Tài liệu Báo cáo Phương hướng xây dựng hệ thống toàn quyền cho các doanh nghiệp thuộc ngành in thuộc TP.HCM: ... Ebook Báo cáo Phương hướng xây dựng hệ thống toàn quyền cho các doanh nghiệp thuộc ngành in thuộc TP.HCM
102 trang |
Chia sẻ: huyen82 | Lượt xem: 1572 | Lượt tải: 0
Tóm tắt tài liệu Báo cáo Phương hướng xây dựng hệ thống toàn quyền cho các doanh nghiệp thuộc ngành in thuộc TP.HCM, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
- 1 -
MUÏC LUÏC
Trang phuï bìa
Lôøi cam ñoan
Muïc luïc
Danh muïc caùc baûng
Danh muïc sô ñoà
Môû ñaàu
Trang
CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ, BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN
QUAÛN TRÒ VAØ NGAØNH IN --------------------------------------------------------- - 1 -
1.1 KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ--------------------------------------------------------- - 9 -
1.1.1 Keá toaùn quaûn trò vôùi hoaït ñoäng quaûn lyù doanh nghieäp---------------- - 9 -
1.1.1.1 Khaùi nieäm keá toaùn quaûn trò------------------------------------------- - 9 -
1.1.1.2 Vai troø cuûa keá toaùn quaûn trò ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh [17, 42] -
11 -
1.2 BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ: ------------------------------------------ 13 -
1.2.1 Ñoái töôïng söû duïng baùo caùo keá toaùn quaûn trò vaø nhu caàu thoâng tin cuûa
hoï: ---------------------------------------------------------------------------------- 13 -
1.2.2. Muïc ñích cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò:-------------------------------- 15 -
1.2.3. Yeâu caàu ñoái vôùi caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò:------------------------ 16 -
1.3 VAØI NEÙT VEÀ NGAØNH IN ---------------------------------------------------- 17 -
1.3.1 Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån ngaønh in treân theá giôùi -------------- 17 -
1.3.1.1 Giai ñoaïn tröôùc 1440 ------------------------------------------------- 18 -
- 2 -
1.3.1.2 Giai ñoaïn 1440-1850-------------------------------------------------- 19 -
1.3.1.3 Giai ñoaïn 1850-1900-------------------------------------------------- 19 -
1.3.2 Lòch söû phaùt trieån ngaønh in Vieät Nam----------------------------------- 20 -
1.3.3 Qui trình coâng ngheä ngaønh in -------------------------------------------- 26 -
1.3.3.1 Coâng ñoaïn 1: Saép chöõ vaø cheá baûn ---------------------------------- 26 -
1.3.3.2 Coâng ñoaïn 2: in------------------------------------------------------- 26 -
1.3.3.3 Coâng ñoaïn 3: beá, xeùn vaø ñoùng thaønh phaåm.------------------------ 27 -
CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ
CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP THUOÄC NGAØNH IN TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ
MINH. ----------------------------------------------------------------------------------- 28 -
2.1 LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN
QUAÛN TRÒ AÙP DUÏNG CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP VIEÄT NAM --------- 28 -
2.1.1. Giai ñoaïn neàn kinh teá vaän haønh theo cô cheá keá hoaïch hoùa taäp trung
quan lieâu, bao caáp. (Tröôùc thaùng 12/1986)------------------------------------ 28 -
2.1.2. Giai ñoaïn xoùa boû cô cheá taäp trung quan lieâu, bao caáp, xaây döïng cô
cheá môùi veà quaûn lyù kinh teá - cô cheá keá hoaïch hoùa theo phöông thöùc haïch
toaùn kinh doanh xaõ hoäi chuû nghóa, ñuùng nguyeân taéc taäp trung daân chuû.(Töø
thaùng 12/1986 ñeán thaùng 6/1991).---------------------------------------------- 35 -
2.1.3. Giai ñoaïn neàn kinh teá vaän haønh theo cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù
cuûa nhaø nöôùc theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa.(Töø thaùng 6/1991 ñeán nay) -
40 -
2.2 THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ TRONG
CAÙC DOANH NGHIEÄP NGAØNH IN TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH HIEÄN
NAY----------------------------------------------------------------------------------- 47 -
2.2.1 Khaùi quaùt veà tình hình phaùt trieån ngaønh in thaønh phoá hoà chí minh - 47 -
2.2.1.1 Thôøi kyø tröôùc giaûi phoùng --------------------------------------------- 47 -
- 3 -
2.2.1.2 Thôøi kyø töø naêm 1975-1985-------------------------------------------- 50 -
2.2.1.3 Töø naêm 1986 ñeán nay ------------------------------------------------- 52 -
2.2.2 Khaûo saùt tình hình toå chöùc coâng taùc keá toaùn quaûn trò taïi moät soá doanh
nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh. -------------------------------- 60 -
2.2.3 Ñaùnh giaù chung veà thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò trong
caùc doanh nghieäp thuoäc ngaønh in taïi TPHCM-------------------------------- 67 -
CHÖÔNG 3: PHÖÔNG HÖÔÙNG XAÂY DÖÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ
TOAÙN QUAÛN TRÒ CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP THUOÄC NGAØNH IN TAÏI
THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH. ------------------------------------------------------ 73 -
3.1 PHÖÔNG HÖÔÙNG ------------------------------------------------------------- 73 -
3.1.1 Caùc baùo caùo phuïc vuï cho chöùc naêng laäp keá hoaïch in ----------------- 74 -
3.1.1.1 Döï toaùn soá löôïng trang in (13 x 19 cm) tieâu thuï ------------------- 74 -
3.1.1.2 Döï toaùn chi phí tröïc tieáp --------------------------------------------- 74 -
3.1.1.3 Döï toaùn chi phí giaùn tieáp --------------------------------------------- 74 -
3.1.2 Caùc baùo caùo phuïc vuï cho vieäc kieåm soaùt, ñaùnh giaù keát quaû cuûa nhaø
quaûn trò ngaønh in------------------------------------------------------------------ 75 -
3.1.2.1 Baùo caùo chi phí saûn xuaát theo yeáu toá-------------------------------- 75 -
3.1.2.2 Baùo caùo tình hình thöïc hieän ñònh möùc chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc
tieáp vaø chi phí nhaân coâng tröïc tieáp------------------------------------------- 75 -
3.1.2.3 Baùo caùo tình hình thöïc hieän ñònh möùc bieán phí saûn xuaát chung:- 76 -
3.1.2.4 Baùo caùo tình hình thöïc hieän ñònh möùc ñònh phí saûn xuaát chung:- 76 -
3.1.2.5 Baùo caùo giaù thaønh saûn phaåm----------------------------------------- 77 -
3.1.2.6 Baùo caùo boä phaän:------------------------------------------------------ 77 -
3.1.2.7 Baùo caùo trung taâm traùch nhieäm-------------------------------------- 78 -
3.1.3 Baùo caùo phaûn aùnh caùc thoâng tin thích hôïp cho vieäc ra quyeát ñònh -- 79 -
- 4 -
3.2 XAÂY DÖÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ CUÏ THEÅ
CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP THUOÄC NGAØNH IN TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ
CHÍ MINH. -------------------------------------------------------------------------- 80 -
3.2.1 Baùo caùo cung caáp thoâng tin phuïc vuï chöùc naêng laäp keá hoaïch ------- 80 -
3.2.2 Caùc baùo caùo phuïc vuï cho vieäc kieåm soaùt, ñaùnh giaù keát quaû cuûa nhaø
quaûn trò ----------------------------------------------------------------------------- 81 -
3.2.2.1 Caùc baùo caùo veà chi phí vaø phaân tích tình hình thöïc hieän döï toaùn chi
phí-------------------------------------------------------------------------------- 81 -
3.2.2.2 Caùc baùo caùo veà giaù thaønh saûn phaåm -------------------------------- 84 -
3.2.2.3 Caùc baùo caùo keá toaùn trung taâm traùch nhieäm ----------------------- 87 -
3.2.3 Caùc baùo caùo chöùng minh cho vieäc ra quyeát ñònh ---------------------- 89 -
3.2.3.1 Caùc baùo caùo cung caáp thoâng tin thích hôïp cho vieäc ra quyeát ñònh
kinh doanh ngaén haïn----------------------------------------------------------- 89 -
3.2.3.2 Caùc baûng tính toaùn, phaân tích vaø xeáp haïng döï aùn ñaàu tö--------- 90 -
Keát luaän
Danh muïc taøi lieäu tham khaûo
Phuï luïc
- 5 -
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
1. Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi:
Ngaønh in thuoäc heä thoáng caùc ngaønh saûn xuaát vaät chaát trong neàn kinh teá
quoác daân, ñoùng vai troø quan troïng trong quaù trình ñaøo taïo ra caùc aán phaåm phuïc
vuï cho nhu caàu thoâng tin kinh teá, vaên hoaù, xaõ hoäi trong ñôøi soáng kinh teá hieän
nay. Saûn phaåm cuûa ngaønh in raát ña daïng vaø phong phuù, bao goàm caùc loaïi aán
phaåm baùo chí, tranh aûnh, bao bì, nhaõn maùc haøng hoùa, thieäp möøng,… ñöôïc in treân
giaáy hoaëc caùc chaát lieäu khaùc nhau. Cuøng vôùi söï gia taêng cuûa nhu caàu xaõ hoäi ñoái
vôùi chaát löôïng in aán, coâng taùc in aán ñoøi hoûi phaûi coù quy trình coâng ngheä hieän ñaïi,
trang thieát bò nhieàu maùy moùc kyõ thuaät vaø phöông tieän phuïc vuï saûn xuaát.
Ñoùng vai troø ñaàu taøu cuûa toaøn ngaønh, ngaønh in cuûa Thaønh phoá Hoà Chí
Minh ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån ñaùng keå, luoân daãn ñaàu trong vieäc trang bò maùy
moùc thieát bò hieän ñaïi, coâng ngheä môùi, chieám gaàn ½ saûn löôïng cuûa toaøn ngaønh..
Theo soá lieäu ñaêng kyù chính thöùc taïi Sôû Vaên hoùa Thoâng tin TPHCM, chæ rieâng
maùy in offset ñöôïc caáp giaáy chöùng nhaän vaø bieån soá kieåm soaùt cho ñeán nay ñaõ laø
957 maùy. Naêng löïc thieát keá cuûa ngaønh in thaønh phoá öôùc khoaûng 271 tæ trang in 13
x 19 cm vaø naêng löïc thöïc teá khoaûng 135 tæ trang in. Hoaït ñoäng cuûa ngaønh in
TPHCM goùp phaàn khoâng nhoû cho söï nghieäp ñoåi môùi, phaùt trieån vaên hoaù xaõ hoäi
noùi chung.
Thöïc teá quaûn lyù doanh nghieäp ngaønh in cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh trong
vaøi naêm gaàn ñaây cho thaáy noåi leân hieän töôïng moät soá doanh nghieäp lôùn bò phaù
saûn, maát khaû naêng chi traû daãn ñeán giöït nôï ngaân haøng vaø giöït nôï laãn nhau haøng
traêm, haøng ngaøn tæ ñoàng. Haøng loaït caùc xí nghieäp vöøa vaø nhoû laøm aên thua loã daãn
ñeán thanh lyù phaù saûn. Ñoù laø heä quaû taát yeáu cuûa söï quaûn lyù chuû quan vaø yeáu keùm
nhìn töø nhieàu goùc ñoä khaùc nhau, maø chuû yeáu laø coâng taùc quaûn trò taøi chính keá
toaùn noäi boä taïi doanh nghieäp bò buoâng loõng vaø xem nheï. Söï nhaän thöùc vaø hieåu
bieát veà keá toaùn quaûn trò vaãn coøn nhieàu haïn cheá. Baát kyø moät doanh nghieäp naøo
khi tieán haønh hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñeàu coù muïc tieâu laø lôïi nhuaän. Ñeå
ñaït ñöôïc ñieàu naøy ñoøi hoûi quaù trình toå chöùc quaûn lyù cuûa doanh nghieäp cuõng phaûi
linh hoaït, kòp thôøi ñaùng tin caäy ñeå giuùp nhöõng nhaø quaûn trò ra ñöôïc nhöõng quyeát
ñònh ñuùng ñaén. Heä thoáng thoâng tin ñöôïc ñeà caäp ôû ñaây ngoaøi keá toaùn taøi chính
khoâng theå thieáu ñöôïc keá toaùn quaûn trò. Thoâng tin do keá toaùn quaûn trò cung caáp
ñaët troïng taâm cho töông lai, ñoù laø nhöõng thoâng tin caàn thieát moät caùch tröïc tieáp vaø
thöôøng xuyeân ñoái vôùi caùc nhaø quaûn trò – boä naõo ñieàu khieån toaøn boä hoaït ñoäng
saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp, luoân coá gaéng ñaûm baûo cho doanh nghieäp
- 6 -
toàn taïi vaø khoâng ngöøng phaùt trieån trong moät neàn kinh teá thò tröôøng mang tính
caïnh tranh ngaøy caøng gay gaét.
Trong ñieàu kieän kinh doanh theo cô cheá thò tröôøng, moïi doanh nghieäp muoán
toàn taïi vaø phaùt trieån thì muïc tieâu haøng ñaàu cuûa noù khoâng khaùc gì hôn laø lôïi
nhuaän. Dó nhieân, lôïi nhuaän ñaït ñöôïc caøng cao caøng toát, tuy vaäy trong caùc saùch
löôïc hoaïch ñònh cuûa töøng nhaø quaûn trò ñeå ñi ñeán muïc tieâu lôïi nhuaän khoâng phaûi
laø gioáng nhau. Moät doanh nghieäp ñöôïc ñaùnh giaù laø coù tình hình taøi chính saùng
suûa phaûi coù möùc lôïi nhuaän oån ñònh vaø phaùt trieån qua töøng naêm taøi chính, neáu
trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh khoâng coù nhöõng ruûi ro khaùch quan baát ngôø
vaø ñaùng keå. Ñieàu naøy ñoøi hoûi doanh nghieäp phaûi coù caùc quyeát ñònh ñuùng ñaén vaø
kòp thôøi trong coâng taùc chæ ñaïo moïi maët cuûa doanh nghieäp.
Muoán vaäy, ngoaøi vieäc tuaân thuû caùc nguyeân taéc cô baûn trong vieäc thieát laäp
caùc baùo caùo taøi chính cho caùc ñoái töôïng söû duïng beân ngoaøi, ngöôøi quaûn trò caàn
phaûi hieåu bieát, naém baét ñöôïc coâng taùc toå chöùc, phoái hôïp, tieân lieäu, ra quyeát ñònh
vaø kieåm soaùt moïi thöù trong doanh nghieäp haàu chæ ñaïo vaø höôùng daãn doanh
nghieäp hoaït ñoäng coù hieäu quaû cao nhaát. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy, caàn phaûi
naém vöõng tình hình taøi chính cuûa mình, thoâng qua soá lieäu keá toaùn taøi chính, phaân
tích, ñaùnh giaù vaø ñeà ra nhöõng döï aùn cho töông lai. Toùm laïi, ôû moïi lónh vöïc trong
heä thoáng kinh teá, caùc thoâng tin coù lieân quan ñeán quyeát ñònh caàn phaûi ñöôïc löïa
choïn, phaân tích, ghi cheùp vaø söû duïng tröôùc khi söï xeùt ñoaùn ñöôïc hình thaønh vaø
quyeát ñoaùn ñöôïc ñöa ra. Keá toaùn quaûn trò laø nguoàn cung caáp toát nhaát nhöõng
thoâng tin caàn thieát naøy.
