Báo cáo tóm tắt Đề tài - Nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn quốc gia kỹ thuật hệ thống và phần mềm - Kiểm thử phần mềm

Đặng Quang Dũng KS. Đào Đức Dương KS. Nguyễn Thị Phương Nam Hà Nội, năm 2015 MỤC LỤC 1. GIỚI THIỆU ......................................................................................................................... 1 1.1 Tên đề tài ......................................................................................................................... 1 1.2 Mã số............................................................................................................................... 1 1.3 Mục tiêu ........................................................................................................................... 1 1.4 Nội dung .......................................................................................................................... 1 1.5 Kết quả ............................................................................................................................ 1 2. NGHIÊN CỨU, KHẢO SÁT HIỆN TRẠNG VÀ ĐNHS GIÁ NHU CẦU ĐỐI VỚI VIỆC KIỂM THỬ PHẦN MỀM .................................................................................................................... 1 2.1 Hiện trạng ......................................................................................................................... 1 2.2 Nhu cầu ............................................................................................................................ 2 2.3 Cơ hội ............................................................................................................................... 2 2.4 Đào tạo ............................................................................................................................. 3 3. NGHIÊN CỨU TÌNH HÌNH VÀ XU THẾ CHUẨN HÓA ĐỐI VỚI VIỆC XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN “KHÁI NIỆM VÀ ĐỊNH NGHĨA” VỀ KIỂM THỬ PHẦN MỀM .................................... 3 3.1 Ngoài nước....................................................................................................................... 3 3.2 Trong nước....................................................................................................................... 4 4. XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN QUỐC GIA ................................................................................ 5 4.1 Lựa chọn tài liệu tham chiếu chính ................................................................................... 5 4.2 Lý do xây dựng tiêu chuẩn ............................................................................................... 5 4.3 Mục đích của tiêu chuẩn ................................................................................................... 6 4.4 Sở cứ xây dựng tiêu chuẩn .............................................................................................. 6 4.5 Phương pháp xây dựng tiêu chuẩn ................................................................................. 6 5. CẤU TRÚ NỘI DUNG CỦA DỰ THẢO TIÊU CHUẨN TCVN XXXX-1:201X ....................... 7 6. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................................. 8 ii 1. GIỚI THIỆU 1.1 Tên đề tài Nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn quốc gia “Kiểm thử phần mềm – Phần 1: Khái niệm và định nghĩa”. 