Báo cáo Phương hướng xây dựng hệ thống toàn quyền cho các doanh nghiệp thuộc ngành in thuộc TP.HCM

- 1 - MUÏC LUÏC Trang phuï bìa Lôøi cam ñoan Muïc luïc Danh muïc caùc baûng Danh muïc sô ñoà Môû ñaàu Trang CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ, BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ VAØ NGAØNH IN --------------------------------------------------------- - 1 - 1.1 KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ--------------------------------------------------------- - 9 - 1.1.1 Keá toaùn quaûn trò vôùi hoaït ñoäng quaûn lyù doanh nghieäp---------------- - 9 - 1.1.1.1 Khaùi nieäm keá toaùn quaûn trò------------------------------------------- - 9 - 1.1.1.2 Vai troø cuûa keá toaùn quaûn trò ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh [17, 42] - 11 - 1.2 BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ: ------------------------------------------ 13 - 1.2.1 Ñoái töôïng söû duïng baùo caùo keá toaùn quaûn trò vaø nhu caàu thoâng tin cuûa hoï: ---------------------------------------------------------------------------------- 13 - 1.2.2. Muïc ñích cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò:-------------------------------- 15 - 1.2.3. Yeâu caàu ñoái vôùi caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò:------------------------ 16 - 1.3 VAØI NEÙT VEÀ NGAØNH IN ---------------------------------------------------- 17 - 1.3.1 Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån ngaønh in treân theá giôùi -------------- 17 - 1.3.1.1 Giai ñoaïn tröôùc 1440 ------------------------------------------------- 18 - - 2 - 1.3.1.2 Giai ñoaïn 1440-1850-------------------------------------------------- 19 - 1.3.1.3 Giai ñoaïn 1850-1900-------------------------------------------------- 19 - 1.3.2 Lòch söû phaùt trieån ngaønh in Vieät Nam----------------------------------- 20 - 1.3.3 Qui trình coâng ngheä ngaønh in -------------------------------------------- 26 - 1.3.3.1 Coâng ñoaïn 1: Saép chöõ vaø cheá baûn ---------------------------------- 26 - 1.3.3.2 Coâng ñoaïn 2: in------------------------------------------------------- 26 - 1.3.3.3 Coâng ñoaïn 3: beá, xeùn vaø ñoùng thaønh phaåm.------------------------ 27 - CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP THUOÄC NGAØNH IN TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH. ----------------------------------------------------------------------------------- 28 - 2.1 LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ AÙP DUÏNG CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP VIEÄT NAM --------- 28 - 2.1.1. Giai ñoaïn neàn kinh teá vaän haønh theo cô cheá keá hoaïch hoùa taäp trung quan lieâu, bao caáp. (Tröôùc thaùng 12/1986)------------------------------------ 28 - 2.1.2. Giai ñoaïn xoùa boû cô cheá taäp trung quan lieâu, bao caáp, xaây döïng cô cheá môùi veà quaûn lyù kinh teá - cô cheá keá hoaïch hoùa theo phöông thöùc haïch toaùn kinh doanh xaõ hoäi chuû nghóa, ñuùng nguyeân taéc taäp trung daân chuû.(Töø thaùng 12/1986 ñeán thaùng 6/1991).---------------------------------------------- 35 - 2.1.3. Giai ñoaïn neàn kinh teá vaän haønh theo cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa.(Töø thaùng 6/1991 ñeán nay) - 40 - 2.2 THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ TRONG CAÙC DOANH NGHIEÄP NGAØNH IN TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH HIEÄN NAY----------------------------------------------------------------------------------- 47 - 2.2.1 Khaùi quaùt veà tình hình phaùt trieån ngaønh in thaønh phoá hoà chí minh - 47 - 2.2.1.1 Thôøi kyø tröôùc giaûi phoùng --------------------------------------------- 47 - - 3 - 2.2.1.2 Thôøi kyø töø naêm 1975-1985-------------------------------------------- 50 - 2.2.1.3 Töø naêm 1986 ñeán nay ------------------------------------------------- 52 - 2.2.2 Khaûo saùt tình hình toå chöùc coâng taùc keá toaùn quaûn trò taïi moät soá doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh. -------------------------------- 60 - 2.2.3 Ñaùnh giaù chung veà thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò trong caùc doanh nghieäp thuoäc ngaønh in taïi TPHCM-------------------------------- 67 - CHÖÔNG 3: PHÖÔNG HÖÔÙNG XAÂY DÖÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP THUOÄC NGAØNH IN TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH. ------------------------------------------------------ 73 - 3.1 PHÖÔNG HÖÔÙNG ------------------------------------------------------------- 73 - 3.1.1 Caùc baùo caùo phuïc vuï cho chöùc naêng laäp keá hoaïch in ----------------- 74 - 3.1.1.1 Döï toaùn soá löôïng trang in (13 x 19 cm) tieâu thuï ------------------- 74 - 3.1.1.2 Döï toaùn chi phí tröïc tieáp --------------------------------------------- 74 - 3.1.1.3 Döï toaùn chi phí giaùn tieáp --------------------------------------------- 74 - 3.1.2 Caùc baùo caùo phuïc vuï cho vieäc kieåm soaùt, ñaùnh giaù keát quaû cuûa nhaø quaûn trò ngaønh in------------------------------------------------------------------ 75 - 3.1.2.1 Baùo caùo chi phí saûn xuaát theo yeáu toá-------------------------------- 75 - 3.1.2.2 Baùo caùo tình hình thöïc hieän ñònh möùc chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp vaø chi phí nhaân coâng tröïc tieáp------------------------------------------- 75 - 3.1.2.3 Baùo caùo tình hình thöïc hieän ñònh möùc bieán phí saûn xuaát chung:- 76 - 3.1.2.4 Baùo caùo tình hình thöïc hieän ñònh möùc ñònh phí saûn xuaát chung:- 76 - 3.1.2.5 Baùo caùo giaù thaønh saûn phaåm----------------------------------------- 77 - 3.1.2.6 Baùo caùo boä phaän:------------------------------------------------------ 77 - 3.1.2.7 Baùo caùo trung taâm traùch nhieäm-------------------------------------- 78 - 3.1.3 Baùo caùo phaûn aùnh caùc thoâng tin thích hôïp cho vieäc ra quyeát ñònh -- 79 - - 4 - 3.2 XAÂY DÖÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ CUÏ THEÅ CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP THUOÄC NGAØNH IN TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH. -------------------------------------------------------------------------- 80 - 3.2.1 Baùo caùo cung caáp thoâng tin phuïc vuï chöùc naêng laäp keá hoaïch ------- 80 - 3.2.2 Caùc baùo caùo phuïc vuï cho vieäc kieåm soaùt, ñaùnh giaù keát quaû cuûa nhaø quaûn trò ----------------------------------------------------------------------------- 81 - 3.2.2.1 Caùc baùo caùo veà chi phí vaø phaân tích tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí-------------------------------------------------------------------------------- 81 - 3.2.2.2 Caùc baùo caùo veà giaù thaønh saûn phaåm -------------------------------- 84 - 3.2.2.3 Caùc baùo caùo keá toaùn trung taâm traùch nhieäm ----------------------- 87 - 3.2.3 Caùc baùo caùo chöùng minh cho vieäc ra quyeát ñònh ---------------------- 89 - 3.2.3.1 Caùc baùo caùo cung caáp thoâng tin thích hôïp cho vieäc ra quyeát ñònh kinh doanh ngaén haïn----------------------------------------------------------- 89 - 3.2.3.2 Caùc baûng tính toaùn, phaân tích vaø xeáp haïng döï aùn ñaàu tö--------- 90 - Keát luaän Danh muïc taøi lieäu tham khaûo Phuï luïc - 5 - LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi: Ngaønh in thuoäc heä thoáng caùc ngaønh saûn xuaát vaät chaát trong neàn kinh teá quoác daân, ñoùng vai troø quan troïng trong quaù trình ñaøo taïo ra caùc aán phaåm phuïc vuï cho nhu caàu thoâng tin kinh teá, vaên hoaù, xaõ hoäi trong ñôøi soáng kinh teá hieän nay. Saûn phaåm cuûa ngaønh in raát ña daïng vaø phong phuù, bao goàm caùc loaïi aán phaåm baùo chí, tranh aûnh, bao bì, nhaõn maùc haøng hoùa, thieäp möøng,… ñöôïc in treân giaáy hoaëc caùc chaát lieäu khaùc nhau. Cuøng vôùi söï gia taêng cuûa nhu caàu xaõ hoäi ñoái vôùi chaát löôïng in aán, coâng taùc in aán ñoøi hoûi phaûi coù quy trình coâng ngheä hieän ñaïi, trang thieát bò nhieàu maùy moùc kyõ thuaät vaø phöông tieän phuïc vuï saûn xuaát. Ñoùng vai troø ñaàu taøu cuûa toaøn ngaønh, ngaønh in cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån ñaùng keå, luoân daãn ñaàu trong vieäc trang bò maùy moùc thieát bò hieän ñaïi, coâng ngheä môùi, chieám gaàn ½ saûn löôïng cuûa toaøn ngaønh.. Theo soá lieäu ñaêng kyù chính thöùc taïi Sôû Vaên hoùa Thoâng tin TPHCM, chæ rieâng maùy in offset ñöôïc caáp giaáy chöùng nhaän vaø bieån soá kieåm soaùt cho ñeán nay ñaõ laø 957 maùy. Naêng löïc thieát keá cuûa ngaønh in thaønh phoá öôùc khoaûng 271 tæ trang in 13 x 19 cm vaø naêng löïc thöïc teá khoaûng 135 tæ trang in. Hoaït ñoäng cuûa ngaønh in TPHCM goùp phaàn khoâng nhoû cho söï nghieäp ñoåi môùi, phaùt trieån vaên hoaù xaõ hoäi noùi chung. Thöïc teá quaûn lyù doanh nghieäp ngaønh in cuûa Thaønh phoá Hoà Chí Minh trong vaøi naêm gaàn ñaây cho thaáy noåi leân hieän töôïng moät soá doanh nghieäp lôùn bò phaù saûn, maát khaû naêng chi traû daãn ñeán giöït nôï ngaân haøng vaø giöït nôï laãn nhau haøng traêm, haøng ngaøn tæ ñoàng. Haøng loaït caùc xí nghieäp vöøa vaø nhoû laøm aên thua loã daãn ñeán thanh lyù phaù saûn. Ñoù laø heä quaû taát yeáu cuûa söï quaûn lyù chuû quan vaø yeáu keùm nhìn töø nhieàu goùc ñoä khaùc nhau, maø chuû yeáu laø coâng taùc quaûn trò taøi chính keá toaùn noäi boä taïi doanh nghieäp bò buoâng loõng vaø xem nheï. Söï nhaän thöùc vaø hieåu bieát veà keá toaùn quaûn trò vaãn coøn nhieàu haïn cheá. Baát kyø moät doanh nghieäp naøo khi tieán haønh hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñeàu coù muïc tieâu laø lôïi nhuaän. Ñeå ñaït ñöôïc ñieàu naøy ñoøi hoûi quaù trình toå chöùc quaûn lyù cuûa doanh nghieäp cuõng phaûi linh hoaït, kòp thôøi ñaùng tin caäy ñeå giuùp nhöõng nhaø quaûn trò ra ñöôïc nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén. Heä thoáng thoâng tin ñöôïc ñeà caäp ôû ñaây ngoaøi keá toaùn taøi chính khoâng theå thieáu ñöôïc keá toaùn quaûn trò. Thoâng tin do keá toaùn quaûn trò cung caáp ñaët troïng taâm cho töông lai, ñoù laø nhöõng thoâng tin caàn thieát moät caùch tröïc tieáp vaø thöôøng xuyeân ñoái vôùi caùc nhaø quaûn trò – boä naõo ñieàu khieån toaøn boä hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp, luoân coá gaéng ñaûm baûo cho doanh nghieäp - 6 - toàn taïi vaø khoâng ngöøng phaùt trieån trong moät neàn kinh teá thò tröôøng mang tính caïnh tranh ngaøy caøng gay gaét. Trong ñieàu kieän kinh doanh theo cô cheá thò tröôøng, moïi doanh nghieäp muoán toàn taïi vaø phaùt trieån thì muïc tieâu haøng ñaàu cuûa noù khoâng khaùc gì hôn laø lôïi nhuaän. Dó nhieân, lôïi nhuaän ñaït ñöôïc caøng cao caøng toát, tuy vaäy trong caùc saùch löôïc hoaïch ñònh cuûa töøng nhaø quaûn trò ñeå ñi ñeán muïc tieâu lôïi nhuaän khoâng phaûi laø gioáng nhau. Moät doanh nghieäp ñöôïc ñaùnh giaù laø coù tình hình taøi chính saùng suûa phaûi coù möùc lôïi nhuaän oån ñònh vaø phaùt trieån qua töøng naêm taøi chính, neáu trong quaù trình hoaït ñoäng kinh doanh khoâng coù nhöõng ruûi ro khaùch quan baát ngôø vaø ñaùng keå. Ñieàu naøy ñoøi hoûi doanh nghieäp phaûi coù caùc quyeát ñònh ñuùng ñaén vaø kòp thôøi trong coâng taùc chæ ñaïo moïi maët cuûa doanh nghieäp. Muoán vaäy, ngoaøi vieäc tuaân thuû caùc nguyeân taéc cô baûn trong vieäc thieát laäp caùc baùo caùo taøi chính cho caùc ñoái töôïng söû duïng beân ngoaøi, ngöôøi quaûn trò caàn phaûi hieåu bieát, naém baét ñöôïc coâng taùc toå chöùc, phoái hôïp, tieân lieäu, ra quyeát ñònh vaø kieåm soaùt moïi thöù trong doanh nghieäp haàu chæ ñaïo vaø höôùng daãn doanh nghieäp hoaït ñoäng coù hieäu quaû cao nhaát. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy, caàn phaûi naém vöõng tình hình taøi chính cuûa mình, thoâng qua soá lieäu keá toaùn taøi chính, phaân tích, ñaùnh giaù vaø ñeà ra nhöõng döï aùn cho töông lai. Toùm laïi, ôû moïi lónh vöïc trong heä thoáng kinh teá, caùc thoâng tin coù lieân quan ñeán quyeát ñònh caàn phaûi ñöôïc löïa choïn, phaân tích, ghi cheùp vaø söû duïng tröôùc khi söï xeùt ñoaùn ñöôïc hình thaønh vaø quyeát ñoaùn ñöôïc ñöa ra. Keá toaùn quaûn trò laø nguoàn cung caáp toát nhaát nhöõng thoâng tin caàn thieát naøy. Trong xu theá toaøn caàu hoùa veà kinh teá ñang dieãn ra maïnh meõ trong khu vöïc vaø treân toaøn theá giôùi hieän nay, yeáu toá quyeát ñònh söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa moät quoác gia laø hieäu quaû vaø khaû naêng caïnh tranh cuûa neàn kinh teá, khaû naêng taïo döïng vaø cuûng coá vò trí kinh teá cuûa mình treân tröôøng quoác teá. Nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng treân, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ vaø ñang doác heát moïi noã löïc ñeå vöïc daäy neàn kinh teá nöôùc nhaø. Chuùng ta ñaõ tham gia vaøo toå chöùc khoái maäu dòch töï do ASEAN (AFTA), ñaõ trôû thaønh thaønh vieân chính thöùc cuûa toå chöùc Dieãn ñaøn hôïp taùc kinh teá Chaâu AÙ- Thaùi Bình Döông (APEC). Maëc duø Chính phuû cuõng ñang töøng böôùc coá gaéng thöïc hieän caùc chính saùch caûi caùch veà kinh teá, thaùo gôõ nhöõng khoù khaên vöôùng maéc coù lieân quan ñeán söï phaùt trieån cuûa doanh nghieäp nhöng vaán ñeà quan troïng laø caùc doanh nghieäp phaûi töï nhaän thöùc ñöôïc mình treân thöông tröôøng. Söï caïnh tranh taát yeáu cuûa saûn phaåm baùn ra, vieäc kieåm tra treân quy moâ rieâng: giôø coâng lao ñoäng, chi phí moät saûn phaåm, möùc lôïi nhuaän thu ñöôïc treân moät saûn phaåm tieâu thuï, chaát löôïng saûn phaåm baùn ra,…ñaõ laø moät yeáu toá caàn thieát ngaøy caøng lôùn ñoái vôùi keá toaùn quaûn trò doanh nghieäp. Nhö vaäy, vôùi chöùc naêng cung caáp thoâng tin vaø kieåm tra kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng kinh teá taøi chính xí nghieäp, keá - 7 - toaùn quaûn trò ñaõ vaø ñang laø coâng cuï thöïc söï quan troïng, moät caàn thieát khaùch quan cho söï taêng tröôûng kinh teá neáu ñöôïc vaän duïng vaø phaùt huy toái ña trong moâi tröôøng quaûn lyù cuûa moïi doanh nghieäp. Ñeå goùp phaàn naâng cao hieäu quaû quaûn lyù cuûa doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh trong giai ñoaïn hieän nay, vieäc “xaây döïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh” laø vaán ñeà coù tính caáp thieát caû veà lyù thuyeát laãn thöïc tieãn öùng duïng. 2. Muïc ñích nghieân cöùu: Nghieân cöùu veà lyù luaän vaø thöïc tieãn cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò nhaèm muïc ñích laøm roõ vai troø, coâng duïng cuûa thoâng tin töø caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò ñoái vôùi caùc doanh nghieäp trong cô cheá quaûn lyù môùi. Treân cô sôû ñoù, xaây döïng heä thoáng caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh Phoá Hoà Chí Minh. 3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: - Khaûo saùt tình hình thöïc teá veà coâng taùc xaây döïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò taïi moät soá doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh. - Nghieân cöùu caùc chuû tröông, chính saùch cheá ñoä vaø caùc taøi lieäu trong nöôùc coù lieân quan ñeán keá toaùn quaûn trò cuûa keá toaùn Vieät Nam. - Nghieân cöùu caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò thoâng qua moät soá taøi lieäu veà keá toaùn quaûn trò trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi nhaèm choïn loïc vaø xaây döïng caùc baùo caùo cuï theå cho caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh. 4. Phöông phaùp nghieân cöùu: - Söû duïng phöông phaùp phaân tích thoáng keâ, toaùn kinh teá ñeå phaân tích, chöùng minh vaø giaûi quyeát vaán ñeà. 5. YÙ nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn cuûa ñeà taøi: - Khaùi quaùt ñöôïc quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò Vieät Nam keát hôïp phaân tích thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh nhaèm ñöa ra nhöõng ñieåm noåi baät veà thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh. - Xaây döïng heä thoáng caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp ngaønh in noùi chung vaø taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng. 6. Keát caáu cuûa luaän vaên: Luaân vaên bao goàm - 8 - Lôøi môû ñaàu Chöông 1: Toång quan veà keá toaùn quaûn trò, baùo caùo keá toaùn quaûn trò vaø ngaønh in chöông 2: Thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh chöông 3: Phöông höôùng xaây döïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò cho caùc doanh nghieäp thuoäc ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh Keát luaän Phuï luïc - 9 - CHÖÔNG 1 TOÅNG QUAN VEÀ KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ, BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ VAØ NGAØNH IN 1.1 KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ 1.1.1 Keá toaùn quaûn trò vôùi hoaït ñoäng quaûn lyù doanh nghieäp 1.1.1.1 Khaùi nieäm keá toaùn quaûn trò Theo ñònh nghóa cuûa Hieäp hoäi keá toaùn vieân Hoa kyø thì keá toaùn quaûn trò laø [51, 261]: “Quy trình nhaän dieän, ño löôøng, toång hôïp, phaân tích vaø laäp baùo bieåu, giaûi trình vaø truyeàn ñaït caùc soá lieäu taøi chính vaø phi taøi chính cho caùc nhaø quaûn trò doanh nghieäp hoaïch ñònh, ñaùnh giaù vaø ñieàu haønh hoaït ñoäng kinh doanh trong phaïm vi noäi boä doanh nghieäp nhaèm söû duïng coù hieäu quaû caùc taøi saûn vaø quaûn lyù chaët cheõ caùc taøi saûn ñoù”. Theo cuoán töø ñieån thuaät ngöõ keá toaùn Myõ thì keá toaùn quaûn trò ñöôïc ñònh nghóa nhö sau: [31, 98]: “ Keá toaùn quaûn trò laø lónh vöïc keá toaùn lieân quan ñeán vieäc thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin kinh teá nhaèm hoã trôï nhöõng nhaø quaûn lyù trong vieäc ñöa ra caùc quyeát ñònh taøi chính, ñaëc bieät laø trong vieäc hoaïch ñònh keá hoaïch vaø quaûn lyù giaù thaønh”. Theo ñònh nghóa cuûa Hieäp hoäi keá toaùn quoác gia (Myõ) – National Association of Accountants (NAA) – vaên kieän soá 1A thaùng 3/1981, thì “Keá toaùn quaûn trò laø quaù tình cung caáp thoâng tin cho nhaø quaûn lyù doanh nghieäp trong vieäc laäp vaø thöïc hieän keá hoaïch, trong vieäc kieåm soaùt , ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Quy trình cuûa keá toaùn quaûn trò bao goàm caùc coâng vieäc xaùc ñònh, caân ño, ñong, ñeám, thu thaäp, tích luõy, phaân tích, chuaån bò thoâng tin, giaûi thích vaø cung caáp thoâng tin cho caùc nhaø quaûn lyù ñeå caùc nhaø quaûn lyù xöû lyù caùc thoâng tin naøy theo höôùng coù lôïi nhaát cho doanh nghieäp.”[14,21] - 10 - Theo Giaùo sö Tieán só RONALD.HILTON tröôøng Ñaïi hoïc CORNELL Hoa Kyø: “Keá toaùn laø moät boä phaän cuûa heä thoáng thoâng tin quaûn trò trong moät toå chöùc maø caùc nhaø quaûn trò döïa vaøo ñoù ñeå hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng cuûa toå chöùc’. [53,3] Theo caùc Giaùo sö Tieán só SACK L.SMITH, ROBET M.KEITS, WILLIAM L.STEPHENS tröôøng Ñaïi hoïc SOUTH FLORIDA HOA KYØ: Keá toaùn quaûn trò laø moät heä thoáng keá toaùn cung caáp cho caùc nhaø quaûn trò nhöõng thoâng tin ñònh löôïng maø hoï caàn ñeå hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt”. [18,11] Hieän nay giöõa caùc nöôùc, hai lónh vöïc Keá toaùn taøi chính vaø Keá toaùn quaûn trò coù nhöõng caùch goïi khaùc nhau, phoå bieán theo caùch goïi cuûa tieáng Anh. Keá toaùn taøi chính “Financial Accounting” vaø Keá toaùn quaûn trò “Management Accounting”. Trong khi ñoù nhieàu nöôùc Chaâu aâu nhö Phaùp, Boà Ñaøo Nha thì keá toaùn taøi chính goïi laø Keá toaùn toång quaùt “Compatabiliteù General” vaø Keá toaùn quaûn trò laø Keá toaùn phaân tích “Comptabiliteù Analitique”, hoaëc keá toaùn quaûn lyù “Comptabiliteù des Gestion”. Qua ñaây ñeå khaúng ñònh keá toaùn taøi chính khoâng phaûi laø keá toaùn toång hôïp vaø Keá toaùn quaûn trò khoâng phaûi laø keá toaùn chi tieát nhö nhieàu ngöôøi ñaõ quan nieäm. Nhö vaäy, coù nhieàu quan ñieåm vaø khaùi nieäm khaùc nhau veà keá toaùn quaûn trò, nhöng ñöùng treân goùc ñoä tieáp caän veà söû duïng thoâng tin cuûa keá toaùn cho hoaït ñoäng quaûn trò, thì ñònh nghóa veà keá toaùn quaûn trò coù theå ñöôïc theå hieän nhö sau: “Keá toaùn quaûn trò laø heä thoáng ghi cheùp, ño löôøng, thu thaäp, toång hôïp, xöû lyù vaø cung caáp thoâng tin kinh teá phuïc vuï cho caùc caáp ñoä quaûn trò trong moät doanh nghieäp ñeå ñaùnh giaù vaø ra quyeát ñònh kinh doanh”. - 11 - Keá toaùn quaûn trò cuõng nhö keá toaùn taøi chính tröôùc heát phaûi nhaän dieän ñöôïc caùc loaïi taøi saûn tham gia hoaït ñoäng kinh doanh vaø xaùc ñònh nguoàn taøi trôï ñeå trang bò caùc loaïi taøi saûn ñoù, ñoàng thôøi nhaän dieän ñöôïc caùc loaïi chi phí tham gia vaøo quaù trình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh ñeå thu thaäp, phaân loaïi, xöû lyù vaø laäp caùc baùo caùo cho nhöõng ñoái töôïng söû duïng khaùc nhau. Khaùc vôùi keá toaùn taøi chính, keá toaùn quaûn trò cung caáp thoâng tin nhaèm thoûa maõn nhu caàu cuûa nhaø quaûn trò caùc caáp ôû doanh nghieäp, hoï laø nhöõng ngöôøi maø quyeát ñònh haønh ñoäng cuûa hoï seõ chi phoái tröïc tieáp ñeán söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa doanh nghieäp ñoù. Nhö vaäy, neáu thoâng tin khoâng ñaày ñuû caùc nhaø quaûn trò seõ gaëp khoù khaên trong vieäc quaûn lyù ñieàu haønh doanh nghieäp. Coøn neáu thoâng tin khoâng chính xaùc, caùc nhaø quaûn trò coù theå ñöa ra caùc quyeát ñònh sai laàm, coù aûnh höôûng ñeán quaù trình sinh lôïi cuûa doanh nghieäp. Maët khaùc neáu thoâng tin khoâng ñaùp öùng kòp thôøi thì caùc vaán ñeà toàn taïi seõ khoâng giaûi quyeát ñöôïc nhanh choùng vaø coù theå maát cô hoäi trong kinh doanh. Keá toaùn quaûn trò xöû lyù phaàn lôùn caùc thoâng tin nhaèm giuùp cho caùc nhaø quaûn trò ra caùc quyeát ñònh ñieàu haønh saûn xuaát kinh doanh ôû doanh nghieäp moät caùch kòp thôøi, nhanh choùng vaø coù hieäu quaû. 1.1.1.2 Vai troø cuûa keá toaùn quaûn trò ñoái vôùi hoaït ñoäng kinh doanh [17, 42] Do söï caïnh tranh treân thöông tröôøng ngaøy caøng khoác lieät, söùc eùp cuûa giaù thaønh, söï tieán boä nhanh choùng cuûa kyõ thuaät trong vieäc töï ñoäng hoùa cao daãn ñeán khaû naêng to lôùn ñeå thu thaäp vaø baùo caùo soá lieäu ñaõ laøm taêng theâm nhu caàu veà thoâng tin cuûa ngöôøi quaûn lyù. Ñaëc bieät laø caùc thoâng tin coù lieân quan ñeán caùc hoaït ñoäng noäi boä maø hoï khoâng theå ruùt ra töø caùc baùo caùo thu nhaäp vaø xöû lyù thoâng tin naøy, giuùp cho caùc nhaø quaûn lyù ra quyeát ñònh kòp thôøi. Vai troø cuûa keá toaùn quaûn trò coøn raát quan troïng trong vieäc xem xeùt chi phí cuûa quaù trình saûn xuaát kinh doanh, giuùp cho vieäc döï toaùn vaø laäp keá hoaïch giaù thaønh phuø hôïp, giaûm giaù thaønh saûn xuaát nhaèm ñaùp öùng kòp thôøi cho nhu caàu quaûn lyù doanh nghieäp. - 12 - Keá toaùn quaûn trò laø keá toaùn theo chöùc naêng quaûn lyù, vì theá vai troø cuûa noù laø cung caáp thoâng tin höõu ích lieân quan ñeán vieäc laäp keá hoaïch toå chöùc, ñieàu haønh hoaït ñoäng; kieåm tra vaø ra quyeát ñònh. - Cung caáp thoâng tin cho quaù trình laäp keá hoaïch: ñöa ra keá hoaïch cho vieäc thöïc hieän ngaén haïn vaø daøi haïn cuûa moät doanh nghieäp. Keá hoaïch maø ngöôøi quaûn lyù ñöa ra thöôøng coù daïng laø döï toaùn ngaân saùch. Chuùng ñöôïc thöïc hieän haøng naêm vaø nhöõng muïc tieâu cuûa quaûn lyù ñöôïc bieåu hieän döôùi daïng soá löôïng vaø giaù trò. - Cung caáp thoâng tin cho quaù trình toå chöùc ñieàu haønh hoaït ñoäng: ngöôøi quaûn lyù coù moät nhu caàu raát lôùn veà thoâng tin keá toaùn trong vieäc laõnh ñaïo hoaït ñoäng haøng ngaøy. Chaúng haïn, laõnh ñaïo coâng ty caàn ñöa ra giaù baùn moät maët haøng naøo ñoù thì hoï phaûi döïa treân caùc thoâng tin keá toaùn ñeå ñaûm baûo giaù baùn ñoù laø phuø hôïp, hoaëc boä phaän quaûn lyù phaûi döïa treân caùc thoâng tin keá toaùn ñeå ñaùnh giaù giaù trò cuûa haøng toàn kho, haøng ñang kinh doanh…Nhö vaäy, coâng vieäc cuûa keá toaùn vaø quaûn lyù gaén vôùi nhau chaët cheõ trong vieäc ñieàu haønh caùc hoaït ñoäng haøng ngaøy. - Cung caáp thoâng tin cho quaù trình kieåm soaùt: Vieäc laäp keá hoaïch nhö treân laø chöa ñuû, moät khi keá hoaïch ngaân saùch ñaõ ñöôïc laäp, ngöôøi quaûn lyù caàn nhöõng thoâng tin coù lieân quan ñeán vieäc thöïc hieän. Keá toaùn quaûn trò giuùp cho vieäc taäp hôïp caùc thoâng tin caàn thieát baèng caùch cung caáp caùc baùo caùo thöïc hieän. Baùo caùo thöïc hieän bao goàm caùc chi tieát ñeå quaûn lyù, so saùnh caùc soá lieäu döï toaùn vôùi caùc soá lieäu thöïc teá trong moät thôøi ñieåm nhaát ñònh. Khi baùo caùo thöïc hieän chæ ra moät vaán ñeà toàn taïi ôû moät khaâu naøo ñoù cuûa doanh nghieäp, ngöôøi quaûn lyù seõ phaûi tìm nguyeân nhaân cuûa vaán ñeà vaø bieän phaùp giaûi quyeát. Neáu baùo caùo thöïc hieän chæ roõ moïi vieäc ñeàu thöïc hieän toát thì ngöôøi quaûn lyù seõ ñeå taâm vaøo coâng vieäc khaùc. Toùm laïi, kieåm - 13 - tra vieäc thöïc hieän keá hoaïch laø böôùc phaûn hoài cuûa ngöôøi quaûn lyù vaø noù coù taùc duïng giuùp ngöôøi quaûn lyù thöïc hieän toát vai troø quaûn lyù cuûa mình. - Cung caáp thoâng tin cho quaù trình ra quyeát ñònh: Chöùc naêng ra quyeát ñònh ñoøi hoûi nhaø quaûn trò phaûi coù sö löïa choïn hôïp lyù trong nhieàu phöông aùn khaùc nhau ñöôïc ñöa ra. Keá toaùn coù nhieäm vuï thu thaäp caùc soá lieäu veà chi phí vaø lôïi nhuaän ñeå thoâng tin cho ngöôøi quaûn lyù. Ví duï, ñeå tung saûn phaåm ra nhaèm caïnh tranh vôùi caùc doanh nghieäp khaùc treân thò tröôøng caàn quyeát ñònh phöông aùn haï giaù, môû roäng vieäc quaûng caùo hoaëc keát hôïp caû hai vieäc naøy ñeå chieám lónh thò tröôøng, doanh nghieäp phaûi gaén chaët vôùi caùc soá lieäu veà giaù thaønh vaø lôïi nhuaän do keá toaùn cung caáp. Tuy nhieân, khoâng phaûi luùc naøo caùc soá lieäu caàn thieát cuõng coù ngay theo yeâu caàu thöïc teá, do vaäy keá toaùn seõ thöïc hieän phaân tích chung keå caû vieäc döï toaùn ñeå coù ñöôïc nhöõng soá lieäu ñoù. Nhö vaäy ñeå coù nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén caàn phaûi coù ñaày ñuû caùc thoâng tin caàn vaø chính xaùc. Neáu caùc thoâng tin khoâng ñaày ñuû, khoâng chính xaùc thì daãn ñeán quyeát ñònh seõ bò sai leäch. Maët khaùc, nhu caàu chính cuûa quaûn trò khoâng phaûi laø caùc thoâng tin chi tieát rôøi raïc maø laø caùc baûng toùm taét, töø ñoù ngöôøi quaûn lyù seõ thaáy ñöôïc nôi naøo coù vaán ñeà vaø nôi ñaâu caàn söï quan taâm cuûa nhaø quaûn lyù hôn nöõa ñeå caûi tieán laøm cho coâng vieäc coù hieäu quaû hôn. 1.2 BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ: 1.2.1 Ñoái töôïng söû duïng baùo caùo keá toaùn quaûn trò vaø nhu caàu thoâng tin cuûa hoï: Baùo caùo keá toaùn quaûn trò laø phöông tieän ñeå truyeàn ñaït thoâng taøi chính coù ích cho nhöõng ngöôøi söû duïng ñeå ñeà ra caùc quyeát ñònh kinh teá. Baùo caùo keá toaùn quaûn trò phaûi ñaûm baûo ñöôïc yeâu caàu cung caáp thoâng tin thích hôïp, kòp thôøi vaø phuø hôïp theo töøng ñoái töôïng söû duïng thoâng tin vôùi moät chi phí xöû lyù thích hôïp. - 14 - Vai troø chuû yeáu cuûa nhaø quaûn lyù laø “ra quyeát ñònh”. Chính vai troø naøy phaân bieät nhaø quaûn lyù vôùi nhöõng ngöôøi khaùc trong doanh nghieäp. Ñeå coù theå thöïc hieän ñöôïc vai troø cuûa mình, caùc nhaø quaûn lyù caàn thoâng tin. Nhu caàu thoâng tin cuûa hoï coù theå ñöôïc ñaùp öùng töø nhieàu nguoàn. Moät trong nhöõng nguoàn cung caáp thoâng tin cho caùc nhaø quaûn lyù laø keá toaùn quaûn trò. Veà nhu caàu thoâng tin cuûa caùc nhaø quaûn lyù ñoái vôùi keá toaùn quaûn trò, coù nhieàu yù kieán khaùc nhau. Ray H. Garrison cho raèng: “Thoâng tin ñöôïc cung caáp bôûi keá toaùn chuû yeáu laø nhöõng thoâng tin mang baûn chaát taøi chính, giuùp cho ngöôøi quaûn lyù thöïc hieän ba coâng vieäc: 1. Xaây döïng keá hoaïch moät caùch hieäu quaû vaø taäp trung chuù yù vaøo nhöõng cheânh leäch so vôùi keá hoaïch. 2. Chæ ñaïo hoaït ñoäng haøng ngaøy. 3. Ñi ñeán nhöõng giaûi phaùp toát nhaát cho nhöõng vaán ñeà hoaït ñoäng maø toå chöùc gaëp phaûi.” [54,p.12-14] Caùc taùc giaû Belverd E. Needles, Jr.; Henry R. Anderson vaø James C. Caldwell, laïi cho raèng: “Ba loaïi thoâng tin ñöôïc caàn ñeán ñeå quaûn lyù moät coâng ty coù hieäu quaû: (1) Caùc coâng ty saûn xuaát vaø dòch vuï caàn thoâng tin veà giaù thaønh saûn phaåm (dòch vuï); (2) Taát caû caùc toå chöùc ñeàu caàn döõ lieäu ñeå hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt hoaït ñoäng; vaø (3) Caùc nhaø quaûn lyù caàn caùc baùo caùo vaø nhöõng phaân tích ñaëc bieät ñeå chöùng minh caùc quyeát ñònh cuûa hoï.” [47,p.919] - 15 - Toùm laïi, ñeå phuïc vuï cho nhu caàu ra quyeát ñònh quaûn lyù coù hieäu quaû, caùc nhaø quaûn lyù caàn nhöõng thoâng tin sau töø keá toaùn quaûn trò: - Ñoái vôùi taát caû caùc doanh nghieäp, caùc nhaø quaûn lyù caàn ba loaïi thoâng tin töø keá toaùn quaûn trò: 1) Thoâng tin phuïc vuï cho vieäc xaây döïng keá hoaïch ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. 2) Thoâng tin phuïc vuï cho vieäc ñieàu haønh vaø kieåm soaùt caùc hoaït ñoäng thöôøng xuyeân cuûa doanh nghieäp ñeå chæ ñaïo hoaït ñoäng nhaèm thöïc hieän keá hoaïch ñaõ ñeà ra ñeå ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. 3) Thoâng tin phuïc vuï cho vieäc chöùng minh caùc quyeát ñònh ñaëc bieät trong quaù trình hoaït ñoäng. - Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp saûn xuaát vaø dòch vuï, caùc nhaø quaûn lyù coøn caàn loaïi thoâng tin thöù tö töø keá toaùn quaûn trò: Thoâng tin veà giaù thaønh saûn phaåm, dòch vuï. 1.2.2. Muïc ñích cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò: Muïc ñích cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò chi phoái vieäc soaïn thaûo vaø trình baøy baùo caùo keá toaùn quaûn trò. Muïc ñích cuûa baùo caùo keá toaùn quaûn trò ñeán löôït noù laïi chòu söï chi phoái bôûi caùc ñoái töôïng söû duïng vaø nhu caàu thoâng tin cuûa hoï. ÔÛ Vieät Nam, muïc ñích baùo caùo taøi chính ñöôïc xaùc ñònh taïi Quyeát ñònh soá 1141TC/QÑ/CÑKT ngaøy 01-11-1995 cuûa Boä tröôûng Boä taøi chính veà vieäc ban haønh Cheá ñoä keá toaùn doanh nghieäp nhö sau: - 16 - “1. Toång hôïp vaø trình baøy moät caùch toång quaùt, toaøn dieän tình hình taøi saûn, coâng nôï, nguoàn voán, tình hình vaø keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh cuûa doanh nghieäp trong moät kyø haïch toaùn. 2. Cung caáp caùc thoâng tin kinh teá, taøi chính chuû yeáu cho vieäc ñaùnh giaù tình hình vaø keát quaû hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, ñaùnh giaù thöïc traïng taøi chính cuûa doanh nghieäp trong kyø hoaït ñoäng ñaõ qua vaø nhöõng döï ñoaùn trong töông lai. Thoâng tin cuûa baùo caùo taøi chính laø caên cöù quan troïng cho vieäc ñeà ra caùc quyeát ñònh veà quaûn lyù, ñieàu haønh hoaït ñoäng saûn xuaát, kinh doanh, hoaëc ñaàu tö vaøo doanh nghieäp cuûa caùc chuû doanh nghieäp, chuû sôû höõu, caùc nhaø ñaàu tö, caùc chuû nôï hieän taïi vaø töông lai cuûa doanh nghieäp.” Tuy nhieân, caùc baùo caùo taøi chính cung caáp cho caùc ñoái töôïng söû duïng beân ngoaøi doanh nghieäp khoâng cung caáp toaøn boä thoâng tin maø nhöõng ngöôøi söû duïng coù theå caàn ñeán ñeå ñeà ra caùc quyeát ñònh kinh teá do chuùng chæ ñöa ra caùc aûnh höôûng taøi chính cuûa caùc söï kieän trong quaù khöù vaø khoâng baé._.t buoäc cung caáp nhöõng thoâng tin phi taøi chính. Thoâng tin töø caùc baùo caùo taøi chính tuy cuõng coù ích cho caùc nhaø quaûn lyù trong noäi boä doanh nghieäp, song coù nhöõng thoâng tin khaùc phuïc vuï cho vieäc hoaïch ñònh, kieåm soaùt vaø ra caùc quyeát ñònh khaùc, khoâng tìm thaáy trong caùc baùo caùo taøi chính. Caùc thoâng tin nhö vaäy chæ coù theå tìm thaáy trong caùc baùo caùo quaûn trò. Ñoù cuõng chính laø muïc ñích cuûa caùc baùo caùo quaûn trò. 1.2.3. Yeâu caàu ñoái vôùi caùc baùo caùo keá toaùn quaûn trò: Khaùc vôùi baùo caùo taøi chính, thoâng tin treân baùo caùo keá toaùn quaûn trò khoâng chòu söï chi phoái cuûa caùc nguyeân taéc, caùc chuaån möïc keá toaùn quaûn trò ñöôïc thöøa nhaän chung. Tieâu chuaån duy nhaát ñoái vôùi thoâng tin treân baùo caùo quaûn trò laø tính coù ích cuûa thoâng tin. Do ñoù, caùc yeâu caàu ñaët ra ñoái vôùi baùo caùo keá toaùn quaûn trò nhaèm höôùng ñeán tính coù ích cuûa thoâng tin. - 17 - Caùc taùc giaû Eric L. Denna vaø Dennis L. Kimmell, khi nghieân cöùu caùc yeâu caàu thoâng tin trong noäi boä doanh nghieäp, cho raèng: “Thoâng tin noäi boä coù tính chaát tuøy yù, vaø nhöõng ngöôøi thieát laäp heä thoáng thoâng tin keá toaùn neân caân nhaéc: a. Thoâng tin naøo neân ñöôïc taïo ra ñeå söû duïng. b. Thoâng tin ñöôïc taïo ra cho ai söû duïng. c. Thoâng tin ñöôïc baùo caùo thöôøng xuyeân ra sao. d. Giaù trò cuûa thoâng tin coù lôùn hôn chi phí cuûa vieäc cung caáp thoâng tin khoâng.” [49] Caùc taùc giaû Keith Ward, Sri Srikanthan vaø Richard Neal cuõng cho raèng: “Maëc daàu hôi cuõ, khaùi nieäm “ñuùng thoâng tin cho ñuùng ngöôøi quaûn lyù vaøo ñuùng thôøi ñieåm” laø khaùi nieäm quyeát ñònh khi thieát keá heä thoáng keá toaùn quaûn trò” [52,p.12] Toùm laïi, yeâu caàu ñoái vôùi baùo caùo quaûn trò laø: phaûi cung caáp thoâng tin thích hôïp cho nhöõng ngöôøi söû duïng thích hôïp vaøo nhöõng thôøi ñieåm thích hôïp vôùi chi phí xöû lyù thoâng tin thích hôïp. Heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò laø keát quaû xöû lyù thoâng tin cuûa heä thoáng keá toaùn nhaèm cung caáp nhöõng thoâng tin taøi chính coù ích cho nhöõng ngöôøi söû duïng ñeå ñeà ra caùc quyeát ñònh kinh teá. 1.3 VAØI NEÙT VEÀ NGAØNH IN 1.3.1 Lòch söû hình thaønh vaø phaùt trieån ngaønh in treân theá giôùi Ngaønh in laø moät ngaønh coâng nghieäp trong heä thoáng cuûa neàn kinh teá thöù VIII tröôùc coâng nguyeân ôû Trung Quoác, sau ñoù du nhaäp vaøo chaâu aâu vaøo theá kyû thöù V, oâng toå cuûa ngaønh in laø J.G.Guttenberg (1397 - 1468) ngöôøi Ñöùc vaø phaùt - 18 - trieån ngaøy caøng tinh vi: töø choã in baèng baûn khaéc treân goã, treân kim loaïi, ñeán in baèng baûn kim loaïi coù phuû maøng hoùa chaát (baûn keõm), vaø ngaøy nay in tröïc tieáp baèng tia möïc theo söï ñieàu khieån cuûa maùy tính ñieän töû. Coâng nghieäp in ôû nöôùc Ñöùc, Nhaät, Myõ,.....phaùt trieån raát maïnh. caùc maùy in ñöôïc söû duïng treân khaép theá giôùi ñeàu chuû yeáu ñöôïc saûn xuaát töø ba nöôùc naøy. caùc thöông hieäu maùy in nhö Heidelberg, Rolana, Kamori, Miller, ATF,....trôû neân quen thuoäc ôû taát caû caùc nöôùc treân theá giôùi bôûi vì nöôùc naøo cuõng caàn coù maùy in ñeå in saùch, baùo, tranh aûnh, vaên hoùa phaåm. trình ñoä daân trí moät nöôùc coù theå ñöôïc phaûn aùnh baèng caùc tieâu thöùc: soá taán giaáy/ñaàu ngöôøi-naêm, soá trang in/ñaàu ngöôøi- naêm. 1.3.1.1 Giai ñoaïn tröôùc 1440 Ngheà in xuaát hieän sôùm ôû Trung Quoác, vieäc phaùt minh ra giaáy vaø caùc kyû thuaät nhaân baûn baèng con daáu vaø boâi queùt do nhu caàu to lôùn ñoái vôùi vieäc nhaân baûn vaø caùc vaên baûn chuaån hoùa caùc vaên baûn cuûa Khoång giaùo duøng cho vieäc thi cöû tuyeån duïng cuõng nhö nhu caàu to lôùn veà nhöõng vaên baûn Phaät giaùo khoâng theå cheùp tay xueå. Ñôøi Haùn, ngöôøi Trung Quoác ñaõ bieát khaéc chöõ leân baøn ñaù, leân ñaát seùt roài nung thaønh saùch. Ñoù laø phöông phaùp aán loaùt coå sô ñaàu tieân treân theá giôùi. Ñeàn ñôøi Tuøy, Ñöôøng (theá kyû thöù V_VII) thì ngheà in ñaõ töông ñoái hoaøn thaønh vaø ngöôøi ta ñaõ bieát khaéc chöõ treân caùc baûn goã ñeå in treân baøn ñaù vaø treân ñaát seùt…Vaøo thôøi ñieåm naøy ôû Baùc Kinh tôø baùo ñaàu tieân mang teân “Coá vaán cuûa Nhaø nöôùc” (Kaiyuan Zabao) ñaõ ñöôïc in baèng phöông phaùp khaéc vaøo baûng goã. Baèng caùch thoa möïc leân baûng vaø duøng söùc aán maïnh vaøo giaáy (in tay),…phöông phaùp naøy goïi laø “Xylographic”. Vaøo naêm 1041, Taát Thaêng (ñôøi nhaø Toáng) phaùt minh ra phöông phaùp aán loaùt môùi goïi laø “hoaït baûn”, nghóa laø duøng chöõ rôøi saép theo vaên baûn ñeå in saùch. - 19 - Caùch laøm cho pheùp tieát kieäm ñöôïc nhieàu nhaân löïc vaø vaät löïc ñoàng thôøi taêng toác ñoä in aán, naâng cao chaát löôïng saûn phaåm. Naêm 1409, cuoán saùch ñaàu tieân ra ñôøi, ñöôïc in ôû Trieàu Tieân baèng caùch saép chöõ kim loaïi. 