉu m· c¶i tiÕn còng lµm t¨ng chi phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Thø ba: Do ®._.êi sèng nh©n viªn t¨ng lªn hµng n¨m, ®Þnh møc kh«ng râ thiÕu thuyÕt phôc, ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng cña ngêi lao ®éng ngµy cµng cao do
vËy chi phÝ tiÒn l¬ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm còng t¨ng lªn dÉn ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm còng t¨ng.
Thø t: §Ó x¸c ®Þnh ¶nh hëng cña s¶n lîng tíi sù biÕn ®éng gi¸ thµnh. Ta Ta tÝnh theo c«ng thøc sau:
Mq = SQTTZNT x TK - MK
Trong ®ã :
SQTTZNT x TK lµ møc h¹ tÝnh theo s¶n lîng thùc tÕ kÕt cÊu gi¸ thµnh ®¬n vÞ kÕ ho¹ch .
- ¶nh hëng cña c¬ cÊu s¶n phÈm ®Õn møc h¹ gi¸ thµnh .
Mc = ( SQTTZKT - SQTTZNT ) - SQTTZNT x TK
- ¶nh hëng cña c¬ cÊu s¶n phÈm tíi tû lÖ gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm .
Tc
=
Mc
´
100
SQTTZNT
Ch¬ng II
Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh
I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty cæ phÇn GiÇy CÈm B×nh.
1- T×nh h×nh chung:
C«ng ty cæ phÇn giÇy CÈm B×nh – H¶i D¬ng, tiÒn th©n lµ xÝ nghiÖp dÖt H¶i Hng. §îc UBND TØnh H¶i Hng (cò) nay lµ TØnh H¶i D¬ng thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 16/Q§ - UB ngµy 20/4 /1988, víi c¬ së h¹ tÇng lµ trêng ®¶ng cò cña tØnh, ®ù¬c c¶i t¹o vµ trang bÞ 50 m¸y dÖt nhµ m¸y dÖt 8/3 Hµ Néi, nhiÖm vô chñ yÕu lµ dÖt kh¨n b«ng xuÊt khÈu theo hiÖp ®Þnh sè 19/5 sang thÞ trêng §«ng ¢u, do sù t¸c ®éng cña viÖc chuyÓn ®æi c¬ chÕ qu¶n lý, tõ c¬ chÕ bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña nhµ níc, c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp nãi chung ®Òu gÆp khã kh¨n trong viÖc chuyÓn híng kinh doanh vµ t×m thÞ trêng tiªu thô. Tríc thùc tr¹ng ®ã xÝ nghiÖp dÖt H¶i Hng còng n»m trong t×nh tr¹ng ®ã, xÝ nghiÖp mÊt mét thÞ trêng lín, ¶nh hëng ®Õn viÖc s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm dÖt.
Víi t×nh h×nh ®ã cuèi n¨m 1992 ®Çu n¨m 1993 do yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt cña thÞ trêng ®Æt ra nh: chÊt lîng s¶n xuÊt, khèi lîng s¶n phÈm tiªu thô, gi¸ thµnh, gi¸ b¸n vµ ®îc sù ®ång ý cña së c«ng nghiÖp, theo quyÕt ®Þnh sè 338 cña thñ tíng ChÝnh Phñ, xÝ nghiÖp ®· chñ ®éng ®Çu t, c¶i tiÕn bé m¸y qu¶n lý, ®Çu t qu¶n lý, ®Çu t c¶i tiÕn m¸y mãc thiÕt bÞ, cô thÓ lµ ®Çu t thªm m¸y may c«ng nghiÖp chuyÓn tõ m« h×nh xÝ nghiÖp dÖt thµnh m« h×nh c«ng ty víi nhiÒu ph©n xëng s¶n xuÊt “ C«ng ty dÖt may CÈm B×nh – Hai Hng” Theo quyÕt ®Þnh thnµh lËp sè 109/Q§-UB ngµy 30/10/1992 cña UBND TØnh H¶i Hng mÆt hµng chñ yÕu cña c«ng ty lµ dÖt v¶i b¹t phôc vô cho ngµnh s¶n xuÊt giÇy v¶i xuÊt khÈu nh c«ng ty giÇyThîng §×nh, c«ng ty giÇy D©n Sinh – H¶i Phßng, C«ng ty giÇy Thuþ Khuª vµ gia c«ng s¶n xuÊt quÇn ¸o c¸c lo¹i xuÊt khÈu sang thÞ trêng EU
Ngµy 13/02/1995 UBND TØnh H¶i Hng ®· ký quyÕt ®Þnh sè 166/Q§-UB cho phÐp c«ng ty ®Çu t l¾p ®Æt hai d©y truyÒn s¶n xuÊt giÇy thÓ thao xuÊt khÈu víi ph¬ng thøc tr¶ chËm tiÒn m¸y mãc thiÕt bÞ vµ söa ch÷a x©y dùng l¹i hÖ thèng nhµ xëng phï hîp víi qui m« s¶n xuÊt míi. Th¸ng 8 n¨m 1995 hai d©y truyÒn giÇy thÓ thao chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng vµ n¨m 2000 ngay sau khi chuyÓn sang cæ phÇn ho¸, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng C«ng ty tiÕp tôc ®Çu t thªm 02 d©y truyÒn s¶n xuÊt giÇy c¸c lo¹i víi ®a d¹ng mÆt hµng giÇy, t¹o viÖc lµm cho trªn 1.800 lao ®éng trong vµ ngoµi tØnh. S¶n lîng hµng th¸ng ®¹t tõ 150.000 ®Õn 200.000 ®«i giÇy thÓ thao xuÊt khÈu xuÊt ®i nhiÒu níc, trªn thÕ giíi nhng thÞ trêng chÝnh vÉn lµ Ch©u ¢u. §©y lµ mÆt hµng s¶n xuÊt chñ ®¹o cña c«ng ty vµ còng lµ nhiÖm vô s¶n xuÊt chÝnh cu¶ c«ng ty trong thêi gian nµy.
Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®i lªn, b»ng nç lùc phÊn ®Êu cña toµn bé tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn qu¶n lý tèt s¶n xuÊt kinh doanh, n¾m b¾t kÞp thêi nhu cÇu vµ diÔn biÕn thÞ trêng, nªn s¶n phÈm cña c«ng ty s¶n xuÊt ®Õn ®©u tiªu thô hÕt ®Õn ®ã. Do vËy lu«n hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®¹t møc doanh thu lîi nhuËn cao, nép ng©n s¸ch nhµ níc t¨ng tÝch luü, ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, n©ng cao uy tÝn chÊt lîng ®Õn thÞ trêng c¹nh tranh vµ ®Æc biÖt ®¶m b¶o møc thu nhËp tho¶ ®¸ng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty. Tõ ngµy 01/10/2000 C«ng ty ®îc chuyÓn tõ h×nh thøc së h÷u nhµ níc sang h×nh thøc së h÷u tËp thÓ (c«ng ty cæ phÇn) theo quyÕt ®Þnh sè 2940/QD-UB ngµy 25/09/2000 cña UBND TØnh H¶i D¬ng. C«ng ty chuyªn s¶n xuÊt giÇy thÓ thao c¸c lo¹i ®Ó xuÊt khÈu vµ s¶n xuÊt gia c«ng ®Ó giÇy dÐp c¸c lo¹i phôc vô nhu cÇu cña c«ng ty vµ phôc vô c¸c ®¬n vÞ b¹n; s¶n lîng hµng n¨m ®¹t 1.500.000®«i/n¨m. Nguyªn vËt liÖu chÝnh sö dông chÝnh lµ: da c¸c lo¹i, gi¶ da, PU, v¶i lãt, mót xèp, ho¸ chÊt, keo, x¨ng. Sù ®ãng gãp cña C«ng ty ®èi víi ®Þa bµn tØnh H¶i D¬ng lµ rÊt to lín.
+ Víi tæng sè vèn hiÖn nay cã:24.600.000.000®
+ Vèn cè ®Þnh :15.400.000.000®
+ Vèn lu ®éng: 9.200.000.000®
+ Tæng sè c¸n bé c«ng nh©n viªn theo biªn chÕ: 1.841 ngêi
+ Sè c¸n bé c«ng nh©n viªn thùc tÕ lµm viÖc: 1.830 ngêi
+ Trong ®ã lao ®éng n÷ chiÕm 1.362/1.841 = 74%
+ Lao ®éng nam chiÕm: 479/1.841 = 26%
C«ng ty ®îc n»m c¹nh quèc lé 5A nèi liÒn Thñ ®« Hµ Néi víi Thµnh phè H¶i Phßng, thuéc ®Þa bµn thÞ trÊn Lai C¸ch HuyÖn CÈm Giµng – H¶i D¬ng, nªn rÊt thuËn tiÖn cho viÖc cung cÊp vËt t, nguyªn vËt liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm còng nh trong viÖc n¾m b¾t c¸c th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt. C«ng ty víi diÖn tÝch 56.000m2 trong ®ã diÖn tÝch nhµ xëng 26.110m2.
T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®· ®i vµo thÕ æn ®Þnh cã nhiÒu híng ph¸t triÓn thuËn lîi liªn tôc doanh thu n¨m sau cao h¬n n¨m tríc vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t kÕt qu¶ cao.
2. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh DN ph¶i ho¹ch to¸n kinh tÕ, ph¶i ®¹m b¶o lÊy thu bï chi vµ cã l·i. Trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c«ng ty giÇy Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh ®· tr¶i qua nh÷ng bíc th¨ng trÇm nhng vÉn bíc ®i v÷ng ch¾c. Nh÷ng n¨m qua c«ng ty ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh rÊt ®¸ng khÝch lÖ vµ gãp phÇn kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt giÇy nh÷ng kÕt qu¶ ®ã ®îc thÓ hiÖn qua biÓu sau:
KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty
§VT: triÖu ®ång
ChØ tiªu
Sè hiÖu
2006
2007
2008
So s¸nh (%)
07/06
08/07
BQ
1. Tæng DT
1
168526.5
213750
237766.6
126.83
111.24
118.78
- GCXK
2
23840
25726.7
27538.6
107.91
107.04
107.48
- FOB
3
89824.8
109321
121582.8
121.70
111.22
116.34
- Néi ®Þa
4
54861.7
78702.6
88645.2
143.46
112.63
127.11
2. CK gi¶m trõ
5
7892.7
10253.7
11275.3
129.91
109.96
119.52
3. DT thuÇn (=1-5)
6
160633.8
103496
226491.3
64.43
218.84
118.74
4. GVhµng b¸n
7
135645.7
171972
190252.7
126.78
110.63
118.43
5. LN gép (=6-7)
8
24899.1
31524.1
36238.6
126.61
114.96
120.64
6. CPBH
9
8246.1
10402.9
11958.7
126.16
114.96
120.43
7. CPQLDN
10
10569.9
13634.7
15328.9
129.00
112.43
120.43
8. DTH§TC
11
1093.7
732
821.6
66.93
112.24
86.67
9. CP H§TC
12
872.5
865.3
849.8
99.17
98.21
98.69
10. LN thuÇn tõ HDSXKD
(=8-(9+10)+(11-12))
13
6393.3
7353.2
8922.8
115.01
121.35
118.14
11. TN kh¸c
14
637.5
592.8
703.2
92.99
118.62
105.03
12. CP kh¸c
15
536.4
487.1
682.9
90.81
140.20
112.83
13. LN kh¸c (=14-15)
16
101.1
105.7
20.3
104.55
19.21
44.81
14. Tæng LN tríc thuÕ
(=13+16)
17
6494.4
7458.9
8922.8
114.85
119.63
117.21
15. C¸c lo¹i thuÕ
18
3173.8
3491.5
4012.7
110.01
114.93
112.44
16. LN sau thuÕ
(=17-18)
19
3320.6
3967.4
4910.1
119.48
123.76
121.60
C¸c sè liÖu t¬ng øng víi n¨m 2007 ®Òu t¨ng so víi n¨m 2006, tæng doanh thu n¨m 2007 t¨ng so víi n¨m 2006 lµ 45223,1 triÖu ®ång t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng 26,83% vµ n¨m 2008 t¨ng so víi n¨m 2007 lµ 24017 triÖu t¬ng øng víi tû lÖ 11,24% b×nh qu©n t¨ng 18,78% nguyªn nh©n lµ do nhu cÇu giÇy dÐp trªn thÞ trêng trong vµ ngoµi níc t¨ng lªn, ngoµi ra c«ng ty ®· thùc hiÖn tèt c¸c ho¹t ®éng b¸n hµng nªn doanh thu t¨ng víi tû lÖ kh¸ cao. Tõ ®ã doanh thu thuÇn n¨m 2008 t¨ng so víi 2006 lµ 42862,1 triÖu t¬ng øng víi tû lÖ t¨ng lµ 26,68% n¨m 2008 t¨ng so víi n¨m 2007 lµ 22995,4 triÖu hay t¨ng 11,3% b×nh qu©n t¨ng 18,74%. Trong tæng doanh thu th× doanh thu néi ®Þa chiÕm tû lÖ kh¸ nhá, n¨m 2006 doanh thu néi ®Þa chiÕm 32,55% vµ doanh thu xuÊt khÈu chiÕm 67,45%, ®Õn n¨m 2008 doanh thu néi ®Þa chiÕm 37,28% vµ doanh thu xuÊt khÈu chiÕm 62,72%, doanh thu néi ®Þa t¨ng nhng víi tèc ®é chËm ®iÒu ®ã chøng tá c«ng ty ®· më réng thÞ trêng trong níc nhng tèc ®é tiªu thô cha cao.