1.2 Mã số 26-15-KHKT-TC 1.3 Mục tiêu Phục vụ công tác kiểm thử phần mềm. 1.4 Nội dung - Nghiên cứu, khảo sát hiện trạng và đánh giá nhu cầu đối với việc kiểm thử phần mềm. - Nghiên cứu tình hình và xu thế chuẩn hóa đối với việc xây dựng bộ tiêu chuẩn “khái niệm và định nghĩa” về kiểm thử phần mềm. - Nghiên cứu, phân tích lựa chọn tài liệu tham chiếu. - Nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn quốc gia “Kiểm thử phần mềm - Phần 1: Khái niệm và định nghĩa”, bao gồm: + Thuật ngữ, định nghĩa + Các khái niệm kiểm thử phần mềm; + Các Phụ lục - Tài liệu viện dẫn chính: ISO/IEC/IEEE 29119-1:2013 “Software and systems engineering - Software testing - Part 1: Concepts and definitions”. 1.5 Kết quả - Thuyết minh dự thảo tiêu chuẩn quốc gia. - Dự thảo tiêu chuẩn quốc gia “Kiểm thử phần mềm - Phần 1: Khái niệm và định nghĩa”.Giới thiệu tên đề tài, mục tiêu, nội dung cũng như kết quả của đề tài 2. NGHIÊN CỨU, KHẢO SÁT HIỆN TRẠNG VÀ ĐNHS GIÁ NHU CẦU ĐỐI VỚI VIỆC KIỂM THỬ PHẦN MỀM 2.1 Hiện trạng Tại Việt Nam, kiểm thử phần mềm đã và đang phát triển khá mạnh trong khoảng chục năm trở lại đây. Đơn cử như công ty LogiGear ban đầu chỉ khoảng vài chục kỹ sư kiểm thử nhưng sau vài năm con số đó đã lên vài trăm. Một số công ty khác đều đặt mục tiêu phấn đấu tăng gấp đôi con số kỹ sư kiểm thử trong vòng 1 năm. Nhiều công ty mở rộng thêm chi nhánh ở Hà Nội, Đà Nẵng để đáp ứng nhu cầu về kỹ sư kiểm thử. Tương tự, rất nhiều thông báo tuyển dụng kỹ sư kiểm thử với số lượng lớn trên các website 1 tuyển dụng với những ưu đãi hấp dẫn. Tuy nhiên, có một thực tế là ngành kiểm thử phần mềm ở Việt Nam đã đi sau nhiều nước khác. Về cơ bản kiểm thử phần mềm ở Việt Nam đang kém về cả số lượng lẫn chất lượng. Về mặt số lượng thì không có gì phải bàn cãi nếu so với Mỹ, Ấn Độ hay Trung Quốc. Về mặt chất lượng thì ở Việt Nam chủ yếu là các dự án outsource mà đa phần các dự án này chủ yếu tập trung những vào những công việc cấp thấp (low-level) như thực thi trường hợp kiểm thử (tình huống kiểm thử, được thiết kế để kiểm tra một đối tượng có thỏa mãn yêu cầu đặt ra hay không), kiểm thử hồi quy. Những đầu việc cấp cao (high-level) như lên kế hoạch kiểm thử, quản lý kiểm thử, soát xét kết quả kiểm thử đều được quản lý bởi khách hàng nước ngoài. Đó là các nguồn dự án đến từ nước ngoài, còn đối với các dự án nội bộ thì gần như bỏ qua khâu kiểm thử hoặc làm cho có. Trên thế giới kiểm thử phần mềm như một phần tất yếu của phát triển phần mềm và tập trung hướng đến nâng tầm giá trị của kiểm thử. Hiện nay, ở Việt Nam cũng nhiều công ty phát triển phần mềm đảm nhận những dự án lớn, có giá trị cao nhưng số lượng đó vẫn còn rất ít và đây là thời điểm cần phải tăng tốc để bắt kịp trình độ của thế giới. Theo tiêu chuẩn quốc tế, tỷ lệ kỹ sư kiểm thử phần mềm tại Việt Nam còn thấp so với mặt bằng thế giới. Ở trên thế giới, tỷ lệ giữa lập trình viên và kiểm thử là 1:3, tức là cứ 3 lập trình viên thì có 1 kiểm thử, còn tỷ lệ này tại Việt Nam hiện là 5 lập trình viên mới có 1 kiểm thử. 2.2 Nhu cầu Cơ hội phát triển nghề nghiệp nhanh hơn cộng với thù lao hấp dẫn đang cám dỗ những người làm ở các vị trí khác nhau trong các công ty phần mềm chuyển sang làm kiểm thử phần mềm (tester). Kiểm thử phần mềm là lĩnh vực luôn được coi là lựa chọn không xảy ra với những