Báo cáo Thực tập tại Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội - Chi nhánh Điện Biên Phủ

cầu hoá kinh tế thế giới, trong những năm qua Việt Nam đã gặt hái được nhiều thành công đáng khích lệ: tốc độ GDP tăng trưởng, thu hút đầu tư nước ngoài ngày càng lớn, tình trạng thất ngiệp giảm rõ rệt, đời sống nhân dân được cải thiện… đặc biệt là hoạt động của ngành Ngân hàng phát triển khá mạnh. Tuy nhiên, song song với thời kỳ tăng trưởng mạnh mẽ đó chúng ta không thể không kể đến giai đoạn khó khăn do ảnh hưởng từ nền kinh tế tài chính quốc tế mà đặc biệt phải kể đến cuộc khủng hoảng tài chính Châu á năm 1997 và mới đây nhất là cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008 đã làm cho ngành Ngân hàng thế giới nói chung và ngành Ngân hàng Việt Nam nói riêng gặp rất nhiều khó khăn và trở ngại. Nhưng trong bối cảnh đó, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân Đội (viết tắt là Ngân hàng TMCP Quân Đội) đã có những bước đi đúng đắn, có những điều chỉnh thích hợp với thị trường. Vì vậy 15 năm qua, Ngân hàng TMCP Quân Đội luôn vững vàng ở top 5 ngân hàng có mức lợi nhuận trước thuế cao nhất trong toàn hệ thống ngân hàng Thương mại Cổ phầnViệt Nam. Chi nhánh Ngân hàng TMCP Quân Đội 28A Điện Biên Phủ là một chi nhánh mới được thành lập năm 2005. Mặc dù còn khá non trẻ trong hệ thống ngân hàng ở Việt Nam nhưng Chi nhánh đã gặt hái được nhiều thành tựu đáng kể và từng bước khẳng định được vị thế của mình trong toàn ngành Ngân hàng. Sau một thời gian tham gia thực tập tại chi nhánh Ngân hàng TMCP Quân Đội 28A Điện Biên Phủ, em đã có cơ hội được tiếp cận, tìm hiểu khá kỹ về nghiệp vụ cũng như quy trình tín dụng của Ngân hàng. Và trong bản báo cáo này em xin phép được trình bày những điều mình được biết sau thời gian thực tập tại đây. Bằng kiến thức được trang bị trong trường Đại học kết hợp với quá trình thực tập tìm hiểu thực tế tại chi nhánh Ngân hàng TMCP Quân đội – Điện Biên Phủ, em đã quyết định lấy việc phân tích về “thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng và giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động cho vay tiêu dùng” tại chi nhánh Điện Biên Phủ làm định hướng chính cho Báo cáo thực tập tổng hợp của mình. Qua đây, em cũng xin chân thành cám ơn sự chỉ bảo, giúp đỡ nhiệt tình của các anh chị trong Chi nhánh để em có thể hoàn thành bản Báo cáo thực tập tổng hợp này. Và em cũng rất mong nhận được sự chỉ bảo, góp ý của thầy cô, các anh chị để bản báo cáo của em được hoàn thiện hơn nữa. Em xin chân thành cám ơn! Nội dung báo cáo thực tập của em gồm 3 phần chính: Phần 1: Tổng quan về Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội và Chi nhánh Điện Biên Phủ Phần 2: Thực trạng hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Quân đội – Chi nhánh Điện Biên Phủ Phần 3: Một số nhận xét và kết luận Phần I Tổng quan về Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội và Chi nhánh Điện Biên Phủ 1.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Quân đội Vài nét về Ngân hàng TMCP Quân Đội và Chi Nhánh Điện Biên Phủ - Tên Ngân hàng: Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân Đội - Tên giao dịch quốc tế: Military Bank (viết tắt MB) - Trụ sở chính: Số 3 đường Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội - Hình thức sở hữu: Loại hình Ngân hàng Thương mại Cổ phần - Ngày thành lập Ngân hàng: ngày 4 tháng 11 năm 1994 - Địa chỉ Chi nhánh: Số 28A Điện Biên Phủ, Ba Đình, Hà Nội - Ngày thành lập Chi nhánh: tháng 6 năm 2005 Ngân hàng TMCP Quân đội được thành lập theo Quyết định số 00374/GP-UB ngày 30/12/1993 của ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội và hoạt động theo Giấy phép số 0054/NH-GP ngày 14/9/1994 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam với thời gian hoạt động là 50 năm. Ngày 4/11/1994 Ngân hàng chính