Bài giảng Thu hồi và tái chế chất thải rắn

ho nguyên liệu thơ
Tạo ra giá trị kinh tế thơng qua lợi nhuận và việc làm cho người lao động. 2/28/2012 2 Vài nét về hoạt động tái chế trên thế giới
Thị trường chất thải đơ thị cao nhất là Hoa Kỳ với 46,5 tỉ USD, châu Âu 36 tỉ USD, Nhật Bản 30,5 tỉ USD. Các nước Trung Quốc, Ấn Độ và Liên Bang Nga chưa cĩ số liệu chính thức.
Chất thải được tái chế bằng nhiều cách: thu hồi năng lượng hoặc thành nguyên liệu thứ cấp. Ước tính khối lượng nguyên liệu thứ cấp được trao đổi trên tồn cầu ước đạt 135 triệu tấn/năm. Biến chất thải thành năng lượng
Chủ yếu là đốt rác và thu hồi khí gas từ bãi rác.
Năng lượng sản xuất ra nhiều hơn năng lượng được sử dụng để vận hành lị đốt.
Hiện cĩ hơn 600 lị đốt chất thải thu hồi năng lượng ở 35 nước (châu Âu 400), xử lý 170 triệu tấn rác đơ thị.
Châu Âu đặt mục tiêu đến 2010 sản xuất 22% điện năng bằng nguyên liệu tái tạo.
Mỹ cĩ 340 bãi rác thu hồi khí biogas. 2/28/2012 3 Chất thải hữu cơ
Hướng xử lý chính là sản xuất phân compost, chơn lấp thu hồi khí hoặc đốt thu hồi nhiệt.
Châu Âu cĩ 18 triệu tấn rác hữu cơ được thu gom và sản xuất compost.
Các quy trình tạo phân compost (xem compost cộng đồng) Tái chế một số loại chất thải khác
Giấy: chiếm nhiều thứ 2 sau thành phần hữu cơ trong rác thải đơ thị. Giấy tái chế dễ dàng với nhiều cơng nghệ khác nhau. Tỉ lệ tái chế giấy từ 10% ở Ailen đến 100% ở Áo. Tỉ lệ tái chế giấy ở EU là 41,5% (2001) lên 54% năm 2004. Tái chế giấy cĩ nguy cơ ơ nhiễm từ chất tẩy rửa, làm trắng. 2/28/2012 4 Tái chế nhựa
Nhựa: là thành phần phổ biến thứ 3 trong rác thải sau chất hữu cơ và giấy. Ở các nước phát triển tỉ lệ tái chế nhựa là 15%, đốt thu hồi nhiệt là 22%. Việc tái chế nhựa cũng cĩ những nguy cơ gây ơ nhiễm mơi trường từ khí của quá trình nhiệt phân.
Đặc điểm các giai đoạn của qui trình sẽ khác nhau tùy theo những tính chất của bột giấy thay thế, giấy in báo hoặc số lượng lớn các loại bột giấy được xử lý, các bước cơ bản được chỉ ra ở hình 8.2. Sau khi nhúng ướt lúc ban đầu, giấy lộn trở nên nhão ra tách giấy lộn thành nhiều sợi thớ được sàng lọc để lọai bỏ những chất cặn bã, tẩy mực in, làm cho dày đặc lại và tẩy sạch. Trong thời gian tinh luyện này thì xử lý cả (những nguyên liệu gây ra ơ nhiễm) và một số sợi thớ được loại bỏ ra khỏi hệ thống, như những bỏ phí được ước tính khoảng 15% cho việc xử lý lại mực in (Shotton, 1992). Do đĩ, đầu vào của một tấn giấy thu lại được kết quả sẽ sản xuất ra 850 kg giấy tái chế. 2/28/2012 5 Thủy tinh
Việc tái chế thủy tinh thường được thực hiện bởi đầu vào của thủy tinh vụn thu lại được vào lị nấu thủy tinh ở nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ cần để nấu chảy nguyên liệu thơ cịn mới nguyên, và theo đĩ dẫn đến cĩ thể tiết kiệm một lượng lớn năng lượng (Ogilvie, 1992).