1.3.1.2 Giai ñoaïn 1440-1850 Naêm 1450, OÂng toå cuûa nghaønh in, Jean Guterbrg ñaõ saùng cheá ra caùch in baèng kyõ thuaät laøm baûng chöõ baèng chì, ñoàng, keõm. Tuy nhieân, maùy in coøn raát thoâ sô baèng goã, baûn chöõ khoâng xeâ dòch. In chæ moät maët, muoán in 2 maët phaûi thay ñoåi maët in sau vaø in töøng tôø moät. Khi in duøng söùc ngöôøi ñeå aán caàn truïc, naêng suaát chæ ñaït khoaûng 300 tôø/ngaøy vôùi khoå giaáy nhoû 57x47cm, 56x76cm. Kyõ thuaät in aán naøy keùo daøi khoaûng 400 naêm. Taát caû caùc maùy in trong thôøi gian naøy ñeàu ñöôïc vaän chuyeån baèng söùc ngöôøi. Nhöõng maùy in naøy coøn coù nhöõng khuyeát ñieåm nhö deã moøn, hoûng khi söû duïng nhieàu. Vaøo naêm 1780, maùy in ñöôïc caûi tieán, baûn chöõ xeâ dòch ñöôïc neân naêng suaát taêng leân 600 tôø/ ngaøy. Naêm 1795, maùy in baèng goã ñöôïc thay theá baèng kim loaïi vaø naêng suaát taêng leân 3000 tôø/ngaøy. Naêm 1814, F.Koâ-eâ-vich cheá taïo ra loaïi maùy in chaïy baèng hôi nöôùc cho tôø Thôøi baùo (Times) toác ñoä ñaï ñöôïc 4.000 tôø/ngaøy. 1.3.1.3 Giai ñoaïn 1850-1900 Trong suoát thôøi gian daøi gaàn 50 naêm sau cuoäc caùch maïng khoa hoïc kyõ thuaät laàn thöù nhaát, ngöôøi ta ñaõ duøng hôi nöôùc ñeå laøm naêng löôïng vaän chuyeån maùy in. Tröôùc khi in hình phaûi caàn moät thôï chuyeân moân khaéc vaøo baûn vaø kyõ thuaät saép chöõ ñaït 225 chöõ/giôø. Tình traïng naøy gaây trôû ngaïi raát nhieàu cho ngaønh in. Do ñoù, caùc phaùt minh veà ngaønh in luoân ñöôïc caûi thieän theo thôøi gian. - 20 - Naêm 1890, moät ngöôøi Ñöùc di cö sang Myõ laø Ri-Sôùt-Maùc-Sô-Haâu saùng cheá maùy saép chöõ Linotype toác ñoä 5000-7000 chöõ/giôø. Naêm 1900, maùy in vaän chuyeån baèng ñieän toác ñoä leân ñeán 85.000 giôø/ngaøy, so vôùi maùy in baèng tay 300tôø/ngaøy, maùy in kim khí 3000tôø/ngaøy, maùy in vaän chuyeån baèng hôi nöôùc 4.000 tôø/ngaøy. Naêm 1940, maùy in hình maøu ra ñôøi. Naêm 1973, kyõ thuaät in aán ñaõ raát phaùt trieån . Cuøng vôùi söï ra ñôøi cuûa maùy vi tính ñaàu tieân treân theá giôùi (1973), tieáp theo laø söï xuaát hieän cuûa maùy saép chöõ lazer naêm 1978, coâng ngheä in ñieän töû ñaõ thaät söï laø moät cuoäc caùch maïng to lôùn, böôùc ngoaëc vó ñaïi cuûa ngaønh in. 1.3.2 Lòch söû phaùt trieån ngaønh in Vieät Nam Coù theå noùi ngaønh in taïi Vieät Nam baét nguoàn töø khi oâng Tröông Vónh Kyù goùp coâng lôùn vaøo vieäc phoå bieán chöõ Quoác ngöõ. Nhu caàu aán loaùt ñöôïc hình thaønh töø khi oâng Tröông Vónh Kyù laäp tröôøng vaø in saùch hoïc. Luùc naøy, kyõ thuaät in cuõng raát thoâ sô, chöõ kyù khaéc vaøo caây vaø in tay. Ngaønh in tieán boä hôn khi ngöôøi Phaùp du nhaäp maùy in vaøo Vieät Nam. Caùc saùng cheá vaø canh taân veà kyõ thuaät maùy in treân theá giôùi ñeàu ñöôïc ngöôøi Phaùp du nhaäp vaøo Vieät Nam moät phaàn lôùn. Sau Caùch maïng thaùng Taùm naêm 1945, Nhaø in Quoác gia –Cô quan quaûn lyù Nhaø nöôùc ñaàu tieân veà xuaát baûn, in vaø phaùt haønh saùch ôû nöôùc ta ñöôïc thaønh laäp bôûi saéc leänh soá 122/SL ngaøy 10/10/1952 do Chuû tòch Hoà Chí Minh kyù. Keå töø ngaøy khai sinh vaø trong coâng cuoäc ñoåi môùi ngaøy nay, ngaønh in nöôùc ta ñaõ ñoùng goùp tích cöïc treân maët traän tö töôûng vaên hoùa, phaùt trieån kinh teá vaø naâng cao daân trí. Ñaëc bieät trong 15 naêm ñoåi môùi, ngaønh in nöôùc ta ñaõ ñaït ñöôïc - 21 - nhöõng thaønh töuï to lôùn veà nhieàu phöông dieän, ñöôïc chính phuû ñaùnh giaù laø moät trong saùu ngaønh coâng nghieäp phaùt trieån cao nhaát, ñaàu tö ñoåi môùi coâng ngheä ñuùng höôùng, ñi thaúng vaøo coâng ngheä hieän ñaïi. Ngaønh in nöôùc ta trong möôøi naêm qua ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån ñaùng keå caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng trong caû ba giai ñoaïn coâng ngheä: "ngaønh coâng nghieäp in phaùt trieån nhanh, coù nhieàu tieán boä vaø ñaõ ñaït ñöôïc trình ñoä cao, raát ñaùng khích leä". Thaät vaäy, ngaønh in nöôùc ta ñaõ coù thieát bò cheá baûn ñieän töû, maùy in offset ñôøi môùi nhaát vaø daây chuyeàn hoaøn thieän saûn phaåm in hieän ñaïi. chaát löôïng saûn phaåm in coù böôùc tieán xa so vôùi tröôùc ñaây. Khoâng phaûi chæ coù catalogue môùi ñöôïc in ñeïp, nhieàu maøu, trình baøy myõ thuaät coù söùc loâi cuoán ngöôøi xem, maø caû saùch giaùo khoa, baùo ngaøy, baùo tuaàn,.....cuõng vaäy. Hoaït ñoäng in aán ôû nöôùc ta chuû yeáu taäp trung ôû hai trung taâm in Haø Noäi vaø TP. Hoà Chí Minh. Rieâng trung taâm in TP.HCM chieám gaàn moät nöûa toång saûn löôïng trang in toaøn ngaønh. Hoaït ñoäng in ôû TP.HCM coù theå noùi laø ñi ñaàu trong vieäc ñoåi môùi thieát bò, maùy moùc vaø taêng tröôûng. tình hình hoaït ñoäng cuûa ngaønh in ôû TP. HCM dieãn ra raát soâi ñoäng, phong phuù vaø cuõng "phöùc taïp". Soâi ñoäng do cung caùch ñieàu haønh, kinh doanh cuûa caùc nhaø in phong phuù do maãu maõ, chuûng loaïi ña daïng vaø haàu nhö khoâng thieáu baát kyø moät kyõ thuaät in aán naøo ôû thaønh phoá naøy. Phöùc taïp do coù raát nhieàu nhaø in hoaït ñoäng treân thò tröôøng, thuoäc caùc ban ngaønh Trung öông, ñòa phöông vôùi nhieàu "daïng" kinh doanh bieán töôùng nhö: thueâ maùy, ñaët maùy, khoaùn maùy, ..... nhieàu vuï vi phaïm luaät xuaát baûn xaûy ra vaø coâng vieäc quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi ngaønh in raát vaát vaû. Ngaønh in coù nhöõng böôùc phaùt trieån khaù cao, song beân caïnh ñoù ñaõ boäc loä nhöõng thieáu xoùt, haïn cheá maø moät trong nhöõng ngaønh in caàn phaûi keå ñeán laø chöa - 22 - coù ñöôïc nhöõng ngaønh caàn phaûi keå ñeán laø chöa coù ñöôïc nhöõng chieán löôïc phaùt trieån moät caùch caên cô vaø phuø hôïp vôùi tình hình ñoåi môùi vaø môû cöûa neàn kinh teá, cuõng nhö tình hình hoäi nhaäp vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc vaø treân theá giôùi. Ngaønh in ñöôïc xeáp vaøo ngaønh ñaëc doanh, naèm trong caùc thieát cheá vaên hoùa – thoâng tin do saûn phaåm cuûa ngaønh in coù moät soá aán phaåm quan troïng nhö saùch, baùo,… tröïc tieáp phuïc vuï cho vieäc phoå bieán, tuyeân truyeàn ñöôøng loái chính saùch, phaùp luaät cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, ngoaøi ra chuùng coøn coù nhieäm vuï naâng cao vaên hoùa, daân trí cho nhaân daân. Tuy vaäy, ngaønh in coù nhöõng ñaëc ñieåm rieâng, khaùc bieät so vôùi moät soá boä phaän trong heä thoáng caùc thieát cheá vaên hoùa thoâng tin. - Thöù nhaát, ngaønh in laø moät ngaønh coâng nghieäp coù quy trình saûn xuaát rieâng bieät, hình thöùc toå chöùc nhö nhöõng ngaønh saûn xuaát khaùc. Ngoaïi tröø caùc doanh nghieäp ngaønh in haønh chính söï nghieäp, coøn laïi caùc doanh nghieäp in ñeàu hoaït ñoäng theo phöông thöùc haïch toaùn kinh teá, ñaûm baûo coù laõi. - Thöù hai, ngaønh in hoaït ñoäng theo luaät xuaát baûn, saûn phaåm cuûa ngaønh in ña phaàn ñöôïc saûn xuaát theo ñôn ñaët haøng cuûa caùc ngaønh khaùc nhö xuaát baûn, baùo chí, ngaønh may maëc, ngaønh baùnh keïo, ngaønh thöïc phaåm khaùc…ñieàu naøy noùi leân söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh khaùc seõ thuùc ñaåy ngaønh in phaùt trieån vaø ngöôïc laïi, söï phaùt trieån veà daân soá, veà giaùo duïc, daân trí….cuõng thuùc ñaåy ngaønh in phaùt trieån. Quan ñieåm cuûa Ñaûng vaø Nhaø nuôùc veà ngaønh xuaát baûn, in vaø phaùt haønh theå hieän ôû 4 ñieåm coát loõi sau: − Hoaït ñoäng xuaát baûn laø hoïat ñoäng thuoäc lónh vöïc vaên hoùa, tö töôûng thoâng qua vieäc xuaát baûn aán phaåm ñeán nhieàu ngöôøi. Hoaït ñoäng xuaát baûn khoâng phaûi laø hoaït ñoäng kinh doanh ñôn thuaàn, do ñoù lôïi nhuaän khoâng phaûi laø muïc tieâu cuûa hoïat ñoäng xuaát baûn. - 23 - − Vieäc phoå bieán caùc taùc phaåm veà chính trò, vaên hoùa, xaõ hoäi, khoa hoïc, nhaèm naâng cao daân trí, ñaùp öùng yeâu caàu ñôøi soáng vaên hoùa, tinh thaàn cuûa nhaân daân, môû roäng giao löu vaên hoùa vôùi caùc nöôùc, goùp phaàn vaøo söï nghieäp xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác Vieät Nam XHCN. − “Moïi hoaït ñoäng vaên hoùa (trong ñoù coù hoaït ñoäng xuaát baûn) nhaèm xaây döïng vaø phaùt trieån neàn vaên hoùa tieân tieán, ñaäm ñaø baûn saéc daân toä, xaây döïng con ngöôøi Vieät Nam veà tö töôûng, ñaïo ñöùc, taâm hoàn, tình caûm, loái soáng, xaây döïng moâi tröôøng vaên hoùa laønh maïnh cho söï phaùt trieån xaõ hoäi. (Nguoàn: Baùo caùo chính trò Ñaïi hoäi VIII cuûa Ñaûng). − Ngaønh in laø ngaønh coâng nghieäp gia coâng thoâng tin hoaït ñoäng theo phöông thöùc haïch toaùn kinh teá, ñaûm baûo coù laõi, baûo toaøn vaø phaùt trieån voán, vaø laøm nghóa vuï vôùi ngaân saùch Nhaø nöôùc. Moät maët, ngaønh in laø moät thieát cheá vaên hoùa – thoâng tin coù lieân quan maät thieát ñeán ñôøi soáng tö töôûng vaên hoùa cuûa xaõ hoäi, ñeán an ninh quoác gia. Maët khaùc, ngaønh in laø ngaønh kinh teá - kyõ thuaät hoaït ñoäng theo luaät doanh nghieäp, gaén vôùi cô cheá thò tröôøng song keát quaû hoaït ñoäng cuûa noù khoâng chæ theå hieän baèng hieäu quaû kinh teá maø coøn baèng hieäu quaû maø coøn baèng hieäu quaû chính trò – xaõ hoäi. Boä vaên hoùa – thoâng tin laø cô quan coù thaåm quyeàn caáp, thu hoài giaáy pheùp thaønh laäp nhaø xuaát baûn, cô sôû in, toå chöùc phaùt haønh cuûa Nhaø nöôùc thuoäc boä, ban ngaønh, ñoaøn theå trung öông vaø caùc tænh hoïach phaùt trieån kinh teá – xaõ hoäi theo vuøng vaø ñaëc ñieåm saûn phaåm theo chuyeân ngaønh. Ñeå hoaït ñoäng xuaát baûn coù theå hoâi nhaäp vôùi khu vöïc vaø theá giôùi, caàn xaây döïng haønh lang phaùp lyù, ñaåy maïnh hoaït ñoäng xuaát khaåu ñoàng thôøi thay theá nhaäp khaåu baèng nhöõng saûn phaåm trong nöôùc saûn xuaát coù hieäu quaû. Coâng cuoäc coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa coøn ñoøi hoûi phaûi ñoåi môùi toå chöùc ngaønh xuaát baûn, in vaø phaùt haønh ñaøo taïo ñoäi nguõ caùn boä, - 24 - coâng nhaân kyõ thuaât, hieän ñaïi hoùa coâng nghieâp cho ngang taàm yeâu caàu cuûa ñaát nöôùc vaø theo kòp trình ñoä phaùt trieån cuûa theá giôùi. Luaät xuaát