Biện pháp nâng cao chất lượng bài tập nghiên cứu khoa học giáo dục của sinh viên hệ CĐ Sư phạm Tiểu học trường Đại học An Giang

MÔÛ ÑAÀU 1. LÍ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI: Theo caùc nhaø thoáng keâ, söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi vaøo nöûa cuoái theá kæ 20 ñaõ baèng toång söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi tröôùc ñoù. Söï nghieân cöùu ñoù cho thaáy tri thöùc ñaõ laø moät trong nhöõng ñoäng löïc quan troïng mang tính quyeát ñònh söï toàn taïi vaø phaùt trieån xaõ hoäi. Xaõ hoäi hieän taïi ñaõ daàn daàn hình thaønh boä maët ñaëc tröng cuûa noù : xaõ hoäi "döïa vaøo tri thöùc" [19], [24], [27], [28]. Ñieàu ñoù laøm cho vieäc nghieân cöùu khoa hoïc, taäp döôït nghieân cöùu khoa hoïc cho sinh vieân trong hoaït ñoäng ñaøo taïo cuûa caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng ngaøy caøng trôû neân böùc thieát. Nghò quyeát Trung öông hai, khoùa 8 coù neâu : “. . . tieáp tuïc saép xeáp laïi maïng löôùi caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng vaø caùc vieän nghieân cöùu ñeå gaén ñaøo taïo vôùi nghieân cöùu khoa hoïc . . . coi troïng hôn nöõa coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc, nhaèm giaûi ñaùp nhöõng vaán ñeà veà lí luaän vaø thöïc tieãn giaùo duïc” (tr.46). Veà maët lí thuyeát, ñaõ coù nhieàu coâng trình nghieân cöùu veà vieäc nghieân cöùu khoa hoïc, phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc, phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung vaø phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc noùi rieâng . . . [1], [4], [5], [8], [10], [11], [12], [14], [15], [20], [21], [22], [33] . . . Nhöõng coâng trình nghieân cöùu naøy ñaõ ñöôïc trình baøy moät caùch logic, ñaày ñuû, coù theå giuùp ngöôøi ñoïc am hieåu vaø vaän duïng nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn. Vôùi caùc coâng trình nghieân cöùu coù ñöôïc, caùc taùc giaû nöôùc ta ñaõ vaïch ra ñöôïc muïc ñích, yeâu caàu, noäi dung cuûa vieäc nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung vaø nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc noùi rieâng. Trong caùc nhaø tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng, nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân ñaõ trôû thaønh moät noäi dung daïy hoïc ñöôïc quan taâm. Tuy nhieân, trong öùng duïng vaø nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn thì nhöõng ñuùc keát, nhöõng coâng trình 1 nghieân cöùu veà vaán ñeà naøy khoâng nhieàu. Chuùng ta coù theå keå ra nhö : “Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc sinh vieân trong giai ñoaïn 1990 – 1995 vaø vieäc ñoåi môùi coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc sinh vieân ñeå goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo” (Ñaïi hoïc Kinh teá quoác daân); “Nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân laø moät bieän phaùp quan troïng ñeå naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo” (Hoïc vieän kó thuaät quaân söï); “Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïi thöông” (Tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïi thöông) . . . Muïc tieâu, keá hoaïch, chöông trình cao ñaúng ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc (ban haønh theo quyeát ñònh soá 2493/GD-ÑT ngaøy 25/7/1995 cuûa Boä tröôûng Boä Giaùo duïc vaø ñaøo taïo ) ñaõ xaùc ñònh: “Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc” laø moät hoïc phaàn trong chöông trình ñaøo taïo. Nhaèm cuï theå vaø nhaán maïnh, coâng vaên soá 578/GV kí ngaøy 25/01/1999 cuûa Vuï Giaùo vieân ñaõ chæ ñaïo, höôùng daãn vieäc trieån khai coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc cho sinh vieân sö phaïm tieåu hoïc vaøo naêm cuoái tröôùc khi ra tröôøng. Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang - tröôùc ñoù laø tröôøng Cao ñaúng sö phaïm An Giang – ñaõ ñöôïc pheùp ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc coù trình ñoä cao ñaúng sö phaïm töø naêm hoïc 1996 – 1997 lieân tuïc ñeán nay ñaõ coù boán khoùa ra tröôøng. Trong boán khoùa hoïc ñaõ ñaøo taïo, Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang ñaõ thöïc hieän coâng taùc naøy döôùi hình thöùc cho sinh vieân laøm baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc (BT.NCKHGD) vaøo naêm cuoái trong thôøi gian cho sinh vieân ñi thöïc taäp sö phaïm vaøo caùc naêm hoïc 1998 – 1999, 1999 – 2000, 2000 – 2001, vaø 2001-2002. Trong nhöõng naêm ñoù, Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang ñaõ coù nhieàu ñaàu tö keå caû veà kinh phí cho sinh vieân thöïc hieän coâng taùc naøy. Hoaït ñoäng naøy cuõng ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu nhaát ñònh, nhaát laø trong keát quaû thöïc hieän nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân. Toùm laïi nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc ñaõ trôû thaønh moät noäi dung daïy hoïc trong quaù trình ñaøo taïo cuûa sinh vieân thuoäc heä 2 cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. Tuy nhieân so vôùi yeâu caàu, cuõng coøn nhieàu baát caäp : moät soá sinh vieân thöïc hieän chieáu leä; chöa naém chaéc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc; luùng tuùng khi vaän duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn; hình thöùc vaø bieän phaùp cuøng moät soá qui ñònh chöa xaùc thöïc ñaõ khoâng khích leä, thuùc ñaåy sinh vieân höùng thuù, doàn heát coâng söùc ñeå thöïc hieän coâng taùc naøy. Ñieàu ñoù laøm cho sinh vieân sau khi ra tröôøng, thieáu söï vaän duïng tri thöùc vaø caùc kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc caàn thieát vaøo thöïc tieãn nhaø tröôøng tieåu hoïc. Töø nhöõng böùc thieát ñoù veà lí luaän cuõng nhö thöïc tieãn vaø cuõng nhaèm khai thaùc tieàm naêng lao ñoäng sö phaïm naøy cuûa sinh vieân ñaõ thuùc ñaåy chuùng toâi thöïc hieän ñeà taøi : “BIEÄN PHAÙP NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG BAØI TAÄP NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC GIAÙO DUÏC CUÛA SINH VIEÂN HEÄ CAO ÑAÚNG SÖ PHAÏM TIEÅU HOÏC TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC AN GIANG” qua ñoù goùp phaàn caûi bieán hieän traïng nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân vaø goùp phaàn naâng cao hieäu quaû ñaøo taïo. Ñaây cuõng laø coâng trình ñöôïc nghieân cöùu ñaàu tieân ôû Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. 2. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU : Nghieân cöùu, phaân tích thöïc traïng vaø ñeà xuaát bieän phaùp veà toå chöùc quaûn lí cuûa nhaø tröôøng vaø bieän phaùp thöïc hieän qui trình nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc nhaèm naâng cao chaát löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. 3. KHAÙCH THEÅ NGHIEÂN CÖÙU : 3 Quaù trình daïy hoïc hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cho sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang . 4. ÑOÁI TÖÔÏNG NGHIEÂN CÖÙU : Baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc vôùi tö caùch laø hình thöùc thöïc haønh cuûa hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc. 5. GIAÛ THUYEÁT KHOA HOÏC : Thöïc hieän bieän phaùp veà toå chöùc quaûn lí cuûa nhaø tröôøng vaø bieän phaùp thöïc hieän qui trình laøm BT.NCKHGD laø bieän phaùp quan troïng ñeå naâng cao chaát löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. 6. NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU : 1.Heä thoáng hoaù cô sôû lí luaän veà nghieân cöùu khoa hoïc, nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc noùi chung vaø nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân heä ñaøo taïo cao ñaúng sö phaïm. 2.Moâ taû vaø phaân tích thöïc traïng toå chöùc hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc qua hình thöùc laøm BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. 3.Ñeà xuaát bieän phaùp veà toå chöùc quaûn lí cuûa nhaø tröôøng vaø bieän phaùp thöïc hieän qui trình BT.NCKHGD ñeå hình thaønh moät soá kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc caàn thieát nhaèm naâng cao chaát löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. 4 4. Tieán haønh thöïc nghieäm ñeå xaùc ñònh tính khoa hoïc, khaû thi cuûa bieän phaùp ñeà ra. 7. PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU : - Noäi dung: Nghieân cöùu vieäc toå chöùc thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. - Thôøi gian : + 4 naêm hoïc : 1998 - 1999, 1999 - 2000, 2000 - 2001, 2001 - 2002. + Taäp trung vaøo 2 naêm hoïc 2000 - 2001 vaø 2001 - 2002. 8. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU : 8.1. Phöông phaùp luaän : 8.1.1. Quan ñieåm trieát hoïc duy vaät bieän chöùng : Pheùp bieän chöùng duy vaät laø söï thoáng nhaát höõu cô giöõa pheùp duy vaät vaø pheùp bieän chöùng trong nhìn nhaän theá giôùi. Pheùp bieän chöùng duy vaät laø söï keát tinh cuûa caùc thaønh töïu khoa hoïc vaø caùc tö töôûng trieát hoïc nhaân loaïi. Pheùp duy vaät laø söï khaúng ñònh vaät chaát laø caùi coù tröôùc quyeát ñònh yù thöùc, yù thöùc laø söï phaûn aùnh hieän thöïc khaùch quan vaøo boä naõo con ngöôøi. Pheùp bieän chöùng trình baøy moät caùch heä thoáng tính bieän chöùng cuûa theá giôùi baèng caùc phaïm truø vaø nhöõng qui luaät chung cuûa theá giôùi töï nhieân vaø ruùt ra nhöõng quan ñieåm, nhöõng qui taéc chæ ñaïo hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi. Pheùp bieän chöùng duy vaät bao goàm hai nguyeân lí, nhöõng phaïm caëp phaïm truø vaø nhöõng qui luaät cô baûn, chuùng vöøa laø cô sôû lí luaän vöøa laø phöông phaùp nhaän thöùc theá giôùi [20, 66]. Vôùi ñeà taøi ”Bieän phaùp naâng cao chaát löôïng baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân heä ñaøo taïo cao ñaúng sö phaïm tieåu hoïc tröôøng Ñaïi hoïc An 5 Giang” chuùng toâi söû duïng pheùp bieän chöùng duy vaät nhaèm xem xeùt, nhaän thöùc vaán ñeà trong moái quan heä bieän chöùng, phaùt trieån, toaøn dieän lòch söû, cuï theå. Treân cô sôû ñoù maø tieán haønh nghieân cöùu vieäc laøm BT.NCKHGD cuûa sinh vieân trong moái quan heä vôùi vieäc ñaøo taïo nghieân cöùu khoa hoïc noùi rieâng vaø ñaøo taïo caùc maët noùi chung. Chuùng toâi cuõng xem xeùt vaán ñeà nghieân cöùu treân phöông dieän ñaøo taïo nhaän thöùc lí luaän vaø hieäu quaû ñaït ñöôïc trong thöïc haønh, hoaït ñoäng thöïc tieãn trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm. Töø ñoù coù höôùng ñaùnh giaù, ñeà xuaát hôïp lí, coù giaù trò veà maët khoa hoïc vaø thöïc tieãn. 