thức được thành lập với tên đầy đủ là Ngân hàng thương mại cổ phần Quân đội, tên giao dịch quốc tế là Military Bank (MB). Hiện nay Ngân hàng có trụ sở chính tại số 3 Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội. Về vốn điều lệ: Ngày 24/10/2008, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh thành phố Hà Nội đã có văn bản số 575/NHNN – HAN7 chấp thuận việc tăng vốn điều lệ năm 2008 của MB từ 2363,76 tỷ đồng lên 3400 tỷ đồng trong đó bao gồm việc tăng vốn điều lệ từ chuyển đổi 220 tỷ đồng mệnh giá trái phiếu phát hành năm 2006 thành cổ phiếu. Về nhân sự: Tính đến ngày 31/12/2007 toàn hệ thống MB có 1885 nhân viên, đến 2008 là gần 3000 nhân viên. Về cơ cấu theo trình độ, trên 90% nhân viên của MB có trình độ đại học và trên đại học được tuyển dụng vào đào tạo chuyên nghiệp. Giữ vững phương châm hoạt động “VữNG VàNG – TIN CậY”, qua 14 năm xây dựng và trưởng thành Ngân hàng TMCP Quân đội đã có những bước phát triển vững chắc và trở thành một địa chỉ tin cậy về hoạt động tài chính cho mọi đối tượng khách hàng trong và ngoài nước. Với mục tiêu kinh doanh an toàn, tuân thủ, tiệm cận với thông lệ quốc tế về hoạt động tài chính – ngân hàng đã tạo cho Military Bank một sự ổn định, hoạt động minh bạch, hiệu quả và liên tục tăng trưởng, điều này luôn được các cơ quan quản lý, các đối tác cũng như khách hàng đánh giá cao. Với sự nỗ lực phấn đấu không ngừng, Ngân hàng TMCP Quân đội liên tục được Ngân hàng Nhà nước xếp hạng A và trao tặng nhiều bằng khen cho những thành tích xuất sắc; nhiều năm liền nhận được các giải thưởng thanh toán quốc tế do các ngân hàng uy tín quốc tế trao tặng như HSBC, Standard Chartered Bank, UBOC; được người tiêu dùng bình chọn là Thương hiệu mạnh liên tục trong hai năm liền 2005 và 2006; đạt cúp vàng Top ten thương hiệu Việt ngành Ngân hàng – Tài chính năm 2006 và nhiều giải thưởng có uy tín, giá trị khác. Military Bank đang phát triển trở thành ngân hàng đa năng với việc thành lập các công ty như Công ty Chứng khoán Thăng Long, Công ty Quản lý quỹ đầu tư Hà Nội, tham gia góp vốn đầu tư các công ty trực thuộc đã hoạt động hiệu quả, có lợi nhuận và tạo lập được uy tín trên thị trường. Công tác quản trị rủi ro được đặt lên hàng đầu nhằm đưa ra các giải pháp tổng thể giảm thiểu rủi ro không chỉ cho Ngân hàng mà cho cả khách hàng. Military Bank luôn đảm bảo tỷ lệ an toàn theo tiêu chuẩn quốc tế và tỷ lệ nợ xấu ở mức hợp lý. Kế thừa bản lĩnh và đạo đức của người lính, mỗi nhân viên thuộc đại gia đình Ngân hàng Quân đội đang quyết tâm và đồng lòng hướng tới mục tiêu phát triển ngân hàng trở thành một trong những ngân hàng TMCP hàng đầu tại Việt Nam, trở thành một đối tác tin cậy, an toàn và trung thực, đem lại lợi ích tối đa cho khách hàng thông qua việc cung cấp các dịch vụ ngân hàng tiện ích và ưu việt, cung cấp các sản phẩm đa dạng, luôn cải tiến phù hợp theo xu thế thị trường và yêu cầu ngày càng cao của khách hàng. 1.2. Quá trình hình thành phát triển Ngân hàng TMCP Quân đội - Chi nhánh Điện Biên Phủ. Đứng trước nhu cầu phát triển ngày càng cao của nền kinh tế và các chủ thể trong nền kinh tế, các ngân hàng không ngừng mở rộng hoạt động kinh doanh cả về quy mô và năng lực tài chính. Ngân hàng TMCP Quân Đội cũng không nằm ngoài xu thế đó bằng việc thành lập các chi nhánh và phòng giao dịch rộng khắp cả nước nhằm đáp ứng nhu cầu về vốn của nền kinh tế. Tháng 6 năm 2005, Ngân hàng TMCP Quân Đội chi nhánh Điện Biên Phủ được tách ra thành lập chi nhánh cấp I tại 28A Điện Biên Phủ, trước đây là Hội sở chính của Ngân hàng. Sau thời điểm tách lập chi nhánh, MB chuyển Hội sở chính về toà nhà số 3 Liễu Giai, Hà Nội. Do vậy, Chi nhánh Ngân hàng TMCP Quân Đội Điện Biên Phủ được thành lập và hoạt động ngay tại nơi này. Tháng 6 năm 2005, Chi nhánh chính thức đi vào hoạt động theo quyết định của Hội đồng