Trong xu theá toaøn caàu hoùa veà kinh teá ñang dieãn ra maïnh meõ trong khu vöïc
vaø treân toaøn theá giôùi hieän nay, yeáu toá quyeát ñònh söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa
moät quoác gia laø hieäu quaû vaø khaû naêng caïnh tranh cuûa neàn kinh teá, khaû naêng taïo
döïng vaø cuûng coá vò trí kinh teá cuûa mình treân tröôøng quoác teá. Nhaän thöùc ñöôïc taàm
quan troïng treân, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ vaø ñang doác heát moïi noã löïc ñeå vöïc daäy
neàn kinh teá nöôùc nhaø. Chuùng ta ñaõ tham gia vaøo toå chöùc khoái maäu dòch töï do
ASEAN (AFTA), ñaõ trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc cuûa toå chöùc Dieãn ñaøn hôïp
taùc kinh teá Chaâu AÙ- Thaùi Bình Döông (APEC). Maëc duø Chính phuû cuõng ñang
töøng böôùc coá gaéng thöïc hieän caùc chính saùch caûi caùch veà kinh teá, thaùo gôõ nhöõng
khoù khaên vöôùng maéc coù lieân quan ñeán söï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp nhöng vaán
ñeà quan troïng laø caùc doanh nghieäp phaûi töï nhaän thöùc ñöôïc mình treân thöông
tröôøng. Söï caïnh tranh taát yeáu cuûa saûn phaåm baùn ra, vieäc kieåm tra treân quy moâ
rieâng: giôø coâng lao ñoäng, chi phí moät saûn phaåm, möùc lôïi nhuaän thu ñöôïc treân moät
saûn phaåm tieâu thuï, chaát löôïng saûn phaåm baùn ra,…ñaõ laø moät yeáu toá caàn thieát ngaøy
caøng lôùn ñoái vôùi keá toaùn quaûn trò doanh nghieäp. Nhö vaäy, vôùi chöùc naêng cung
caáp thoâng tin vaø kieåm tra kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính xí nghieäp, keá
- 7 -
toaùn quaûn trò ñaõ vaø ñang laø coâng cuï thöïc söï quan troïng, moät caàn thieát khaùch quan
cho söï taêng tröôûng kinh teá neáu ñöôïc vaän duïng vaø phaùt huy toái ña trong moâi
tröôøng quaûn lyù cuûa moïi doanh nghieäp.
Ñeå goùp phaàn naâng cao hieäu quaû quaûn lyù cuûa doanh nghieäp ngaønh in taïi
Thaønh phoá Hoà Chí Minh trong giai ñoaïn hieän nay, vieäc “xaây döïng heä thoáng baùo
caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí
Minh” laø vaán ñeà coù tính caáp thieát caû veà lyù thuyeát laãn thöïc tieãn öùng duïng.
2. Muïc ñích nghieân cöùu:
Nghieân cöùu veà lyù luaän vaø thöïc tieãn cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò nhaèm muïc
ñích laøm roõ vai troø, coâng duïng cuûa thoâng tin töø caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò ñoái
vôùi caùc doanh nghieäp trong cô cheá quaûn lyù môùi. Treân cô sôû ñoù, xaây döïng heä
thoáng caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh Phoá
Hoà Chí Minh.
3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu:
- Khaûo saùt tình hình thöïc teá veà coâng taùc xaây döïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn
quaûn trò taïi moät soá doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
- Nghieân cöùu caùc chuû tröông, chính saùch cheá ñoä vaø caùc taøi lieäu trong nöôùc
coù lieân quan ñeán keá toaùn quaûn trò cuûa keá toaùn Vieät Nam.
- Nghieân cöùu caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò thoâng qua moät soá taøi lieäu veà keá
toaùn quaûn trò trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi nhaèm choïn loïc vaø xaây döïng caùc baùo caùo
cuï theå cho caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
4. Phöông phaùp nghieân cöùu:
- Söû duïng phöông phaùp phaân tích thoáng keâ, toaùn kinh teá ñeå phaân tích, chöùng
minh vaø giaûi quyeát vaán ñeà.
5. YÙ nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn cuûa ñeà taøi:
- Khaùi quaùt ñöôïc quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa baùo caùo keá toaùn
quaûn trò Vieät Nam keát hôïp phaân tích thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn
trò caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh nhaèm ñöa ra nhöõng
ñieåm noåi baät veà thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò caùc doanh nghieäp
ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
- Xaây döïng heä thoáng caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp
ngaønh in noùi chung vaø taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng.
6. Keát caáu cuûa luaän vaên:
Luaân vaên bao goàm
- 8 -
Lôøi môû ñaàu
Chöông 1: Toång quan veà keá toaùn quaûn trò, baùo caùo keá toaùn quaûn trò vaø ngaønh in
chöông 2: Thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp
ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh
chöông 3: Phöông höôùng xaây döïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc
doanh nghieäp thuoäc ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh
Keát luaän
Phuï luïc
- 9 -
CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ, BAÙO
CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ VAØ NGAØNH IN
1.1 KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ
1.1.1 Keá toaùn quaûn trò vôùi hoaït ñoäng quaûn lyù doanh nghieäp
1.1.1.1 Khaùi nieäm keá toaùn quaûn trò
Theo ñònh nghóa cuûa Hieäp hoäi keá toaùn vieân Hoa kyø thì keá toaùn quaûn trò laø
[51, 261]: “Quy trình nhaän dieän, ño löôøng, toång hôïp, phaân tích vaø laäp baùo bieåu,
giaûi trình vaø truyeàn ñaït caùc soá lieäu taøi chính vaø phi taøi chính cho caùc nhaø quaûn trò
doanh nghieäp hoaïch ñònh, ñaùnh giaù vaø ñieàu haønh hoaït ñoäng kinh doanh trong
phaïm vi noäi boä doanh nghieäp nhaèm söû duïng coù hieäu quaû caùc taøi saûn vaø quaûn lyù
chaët cheõ caùc taøi saûn ñoù”.
Theo cuoán töø ñieån thuaät ngöõ keá toaùn Myõ thì keá toaùn quaûn trò ñöôïc ñònh
nghóa nhö sau: [31, 98]: “ Keá toaùn quaûn trò laø lónh vöïc keá toaùn lieân quan ñeán vieäc
thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin kinh teá nhaèm hoã trôï nhöõng nhaø quaûn lyù trong vieäc ñöa
ra caùc quyeát ñònh taøi chính, ñaëc bieät laø trong vieäc hoaïch ñònh keá hoaïch vaø quaûn
lyù giaù thaønh”.
Theo ñònh nghóa cuûa Hieäp hoäi keá toaùn quoác gia (Myõ) – National
Association of Accountants (NAA) – vaên kieän soá 1A thaùng 3/1981, thì “Keá toaùn
quaûn trò laø quaù tình cung caáp thoâng tin cho nhaø quaûn lyù doanh nghieäp trong vieäc
laäp vaø thöïc hieän keá hoaïch, trong vieäc kieåm soaùt , ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng cuûa
doanh nghieäp. Quy trình cuûa keá toaùn quaûn trò bao goàm caùc coâng vieäc xaùc ñònh,
caân ño, ñong, ñeám, thu thaäp, tích luõy, phaân tích, chuaån bò thoâng tin, giaûi thích vaø
cung caáp thoâng tin cho caùc nhaø quaûn lyù ñeå caùc nhaø quaûn lyù xöû lyù caùc thoâng tin
naøy theo höôùng coù lôïi nhaát cho doanh nghieäp.”[14,21]
- 10 -
Theo Giaùo sö Tieán só RONALD.HILTON tröôøng Ñaïi hoïc CORNELL Hoa
Kyø: “Keá toaùn laø moät boä phaän cuûa heä thoáng thoâng tin quaûn trò trong moät toå chöùc
maø caùc nhaø quaûn trò döïa vaøo ñoù ñeå hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng cuûa
toå chöùc’. [53,3]
Theo caùc Giaùo sö Tieán só SACK L.SMITH, ROBET M.KEITS, WILLIAM
L.STEPHENS tröôøng Ñaïi hoïc SOUTH FLORIDA HOA KYØ: Keá toaùn quaûn trò laø
moät heä thoáng keá toaùn cung caáp cho caùc nhaø quaûn trò nhöõng thoâng tin ñònh löôïng
maø hoï caàn ñeå hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt”. [18,11]
Hieän nay giöõa caùc nöôùc, hai lónh vöïc Keá toaùn taøi chính vaø Keá toaùn quaûn
trò coù nhöõng caùch goïi khaùc nhau, phoå bieán theo caùch goïi cuûa tieáng Anh. Keá toaùn
taøi chính “Financial Accounting” vaø Keá toaùn quaûn trò “Management
Accounting”. Trong khi ñoù nhieàu nöôùc Chaâu aâu nhö Phaùp, Boà Ñaøo Nha thì keá
toaùn taøi chính goïi laø Keá toaùn toång quaùt “Compatabiliteù General” vaø Keá toaùn
quaûn trò laø Keá toaùn phaân tích “Comptabiliteù Analitique”, hoaëc keá toaùn quaûn lyù
“Comptabiliteù des Gestion”. Qua ñaây ñeå khaúng ñònh keá toaùn taøi chính khoâng
phaûi laø keá toaùn toång hôïp vaø Keá toaùn quaûn trò khoâng phaûi laø keá toaùn chi tieát nhö
nhieàu ngöôøi ñaõ quan nieäm.
Nhö vaäy, coù nhieàu quan ñieåm vaø khaùi nieäm khaùc nhau veà keá toaùn quaûn trò,
nhöng ñöùng treân goùc ñoä tieáp caän veà söû duïng thoâng tin cuûa keá toaùn cho hoaït ñoäng
quaûn trò, thì ñònh nghóa veà keá toaùn quaûn trò coù theå ñöôïc theå hieän nhö sau:
“Keá toaùn quaûn trò laø heä thoáng ghi cheùp, ño löôøng, thu thaäp, toång hôïp, xöû lyù
vaø cung caáp thoâng tin kinh teá phuïc vuï cho caùc caáp ñoä quaûn trò trong moät doanh
nghieäp ñeå ñaùnh giaù vaø ra quyeát ñònh kinh doanh”.
- 11 -
Keá toaùn quaûn trò cuõng nhö keá toaùn taøi chính tröôùc heát phaûi nhaän dieän ñöôïc
caùc loaïi taøi saûn tham gia hoaït ñoäng kinh doanh vaø xaùc ñònh nguoàn taøi trôï ñeå
trang bò caùc loaïi taøi saûn ñoù, ñoàng thôøi nhaän dieän ñöôïc caùc loaïi chi phí tham gia
vaøo quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñeå thu thaäp, phaân loaïi, xöû lyù vaø laäp
caùc baùo caùo cho nhöõng ñoái töôïng söû duïng khaùc nhau. Khaùc vôùi keá toaùn taøi chính,
keá toaùn quaûn trò cung caáp thoâng tin nhaèm thoûa maõn nhu caàu cuûa nhaø quaûn trò caùc
caáp ôû doanh nghieäp, hoï laø nhöõng ngöôøi maø quyeát ñònh haønh ñoäng cuûa hoï seõ chi
phoái tröïc tieáp ñeán söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa doanh nghieäp ñoù. Nhö vaäy, neáu
thoâng tin khoâng ñaày ñuû caùc nhaø quaûn trò seõ gaëp khoù khaên trong vieäc quaûn lyù ñieàu
haønh doanh nghieäp. Coøn neáu thoâng tin khoâng chính xaùc, caùc nhaø quaûn trò coù theå
ñöa ra caùc quyeát ñònh sai laàm, coù aûnh höôûng ñeán quaù trình sinh lôïi cuûa doanh
nghieäp. Maët khaùc neáu thoâng tin khoâng ñaùp öùng kòp thôøi thì caùc vaán ñeà toàn taïi seõ
khoâng giaûi quyeát ñöôïc nhanh choùng vaø coù theå maát cô hoäi trong kinh doanh. Keá
toaùn quaûn trò xöû lyù phaàn lôùn caùc thoâng tin nhaèm giuùp cho caùc nhaø quaûn trò ra caùc
quyeát ñònh ñieàu haønh saûn xuaát kinh doanh ôû doanh nghieäp moät caùch kòp thôøi,
nhanh choùng vaø coù hieäu quaû.
1.1.1.2 Vai troø cuûa keá toaùn quaûn trò ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh [17, 42]
Do söï caïnh tranh treân thöông tröôøng ngaøy caøng khoác lieät, söùc eùp cuûa giaù
thaønh, söï tieán boä nhanh choùng cuûa kyõ thuaät trong vieäc töï ñoäng hoùa cao daãn ñeán
khaû naêng to lôùn ñeå thu thaäp vaø baùo caùo soá lieäu ñaõ laøm taêng theâm nhu caàu veà
thoâng tin cuûa ngöôøi quaûn lyù. Ñaëc bieät laø caùc thoâng tin coù lieân quan ñeán caùc hoaït
ñoäng noäi boä maø hoï khoâng theå ruùt ra töø caùc baùo caùo thu nhaäp vaø xöû lyù thoâng tin
naøy, giuùp cho caùc nhaø quaûn lyù ra quyeát ñònh kòp thôøi. Vai troø cuûa keá toaùn quaûn trò
coøn raát quan troïng trong vieäc xem xeùt chi phí cuûa quaù trình saûn xuaát kinh doanh,
giuùp cho vieäc döï toaùn vaø laäp keá hoaïch giaù thaønh phuø hôïp, giaûm giaù thaønh saûn
xuaát nhaèm ñaùp öùng kòp thôøi cho nhu caàu quaûn lyù doanh nghieäp.
- 12 -
Keá toaùn quaûn trò laø keá toaùn theo chöùc naêng quaûn lyù, vì theá vai troø cuûa noù
laø cung caáp thoâng tin höõu ích lieân quan ñeán vieäc laäp keá hoaïch toå chöùc, ñieàu haønh
hoaït ñoäng; kieåm tra vaø ra quyeát ñònh.
- Cung caáp thoâng tin cho quaù trình laäp keá hoaïch: ñöa ra keá hoaïch cho vieäc
thöïc hieän ngaén haïn vaø daøi haïn cuûa moät doanh nghieäp. Keá hoaïch maø ngöôøi quaûn
lyù ñöa ra thöôøng coù daïng laø döï toaùn ngaân saùch. Chuùng ñöôïc thöïc hieän haøng naêm
vaø nhöõng muïc tieâu cuûa quaûn lyù ñöôïc bieåu hieän döôùi daïng soá löôïng vaø giaù trò.
- Cung caáp thoâng tin cho quaù trình toå chöùc ñieàu haønh hoaït ñoäng: ngöôøi quaûn
lyù coù moät nhu caàu raát lôùn veà thoâng tin keá toaùn trong vieäc laõnh ñaïo hoaït ñoäng
haøng ngaøy. Chaúng haïn, laõnh ñaïo coâng ty caàn ñöa ra giaù baùn moät maët haøng naøo
ñoù thì hoï phaûi döïa treân caùc thoâng tin keá toaùn ñeå ñaûm baûo giaù baùn ñoù laø phuø hôïp,
hoaëc boä phaän quaûn lyù phaûi döïa treân caùc thoâng tin keá toaùn ñeå ñaùnh giaù giaù trò cuûa
haøng toàn kho, haøng ñang kinh doanh…Nhö vaäy, coâng vieäc cuûa keá toaùn vaø quaûn lyù
gaén vôùi nhau chaët cheõ trong vieäc ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng haøng ngaøy.
- Cung caáp thoâng tin cho quaù trình kieåm soaùt: Vieäc laäp keá hoaïch nhö treân laø
chöa ñuû, moät khi keá hoaïch ngaân saùch ñaõ ñöôïc laäp, ngöôøi quaûn lyù caàn nhöõng
thoâng tin coù lieân quan ñeán vieäc thöïc hieän. Keá toaùn quaûn trò giuùp cho vieäc taäp hôïp
caùc thoâng tin caàn thieát baèng caùch cung caáp caùc baùo caùo thöïc hieän. Baùo caùo thöïc
hieän bao goàm caùc chi tieát ñeå quaûn lyù, so saùnh caùc soá lieäu döï toaùn vôùi caùc soá lieäu
thöïc teá trong moät thôøi ñieåm nhaát ñònh. Khi baùo caùo thöïc hieän chæ ra moät vaán ñeà
toàn taïi ôû moät khaâu naøo ñoù cuûa doanh nghieäp, ngöôøi quaûn lyù seõ phaûi tìm nguyeân
nhaân cuûa vaán ñeà vaø bieän phaùp giaûi quyeát. Neáu baùo caùo thöïc hieän chæ roõ moïi vieäc
ñeàu thöïc hieän toát thì ngöôøi quaûn lyù seõ ñeå taâm vaøo coâng vieäc khaùc. Toùm laïi, kieåm
- 13 -
tra vieäc thöïc hieän keá hoaïch laø böôùc phaûn hoài cuûa ngöôøi quaûn lyù vaø noù coù taùc
duïng giuùp ngöôøi quaûn lyù thöïc hieän toát vai troø quaûn lyù cuûa mình.