8.1.2. Quan ñieåm tieáp caän heä thoáng – caáu truùc. Quan ñieåm tieáp caän heä thoáng – caáu truùc laø moät luaän ñieåm quan troïng cuûa phöông phaùp luaän, noù yeâu caàu phaûi xem xeùt caùc ñoái töôïng moät caùch toaøn dieän nhieàu maët, nhieàu moái quan heä, trong traïng thaùi vaän ñoäng vaø phaùt trieån, trong nhöõng ñieàu kieän vaø hoaøn caûnh cuï theå ñeå tìm ra baûn chaát vaø qui luaät vaän ñoäng cuûa ñoái töôïng. Quan ñieåm naøy chæ daãn quaù trình nghieân cöùu caùc ñoái töôïng phöùc taïp baèng phöông phaùp heä thoáng ñeå tìm ra caáu truùc, phaùt hieän ra tính heä thoáng theo qui luaät cuûa caùi toaøn theå [20, 69]. Thöïc hieän phöông phaùp naøy, chuùng toâi moät maët nhaèm xaùc ñònh heä thoáng bao truøm vaán ñeà nghieân cöùu nhö hoaït ñoäng ñaøo taïo nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân treân lôùp, hoaït ñoäng thöïc tieãn cuûa sinh vieân veà nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm; maët khaùc, chuùng toâi xaùc ñònh caùc thaønh phaàn caàn coù trong vieäc toå chöùc thöïc hieän BT.NCKHGD cho sinh vieân. Treân cô sôû ñoù maø xaùc laäp moái lieân heä giöõa caùc thaønh phaàn trong heä thoáng cuõng nhö moái quan heä giöõa caùc heä thoáng vôùi nhau. 6 8.1.3. Quan ñieåm thöïc tieãn : Quan ñieåm thöïc tieãn laø luaän ñieåm quan troïng cuûa phöông phaùp luaän, noù yeâu caàu nghieân cöùu khoa hoïc phaûi baùm saùt söï phaùt trieån cuûa thöïc teá sinh ñoäng. Thöïc tieãn laø toaøn boä nhöõng hoaït ñoäng vaät chaát coù tính xaõ hoäi – lòch söû cuûa con ngöôøi laøm bieán ñoåi töï nhieân vaø xaõ hoäi. Dieãn bieán cuûa hieän thöïc laø dieãn bieán khaùch quan, vôùi nhöõng söï kieän ña daïng, phöùc taïp, phaùt trieån nhieàu khuynh höôùng, coù nhöõng thöïc tieãn tieân tieán, coù nhöõng thöïc tieãn yeáu keùm vaø coù nhöõng maâu thuaãn, nhöõng xu höôùng choáng ñoái nhau caàn giaûi quyeát khaéc phuïc. Nhö vaäy, thöïc tieãn vöøa laø nguoàn goác, vöøa laø ñoäng löïc, vöøa laø muïc tieâu, vöøa laø tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù saûn phaåm nghieân cöùu khoa hoïc [20, 72]. Vôùi quan ñieåm thöïc tieãn trong nghieân cöùu khoa hoïc, chuùng toâi duøng lí luaän coù ñöôïc cuûa vaán ñeà nghieân cöùu nhö kim chæ nam, ñònh höôùng cho vieäc xem xeùt, ñaùnh giaù thöïc tieãn ñoàng thôøi duøng thöïc tieãn laøm thöôùc ño ñeå kieåm nghieäm, ñaùnh giaù lí luaän. Thöïc tieãn lieân quan ñeán vaán ñeà nghieân cöùu bao goàm : Hoaït ñoäng hoïc taäp nghieân cöùu khoa hoïc treân lôùp cuûa sinh vieân, hoaït ñoäng thöïc haønh lí thuyeát ñaõ hoïc, hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm, hoaït ñoäng vieát BT.NCKHGD . . . 8.2. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu vaên baûn, tö lieäu, löu tröõ . . . : - Nghieân cöùu caùc vaên baûn, nghò quyeát lieân quan ñeán ñeà taøi. - Nghieân cöùu vaø heä thoáng caùc taøi lieäu lí luaän coù lieân quan ñeán ñeà taøi. 8.3. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu thöïc tieãn : 8.3.1. Phöông phaùp nghieân cöùu saûn phaåm giaùo duïc : Chuùng toâi tieán haønh nghieân cöùu BT.NCKHGD cuûa sinh vieân caùc naêm 1999, 2000, 2001, 2002; caùc baùo caùo veà coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc caùc naêm 1999, 2000, 2001, 2002 cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang; caùc baùo caùo 7 Toång keát thöïc taäp sö phaïm nhaèm tìm hieåu thöïc traïng toå chöùc thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân. 8.3.2. Phöông phaùp quan saùt : Söû duïng phöông phaùp quan saùt töï nhieân ñeå quan saùt hoaït ñoäng hoïc taäp treân lôùp cuûa sinh vieân khi hoïc hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc (döï giôø 05 lôùp, moãi lôùp 04 tieát goàm 02 tieát lí thuyeát vaø 02 tieát thöïc haønh cuûa hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc) ; quan saùt hoaït ñoäng thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân khi ñi thöïc taäp sö phaïm. 8.3.3. Phöông phaùp ñieàu tra : Chuùng toâi söû duïng phöông phaùp naøy ñeå tieán haønh ñieàu tra khaûo saùt 180 sinh vieân, 10 giaûng vieân vaø 57 giaùo vieân phoå thoâng (höôùng daãn 57 nhoùm sinh vieân cuûa 05 lôùp trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm) nhaèm ñaùnh giaù thöïc traïng veà nhaän thöùc, thaùi ñoä vaø vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD. 8.3.4. Phöông phaùp troø chuyeän : Choïn maãu theo phöông phaùp xaùc xuaát ngaãu nhieân ñôn giaûn trong caùc ñoái töôïng tieáp xuùc coù ñöôïc. Caùc ñoái töôïng tieáp xuùc bao goàm : sinh vieân vaø giaûng vieân taâm lí giaùo duïc Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang; giaùo vieân höôùng daãn phoå thoâng vaø giaùo vieân höôùng daãn tröôûng ñoaøn thöïc taäp sö phaïm; caùc caùn boä phuï traùch thö vieän caùc tröôøng thöïc taäp sö phaïm vaø caùn boä thö vieän cuûa Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang; caùn boä phoøng Ñaøo taïo Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang nhaèm goùp phaàn tìm hieåu vaø phaân tích thöïc traïng, tham khaûo ñeà xuaát caùc bieän phaùp. 8.3.5. Phöông phaùp nghieân cöùu vaø toång keát kinh nghieäm giaùo duïc: Nghieân cöùu vaø toång keát kinh nghieäm veà vieäc giaûng daïy hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa giaùo vieân vaø vieäc thöïc hieän 8 BT.NCKHGD cuûa sinh vieân nhaèm naém chaéc theâm thöïc tieãn veà coâng taùc naøy vaø qua ñoù coù höôùng ñeà xuaát xaùc hôïp. 8.3.6. Phöông phaùp thoáng keâ toaùn hoïc: Söû duïng ñeå phaân tích thoâng tin, soá lieäu thu ñöôïc töø caùc phöông phaùp nghieân cöùu cuï theå, nhaát laø töø hai phöông phaùp nghieân cöùu saûn phaåm, phöông phaùp ñieàu tra. 8.3.7. Phöông phaùp chuyeân gia : Chuùng toâi vaän duïng phöông phaùp naøy ñeå laáy yù kieán cuûa 10 giaûng vieân Toå Taâm lí - Giaùo duïc cuûa tröôøng veà caùc vaán ñeà phaân tích thöïc tieãn vaø nhöõng bieän phaùp ñaõ ñeà xuaát. Keát quaû : Xem phuï luïc 15. 8.3.8. Phöông phaùp thöïc nghieäm sö phaïm : Ñeå kieåm nghieäm tính khoa hoïc, khaû thi cuûa caùc bieän phaùp ñaõ ñeà xuaát, chuùng toâi tieán haønh thöïc nghieäm sö phaïm veà qui trình thöïc hieän BT.NCKHGD treân nhoùm thöïc nghieäm goàm 90 sinh vieân theo caùch choïn maãu ngaãu nhieân heä thoáng (1, 3, 5. . . ). Nhoùm ñoái chöùng cuõng goàm 90 sinh vieân cuøng khoaù. Trong caùc phöông phaùp nghieân cöùu thöïc tieãn noùi treân, caùc phöông phaùp nghieân cöùu chuû löïc laø : ñieàu tra vaø thöïc nghieäm . 9. CAÁU TRUÙC LUAÄN VAÊN : Caáu truùc cuûa luaän vaên goàm phaàn môû ñaàu, 2 chöông , keát luaän vaø danh muïc taøi lieäu tham khaûo. 9 NOÄI DUNG Chöông 1 : CÔ SÔÛ LÍ LUAÄN – THÖÏC TIEÃN. 1. CÔ SÔÛ LÍ LUAÄN : 1.1. Sô löôïc lòch söû vaán ñeà nghieân cöùu . Treân lónh vöïc nghieân cuùu khoa hoïc vaø quaûn lí hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung, ñaõ döôïc nhaø nöôùc quan taâm qua vieäc ban haønh moät soá vaên baûn phaùp qui nhö sau : - Luaät (döï thaûo 8/1995) khoa hoïc vaø coâng ngheä : nhöõng qui ñònh veà hoaït ñoäng khoa hoïc coâng ngheä vaø quaûn lí hoaït ñoäng khoa hoïc - coâng ngheä. - Nghò ñònh 35/HÑBT ngaøy 28/9/92 veà coâng taùc quaûn lí hoaït ñoäng khoa hoïc - coâng ngheä. - Thoâng tö lieân Boä 195/TTLB ngaøy 13.11.92 höôùng daãn ñaêng kí hoaït ñoäng cuûa caùc toå chöùc nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån khoa hoïc. - Quyeát ñònh soá 324/CT ngaøy 11/9/92 cuûa Chuû tòch Hoäi ñoàng Boä tröôûng veà vieäc toå chöùc laïi maïng löôùi caùc cô quan nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån coâng ngheä. - Quyeát ñònh soá 419/TTg ngaøy 21.7.95 cuûa Thuû töôùng Chính phuû veà cô cheá quaûn lí caùc hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc vaø phaùt trieån coâng ngheä. - Quyeát ñònh soá 362/TTg ngaøy 30.5.96 cuûa Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät phöông höôùng, muïc tieâu vaø nhieäm vuï cuûa hoaït ñoäng khoa hoïc - coâng ngheä giai ñoaïn 5 naêm 1996 – 2000. 10 - Quyeát ñònh 363/TTg ngaøy 30.5.96 cuûa Thuû töôùng Chính phuû pheâ duyeät danh muïc caùc chöông trình khoa hoïc - coâng ngheä vaø caùc nhieäm vuï khoa hoïc - coâng ngheä troïng ñieåm giai ñoaïn 5 naêm 1996 – 2000. - Thoâng tö lieân Boä soá 1678/TTLB ngaøy 7.10.93 cuûa Boä KHCN vaø MT vaø Uûy ban KHNN veà keá hoaïch hoùa ñaàu tö xaây döïng cô baûn ngaønh khoa hoïc. . . Ngaønh Giaùo duïc cuõng ñaõ ban haønh Quyeát ñònh soá 1686/GD-ÑT ngaøy 16.5.95 cuûa Boä tröôûng Boä GD-ÑT veà vieäc thay ñoåi ñieàu 22 trong baûn qui ñònh veà coâng taùc NCKH – LÑSX trong caùc tröôøng ñaïi hoïc. Vuï Giaùo vieân cuõng ñaõ ban haønh coâng vaên soá 578/GV kí ngaøy 25/01/1999 nhaèm chæ ñaïo, höôùng daãn vieäc trieån khai coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc cho sinh vieân sö phaïm tieåu hoïc vaøo naêm cuoái tröôùc khi ra tröôøng. Veà maët lí thuyeát, ñaõ coù nhieàu coâng trình nghieân cöùu veà vieäc nghieân cöùu khoa hoïc, phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc, phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung vaø phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc noùi rieâng . . . [1], [4], [5], [8], [10], [11], [12], [14], [15], [20], [21], [22], [33] . . . Nhöõng coâng trình nghieân cöùu naøy khaù phong phuù vaø ñaõ ñöôïc trình baøy moät caùch logic, ñaày ñuû, coù theå giuùp ngöôøi ñoïc am hieåu vaø vaän duïng nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn. Vôùi caùc coâng trình nghieân cöùu coù ñöôïc, caùc taùc giaû nöôùc ta ñaõ vaïch ra ñöôïc muïc ñích, yeâu caàu, noäi dung cuûa vieäc nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung vaø nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc noùi rieâng. Trong öùng duïng nghieân cöùu khoa hoïc vaøo thöïc tieãn, coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc vaø quaûn lí hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc taïi caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng cuõng ñöôïc Boä giaùo duïc toå chöùc hoäi nghò toång keát 10 naêm (1975 – 1985) taïi Haø Noäi, 8.1985. Hoäi nghò ñaõ ñeà caäp ñeán tình hình vaø ñaëc ñieåm hoaït ñoäng nghieân 11 cöùu khoa hoïc, nhöõng thaønh tích vaø toàn taïi, ñeà ra moät soá chuû tröông vaø bieän phaùp lôùn veà coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc cuûa ngaønh giaùo duïc trong 1986 – 1990. Ngoaøi ra moät soá tröôøng ñaïi hoïc, Trung taâm, Vieän cuõng coù nhöõng baùo caùo kinh nghieäm veà coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc vaø quaûn lí nghieân cöùu khoa hoïc. - Ñaïi hoïc Sö phaïm thaønh phoá Hoà Chí Minh : Nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm trong coâng taùc quaûn lí khoa hoïc coâng ngheä cuûa phoøng Quaûn lí khoa hoïc. - Ñaïi hoïc Moû – Ñòa chaát : Moät soá ñaëc ñieåm tình hình hoaït ñoäng khoa hoïc coâng ngheä 91 – 95 vaø kinh nghieäm trong vieäc quaûn lí ñeà taøi khoa hoïc caùc caáp cuûa tröôøng. - Trung taâm ñaøo taïo Quoác teá veà Khoa hoïc vaät lieäu : Toång keát hoaït ñoäng khoa hoïc coâng ngheä 5 naêm 1991 –1995 vaø boài döôõng nghieäp vuï quaûn lí khoa hoïc coâng ngheä. - Ñaïi hoïc Khoa hoïc Töï nhieân – Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi : chuù yù ñeán nghieân cöùu khoa hoïc – coâng ngheä phuïc vuï söï nghieäp ñaøo taïo vôùi chaát löôïng cao. - Ñaïi hoïc Baùch khoa Haø Noäi : Coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc vaø chuyeån giao coâng ngheä cuûa trung taâm nghieân cöùu vaät lieäu Polyme. - Ñaïi hoïc Noâng nghieäp I – Haø Noäi : Nhaán maïnh vai troø cuûa khoa hoïc coâng ngheä noâng nghieäp, thöïc traïng, giaûi phaùp vaø nhöõng kieán nghò ñoái vôùi hoaït ñoäng khoa hoïc coâng ngheä cuûa tröôøng. - Ñaïi hoïc Noâng laâm Hueá : veà coâng taùc quaûn lí caùc ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc phuïc vuï saûn xuaát. - Ñaïi hoïc Taây Nguyeân : ñeà caäp ñeán vieäc ñaåy maïnh hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc ñeå phuïc vuï cho söï phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi ôû Taây Nguyeân. - Vieän Khoa hoïc Giaùo duïc : Vai troø cuûa vieäc quaûn lí coâng taùc nghieân cöùu nhaèm ñaûm baûo chaát löôïng, hieäu quaû nghieân cöùu. 12 - Ñaïi hoïc Kó thuaät thaønh phoá Hoà Chí Minh : Nhöõng ñaùnh giaù vaø kinh nghieäm veà hoaït ñoäng khoa hoïc coâng ngheä, coâng taùc quaûn lí hoaït ñoäng naøy taïi tröôøng. . . Nhöõng baùo caùo kinh nghieäm, nhöõng coâng trình nghieân cöùu noùi treân ñaõ noùi leân söï quan taâm, nhaän thöùc ñöôïc veà vò trí, vai troø cuûa coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc trong goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo. Ñaëc bieät hai coâng trình nghieân cöùu cuûa : - Ñaïi hoïc Kinh teá quoác daân : Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc sinh vieân trong giai ñoaïn 1990 – 1995 vaø vieäc ñoåi môùi coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc sinh vieân goùp