Báo cáo Thực trạng và giải pháp để lập tài chính hợp nhất cho các doanh nghiệp tại Việt Nam
Tài liệu Báo cáo Thực trạng và giải pháp để lập tài chính hợp nhất cho các doanh nghiệp tại Việt Nam: ... Ebook Báo cáo Thực trạng và giải pháp để lập tài chính hợp nhất cho các doanh nghiệp tại Việt Nam
Tóm tắt tài liệu Báo cáo Thực trạng và giải pháp để lập tài chính hợp nhất cho các doanh nghiệp tại Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH
WUX
TRAÀN THUØY ANH
THÖÏC TRAÏNG VAØ GIAÛI PHAÙP
ÑEÅ LAÄP BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT
CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP TAÏI VIEÄT NAM
Chuyeân ngaønh : Keá toaùn
Maõ soá : 60.34.30
LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ
NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC: TS. MAI THÒ HOAØNG MINH
TP. Hoà Chí Minh – Naêm 2007
2
MUÏC LUÏC
CHÖÔNG 1 - TOÅNG QUAN VEÀ BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT...........1
1.1. Hôïp nhaát kinh doanh treân theá giôùi ..................................................................1
1.1.1. Söï hình thaønh vaø phaùt trieån quaù trình hôïp nhaát kinh doanh treân theá giôùi ....1
1.1.2. Caùc hình thöùc hôïp nhaát kinh doanh treân theá giôùi .........................................2
1.1.2.1. Caên cöù vaøo caáu truùc hôïp nhaát kinh doanh.................................................2
1.1.2.2. Caên cöù vaøo thuoäc tính hôïp nhaát kinh doanh..............................................3
1.2. Chuaån möïc keá toaùn quoác teá IAS 27 “Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát vaø keá toaùn
khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con”...............................................................................4
1.2.1. Phaïm vi cuûa baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ......................................................4
1.2.2. Trình baøy baùo caùo taøi chính hôïp nhaát...........................................................5
1.2.3. Trình baøy khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con trong baùo caùo taøi chính rieâng cuûa
coâng ty meï ..............................................................................................................6
1.3. Hôïp nhaát kinh doanh taïi Vieät Nam .................................................................7
1.4. Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát taïi Vieät Nam........................................................7
1.4.1. Khaùi nieäm baùo caùo taøi chính hôïp nhaát .........................................................8
1.4.2. Phaïm vi cuûa baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ......................................................8
1.4.2.1. Ñoái töôïng aùp duïng chuaån möïc keá toaùn VAS 25........................................8
1.4.2.2. Ñoái töôïng khoâng chòu söï chi phoái cuûa chuaån möïc VAS 25.......................9
1.4.3. Xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt vaø phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty
con ..........................................................................................................................9
1.4.3.1. Xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con ...............9
1.4.3.2. Xaùc ñònh phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con .......................9
1.4.4. Trình baøy baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.........................................................10
1.4.4.1. Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát ...............................................................10
1.4.4.2. Baùo caùo keát quaû kinh doanh hôïp nhaát.....................................................12
3
1.4.4.3. Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát.......................................................13
1.4.4.4. Baûn thuyeát minh baùo caùo taøi chính hôïp nhaát...........................................14
1.4.5. Trình baøy khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con trong baùo caùo taøi chính rieâng cuûa
coâng ty meï ............................................................................................................14
1.5. Nhöõng ñieåm hoaø hôïp vaø khaùc bieät giöõa chuaån möïc VAS 25 vaø IAS 27 “Baùo
caùo taøi chính hôïp nhaát vaø keá toaùn ñaàu tö vaøo coâng ty con”.................................15
1.5.1. Ñieåm hoaø hôïp .............................................................................................15
1.5.2. Ñieåm khaùc bieät ...........................................................................................15
Keát luaän chöông 1 ................................................................................................16
CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG LAÄP BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT ÔÛ
CAÙC DOANH NGHIEÄP TAÏI VIEÄT NAM .........................................................17
2.1. Ñoái töôïng phaûi laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát .............................................17
2.2. Tình hình chung veà vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát taïi Vieät Nam ........18
2.3. Trình töï laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát taïi Vieät Nam ..................................19
2.3.1. Ñaëc ñieåm coâng taùc keá toaùn.........................................................................19
2.3.2. Xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt vaø phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty
con ........................................................................................................................20
2.3.2.1. Xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con .............20
2.3.2.2. Xaùc ñònh phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con .....................21
2.3.3. Trình töï laäp baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát ôû caùc doanh nghieäp taïi Vieät
Nam ......................................................................................................................23
2.3.4. Trình töï laäp baùo caùo keát quaû kinh doanh hôïp nhaát ôû caùc doanh nghieäp taïi
Vieät Nam ..............................................................................................................24
2.3.5. Trình töï laäp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát ôû caùc doanh nghieäp taïi
Vieät Nam ..............................................................................................................29
2.3.6. Trình töï laäp baûn thuyeát minh baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ôû caùc doanh
nghieäp taïi Vieät Nam.............................................................................................30
4
2.4. Thuaän lôïi vaø khoù khaên khi laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát...........................31
2.4.1. Thuaän lôïi ....................................................................................................31
2.4.2. Khoù khaên ....................................................................................................32
2.5. Ñaùnh giaù veà thöïc traïng laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ôû caùc doanh nghieäp
taïi Vieät Nam.........................................................................................................33
2.5.1. Ñaùnh giaù veà tình hình chung ......................................................................33
2.5.2. Ñaùnh giaù veà phöông phaùp laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.........................33
2.5.2.1. Xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt vaø phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng
ty con ....................................................................................................................33
2.5.2.2. Phöông phaùp laäp baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát ôû caùc doanh nghieäp taïi
Vieät Nam ..............................................................................................................34
2.5.2.3. Phöông phaùp laäp baùo caùo keát quaû kinh doanh hôïp nhaát ôû caùc doanh
nghieäp taïi Vieät Nam.............................................................................................35
2.5.2.4. Phöông phaùp laäp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát ôû caùc doanh
nghieäp taïi Vieät Nam.............................................................................................35
Keát luaän chöông 2 ................................................................................................36
CHÖÔNG 3 - KIEÁN NGHÒ CAÙC GIAÛI PHAÙP ÑEÅ HOAØN THIEÄN PHÖÔNG
PHAÙP LAÄP BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT CHO CAÙC DOANH
NGHIEÄP TAÏI VIEÄT NAM...................................................................................37
3.1. Caên cöù ñeå ñöa ra caùc giaûi phaùp .....................................................................37
3.2. Kieán nghò caùc giaûi phaùp ................................................................................37
3.2.1. Giaûi phaùp veà phía nhaø nöôùc vaø hoäi keá toaùn Vieät Nam ..............................37
3.2.2. Giaûi phaùp veà phía caùc doanh nghieäp..........................................................38
3.2.3. Giaûi phaùp cuï theå veà phöông phaùp laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.............38
3.2.3.1. Giaûi phaùp veà xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt giaùn tieáp vaø phaàn lôïi ích cuûa
coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con ............................................................................38
3.2.3.2. Giaûi phaùp ñeå laäp baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát ....................................40
3.2.3.2.1. Ñoái vôùi vieäc xaùc ñònh lôïi ích coå ñoâng thieåu soá.....................................40
3.2.3.2.2. Ñoái vôùi vieäc loaïi tröø caùc khoaûn phaûi thu, phaûi traû noäi boä ....................42
5
3.2.3.2.2.1. Caùc khoaûn phaûi thu, phaûi traû do mua baùn haøng hoùa noäi boä ..............42
3.2.3.2.2.2. Coå töùc phaûi traû ...................................................................................43
3.2.3.2.2.3. Khoaûn coâng ty con vay cuûa coâng ty meï ...........................................46
3.2.3.2.3. Ñoái vôùi vieäc ñieàu chænh phaàn laõi/loã chöa thöïc söï phaùt sinh töø caùc giao
dòch noäi boä ............................................................................................................47
3.2.3.2.3.1. Tröôøng hôïp baùn haøng hoùa .................................................................48
3.2.3.2.3.1.1. Coâng ty meï baùn haøng hoùa cho coâng ty con ....................................48
3.2.3.2.3.1.2. Coâng ty con baùn haøng hoùa cho coâng ty meï ....................................49
3.2.3.2.3.2. Tröôøng hôïp baùn TSCÑ ......................................................................51
3.2.3.2.3.2.1. Coâng ty meï baùn TSCÑ cho coâng ty con .........................................51
3.2.3.2.3.2.2. Coâng ty con baùn TSCÑ cho coâng ty meï .........................................53
3.2.3.2.4. Ñoái vôùi vieäc ñieàu chænh vaø phaân boå lôïi theá thöông maïi (Goodwill) ....57
3.2.3.2.4.1. Coâng ty meï mua 100% coâng ty con...................................................58
3.2.3.2.4.2. Coâng ty meï mua 80% coâng ty con.....................................................59
3.2.3.2.5. Ñoái vôùi vieäc ñieàu chænh voán goùp lieân keát, lieân doanh theo phöông phaùp
voán chuû sôû höõu .....................................................................................................61
3.2.3.2.6. Ñoái vôùi vieäc ñieàu chænh aûnh höôûng cuûa thueá TNDN............................63
3.2.3.2.6.1. Tröôøng hôïp baùn haøng hoùa .................................................................63
3.2.3.2.6.2. Tröôøng hôïp baùn TSCÑ ......................................................................64
3.2.3.3. Giaûi phaùp ñeå laäp baùo caùo keát quaû kinh doanh hôïp nhaát .........................66
3.2.3.3.1. Ñoái vôùi vieäc taùch lôïi ích coå ñoâng thieåu soá ...........................................66
3.2.3.3.2. Ñoái vôùi vieäc loaïi tröø doanh thu, giaù voán vaø laõi/loã chöa thöïc hieän cuûa
giao dòch noäi boä ....................................................................................................67
3.2.3.3.2.1. Tröôøng hôïp baùn haøng toàn kho ...........................................................67
3.2.3.3.2.1.1. Coâng ty meï baùn haøng hoùa cho coâng ty con ....................................67
3.2.3.3.2.1.2. Coâng ty con baùn haøng hoùa cho coâng ty meï ...................................68
3.2.3.3.2.1.2.1. Coâng ty meï chöa baùn heát haøng hoùa ra beân ngoaøi........................68
3.2.3.3.2.1.2.2. Coâng ty con ñaõ baùn heát haøng hoùa ra beân ngoaøi...........................71
3.2.3.3.2.2. Tröôøng hôïp baùn TSCÑ ......................................................................73
6
3.2.3.3.2.2.1. Coâng ty meï baùn TSCÑ cho coâng ty con .........................................73
3.2.3.3.2.2.2. Coâng ty con baùn TSCÑ cho coâng ty meï .........................................74
3.2.3.3.2.3. Tröôøng hôïp loaïi tröø coå töùc vaø lôïi nhuaän ñöôïc chia ...........................77
3.2.3.3.2.4. Tröôøng hôïp loaïi tröø caùc khoaûn vay noäi boä ........................................78
3.2.3.3.3. Ñoái vôùi vieäc phaân boå lôïi theá thöông maïi..............................................79
3.2.3.3.4. Ñoái vôùi vieäc ñieàu chænh aûnh höôûng cuûa thueá TNDN............................80
3.2.3.3.4.1. Tröôøng hôïp baùn haøng hoùa .................................................................80
3.2.3.3.4.2. Tröôøng hôïp baùn TSCÑ ......................................................................81
3.2.3.3.5. Ñoái vôùi vieäc ñieàu chænh caùc khoaûn goùp voán vaøo coâng ty lieân keát, coâng
ty lieân doanh theo phöông phaùp voán chuû sôû höõu..................................................83
3.2.3.4. Giaûi phaùp ñeå laäp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát ...........................84
Keát luaän chöông 3 ................................................................................................84
7
DANH MUÏC CAÙC KYÙ HIEÄU, CHÖÕ VIEÁT TAÉT
- BCTC: baùo caùo taøi chính.
- CÑTS: coå ñoâng thieåu soá.
- Cty: coâng ty.
- HNKD: hôïp nhaát kinh doanh.
- IAS: chuaån möïc keá toaùn quoác teá.
- KM: khoaûn muïc.
- LN: lôïi nhuaän.
- NXB: nhaø xuaát baûn.
- PP: phaân phoái.
- TK: taøi khoaûn.
- TNDN: thu nhaäp doanh nghieäp.
- TSCÑ: taøi saûn coá ñònh.
- VAS: chuaån möïc keá toaùn Vieät Nam.
- VCSH: voán chuû sôû höõu.
- XDCB: xaây döïng cô baûn.
8
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
1. TÍNH CAÁP THIEÁT CUÛA ÑEÀ TAØI:
Trong xu theá hoäi nhaäp hieän nay, quaù trình caïnh tranh giöõa caùc ñôn vò kinh
teá dieãn ra gay gaét. Ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån, caùc ñôn vò phaûi lieân keát laïi vôùi nhau
thaønh nhöõng taäp ñoaøn huøng maïnh. Beân caïnh ñoù, trong khu vöïc kinh teá nhaø nöôùc
cuøng ñang dieãn ra quaù trình chuyeån ñoåi caùc toång coâng ty thaønh nhöõng taäp ñoaøn
kinh teá chieán löôïc trong töøng ngaønh. Vì vaäy, moâ hình coâng ty meï – coâng ty con
ñöôïc thaønh laäp ngaøy caøng nhieàu vaø keùo theo laø nhöõng yeâu caàu môùi cuûa coâng
chuùng veà thoâng tin taøi chính cuûa toaøn boä taäp ñoaøn. Ñoù laø söï toång hôïp thoâng tin töø
nhieàu ñôn vò khaùc nhau thoâng qua baùo caùo taøi chính hôïp nhaát. Tröôùc tình hình ñoù
ñeå ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån cuûa neàn kinh teá, Boä Taøi Chính ñaõ ban haønh chuaån
möïc keá toaùn Vieät Nam VAS 25 “Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát vaø keá toaùn caùc
khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con” vaø Thoâng tö 23 höôùng daãn caùc taäp ñoaøn kinh teá
laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
Ñaây laø vaán ñeà khaù môùi meû vaø phöùc taïp ñoái vôùi caùc taäp ñoaøn kinh teá taïi
Vieät Nam caû veà maët lyù luaän laãn thöïc tieãn. Nhöõng höôùng daãn trong chuaån möïc
VAS 25 chuû yeáu ñöôïc Boä Taøi Chính nghieân cöùu vaø hoïc hoûi töø chuaån möïc keá toaùn
quoác teá IAS 27 neân chöa phuø hôïp vôùi coâng taùc keá toaùn taïi Vieät Nam. Vì vaäy,
vieäc hoaøn thieän phöông phaùp laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát trong heä thoáng keá
toaùn Vieät Nam laø moät trong nhöõng vaán ñeà caáp baùch hieän nay, nhaèm giuùp cho caùc
taäp ñoaøn nhöõng chæ daãn ñuùng ñaén vaø phuø hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc teá vaø xu theá
chung cuûa theá giôùi.
2. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU:
Phöông phaùp chuû yeáu ñeå nghieân cöùu ñeà taøi laø phöông phaùp duy vaät bieän
chöùng. Beân caïnh ñoù, chuùng toâi coøn söû duïng moät soá phöông phaùp nhö:
- Phöông phaùp phoûng vaán;
- Phöông phaùp khaûo saùt;
- Phöông phaùp so saùnh;
- Phöông phaùp toång hôïp;
- Phöông phaùp phaân tích.
9
3. NHÖÕNG ÑOÙNG GOÙP CUÛA LUAÄN VAÊN:
- Heä thoáng hoùa nhöõng noäi dung cuûa caùc chuaån möïc keá toaùn quoác teá vaø
Vieät Nam veà vaán ñeà baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
- Neâu leân thöïc traïng laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát taïi Vieät Nam hieän
nay, nhöõng khoù khaên vaø thuaän lôïi cuûa ngöôøi laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
- Nhaän xeùt veà tình hình laäp baùo caùo hôïp nhaát vaø ñeà xuaát nhöõng giaûi phaùp
hoaøn thieän phöông phaùp laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát cho caùc doanh nghieäp taïi
Vieät Nam.
4. BOÁ CUÏC CUÛA LUAÄN VAÊN:
Ñeå thöïc hieän muïc tieâu ñaõ ñeà ra, luaän vaên goàm 85 trang, 01 phuï luïc coù keát
caáu nhö sau:
- Lôøi cam ñoan.
- Muïc luïc.
- Danh muïc caùc kyù hieäu, chöõ vieát taét.
- Lôøi môû ñaàu
- Chöông 1 – Toång quan veà baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
- Chöông 2 – Thöïc traïng laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ôû caùc doanh
nghieäp taïi Vieät Nam.
- Chöông 3 – Kieán nghò caùc giaûi phaùp ñeå hoaøn thieän phöông phaùp laäp baùo
caùo taøi chính hôïp nhaát cho caùc doanh nghieäp taïi Vieät Nam.
- Keát luaän.
- Taøi lieäu tham khaûo.
- Phuï luïc.
10
CHÖÔNG 1
TOÅNG QUAN VEÀ BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT
1.1. HÔÏP NHAÁT KINH DOANH TREÂN THEÁ GIÔÙI:
1.1.1. Söï hình thaønh vaø phaùt trieån quaù trình hôïp nhaát kinh doanh treân theá
giôùi:
Quaù trình hôïp nhaát ñaõ vaø ñang coù nhöõng thay ñoåi treân theá giôùi. Coù nhieàu
phöông phaùp hôïp nhaát ñöôïc chaáp nhaän ñaàu tieân taïi Myõ bao goàm: phöông phaùp
mua ñöùt (acquisition method), phöông phaùp voán chuû sôû höõu (equity method), vaø
phöông phaùp hôïp laõi (pooling of interest method). Caùc yeáu toá hình thaønh neân
nhieàu phöông phaùp hôïp nhaát taïi Myõ bao goàm:
- Laøn soùng hôïp nhaát taïo neân nhöõng taäp ñoaøn vôùi nhieàu coâng ty cuøng hoaït
ñoäng.
- Söï phaân bieät coâng ty naém quyeàn kieåm soaùt coâng ty khaùc vôùi coâng ty meï
trong cuøng taäp ñoaøn.
- Thieáu quy ñònh cuûa phaùp luaät ñoái vôùi coâng ty naém quyeàn kieåm soaùt
(coâng ty meï).
- Thieáu quy ñònh cuûa phaùp luaät hoaëc caùc raøo caûn kyõ thuaät ñoái vôùi caùc
phöông phaùp hôïp nhaát.
- Cho muïc ñích thueá.
- Thò tröôøng chöùng khoaùn New York ñaõ chaáp nhaän söï hôïp nhaát.
ÔÛ Anh, söï hôïp nhaát ñöôïc thöïc hieän treã hôn ôû Myõ. Moïi ngöôøi chöa nhìn
nhaän taàm quan troïng cuûa coâng ty meï cho ñeán thôøi kyø Chieán Tranh Theá Giôùi I,
maëc duø laøn soùng hôïp nhaát ñaõ baét ñaàu manh nha. Ñeán naêm 1939, thò tröôøng chöùng
khoaùn yeâu caàu phaûi coù nhöõng quy ñònh veà vieäc hôïp nhaát ñoái vôùi caùc coâng ty meï
phaùt haønh coå phieáu ñeå naém giöõ quyeàn kieåm soaùt coâng ty con.
Söï hôïp nhaát ñaõ ñöôïc thöïc hieän ôû Haø Lan vaøo thaäp nieân nhöõng naêm 1930.
ÔÛ Ñöùc, caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc ñöôïc cho pheùp hôïp nhaát vaøo naêm 1965.
Tröôùc naêm 1985, quaù trình hôïp nhaát chöa ñöôïc chaáp nhaän ôû Phaùp. Tuy nhieân,
ñeán cuoái thaäp nieân 1960, vôùi söï hieän dieän cuûa caùc coâng ty ña quoác gia vaø nhu
caàu ñöôïc nieâm yeát treân thò tröôøng chöùng khoaùn New York cuûa moät soá coâng ty ôû
11
Phaùp neân quaù trình hôïp nhaát daàn daàn ñöôïc thöïc hieän. Coøn ôû YÙ thì vieäc hôïp nhaát
chæ thöïc söï baét buoäc töø naêm 1994.
Taïi sao caùc quoác gia luïc ñòa ôû chaâu AÂu laïi ñi sau Myõ vaø Anh trong vieäc
phaùt trieån quaù trình hôïp nhaát kinh doanh? Sau ñaây laø moät vaøi lyù do:
- Toàn taïi nhöõng quy ñònh phaùp luaät baét buoäc veà vieäc laäp baùo caùo taøi chính
rieâng cho töøng coâng ty vaø choáng laïi nhöõng yù töôûng môùi veà baùo caùo taøi
chính hôïp nhaát.
- Thieáu nhöõng chuyeân gia coù kieán thöùc saâu roäng trong vieäc ban haønh caùc
quy ñònh cho vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
- Chöa thaáy ñöôïc taàm quan troïng cuûa caùc coâng ty meï.
- Ngaân haøng vaø caùc chuû nôï choáng laïi vieäc hôïp nhaát vì hoï sôï vieäc hôïp nhaát
laøm xaùo troän caùc khoaûn nôï phaûi traû.
- Cô quan thueá vaø chính phuû thích loâi keùo caùc coâng ty laäp baùo caùo taøi
chính rieâng hôn baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
- Thieáu caùc nhaø ñaàu tö quan troïng muoán coù caùi nhìn toång quan ñoái vôùi
hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc taäp ñoaøn.
1.1.2. Caùc hình thöùc hôïp nhaát kinh doanh treân theá giôùi:
1.1.2.1. Caên cöù vaøo caáu truùc hôïp nhaát kinh doanh:
Quaù trình hôïp nhaát kinh doanh nhaèm muïc ñích keát hôïp caùc doanh nghieäp
rieâng reõ. Beân caïnh muïc tieâu cô baûn cuûa vieäc hôïp nhaát kinh doanh laø phaûi mang
laïi lôïi nhuaän, caùc nhaø ñaàu tö coøn hy voïng thoâng qua hôïp nhaát ñeå ñaït ñöôïc söï keát
hôïp giöõa caùc doanh nghieäp theo chieàu ngang vaø chieàu doïc hoaëc ñeå ña daïng hoùa
caùc ruûi ro trong kinh doanh:
- Hình thöùc keát hôïp haøng ngang (Horizontal integration): laø söï keát hôïp caùc doanh
nghieäp trong cuøng ngaønh kinh doanh vaø cuøng thò tröôøng tieâu thuï. Naêm 1997, xaûy
ra söï hôïp nhaát giöõa coâng ty Atmos Energy vaø coâng ty United Cities Gas, ñeàu
kinh doanh caùc saûn phaåm gas töï nhieân, laø ví duï veà hình thöùc keát hôïp haøng ngang.
Sau khi hôïp nhaát, taäp ñoaøn phuïc vuï hôn 1 trieäu khaùch haøng trong 12 bang vaø tieát
kieäm ñöôïc hôn 375 trieäu ñoâ cho chi phí hoaït ñoäng trong 10 naêm [ ]1 .
- Hình thöùc keát hôïp haøng doïc (Vertical integration): laø söï keát hôïp caùc coâng ty
hoaït ñoäng trong caùc lónh vöïc khaùc nhau, nhöng coù caùc giai ñoaïn saûn xuaát vaø phaân
phoái noái tieáp nhau. Ví duï: Coâng ty Tultex may trang phuïc theå thao, keát hôïp vôùi
[ ] 1 Taøi lieäu keá toaùn cao caáp cuûa Myõ.
12
coâng ty kinh doanh aùo thun California Shirt Sales and T-Shirt City vaøo naêm
1997[ ]1 .
- Hình thöùc hôïp nhaát hoãn hôïp (Conglomeration): laø söï keát hôïp caùc coâng ty khoâng
coù söï lieân quan veà saûn phaåm hoaëc dòch vuï cung caáp. Caùc coâng ty trong caùc lónh
vöïc khaùc nhau seõ giuùp giaûm thieåu ruûi ro kinh doanh hoaëc ñeå ñaûm baûo oån ñònh
tieàn laõi theo moät chu kyø kinh doanh. Ví duï, naêm 1997coâng ty Texas Utilities
Company mua coâng ty Lufkin Conroe Communications ñeå ña daïng hoùa lónh vöïc
ñaàu tö[ ]2 .
1.1.2.2. Caên cöù vaøo thuoäc tính hôïp nhaát kinh doanh:
Coù hai phöông phaùp keá toaùn ñöôïc chaáp nhaän cho vieäc hôïp nhaát kinh
doanh treân theá giôùi laø:
- Hình thöùc hôïp laõi (Pooling of interest method): yeâu caàu cuûa phöông phaùp naøy
laø lôïi nhuaän cuûa chuû sôû höõu ôû caùc coâng ty tieán haønh lieân keát vôùi nhau phaûi ñöôïc
hôïp nhaát. Bôûi vì theo hình thöùc hôïp laõi khoâng coù tröôøng hôïp coâng ty naøy ñöôïc
mua bôûi coâng ty kia, taøi saûn vaø nôï phaûi traû cuûa thöïc theå hôïp nhaát laø toång cuûa taøi
saûn vaø nôï phaûi traû theo giaù trò soå saùch cuûa töøng ñoái töôïng rieâng leû. Lôïi nhuaän giöõ
laïi cuûa coâng ty hôïp nhaát bao goàm lôïi nhuaän cuûa caùc coâng ty con trong caû naêm,
maø khoâng quan taâm ñeán thôøi ñieåm naøo ñöôïc hôïp nhaát trong naêm.
- Hình thöùc mua (Purchase method): döïa treân nguyeân taéc cho raèng hôïp nhaát laø
moät nghieäp vuï keá toaùn, trong ñoù coù moät coâng ty mua taøi saûn thuaàn cuûa coâng ty
khaùc. Theo phöông phaùp naøy, coâng ty mua ghi nhaän taøi saûn vaø nôï phaûi traû theo
giaù trò hôïp lyù taïi thôøi ñieåm mua. Phaàn vöôït troäi giöõa giaù mua phaûi traû vaø giaù trò
hôïp lyù cuûa taøi saûn thuaàn ñöôïc ghi nhaän nhö lôïi theá thöông maïi vaø seõ ñöôïc phaân
boå daàn vaøo chi phí ôû caùc naêm sau. Lôïi nhuaän giöõ laïi trong baùo caùo hôïp nhaát bao
goàm lôïi nhuaän cuûa coâng ty meï (coâng ty mua) trong caû kyø keá toaùn vôùi phaàn lôïi
nhuaän cuûa coâng ty con (coâng ty ñöôïc mua) chæ tính töø ngaøy hôïp nhaát.
Phaùp, UÙc, Taây Ban Nha khoâng cho pheùp haïch toaùn theo hình thöùc hôïp laõi.
Nhieàu nöôùc treân theá giôùi, maø ñieån hình laø Canada, ña soá caùc tröôøng hôïp hôïp nhaát
ñöôïc haïch toaùn theo hình thöùc mua, phöông phaùp hôïp laõi chæ ñöôïc söû duïng trong
moät soá tröôøng hôïp ñaëc bieät. Niu Dilaân, Trieàu Tieân, Hoàng Koâng, Meâhicoâ, Ñöùc,
Ñan Maïnh ñaõ aùp duïng cuøng nguyeân taéc vôùi Canada. Taïi Anh, Myõ, Nhaät con soá
caùc doanh nghieäp söû duïng phöông phaùp hôïp laõi nhieàu hôn so vôùi Canada.
[ ]1 Taøi lieäu keá toaùn cao caáp cuûa Myõ.
[ ]2 Taøi lieäu keá toaùn cao caáp cuûa Myõ.
13
1.2. CHUAÅN MÖÏC KEÁ TOAÙN QUOÁC TEÁ IAS 27 “BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH
HÔÏP NHAÁT VAØ KEÁ TOAÙN KHOAÛN ÑAÀU TÖ VAØO COÂNG TY CON”:
1.2.1. Phaïm vi cuûa baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:
Coâng ty meï khi laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát phaûi hôïp nhaát caùc baùo caùo
taøi chính cuûa taát caû caùc coâng ty con ôû trong vaø ngoaøi nöôùc.
Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát bao goàm vieäc hôïp nhaát baùo caùo taøi chính cuûa
taát caû caùc coâng ty con do coâng ty meï kieåm soaùt (tröø caùc coâng ty quy ñònh döôùi
ñaây). Quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con ñöôïc xaùc ñònh khi
coâng ty meï naém giöõ treân 50% quyeàn bieåu quyeát ôû coâng ty con (coâng ty meï coù
theå sôû höõu tröïc tieáp coâng ty con hoaëc sôû höõu giaùn tieáp coâng ty con qua moät coâng
ty con khaùc) tröø tröôøng hôïp ñaëc bieät khi xaùc ñònh roõ laø quyeàn sôû höõu khoâng gaén
lieàn vôùi quyeàn kieåm soaùt. Trong caùc tröôøng hôïp sau ñaây, quyeàn kieåm soaùt coøn
ñöôïc thöïc hieän ngay caû khi coâng ty meï naém giöõ ít hôn 50% quyeàn bieåu quyeát taïi
coâng ty con:
- Caùc nhaø ñaàu tö khaùc thoaû thuaän daønh cho coâng ty meï hôn 50% quyeàn bieåu
quyeát;
- Coâng ty meï coù quyeàn chi phoái caùc chính saùch taøi chính vaø hoaït ñoäng theo quy
cheá thoaû thuaän;
- Coâng ty meï coù quyeàn boå nhieäm hoaëc baõi mieãn ña soá caùc thaønh vieân Hoäi ñoàng
quaûn trò hoaëc caáp quaûn lyù töông ñöông;
- Coâng ty meï coù quyeàn boû ña soá phieáu taïi caùc cuoäc hoïp cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò
hoaëc caáp quaûn lyù töông ñöông.