- Cung caáp thoâng tin cho quaù trình ra quyeát ñònh: Chöùc naêng ra quyeát ñònh
ñoøi hoûi nhaø quaûn trò phaûi coù sö löïa choïn hôïp lyù trong nhieàu phöông aùn khaùc nhau
ñöôïc ñöa ra. Keá toaùn coù nhieäm vuï thu thaäp caùc soá lieäu veà chi phí vaø lôïi nhuaän ñeå
thoâng tin cho ngöôøi quaûn lyù. Ví duï, ñeå tung saûn phaåm ra nhaèm caïnh tranh vôùi caùc
doanh nghieäp khaùc treân thò tröôøng caàn quyeát ñònh phöông aùn haï giaù, môû roäng
vieäc quaûng caùo hoaëc keát hôïp caû hai vieäc naøy ñeå chieám lónh thò tröôøng, doanh
nghieäp phaûi gaén chaët vôùi caùc soá lieäu veà giaù thaønh vaø lôïi nhuaän do keá toaùn cung
caáp. Tuy nhieân, khoâng phaûi luùc naøo caùc soá lieäu caàn thieát cuõng coù ngay theo yeâu
caàu thöïc teá, do vaäy keá toaùn seõ thöïc hieän phaân tích chung keå caû vieäc döï toaùn ñeå
coù ñöôïc nhöõng soá lieäu ñoù.
Nhö vaäy ñeå coù nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén caàn phaûi coù ñaày ñuû caùc thoâng
tin caàn vaø chính xaùc. Neáu caùc thoâng tin khoâng ñaày ñuû, khoâng chính xaùc thì daãn
ñeán quyeát ñònh seõ bò sai leäch. Maët khaùc, nhu caàu chính cuûa quaûn trò khoâng phaûi
laø caùc thoâng tin chi tieát rôøi raïc maø laø caùc baûng toùm taét, töø ñoù ngöôøi quaûn lyù seõ
thaáy ñöôïc nôi naøo coù vaán ñeà vaø nôi ñaâu caàn söï quan taâm cuûa nhaø quaûn lyù hôn
nöõa ñeå caûi tieán laøm cho coâng vieäc coù hieäu quaû hôn.
1.2 BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ:
1.2.1 Ñoái töôïng söû duïng baùo caùo keá toaùn quaûn trò vaø nhu caàu thoâng tin
cuûa hoï:
Baùo caùo keá toaùn quaûn trò laø phöông tieän ñeå truyeàn ñaït thoâng taøi chính coù
ích cho nhöõng ngöôøi söû duïng ñeå ñeà ra caùc quyeát ñònh kinh teá. Baùo caùo keá toaùn
quaûn trò phaûi ñaûm baûo ñöôïc yeâu caàu cung caáp thoâng tin thích hôïp, kòp thôøi vaø
phuø hôïp theo töøng ñoái töôïng söû duïng thoâng tin vôùi moät chi phí xöû lyù thích hôïp.
- 14 -
Vai troø chuû yeáu cuûa nhaø quaûn lyù laø “ra quyeát ñònh”. Chính vai troø naøy
phaân bieät nhaø quaûn lyù vôùi nhöõng ngöôøi khaùc trong doanh nghieäp. Ñeå coù theå thöïc
hieän ñöôïc vai troø cuûa mình, caùc nhaø quaûn lyù caàn thoâng tin. Nhu caàu thoâng tin cuûa
hoï coù theå ñöôïc ñaùp öùng töø nhieàu nguoàn. Moät trong nhöõng nguoàn cung caáp thoâng
tin cho caùc nhaø quaûn lyù laø keá toaùn quaûn trò.
Veà nhu caàu thoâng tin cuûa caùc nhaø quaûn lyù ñoái vôùi keá toaùn quaûn trò, coù
nhieàu yù kieán khaùc nhau.
Ray H. Garrison cho raèng: “Thoâng tin ñöôïc cung caáp bôûi keá toaùn chuû yeáu
laø nhöõng thoâng tin mang baûn chaát taøi chính, giuùp cho ngöôøi quaûn lyù thöïc hieän ba
coâng vieäc:
1. Xaây döïng keá hoaïch moät caùch hieäu quaû vaø taäp trung chuù yù vaøo nhöõng
cheânh leäch so vôùi keá hoaïch.
2. Chæ ñaïo hoaït ñoäng haøng ngaøy.
3. Ñi ñeán nhöõng giaûi phaùp toát nhaát cho nhöõng vaán ñeà hoaït ñoäng maø toå
chöùc gaëp phaûi.” [54,p.12-14]
Caùc taùc giaû Belverd E. Needles, Jr.; Henry R. Anderson vaø James C.
Caldwell, laïi cho raèng: “Ba loaïi thoâng tin ñöôïc caàn ñeán ñeå quaûn lyù moät coâng ty
coù hieäu quaû:
(1) Caùc coâng ty saûn xuaát vaø dòch vuï caàn thoâng tin veà giaù thaønh saûn phaåm
(dòch vuï);
(2) Taát caû caùc toå chöùc ñeàu caàn döõ lieäu ñeå hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt hoaït
ñoäng; vaø
(3) Caùc nhaø quaûn lyù caàn caùc baùo caùo vaø nhöõng phaân tích ñaëc bieät ñeå
chöùng minh caùc quyeát ñònh cuûa hoï.” [47,p.919]
- 15 -
Toùm laïi, ñeå phuïc vuï cho nhu caàu ra quyeát ñònh quaûn lyù coù hieäu quaû, caùc
nhaø quaûn lyù caàn nhöõng thoâng tin sau töø keá toaùn quaûn trò:
- Ñoái vôùi taát caû caùc doanh nghieäp, caùc nhaø quaûn lyù caàn ba loaïi thoâng tin töø
keá toaùn quaûn trò:
1) Thoâng tin phuïc vuï cho vieäc xaây döïng keá hoaïch ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu
hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp.
2) Thoâng tin phuïc vuï cho vieäc ñieàu haønh vaø kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng
thöôøng xuyeân cuûa doanh nghieäp ñeå chæ ñaïo hoaït ñoäng nhaèm thöïc hieän
keá hoaïch ñaõ ñeà ra ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu hoaït ñoäng cuûa doanh
nghieäp.
3) Thoâng tin phuïc vuï cho vieäc chöùng minh caùc quyeát ñònh ñaëc bieät trong
quaù trình hoaït ñoäng.
- Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp saûn xuaát vaø dòch vuï, caùc nhaø quaûn lyù coøn caàn
loaïi thoâng tin thöù tö töø keá toaùn quaûn trò: Thoâng tin veà giaù thaønh saûn phaåm, dòch
vuï.
1.2.2. Muïc ñích cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò:
Muïc ñích cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò chi phoái vieäc soaïn thaûo vaø trình
baøy baùo caùo keá toaùn quaûn trò. Muïc ñích cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò ñeán löôït noù
laïi chòu söï chi phoái bôûi caùc ñoái töôïng söû duïng vaø nhu caàu thoâng tin cuûa hoï.
ÔÛ Vieät Nam, muïc ñích baùo caùo taøi chính ñöôïc xaùc ñònh taïi Quyeát ñònh soá
1141TC/QÑ/CÑKT ngaøy 01-11-1995 cuûa Boä tröôûng Boä taøi chính veà vieäc ban
haønh Cheá ñoä keá toaùn doanh nghieäp nhö sau:
- 16 -
“1. Toång hôïp vaø trình baøy moät caùch toång quaùt, toaøn dieän tình hình taøi saûn,
coâng nôï, nguoàn voán, tình hình vaø keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh cuûa
doanh nghieäp trong moät kyø haïch toaùn.
2. Cung caáp caùc thoâng tin kinh teá, taøi chính chuû yeáu cho vieäc ñaùnh giaù tình
hình vaø keát quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, ñaùnh giaù thöïc traïng taøi chính cuûa
doanh nghieäp trong kyø hoaït ñoäng ñaõ qua vaø nhöõng döï ñoaùn trong töông lai.
Thoâng tin cuûa baùo caùo taøi chính laø caên cöù quan troïng cho vieäc ñeà ra caùc quyeát
ñònh veà quaûn lyù, ñieàu haønh hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh, hoaëc ñaàu tö vaøo
doanh nghieäp cuûa caùc chuû doanh nghieäp, chuû sôû höõu, caùc nhaø ñaàu tö, caùc chuû nôï
hieän taïi vaø töông lai cuûa doanh nghieäp.”
Tuy nhieân, caùc baùo caùo taøi chính cung caáp cho caùc ñoái töôïng söû duïng beân
ngoaøi doanh nghieäp khoâng cung caáp toaøn boä thoâng tin maø nhöõng ngöôøi söû duïng
coù theå caàn ñeán ñeå ñeà ra caùc quyeát ñònh kinh teá do chuùng chæ ñöa ra caùc aûnh
höôûng taøi chính cuûa caùc söï kieän trong quaù khöù vaø khoâng baé._.t buoäc cung caáp
nhöõng thoâng tin phi taøi chính. Thoâng tin töø caùc baùo caùo taøi chính tuy cuõng coù ích
cho caùc nhaø quaûn lyù trong noäi boä doanh nghieäp, song coù nhöõng thoâng tin khaùc
phuïc vuï cho vieäc hoaïch ñònh, kieåm soaùt vaø ra caùc quyeát ñònh khaùc, khoâng tìm
thaáy trong caùc baùo caùo taøi chính. Caùc thoâng tin nhö vaäy chæ coù theå tìm thaáy trong
caùc baùo caùo quaûn trò. Ñoù cuõng chính laø muïc ñích cuûa caùc baùo caùo quaûn trò.
1.2.3. Yeâu caàu ñoái vôùi caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò:
Khaùc vôùi baùo caùo taøi chính, thoâng tin treân baùo caùo keá toaùn quaûn trò khoâng
chòu söï chi phoái cuûa caùc nguyeân taéc, caùc chuaån möïc keá toaùn quaûn trò ñöôïc thöøa
nhaän chung. Tieâu chuaån duy nhaát ñoái vôùi thoâng tin treân baùo caùo quaûn trò laø tính
coù ích cuûa thoâng tin. Do ñoù, caùc yeâu caàu ñaët ra ñoái vôùi baùo caùo keá toaùn quaûn trò
nhaèm höôùng ñeán tính coù ích cuûa thoâng tin.
- 17 -
Caùc taùc giaû Eric L. Denna vaø Dennis L. Kimmell, khi nghieân cöùu caùc yeâu
caàu thoâng tin trong noäi boä doanh nghieäp, cho raèng:
“Thoâng tin noäi boä coù tính chaát tuøy yù, vaø nhöõng ngöôøi thieát laäp heä thoáng
thoâng tin keá toaùn neân caân nhaéc:
a. Thoâng tin naøo neân ñöôïc taïo ra ñeå söû duïng.
b. Thoâng tin ñöôïc taïo ra cho ai söû duïng.
c. Thoâng tin ñöôïc baùo caùo thöôøng xuyeân ra sao.
d. Giaù trò cuûa thoâng tin coù lôùn hôn chi phí cuûa vieäc cung caáp thoâng tin
khoâng.” [49]
Caùc taùc giaû Keith Ward, Sri Srikanthan vaø Richard Neal cuõng cho raèng:
“Maëc daàu hôi cuõ, khaùi nieäm “ñuùng thoâng tin cho ñuùng ngöôøi quaûn lyù vaøo ñuùng
thôøi ñieåm” laø khaùi nieäm quyeát ñònh khi thieát keá heä thoáng keá toaùn quaûn trò”
[52,p.12]
Toùm laïi, yeâu caàu ñoái vôùi baùo caùo quaûn trò laø: phaûi cung caáp thoâng tin thích
hôïp cho nhöõng ngöôøi söû duïng thích hôïp vaøo nhöõng thôøi ñieåm thích hôïp vôùi chi
phí xöû lyù thoâng tin thích hôïp.
Heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò laø keát quaû xöû lyù thoâng tin cuûa heä thoáng
keá toaùn nhaèm cung caáp nhöõng thoâng tin taøi chính coù ích cho nhöõng ngöôøi söû duïng
ñeå ñeà ra caùc quyeát ñònh kinh teá.
1.3 VAØI NEÙT VEÀ NGAØNH IN
1.3.1 Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån ngaønh in treân theá giôùi
Ngaønh in laø moät ngaønh coâng nghieäp trong heä thoáng cuûa neàn kinh teá thöù
VIII tröôùc coâng nguyeân ôû Trung Quoác, sau ñoù du nhaäp vaøo chaâu aâu vaøo theá kyû
thöù V, oâng toå cuûa ngaønh in laø J.G.Guttenberg (1397 - 1468) ngöôøi Ñöùc vaø phaùt
- 18 -
trieån ngaøy caøng tinh vi: töø choã in baèng baûn khaéc treân goã, treân kim loaïi, ñeán in
baèng baûn kim loaïi coù phuû maøng hoùa chaát (baûn keõm), vaø ngaøy nay in tröïc tieáp
baèng tia möïc theo söï ñieàu khieån cuûa maùy tính ñieän töû.
Coâng nghieäp in ôû nöôùc Ñöùc, Nhaät, Myõ,.....phaùt trieån raát maïnh. caùc maùy in
ñöôïc söû duïng treân khaép theá giôùi ñeàu chuû yeáu ñöôïc saûn xuaát töø ba nöôùc naøy. caùc
thöông hieäu maùy in nhö Heidelberg, Rolana, Kamori, Miller, ATF,....trôû neân
quen thuoäc ôû taát caû caùc nöôùc treân theá giôùi bôûi vì nöôùc naøo cuõng caàn coù maùy in ñeå
in saùch, baùo, tranh aûnh, vaên hoùa phaåm. trình ñoä daân trí moät nöôùc coù theå ñöôïc
phaûn aùnh baèng caùc tieâu thöùc: soá taán giaáy/ñaàu ngöôøi-naêm, soá trang in/ñaàu ngöôøi-
naêm.
1.3.1.1 Giai ñoaïn tröôùc 1440
Ngheà in xuaát hieän sôùm ôû Trung Quoác, vieäc phaùt minh ra giaáy vaø caùc kyû
thuaät nhaân baûn baèng con daáu vaø boâi queùt do nhu caàu to lôùn ñoái vôùi vieäc nhaân baûn
vaø caùc vaên baûn chuaån hoùa caùc vaên baûn cuûa Khoång giaùo duøng cho vieäc thi cöû
tuyeån duïng cuõng nhö nhu caàu to lôùn veà nhöõng vaên baûn Phaät giaùo khoâng theå cheùp
tay xueå. Ñôøi Haùn, ngöôøi Trung Quoác ñaõ bieát khaéc chöõ leân baøn ñaù, leân ñaát seùt roài
nung thaønh saùch. Ñoù laø phöông phaùp aán loaùt coå sô ñaàu tieân treân theá giôùi.
Ñeàn ñôøi Tuøy, Ñöôøng (theá kyû thöù V_VII) thì ngheà in ñaõ töông ñoái hoaøn
thaønh vaø ngöôøi ta ñaõ bieát khaéc chöõ treân caùc baûn goã ñeå in treân baøn ñaù vaø treân ñaát
seùt…Vaøo thôøi ñieåm naøy ôû Baùc Kinh tôø baùo ñaàu tieân mang teân “Coá vaán cuûa Nhaø
nöôùc” (Kaiyuan Zabao) ñaõ ñöôïc in baèng phöông phaùp khaéc vaøo baûng goã. Baèng
caùch thoa möïc leân baûng vaø duøng söùc aán maïnh vaøo giaáy (in tay),…phöông phaùp
naøy goïi laø “Xylographic”.
Vaøo naêm 1041, Taát Thaêng (ñôøi nhaø Toáng) phaùt minh ra phöông phaùp aán
loaùt môùi goïi laø “hoaït baûn”, nghóa laø duøng chöõ rôøi saép theo vaên baûn ñeå in saùch.
- 19 -
Caùch laøm cho pheùp tieát kieäm ñöôïc nhieàu nhaân löïc vaø vaät löïc ñoàng thôøi taêng toác
ñoä in aán, naâng cao chaát löôïng saûn phaåm.
