Báo cáo Thực tập tại Ngân hàng thương mại cổ phần Quân Đội (MB) - Chi nhánh Lê Trọng Tấn

n pháp thích hợp với từng lĩnh vực kinh tế, từng khu vực dân cư để huy động được tối đa nguồn vốn nhàn rỗi trong và ngoài nước, góp phần ổn định và thúc đẩy kinh tế phát triển, nâng cao đời sống nhân dân. Bằng kiến thức được trang bị trong trường Đại học kết hợp với quá trình thực tập tìm hiểu thực tế tại chi nhánh Ngân hàng TMCP Quân đội – Lê Trọng Tấn, em đã quyết định lấy việc phân tích về “thực trạng hoạt động huy động vốn và giải pháp nhằm tăng cường huy động vốn” tại chi nhánh Lê Trọng Tấn làm định hướng chính cho Báo cáo thực tập tổng hợp của mình. Được sự giúp đỡ nhiệt tình của các anh, chị phòng Quan hệ khách hàng thuộc chi nhánh Ngân hàng TMCP Quân đội – Lê Trọng tấn, em đã hoàn thành bài báo cáo thực tập với nội dung cơ bản gồm 3 phần: Phần 1: Tổng quan về Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội và Chi nhánh Lê Trọng Tấn Phần 2: Thực trạng hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Quân đội – Chi nhánh lê Trọng Tấn Phần 3: Một số nhận xét và kết luận PHẦN ITỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN QUÂN ĐỘI VÀ CHI NHÁNH LÊ TRỌNG TẤN 1.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Quân đội Ngân hàng TMCP Quân đội được thành lập theo Quyết định số 00374/GP-UB ngày 30/12/1993 của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội và hoạt động theo Giấy phép số 0054/NH-GP ngày 14/9/1994 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam với thời gian hoạt động là 50 năm. Ngày 4/11/1994 Ngân hàng chính thức được thành lập với tên đầy đủ là Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội, tên giao dịch quốc tế là Military Bank (MB). Hiện nay Ngân hàng có trụ sở chính tại số 3 Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội. Về vốn điều lệ: Ngày 24/10/2008, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh thành phố Hà Nội đã có văn bản số 575/NHNN – HAN7 chấp thuận việc tăng vốn điều lệ năm 2008 của MB từ 2363,76 tỷ đồng lên 3400 tỷ đồng trong đó bao gồm việc tăng vốn điều lệ từ chuyển đổi 220 tỷ đồng mệnh giá trái phiếu phát hành năm 2006 thành cổ phiếu. Về nhân sự: Tính đến ngày 31/12/2007 toàn hệ thống MB có 1885 nhân viên, đến 2008 là gần 3000 nhân viên. Về cơ cấu theo trình độ, trên 90% nhân viên của MB có trình độ đại học và trên đại học được tuyển dụng vào đào tạo chuyên nghiệp. Giữ vững phương châm hoạt động “VỮNG VÀNG – TIN CẬY”, qua 14 năm xây dựng và trưởng thành Ngân hàng TMCP Quân đội đã có những bước phát triển vững chắc và trở thành một địa chỉ tin cậy về hoạt động tài chính cho mọi đối tượng khách hàng trong và ngoài nước. Với mục tiêu kinh doanh an toàn, tuân thủ, tiệm cận với thông lệ quốc tế về hoạt động tài chính – ngân hàng đã tạo cho Military Bank một sự ổn định, hoạt động minh bạch, hiệu quả và liên tục tăng trưởng, điều này luôn được các cơ quan quản lý, các đối tác cũng như khách hàng đánh giá cao. Với sự nỗ lực phấn đấu không ngừng, Ngân hàng TMCP Quân đội liên tục được Ngân hàng Nhà nước xếp hạng A và trao tặng nhiều bằng khen cho những thành tích xuất sắc; nhiều năm liền nhận được các giải thưởng thanh toán quốc tế do các ngân hàng uy tín quốc tế trao tặng như HSBC, Standard Chartered Bank, UBOC; được người tiêu dùng bình chọn là Thương hiệu mạnh liên tục trong hai năm liền 2005 và 2006; đạt cúp vàng Top ten thương hiệu Việt ngành Ngân hàng – Tài chính năm 2006 và nhiều giải thưởng có uy tín, giá trị khác. Military Bank đang phát triển trở thành ngân hàng đa năng với việc thành lập các công ty như Công ty Chứng khoán Thăng Long, Công ty Quản lý quỹ đầu tư Hà Nội, tham gia góp vốn đầu tư các công ty trực thuộc đã hoạt động hiệu quả, có lợi nhuận và tạo lập được uy tín trên thị trường. Công tác quản trị rủi ro được đặt lên hàng đầu