Bài thu hoạch về Công ty chứng khoán

Lêi më ®Çu Nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y, ViÖt Nam cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ æn ®Þnh ë møc kh¸ cao. Bªn c¹nh ®ã sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ vµ nguån lao ®éng dåi dµo, nªn c¸c chuyªn gia kinh tÕ thÕ giíi ®¸nh gi¸ ®©y sÏ lµ nh÷ng yÕu tè khiÕn ViÖt Nam trë thµnh ®Þa ®iÓm ®Çu t­ hÊp dÉn nhÊt trong khu vùc ch©u ¸ trong thêi gian tíi. NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng lµ mét yÕu tè thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cña tµi chÝnh nãi chung, thÞ tr­êng chøng kho¸n nãi riªng còng nh­ c¸c chñ thÓ tham gia thÞ tr­êng nµy, trong ®ã cã c¸c c«ng ty chøng kho¸n. TÝnh ®Õn 16/4/2008, TTCK ViÖt Nam cã 87 c«ng ty chøng kho¸n ®­îc cÊp phÐp ho¹t ®éng. TÝnh c¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty chøng kho¸n vÒ kh¸ch hµng, chÊt l­îng dÞch vô, phÝ dÞch vô ngµy cµng trë nªn gay g¾t. Bªn c¹nh ®ã, tr­íc ng­ìng cöa héi nhËp, c¸c c«ng ty chøng kho¸n sÏ ph¶i chÞu søc Ðp c¹nh tranh cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Theo lé tr×nh, tr­íc m¾t c¸c c«ng ty chøng kho¸n n­íc ngoµi sÏ ®­îc phÐp thµnh lËp liªn doanh vµ ®­îc n¾m cæ phÇn tèi ®a lµ 49%, sau 5 n¨m gia nhËp WTO c¸c nhµ ®Çu t­ trªn cã thÓ thµnh lËp c«ng ty 100% vèn n­íc ngoµi vµ thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô cña thÞ tr­êng chøng kho¸n nh­ qu¶n lý tµi s¶n, t­ vÊn... Bëi vËy, c¸c c«ng ty chøng kho¸n cÇn nhanh chãng n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña m×nh vµ x©y dùng c¸c chiÕn l­îc c¹nh tranh phï hîp. NhËn thøc thÊy tÇm quan träng cña viÖc n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña c«ng ty chøng kho¸n nªn sau thêi gian häc t¹i líp häc phÇn c¬ b¶n vÒ chøng kho¸n em chon cho m×nh ®Ò tµi tiÓu luËn vÒ "C«ng ty chøng kho¸n (CTCK)" 1.1.nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ c«ng ty chøng kho¸n 1.1.1. Kh¸i niÖm vµ vai trß cña C«ng ty chøng kho¸n 1.1.1.1.Kh¸i niÖm C«ng ty chøng kho¸n LÞch sö ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n thÕ giíi ®· tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n th¨ng trÇm, lóc lªn, lóc xuèng, Tuy nhiªn, cho tíi nay, thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· ph¸t triÓn ë møc cã thÓ nãi lµ kh«ng thÓ thiÕu trong ®êi sèng kinh tÕ cña nh÷ng n­íc theo c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ nhÊt lµ nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn, ®ang cÇn thu hót luång vèn dµi h¹n cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. §Ó h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng chøng kho¸n hiÖu qu¶, mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc lµ c¸c chñ thÓ tham gia kinh doanh trªn thÞ tr­êng . Môc tiªu cña viÖc h×nh thµnh thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ t¹o nªn kªnh huy ®éng vèn dµi h¹n cho nÒn kinh tÕ vµ t¹o ra tÝnh thanh kho¶n cho c¸c lo¹i chøng kho¸n.ThÞ tr­êng chøng kho¸n kh«ng gièng nh­ c¸c thÞ tr­êng hµng ho¸ th«ng th­êng kh¸c v× hµng ho¸ cña thÞ tr­êng lµ c¸c chøng kho¸n - mét lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt. Víi lo¹i hµng ho¸ nµy ng­êi mua ng­êi b¸n kh«ng trùc tiÕp mua b¸n, vµ do chøng kho¸n lµ lo¹i hµng ho¸ chØ cã gi¸ trÞ chø kh«ng cã gi¸ trÞ sö dông nªn kh«ng thÓ ®¸nh gi¸ còng nh­ nhËn xÐt ®­îc lo¹i hµng ho¸ nµy cã thùc sù lµ tèt hay xÊu. Do vËy c«ng ty chøng kho¸n ra ®êi lµm trung gian gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n chøng kho¸n bëi v× chØ cã c¸c c«ng ty chøng kho¸n víi ®éi ngò nh©n viªn cã ®ñ n¨ng lùc tr×nh ®é, cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch sÏ ®øng ra kÕt nèi gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n. §Ó thóc ®Èy thÞ tr­êng chøng kho¸n ho¹t ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶, trËt tù vµ c«ng b»ng th× kh«ng thÓ thiÕu sù cã mÆt cña c«ng ty chøng kho¸n- mét chñ thÓ quan träng cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. Nguån gèc ban ®Çu cña c«ng ty chøng kho¸n b¾t nguån tõ c¸c nhµ m«i giíi c¸ nh©n ho¹t ®éng ®éc lËp. Lóc nµy, khi mµ thÞ tr­êng ch­a ph¸t triÓn, sè l­îng c¸c nhµ ®Çu t­ tham gia thÞ tr­êng cßn Ýt, c¸c nhµ m«i giíi ®éc lËp cã thÓ ®¶m nhËn viÖc trung gian gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n. Khi mµ thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¸t triÓn, sè l­îng nhµ ®Çu t­ tham gia thÞ tr­êng ngµy cµng nhiÒu, chøc n¨ng vµ ho¹t ®éng giao dÞch cña nhµ m«i giíi t¨ng lªn ®ßi hái sù ra ®êi cña c«ng ty chøng kho¸n lµ sù tËp hîp cña c¸c nhµ m«i giíi riªng lÎ. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n, c¸c ho¹t déng dÞch vô cña c«ng ty chøng kho¸n còng dÇn thay ®æi. Kh«ng chØ dõng ë ho¹t ®éng m«i giíi mµ c¸c CTCK cßn thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô kh¸c nh­ tù doanh, b¶o l·nh, t­ vÊn vµ c¸c dÞch vô tµi chÝnh kh¸c. Cã thÓ hiÓu r»ng: C«ng ty chøng kho¸n lµ tæ chøc ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh chøng kho¸n th«ng qua viÖc thùc hiÖn mét hoÆc mét vµi dÞch vô chøng kho¸n víi môc ®Ých t×m kiÕm lîi nhuËn. §iÒu 60 LuËt Chøng kho¸n 2006 quy ®Þnh: “C«ng ty chøng kho¸n ®­îc thùc hiÖn mét, mét sè hoÆc toµn bé nghiÖp vô kinh doanh sau ®©y: - M«i giíi chøng kho¸n - Tù doanh chøng kho¸n - B¶o l·nh ph¸t hµnh chøng kho¸n - T­ vÊn ®Çu t­ chøng kho¸n” Ngoµi ra C«ng ty chøng kho¸n ®­îc cung cÊp dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh vµ c¸c dÞch vô tµi chÝnh kh¸c. 1.1.1.2.Vai trß cña C«ng ty chøng kho¸n C¸c C«ng ty chøng kho¸n lµ t¸c nh©n quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ cña thÞ tr­êng chøng kho¸n nãi riªng. C«ng ty chøng kho¸n võa ®ãng vai trß nhµ ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng khi mua b¸n chøng kho¸n cho chÝnh m×nh l¹i võa lµ tæ chøc trung gian gióp kÕt nèi gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n, gi÷a tæ chøc ph¸t hµnh vµ c¸c nhµ ®Çu t­ vµ h¬n n÷a C«ng ty chøng kho¸n cßn cung cÊp c¸c dÞch vô nh»m gióp cho thÞ tr­êng chøng kho¸n ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n vµ trë thµnh kªnh huy déng vèn dµi h¹n cho nÒn kinh tÕ. 1.1.1.2.1.§èi víi tæ chøc ph¸t hµnh. Môc tiªu cña c¸c tæ chøc ph¸t hµnh khi tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ huy ®éng vèn th«ng qua viÖc ph¸t hµnh chøng kho¸n nî vµ chøng kho¸n vèn. V× vËy th«ng qua ho¹t ®éng b¶o l·nh ph¸t hành, ®¹i lý ph¸t hµnh, c¸c c«ng ty chøng kho¸n cã vai trß t¹o ra c¬ chÕ huy đéng vèn phôc vô c¸c nhµ ph¸t hµnh. Th«ng qua h×nh thøc b¶o l·nh ph¸t hµnh, c«ng ty chøng kho¸n sÏ gióp tæ chøc ph¸t hµnh c¸c c«ng ®o¹n tõ viÖc t­ vÊn cho doanh nghiÖp lùa chän ph­¬ng thøc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp, x©y dùng ph­¬ng ¸n cæ phÇn ho¸, t­ vÊn ph¸t hµnh. Khi tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c c«ng ty ®Òu cã ®­îc chiÕn l­îc kinh doanh hîp lý, th«ng qua ho¹t ®éng b¶o l·nh ph¸t hµnh c«ng ty chøng kho¸n gióp tæ chøc ph¸t hµnh x©y dùng ®­îc chiÕn l­îc kinh doanh, chiÕn l­îc c¹nh tranh hîp lý. Vµ còng th«ng qua h×nh thøc b¶o l·nh ph¸t hµnh th× c«ng ty míi ch¾c ch¾n ®­îc lµ thu ®­îc vèn theo ®óng dù ®Þnh. Kh«ng nh÷ng thÕ, c«ng ty chøng kho¸n cßn gióp doanh nghiÖp b×nh æn gi¸ chøng kho¸n sau khi ph¸t hµnh trong giai ®o¹n ®Çu. Mét nguyªn t¾c ho¹t ®éng c¨n b¶n cña thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ nguyªn t¾c trung gian. Nguyªn t¾c nµy ®ßi hái c¸c nhµ ®Çu t­ vµ c¸c tæ chøc ph¸t hµnh kh«ng ®­îc mua b¸n trùc tiÕp chøng kho¸n mµ ph¶i th«ng qua mét tæ chøc trung gian - ®ã lµ c¸c c«ng ty chøng kho¸n. Tæ chøc ph¸t hµnh ®Õn víi c¸c c«ng ty chøng kho¸n ®Ó chµo b¸n chøng kho¸n cña m×nh ph¸t hµnh ra vµ ng­îc l¹i c¸c nhµ ®Çu t­ l¹i ®Õn c¸c c«ng ty chøng kho¸n ®Ó cã thÓ mua b¸n c¸c chøng kho¸n phôc vô môc ®Ých riªng cña m×nh. 1.1.1.2.2.§èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ tham gia trªn thÞ tr­êng. Kh«ng ph¶i nhµ ®Çu t­ nµo khi tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n còng hiÓu biÕt s©u réng vÒ thÞ tr­êng chøng kho¸n. Khi tham gia thÞ tr­êng c¸c nhµ ®Çu t­ ph¶i chÊp nhËn sù ®¸nh ®æi gi÷a lîi nhuËn vµ rñi ro, ®Ó cã thÓ tèi ®a ®­îc lîi nhuËn trong møc rñi ro mµ m×nh cã thÓ chÊp nhËn ®­îc th× kh«ng ph¶i nhµ ®Çu t­ nµo còng cã thÓ biÕt ®­îc. H¬n n÷a chøng kho¸n kh«ng gièng nh­ c¸c lo¹i hµng o¸ th«ng th­êng kh¸c, kh«ng thÓ nhËn biÕt ®­îc sù tèt xÊu qua viÖc cÇm n¾m, nhËn biÕt bëi v× chøng kho¸n lµ lo¹i hµng ho¸ chØ cã gi¸ trÞ chø kh«ng cã gi¸ trÞ sö dông. Do ®ã khi tham gia thÞ tr­êng nµh ®Çu t­ sÏ ®èi mÆt víi rÊt nhiÒu rñi ro tiÒm Èn. Rñi ro ®ã cã thÓ lµ xuÊt ph¸t tõ phÝa c¸c nhµ ®Çu t­ n¾m gi÷ nh÷ng chøng kho¸n kh«ng cã ®é an toµn cao, møc sinh lêi kh«ng cao…. Vµ nh÷ng rñi ro nµy cã thÓ xuÊt ph¸t tõ chÝnh thÞ tr­êng mµ nhµ ®Çu t­ kh«ng thÓ l­êng tr­íc hÕt ®­îc. VËy lµm thÕ nµo c¸c nhµ ®Çu t­ khi tham gia thÞ tr­êng cã thÓ gi¶m thiÓu ®­îc rñi ro mµ vÉn ®¹t ®­îc môc tiªu sinh lîi, c©u tr¶ lêi lµ c¸c nhµ ®Çu t­ nªn t×m ®Õn c¸c c«ng ty chøng kho¸n bëi v× chØ cã c¸c c«ng ty chøng kho¸n víi nh÷ng ®éi ngò chuyªn gia cã n¨ng lùc tr×nh ®é, cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ nhËn ®Þnh thÞ tr­êng sÏ gióp c¸c nhµ ®Çu t­ gi¶m thiÓu rñi ro. Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng nh­ m«i giíi, t­ vÊn ®Çu t­ c«ng ty chøng kho¸n sÏ gióp nhµ ®Çu t­ gi¶m thiÓu chi phÝ giao dÞch, gi¶m thêi gian giao dÞch, do ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c kho¶n ®Çu t­. Víi c¸c lo¹i hµng ho¸ th«ng th­êng, viÖc mua b¸n trung gian sÏ lµ t¨ng chi phÝ cho c¶ ng­êi mua vµ ng­êi b¸n. Nh­ng ®èi víi thÞ tr­êng chøng kho¸n, n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng mua b¸n ®èi víi nh÷ng lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt th× nguyªn t¾c trung gian sÏ lµm gi¶m chi phÝ, c«ng søc vµ thêi gian t×m kiÕm cña c¸c nhµ ®Çu t­ khi ph¶i t×m kiÕm ®­îc lo¹i chøng kho¸n phï hîp víi môc ®Ých cña m×nh. 1.1.1.2.3. §èi víi thÞ tr­êng chøng kho¸n. C¸c chñ thÓ tham gia thÞ tr­êng chøng kho¸n bao gåm c¸c nhµ ph¸t hµnh, c¸c nhµ ®Çu t­ vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian. Khi tham gia thÞ tr­êng, c¸c c«ng ty chøng kho¸n cã hai vai trß chÝnh. - Thø nhÊt, c¸c c«ng ty chøng kho¸n gãp phÇn t¹o lËp gi¸ c¶ chøng kho¸n vµ ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng. Theo nguyªn lý nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng th× gi¸ c¶ cña c¸c hµng ho¸ trªn thÞ t­êng ph¶i do thÞ tr­êng quyÕt ®inh, hay nãi c¸ch kh¸c lµ do cung cÇu quyÕt ®Þnh. Tuy nhiªn, ®Ó ®­a ra ®­îc møc gi¸ cuèi cïng, ng­êi mua vµ ng­êi b¸n ph¶i th«ng qua c¸c c«ng ty chøng kho¸n v× c¸c nhµ ®Çu t­ kh«ng ®­îc trùc tiÕp tham gia vµo thÞ tr­êng. Trªn thÞ tr­êng s¬ cÊp, th«ng qua ho¹t ®éng t­ vÊn ph¸t hµnh vµ b¶o l·nh ph¸t hµnh, c¸c c«ng ty chøng kho¸n sÏ ®­a ra møc gi¸ khëi ®iÓm ®Çu tiªn cho lo¹i chøng kho¸n ®ã tr­íc khi thùc hiÖn chµo b¸n réng r·i ra c«ng chóng, nã trë thµnh møc gia tham chiÕu cña chøng kho¸n ®ã. Trªn thÞ tr­êng thø cÊp, c¸c c«ng ty chøng kho¸n tham gia thÞ tr­êng víi c¶ hai t­ c¸ch lµ nhµ ®Çu t­ vµ lµ tæ chøc tµi chÝnh trung gian. Víi t­ c¸ch lµ nhµ ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng, th× c¸c c«ng ty chøng kho¸n lµ c¸c nhµ ®Çu t­ lín trªn thÞ tr­êng, viÖc mua b¸n cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n sÏ ¶nh h­ëng phÇn nµo tíi gi¸ c¶ cña chøng kho¸n th«ng qua ho¹t ®éng t¹o lËp thÞ tr­êng. C¸c c«ng ty chøng kho¸n cßn thÓ hiÖn vai trß lín h¬n khi tham gia ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng. Nhê ®ã sÏ b¶o vÖ ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ khi tham gia thÞ tr­êng vµ gi¶m thiÓu rñi ro. Khi tham gia b¶o l·nh ph¸t hµnh c¸c c«ng ty chøng kho¸n cam kÕt sÏ gióp tæ chøc ph¸t hµnh b×nh æn gi¸ chøng kho¸n trong giai ®o¹n ®Çu. §Ó b¶o vÖ c¸c kho¶n ®Çu t­ cña kh¸ch hµng vµ b¶o vÖ lîi Ých cña chÝnh m×nh, nhiÒu c«ng ty chøng kho¸n ®· giµnh nh÷ng tû lÖ nhÊt ®Þnh c¸c giao dÞch ®Ó thùc hiÖn vai trß b×nh æn thÞ tr­êng. - Thø hai: c¸c c«ng ty chøng kho¸n cã chøc n¨ng cung cÊp c¸c dÞch vô nh»m b«i tr¬n thÞ tr­êng. Khi tham gia thÞ tr­êng, c¸c c«ng ty chøng kho¸n cung cÊp c¸c dÞch vô hç trî giao dÞch nh­ c¸c hîp ®ång cÇm cè, hîp ®ång tÝn dông, c¸c hîp ®ång øng tr­íc tiÒn b¸n chøng kho¸n, tiÒn nhËn cæ tøc vµ cung cÊp c¸c dÞch vô kh¸c nh­ thùc hiÖn l­u ký chøng kho¸n cho kh¸ch hµng, thay mÆt tæ chøc ph¸t hµnh chi tr¶ tiÒn cæ tøc/tr¸i tøc cho c¸c cæ ®«ng. TÊt c¶ c¸c dÞch vô nµy ®· gãp phÇn lµm t¨ng tÝnh thanh kho¶n cho c¸c lo¹i chøng kho¸n vµ cho thÞ tr­êng. 1.1.1.2.4.§èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý thÞ tr­êng. C¸c c«ng ty chøng kho¸n cã vai trß cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng chøng kho¸n cho c¸c c¬ quan qu¶n lý thÞ tr­êng. Th«ng qua viÖc l­u ký chøng kho¸n, sè l­îng tµi kho¶n më t¹i c¸c c«ng ty chøng kho¸n c¸c c¬ quan qu¶n lý thÞ tr­êng n¾m b¾t ®­îc thÞ tr­êng vµ cã biÖn ph¸p qu¶n lý. ViÖc cung cÊp th«ng tin võa lµ quy ®Þnh cña hÖ thèng ph¸p luËt, võa lµ nguyªn t¾c nghÒ nghiÖp vµ c¸c c«ng ty chøng kho¸n cÇn c«ng khai minh b¹ch trong ho¹t ®éng. C¸c th«ng tin mµ c«ng ty chøng kho¸n cã thÓ cung cÊp bao gåm th«ng tin vÒ c¸c giao dÞch mua b¸n trªn thÞ tr­êng, th«ng tin vÒ c¸c chøng kho¸n niªm yÕt, th«ng tin vÒ t×nh h×nh l­u ký chøng kho¸n, vÒ sè l­îng tµi kho¶n më t¹i c¸c c«ng ty vµ th«ng tin vÒ c¸c nhµ ®Çu t­....Nhê c¸c th«ng tin nµy, c¸c c¬ quan qu¶n lý thÞ tr­êng cã thÓ kiÓm so¸t vµ tõ ®ã t×m ra c¸c biÖn ph¸p nh»m ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng. 1.1.2.M« h×nh, h×nh thøc tæ chøc C«ng ty chøng kho¸n 1.1.2.1.M« h×nh C«ng ty chøng kho¸n Ho¹t ®éng cña c¸c C«ng ty chøng kho¸n rÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p, kh¸c h¼n víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hay th­¬ng m¹i th«ng th­êng, v× C«ng ty chøng kho¸n lµ mét lo¹i h×nh ®Þnh chÕ tµi chÝnh ®Æc biÖt nªn vÊn ®Ò x¸c ®Þnh m« h×nh tæ chøc kinh doanh cña nã còng cã nhiÒu ®iÓm kh¸c nhau ë c¸c n­íc.Tuy nhiªn, cã thÓ kh¸i qu¸t thµnh hai m« h×nh c¬ b¶n hiÖn nay trªn thÕ giíi lµ: m« h×nh c«ng ty ®a n¨ng vµ m« h×nh c«ng ty chuyªn doanh M« h×nh c«ng ty chøng kho¸n ®a n¨ng: Theo m« h×nh ®a n¨ng, C«ng ty chøng kho¸n lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña ng©n hµng th­¬ng m¹i. Hay nãi c¸ch kh¸c, Ng©n hµng th­¬ng m¹i kinh doanh trªn c¶ hai lÜnh vùc lµ chøng kho¸n vµ tiÒn tÖ. Th«ng th­êng theo m« h×nh nµy, ng©n hµng th­¬ng m¹i cung øng c¸c dÞch vô tµi chÝnh rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, liªn quan ®Õn kinh doanh tiÒn tÖ, kinh doanh chøng kho¸n vµ c¸c ho¹t déng kinh doanh kh¸c trong lÜnh vùc tµi chÝnh. ¦u ®iÓm cña m« h×nh nµy: Ng©n hµng th­¬ng m¹i kinh doanh nhiÒu lÜnh vùc nªn cã thÓ gi¶m bít ®­îc rñi ro ho¹t ®éng kinh doanh chung, cã kh¶ n¨ng chÞu ®­îc c¸c biÕn ®éng lín trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ tæ chøc kinh doanh trong lÜnh vùc tµi chÝnh, tiÒn tÖ cã lÞch sö l©u ®êi, cã thÕ m¹nh vÒ tµi chÝnh vµ chuyªn m«n trong lÜnh vùc tµi chÝnh vµ chuyªn m«n trong lÜnh vùc tµi chÝnh. Do ®ã, cho phÐp c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i tham gia kinh doanh chøng kho¸n sÏ tËn dông ®­îc thÕ m¹nh cña ng©n hµng, t¹o ®éng lùc cho sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng chøng kho¸n. H¹n chÕ: Do cã thÕ m¹nh vÒ tµi chÝnh, chuyªn m«, nªn ng©n hµng th­¬ng m¹i tham gia kinh doanh chøng kho¸n cã thÓ g©y lòng ®o¹n thÞ tr­êng, trong tr­êng hîp qu¶n lý nhµ n­íc vÒ lÜnh vùc chøng kho¸n vµ qu¶n trÞ ®iÒu hµnh thÞ tr­êng cßn yÕu. Do tham gia nhiÒu lÜnh vùc sÏ lµm gi¶m tÝnh chuyen m«n ho¸, kh¶ n¨ng thÝch øng vµ linh ho¹t kÐm. Trong tr­êng hîp thÞ tr­êng chøng kho¸n cã nhiÒu rñi ro, ng©n hµng cã xu h­íng b¶o thñ rót khái thÞ tr­êng chøng kho¸n ®Ó tËp trung kinh doanh tiÒn tÖ. M« h×nh nµy chia lµm 2 lo¹i: M« h×nh c«ng ty chøng kho¸n ®a n¨ng mét phÇn: C¸c tæ chøc tµi chÝnh thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng, hay b¶o hiÓm,…kinh doanh chøng kho¸n ph¶i lËp c«ng ty ho¹t ®éng t¸ch rêi. M« h×nh c«ng ty chøng kho¸n ®a n¨ng hoµn toµn: C¸c tæ chøc tµi chÝnh thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng, hay b¶o hiÓm,…®­îc kinh doanh chøng kho¸n. M« h×nh chuyªn doanh chøng kho¸n Theo m« h×nh nµy, ho¹t ®éng kinh doanh chøng kho¸n sÏ do c¸c c«ng ty chøng kho¸n ®éc lËp, sù chuyªn m«n ho¸ trong lÜnh vùc chøng kho¸n ®¶m nhËn, c¸c ng©n hµng kh«ng ®­îc tham gia kinh doanh chøng kho¸n ¦u ®iÓm cña m« h×nh nµy lµ: - H¹n chÕ rñi ro cho hÖ thèng ng©n hµng - T¹o ®iÒu kiÖn cho thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¸t triÓn. ë ViÖt Nam còng nh­ nhiÒu quèc gia kh¸c c¸c c«ng ty chøng kho¸n chñ yÕu theo hai m« h×nh: Chuyªn doanh vµ ®a n¨ng mét phÇn. 1.1.2.2.H×nh thøc tæ chøc C«ng ty chøng kho¸n Theo ®iÒu 59, LuËt chøng kho¸n 2006: “ C«ng ty chøng kho¸n ®­îc tæ chøc d­íi h×nh thøc c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n hoÆc c«ng ty cæ phÇn theo quy ®Þnh cña LuËt doanh nghiÖp”. C«ng ty cæ phÇn. C«ng ty cæ phÇn lµ mét ph¸p nh©n ®éc lËp, c¸c thµnh viªn gãp vèn gäi lµ c¸c cæ ®«ng. C¸c cæ ®«ng chÞu tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n trªn phÇn vèn gãp cña m×nh. Dùa trªn sè l­îng cæ phÇn n¾m gi÷ mµ §¹i héi cæ ®«ng bÇu ra héi ®ång qu¶n trÞ, chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ vµ ban gi¸m ®èc. Gi¸m ®èc(Tæng gi¸m ®èc cã thÓ lµ thµnh viªn héi ®ång qu¶n trÞ nh­ng còng cã thÓ lµ ng­êi ®­îc thuª ngoµi). Gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Héi ®ång qu¶n trÞ tr­íc t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n (TNHH). §©y lµ lo¹i h×nh c«ng ty mµ thao ®ã c¸c thµnh viªn gãp vèn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm giíi h¹n trong sè vèn mµ hä ®· gãp. C«ng ty TNHH cã hai lo¹i h×nh chÝnh lµ c«ng ty TNHH mét thµnh viªn vµ c«ng ty TNHH nhiÒu thµnh viªn. Tuú vµo l­îng vèn gãp cña c¸c bªn mµ x¸c ®Þnh chøc Chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ. ¦u ®iÓm cña hai lo¹i h×nh c«ng ty nµy lµ C«ng ty chøng kho¸n cã thÓ huy ®éng vèn dÔ dµng th«ng qua viÖc bæ sung vèn cña c¸c thµnh viªn gãp vèn hoÆc huy ®éng vèn trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n th«ng qua viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu( ®èi víi c«ng ty cæ phÇn) vµ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu (®èi víi c«ng ty TNHH). 1.1.3.Ho¹t ®éng nghiÖp vô cña C«ng ty chøng kho¸n §iÒu 60, LuËt chøng kho¸n 2006 quy ®Þnh: “1. C«ng ty chøng kho¸n ®­îc thùc hiÖn mét sè hoÆc toµn bé nghiÖp vô kinh doanh sau: a) M«i giíi chøng kho¸n b) Tù doanh chøng kho¸n c) B¶o l·nh ph¸t hµnh chøng kho¸n d) T­ vÊn ®Çu t­ chøng kho¸n 2. C«ng ty chøng kho¸n chØ ®­îc phÐp thùc hiÖn nghiÖp vô b¶o l·nh ph¸t hµnh khi thùc hiÖn nghiÖp vô tù doanh chøng kho¸n. 3. Ngoµi c¸c nghiÖp vô kinh doanh quy ®Þnh trªn, c«ng ty chøng kho¸n ®­îc phÐp cung cÊp c¸c dÞch vô t­ vÊn tµi chÝnh vµ dÞch vô tµi chÝnh kh¸c.” Tuú thuéc vµo kh¶ n¨ng vµ quy m« vèn cña m×nh vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn do luËt quy ®Þnh mµ c«ng ty chøng kho¸n ®­îc phÐp thùc hiÖn mét hoÆc mét sè trong c¸c nghiÖp vô trªn. 1.1.3.1.NghiÖp vô m«i giíi chøng kho¸n Ho¹t ®éng m«i giíi trong c«ng ty chøng kho¸n theo ®iÒu 6, LuËt chøng kho¸n 2006 ®­îc hiÓu lµ: “ C«ng ty chøng kho¸n lµm trung gian thùc hiÖn mua, b¸n chøng kho¸n cho kh¸ch hµng”. Chi tiÕt h¬n, cã thÓ hiÓu r»ng: M«i giíi lµ ho¹t ®éng kinh doanh chøng kho¸n trong ®ã c«ng ty chøng kho¸n ®øng ra lµm ®¹i diÖn cho kh¸ch hµng giao dÞch trªn sµn giao dÞch chøng kho¸n hoÆc thÞ tr­êng OTC mµ chÝnh kh¸ch hµng sÏ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi kÕt qu¶ giao dÞch ®ã. Ng­êi m«i giíi chØ thùc hiÖn giao dÞch theo lÖnh cña kh¸ch hµng ®Ó h­ëng phÝ hoa hång, hä kh«ng ph¶i chÞu rñi ro tõ ho¹t ®éng giao dÞch ®ã. Ngoµi ra m«i giíi trong C«ng ty chøng kho¸n cßn cung øng c¸c dÞch vô tiÖn Ých nh­: Qu¶n lý tµi kho¶n tiÒn göi vµ tµi kho¶n chøng kho¸n cho kh¸ch hµng. Qu¶n lý c¸c lÖnh giao dÞch co kh¸ch hµng. VËn hµnh c¸c ®Çu mèi th«ng tin vµ t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ ®Çu t­ chøng kho¸n. Theo ®iÒu 18 cña nghÞ ®Þnh 14, Quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh mét sè ®iÒu cña LuËt chøng kho¸n: Vèn ph¸p ®Þnh ®Ó C«ng ty chøng kho¸n ®­îc thùc hiÖn nghiÖp vô m«i giíi chøng kho¸n lµ 25 tû ®ång. 1.1.3.2.NghiÖp vô tù doanh chøng kho¸n Tù doanh lµ viÖc c«ng ty chøng kho¸n tù tiÕn hµnh c¸c giao dÞch mua b¸n c¸c chøng kho¸n cho chÝnh m×nh. ë nghiÖp vô nµy c¸c c«ng ty chøng kho¸n ®ãng vai trß lµ c¸c nhµ ®Çu t­ trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n nh»m môc ®Ých thu lîi cho chÝnh c«ng ty vµ tù g¸nh chÞu mäi rñi ro tõ viÖc ®Çu t­ cña chÝnh m×nh. Ho¹t ®éng tù doanh cña c«ng ty chøng kho¸n cã thÓ ®­îc thùc hiÖn trªn thÞ tr­êng giao dÞch tËp trung ( Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n, Së giao dÞch chøng kho¸n), hoÆc trªn thÞ tr­êng phi tËp trung( ThÞ tr­êng OTC),…Trªn thÞ tr­êng giao dÞch tËp trung, lÖnh giao dÞch cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n ®­îc ®­a vµo hÖ thèng vµ thùc hiÖn t­¬ng tù lÖnh giao dÞch cña c¸c kh¸ch hµng vµ ®­îc ­u tiªn thùc hiÖn sau lÖnh cña kh¸ch hµng. Trªn thÞ tr­êng OTC, c¸c ho¹t ®éng nµy cã thÓ ®­îc thùc hiÖn trùc tiÕp gi÷a c«ng ty víi c¸c ®èi t¸c ho¹t ®éng th«ng qua mét hÖ thèng m¹ng th«ng tin. T¹i