Bài giảng Kế toán xây dựng cơ bản - Chương 4: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm

aï trçnh saín xuáút kinh doanh. Chi phê saín xuáút cuía doanh nghiãûp xáy làõp bao gäöm chi phê saín xuáút xáy làõp vaì chi phê saín xuáút ngoaìi xáy làõp. Caïc chi phê saín xuáút xáy làõp cáúu thaình giaï thaình saín pháøm làõp. Chi phê saín xuáút xáy, làõp laì toaìn bäü caïc chi phê saín xuáút phaït sinh trong lénh væûc hoaût âäüng saín xuáút xáy làõp, noï laì bäü pháûn cå baín âãø hçnh thaình giaï thaình saín pháøm xáy làõp. 1.2. Khaïi niãûm vãö giaï thaình saín pháøm xáy làõp: Giaï thaình saín pháøm xáy làõp laì toaìn bäü caïc chi phê tênh bàòng tiãön âãø hoaìn thaình khäúi læåüng saín pháøm xáy, làõp theo quy âënh. Saín pháøm xáy, làõp coï thãø laì kãút cáúu cäng viãûc hoàûc giao laûi cäng viãûc coï thiãút kãú vaì dæû toaïn riãng coï thãø laì haûng muûc cäng trçnh, cäng trçnh hoaìn thaình toaìn bäü. Giaï thaình haûng muûc cäng trçnh hoàûc cäng trçnh hoaìn thaình toaìn bäü laì giaï thaình saín pháøm cuäúi cuìng cuía saín xuáút xáy làõp. Trong saín xuáút xáy, làõp cáön phán biãût caïc loaûi giaï thaình cäng taïc xáy, làõp: Giaï thaình dæû toaïn, giaï thaình kãú hoaûch vaì giaï thaình thæûc tãú. Giaï thaình dæû toaïn: Laì täøng caïc chi phê dæû toaïn âãø hoaìn thaình khäúi læåüng xáy, làõp cäng trçnh. Giaï thaình dæû toaïn âæåüc xaïc âënh trãn cå såí caïc âënh mæïc, qui âënh cuía Nhaì næåïc vaì khung giaï quy âënh aïp duûng theo tæìng vuìng laînh thäø. Giaï thaình dæû toaïn = Giaï trë dæû toaïn - Låüi nhuáûn âënh mæïc Giaï thaình kãú hoaûch: Laì giaï thaình âæåüc xaïc âënh xuáút phaït tæì nhæîng âiãöu kiãûn cuû thãø åí mäüt doanh nghiãûp xáy, làõp nháút âënh trãn cå såí biãûn phaïp thi cäng, caïc âënh mæïc vaì âån giaï aïp duûng trong doanh nghiãûp. Giaï thaình kãú hoaûch = Giaï thaình dæû toaïn - Mæïc haû giaï thaình Giaï thaình thæûc tãú: Phaín aïnh toaìn bäü caïc chi phê thæûc tãú âãø hoaìn thaình baìn giao khäúi læåüng xáy làõp maì doanh nghiãûp âaî nháûn tháöu. Giaï thaình thæûc tãú bao gäöm caïc chi phê theo âënh mæïc, væåüt âënh mæïc vaì khäng âënh mæïc nhæ caïc khoaín thiãût haûi trong saín xuáút, caïc khoaín bäüi Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 51 chi, laîng phê vãö tráût tæû, lao âäüng, tiãön väún trong quaï trçnh saín xuáút vaì quaín lyï cuía doanh nghiãûp âæåüc pheïp tênh vaìo giaï thaình. Giaï thaình thæûc tãú âæåüc xaïc âënh theo säú liãûu cuía kãú toaïn. 