nhằm đưa ra các giải pháp tổng thể giảm thiểu rủi ro không chỉ cho Ngân hàng mà cho cả khách hàng. Military Bank luôn đảm bảo tỷ lệ an toàn theo tiêu chuẩn quốc tế và tỷ lệ nợ xấu ở mức hợp lý. Kế thừa bản lĩnh và đạo đức của người lính, mỗi nhân viên thuộc đại gia đình Ngân hàng Quân đội đang quyết tâm và đồng lòng hướng tới mục tiêu phát triển ngân hàng trở thành một trong những ngân hàng TMCP hàng đầu tại Việt Nam, trở thành một đối tác tin cậy, an toàn và trung thực, đem lại lợi ích tối đa cho khách hàng thông qua việc cung cấp các dịch vụ ngân hàng tiện ích và ưu việt, cung cấp các sản phẩm đa dạng, luôn cải tiến phù hợp theo xu thế thị trường và yêu cầu ngày càng cao của khách hàng. 1.2. Quá trình hình thành phát triển Ngân hàng TMCP Quân đội - Chi nhánh Lê Trọng Tấn Ngân hàng TMCP Quân đội Chi nhánh Lê Trọng Tấn là chi nhánh cấp 2 thuộc hệ thống ngân hàng TMCP Quân đội, có địa chỉ tại 164 Lê Trọng Tấn, Thanh Xuân, Hà Nội. Military Bank Lê Trọng Tấn được thành lập vào ngày 18/6/2003, tuy được thành lập chưa lâu nhưng Chi nhánh đã và đang là đơn vị đóng góp nhiều thành tích trong ngôi nhà chung MB. Mới chỉ qua hơn 5 năm đi vào hoạt động, Chi nhánh đã được Ban lãnh đạo ngân hàng trao tặng những danh hiệu cao quý bởi các thành tích: Tập thể tiềm năng 2003 Đơn vị xuất sắc toàn diện 2004 Cờ luân lưu quý 3 năm 2005 Đơn vị vững mạnh toàn diện 6 tháng 2006 MB Lê Trọng Tấn phục vụ các đối tượng khách hàng đa dạng bao gồm các doanh nghiệp và cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế trong đó có doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần, doanh nghiệp tư nhân,…và cá nhân. Với phương châm hoạt động an toàn, hiệu quả, luôn đặt lợi ích khách hàng gắn liền với lợi ích của Ngân hàng, những năm qua uy tín của Chi nhánh ngày càng được củng cố và phát triển. 1.3. Cơ cấu tổ chức của chi nhánh Lê Trọng Tấn Ngân hàng TMCP Quân đội chi nhánh Lê Trọng Tấn là chi nhánh cấp 2 gồm 33 cán bộ công nhân viên, với lòng nhiệt tình say mê công việc, năng động sáng tạo, phát huy được bản lĩnh, đạo đức của người lính đã góp phần không nhỏ vào sự thành công của Chi nhánh nói riêng và hệ thống ngân hàng TMCP Quân đội nói chung. Mô hình tổ chức của Chi nhánh được sắp xếp theo mô hình quản lý tập trung. Do là chi nhánh cấp 2 nên Chi nhánh Lê Trọng Tấn được chia thành 2 phòng ban riêng biệt và chuyên sâu là Phòng quan hệ khách hàng và Phòng kế toán. Cơ cấu này tạo điều kiện cho việc quan hệ với khách hàng ngày càng gắn bó hơn, nâng cao uy tín của chi nhánh trong lòng tin của mỗi khách hàng khi đến giao dịch. Sơ đồ1.2: Cơ cấu tổ chức Chi nhánh MB Lê Trọng Tấn Giám Đốc Phòng Quan hệ khách hàng Phòng Kế toán Bộ phận QH KH DN Bộ phận QH KH CN Bộ phận hỗ trợ TD Kế toán giao dịch Kế toán nội bộ Chăm sóc khách hàng 1.4. Chức năng, nhiệm vụ từng phòng ban Giám đốc Giám đốc chi nhánh là người đứng đầu thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo quy định của Pháp luật và Ngân hàng cấp trên, chịu trách nhiệm cao nhất trong đơn vị trước Ban lãnh đạo. Giám đốc có trách nhiệm quản lý, đôn đốc và quyết định mọi hoạt động chính tại đơn vị. Phòng quan hệ khách hàng Bộ phận quan hệ khách hàng cá nhân chịu trách nhiệm đối với những khách hàng là cá nhân. Bộ phận quan hệ khách hàng doanh nghiệp chịu trách nhiệm đối với những khách hàng là các tổ chức, doanh nghiệp. Hai bộ phận này có chức năng: Tiếp thị, giới thiệu các sản phẩm dịch vụ của MB tới khách hàng. Trực tiếp tiếp xúc với khách hàng, tìm hiểu nhu cầu của khách hàng đối với các dịch vụ của ngân hàng. Phối hợp với bộ phận hỗ trợ tín dụng thực hiện các nghiệp vụ quản lý sau cho vay đối với khách hàng. Tư vấn, đề xuất với trưởng phòng các biện pháp khai thác thị trường. Thực hiện các công việc khác do cán bộ quản lý giao. Bộ phận hỗ trợ tín dụng có chức năng: Tổ chức, kiểm soát các