Moät coâng ty con ñöôïc loaïi tröø khoûi vieäc hôïp nhaát baùo caùo taøi chính khi:
- Quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng ty meï chæ laø taïm thôøi vì coâng ty con naøy chæđñöôïc
mua vaø naém giöõ cho muïc ñích baùn laïi trong töông lai gaàn (döôùi 12 thaùng); hoaëc
- Hoaït ñoäng cuûa coâng ty con bò haïn cheá trong thôøi gian daøi vaø ñieàu naøy aûnh
höôûng ñaùng keå tôùi khaû naêng chuyeån voán cho coâng ty meï.
Coâng ty meï keá toaùn khoaûn ñaàu tö vaøo caùc coâng ty con loaïi naøy theo quy
ñònh taïi chuaån möïc keá toaùn “Coâng cuï taøi chính”.
Coâng ty meï khoâng ñöôïc loaïi tröø ra khoûi baùo caùo taøi chính hôïp nhaát caùc
baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty con coù hoaït ñoäng kinh doanh khaùc bieät vôùi hoaït
ñoäng cuûa taát caû caùc coâng ty con khaùc trong taäp ñoaøn. Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát
seõ cung caáp caùc thoâng tin höõu ích hôn neáu hôïp nhaát ñöôïc taát caû baùo caùo taøi chính
cuûa caùc coâng ty con bôûi noù cung caáp caùc thoâng tin kinh teá, taøi chính boå sung veà
14
caùc hoaït ñoäng kinh doanh khaùc nhau cuûa caùc coâng ty con trong taäp ñoaøn. Hôïp
nhaát baùo caùo taøi chính treân cô sôû aùp duïng chuaån möïc keá toaùn “Baùo caùo taøi chính
boä phaän” seõ cung caáp caùc thoâng tin höõu ích veà caùc hoaït ñoäng kinh doanh khaùc
nhau trong phaïm vi moät taäp ñoaøn.
1.2.2.Trình baøy baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:
Khi hôïp nhaát baùo caùo taøi chính, baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty meï vaø caùc
coâng ty con seõđñöôïc hôïp nhaát theo töøng khoaûn muïc baèng caùch coäng caùc khoaûn
töông ñöông cuûa taøi saûn, nôï phaûi traû, voán chuû sôû höõu, doanh thu, thu nhaäp khaùc
vaø chi phí. Ñeå baùo caùo taøi chính hôïp nhaát cung caáp ñöôïc ñaày ñuû caùc thoâng tin taøi
chính veà toaøn boä taäp ñoaøn nhö ñoái vôùi moät doanh nghieäp ñoäc laäp, caàn tieán haønh
nhöõng böôùc sau:
- Giaù trò ghi soå khoaûn ñaàu tö cuûa coâng ty meï trong töøng coâng ty con vaø phaàn voán
cuûa coâng ty meï trong voán chuû sôû höõu cuûa coâng ty con phaûi ñöôïc loaïi tröø;
- Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá trong thu nhaäp thuaàn cuûa coâng ty con bò hôïp nhaát
trong kyø baùo caùo ñöôïc xaùc ñònh vaø loaïi tröø ra khoûi thu nhaäp cuûa taäp ñoaøn ñeå tính
laõi hoaëc loã thuaàn coù theå ñöôïc xaùc ñònh cho nhöõng ñoái töôïng sôû höõu coâng ty meï;
- Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá trong taøi saûn thuaàn cuûa coâng ty con bò hôïp nhaát
ñöôïc xaùcđñònh vaø trình baøy treân Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát thaønh moät chæ
tieâu rieâng bieät taùch khoûi phaàn nôï phaûi traû vaø phaàn voán chuû sôû höõu cuûa coå ñoâng
cuûa coâng ty meï. Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá trong taøi saûn thuaàn bao goàm giaù trò
caùc lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá taïi ngaøy hôïp nhaát kinh doanh ban ñaàu vaø keå töø
ngaøy hôïp nhaát kinh doanh.
Soá dö caùc taøi khoaûn treân Baûng caân ñoái keá toaùn giöõa caùc ñôn vò trong cuøng
taäp ñoaøn, caùc giao dòch noäi boä, caùc khoaûn laõi noäi boä chöa thöïc hieän phaùt sinh töø
caùc giao dòch naøy phaûi ñöôïc loaïi tröø hoaøn toaøn. Caùc khoaûn loã chöa thöïc hieän phaùt
sinh töø caùc giao dòch noäi boä cuõng ñöôïc loaïi boû tröø khi chi phí taïo neân khoaûn loã ñoù
khoâng theå thu hoài ñöôïc.
Soá dö caùc taøi khoaûn treân Baûng caân ñoái keá toaùn vaø caùc giao dòch giöõa caùc
ñôn vò trong cuøng taäp ñoaøn, bao goàm caùc khoaûn doanh thu, caùc khoaûn chi phí, coå
töùc phaûi ñöôïc loaïi tröø toaøn boä. Caùc khoaûn laõi chöa thöïc hieän töø caùc giao dòch noäi
boä naèm trong giaù trò coøn laïi cuûa taøi saûn, nhö haøng toàn kho vaø taøi saûn coá ñònh cuõng
ñöôïc loaïi tröø hoaøn toaøn. Caùc khoaûn loã chöa thöïc hieän phaùt sinh töø caùc giao dòch
noäi boä ñaõ ñöôïc khaáu tröø khi xaùc ñònh giaù trò ghi soå cuûa taøi saûn cuõng ñöôïc loaïi boû
tröø khi chi phí taïo neân khoaûn loã ñoù khoâng theå thu hoàiđñöôïc.
15
Baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty meï vaø caùc coâng ty con söû duïng ñeå hôïp nhaát
baùo caùo taøi chính phaûi ñöôïc laäp cho cuøng moät kyø keá toaùn. Neáu ngaøy keát thuùc kyø
keá toaùn laø khaùc nhau, coâng ty con phaûi laäp theâm moät boä baùo caùo taøi chính cho
muïc ñích hôïp nhaát coù kyø keá toaùn truøng vôùi kyø keá toaùn cuûa taäp ñoaøn. Trong
tröôøng hôïp ñieàu naøy khoâng theå thöïc hieän ñöôïc, caùc baùo caùo taøi chính coù theå ñöôïc
laäp vaøo thôøi ñieåm khaùc nhau coù theå ñöôïc söû duïng mieãn laø thôøi gian cheânh leäch
ñoù khoâng vöôït quaù 3 thaùng.
Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ñöôïc laäp phaûi aùp duïng chính saùch keá toaùn moät
caùch thoáng ._.nhaát cho caùc giao dòch vaø söï kieän cuøng loaïi trong nhöõng hoaøn caûnh
töông töï. Neáu khoâng theå söû duïng chính saùch keá toaùn moät caùch thoáng nhaát trong
khi hôïp nhaát baùo caùo taøi chính, coâng ty meï phaûi giaûi trình vaán ñeà naøy cuøng vôùi
caùc khoaûn muïc ñaõ ñöôïc haïch toaùn theo caùc chính saùch keá toaùn khaùc nhau trong
baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá phaûi ñöôïc trình baøy trong Baûng caân ñoái keá
toaùn hôïp nhaát thaønh chæ tieâu taùch bieät vôùi nôï phaûi traû vaø voán chuû sôû höõu cuûa
coâng ty meï. Phaàn sôû höõu cuûa coå ñoâng thieåu soá trong thu nhaäp cuûa taäpđñoaøn cuõng
caàn ñöôïc trình baøy thaønh chæ tieâu rieâng bieät.
1.2.3. Trình baøy khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con trong baùo caùo taøi chính rieâng
cuûa coâng ty meï:
Treân baùo caùo taøi chính rieâng cuûa coâng ty meï, caùc khoaûn ñaàu tö cuûa coâng
ty meï vaøo caùc coâng ty con ñaõ trình baøy treân baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ñöôïc
trình baøy theo 01 trong caùc phöông phaùp sau:
- Phöông phaùp giaù goác.
- Phöông phaùp voán chuû sôû höõu (theo chuaån möïc IAS 28 “Keá toaùn caùc khoaûn ñaàu
tö vaøo coâng ty lieân keát).
- Xem nhö laø moät loaïi taøi saûn taøi chính ñeå baùn (theo chuaån möïc IAS 39 “Coâng cuï
taøi chính: ghi nhaän vaø ñaùnh giaù”).
Caùc khoaûn ñaàu tö vaøo caùc coâng ty con maø bò loaïi khoûi quaù trình hôïp nhaát
phaûi trình baøy trong baùo caùo taøi chính rieâng cuûa coâng ty meï theo 01 trong caùc
phöông phaùp sau:
- Phöông phaùp giaù goác.
- Phöông phaùp voán chuû sôû höõu (theo chuaån möïc IAS 28 “Keá toaùn caùc khoaûn ñaàu
tö vaøo coâng ty lieân keát).
16
- Xem nhö laø moät loaïi taøi saûn taøi chính ñeå baùn (theo chuaån möïc IAS 39 “Coâng cuï
taøi chính: ghi nhaän vaø ñaùnh giaù”).
Vieäc laäp baùo caùo taøi chính rieâng cuûa coâng ty meï phaûi phuø hôïp vôùi phaùp
luaät vaø caùc quy ñònh khaùc cuûa töøng quoác gia.
1.3. HÔÏP NHAÁT KINH DOANH TAÏI VIEÄT NAM:
Nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu hôïp nhaát kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp Vieät
Nam, ngaøy 28 thaùng 12 naêm 2005 Boä Taøi Chính ñaõ ban haønh chuaån möïc soá 11
“Hôïp nhaát kinh doanh” ñeå höôùng daãn caùc nguyeân taéc keá toaùn vaø phöông phaùp keá
toaùn vieäc hôïp nhaát kinh doanh theo phöông phaùp mua.
“Hôïp nhaát kinh doanh laø vieäc keát hôïp caùc doanh nghieäp rieâng bieät hoaëc
caùc hoaït ñoäng kinh doanh rieâng bieät thaønh moät ñôn vò baùo caùo. Keát quaû cuûa phaàn
lôùn caùc tröôøng hôïp hôïp nhaát kinh doanh laø moät doanh nghieäp (beân mua) naém
ñöôïc quyeàn kieåm soaùt moät hoaëc nhieàu hoaït ñoäng kinh doanh khaùc (beân bò mua).
Neáu moät doanh nghieäp naém quyeàn kieåm soaùt moät hoaëc nhieàu ñôn vò khaùc khoâng
phaûi laø caùc hoaït ñoäng kinh doanh thì vieäc keát hôïp caùc ñôn vò naøy khoâng phaûi laø
hôïp nhaát kinh doanh” [ ]1
“Hôïp nhaát kinh doanh coù theå ñöôïc thöïc hieän döôùi nhieàu hình thöùc khaùc
nhau nhö: moät doanh nghieäp coù theå mua coå phaàn cuûa moät doanh nghieäp khaùc,
mua taát caû taøi saûn thuaàn cuûa moät doanh nghieäp khaùc, gaùnh chòu caùc khoaûn nôï
cuûa moät doanh nghieäp khaùc; mua moät soá taøi saûn thuaàn cuûa moät doanh nghieäp
khaùc ñeå hình thaønh neân moät hoaëc nhieàu hoaït ñoäng kinh doanh. Vieäc mua, baùn coù
theå ñöôïc thöïc hieän baèng vieäc phaùt haønh coâng cuï voán hoaëc thanh toaùn baèng tieàn,
caùc khoaûn töông ñöông tieàn hoaëc chuyeån giao taøi saûn khaùc hoaëc keát hôïp caùc hình
thöùc treân” [ ] 2
Khi coâng ty meï (beân mua) naém ñöôïc quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng ty con
(beân bò mua) thì caàn phaûi hôïp nhaát caùc baùo caùo taøi chính cuûa mình vôùi baùo caùo
taøi chính cuûa coâng ty con nhö laø baùo caùo taøi chính cuûa moät thöïc theå duy nhaát ñeå
taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho ngöôøi söû duïng baùo caùo taøi chính. Ngöôøi ta nhaän thaáy
caùc baùo caùo taøi chính hôïp nhaát höõu ích ñoái vôùi ngöôøi söû duïng nhieàu hôn so vôùi
caùc baùo caùo taøi chính rieâng bieät cuûa töøng coâng ty taïo thaønh.
1.4. BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT TAÏI VIEÄT NAM:
Ngaøy 30 thaùng 12 naêm 2003, Boä Taøi Chính ñaõ ban haønh chuaån möïc keá
toaùn VAS 25 “Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát vaø keá toaùn caùc khoaûn ñaàu tö vaøo coâng
[ ]1 Ñoaïn 4 - Chuaån möïc keá toaùn VAS 11.
[ ]2 Ñoaïn 5 - Chuaån möïc keá toaùn VAS 11.
17
ty con” ñeå höôùng daãn caùc nguyeân taéc vaø phöông phaùp laäp vaø trình baøy baùo caùo
taøi chính hôïp nhaát cuûa moät taäp ñoaøn goàm nhieàu coâng ty chòu söï kieåm soaùt cuûa
coâng ty meï.
Nhaèm taïo ñieàu kieän thuaän lôïi hôn cho caùc doanh nghieäp aùp duïng nhöõng
quy ñònh veà vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát trong thöïc teá, Boä Taøi Chính tieáp
tuïc ban haønh Thoâng tö soá 23/2005/TT-BTC ñeå höôùng daãn thöïc hieän chuaån möïc
keá toaùn VAS 25 vaøo ngaøy 30 thaùng 03 naêm 2005.
Vì vaäy, hai taøi lieäu treân laø kim chæ nam ñeå caùc doanh nghieäp tieán haønh laäp
baùo caùo taøi chính hôïp nhaát vaøo cuoái moãi nieân ñoä.
1.4.1. Khaùi nieäm baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:
Kieåm soaùt laø quyeàn chi phoái caùc chính saùch taøi chính vaø hoaït ñoäng cuûa
doanh nghieäp nhaèm thu ñöôïc lôïi ích kinh teá töø caùc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp
ñoù.
Coâng ty con laø doanh nghieäp chòu söï kieåm soaùt cuûa moät doanh nghieäp
khaùc.