Naêm 1409, cuoán saùch ñaàu tieân ra ñôøi, ñöôïc in ôû Trieàu Tieân baèng caùch saép
chöõ kim loaïi.
1.3.1.2 Giai ñoaïn 1440-1850
Naêm 1450, OÂng toå cuûa nghaønh in, Jean Guterbrg ñaõ saùng cheá ra caùch in
baèng kyõ thuaät laøm baûng chöõ baèng chì, ñoàng, keõm. Tuy nhieân, maùy in coøn raát thoâ
sô baèng goã, baûn chöõ khoâng xeâ dòch. In chæ moät maët, muoán in 2 maët phaûi thay ñoåi
maët in sau vaø in töøng tôø moät. Khi in duøng söùc ngöôøi ñeå aán caàn truïc, naêng suaát chæ
ñaït khoaûng 300 tôø/ngaøy vôùi khoå giaáy nhoû 57x47cm, 56x76cm. Kyõ thuaät in aán naøy
keùo daøi khoaûng 400 naêm. Taát caû caùc maùy in trong thôøi gian naøy ñeàu ñöôïc vaän
chuyeån baèng söùc ngöôøi. Nhöõng maùy in naøy coøn coù nhöõng khuyeát ñieåm nhö deã
moøn, hoûng khi söû duïng nhieàu.
Vaøo naêm 1780, maùy in ñöôïc caûi tieán, baûn chöõ xeâ dòch ñöôïc neân naêng suaát
taêng leân 600 tôø/ ngaøy. Naêm 1795, maùy in baèng goã ñöôïc thay theá baèng kim loaïi
vaø naêng suaát taêng leân 3000 tôø/ngaøy.
Naêm 1814, F.Koâ-eâ-vich cheá taïo ra loaïi maùy in chaïy baèng hôi nöôùc cho tôø
Thôøi baùo (Times) toác ñoä ñaï ñöôïc 4.000 tôø/ngaøy.
1.3.1.3 Giai ñoaïn 1850-1900
Trong suoát thôøi gian daøi gaàn 50 naêm sau cuoäc caùch maïng khoa hoïc kyõ
thuaät laàn thöù nhaát, ngöôøi ta ñaõ duøng hôi nöôùc ñeå laøm naêng löôïng vaän chuyeån
maùy in. Tröôùc khi in hình phaûi caàn moät thôï chuyeân moân khaéc vaøo baûn vaø kyõ
thuaät saép chöõ ñaït 225 chöõ/giôø. Tình traïng naøy gaây trôû ngaïi raát nhieàu cho ngaønh
in. Do ñoù, caùc phaùt minh veà ngaønh in luoân ñöôïc caûi thieän theo thôøi gian.
- 20 -
Naêm 1890, moät ngöôøi Ñöùc di cö sang Myõ laø Ri-Sôùt-Maùc-Sô-Haâu saùng cheá
maùy saép chöõ Linotype toác ñoä 5000-7000 chöõ/giôø.
Naêm 1900, maùy in vaän chuyeån baèng ñieän toác ñoä leân ñeán 85.000 giôø/ngaøy,
so vôùi maùy in baèng tay 300tôø/ngaøy, maùy in kim khí 3000tôø/ngaøy, maùy in vaän
chuyeån baèng hôi nöôùc 4.000 tôø/ngaøy.
Naêm 1940, maùy in hình maøu ra ñôøi.
Naêm 1973, kyõ thuaät in aán ñaõ raát phaùt trieån . Cuøng vôùi söï ra ñôøi cuûa maùy vi
tính ñaàu tieân treân theá giôùi (1973), tieáp theo laø söï xuaát hieän cuûa maùy saép chöõ
lazer naêm 1978, coâng ngheä in ñieän töû ñaõ thaät söï laø moät cuoäc caùch maïng to lôùn,
böôùc ngoaëc vó ñaïi cuûa ngaønh in.
1.3.2 Lòch söû phaùt trieån ngaønh in Vieät Nam
Coù theå noùi ngaønh in taïi Vieät Nam baét nguoàn töø khi oâng Tröông Vónh Kyù
goùp coâng lôùn vaøo vieäc phoå bieán chöõ Quoác ngöõ. Nhu caàu aán loaùt ñöôïc hình thaønh
töø khi oâng Tröông Vónh Kyù laäp tröôøng vaø in saùch hoïc. Luùc naøy, kyõ thuaät in cuõng
raát thoâ sô, chöõ kyù khaéc vaøo caây vaø in tay. Ngaønh in tieán boä hôn khi ngöôøi Phaùp
du nhaäp maùy in vaøo Vieät Nam. Caùc saùng cheá vaø canh taân veà kyõ thuaät maùy in
treân theá giôùi ñeàu ñöôïc ngöôøi Phaùp du nhaäp vaøo Vieät Nam moät phaàn lôùn.
Sau Caùch maïng thaùng Taùm naêm 1945, Nhaø in Quoác gia –Cô quan quaûn lyù
Nhaø nöôùc ñaàu tieân veà xuaát baûn, in vaø phaùt haønh saùch ôû nöôùc ta ñöôïc thaønh laäp
bôûi saéc leänh soá 122/SL ngaøy 10/10/1952 do Chuû tòch Hoà Chí Minh kyù.
Keå töø ngaøy khai sinh vaø trong coâng cuoäc ñoåi môùi ngaøy nay, ngaønh in nöôùc
ta ñaõ ñoùng goùp tích cöïc treân maët traän tö töôûng vaên hoùa, phaùt trieån kinh teá vaø
naâng cao daân trí. Ñaëc bieät trong 15 naêm ñoåi môùi, ngaønh in nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc
- 21 -
nhöõng thaønh töuï to lôùn veà nhieàu phöông dieän, ñöôïc chính phuû ñaùnh giaù laø moät
trong saùu ngaønh coâng nghieäp phaùt trieån cao nhaát, ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä ñuùng
höôùng, ñi thaúng vaøo coâng ngheä hieän ñaïi.
Ngaønh in nöôùc ta trong möôøi naêm qua ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån ñaùng
keå caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng trong caû ba giai ñoaïn coâng ngheä: "ngaønh coâng
nghieäp in phaùt trieån nhanh, coù nhieàu tieán boä vaø ñaõ ñaït ñöôïc trình ñoä cao, raát
ñaùng khích leä". Thaät vaäy, ngaønh in nöôùc ta ñaõ coù thieát bò cheá baûn ñieän töû, maùy in
offset ñôøi môùi nhaát vaø daây chuyeàn hoaøn thieän saûn phaåm in hieän ñaïi. chaát löôïng
saûn phaåm in coù böôùc tieán xa so vôùi tröôùc ñaây. Khoâng phaûi chæ coù catalogue môùi
ñöôïc in ñeïp, nhieàu maøu, trình baøy myõ thuaät coù söùc loâi cuoán ngöôøi xem, maø caû
saùch giaùo khoa, baùo ngaøy, baùo tuaàn,.....cuõng vaäy.
Hoaït ñoäng in aán ôû nöôùc ta chuû yeáu taäp trung ôû hai trung taâm in Haø Noäi vaø
TP. Hoà Chí Minh. Rieâng trung taâm in TP.HCM chieám gaàn moät nöûa toång saûn
löôïng trang in toaøn ngaønh. Hoaït ñoäng in ôû TP.HCM coù theå noùi laø ñi ñaàu trong
vieäc ñoåi môùi thieát bò, maùy moùc vaø taêng tröôûng. tình hình hoaït ñoäng cuûa ngaønh in
ôû TP. HCM dieãn ra raát soâi ñoäng, phong phuù vaø cuõng "phöùc taïp". Soâi ñoäng do
cung caùch ñieàu haønh, kinh doanh cuûa caùc nhaø in phong phuù do maãu maõ, chuûng
loaïi ña daïng vaø haàu nhö khoâng thieáu baát kyø moät kyõ thuaät in aán naøo ôû thaønh phoá
naøy. Phöùc taïp do coù raát nhieàu nhaø in hoaït ñoäng treân thò tröôøng, thuoäc caùc ban
ngaønh Trung öông, ñòa phöông vôùi nhieàu "daïng" kinh doanh bieán töôùng nhö: thueâ
maùy, ñaët maùy, khoaùn maùy, ..... nhieàu vuï vi phaïm luaät xuaát baûn xaûy ra vaø coâng
vieäc quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi ngaønh in raát vaát vaû.
Ngaønh in coù nhöõng böôùc phaùt trieån khaù cao, song beân caïnh ñoù ñaõ boäc loä
nhöõng thieáu xoùt, haïn cheá maø moät trong nhöõng ngaønh in caàn phaûi keå ñeán laø chöa
- 22 -
coù ñöôïc nhöõng ngaønh caàn phaûi keå ñeán laø chöa coù ñöôïc nhöõng chieán löôïc phaùt
trieån moät caùch caên cô vaø phuø hôïp vôùi tình hình ñoåi môùi vaø môû cöûa neàn kinh teá,
cuõng nhö tình hình hoäi nhaäp vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi.
Ngaønh in ñöôïc xeáp vaøo ngaønh ñaëc doanh, naèm trong caùc thieát cheá vaên hoùa
– thoâng tin do saûn phaåm cuûa ngaønh in coù moät soá aán phaåm quan troïng nhö saùch,
baùo,… tröïc tieáp phuïc vuï cho vieäc phoå bieán, tuyeân truyeàn ñöôøng loái chính saùch,
phaùp luaät cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, ngoaøi ra chuùng coøn coù nhieäm vuï naâng cao vaên
hoùa, daân trí cho nhaân daân. Tuy vaäy, ngaønh in coù nhöõng ñaëc ñieåm rieâng, khaùc bieät
so vôùi moät soá boä phaän trong heä thoáng caùc thieát cheá vaên hoùa thoâng tin.
- Thöù nhaát, ngaønh in laø moät ngaønh coâng nghieäp coù quy trình saûn xuaát
rieâng bieät, hình thöùc toå chöùc nhö nhöõng ngaønh saûn xuaát khaùc. Ngoaïi tröø caùc
doanh nghieäp ngaønh in haønh chính söï nghieäp, coøn laïi caùc doanh nghieäp in ñeàu
hoaït ñoäng theo phöông thöùc haïch toaùn kinh teá, ñaûm baûo coù laõi.
- Thöù hai, ngaønh in hoaït ñoäng theo luaät xuaát baûn, saûn phaåm cuûa
ngaønh in ña phaàn ñöôïc saûn xuaát theo ñôn ñaët haøng cuûa caùc ngaønh khaùc nhö xuaát
baûn, baùo chí, ngaønh may maëc, ngaønh baùnh keïo, ngaønh thöïc phaåm khaùc…ñieàu naøy
noùi leân söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh khaùc seõ thuùc ñaåy ngaønh in phaùt trieån vaø
ngöôïc laïi, söï phaùt trieån veà daân soá, veà giaùo duïc, daân trí….cuõng thuùc ñaåy ngaønh in
phaùt trieån.
Quan ñieåm cuûa Ñaûng vaø Nhaø nuôùc veà ngaønh xuaát baûn, in vaø phaùt haønh
theå hieän ôû 4 ñieåm coát loõi sau:
− Hoaït ñoäng xuaát baûn laø hoïat ñoäng thuoäc lónh vöïc vaên hoùa, tö töôûng
thoâng qua vieäc xuaát baûn aán phaåm ñeán nhieàu ngöôøi. Hoaït ñoäng xuaát baûn khoâng
phaûi laø hoaït ñoäng kinh doanh ñôn thuaàn, do ñoù lôïi nhuaän khoâng phaûi laø muïc tieâu
cuûa hoïat ñoäng xuaát baûn.
- 23 -
− Vieäc phoå bieán caùc taùc phaåm veà chính trò, vaên hoùa, xaõ hoäi, khoa hoïc,
nhaèm naâng cao daân trí, ñaùp öùng yeâu caàu ñôøi soáng vaên hoùa, tinh thaàn cuûa nhaân
daân, môû roäng giao löu vaên hoùa vôùi caùc nöôùc, goùp phaàn vaøo söï nghieäp xaây döïng
vaø baûo veä Toå quoác Vieät Nam XHCN.
− “Moïi hoaït ñoäng vaên hoùa (trong ñoù coù hoaït ñoäng xuaát baûn) nhaèm
xaây döïng vaø phaùt trieån neàn vaên hoùa tieân tieán, ñaäm ñaø baûn saéc daân toä, xaây döïng
con ngöôøi Vieät Nam veà tö töôûng, ñaïo ñöùc, taâm hoàn, tình caûm, loái soáng, xaây döïng
moâi tröôøng vaên hoùa laønh maïnh cho söï phaùt trieån xaõ hoäi. (Nguoàn: Baùo caùo chính
trò Ñaïi hoäi VIII cuûa Ñaûng).
− Ngaønh in laø ngaønh coâng nghieäp gia coâng thoâng tin hoaït ñoäng theo
phöông thöùc haïch toaùn kinh teá, ñaûm baûo coù laõi, baûo toaøn vaø phaùt trieån voán, vaø
laøm nghóa vuï vôùi ngaân saùch Nhaø nöôùc. Moät maët, ngaønh in laø moät thieát cheá vaên
hoùa – thoâng tin coù lieân quan maät thieát ñeán ñôøi soáng tö töôûng vaên hoùa cuûa xaõ hoäi,
ñeán an ninh quoác gia. Maët khaùc, ngaønh in laø ngaønh kinh teá - kyõ thuaät hoaït ñoäng
theo luaät doanh nghieäp, gaén vôùi cô cheá thò tröôøng song keát quaû hoaït ñoäng cuûa noù
khoâng chæ theå hieän baèng hieäu quaû kinh teá maø coøn baèng hieäu quaû maø coøn baèng
hieäu quaû chính trò – xaõ hoäi.
Boä vaên hoùa – thoâng tin laø cô quan coù thaåm quyeàn caáp, thu hoài giaáy pheùp
thaønh laäp nhaø xuaát baûn, cô sôû in, toå chöùc phaùt haønh cuûa Nhaø nöôùc thuoäc boä, ban
ngaønh, ñoaøn theå trung öông vaø caùc tænh hoïach phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi theo
vuøng vaø ñaëc ñieåm saûn phaåm theo chuyeân ngaønh. Ñeå hoaït ñoäng xuaát baûn coù theå
hoâi nhaäp vôùi khu vöïc vaø theá giôùi, caàn xaây döïng haønh lang phaùp lyù, ñaåy maïnh
hoaït ñoäng xuaát khaåu ñoàng thôøi thay theá nhaäp khaåu baèng nhöõng saûn phaåm trong
nöôùc saûn xuaát coù hieäu quaû. Coâng cuoäc coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa coøn ñoøi hoûi
phaûi ñoåi môùi toå chöùc ngaønh xuaát baûn, in vaø phaùt haønh ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä,
- 24 -
coâng nhaân kyõ thuaât, hieän ñaïi hoùa coâng nghieâp cho ngang taàm yeâu caàu cuûa ñaát
nöôùc vaø theo kòp trình ñoä phaùt trieån cuûa theá giôùi.
Luaät xuaát baûn (Ban haønh ngaøy 19 – 07 - 1993 ) vaø caùc vaên baûn döôùi luaät
(Nghò ñònh soá 79/CP ngaøy 06/11/1993 cuûa chính phuû quy ñònh chi tieát thi haønh
Luaät xuaát baûn; Thoâng tö soá 38/TT – XB ngaøy 07/05/1994 cuûa Boä VHTT höôùng
daãn thöïc hieän Nghò ñònh 79/CP ) laø cô sôû phaùp lyù hieän haønh cho hoaït ñoäng xuaát
baûn Vieät Nam. Rieâng ngaønh in coøn coù theâm “ Quy cheá veà toå chöùc vaø hoaït ñoäng
in “ cuûa Boä VHTT ban haønh ngaøy 26/08/1977.