quản trị Ngân hàng TMCP Quân Đội. Từ đó đến nay, Chi nhánh hoạt động với tư cách là một cơ sở hạch toán độc lập và luôn nỗ lực phát triển nhằm quảng bá và nâng cao uy tín của Ngân hàng. Tổng số cán bộ của Chi nhánh ban đầu chỉ có 16 người được vào biên chế bao gồm Ban giám đốc (3 người), Phòng tín dụng (4 người), Phòng nguồn vốn (4 người), Phòng Kế toán (5 người). Nguồn vốn ban đầu chỉ có hơn 15 tỷ đồng. Tuy nhiên, với sự nỗ lực của tập thể cán bộ nhân viên, sự chỉ đạo kịp thời của Ngân hàng TMCP Quân Đội, Chi nhánh đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ ngay trong những năm đầu thành lập. Với đội ngũ nhân viên được điều hành bởi bộ máy quản trị có chất lượng cao, hiểu biết sâu rộng về các lĩnh vực và có tầm nhìn bao quát, chiến lược kết quả là trong giai đoạn 2005 - 2008, Chi nhánh Điện Biên Phủ đã trở thành một trong những đơn vị xuất sắc nhất trong hệ thống Ngân hàng TMCP Quân Đội nói riêng và toàn hệ thống ngân hàng TMCP nói chung. Hơn thế nữa, Chi nhánh đã dành được sự tin cậy của khách hàng và thực sự khẳng định được vị thế của mình trên thị trường. 1.3. Cơ cấu tổ chức của chi nhánh Điện Biên Phủ 1.3.1.Sơ đồ cơ cấu Giám đốc Phó Giám đốc 1 Phòng hành chính Phó Giám đốc 2 Phó Giám đốc 3 Phòng kho quỹ Phòng kế toán Phòng tín dụng Phòng thẩm định Phòng nguồn vốn Phòng kiểm soát nội bộ Phòng tổ chức cán bộ Phòng CNTT Phòng KD ngoại tệ và TTQT Tổ nghiệp vụ thẻ 1.3.2. Mạng lưới hoạt động Tính đến năm 2008, Chi nhánh Điện Biên Phủ gồm có 16 chi nhánh cấp 2 và phòng giao dịch trực thuộc. 1.3.3.Chức năng, nhiệm vụ của các phòng ban - Giám đốc: là người có chức năng lãnh đạo và điều hành chung mọi hoạt động kinh doanh của Chi nhánh, chịu trách nhiệm trước Ngân hàng và cơ quan pháp luật; là người trực tiếp quản lý Phòng kiểm soát nội bộ, Phòng tổ chức cán bộ và thực hiện công tác đối ngoại. - Phó giám đốc 1: trực tiếp quản lý Phòng hành chính, Phòng kế toán, Phòng kho quỹ. - Phó giám đốc 2: trực tiếp quản lý Phòng tín dụng, Phòng thẩm định, Phòng nguồn vốn. - Phó giám đốc 3: trực tiếp quản lý Phòng kinh doanh ngoại tệ và thanh toán quốc tế, Phòng CNTT (công nghệ thông tin), Tổ nghiệp vụ thẻ. - Phòng hành chính: có nhiệm vụ theo dõi nhân sự, tiếp nhận và tổ chức đào tạo cán bộ công nhân viên theo yêu cầu và nhiệm vụ của Chi nhánh; làm công tác văn phòng, hành chính văn thư lưu trữ và phục vụ hậu cần; thực hiện các nghiệp vụ khác do Giám đốc phân công. - Phòng kế toán: gồm bộ phận kế toán nội bộ và kế toán giao dịch với khách hàng. + Kế toán nội bộ: quản ký các khoản thu chi nội bộ trong Chi nhánh, cân đối lỗ lãi trong hoạt động sản xuất kinh doanh của Chi nhánh. + Kế toán giao dịch với khách hàng: thực hiện các nghiệp vụ như là chuyển tiền trong nước, chuyển tiền liên ngân hàng, thanh toán bù trừ. Trong giao dịch với khách hàng hình thành hai khoản tiền vay và tiền gửi. Đối với tiền vay thì kế toán có thể phải thực hiện các nghiệp vụ như chuyển tiền, thu hoặc chi tiền. Đối với tiền gửi, thì kế toán phải thực hiện các nghiệp vụ nộp tiền vào tài khoản, lĩnh tiền thừ tài khoản, lệnh chi chuyển tiền. - Phòng kho quỹ: gồm 1 trưởng phòng, 1 phó phòng và 12 nhân viên; có chức năng cơ bản là kiểm ngân, bảo quản tiền và thực hiện các hoạt động thu chi tiền mặt trực tiếp với khách hàng. - Phòng tín dụng: thực hiện việc kinh doanh tiền tệ thông qua nghiệp vụ tín dụng và dịch vụ Chi nhánh đối với các doanh nghiệp. - Phòng thẩm định: có trách nhiệm đi xác minh các dự án trước khi cho vay và sau khi giải ngân nhằm mục đích hạn chế rủi ro cho Chi nhánh; cung cấp và hướng dẫn các văn bản có liên quan đến tín dụng. - Phòng nguồn vốn: có chức năng huy động vốn, theo dõi nguồn vốn huy động của Chi nhánh báo cáo với Giám đốc và có trách nhiệm tư vấn cho Giám đốc. - Phòng công nghệ thông tin: + Đảm bảo cài đặt và vận hành toàn bộ các