Qua sè liÖu gi¸ vèn hµng b¸n, tæng chi phÝ n¨m 2007 so víi n¨m 2006 ®Òu t¨ng, gi¸ vèn hµng b¸n n¨m 2007 t¨ng so víi 2006 lµ 36326,1 triÖu t¬ng øng 26,78% vµ n¨m 2008 so víi 2007 lµ 18280,9 triÖu t¬ng øng 10,63% nguyªn nh©n lµ do c«ng ty ph¶i bá ra chi phÝ ®Ó mua khèi lîng nguyªn vËt liÖu phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngoµi ra c«ng ty ph¶i bá ra chi phÝ qu¸ nhiÒu vÒ viÖc tæ chøc b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp, chi b¸n hµng vµ chi phÝ doanh nghiÖp cã xu híng t¨ng lªn víi tèc ®é b×nh qu©n lµ 20,42%; 20,42%.
Tæng lîi nhuËn tríc thuÕ t¨ng 17,22% trong ®ã n¨m 2007 t¨ng so víi n¨m 2006 lµ 964,5 triÖu t¬ng øng víi tû lÖ 14,86% vµ n¨m 2008 t¨ng s¬ víi n¨m 2007 lµ 1463,9 triÖu t¬ng øng víi tû lÖ 19,63%.
VÒ thuÕ ph¶i nép n¨m 2007 t¨ng so víi 2006 lµ 317,7 triÖu t¬ng øng víi tû lÖ 10,01% vµ n¨m 2008 t¨ng so víi 2007 lµ 521,2 triÖu t¬ng øng 14,93% nguyªn nh©n lµ do sè lîng s¶n phÈm xuÊt khÈu gia t¨ng lµm cho sè thuÕ xuÊt khÈu t¨ng theo.
Lîi nhuËn sau thuÕ cña c«ng ty t¨ng víi nhiÖt ®é kh«ng cao, n¨m 2007 t¨ng 646,8 triÖu hay t¨ng 19,48% nguyªn nh©n lµ do c«ng ty ®· tiªu thô ®îc lîng hµng ho¸ lín nhng c«ng ty ph¶i bá ra mét lîng chi phÝ kh¸ lín nªn lîi nhuËn sau thuÕ t¨ng kh«ng cao, n¨m 2008 t¨ng so víi n¨m 2007 lµ 942,7 triÖu t¬ng øng víi tû lÖ 23,73% b×nh qu©n t¨ng 21,6% ®¹t ®îc kÕt qu¶ nh vËy lµ do tr×nh ®é n¨ng lùc qu¶n lý cña c¸c nhµ qu¶n trÞ trong c«ng ty cïng víi tr×nh ®é kü thuËt, tay nghÒ ngµy cµng n©ng cao cña ®äi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng ph¸t triÓn tèt.
Nh×n chung t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty t¬ng ®èi tèt mÆc dï cã sù biÕn ®éng, khñng ho¶ng kinh tÕ trong khu vùc, khñng bè ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi ®Æc biÖt lµ ë Mü ®· lµm cho nÒn kinh tÕ ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi biÕn ®éng theo, nhng ®èi víi ViÖt Nam nãi chung c«ng ty giÇy Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh nãi riªng ®· tù m×nh kh¾c phôc vµ biÕn nh÷ng c¸i bÊt lîi thµnh nh÷ng c¸i cã lîi. C«ng ty GiÇy Cæ PhÇn GiÇy CÈm B×nh ®· cè g¾ng t¨ng cêng c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt vµ tiªu thô.