Chuû tröông xaõ hoäi hoùa hoaït ñoäng vaên hoùa theo tinh thaàn Nghò quyeát 90/CP
ngaøy 21/8/1997 vaø Nghò ñònh 73/CP cuûa chính phuû ñaõ môû roäng phaïm vi hoaït
ñoäng cuûa caùc cô sôû in tö nhaân, taäp theå: hoï ñöôïc pheùp ñaàu tö vaøo hoaït ñoäng cheá
baûn ñieän töû, in bao bì, nhaõn haøng, caùc coâng ñoïan sau in vaø phuïc vuï in (ñoùng xeùn,
daïy ngheà in….). Muïc ñích cuûa chuû tröông xaõ hoäi hoùa hoïat ñoäng vaên hoùa laø ñeå
khai thaùc nguoàn voán ñaàu tö cuûa toaøn xaõ hoäi vaøo caùc loaïi hoaït ñoäng vaên hoùa vaø
dòch vuï vaên hoùa, huy ñoäng tieàm naêng veà nhaân taøi, vaät löïc trong xaõ hoäi ñeå naâng
cao möùc höôûng thuï vaên hoùa cuûa caùc taàng lôùp nhaân daân.
Söï tieán boä cuûa khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä trong hôn hai thaäp kyõ qua
ñaõ taùc ñoäng maïnh meõ ñeán caùc ngaønh trong neàn kinh teá. Trong ngaønh in ngöôøi ta
ñaõ chöùng kieán nhöõng böôùc tieán khoâng ngôø. Hieän nay vieäc söû duïng caùc thieát bò
cheá baûn ñieän töû, maùy in 4 maøu tôø rôøi vaø in cuoän, daây chuyeàn ñoùng saùch lieân hôïp
ñaõ trôû neân phoå bieán. Caùc nhaø in ôû Ñöùc, Myõ, Nhaät, baét ñaàu vi tính hoùa thieát bò in
vaø goïi laø coâng ngheä CTP (computer to plate, Computer to print), nghó a laø gaén
lieàn maùy vi tính vôùi thieát bò phôi baûn keõm vaø maùy vi tính vôùi maùy in. Coâng ngheä
hieän ñaïi naøy cho pheùp boû qua moät soá böôùc coâng ngheä truyeàn thoáng, nhôø vaäy ruùt
- 25 -
ngaén thôøi gian vaø giaûm bôùt chi phí nguyeân vaät lieäu. Vieäc söû duïng caùc maùy in
offset nhieàu maøu, in cuøng luùc 2 maët, coù maøn hình ñieàu khieån toác ñoä in, löïc eùp in,
löôïng möïc in…cho thaáy caùc maùy in theá heä môùi raát hieän ñaïi, ít hao phí lao ñoäng vaø
ruùt ngaén chu kyø saûn xuaát raát nhieàu.
Caùc thieát bò hieän ñaïi vöøa taïo cô hoäi vöø taïo nguy cô ñoái vôùi xí nghieäp: chi
phí ñaàu tö raát cao (moät maùy giaù khoaûn vaøi chuïc tyû ñoàng), chi phí ñaøo taïo kyõ
thuaät cao, caïnh tranh giaønh vieäc aùc lieät hôn, coù ñieàu kieän thích öùng vôùi tieán trình
hoäi nhaäp vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi vaø khu vöïc….
Hoaït ñoäng xuaát baûn laø moät phaän cuûa hoaït ñoäng vaên hoùa. Hoaït ñoäng xuaát
baûn phaûi caên cöù vaøo tình hình phaùt trieån vaên hoùa xaõ hoäi ñeå ñònh höôùng hoaït ñoäng
cho phuø hôïp. Caùc xuaát baûn phaåm phaûi taäp trung giaùo duïc, boài döôõng taâm hoàn,
tình caûm cao ñeïp cuûa con ngöôøi Vieät Nam, ñeà cao tinh thaàn yeâu nöôùc, yù chí töï
löïc, töï cöôøng, caàn kieäm xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác Vieät Nam XNCH. Xuaát
baûn phaåm tröïc tieáp goùp phaàn naâng cao daân trí, phaùt trieån kinh teá vaø vaên hoùa,
phaùt huy truyeàn thoáng vaø giöõ gìn baûn saéc vaên hoùa daân toäc Vieät Nam. Ngaønh xuaát
baûn laø moät trong nhöõng coâng cuï phuïc vuï coâng taùc tö töôûng cuûa Ñaûng vaø Nhaø
nöôùc, do ñoù hoaït ñoäng xuaát baûn khoâng theå chaïy theo lôïi nhuaän ñôn thuaàn, xa rôøi
chöùc naêng, nhieäm vuï ñöôïc giao.
Nhöõng naêm gaàn ñaây, ñôøi soáng vaät chaát cuûa ngöôøi daân ñöôïc naâng cao hôn,
ñôøi soáng tinh thaàn cuõng thay ñoåi theo. Ñoäc giaû töø nhoû ñeán lôùn, thaønh thò ñeán
noâng thoân ñoøi hoûi aán phaåm ñeïp, maøu saéc haøi hoøa, trình baøy myõ thuaät, thaäm chí
caùch ñieäu caàu kyø,in treân chaát lieäu cao caáp. Ngöôøi ñöa in chæ caàn neâu “yù töôûng
trình baøy” seõ ñöôïc cung caáp maãu theo yeâu caàu.
- 26 -
1.3.3 Qui trình coâng ngheä ngaønh in
Bao goàm 3 coâng ñoïan:
1.3.3.1 Coâng ñoaïn 1: Saép chöõ vaø cheá baûn
Baûn thaûo cuûa khaùch haøng sau khi ñöôïc duyeät vaø coù leänh saûn xuaát ñöôïc
ñöa vaøo boä phaän saép chöõ. Trang chöõ saép chöõ xong ñöôïc ñem in thöû ñeå söûa baøi.
Hoaøn thaønh coâng ñoaïn naøy toaøn boä trang chöõ ñöôïc ñem vaøo daøn trang. Ñaây laø
moät boä phaän quan troïng ñoøi hoûi coâng nhaân phaûi coù tay ngheà cao. Sau khi ñaët
trang xong, trang chöõ tieáp tuïc ñöa sang boä phaän voã phoâng (neáu in typo) hay boä
phaän ra nhuõ (neáu in offset).
Neáu in typo: tôø phoâng ñöôïc ñöa sang boä phaän voã phoâng, laøm khuoân chöõ
baèng chì laø saûn phaåm cuoái cuøng cuûa coâng ñoaïn naøy (Coâng ñoaïn 1)
Neáu in offset: nhöõng tôø nhuõ baèng tôø giaáy boùng môø ñöôïc ñöa sang boä phaän
bình baûn thaønh nhöõng tôø support roài tieáp tuïc ñöa sang boä phaän phôi baûn. ÔÛ ñaây
tôø support ñöôïc roïi baèng moät phöông phaùp ñaëc bieät (phöông phaùp hoà quang ñieän)
leân nhöõng baûn keõm thoâng qua laàn röûa vaø traùng baèng nhöõng chaát ñaëc bieät (nhö
acid H3PO4, acid Oxalic, Glycerin, keo, PVA, pheøn chua, phaåm tím…), saûn phaåm
cuoái cuøng laø caùc baûn keõm coù in chöõ, hình.
1.3.3.2 Coâng ñoaïn 2: in
In typo: caùc loaïi bieåu maãu ñoå baèng chì ñöôïc xeáp leân maùy in typo (maùy ñaët
tay) vaø noù laø khuoân chöõ in tröïc tieáp vaøo giaáy in.
In offset: caùc baûn keõm ñöôïc laép vaøo caùc maùy in offset, caùc baûn keõm naøy
khoâng in tröïc tieáp leân maùy in maø thoâng qua moät taám cao su ñaëc bieät.
- 27 -
1.3.3.3 Coâng ñoaïn 3: beá, xeùn vaø ñoùng thaønh phaåm.
Giaáy sau khi in ôû nhieàu khoå khaùc nhau tuøy theo loaïi saûn phaåm maø ñöôïc
huyeån cho boä phaän beá, xeùn vaø ñoùng ñeå taïo thaønh moät saûn phaåm hoaøn chænh theo
yeâu caàu khaùch haøng.
Sô ñoà1.1: Qui trình coâng ngheä in
KHAÙCH HAØNG
BAØI MAÃU
SAÉP CHÖÕ SAÉP CHÖÕ CHUÏP FILM
SÖÛA BAØI
SÖÛA MORAT
ÑOÃ KHUOÂN
GHEÙP FILM
IN TYPO
PHÔI BAÛN KHAÉC TRUÏC
IN OFFET IN OÁNG
ÑOÀNG
THAØNH PHAÅM
- 28 -
CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ
TOAÙN QUAÛN TRÒ CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP THUOÄC
NGAØNH IN TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH.
2.1 LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN
QUAÛN TRÒ AÙP DUÏNG CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP VIEÄT NAM
Sau chieán thaéng lòch söû Ñieän Bieân Phuû 1954, caùch maïng Vieät Nam
chuyeån sang thôøi kyø môùi: xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi ôû mieàn Baéc; ñaáu tranh giaûi
phoùng mieàn Nam, thoáng nhaát Toå quoác.
Trong thôøi kyø khoâi phuïc kinh teá ôû mieàn Baéc, khu vöïc kinh teá quoác doanh
ngaøy moät lôùn leân. Tình hình ñoù ñoøi hoûi phaûi coù moät cheá ñoä quaûn lyù taøi chính phuø
hôïp. Tröôùc yeâu caàu ñoù, trong naêm 1957, naêm cuoái cuøng cuûa giai ñoaïn khoâi phuïc
kinh teá, moät loaït caùc cheá ñoä quaûn lyù taøi chính chung vaø quaûn lyù taøi chính xí
nghieäp ñaõ ñöôïc ban haønh. Trong soá ñoù, cheá ñoä baùo caùo quyeát toaùn cuûa xí nghieäp
quoác doanh cuõng ñaõ ñöôïc ban haønh theo Coâng vaên soá 4959 TN ngaøy 20 -7-1957
cuûa Thuû töôùng Chính phuû[3]. Coù theå noùi Coâng vaên treân laø vaên baûn phaùp lyù ñaùnh
daáu söï ra ñôøi cuûa heä thoáng baùo caùo keá toaùn ôû Vieät Nam.
2.1.1. Giai ñoaïn neàn kinh teá vaän haønh theo cô cheá keá hoaïch hoùa taäp
trung quan lieâu, bao caáp. (Tröôùc thaùng 12/1986)
Ñaëc ñieåm bao truøm trong giai ñoaïn naøy, aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng keá
toaùn, laø neàn kinh teá vaän haønh theo cô cheá keá hoaïch hoùa taäp trung quan lieâu, bao
caáp nhö nhaän ñònh cuûa Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam
trong Baùo caùo chính trò cuûa Ban chaáp haønh trung öông Ñaûng coäng saûn Vieät Nam
taïi Ñaïi hoäi Ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù VI cuûa Ñaûng: “(...) cô cheá taäp trung quan
lieâu, bao caáp veà caên baûn chöa ñöôïc xoùa boû. Cô cheá môùi chöa ñöôïc thieát laäp ñoàng
boä. Nhieàu chính saùch, theå cheá ñaõ loãi thôøi chöa ñöôïc thay ñoåi, moät soá theå cheá
- 29 -
quaûn lyù môùi coøn chaép vaù, khoâng aên khôùp, thaäm chí traùi ngöôïc nhau. Tình traïng
taäp trung quan lieâu coøn naëng, ñoàng thôøi nhöõng hieän töôïng voâ toå chöùc, voâ kyû luaät
cuõng khaù phoå bieán.” [11,tr.24]
Song, möùc ñoä taäp trung trong quaûn lyù kinh teá vaø keá hoaïch hoùa khoâng nhö
nhau trong suoát thôøi kyø naøy. Ñieàu ñoù ñöôïc theå hieän qua nhöõng thay ñoåi cuûa heä
thoáng chæ tieâu phaùp leänh giao keá hoaïch cho caùc ñôn vò cô sôû trong thôøi kyø naøy.
Khi môùi thöïc hieän cheá ñoä haïch toaùn kinh teá, Nhaø nöôùc thöïc hieän quaûn lyù
keá hoaïch toaøn dieän ñoái vôùi caùc xí nghieäp treân cô sôû quy ñònh vaø giao nhieäm vuï
keá hoaïch saûn xuaát (chæ tieâu phaùp leänh), bao goàm chæ tieâu veà saûn löôïng, chaát
löông, maët haøng, nhieäm vuï taêng naêng suaát lao ñoäng, haï giaù thaønh saûn phaåm,
nhieäm vuï tích luõy cho Nhaø nöôùc, toång quyõ löông, tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät, voán
ñaàu tö xaây döïng cô baûn, vaät tö, thieát bò Nhaø nöôùc cung öùng. [15,tr.12]
Heä thoáng chæ tieâu phaùp leänh Nhaø nöôùc ban haønh theo Nghò ñònh soá 244-CP
ngaøy 20-12-1976 vaø theo Nghò ñònh soá 342-CP ngaøy 23-12-1977 cuûa Hoäi ñoàng
Chính phuû giao cho caùc xí nghieäp coâng nghieäp quoác doanh nhö sau:
1- Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän, trong ñoù coù ghi roõ giaù trò saûn
löôïng haøng hoùa xuaát khaåu;
2- Saûn löôïng saûn phaåm chuû yeáu theo chæ tieâu chaát löôïng quy ñònh, trong
ñoù ghi roõ saûn löôïng saûn phaåm chuû yeáu xuaát khaåu;
3- Moät soá chæ tieâu tieán boä kyõ thuaät maø Nhaø nöôùc caàn quaûn lyù;
4- Nhòp ñoä taêng naêng suaát lao ñoäng (%) tính baèng giaù trò cuûa moät coâng
nhaân vieân saûn xuaát coâng nghieäp; möùc naêng suaát lao ñoäng tính baèng hieän vaät (ñoái
vôùi moät soá saûn phaåm chính) cuûa moät coâng nhaân saûn xuaát coâng nghieäp.
5- Toång quyõ tieàn löông.
- 30 -
6- Lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn noäp ngaân saùch Nhaø nöôùc;
7- Voán ñaàu tö cô baûn ñöôïc Nhaø nöôùc caáp, danh muïc caùc coâng trình chuû
yeáu, thôøi gian vaø coâng suaát ñöa vaøo söû duïng ñoái vôùi töøng coâng trình chuû yeáu;
8- Vaät tö, thieát bò chuû yeáu ñöôïc Nhaø nöôùc cung öùng, tyû leä % giaûm tieâu hao
vaät tö chuû yeáu cho moät soá saûn phaåm chính.
9- Möùc giaûm vaø tyû leä giaûm giaù thaønh saûn löôïng (saûn phaåm) haøng hoùa so
saùnh ñöôïc:
- Giaù thaønh moät nghìn ñoàng giaù trò saûn löôïng haøng hoùa;
- Giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm chuû yeáu. [15,tr.54]
Ngaøy 21-01-1981, Hoäi ñoàng Chính phuû laïi ban haønh Quyeát ñònh 25-CP.
Theo quyeát ñònh naøy, ñoái vôùi xí nghieäp saûn xuaát töông ñoái oån ñònh, vaãn thi haønh
heä thoáng 9 chæ tieâu theo cheá ñoä hieän haønh. Ñoái vôùi caùc xí nghieäp saûn xuaát khoâng
oån ñònh do thieáu caùc ñieàu kieän vaät chaát thì aùp duïng 5 chæ tieâu phaùp leänh sau:
1. Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän (coù giaù trò saûn löôïng haøng hoùa
xuaát khaåu).
2. Saûn löôïng saûn phaåm chuû yeáu (coù saûn löôïng haøng hoùa xuaát khaåu).
3. Toång quyõ tieàn löông.
4. Lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn phaûi noäp cho ngaân saùch Nhaø nöôùc.
5. Vaät tö chuû yeáu do Nhaø nöôùc cung öùng. [35]
Ñeán Nghò quyeát 156- HÑBT, ban haønh ngaøy 30-11-1984 cuûa Hoäi ñoàng Boä
tröôûng, heä thoáng chæ tieâu phaùp leänh, aùp duïng cho caùc loaïi saûn phaåm chuû yeáu saûn
xuaát baèng vaät tö do Nhaø nöôùc cung öùng vaø do xí nghieäp töï kieám ñöôïc ñaêng kyù
trong keá hoaïch, goàm coù:
1. Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän, trong ñoù ghi roõ phaàn cho xuaát
khaåu.
- 31 -
2. Saûn phaåm giao noäp theo chuûng loaïi, chaát löôïng do Nhaø nöôùc quy ñònh
vaø theo hôïp ñoàng ñaõ kyù keát, trong ñoù ghi roõ phaàn cho xuaát khaåu.