hoạt động tín dụng nhằm đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ, đầy đủ của hồ sơ tín dụng. Trực tiếp thực hiện các thủ tục liên quan đến tài sản đảm bảo theo quy định. Tổ chức, kiểm soát theo dõi tình hình dư nợ, thu hồi nợ và đề xuất các giải pháp liên quan đến việc thu nợ. Theo dõi, đề xuất ý kiến thực hiện các danh mục cho vay, đề xuất các biện pháp hạn chế rủi ro. Kiểm tra các báo cáo tín dụng, báo cáo giám sát có liên quan. Phòng kế toán Kế toán giao dịch: Thực hiện các giao dịch với khách hàng về tiền gửi, rút tiền, chuyển tiền, thu đổi ngoại tệ và các giao dịch vãng lai khác của khách hàng là các tổ chức kinh tế, cá nhân. Xử lý các chứng từ kế toán và thu chi tiền mặt phát sinh kịp thời, chính xác, đầy đủ và chịu trách nhiệm về các giao dịch thực hiện. Quản lý, lưu trữ hồ sơ khách hàng theo đúng quy định chung đảm bảo đầy đủ, chính xác. Tư vấn khách hàng và giải quyết các khiếu nại của khách hàng trong phạm vi thẩm quyền cho phép, đảm bảo bí mật thông tin cho khách hàng. Liệt kê các giao dịch, sao kê cuối tháng theo phần đảm nhận. Kế toán nội bộ có nhiệm vụ: Kế toán chi tiêu nội bộ (quản lý và hạch toán các khoản chi tiêu của Chi nhánh) Kế toán thuế Kế toán tài sản (quản lý và hạch toán tài sản cố định, chi phí chờ phân bổ và các phần hành khác của Chi nhánh) Kế toán các khoản thanh toán nội bộ trong chi nhánh (điều chuyển vốn, thu chi hộ) Bộ phận chăm sóc khách hàng: Là đầu mối tư vấn, cung cấp thông tin, hỗ trợ khách hàng và tiếp nhận giải pháp, thắc mắc, khiếu nại của khách hàng. Theo dõi, thống kê, phân tích thường xuyên các lỗi, trục trặc xảy ra, thông báo để các bộ phận chức năng xác định nguyên nhân, xử lý dứt điểm nhằm giảm thiểu thắc mắc khiếu nại, nâng cao sự hài lòng của khách hàng. Thực hiện các báo cáo định kỳ về tình hình giải quyết thắc mắc khiếu nại của khách hàng cho trưởng phòng, giám đốc và đơn vị liên quan. Phối hợp với các đơn vị để xây dựng cơ sở dữ liệu về khách hàng. Cập nhật thường xuyên các kiến thức về sản phẩm dịch vụ, quy trình và hướng dẫn đào tạo cho nhân viên nhằm chăm sóc khách hàng tốt hơn. PHẦN IITHỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠICHI NHÁNH NGÂN HÀNG TMCP QUÂN ĐỘI – LÊ TRỌNG TẤN 2.1. Các hoạt động kinh doanh chủ yếu của Chi nhánh 2.1.1. Hoạt động huy động vốn Ngân hàng TMCP Quân đội chi nhánh Lê Trọng Tấn luôn tự hào là một trong những chi nhánh huy động vốn giỏi nhất, phát huy tốt thế mạnh nội bộ, gặt hái nhiều thành công. Có được kết quả này là nhờ Chi nhánh có một đội ngũ nhân viên năng động, nhiệt tình, kỷ luật, chuyên nghiệp, kiến thức nghiệp vụ giỏi, ham học hỏi, chăm sóc khách hàng tốt và đặc biệt đó là những cán bộ nhân viên có tinh thần đoàn kết cao. Biểu đồ 2.2.1: Tình hình huy động vốn của MB Lê Trọng Tấn qua các năm Có thể thấy hoạt động huy động vốn của Military Bannk – Lê Trọng Tấn phát triển với tốc độ khá cao và ổn định. Tốc độ tăng trung bình các năm là1,53 lần vào năm 2006; 1.42 lần vào năm 2007 và 1,25 lần vào năm 2008. Kết quả này đã góp phần không nhỏ vào kết quả của toàn hệ thống, phù hợp với sự phát triển hoạt động huy động vốn của Military Bank. Tổng vốn huy động của Military Bank trong 4 năm gần đây cũng đạt được con số khá ấn tượng tương ứng qua các năm 2005 đến 2008 là 7044,324 tỷ đồng; 11241 tỷ đồng; 23010 tỷ đồng; và 34215 tỷ đồng. Kết quả đạt được trên cho thấy uy tín của Military Bank Lê Trọng Tấn ngày càng tăng cao và khách hàng ngày càng tin tưởng. 