chương trình phần mềm ứng dụng, thiết lập hệ thống bảo mật của hệ thống mạng theo chỉ định của Giám đốc. + Xử lý các sự cố phối hợp với các cơ quan viễn thông để duy trì sự thông suốt các đường truyền dữ liệu của Chi nhánh Điện Biên Phủ nối với Hội sở chính và các chi nhánh khác trong hệ thống ngân hàng; đồng thời xử lý sự cố liên quan đến máy móc và phục hồi các dữ liệu để các hoạt động của Chi nhánh được diễn ra một cách thông suốt. + Xây dựng các tiện ích yêu cầu điều hành của Giám đốc. - Phòng kinh doanh ngoại tệ và thanh toán quốc tế: làm nhiệm vụ kinh doanh ngoại tệ bằng các hình thức mở L/C, lập các bộ chứng từ với các đơn vị xuất khẩu; mua bán, kinh doanh và thu đổi ngoại tệ. - Phòng kiểm soát nội bộ: kiểm tra các chứng từ, sổ sách liên quan đến các nghiệp vụ kinh doanh của toàn Chi nhánh Điện Biên Phủ; giám soát, kiểm tra định kỳ, đột xuất hoạt động kinh doanh của các phòng ban, báo cáo với Giám đốc để các hoạt động được thực hiện theo đúng các quy định, quy chế của Nhà nước và của Ngân hàng Quân Đội. - Phòng tổ chức cán bộ: thực hiện công tác tuyển dụng và sắp xếp cán bộ phù hợp với năng lực, trình độ và yêu cầu nhiệm vụ kinh doanh. - Tổ nghiệp vụ thẻ: phát hành và hướng dẫn cho khách hàng cách sử dụng các loại thẻ của Ngân hàng. Phần Ii Thực trạng hoạt động kinh doanh của CHI NHánh ngân hàng tmcp quân đội điện biên phủ 2.1. Các nghiệp vụ kinh doanh chủ yếu của Chi nhánh ngân hàng TMCP Quân đội Điện Biên Phủ Sau hơn 4 năm hoạt động, Ngân hàng TMCP Quân Đội chi nhánh Điện Biên Phủ đã tự khẳng định được vai trò và vị trí của mình trong mối tương quan với các chi nhánh khác, luôn đạt danh hiệu là một trong những chi nhánh hoạt động có hiệu quả và an toàn. Chi nhánh đã tạo được chỗ đứng vững chắc, niềm tin và sự hài lòng của đông đảo khách hàng, góp phần làm tăng giá trị “Vững vàng tin cậy” của Ngân hàng Quân Đội bởi sự đa dạng của các loại hình dịch vụ và sản phẩm. 2.1.1. Hoạt động huy động vốn - Huy động vốn bằng nội tệ, ngoại tệ từ dân cư và các tổ chức kinh tế với nhiều hình thức: tiền gửi tiết kiệm không kỳ hạn và có kỳ hạn, phát hành trái phiếu, kỳ phiếu, chứng chỉ tiền gửi, tiền gửi của các tổ chức tín dụng, các tổ chức kinh tế... - Thực hiện các hình thức huy động vốn khác theo quy định. 2.1.2. Hoạt động cho vay - Cho vay ngắn hạn, trung hạn và dài hạn (trong đó bao gồm: cho vay theo hình thức cho vay từng lần, cho vay theo hạn mức tín dụng, cho vay theo dự án đầu tư, cho vay hợp vốn, cho vay trả góp...) 2.1.3. Đầu tư - Đầu tư trên thị trường vốn, thị trường tiền tệ cả trong và ngoài nước. - Góp vốn liên doanh, liên kết với các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước... 2.1.4. Bảo lãnh - Bảo lãnh là một trong các dịch vụ mà chi nhánh Điện Biên Phủ cung cấp cho nền kinh tế. Bảo lãnh đem lại lợi ích trực tiếp cho Chi nhánh đó là phí bảo lãnh. Phí bảo lãnh đóng góp một khoản không nhỏ vào lợi nhuận cho chính Chi nhánh và nó chiếm tỷ lệ khá lớn trong tổng phí dịch vụ thu được của Chi nhánh. - Bảo lãnh làm đa dạng hóa các loại hình dịch vụ. Việc nghiệp vụ bảo lãnh ngân hàng ra đời đã làm hoàn thiện khả năng đáp ứng đủ nhu cầu của khách hàng, đa dạng hóa hoạt động kinh doanh và gia tăng tổng nguồn vốn của Chi nhánh. 2.1.5. Cung ứng dịch vụ thanh toán - Thu, chi hộ tiền mặt VNĐ và ngoại tệ theo quy định. - Chi trả lương cho doanh nghiệp qua tài khoản tại Chi nhánh. - Thanh toán hóa đơn cho khách hàng… 2.1.6. Dịch vụ thẻ - Phát hành, thanh toán thẻ tín dụng nội địa và quốc tế. - Phát hành thẻ ATM. 2.1.7. Dịch vụ khác - Bao thanh toán. - Tư vấn đầu tư tài chính... 