3. Möùc giaûm giaù thaønh. Cuï theå laø: möùc giaûm giaù thaønh so vôùi naêm tröôùc
ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm so saùnh ñöôïc; möùc giaûm giaù thaønh so vôùi giaù thaønh keá
hoaïch ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm môùi; toång möùc giaûm giaù thaønh.
4. Lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn noäp ngaân saùch, trong ñoù coù phaàn tích luõy baèng
ngoaïi teä neáu xí nghieäp coù saûn xuaát saûn phaåm xuaát khaåu hoaëc tham gia xuaát
khaåu.
5. Nhöõng vaät tö chuû yeáu do Nhaø nöôùc cung öùng (do caùc toå chöùc trung öông
hoaëc do ñòa phöông cung öùng) theo chæ tieâu keá hoaïch phaùp leänh. [34]
Theo Quyeát ñònh 76-HÑBT ngaøy 26-6-1986 cuûa Hoäi ñoàng Boä tröôûng, heä
thoáng chæ tieâu phaùp leänh ñöôïc quy ñònh cho töøng loaïi hình xí nghieäp. Chaúng haïn,
ñoái vôùi xí nghieäp coâng nghieäp quoác doanh, tuøy theo tình hình saûn xuaát, kinh
doanh cuï theå cuûa töøng loaïi xí nghieäp vaø töøng maët haøng, cô quan quaûn lyù caáp treân
tröïc tieáp coù theå giao cho xí nghieäp töø 1 ñeán 3 chæ tieâu phaùp leänh; cuï theå nhö sau:
a) Ñoái vôùi xí nghieäp saûn xuaát caùc saûn phaåm troïng yeáu phuïc vuï saûn xuaát,
ñôøi soáng, quoác phoøng vaø xuaát khaåu theo yeâu caàu cuûa Nhaø nöôùc vaø ñöôïc Nhaø
nöôùc baûo ñaûm caân ñoái caùc ñieàu kieän vaät chaát chuû yeáu thì giao 3 chæ tieâu phaùp
leänh:
- Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän (trong ñoù ghi roõ kim ngaïch xuaát
khaåu neáu coù).
- Soá löôïng saûn phaåm chuû yeáu vôùi quy caùch vaø chaát löôïng quy ñònh, tieâu
thuï theo keá hoaïch vaø hôïp ñoàng (trong ñoù gho roõ phaàn cho quoác phoøng vaø cho
xuaát khaåu neáu coù).
- Caùc khoaûn noäp ngaân saùch (goàm lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn thu khaùc).
- 32 -
b) Ñoái vôùi caùc xí nghieäp saûn xuaát caùc saûn phaåm khoâng thuoäc danh muïc
saûn phaåm troïng yeáu cuûa Nhaø nöôùc, caùc xí nghieäp dòch vuï, söûa chöõa ñöôïc Nhaø
nöôùc caân ñoái moät phaàn vaät tö, xí nghieäp töï caân ñoái moät phaàn thì giao 2 chæ tieâu
phaùp leänh:
- Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän (trong ñoù ghi roõ kim ngaïch xuaát
khaåu neáu coù).
- Caùc khoaûn noäp ngaân saùch (goàm lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn thu khaùc).
c) Ñoái vôùi caùc xí nghieäp saûn xuaát, xí nghieäp dòch vuï, söûa chöõa, saûn xuaát
chuû yeáu baèng vaät tö do xí nghieäp töï caân ñoái, thì giao moät chæ tieâu phaùp leänh:
- Caùc khoaûn noäp ngaân saùch (goàm lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn thu khaùc). [30]
Coù theå noùi keá toaùn trong thôøi kyø naøy veà maët hình thöùc ñaõ coù nhöõng bieåu
hieän nhaát ñònh veà noäi dung cuûa keá toaùn quaûn trò nhöng veà maët thöïc chaát thì
nhöõng thoâng tin naøy laïi khoâng phuïc vuï tröïc tieáp cho caùc nhaø quaûn lyù ñieàu haønh
doanh nghieäp maø chuû yeáu laø ñeå phuïc vuï cho caùc cô quan quaûn lyù caáp treân cuûa
doanh nghieäp, nhaèm theo doõi chæ ñaïo saûn xuaát, ñeà ra nhöõng quyeát ñònh ñieàu
chænh keá hoaïch, caáp theâm vaät tö thieát bò, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho xí nghieäp
hoaøn thaønh keá hoaïch, vaø laøm caên cöù ñeå kieåm tra vaø giao keá hoaïch kyø sau.
Khi quyeàn chuû ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc ñôn vò cô sôû caøng môû
roäng thì nhu caàu treân caøng thu heïp. Heä thoáng baùo caùo keá toaùn ñöôïc ban haønh
theo Quyeát ñònh 233-CP ngaøy 01-12-1970 cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû trôû neân
khoâng coøn phuø hôïp, ñoøi hoûi phaûi coù moät heä thoáng baùo caùo keá toaùn môùi thay theá-
heä thoáng baùo caùo keá toaùn ñöôïc ban haønh theo quyeát ñònh 13/TCTK/PPCÑ ngaøy
13/01/1986 bao goàm 9 bieåu maãu vaø ñöôïc chia laøm 4 loaïi nhö sau: Baùo caùo phaûn
aùnh giaù vaø nguoàn voán kinh doanh cuûa doanh nghieäp (2 bi._. lao ñoäng tieâu hao ôû coâng ñoaïn j ñeå saûn xuaát SP I; SLi: soá löôïng SP i ñöôïc saûn xuaát
Gj : ñôn giaù tieàn löôïng coâng ñoaïn, 1: soá lieäu thöïc teá, 0: soá lieäu ñònh möùc
- Baùo caùo tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí saûn xuaát chung vaø phaân tích
caùc sai bieät chi phí saûn xuaát chung.
Baûng 3.3: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH DÖÏ TOAÙN BIEÁN PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNGVAØ PHAÂN TÍCH
CAÙC SAI BIEÄT BIEÁN PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNG
Ñieàu chænh döï toaùn bieán phí saûn
xuaát chung
theo khoái löoäng hoaït ñoäng thöïc teá
Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá
Yeáu toá bieán phí
saûn xuaát chung
Döï toaùn bieán phí
saûn xuaát chung
T1Gpb0SL1 T0Gpb0SL1 T1Gpb1SL1 Möùc ñoä hoaït ñoäng
Ñôn giaù
phaân boå Toång hôïp
A 1= T0Gpb0SL1 2 3 4 5 =2-3 6=4 - 2 7=5+6
1. Giaáy
2. Möïc
3. Coâng cuï
4. Tieàn löông
…..
Toång coäng
Ghi chuù"
T: Möùc ñoä hoaït ñoäng tính cho moät saûn phaåm. (soá giôø lao ñoäng tröïc tieáp ñeå taïo moät saûn phaåm, soá giôø maùy ñeå taïo ra
moät saûn phaåm,..)
Gpb : Ñôn giaù phaân boá bieán phí saûn xuaát chung tính cho moät ñôn vò hoaït ñoäng: moât giôø coâng lao ñoäng tröïc tieáp, hay
moät giôø maùy hoaït ñoäng
SL: soá löôïng sp saûn xuaát, 1: soá lieäu thuïc teá, 0: soá lieäu döï toaùn
- 83 -
- Baùo caùo tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí baùn haøng vaø phaân tích caùc sai
bieät chi phí baùn haøng.
- Baùo caùo tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp vaø phaân
tích caùc sai bieät chi phí quaûn lyù doanh nghieäp.
Baûng 3.5 BAÙO CAÙO BIEÁN ÑOÄNG CHI PHÍ NGOAØI SAÛN XUAÁT
Thaùng thöïc hieän Tính töø ñaàu naêm Khoaûn muïc chi phí
Döï toaùn Cheânh leäch Döï toaùn Cheânh leäch
1. Chi phí baùn haøng
Chi phí nhaân vieân
Chi phí vaät lieäu bao bì
Chi phí duïng cuï, ñoà duøng
….
2. Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp
Chi phí nhaân vieân
Chi phí vaät lieäu quaûn lyù
Chi phí ñoà duøng vaên phoøng
- Baùo caùo tình hình thöïc hieän döï toaùn tieâu thuï
Baûng 3.4: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH DÖÏ TOAÙN ÑÒNH PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNGVAØ PHAÂN TÍCH
CAÙC SAI BIEÄT ÑÒNH PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNG
Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá
Yeáu toá bieán phí
saûn xuaát chung
Ñònh phí saûn
xuaát chung döï
toaùn
Ñònh phí
saûn
xuaát chung
thöïc teá
Ñònh phí saûn
xuaát chung döï toaùn
ñieàu chænh theo saûn
löôïng thöïc teá Sai bieät chi tieâu
ÑPSXC
Sai bieät saûn
löôïng Toång hôïp
A 1= SL0Tpbc 2 3= SL1Tpbc 4=2-1 5=3-1 6=4+5
1. Vaät lieäu
2. Tieàn löông
3. Khaáu hao
Tieàn thueâ nhaø
Tieàn baûo hieåm
…
Toång coäng
Ghi chuù:
Tpbc:: tyû leä phaân boå ñònh phí SXC chuaån = ÑP SXC döï toaùn: Saûn löôïng döï tính saûn xuaát ôû möùc naêng suaát bình
thöôøng;
SL: soá löôïng sp saûn xuaát, 1: soá lieäu thöïc teá, 0: soá lieäu döï toaùn
- 84 -
Baûng 3.6: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH THÖÏC HIEÄN DÖÏ TOAÙN TIEÂU THUÏ VAØ
PHAÂN TÍCH SAI BIEÄT DOANH THU
Thaùng, quyù, naêm…..
Boä phaän, trung taâm doanh thu…..
Döï toaùn Thöïc teá Doanh thu tính theo Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá
Teân
saûn
phaåm
Saûn
löôïng
Ñôn
giaù
Thaønh
tieàn
Saûn
löôïng
Ñôn
giaù
Thaønh
tieàn
Saûn löôïng
tieâu thuï
thöïc teá
theo cô
caáu döï
toaùn
Saûn löôïng
thöïc teá,
cô caáu thöïc
teá, giaù döï
toaùn
Saûn löôïng
thöïc teá,
cô caáu döï
toaùn, giaù
döï toaùn
Bieán
ñoäng
giaù baùn
Bieán
ñoäng
veà saûn
löôïng
tieâu thuï
Bieán
ñoäng
veà cô
caáu saûn
löôïng
tieâu thuï
Toång
hôïp
A 1 2 3 = 2 x 1 4 5 6 = 4 x 5 7 8 = 4 x 2 9 = 7x 2 10 = 6-8 11= 9 -3 12 = 8-9 13 = 10+11+12
SP A
SP B
Coäng
Baûng 3.7: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA
TRUNG TAÂM DOANH THU
Thaùng, quyù, naêm
Aûnh höôûng
bieán ñoäng cuûa caùc nhaân toá
Trung taâm
(boä phaän)
Doanh
thu
thöïc teá
Doanh
thu
döï toaùn
Cheânh
leäch
Ñôn giaù
baùn
Saûn löôïng
tieâu thuï
Cô caáu
saûn löôïng
tieâu thuï
1. Phaân xöôûng cheá baûn
2. Phaân xöôûng in
……
Coäng
3.2.2.2 Caùc baùo caùo veà giaù thaønh saûn phaåm
Qua khaûo saùt thöïc teá, vieäc tính giaù thaønh ôû caùc doanh nghieäp in hieän nay
ñöôïc thöïc hieän theo moâ hình truyeàn thoáng, caùc khoaûn chi phí ñöôïc taäp hôïp theo
töøng khoaûn muïc chi phí trong töøng phaân xöôûng trong daây chuyeàn saûn xuaát, sau
ñoù ñöôïc taäp hôïp tröïc tieáp (neáu laø chi phí tröïc tieáp) hoaëc söû duïng tieâu thöùc ñeå
phaân boå (ñoái vôùi caùc chi phí giaùn tieáp). Ñeå khaéc phuïc nhöôïc ñieåm theo nhaän xeùt
- 85 -
ôû phaàn treân, theo toâi coù theå aùp duïng moâ hình xaùc ñònh chi phí treân cô sôû hoaït
ñoäng (Phöông phaùp ABC – activities Based Costing), ñaây laø moâ hình xaùc ñònh vaø
phaân boå chi phí khaù linh ñoäng nhaèm muïc ñích phaân tích caùc chi phí giaùn tieáp
chính xaùc hôn cho caùc loaïi saûn phaåm laøm ra. Cuï theå, moâ hình ABC coù theå ñöôïc
aùp duïng thoâng qua caùc böôùc sau:
- Phaân loaïi chi phí saûn phaåm: caùc chi phí saûn phaåm coù theå ñöôïc phaân loaïi
theo moái quan heä vôùi saûn phaåm saûn xuaát ra, moät soá khoaûn chi phí coù lieân quan
ñeán töøng saûn phaåm nhö chi phí möïc in, chi phí giaáy in, …moät soá chi phí coù lieân
quan ñeán moät nhoùm caùc saûn phaåm hoaëc moät ñôn ñaët haøng: chi phí cheá baûn, taïo
phim, …, moät soá chi phí lieân quan ñeán toaøn boä quaù trình saûn xuaát nhö chi phí coâng
cuï ñoà duøng, chi phí khaáu hao maùy moùc,…
- Xaây döïng moâ hình xaùc ñònh vaø taäp hôïp chi phí theo hoaït ñoäng thoâng qua
vieäc xaùc ñònh caùc phaân xöôûng (trung taâm chi phí) vaø caùc hoaït ñoäng, ví duï hoaït
ñoäng cheá baûn, hoaït ñoäng gaáp, xeùn, ñoùng bìa ôû phaân xöôûng hoaøn chænh, … ñöôïc
thöïc hieän trong phaân xöôûng. Muïc ñích cuûa vieäc phaân loaïi naøy laø ñeå xaùc ñònh chi
phí cho töøng hoaït ñoäng, töøng tieâu thöùc vaø tyû leä cuûa töøng tieâu thöùc cho saûn phaåm
töø ñoù thöïc hieän quaù trình phaân boå. Khi thöïc hieän vieäc xaùc ñònh vaø phaân boå chi
phí caùc hoaït ñoäng, neáu moät trung taâm chi phí bao goàm moät hoaït ñoäng thì söû duïng
tieâu thöùc phuø hôïp ñeå phaân boå cho caùc saûn phaåm taïo ra, ví duï phaân xöôûng in bao
goàm hoaït ñoäng chính laø in aán thì coù theå taäp hôïp tröïc tieáp chi phí cho caû phaân
xöôûng ñeå phaân boå cho caùc saûn phaåm. Neáu moät trung taâm chi phí bao goàm nhieàu
hoaït ñoäng taïo ra nhieàu saûn phaåm thì caùc chi phí ñöôïc taäp hôïp theo töøng hoaït
ñoäng sau ñoù phaân boå chi phí cho töøng hoaït ñoäng cho töøng saûn phaåm taïo thaønh. Ví
duï nhö phaân xöôûng cheá baûn bao goàm hai hoaït ñoäng cheá phim vaø taïo baûn in thì
- 86 -
ñöôïc taäp hôïp rieâng cho töøng hoaït ñoäng sau ñoù phaân boå cho caùc saûn phaåm taïo
thaønh.
(Phuï luïc 3: ví duï minh hoïa veà caùch tính giaù thaønh saûn phaåm in theo phöông phaùp
ABC)
Baûng 3.8 BAÛNG BAÙO CAÙO GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM
Toång giaù thaønh Giaù thaønh ñôn vò
Boä phaän
Keá hoaïch Thöïc teá Cheânh leäch Keá hoaïch Thöïc teá Cheânh leäch
1. Phaân xöôûng cheá baûn
Saûn phaåm A
Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp
Chi phí saûn xuaát chung
Saûn phaåm B
Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp
Chi phí saûn xuaát chung
2. Phaân xöôûng in
Saûn phaåm A
Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp
Chi phí saûn xuaát chung
Saûn phaåm B
Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp
Chi phí saûn xuaát chung
…..