Coâng ty meï laø coâng ty coù moät hoaëc nhieàu coâng ty con.
Taäp ñoaøn bao goàm coâng ty meï vaø caùc coâng ty con.
Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát laø baùo caùo taøi chính cuûa moät taäp ñoaøn ñöôïc
trình baøy nhö baùo caùo taøi chính cuûa moät doanh nghieäp. Baùo caùo naøy ñöôïc laäp
treân cô sôû hôïp nhaát baùo caùo cuûa coâng ty meï vaø caùc coâng ty con.
Lôïi ích coå ñoâng thieåu soá laø moät phaàn cuûa keát quaû hoaït ñoäng thuaàn vaø giaù
trò taøi saûn thuaàn cuûa moät coâng ty con ñöôïc xaùc ñònh töông öùng cho caùc phaàn lôïi
ích khoâng phaûi do coâng ty meï sôû höõu moät caùch tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp thoâng qua
caùc coâng ty con.
1.4.2. Phaïm vi cuûa baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:
1.4.2.1. Ñoái töôïng aùp duïng chuaån möïc keá toaùn VAS 25:
Coâng ty meï khi laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát phaûi hôïp nhaát caùc baùo caùo
taøi chính cuûa taát caû caùc coâng ty con ôû trong vaø ngoaøi nöôùc, cuï theå:
- Coâng ty meï naém giöõ treân 50% quyeàn kieåm soaùt (töông ñöông 50% quyeàn bieåu
quyeát) ôû coâng ty con (coâng ty meï coù theå sôû höõu tröïc tieáp coâng ty con hoaëc sôû höõu
giaùn tieáp coâng ty con qua moät coâng ty con khaùc).
- Maëc duø coâng ty meï naém giöõ ít hôn 50% quyeàn kieåm soaùt taïi coâng ty con nhöng
caùc nhaø ñaàu tö khaùc coù söï thoûa thuaän daønh cho coâng ty meï hôn 50% quyeàn bieåu
18
quyeát, coâng ty meï coù quyeàn chi phoái caùc chính saùch taøi chính vaø hoaït ñoâng theo
quy cheá thoûa thuaän, coâng ty meï coù quyeàn boå nhieäm hoaêc baõi mieãn ña soá caùc
thaønh vieân Hoäi ñoàng quaûn trò hoaëc caáp quaûn lyù töông ñöông, coâng ty meï coù
quyeàn boû ña soá soá phieáu taïi caùc cuoäc hoïp cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò hoaëc caáp quaûn
lyù töông ñöông.
1.4.2.2. Ñoái töôïng khoâng chòu söï chi phoái cuûa chuaån möïc VAS 25:
Moät coâng ty con ñöôïc loaïi tröø khoûi vieäc hôïp nhaát baùo caùo taøi chính khi:
- Quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng ty meï chæ laø taïm thôøi vì coâng ty con naøy chæ ñöôïc
mua vaø naém giöõ cho muïc ñích baùn laïi trong töông lai gaàn (döôùi 12 thaùng).
- Hoaït ñoäng cuûa coâng ty con bò haïn cheá trong thôøi gian daøi vaø ñieàu naøy aûnh
höôûng ñaùng keå tôùi khaû naêng chuyeån voán cho coâng ty meï.
1.4.3. Xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt vaø phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng
ty con:
1.4.3.1. Xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con:
Xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt tröïc tieáp cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con
khi coâng ty meï ñaàu tö voán tröïc tieáp vaøo coâng ty con vaø coâng ty meï naém giöõ treân
50% quyeàn bieåu quyeát ôû coâng ty con ñaàu tö tröïc tieáp: Quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng
ty meï ñöôïc xaùc ñònh töông öùng vôùi quyeàn bieåu quyeát cuûa coâng ty meï ôû coâng ty
con.
Xaùc ñònh quyeàn kieåm soaùt giaùn tieáp cuûa coâng ty meï thoâng qua quyeàn sôû
höõu giaùn tieáp coâng ty con qua moät coâng ty con khaùc. Coâng ty meï sôû höõu giaùn
tieáp coâng ty con khi coâng ty meï ñaàu tö voán giaùn tieáp (keå caû tröïc tieáp) vaøo coâng ty
con qua moät coâng ty con khaùc vaø coâng ty meï naém giöõ treân 50% quyeàn bieåu
quyeát ôû coâng ty con ñaàu tö giaùn tieáp: Quyeàn kieåm soaùt cuûa coâng ty meï ñöôïc xaùc
ñònh baèng toång coäng quyeàn bieåu quyeát cuûa coâng ty meï ôû coâng ty con ñaàu tö tröïc
tieáp vaø ôû coâng ty con ñaàu tö giaùn tieáp qua coâng ty con khaùc.
1.4.3.2. Xaùc ñònh phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con:
Xaùc ñònh phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï thoâng qua quyeàn sôû höõu tröïc tieáp
ñoái vôùi coâng ty con:
Tyû leä lôïi ích cuûa
coâng ty meï ôû coâng ty con
ñaàu tö tröïc tieáp
=
Tyû leä quyeàn kieåm
soaùt taïi coâng ty con
ñaàu tö tröïc tieáp
19
Xaùc ñònh phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï thoâng qua quyeàn sôû höõu giaùn tieáp
ñoái vôùi coâng ty con qua moät coâng ty con khaùc:
1.4.4.Trình baøy baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:
Tyû leä lôïi ích cuûa
coâng ty meï ôû coâng ty con
ñaàu tö giaùn tieáp
Tyû leä lôïi ích taïi
coâng ty con
ñaàu tö tröïc tieáp
Tyû leä lôïi ích taïi
coâng ty con
ñaàu tö giaùn
á
= x
1.4.4.1. Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát:
Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát ñöôïc laäp treân cô sôû hôïp nhaát caùc Baûng caân
ñoái keá toaùn cuûa coâng ty meï vaø caùc coâng ty con trong taäp ñoaøn theo töøng khoaûn
muïc baèng caùch coäng caùc khoaûn muïc töông ñöông cuûa taøi saûn, nôï phaûi traû, voán
chuû sôû höõu theo nguyeân taéc:
- Ñoái vôùi caùc khoaûn muïc cuûa Baûng caân ñoái keá toaùn khoâng phaûi ñieàu chænh thì
ñöôïc coäng tröïc tieáp ñeå xaùc ñònh khoaûn muïc töông ñöông cuûa Baûng caân ñoái keá
toaùn hôïp nhaát;
- Ñoái vôùi nhöõng khoaûn muïc phaûi ñieàu chænh theo nguyeân taéc vaø phöông phaùp
ñieàu chænh thích hôïp sau ñoù môùi coäng ñeå hôïp nhaát khoaûn muïc naøy vaø trình baøy
treân Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát.
Nguyeân taéc vaø phöông phaùp ñieàu chænh caùc chæ tieâu khi laäp Baûng caân ñoái
keá toaùn hôïp nhaát.
- Ñieàu chænh khoaûn ñaàu tö cuûa coâng ty meï vaøo caùc coâng ty con:
+ Ñieàu chænh giaûm toaøn boä giaù trò khoaûn muïc “Ñaàu tö vaøo coâng ty con” cuûa
coâng ty meï vaø ñieàu chænh giaûm phaàn Voán ñaàu tö cuûa chuû sôû höõu maø töøng
coâng ty con nhaän cuûa coâng ty meï trong khoaûn muïc “Voán ñaàu tö cuûa chuû sôû
höõu” cuûa coâng ty con.
- Ñieàu chænh ñeå xaùc ñònh lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá:
+ Phaûi xaùc ñònh lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá trong taøi saûn thuaàn cuûa coâng ty
con hôïp nhaát goàm:
• Giaù trò caùc lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá taïi ngaøy hôïp nhaát kinh doanh
ban ñaàu xaùc ñònh treân cô sôû tyû leä goùp voán kinh doanh cuûa coå ñoâng
thieåu soá vôùi voán chuû sôû höõu cuûa coâng ty con.
• Phaàn lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá trong söï bieán ñoäng cuûa toång voán chuû
sôû höõu keå töø ngaøy hôïp nhaát kinh doanh, goàm phaàn lôïi ích cuûa coå ñoâng
thieåu soá trong thu nhaäp thuaàn (lôïi nhuaän) sau thueá thu nhaäp doanh
20
nghieäp cuûa taäp ñoaøn trong kyø baùo caùo ñöôïc xaùc ñònh vaø loaïi tröø ra khoûi
thu nhaäp cuûa taäp ñoaøn vaø phaàn lôïi ích trong bieán ñoäng cuûa voán chuû sôû
höõu cuûa taäp ñoaøn sau ngaøy hôïp nhaát kinh doanh.
+ Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá trong taøi saûn thuaàn cuûa coâng ty con hôïp nhaát
treân Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát phaûi ñöôïc trình baøy thaønh moät chæ tieâu
rieâng bieät taùch khoûi phaàn nôï phaûi traû vaø phaàn voán chuû sôû höõu cuûa coå ñoâng
cuûa coâng ty meï.
+ Ñeå phaûn aûnh khoaûn muïc “Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá” phaûi thöïc hieän
caùc buùt toaùn ñieàu chænh giaûm voán chuû sôû höõu cuûa coâng ty con coù phaàn voán
cuûa coå ñoâng thieåu soá (ñieàu chænh giaûm caùc khoaûn muïc “Voán ñaàu tö cuûa chuû
sôû höõu”, “Quyõ döï phoøng taøi chính”, “Quyõ ñaàu tö phaùt trieån”, “Lôïi nhuaän
chöa phaân phoái”,... cuûa caùc coâng ty con coù lieân quan) vaø ghi taêng khoaûn muïc
“Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá”.
+ Tröôøng hôïp ôû coâng ty con coù khoaûn loã tích luyõ phaûi xaùc ñònh rieâng bieät
khoaûn loã tích luyõ cuûa coå ñoâng thieåu soá trong loã tích luyõ cuûa coâng ty con vaø
phaûi ghi giaûm khoaûn muïc “Lôïi nhuaän chöa phaân phoái” cuûa coâng ty con vaø
ghi giaûm khoaûn muïc “Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá” treân Baûng caân ñoái keá
toaùn hôïp nhaát (chæ ñöôïc ghi giaûm ñeán giaù trò baèng 0 phaàn lôïi ích cuûa coå ñoâng
thieåu soá taïi coâng ty con, khoâng ñöôïc taïo ra giaù trò aâm cuûa khoaûn muïc “Lôïi
ích cuûa coå ñoâng thieåu soá” treân Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát).
- Ñieàu chænh soá dö caùc khoaûn phaûi thu, phaûi traû giöõa caùc ñôn vò noäi boä trong cuøng
taäp ñoaøn:
+ Soá dö caùc khoaûn phaûi thu, phaûi traû giöõa caùc ñôn vò noäi boä trong cuøng taäp
ñoaøn phaûi ñöôïc loaïi tröø hoaøn toaøn.
+ Ñieàu chænh giaûm khoaûn muïc “Phaûi thu noäi boä” vaø ñieàu chænh giaûm khoaûn
muïc “Phaûi traû noäi boä” ñoái vôùi caùc ñôn vò coù lieân quan.
- Ñieàu chænh caùc khoaûn laõi chöa thöïc söï phaùt sinh töø caùc giao dòch noäi boä:
+ Caùc khoaûn laõi chöa thöïc hieän töø caùc giao dòch noäi boä naèm trong giaù trò coøn
laïi cuûa taøi saûn nhö haøng toàn kho, taøi saûn coá ñònh, lôïi nhuaän tröôùc thueá thu
nhaäp doanh nghieäp phaûi ñöôïc loaïi tröø hoaøn toaøn.
+ Ñieàu chænh giaûm khoaûn laõi noäi boä naèm trong khoaûn muïc: “Haøng toàn kho”,
hoaëc “Taøi saûn coá ñònh höõu hình”, “Taøi saûn coá ñònh voâ hình”,... vaø ñieàu chænh
giaûm khoaûn laõi noäi boä naèm trong khoaûn muïc “Lôïi nhuaän chöa phaân phoái” ôû
ñôn vò coù lieân quan ñeán giao dòch noäi boä chöa thöïc hieän ôû coâng ty meï, coâng
ty con trong taäp ñoaøn vaø ñaõ taïo ra caùc khoaûn laõi noäi boä chöa thöïc hieän naøy.
21
- Ñieàu chænh caùc khoaûn loã chöa thöïc söï phaùt sinh töø caùc giao dòch noäi boä:
+ Caùc khoaûn loã chöa thöïc hieän phaùt sinh töø caùc giao dòch noäi boä cuõng ñöôïc
loaïi boû tröø khi chi phí taïo neân khoaûn loã ñoù khoâng theå thu hoài ñöôïc.
+ Ñieàu chænh taêng khoaûn muïc: “Haøng toàn kho”, hoaëc “Taøi saûn coá ñònh höõu
hình”, “Taøi saûn coá ñònh voâ hình”,... vaø ñieàu chænh taêng khoaûn loã noäi boä naèm
trong khoaûn muïc “Lôïi nhuaän chöa phaân phoái” ôû ñôn vò coù lieân quan ñeán
giao dòch noäi boä chöa thöïc hieän (coâng ty meï, coâng ty con) trong taäp ñoaøn vaø
ñaõ taïo ra caùc khoaûn loã noäi boä chöa thöïc hieän naøy.
+ Khi laäp Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát phaûi ñieàu chænh voán goùp lieân keát,
lieân doanh theo giaù goác ñöôïc trình baøy treân caùc Baûng caân ñoái keá toaùn rieâng
cuûa coâng ty meï, coâng ty con söû duïng ñeå laäp Baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát
cuûa taäp ñoaøn theo phöông phaùp voán chuû sôû höõu.
1.4.4.2. Baùo caùo keát quaû kinh doanh hôïp nhaát:
Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát ñöôïc laäp baèng caùch coäng
caùc khoaûn muïc töông ñöông theo nguyeân taéc:
- Ñoái vôùi caùc khoaûn muïc khoâng phaûi ñieàu chænh ñöôïc coäng tröïc tieáp ñeå xaùc ñònh
khoaûn muïc töông ñöông cuûa Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát;
- Ñoái vôùi nhöõng khoaûn muïc phaûi ñieàu chænh thì thöïc hieän caùc ñieàu chænh thích
hôïp sau ñoù môùi coäng ñeå hôïp nhaát khoaûn muïc vaø trình baøy treân Baùo caùo keát quaû
hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát.
Phöông phaùp ñieàu chænh caùc chæ tieâu khi laäp Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng
kinh doanh hôïp nhaát:
- Caùc khoaûn doanh thu, giaù voán haøng baùn, laõi/loã noäi boä taäp ñoaøn phaûi ñöôïc loaïi
tröø toaøn boä.