baûn (Ban haønh ngaøy 19 – 07 - 1993 ) vaø caùc vaên baûn döôùi luaät (Nghò ñònh soá 79/CP ngaøy 06/11/1993 cuûa chính phuû quy ñònh chi tieát thi haønh Luaät xuaát baûn; Thoâng tö soá 38/TT – XB ngaøy 07/05/1994 cuûa Boä VHTT höôùng daãn thöïc hieän Nghò ñònh 79/CP ) laø cô sôû phaùp lyù hieän haønh cho hoaït ñoäng xuaát baûn Vieät Nam. Rieâng ngaønh in coøn coù theâm “ Quy cheá veà toå chöùc vaø hoaït ñoäng in “ cuûa Boä VHTT ban haønh ngaøy 26/08/1977. Chuû tröông xaõ hoäi hoùa hoaït ñoäng vaên hoùa theo tinh thaàn Nghò quyeát 90/CP ngaøy 21/8/1997 vaø Nghò ñònh 73/CP cuûa chính phuû ñaõ môû roäng phaïm vi hoaït ñoäng cuûa caùc cô sôû in tö nhaân, taäp theå: hoï ñöôïc pheùp ñaàu tö vaøo hoaït ñoäng cheá baûn ñieän töû, in bao bì, nhaõn haøng, caùc coâng ñoïan sau in vaø phuïc vuï in (ñoùng xeùn, daïy ngheà in….). Muïc ñích cuûa chuû tröông xaõ hoäi hoùa hoïat ñoäng vaên hoùa laø ñeå khai thaùc nguoàn voán ñaàu tö cuûa toaøn xaõ hoäi vaøo caùc loaïi hoaït ñoäng vaên hoùa vaø dòch vuï vaên hoùa, huy ñoäng tieàm naêng veà nhaân taøi, vaät löïc trong xaõ hoäi ñeå naâng cao möùc höôûng thuï vaên hoùa cuûa caùc taàng lôùp nhaân daân. Söï tieán boä cuûa khoa hoïc kyõ thuaät vaø coâng ngheä trong hôn hai thaäp kyõ qua ñaõ taùc ñoäng maïnh meõ ñeán caùc ngaønh trong neàn kinh teá. Trong ngaønh in ngöôøi ta ñaõ chöùng kieán nhöõng böôùc tieán khoâng ngôø. Hieän nay vieäc söû duïng caùc thieát bò cheá baûn ñieän töû, maùy in 4 maøu tôø rôøi vaø in cuoän, daây chuyeàn ñoùng saùch lieân hôïp ñaõ trôû neân phoå bieán. Caùc nhaø in ôû Ñöùc, Myõ, Nhaät, baét ñaàu vi tính hoùa thieát bò in vaø goïi laø coâng ngheä CTP (computer to plate, Computer to print), nghó a laø gaén lieàn maùy vi tính vôùi thieát bò phôi baûn keõm vaø maùy vi tính vôùi maùy in. Coâng ngheä hieän ñaïi naøy cho pheùp boû qua moät soá böôùc coâng ngheä truyeàn thoáng, nhôø vaäy ruùt - 25 - ngaén thôøi gian vaø giaûm bôùt chi phí nguyeân vaät lieäu. Vieäc söû duïng caùc maùy in offset nhieàu maøu, in cuøng luùc 2 maët, coù maøn hình ñieàu khieån toác ñoä in, löïc eùp in, löôïng möïc in…cho thaáy caùc maùy in theá heä môùi raát hieän ñaïi, ít hao phí lao ñoäng vaø ruùt ngaén chu kyø saûn xuaát raát nhieàu. Caùc thieát bò hieän ñaïi vöøa taïo cô hoäi vöø taïo nguy cô ñoái vôùi xí nghieäp: chi phí ñaàu tö raát cao (moät maùy giaù khoaûn vaøi chuïc tyû ñoàng), chi phí ñaøo taïo kyõ thuaät cao, caïnh tranh giaønh vieäc aùc lieät hôn, coù ñieàu kieän thích öùng vôùi tieán trình hoäi nhaäp vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi vaø khu vöïc…. Hoaït ñoäng xuaát baûn laø moät phaän cuûa hoaït ñoäng vaên hoùa. Hoaït ñoäng xuaát baûn phaûi caên cöù vaøo tình hình phaùt trieån vaên hoùa xaõ hoäi ñeå ñònh höôùng hoaït ñoäng cho phuø hôïp. Caùc xuaát baûn phaåm phaûi taäp trung giaùo duïc, boài döôõng taâm hoàn, tình caûm cao ñeïp cuûa con ngöôøi Vieät Nam, ñeà cao tinh thaàn yeâu nöôùc, yù chí töï löïc, töï cöôøng, caàn kieäm xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác Vieät Nam XNCH. Xuaát baûn phaåm tröïc tieáp goùp phaàn naâng cao daân trí, phaùt trieån kinh teá vaø vaên hoùa, phaùt huy truyeàn thoáng vaø giöõ gìn baûn saéc vaên hoùa daân toäc Vieät Nam. Ngaønh xuaát baûn laø moät trong nhöõng coâng cuï phuïc vuï coâng taùc tö töôûng cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, do ñoù hoaït ñoäng xuaát baûn khoâng theå chaïy theo lôïi nhuaän ñôn thuaàn, xa rôøi chöùc naêng, nhieäm vuï ñöôïc giao. Nhöõng naêm gaàn ñaây, ñôøi soáng vaät chaát cuûa ngöôøi daân ñöôïc naâng cao hôn, ñôøi soáng tinh thaàn cuõng thay ñoåi theo. Ñoäc giaû töø nhoû ñeán lôùn, thaønh thò ñeán noâng thoân ñoøi hoûi aán phaåm ñeïp, maøu saéc haøi hoøa, trình baøy myõ thuaät, thaäm chí caùch ñieäu caàu kyø,in treân chaát lieäu cao caáp. Ngöôøi ñöa in chæ caàn neâu “yù töôûng trình baøy” seõ ñöôïc cung caáp maãu theo yeâu caàu. - 26 - 1.3.3 Qui trình coâng ngheä ngaønh in Bao goàm 3 coâng ñoïan: 1.3.3.1 Coâng ñoaïn 1: Saép chöõ vaø cheá baûn Baûn thaûo cuûa khaùch haøng sau khi ñöôïc duyeät vaø coù leänh saûn xuaát ñöôïc ñöa vaøo boä phaän saép chöõ. Trang chöõ saép chöõ xong ñöôïc ñem in thöû ñeå söûa baøi. Hoaøn thaønh coâng ñoaïn naøy toaøn boä trang chöõ ñöôïc ñem vaøo daøn trang. Ñaây laø moät boä phaän quan troïng ñoøi hoûi coâng nhaân phaûi coù tay ngheà cao. Sau khi ñaët trang xong, trang chöõ tieáp tuïc ñöa sang boä phaän voã phoâng (neáu in typo) hay boä phaän ra nhuõ (neáu in offset). Neáu in typo: tôø phoâng ñöôïc ñöa sang boä phaän voã phoâng, laøm khuoân chöõ baèng chì laø saûn phaåm cuoái cuøng cuûa coâng ñoaïn naøy (Coâng ñoaïn 1) Neáu in offset: nhöõng tôø nhuõ baèng tôø giaáy boùng môø ñöôïc ñöa sang boä phaän bình baûn thaønh nhöõng tôø support roài tieáp tuïc ñöa sang boä phaän phôi baûn. ÔÛ ñaây tôø support ñöôïc roïi baèng moät phöông phaùp ñaëc bieät (phöông phaùp hoà quang ñieän) leân nhöõng baûn keõm thoâng qua laàn röûa vaø traùng baèng nhöõng chaát ñaëc bieät (nhö acid H3PO4, acid Oxalic, Glycerin, keo, PVA, pheøn chua, phaåm tím…), saûn phaåm cuoái cuøng laø caùc baûn keõm coù in chöõ, hình. 1.3.3.2 Coâng ñoaïn 2: in In typo: caùc loaïi bieåu maãu ñoå baèng chì ñöôïc xeáp leân maùy in typo (maùy ñaët tay) vaø noù laø khuoân chöõ in tröïc tieáp vaøo giaáy in. In offset: caùc baûn keõm ñöôïc laép vaøo caùc maùy in offset, caùc baûn keõm naøy khoâng in tröïc tieáp leân maùy in maø thoâng qua moät taám cao su ñaëc bieät. - 27 - 1.3.3.3 Coâng ñoaïn 3: beá, xeùn vaø ñoùng thaønh phaåm. Giaáy sau khi in ôû nhieàu khoå khaùc nhau tuøy theo loaïi saûn phaåm maø ñöôïc huyeån cho boä phaän beá, xeùn vaø ñoùng ñeå taïo thaønh moät saûn phaåm hoaøn chænh theo yeâu caàu khaùch haøng. Sô ñoà1.1: Qui trình coâng ngheä in KHAÙCH HAØNG BAØI MAÃU SAÉP CHÖÕ SAÉP CHÖÕ CHUÏP FILM SÖÛA BAØI SÖÛA MORAT ÑOà KHUOÂN GHEÙP FILM IN TYPO PHÔI BAÛN KHAÉC TRUÏC IN OFFET IN OÁNG ÑOÀNG THAØNH PHAÅM - 28 - CHÖÔNG 2 THÖÏC TRAÏNG HEÄ THOÁNG BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ CUÛA CAÙC DOANH NGHIEÄP THUOÄC NGAØNH IN TAÏI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH. 2.1 LÒCH SÖÛ HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA BAÙO CAÙO KEÁ TOAÙN QUAÛN TRÒ AÙP DUÏNG CHO CAÙC DOANH NGHIEÄP VIEÄT NAM Sau chieán thaéng lòch söû Ñieän Bieân Phuû 1954, caùch maïng Vieät Nam chuyeån sang thôøi kyø môùi: xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi ôû mieàn Baéc; ñaáu tranh giaûi phoùng mieàn Nam, thoáng nhaát Toå quoác. Trong thôøi kyø khoâi phuïc kinh teá ôû mieàn Baéc, khu vöïc kinh teá quoác doanh ngaøy moät lôùn leân. Tình hình ñoù ñoøi hoûi phaûi coù moät cheá ñoä quaûn lyù taøi chính phuø hôïp. Tröôùc yeâu caàu ñoù, trong naêm 1957, naêm cuoái cuøng cuûa giai ñoaïn khoâi phuïc kinh teá, moät loaït caùc cheá ñoä quaûn lyù taøi chính chung vaø quaûn lyù taøi chính xí nghieäp ñaõ ñöôïc ban haønh. Trong soá ñoù, cheá ñoä baùo caùo quyeát toaùn cuûa xí nghieäp quoác doanh cuõng ñaõ ñöôïc ban haønh theo Coâng vaên soá 4959 TN ngaøy 20 -7-1957 cuûa Thuû töôùng Chính phuû[3]. Coù theå noùi Coâng vaên treân laø vaên baûn phaùp lyù ñaùnh daáu söï ra ñôøi cuûa heä thoáng baùo caùo keá toaùn ôû Vieät Nam. 2.1.1. Giai ñoaïn neàn kinh teá vaän haønh theo cô cheá keá hoaïch hoùa taäp trung quan lieâu, bao caáp. (Tröôùc thaùng 12/1986) Ñaëc ñieåm bao truøm trong giai ñoaïn naøy, aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng keá toaùn, laø neàn kinh teá vaän haønh theo cô cheá keá hoaïch hoùa taäp trung quan lieâu, bao caáp nhö nhaän ñònh cuûa Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam trong Baùo caùo chính trò cuûa Ban chaáp haønh trung öông Ñaûng coäng saûn Vieät Nam taïi Ñaïi hoäi Ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù VI cuûa Ñaûng: “(...) cô cheá taäp trung quan lieâu, bao caáp veà caên baûn chöa ñöôïc xoùa boû. Cô cheá môùi chöa ñöôïc thieát laäp ñoàng boä. Nhieàu chính saùch, theå cheá ñaõ loãi thôøi chöa ñöôïc thay ñoåi, moät soá theå cheá - 29 - quaûn lyù môùi coøn chaép vaù, khoâng aên khôùp, thaäm chí traùi ngöôïc nhau. Tình traïng taäp trung quan lieâu coøn naëng, ñoàng thôøi nhöõng hieän töôïng voâ toå chöùc, voâ kyû luaät cuõng khaù phoå bieán.” [11,tr.24] Song, möùc ñoä taäp trung trong quaûn lyù kinh teá vaø keá hoaïch hoùa khoâng nhö nhau trong suoát thôøi kyø naøy. Ñieàu ñoù ñöôïc theå hieän qua nhöõng thay ñoåi cuûa heä thoáng chæ tieâu phaùp leänh giao keá hoaïch cho caùc ñôn vò cô sôû trong thôøi kyø naøy. Khi môùi thöïc hieän cheá ñoä haïch toaùn kinh teá, Nhaø nöôùc thöïc hieän quaûn lyù keá hoaïch toaøn dieän ñoái vôùi caùc xí nghieäp treân cô sôû quy ñònh vaø giao nhieäm vuï keá hoaïch saûn xuaát (chæ tieâu phaùp leänh), bao goàm chæ tieâu veà saûn löôïng, chaát löông, maët haøng, nhieäm vuï taêng naêng suaát lao ñoäng, haï giaù thaønh saûn phaåm, nhieäm vuï tích luõy cho Nhaø nöôùc, toång quyõ löông, tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät, voán ñaàu tö xaây döïng cô baûn, vaät tö, thieát bò Nhaø nöôùc cung öùng. [15,tr.12] Heä thoáng chæ tieâu phaùp leänh Nhaø nöôùc ban haønh theo Nghò ñònh soá 244-CP ngaøy 20-12-1976 vaø theo Nghò ñònh soá 342-CP ngaøy 23-12-1977 cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû giao cho caùc xí nghieäp coâng nghieäp quoác doanh nhö sau: 1- Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän, trong ñoù coù ghi roõ giaù trò saûn löôïng haøng hoùa xuaát khaåu; 2- Saûn löôïng saûn phaåm chuû yeáu theo chæ tieâu chaát löôïng quy ñònh, trong ñoù ghi roõ saûn löôïng saûn phaåm chuû yeáu xuaát khaåu; 3- Moät soá chæ tieâu tieán boä kyõ thuaät maø Nhaø nöôùc caàn quaûn lyù; 4- Nhòp ñoä taêng naêng suaát lao ñoäng (%) tính baèng giaù trò cuûa moät coâng nhaân vieân saûn xuaát coâng nghieäp; möùc naêng suaát lao ñoäng tính baèng hieän vaät (ñoái vôùi moät soá saûn phaåm chính) cuûa moät coâng nhaân saûn xuaát coâng nghieäp. 5- Toång quyõ tieàn löông. - 30 - 6- Lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn noäp ngaân saùch Nhaø nöôùc; 7- Voán ñaàu tö cô baûn ñöôïc Nhaø nöôùc caáp, danh muïc caùc coâng trình chuû yeáu, thôøi gian vaø coâng suaát ñöa vaøo söû duïng ñoái vôùi töøng coâng trình chuû yeáu; 8- Vaät tö, thieát bò chuû yeáu ñöôïc Nhaø nöôùc cung öùng, tyû leä % giaûm tieâu hao vaät tö chuû yeáu cho moät soá saûn phaåm chính. 9- Möùc giaûm vaø tyû leä giaûm giaù thaønh saûn löôïng (saûn phaåm) haøng hoùa so saùnh ñöôïc: - Giaù thaønh moät nghìn ñoàng giaù trò saûn löôïng haøng hoùa; - Giaù thaønh ñôn vò saûn phaåm chuû yeáu. [15,tr.54] Ngaøy 21-01-1981, Hoäi ñoàng Chính phuû laïi ban haønh Quyeát ñònh 25-CP. Theo quyeát ñònh naøy, ñoái vôùi xí nghieäp saûn xuaát töông ñoái oån ñònh, vaãn thi haønh heä thoáng 9 chæ tieâu theo cheá ñoä hieän haønh. Ñoái vôùi caùc xí nghieäp saûn xuaát khoâng oån ñònh do thieáu caùc ñieàu kieän vaät chaát thì aùp duïng 5 chæ tieâu phaùp leänh sau: 1. Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän (coù giaù trò saûn löôïng haøng hoùa xuaát khaåu). 2. Saûn löôïng saûn phaåm chuû yeáu (coù saûn löôïng haøng hoùa xuaát khaåu). 3. Toång quyõ tieàn löông. 4. Lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn phaûi noäp cho ngaân saùch Nhaø nöôùc. 