người làm công nghệ thông tin (CNTT). Tuy nhiên, vai trò ngày càng tăng của kiểm thử phần mềm đang dần thay đổi nhận thức này. Từ chỗ chỉ một ít người làm việc kiểm thử, các tổ chức ngày nay đang mở những đơn vị riêng làm việc này. Trong lĩnh vực gia công phần mềm, kiểm thử ngày nay là một trong những dịch vụ phát triển nhanh và có tương lai sáng sủa. Nguồn cung người làm kiểm thử ít hơn lập trình viên, do đó cơ hội phát triển nghề nghiệp nhanh hơn vì vậy có rất nhiều lập trình viên muốn chuyển sang làm kiểm thử phầm mềm. Kiểm thử phần mềm là khâu cuối cùng trước khi chuyển sản phẩm đến khách hàng. Người kiểm thử được coi như là người đại diện cho khách hàng, là người kiểm tra cho khách hàng xem sản phẩm đó đã đảm bảo chất lượng chưa. Vì vậy, người kiểm thử đóng vai trò quan trọng với sự thành công của dự án và chất lượng sản phẩm. 2.3 Cơ hội Thông thường các lập trình viên thường chỉ biết một môđul nào đó trong quá trình phát triển sảm phẩm phần mềm, nhưng người làm kiểm thử phải nắm được toàn bộ hệ thống. Do đó, ngoài kiến thức về quy trình phần mềm, lập trình, người kiểm thử phải nắm được kiến thức nghiệp vụ để hiểu các yêu cầu của khách hàng. Ví dụ, làm dự án về ngân hàng, thì người kiểm thử phải tìm hiểu cơ bản những kiến thức về nghiệp vụ ngân hàng. Ngoài ra, người kiểm thử cần biết thêm kỹ năng phân tích, thiết kế và hiểu biết về các lĩnh vực ứng dụng khác nhau của phần mềm. Tiếng Anh đủ để viết và đọc hiểu các tài liệu chuyên ngành cũng là một yêu cầu quan trọng. 2 Những người làm kiểm thử có thể tiến đến các mức cao hơn trong lĩnh vực kiểm thử như kỹ sư kiểm thử, kỹ sư kiểm thử cao cấp, trưởng nhóm, quản lý kiểm thử. Sau một hai năm có kinh nghiệm, người làm kiểm thử cũng có thể chuyển sang các vị trí khác trong công ty phần mềm như làm quản lý chất lượng hoặc chuyển sang làm ở bộ phận kinh doanh. Đặc thù của công việc kiểm thử phần mềm phù hợp với người cẩn thận, kiên nhẫn, có tư duy logic và nói chung là phù hợp với nữ giới. Về thu nhập, vị trí kiểm thử phần mềm có thu nhập tương đương với các vị trí khác như lập trình hay đảm bảo chất lượng. 2.4 Đào tạo Kiểm thử phần mềm hiện nay được coi là một nghề trong ngành phần mềm. Tuy nhiên, ở trong các trường, các sinh viên được đào tạo rất ít kiến thức liên quan đến kiểm thử phần mềm. Khi tuyển người, các công ty buộc phải đào tạo lại khoảng một đến ba tháng theo kiểu cầm tay chỉ việc và qua các dự án thực tế. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp phần mềm dự báo, sau thời gian gia nhập WTO, cùng với sự tham gia mạnh mẽ hơn của các công ty phần mềm nước ngoài ngoài, có thể sẽ xuất hiện nhiều hơn những đơn vị đào tạo về kiểm thử phần mềm. 3. NGHIÊN CỨU TÌNH HÌNH VÀ XU THẾ CHUẨN HÓA ĐỐI VỚI VIỆC XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN “KHÁI NIỆM VÀ ĐỊNH NGHĨA” VỀ KIỂM THỬ PHẦN MỀM 3.1 Ngoài nước - Sản phẩm phần mềm ngày nay đang trở thành một lĩnh vực được quan tâm và được kiểm soát chặt chẽ, theo những tiêu chuẩn nhất định. Các tiêu chuẩn có thể là các kinh nghiệm hoặc các phương pháp hiệu quả nhất, được đề xuất từ các hiệp hội nghề nghiệp như IEEE, ISO/IEC hoặc các quy tắc chuẩn hóa để giao tiếp giữa sản phẩm với nhau,...hoặc đơn giản do chính tổ chức phát triển phần mềm đề ra để áp dụng cho chính họ. - Việc áp dụng hệ thống tiêu chuẩn trong lĩnh vực công nghệ thông tin đặc biệt là các