2. Phán loaûi chi phê saín xuáút: Chi phê saín xuáút gäöm nhiãöu loaûi coï cäng duûng vaì muûc âêch khaïc nhau trong quaï trçnh saín xuáút cuía doanh nghiãûp. Trong caïc doanh nghiãûp xáy làõp chi phê saín xuáút âæåüc phán thaình caïc loaûi sau: 2.1. Theo yãúu täú chi phê: Càn cæï vaìo näüi dung kinh tãú cuía chi phê âãø sàõp xãúp nhæîng chi phê coï näüi dung kinh tãú ban âáöu giäúng nhau vaìo cuìng mäüt nhoïm chi phê. Caïc phán loaûi naìy khäng phán biãût nåi chi phê phaït sinh vaì muûc âêch sæí duûng cuía chi phê. Muûc âêch cuía caïch phán loaûi naìy âãø biãút âæåüc chi phê saín xuáút cuía doanh nghiãûp gäöm nhæîng loaûi naìo, säú læåüng, giaï trë tæìng loaûi chi phê laì bao nhiãu. Theo caïch phán loaûi naìy caïc chi phê saín xuáút âæåüc chia thaình caïc yãúu täú chi phê sau: - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu: gäöm toaìn bäü giaï trë caïc loaûi nguyãn liãûu, nhiãn liãûu, phuû tuìng thay thãú, váût liãûu thiãút bë xáy dæûng cå baín, duûng cuû,. .. maì doanh nghiãûp âaî thæûc sæû sæí duûng cho hoaût âäüng saín xuáút. - Chi phê nhán cäng: laì toaìn bäü säú tiãön læång tiãön cäng phaíi traí, tiãön trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn cuía cäng trçnh, viãn chæïc trong doanh nghiãûp. - Chi phê kháúu hao TSCÂ: laì toaìn bäü giaï trë kháúu hao phaíi trêch cuía caïc TSCÂ sæí duûng trong doanh nghiãûp. - Chi phê dëch vuû mua ngoaìi: laì toaìn bäü säú tiãön doanh nghiãûp phaíi traí vãö caï dëch vuû mua tæì bãn ngoaìi: Tiãön âiãûn, tiãön næåïc, tiãön âiãûn thoaûi... phuûc vuû cho hoaût âäüng saín xuáút - kinh doanh cuía doanh nghiãûp. - Chi phê khaïc bàòng tiãön: gäöm toaìn bäü chi phê khaïc duìng cho hoaût âäüng saín xuáút - kinh doanh åí doanh nghiãûp ngoaìi caïc yãúu täú chi phê trãn nhæ chi phê tiãúp khaïch, häüi hoüp, häüi nghë... Tuyì theo yãu cáöu quaín lyï, caïc chi phê coï thãø âæåüc phán loaûi chi tiãút hån nhæ: Chi phê váût liãûu chênh, chi phê váût liãûu phuû, chi phê nhiãn liãûu, chi phê nàng læåüng,... 2.2. Theo khoaín muûc chi phê: Caïch phán loaûi naìy dæûa trãn cäng duûng cuía chi phê trong quaï trçnh saín xuáút vaì phæång phaïp táûp håüp chi phê coï taïc duûng têch cæûc cho viãûc phán têch giaï thaình theo khoaín muûc chi phê. Muûc âêch cuía caïch phán loaûi naìy âãø tçm ra caïc nguyãn nhán laìm thay âäøi giaï thaình so våïi âënh mæïc vaì âãö ra caïc biãûn phaïp haû giaï thaình saín pháøm. Theo caïch phán loaûi naìy chi phê saín xuáút trong doanh nghiãûp bao gäöm: - Chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp: laì giaï trë thæûc tãú cuía caïc loaûi nguyãn, váût liãûu sæí duûng træûc tiãúp cho saín xuáút xáy làõp. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 52 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp: bao gäöm caïc khoaín tiãön læång phaíi traí vaì caïc khoaín tênh theo læång cuía CN træûc tiãúp saín xuáút. Caïc khoaín phuû cáúp læång, tiãön àn ca, tiãön cäng phaíi traí cho lao âäüng thuã ngoaìi cuîng âæåüc haûch toaïn vaìo khoaín muûc naìy. - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng: + Chi phê thæåìng xuyãn sæí duûng maïy thi cäng: + Chi phê taû thåìi sæí duûng maïy thi cäng: - Chi phê saín xuáút chung: bao gäöm caïc chi phê