phaàn naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo. - Hoïc vieän Kó thuaät quaân söï : Nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân laø moät bieän phaùp quan troïng ñeå naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo. Gaàn ñaây Tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïi thöông vôùi “Hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân tröôøng Ñaïi hoïc Ngoaïi thöông” cho thaáy nghieân cöùu ñaõ coù xu höôùngï tieáp caän hôn trong phaùt huy tieàm naêng noäi taïi cuûa sinh vieân veà nghieân cöùu khoa hoïc nhaèm naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo hôn laø nhöõng taùc ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc töø beân ngoaøi nhaèm naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa sinh vieân. Tuy nhieân, vieäc nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân chöa ñöôïc caùc coâng trình naøy xem xeùt mang tính chænh theå nhö laø moät noäi dung daïy hoïc thuoäc quaù trình daïy hoïc ôû baäc ñaïi hoïc. Chuùng toâi cho raèng chæ ñöùng treân quan ñieåm ñoù thì môùi hình thaønh cho sinh vieân nhöõng kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc caàn thieát, cô baûn. Töø ñoùù goùp phaàn quan troïng trong naâng cao chaát löôïng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân cuõng nhö goùp phaàn naâng cao hieäu quaû ñaøo taïo. Trong nhaø tröôøng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc coù trình ñoä cao ñaúng, nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc ñaõ trôû thaønh moät noäi dung daïy hoïc ñöôïc 13 khaúng ñònh trong muïc tieâu ñaøo taïo ban haønh bôûi Quyeát ñònh soá 2493/GD-ÑT ngaøy 25.7.1995 cuûa Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. Vieäc toå chöùc thöïc hieän noäi dung daïy hoïc naøy neáu ñöôïc ñaàu tö, seõ phaùt huy tieàm naêng nghieân cöùu khoa hoïc vaø tieàm naêng lao ñoäng sö phaïm cuûa sinh vieân. Ñeà taøi “BIEÄN PHAÙP NAÂNG CAO CHAÁT LÖÔÏNG BAØI TAÄP NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC GIAÙO DUÏC CUÛA SINH VIEÂN HEÄ CAO ÑAÚNG SÖ PHAÏM TIEÅU HOÏC TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC AN GIANG” laàn ñaàu tieân ñöôïc nghieân cöùu taïi tröôøng Ñaïi hoïc An Giang cuõng nhaèm muïc ñích ñoù. 1.2. Caùc khaùi nieäm cô baûn. 1.2.1. Khoa hoïc. Lòch söû phaùt trieån khoa hoïc töø xöa ñeán nay ñaõ coù nhieàu quan nieäm khaùc nhau veà khoa hoïc : - Aristote cho raèng : “Chæ coù caùi toång quaùt môùi ñaùng goïi laø khoa hoïc”. - Furie : “Khoa hoïc phaûi höôùng tôùi caùi chaân lí toång quaùt hoaëc hôn nöõa laø caùi taát yeáu veà cuøng moät ñoái töôïng”. - Cuvrie :”Khoa hoïc laø heä thoáng nhöõng nhaän thöùc vaø nghieân cöùu coù phöông phaùp nhaèm muïc ñích khaùm phaù ra nhöõng qui luaät toång quaùt veà caùc hieän töôïng” [17 , 40]. - “Khoa hoïc laø moät heä thoáng tri thöùc veà töï nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy ñöôïc tích luõy trong quaù trình nhaän thöùc treân cô sôû thöïc tieãn, ñöôïc theå hieän baèng nhöõng khaùi nieäm, phaùn ñoaùn, hoïc thuyeát” [17, 41]. - “Khoa hoïc laø heä thoáng tri thöùc veà moïi loaïi qui luaät cuûa vaät chaát vaø söï vaän ñoäng cuûa vaät chaát, nhöõng qui luaät cuûa töï nhieân, xaõ hoäi, tö duy” (Pierre 14 Auger : Tendences actuelles de la recherche scientifique, UNESCO, Paris, 1961, tr 17-19) [5, 13]. - “Khoa hoïc laø moät heä thoáng tri thöùc veà töï nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy, veà nhöõng qui luaät phaùt trieån khaùch quan cuûa töï nhieân, xaõ hoäi vaø tö duy, heä thoáng tri thöùc naøy hình thaønh trong lòch söû vaø khoâng ngöøng phaùt trieån treân cô sôû thöïc tieãn xaõ hoäi” [12, 12]. Töø nhöõng quan nieäm treân veà ‘khoa hoïc’, chuùng toâi hoaøn toaøn thoáng nhaát vôùi quan nieäm cuûa caùc taùc giaû : - Nguyeãn Sinh Huy - Traàn Troïng Thuûy : “Khoa hoïc laø toaøn boä heä thoáng kieán thöùc maø nhaân loaïi ñaõ tích luõy ñöôïc veà nhöõng qui luaät trong söï phaùt trieån cuûa thieân nhieân, cuûa xaõ hoäi vaø tö duy, veà nhöõng bieän phaùp taùc ñoäng coù keá hoaïch ñeán theá giôùi xung quanh ñeán söï nhaän thöùc vaø laøm bieán ñoåi theá giôùi ñoù nhaèm phuïc vuï lôïi ích cho con ngöôøi” [10, 2]. - Töø ñieån tieáng Vieät : “Khoa hoïc laø moät heä thoáng tri thöùc tích luõy trong quaù trình lòch söû vaø ñöôïc thöïc tieãn chöùng minh, phaûn aùnh qui luaät khaùch quan cuûa theá giôùi beân ngoaøi cuõng nhö cuûa hoaït ñoäng tinh thaàn cuûa con ngöôøi, giuùp con ngöôøi coù khaû naêng caûi taïo theá giôùi hieän thöïc” [37, 526]. Chuùng toâi cuõng thoáng nhaát vôùi taùc giaû Phaïm Vieát Vöôïng veà noäi dung cuûa khoa hoïc bao goàm : - Nhöõng taøi lieäu veà theá giôùi do quan saùt, ñieàu tra, thí nghieäm maø coù. - Nhöõng nguyeân lí ñöôïc ruùt ra döïa treân nhöõng söï kieän ñaõ ñöôïc thöïc nghieäm chöùng minh. - Nhöõng qui luaät, nhöõng hoïc thuyeát ñöôïc khaùi quaùt baèng tö duy lí luaän. - Nhöõng phöông phaùp nhaän thöùc saùng taïo khoa hoïc. 15 - Nhöõng qui trình vaän duïng lí thuyeát khoa hoïc vaøo saûn xuaát vaø ñôøi soáng xaõ hoäi. 1.2.2. Nghieân cöùu khoa hoïc. Theo Vuõ Cao Ñaøm : “Nghieân cöùu khoa hoïc laø moät hoaït ñoäng xaõ hoäi, höôùng vaøo vieäc tìm kieám nhöõng ñieàu maø khoa hoïc chöa bieát, hoaëc laø phaùt hieän baûn chaát söï vaät, phaùt trieån nhaän thöùc khoa hoïc veà theá giôùi; hoaëc laø saùng taïo phöông phaùp môùi vaø phöông tieän kó thuaät môùi ñeå caûi taïo theá giôùi” [5, 20]. Theo Phöông Kì Sôn : “Nghieân cöùu khoa hoïc laø hoaït ñoäng nhaän thöùc theá giôùi khaùch quan, laø quaù trình phaùt hieän chaân lí vaø vaän duïng chuùng vaøo cuoäc soáng” [15, 50]. Theo Phaïm Vieát Vöôïng : “Baûn chaát cuûa nghieân cöùu khoa hoïc laø hoaït ñoäng saùng taïo cuûa caùc nhaø khoa hoïc nhaèm nhaän thöùc theá giôùi, taïo ra heä thoáng tri thöùc coù giaù trò deå söû duïng vaøo caûi taïo theá giôùi” [20, 41]. Chuùng toâi thoáng nhaát vôùi caùc taùc giaû treân trong quan nieäm veà ‘nghieân cöùu khoa hoïc’, vaø töø khaùi nieäm veà khoa hoïc vaø nghieân cöùu khoa hoïc, theo chuùng toâi vieäc nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc trong nhaø tröôøng sö phaïm laø chuaån bò vaø giuùp cho sinh vieân coù khaû naêng thöïc hieän lao ñoäng sö phaïm cuûa mình ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu thöïc tieãn cuûa nhaø tröôøng tieåu hoïc moät caùch saùng taïo sau naøy. 1.2.3. Baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc. Hieän nay coù boán hình thöùc nghieân cöùu khoa hoïc ñöôïc xaùc ñònh trong caùc tröôøng lôùp ñaøo taïo thuoäc heä thoáng giaùo duïc quoác daân nöôùc ta. Ñoù laø : - Luaän aùn (Tieán só). - Luaän vaên (Thaïc só vaø Ñaïi hoïc). - Khoùa luaän toát nghieäp (Ñaïi hoïc). 16 - Baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc. Nhöõng hình thöùc treân ñöôïc trình baøy töø cao ñeán thaáp, töø khoù ñeán deã. Coù theå hieåu moät caùch ñaïi löôïc ba hình thöùc ñaàu laøm cô sôû ñeå phaân bieät vôùi hình thöùc laøm baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc : “Luaän aùn tieán só phaûi laø coâng trình ñoäc laäp. Treân cô sôû nghieân cöùu, noù phaûi neâu teân vaø laäp luaän cho nhöõng luaän ñieåm khoa hoïc taïo neân höôùng môùi coù trieån voïng trong lónh vöïc khoa hoïc töông öùng. Hoaëc noù theå hieän ñöôïc söï toång keát veà lí thuyeát vaø giaûi quyeát vaán ñeà khoa hoïc lôùn lao coù yù nghóa quan troïng ñoái vôùi kinh teá, chính trò vaø vaên hoùa xaõ hoäi” [1, 39]. “Luaän vaên toát nghieäp laø coâng trình nghieân cöùu khoa hoïc cuûa hoïc sinh ñöôïc tieán haønh vaøo naêm cuoái cuøng cuûa khoùa hoïc, coù giaù trò thay theá taát caû caùc moân chuyeân moân phaûi thi toát nghieäp. . . Luaän vaên toát nghieäp phaûi ñöôïc taùc giaû trình baøy vaø baûo veä tröôùc hoäi ñoàng chaám luaän vaên toát nghieäp. Luaän vaên toát nghieäp thöôøng daøi töø 40-70 trang” [1, 38]. “Luaän vaên toát nghieäp sau ñaïi hoïc coù yeâu caàu cao hôn luaän vaên toát nghieäp ñaïi hoïc, thöôøng ñoøi hoûi phaûi tieán haønh thöïc nghieäm, phaûi coù khoái löôïng lôùn hôn, thöôøng daøi töø 50-100 trang” [1, 39]. ”Khoùa luaän toát nghieäp laø coâng trình nghieân cöùu khoa hoïc cuûa hoïc sinh ñaïi hoïc ôû naêm toát nghieäp coù giaù trò thay theá moät moân thi toát nghieäp. Yeâu caàu ñoái vôùi khoùa luaän toát nghieäp cao hôn nhieàu so vôùi baøi taäp nghieân cöùu. . . vaø nhaát thieát phaûi ñöôïc baûo veä tröôùc hoäi ñoàng chaám khoùa luaän toát nghieäp. Khoùa luaän toát nghieäp thöôøng daøi töø 30-60 trang” [1, 38]. Veà hình thöùc laøm baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc, taùc giaû Leâ Khaùnh Baèng, Vuõ Cao Ñaøm ñaõ phaân laøm hai loaïi vaø xaùc ñònh yeâu caàu nhö sau : 17 “Baøi taäp nghieân cöùu laø nhöõng baøi laøm, nhöõng coâng trình nghieân cöùu chuû yeáu mang tính chaát thöïc haønh, tí._.nh taäp döôït nghieân cöùu böôùc ñaàu cuûa hoïc sinh ñaïi hoïc vaø cao ñaúng. Noù goàm moät heä thoáng baøi taäp töø lôùn ñeán nhoû, töø ñôn giaûn ñeán phöùc taïp, töø naêm thöù nhaát ñeán naêm thöù ba hoaëc thöù tö. Coù theå coù hai loaïi baøi taäp nghieân cöùu : - Caùc baøi taäp nghieân cöùu sau moät baøi hoaëc moät chöông nhaèm ñaøo saâu, môû roäng tri thöùc, hoaëc laøm caên cöù böôùc ñaàu ñeå hoïc moät chuû ñeà naøo ñoù hoaëc laøm phong phuù theâm baøi giaûng baèng nhöõng taøi lieäu trong saùch baùo hay trong thöïc teá qua ñieàu tra, tieán haønh thöû nghieäm . . ." [1, 37]. Trong quaù trình laøm caùc baøi taäp nghieân cöùu naøy, hoïc sinh böôùc ñaàu ñöôïc boài döôõng veà caùch thöùc thöïc hieän moät coâng trình nghieân cöùu khoa hoïc theo töøng böôùc cuûa noù. Ñoái vôùi nhöõng loaïi baøi taäp nghieân cöùu naøy, khoâng yeâu caàu hoïc sinh phaûi coù moät söï saùng taïo ñaëc bieät. Thoâng thöôøng, heä thoáng ñeà taøi cuûa loaïi baøi taäp nghieân cöùu naøy do boä moân hoaëc do giaùo vieân neâu ra vaø hoïc sinh ñöôïc töï choïn moät trong soá ñeà taøi ñoù. Cuõng coù tröôøng hôïp, hoïc sinh ñöôïc chæ ñònh laøm theo nhöõng ñeà taøi nhaát ñònh. Veà khoái löôïng, loaïi baøi taäp nghieân cöùu naøy thöôøng daøi töø 8 – 15 trang. - Moät loaïi baøi taäp nghieân cöùu nöõa laø baøi taäp nghieân cöùu ñöôïc thöïc hieän sau moät giaùo trình (thöôøng ñöôïc goïi laø baøi taäp lôùn hoaëc khoùa luaän). Yeâu caàu ñoái vôùi loaïi baøi taäp nghieân cöùu naøy cao hôn : + Hoïc sinh coù theå löïa choïn hoaëc cuï theå hoùa nhöõng ñeà taøi maø khoa hay toå boä moân giao cho. + Hoïc sinh phaûi töï löïc laäp ñeà cöông nghieân cöùu tröôùc khi nhaän söï höôùng daãn cuûa giaùo vieân. 18 + Hoïc sinh phaûi bieát vaän duïng toång hôïp toaøn boä nhöõng tri thöùc trong caû giaùo trình vaø caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc ñaõ hoïc vaøo vieäc nghieân cöùu, xöû lí taøi lieäu vaø trình baøy. + Hoïc sinh phaûi trình baøy baøi taäp nghieân cöùu theo ñuùng hình thöùc qui ñònh, lôøi vaên phaûi ñuùng ngöõ phaùp, luaän vaên roõ raøng ñaûm baûo logic. Khoái löôïng thöôøng laø 20-40 trang. Loaïi baøi taäp nghieân cöùu naøy thöôøng ñöôïc tieán haønh ôû caùc naêm thöù hai vaø ba, thöôøng do giaùo vieân chaám, nhöng cuõng coù theå toå chöùc cho baûo veä” [1, 38]. Trong hình thöùc baøi taäp nghieân cöùu, aùp duïng trong khi hoïc taäp töøng hoïc phaàn, coù taùc giaû goïi laø Baøi taäp nieân luaän [17, 50]. Töø nhöõng hình thöùc nghieân cöùu khoa hoïc ñaõ trình baøy nhaát laø nhaát laø hình thöùc laøm baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc cuûa taùc giaû Leâ Khaùnh Baèng vaø Vuõ Cao Ñaøm, chuùng ta coù theå hieåu laøm BT.NCKHGD cuûa sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc laø moät hình thöùc nghieân cöùu khoa hoïc thaáp vôùi muïc ñích “Giuùp caùc giaùo sinh böôùc ñaàu taäp vaän duïng nhöõng hieåu bieát veà phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc vaøo vieäc nghieân cöùu moät vaán ñeà giaùo duïc cuï theå naøo ñoù trong thöïc teá nhaø tröôøng tieåu hoïc hieän nay” [26, 1] (xem theâm muïc 1.3.4 vaø1.3.5 chöông 1). 