Coäng
- 87 -
3.2.2.3 Caùc baùo caùo keá toaùn trung taâm traùch nhieäm
Baûng 3.9: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ CUÛA PHAÂN XÖÔÛNG IN
Thaùng, quyù, naêm
Khoaûn muïc chi phí Döï toaùn
Döï toaùn ñieàu
chænh theo
saûn löôïng
thöïc teá
Thöïc teá
Bieán
ñoäng
(toát/xaáu)
1. Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp
2. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp
3. Bieán phí saûn xuaát chung
4. Ñònh phí saûn xuaát chung
Coäng
Baûng 3.10: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ CUÛA PHAÂN XÖÔÛNG CHEÁ BAÛN
Thaùng, quyù, naêm
Khoaûn muïc chi phí Döï toaùn
Döï toaùn ñieàu
chænh theo
saûn löôïng
thöïc teá
Thöïc teá
Bieán
ñoäng
(toát/xaáu)
1. Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp
2. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp
3. Bieán phí saûn xuaát chung
4. Ñònh phí saûn xuaát chung
Coäng
- 88 -
Baûng 3.11: BAÙO CAÙO TRAÙCH NHIEÄM CUÛA BOÄ PHAÄN ÑIEÀU HAØNH SAÛN
XUAÁT KINH DOANH
Thaùng, quyù, naêm
Chæ tieâu Döï toaùn
Ñieàu
chænh döï
toaùn
Thöïc teá
Bieán
ñoäng
(toát/xaáu)
1. Doanh thu
2. Caùc khoaûn giaûm tröø
3. Doanh thu baùn haøng thuaàn
4. Bieán phí saûn xuaát
5. Soá dö ñaûm phí saûn xuaát = 3- 4
6. Bieán phí baùn haøng vaø quaûn lyù
7. Soá dö ñaûm phí boä phaän =5-6
8. Ñònh phí boä phaän kieåm soaùt ñöôïc
9. Soá dö boä phaän coù theå kieåm soaùt
ñöôïc =7-8
10. Ñònh phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc
11. Soá dö boä phaän = 9-10
12. Chi phí chung coâng ty phaân boå
13 Lôïi nhuaän tröôùc thueá =11-12
- 89 -
3.2.3 Caùc baùo caùo chöùng minh cho vieäc ra quyeát ñònh
3.2.3.1 Caùc baùo caùo cung caáp thoâng tin thích hôïp cho vieäc ra quyeát ñònh
kinh doanh ngaén haïn
Baûng 3.12: BAÛNG TOÙM TAÉT THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP
CHO VIEÄC RA QUYEÁT ÑÒNH KINH DOANH
Chæ tieâu Phöông aùn 1 Phöông aùn 2
Thoâng tin
thích hôïp (phöông aùn 2-phöông aùn 1)
1. Thu
Doanh thu
….
2. Chi:
a. Bieán phí saûn xuaát kinh doanh
Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp
Bieán phí saûn xuaát chung
Bieán phí baùn haøng vaø quaûn lyù
b. Ñònh phí saûn xuaát kinh doanh
Ñònh phí saûn xuaát chung
Ñònh phí baùn haøng vaø quaûn lyù
3. Lôïi nhuaän
(Phuïc luïc 4: ví vuï minh hoïa veà löïa choïn phöông aùn ñaàu tö)
- 90 -
3.2.3.2 Caùc baûng tính toaùn, phaân tích vaø xeáp haïng döï aùn ñaàu tö
Caùc baùo caùo naøy ñöôïc laäp ñeå so saùnh caùc döï aùn ñaàu tö thoâng qua vieäc tính
toaùn caùc chæ tieâu ñaùnh giaù hieäu quaû taøi chính döï aùn ñaàu tö vaø xaáp haïng theo thöù
töï öu tieân nhaèm löïa choïn döï aùn ñaàu tö toái öu.
Baûng 3.13: BAÛNG XEÁP HAÏNG CAÙC DÖÏ AÙN ÑAÀU TÖ
Xeáp haïng döï aùn
Döï aùn Voán ñaàu tö
Thôøi gian
ñaàu tö
Hieän giaù
thuaàn NPV
Tyû leä
sinh lôøi
IRR
Chæ soá
sinh lôøi P/I
Thôøi gian
hoaøn voán
(P/B) P/B NPV IRR P/I
Maùy in offset 2 maøu
Maùy in offset 4 maøu
(xem phuï luïc 5: Ví duï minh hoïa löïa choïn phöông aùn ñaàu tö)
- 91 -
KEÁT LUAÄN
Caùc doanh nghieäp laø ngöôøi phaûi ñoái maët vôùi caïnh tranh ngaøy caøng gay gaét
bôûi caùc doanh nghieäp khaùc trong nöôùc cuõng nhö vôùi caùc doanh nghieäp nöôùc
ngoaøi. Vì vaäy,caùc doanh nghieäp caàn phaûi xaùc ñònh muïc tieâu, söù maïng cuûa chính
mình cuõng nhö phaân tích caùc moâi tröôøng beân trong vaø beân ngoaøi töø ñoù xaây döïng
chieán löôïc ñuùng ñaén coù hieäu quaû cho doanh nghieäp cuûa mình. Xaây döïng chieán
löôïc coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi baát kyø toå chöùc naøo, ñaëc bieät ñoái vôùi doanh
nghieäp. Theo Fred R. David “ khi moät toå chöùc khoâng bieát mình muoán ñi veà ñaâu
thì thöôøng döøng laïi ôû moät nôi naøo ñoù maø noù khoâng heà muoán”
Ngaønh in Thaønh phoá Hoà Chí Minh trong thôøi gian qua ñaõ coù nhöõng böôùc
phaùt trieån raát ñaùng keå, ñaëc bieät laø töø khi neàn kinh teá nöôùc ta chuyeån sang cô cheá
thò tröôøng. Tuy nhieân, hoaït ñoäng cuûa ngaønh in vaãn coøn nhieàu baát caäp. Veà chính
saùch, maëc daàu Nhaø nöôùc ñaõ coù chính saùch môû cöûa cô cheá thò tröôøng nhöng vaãn
coøn nhieàu raøng buoäc ñoái vôùi caùc doanh nghieäp in, ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp
in tö nhaân neân chöa huy ñoäng ñöôïc nhieàu nguoàn voán vaøo lónh vöïc naøy. Veà toå
chöùc, do chöa saép xeáp phuø hôïp neân ñaõ taïo ra söï caïnh tranh khoâng laønh maïnh,
ñöa ñeán laõng phí trong ñaàu tö ngaønh in. Veà nhaân löïc. Thaønh phoá chöa ñaàu tö
nhieàu cho lónh vöïc ñaøo taïo caùc caùn boä coâng nhaân ngaønh in, daãn ñeán söï yeáu keùm
trong khaâu quaûn lyù toå chöùc saûn xuaát vaø hieäu quaû saûn xuaát khoâng cao. Veà chaát
löôïng saûn phaåm, saûn phaåm cuûa ngaønh in Thaønh phoá vaãn chöa coù theå taïo ñöôïc
theá maïnh trong caïnh tranh do chaát löôïng chöa cao.
Chính vì vaäy, vieäc ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån cho ngaønh in Thaønh
phoá laø raát caàn thieát vaø caáp baùch.. Do chính saùch “môû cöûa” neàn kinh teá, hoäi nhaäp
vôùi neàn kinh teá theá giôùi, coâng cuï keá toaùn cuõng caàn phaûi thay ñoåi ñeå ñaùp öùng yeâu
caàu hoøa nhaäp vôùi nhöõng thoâng leä, chuaån möïc quoác teá veà keá toaùn. Töø ñoù ñoøi hoûi
keá toaùn Vieät Nam caàn phaûi xaây döïng nhöõng chuaån möïc phuø hôïp vôùi ñaëc thuø cuûa
neàn kinh teá Vieät Nam. Trong cô cheá thò tröôøng, yeâu caàu nhaän thöùc veà vai troø,
chöùc naêng cuûa keá toaùn cuõng coù söï thay ñoåi roõ reät. Neáu tröôùc ñaây ngöôøi ta chæ coi
keá toaùn laø nhöõng nghieäp vuï ñôn thuaàn, nhöõng taøi lieäu, soá lieäu cuûa keá toaùn cung
caáp raát ít quan taâm ñeán yù nghæa quaûn trò keå caû taàm vó moâ vaø vi moâ thì baây giôø
ngöôøi ta coi keá toaùn laø coâng cuï, thaäm chí laø coâng cuï quaûn lyù coù hieäu löïc nhaát. Soá
lieäu, taøi lieäu keá toaùn cung caáp chaúng nhöõng giuùp cho chuû doanh nghieäp maø coøn
cho nhieàu ñoái töôïng khaùc, cho söï quaûn lyù vó moâ cuûa Nhaø nöôùc. Vì theá heä thoáng
- 92 -
baùo caùo keá toaùn cuõng ñöôïc xaây döïng thaønh hai heä thoáng: heä thoáng baùo caùo taøi
chính vaø heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò. Trong ñoù, heä thoáng baùo caùo keá toaùn
quaûn trò laø heä thoáng baùo caùo mang tính höôùng daãn giuùp doanh nghieäp thoâng qua
ñoù ñeå nhaän bieát tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa ñôn vò mình moät
caùch chi tieát hôn vaø khi coù nhöõng quyeát ñònh veà taøi chính seõ ñaûm baûo tính khaû thi
hôn. Trong cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù vó moâ cuûa Nhaø nöôùc, söï ña daïng hình
thöùc sôû höõu, ña daïng caùc loaïi hình saûn xuaát kinh doanh, doanh nghieäp ñöôïc töï do
phaùt trieån, ñöôïc töï do caïnh tranh treân cô sôû toân troïng phaùp luaät neân beân caïnh heä
thoáng keá toaùn aùp duïng cho doanh nghieäp coøn coù nhöõng heä thoáng keá toaùn aùp duïng
chung cho caùc doanh nghieäp thuoäc nhöõng loaïi hình ñaëc trung nhö baûo hieãm, ngaân
haøng…
Trong cô cheá thò tröôøng caùc doanh nghieäp töï do kinh doanh theo khuoân
khoå cuûa phaùp luaät, töï do chuyeån höôùng kinh doanh, laáy thò tröôøng laøm cô sôû cho
vieäc xaây döïng caùc keá hoaïch taùc nghieäp. Doanh nghieäp muoán toàn taïi vaø phaùt
trieån khoâng coøn caùch naøo khaùc laø chuù yù ñeán hieäu quaû kinh doanh, coi troïng chaát
löôïng saûn phaåm vaø giöõ chöõ “tín” ñoái vôùi khaùch haøng. Taát caû caùc vaán ñeà treân ñaây
aûnh höôûng tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp ñeán coâng taùc keá toaùn. Nhaø quaûn lyù doanh
nghieäp phaûi döïa treân cô sôû ñaëc ñieåm hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh
nghieäp mình maø toå chöùc hôïp lyù coâng taùc keá toaùn nhaèm ñaûm baûo thoâng tin kòp
thôøi, chính xaùc vaø ñaày ñuû, phuïc vuï cho quaù trình quaûn lyù theo cô cheá môùi. Ñaëc
bieät trong vieäc toå chöùc keá toaùn quaûn trò, laäp döï toaùn chi phí, döï toaùn doanh thu vaø
keát quaû, toå chöùc aùp duïng heä thoáng chöùng töø keá toaùn, heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn,
phöông phaùp ghi cheùp keá toaùn vaø baùo caùo keá toaùn quaûn trò.
Do söï caïnh tranh treân thöông tröôøng ngaøy caøng khoác lieät, söùc eùp cuûa giaù
thaønh, söï tieán boä nhanh choùng cuûa kyõ thuaät trong vieäc töï ñoäng hoùa cao daãn ñeán
khaû naêng to lôùn ñeå thu thaäp vaø baùo caùo soá lieäu, ñaõ laøm taêng theâm nhu caàu thoâng
tin cuûa ngöôøi quaûn ly. Ñeå ñònh höôùng ñöôïc chieán löôïc phaùt trieån cho ngaønh in,
vôùi tö caùch laø coâng cuï quaûn lyù kinh teá taøi chính, keá toaùn quaûn trò laø moät lónh vöïc
hoaït ñoäng gaén lieàn vôùi hoaït ñoäng taøi chính vaø coù vai troø ñaëc bieät quan troïng hoã
trôï ñaéc löïc cho hoaït ñoäng quaûn trò doanh nghieäp. Baùo caùo keá toaùn quaûn trò coù vai
troø raát lôùn trong vieäc thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin. Ñaëc bieät laø caùc thoâng tin coù lieân
quan ñeán caùc hoaït ñoäng noäi boä maø hoï khoâng theå ruùt ra röø caùc baùo caùo thu nhaäp
vaø baûng toång keát taøi saûn tröôùc ñaây.Vieäc phaân tích, ñaùnh giaù vaø ñeå ra caùc quyeát
ñònh ñuùng ñaén nhaèm taïo ra moät hieäu quaû thieát thöïc trong kinh doanh, ñaûm baûo
- 93 -
doanh nghieäp khoâng bò thua thieät do yeáu keùm veà quaûn lyù trong moâi tröôøng caïnh
tranh.
Töø thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò caùc doanh nghieäp ngaønh
in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh cuõng nhö nhu caàu vaø lôïi ích cuûa baùo caùo keá toaùn
taïi caùc doanh nghieäp ngaønh in, luaän vaên ñaõ xaây döïng caùc baùo caùo cuï theå cho caùc
doanh nghieäp ngaønh in.
Toùm laïi, baùo caùo keá toaùn quaûn trò laø moät ñeà taøi töông ñoái roäng maø khaû
naêng nghieân cöùu cuûa taùc giaû laïi coù giôùi haïn, vì vaäy, luaän vaên khoâng theå traùnh
khoûi nhöõng thieáu soùt. Kính xin quyù Thaày Coâ, caùc nhaø nghieân cöùu cuøng caùc ñoàng
nghieäp quan taâm giuùp ñôõ, ñoùng goùp yù kieán vaø chæ daãn ñeå luaän vaên ñöôïc hoaøn
thieän vaø phong phuù hôn.
- 94 -
DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
Tieáng vieät
1. Mai Ngoïc Anh, “Phaân boå chi phí saûn xuaát chung treân cô sôû hoaït ñoäng
(ABC) trong keá toaùn quaûn trò”, Taïp chí keá toaùn, soá 33, trang 235 –237.
2. Boä taøi chính (1995), Heä thoáng keá toaùn doanh nghieäp – Nhöõng vaên baûn
phaùp qui, Nhaø xuaát baûn taøi chính, Haø Noäi.
3. Boä taøi chính, Vieän khoa hoïc taøi chính, Lòch söû taøi chính Vieät Nam Taäp 1,
Thoâng tin chuyeân ñeà, Haø Noäi, 1993, trang 134
4. Phaïm Vaên Döôïc, Ñaëng kim Cöông (1995), Keá toaùn quaûn trò vaø phaân tích
kinh doanh, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ.
5. Phaïm Vaên Döôïc, Ñoaøn Ngoïc Queá, Buøi Vaên Tröôøng (2002), Keá toaùn chi
phí, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ.
6. Phaïm Vaên Döôïc (1996), Phöông höôùng xaây döïng noäi dung vaø toå chöùc vaän
duïng keá toaùn quaûn trò vaøo caùc doanh nghieäp Vieät Nam, Luaän aùn Phoù tieán só
kinh teá naêm 1996.
7. Traàn Vaên Dung (2000), “ Keá toaùn quaûn trò chi phí vaø tính giaù thaønh saûn
phaåm”,Taïp chí keá toaùn, soá 27, trang 249 - 250.
8. Traàn Vaên Duõng (2001), “ Keá toaùn quaûn trò vôùi vieäc hoaïch ñònh caùc chieán
löôïc phaùt trieån doanh nghieäp”, Taïp chí keá toaùn, soá 31, trang144 -145.
9. Ñieàu leä toå chöùc keá toaùn Nhaø nöôùc – Ban haønh theo Nghò ñònh soá 25 –
HÑBT ngaøy 18.03.0989 cuûa Hoäi ñoàng Boä Tröôûng.
11. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam, Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù
VI, Nxb. Söï thaät, Haø Noäi, 1987, trang 24,63,65,67
12. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam (1991),Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VII
(1991), Nhaø xuaát baûn söï thaät, Haø Noäi.
13. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam (1996),Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VIII
(1996), Nhaø xuaát baûn söï thaät, Haø Noäi.