5. Vaät tö chuû yeáu do Nhaø nöôùc cung öùng. [35] Ñeán Nghò quyeát 156- HÑBT, ban haønh ngaøy 30-11-1984 cuûa Hoäi ñoàng Boä tröôûng, heä thoáng chæ tieâu phaùp leänh, aùp duïng cho caùc loaïi saûn phaåm chuû yeáu saûn xuaát baèng vaät tö do Nhaø nöôùc cung öùng vaø do xí nghieäp töï kieám ñöôïc ñaêng kyù trong keá hoaïch, goàm coù: 1. Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän, trong ñoù ghi roõ phaàn cho xuaát khaåu. - 31 - 2. Saûn phaåm giao noäp theo chuûng loaïi, chaát löôïng do Nhaø nöôùc quy ñònh vaø theo hôïp ñoàng ñaõ kyù keát, trong ñoù ghi roõ phaàn cho xuaát khaåu. 3. Möùc giaûm giaù thaønh. Cuï theå laø: möùc giaûm giaù thaønh so vôùi naêm tröôùc ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm so saùnh ñöôïc; möùc giaûm giaù thaønh so vôùi giaù thaønh keá hoaïch ñoái vôùi nhöõng saûn phaåm môùi; toång möùc giaûm giaù thaønh. 4. Lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn noäp ngaân saùch, trong ñoù coù phaàn tích luõy baèng ngoaïi teä neáu xí nghieäp coù saûn xuaát saûn phaåm xuaát khaåu hoaëc tham gia xuaát khaåu. 5. Nhöõng vaät tö chuû yeáu do Nhaø nöôùc cung öùng (do caùc toå chöùc trung öông hoaëc do ñòa phöông cung öùng) theo chæ tieâu keá hoaïch phaùp leänh. [34] Theo Quyeát ñònh 76-HÑBT ngaøy 26-6-1986 cuûa Hoäi ñoàng Boä tröôûng, heä thoáng chæ tieâu phaùp leänh ñöôïc quy ñònh cho töøng loaïi hình xí nghieäp. Chaúng haïn, ñoái vôùi xí nghieäp coâng nghieäp quoác doanh, tuøy theo tình hình saûn xuaát, kinh doanh cuï theå cuûa töøng loaïi xí nghieäp vaø töøng maët haøng, cô quan quaûn lyù caáp treân tröïc tieáp coù theå giao cho xí nghieäp töø 1 ñeán 3 chæ tieâu phaùp leänh; cuï theå nhö sau: a) Ñoái vôùi xí nghieäp saûn xuaát caùc saûn phaåm troïng yeáu phuïc vuï saûn xuaát, ñôøi soáng, quoác phoøng vaø xuaát khaåu theo yeâu caàu cuûa Nhaø nöôùc vaø ñöôïc Nhaø nöôùc baûo ñaûm caân ñoái caùc ñieàu kieän vaät chaát chuû yeáu thì giao 3 chæ tieâu phaùp leänh: - Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän (trong ñoù ghi roõ kim ngaïch xuaát khaåu neáu coù). - Soá löôïng saûn phaåm chuû yeáu vôùi quy caùch vaø chaát löôïng quy ñònh, tieâu thuï theo keá hoaïch vaø hôïp ñoàng (trong ñoù gho roõ phaàn cho quoác phoøng vaø cho xuaát khaåu neáu coù). - Caùc khoaûn noäp ngaân saùch (goàm lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn thu khaùc). - 32 - b) Ñoái vôùi caùc xí nghieäp saûn xuaát caùc saûn phaåm khoâng thuoäc danh muïc saûn phaåm troïng yeáu cuûa Nhaø nöôùc, caùc xí nghieäp dòch vuï, söûa chöõa ñöôïc Nhaø nöôùc caân ñoái moät phaàn vaät tö, xí nghieäp töï caân ñoái moät phaàn thì giao 2 chæ tieâu phaùp leänh: - Giaù trò saûn löôïng haøng hoùa thöïc hieän (trong ñoù ghi roõ kim ngaïch xuaát khaåu neáu coù). - Caùc khoaûn noäp ngaân saùch (goàm lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn thu khaùc). c) Ñoái vôùi caùc xí nghieäp saûn xuaát, xí nghieäp dòch vuï, söûa chöõa, saûn xuaát chuû yeáu baèng vaät tö do xí nghieäp töï caân ñoái, thì giao moät chæ tieâu phaùp leänh: - Caùc khoaûn noäp ngaân saùch (goàm lôïi nhuaän vaø caùc khoaûn thu khaùc). [30] Coù theå noùi keá toaùn trong thôøi kyø naøy veà maët hình thöùc ñaõ coù nhöõng bieåu hieän nhaát ñònh veà noäi dung cuûa keá toaùn quaûn trò nhöng veà maët thöïc chaát thì nhöõng thoâng tin naøy laïi khoâng phuïc vuï tröïc tieáp cho caùc nhaø quaûn lyù ñieàu haønh doanh nghieäp maø chuû yeáu laø ñeå phuïc vuï cho caùc cô quan quaûn lyù caáp treân cuûa doanh nghieäp, nhaèm theo doõi chæ ñaïo saûn xuaát, ñeà ra nhöõng quyeát ñònh ñieàu chænh keá hoaïch, caáp theâm vaät tö thieát bò, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho xí nghieäp hoaøn thaønh keá hoaïch, vaø laøm caên cöù ñeå kieåm tra vaø giao keá hoaïch kyø sau. Khi quyeàn chuû ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa caùc ñôn vò cô sôû caøng môû roäng thì nhu caàu treân caøng thu heïp. Heä thoáng baùo caùo keá toaùn ñöôïc ban haønh theo Quyeát ñònh 233-CP ngaøy 01-12-1970 cuûa Hoäi ñoàng Chính phuû trôû neân khoâng coøn phuø hôïp, ñoøi hoûi phaûi coù moät heä thoáng baùo caùo keá toaùn môùi thay theá- heä thoáng baùo caùo keá toaùn ñöôïc ban haønh theo quyeát ñònh 13/TCTK/PPCÑ ngaøy 13/01/1986 bao goàm 9 bieåu maãu vaø ñöôïc chia laøm 4 loaïi nhö sau: Baùo caùo phaûn aùnh giaù vaø nguoàn voán kinh doanh cuûa doanh nghieäp (2 bi._. lao ñoäng tieâu hao ôû coâng ñoaïn j ñeå saûn xuaát SP I; SLi: soá löôïng SP i ñöôïc saûn xuaát Gj : ñôn giaù tieàn löôïng coâng ñoaïn, 1: soá lieäu thöïc teá, 0: soá lieäu ñònh möùc - Baùo caùo tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí saûn xuaát chung vaø phaân tích caùc sai bieät chi phí saûn xuaát chung. Baûng 3.3: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH DÖÏ TOAÙN BIEÁN PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNGVAØ PHAÂN TÍCH CAÙC SAI BIEÄT BIEÁN PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNG Ñieàu chænh döï toaùn bieán phí saûn xuaát chung theo khoái löoäng hoaït ñoäng thöïc teá Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá Yeáu toá bieán phí saûn xuaát chung Döï toaùn bieán phí saûn xuaát chung T1Gpb0SL1 T0Gpb0SL1 T1Gpb1SL1 Möùc ñoä hoaït ñoäng Ñôn giaù phaân boå Toång hôïp A 1= T0Gpb0SL1 2 3 4 5 =2-3 6=4 - 2 7=5+6 1. Giaáy 2. Möïc 3. Coâng cuï 4. Tieàn löông ….. Toång coäng Ghi chuù" T: Möùc ñoä hoaït ñoäng tính cho moät saûn phaåm. (soá giôø lao ñoäng tröïc tieáp ñeå taïo moät saûn phaåm, soá giôø maùy ñeå taïo ra moät saûn phaåm,..) Gpb : Ñôn giaù phaân boá bieán phí saûn xuaát chung tính cho moät ñôn vò hoaït ñoäng: moât giôø coâng lao ñoäng tröïc tieáp, hay moät giôø maùy hoaït ñoäng SL: soá löôïng sp saûn xuaát, 1: soá lieäu thuïc teá, 0: soá lieäu döï toaùn - 83 - - Baùo caùo tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí baùn haøng vaø phaân tích caùc sai bieät chi phí baùn haøng. - Baùo caùo tình hình thöïc hieän döï toaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp vaø phaân tích caùc sai bieät chi phí quaûn lyù doanh nghieäp. Baûng 3.5 BAÙO CAÙO BIEÁN ÑOÄNG CHI PHÍ NGOAØI SAÛN XUAÁT Thaùng thöïc hieän Tính töø ñaàu naêm Khoaûn muïc chi phí Döï toaùn Cheânh leäch Döï toaùn Cheânh leäch 1. Chi phí baùn haøng Chi phí nhaân vieân Chi phí vaät lieäu bao bì Chi phí duïng cuï, ñoà duøng …. 2. Chi phí quaûn lyù doanh nghieäp Chi phí nhaân vieân Chi phí vaät lieäu quaûn lyù Chi phí ñoà duøng vaên phoøng - Baùo caùo tình hình thöïc hieän döï toaùn tieâu thuï Baûng 3.4: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH DÖÏ TOAÙN ÑÒNH PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNGVAØ PHAÂN TÍCH CAÙC SAI BIEÄT ÑÒNH PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNG Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá Yeáu toá bieán phí saûn xuaát chung Ñònh phí saûn xuaát chung döï toaùn Ñònh phí saûn xuaát chung thöïc teá Ñònh phí saûn xuaát chung döï toaùn ñieàu chænh theo saûn löôïng thöïc teá Sai bieät chi tieâu ÑPSXC Sai bieät saûn löôïng Toång hôïp A 1= SL0Tpbc 2 3= SL1Tpbc 4=2-1 5=3-1 6=4+5 1. Vaät lieäu 2. Tieàn löông 3. Khaáu hao Tieàn thueâ nhaø Tieàn baûo hieåm … Toång coäng Ghi chuù: Tpbc:: tyû leä phaân boå ñònh phí SXC chuaån = ÑP SXC döï toaùn: Saûn löôïng döï tính saûn xuaát ôû möùc naêng suaát bình thöôøng; SL: soá löôïng sp saûn xuaát, 1: soá lieäu thöïc teá, 0: soá lieäu döï toaùn - 84 - Baûng 3.6: BAÙO CAÙO TÌNH HÌNH THÖÏC HIEÄN DÖÏ TOAÙN TIEÂU THUÏ VAØ PHAÂN TÍCH SAI BIEÄT DOANH THU Thaùng, quyù, naêm….. Boä phaän, trung taâm doanh thu….. Döï toaùn Thöïc teá Doanh thu tính theo Möùc ñoä aûnh höôûng cuûa caùc nhaân toá Teân saûn phaåm Saûn löôïng Ñôn giaù Thaønh tieàn Saûn löôïng Ñôn giaù Thaønh tieàn Saûn löôïng tieâu thuï thöïc teá theo cô caáu döï toaùn Saûn löôïng thöïc teá, cô caáu thöïc teá, giaù döï toaùn Saûn löôïng thöïc teá, cô caáu döï toaùn, giaù döï toaùn Bieán ñoäng giaù baùn Bieán ñoäng veà saûn löôïng tieâu thuï Bieán ñoäng veà cô caáu saûn löôïng tieâu thuï Toång hôïp A 1 2 3 = 2 x 1 4 5 6 = 4 x 5 7 8 = 4 x 2 9 = 7x 2 10 = 6-8 11= 9 -3 12 = 8-9 13 = 10+11+12 SP A SP B Coäng Baûng 3.7: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TRUNG TAÂM DOANH THU Thaùng, quyù, naêm Aûnh höôûng bieán ñoäng cuûa caùc nhaân toá Trung taâm (boä phaän) Doanh thu thöïc teá Doanh thu döï toaùn Cheânh leäch Ñôn giaù baùn Saûn löôïng tieâu thuï Cô caáu saûn löôïng tieâu thuï 1. Phaân xöôûng cheá baûn 2. Phaân xöôûng in …… Coäng 3.2.2.2 Caùc baùo caùo veà giaù thaønh saûn phaåm Qua khaûo saùt thöïc teá, vieäc tính giaù thaønh ôû caùc doanh nghieäp in hieän nay ñöôïc thöïc hieän theo moâ hình truyeàn thoáng, caùc khoaûn chi phí ñöôïc taäp hôïp theo töøng khoaûn muïc chi phí trong töøng phaân xöôûng trong daây chuyeàn saûn xuaát, sau ñoù ñöôïc taäp hôïp tröïc tieáp (neáu laø chi phí tröïc tieáp) hoaëc söû duïng tieâu thöùc ñeå phaân boå (ñoái vôùi caùc chi phí giaùn tieáp). Ñeå khaéc phuïc nhöôïc ñieåm theo nhaän xeùt - 85 - ôû phaàn treân, theo toâi coù theå aùp duïng moâ hình xaùc ñònh chi phí treân cô sôû hoaït ñoäng (Phöông phaùp ABC – activities Based Costing), ñaây laø moâ hình xaùc ñònh vaø phaân boå chi phí khaù linh ñoäng nhaèm muïc ñích phaân tích caùc chi phí giaùn tieáp chính xaùc hôn cho caùc loaïi saûn phaåm laøm ra. Cuï theå, moâ hình ABC coù theå ñöôïc aùp duïng thoâng qua caùc böôùc sau: - Phaân loaïi chi phí saûn phaåm: caùc chi phí saûn phaåm coù theå ñöôïc phaân loaïi theo moái quan heä vôùi saûn phaåm saûn xuaát ra, moät soá khoaûn chi phí coù lieân quan ñeán töøng saûn phaåm nhö chi phí möïc in, chi phí giaáy in, …moät soá chi phí coù lieân quan ñeán moät nhoùm caùc saûn phaåm hoaëc moät ñôn ñaët haøng: chi phí cheá baûn, taïo phim, …, moät soá chi phí lieân quan ñeán toaøn boä quaù trình saûn xuaát nhö chi phí coâng cuï ñoà duøng, chi phí khaáu hao maùy moùc,… - Xaây döïng moâ hình xaùc ñònh vaø taäp hôïp chi phí theo hoaït ñoäng thoâng qua vieäc xaùc ñònh caùc phaân xöôûng (trung taâm chi phí) vaø caùc hoaït ñoäng, ví duï hoaït ñoäng cheá baûn, hoaït ñoäng gaáp, xeùn, ñoùng bìa ôû phaân xöôûng hoaøn chænh, … ñöôïc thöïc hieän trong phaân xöôûng. Muïc ñích cuûa vieäc phaân loaïi naøy laø ñeå xaùc ñònh chi phí cho töøng hoaït ñoäng, töøng tieâu thöùc vaø tyû leä cuûa töøng tieâu thöùc cho saûn phaåm töø ñoù thöïc hieän quaù trình phaân boå. Khi thöïc hieän vieäc xaùc ñònh vaø phaân boå chi phí caùc hoaït ñoäng, neáu moät trung taâm chi phí bao goàm moät hoaït ñoäng thì söû duïng tieâu thöùc phuø hôïp ñeå phaân boå cho caùc saûn phaåm taïo ra, ví duï phaân xöôûng in bao goàm hoaït ñoäng chính laø in aán thì coù theå taäp hôïp tröïc tieáp chi phí cho caû phaân xöôûng ñeå phaân boå cho caùc saûn phaåm. Neáu moät trung taâm chi phí bao goàm nhieàu hoaït ñoäng taïo ra nhieàu saûn phaåm thì caùc chi phí ñöôïc taäp hôïp theo töøng hoaït ñoäng sau ñoù phaân boå chi phí cho töøng hoaït ñoäng cho töøng saûn phaåm taïo thaønh. Ví duï nhö phaân xöôûng cheá baûn bao goàm hai hoaït ñoäng cheá phim vaø taïo baûn in thì - 86 - ñöôïc taäp hôïp rieâng cho töøng hoaït ñoäng sau ñoù phaân boå cho caùc saûn phaåm taïo thaønh. (Phuï luïc 3: ví duï minh hoïa veà caùch tính giaù thaønh saûn phaåm in theo phöông phaùp ABC) Baûng 3.8 BAÛNG BAÙO CAÙO GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM Toång giaù thaønh Giaù thaønh ñôn vò Boä phaän Keá hoaïch Thöïc teá Cheânh leäch Keá hoaïch Thöïc teá Cheânh leäch 1. Phaân xöôûng cheá baûn Saûn phaåm A Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Chi phí saûn xuaát chung Saûn phaåm B Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Chi phí saûn xuaát chung 2. Phaân xöôûng in Saûn phaåm A Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Chi phí saûn xuaát chung Saûn phaåm B Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Chi phí saûn xuaát chung ….. Coäng - 87 - 3.2.2.3 Caùc baùo caùo keá toaùn trung taâm traùch nhieäm Baûng 3.9: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ CUÛA PHAÂN XÖÔÛNG IN Thaùng, quyù, naêm Khoaûn muïc chi phí Döï toaùn Döï toaùn ñieàu chænh theo saûn löôïng thöïc teá Thöïc teá Bieán ñoäng (toát/xaáu) 1. Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 2. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 3. Bieán phí saûn xuaát chung 4. Ñònh phí saûn xuaát chung Coäng Baûng 3.10: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ CUÛA PHAÂN XÖÔÛNG CHEÁ BAÛN Thaùng, quyù, naêm Khoaûn muïc chi phí Döï toaùn Döï toaùn ñieàu chænh theo saûn löôïng thöïc teá Thöïc teá Bieán ñoäng (toát/xaáu) 1. Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 2. Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 3. Bieán phí saûn xuaát chung 4. Ñònh phí saûn xuaát chung Coäng - 88 - Baûng 3.11: BAÙO CAÙO TRAÙCH NHIEÄM CUÛA BOÄ PHAÄN ÑIEÀU HAØNH SAÛN XUAÁT KINH DOANH Thaùng, quyù, naêm Chæ tieâu Döï toaùn Ñieàu chænh döï toaùn Thöïc teá Bieán ñoäng (toát/xaáu) 1. Doanh thu 2. Caùc khoaûn giaûm tröø 3. Doanh thu baùn haøng thuaàn 4. Bieán phí saûn xuaát 5. Soá dö ñaûm phí saûn xuaát = 3- 4 6. Bieán phí baùn haøng vaø quaûn lyù 7. Soá dö ñaûm phí boä phaän =5-6 8. Ñònh phí boä phaän kieåm soaùt ñöôïc 9. Soá dö boä phaän coù theå kieåm soaùt ñöôïc =7-8 10. Ñònh phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc 11. Soá dö boä phaän = 9-10 12. Chi phí chung coâng ty phaân boå 13 Lôïi nhuaän tröôùc thueá =11-12 - 89 - 3.2.3 Caùc baùo caùo chöùng minh cho vieäc ra quyeát ñònh 3.2.3.1 Caùc baùo caùo cung caáp thoâng tin thích hôïp cho vieäc ra quyeát ñònh kinh doanh ngaén haïn Baûng 3.12: BAÛNG TOÙM TAÉT THOÂNG TIN THÍCH HÔÏP CHO VIEÄC RA QUYEÁT ÑÒNH KINH DOANH Chæ tieâu Phöông aùn 1 Phöông aùn 2 Thoâng tin thích hôïp (phöông aùn 2-phöông aùn 1) 1. Thu Doanh thu …. 2. Chi: a. Bieán phí saûn xuaát kinh doanh Chi phí vaät lieäu tröïc tieáp Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Bieán phí saûn xuaát chung Bieán phí baùn haøng vaø quaûn lyù b. Ñònh phí saûn xuaát kinh doanh Ñònh phí saûn xuaát chung Ñònh phí baùn haøng vaø quaûn lyù 3. Lôïi nhuaän (Phuïc luïc 4: ví vuï minh hoïa veà löïa choïn phöông aùn ñaàu tö) - 90 - 3.2.3.2 Caùc baûng tính toaùn, phaân tích vaø xeáp haïng döï aùn ñaàu tö Caùc baùo caùo naøy ñöôïc laäp ñeå so saùnh caùc döï aùn ñaàu tö thoâng qua vieäc tính toaùn caùc chæ tieâu ñaùnh giaù hieäu quaû taøi chính döï aùn ñaàu tö vaø xaáp haïng theo thöù töï öu tieân nhaèm löïa choïn döï aùn ñaàu tö toái öu. Baûng 3.13: BAÛNG XEÁP HAÏNG CAÙC DÖÏ AÙN ÑAÀU TÖ Xeáp haïng döï aùn Döï aùn Voán ñaàu tö Thôøi gian ñaàu tö Hieän giaù thuaàn NPV Tyû leä sinh lôøi IRR Chæ soá sinh lôøi P/I Thôøi gian hoaøn voán (P/B) P/B NPV IRR P/I Maùy in offset 2 maøu Maùy in offset 4 maøu (xem phuï luïc 5: Ví duï minh hoïa löïa choïn phöông aùn ñaàu tö) - 91 - KEÁT LUAÄN Caùc doanh nghieäp laø ngöôøi phaûi ñoái maët vôùi caïnh tranh ngaøy caøng gay gaét bôûi caùc doanh nghieäp khaùc trong nöôùc cuõng nhö vôùi caùc doanh nghieäp nöôùc ngoaøi. Vì vaäy,caùc doanh nghieäp caàn phaûi xaùc ñònh muïc tieâu, söù maïng cuûa chính mình cuõng nhö phaân tích caùc moâi tröôøng beân trong vaø beân ngoaøi töø ñoù xaây döïng chieán löôïc ñuùng ñaén coù hieäu quaû cho doanh nghieäp cuûa mình. Xaây döïng chieán löôïc coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi baát kyø toå chöùc naøo, ñaëc bieät ñoái vôùi doanh nghieäp. Theo Fred R. David “ khi moät toå chöùc khoâng bieát mình muoán ñi veà ñaâu thì thöôøng döøng laïi ôû moät nôi naøo ñoù maø noù khoâng heà muoán” Ngaønh in Thaønh phoá Hoà Chí Minh trong thôøi gian qua ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån raát ñaùng keå, ñaëc bieät laø töø khi neàn kinh teá nöôùc ta chuyeån sang cô cheá thò tröôøng. Tuy nhieân, hoaït ñoäng cuûa ngaønh in vaãn coøn nhieàu baát caäp. Veà chính saùch, maëc daàu Nhaø nöôùc ñaõ coù chính saùch môû cöûa cô cheá thò tröôøng nhöng vaãn coøn nhieàu raøng buoäc ñoái vôùi caùc doanh nghieäp in, ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp in tö nhaân neân chöa huy ñoäng ñöôïc nhieàu nguoàn voán vaøo lónh vöïc naøy. Veà toå chöùc, do chöa saép xeáp phuø hôïp neân ñaõ taïo ra söï caïnh tranh khoâng laønh maïnh, ñöa ñeán laõng phí trong ñaàu tö ngaønh in. Veà nhaân löïc. Thaønh phoá chöa ñaàu tö nhieàu cho lónh vöïc ñaøo taïo caùc caùn boä coâng nhaân ngaønh in, daãn ñeán söï yeáu keùm trong khaâu quaûn lyù toå chöùc saûn xuaát vaø hieäu quaû saûn xuaát khoâng cao. Veà chaát löôïng saûn phaåm, saûn phaåm cuûa ngaønh in Thaønh phoá vaãn chöa coù theå taïo ñöôïc theá maïnh trong caïnh tranh do chaát löôïng chöa cao. Chính vì vaäy, vieäc ñònh höôùng chieán löôïc phaùt trieån cho ngaønh in Thaønh phoá laø raát caàn thieát vaø caáp baùch.. Do chính saùch “môû cöûa” neàn kinh teá, hoäi nhaäp vôùi neàn kinh teá theá giôùi, coâng cuï keá toaùn cuõng caàn phaûi thay ñoåi ñeå ñaùp öùng yeâu caàu hoøa nhaäp vôùi nhöõng thoâng leä, chuaån möïc quoác teá veà keá toaùn. Töø ñoù ñoøi hoûi keá toaùn Vieät Nam caàn phaûi xaây döïng nhöõng chuaån möïc phuø hôïp vôùi ñaëc thuø cuûa neàn kinh teá Vieät Nam. Trong cô cheá thò tröôøng, yeâu caàu nhaän thöùc veà vai troø, chöùc naêng cuûa keá toaùn cuõng coù söï thay ñoåi roõ reät. Neáu tröôùc ñaây ngöôøi ta chæ coi keá toaùn laø nhöõng nghieäp vuï ñôn thuaàn, nhöõng taøi lieäu, soá lieäu cuûa keá toaùn cung caáp raát ít quan taâm ñeán yù nghæa quaûn trò keå caû taàm vó moâ vaø vi moâ thì baây giôø ngöôøi ta coi keá toaùn laø coâng cuï, thaäm chí laø coâng cuï quaûn lyù coù hieäu löïc nhaát. Soá lieäu, taøi lieäu keá toaùn cung caáp chaúng nhöõng giuùp cho chuû doanh nghieäp maø coøn cho nhieàu ñoái töôïng khaùc, cho söï quaûn lyù vó moâ cuûa Nhaø nöôùc. Vì theá heä thoáng - 92 - baùo caùo keá toaùn cuõng ñöôïc xaây döïng thaønh hai heä thoáng: heä thoáng baùo caùo taøi chính vaø heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò. Trong ñoù, heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò laø heä thoáng baùo caùo mang tính höôùng daãn giuùp doanh nghieäp thoâng qua ñoù ñeå nhaän bieát tình hình hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa ñôn vò mình moät caùch chi tieát hôn vaø khi coù nhöõng quyeát ñònh veà taøi chính seõ ñaûm baûo tính khaû thi hôn. Trong cô cheá thò tröôøng coù söï quaûn lyù vó moâ cuûa Nhaø nöôùc, söï ña daïng hình thöùc sôû höõu, ña daïng caùc loaïi hình saûn xuaát kinh doanh, doanh nghieäp ñöôïc töï do phaùt trieån, ñöôïc töï do caïnh tranh treân cô sôû toân troïng phaùp luaät neân beân caïnh heä thoáng keá toaùn aùp duïng cho doanh nghieäp coøn coù nhöõng heä thoáng keá toaùn aùp duïng chung cho caùc doanh nghieäp thuoäc nhöõng loaïi hình ñaëc trung nhö baûo hieãm, ngaân haøng… Trong cô cheá thò tröôøng caùc doanh nghieäp töï do kinh doanh theo khuoân khoå cuûa phaùp luaät, töï do chuyeån höôùng kinh doanh, laáy thò tröôøng laøm cô sôû cho vieäc xaây döïng caùc keá hoaïch taùc nghieäp. Doanh nghieäp muoán toàn taïi vaø phaùt trieån khoâng coøn caùch naøo khaùc laø chuù yù ñeán hieäu quaû kinh doanh, coi troïng chaát löôïng saûn phaåm vaø giöõ chöõ “tín” ñoái vôùi khaùch haøng. Taát caû caùc vaán ñeà treân ñaây aûnh höôûng tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp ñeán coâng taùc keá toaùn. Nhaø quaûn lyù doanh nghieäp phaûi döïa treân cô sôû ñaëc ñieåm hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp mình maø toå chöùc hôïp lyù coâng taùc keá toaùn nhaèm ñaûm baûo thoâng tin kòp thôøi, chính xaùc vaø ñaày ñuû, phuïc vuï cho quaù trình quaûn lyù theo cô cheá môùi. Ñaëc bieät trong vieäc toå chöùc keá toaùn quaûn trò, laäp döï toaùn chi phí, döï toaùn doanh thu vaø keát quaû, toå chöùc aùp duïng heä thoáng chöùng töø keá toaùn, heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn, phöông phaùp ghi cheùp keá toaùn vaø baùo caùo keá toaùn quaûn trò. Do söï caïnh tranh treân thöông tröôøng ngaøy caøng khoác lieät, söùc eùp cuûa giaù thaønh, söï tieán boä nhanh choùng cuûa kyõ thuaät trong vieäc töï ñoäng hoùa cao daãn ñeán khaû naêng to lôùn ñeå thu thaäp vaø baùo caùo soá lieäu, ñaõ laøm taêng theâm nhu caàu thoâng tin cuûa ngöôøi quaûn ly. Ñeå ñònh höôùng ñöôïc chieán löôïc phaùt trieån cho ngaønh in, vôùi tö caùch laø coâng cuï quaûn lyù kinh teá taøi chính, keá toaùn quaûn trò laø moät lónh vöïc hoaït ñoäng gaén lieàn vôùi hoaït ñoäng taøi chính vaø coù vai troø ñaëc bieät quan troïng hoã trôï ñaéc löïc cho hoaït ñoäng quaûn trò doanh nghieäp. Baùo caùo keá toaùn quaûn trò coù vai troø raát lôùn trong vieäc thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin. Ñaëc bieät laø caùc thoâng tin coù lieân quan ñeán caùc hoaït ñoäng noäi boä maø hoï khoâng theå ruùt ra röø caùc baùo caùo thu nhaäp vaø baûng toång keát taøi saûn tröôùc ñaây.Vieäc phaân tích, ñaùnh giaù vaø ñeå ra caùc quyeát ñònh ñuùng ñaén nhaèm taïo ra moät hieäu quaû thieát thöïc trong kinh doanh, ñaûm baûo - 93 - doanh nghieäp khoâng bò thua thieät do yeáu keùm veà quaûn lyù trong moâi tröôøng caïnh tranh. Töø thöïc traïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn quaûn trò caùc doanh nghieäp ngaønh in taïi Thaønh phoá Hoà Chí Minh cuõng nhö nhu caàu vaø lôïi ích cuûa baùo caùo keá toaùn taïi caùc doanh nghieäp ngaønh in, luaän vaên ñaõ xaây döïng caùc baùo caùo cuï theå cho caùc doanh nghieäp ngaønh in. Toùm laïi, baùo caùo keá toaùn quaûn trò laø moät ñeà taøi töông ñoái roäng maø khaû naêng nghieân cöùu cuûa taùc giaû laïi coù giôùi haïn, vì vaäy, luaän vaên khoâng theå traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt. Kính xin quyù Thaày Coâ, caùc nhaø nghieân cöùu cuøng caùc ñoàng nghieäp quan taâm giuùp ñôõ, ñoùng goùp yù kieán vaø chæ daãn ñeå luaän vaên ñöôïc hoaøn thieän vaø phong phuù hôn. - 94 - DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Tieáng vieät 1. Mai Ngoïc Anh, “Phaân boå chi phí saûn xuaát chung treân cô sôû hoaït ñoäng (ABC) trong keá toaùn quaûn trò”, Taïp chí keá toaùn, soá 33, trang 235 –237. 2. Boä taøi chính (1995), Heä thoáng keá toaùn doanh nghieäp – Nhöõng vaên baûn phaùp qui, Nhaø xuaát baûn taøi chính, Haø Noäi. 3. Boä taøi chính, Vieän khoa hoïc taøi chính, Lòch söû taøi chính Vieät Nam Taäp 1, Thoâng tin chuyeân ñeà, Haø Noäi, 1993, trang 134 4. Phaïm Vaên Döôïc, Ñaëng kim Cöông (1995), Keá toaùn quaûn trò vaø phaân tích kinh doanh, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ. 5. Phaïm Vaên Döôïc, Ñoaøn Ngoïc Queá, Buøi Vaên Tröôøng (2002), Keá toaùn chi phí, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ. 6. Phaïm Vaên Döôïc (1996), Phöông höôùng xaây döïng noäi dung vaø toå chöùc vaän duïng keá toaùn quaûn trò vaøo caùc doanh nghieäp Vieät Nam, Luaän aùn Phoù tieán só kinh teá naêm 1996. 7. Traàn Vaên Dung (2000), “ Keá toaùn quaûn trò chi phí vaø tính giaù thaønh saûn phaåm”,Taïp chí keá toaùn, soá 27, trang 249 - 250. 8. Traàn Vaên Duõng (2001), “ Keá toaùn quaûn trò vôùi vieäc hoaïch ñònh caùc chieán löôïc phaùt trieån doanh nghieäp”, Taïp chí keá toaùn, soá 31, trang144 -145. 