2.1.2. Hoạt động tín dụng Đối với hoạt động tín dụng, Chi nhánh tập trung đẩy mạnh hoạt động cho vay tiêu dùng và cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tính đến ngày 31/12/2008 tổng dư nợ đạt 457,92 tỷ đồng, tăng 20% so với năm 2007. Trong đó dư nợ tín dụng đối với doanh nghiệp là 317,29 tỷ đồng tăng 1,19 lần so với năm 2007; dư nợ cho vay đối với cá nhân là 140,63 tỷ đồng tương ứng tốc độ tăng 1,23 lần. Như vậy tỷ trọng dư nợ tín dụng đối với doanh nghiệp năm 2008 đã giảm so với tổng dư nợ của Chi nhánh, tuy vậy vẫn chiếm tỷ lệ khá cao, bên cạnh đó tỷ lệ dư nợ tín dụng đối với khách hàng là cá nhân đã được mở rộng hơn. Biểu đồ 2.1.2: Cơ cấu hoạt động cho vay của MB Lê Trọng Tấn Chất lượng tín dụng luôn được chi nhánh Lê Trọng Tấn xác định là mối quan tâm hàng đầu trong hoạt động tín dụng của mình. Theo chủ trương tập trung nâng cao chất lượng tín dụng của toàn Military Bank, Chi nhánh đã cơ cấu lại nợ vay, từng bước xây dựng và hoàn thiện quy chế hoạt động của quản lý tín dụng, thực hiện nghiêm túc Quyết định 493 trích lập và phân loại nợ của Ngân hàng Nhà nước. Vì vậy tỷ lệ nợ quá hạn của Chi nhánh có xu hướng giảm dần qua các năm. Nếu như năm 2006 con số này là 15% thì đến cuối năm 2007 nợ quá hạn nhóm 2,3,4,5 của Chi nhánh là 18.85 tỷ đồng chiếm 4,96% tổng dư nợ, và con số này đã thực sự giảm xuống 4,12% sang năm 2008. Để có được kết quả này Chi nhánh đã tăng cường một cách có hiệu quả công tác kiểm tra kiểm soát, khách hàng vay tiền của ngân hàng được giám sát, theo dõi rủi ro có thể xảy ra bằng các hình thức khác nhau như kiểm tra định kỳ dựa trên cơ sở Báo cáo tài chính của doanh nghiệp, thường xuyên kiểm tra và đánh giá tài sản thế chấp. 2.1.3. Một số hoạt động khác Hoạt động khách hàng Trong năm 2007, Chi nhánh đã chuyển một số khách hàng cho Phòng giao dịch Định Công đồng thời mời được thêm gần 30 doanh nghiệp đến mở tài khoản và giao dịch tại chi nhánh, trong đó có một số khách hàng lớn như Viện kỹ thuật phòng không không quân, Tổng Công ty Điện lực dầu khí, Quân chủng Phòng không không quân,…vv. Trong năm 2008, Chi nhánh đã mời thêm nhiều khách hàng lớn thuộc các ngành nghề Năng lượng, Than, Khoáng sản, Viễn thông, Công nghệ thông tin, Dược phẩm, Y tế, Kinh doanh Ôtô,… Đặc biệt, Chi nhánh đã đẩy mạnh dịch vụ trả lương qua tài khoản, đồng thời tiếp tục tăng cường chế độ chăm sóc đặc biệt với các khách hàng truyền thống, khách hàng VIP. Hoạt động mở rộng mạng lưới Cùng với sự mở rộng mạng lưới hoạt động của Ngân hàng TMCP Quân đội, căn cứ vào đề án tái cơ cấu Điện Biên Phủ, chi nhánh Lê Trọng Tấn đã trở thành chi nhánh online trực thuộc Hội Sở, Chi nhánh mở thêm 2 điểm giao dịch và tiếp nhận 01 phòng giao dịch đã có sẵn theo sự phân công của lãnh đạo vào năm 2008. 2.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh Cùng với sự nỗ lực và phân đấu hết mình của toàn cán bộ, nhân viên trong Chi nhánh từ những ngày đầu thành lập, uy tín của Military Bank Lê Trọng Tấn ngày càng được nâng lên một tầm cao mới, không những củng cố uy tín và chất lượng dịch vụ cho toàn bộ hệ thống ngân hàng Military Bank nói chung mà còn khẳng định vị trí và nỗ lực của Chi nhánh trong hệ thống nội bộ nói riêng. Những nỗ lực của Chi nhánh được thể hiện rõ ở kết quả hoạt động kinh doanh trong những năm gần đây. Bảng 2.1.4: Lợi nhuận trước thuế của MB Lê Trọng Tấn Đơn vị: Tỷ đồng Năm 2005 2006 2007 2008 Lợi nhuận trước thuế 11,9 12,8 19,5 23,4 2.2. Thực trạng hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng TMCP Quân đội – Chi nhánh Lê Trọng Tấn 2.2.1. Quy mô vốn huy động Chi nhánh Ngân hàng TMCP Lê Trọng Tấn tuy mới chỉ đi vào hoạt động hơn 5 năm nhưng luôn được đánh giá là một trong những chi nhánh có hoạt động huy động vốn mạnh nhất. Tổng vốn huy động qua các năm liên tục tăng và tăng mạnh. Bảng 2.2.1a: Quy mô huy động vốn qua các năm Đơn vị: Tỷ đồng Năm 2005 2006 2007 2008 Tổng vốn huy động 497,63 719,74 1025,98 1282,48 Có thể thấy hoạt động huy động vốn của Military Bank Lê Trọng Tấn phát triển với tốc độ khá cao và ổn định. Tốc độ tăng trung bình các năm đều trên 1,2 lần cho tới 1,53 lần (năm 2006). Mặc dù năm 2008 tình hình kinh tế chung gặp nhiều biến động, việc huy động