3- §Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
C«ng ty cæ phÇn giÇy CÈm B×nh – H¶i D¬ng tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hoµn toµn phï hîp víi ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, c«ng ty lµ ®¬n vÞ h¹ch to¸n ®éc lËp, cã t c¸ch ph¸p nh©n, tæ chøc s¶n xuÊt ®îc thùc hiÖn theo m« h×nh c«ng ty bao gåm 8 ph©n xëng:
- Ph©n xëng chÆt
- Ph©n xëng gß I
- Ph©n xëng may I
- Ph©n xëng ®Õ
- Ph©n xëng may II
- Ph©n xáng gß II
-Ph©n xëng chuÈn bÞ may
- Ph©n xëng ChuÈn bÞ gß
Cô thÓ tõng ph©n xëng nh sau:
a) Ph©n xëng chÆt: Víi tæng sè 135 c«ng nh©n, 01 qu¶n ®èc, 01 phã qu¶n ®èc, 01 kÕ to¸n thèng kª, 01 kÕ ho¹ch ®iÒu ®é s¶n xuÊt ®îc chia thµnh 02 tæ s¶n xuÊt chÝnh, mçi tæ cã 01 tæ trëng, 01 tæ phã ®iÒu hµnh s¶n xuÊt. Nguyªn liÖu ®îc lÊy tõ kho cña c«ng ty ®Ó chÆt c¸c chi tiÕt cña ®«i giÇy vµ chuyÓn xuèng ph©n xëng may tiÕp tôc chÕ biÕn.
b) Ph©n xëng may I vµ may II : Cã tæng sè c«ng nh©n lµ 826 ngêi, ë mçi ph©n xëng cã 01 qu¶n ®èc, 01 phã qu¶n ®èc, 01 kÕ to¸n thèng kª, 01 kÕ to¸n ®iÒu ®é s¶n xuÊt. Trong ph©n xëng tæ chøc thµnh 26 tæ s¶n xuÊt, mçi tæ ®îc biªn chÕ tõ 30 ®Õn 35 ngßi trong ®ã cã mét tæ trëng vµ mét tæ phã. Mçi tæ lµ mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt khÐp kÝn. C¸c tæ s¶n xuÊt nhËn b¸n thµnh phÈm tõ ph©n xëng chÆt bao gåm nhiÒu chi tiÕt nhá vÒ may hoµn chØnh thµnh mòi giÇy ë cuèi mçi d©y chuyÒn, mçi tæ, cuèi mçi ngµy sè mòi giÇy ®ù¬c thèng kª vµ chuyÓn xuèng ph©n xëng gß ®Ó gß thµnh phÈm giÇy.
c) Ph©n xëng ®Õ : Víi tæng sè c«ng nh© lµ 98 ngêi ®îc chia thµnh 4 tæ s¶n xuÊt, mçi tæ cã mét tæ trëng, 01 tæ phã vµ trong ph©n xëng cã mét qu¶n ®èc, 01 phã qu¶n ®èc, 01 kÕ to¸n thèng kª vµ 01 kÕ ho¹ch xëng. Nguyªn liÖu chñ yÕu tõ cao su, ho¸ chÊt ®îc lÊy tõ kho cña c«ng ty, ®em vÒ xëng s¶n xuÊt thµnh ®Õ giÇy theo khu©n mÉu cã s½n. Sau khi ®Õ ®· hoµn thµnh ®îc chuyÓn xuèng ph©n xëng chuÈn bÞ mµi hoÆc gi¸n ®Ó t¹o ra 01 ®«i ®Õ thµnh phÈm
d) Ph©n xëng gß I : Víi tæng sè lao ®éng lµ 240 ngêi, gåm 02 d©y chuyÒn s¶n xuÊt cã 01 qu¶n ®èc, 02 phã qu¶n ®èc, mét kÕ to¸n vµ mét kÕ ho¹ch xëng. NhiÖm vô cña ph©n xëng lµ nhËn mòi may cña ph©n xëng may, ®Õ cña ph©n xëng chuÈn bÞ vÒ l¾p r¸p hoµn chØnh mét ®«i giÇy ®Ó xuÊt khÈu .
e) Ph©n xëng chuÈn bÞ may vµ Ph©n xëng chuÈn bÞ gß: Víi tæng sè lao ®éng lµ 200 ngêi, 02 qu¶n ®èc, 02 phã qu¶n ®èc, hai kÕ to¸n vµ mét kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, ®©y lµ ph©n xëng phôc vô cho c¸c ph©n xëng trong c«ng ty bao gåm c¸c c«ng viÖc: in, tÈy, mµi ®Õ, d¸n ®Õ, d¸n phô liÖu phôc vô cho may vµ gß
f) Ph©n xëng gß II:
Víi tæng sè lao ®éng lµ 240 ngêi 01 qu¶n ®èc, 01 phã qu¶n ®èc, mét kÕ to¸n vµ mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt, c«ng viÖc còng nh ph©n xëng gß I tøc lµ còng l¾p r¸p ®Õ + mòi giÇy ®Õ thµnh giÇy thµnh phÈm.
4- §Æc ®iÓm tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty:
Do sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn theo xu híng chung, c«ng ty ®· chñ ®éng c¶i tiÕn, chÊn chØnh bé m¸y qu¶n lý tinh tÕ gän nhÑ vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. C«ng ty tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt theo mét cÊp, ban gi¸m ®èc c«ng ty chØ ®¹o s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p trùc tuyÕn, ®øng ®Çu c«ng ty lµ héi ®ång qu¶n trÞ lµ ngêi cã quyÒn hµnh cao nhÊt vµ chÞu tr¸ch nhiÖm víi c¬ quan chøc n¨ng, c¸c kh¸ch hµng vµ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Bé m¸y tæ chøc s¶n xuÊt cña c«ng ty ®îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau:
s¬ ®å bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty
Héi ®ång qu¶n trÞ
Phã gi¸m kü thuËt phô tr¸ch, an toµn, hµnh chÝnh
Phã gi¸m ®èc phô
tr¸ch s¶n xuÊt
Ban gi¸m ®èc
Phßng KHNK
Phßng vËt t
Phßng TCBV
Phßng HC
Phßng kÕ to¸n
Phßng kü thuËt KCS
Ban c¬ ®iÖn
PX chÆt
PX CbÞ gß
PX
gß ii
PX
gß I
PX
®Õ
PX
CbÞ may
PX may I
PX may II
ViÖc n©ng cÊp tæ chøc qu¶n lý ®· ®em l¹i hiÖu qu¶ to lín cho c«ng ty nhÊt lµ kh©u nhËp nguyªn vËt liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm trùc tiÕp víi kh¸ch hµng, bá qua nhiÒu kh©u trung gian, gi¶m lao ®éng gi¸n tiÕp, thóc ®Èy s¶n xuÊt t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng c¹nh tranh.ThÞ trêng hµng hãa ngµy cµng ®a d¹ng vµ phong phó, nhu cÇu ngêi tiªu dïng ngµy cµng n©ng cao, ®ßi hái kh¶ n¨ng cung øng còng ph¶i t¨ng theo, ®©y lµ mét ®iÒu kiÖn tèt cho viÖc ph¸t triÓn thÞ trêng cña C«ng ty. ThÞ trêng da giÇy ThÕ giíi còng ®ang rÊt s«i ®éng, ngµnh th¬ng m¹i ngµy cµng ph¸t triÓn, c¸c thÞ trêng tiªu thô chÝnh EU, NhËt, Mü cã nÒn kinh tÕ b¾t ®Çu phôc håi. Kh¶ n¨ng xuÊt khÈu b¾t ®Çu ®îc kh«i phôc l¹i.