c¸c thÞ tr­êng vËn hµnh theo c¬ chÕ khíp gi¸, ho¹t ®éng tù doanh cña c«ng ty chøng kho¸n ®­îc thùc hiÖn th«ng qua ho¹t ®éng t¹o lËp thÞ tr­êng. Trong ho¹t ®éng nµy, c«ng ty chøng kho¸n ®ãng vai trß lµ nhµ t¹o lËp thÞ tr­êng, n¾m gi÷ mét sè l­îng nhÊt ®Þnh cña mét sè chøng kho¸n vµ thùc hiÖn mua b¸n víi c¸c kh¸ch hµng nh»m h­ëng phÝ giao dÞch vµ chªnh lÖch gi¸. Trong ho¹t ®éng m«i giíi th× c«ng ty chØ th­c hiÖn mua b¸n hé kh¸ch hµng ®Ó ®­îc h­ëng phÝ hoa hång cßn trong nghiÖp vô tù doanh chøng kho¸n, c«ng ty chøng kho¸n kinh doanh chøng kho¸n b»ng chÝnh nguån vèn cña c«ng ty m×nh. §iÒu nµy ®ßi hái c«ng ty chøng kho¸n ph¶i cã nguån vèn lín, cã ®éi ngò nh©n viªn cã tr×nh ®é chuyªn m«n cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch vµ nhËn ®Þnh thÞ tr­êng, cã kh¶ n¨ng tù quyÕt cao vµ nhÊt lµ tÝnh nh¹y c¶m trong c«ng viÖc. Trong ®iÒu 6, LuËt chøng kho¸n n¨m 2006 cã ®­a ra ®Þnh nghÜa: “Ho¹t ®éng tù doanh lµ viÖc c«ng ty mua hoÆc b¸n chøng kho¸n cho chÝnh m×nh”. §Ó thùc hiÖn nhiÖm vô nµy, c«ng ty chøng kho¸n ph¶i cã sè vèn tèi thiÓu (vèn ph¸p ®Þnh) b»ng 100 tû ®ång. 1.1.3.3.NghiÖp vô b¶o l·nh ph¸t hµnh chøng kho¸n B¶o l·nh ph¸t hµnh chøng kho¸n lµ viÖc tæ chøc b¶o l·nh gióp tæ ch­c ph¸t hµnh thùc hiÖn c¸c thñ tôc tr­íc khi chµo b¸n chøng kho¸n, nhËn mua mét phÇn hay toµn bé chøng kho¸n cña tæ chøc ph¸t hµnh ®Ó b¸n l¹i hoÆc mua sè chøng kho¸n cßn l¹i ch­a ph©n phèi hÕt vµ gióp b×nh æn gi¸ chøng kho¸n trong giai ®o¹n ®Çu sau khi ph¸t hµnh. Nhê nghiÖp vô b¶o l·nh ph¸t hµnh cña c«ng ty ahøng kho¸n mµ tæ chøc ph¸t hµnh sÏ ch¾c ch¾n thu ®­îc vèn tõ ®ît ph¸t hµnh vµ cã kÕ ho¹ch sö dông vèn sau ph¸t hµnh th«ng qua sù t­ vÊn cña c«ng ty chøng kho¸n. Qua ho¹t ®éng nµy c«ng ty chøng kho¸n sÏ thu ®­îc phÝ b¶o l·nh. Theo luËt chøng kho¸n 2006 vµ nghÞ ®Þnh 14, c«ng ty chøng kho¸n ph¶i cã ®ñ hai ®iÒu kiÖn sau míi ®­îc thùc hiÖn nghiÖp vô b¶o l·nh: C«ng ty chøng kho¸n cã thùc hiÖn nghiÖp vô tù doanh. C«ng ty chøng kho¸n ph¶i cã sè vèn ph¸p ®Þnh lµ 165 tû ®ång. Ngoµi ra, c«ng ty chøng kho¸n chØ ®­îc phÐp b¶o l·nh nh÷ng dît ph¸t hµnh cã gi¸ trÞ <30% vèn ®iÒu lÖ cña c«ng ty. NÕu v­ît qua, c«ng ty kh«ng ®­îc tù m×nh thùc hiÖn mµ cã thÓ thµnh lËp tæ hîp b¶o l·nh. 1.1.3.4.NghiÖp vô t­ vÊn ®Çu t­ chøng kho¸n vµ c¸c nghiÖp vô t­ vÊn tµi chÝnh kh¸c T­ vÊn ®Çu t­ chøng kho¸n lµ viÖc C«ng ty chøng kho¸n cung cÊp cho nhµ ®Çu t­ kÕt qu¶ ph©n tÝch, c«ng bè b¸o c¸o ph©n tÝch vµ khuyÕn nghÞ liªn quan ®Õn chøng kho¸n. Nhµ ®Çu t­ ë ®©y cã thÓ lµ mét c¸ nh©n, còng cã thÓ lµ mét tæ chøc vµ th«ng th­êng lµ c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn cæ phÇn ho¸, chuÈn bÞ niªm yÕt phÊt hµnh cÇn t­ vÊn, ®«i khi c¸c doanh nghiÖp còng trë thµnh c¸c nhµ ®Çu t­ vµ hä cÇn t­ vÊn. Tõ nhu cÇu ®ã, víi kh¶ n¨ng chuyªn m«n vµ kinh nghiÖm trong lÜnh vùc nµy, hä sÏ ®­a ra c¸c dù b¸o cho kh¸ch hµng ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ ®­a ra quyÕt ®Þnh cho chÝnh m×nh. T­ vÊn tµi chÝnh vµ ®Çu t­ chøng kho¸n lµ dÞch vô mµ c«ng ty chøng kho¸n, c«ng ty qu¶n lý quü cung cÊp cho kh¸ch hµng trong lÜnh vùc ®Çu t­ chøng kho¸n, t¸i c¬ cÊu tµi chÝnh, chia, t¸ch, s¸t nhËp, hîp nhÊt doanh nghiÖp vµ hç trî doanh nghiÖp trong viÖc ph¸t hµnh vµ niªm yÕt chøng kho¸n. Trong ho¹t ®éng t­ vÊn, c«ng ty chøng kho¸n cung cÊp th«ng tin, c¸ch thøc ®Çu t­ , thêi ®iÓm ®Çu t­ vµ quan träng nhÊt lµ lo¹i chøng kho¸n ®Çu t­ phï hîp víi kh¸ch hµng cña m×nh. Th«ng th­êng ho¹t ®éng t­ vÊn ®Çu t­ chøng kho¸n lu«n g¾n liÒn víi v¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô kh¸c nh­ m«i giíi, b¶o l·nh ph¸t hµnh. Khi thÞ tr­êng ph¸t triÓn cµng cao tÝnh chuyªn m«n ho¸ cµng râ rÖt th× t­ vÊn lµ mét ho¹t ®éng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ë nhiÒu lÜnh vùc, ngµnh nghÒ. T­ vÊn trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n còng lµ mét tÊt yÕu cña sù ph¸t triÓn nµy. Song t­ vÊn trªn mçi lÜnh vùc kh¸c nhau l¹i cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña lÜnh vùc ®ã. Ng­êi t­ vÊn kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hËu qu¶ c¸c quyÕt ®Þnh cña kh¸ch hµng. Tuú tõng lo¹i h×nh t­ vÊn mµ phÝ t­ vÊn sÏ do c¸c bªn tù tho¶ thuËn. Còng chÝnh v× vËy mµ phÈm chÊt ®¹o ®øc trong ngµnh vµ c¶ tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸c nhµ t­ vÊn rÊt ®­îc chó träng. Do ®Æc thï cña lÜnh vùc nµy chñ yÕu dùa vµo tr×nh ®é cña c¸c nhµ t­ vÊn cho nªn vèn ph¸p ®Þnh cña nghiÖp vô nµy ë ViÖt Nam lµ 10 tû ®ång, thÊp nhÊt trong c¸c nghiÖp vô kinh doanh. 