2.2. Quy trình tín dụng đối với Doanh nghiệp, cá nhân của Chi nhánh Điện Biên Phủ Quy trình cho vay vốn và đầu tư dự án của Chi nhánh Điện Biên Phủ gồm các bước sau : - Thẩm định, đánh giá rủi ro tín dụng của khách hàng thông qua việc Chi nhánh thu thập thông tin hồ sơ tài liệu trực tiếp từ khách hàng và từ các nguồn khác để phân tích rủi ro. - Chấm điểm tín dụng khách hàng, phân loại khách hàng thành các nhóm như khách hàng truyền thống và khách hàng mới, khách hàng là doanh nghiệp Nhà nước, công ty cổ phần, doanh nghiệp tư nhân..., khách hàng là doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp vừa và nhỏ, khách hàng có tài sản bảo đảm và khách hàng không có tài sản bảo đảm... - Chi nhánh sử dụng thêm các chỉ tiêu tài chính để đo lường rủi ro tín dụng như: tỷ lệ nợ xấu so với tổng dư nợ, tỷ lệ lãi treo so với tổng thu nhập từ cho vay... đồng thời sử dụng thêm các chỉ tiêu phi tài chính để đo lường rủi ro tín dụng. Trên cơ sở đó xác định mức độ rủi ro của từng khách hàng, từ đó Chi nhánh đưa ra quyết định không cho vay hoặc cho vay, cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro với đối sách: quản lý chặt chẽ hơn, lãi suất cho vay cao hơn, yêu cầu khách hàng có tài sản bảo đảm... - Tiếp nhận yêu cầu vay vốn: Chi nhánh xem xét đặc điểm về tổ chức điều hành, về tình hình hoạt động của khách hàng thông qua báo cáo tài chính, về khả năng thực hiện nghĩa vụ cam kết và biện pháp bảo đảm tiền vay... - Chi nhánh tiến hành thẩm định: + Từ phân tích dự án, phương án xin vay, cho đến việc xác định doanh thu, nguồn trả nợ từ dự án, phương án phải chính xác, chính vì vậy công tác dự báo của Chi nhánh phải tốt (dự báo về thị trường, giá cả, tỷ giá...) + Khả năng tài chính của khách hàng: Chi nhánh phải chuẩn hoá công tác kế toán tài chính, trong điều kiện có thể áp dụng kiểm toán bắt buộc đối với các doanh nghiệp có quan hệ tín dụng. + Về tài sản bảo đảm tiền vay: Chi nhánh đánh giá tài sản bảo đảm phải qua tổ chức trung gian có tư cách pháp nhân, có tính chất chuyên nghiệp, đảm bảo yếu tố pháp lý của tài sản bảo đảm, giấy tờ tài sản bảo đảm, thủ tục bảo đảm tiền vay. + Đảm bảo yếu tố pháp lý của tất cả hồ sơ vay vốn (hồ sơ pháp lý, dự án, phương án xin vay, tài sản bảo đảm tiền vay...) - Chi nhánh quyết định cho vay, thiết lập hợp đồng: + Thiết lập các hợp đồng tín dụng, bảo đảm tiền vay phải chặt chẽ, chú trọng tính pháp lý, lưu ý quyền hạn của các bên ký hợp đồng, tránh trường hợp hợp đồng vô hiệu. - Chi nhánh giải ngân, kiểm soát trong khi cấp tín dụng: các hợp đồng, các chứng từ giải ngân, kiểm tra đối chiếu với đơn xin vay, khách hàng nhận tiền vay, các điều kiện giải ngân. - Chi nhánh kiểm soát sau khi cho vay: + Kiểm tra việc sử dụng vốn vay có phù hợp với mục đích xin vay không. + Kiểm tra các dự án, phương án sản xuất kinh doanh, hiện trạng tài sản bảo đảm tiền vay. - Chi nhánh xử lý tín dụng, phát hiện món vay có rủi ro, áp dụng các giải pháp: + Chuyển nợ quá hạn, thu nợ trước hạn + Xử lý tài sản bảo đảm tiền vay + Khởi kiện và một số giải pháp khác - Chi nhánh thực hiện thanh lý hợp đồng. 2.3. Khái quát tình hình và kết quả hoạt động của Ngân hàng TMCP Quân Đội Chi nhánh Điện Biên Phủ trong năm 2006 – 2008 2.3.1. Hoạt động huy động vốn Ngân hàng TMCP Quân đội Chi nhánh Điện Biên Phủ luôn tự hào là một trong những chi nhánh huy động vốn giỏi nhất, phát huy tốt thế mạnh nội bộ, gặt hái nhiều thành công. Có được kết quả này là nhờ Chi nhánh có một đội ngũ nhân viên năng động, nhiệt tình, kỷ luật, chuyên nghiệp, kiến thức nghiệp vụ giỏi, ham học hỏi, chăm sóc khách hàng tốt và đặc biệt đó là những cán bộ nhân viên có tinh thần đoàn kết cao. Hoạt động huy động vốn là tiền đề cho các hoạt động khác của Ngân hàng Thương mại. Vì vậy một trong những mục tiêu quan trọng trong hoạt động của Chi nhánh Điện Biên Phủ là đẩy mạnh công tác huy động vốn. Với những thế mạnh của mình như uy tín, mạng lưới rộng, thái độ phục vụ nhiệt tình, nhanh gọn, chính xác, thủ tục thuận lợi, hình thức huy động phong phú… Chi nhánh Điện Biên Phủ ngày càng thu hút được nhiều