vốn của các ngân hàng nói chung đều khó khăn song hệ thống Military Bank nói chung và Military Bank Lê Trọng Tấn nói riêng vẫn thực hiện được mục tiêu huy động vốn đặt ra từ đầu năm thậm chí còn vượt chỉ tiêu. Kết quả của Chi nhánh đã góp phần không nhỏ vào kết quả chung của toàn hệ thống, phù hợp với sự phát triển hoạt động huy động vốn của Military Bank. Biểu đồ 2.2.1b: Tổng vốn huy động cuả MB Lê Trọng Trọng Tấn so với toàn Military Bank Qua biểu đồ trên ta có thể thấy sự đóng góp của MB Lê Trọng Tấn về vốn huy động là khá cao, chiếm trung bình 5% trong tổng nguồn huy động cuả toàn Ngân hàng TMCP Quân đội. Để có được kết quả này là do Chi nhánh đã áp dụng nhiều biện pháp phù hợp, đồng bộ và không thể không kể đến sự đóng góp hết mình của đội ngũ nhân viên trong Chi nhánh. 2.2.2. Cơ cấu huy động vốn 2.2.2.1. Cơ cấu huy động vốn theo phương thức huy động Cơ cấu vốn huy động của Ngân hàng theo phương thức hoạt động được tổng hợp theo Bảng 2.2.2.1 dưới đây. Bảng 2.2.2.1: Cơ cấu vốn huy động theo phương thức huy động Chỉ tiêu Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Mức tăng 07/06 Mức tăng 08/07 Giá trị Tỷ trọng (%) Giá trị Tỷ trọng (%) Giá trị Tỷ trọng (%) Tuyệt đối (%) Tuyệt đối (%) TG thanh toán 75.13 10.5% 192.77 18.8% 160.31 12.5% 117.64 156.6% -32.46 -16.8% TG có kỳ hạn 74.47 13.2% 96.89 9.4% 160.31 15.3% 22.42 30.1% 63.42 65.5% TG tiết kiệm 565.37 79.1% 736.32 71.8% 925.95 72.2% 170.95 30.2% 189.63 25.8% Tổng vốn huy động 714.97 100.0% 1025.98 100.0% 1282.48 100.0% 311.01 43.5% 256.5 25.0% Theo bảng số liệu ta có thể thấy : Lượng Tiền gửi thanh toán năm 2007 tăng 117,64 tỷ đồng so với năm 2006, tương ứng với tốc độ tăng tương đối là 156,6%. Sang năm 2008 lượng tiền này đã giảm 32,46 tỷ đồng (tương ứng tốc độ giảm 32,4) đồng thời tỷ trọng loại vốn huy động này cũng giảm từ 18.8% năm 2007 xuống còn 12.5% năm 2008. Nói chung tỷ trọng Tiền gửi thanh toán qua các năm tại Chi nhánh vẫn chiếm một tỷ trọng khá khiêm tốn. Tiền gửi thanh toán bao gồm tiền gửi của tổ chức kinh tế và cá nhân, trong đó chủ yếu là tiền gửi của các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế gửi vào để chi trả cho việc mua bán hàng hóa dịch vụ, còn khách hàng cá nhân ít có nhu cầu chi trả hơn cho việc thanh toán, đối tượng này gửi tiền vào ngân hàng với mục đích chủ yếu là hưởng lãi suất. Tuy nhiên lượng tiền này biến động theo từng thời điểm, các doanh nghiệp, cá nhân gửi vào có thể rút ra hoặc chuyển khoản bất cứ lúc nào tùy thuộc vào nhu cầu cần vốn kinh doanh, nên nguồn tiền này ngân hàng thường sử dụng để cho vay ngắn hạn. Đây là mảng thị trường tiềm năng đi kèm với ưu điểm chi phí vốn thấp, là nguồn ngắn hạn nhưng không quá nhạy cảm với lãi suất mà chỉ phụ thuộc vào chu kỳ sản xuất kinh doanh của tổ chức, doanh nghiệp. Do tiền gửi thanh toán vẫn chiểm tỷ trọng nhỏ trong tổng nguồn vốn huy động của Chi nhánh, vì vậy Chi nhánh cần tập trung khai thác mảng thị trường đầy tiềm năng này, đặc biệt là mảng thị trường doanh nghiệp vừa và nhỏ đang phát triển nhanh trong nền kinh tế. Đối với tiền gửi có kỳ hạn, trong khoảng thời gian 2006-2008 lượng tiền gửi này có xu hướng tăng dần theo các năm, đặc biệt tỷ trọng nguồn huy động này năm 2008 đã tăng từ 9,4% lên 15,3% so với tổng nguồn vốn huy động. Năm 2007, lượng tiền gửi có kỳ hạn tăng 22,42 tỷ đồng, tương ứng tốc độ tăng 30,1% so với năm 2006. Tuy nhiên tỷ trọng nguồn tiền huy động này chỉ chiếm 9,4% so với tổng mức vốn huy động. Sang năm 2008, do tình hình nên kinh tế gặp nhiều biến động, lượng tiền gửi kỳ hạn ngắn được được Military Bank huy động khai thác một cách tối đa do tâm lý chung của đối tượng gửi tiền năm 2008. Lượng tiền gửi có kỳ hạn năm 2008 đạt 160,31 tỷ đồng tăng 63,42 tỷ đồng so với năm 2007 (tương ứng 65.5%). Điều này cho thấy Military Bank Lê Trọng Tấn đang rất