1.2.4. Chaát löôïng. Theo taùc giaû Ñaïi töø ñieån tieáng Vieät, chaát löôïng laø : “1. Caùi laøm neân phaåm chaát, giaù trò cuûa con ngöôøi, söï vaät. 2. Caùi taïo neân baûn chaát söï vaät, laøm cho söï vaät naøy khaùc vôùi söï vaät kia” [39, 331]. 19 Theo “Le Petit Larousse” chaát löôïng (qualiteù) ñöôïc ñònh nghóa nhö sau : Qualiteù : “Ce qui fait le meùrite de quelqu’un” [42, 841] (caùi laøm neân phaåm chaát giaù trò cuûa moät con ngöôøi.). Ñoàng yù vôùi ñònh nghóa cuûa “Le Petit Larousse” coù caùc taùc giaû sau : Taùc giaû Töø ñieån tieáng Vieät cho raèng chaát löôïng laø “Caùi taïo neân phaåm chaát, giaù trò cuûa moät con ngöôøi, moät söï vaät, söï vieäc” [38, 200]. Theo taùc giaû Ñaøo Duy Anh ñoù laø :“Caùi phaân löôïng cuûa thöïc chaát trong vaät theå” [39,156]. Cuõng cuøng quan ñieåm naøy, taùc giaû Ñaïi töø ñieån tieáng Vieät, ngoaøi caùi cho chaát löôïng laø caùi laøm neân phaåm chaát, giaù trò cuûa con ngöôøi, söï vaät, taùc giaû coøn boå sung theâm chaát löôïng laø : “Caùi taïo neân baûn chaát söï vaät, laøm cho söï vaät naøy khaùc söï vaät kia” [40,331]. Treân tinh thaàn ñoù, chuùng toâi thoáng nhaát vôùi caùch ñònh nghóa khaù ñaày ñuû, treân goùc ñoä trieát hoïc cuûa taùc giaû Töø ñieån Baùch khoa Vieät Nam nhö sau : Chaát löôïng laø “ Phaïm truø trieát hoïc bieåu thò nhöõng thuoäc tính baûn chaát cuûa söï vaät, chæ roõ noù laø caùi gì, tính oån ñònh töông ñoái cuûa söï vaät, phaân bieät noù vôùi söï vaät khaùc. Chaát löôïng laø ñaëc tính cuûa söï vaät. Chaát löôïng bieåu thò ra beân ngoaøi qua caùc thuoäc tính. Noù laø caùi lieân keát caùc thuoäc tính cuûa söï vaät laøm moät, gaén boù vôùi söï vaät nhö moät toång theå, bao quaùt toaøn boä söï vaät vaø khoâng taùch khoûi söï vaät. Söï vaät trong khi vaãn coøn laø baûn thaân noù thì khoâng theå maát chaát löôïng cuûa noù. Söï thay ñoåi chaát löôïng keùo theo söï thay ñoåi cuûa söï vaät veà caên baûn. Chaát löôïng cuûa söï vaät bao giôø cuõng gaén lieàn vôùi tính qui ñònh veà soá löôïng cuûa noù vaø khoâng theå toàn taïi ngoaøi tính qui ñònh aáy. Moãi söï vaät bao giôø cuõng laø söï thoáng nhaát cuûa chaát löôïng vaø soá löôïng” [41, 419]. 20 Qua ñoù chuùng toâi thaáy, chaát löôïng coù nhöõng thuoäc tính sau : 1. Chaát löôïng laø thuoäc tính cô baûn cuûa söï vaät. 2. Chaát löôïng laø caùi ñöôïc duøng ñeå phaân bieät veà chaát giöõa söï vaät naøy vaø söï vaät khaùc. 3. Chaát löôïng quan heä chaët cheõ vôùi soá löôïng (moät thuoäc tính khaùc cuûa söï vaät). 4. Chaát löôïng vaän ñoäng seõ daãn ñeán söï thay ñoåi söï vaät veà caên baûn. Theo ñoù, naâng cao chaát löôïng cuûa moät söï vaät naøo ñoù laø laøm cho söï vaät ñoù phaùt trieån theo chieàu höôùng tích cöïc veà chaát löôïng cuõng nhö veà soá löôïng. Nhö vaäy, naâng cao chaát löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân coù nghóa laø ñöa ra nhöõng bieän phaùp nhaèm naâng cao veà soá löôïng, veà chaát löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân theo yeâu caàu cuûa muïc tieâu ñaøo taïo. Ñieàu ñoù ñoøi hoûi : 1.Tröôùc heát, caàn phaûi xaùc ñònh ñöôïc veà chaát cuûa BT.NCKHGD cuûa sinh vieân. 2. Thöù ñeán, treân cô sôû xaùc ñònh veà chaát maø coù söï qui ñònh veà löôïng. 3. Treân cô sôû xaùc ñònh veà chaát löôïng vaø soá löôïng maø hình thaønh chuaån ñaùnh giaù. Töø ñoù maø coù nhöõng bieän phaùp taùc ñoäng höõu hieäu ñeå thuùc ñaåy BT.NCKHGD cuûa sinh vieân phaùt trieån theo chieàu höôùng thuaän lôïi, tích cöïc, ñaùp öùng yeâu caàu cuûa muïc tieâu ñaøo taïo. 1.3. BT. NCKHGD laø hình thöùc thöïc haønh cuûa hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc - moät noäi dung daïy hoïc trong thöïc hieän muïc tieâu giaùo duïc. 21 1.3.1. Muïc tieâu ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc coù trình ñoä cao ñaúng sö phaïm. Theo Luaät Giaùo duïc ban haønh naêm 1998 : “Muïc tieâu giaùo duïc laø ñaøo taïo con ngöôøi Vieät Nam phaùt trieån toaøn dieän, coù ñaïo ñöùc, tri thöùc, söùc khoûe, thaåm myõ vaø ngheà nghieäp, trung thaønh vôùi lí töôûng ñoäc laäp daân toäc vaø chuû nghóa xaõ hoäi; hình thaønh vaø boài döôõng nhaân caùch, phaåm chaát vaø naêng löïc cuûa coâng daân, ñaùp öùng yeâu caàu xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác” [29, 8]. Cuõng theo luaät Giaùo duïc :“Muïc tieâu cuûa giaùo duïc ñaïi hoïc vaø sau ñaïi hoïc laø ñaøo taïo ngöôøi hoïc coù phaåm chaát chính trò, ñaïo ñöùc, coù yù thöùc phuïc vuï nhaân daân, coù kieán thöùc vaø naêng löïc thöïc haønh ngheà nghieäp töông xöùng vôùi trình ñoä ñaøo taïo, coù söùc khoûe, ñaùp öùng yeâu caàu xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác. Ñaøo taïo trình ñoä cao ñaúng giuùp sinh vieân coù kieán thöùc chuyeân moân vaø kó naêng thöïc haønh cô baûn veà moät ngaønh ngheà, coù khaû naêng giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà thoâng thöôøng thuoäc chuyeân ngaønh ñöôïc ñaøo taïo” [29, 25]. Treân cô sôû muïc tieâu giaùo duïc chung ñaõ ñöôïc trình baøy, theo quyeát ñònh soá 2493/GD&ÑT ngaøy 25.7.1995 cuûa Boä tröôûng Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo thì muïc tieâu ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc coù trình ñoä cao ñaúng sö phaïm ñöôïc xaùc ñònh nhö sau : “Heä Cao ñaúng ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc tuyeån nhöõng thanh nieân, hoïc sinh ñaõ toát nghieäp PTTH vaø ñaøo taïo trong 3 naêm ñeå trôû thaønh giaùo vieân tieåu hoïc trình ñoä CÑSP, coù tö töôûng vaø phaåm chaát ñaïo ñöùc cuûa ngöôøi giaùo vieân môùi, coù ñuû söùc khoûe vaø naêng löïc giaùo duïc vaø daïy hoïc caùc moân hoïc, caùc hoaït ñoäng giaùo duïc ôû baäc tieåu hoïc, coù moät soá kó naêng NCKHGD, ñoàng thôøi ñöôïc trang bò kieán thöùc vaø kó naêng saâu hôn veà moät, hoaëc hai moân chuyeân choïn, ñeå sau naøy trôû thaønh giaùo vieân noøng coát veà caùc moân hoïc naøy ôû tröôøng tieåu hoïc” [30, 1]. 22 1.3.2. Vò trí cuûa vieäc nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc. Vò trí, vai troø cuûa coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc ñöôïc Ñaûng vaø nhaø nöôùc xem troïng vaø ñöôïc khaúng ñònh trong ñieàu 15 Luaät Giaùo duïc ban haønh naêm 1998 : 1. Nhaø nöôùc taïo ñieàu kieän cho nhaø tröôøng toå chöùc nghieân cöùu, öùng duïng, phoå bieán khoa hoïc, coâng ngheä; keát hôïp ñaøo taïo vôùi nghieân cöùu khoa hoïc vaø saûn xuaát nhaèm naâng cao chaát löôïng giaùo duïc vaø phuïc vuï xaõ hoäi, töøng böôùc thöïc hieän vai troø trung taâm vaên hoùa, khoa hoïc, coâng ngheä cuûa ñòa phöông hoaëc caû nöôùc. 2. Tröôøng cao ñaúng, tröôøng ñaïi hoïc, vieän nghieân cöùu khoa hoïc, cô sôû saûn xuaát coù traùch nhieäm phoái hôïp trong vieäc ñaøo taïo, nghieân cöùu khoa hoïc vaø chuyeån giao coâng ngheä phuïc vuï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. 3. Nhaø nöôùc coù chính saùch öu tieân phaùt trieån nghieân cöùu, öùng duïng vaø phoå bieán khoa hoïc giaùo duïc. Caùc chuû tröông, chính saùch veà giaùo duïc phaûi ñöôïc xaây döïng treân cô sôû keát quaû nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc, phuø hôïp vôùi thöïc tieãn Vieät Nam” [29, 13-14]. 1.3.3. YÙ nghóa cuûa vieäc nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc. Nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc coù yù nghóa quan troïng trong ñaøo taïo sinh vieân caùc tröôøng Ñaïi hoïc, Cao daúng. Taøi lieäu bieân soaïn theo chöông trình chi tieát, ñaõ ñöôïc vuï Ñaïi hoïc thoâng qua [22] ñaõ nhaán maïnh : 1. “ . . . Khoa hoïc giaùo duïc laø moät boä phaän cuûa caùc khoa hoïc veà con ngöôøi. Nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc laø nghieân cöùu baûn chaát, qui luaät cuûa giaùo duïc nhaèm phaùt trieån, boài döôõng tieàm naêng trí tueä cuûa con ngöôøi. Keát quaû nghieân cöùu giaùo duïc tröïc tieáp quyeát ñònh thaønh baïi söï nghieäp giaùo duïc cuûa moät ñaát nöôùc” [22, 10]. 2. “Nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung, trong ñoù coù khoa hoïc giaùo duïc, ñeàu nhaém tôùi vieäc öùng duïng caùc keát quaû nghieân cöùu vaøo giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà 23 cuûa thöïc tieãn. Nghieân cöùu vaø öùng duïng laø hai khaâu cuûa moät chu trình kheùp kín. Nghieân cöùu ñeå öùng duïng vaø öùng duïng keát quaû khoa hoïc seõ laøm cho khoa hoïc phaùt trieån vaø thöïc tieãn ñöôïc caûi taïo. Nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuõng nhaèm tôùi muïc ñích toái cao laø giaûi quyeát caùc hieän thöïc giaùo duïc, laøm cho söï nghieäp giaùo duïc cuûa nöôùc ta phaùt trieån toát hôn, chaát löôïng giaùo duïc ñöôïc naâng cao hôn ñeå goùp phaàn thuùc ñaåy söï phaùt trieån xaõ hoäi” [22. 12]. 1.3.4. Muïc ñích yeâu caàu cuûa hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc. Theo chöông trình cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc, muïc ñích yeâu caàu cuûa hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc laø : 1. Giuùp giaùo sinh naém ñöôïc caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc, bieát caùch thieát keá, toå chöùc vaø thöïc thi moät ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc veà giaùo duïc. 2. Giuùp caùc giaùo sinh böôùc ñaàu taäp vaän duïng nhöõng hieåu bieát veà phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc vaøo vieäc nghieân cöùu moät vaán ñeà giaùo duïc cuï theå naøo ñoù trong thöïc teá nhaø tröôøng tieåu hoïc hieän nay. 3. Treân cô sôû ñoù, giuùp caùc giaùo sinh böôùc ñaàu hình thaønh caùc kó naêng thieát keá, toå chöùc vaø thöïc thi moät ñeà taøi nghieân cöùu nhoû veà khoa hoïc giaùo duïc [26, 1]. 1.3.5. Noäi dung chöông trình hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc. Quyeát ñònh soá 2493/GD&ÑT ngaøy 25.7.1995 cuûa Boä tröôûng Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo veà vieäc ban haønh Chöông trình Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cho heä cao ñaúng ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc xaùc ñònh : I.Muïc ñích yeâu caàu : (xem 1.3.4 chöông 1). 24 II. Keá hoaïch thôøi gian : 2 ñôn vò hoïc trình : 01 lí thuyeát vaø 01 thöïc haønh. III. Noäi dung chöông trình : A.Phaàn lí thuyeát : (15 tieát) 1. Vieäc choïn ñeà taøi nghieân cöùu veà khoa hoïc giaùo duïc : - Caùc loaïi ñeà taøi. - Caùch choïn ñeà taøi. 2. Vieäc vaïch ñeà cöông nghieân cöùu : - Lí do choïn ñeà taøi vaø nhieäm vuï nghieân cöùu. - Ñoái töôïng, cô sôû vaø phöông phaùp nghieân cöùu. - Daøn yù noäi dung nghieân cöùu. - Keá hoaïch thôøi gian nghieân cöùu. 3. Vieäc vaän duïng phöông phaùp nghieân cöùu : (Phaàn naøy ñi saâu veà maët kó thuaät thöïc hieän caùc phöông phaùp) - Quan saùt khaùch quan. - Toång keát kinh nghieäm tieân tieán. - Thöïc nghieäm khoa hoïc. + Thöïc nghieäm thaêm doø, + Thöïc nghieäm xeùt nghieäm. + Thöïc nghieäm ñònh tính vaø ñònh löôïng. + Thöïc nghieäm trong phoøng thí nghieäm. + Thöïc nghieäm töï nhieân. - Ñoïc saùch vaø taøi lieäu. - Troø chuyeän. - Ñieàu tra. - Nghieân cöùu saûn phaåm hoaït ñoäng. 25 - Traéc nghieäm giaùo duïc. 4. Vieäc xöû lí taøi lieäu ñaõ thu ñöôïc. - Ghi nhaät kí khoa hoïc, heä thoáng hoùa caùch ghi cheùp. - Saøng loïc taøi lieäu. - Saép xeáp vaø phaân tích taøi lieäu. - Xöû lí caùc soá lieäu nghieân cöùu. - Ñeà xuaát, keát luaän, kieán nghò, giaûi phaùp. 