tiêu chuẩn kỹ thuật hệ thống và phần mềm đã được triển khai rộng khắp ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Hàng năm các tổ chức tiêu chuẩn quốc tế vẫn liên tục cập nhật và xây dựng mới các tiêu chuẩn kỹ thuật hệ thống và phần mềm. - Trong số các tiêu chuẩn liên quan đến lĩnh vực phần mềm có bộ tiêu chuẩn ISO/IEC/IEEE 29119:2013 trình bày khá chi tiết về kiểm thử phần mềm mới được ban hành năm 2013. - Một số nước đã áp dụng tiêu chuẩn ISO/IEC/IEEE 29119-1:2013 “Software and systems engineering - Software testing - Part 1: Concepts and definitions” để xây dựng và ban hành tiêu chuẩn quốc gia như: Anh, Brazilian, Na Uy, Nederland, Singapore,. Nhận xét: Trong số các tiêu chuẩn trên, chỉ có chuẩn ISO/IEC/IEEE 29119-1:2013 trình bày chi tiết về các Khái niệm và định nghĩa trong lĩnh vực kiểm thử phần mềm. Cho đến nay, tiêu chuẩn ISO/IEC/IEEE 29119-1:2013 được áp dụng rộng rãi trên thế giới và rất 3 nhiều nước đã xây dựng và ban hành tiêu chuẩn quốc gia hoàn toàn tương đương với tiêu chuẩn của ISO/IEC/IEEE 29119-1:2013. 3.2 Trong nước - Kiểm thử phần mềm không chỉ là một nghề còn rất mới ở Việt Nam mà còn ở nhiều nơi trên thế giới. Kiểm thử phần mềm là lĩnh vực không thể thiếu để hỗ trợ thiết thực cho ngành công nghiệp phần mềm cạnh tranh mạnh với các quốc gia trong khu vực. Tại Việt Nam Kiểm thử phần mềm đã và đang phát triển khá mạnh trong khoảng chục năm trở lại đây nhưng chúng ta đang phải cạnh tranh gay gắt với các nước trên thế giới như Ấn Độ, Mỹ và Trung Quốc do gặp một thách thức về nguồn cung ứng nhân lực cho dự án của các công ty còn hạn chế. - Tại các công ty phần mềm Việt nam như: Công ty LogiGear, Công ty cồ phần phần mềm FPT, công ty CSC Việt Nam, Công ty cổ phần công nghệ Tinh Vân, công ty cổ phần phần mềm Hà nội, công ty cổ phần NCS, công ty cổ phần phần mềm Luviva, công ty giải pháp phần mềm CMC, . cũng đã quan tâm và chú trọng đến quy trình và công cụ kiểm thử phần mềm nhưng việc áp dụng các tiêu chuẩn kiểm thử phần mềm quốc tế vẫn còn rất hạn chế. Do đó, các doanh nghiệp Việt Nam thường áp dụng các quy trình Sản xuất - kiểm thử phần mềm đã được công nhận bởi các tổ chức nước ngoài, ví dụ như quy trình Sản xuất - kiểm thử phần mềm CMMI, SCRUM,... - Hiện tại, Việt Nam mới chỉ ban hành một số Tiêu chuẩn kỹ thuật Quốc gia về đánh giá sản phẩm phần mềm, như: TCVN 8702:2011, TCVN 8703:2011, TCVN 8704:2011, TCVN 8705:2011, TCVN 8706:2011, TCVN 8707:2011, TCVN 8708:2011, TCVN 10539:2014, TCVN 10540:2014. - Các tiêu chuẩn đưa ra các phép đánh giá chất lượng sản phẩm phần mềm và dành cho 3 đối tượng khác nhau liên quan đến sản phẩm phần mềm. - Một số đề tài đang được xây dựng trong năm 2015 của Trung tâm Đo lường và Ứng dụng công nghệ – Viện Khoa học Kỹ thuật Bưu điện liên quan đến kiểm thử phần mềm, cụ thể là: 27-15-KHKT-TC, 28-12-KHKT-TC. Nhận xét: - Các tiêu chuẩn đã ban hành ở trên chỉ đề cập việc đánh giá sản phẩm phần mềm. - Chưa có tiêu chuẩn về Khái niệm và định nghĩa trong lĩnh vực kiểm thử phần mềm. - Trong số các tiêu chuẩn liên quan đến lĩnh vực phần mềm có tiêu chuẩn ISO/IEC/IEEE 29119-1: 2013 (thuộc bộ tiêu chuẩn ISO/IEC/IEEE 29119) trình bày khá chi tiết và đầy đủ về Khái niệm và định nghĩa phần mềm mới được ban hành năm 2013. Cho đến nay, tiêu chuẩn này được áp dụng rộng rãi trên thế giới và được rất nhiều nước xây dựng và ban hành tiêu chuẩn