1.1.3.5.C¸c ho¹t ®éng kh¸c L­u ký chøng kho¸n. Lµ viÖc l­u tr÷ b¶o qu¶n chøng kho¸n hé kh¸ch hµng th«ng qua c¸c tµi kho¶n l­u ký chøng kho¸n mµ kh¸ch hµng më t¹i c«ng ty. §©y lµ quy ®Þnh b¾t buéc trong giao dÞch chøng kho¸n bëi v× c¸c chøng kho¸n giao dÞch trªn thÞ tr­êng tËp trung hay thÞ tr­êng OTC lµ h×nh thøc giao dÞch d­íi c¸c bót to¸n ghi sæ( nÕu chøng kho¸n ph¸t hµnh d­íi h×nh thøc ghi sæ) hoÆc ký göi chøng kho¸n( nÕu chøng kho¸n ph¸t hµnh d­íi h×nh th­c chøng kho¸n vËt chÊt). Khi thùc hiÖn dÞch vô l­u ký chøng kho¸n c«ng ty sÏ thu ®­îc phÝ l­u ký, phÝ göi, phÝ rót vµ phÝ chuyÓn nh­îng chøng kho¸n. ViÖc l­u ký chøng kho¸n lµ h×nh thøc b¾t buéc ®Çu tiªn tr­íc khi c«ng ty thùc hiÖn niªm yÕt trªn sµn giao dÞch tËp trung hay thÞ tr­êng OTC. Sau khi thùc hiÖn l­u ký chøng kho¸n hé kh¸ch hµng c«ng ty l¹i tiÕn hµnh t¸i l­u ký t¹i Trung t©m l­u ký Quèc gia. Qu¶n lý cæ tøc thay kh¸ch hµng. Th«ng qua nghiÖp vô l­u ký chøng kho¸n, c«ng ty chøng kho¸n còng thùc hiÖn lu«n viÖc nhËn cæ tøc/tr¸i tøc hé kh¸ch hµng tõ tæ chøc ph¸t hµnh. Khi thùc hiÖn l­u ký hé chøng kho¸n cho kh¸ch hµng, c«ng ty chøng kho¸n ph¶i tæ chøc theo dâi t×nh h×nh thu l·i chøng kho¸n khi ®Õn h¹n ®Ó thu hé råi göi b¸o c¸o cho kh¸ch hµng NghiÖp vô tÝn dông. §©y lµ mét ho¹t ®éng th«ng dông t¹i c¸c thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¸t triÓn. C¸c nghiÖp vô nµy bao gåm cho vay ký quü, cÇm cè chøng kho¸n, cho vay øng tr­íc tiÒn b¸n chøng kho¸n, øng tr­íc tiÒn cæ tøc. Khi mµ kh¸ch hµng cã ý ®Þnh mua b¸n chøng kho¸n nh­ng kh«ng ®ñ tiÒn ký quü, c«ng ty chøng kho¸n cã thÓ thùc hiÖn cho kh¸ch hµng vay cÇm cè nh÷ng lo¹i chøng kho¸n mµ kh¸ch hµng ®ang n¾m gi÷ ®Ó kh¸ch hµng cã ®ñ tiÒn mua chøng kho¸n. Kh¸ch hµng chØ cÇn ký quü mét phÇn, sè cßn l¹i sÏ do c«ng ty chøng kho¸n øng tr­íc tiÒn thanh to¸n. §Õn kú h¹n ®· tho¶ thuËn, kh¸ch hµng ph¶i hoµn tr¶ ®ñ sè chªnh lÖch cïng víi l·i cho c«ng ty chøng kho¸n. Tr­êng hîp kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®­îc nî, th× c«ng ty cã quyÒn së h÷u sè chøng kho¸n ®· mua. Trong thêi gian cÇm cè chøng kho¸n th× kh¸ch hµng kh«ng ®­îc giao dÞch sè chøng kho¸n ®ã, trong tr­êng hîp kh¸ch hµng muèn b¸n chøng kho¸n ®ã th× kh¸ch hµng ph¶i thùc hiÖn hîp ®ång gi¶i to¶ sè chøng kho¸n ®ã vµ chØ ®­îc b¸n sè chøng kho¸n ®ã ®Ó tr¶ nî. Sè tiÒn thu ®­îc tõ viÖc cÇm cè chøng kho¸n, nhµ ®Çu t­ chØ ®­îc sö dông ®Ó mua chøng kho¸n chø kh«ng ®­îc sö dông v× môc ®Ých g× kh¸c. Rñi ro x¶y ra ®èi víi c«ng ty chøng kho¸n lµ chøng kho¸n thÕ chÊp cã thÓ bÞ gi¶m gi¸ tíi møc gi¸ trÞ cña chóng thÊp h¬n gi¸ trÞ kho¶n vay ký quü. V× vËy khi cÊp kho¶n vay cÇm cè, c«ng ty chøng kho¸n ph¶i cã nh÷ng nguyªn t¾c riªng ®Ó ®¶m b¶o thu håi vèn vµ tr¸nh tËp trung qu¸ møc vµo mét kh¸ch hµng hay mét lo¹i chøng kho¸n nhÊt ®Þnh nh­ viÖc quy ®Þnh h¹n møc tèi ®a mµ mét hîp ®ång ®­îc phÐp vay còng nh­ tû lÖ cÇm cè so víi gi¸ trÞ cña chøng kho¸n t¹i thêi ®iÓm thùc hiÖn cÇm cè. NghiÖp vô nµy th­êng ®i kÌm víi nghiÖp vô m«i giíi trong mét c«ng ty chøng kho¸n. 1.2.n¨ng lùc c¹nh tranh cña c«ng ty chøng kho¸n1 1.2.1.Khái niệm về năng lực cạnh tranh 1.2.1.1.Khái niệm cạnh tranh C¹nh tranh lµ hiÖn t­îng tù nhiªn, lµ m©u thuÉn quan hÖ gi÷a c¸c c¸ thÓ cã chung mét m«i tr­êng sèng ®èi víi ®iÒu kiÖn nµo ®ã mµ c¸cchñ thÓ cïng quan t©m. Trong ho¹t ®éng kinh tÕ, ®ã lµ sù ganh ®ua gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ ( nhµ s¶n xuÊt, ng­êi tiªu dïng) nh»m giµnh lÊy nh÷ng vÞ thÕ t­¬ng ®èi trong s¶n xuÊt, tiªu thô hay tiªu dïng hµng ho¸ ®Ó thu ®­îc nhiÒu lîi Ých nhÊt cho m×nh. C¹nh tranh cã thÓ x¶y ra gi÷a ng­êi nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt víi ng­êi tiªu dïng khi ng­êi s¶n xuÊt muèn b¸n hµng ho¸ víi gi¸ cao, ng­êi tieu dïng l¹i muèn mua ®­îc hµng ho¸ víi gi¸ thÊp. Theo tõ ®iÓn kinh tÕ tµi chÝnh, c¹nh tranh lµ: “hoµn c¶nh quy chiÕu trong ®ã diÔn ra sù ®èi ®Çu tù do, hoµn toµn vµ trung thùc, gi÷a mäi t¸c nh©n kinh tÕ ë møc cung còng nh­ møc cÇu vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô, s¶n