khách hàng đến giao dịch, kết quả là nguồn vốn của Chi nhánh luôn tăng trưởng ổn định chẳng những đáp ứng đủ nhu cầu đầu tư tín dụng mà còn thường xuyên nộp vốn thừa về Ngân hàng để điều hoà vốn cho toàn hệ thống. Tình hình huy động vốn qua 3 năm 2006, 2007, 2008 cụ thể như sau: Bảng1. Tình hình huy động vốn huy tại Chi nhánh Điện Biên Phủ ( Đơn vị: tỷ đồng) 2006 2007 2008 Chênh Lệch 2007 và 2006 Chênh Lệch 2008 và 2007 Số Tiền Tỷ Trọng Số Tiền Tỷ Trọng Số Tiền Tỷ Trọng Tuyệt Đối Tương Đối Tuyệt Đối Tương Đối Tổng Nguồn Vốn Huy Động 5.252,0 100% 7.836,0 100% 11.868,0 100% 2.584,0 49,2% 4.032,0 51,5% Huy Động Từ Dân Cư 2.678,5 51% 3.996,4 55,1% 6.883,4 58% 1.317,9 49,2% 2.887,0 72,2% Huy Động Từ TCKT 1.549,3 29,5% 2.311,6 29,5% 3.548,5 29,9% 762,3 49,2% 1.236,9 53,5% Huy Động Từ Các Nguồn Khác 1.024,2 19,5% 1.528,0 15,4% 1.436,1 12,1% 503,8 49,2% -91,9 -6% ( Nguồn : Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 06, 07, 08) Như vậy, tổng nguồn vốn huy động của Chi nhánh có sự tăng trưởng qua các năm. Năm 2006, tổng nguồn vốn huy động là 5.252 tỷ đồng; năm 2007 đạt 8.694 tỷ đồng, tăng 2.584 tỷ đồng tương đương 49,2%. Đến năm 2008, tổng nguồn vốn huy động của Chi nhánh là 11.868 tỷ đồng, tăng 51,5% so với năm 2007, tương đương 4.032 tỷ đồng. Mặc dù sang năm 2008 tốc độ tăng của tổng nguồn vốn huy động có xu hướng chậm hơn, một trong những nguyên nhân trực tiếp là do cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới đã tác động không nhỏ tới tình hình kinh tế Việt Nam khiến cho ngành ngân hàng phải đối mặt với không ít khó khăn như diễn biến trên thị trường tiền tệ khó lường nên việc huy động nguồn tiền gửi thường là không ổn định. Tuy nhiên, do có các chính sách huy động vốn hợp lý phù hợp với từng thời kỳ và từng giai đoạn cụ thể nên lượng vốn huy động của Chi nhánh vẫn có xu hướng tăng lên và tăng với tỉ lệ rất cao so với năm trước. Trong tổng nguồn vốn huy động được chủ yếu là huy động được từ các tổ chức kinh tế và dân cư, trong đó huy động từ dân cư chiếm tỷ trọng lớn hơn. 2.3.2. Hoạt động sử dụng vốn. Nhờ nguồn vốn huy động dồi dào, Ngân hàng TMCP Quân Đội đã tiến hành đa dạng hoá các mặt nghiệp vụ kinh doanh dịch vụ ngân hàng trong đó chủ yếu là hoạt động tín dụng, chiếm khoảng 90% tổng số vốn được sử dụng. Hoạt động tín dụng là hoạt động nghiệp vụ quan trọng quyết định hiệu quả kinh doanh của ngân hàng, vì thế Ngân hàng TMCP Quân Đội luôn đặt ra mục tiêu mở rộng tín dụng, đồng thời hạn chế rủi ro ở mức thấp nhất. Trong những năm qua, với quyết tâm cao, Chi nhánh Điện Biên Phủ đã đạt được những kết quả tốt cả về tốc độ tăng trưởng lẫn chất lượng các khoản đầu tư. Chi nhánh đã thực hiện cho vay với các thành phần kinh tế khác nhau, hoạt động trong nhiều lĩnh vực của nền kinh tế. Điều này được biểu hiện cụ thể trong bảng sau Bảng2. Tình hình sử dụng vốn của Chi nhánh Điện Biên Phủ ( Đơn vị: Tỷ đồng) Chỉ Tiêu 2006 2007 2008 So Sánh 2007 và 2006 So Sánh 2008 và 2007 Số Tiền Tỷ Trọng Số Tiền Tỷ Trọng Số Tiền Tỷ Trọng Tuyệt Đối Tương Đối Tuyệt Đối Tương Đối Tổng Dư Nợ 3.617,0 100% 3.496,0 100% 6.361,0 100% -121,0 -3,3% 2.865,0 81,9% Dư Nợ Ngắn Hạn 2.821,3 78% 2.747,9 78,6% 4.847,1 76,2% -73,4 -2,6% 2.099,2 76,4% Dư Nợ Trung Và Dài Hạn 795,7 22% 748,1 21,4% 1.468,9 23,8% -47,6 -6% 720,9 96,4% ( Nguồn : Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 06, 07, 08) Qua bảng trên nhận thấy rõ tổng dư nợ tín dụng của Chi nhánh có những biến động rất rõ rệt trong 3 năm. Cụ thể là năm 2007 là 3.496 tỷ đồng trong khi năm 2006 là 3.617 tỷ đồng, giảm 121 tỷ đồng (giảm 3,3%) với năm 2006; Nhưng sang đến năm 2008 là 6.316 tỷ đồng tăng 2.865 tỷ hay 76,4% so với năm 2007. Mức tăng trưởng này là rất cao trong bối cảnh chung của nền kinh tế thế giới đang có dấu hiệu suy giảm. Nhìn chung, dư nợ ngắn hạn luôn chiếm tỷ trọng