quốc gia hoàn toàn tương đương với tiêu chuẩn của ISO/IEC/IEEE 29119-1: 2013. - Cần có bộ tiêu chuẩn quốc gia để phục vụ cho công tác kiểm thử phần mềm nói chung và tiêu chuẩn quốc gia “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN- Khái niệm và định nghĩa” trong lĩnh vực kiểm thử Formatted: Font: 13 pt, Not Bold, Italic phần mềm. 4 4. XÂY DỰNG TIÊU CHUẨN QUỐC GIA 4.1 Lựa chọn tài liệu tham chiếu chính Qua việc nghiên cứu, phân tích ở trên cho thấy tiêu chuẩn ISO/IEC/IEEE 29119-1: 2013 “Software and systems engineering - Software testing - Part 1: Concepts and definitions” là tài liệu phù hợp nhất cho việc xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN- Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Khái niệm và định nghĩa” 13 pt, Not Bold, Italic Tài liệu gốc hiện tại là: ISO/IEC/IEEE 29119-1: 2013 “Software and systems engineering - Software testing - Part 1: Concepts and definitions”. Tiêu chuẩn này xác định các thuật ngữ và định nghĩa, mô tả các khái niệm về kiểm thử phần mềm và xác định cách thức áp dụng quy trình kiểm thử phần mềm và hướng dẫn cho phần khác của bộ tiêu chuẩn. Đây cũng là tiêu chuẩn đã được nhiều quốc gia trên thế giới sử dụng làm tài liệu gốc để xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia tương đương. Sau khi rà soát, tìm hiểu các tiêu chuẩn trong và ngoài nước về kiểm thử phần mềm, nhóm thực hiện đề tài khuyến nghị: Xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN- Khái niệm và định nghĩa” tham khảo tiêu Formatted: Font: (Default) Times New Roman, chuẩn quốc tế ISO/IEC/IEEE 29119-1: 2013 “Software and systems engineering - 13 pt, Not Bold Software testing - Part 1: Concepts and definitions”. Tiêu chuẩn ISO/IEC/IEEE 29119- 1:2013 là tiêu chuẩn tham chiếu chính để xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN- Khái Formatted: Font: (Default) Times New Roman, niệm và định nghĩa”. 13 pt, Not Bold, Italic 4.2 Lý do xây dựng tiêu chuẩn Thục tế, kiểm thử phần mềm là một khâu rất quan trọng và ngày càng được đề cao trong quá trình phát triển phần mềm hiện nay, giúp các doanh nghiệp phát triển các sản phẩm phần mềm giảm thiểu rủi ro phát sinh lỗi, đảm bảo thực hiện đúng theo các yêu cầu của khách hàng khi cung cấp sản phẩm tới người sử dụng. Kiểm thử phần mềm giúp cho các doanh nghiệp phát triển phần mềm xác định xem sản phẩm có đủ an toàn và tin cậy chưa khi đưa vào sử dụng, các rủi ro an toàn tiềm ẩn khi sử dụng có chấp nhận được hay không, hoặc các sản phẩm và hệ thống có áp dụng các biện pháp và kỹ thuật an toàn phù hợp hay không, mức độ an toàn như thế nào. Hiện tại, Việt Nam chưa có một tiêu chuẩn nào có nội dung xây dựng khung hướng dẫn chung về “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: CÔNG Formatted: Font: (Default) Times New Roman, NGHỆ THÔNG TIN- Khái niệm và định nghĩa” nhằm cung cấp nền tảng kiến thức cơ 13 pt, Not Bold, Italic bản về các khái niệm và định nghĩa cũng như các phương pháp kiểm thử điển hình trong lĩnh vực kiểm thử phần mềm giúp các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp và đặc biệt là các tổ chức đánh giá (ví dụ các phòng đo kiểm quốc gia) có thể dựa vào đó thực hiện các quy trình kiểm thử cho các sản phẩm phầm mềm. Bộ thông tin và truyền thông hiện nay đã ban hành tiêu chuẩn để đánh giá chất lượng sản phẩm phần mềm - các tiêu chuẩn TCVN 8702:2011 đến 