14. Phaïm Ngoïc Höõu (1992), “Keá toaùn quaûn lyù”, Taïp chí taøi chính, (soá thaùng
10/92, trang 21-22.
15. Nguyeãn Ngoïc Hieán; Nguyeãn Theá Vieâm, Phaùp luaät veà taøi chính trong xí
nghieäp coâng nghieäp quoác doanh, Nxb. Phaùp lyù,1983, trang 12,54
16. Höõu Kieân, Thôøi baùo Kinh teá Saøi goøn, Naêm thöù 5. Soá 18-95 (226) töø 27-4
ñeán 3-5-1995, trang 15,48
17. Ñaøo Vaên Taøi, Voõ Vaên Nhò, Traàn Anh Hoa (2003), Keá toaùn quaûn trò aùp
duïng cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam, Nhaø xuaát baûn taøi chính.
18. Thaïc só Traàn Ñình Phuïng (1998), keá toaùn quaûn trò, Nhaø xuaát baûn treû
19. Phaïm Thò Phuïng (2003), keá toaùn quaûn trò cao caáp, taøi lieäu giaûng daïy daønh
cho caùc hoïc vieân lôùp cao hoïc naêm 2003.
- 95 -
20. Ñoaøn Ngoïc Queá (2003), keá toaùn quaûn trò cao caáp, taøi lieäu giaûng daïy daønh
cho caùc hoïc vieân lôùp cao hoïc naêm 2003.
21. Haø Ngoïc Son,; Ñaëng Vaên Thanh; Vuõ Vaên Tuaán; Leâ Xuaân Hoa, Ñoïc vaø
phaân tích baùo caùo quyeát toaùn cuûa xí nghieäp, Nxb. Thoáng keâ, Haø Noäi, 1991,
trang 7
22. Traàn Thò Giang Taân (1999), Vaän duïng caùc chuaån möïc quoác teá veà keá toaùn
ñeå hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn Vieät Nam, Luaän aùn tieán só kinh teá, naêm 1999.
23. Hoà Teá, Lôøi noùi ñaàu - Heä thoáng keá toaùn Vieät Nam - Heä thoáng keá toaùn doanh
nghieäp, Haø Noäi, 1995, trang 2
24. Leâ Ñình Tröïc (1996), Xaây döïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn caùc doanh
nghieäp trong tình hình hieän nay, L:aän aùn Phoù tieán só kinh teá naêm 1996.
25. Haø Xuaân Thaïch (1998), Keá toaùn thöông maïi, Nhaø xuaát baûn Taøi chính.
26. Traàn Vaên Thaûo (2003), Lyù thuyeát keá toaùn, taøi lieäu giaûng daïy daønh cho caùc
hoïc vieân lôùp cao hoïc naêm 2003.
27. Phaïm Xuaân Thaønh (1998), “Keá toaùn quaûn trò moät coâng cuï quaûn lyù ñaéc löïc
cho caùc doanh nghieäp”,Taïp chí phaùt trieån kinh teá ,soá 90, trang 35-37.
28. Ñoã Minh Thaønh (2000), “Toå chöùc keá toaùn quaûn trò ôû doanh nghieäp xaây
laép”, , Taïp chí keá toaùn, soá 26, trang 198-199.
29. Leâ Ñöùc Toaøn (2002), “ Phöông phaùp xaùc ñònh giaù phí cuûa keá toaùn quaûn
trò”, Taïp chí keá toaùn, soá 32, trang 65-68.
30. Töø ñieån thuaät ngöõ ngaân haøng vaø tin hoïc (1996), Nhaø xuaát baûn chính trò
quoác gia
31. Töø ñieån thuaät ngöõ keá toaùn Myõ (1994) Nhaø xuaát baûn Ñoàng Nai
32. Ñoaøn Ngoïc Queá (1998), Hoaøn thieän heä thoáng baùo caùo keá toaùn caùc doanh
nghieäp Vieät Nam theo ñònh höôùng cuûa neàn kinh teá thò tröôøng, Luaän aùn Tieán só
khoa hoïc naêm 1998.
33. Nguyeãn Quang Quynh (chuû bieân) (1991), Lyù thuyeát haïch toaùn keá toaùn;
Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Quoác daân – Boä moân haïch toaùn vaø phaân tích kinh teá,
Haø Noäi.
34. Nghò quyeát 156-HÑBT vaø höôùng daãn thöïc hieän, Nxb. Söï thaät, Haø Noäi,
1985, trang 12
35. Quyeát ñònh 25- CP vaø Quyeát ñònh 146-HÑBT söûa ñoåi, boå sung Quyeát ñònh
25-CP, Nxb. Söï thaät, Haø Noäi, 1983, trang 11
36. Phaïm Thò Kim Vaân (1997), “Khaùi quaùt söï phaùt trieån cuûa keá toaùn quaûn trò
theá giôùi vaø tính caáp thieát cuûa keá toùan quaûn trò ôû Vieät Nam”, soá 4, trang 30.
37. Nguyeãn Vieät chuû bieân (2000), Keá toaùn quaûn trò, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ.
38. Nguyeãn Vieät , Voõ Vaên Nhò (1997), Keá toaùn Ñaïi Cöông, Nhaø xuaát baûn Taøi
chính TPHCM.
- 96 -
39. Nguyeãn Vieät (1997), “Lôïi ích cuûa vieäc tính giaù thaønh saûn phaåm theo
phöông phaùp ABC”, Taïp chí phaùt trieån kinh teá , soá 82, trang 30.
40. Nguyeãn Vuõ Vieät (2002), “ Söï bieåu hieän cuûa keá toaùn quaûn trò trong cheá ñoä
keá toaùn doanh nghieäp”, Taïp chí keá toaùn, soá 35, trang 52-54.
41. Luaät xuaát baûn vaø caùc vaên baûn höôùng daãn, HaøNoäi, 1994
42. Cuïc thoáng keâ Thaønh phoá, Nieân giaùm thoáng keâ 2001,2002.
43. Caùc taøi lieäu cuûa Sôû Vaên Hoùa Thoâng tin Thaønh phoá Hoà Chí Minh
44. Trích baùo caùo cuûa Cô quan Coâng an PC 13 taïi Hoäi nghò toång keát 2 naêm
(1998-1999) vaø (2000-2001) thöïc hieän Chæ thò 05/1998/CT-BVHTT ngaøy
28/03/1998 cuûa Boä Vaên Hoùa Thoâng tin veà taêng cöôøng quaûn lyù hoaït ñoäng in,
toå chöùc taïi Sôû VHTT thaønh phoá Hoà Chí Minh.
Tieáng Anh
45. Anthony A. Atkinson, Rajiv D. Banker, Robert S.Kaplan, S.mark Young
(1995), Management Accounting, Prentice Hall, pp.6
46. Ahamed Riahi Belkaoui (1993), Accounting Theory, Harcourt Brace &
company, pp.22-23.
47. Belverd E. Needles,Jr.; Henry R. Anderson; James C. Caldwell.; Principles
of Accounting- Fourth Edition, Houghton Mifflin Company,Boston,1990, p.22-
24,919,921
48. David Ashton, Trevor Hopper, Robrt . W. Scapers (1995), Issues in
Management Accounting, Prentice Hall, London, UK.
49. Eric L. Denna, Dennis L. Kimmell; Instructor’s Manual/ Test Bank/
Transparencies-Cushing/Romney-Accounting Information Systems-Fifth
Edition, Addison-Wesley Publishing Company, Inc.,1990, p.3
50. Garner, Spaul – Evolution of Cost Accounting to 1925 – Yniversity of
Alabama Press –1976
51. Joel G.Siegel and Jae K-Shim-Dictionary of Accounting terms – Rarron’s
Education Series, Inc..
52. Keith Ward, Sri Srikanthan, Richard Neal, Management Accounting for
Financial Decisions, Butterworth-Heinemann Ltd, Linacre House, Jordan
Hill, Oxford OX2 8DP; 1993, p.12,19,20
53. Ronald W. Hilton (1997), Managerial Accounting, MC Graw Hill inc
54. Ray H. Garrison, Managerial Accounting Concepts for Planning, Control,
Decision Making (Fifth Edition), Business Publications, Inc.,1988, p.12-
14,15,18,19, 805,806
55. The Maollan Press Ltd. Dictionary of Accounting (1992)
56.
- 97 -
PHUÏ LUÏC
Baûng 5: DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNG
Teân aán phaåm: phieáu ñaêng kyù döï thi
Soá löôïng: 2000.000 sp
ÑVT: ñoàng
Chæ tieâu Naêm 2005
1. Döï toaùn bieán phí saûn xuaát chung
85,854,000
a. Saép chöõ -söûa baøi (5 x 4000ñ)
20,000
b. Bình baûn (3 support) (3 x 18000ñ)
54,000
c. Keõm ( 3 taám)
900,000
d. Caét xeùn
500,000
e. Xuaát phim
650,000
f. Bieán phí tröïc tieáp = 30% (chi phí tröïc tieáp)
83,730,000
2. Döï toaùn ñònh phí saûn xuaát chung
20,000,000
a. Löông boä phaän giaùn tieáp
13,000,000
b. Khaáu hao MMTB, nhaø xöôûng
7,000,000
3. Döï toaùn chi phí saûn xuaát chung (1+2)
105,854,000
4. Tröø chi phí khoâng thöïc chi baèng tieàn maët (khaáu hao)
7,000,000
5. Döï toaùn chi tieàn maët cho hoaït ñoäng saûn xuaát chung = (3)-(4)
98,854,000
Baûng 6: DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ BAÙN HAØNG
Chæ tieâu Naêm 2005
1. Döï toaùn bieán phí baùn haøng
20,000,000
Saûn löôïng saûn phaåm tieâu thuï (sp)
2,000,000
- 98 -
Ñònh möùc bieán phí cho 1 saûn phaåm (5 ñ/sp) 10
2. Ñònh phí baùn haøng
15,000,000
Tieàn löông nhaân vieân baùn haøng (ñ)
10,000,000
Chi phí khaáu hao TSCÑ (ñ)
5,000,000
3. Döï toaùn chi phí baùn haøng (ñ)
35,000,000
4. Tröø chi phí khoâng thöïc chi baèng tieàn (ñ)
500,000
Chi phí khaáu hao
500,000
Chi phí quaûng caùo -
5. Döï toaùn chi tieàn maët cho hoaït ñoäng baùn haøng = (3) - (4) (ñ)
34,500,000
Baûng 7:DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ QUAÛN LYÙ DOANH NGHIEÄP
ÑVT: ñoàng
Chæ tieâu Naêm 2005
1. Döï toaùn bieán phí quaûn lyù doanh nghieäp
16,746,000
a. Toång bieán phí tröïc tieáp saûn xuaát
83,730,000
b. Toång bieán phí quaûn lyù doanh nghieäp = 20% bieán phí tröïc
tieáp 0.2
2. Döï toaùn ñònh phí quaûn lyù doanh nghieäp
8,000,000
a. Löông boä phaän quaûn lyù doanh nghieäp
5,000,000
b. Chi phí khaáu hao TSCÑ
3,000,000
3. Döï toaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp = (1)+(2)
24,746,000
4. Tröø chi phí khoâng thöïc chi baèng tieàn (ñ)
3,000,000
Chi phí khaáu hao
3,000,000
Chi phí quaûng caùo -
- 99 -
5. Döï toaùn chi tieàn maët cho hoaït ñoäng QLDN = (3) - (4)
21,746,000
Baûng 8: DÖÏ TOAÙN GIAÙ VOÁN HAØNG BAÙN
ÑVT: ñoàng
Chæ tieâu Naêm 2005
1. Döï toaùn toång chi phí saûn xuaát
384,954,000
Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp
204,100,000
Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp
75,000,000
Chi phí saûn xuaát chung
105,854,000
2. Thaønh phaåm toàn kho ñaàu kyø (SP) 0
3. Giaù thaønh ñôn vò döï toaùn 0
4. Döï toaùn giaù trò thaønh phaåm toàn kho ñaàu kyø = (2) x (3) 0
5. Thaønh phaåm toàn kho cuoái kyø 0
6. Döï toaùn giaù trò thaønh phaåm toàn kho cuoái kyø = (3) x (5) 0
7. Döï toaùn giaù voán haøng baùn
384,954,000
Baûng 9: DÖÏ TOAÙN KEÁT QUAÛ KINH DOANH THEO PHÖÔNG PHAÙP CHI PHÍ TOAØN
BOÄ
ÑVT: Ñoàng
Chæ tieâu Naêm 2005
1. Doanh thu döï toaùn
500,000,000
2. Giaù voán haøng baùn
384,954,000
3. Lôïi nhuaän goäp = (1) -(2)
115,046,000
4. Döï toaùn chi phí baùn haøng
35,000,000
5. Döï toaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp
24,746,000
6. Lôïi nhuaän tröôùc thueá TNDN
55,300,000
7. Thueá TNDN = (6) x 28%
- 100 -
15,484,000
8. Döï toaùn lôïi nhuaän sau thueá = (6) - (7)
39,816,000
Baûng 10: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH THEO SOÁ DÖ ÑAÛM PHÍ
ÑVT: ñoàng
Chæ tieâu Naêm 2005
1. Doanh thu baùn haøng
500,000,000
2. Toång bieán phí
401,700,000
a. Bieán phí saûn xuaát
364,954,000
b. Bieán phí baùn haøng
20,000,000
c. Toång bieán phí QLDN
16,746,000
3. Soá dö ñaûm phí=(1) -(2)
98,300,000
4. Toång ñònh phí
43,000,000
a. Ñònh phí saûn xuaát
20,000,000
b. Ñònh phí baùn haøng
15,000,000
c. Ñònh phí quaûn lyù
8,000,000
5. Lôïi nhuaän döï toaùn = (3) -(4)
55,300,000
- 101 -
PHUÏ LUÏC 4:
Ví duï: Xí nghieäp in Liksin döï ñònh mua 1 maùy in offset 4 maøu vôùi giaù 20,000 USD, thay theá
nhöng döï kieán chæ baùn ñöôïc 1,000USD. Thôøi gian söû duïng maùy môùi laø 10 naêm, aùp duïng ph
hao theo ñöôøng thaúng, chi phí tieát kieäm do söû duïng maùy môùi haøng naêm laø 2,600 USD. Giaù t
maùy môùi sau khi heát thôøi gian söû duïng öôùc tính laø 500USD. Chi phí söûa chöõa, duy trì, baûo h
trong thôøi gian hoaït ñoäng döï tính ôû naêm thöù 4 vaø naêm thöù 8 laø 1,200 USD. Bieát raèng laõi vay
ñaàu tö laø 8%/ naêm vaø thueá thu nhaäp laø 208%
Baûng tính giaù trò hieän taïi cuûa döï aùn.
Xí nghieäp in Liksin
ÑVT: USD
Khoaûn muïc Naêm
Doøng
thu
tieàn maët
Thöøa soá chieát
khaáu
(r=8%)
Hieän giaù
1 2 3 4 = (2) x (3)
1. Caùc khoaûn thu
27,212.62
-Baùn maùy cuû 0
1,000 1/(1+0.008)0=1
1,000.00
-Thanh lyù maùy môùi 10
500 1/(1+0.008)10=0.463
231.50
-Khaáu hao 1->10
2,000 6.71
13,420.00
-Lôïi nhuaän do tieát kieäm phí 1->10
1,872 6.71
12,561.12
2600 x (1-28%)
2. Caùc khoaûn chi
21,530.00
- Mua maùy môùi 0
20,000 1/(1+0.008)0=1
20,000.00
- Söûa chöõa TSCÑ 4
1,200 1/(1+0.008)4=0.735 882
- Söûa chöõa TSCÑ 8
1,200 1/(1+0.008)8=0.54 648
3. Cheânh leäch thu(+), chi(-) +5682.62
Qua baûng soá lieäu treân, ta thaáy lôïi nhuaän treân voán ñaàu tö cuûa chieác maùy môùi theo phaân tích
lôùn hôn laõi vay voán ngaân haøng ñaàu tö laø 8%/naêm. Ñieàu naøu caøng ñöôïc khaúng ñònh vôùi giaù trò
hieän taïi roøng töông ñöông (+ 5,682.62 USD). Neân ñaàu tö thieát bò môùi.
- 102 -
._.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- LA0692.pdf