5. Vieäc vieát keát quaû nghieân cöùu. - Vieát baûn nhaùp : + Theå thöùc. + Lôøi vaên. + Trích daãn, chuù thích. - Vieát saïch luaän vaên hay baùo caùo khoa hoïc + Trình baøy bìa. + Lôøi noùi ñaàu vaø phaàn môû ñaàu. + Trình baøy caùc ñeà muïc. + Caùc loaïi muïc luïc. + Caùc phuï luïc. B. Phaàn thöïc haønh : (01 ñôn vò hoïc trình) Höôùng daãn giaùo sinh vaän duïng nhöõng tri thöùc lí luaän treân vaøo vieäc taäp nghieân cöùu nhöõng ñeà taøi cuï theå, vöøa söùc vaø thieát thöïc nhö : - Tìm hieåu moät hoïc sinh chöa ngoan hay hoïc keùm. - Phaân tích moät kinh nghieäm daïy hoïc hay giaùo duïc toát. - Tìm hieåu moät taäp theå hoïc sinh. - Tìm hieåu ñaëc ñieåm taâm lí cuûa caùc xung ñoät trong hoïc sinh. 26 - Tìm hieåu nguyeän voïng, nhu caàu hoïc taäp cuûa hoïc sinh. - Tìm hieåu ñoäng cô hoïc taäp cuûa hoïc sinh. - Tìm hieåu höùng thuù hoïc taäp cuûa hoïc sinh. - Tìm hieåu tình traïng löu ban, boû hoïc cuûa hoïc sinh. - v.v. . . IV. Caùch tieán haønh : Tieán haønh theo giôø chính khoùa, coù trong thôøi khoùa bieåu hoïc taäp cuûa giaùo sinh phoái hôïp vieäc reøn luyeän nghieäp vuï thöôøng xuyeân” [26, 1-2]. Töø keát quaû nghieân cöùu thu ñöôïc ôû treân cho thaáy hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc ñöôïc thieát keá thaønh hai ñôn vò hoïc trình, moät ñôn vò hoïc trình lí thuyeát vaø moät ñôn vò hoïc trình thöïc haønh. Vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân khoâng dieãn ra trong thôøi gian thöïc hieän 15 tieát cuûa ñôn vò hoïc trình thöïc haønh maø ñöôïc thöïc hieän vôùi tö caùch laø moät noäi dung trong thôøi gian toå chöùc cho sinh vieân ñi thöïc taäp sö phaïm. Nhö vaäy, BT.NCKHGD cuûa sinh vieân laø moät hình thöùc thöïc haønh cuûa hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc thuoäc noäi dung ñaøo taïo cuûa heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc. Qua ñoù, nghieân cöùu vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân cuõng laø nghieân cöùu keát quaû thöïc hieän vieäc daïy vaø hoïc hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc, moät noäi dung cuûa quaù trình ñaøo taïo heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc. 27 2. THÖÏC TRAÏNG TOÅ CHÖÙC THÖÏC HIEÄN HOÏC PHAÀN PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC GIAÙO DUÏC CHO SINH VIEÂN. 2.1. Moät soá ñaëc ñieåm cô sôû nghieân cöùu : Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang ñöôïc thaønh laäp vaøo thaùng 12 naêm1999 treân cô sôû Tröôøng Cao ñaúng sö phaïm An Giang tröôùc ñaây. Hieän nay tröôøng coù boán khoa : khoa Kinh teá vaø quaûn trò kinh doanh, khoa Noâng nghieäp vaø taøi nguyeân thieân nhieân, khoa Kó thuaät coâng ngheä vaø moâi tröôøng vaø khoa Sö phaïm. Vieäc ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc thuoäc veà khoa Sö phaïm (Tröôøng khoâng coù khoa Giaùo duïc tieåu hoïc). Toå Taâm lí - Giaùo duïc tröïc thuoäc khoa Sö phaïm vaø vieäc giaûng daïy hoïc phaàn nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc ñöôïc giao cho toå Taâm lí - Giaùo duïc thöïc hieän. Do tröôøng môùi thaønh laäp, moät soá hoaït ñoäng coøn ôû nhöõng böôùc ñaàu, trong ñoù coù hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân chöa ñöôïc ñi vaøo chieàu saâu. Tröôøng ñöôïc pheùp ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc coù trình ñoä cao ñaúng sö phaïm töø naêm hoïc 1996 – 1997. Ñeán nay vieäc ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc coù trình ñoä cao ñaúng sö phaïm phaùt trieån nhö sau : 2.1.1. Veà sinh vieân : - Soá lieäu ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc Baûng 1 TT Khoùa hoïc Soá lôùp Soá löôïng Ghi chuù 1 1996 – 1999 01 16 2 1997 – 2000 02 66 Chæ thoáng keâ caùc khoùa ñaõ ra 28 3 1998 – 2001 04 128 4 1999 – 2002 05 180 tröôøng vaø saép ra tröôøng. - Soá lieäu toát nghieäp Baûng 2 TT Khoaù XS G K TBK TB CÑYC COÄNG 1 1996 – 1999 - 01 (6%) 07 (44%) 08 (50%) - - 16 2 1997 – 2000 - 01 (1%) 19 (29%) 39 (59%) 05 (8%) 02 (3%) 66 3 1998 – 2001 - 02 (1%) 31 (24%) 64 (50%) 1 (1%) 30 (24%) 128 Nhaän xeùt : - Keát quaû hoïc taäp taäp trung vaøo loaïi khaù vaø trung bình khaù (75% trôû leân) noùi leân chaát löôïng thuoäc daïng khaù toát, tieán trieån bình thöôøng trong ñaøo taïo. - ÔÛ khoaù 1996 - 1999 khoâng coù sinh vieân nôï ñieåm hoïc phaàn, caùc khoaù veà sau thì sinh vieân coù nôï ñieåm caùc hoïc phaàn, nhöng khoâng coù nôï ñieåm hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc. 2.1.2. Veà giaûng vieân : Vieäc giaûng daïy hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc ñöôïc giao cho Toå Taâm lí - Giaùo duïc (thuoäc khoa Sö phaïm). Qua khaûo saùt thöïc traïng ñoäi nguõ, chuùng toâi thaáy : ƒ Thoáng keâ trình ñoä ñaøo taïo cuûa giaûng vieân Baûng 3 TRÌNH ÑOÄ ÑAØO TAÏO GHI CHUÙ Ñaïi hoïc Thaïc só Toång coäng 29 05 50% 05 50% 10 giaùo vieân ƒ Thoáng keâ tuoåi ñôøi cuûa giaûng vieân Baûng 4 Tuoåi 35-40 41-45 46 trôû leân Ghi chuù Ñaïi hoïc 02 - 03 Thaïc só - - 05 Nhaän xeùt : Qua caùc baûng 3 vaø 4 : - Do ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc coù trình ñoä cao ñaúng sö phaïm neân chaát löôïng ñoäi nguõ coù tính ngang taàm nhieäm vuï ñöôïc giao. - Coù 02 giaùo vieân treû trong ñoù coù 01 ñang hoïc cao hoïc coù ñieàu kieän hoïc theâm ñeå naâng cao trình ñoä. Soá coøn laïi do tuoåi ñôøi khaù cao neân khoù coù ñieàu kieän hoïc taäp ñeå naâng cao trình ñoä. - Qua ñaùnh giaù xeáp loaïi cuûa khoa Sö phaïm, veà naêng löïc giaûng daïy cuûa giaùo vieân toå Taâm lí - Giaùo duïc ñöôïc ñaùnh giaù nhö sau : 01 giaùo vieân giaûng daïy thuoäc loaïi trung bình, coøn laïi ñaït töø khaù ñeán khaù toát. 2.2. Thöïc traïng veà nhaän thöùc, thaùi ñoä : 2.2.1. Nhaän thöùc cuûa nhaø tröôøng : Nhaø tröôøng Ñaïi hoïc An Giang (tröôùc ñaây laø tröôøng Cao ñaúng Sö phaïm An Giang) raát quan taâm ñeán coâng taùc naøy. Nghò quyeát tænh Ñaûng boä An Giang laàn thöù 7 coù neâu : ”. . . Ñaàu tö môû roäng naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo cuûa tröôøng Ñaïi hoïc An Giang trôû thaønh trung taâm veà nghieân cöùu khoa hoïc vaø ñaøo taïo nhaân löïc, boài döôõng nhaân taøi cuûa tænh.” [23 ,101]. Thöïc hieän nghò quyeát cuûa tænh Ñaûng boä 30 An Giang cuõng laø thöïc hieän moät trong nhöõng nhieäm vuï chính trò cuûa nhaø tröôøng, ñoù laø toå chöùc vaø thöïc hieän nghieân cöùu khoa hoïc noùi chung vaø toå chöùc vaø thöïc hieän nghieân cöùu khoa hoïc trong sinh vieân noùi rieâng. Ñieàu ñoù ñöôïc theå hieän trong caùc keá hoaïch naêm hoïc, keá hoaïch nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cho sinh vieân vaø keá hoaïch thöïc taäp sö phaïm haøng naêm. Nhöõng chuû tröông, bieän phaùp chæ ñaïo veà coâng taùc naøy ñöôïc theå hieän ôû caùc bieän phaùp toå chöùc thöïc hieän cuõng nhö qua caùc hoaït ñoäng giaûng daïy vaø hoïc taäp cuûa giaùo vieân vaø sinh vieân (xem phuï luïc 11, 12 vaø muïc 2.3.2 chöông 1). 2.2.2. Ñoái vôùi sinh vieân : ƒ Qua 180 phieáu ñieàu tra, khaûo saùt veà söï nhaän thöùc vaø quan taâm cuûa sinh vieân ñoái vôùi coâng taùc naøy ôû toaøn boä sinh vieân khoaù 1999 - 2002, cho thaáy (phuï luïc 10) : Baûng 5 Caùc tieâu chí SL/180 % Ghi chuù 1. Caàn thieát vì laø dòp ñeå aùp duïng kieán thöùc vaø kinh nghieäm ñaõ tieáp thu. 151 84% 2. Caàn thieát vì bieát theâm kieán thöùc vaø kinh nghieäm NCKH ñeå ñaùp öùng yeâu caàu cuûa nhaø tröôøng tieåu hoïc sau naøy. 133 74% 3. Caàn thieát vì caùc lí do khaùc. 9 5% 4. Khoâng caàn thieát. 9 5% Nhaän xeùt : - Sinh vieân cho raèng vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD laø caàn thieát vì noù phuïc vuï cho vieäc cuûng coá vaø phaùt trieån kieán thöùc laø 84%. 31 - Nhaän thöùc hoaøn toaøn sai leäch muïc ñích yeâu caàu moân hoïc (5%) keå caû cho raèng vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD laø khoâng caàn thieát laø 5%. - Nhö vaäy, nhaän thöùc ñuùng muïc yeâu caàu cuûa moân hoïc laø 74%. ƒ Qua 57 phieáu khaûo saùt ñoái vôùi giaùo vieân höôùng daãn phoå thoâng veà tinh thaàn thaùi ñoä ñoái vôùi vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD trong ñôït thöïc taäp sö phaïm cho thaáy (phuï luïc 8) : Baûng 6 Möùc ñoä Soá löôïng Tæ leä Ghi chuù Tích cöïc 51/57 90% Bình thöôøng 06/57 10% Qua loa - - ƒ Veà söï söû duïng quyõ thôøi gian cuûa sinh vieân (trong ñôït thöïc taäp sö phaïm) cho vieäc khaûo saùt, lieân heä, naém soá lieäu . . . ñeå phuïc vuï cho vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD, giaùo vieân höôùng daãn phoå thoâng cho bieát (phuï luïc 8) : Baûng 7 Möùc ñoä Soá löôïng Tæ leä Ghi chuù Treân 1/2 toång thôøi gian 08/57 14% Töø 1/4 ñeán 1/2 thôøi gian 49/57 86% Döôùi 1/4 toång thôøi gian - - Töø nhöõng nhaän thöùc nhö treân ñaõ aûnh höôûng nhaát ñònh ñeán xu höôùng vaø chaát löôïng cuûa vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD sau naøy cuûa sinh vieân. 2.2.3. Ñoái vôùi giaùo vieân : 32 Giaùo vieân toå Taâm lí - Giaùo duïc ñöôïc nhaø tröôøng giao cho vieäc giaûng daïy hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cho sinh vieân (boá trí vaøo hoïc kì I vaø hoïc kì II cuûa naêm thöù hai, tröôùc thôøi gian kieán taäp sö phaïm). Qua khaûo saùt, troø chuyeän, toaøn boä giaùo vieân ñeàu thoáng nhaát veà vò trí, vai troø, muïc tieâu cuûa hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc. Ñieàu ñoù ñöôïc theå hieän qua vieäc giaûng daïy, thöïc haønh cuõng nhö toå chöùc höôùng daãn cho sinh vieân thöïc hieän BT.NCKHGD. Treân cô sôû qui ñònh veà ñaùnh giaù tieát daïy cuûa nhaø tröôøng, chuùng toâi tieán haønh döï giôø moãi lôùp 04 tieát (02 tieát lí thuyeát vaø 02 tieát thöïc haønh) vôùi toång soá 20 tieát cho 05 giaùo vieân giaûng daïy hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa 05 lôùp. Keát quaû nhö sau : Thoáng keâ caùc tieát döï giôø Baûng 8 Toát Khaù Trung bình Ghi chuù Trình ñoä Ñaøo taïo SL % SL % SL % Ñaïi hoïc 2 17% 6 50% 4 33% 03 GV Thaïc só 5 63% 3 37% - - 02 GV Coäng : 7 35% 9 45% 4 20% Qua ñoù cho thaáy ñoäi nguõ giaùo vieân ñaõ coù nhaän thöùc vaø thöïc hieän ñuùng theo tinh thaàn chæ ñaïo cuûa nhaø tröôøng nhöng trong toå chöùc thöïc hieän thì coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh (seõ trình baøy cuï theå ôû phaàn sau). 2.3. Thöïc traïng thöïc hieän Baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân. 2.3.1. Toå chöùc quaûn lí cuûa nhaø tröôøng : 33 2.3.1.1. Coâng taùc toå chöùc chæ ñaïo : Qua nghieân cöùu caùc saûn phaåm cuûa nhaø tröôøng, trong keá hoaïch naêm hoïc ñeàu coù ñeà caäp ñeán coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân vaø haøng naêm coâng taùc toå chöùc thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân ñeàu coù keá hoaïch rieâng, cuï theå. Coâng taùc naøy ñöôïc giao cho phoøng Ñaøo taïo cuûa Tröôøng vaø coù caùn boä chòu traùch nhieäm tröïc tieáp. Haøng naêm nhaø tröôøng ñeàu thaønh laäp hoäi ñoàng ñeå chaám choïn caùc BT.NCKHGD do sinh vieân laøm ra. Ñeå cho vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân ñaït chaát löôïng cao, trong keá hoaïch toå chöùc thöïc hieän baøi taäp nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân, nhaø tröôøng ñaõ giao vieäc höôùng daãn vieát BT.NCKHGD cho giaùo vieân trong toå Taâm lí - Giaùo duïc, vaø vieäc naøy ñöôïc toå chöùc trong thôøi gian sinh vieân ñi thöïc taäp sö phaïm ôû caùc tröôøng tieåu hoïc (hoïc kì II naêm thöù ba). Trong keá hoaïch thöïc taäp sö phaïm, coâng taùc thöïc hieän BT.NCKHGD cuõng ñöôïc neâu thaønh moät nhieäm vuï baét buoäc trong coâng taùc thöïc taäp sö phaïm. Ñieåm BT.NCKHGD cuûa sinh vieân laø moät trong nhöõng ñieåm caáu thaønh ñieåm thöïc taäp sö phaïm, vaø ñieåm thöïc taäp sö phaïm laø moät trong nhöõng con ñieåm mang tính ñieàu kieän baét buoäc trong xeùt toát nghieäp. Nhö vaäy, trong thöïc hieän hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc, vôùi tö caùch laø moät moân hoïc, sinh vieân chòu söï qui ñònh cuûa hai con ñieåm : ñieåm hoïc taäp treân lôùp cuûa hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc vaø ñieåm thöïc hieän BT.NCKHGD. 