8708:2011 và TCVN 5 10539:2014; 10540:2014. Do đó, xây dựng tiêu chuẩn về “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN- Khái niệm và định Formatted: Font: 13 pt, Not Bold, Italic nghĩa” để hỗ trợ và hoàn thiện bộ tiêu chuẩn kiểm thử phần mềm. 4.3 Mục đích của tiêu chuẩn Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Mục đích của bộ các tiêu chuẩn kiểm thử phần mềm TCVN xxxx : 201x nhằm xác 13 pt, Not Bold, No underline, Font color: Auto định một tập hợp quốc tế thống nhất các tiêu chuẩn để thử nghiệm phần mềm có thể được Formatted: Font: (Default) Times New Roman, sử dụng bởi bất kỳ tổ chức khi thực hiện bất kỳ hình thức kiểm thử phần mềm nào. 13 pt, Not Bold, No underline, Font color: Auto Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Tiêu chuẩn này cung cấp nền tảng kiến thức cơ bản về định nghĩa, các khái niệm và 13 pt, Not Bold, No underline, Font color: Auto các phương pháp kiểm thử điển hình trong lĩnh vực kiểm thử phần mềm giúp các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp và đặc biệt là các tổ chức đánh giá (ví dụ các phòng đo kiểm quốc gia) có thể dựa vào đó thực hiện các quy trình kiểm thử cho các sản phẩm phầm mềm. Nó cũng là một tài liệu hướng dẫn giúp cho các doanh nghiệp, các kỹ sư kiểm thử trong việc phát triển các sản phẩm phầm mềm đảm bảo các yêu cầu về chất lượng. Tiêu chuẩn này tạo điều kiện cho việc sử dụng các tiêu chuẩn khác của bộ tiêu chuẩn về kiểm thử phần mềm TCVN xxxx:201X (ISO/IEC/IEEE 29119). Tiêu chuẩn được xây nhằm bổ sung thêm tiêu chuẩn vào hệ thống tiêu chuẩn về lĩnh vực kiểm thử phần mềm hiện còn đang thiếu nhiều để khuyến nghị áp dụng tại Việt Nam. 4.4 Sở cứ xây dựng tiêu chuẩn Nội dung tài liệu của Tiêu chuẩn quốc tế ISO/IEC/IEEE 29119-1: 2013 đầy đủ, rõ ràng để làm cơ sở cho việc xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN- Khái niệm và định Formatted: Font: (Default) Times New Roman, nghĩa”. 13 pt, Not Bold, Italic Tiêu chuẩn này được xây dựng dựa trên tiêu chuẩn ISO/IEC/IEEE 29119-1: 2013 “Software and systems engineering - Software testing - Part 1: Concepts and definitions”. Tài liệu tham chiếu gốc ISO/IEC/IEEE 29119-1:2013 do ISO (The International Organization for Standardizantion) và IEC (The International Electrotechnical Commission) ban hành là phiên bản mới nhất cho đến thời điểm hiện nay. Đây cũng là tiêu chuẩn đã được nhiều quốc gia trên thế giới sử dụng làm tài liệu gốc để xây dựng và ban hành các tiêu chuẩn quốc gia tương đương. 4.5 Phương pháp xây dựng tiêu chuẩn Trên cơ sở tham khảo các phương pháp xây dựng tiêu chuẩn/qui chuẩn của Việt Nam, nhóm chủ trì đã xây dựng tiêu chuẩn này theo phương pháp chấp thuận nguyên vẹn. Tuy nhiên, để phù hợp hình thức trình bày tiêu chuẩn theo các quy định của Việt Nam, nhóm chủ trì có thực hiện một số chỉnh sửa nhỏ sau: - Chỉnh sửa về hình thức trình bày để phù hợp với thể thức trình bày Tiêu chuẩn quốc gia theo thông tư 03/2011/TT-BTTTT và TCVN 1-2:2008. 6 - Phần lời nói đầu, nhóm chủ trì tự xây dựng để phù hợp với qui định xây dựng TCVN. - Các tiêu chuẩn ISO/IEC đã có TCVN tương đương, nhóm chủ trì sẽ viện dẫn trực tiếp đến các TCVN tương đương. 