Giai đoạn đầu của việc tái chế thủy tinh thường gồm việc phân loại bằng tay để loại bỏ những tạp chất nĩi chung như (chai nhựa, gốm, những vịng chai rượu bằng chì); tiếp sau đĩ phân loại tự động để loại bỏ những tạp chất cĩ chứa sắt và tỉ trọng nguyên vật liệu thấp (nhãn mác giấy, các nút chai bằng nhơm). Việc phân loại bằng tay được thực hiện bằng lực hút của nam châm, việc phân loại tự động do bởi sự kết hợp của việc đập nát, sàng lọc và kỹ thuật phân tách tỉ trọng. Khoảng 5-6% đầu vào của thủy tinh thu gom được loại bỏ trong lượng rác thải này (Ogilvie, (1992). Những thủy tinh vụn được nghiền nát ngay sau đĩ trộn lẫn với nguyên liệu thơ cịn mới nguyên, trước khi nấu chảy trong lị nấu thủy tinh và thổi hoặc đổ khuơn cho những sản phẩm thủy tinh cuối cùng.
Bởi việc sử dụng thủy tinh vụn được thu gom được hợp nhất trong qui trình sản xuất thủy tinh thơng thường nên những tác động mơi trường của việc tái chế thủy tinh sẽ được xem như việc sản xuất đồ chai lọ thủy tinh. GLASSALUMINIUM PLASTIC RECYCLING INDUSTRIES IN DHAKA CITY 120,000 urban poor from the informal sector are involved in the recycling trade chain of Dhaka city 15% of the total generated waste in Dhaka (mainly inorganic ) amounting to 475 tonnes/day are recycled daily. US $ 2.63 million is the saving every year in Dhaka City Corporation Area through recycling of inorganic waste by informal sector. PAPER BONES POLYTHENE 2/28/2012 6 Tái chế chất thải tại TP.HCM
16/22 loại phế liệu được thu gom tái chế tại TP.HCM
Khối lượng ước tính: 800 tấn/ngày
Giá trị: 400 triệu VND/ngày
120-150 cơ sở tái chế chủ yếu tập trung tại các Quận: 6,11, Tân Bình, Gị vấp
Khoảng 10.000 – 15.000 người làm việc liên quan đến tái chế chất thải
Hoạt động tái chế phổ biến nhất là: giấy, nhựa, đồng, sắt, nhơm, kẽm. 2/28/2012 7 ðường đi của phế liệu Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Nhặt Rác tại các trạm vận chuyển rác 2/28/2012 8 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Nhặt Rác tại các trạm vận chuyển rác Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Nhặt Rác tại các trạm vận chuyển rác 2/28/2012 9 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Nhặt Rác tại các trạm vận chuyển rác Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Nhặt Rác tại các trạm vận chuyển rác 2/28/2012 10 Lựa phế liệu 2/28/2012 11 Vựa phế liệu (sắt vụn) Vựa phế liệu 2/28/2012 12 Vựa phế liệu Vận chuyển phế liệu 2/28/2012 13 Phân lọai thủ cơng Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Bể ngâm Giấy phế liệu 2/28/2012 14 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Máy “Xeo” giấy Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Máy “Xeo” giấy 2/28/2012 15 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Máy “Xeo” giấy Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Máy “Xeo” giấy 2/28/2012 16 Tái chế kim loại: Nhơm, đồng Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Lon Nhơm chuẩn bị đưa vào lị nấu Nhơm 2/28/2012 17 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Lị nấu Nhơm Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Đổ Nhơm lỏng từ lị nấu vào các khuơn để thành các Thỏi Nhơm nguyên liệu 2/28/2012 18 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Các Thỏi Nhơm thành phẩm Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Các Thỏi Nhơm thành phẩm 2/28/2012 19 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Thỏi Nhơm được cán mỏng thành miếng Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Thỏi Nhơm được cán mỏng thành miếng 2/28/2012 20 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Miếng Nhơm được dập theo qui cách các cơ sở sản xuất yêu cầu Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Các sản phẩm Nhơm hịan chỉnh 2/28/2012 21 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Phế liệu Đồng chuẩn bị đưa vào lị nấu Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Nấu Phế liệu Đồng 2/28/2012 22 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Đổ Đồng nấu chảy vào các khuơn Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Sản phẩm Đồng lấy từ các khuơn ra 2/28/2012 23 Họat Động Tái Chế Phế Liệu Tại Tp HCM Sản phẩm Đồng lấy từ các khuơn ra Tái chế vải vụn 2/28/2012 24 Tái chế nhựa (xem slide tái chế nhựa) Thuận lợi
Cĩ một lực lượng phi chính quy tham gia thu gom, tái chế rất năng động.