lớn hơn dư nợ trung và dài hạn. Tuy nhiên, không vì thế mà dư nợ trung và dài hạn không tăng, trái lại dư nợ trung và dài hạn ngày càng tăng. Bởi lẽ tín dụng trung - dài hạn là những khoản tín dụng có quy mô lớn, lãi suất cao, thời gian dài nên lãi thu về sẽ lớn và ổn định. Và nếu Chi nhánh không đa dạng hoá hoạt động cho vay, đa dạng hoá khách hàng, thời hạn vay tiền thì Chi nhánh không thể đứng vững trong nền kinh tế thị trường hiện nay. Chính vì vậy, nâng cao hiệu quả tín dụng trung - dài hạn đang là những vấn đề mà Chi nhánh Điện Biên Phủ và Ngân hàng TMCP Quân Đội đều quan tâm nhằm đem lại lợi nhuận cho Chi nhánh và cho cả Ngân hàng. Bảng 3. Tình hình nợ xấu qua các năm (Đơn vị : Tỷ đồng) Năm 2006 Năm 2007 Năm 2008 1. Nợ Xấu 62,65 45,55 17,62 2. Tổng Dư Nợ 36,20 35,00 62,90 3. Nợ Xấu / Tổng Dư Nợ 1,73% 1,3% 0,28% ( Nguồn : Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 06, 07, 08) Bằng những biện pháp cụ thể, tích cực, có hiệu quả của cán bộ tín dụng nên việc thu nợ quá hạn của Chi nhánh trong thời gian qua đã đạt được những kết quả đáng khích lệ và nó góp phần làm cho nợ xấu giảm kể đáng qua các năm. Nếu năm 2006 nợ xấu của Chi nhánh Điện Biên Phủ là 62,65 tỷ đồng và tỷ lệ nợ xấu là 1,73% thì đến năm 2007 nợ xấu chỉ còn 45,55 tỷ đồng giảm 17,1 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2006. Tỷ lệ nợ xấu năm 2007 đã dừng lại ở 1,3%. Chi nhánh có được kết quả đó là nhờ vào sự nỗ lực của cán bộ tín dụng trong công tác thu nợ và hướng đi đúng đắn của Chi nhánh. Đặc biệt đến năm 2008 nợ xấu của Chi nhánh đã giảm xuống còn 17,62 tỷ đồng (giảm 27,93 tỷ đồng) và chỉ chiếm 0,28% tổng dư nợ. Mặc dù hoạt động tín dụng năm 2008 đặc biệt chứa đựng nhiều rủi ro từ rủi ro tín dụng, rủi ro pháp lý, rủi ro ngoại hối... nhưng với chính sách tín dụng hợp lý, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn trong hoạt động ngân hàng, tập trung rà soát danh mục cho vay bao gồm giám sát từ xa và giám sát tại chỗ, phát triển tín dụng thận trọng trên cơ sở tăng cường tái cơ cấu dư nợ, danh mục cho vay phù hợp, Chi nhánh đã hạn chế tối đa rủi ro khi tình hình kinh tế khó khăn hơn. Đồng thời, Chi nhánh thường xuyên có chỉ đạo trực tiếp, kiểm tra , kiểm soát các Chi nhánh cấp dưới và phòng giao dịch, đảm bảo tính tuân thủ nghiêm chỉnh các quy định, chính sách của NHNN trên toàn hệ thống. Nhờ vậy, MB luôn kiểm soát chặt chẽ được nợ quá hạn. Nợ xấu đến 31/12/08 là 0,28% trong tổng dư nợ, thấp hơn nhiều mức trung bình ngành là 3,5%. Hệ thống Xếp hạng tín dụng nội bộ được Ngân hàng Nhà nước cho phép chính thức triển khai cũng đã giúp chi nhánh phân loại nợ và trích lập dự phòng theo tiêu chuẩn quốc tế, phản ánh một cách tổng quan và đúng bản chất về tình hình chất lượng tín dụng của khách hàng. 2.3. Một số chỉ tiêu tài chính cơ bản Bảng 4 (Đơn vị: tỷ đồng) Chỉ tiêu Năm 2007 Năm 2008 1. Lợi nhuận thuần 81,42 122,30 2. Vốn chủ sở hữu 367,18 402,83 3. Tổng tài sản 8.684,12 13.167,43 4. ROE 22,17% 30,36% 5. ROA 0,94% 0,93% (Nguồn: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 07, 08) Năm 2008 do hoạt động của ngành ngân hàng gặp nhiều khó khăn và biến động nên các chỉ tiêu về tỷ suất sinh lời của MB giảm nhẹ so với năm trước. Tuy nhiên, nhìn chung các chỉ tiêu này vẫn duy trì ở mức khá ổn định và cao hơn trung bình chung của ngành. Vốn chủ sở hữu bình quân tăng chậm hơn so với mức tăng của lợi nhuận ròng làm cho ROE tăng 8,19%, đạt 30,36% duy trì ở mức cao và đảm bảo được lợi ích cho cổ đông. ROA đạt 0,93%, giảm nhẹ không đáng kể so với mức 0,94% của năm 2007. 