phÈm vµ vèn”. Theo nh­ ®Þnh nghÜa nµy th× c¹nh tranh bÞ giíi h¹n bëi c¸c ®iÒu kiÖn vµ c¸c ®Æc ®iÓm cña ®êi sèng kinh tÕ vµ tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña nã. C¹nh tranh ®­îc xuÊt ph¸t tõ toµn bé kinh nghiÖm, ®¸nh gi¸ vµ ph¶n ¸nh sù ®ua tranh tù nhiªn gi÷a c¸c t¸c nh©n kinh tÕ ®ang t×m kiÕm lîi nhuËn hay thµnh c«ng. Víi sù cho phÐp cña c¸c thÓ chÕ ®Ó gi÷ v÷ng ho¹t ®éng nµy ®­îc c«ng minh, vµ ®iÒu nµy hoµn toµn dùa vµo sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña c¸c c¬ quan c«ng quyÒn. §ã còng lµ quan niÖm míi nhÊt vÒ c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ hiÖn ®¹i. 1.2.1.2.Khái niệm năng lực cạnh tranh ThuËt ng÷ “n¨ng lùc c¹nh tranh” ®· ®­îc ®Ò cËp rÊt sím d­íi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau. Cã quan ®iÓm cho r»ng: n¨ng lùc c¹nh tranh lµ kh¶ n¨ng cña mét doanh nghiÖp ®¸p øng vµ chèng l¹i c¸c ®èi thñ trong cung cÊp s¶n phÈm mét c¸ch l©u dµi vµ cã lîi nhuËn. Mét doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng thµnh c«ng khi cã ®­îc nh÷ng lîi thÕ nµo ®ã h¬n c¸c nhµ cung cÊp kh¸c nh­: s¶n phÈm hoÆc dÞch vô mang tÝnh chÊt kh¸c biÖt, mét ®iÓm nµo ®ã cho thÊy vÞ thÕ c¹nh tranh râ rÖt. L¹i cã quan ®iÓm cho r»ng: n¨ng lùc c¹nh tranh chÝnh lµ kh¶ n¨ng qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp cña doanh nghiÖp nh»m cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm dÞch vô cã ­u thÕ kh¸c biÖt so víi ®èi thñ. Trong kh¸i niÑm nµy, ng­êi ta ®· quan t©m chó ý ®Õn kh¶ n¨ng qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh cña doanh nghiÖp, tõ ®ã ®­a ra nh÷ng s¶n phÈm cã tÝnh c¹nh tranh cao trªn thÞ tr­êng. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng, n¨ng lùc c¹nh tranh kh«ng chØ lµ kh¶ n¨ng qu¶n trÞ ®iÒu hµnh, mµ ®ã lµ mét chØ tiªu tæng hîp søc m¹nh cña doanh nghiÖp. N¨ng lùc c¹nh tranh cña mét doanh nghiÖp lµ kh¶ n¨ng doanh nghiÖp cung cÊp c¸c s¶n phÈm dÞch vô tèt h¬n c¸c doanh nghÖp kh¸c trªn thÞ tr­êng, ®ã lµ kh¶ n¨ng l«i cuèn, hÊp dÉn kh¸ch hµng sö dông c¸c s¶n phÈm dÞch vô do m×nh cung cÊp, thiÕt lËp mèi quan hÖ bÒn vøng víi kh¸ch hµng ®Ó ®¹t lîi nhuËn nhÊt ®Þnh, lµ kh¶ n¨ng chèng l¹i thµnh c«ng søc Ðp cña lùc l­îng c¹nh tranh. C¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh víi nhau kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ ®èi ®Çu nhau, chiÕn th¾ng ®èi thñ cña m×nh mµ bao hµm c¶ vÊn ®Ò hîp t¸c gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau, c¹nh tranh trong xu thÕ hîp t¸c, bëi lÏ ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, c¸c doanh nghiÖp kh«ng chØ dùa vµo søc m×nh mµ ®«i khi ph¶i hîp t¸c víi nhau ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò chung cña ngµnh, cïng hîp t¸c trong lÜnh vùc kinh doanh. 1.2.1.3.Các cấp độ năng lực cạnh tranh Thø nhÊt: N¨ng lùc c¹nh tranh quèc gia. Lµ n¨ng lùc cña mét nÒn kinh tÕ ®¹t ®­îc sù t¨ng tr­ëng bÒn v÷ng, thu hót ®­îc ®Çu t­, ®¶m b¶o æn ®Þnh kinh tÕ, x· héi, n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi d©n. N¨ng lùc c¹nh tranh quèc gia ®­îc dùa trªn mét trïm c¸c yÕu tè kh¸c nhau. Trong ®ã cã c¸c yÕu tè quan träng nh­ ®é lín cña nÒn kinh tÕ, søc mua thùc tÕ, møc ®é æn ®Þnh kinh tÕ chÝnh trÞ, trËt tù an toµn x· héi, truuyÒn thèng lÞch sö, v¨n ho¸ vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn. Tuy nhiªn, rÊt khã ®­a c¸c yÕu tè nµy ra ®Ó xem xÐt mµ chñ yÕu dùa trªn c¸c chØ sè ®· ®­îc x©y dùng s½n nh­ GDP, CPI,… Thø hai: N¨ng lùc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. §­îc ®o b»ng kh¶ n¨ng duy tr× vµ më réng thÞ phÇn, kh¶ n¨ng thu lîi nhuËn cña doanh nghiÖp trong m«i tr­êng c¹nh tranh c¶ trong n­íc vµ ngoµi n­íc. Th«ng th­êng, n¨ng lùc c¹nh tr¹nh cña mét doanh nghiÖp ®­îc quyÕt ®Þnh bëi: + ChÊt l­îng, kh¶ n¨ng cung øng, møc ®é chuyªn m«n ho¸ cña c¸c ®Çu vµo. + C«ng nghÖ vµ c¸c dÞch vô trî gióp cho doanh nghiÖp. + Nhu cÇu ®èi víi s¶n phÈm vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp, yªu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ chÊt l­îng cña s¶n phÈm, dÞch vô. + Møc ®é c¹nh tranh trong lÜnh vùc mµ doanh nghiÖp kinh doanh, vÞ thÕ cña doanh nghiÖp so víi c¸c doanh nghiÖp tham gia c¹nh tranh. Thø ba: N¨ng lùc c¹nh tranh cña s¶n phÈm dÞch vô. §­îc ._.