phaït sinh åí âäüi, bäü pháûn saín xuáút ngoaìi caïc chi phê saín xuáút træûc tiãúp nhæ: + Chi phê nhán viãn quaín lyï âäüi saín xuáút gäöm læång chênh, læång phuû vaì caïc khoaín tênh theo læång cuía nhán viãn quaín lyï âäüi (bäü pháûn saín xuáút). + Chi phê váût liãûu gäöm giaï trë nguyãn váût liãûu duìng âãø sæía chæîa, baío dæåîng taìi saín cäú âënh, caïc chi phê cäng cuû, duûng cuû,... åí âäüi xáy làõp. + Chi phê kháúu hao taìi saín cäú âënh sæí duûng taûi âäüi xáy làõp, bäü pháûn saín xuáút. + Chi phê dëch vuû mua ngoaìi nhæ chi phê âiãûn, næåïc, âiãûn thoaûi sæí duûng cho saín xuáút vaì quaín lyï åí âäüi xáy làõp (bäü pháûn saín xuáút). + Caïc chi phê bàòng tiãön khaïc. 2.3. Theo mäúi quan hãû giæîa chi phê våïi säú læåüng saín pháøm saín xuáút: - Chi phê cäú âënh laì nhæîng chi phê mang tênh tæång âäúi äøn âënh khäng phuû thuäüc vaìo säú læåüng saín pháøm saín xuáút trong mäüt mæïc saín læåüng nháút âënh. Khi saín læåüng tàng thç mæïc chi phê cäú âënh tênh trãn mäüt saín pháø coï xu hæåïng giaím. - Chi phê biãún âäøi laì nhæîng chi phê thay âäøi phuû thuäüc vaìo säú læåüng saín pháøm saín xuáút. Caïc chi phê nguyãn váût liãûu, chi phê nhán cäng træûc tiãúp, chi phê sæí duûng maïy... thuäüc chi phê biãún âäøi. Duì saín læåüng saín pháøm saín xuáút thay âäøi nhæng chi phê biãún âäøi cho 1 saín pháøm váùn mang tênh äøn âënh. Caïch phán loaûi chi phê theo chi phê cäú âënh vaì chi phê biãún âäøi coï vai troì quan troüng trong phán têch âiãøm hoaì väún phuûc vuû cho viãûc ra caïc quyãút âënh kinh doanh cuía Giaïm âäúc doanh nghiãûp. 3. Âäúi tæåüng haûch toaïn chi phê saín xuáút vaì giaï thaình saín pháøm: Âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút laì phaûm vi, giåïi haûn maì chi phê saín xuáút cáön táûp håüp theo âoï. Âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút coï thãø laì nåi phaït sinh chi phê (âäüi saín xuáút xáy, làõp) hoàûc nåi chëu chi phê (cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh xáy, làõp). Âãø xaïc âënh âäúi tæåüng táûp håüp chi phê saín xuáút xáy làõp phuì håüp våïi yãu cáöu quaín lyï chi phê vaì yãu cáöu cung cáúp säú liãûu âãø tênh giaï thaình saín pháøm xáy làõp cáön phaíi càn cæï vaìo: - Cäng duûng cuía chi phê - Cå cáúu täø chæïc saín xuáút cuía doanh nghiãûp - Yãu cáöu quaín lyï chi phê saín xuáút trong tæìng doanh nghiãûp Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 53 - Âäúi tæåüng giaï thaình trong tæìng doanh nghiãûp - Trçnh âäü cuía caïc nhaì quaín lyï doanh nghiãûp vaì trçnh âäü cuía caïn bäü kãú toaïn doanh nghiãûp. II. CAÏC PHÆÅNG PHAÏP ÂAÏNH GIAÏ SAÍN PHÁØM DÅÍ DANG VAÌ TÊNH GIAÏ THAÌNH SAÍN PHÁØM 1. Âaïnh giaï saín pháøm xáy làõp dåí dang cuäúi kyì: Chi phê saín xuáút xáy làõp táûp håüp theo tæìng khoaín muûc chi phê væìa liãn quan âãún saín pháøm hoaìn thaình, væìa liãn quan