2.3.1.2. Coâng taùc phoái hôïp vôùi ñôn vò thöïc taäp sö phaïm : Khaûo saùt veà söï taïo ñieàu kieän, quan taâm giuùp ñôõ sinh vieân thöïc hieän BT.NCKHGD ôû ñôn vò thöïc taäp sö phaïm , sinh vieân cho bieát (phuï luïc 10) : - 77% ñôn vò thöïc taäp sö phaïm ñaõ quan taâm giuùp ñôõ. 34 - 23% ñôn vò thöïc taäp sö phaïm thieáu nhieät tình giuùp ñôõ sinh vieân trong cung caáp thoâng tin, döõ lieäu ñeå thöïc hieän BT.NCKHGD. Söï nhaän thöùc chöa ñuùng ñaén ôû ñôn vò thöïc taäp sö phaïm (ngaïi cung caáp thoâng tin, nhaát laø nhöõng khuyeát ñieåm trong coâng taùc, . . .) ñaõ laøm haïn cheá nhaát ñònh ñeán chaát löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân. 2.3.1.3. Caùc ñieàu kieän hoã trôï : Qua ñieàu tra, khaûo saùt ñoàng chí phuï traùch thö vieän cuûa tröôøng Ñaïi hoïc An Giang (phuï luïc 7), chuùng toâi thaáy : - Saùch phuïc vuï cho sinh vieân ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc ñaït tæ leä laø 50%. - Saùch tham khaûo, nghieân cöùu coù 20.073 teân saùch vôùi 157.494 baûn. Veà phöông dieän naøy, 56% sinh vieân cho bieát saùch ôû thö vieän chöa ñaùp öùng yeâu caàu trong nghieân cöùu khoa hoïc (phuï luïc 10). Ñoái vôùi thö vieän ôû caùc tröôøng tieåu hoïc (ñôn vò thöïc taäp sö phaïm), sinh vieân cho bieát phaàn lôùn laø saùch giaùo khoa vaø saùch höôùng daãn giaûng daïy (phuï luïc 10). Töø ñoù cho thaáy coù haïn cheá nhaát ñònh veà saùch, taøi lieäu tham khaûo phuïc vuï cho coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân. Vôùi nhöõng taùc ñoäng nhö vaäy, coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa sinh vieân nhìn chung ñaõ ñi ñuùng ñònh höôùng chæ ñaïo cuûa nhaø tröôøng. 2.3.2. Giaûng daïy - hoïc taäp : Vieäc giaûng daïy hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc cho sinh vieân ñöôïc tieán haønh ñuùng qui ñònh trong keá hoaïch giaûng daïy goàm 2 ñôn vò hoïc trình, 01 ñôn vò hoïc trình lí thuyeát vaø 01 ñôn vò hoïc trình thöïc haønh. Giaùo trình chính söû duïng cho vieäc giaûng daïy laø giaùo trình Phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc daønh cho caùc tröôøng Ñaïi hoïc vaø Cao ñaúng cuûa Phaïm Vieát Vöôïng do 35 nhaø xuaát baûn Ñaïi hoïc Quoác gia Haø Noäi xuaát baûn. Giaùo trình naøy noùi chung ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu veà muïc tieâu moân hoïc vaø söï phaân boá trong keá hoaïch daïy hoïc töø vieäc trình baøy caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc cuï theå ñeán vieäc tieán haønh laøm ñeà cöông vaø thöïc hieän moät ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc. Nhöng nhìn chung coù tính khaùi quaùt cao hôn so vôùi trình ñoä cuûa sinh vieân cao ñaúng tieåu hoïc (moät phaàn do trình ñoä ñaàu vaøo cuûa sinh vieân) vaø ít thí duï cuï theå cuõng nhö minh hoaï thöïc tieãn. Cho neân khi tham khaûo giaùo trình naøy sinh vieân coù haïn cheá nhaát ñònh veà söï lónh hoäi. Nhaø tröôøng cuõng coù taøi lieäu giaûng daïy cuûa giaûng vieân Ñoã Vaên Thoâng [16] coù nhieàu thí duï cuï theå cho sinh vieân tham khaûo nhöng tính khoa hoïc chöa cao (duø coù 85% sinh vieân cho raèng taøi lieäu giaûng daïy ñöôïc trình baøy deã hieåu). Do vaäy, trong giaûng daïy giaùo vieân ñaõ keát hôïp hai taøi lieäu naøy vôùi muïc ñích hình thaønh cho sinh vieân nhöõng kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc nhaát ñònh. Qua ñieàu tra, khaûo saùt sinh vieân ñaõ coù nhaän ñònh veà vieäc giaûng daïy cuûa giaùo vieân nhaän ñöôïc (phuï luïc 10): - Giaûng daïy deã hieåu : 96% - Giaûng daïy khoù hieåu, chung chung . . . : 04% Khi tieán haønh döï giôø moãi lôùp 04 tieát (02 tieát lí thuyeát vaø 02 tieát thöïc haønh) vôùi toång soá 20 tieát cho 05 giaùo vieân giaûng daïy hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa 05 lôùp. Chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau : Thoáng keâ caùc tieát döï giôø Baûng 8 Toát Khaù Trung bình Ghi chuù Trình ñoä Ñaøo taïo SL % SL % SL % Ñaïi hoïc 2 17% 6 50% 4 33% 03 GV Thaïc só 5 63% 3 37% - - 02 GV 36 Coäng : 7 35% 9 45% 4 20% Nhaän xeùt : - Keát quaû naøy cho thaáy töông ñoái phuø hôïp vôùi söï nhaän ñònh cuûa sinh vieân. - Chaát löôïng caùc tieát giaûng daïy ôû khoái coù trình ñoä ñ._. phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc, laäp daøn yù coâng trình nghieân cöùu. ƒ Veà kó naêng xaây döïng giaû thuyeát khoa hoïc : Vieäc cho sinh vieân töï choïn ñeà taøi nghieân cöùu ñaõ taïo nhieàu thuaän lôïi trong phaùt huy kieán thöùc vaø kinh nghieäm veà ñoái töôïng. Töø ñoù, nhìn chung sinh vieân ñaõ coù caùi nhìn bao quaùt vaø laäp ra giaû thuyeát khaù toát. Qua caùc BT.NCKHGD maø sinh vieân ñaõ thöïc hieän, chuùng toâi thaáy sinh vieân ñaõ bieát xaây döïng giaû thuyeát cho loaïi ñeà taøi thöù hai (coù logic thöïc hieän : moâ taû thöïc traïng, tìm ra nguyeân nhaân) vaø loaïi ñeà taøi thöù ba (coù logic thöïc hieän : moâ taû thöïc traïng, tìm ra nguyeân nhaân, ñeà xuaát bieän phaùp). Do tính chaát ñeà taøi (chæ moâ taû thöïc traïng), ôû loaïi ñeà taøi thöù nhaát sinh vieân khoâng phaûi thaønh laäp giaû thuyeát. ÔÛ loaïi ñeà taøi thöù hai vaø thöù ba (coù 65/90 sinh vieân thöïc hieän), caùc giaû thuyeát maø sinh vieân thöïc hieän haàu heát laø 78 nhöõng phaùn ñoaùn khaúng ñònh (59/65) chieám tæ leä 91%, coøn laïi laø nhöõng giaû thuyeát khoâng hoaøn chænh (sinh vieân thuoäc dieän ñoái chöùng coù 35 giaû thuyeát ñöôïc thöïc hieän treân 47 ñeà taøi caàn laäp giaû thuyeát, trong ñoù 19 giaû thuyeát ñaït yeâu caàu, ñaït tæ leä 54%). ƒ Veà kó naêng xaùc laäp caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc : Qua khaûo saùt caùc ñeà cöông nghieân cöùu maø sinh vieân ñaõ thöïc hieän, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau : - Sinh vieân ñaõ söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc sau : phöông phaùp ñoïc saùch vaø taøi lieäu tham khaûo, phöông phaùp nghieân cöùu saûn phaåm giaùo duïc, phöông phaùp quan saùt, phöông phaùp ñieàu tra, phöông phaùp traéc nghieäm, phöông phaùp troø chuyeän, phöông phaùp thoáng keâ toaùn hoïc, phöông phaùp hoûi yù kieán chuyeân gia, phöông phaùp thöïc nghieäm. Nhö vaäy sinh vieân ñaõ söû duïng khaù nhieàu phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc ñeå thöïc hieän nhieäm vuï ñeà taøi. - Thoáng keâ soá löôïng phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc maø sinh vieân söû duïng ñeå thöïc hieän nhieäm vuï ñeà taøi, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau : Baûng 18 TT Soá phöông phaùp söû duïng SL % Ghi chuù 1 4 37 41% 2 5 25 28% 3 6 19 21% 4 7 9 10% Coäng : 90 100% 79 - Tieáp tuïc khaûo saùt veà phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc maø sinh vieân ñaõ söû duïng, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau : Baûng 19 TT Teân phöông phaùp Muïc ñích söû duïng SL % Ghi chuù 1 PP ñoïc saùch Tìm cô sôû lí luaän 90 100% 2 PP quan saùt Tìm hieåu thöïc traïng 90 100% 3 PP ñieàu tra Tìm hieåu thöïc traïng 90 100% 4 PP troø chuyeän Tìm hieåu thöïc traïng 79 88% 5 PP thoáng keâ toaùn hoïc Thoáng keâ keát quaû NC 53 59% 6 PP nghieân cöùu SP Tìm hieåu thöïc traïng 26 29% 7 PP traéc nghieäm Tìm hieåu thöïc traïng 24 27% 8 PP thöïc nghieäm Kieåm ñònh bieän phaùp 21 23% Qua caùc keát quaû thu ñöôïc neâu treân, veà maët soá löôïng cho thaáy sinh vieân ñaõ bieát xaùc laäp caùc phöông phaùp nghieân cöùu töø nhieäm vuï nghieân cöùu ñeà ra vaø sinh vieân cuõng thaáy ñöôïc : öùng vôùi moät nhieäm vuï nghieân cöùu nhaát ñònh thì phaûi söû duïng phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc töông öùng phuø hôïp. Maët khaùc sinh vieân cuõng bieát caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc coù söï boå trôï nhau trong thöïc hieän nhieäm vuï cuûa ñeà taøi ƒ Veà kó naêng laäp daøn yù coâng trình nghieân cöùu : Qua khaûo saùt vieäc laäp daøn yù trong ñeà cöông nghieân cöùu cuûa sinh vieân, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau : - Veà phaàn môû ñaàu vaø phaàn keát luaän, taát caû sinh vieân ñeàu thöïc hieän ñaït yeâu caàu. 80 - Veà phaàn thöù hai : Taát caû sinh vieân ñeàu thöïc hieän ñöôïc nhöõng yù lôùn cuûa phaàn naøy. Rieâng vieäc vieát daøn yù cho phaàn thöïc traïng nghieân cöùu, chuùng toâi thaáy : + Coù 70% sinh vieân laäp daøn yù maïch laïc, ñaày ñuû. + Coù 30 % sinh vieân laäp daøn yù thieáu maïch laïc, thieáu ñaày ñuû. Tieáp tuïc khaûo saùt theâm ôû phaàn vieát veà cô sôû lí luaän (xem baûng 21) trong BT.NCKHGD maø sinh vieân ñaõ thöïc hieän, chuùng toâi thaáy ôû 30% sinh vieân naøy, khi vieát phaàn cô sôû lí luaän cuõng coù keát quaû töông öùng. Do vaäy chuùng toâi keát luaän raèng : voán kieán thöùc vaø kinh nghieäm veà lónh vöïc nghieân cöùu - cô sôû xuaát phaùt, ñònh höôùng cho vieäc tìm hieåu cô sôû lí luaän cuûa ñeà taøi sau naøy - vaø söï vaän duïng nhöõng kieán thöùc vaø kinh nghieäm ñoù vaøo vieäc thöïc hieän daøn yù nghieân cöùu coù aûnh höôûng nhaát ñònh ñeán keát quaû ñaït ñöôïc cuûa vieäc laäp daøn yù nghieân cöùu. Qua khaûo saùt ñeà cöông nghieân cöùu maø sinh vieân ñaõ thöïc hieän vaø töø nhöõng keát quaû thu ñöôïc ñaõ trình baøy ôû treân, cho thaáy vôùi heä thoáng caùc bieän phaùp ñöa ra, haàu heát sinh vieân ñaõ hình thaønh ñöôïc kó naêng thieát laäp ñeà cöông vaø bieát hoaïch ñònh toå chöùc thöïc hieän moät ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuï theå. 2.3.2.2.3. Veà kó naêng söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc ñeå thu thaäp thoâng tin : Khi nghieân cöùu kó naêng xaùc laäp caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc maø sinh vieân ñaõ ñaït ñöôïc trong kó naêng xaây döïng ñeà cöông ñaõ trình baøy ôû treân, chuùng toâi chæ tieán haønh khaûo saùt veà maët soá löôïng. Nghóa laø xeùt xem vôùi soá löôïng phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc ñöôïc huy ñoäng thì coù giaûi quyeát ñöôïc nhieäm vuï cuûa ñeà taøi hay khoâng. Do ñoù, töø keát quaû thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân, chuùng toâi tieáp tuïc khaûo saùt vieäc söû duïng phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc vaøo vieäc thu thaäp thoâng tin ñeå giaûi quyeát nhieäm vuï ñeà taøi. 81 Qua caùc phieáu ñieåm cuûa giaùo vieân höôùng daãn ñeà taøi, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû thöïc hieän nhieäm vuï nghieân cöùu vaø caùc phöông phaùp nghieân cöùu nhö sau : Keát quaû thöïc hieän nhieäm vuï vaø phöông phaùp nghieân cöùu Baûng 20 0 0,25 0,5 0,75 1 Ñieåm SL % SL % SL % SL % SL % Toång soá SV Keát quaû - - - - 3 3% 30 33% 57 64% 90 Nhaän xeùt : 100% sinh vieân thöïc hieän ñöôïc yeâu caàu naøy töø trung bình trôû leân; treân 80% sinh vieân thöïc hieän ñaït khaù, toát. Khaûo saùt vieäc söû duïng phöông phaùp ñoïc saùch, tö lieäu ñeå vieát phaàn cô sôû lí luaän cuûa ñeà taøi, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau : Keát quaû thöïc hieän phaàn cô sôû lí luaän Baûng 21 0 0,25 0,5 0,75 1 Ñieåm SL % SL % SL % SL % SL % Toång soá SV Keát quaû - - - - 26 29% 45 50% 19 21% 90 Nhaän xeùt : 100% sinh vieân thöïc hieän ñöôïc yeâu caàu naøy töø trung bình trôû leân; treân 60% sinh vieân thöïc hieän ñaït khaù, toát. Khaûo saùt vieäc söû duïng toång hôïp caùc phöông phaùp nghieân cöùu cuûa sinh vieân ñeå thöïc hieän nhieäm vuï moâ taû thöïc traïng nghieân cöùu, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau : Keát quaû vieát phaàn thöïc traïng nghieân cöùu Baûng 22 0 - 0,75 1 - 1,75 2 - 2,75 3 - 3,75 4 Ñieåm SL % SL % SL % SL % SL % Toång soá SV Keát quaû - - - - 6 7% 81 90% 