+ Ñieàu chænh giaûm toaøn boä doanh thu noäi boä ñaõ ghi nhaän trong khoaûn muïc
“Doanh thu baùn haøng vaø cung caáp dòch vuï” taäp ñoaøn vaø giaù voán haøng baùn
noäi boä taäp ñoaøn ghi nhaän trong khoaûn muïc “Giaù voán haøng baùn” ôû coâng ty
meï, hoaëc ôû coâng ty con coù phaùt sinh doanh thu noäi boä.
- Caùc khoaûn laõi, loã noäi boä chöa thöïc söï phaùt sinh töø caùc giao dòch noäi boä phaûi
ñöôïc loaïi tröø hoaøn toaøn (tröø khi chi phí taïo neân khoaûn loã ñoù khoâng theå thu hoài
ñöôïc).
+ Ñieàu chænh taêng, giaûm khoaûn muïc “Toång lôïi nhuaän keá toaùn” vaø “Lôïi
nhuaän sau thueá thu nhaäp doanh nghieäp” veà laõi/loã noäi boä taäp ñoaøn cuûa coâng
ty meï vaø caùc coâng ty con coù lieân quan ñeán caùc khoaûn laõi/loã noäi boä chöa thöïc
22
hieän phaùt sinh töø caùc giao dòch noäi boä treân Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh
doanh hôïp nhaát cuûa taäp ñoaøn.
- Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá trong lôïi nhuaän sau thueá thu nhaäp doanh nghieäp
cuûa caùc coâng ty con.
+ Phaûi loaïi tröø khoaûn muïc naøy tröôùc khi hôïp nhaát baùo caùo taøi chính cuûa
coâng ty meï vaø caùc coâng ty con ñeå xaùc ñònh lôïi nhuaän (laõi hoaëc loã thuaàn) treân
Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát cuûa nhöõng ñoái töôïng sôû höõu
coâng ty meï.
+ Ñieàu chænh giaûm khoaûn muïc "Lôïi nhuaän sau thueá thu nhaäp doanh nghieäp”
cuûa caùc coâng ty con, taêng khoaûn muïc "Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá” vaø ñöôïc
trình baøy thaønh moät chæ tieâu rieâng bieät treân Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh
doanh hôïp nhaát cuûa coâng ty con.
- Tröôøng hôïp soá loã kinh doanh thuoäc veà coå ñoâng thieåu lôùn hôn phaàn voán goùp cuûa
caùc coå ñoâng thieåu soá taïi thôøi ñieåm laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát thì treân Baùo
caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát chæ tính, phaân boå vaø trình baøy theo soá
loã phaân boå toái ña baèng soá voán goùp cuûa coå ñoâng thieåu soá.
- Neáu sau ñoù coâng ty con coù laõi, khoaûn laõi ñoù seõ ñöôïc phaân boå vaøo phaàn lôïi ích
cuûa coå ñoâng ña soá cho tôùi khi phaàn loã tröôùc ñaây thuoäc veà lôïi ích cuûa coå ñoâng
thieåu soá do caùc coå ñoâng ña soá gaùnh chòu ñöôïc boài hoaøn ñaày ñuû.
- Neáu coâng ty con coù coå phieáu öu ñaõi (loaïi ñöôïc öu ñaõi veà coå töùc) vaø coù coå töùc
luyõ keá chöa thanh toaùn bò naém giöõ bôûi caùc ñoái töôïng beân ngoaøi taäp ñoaøn, coâng ty
meï chæ ñöôïc xaùc ñònh phaàn keát quaû laõi, loã cuûa mình sau khi ñaõ ñieàu chænh cho soá
coå töùc öu ñaõi luyõ keá chöa thanh toaùn cuûa coâng ty con phaûi traû cho duø coå töùc ñoù ñaõ
ñöôïc coâng boá hay chöa.
- Caùc khoaûn thueá thu nhaäp doanh nghieäp do coâng ty meï hoaëc coâng ty con phaûi
noäp khi phaân phoái lôïi nhuaän cuûa coâng ty con cho coâng ty meï ñöôïc keá toaùn theo
Chuaån möïc keá toaùn Vieät Nam VAS 17 “Thueá thu nhaäp doanh nghieäp”.
1.4.4.3. Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát:
Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát ñöôïc laäp treân cô sôû hôïp nhaát Baùo caùo
löu chuyeån tieàn teä cuûa coâng ty meï vaø cuûa caùc coâng ty con theo töøng khoaûn muïc
baèng caùch coäng caùc khoaûn muïc töông ñöông treân caùc baùo caùo naøy.
Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát ñöôïc laäp treân cô sôû hôïp nhaát baùo caùo
löu chuyeån tieàn teä cuûa coâng ty meï vaø cuûa caùc coâng ty con phaûi treân cô sôû thoáng
nhaát toaøn boä veà phöông phaùp laäp (phöông phaùp tröïc tieáp hoaëc phöông phaùp giaùn
tieáp).
23
1.4.4.4. Baûn thuyeát minh baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:
Baûn thuyeát minh baùo caùo taøi chính hôïp nhaát cuõng bao goàm caùc chæ tieâu cô
baûn nhö baûn thuyeát minh baùo caùo taøi chính. Tuy nhieân, ñeå cung caáp theâm thoâng
tin chung veà taäp ñoaøn thì caàn boå sung theâm moät soá thoâng tin sau:
- Toång soá caùc coâng ty con:
+ Soá löôïng caùc coâng ty con ñöôïc hôïp nhaát,
+ Soá löôïng caùc coâng ty con khoâng ñöôïc hôïp nhaát. Giaûi thích roõ lyù do vaø teân,
ñòa chæ truï sôû chính cuûa coâng ty meï cuûa noù ñaõ laäp vaø phaùt haønh baùo caùo taøi
chính hôïp nhaát.
- Danh saùch caùc coâng ty con quan troïng ñöôïc hôïp nhaát: teân coâng ty, ñòa chæ, tyû leä
lôïi ích cuûa coâng ty meï, quyeàn bieåu quyeát cuûa coâng ty. Caùc coâng ty con bò loaïi
khoûi quaù trình hôïp nhaát. Giaûi thích roõ lyù do.
- Danh saùch caùc coâng ty lieân keát quan troïng ñöôïc phaûn aùnh trong Baùo caùo taøi
chính hôïp nhaát theo phöông phaùp voán chuû sôû höõu: teân coâng ty, ñòa chæ, tyû leä phaàn
sôû höõu, tyû leä quyeàn bieåu quyeát. Danh saùch caùc coâng ty lieân keát ngöøng aùp duïng
hoaëc khoâng aùp duïng phöông phaùp voán chuû sôû höõu khi laäp Baùo caùo taøi chính hôïp
nhaát.
- Danh saùch caùc cô sôû kinh doanh ñoàng kieåm soaùt quan troïng ñöôïc phaûn aùnh
trong baùo caùo taøi chính hôïp nhaát theo phöông phaùp voán chuû sôû höõu: teân cô sôû
kinh doanh ñoàng kieåm soaùt, ñòa chæ, tyû leä phaàn sôû höõu, tyû leä quyeàn bieåu quyeát.
Danh saùch caùc cô sôû kinh doanh ñoàng kieåm soaùt ngöøng aùp duïng hoaëc khoâng aùp
duïng phöông phaùp voán chuû sôû höõu khi laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
1.4.5. Trình baøy khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con trong baùo caùo taøi chính rieâng
cuûa coâng ty meï:
Treân baùo caùo taøi chính rieâng cuûa coâng ty meï, caùc khoaûn ñaàu tö cuûa coâng
ty meï vaøo caùc coâng ty con ñaõ trình baøy treân baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ñöôïc
trình baøy theo phöông phaùp giaù goác.
Caùc khoaûn ñaàu tö vaøo caùc coâng ty con maø bò loaïi khoûi quaù trình hôïp nhaát
phaûi trình baøy trong baùo caùo taøi chính rieâng cuûa coâng ty meï theo phöông phaùp
giaù goác.
24
1.5. NHÖÕNG ÑIEÅM HOAØ HÔÏP VAØ KHAÙC BIEÄT GIÖÕA CHUAÅN MÖÏC
VAS 25 VAØ IAS 27 “BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT VAØ KEÁ TOAÙN
ÑAÀU TÖ VAØO COÂNG TY CON”
1.5.1. Ñieåm hoaø hôïp:
Gaàn nhö toaøn boä noäi dung cuûa chuaån möïc VAS 25 ñeàu phuø hôïp vôùi IAS
27 trong caùc khía caïnh:
- Quy ñònh chung: bao goàm muïc ñích cuûa chuaån möïc vaø caùc thuaät ngöõ ñöôïc söû
duïng trong chuaån möïc.
- Phaïm vi cuûa baùo caùo taøi chính hôïp nhaát: phaân loaïi coâng ty phaûi laäp baùo caùo taøi
chính hôïp nhaát vaø coâng ty khoâng baét buoäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
- Caùc vaán ñeà veà trình töï hôïp nhaát bao goàm:
+ Phöông phaùp hôïp nhaát baùo caùo taøi chính.
+ Caùc buùt toaùn ñieàu chænh cho quaù trình hôïp nhaát baùo caùo taøi chính giöõa
coâng ty meï vaø coâng ty con.
+ Caùch xöû lyù caùc baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty meï vaø coâng ty con khi baùo
caùo taøi chính ñöôïc laäp cho caùc kyø keát thuùc taïi caùc ngaøy khaùc nhau, khi aùp
duïng chính saùch keá toaùn khaùc nhau.
+ Trình baøy khoaûn muïc lôïi ích coå ñoâng thieåu soá thaønh khoaûn muïc rieâng bieät
treân baùo caùo taøi chính.
- Trình baøy baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
1.5.2 Ñieåm khaùc bieät:
Tuy nhieân, giöõa VAS25 vaø IAS 27 vaãn coù moät ñieåm khaùc bieät, ñoù laø quy
ñònh veà vieäc trình baøy khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con trong baùo caùo taøi chính
rieâng cuûa coâng ty meï.
25
Khoaûn muïc VAS 25 IAS 27
Treân baùo caùo taøi
chính rieâng cuûa coâng
ty meï, caùc khoaûn
ñaàu tö cuûa coâng ty
meï vaøo caùc coâng ty
con ñaõ trình baøy treân
baùo caùo taøi chính
hôïp nhaát ñöôïc trình
baøy.
- Phöông phaùp giaù goác. - Phöông phaùp giaù goác.
- Phöông phaùp voán chuû sôû höõu
(theo chuaån möïc IAS 28 “Keá
toaùn caùc khoaûn ñaàu tö vaøo
coâng ty lieân keát).
- Xem nhö laø moät loaïi taøi saûn
taøi chính ñeå baùn (theo chuaån
möïc IAS 39 “Coâng cuï taøi
chính: ghi nhaän vaø ñaùnh giaù”).
Caùc khoaûn ñaàu tö
vaøo caùc coâng ty con
maø bò loaïi khoûi quaù
trình hôïp nhaát phaûi
trình baøy trong baùo
caùo taøi chính rieâng
cuûa coâng ty meï.
- Phöông phaùp giaù goác. - Phöông phaùp giaù goác.
- Phöông phaùp voán chuû sôû höõu
(theo chuaån möïc IAS 28 “Keá
toaùn caùc khoaûn ñaàu tö vaøo
coâng ty lieân keát).
- Xem nhö laø moät loaïi taøi saûn
taøi chính ñeå baùn (theo chuaån
möïc IAS 39 “Coâng cuï taøi
chính: ghi nhaän vaø ñaùnh giaù”).
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 1
Toùm laïi, hôïp nhaát kinh doanh laø moät trong nhöõng hoaït ñoäng dieãn ra
thöôøng xuyeân giöõa caùc doanh nghieäp treân theá giôùi ñeå hình thaønh neân söùc maïnh
taäp theå cho moâ hình coâng ty meï – coâng ty con. Ñeå ñaùnh giaù tình hình taøi chính
cuûa taäp ñoaøn, nhaø ñaàu tö khoâng chæ söû duïng baùo caùo taøi chính rieâng cuûa töøng ñôn
vò maø coøn quan taâm ñeán baùo caùo taøi chính hôïp nhaát. Nhaèm ñaùp öùng nhu caàu cuûa
xaõ hoäi, Boä Taøi Chính ñaõ ban haønh chuaån möïc keá toaùn VAS 25 vaø Thoâng tö 23 ñeå
höôùng daãn keá toaùn laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát. Boä baùo baùo taøi chính hôïp nhaát
bao goàm: baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát, baùo caùo keát quaû kinh doanh hôïp nhaát,
baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát vaø baûn thuyeát minh baùo caùo taøi chính hôïp
nhaát.
Döïa treân nhöõng nghieân cöùu ôû chöông 1, chuùng toâi seõ phaân tích, ñaùnh giaù
thöïc traïng baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ôû caùc doanh nghieäp taïi Vieät Nam hieän nay
trong chöông 2.
26
CHÖÔNG 2
THÖÏC TRAÏNG LAÄP BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT
ÔÛ CAÙC DOANH NGHIEÄP TAÏI VIEÄT NAM
2.1. ÑOÁI TÖÔÏNG PHAÛI LAÄP BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP NHAÁT:
Trong nhöõng naêm cuûa thaäp nieân 90, theo quyeát ñònh soá 90/TTg vaø soá
91/TTg ngaøy 07 thaùng 03 naêm 1994 cuûa Thuû töôùng chính phuû, caû nöôùc thöïc hieän
vieäc saép xeáp laïi caùc toång coâng ty ñeå thuùc ñaåy vieäc tích tuï vaø taäp trung voán, ñoåi
môùi coâng ngheä, môû roäng saûn xuaát, taêng khaû naêng caïnh tranh. Ñeán nay ñaõ coù 96
toång coâng ty ñöôïc thaønh laäp, trong ñoù coù 78 toång coâng ty ñöôïc thaønh laäp theo
quyeát ñònh soá 90/TTg vaø 18 toång coâng ty ñöôïc thaønh laäp theo quyeát ñònh soá
91/TTg.