âãún saín pháøm âang laìm dåí âæåüc xaïc âënh åí thåìi âiãøm cuäúi kyì. Âãø xaïc âënh chi phê saín xuáút cho saín pháøm xáy làõp hoaìn thaình âaím baío tênh håüp lyï thç cáön phaíi xaïc âënh pháön chi phê saín xuáút tênh cho saín pháøm laìm dåí. Tuyì thuäüc vaìo âäúi tæåüng tênh giaï thaình DNXL âaî xaïc âënh maì näüi dung saín pháøm dåí dang coï sæû khaïc nhau. Nãúu âäúi tæåüng tênh giaï thaình khäúi læåüng (giai âoaûn) xáy làõp hoaìn thaình thç khäúi læåüng (giai âoaûn) xáy làõp chæa hoaìn thaình laì saín pháø xáy làõp dåí dang. Nãúu âäúi tæåüng tênh giaï thaình laì cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình thç saín pháøm xáy làõp dåí dang laì caïc cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình. DNXL coï thãø âaïnh giaï saín pháøm xáy làõp dåí dang theo caïc træåìng håüp cuû thãø nhæ sau: 1.1. Træåìng håüp saín pháøm xáy làõp dåí dang laì caïc khäúi læåüng hoàûc giai âoaûn xáy làõp thuäüc tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh chæa hoaìn thaình: Trong træåìng håüp naìy DNXLcoï thãø âaïnh giaï saín pháøm laìm dåí theo giaï thaình dæû toaïn hoàûc giaï trë dæû toaïn, chi phê saín xuáút tênh cho caïc giai âoaûn xáy làõp dåí dang cuäúi kyì (giaï trë saín pháøm dåí dang cuäúi kyì) âæåüc tênh theo cäng thæïc: Dâk +C Dck = Zdtht + Zdtdd x Zdtht Trong âoï: Dck: Giaï trë saín pháøm dåí dang cuäúi kyì Dâk: Giaï trë saín pháøm dåí dang âáöu kyì (chi phê SX caïc giai âoaûn xáy làõp dåí dang âáöu kyì) C: Chi phê saín xuáút xáy làõp phaït sinh trong kyì. Zdtht: Giaï thaình dæû toaïn (hoàûc giaï trë dæû toaïn) caïc giai âoaûn xáy làõp hoaìn thaình trong kyì. Zdtdd: Giaï thaình dæû toaïn (hoàûc giaï trë dæû toaïn) caïc giai âoaûn xáy làõp dåí dang cuäúi kyì tênh theo mæïc âäü hoaìn thaình. 1.2. Træåìng håüp saín pháøm dåí dang laì cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh chæa hoaìn thaình: Trong træåìng håüp naìy, giaï trë saín pháøm xáy làõp dåí dang cuäúi kyì chênh laì täøng chi phê saín xuáút xáy làõp luyî kãú tæì khi khåíi cäng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh cho âãún thåìi âiãøm cuäúi kyì naìy cuía nhæîng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh chæa hoaìn thaình. 2. Caïc phæång phaïp tênh giaï thaình saín pháøm xáy làõp: Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 54 Tênh giaï thaình saín pháøm laì viãûc xaïc âënh chi phê saín xuáút cho âäúi tæåüng giaï thaình theo tæìng khoaín muûc chi phê (khoaín muûc giaï thaình). Âãø tênh giaï thaình saín pháøm xáy làõp, coï thãø sæí duûng mäüt trong caïc phæång phaïp sau âáy: 2.1. Tênh giaï thaình saín pháøm xáy làõp theo phæång phaïp giaín âån: Phæång phaïp naìy thêch håüp cho træåìng håüp âäúi tæång tênh giaï thaình laì khäúi læåüng (hoàûc giai âoaûn) xáy làõp thuäüc tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình. * Näüi