3 4% 90 Nhaän xeùt : 100% sinh vieân thöïc hieän ñöôïc yeâu caàu naøy töø trung bình trôû 82 leân; treân 80% sinh vieân thöïc hieän ñaït khaù, toát. Khaûo saùt vieäc thöïc hieän phaàn ñeà xuaát caùc bieän phaùp, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau : Keát quaû thöïc hieän phaàn ñeà xuaát Baûng 23 0 0,25 0,5 0,75 1 Ñieåm SL % SL % SL % SL % SL % Toång soá SV Keát quaû - - - - 37 41% 49 54% 4 5% 90 Nhaän xeùt : 100% sinh vieân thöïc hieän ñöôïc yeâu caàu naøy töø trung bình trôû leân. Treân 50% sinh vieân thöïc hieän ñaït khaù, toát coù ñeà xuaát xuaát phaùt töø vieäc phaân tích thöïc traïng nghieân cöùu vaø coù tính khaû thi. Söû duïng phöông phaùp nghieân cöùu saûn phaåm, chuùng toâi tieáp tuïc khaûo saùt BT.NCKHGD cuûa sinh vieân vaø phoái hôïp vôùi keát quaû töø caùc baûng 21, 22, 23 cho thaáy haàu heát sinh vieân ñaõ hình thaønh ñöôïc kó naêng söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc vaøo vieäc thu thaäp thoâng tin ñeå giaûi quyeát nhieäm vuï ñeà taøi. 2.3.2.2.3. Veà kó naêng vieát baùo caùo keát quaû coâng trình nghieân cöùu : Qua khaûo saùt BT.NCKHGD maø sinh vieân ñaõ thöïc hieän, chuùng toâi nhaän thaáy sinh vieân ñaõ bieát söû duïng keát quaû cuûa caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc thu ñöôïc vaø bieát döïa vaøo daøn yù ñeå vieát baùo caùo keát quaû coâng trình nghieân cöùu. Khi vieát phaàn môû ñaàu, sinh vieân ñaõ bieát laáy töø phaàn ñeà cöông nghieân cöùu chuyeån qua. Khi thöïc hieän moãi ñeà muïc cuûa daøn yù, sinh vieân ñeàu vieát theo caáu truùc : tröôùc tieân trình baøy nhaän thöùc cuûa cô sôû nghieân cöùu veà vaán ñeà ñoù, keá tieáp trình baøy dieãn tieán hoaït ñoäng vaø cuoái cuøng laø moät tieåu keát veà nhaän xeùt, ñaùnh giaù. 83 Qua khaûo saùt, coù treân 90% sinh vieân vieát theo caáu truùc naøy (xem töø baûng 16 ñeán baûng 23). Thoáng keâ keát quaû thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân, chuùng toâi thaáy taát caû sinh vieân ñeàu ñaït yeâu caàu khi vieát baùo caùo keát quaû coâng trình nghieân cöùu, trong ñoù coù 97% sinh vieân ñaït ñieåm BT.NCKHGD töø khaù trôû leân (xem baûng 25). Khaûo saùt nhöõng möùc ñoä nghieân cöùu khoa hoïc maø sinh vieân ñaõ thöïc hieän, chuùng toâi thaáy : - Vôùi loaïi ñeà taøi 1 (moâ taû, khaûo saùt thöïc traïng), sinh vieân ñaõ thöïc hieän moät soá ñeà taøi tieâu bieåu nhö sau : + Tìm hieåu hoaït ñoäng cuûa toå chöùc Ñoäi thieáu nieân tieàn phong Hoà Chí Minh lôùp 4 tröôøng tieåu hoïc Nguyeãn Du TP. Long Xuyeân. + Tìm hieåu vieäc thöïc hieän coâng taùc chuû nhieäm lôùp 2 H tröôøng tieåu hoïc Leâ Quí Ñoân TP. Long Xuyeân. + Tìm hieåu tình traïng söùc khoeû hoïc sinh khoái 5 tröôøng tieåu hoïc Chaâu Vaên Lieâm TP. Long Xuyeân + Khaûo saùt thöïc traïng hoïc sinh vieát sai chính taû ôû khoái lôùp 5 tröôøng Thöïc haønh sö phaïm TP. Long Xuyeân. + Tìm hieåu noäi dung vaø phöông phaùp daïy hoïc caùc yeáu toá soá hoïc ôû khoái lôùp 4. - Vôùi loaïi ñeà taøi 2 (moâ taû, khaûo saùt thöïc traïng vaø tìm ra nguyeân nhaân), sinh vieân ñaõ thöïc hieän moät soá ñeà taøi tieâu bieåu nhö sau : + Tìm hieåu nguyeân nhaân ñoïc vaø vieát sai chính taû cuûa hoïc sinh lôùp 4Ñ tröôøng tieåu hoïc Leâ Quí Ñoân TP. Long Xuyeân. + Tìm nguyeân nhaân boû hoïc cuûa hoïc sinh lôùp 2B tröôøng tieåu hoïc Thöïc haønh sö phaïm TP. Long Xuyeân. 84 - Vôùi loaïi ñeà taøi 3 (khaûo saùt thöïc traïng, tìm ra nguyeân nhaân vaø ñeà xuaát bieän phaùp), sinh vieân ñaõ thöïc hieän moät soá ñeà taøi tieâu bieåu nhö sau : + Vaán ñeà hoïc sinh chöa ngoan ôû lôùp 4 E Tröôøng tieåu hoïc Nguyeãn Du (thöïc traïng vaø giaûi phaùp). + Moät soá kinh nghieäm vaø bieän phaùp veà coâng taùc chuû nhieäm lôùp 2H tröôøng tieåu hoïc Leâ Quí Ñoân TP. Long Xuyeân. + Moät soá bieän phaùp giaùo duïc ñaïo ñöùc hoïc sinh lôùp 2A tröôøng tieåu hoïc Thöïc haønh sö phaïm TP. Long Xuyeân. + Moät soá bieän phaùp giuùp ñôõ hoïc sinh hoïc yeáu moân toaùn lôùp 5Ñ tröôøng tieåu hoïc Chaâu Vaên Lieâm TP. Long Xuyeân. + Tìm hieåu thöïc traïng vaø bieän phaùp xaây döïng ñoäng cô hoïc taäp ñuùng ñaén cho hoïc sinh lôùp 3I tröôøng tieåu hoïc Leâ Quí Ñoân TP. Long Xuyeân. + Tìm hieåu thöïc traïng hoïc sinh boû hoïc vaø bieän phaùp duy trì só soá cuûa hoïc sinh lôùp 5Ñ tröôøng tieåu hoïc Leâ Vaên Nhung TP. Long Xuyeân. Tieán haønh thoáng keâ caùc loaïi ñeà taøi maø sinh vieân ñaõ thöïc hieän, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû nhö sau : Baûng thoáng keâ caùc möùc ñoä nghieân cöùu khoa hoïc Baûng 24 TT Caùc möùc ñoä ñeà taøi SL % Ghi chuù 1 Ñeà taøi loaïi 1 25 28% 2 Ñeà taøi loaïi 2 23 26% 3 Ñeà taøi loaïi 3 42 46% 90 100% 85 Qua baûng 24 cho chuùng ta thaáy coù treân 50% sinh vieân thöïc hieän caùc möùc ñoä 1 vaø 2 vaø coù gaàn 50% sinh vieân thöïc hieän ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc ôû möùc ñoä 3. Ñieàu naøy cho thaáy neáu coù nhöõng kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc cô baûn seõ khôi daäy nhöõng tieàm naêng nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân vaø laøm cho vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD mang maøu saéc phong phuù, ña daïng phuø hôïp vôùi khaû naêng vaø sôû tröôøng cuûa sinh vieân. 2.3.2.3. Keát quaû ñieåm thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân : Vôùi caùc kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc ñaõ hình thaønh cho sinh vieân theå hieän qua caùc keát quaû ñaõ trình baøy ôû nhöõng phaàn treân vaø qua thoáng keâ caùc phieáu ñieåm cuûa giaùo vieân höôùng daãn ñeà taøi, chuùng toâi thu ñöôïc keát quaû veà ñieåm soá BT.NCKHGD maø sinh vieân ñaõ thöïc hieän nhö sau : Keát quaû thöïc hieän BT.NCKHGD Baûng 25 5 6 7 8 9 Ñieåm SL % SL % SL % SL % SL % Toång soá SV Ñoáichöùng 9 10% 44 49% 32 36% 5 5% - - 90 Thöïc nghieäm - - 03 3% 30 34% 41 45% 16 18% 90 Nhaän xeùt : - 100% sinh vieân thöïc hieän ñeàu ñaït yeâu caàu. - 3% sinh vieân ñaït loaïi trung bình (ñoái chöùng 59%). - 79% sinh vieân ñaït khaù gioûi (ñoái chöùng 41%). - 18% sinh vieân ñaït ñieåm xuaát saéc (ñoái chöùng khoâng coù). 86 - 97% sinh vieân coù ñieåm BT.NCKHGD töø khaù trôû leân (ñoái chöùng 41%) 5% 36% 59% 18% 45% 3% 0% 34% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Xuaát saé êc Gioûi Khaù TB Loaïi % Ñoái chöùng Thöïc nghieäm Bieåu ñoà 3 : Keát quaû ñoái chöùng vaø thöïc nghieäm ñieåm BT.NCKHGD. ƒ Töø baûng 25, ta coù baûng phaân phoái taàn suaát cuûa ñoái chöùng (ÑC) vaø thöïc nghieäm (TN) nhö sau : Baûng 26 Ñieåm 5 6 7 8 9 Taàn suaát ÑC 0,10 0,49 0,36 0,05 0 Taàn suaát TN 0 0,03 0,34 0,45 0,18 ƒ Ñoà thò bieåu dieãn taàn suaát : 87 0 ,3 6 0 ,4 5 0 ,1 8 0 ,4 9 0 ,3 4 0 ,2 0 0 ,3 0 0 ,4 0 0 ,5 0 0 ,6 0 % Taàn su aá t ÑC Taàn su aá t TN Ñoà thò 1 : Ñoà thò bieåu dieãn taàn suaát. ƒ Tham soá trung bình : - X ÑC = 90 )5(8)32(7)44(6)9(5 +++ = 6,36 - X TN = 90 )16(9)41(8)30(7)3(6 +++ = 7,77 Nhaän xeùt : X TN > X ÑC. ƒ Tham soá phöông sai vaø ñoä leäch chuaån ñoái chöùng : - S2 ÑC = 1 )( 2 − −∑ n xxixi = 89 90,48 = 0,54 - S ÑC = 1 )( 2 − −∑ n xxixi = 0,73 ƒ Tham soá phöông sai vaø ñoä leäch chuaån thöïc nghieäm : - S2 TN = 1 )( 2 − −∑ n xxixi = 89 56,53 = 0,60 - S TN = 1 )( 2 − −∑ n xxixi = 0,77 ƒ Tham soá ñoä bieán thieân : - VÑC = x S x 100% = 36,6 73,0 x 100% = 11,4% 88 - VTN = x S x 100% = 77,7 77,0 x 100% = 9,9% Nhaän xeùt : VTN < VÑC . ƒ Töø caùc keát quaû treân, chuùng toâi tieán haønh thöïc hieän pheùp kieåm ñònh T. Aùp duïng coâng thöùc t = ( X TN - X ÑC ) SS DCTN n + 22 . Ta coù : t = (7,77 - 6,36) 54,060,0 90 + t = 1,41 14,1 90 ≈ 12,52 k = 2n - 2 = 2.90 - 2 = 178 Theo baûng phaân phoái Student, neáu laáy α = 0,05 thì tα, k ≤ 1,96. Neáu laáy α = 0,01 thì tα, k ≤ 2,58 . Qua ñoù ta thaáy : t > tα, k . Do t > tα, k vaø X TN > X ÑC , chuùng toâi keát luaän keát quaû thöïc nghieäm toát hôn ñoái chöùng. 2.3.3. Nhaän xeùt chung veà keát quaû thöïc nghieäm ñaït ñöôïc: - Öu ñieåm : + Sinh vieân ñaõ naém vaø thöïc hieän ñöôïc qui trình ñeà xuaát vôùi keát quaû khaù cao. + Qua vieäc thöïc hieän qui trình ñeà xuaát, ña soá sinh vieân ñeàu hình thaønh ñöôïc caùc kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cô baûn, chuû yeáu (treân 80%, xem 89 baûng 16, 20, 21, 22,23) vaø coù treân 90% sinh vieân ñaït ñieåm BT.NCKHGD töø khaù trôû leân (baûng 25). - Haïn cheá : + Veà kó naêng löïa choïn ñeà taøi : Coøn 16% sinh vieân löïa choïn ñeà taøi khoâng mang tính ñònh höôùng ñuùng ñaén, chöa hình dung ñeán söï böùc thieát veà maët lí luaän veà thöïc tieãn cuûa ñeà taøi, chöa bieát döïa vaøo kieán thöùc vaø kinh nghieäm cuûa mình. + Veà kó naêng xaây döïng ñeà cöông : Moät soá ít sinh vieân chöa phaân ñònh roõ lí do khaùch quan vaø lí do thöïc teá trong trình baøy lí do choïn ñeà taøi. Moät vaøi sinh vieân chöa xaùc ñònh ñuùng ñoái töôïng nghieân cöùu vaø nhieäm vuï nghieân cöùu ; chöa thaáy söï boå trôï nhau giöõa caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc trong thöïc hieän nhieäm vuï ñeà taøi, daãn ñeán vieäc huy ñoäng soá löôïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoâng cao (41% sinh vieân chæ söû duïng coù boán phöông phaùp nghieân cöùu). Ngoaøi ra, vieäc laäp daøn yù nghieân cöùu thieáu chi tieát, thieáu logic daãn ñeán trình baøy thöïc traïng chöa phaûn aùnh heát hoaït ñoäng cuûa cô sôû nghieân cöùu. + Veà kó naêng söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc vaøo vieäc thu thaäp thoâng tin : coøn moät soá ít sinh vieân do chöa naém heát chöùc naêng cuûa töøng phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc vaø vieäc laäp daøn yù nghieân cöùu thieáu chaët cheõ, ñaày ñuû neân vieäc söï duïng phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc vaøo vieäc thu thaäp thoâng tin coøn nhieàu haïn cheá. + Veà kó naêng vieát baùo caùo keát quaû coâng trình nghieân cöùu : Khi vieát phaàn ñeà xuaát chöa xuaát phaùt töø thöïc traïng nghieân cöùu vaø coù haïn cheá nhaát ñònh veà tính khaû thi. Ngoaøi ra, ôû ña soá sinh vieân coøn haïn cheá veà caùch söû duïng ngoân ngöõ vaø caùch haønh vaên chöa phuø hôïp vaên phong khoa hoïc. 90 Nhöõng haïn cheá treân phaân boá raõi raùc trong 63% sinh vieân gioûi, xuaát saéc (baûng 25) vaø taäp trung vaøo 37% sinh vieân trung bình, khaù. 2.3.4. Ñaùnh giaù thöïc nghieäm : Qua thöïc nghieäm chuùng toâi nhaän thaáy : - Qui trình thöïc nghieäm vaø caùc bieän phaùp thöïc hieän qui trình mang tính khaû thi. - Chuaån ñaùnh giaù : + Tuy chöa theå hieän heát caùc yeâu caàu trong thöïc hieän BT.NCKHGD nhöng vaãn laø moät coâng cuï ñaùnh giaù chaáp nhaän ñöôïc. + Tính ñònh löôïng theå hieän ôû qui ñònh khung ñieåm cho töøng phaàn, noù mang tính meàm hoaù ñeå aùp duïng ñöôïc cho vieäc ñaùnh giaù caùc loaïi ñeà taøi nhöng seõ phuï thuoäc vaøo ít nhieàu chính kieán cuûa ngöôøi ñaùnh giaù. + Qui trình chæ nhaèm hình thaønh caùc kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc cô baûn, chuû yeáu vaø nhö vaäy, nhöõng kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc cuï theå vaø vieäc hình thaønh töøng kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc nhaát ñònh cho sinh vieân caàn phaûi ñöôïc nghieân cöùu tieáp tuïc. - Keát quaû thöïc nghieäm phuï thuoäc vaøo nhieàu thoâng soá : + Maët baèng kieán thöùc cuûa sinh vieân. + Chaát löôïng giaûng daïy hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa giaûng vieân. + Chaát löôïng thöïc hieän bieän phaùp veà toå chöùc quaûn lí cuûa nhaø tröôøng. Chaát löôïng thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân vaän ñoäng cuøng chieàu vôùi caùc thoâng soá noùi treân. 