Sau hoäi nghò laàn thöù 3 cuûa ban chaáp haønh trung öông Ñaûng khoaù IX, Thuû
töôùng Chính phuû ñaõ ban haønh Nghò ñònh 153/2004/NÑ-CP ngaøy 09 thaùng 08 naêm
2004 veà vieäc chuyeån ñoåi toång coâng ty Nhaø nöôùc theo moâ hình coâng ty meï –
coâng ty con. Toång coâng ty theo moâ hình coâng ty meï – coâng ty con laø hình thöùc
lieân keát vaø chi phoái laãn nhau baèng ñaàu tö, goùp voán, bí quyeát coâng ngheä, thöông
hieäu hoaëc thò tröôøng giöõa caùc doanh nghieäp coù tö caùch phaùp nhaân, trong ñoù coù
moät coâng ty Nhaø nöôùc giöõ quyeàn chi phoái caùc doanh nghieäp thaønh vieân khaùc
(goïi taét laø coâng ty meï) vaø caùc doanh nghieäp thanh vieân khaùc bò coâng ty meï chi
phoái (goïi taét laø coâng ty con) hoaëc coù moät phaàn voán khoâng chi phoái cuûa coâng ty
meï (goïi taét laø coâng ty lieân keát)[ ]1 . Vieäc chuyeån ñoåi toå chöùc laïi Toång coâng ty do
Nhaø nöôùc quyeát ñònh ñaàu tö vaø thaønh laäp sang Toång coâng ty theo moâ hình coâng
ty meï – coâng ty con nhaèm chuyeån töø lieân keát theo kieåu haønh chính vôùi cô cheá
giao voán sang lieân keát beàn chaët baèng cô cheá ñaàu tö taøi chính laø chuû yeáu; xaùc ñònh
roõ quyeàn lôïi, traùch nhieäm veà voán vaø lôïi ích kinh teá giöõa coâng ty meï vôùi coâng ty
con vaø coâng ty lieân keát; taêng cöôøng naêng löïc kinh doanh cho caùc ñôn vò tham gia
lieân keát; taïo ñieàu kieän ñeå phaùt trieån thaønh taäp ñoaøn kinh teá[ ]2 .
Tuy nhieân, vieäc saép xeáp caùc toång coâng ty vaø chuyeån caùc toång coâng ty theo
moâ hình coâng ty meï – coâng ty con trong thôøi gian qua coøn quaù chaäm, nguyeân
[ ]1 Ñieàu 18 – Nghò ñònh 153/2004/NÑ-CP ngaøy 09/08/2004.
[ ]2 Ñieàu 28 – Nghò ñònh 153/2004/NÑ-CP ngaøy 09/08/2004.
27
nhaân chuû yeáu laø cô sôû phaùp lyù chöa ñöôïc hình thaønh, caùc toång coâng ty coøn coù tö
töôûng chôø ñôïi. Theo moät soá chuyeân gia thì trong khi caùc toång coâng ty coøn ñang lo
vieäc saép xeáp chöa coù ñieàu kieän trieån khai chuyeån sang moâ hình coâng ty meï –
coâng ty con thì haøng loaït doanh nghieäp Nhaø nöôùc laïi raát say söa vôùi moâ hình
naøy. Bôûi leõ, neáu doanh nghieäp Nhaø nöôùc ñöôïc chuyeån theo moâ hình coâng ty meï
– coâng ty con thì doanh nghieäp Nhaø nöôùc ñoù seõ trôû thaønh coâng ty meï coù quyeàn
kieåm soaùt coâng ty con, do coâng ty meï naém phaàn voán chi phoái ñoái vôùi coâng ty
con. Trong naêm 2006 vaø ñaàu naêm 2007, moät vaøi taäp ñoaøn kinh teá Nhaø nöôùc ñaõ
ñöôïc hình thaønh ôû caùc lónh vöïc quan troïng nhö Taäp ñoaøn Daàu Khí, Taäp ñoaøn
Ñieän Löïc, Taäp ñoaøn Coâng Nghieäp Than – Khoaùng Saûn, Taäp ñoaøn Böu chính –
Vieãn Thoâng, Taäp ñoaøn Deät May, Taäp ñoaøn Coâng Nghieäp Taøu Thuyû Vinashin...
Song song vôùi xu höôùng chuyeån ñoåi toång coâng ty thaønh caùc taäp ñoaøn kinh
teá Nhaø nöôùc, caùc taäp ñoaøn kinh teá tö nhaân cuõng baét ñaàu hình thaønh vaø coù nhöõng
böôùc phaùt trieån maïnh meõ. Ñaõ coù moät soá taäp ñoaøn kinh teá tö nhaân hình thaønh theo
moâ hình naøy, tieâu bieåu nhö: Ñoàng Taâm, Kinh Ñoâ, Hoaø Phaùt, Hoaøng Anh Gia Lai,
Goã Tröôøng Thaønh,... Caùc taäp ñoaøn naøy ñeàu coù voán, coå phieáu chi phoái laãn nhau ôû
caùc coâng ty con, coâng ty lieân keát, ngaân haøng, ñoái taùc chieán löôïc trong vaø ngoaøi
nöôùc vôùi haøng ngaøn coå ñoâng.
Nhö vaäy, theo chuaån möïc keá toaùn 25 “Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát vaø keá
toaùn caùc khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con” vaø Thoâng tö 23 höôùng daãn thöïc hieän
chuaån möïc naøy thì caùc ñoái töôïng phaûi laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát bao goàm
caùc taäp ñoaøn (keå caû taäp ñoaøn kinh teá Nhaø nöôùc vaø taäp ñoaøn kinh teá tö nhaân) vaø
caùc toång coâng ty Nhaø nöôùc trong ñoù coâng ty meï naém quyeàn chi phoái doanh
nghieäp khaùc.
Trong phaïm vi luaän vaên naøy, caùc taäp ñoaøn vaø toång coâng ty Nhaø nöôùc
ñöôïc goïi chung laø taäp ñoaøn.
2.2. TÌNH HÌNH CHUNG VEÀ VIEÄC LAÄP BAÙO CAÙO TAØI CHÍNH HÔÏP
NHAÁT TAÏI VIEÄT NAM:
Laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát laø nhieäm vuï cuûa caùc taäp ñoaøn nhaèm cung
caáp thoâng tin moät caùc._.1/02/20x5, coâng
ty con baùn cho coâng ty meï soá löôïng haøng hoùa vôùi giaù baùn laø 5.000 trieäu ñoàng, giaù
voán cuûa loâ haøng naøy laø 3.000 trieäu ñoàng. Tuy nhieân, trong naêm 20x5 coâng ty meï
chæ môùi baùn ñöôïc phaân nöûa loâ haøng ra beân ngoaøi. Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh
nghieäp laø 28%. Laäp baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát naêm 20x5
vôùi thueá suaát thueá TNDN laø 28%.
90
(ÑVT: trieäu ñoàng)
Chæ tieâu Cty Meï Cty Con Hôïp nhaát
1.DT baùn haøng vaø cung caáp
dòch vuï 75,000 38,000 (5,000) [1] 108,000
2.Giaù voán haøng baùn 30,000 20,000 46,000
3.Lôïi nhuaän goäp veà baùn
haøng vaø cung caáp dòch vuï 45,000 18,000 (1,000) [2] 62,000
4.Chi phí baùn haøng vaø quaûn
lyù doanh nghieäp 14,000 8,000 22,000
5. Toång lôïi nhuaän keá toaùn
tröôùc thueá 31,000 10,000 40,000
6.Chi phí thueá thu nhaäp hieän
haønh 8,680 2,800 11,480
7.Chi phí thueá thu nhaäp
hoaõn laïi (280) [3] (280)
8.Lôïi nhuaän sau thueá thu
nhaäp doanh nghieäp 22,320 7,200 28,800
Ñieàu chænh
Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát (naêm 20x5)
[1] Loaïi tröø toaøn boä doanh thu noäi boä.
[2] Loaïi tröø lôïi nhuaän chöa thöïc hieän:
= (5.000 – 3.000) x 50% = 1.000
Doanh thu
noäi boä
Giaù voán
noäi boä
Tæ leä haøng hoùa chöa baùn
ra beân ngoaøi – x
[3] Loaïi tröø aûnh höôûng cuûa thueá thu nhaäp doanh nghieäp ñeán laõi/loã chöa thöïc
hieän:
Laõi/Loã chöa thöïc hieän x Tæ suaát thueá TNDN
= 1.000 x 28% = 280
3.2.3.3.4.2. Tröôøng hôïp baùn TSCÑ:
Buùt toaùn ñieàu chænh:
- Tröôøng hôïp phaùt sinh laõi caàn ñieàu chænh:
Giaûm KM “Chi phí thueá TNDN hoaõn laïi”
- Tröôøng hôïp phaùt sinh loã caàn ñieàu chænh:
91
Taêng KM “Chi phí thueá TNDN hoaõn laïi”
Ví duï: Coâng ty meï sôû höõu 100% coâng ty con vôùi giaù mua baèng giaù trò hôïp
lyù cuûa taøi saûn thuaàn. Ngaøy 01/01/20x5, coâng ty con baùn moät TSCÑ cho coâng ty
meï vôùi giaù baùn laø 2.000 trieäu ñoàng. TSCÑ naøy coù nguyeân giaù ban ñaàu laø 5.000
trieäu ñoàng, hao moøn luõy keá laø 2.800 trieäu ñoàng, taøi saûn ñöôïc khaáu hao theo
ñöôøng thaúng trong thôøi gian 10 naêm. Sau khi coâng ty meï mua TSCÑ cuûa coâng ty
con, coâng ty con söû duïng taøi saûn naøy cho muïc ñích quaûn lyù doanh nghieäp vaø khaáu
hao taøi saûn naøy theo phöông phaùp ñöôøng thaúng nhöng trong thôøi gian 5 naêm.
Thueá suaát thueá thu nhaäp doanh nghieäp phaûi noäp laø 28%. Laäp baùo caùo keát quaû
hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát naêm 20x5 vôùi thueá suaát thueá TNDN laø 28%.
(ÑVT: trieäu ñoàng)
Chæ tieâu Cty Meï Cty Con Hôïp nhaát
1.DT baùn haøng vaø cung caáp
dòch vuï 70,000 38,000 108,000
2.Giaù voán haøng baùn 36,000 20,000 56,000
3.Lôïi nhuaän goäp veà baùn
haøng vaø cung caáp dòch vuï 34,000 18,000 52,000
4.Chi phí baùn haøng vaø quaûn
lyù doanh nghieäp 14,000 8,000 100 [3] 22,100
5.Thu nhaäp khaùc 50,000 9,000 (2,000) [1] 57,000
6.Chi phí khaùc 21,000 6,400 (2,200) [2] 25,200
7. Toång lôïi nhuaän keá toaùn
tröôùc thueá 49,000 12,600 61,700
8.Chi phí thueá TNDN hieän
haønh 13,720 3,528 17,248
9.Chi phí thueá TNDN hoaõn
laïi 28 [3] 28
10.Lôïi nhuaän sau thueá thu
nhaäp doanh nghieäp 35,280 9,072 44,424
Ñieàu chænh
Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát (naêm 20x5)
[1] Loaïi tröø toaøn boä thu nhaäp noäi boä baùn TSCÑ.
[2] Loaïi tröø chi phí baùn TSCÑ: 5.000 – 2.800 = 2.200
[3] Ñieàu chænh chi phí khaáu hao: 5.000/10 – 2.000/5 = 100
[4] Loaïi tröø aûnh höôûng cuûa thueá TNDN ñeán laõi/loã caàn ñieàu chænh:
Laõi/loã caàn ñieàu chænh x Tæ suaát thueá TNDN
92
= (2.000 - 2.200 + 100) x 28% = - 28
3.2.3.3.5. Ñoái vôùi vieäc ñieàu chænh caùc khoaûn goùp voán vaøo coâng ty lieân keát, coâng ty
lieân doanh theo phöông phaùp voán chuû sôû höõu:
Ñeå ñieàu chænh caùc khoaûn ñaàu tö trong coâng ty lieân keát, coâng ty lieân doanh
theo phöông phaùp voán chuû sôû höõu, keá toaùn caàn thöïc hieän caùc böôùc sau:
- Phaân boå lôïi theá thöông maïi, baèng caùch ghi:
Giaûm KM “Doanh thu hoaït ñoäng taøi chính”
- Ñieàu chænh laõi/loã phaùt sinh trong naêm, keá toaùn ghi nhaän:
Giaûm/Taêng KM “Doanh thu hoaït ñoäng taøi chính”
- Loaïi tröø caùc coå töùc ñaõ nhaän:
Giaûm KM “Doanh thu hoaït ñoäng taøi chính”
Ví duï: Ngaøy 01/01/20x5, coâng ty M mua 40% coå phieáu cuûa coâng ty L vôùi
giaù 75.000 trieäu ñoàng. Lôïi theá thöông maïi phaùt sinh ñöôïc phaân boå 3.000 trieäu
ñoàng/naêm. Trong naêm 20x5, lôïi nhuaän sau thueá TNDN cuûa coâng ty L laø 40.000
trieäu ñoàng. Ngaøy 31/12/20x5, coâng ty L taïm traû coå töùc cuûa naêm 20x5 cho caùc coå
ñoâng vôùi soá tieàn laø 30.000 trieäu ñoàng. Laäp buùt toaùn ñieàu chænh baùo caùo taøi chính
cuûa coâng ty M theo phöông phaùp VCSH, bieát thueá suaát thueá TNDN laø 28%.
93
(ÑVT: trieäu ñoàng)
Chæ tieâu Cty L
Cty M
(phöông phaùp
giaù goác)
Cty M
(phöông phaùp
VCSH)
1.Doanh thu 86,000 290,000 290,000
2.Giaù voán haøng baùn 35,000 180,000 180,000
3.Lôïi nhuaän goäp 51,000 110,000 110,000
4. DT hoaït ñoäng taøi chính 12,000 35,000 (3,000) [1] 36,000
16,000 [2]
(12,000) [3]
5.Chi phí taøi chính 5,000 15,000 15,000
6.Chi phí baùn haøng vaø
quaûn lyù doanh nghieäp 8,000 25,000 25,000
7. Toång lôïi nhuaän keá toaùn
tröôùc thueá 50,000 105,000 106,000
8.Chi phí thueá thu nhaäp
hieän haønh 10,000 25,000 25,000
9.LN sau thueá TNDN 40,000 80,000 81,000
Ñieàu chænh
Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh (naêm 20x5)
[1] Ñieàu chænh giaûm laõi phaùt sinh do lôïi theá thöông maïi.
[2] Ñieàu chænh laõi/loã phaùt sinh trong naêm:
Laõi/Loã sau thueá TNDN x Tæ leä sôû höõu cuûa coâng ty M trong coâng ty L
= 40.000 x 40% = 16.000
[3] Ñieàu chænh coå töùc ñöôïc chia trong naêm taøi chính:
Coå töùc ñöôïc chia x Tæ leä sôû höõu cuûa coâng ty M trong coâng ty L
= 30.000 x 40% = 12.000
3.2.3.4. Giaûi phaùp ñeå laäp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát:
Theo Thoâng tö 23 höôùng daãn vieäc laäp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát
theo phöông phaùp coäng caùc khoaûn muïc töông ñöông treân caùc baùo caùo naøy cuûa
töøng ñôn vò. Ñaây cuõng laø phöông phaùp laäp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát
94
cuûa Nhaø Xuaát Baûn Giaùo Duïc, Taäp ñoaøn Böu Chính Vieãn Thoâng vaø Toång coâng ty
Khaùnh Vieät. Tuy nhieân, nhöõng baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát ñoù khoâng theå
hieän ñöôïc luoàng tieàn thu vaøo vaø chi ra cuûa ñôn vò. Vì vaäy ñeå khaéc phuïc nhöôïc
ñieåm cuûa phöông phaùp tröïc tieáp, khi laäp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä caùc taäp ñoaøn
neân aùp duïng phöông phaùp giaùn tieáp. Theo phöông phaùp naøy, keá toaùn seõ caên cöù
vaøo baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát vaø baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp
nhaát ñeå laäp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát. Vì hai baùo caùo naøy ñaõ ñöôïc tieán
haønh ñieàu chænh caùc khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con, caùc khoaûn phaûi thu – phaûi traû
noäi boä,...