Víi c¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt nãi trªn mçi phßng ban, ph©n xëng ®Òu cã chøc n¨ng, nhiÖm vô cô thÓ, phôc vô tèt yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty vµ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt liªn tôc, hiÖu qu¶
a) Héi ®ång qu¶n trÞ:
Gåm 07 thµnh viªn, 01chñ tÞch, 01phã chñ tÞch, lµ bé phËn qu¸n lý ë cÊp cao nhÊt cña c«ng ty, héi ®ång qu¶n trÞ cã toµn quyÒn nh©n danh c«ng ty ®Ó quyÕt ®Þnh mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn môc ®Ých quyÒn lîi cña c«ng ty, héi ®ång qu¶n trÞ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý c«ng ty b»ng viªc ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm – theo tõng lÜnh vùc c«ng t¸c cho c¸c thµnh viªn héi ®ång, vµ c¸c thµnh viªn chÞu tr¸ch nhiÖm tríc héi ®ång qu¶n trÞ, c¸c cæ ®«ng vÒ ph©n c«ng viÖc cña m×nh .
b) Ban gi¸m ®èc :
Gåm 04 ngêi :
- Gi¸m ®èc c«ng ty : lµ ngêi ®¹i diÖn hîp ph¸p cña c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt nhµ níc vÒ mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, gi¸m ®èc lµ ngêi phô tr¸ch chung, chØ ®¹o trùc tiÕp c¸c phßng ban, thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh;
- Phã gi¸m ®èc phô tr¸ch s¶n xuÊt : gåm 02 ngêi chØ ®¹o 2 khu vùc s¶n xuÊt chÝnh (khu vùc 1, khu vùc 2) lµ ngêi gióp viÖc, tham mu cho gi¸m ®èc trong toµn bé lÜnh vùc s¶n xuÊt, thay mÆt gi¸m ®èc tiÕn hµnh ®iÒu ®é s¶n xuÊt, ®¶m b¶o thùc hiÖn s¶n xuÊt tiÕn ®é, c©n ®èi, nhÞp nhµng gi÷a c¸c phßng ban, bé phËn, ph©n xëng;
- Phã gi¸m ®èc thêng trùc : lµ ngêi tham mu gióp viÖc cho gi¸m
®èc vÒ c«ng t¸c ®èi néi, ®èi ngo¹i, chØ ®¹o trùc tiÕp c«ng t¸c an toµn lao ®éng, x©y dùng c¬ b¶n trong c«ng ty.
c) C¸c phßng ban chøc n¨ng: Thùc hiÖn nhiÖm vô theo chøc n¨ng, tham mu cho gi¸m ®èc trong lÜnh vùc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng qua c¸c nh©n viªn vµ c¸c trëng phã phßng.
Phßng KH – XNK: cã nhiÖm vô tæng hîp, x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm, ®ång thêi triÓn khai kÕ ho¹ch vµ theo dâi tiÕn ®é thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña tõng ph©n xëng bé phËn s¶n xuÊt, ®¶m b¶o ®óng tiÕn ®é giao hµng. T×m hiÓu nghiªn cøu thÞ trêng, ®Ò xuÊt c¸c ph¬ng ¸n mua nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt, lµm c¸c thñ tôc h¶i quan cho hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu.
Phßng vËt t: LËp kÕ ho¹ch cung øng vËt t, chÞu tr¸ch nhiÖm b¶o qu¶n cung cÊp vËt t kÞp thêi cho s¶n xuÊt. Qu¶n lý toµn bé c¸c kho hµng ho¸ vËt t cña c«ng ty.
Phßng kÕ to¸n: Thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n theo m« h×nh x¸c ®Þnh, tõ kh©u thu nhËp, xö lý nh÷ng chøng tõ ghi sæ, lËp b¸o c¸o kÕ to¸n. Ph©n tÝch t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tham mu cho gi¸m ®èc vÒ t×nh sö dông nguån t¸i chÝnh, ®ång thêi thùc hÞªn ®óng chÝnh s¸ch tµi chÝnhcña nhµ níc qui ®Þnh, cung cÊp mét c¸ch chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi vÒ qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ vËn ®éng cña tµi s¶n … Gióp l·nh ®¹o c«ng ty ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n thÝch hîp.
Phßng hµnh chÝnh: Bao gåm c¸c c«ng t¸c hµnh chÝnh y tÕ, qu¶n lý c¸c lo¹i v¨n b¶n, ph« t« tµi liÖu, qu¶n lý con dÊu, tiÕp ®ãn kh¸ch ®Õn quan hÖ giao dÞch lµm viÖc t¹i c«ng ty.
Phßng tæ chøc b¶o vÖ: Cã nhiÖm vô qu¶n lý toµn bé hå s¬, lao ®éng, nh©n sù, tuyÓn dông lao ®éng, tham mu cho l·nh ®¹o vÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ ®µo t¹o c¸n bé thùc hiÖn chÝnh s¸ch cho ngêi lao ®éng, tham gia qu¶n lý b¶o vÖ tµi s¶n cña c«n ty, x©y dùng ®Þnh ®¬n gi¸ c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt cña ph©n xëng s¶n xuÊt.