5. CẤU TRÚ NỘI DUNG CỦA DỰ THẢO TIÊU CHUẨN TCVN XXXX-1:201X Tiêu chuẩn này gồm 05 điều và 05 phụ lục cụ thể như sau: - Phạm vi áp dụng - Sự tuân thủ - Tài liệu viện dẫn - Thuật ngữ và định nghĩa - Các khái niệm kiểm thử phần mềm. - Phụ lục A (tham khảo): Vai trò của kiểm thử trong việc xác minh và xác nhận. - Phụ lục B (tham khảo): Đơn vị đo và các đánh giá. - Phụ lục C (tham khảo): Kiểm thử trong các mô hình vòng đời khác nhau. - Phụ lục D (tham khảo): Ví dụ về quy trình con kiểm thử chi tiết. - Phụ lục E (tham khảo): Vai trò và trách nhiệm trong kiểm thử. - Thư mục tài liệu tham khảo. 7 6. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Hiện tại, Việt Nam chưa có một tiêu chuẩn nào có nội dung xây dựng về “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN- Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Khái niệm và định nghĩa” nhằm cung cấp nền tảng kiến thức cơ bản về định nghĩa, các 13 pt, Not Bold, Italic khái niệm và các phương pháp kiểm thử điển hình về kiểm thử phần mềm giúp các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp và đặc biệt là các tổ chức đánh giá (ví dụ các phòng đo kiểm quốc gia) có thể dựa vào đó thực hiện các quy trình kiểm thử cho các sản phẩm phầm mềm.. Bộ thông tin và truyền thông hiện nay đã ban hành các tiêu chuẩn để đánh giá chất lượng sản phẩm phần mềm như: các tiêu chuẩn 8702:2011 đến 8708:2011; TCVN 10539:2014; TCVN 10540:2014. Tuy nhiên các tiêu chuẩn này tập trung vào việc đánh giá chất lượng sản phẩn phần mềm theo các đối tượng khác nhau mà không đề cập đến lĩnh vực kiểm thử phần mềm, do đó việc xây dựng tiêu chuẩn quốc giavề “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN- Khái Formatted: Font: (Default) Times New Roman, niệm và định nghĩa” là thiết thực và rất cần thiết nhằm hỗ trợ công tác kiểm thử phần 13 pt, Not Bold mềm của Việt Nam. Formatted: Font: (Default) Times New Roman, Bộ tiêu chuẩn kiểm thử phần mềm TCVN xxxx:201X (ISO/IEC/IEEE 29119:2013) 13 pt, Not Bold, No underline, Font color: Auto nhằm xác định một tập hợp thống nhất các tiêu chuẩn để kiểm thử phần mềm có thể được sử dụng bởi bất kỳ tổ chức khi thực hiện bất kỳ hình thức kiểm thử phần mềm. Tiêu chuẩn này.tạo điều kiện cho việc sử dụng các tiêu chuẩn kiểm thử phần mềm TCVN xxxx:201X khác bằng cách giới thiệu các từ vựng mà hàng loạt các tiêu chuẩn quốc tế được xây dựng và cung cấp các ví dụ về ứng dụng của chúng trong thực tế. Tiêu chuẩn này được ban hành sẽ giúp các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp có thể dựa vào đó thực hiện đúng quy trình kiểm thử. Tiêu chuẩn này cũng trợ giúp đắc lực cho các doanh nghiệp và kỹ sư kiểm thử trong việc phát triển các sản phẩm phần mềm đảm bảo chất lượng theo các yêu cầu của khách hàng. Tiêu chuẩn này có thể được sử dụng để quản lý và thực hiện kiểm thử phần mềm trong bất kỳ tổ chức, dự án hoặc bất kỳ hoạt động kiểm thử nào. Tiêu chuẩn này có thể được áp dụng để kiểm thử trong mọi chu kỳ phát triển phần mềm. Nó được dùng cho các kỹ sư kiểm thử, trưởng nhóm kiểm thử, người phát triển và người quản lý dự án mà chịu trách nhiệm quản lý và thực hiện kiểm thử phần mềm. Tiêu chuẩn được xây nhằm bổ sung thêm tiêu chuẩn vào hệ thống tiêu chuẩn về lĩnh vực kiểm thử phần mềm hiện còn đang thiếu nhiều để khuyến nghị áp dụng tại Việt Nam. Nhóm thực hiện dự thảo tiêu chuẩn khuyến nghị khi ban hành tên tiêu chuẩn nên là: “Kỹ thuật hệ thống và phần mềm – Kiểm thử phần mềm – Phần 1: Khái niệm và định nghĩa” để thống nhất cách đặt tên với các tiêu chuẩn thuộc lĩnh vực phần mềm đã ban hành trước đó. 8