2.4. Tình hình lao động và các chính sách lao động 2.4.1. Tình hình người lao động. Thành công của Ngân hàng Quân Đội nói chung và của Chi nhánh nói riêng tiếp tục được khẳng định bằng sự đóng góp không nhỏ của đội ngũ cán bộ nhân viên chuyên nghiệp, sáng tạo, nhiệt huyết…, được nuôi dưỡng trong một môi trường văn hóa doanh nghiệp đậm đà bản sắc đoàn kết, gắn bó, trọng tình nghĩa và sẻ chia. Hiện nay, tổng số cán bộ công nhân viên của Chi nhánh là 295 người, tăng 32,5% so với năm trước, song cùng với sự mở rộng và phát triển mạnh mẽ của Chi nhánh, dự kiến đạt mức hơn 390 người vào năm 2010. Nguồn nhân lực của Chi nhánh là nhân lực trẻ, năng động với tỷ lệ trình độ đại học, trên đại học chiếm trên 90%. Xác định rõ nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng số một và với sự quyết tâm giữ vững mục tiêu là Chi nhánh tốt nhất trong toàn hệ thống của Ngân hàng TMCP Quân Đội. Chính vì vậy, Chi nhánh luôn thu hút nhiều nhân lực có trình độ quản lý giỏi, chuyên viên tài chính cao cấp đặc biệt là những nhân sự biết kết hợp trình độ quản lý chuyên môn sâu và có năng lực tổ chức. 2.4.2. Chính sách, chế độ đối với người lao động. Ban lãnh đạo Chi nhánh Điện Biên Phủ luôn chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng và xây dựng chính sách đãi ngộ hợp lý đối với cán bộ công nhân viên, nhằm bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho người lao động. Ngân hàng Quân Đội nói chung và Chi nhánh Điện Biên Phủ nói riêng có các chế độ và chính sách sau: a. Chính sách đào tạo và phát triển: - Với mục tiêu xây dựng và phát triển đội ngũ nhân viên thành thạo về nghiệp vụ, chuẩn mực trong đạo đức kinh doanh, chuyên nghiệp trong phong cách làm việc và nhiệt tình phục vụ khách hàng. - Tăng cường đào tạo và phát triển cán bộ có kinh nghiệm, có năng lực làm việc trong công tác kiểm tra, kiểm soát. - Tạo điều kiện cho nhân viên tham gia các khoá huấn luyện đào tạo nghiệp vụ và các kỹ năng theo nhu cầu công việc bên trong và bên ngoài Chi nhánh và được tài trợ chi phí. Ngoài ra, với sự hỗ trợ từ các đối tác nước ngoài Chi nhánh có chế độ cử cán bộ tham gia các khoá học đào tạo và thực tập tại nước ngoài. b. Chế độ lương và khen thưởng: - Chi nhánh có các chế độ thưởng phạt nghiêm minh, thích đáng đối với nhân viên. Đặc biệt, Chi nhánh thưởng cho cá nhân tiêu biểu, có thành tích tốt trong công việc. - Chế độ tiền lương của nhân viên gắn liền với năng suất lao động và mức độ hoàn thành công việc của họ. c. Chế độ phụ cấp, bảo hiểm xã hội: - Nhân viên chính thức được hưởng trợ cấp xã hội theo với luật lao động. - Nhân viên nhận được các phụ cấp theo chế độ như: độc hại, phụ cấp trách nhiệm, phụ cấp rủi ro tiền mặt… d. Các chính sách khác: - Công Đoàn thường xuyên thăm hỏi đến gia đình các cán bộ nhân viên. - Hàng năm Chi nhánh trang bị đồng phục và có chế độ nghỉ mát cho nhân viên - Đặc biệt chú trọng đến hoạt động xã hội - từ thiện sôi nổi giàu ý nghĩa và đạt hiệu quả cao như: tham gia sự kiện Terry Fox Run ủng hộ quỹ nghiên cứu ung thư, xây 10 ngôi nhà tình nghĩa do Bộ Quốc Phòng phát động… 2.5. Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Quân Đội – Chi nhánh Điện Biên Phủ. 2.5.1. Khái niệm cho vay tiêu dùng. Cho vay tiêu dùng là một trong những nghiệp vụ của ngân hàng. Cho vay tiêu dùng là một khái niệm chỉ mối quan hệ về kinh tế trong đó ngân hàng chuyển cho khách hàng quyền sử dụng một lượng giá trị (tiền) với những điều kiện mà hai bên đã thỏa thuận nhằm giúp người tiêu dùng có thể sử dụng hàng hóa, dịch vụ trước khi họ có khả năng chi trả, tạo điều kiện cho họ có thể hưởng một mức sống cao hơn. 2.5.2. Đặc điểm của cho vay tiêu dùng. - Quy mô của từng hợp đồng cho vay thường nhỏ, dẫn đến chi phí tổ chức cho vay cao, vì vậy lãi suất cho vay tiêu dùng thường cao hơn so với lãi suất của các loại cho vay trong lĩnh vực thương mại và công nghiệp. - Nhu cầu vay tiêu dùng của khách hàng thường phải phụ thuộc vào chu kỳ kinh tế. Khi nền kinh tế thịnh vượng, đời sống của người dân được nâng cao thì nhu cầu vay tiêu dùng lại càng cao. Vào các dịp lễ tết, nhu cầu mua ._.