9. Ñieàu leä toå chöùc keá toaùn Nhaø nöôùc – Ban haønh theo Nghò ñònh soá 25 – HÑBT ngaøy 18.03.0989 cuûa Hoäi ñoàng Boä Tröôûng. 11. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam, Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaïi bieåu toaøn quoác laàn thöù VI, Nxb. Söï thaät, Haø Noäi, 1987, trang 24,63,65,67 12. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam (1991),Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VII (1991), Nhaø xuaát baûn söï thaät, Haø Noäi. 13. Ñaûng coäng saûn Vieät Nam (1996),Vaên kieän Ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VIII (1996), Nhaø xuaát baûn söï thaät, Haø Noäi. 14. Phaïm Ngoïc Höõu (1992), “Keá toaùn quaûn lyù”, Taïp chí taøi chính, (soá thaùng 10/92, trang 21-22. 15. Nguyeãn Ngoïc Hieán; Nguyeãn Theá Vieâm, Phaùp luaät veà taøi chính trong xí nghieäp coâng nghieäp quoác doanh, Nxb. Phaùp lyù,1983, trang 12,54 16. Höõu Kieân, Thôøi baùo Kinh teá Saøi goøn, Naêm thöù 5. Soá 18-95 (226) töø 27-4 ñeán 3-5-1995, trang 15,48 17. Ñaøo Vaên Taøi, Voõ Vaên Nhò, Traàn Anh Hoa (2003), Keá toaùn quaûn trò aùp duïng cho caùc doanh nghieäp Vieät Nam, Nhaø xuaát baûn taøi chính. 18. Thaïc só Traàn Ñình Phuïng (1998), keá toaùn quaûn trò, Nhaø xuaát baûn treû 19. Phaïm Thò Phuïng (2003), keá toaùn quaûn trò cao caáp, taøi lieäu giaûng daïy daønh cho caùc hoïc vieân lôùp cao hoïc naêm 2003. - 95 - 20. Ñoaøn Ngoïc Queá (2003), keá toaùn quaûn trò cao caáp, taøi lieäu giaûng daïy daønh cho caùc hoïc vieân lôùp cao hoïc naêm 2003. 21. Haø Ngoïc Son,; Ñaëng Vaên Thanh; Vuõ Vaên Tuaán; Leâ Xuaân Hoa, Ñoïc vaø phaân tích baùo caùo quyeát toaùn cuûa xí nghieäp, Nxb. Thoáng keâ, Haø Noäi, 1991, trang 7 22. Traàn Thò Giang Taân (1999), Vaän duïng caùc chuaån möïc quoác teá veà keá toaùn ñeå hoaøn thieän heä thoáng keá toaùn Vieät Nam, Luaän aùn tieán só kinh teá, naêm 1999. 23. Hoà Teá, Lôøi noùi ñaàu - Heä thoáng keá toaùn Vieät Nam - Heä thoáng keá toaùn doanh nghieäp, Haø Noäi, 1995, trang 2 24. Leâ Ñình Tröïc (1996), Xaây döïng heä thoáng baùo caùo keá toaùn caùc doanh nghieäp trong tình hình hieän nay, L:aän aùn Phoù tieán só kinh teá naêm 1996. 25. Haø Xuaân Thaïch (1998), Keá toaùn thöông maïi, Nhaø xuaát baûn Taøi chính. 26. Traàn Vaên Thaûo (2003), Lyù thuyeát keá toaùn, taøi lieäu giaûng daïy daønh cho caùc hoïc vieân lôùp cao hoïc naêm 2003. 27. Phaïm Xuaân Thaønh (1998), “Keá toaùn quaûn trò moät coâng cuï quaûn lyù ñaéc löïc cho caùc doanh nghieäp”,Taïp chí phaùt trieån kinh teá ,soá 90, trang 35-37. 28. Ñoã Minh Thaønh (2000), “Toå chöùc keá toaùn quaûn trò ôû doanh nghieäp xaây laép”, , Taïp chí keá toaùn, soá 26, trang 198-199. 29. Leâ Ñöùc Toaøn (2002), “ Phöông phaùp xaùc ñònh giaù phí cuûa keá toaùn quaûn trò”, Taïp chí keá toaùn, soá 32, trang 65-68. 30. Töø ñieån thuaät ngöõ ngaân haøng vaø tin hoïc (1996), Nhaø xuaát baûn chính trò quoác gia 31. Töø ñieån thuaät ngöõ keá toaùn Myõ (1994) Nhaø xuaát baûn Ñoàng Nai 32. Ñoaøn Ngoïc Queá (1998), Hoaøn thieän heä thoáng baùo caùo keá toaùn caùc doanh nghieäp Vieät Nam theo ñònh höôùng cuûa neàn kinh teá thò tröôøng, Luaän aùn Tieán só khoa hoïc naêm 1998. 33. Nguyeãn Quang Quynh (chuû bieân) (1991), Lyù thuyeát haïch toaùn keá toaùn; Tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá Quoác daân – Boä moân haïch toaùn vaø phaân tích kinh teá, Haø Noäi. 34. Nghò quyeát 156-HÑBT vaø höôùng daãn thöïc hieän, Nxb. Söï thaät, Haø Noäi, 1985, trang 12 35. Quyeát ñònh 25- CP vaø Quyeát ñònh 146-HÑBT söûa ñoåi, boå sung Quyeát ñònh 25-CP, Nxb. Söï thaät, Haø Noäi, 1983, trang 11 36. Phaïm Thò Kim Vaân (1997), “Khaùi quaùt söï phaùt trieån cuûa keá toaùn quaûn trò theá giôùi vaø tính caáp thieát cuûa keá toùan quaûn trò ôû Vieät Nam”, soá 4, trang 30. 37. Nguyeãn Vieät chuû bieân (2000), Keá toaùn quaûn trò, Nhaø xuaát baûn Thoáng keâ. 38. Nguyeãn Vieät , Voõ Vaên Nhò (1997), Keá toaùn Ñaïi Cöông, Nhaø xuaát baûn Taøi chính TPHCM. - 96 - 39. Nguyeãn Vieät (1997), “Lôïi ích cuûa vieäc tính giaù thaønh saûn phaåm theo phöông phaùp ABC”, Taïp chí phaùt trieån kinh teá , soá 82, trang 30. 40. Nguyeãn Vuõ Vieät (2002), “ Söï bieåu hieän cuûa keá toaùn quaûn trò trong cheá ñoä keá toaùn doanh nghieäp”, Taïp chí keá toaùn, soá 35, trang 52-54. 41. Luaät xuaát baûn vaø caùc vaên baûn höôùng daãn, HaøNoäi, 1994 42. Cuïc thoáng keâ Thaønh phoá, Nieân giaùm thoáng keâ 2001,2002. 43. Caùc taøi lieäu cuûa Sôû Vaên Hoùa Thoâng tin Thaønh phoá Hoà Chí Minh 44. Trích baùo caùo cuûa Cô quan Coâng an PC 13 taïi Hoäi nghò toång keát 2 naêm (1998-1999) vaø (2000-2001) thöïc hieän Chæ thò 05/1998/CT-BVHTT ngaøy 28/03/1998 cuûa Boä Vaên Hoùa Thoâng tin veà taêng cöôøng quaûn lyù hoaït ñoäng in, toå chöùc taïi Sôû VHTT thaønh phoá Hoà Chí Minh. Tieáng Anh 45. Anthony A. Atkinson, Rajiv D. Banker, Robert S.Kaplan, S.mark Young (1995), Management Accounting, Prentice Hall, pp.6 46. Ahamed Riahi Belkaoui (1993), Accounting Theory, Harcourt Brace & company, pp.22-23. 47. Belverd E. Needles,Jr.; Henry R. Anderson; James C. Caldwell.; Principles of Accounting- Fourth Edition, Houghton Mifflin Company,Boston,1990, p.22- 24,919,921 48. David Ashton, Trevor Hopper, Robrt . W. Scapers (1995), Issues in Management Accounting, Prentice Hall, London, UK. 49. Eric L. Denna, Dennis L. Kimmell; Instructor’s Manual/ Test Bank/ Transparencies-Cushing/Romney-Accounting Information Systems-Fifth Edition, Addison-Wesley Publishing Company, Inc.,1990, p.3 50. Garner, Spaul – Evolution of Cost Accounting to 1925 – Yniversity of Alabama Press –1976 51. Joel G.Siegel and Jae K-Shim-Dictionary of Accounting terms – Rarron’s Education Series, Inc.. 52. Keith Ward, Sri Srikanthan, Richard Neal, Management Accounting for Financial Decisions, Butterworth-Heinemann Ltd, Linacre House, Jordan Hill, Oxford OX2 8DP; 1993, p.12,19,20 53. Ronald W. Hilton (1997), Managerial Accounting, MC Graw Hill inc 54. Ray H. Garrison, Managerial Accounting Concepts for Planning, Control, Decision Making (Fifth Edition), Business Publications, Inc.,1988, p.12- 14,15,18,19, 805,806 55. The Maollan Press Ltd. Dictionary of Accounting (1992) 56. - 97 - PHUÏ LUÏC Baûng 5: DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT CHUNG Teân aán phaåm: phieáu ñaêng kyù döï thi Soá löôïng: 2000.000 sp ÑVT: ñoàng Chæ tieâu Naêm 2005 1. Döï toaùn bieán phí saûn xuaát chung 85,854,000 a. Saép chöõ -söûa baøi (5 x 4000ñ) 20,000 b. Bình baûn (3 support) (3 x 18000ñ) 54,000 c. Keõm ( 3 taám) 900,000 d. Caét xeùn 500,000 e. Xuaát phim 650,000 f. Bieán phí tröïc tieáp = 30% (chi phí tröïc tieáp) 83,730,000 2. Döï toaùn ñònh phí saûn xuaát chung 20,000,000 a. Löông boä phaän giaùn tieáp 13,000,000 b. Khaáu hao MMTB, nhaø xöôûng 7,000,000 3. Döï toaùn chi phí saûn xuaát chung (1+2) 105,854,000 4. Tröø chi phí khoâng thöïc chi baèng tieàn maët (khaáu hao) 7,000,000 5. Döï toaùn chi tieàn maët cho hoaït ñoäng saûn xuaát chung = (3)-(4) 98,854,000 Baûng 6: DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ BAÙN HAØNG Chæ tieâu Naêm 2005 1. Döï toaùn bieán phí baùn haøng 20,000,000 Saûn löôïng saûn phaåm tieâu thuï (sp) 2,000,000 - 98 - Ñònh möùc bieán phí cho 1 saûn phaåm (5 ñ/sp) 10 2. Ñònh phí baùn haøng 15,000,000 Tieàn löông nhaân vieân baùn haøng (ñ) 10,000,000 Chi phí khaáu hao TSCÑ (ñ) 5,000,000 3. Döï toaùn chi phí baùn haøng (ñ) 35,000,000 4. Tröø chi phí khoâng thöïc chi baèng tieàn (ñ) 500,000 Chi phí khaáu hao 500,000 Chi phí quaûng caùo - 5. Döï toaùn chi tieàn maët cho hoaït ñoäng baùn haøng = (3) - (4) (ñ) 34,500,000 Baûng 7:DÖÏ TOAÙN CHI PHÍ QUAÛN LYÙ DOANH NGHIEÄP ÑVT: ñoàng Chæ tieâu Naêm 2005 1. Döï toaùn bieán phí quaûn lyù doanh nghieäp 16,746,000 a. Toång bieán phí tröïc tieáp saûn xuaát 83,730,000 b. Toång bieán phí quaûn lyù doanh nghieäp = 20% bieán phí tröïc tieáp 0.2 2. Döï toaùn ñònh phí quaûn lyù doanh nghieäp 8,000,000 a. Löông boä phaän quaûn lyù doanh nghieäp 5,000,000 b. Chi phí khaáu hao TSCÑ 3,000,000 3. Döï toaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp = (1)+(2) 24,746,000 4. Tröø chi phí khoâng thöïc chi baèng tieàn (ñ) 3,000,000 Chi phí khaáu hao 3,000,000 Chi phí quaûng caùo - - 99 - 5. Döï toaùn chi tieàn maët cho hoaït ñoäng QLDN = (3) - (4) 21,746,000 Baûng 8: DÖÏ TOAÙN GIAÙ VOÁN HAØNG BAÙN ÑVT: ñoàng Chæ tieâu Naêm 2005 1. Döï toaùn toång chi phí saûn xuaát 384,954,000 Chi phí nguyeân vaät lieäu tröïc tieáp 204,100,000 Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 75,000,000 Chi phí saûn xuaát chung 105,854,000 2. Thaønh phaåm toàn kho ñaàu kyø (SP) 0 3. Giaù thaønh ñôn vò döï toaùn 0 4. Döï toaùn giaù trò thaønh phaåm toàn kho ñaàu kyø = (2) x (3) 0 5. Thaønh phaåm toàn kho cuoái kyø 0 6. Döï toaùn giaù trò thaønh phaåm toàn kho cuoái kyø = (3) x (5) 0 7. Döï toaùn giaù voán haøng baùn 384,954,000 Baûng 9: DÖÏ TOAÙN KEÁT QUAÛ KINH DOANH THEO PHÖÔNG PHAÙP CHI PHÍ TOAØN BOÄ ÑVT: Ñoàng Chæ tieâu Naêm 2005 1. Doanh thu döï toaùn 500,000,000 2. Giaù voán haøng baùn 384,954,000 3. Lôïi nhuaän goäp = (1) -(2) 115,046,000 4. Döï toaùn chi phí baùn haøng 35,000,000 5. Döï toaùn chi phí quaûn lyù doanh nghieäp 24,746,000 6. Lôïi nhuaän tröôùc thueá TNDN 55,300,000 7. Thueá TNDN = (6) x 28% - 100 - 15,484,000 8. Döï toaùn lôïi nhuaän sau thueá = (6) - (7) 39,816,000 Baûng 10: BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ KINH DOANH THEO SOÁ DÖ ÑAÛM PHÍ ÑVT: ñoàng Chæ tieâu Naêm 2005 1. Doanh thu baùn haøng 500,000,000 2. Toång bieán phí 401,700,000 a. Bieán phí saûn xuaát 364,954,000 b. Bieán phí baùn haøng 20,000,000 c. Toång bieán phí QLDN 16,746,000 3. Soá dö ñaûm phí=(1) -(2) 98,300,000 4. Toång ñònh phí 43,000,000 a. Ñònh phí saûn xuaát 20,000,000 b. Ñònh phí baùn haøng 15,000,000 c. Ñònh phí quaûn lyù 8,000,000 5. Lôïi nhuaän döï toaùn = (3) -(4) 55,300,000 - 101 - PHUÏ LUÏC 4: Ví duï: Xí nghieäp in Liksin döï ñònh mua 1 maùy in offset 4 maøu vôùi giaù 20,000 USD, thay theá nhöng döï kieán chæ baùn ñöôïc 1,000USD. Thôøi gian söû duïng maùy môùi laø 10 naêm, aùp duïng ph hao theo ñöôøng thaúng, chi phí tieát kieäm do söû duïng maùy môùi haøng naêm laø 2,600 USD. Giaù t maùy môùi sau khi heát thôøi gian söû duïng öôùc tính laø 500USD. Chi phí söûa chöõa, duy trì, baûo h trong thôøi gian hoaït ñoäng döï tính ôû naêm thöù 4 vaø naêm thöù 8 laø 1,200 USD. Bieát raèng laõi vay ñaàu tö laø 8%/ naêm vaø thueá thu nhaäp laø 208% Baûng tính giaù trò hieän taïi cuûa döï aùn. Xí nghieäp in Liksin ÑVT: USD Khoaûn muïc Naêm Doøng thu tieàn maët Thöøa soá chieát khaáu (r=8%) Hieän giaù 1 2 3 4 = (2) x (3) 1. Caùc khoaûn thu 27,212.62 -Baùn maùy cuû 0 1,000 1/(1+0.008)0=1 1,000.00 -Thanh lyù maùy môùi 10 500 1/(1+0.008)10=0.463 231.50 -Khaáu hao 1->10 2,000 6.71 13,420.00 -Lôïi nhuaän do tieát kieäm phí 1->10 1,872 6.71 12,561.12 2600 x (1-28%) 2. Caùc khoaûn chi 21,530.00 - Mua maùy môùi 0 20,000 1/(1+0.008)0=1 20,000.00 - Söûa chöõa TSCÑ 4 1,200 1/(1+0.008)4=0.735 882 - Söûa chöõa TSCÑ 8 1,200 1/(1+0.008)8=0.54 648 3. Cheânh leäch thu(+), chi(-) +5682.62 Qua baûng soá lieäu treân, ta thaáy lôïi nhuaän treân voán ñaàu tö cuûa chieác maùy môùi theo phaân tích lôùn hôn laõi vay voán ngaân haøng ñaàu tö laø 8%/naêm. Ñieàu naøu caøng ñöôïc khaúng ñònh vôùi giaù trò hieän taïi roøng töông ñöông (+ 5,682.62 USD). Neân ñaàu tö thieát bò môùi. - 102 - ._.