KEÁT LUAÄN CHÖÔNG 3
Toùm laïi, ñeå hoaøn thieän phöông phaùp laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát,
chuùng toâi xin ñöa ra moät soá quan ñieåm sau:
- Boä Taøi Chính vaø Hoäi keá toaùn Vieät Nam caàn boå sung caùc taøi lieäu höôùng daãn chi
tieát vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ñeå thuaän lôïi cho vieäc tieáp caän cuûa ngöôøi
laøm coâng taùc keá toaùn. Beân caïnh ñoù, caùc trung taâm ñaøo taïo caàn heä thoáng hoùa quy
trình laäp baùo caùo hôïp nhaát ñeå hoïc vieân coù theå öùng duïng vaøo thöïc teá cuûa doanh
nghieäp mình. Maët khaùc, Nhaø nöôùc cuõng caàn coù nhöõng quy ñònh cuï theå veà vaán ñeà
ñaàu tö voøng troøn trong moâ hình coâng ty meï – coâng ty con.
- Caùc doanh nghieäp caàn naâng cao trình ñoä ñoäi nguõ keá toaùn ñeå naâng cao chaát
löôïng baùo caùo taøi chính hôïp nhaát. Ñoàng thôøi, doanh nghieäp cuõng neân söû duïng
dòch vuï kieåm toaùn baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ñeå cung caáp thoâng tin taøi chính moät
caùch trung thöïc vaø hôïp lyù ñeán ngöôøi söû duïng baùo caùo.
- Vôùi giaûi phaùp cuï theå veà phöông phaùp laäp baùo caùo taøi chính trong luaän vaên naøy
chuùng toâi hy voïng ñaõ khaùi quaùt moät caùch roõ neùt caùc böôùc tieán haønh laäp baùo caùo
hôïp nhaát cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam.
95
KEÁT LUAÄN
Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá thò tröôøng ôû Vieät Nam, vieäc hình
thaønh caùc taäp ñoaøn kinh teá trôû thaønh moät xu theá taát yeáu. Thoâng qua söï keá thöøa töø
chuaån möïc keá toaùn quoác teá IAS 27, Boä Taøi Chính ñaõ ban haønh chuaån möïc keá
toaùn VAS 25 vaø Thoâng tö 23 ñeå ñònh höôùng cho ngöôøi laøm coâng taùc keá toaùn coù
ñöôïc nhöõng hieåu bieát cô baûn veà vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát. Tuy nhieân,
do haàu heát caùc taäp ñoaøn kinh teá noùi rieâng vaø moâ hình coâng ty meï – coâng ty con
noùi chung taïi Vieät Nam ñeàu ñang treân con ñöôøng traõi nghieäm ban ñaàu neân khoâng
traùnh khoûi sô suaát trong vieäc laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
Vì vaäy, thoâng qua nhöõng khaûo saùt thöïc teá keát hôïp vôùi vieäc hoïc hoûi kinh
nghieäm töø phöông phaùp laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát theo chuaån möïc chung
cuûa theá giôùi, ngöôøi vieát hy voïng phaàn naøo thu heïp ñöôïc khoaûng caùch giöõa lyù luaän
96
vaø thöïc tieãn. Ñoàng thôøi vôùi nhöõng giaûi phaùp ñaõ neâu coù theå giuùp ngöôøi laøm coâng
taùc keá toaùn coù caùi nhìn toång quaùt vaø saâu saéc hôn trong vieäc laäp baùo baùo hôïp nhaát.
Do coù nhöõng haïn cheá nhaát ñònh veà thôøi gian nghieân cöùu vaø ñieàu kieän tieáp
caän thöïc teá, ñeà taøi chaéc chaén khoâng theå traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt, ngöôøi vieát raát
mong nhaän ñöôïc söï ñoùng goùp cuûa quyù thaày coâ vaø nhöõng ngöôøi coù moái quan taâm
ñaëc bieät ñeán vaán ñeà laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát.
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Tieáng Vieät:
1. Th.S Nguyeãn Phuù Giang (2003), Keá toaùn taøi chính naâng cao (Haïch toaùn
hôïp nhaát doanh nghieäp), NXB Chính Trò Quoác Gia, Haø Noäi.
2. Hennie Van Greuning & Marius Koen (2000), Caùc chuaån möïc keá toaùn
quoác teá – Taøi lieäu höôùng daãn thöïc haønh, NXB Chính Trò Quoác Gia, Haø
Noäi.
3. Khoa Keá toaùn – Kieåm toaùn tröôøng Ñaïi Hoïc Kinh Teá TP.Hoà Chí Minh, Taøi
lieäu keá toaùn cao caáp (heä cao hoïc).
4. Hoäi kieåm toaùn vieân haønh ngheà Vieät Nam VACPA (thaùng 07/2007), Taøi
lieäu khoùa caäp nhaät kieán thöùc KTV-07.
97
5. Boä Taøi Chính (ngaøy 09/08/2004), Nghò ñònh soá 153/2004/NÑ-CP veà toå
chöùc, quaûn lyù toång coâng ty nhaø nöôùc vaø chuyeån ñoåi toång coâng ty nhaø nöôùc,
coâng ty nhaø nöôùc ñoäc laäp theo moâ hình coâng ty meï – coâng ty con.
6. Boä Taøi Chính (ngaøy 20/03/2006), Quyeát ñònh 15/2006/QÑ-BTC veà vieäc ban
haønh Cheá ñoä Keá toaùn doanh nghieäp.
7. Boä Taøi Chính (ngaøy 15/02/2005), Quyeát ñònh 12/2005/QÑ-BTC cuûa Boä
tröôûng Boä Taøi Chính veà vieäc ban haønh vaø coâng boá 05 chuaån möïc keá toaùn
Vieät Nam (ñôït 04) – chuaån möïc keá toaùn 17 “Thueá thu nhaäp doanh nghieäp”.
8. Boä Taøi Chính (ngaøy 28/12/2005), Quyeát ñònh soá 100/2005/QÑ-BTC cuûa Boä
tröôûng Boä Taøi Chính veà vieäc ban haønh vaø coâng boá 04 chuaån möïc keá toaùn
Vieät Nam (ñôït 5) – chuaån möïc 11 “Hôïp nhaát kinh doanh”.
9. Boä Taøi Chính (ngaøy 30/12/2003), Quyeát ñònh soá 234/2003/QÑ-BTC cuûa Boä
tröôûng Boä Taøi Chính veà vieäc ban haønh vaø coâng boá 06 chuaån möïc keá toaùn
Vieät Nam (ñôït 3) – chuaån möïc 07 “Keá toaùn caùc khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty
lieân keát”, chuaån möïc 08 “Thoâng tin taøi chính veà nhöõng khoaûn goùp voán lieân
doanh”, chuaån möïc 25 “Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát vaø keá toaùn khoaûn ñaàu
tö vaøo coâng ty con”.
10. Boä Taøi Chính (ngaøy 20/03/2006), Thoâng tö soá 20/2006/TT-BTC höôùng daãn
keá toaùn thöïc hieän 06 chuaån möïc keá toaùn ban haønh theo Quyeát ñònh soá
12/2005/QÑ-BTC ngaøy 15/02/2005 cuûa Boä tröôûng Boä Taøi Chính.
11. Boä Taøi Chính (ngaøy 20/03/2006), Thoâng tö soá 21/2006/TT-BTC höôùng daãn
keá toaùn thöïc hieän 04 chuaån möïc keá toaùn ban haønh theo Quyeát ñònh soá
100/2005/QÑ-BTC ngaøy 28/12/2005 cuûa Boä tröôûng Boä Taøi Chính.
12. Boä Taøi Chính (ngaøy 30/03/2005), Thoâng tö soá 23/2005/TT-BTC höôùng
daãn keá toaùn thöïc hieän 06 chuaån möïc keá toaùn ban haønh theo Quyeát ñònh soá
234/2003/QÑ-BTC ngaøy 30/12/2003 cuûa Boä tröôûng Boä Taøi Chính.
13. Coâng ty Coå Phaàn Phaùt Trieån Ñaàu Tö Coâng Ngheä FPT (naêm 2006), Baûn
Caùo Baïch.
14. Coâng ty Coå Phaàn Cô Ñieän Laïnh (naêm 2006), Baûn Caùo Baïch.
15. Hoäi Keá toaùn vaø Kieåm toaùn Vieät Nam, Caùc taïp chí keá toaùn.
Tieáng Anh:
16. Christopher Nobes & Robert Parker (1999), Comparative International
Accounting- Fourth Edition.
98
17. FTMS Global (2004/2005), ACCA Study Text, Paper 2.5 Financial
Reporting.
18. Consolidate Financial Statement & Accounting For Investments in
Subsidiaries (IAS 27).
Boä Giaùo Duïc Vaø Ñaøo Taïo
Tröôøng Ñaïi Hoïc Kinh Teá
Khoa Sau Ñaïi Hoïc
PHIEÁU KHAÛO SAÙT
Kính chaøo anh(chò), chuùng toâi hieän ñang tìm hieåu veà tình hình laäp baùo caùo taøi
chính hôïp nhaát cuûa caùc doanh nghieäp ôû Vieät Nam theo chuaån möïc keá toaùn 25
“Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát vaø keá toaùn khoaûn ñaàu tö vaøo coâng ty con”. Vì vaäy,
raát mong nhaän ñöôïc söï traû lôøi cuûa anh(chò) veà vaán ñeà chuùng toâi ñang tìm hieåu.
Moïi yù kieán cuûa anh(chò) seõ laø nguoàn tö lieäu quyù giaù cuûa chuùng toâi.
Thoâng tin ngöôøi traû lôøi:
- Teân: ................................................................................................................
- Chöùc vuï: ..........................................................................................................
99
- Ñôn vò coâng taùc: ..............................................................................................
Xin anh(chò) vui loøng ñaùnh daáu cheùo vaøo caùc muïc ñöôïc choïn löïa:
A.Thoâng tin chung veà doanh nghieäp vaø heä thoáng keá toaùn cuûa doanh nghieäp:
1. Coâng ty anh(chò) ñang coâng taùc thuoäc loaïi hình doanh nghieäp:
a.Toång coâng ty Nhaø nöôùc (thaønh laäp vaø hoaït ñoäng theo moâ hình coù coâng ty con).
b.Taäp ñoaøn doanh nghieäp coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi.
c.Taäp ñoaøn doanh nghieäp khaùc ....................................................................................
2.Coâng ty anh(chò) coù thaønh laäp coâng ty con:
a.Coù. Bao goàm:…………………chi nhaùnh (ñôn vò phuï thuoäc), …………………coâng ty lieân
doanh, ……………… coâng ty lieân keát, vaø ………………………coâng ty con.
b.Khoâng.
3.Coâng ty anh(chò) coù voán kinh doanh:
a.Döôùi 10 tæ.
b.Töø 10 tæ – döôi 20 tæ.
c.Töø 20 tæ – döôùi 30 tæ.
d.Treân 30 tæ.
- Trong ñoù, tæ leä goùp voán tröïc tieáp vaøo coâng ty lieân doanh laø……………………………,
coâng ty lieân keát laø………………………….., vaø coâng ty con laø…………………………………
- Trong ñoù, tæ leä goùp voán giaùn tieáp vaøo coâng ty lieân doanh laø……………………………,
coâng ty lieân keát laø………………………….., vaø coâng ty con laø…………………………………
4.Phaàn lôïi ích cuûa coâng ty meï ñoái vôùi coâng ty con:
a.Thoâng qua quyeàn sôû höõu tröïc tieáp ñoái vôùi coâng ty lieân doanh laø……………………………,
coâng ty lieân keát laø ……………………….., vaø coâng ty con laø……………………………………
b.Thoâng qua quyeàn sôû höõu giaùn tieáp ñoái vôùi coâng ty lieân doanh laø……………………………,
coâng ty lieân keát laø ……………………….., vaø coâng ty con laø…………………………………
5.Coâng ty anh(chò) coù quyeàn kieåm soaùt coâng ty con (maëc duø naém giöõ ít hôn 50%
quyeàn bieåu quyeát taïi coâng ty con) do:
a.Caùc nhaø ñaàu tö khaùc thoûa thuaän daønh cho coâng ty meï nhieàu hôn 50% quyeàn
bieåu quyeát.
b.Coâng ty meï coù quyeàn boå nhieäm/baõi nhieäm ña soá caùc thaønh vieân hoäi ñoàng quaûn
trò hoaëc caáp quaûn lyù töông ñöông.
c.Coâng ty meï coù quyeàn boû ña soá phieáu taïi caùc cuoäc hoïp cuûa hoäi ñoàng quaûn trò
hoaëc töông ñöông.
6.Coâng ty anh(chò) coù laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:
a.Coù.
100
b.Khoâng.
7.Boä maùy keá toaùn ñöôïc xaây döïng theo moâ hình:
a.Taäp trung ôû coâng ty meï vaø coâng ty con.
b.Taäp trung ôû coâng ty meï vaø phaân taùn ôû coâng ty con.
c. Phaân taùn ôû coâng ty meï vaø taäp trung ôû coâng ty con.
d. Phaân taùn ôû coâng ty meï vaø coâng ty con.
8.Moái quan heä cuûa boä maùy keá toaùn giöõa coâng ty meï vaø coâng ty con:
a.Coâng ty con hoaøn toaøn ñoäc laäp vôùi coâng ty meï, ñeán giöõa nieân ñoä vaø keát thuùc
nieân ñoä keá toaùn thì coâng ty con seõ chuyeån baùo caùo taøi chính ñeå coâng ty meï tieán
haønh hôïp nhaát.
b.Coâng ty con phuï thuoäc vaøo nhöõng höôùng daãn xöû lyù nghieäp vuï töø coâng ty meï.
c.Tuyø vaøo loaïi nghieäp vuï maø coâng ty con töï haïch toaùn hay thöïc hieän ghi soå
nghieäp vuï theo söï höôùng daãn cuûa coâng ty meï.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
9.Taäp ñoaøn choïn nieân ñoä keá toaùn:
a.Töø ngaøy 01/01 ñeán ngaøy 31/12 haøng naêm.
b.Khaùc ..........................................................................................................................
c.Coâng ty meï coù nieân ñoä keá toaùn khaùc coâng ty con .....................................................