91 C.KEÁT LUAÄN : 1. Vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD cho sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc laø moät hình thöùc thöïc hieän nghieân cöùu khoa hoïc thuoäc loaïi 92 hình nghieân cöùu khoa hoïc thaáp nhaát cuûa sinh vieân trong boán loaïi hình nghieân cöùu khoa hoïc daønh cho sinh vieân caùc tröôøng cao ñaúng, ñaïi hoïc ñöôïc qui ñònh trong heä thoáng giaùo duïc quoác daân hieän nay. Ñoái vôùi sinh vieân heä cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc, vieäc thöïc hieän BT.NCKHGD nhaèm giuùp sinh vieân naém ñöôïc caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc, bieát caùch thieát keá, toå chöùc vaø thöïc thi moät ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc veà giaùo duïc ; böôùc ñaàu taäp vaän duïng nhöõng hieåu bieát veà phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc vaøo vieäc nghieân cöùu moät vaán ñeà giaùo duïc cuï theå naøo ñoù. Treân cô sôû ñoù, giuùp sinh vieân böôùc ñaàu hình thaønh caùc kó naêng thieát keá, toå chöùc vaø thöïc thi moät ñeà taøi nghieân cöùu nhoû veà khoa hoïc giaùo duïc nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu ñaøo taïo vaø ñaùp öùng yeâu caàu ñoøi hoûi cuûa thöïc tieãn nhaø tröôøng tieåu hoïc sau naøy. 2. Thöïc teá vieäc toå chöùc cho sinh vieân thöïc hieän BT.NCKHGD chöa ñöôïc quan taâm vaø ñaàu tö ñuùng möïc daãn ñeán chaát löôïng thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân chöa cao, moät soá sinh vieân thöïc hieän mang tính ñoái phoù, chieáu leä. Ñieàu naøy xuaát phaùt töø trong giaûng daïy vaø hoïc taäp cuûa thaày vaø troø khi toå chöùc thöïc hieän hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc vaø cuõng xuaát phaùt töø bieän phaùp toå chöùc cuûa nhaø tröôøng trong toå chöùc cho sinh vieân thöïc hieän BT.NCKHGD trong thôøi gian ñi thöïc taäp sö phaïm. Ñieàu ñoù ñoøi hoûi phaûi coù nhöõng bieän phaùp töông öùng ñeå naâng cao chaát löôïng thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân. 3. Qua khaûo saùt vaø phaân tích thöïc traïng, chuùng toâi tieán haønh ñeà xuaát caùc bieän phaùp sau : Bieän phaùp veà toå chöùc quaûn lí cuûa nhaø tröôøng vaø bieän phaùp thöïc hieän qui trình BT.NCKHGD cho sinh vieân. Töø qui trình thöïc hieän BT.NCKHGD, chuùng toâi tieán haønh ñeà xuaát chuaån ñaùnh giaù ñeå ñaùnh giaù, ño ñaïc keát quaû thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân. Qua caùc bieän phaùp thöïc hieän qui 93 trình thöïc hieän BT.NCKHGD seõ nhaèm hình thaønh moät soá kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc cô baûn, chuû yeáu cho sinh vieân nhö kó naêng löïa choïn ñeà taøi, kó naêng thieát laäp ñeà cöông, kó naêng söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc, kó naêng vieát baùo caùo keát quaû coâng trình nghieân cöùu. Töø nhöõng kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc ñoù, chuùng toâi cuõng ñöa ra nhöõng möùc ñoä ñaït ñöôïc töø thaáp ñeán cao trong nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc maø sinh vieân caàn ñaït ñöôïc. Keát quaû thöïc nghieäm cho thaáy caùc bieän phaùp ñaõ mang laïi keát quaû khaû quan cho sinh vieân trong thöïc hieän BT.NCKHGD. Treân 90% sinh vieân ñöôïc thöïc nghieäm ñaït ñieåm BT.NCKHGD töø khaù trôû leân vaø coù treân 80% sinh vieân thöïc nghieäm ñöôïc hình thaønh caùc kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc cô baûn, chuû yeáu. Ñieàu ñoù cho thaáy vieäc aùp duïng caùc bieän phaùp thöïc hieän qui trình BT.NCKHGD cuûa sinh vieân laø ñieàu caàn thieát mang tính khaû thi nhaèm naâng cao chaát löôïng BT.NCKHGD cuûa sinh vieân. 4. Nhöõng ñeà nghò caàn tieáp tuïc nghieân cöùu, hoã trôï : - Bieän phaùp thöïc nghieäm chæ nhaèm hình thaønh caùc kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc chuû yeáu vaø nhö vaäy, nhöõng kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc cuï theå vaø vieäc hình thaønh töøng kó naêng nghieân cöùu khoa hoïc nhaát ñònh cho sinh vieân caàn phaûi ñöôïc nghieân cöùu tieáp tuïc. - Do khoâng theå ñeà xuaát moät chuaån ñaùnh giaù quaù chi tieát, cöùng ngaét chung cho moïi loaïi ñeà taøi neân khi aùp duïng chuaån ñaùnh giaù ñeà ra caàn sinh hoaït, trao ñoåi, thoáng nhaát theâm trong giaùo vieân höôùng daãn ñeà taøi trong nhöõng loaïi ñeà taøi nhaát ñònh (nhaát laø khi ñaùnh giaù phaàn thöïc traïng). - Vieäc aùp duïng qui trình ñoøi hoûi caàn coù moät soá ñieàu kieän caàn thieát nhaèm hoã trôï, naâng chaát BT.NCKHGD cuûa sinh vieân nhö : + Chaát löôïng tuyeån sinh ñaàu vaøo phaûi ngang taàm. 94 + Naâng chaát giaûng daïy hoïc phaàn Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc cuûa giaûng vieân, giaûm daàn maát caân ñoái giöõa lí thuyeát vaø thöïc haønh. + Bieän phaùp veà toå chöùc quaûn lí cuûa nhaø tröôøng phaûi ñaùp öùng yeâu caàu toå chöùc thöïc hieän BT.NCKHGD cuûa sinh vieân. 5. Duø coù nhieàu naêm toå chöùc thöïc hieän coâng taùc naøy cho sinh vieân, nhöng do coâng trình môùi ñöôïc nghieân cöùu vaø thöïc nghieäm laàn ñaàu trong ñieàu kieän vaø thôøi gian coù haïn ñònh, chaéc chaén coâng trình coøn nhieàu thieáu soùt vaø nhöõng ñieàu ruùt ra seõ ít nhieàu mang tính chuû quan. Chuùng toâi seõ tieán haønh nghieân cöùu tieáp tuïc ñeå hoaøn thieän veà tính khoa hoïc, tính khaû thi cuûa bieän phaùp ñeà ra nhaèm naâng chaát BT.NCKHGD cuûa sinh vieân ñaùp öùng yeâu caàu ñaøo taïo vaø ñaùp öùng ñoøi hoûi cuûa nhaø tröôøng tieåu hoïc sau naøy. DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: 95 1. Leâ Khaùnh Baèng, Vuõ Cao Ñaøm (1984), Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc, Haø Noäi. 2. Nguyeãn Ñình Chænh, Phaïm Trung Thanh (1999), Kieán taäp vaø Thöïc taäp sö phaïm (Giaùo trình ñaøo taïo giaùo vieân THCS heä CÑSP), NXB.GD. 3. Hoà Ngoïc Ñaïi (1991), Giaûi phaùp giaùo duïc,NXB.GD, Haø Noäi. 4. Vuõ Cao Ñaøm (1996), Phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc, NXB Khoa hoïc – Kyõ thuaät, Haø Noäi. 5. Vuõ Cao Ñaøm (2000), Phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc, NXB Khoa hoïc – Kyõ thuaät, Haø Noäi. 6. Phaïm Minh Haïc (1999), Giaùo duïc Vieät Nam tröôùc ngöôõng cöûa theá kæ XXI, NXB. CTQG, Haø Noäi. 7. He – Boùc Smit – Man (1984), Nghieân cöùu hoïc taäp nhö theá naøo,NXB. Thanh nieân, Haø Noäi. 8. Ñaëng Vuõ Hoaït, Haø Minh Ñöùc (1998), Phöông phaùp luaän khoa hoïc giaùo duïc, Haø Noäi. 9. Haø Só Hoà (1985), Nhöõng baøi giaûng veà quaûn lí tröôøng hoïc taäp II, NXB.GD, Haø Noäi. 10. Nguyeãn Sinh Huy, Traàn Troïng Thuûy (1999), Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc, Haø Noäi. 11. Nguyeãn Coâng Khanh (2001), Caùc phöông phaùp choïn maãu, Taïp chí Giaùo duïc, (soá 3), tr.14-16. 12. Nguyeãn Vaên Leâ (2000)â, Phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc, NXB Treû. 96 13. RaJa Roy Singh (1994), Neàn giaùo duïc cho theá kæ hai möôi moát : nhöõng trieån voïng cuûa Chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông (baûn dòch), Vieän Khoa hoïc Giaùo duïc, Haø Noäi. 14. Vuõ Troïng Ryõ (2000), Baøi giaûng Nghieân cöùu khoa hoïc lôùp cao hoïc Giaùo duïc khoùa 5. 2000. 15. Phöông Kì Sôn (2001), Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc, NXB. CTQG, Haø Noäi. 16. Phaïm Trung Thanh (1998), Phöông phaùp hoïc taäp, nghieân cöùu cuûa sinh vieân cao ñaúng – ñaïi hoïc, NXB.GD. 17. Phaïm Trung Thanh, Nguyeãn Thò Lyù (2000), Phöông phaùp thöïc hieän ñeà taøi nghieân cöùu khoa hoïc trong sinh vieân, NXB KH&KT, Haø Noäi. 18. Ñoã Vaên Thoâng (1999), Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc. Tröôøng CÑSP. An Giang. 19. Traàn Vaên Tuøng, Leâ Aùi Laâm (1996), Phaùt trieån nguoàn nhaân löïc : kinh nghieäm theá giôùi vaø thöïc tieãn nöôùc ta, NXB.CTQG, Haø Noäi. 20. Phaïm Vieát Vöôïng (1997), Phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc (Giaùo trình daønh cho hoïc vieân cao hoïc vaø nghieân cöùu sinh). NXB Ñaïi hoïc Quoác gia, Haø Noäi. 21. Phaïm Vieát Vöôïng (1997), Phöông phaùp luaän nghieân cöùu khoa hoïc (Giaùo trình daønh cho caùc tröôøng cao ñaúng vaø Ñaïi hoïc sö phaïm), NXB Ñaïi hoïc Quoác gia, Haø Noäi. 22. Phaïm Vieát Vöôïng (1996), Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc 97 (Duøng cho caùc tröôøng Ñaïi hoïc vaø Cao ñaúng sö phaïm), Haø Noäi. 23. Baùo caùo chính trò Ñaûng boä tænh An Giang laàn thöù 7 (01.2001). 24. Baùo caùo phaùt trieån con ngöôøi 1999 (2000), NXB. CTQG, Haø Noäi. 25. Böôùc vaøo theá kæ 21 (1999), NXB.CTQG. Haø Noäi. 26. Chöông trình cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc “Phöông phaùp nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc” (Ban haønh theo QÑ soá 2493/GD-ÑT ngaøy 25.7.1995), Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. 27. Khoa hoïc vaø coâng ngheä theá kó 21 (Ñeà taøi KHXH.03.09) (2000), Haø Noäi. 28. Kinh teá tri thöùc (Ñeà taøi KHXH.03.09) (2000), Haø Noäi. 29. Luaät Giaùo duïc (1998), NXB CTQG, Haø Noäi. 30. Muïc tieâu, keá hoaïch, chöông trình cao ñaúng sö phaïm ñaøo taïo giaùo vieân tieåu hoïc (Ban haønh theo QÑ soá 2493/GD-ÑT ngaøy 25.7.1995), Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. 31. Neàn kinh teá tri thöùc (2000), Vieän nghieân cöùu quaûn lí kinh teá TÖ – Trung taâm thoâng tin döõ lieäu. NXB. Thoáng keâ, Haø Noäi. 32. Phaùt trieån con ngöôøi töø quan nieäm ñeán chieán löôïc vaø haønh ñoäng (2000), NXB.CTQG, Haø Noäi. 33. Phöông phaùp thoáng keâ vaø nghieân cöùu khoa hoïc giaùo duïc - taäp 5 - (1996), Tröôøng caùn boä quaûn lí giaùo duïc TP.HCM. 34. Quyeát ñònh soá 193/QÑ/TH-DN “Veà vieäc ban haønh qui cheá thi, kieåm tra, xeùt leân lôùp, xeùt toát nghieäp trong caùc tröôøng, lôùp trung hoïc chuyeân nghieäp vaø daïy ngheà (heä daøi haïn taäp trung)” (1993), Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. 98 35. Quyeát ñònh soá 04/1999/QÑ-BGD&ÑT veà vieäc ban haønh “Qui cheá veà toå chöùc ñaøo taïo, kieåm tra, thi vaø coâng nhaän toát nghieäp Ñaïi hoïc vaø cao ñaúng heä chính qui” (1999), Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. 36 Quyeát ñònh soá 08/2000/QÑ-BGD&ÑT veà vieäc ban haønh "Qui cheá veà nghieân cöùu khoa hoïc cuûa sinh vieân trong caùc tröôøng ñaïi hoïc vaø cao ñaúng" (2000), Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo. 37. Töø ñieån tieáng Vieät (1988), NXB. Khoa hoïc xaõ hoäi, Haø Noäi. 38. Töø ñieån tieáng Vieät (1998), NXB. Thanh Hoùa, Thanh Hoùa. 39. Haùn Vieät töø ñieån (1996), NXB.TP.HCM. 40. Ñaïi töø ñieån tieáng Vieät (1999), NXB.VHTT, TP.HCM. 41. Töø ñieån Baùch khoa Vieät Nam taäp 1 (1995), Trung taâm bieân soaïn töø ñieån baùch khoa Vieät Nam, Haø Noäi. 42. Le Petit Larousse. Larousse (1993), Paris. 99 PHUÏ LUÏC: Caùc phuï luïc cho phöông phaùp ñieàu tra : PL1: Phieáu khaûo saùt caùc caùn boä thö vieän tröôøng phoå thoâng. PL2: Phieáu khaûo saùt caùc caùn boä thö vieän tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. PL3: Phieáu khaûo saùt giaùo vieân höôùng daãn phoå thoâng. PL4: Phieáu khaûo saùt giaûng vieân TLGD Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. PL5: Phieáu khaûo saùt sinh vieân laøm baøi taäp.NCKH.GD. PL6: Keát quaû khaûo saùt caùc caùn boä thö vieän tröôøng phoå thoâng. PL7: Keát quaû khaûo saùt caùc caùn boä thö vieän tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. PL8: Keát quaû khaûo saùt giaùo vieân höôùng daãn phoå thoâng. PL9: Keát quaû khaûo saùt giaûng vieân TLGD Tröôøng Ñaïi hoïc An Giang. PL10: Keát quaû khaûo saùt sinh vieân laøm baøi taäp.NCKH.GD. PL11: Keá hoaïch höôùng daãn ñaùnh giaù BT.NCKH.GD PL12: Keá hoaïch thöïc taäp sö phaïm naêm hoïc 2001 - 2002. PL.13. Qui trình thöïc hieän BT.NCKHGD. PL.14. Chuaån ñaùnh giaù BT.NCKHGD. PL.15. Keát quaû phöông phaùp hoûi yù kieán chuyeân gia. PL.16. Khaûo saùt yù kieán sinh vieân veà qui trình ñeà xuaát 100 ._.