Phßng kü thuËt KCS (kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm): kiÓm tra gi¸m s¸t toµn bé thµnh phÈm, b¸n thµnh phÈm, lµm mÉu, triÓn khai kü thuËt s¶n xuÊt cho c¸c ph©n xëng nh»m ®¶m b¶o c¸c th«ng sè kü thuËt, mÉu cña kh¸ch hµng qui ®Þnh.
Ban c¬ ®iÖn: B¶o qu¶n söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt, thiÕt bÞ ®iÖn, söa ch÷a ®iÖn ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt liªn tiÕp.
5- Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÇy thÓ thao cña c«ng ty:
Lµ qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt d©y truyÒn liªn tôc vµ khÐp kÝn, bao gåm nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ kh¸c nhau, s¶n phÈm chñ yÕu lµ giÇy thÓ thao xuÊt khÈu:
S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÊy thÓ tha
Nguyªn liÖu
Båi
ChÆt
ChuÈn bÞ
May
C¸n trén Ðp ®Õ
Gß r¸p
Kho thµnh phÈm
II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn GiÇy CÈm B×nh.
1. §Æc ®iÓm chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng ty .
Mçi doanh nghiÖp s¶n xuÊt ë c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nhau th× ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm s¶n phÈm còng kh¸c nhau. Theo ®ã chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh ë mçi ngµnh còng cã nh÷ng ®Æc thï riªng. T¹i c«ng ty cæ phÇn giÇy CÈm B×nh, chi phÝ s¶n xuÊt cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau:
- Do quy tr×nh s¶n xuÊt giÇy lµ quy tr×nh phøc t¹p kiÓu chÕ biÕn liªn tôc kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n vÒ mÆt thêi gian, nªn chi phÝ s¶n xuÊt ®îc tËp hîp theo toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
- Lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt nªn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp thêng chiÕm tû träng lín (kho¶ng 70% - 80% gi¸ trÞ s¶n phÈm ). VËt liÖu thêng bá ngay tõ quy tr×nh s¶n xuÊt .
2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt.
§Ó ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lý cña c«ng ty còng nh theo quy ®Þnh cña nhµ níc, chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia thµnh c¸c kho¶n môc nh sau:
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp : Lµ nh÷ng chi phÝ vÒ vËt liÖu chÝnh nh: Ho¸ chÊt, c¸c lo¹i da (da tr¾ng, da ®en, da vµng, da Navy…), c¸c lo¹i gi¶ da, b×a ho¸ häc, mót, xèp, tÊm trang trÝ, d©y giÇy, ®Õ… Ngoµi ra cßn rÊt nhiÒu phô gia kh¸c nh: keo, b¨ng dÝnh, chØ may, chØ thªu, giÊy nhÐt, b×a c¸c t«ng…Sö dông vµo môc ®Ých trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm cña c«ng ty .
- Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Lµ nh÷ng chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng c¸ nh©n trùc tiÕp, l¬ng s¶n phÈm tËp thÓ, l¬ng thêi gian, c¸c kho¶n phô cÊp vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng BHXH, BHYT, KPC§, cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt .
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Bao gåm c¸c chi phÝ dïng cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c«ng ty ngoµi hai kho¶n môc trªn. Nh»m phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý trong doanh nghiÖp theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, ®ång thêi gióp kÕ to¸n thuËn lîi trong viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè, toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh t¹i doanh nghiÖp ®îc chia thµnh:
- Chi phÝ nh©n viªn : bao gåm tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng mµ c«ng ty ph¶i tr¶ cho nh©n viªn qu¶n lý.
- Chi phÝ dông cô ®å dïng: lµ nh÷ng chi phÝ vÒ dông cô b¶o hé lao ®éng, ®å dïng phôc vô cho s¶n xuÊt cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm .
- Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh: lµ toµn bé sè tiÒn trÝch khÊu hao TSC§ sö dông ë xÝ nghiÖp.
- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
- Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
3. §èi tîng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ph¬ng ph¸p tËp hîp:
Quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÇy thÓ thao ë c«ng ty cæ phÇn giÇy CÈm B×nh lµ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt kiÓu liªn tôc gåm nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ kÕ tiÕp nhau ®îc thùc hiÖn qua c¸c ph©n xëng: xëng chÆt, xëng chuÈn bÞ, xëng may, xëng ®Õ, xëng gß r¸p, kho thµnh phÈm. B¸n thµnh phÈm cña xëng chÆt lµ ®èi tîng tiÕp tôc chÕ biÕn cña xëng chuÈn bÞ cho xëng may vµ xëng gß r¸p, b¸n thµnh phÈm cña xëng may lµ ®èi tîng tiÕp tôc chÕ biÕn cña xëng gß r¸p. Bé phËn ®ãng hép cña xëng gß r¸p thùc hiÖn c«ng ®o¹n cuèi cïng cña quy tr×nh s¶n xuÊt. Thµnh phÈm cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ s¶n phÈm giÇy thÓ thao hoµn thµnh, ®ãng hép vµ nhËp kho thµnh phÈm .
Nh vËy, c¸c chi phÝ ph¸t sinh hµng ngµy ë c¸c ph©n xëng, tuy nhiªn c«ng ty kh«ng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ph©n xëng mµ tËp hîp chi phÝ ph¸t sinh theo c¶ quy tr×nh s¶n xuÊt; ë tõng ph©n xëng kÕ to¸n xëng theo dâi chi tiÕt c¸c chi phÝ ph¸t sinh cña tõng c«ng ®o¹n, nªn ®· gi¸m s¸t ®îc møc tiªu chi phÝ cña tõng ph©n xëng, tõ ®ã ®a ra c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý chi phÝ cho phï hîp. ViÖc theo dâi chØ lµ ghi chÐp chø kh«ng mang tÝnh chÊt h¹ch to¸n.
Cho nªn ®èi tîng tËp hîp chi phÝ cña c«ng ty cæ phÇn giÇy CÈm B×nh lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt.
Do tÝnh chÊt ph¸t sinh thêng xuyªn cña c¸c yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt ®ßi hái ph¶i kiÓm tra chÆt chÏ nªn c«ng ty thèng nhÊt h¹ch to¸n theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn .
4. H¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt
a. Ph©n tÝch chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.
Nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cña c«ng ty bao gåm: nguyªn vËt liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, nhiªn liÖu…
- Nguyªn vËt liÖu chÝnh: Bao gåm c¸c lo¹i cao su, da, gi¶ da c¸c lo¹i v¶i, c¸c lo¹i bét nhÑ, gåm nhiÒu thø nhiÒu lo¹i cã tÝnh n¨ng t¸c dông kh¸c nhau.
- Nguyªn vËt liÖu phô: Lµ c¸c lo¹i vËt liÖu phô cã t¸c dông phô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nh: c¸c lo¹i axit, ti tan, lu huúnh, keo vµ c¸c lo¹i ho¸ chÊt, kim m¸y…
- Nhiªn liÖu: X¨ng, dÇu, ga…
C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho do phßng kÕ ho¹ch vËt t chuyÓn sang, kÕ to¸n vËt t viÕt phiÕu xuÊt kho theo ®óng sè lîng, chñng lo¹i, quy c¸ch ®· ®Þnh møc trong phiÕu s¶n xuÊt. Sau ®ã, giao phiÕu xuÊt kho cho bé phËn cÇn nguyªn liÖu ®ã ®Ó ®a xuèng kho. Thñ kho sau khi giao nguyªn liÖu, gi÷ l¹i phiÕu xuÊt kho lµm c¨n cø ghi thÎ kho. §¬n gi¸ nguyªn liÖu ë c«ng ty ®îc x¸c ®Þnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n gia quyÒn.
Sau mçi lÇn nhËp – xuÊt kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ph¶i tÝnh lîng nguyªn vËt liÖu tån kho ®Ó ghi vµo cét tån trªn sæ. Hµng th¸ng, kÕ to¸n céng sè ph¸t sinh th¸ng vµ tÝnh ra sè d cuèi th¸ng, sè liÖu tõ sæ chi tiÕt ®îc lÊy sè céng ®Ó ghi vµo b¶ng tæng hîp chi tiÕt cuèi th¸ng. C¸c chøng tõ gèc cßn lµ c¨n cø ®Ó cuèi th¸ng kÕ to¸n lËp b¶ng kª chi tiÕt nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng
HiÖn t¹i, ®¬n gi¸ vËt t xuÊt kho t¹i c«ng ty ®îc tÝnh theo ph¬ng ph¸p thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn. §¬n gi¸ nµy ®îc tÝnh mét lÇn vµo cuèi quý
Gi¸ trÞ thùc tÕ NVL tån ®Çu kú
Gi¸ trÞ thùc tÕ NVL nhËp trong kú
Sè lîng NVL tån ®Çu kú
Sè lîng NVL nhËp trong kú
+
§¬n gi¸
b×nh qu©n
+
TrÞ gi¸ NVL xuÊt trong kú
§¬n gi¸ b×nh qu©n
Sè lîng NVL xuÊt kho trong kú
= x
VÝ dô: Trong quý III n¨m 2008 trªn b¶ng kª xuÊt nhËp tån më cho da air leather cã sè liÖu:
- Khèi lîng tån ®Çu quý: 220.230 sè tiÒn: 4.993.152.000
Trong quý nhËp kho: 615.520 sè tiÒn: 12.618.160.000
VËy ®¬n gi¸ b×nh qu©n ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
4.993.152.000 + 12.618.160.000
= 21.000
220.230 + 615.520
Sè lîng da air leather thùc xuÊt lµ 660. VËy trÞ gi¸ thùc tÕ xuÊt kho lµ:
660 x 21.000 = 13.860.000
- Chi phÝ nguyªn vËt liÖu phô: lµ toµn bé chi phÝ vÒ vËt liÖu phô phôc vô cho s¶n xuÊt.
- Chi phÝ nhiªn liÖu : Toµn bé chi phÝ vÒ nhiªn liÖu nh dÇu m¸y kh©u, dÇu nhít, mì bß, x¨ng c«ng nghiÖp…
- Chi phÝ vÒ vËt liÖu kh¸c: TÊt c¶ c¸c chi phÝ nh: keo s¾t, tÊm trang trÝ…
- Chi phÝ c«ng cô dông cô: Toµn bé chi phÝ vÒ c«ng cô dông cô xuÊt dïng cho s¶n xuÊt.
b. KÕ to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp .
Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ph¶i tr¶, ph¶i thanh to¸n cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt t¹i ph©n xëng s¶n xuÊt cña c«ng ty bao gåm tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp, c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. Do ®ã, viÖc tÝnh to¸n vµ h¹ch to¸n ®Çy ®ñ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp còng nh viÖc tr¶ l¬ng chÝnh x¸c, kÞp thêi cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc qu¶n lý thêi gian lao ®éng, qu¶n lý quü l¬ng cña c«ng ty, tiÕn tíi qu¶n lý tèt chi phÝ vµ gi¸ thµnh.
ViÖc tÝnh l¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cã tÝnh chÊt l¬ng cho c«ng nh©n nãi riªng vµ nh©n viªn nãi chung ®îc thùc hiÖn díi hai h×nh thøc tr¶ l¬ng ®ã lµ: tr¶ l¬ng theo thêi gian vµ tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm
* H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian: §îc ¸p dông ®èi víi c¸c c«ng viÖc qu¶n lý vµ c¸c nh©n viªn phôc vô. C¨n cø h¹ch to¸n l¬ng thêi gian lµ b¶ng chÊm c«ng ®· qua phßng tæ chøc – hµnh chÝnh kiÓm duyÖt, l¬ng thêi gian ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
- HÖ sè l¬ng: C¨n cø vµo cÊp bËc l¬ng cña c«ng nh©n viªn trong c«ng ty
- Møc l¬ng tèi thiÓu do nhµ níc quy ®Þnh, møc l¬ng tèi thiÓu 540.000®
* H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm : H×nh thøc tr¶ l¬ng ®îc ¸p dông réng r·i vµ c«ng ty ®· sö dông h×nh thøc tr¶ l¬ng s¶n phÈm. Theo h×nh thøc nµy, tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®îc tÝnh trªn c¬ së khèi lîng s¶n phÈm, c«ng viÖc hoµn thµnh ®¶m b¶o chÊt lîng vµ ®¬n gi¸ l¬ng tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, c«ng viÖc ë tõng c«ng ®o¹n.