nỗ lực và năng động trong việc nắm bắt thị trường cũng như tìm hiểu tâm lý đối tượng gửi tiền để khai thác triệt để nguồn vốn huy động một cách có hiệu quả. Lượng tiền gửi tiết kiệm của dân cư luôn là nguồn huy động chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nguồn vốn huy động. Nếu như năm 2006 lượng tiền gửi tiết kiệm mà Chi nhánh huy động là 565,37 tỷ đồng thì nguồn vốn này năm 2007 đã chiếm 736,32 tỷ đồng, tăng 30,2%. Năm 2008, con số này tiếp tục tăng lên đạt 925,95 tỷ đồng tương ứng tốc độ tăng 25,8% so với năm 2007. Tỷ trọng tiền gửi tiết kiệm của Chi nhánh luôn chiếm trên 70% qua các năm, điều này chứng tỏ nguồn vốn huy động của Chi nhánh phần lớn là tiền gửi tiết kiệm. Loại vốn huy động này giữ tỷ trọng cao và tương đối ổn định là do có sự đa dạng hóa trong hình thức huy động. Bên cạnh các sản phẩm truyền thống, Chi nhánh còn áp dụng các hình thức mới như tiết kiệm trả lãi trước, tiết kiệm trả lãi hàng tháng, tiết kiệm trả lãi tích lũy nhằm đảm bảo quyền lợi và đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Lượng tiền gửi tiết kiệm tăng, điều này đã chứng tỏ Military Bank Lê Trọng Tấn ngày càng được người gửi tín nhiệm không chỉ bởi loại hình dịch vụ, sản phẩm phong phú mà còn cả ở chất lượng phục vụ chuyên nghiệp của đội ngũ nhân viên Chi nhánh. 2.2.2.2. Cơ cấu huy động vốn theo kỳ hạn Chiến lược phát triển của Ngân hàng TMCP Quân đội là tiếp tục huy động vốn theo hướng thu hút các khoản vốn trung và dài hạn. Trên cơ sở đó, Chi nhánh Lê Trọng Tấn xác định phương hướng cho hoạt động huy động vốn là tập trung cơ cấu lại vốn huy động cho hợp lý hơn, vẫn tập trung vào thu hút vốn trung và dài hạn, lấy nguồn huy động này làm nguồn chủ yếu song sẽ tăng tỷ trọng vốn huy động không kỳ hạn và giảm tỷ trọng vốn huy động có kỳ hạn để qua đó giảm chi phí. Chính vì vậy mà đến 31/12/2007, tổng vốn huy động có kỳ hạn đạt 833,21 tỷ đồng, tăng 30,2% so với năm 2006 song tỷ trọng của nguồn huy động này đã giảm xuống từ 89,5% năm còn 81,2% năm 2007. Tuy nhiên sang năm 2008, tổng nguồn huy động có kỳ hạn đã tăng lên 288,96 tỷ đồng so với năm 2007 và đạt 1.122,12 tỷ đồng, chiếm 87,5% tổng vốn huy động. Điều này là do tình hình biến động và xu hướng chung của nền kinh tế năm 2008, lượng tiền gửi kỳ hạn ngắn đã tăng lên rõ rệt do tâm lý chung của khách hàng. Bảng 2.2.2.2: Cơ cấu vốn huy động theo kỳ hạn Chỉ tiêu Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 Giá trị Tỷ trọng (%) Giá trị Tỷ trọng (%) Giá trị Tỷ trọng (%) Vốn không kỳ hạn 75.13 10.5% 192.77 18.8% 160.31 12.5% Vốn có kỳ hạn dưới 12 tháng 47.39 6.6% 65.12 6.3% 178.12 13.9% Vốn có kỳ hạn trên 12 tháng 592.45 82.9% 768.09 74.9% 944.05 73.6% Tổng vốn huy động 714.97 100.0% 1025.98 100.0% 1282.48 100.0% Nguồn vốn không kỳ hạn năm 2006 đạt 10,5% đã tăng lên 18,8% năm 2007. Tuy nhiên sang năm 2008, nguồn vốn này đã giảm đi 32,46 tỷ đồng so với 2007 và tỷ trọng giảm đáng kể xuống còn 12,5% tổng vốn huy động. Nguyên nhân chủ yếu là do quy mô của nguồn vốn không kỳ hạn phụ thuộc rất nhiều vào tâm lý khách hàng và chu kỳ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nên thường xuyên có sự biến động tùy thuộc vào từng thời kỳ. Đây là nguồn không ổn định, nếu khách hàng rút một khoản lớn thì dễ gây ra rủi ro thanh toán cho ngân hàng. Vì vậy Chi nhánh cần chủ động trong việc tính tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với nguồn này để đảm bảo tính chủ động trong hoạt động kinh doanh của mình. Tại Chi nhánh Lê Trọng Tấn, tỷ lệ nguồn vốn không kỳ hạn huy động từ các tổ chức kinh tế chiếm tỷ lệ lớn. Điều này chứng tỏ lượng khách hàng là doanh nghiệp mở tài khoản và tiền gửi không kỳ hạn nhằm mục đích thanh toán đã ảnh hưởng đáng kể tới nguồn huy động không kỳ hạn của Chi nhánh. Trong năm 2007, Chi nhánh đã mời thêm được gần 30 doanh nghiệp đến mở