......................................................................................................................................
10.Hình thöùc keá toaùn aùp duïng trong taäp ñoaøn:
a.Nhaät kyù soå caùi.
b.Nhaät kyù chung.
c.Chöùng töø ghi soå.
d.Nhaät kyù chöùng töø.
e.Coâng ty con aùp duïng hình thöùc keá toaùn khaùc coâng ty meï. .......................................
11.Ñôn vò tính ñöôïc söû duïng trong taäp ñoaøn:
a.Vieät Nam Ñoàng.
b.Coâng ty meï söû duïng Vieät Nam Ñoàng, coâng ty con söû duïng ñoàng tieàn khaùc.............
12.Ñeå thöïc hieän hôïp nhaát BCTC, coâng ty con chuyeån ñoåi nhöõng chæ tieâu trong
BCTC theo Vieät Nam Ñoàng hay khoâng:
a.Coù.
b.Khoâng. Vieäc chuyeån ñoåi caùc chæ tieâu trong BCTC sang Vieät Nam Ñoàng do
coâng ty meï thöïc hieän.
13.Thôøi haïn laäp vaø göûi baùo caùo taøi chính giöõa coâng ty con vaø coâng ty meï:
a.ÔÛ coâng ty con.............................................................................................................
101
b.ÔÛ coâng ty meï .............................................................................................................
c.Baùo caùo taøi chính hôïp nhaát ........................................................................................
B.Phöông phaùp laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:
14.Ñoái vôùi caùc giao dòch vaø söï kieän cuøng loaïi trong nhöõng hoaøn caûnh töông töï
trong toaøn boä taäp ñoaøn, BCTC hôïp nhaát laäp treân cô sôû aùp duïng:
a.Chính saùch keá toaùn thoáng nhaát.
b.Neáu coâng ty con söû duïng chính saùch khaùc thì caàn tieán haønh ñieàu chænh ñeå hôïp
nhaát.
c.Giaûi trình treân baûn thuyeát minh BCTC hôïp nhaát do khoâng theå söû duïng chính
saùch moät caùch thoáng nhaát.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
15.Ñeå laäp BCTC hôïp nhaát, taäp ñoaøn söû duïng:
a.BCTC cuûa coâng ty con cho cuøng 1 kyø keá toaùn naêm (thôøi gian cheânh leäch khoâng
quaù 3 thaùng).
b.BCTC cuûa coâng ty con coù thôøi gian cheânh leäch laâu hôn 3 thaùng thì coâng ty con
laäp BCTC cho muïc ñích hôïp nhaát coù kyø keá toaùn truøng vôùi kyø keá toaùn cuûa taäp
ñoaøn.
c.Khaùc...........................................................................................................................
16.Taäp ñoaøn (caû coâng ty meï vaø coâng ty con) aùp duïng phöông phaùp keá toaùn haøng
toàn kho theo phöông phaùp:
a.Thöïc teá ñích danh.
b.Nhaäp tröôùc xuaát tröôùc.
c.Nhaäp sau xuaát tröôùc.
d.Bình quaân gia quyeàn.
e.Coâng ty meï vaø coâng ty con haïch toaùn theo caùc phöông phaùp khaùc nhau. Ñoù laø
(xin vui loøng neâu roõ lyù do)............................................................................................
17.Taäp ñoaøn keá toaùn khaáu hao taøi saûn coá ñònh theo phöông phaùp:
a.Khaáu hao theo ñöôøng thaúng.
b.Phöông phaùp khaáu hao theo soá dö giaûm daàn.
c.Phöông phaùp khaáu hao theo soá löôïng saûn phaåm.
d.Coâng ty meï vaø coâng ty con haïch toaùn theo caùc phöông phaùp khaùc nhau. Ñoù laø
(xin vui loøng neâu roõ lyù do)............................................................................................
18.Thôøi ñieåm kieåm keâ taøi saûn cuoái kyø keá toaùn ñöôïc thöïc hieän:
a.Ñoàng loaït cuøng 1 ngaøy trong caû taäp ñoaøn
b.Khaùc nhau. Ñoù laø (xin vui loøng neâu roõ lyù do) ...........................................................
102
......................................................................................................................................
19.Ñeå laäp BCÑKT hôïp nhaát, keá toaùn tieán haønh coäng caùc khoaûn muïc töông ñöông
cuûa taøi saûn, nôï phaûi traû, voán chuû sôû höõu theo nguyeân taéc coäng tröïc tieáp caùc khoaûn
muïc khoâng caàn ñieàu chænh vaø caùc khoaûn muïc phaûi ñieàu chænh cho thích hôïp bao
goàm:
a.Ñaàu tö cuûa coâng ty meï vaø coâng ty con.
b.Lôïi ích coå ñoâng thieåu soá.
c.Phaûi thu – phaûi traû noäi boä.
d.Laõi/loã noäi boä chöa thöïc söï phaùt sinh.
20.Ñeå ñieàu chænh ñaàu tö cuûa coâng ty meï vaø coâng ty con, keá toaùn thöïc hieän buùt
toaùn:
a.Coâng ty meï: Giaûm “Ñaàu tö vaøo coâng ty con”.
b.Coâng ty con: Giaûm “Voán ñaàu tö cuûa chuû sôû höõu”.
c.Caû hai buùt toaùn treân.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
......................................................................................................................................
21.Ñeå ñieàu chænh lôïi ích coå ñoâng thieåu soá, keá toaùn thöïc hieän buùt toaùn:
a.Coâng ty con: Giaûm “Voán ñaàu tö cuûa chuû sôû höõu”, “Quyõ döï phoøng taøi chính”, …
coù lieân quan.
b.Coâng ty meï: Taêng “Lôïi ích coå ñoâng thieåu soá”
c.Caû hai buùt toaùn treân.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
......................................................................................................................................
22.Ñeå ñieàu chænh khoaûn phaûi thu – phaûi traû noäi boä, keá toaùn thöïc hieän buùt toaùn:
a.Coâng ty meï: Giaûm “Phaûi thu noäi boä”, “Phaûi traû noäi boä”.
b.Coâng ty con: Giaûm “Phaûi thu noäi boä”, “Phaûi traû noäi boä”.
c.Caû hai buùt toaùn treân.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
23.Ñeå ñieàu chænh laõi/loã noäi boä, keá toaùn thöïc hieän buùt toaùn:
a.Coâng ty meï:
Giaûm/Taêng “Lôïi nhuaän chöa phaân phoái”
Giaûm/Taêng “Hao moøn TSCÑ”
Giaûm/Taêng “Haøng toàn kho”
Giaûm/Taêng “TSCÑ”
103
b.Coâng ty con:
Giaûm/Taêng “Lôïi nhuaän chöa phaân phoái”
Giaûm/Taêng “Hao moøn TSCÑ”
Giaûm/Taêng “Haøng toàn kho”
Giaûm/Taêng “TSCÑ”
c.Caû hai buùt toaùn treân.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
24. Coâng ty anh(chò) coù ñieàu chænh aûnh höôûng cuûa thueá thu nhaäp doanh nghieäp
treân baûng caân ñoái keá toaùn hôïp nhaát khoâng:
a. Coù.
b. Khoâng.
25.Coâng ty anh(chò) coù tieán haønh ñieàu chænh voán goùp lieân keát, lieân doanh theo
phöông phaùp voán chuû sôû höõu khoâng:
a. Coù.
b. Khoâng.
26. Ñeå laäp baùo caùo keát quaû kinh doanh hôïp nhaát, keá toaùn cuõng tieán haønh coäng
töông ñöông caùc khoaûn muïc theo nguyeân taéc coäng tröïc tieáp caùc khoaûn muïc khoâng
caàn ñieàu chænh vaø caùc khoaûn muïc phaûi ñieàu chænh cho thích hôïp bao goàm:
a.Doanh thu – Giaù voán haøng baùn laõi loã noäi boä taäp ñoaøn.
b.Laõi loã noäi boä chöa thöïc söï phaùt sinh.
c.Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá.
d.Cheânh leäch thanh lyù coâng ty con.
e.Thueá thu nhaäp doanh nghieäp.
27. Ñeå ñieàu chænh doanh thu – giaù voán haøng baùn laõi loã noäi boä taäp ñoaøn, keá toaùn
thöïc hieän buùt toaùn:
a.Coâng ty meï: Giaûm “doanh thu noäi boä”, “giaù voán haøng baùn noäi boä”.
b.Coâng ty con: Giaûm “doanh thu noäi boä”, “giaù voán haøng baùn noäi boä”.
c.Caû hai buùt toaùn treân.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
28. Ñeå ñieàu chænh laõi loã noäi boä chöa thaät söï phaùt sinh, keá toaùn thöïc hieän buùt toaùn:
a.Coâng ty meï: Taêng, giaûm “Toång lôïi nhuaän keá toaùn”/ Taêng, giaûm“Lôïi nhuaän sau
thueá thu nhaäp doanh nghieäp”.
b.Coâng ty con: Taêng, giaûm “Toång lôïi nhuaän keá toaùn”/ Taêng, giaûm“Lôïi nhuaän
sau thueá thu nhaäp doanh nghieäp”.
c.Caû hai buùt toaùn treân.
104
d.Khaùc ..........................................................................................................................
29. Ñeå ñieàu chænh lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá cuûa caùc coâng ty con, keá toaùn coâng
ty con thöïc hieän buùt toaùn:
a.Taêng “Lôïi ích cuûa coå ñoâng thieåu soá”.
b.Giaûm “Lôïi nhuaän sau thueá TNDN”.
c.Caû hai buùt toaùn treân.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
30. Tröôøng hôïp loã kinh doanh thuoäc veà coå ñoâng thieåu soá lôùn hôn phaàn voán goùp
cuûa caùc coå ñoâng thieåu soá taïi thôøi ñieåm laäp BCTC hôïp nhaát thì treân baùo caùo keát
quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp nhaát:
a.Ghi nôï taøi khoaûn voán goùp cuûa coå ñoâng thieåu soá.
b.Tính, phaân boå vaø trình baøy soá loã toái ña baèng voán goùp cuûa taát caû coå ñoâng thieåu
soá.
b.Tính, phaân boå vaø trình baøy soá loã toái ña baèng voán goùp cuûa coå ñoâng thieåu soá
khoâng coù nghóa vuï raøng buoäc vaø khoâng coù khaû naêng buø ñaép khoaûn loã ñoù.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
31. Coâng ty anh(chò) coù ñieàu chænh aûnh höôûng cuûa thueá thu nhaäp doanh nghieäp
treân baûng baùo caùo keát quaû kinh doanh:
a. Coù.
b. Khoâng.
32.Coâng ty anh(chò) coù tieán haønh ñieàu chænh voán goùp lieân keát, lieân doanh theo
phöông phaùp voán chuû sôû höõu treân baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh hôïp
nhaát:
a. Coù.
b. Khoâng.
33. Ñeå ñieàu chænh soá cheânh leäch giöõa khoaûn thu töø vieäc thanh lyù coâng ty con, keá
toaùn ghi nhaän:
a.Soá cheânh leäch treân tröø ñi nôï phaûi traû cuûa coâng ty con taïi ngaøy thanh lyù ñöôïc ghi
nhaän trong baùo caùo keát quaû kinh doanh hôïp nhaát nhö khoaûn laõi, loã.
b.Giaûi trình thoâng tin trong baûn thuyeát minh BCTC hôïp nhaát veà aûnh höôûng cuûa
vieäc mua vaø thanh lyù coâng ty con ñeán tình hình taøi chính.
c.Caû a vaø b.
d.Khaùc ..........................................................................................................................
34.Ñeå laäp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä hôïp nhaát, keá toaùn coù theå tieán haønh theo
phöông phaùp:
a.Tröïc tieáp.
105
b.Giaùn tieáp.
c.Khaùc...........................................................................................................................
35.Caùc thoâng tin treân baûn thuyeát minh baùo caùo taøi chính hôïp nhaát bao goàm:
a. Ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa coâng ty.
b. Heä thoáng keá toaùn vaø chính saùch keá toaùn aùp duïng.
c. Thuyeát minh soá lieäu cuûa caùc khoaûn muïc.
36.Ñeå hôïp nhaát baùo caùo taøi chính cuûa taäp ñoaøn, caàn phaûi xaây döïng heä thoáng soå
saùch ñeå laøm baùo caùo hôïp nhaát nhö sau:
a.Soå keá toaùn chi tieát. Xin vui loøng lieät keâ moät vaøi loaïi soå vaø coâng duïng cuûa
chuùng:
......................................................................................................................................
b.Soå keá toaùn toång hôïp. Xin vui loøng lieät keâ moät vaøi loaïi soå vaø coâng duïng cuûa
chuùng:
......................................................................................................................................
C.Vaán ñeà ñaøo taïo nhaân söï ñeå laäp baùo caùo taøi chính hôïp nhaát:
37.Coâng ty anh(chò) coù ñaøo taïo cho nhaân vieân veà nghieäp vuï laäp BCTC hôïp nhaát
thoâng qua:
a.Chæ caáp quaûn lyù (giaùm ñoác taøi chính, keá toaùn tröôûng,...) môùi ñöôïc tham gia caùc
khoaù huaán luyeän beân ngoaøi. Sau ñoù, caùc chuyeân gia naøy seõ thöïc hieän vieäc ñaøo
taïo laïi cho caùc nhaân vieân khaùc trong coâng ty.
b.Taát caû caùc nhaân vieân keá toaùn ñeàu ñöôïc tham gia caùc khoaù huaán luyeän beân
ngoaøi.
c.Nhaân vieân töï nghieân cöùu, tìm toøi thoâng qua chuaån möïc, thoâng tö höôùng daãn, taøi
lieäu…
d.Khoâng.
38.Thôøi gian ñaøo taïo caùc khoaù huaán luyeän nghieäp vuï:
a. Döôùi 1 thaùng.
b.Töø 1 – 3 thaùng.
c. Khaùc..........................................................................................................................
39. YÙ kieán anh(chò) veà caùc khoaù ñaøo taïo:
......................................................................................................................................
40.Thuaän lôïi cuûa anh(chò) khi laäp BCTC hôïp nhaát:
......................................................................................................................................
41.Khoù khaên cuûa anh(chò) khi laäp BCTC hôïp nhaát:
106
a.Höôùng daãn cuûa Boä Taøi Chính coøn sô saøi, khoù vaän duïng vaøo thöïc teá
b.Höôùng daãn cuûa Boä Taøi Chính ñaày ñuû, deã daøng vaän duïng trong thöïc teá
c.Khaùc...........................................................................................................................
Xin chaân thaønh caûm ôn caùc anh(chò)./.
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
LA1188.pdf