§¬n gi¸ l¬ng s¶n phÈm
Sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt hoµn thµnh
L¬ng s¶n phÈm ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt
TiÒn l¬ng ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
= x
H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm ®îc ¸p dông ®èi víi c«ng viÖc kho¸n ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng, theo h×nh thøc nµy tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®îc tÝnh trªn c¬ së khèi lîng s¶n phÈm hoµn thµnh, ®¶m b¶o chÊt lîng vµ ®¬n gi¸ l¬ng tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm ë tõng c«ng ®o¹n tiÒn l¬ng ®îc tÝnh theo c«ng thøc:
Tij = V®gj x qij
Trong ®ã:
Tij : TiÒn l¬ng s¶n phÈm cña ngêi lao ®éng thø i c«ng ®o¹n j .
V®gj : §¬n gi¸ tiÒn l¬ng s¶n phÈm c«ng ®äan j
qij : Sè c«ng lµm viÖc c«ng ®o¹n j cña ngêi lao ®éng
Sè lîng s¶n phÈm hoµn thµnh bµn giao do thèng kª xëng theo dâi, tæng hîp tõ c¸c tæ trëng vµ ghi chÐp hµng ngµy, cuèi th¸ng chuyÓn cho kÕ to¸n xëng ®Ó tÝnh l¬ng. §¬n gi¸ l¬ng mét s¶n phÈm do phßng tæ chøc tÝnh dùa vµo n¨ng xuÊt lao ®éng thùc tÕ s¶n lîng s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho, sè giê ®ång hå ®Ó s¶n xuÊt mét lît s¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho vµ tÝnh chÊt c«ng viÖc lµ thî bËc mÊy cã x¸c ®Þnh cña c«ng ty. §¬n gi¸ l¬ng ®îc phßng tæ chøc tÝnh cho ph©n xëng ChÆt lµ: 20.000®/c«ng
VÝ dô: tÝnh l¬ng cho NguyÔn Thanh H¶i
TiÒn l¬ng s¶n phÈm cña anh H¶i ®îc hëng lµ:
= 20.000 x 17 = 340.000(®)
TiÒn ¨n ca: = 17 x 5000 = 85.000(®)
Tæng l¬ng anh H¶i hëng lµ: 340.000 +85.000 = 425.000(®)
Cuèi th¸ng c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng kÕ to¸n ph©n xëng lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng cho c¸c tæ cña ph©n xëng m×nh.
B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng bé phËn s¶n xuÊt
Th¸ng 07 n¨m 2008
stt
Tªn ph©n
xëng
L¬ng cÊp bËc
L¬ng thùc
tÕ
T¹m øng
TrÝch BHXH
Cßn lÜnh
Ký nhËn
1
Ph©n xëng
chÆt
31.375.000
12.000.000
1.568.750
17.806.250
2
Ph©n xëng ®Õ
40.980.000
20.000.000
2.049.000
18.931.000
3
Ph©n xëng gß
60.776.500
20.000.000
3.038.825
37.737.675
4
Ph©n xëng thªu vi tÝnh
70.890.000
30.000.000
3.544.500
37.345.500
…
…….
…….
…..
…..
……
Céng
506.710.000
160.000.000
25.335.500
321.710.000
Cuèi mçi th¸ng c¨n cø vµo sè liÖu cña b¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng kÕ to¸n lËp b¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi. HiÖn t¹i c«ng ty kh«ng tiÕn hµnh trÝch tríc tiÒn l¬ng nghØ phÐp cña c«ng nh©n s¶n xuÊt mµ kho¶n nµy thùc tÕ ph¸t sinh bao nhiªu sÏ h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo ph¸t sinh kú ®ã, c«ng ty thùc hiÖn trÝch c¸c kho¶n theo l¬ng theo tû lÖ 19% trªn tæng sè tiÒn l¬ng tr¶ cho c«ng nh©n viªn. Trong ®ã, BHXH, YtÕ chiÕm 17% vµ KFC§ chiÕm 2%. C¸c kho¶n trÝch lËp vµo c¸c quü nh trªn ®îc nhµ níc cho phÐp tÝnh mét phÇn vµo chi phÝ s¶n xuÊt. Nh»m môc ®Ých lËp quü tµi trî cho c«ng nh©n trong trêng hîp x¶y ra èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, mÊt søc, nghØ hu…vµ duy tr× tæ chøc c«ng ®oµn, b¶o vÖ quyÒn lîi cho ngêi lao ®éng.
Tæng céng
592.850.700
36.708.750
47.946.800
60.315.840
208.571.200
860.737.760
TK 338
Céng cã TK 338
86.140.700
5.333.750
6.966.600
……
8.769.840
30.305.220
125.209.760
338.3 (15%)
76.006.500
4.706.250
6.174.000
……
7.732.800
26.739.900
110.479.200
338.2 (2%)
10.134.200
627.500
819.600
……..
1.031.040
3.565.320
14.730.560
TK 334
Céng cã TK 334
506.710.000
31.375.000
40.980.000
…….
51.552.000
178.266.000
736.528.000
Kho¶n phô
……..
L¬ng thùc tÕ
506.710.000
31.375.000
40.980.000
…….
51.552.000
178.266.000
736.528.000
TK ghi
cã
TK
ghi nî
TK 622
Ph©n xëng ChÆt
Ph©n xëng ®Õ
…
627
642
Céng
STT
1
-
-
…..
2
3
B¶ng ph©n bæ tiÒn l¬ng vµ BHXH
th¸ng 07/2008
c. KÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung.
Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ phôc vô s¶n xuÊt vµ nh÷ng kho._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 2006.doc