tài khoản và giao dịch tại Chi nhánh, trong đó có một số khách hàng lớn như Tổng công ty Điện lực dầu khí, Công ty An Đô,…điều này khiến cho lượng tiền gửi thanh toán của Chi nhánh đã tăng lên rõ rệt. Tuy nhiên, sang năm 2008 lượng tiền gửi thanh toán của các doanh nghiệp đã giảm do xu hướng lãi suất ngắn hạn tăng, thay vì gửi tiền thanh toán, các doanh nghiệp gửi tiền có kỳ hạn siêu ngắn với lãi suất cao nhằm mục đích sử dụng tiền kinh tế hơn, mặt khác tại thời điểm cuối năm 2008, lượng tiền mà khách hàng rút ra để thanh toán công nợ nhiều hơn so với năm 2007. Do đây là nguồn vốn có chi phí rẻ nên ngân hàng cần phải có nhiều biện pháp khuyến khích các doanh nghiệp, cá nhân mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng; khuyến khích các hoạt động thanh toán qua giao dịch ngân hàng thay vì thanh toán bằng tiền mặt, khuyến khích trả lương qua tài khoản,…vv. Lượng vốn có kỳ hạn dưới 12 tháng có xu hướng tăng về số lượng đặc biệt là tăng lên rất mạnh vào năm 2008. Nguồn huy động này đạt 47,39 tỷ đồng năm 2006, tăng lên 65,12 tỷ đồng năm 2007 và con số của năm 2008 là 178,12 tỷ đồng. Tỷ trọng nguồn vốn kỳ hạn dưới 12 tháng các năm 2006 và 2007 chiếm rất thấp, thậm chí tỷ trọng năm 2007 đã giảm so với năm 2006. Nguồn vốn này chủ yếu là huy động từ tiền gửi tiết kiệm trong dân cư. Do xu hướng tâm lý chung nên năm 2008 lượng tiền gửi kỳ hạn ngắn đã tăng lên đáng kể do dân cư và các doanh nghiệp thay vì gửi tiền kỳ hạn dài và gửi tiền thanh toán đã chuyển sang đầu tư vào tiền gửi ngắn hạn nhằm tránh rủi ro mà vẫn mang tính kinh tế. Đặc điểm của nguồn vốn ngắn hạn là chi phí thấp đưa lại lợi nhuận cao cho Chi nhánh nhưng lại là nguồn có tỷ lệ dự trữ bắt buộc khá cao và khá nhạy cảm với lãi suất. Vì thế Chi nhánh cần quản lý chặt chẽ và duy trì tỷ lệ hợp lý đối với nguồn này. Nguồn vốn có kỳ hạn trên 12 tháng chiếm tỷ trọng trên 70% tổng nguồn, đây là nguồn vốn cơ bản để Chi nhánh tiến hành kinh doanh và sử dụng cho hoạt động tín dụng. Tuy tỷ trọng nguồn này đã giảm dần từ 82,9% năm 2006 xuống 74,9% năm 2007 và năm 2008 là 73,6% do thực hiện chiến lược chung của toàn bộ hệ thống song về số lượng thì nguồn huy động này đã tăng lên đáng kể. Năm 2007 đã tăng lên 175,64 tỷ đồng so với năm 2006 và năm 2008 đã tăng thêm 175,96 tỷ đồng so với 2007. Điều này rất thuận lợi vì nó giúp Chi nhánh chủ động hơn trong tín dụng trung và dài hạn, giảm thiểu rủi ro trong thanh khoản, đặc biệt là tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với nguồn vốn này thấp hơn rất nhiều so với nguồn vốn ngắn hạn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. 2.2.3. Hiệu quả sử dụng vốn Huy động vốn chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi lượng vốn đó được sử dụng vào hoạt động sản xuất kinh doanh trên cơ sở cân đối nguồn theo kỳ hạn. Để tìm hiểu sâu hơn về tình hình huy động vốn, sử dụng vốn ngắn hạn, trung và dài hạn, ta sẽ xem xét bảng số liệu dưới đây: Bảng 2.2.3a: Hiệu quả sử dụng vốn STT Chỉ tiêu Năm 2007 Năm 2008 Hiệu quả sử dụng vốn ngắn hạn 1 Huy động vốn ngắn hạn 257.89 338.43 2 Dư nợ ngắn hạn 229.62 257.06 3 Hiệu quả sử dụng vốn ngắn hạn (3 = 2/1) 89.04% 75.96% 4 Chênh lệch (4 = 1-2) 28.27 81.37 Hiệu quả sử dụng vốn dài hạn 5 Huy động vốn dài hạn 768.09 944.05 6 Dư nợ dài hạn 62.15 66.08 7 Hiệu quả sử dụng vốn dài hạn (7 = 6/5) 8.09% 7.00% 8 Chênh lệch (8 = 5-6) 705.94 877.97 Lượng vốn sau khi huy động được trên thị trường, ngân hàng sẽ sử dụng để tiến hành hoạt động kinh doanh của mình như: cho vay, đầu tư chứng khoán, đầu tư các chương trình dự án,…Hiện nay ở Chi nhánh, lượng vốn huy động được sử dụng cho hoạt động tín dụng là chủ yếu. Năm 2007, lượng vốn huy động ngắn hạn chiếm 30.24% tổng vốn huy động của Chi nhánh và lượng vốn này được sử dụng có hiệu quả cao cho hoạt động tín dụng ngắn hạn, được sử dụng