TP.HCM đang đẩy mạnh chương trình “Sản xuất sạch hơn” là cơ hội thúc đẩy việc tái chế và sử dụng các sản phẩm phụ từ hoạt động sản xuất.
Chi Cục BVMT đã thành lập trung tâm SXSH (2005) là nơi tuyên truyền, vận động và trao đổi thơng tin về SXSH 2/28/2012 25 Thuận lợi (tt)
Nhận thức của người dân về mơi trường nĩi chung và rác thải nĩi riêng tăng
Chương trình PLR tại nguồn đã được triển khai thí điểm là tiền đề tốt cho hoạt động tái chế phế liệu Quỹ tái chế TP.HCM được thành lập (2007) hỗ trợ cho hoạt động tái chế: vốn, kỹ thuật, thơng tin‚ Hạn chế
Hoạt động của các cơ sở tái chế nhỏ, lẻ, thiếu vốn 2/28/2012 26 Hạn chế (tt)
Cơng nghệ thơ sơ gây ơ nhiễm mơi trường Hạn chế (tt)
Nằm xen lẫn khu dân cư 2/28/2012 27 Hạn chế (tt)
Hỗ trợ cịn hạn chế: Quỹ tái chế ít vốn, quy trình vay phức tạp
Vốn ban đầu 50 tỷ từ ngân sách, nhưng sau 5 năm hoạt động vẫn khơng được bổ sung.
Tham khảo:
Số tiến vay tối đa: 200 triệu đồng. Hạn chế (tt)
Rác chưa được phân loại 2/28/2012 28 Những điều kiện để đẩy mạnh tái chế
Phân loại rác tại nguồn: việc tách các thành phần cĩ thể tái chế ra riêng biệt
Giá trị của phế liệu: phụ thuộc vào giá trị hàng hố và giá trị nguyên liệu chính phẩm (nguyên liệu thơ-sơ cấp) Thị trường tiêu thụ: chất lượng của hàng hố từ vật liệu tái chế và giá cả của hàng hố từ vật liệu tái chế. Cơng nghệ: cơng nghệ phải đảm bảo giá trị kinh tế và bảo vệ mơi trường. Phương thức giảm chất thải rắn
Tăng giá các dịch vụ thu gom, xử lý
Thiết kế lại các quy trình sản xuất và cơng nghệ sử dụng ít nguyên liệu hơn
Thiết kế và tạo ra các sản phẩm ít gây ơ nhiễm hơn
Loại bỏ sự đĩng gĩi khơng cần thiết
> Áp dụng cơng nghệ sản xuất sạch 2/28/2012 29 Tập nhận dạng các cơng cụ quản lý
Một số quy định sau đây, quy định nào là cuối đường ống:
Cấm xả rác
Tăng phí thu gom
Tăng cường sản xuất sạch hơn
Cấm sử dụng chai PET
Hỗ trợ thuế cho sản phẩm gố sinh học
Dán nhãn sinh thái
Quota xả thải