hầu hết cho tín dụng ngắn hạn. Hiệu quả sử dụng vốn ngắn hạn năm 2007 lên tới 89,04% và năm 2008 là 75,96%. Kết quả này cho thấy Chi nhánh đã đạt được hiệu quả cao trong hoạt động sử dụng vốn của mình cho hoạt động kinh doanh, đặc biệt là nguồn vốn ngắn hạn trên cơ sở đưa ra các sản phẩm tín dụng thương mại, tín dụng tiêu dùng với những mức lãi suất hấp dẫn thu hút khách hàng. Biểu đồ 2.2.3b: Hiệu quả sử dụng vốn ngắn hạn Qua biểu đồ ta thấy dư nợ ngắn hạn của Chi nhánh năm 2008 tăng 11,95% so với năm 2007 tương ứng với số tuyệt đối là 27,44 tỷ đồng. Tuy hiệu quả sử dụng vốn năm 2008 có giảm so với năm 2007 nhưng sự tăng lên của số dư nợ ngắn hạn đã chứng tỏ Chi nhánh rất quan tâm cho việc sử dụng vốn tập trung vào các sản phẩm dịch vụ phục vụ bán lẻ như cho vay thương mại, cho vay tiêu dùng đặc biệt là cho vay đối với khách hàng cá nhân, doanh nghiệp vừa và nhỏ. Song hoạt động tín dụng tăng trưởng là một tín hiệu tốt vì nó đem lại nguồn thu nhập lớn cho Chi nhánh, nhưng đây cũng là hoạt động chứa đựng nhiều rủi ro nhất. Vì vậy, cùng với việc phát triển số lượng tín dụng, Chi nhánh cũng nên quan tâm nhiều hơn tới chất lượng tín dụng nhằm hạn chế tối đa rủi ro ngân hàng. Bên cạnh việc tăng cường huy động vốn ngắn hạn thì nguồn vốn huy động dài hạn cũng được Chi nhánh chú trọng, lượng vốn huy động dài hạn năm 2008 đã tăng lên 22,91% so với năm 2007. Có được điều này là do Chi nhánh đã có những chính sách lãi suất linh hoạt, thu hút được lượng vốn trung và dài hạn lớn, đặc biệt năm 2008, trong tình hình kinh tế khó khăn nhưng Chi nhánh vẫn giữ được lượng vốn huy động dài hạn ở con số khá cao 944,05 tỷ đồng. Tuy nhiên, hiệu quả sử dụng nguồn trung và dài hạn lại không cao, chỉ sử dụng chưa đến 10% lượng vốn huy động được. Hiệu quả sử dụng vốn năm 2007 chỉ đạt 8,09% và sang năm 2008 hiệu quả này đã giảm xuống thấp hơn chỉ đạt 7% số vốn huy động được, do năm 2008 tình hình tài chính cuả nhiều doanh nghiệp lâm vào bế tắc, khả năng thanh toán gặp rất nhiều khó khăn, nhiều phương án sản xuất kinh doanh không khả quan nên khả năng chấp nhận hợp đồng cho vay được Chi nhánh xét duyệt rất kỹ lưỡng. Do vậy, tuy nguồn vốn Chi nhánh huy động được khá lớn, song rủi ro kinh doanh không khả quan nên Chi nhánh thận trọng hơn trong việc cấp vốn cho vay. Do vậy nợ vay dài hạn năm 2008 của Military Bank Lê Trọng Tấn chiếm tỷ lệ rất khiêm tốn so với tổng vốn trung và dài hạn huy động được. Điều này gây lãng phí nguồn vốn sử dụng, chi phí sử dụng vốn cao mà hiệu quả đem lại không đáng kể. Đây là một hạn chế lớn đối với Chi nhánh vì nguồn trung và dài hạn là nguồn vốn có tính ổn định cao, tỷ lệ dự trữ bắt buộc thấp, có thể sử dụng cho hoạt động kinh doanh qua đó đưa lại thu nhập cao cho Chi nhánh. Trong thời gian tới, Chi nhánh cần có biện pháp để tăng hiệu quả sử dụng vốn trung và dài hạn hơn nữa nhằm tránh tình trạng để vốn không sử dụng gây lãng phí nguồn vốn. 2.2.4. Chi phí huy động vốn Chi phí huy động vốn trong đó cơ bản là lãi suất huy động được Ngân hàng xem như một chính sách thu hút vốn có hiệu quả nhất. Một trong những tiêu chí mà Ngân hàng TMCP Quân đội đưa ra là điều chỉnh lãi suất trên cơ sở phù hợp với thị trường và đảm bảo mục tiêu lợi nhuận. Chi phí huy động vốn trong một số năm gần đây có xu hướng tăng, nguyên nhân là do Chi nhánh huy động được một lượng vốn lớn từ tiền gửi có kỳ hạn của các doanh nghiệp, và đặc biệt là tiền nhàn rỗi của dân cư. Bên cạnh đó, trong các năm gần đây, Ngân hàng TMCP Quân đội tiến hành tăng lãi suất huy động do cuộc đua tăng lãi suất của các ngân hàng Việt Nam, để đảm bảo khả năng cạnh tranh thu hút khách hàng cũng đã làm chi phí huy động vốn tăng lên. Bảng 2.2.4: Chi phí huy động vốn thực tế STT Chỉ tiêu Năm 2007 Năm 2008 1 Tổng chi phí trả lãi 59.66 78.28 2 Tổng chi phí liên quan tới huy động vốn 67._.