dung: Càn cæï vaìo chi phê saín xuáút táûp håüp âæåüc trong kyì theo tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh vaì càn cæï vaìo kãút quaí âaïnh giaï saín pháøm xáy làõp dåí dang cuäúi kyì træåïc vaì cuäúi kyì naìy âãø tênh giaï thaình caïc giai âoaûn xáy làõp hoaìn thaình theo cäng thæïc: Z = Dâk + C - Dck Trong âoï: Z laì giaï thaình caïc giai âoaûn xáy làõp thuäüc tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình. 2.2. Phæång phaïp tênh giaï thaình theo âån âàût haìng: Phæång phaïp naìy thêch håüp trong træåìng håüp âäúi tæåüng tênh giaï thaình laì tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình. * Näüi dung: Mäùi âån âàût haìng ngay tæì khi bàõt âáöu thi cäng âæåüc måí mäüt phiãúu tênh giaï thaình (Baíng tênh giaï thaình theo âån âàût haìng). Chi phê saín xuáút phaït sinh âæåüc táûp håüp cho tæìng âån âàût haìng bàòng phæång phaïp træûc tiãúp hoàûc giaïn tiãúp. Cuäúi haìng kyì càn cæï vaìo chi phê saín xuáút táûp håüp âæåüc cho tæìng âån âàût haìng theo tæìng khoaín muûc chi phê ghi vaìo baíng tênh giaï thaình cuía âån âàût haìng tæång æïng. Khi coï chæïng tæì chæïng minh âån âàût haìng hoaìn thaình, kãú toaïn thæûc hiãûn tênh giaï thaình âån âàût haìng (cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh hoaìn thaình bàòng caïch cäüng luyî kãú chi phê tæì kyì bàõt âáöu thi cäng âãún khi âån âàût haìng hoaìn thaình ngay trãn baíng tênh giaï thaình cuía âån âàût haìng âoï. Âäúi våïi caïc âån âàût haìng chæa hoaìn thaình, cäüng chi phê luyî kãú tæì kyì bàõt âáöu thi cäng âãún thåìi âiãøm xaïc âënh chênh laì giaï trë saín pháøm xáy làõp dåí dang. Båíi váûy Baíng tênh giaï thaình cuía caïc âån âàût haìng chæa xong âæåüc coi laì caïc baïo caïo chi phê saín xuáút xáy làõp dåí dang. Træåìng håüp mäüt âån âàût haìng gäöm mäüt säú haûng muûc cäng trçnh thç sau khi tênh giaï thaình cho âån âàût haìng hoaìn thaình, kãú toaïn thæûc hiãûn tênh giaï thaình cho tæìng haûng muûc cäng trçnh bàòng caïch càn cæï vaìo giaï thaình thæûc tãú cuía âån âàût haìng hoaìn thaình vaì giaï thaình dæû toaïn cuía caïc haûng muûc cäng trçnh âoï, cäng thæïc tênh nhæ sau: Zââh Zi = Zdt x Zidt Trong âoï: Zi: Giaï thaình saín xuáút thæûc tãú cuía haûng muûc cäng trçnh Zââh: Giaï thaình saín xuáút thæûc tãú cuía âån âàût haìng hoaìn thaình Zdt: Giaï thaình dæû toaïn cuía caïc haûng muûc cäng trçnh thuäüc âån âàût haìng hoaìn thaình. Zidt: Giaï thaình dæû toaïn cuía haûng muûc cäng trçnh. Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 55 2.3. Phæång phaïp tênh giaï thaình theo giaï thaình âënh mæïc: Phæång phaïp naìy aïp duûng trong træåìng håüp DNXL thæûc hiãûn phæång phaïp kãú toaïn chi phê saín xuáút vaì tênh giaï thaình saín pháøm theo âënh mæïc. Näüi dung chuí yãúu cuía phæång phaïp naìy nhæ sau: - Træåïc hãút phaíi càn cæï vaìo âënh mæïc kinh tãú kyî thuáût hiãûn haình vaì dæû toaïn chi phê âæåüc duyãût âãø tênh giaï thaình âënh mæïc cuía saín pháøm. - Täø chæïc haûch toaïn riãng biãût säú chi phê saín xuáút xáy làõp thæûc tãú phuì håüp våïi âënh mæïc vaì säú chi phê saín xuáút xáy làõp chãnh lãûch thoaït ly âënh mæïc, thæåìng xuyãn thæûc hiãûn phán têch nhæîng chãnh lãûch naìy âãø këp thåìi âãö ra caïc biãûn phaïp khàõc phuûc nhàòm tiãút kiãûm chi phê saín xuáút vaì haû giaï thaình saín pháøm xáy làõp. - Khi coï thay âäøi âënh mæïc kinh tãú, kyî thuáût cáön këp thåìi tênh toaïn laûi giaï thaình âënh mæïc vaì xaïc âënh säú chãnh lãûch chi phê SXXL do thay âäøi âënh mæïc cuía säú saín pháøm âang saín xuáút dåí dang cuäúi kyì træåïc (nãúu coï). Trãn cå såí giaï thaình âënh mæïc, säú chi phê SXXL chãnh lãûch thoaït ly âënh mæïc âaî âæåüc táûp håüp riãng vaì säú chãnh lãûch do thay âäøi âënh mæïc âãø tênh giaï thaình thæûc tãú saín pháøm xáy làõp hoaìn thaình trong kyì theo cäng thæïc: Giaï thæûc tãú saín pháøm = Giaï thaình âënh mæïc ± Chãnh lãûch do thay âäøi âënh mæïc ± Chãnh lãûch do thoaït ly våïi âënh mæïc III. KÃÚ TOAÏN CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT TRONG DOANH NGHIÃÛP XÁY LÀÕP 1. Kãú toaïn chi phê saín xuáút: 1.1. Kãú toaïn chi phê nguyãn váût liãûu træûc tiãúp: 1.1.1. Taìi khoaín sæí duûng: - TAÌI KHOAÍN 621 - CHI PHÊ NGUYÃN LIÃÛU, VÁÛT LIÃÛU TRÆÛC TIÃÚP Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh caïc chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu sæí duûng træûc tiãúp cho hoaût âäüng xáy, laïp, saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp, thæûc hiãûn dëch vuû, lao vuû cuía doanh nghiãûp xáy làõp. Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp Bãn Nåü: Trë giaï thæûc tãú nguyãn liãûu, váût liãûu xuáút duìng træûc tiãúp cho hoaût âäüng xáy làõp, saín xuáút cäng nghiãûp, kinh doanh dëch vuû trong kyì haûch toaïn. Bãn Coï: - Trë giaï nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp sæí duûng khäng hãút âæåüc nháûp laûi kho; - Kãút chuyãøn hoàûc tênh phán bäø trë giaï nguyãn liãûu, váût liãûu thæûc tãú sæí duûng cho hoaût âäüng xáy làõp trong kyì vaìo Taìi khoaín 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang vaì chi tiãút cho caïc âäúi tæåüng âãø tênh giaï thaình cäng trçnh xáy làõp giaï thaình saín pháøm, dëch vuû, lao vuû,... Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 56 Taìi khoaín 621 khäng coï säú dæ cuäúi kyì. 1.1.2. Phæång phaïp kãú toaïn: (1). Khi mua, hoàûc xuáút nguyãn liãûu, váût liãûu sæí duûng cho hoaût âäüng saín xuáút saín pháøm, hoàûc thæûc hiãûn dëch vuû trong kyì. - Khi xuáút nguyãn liãûu, váût liãûu sæí duûng cho hoaût âäüng saín xuáút saín pháøm, hoàûc thæûc hiãûn dëch vuû trong kyì, ghi: Nåü TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp (Giaï mua chæa coï thuãú GTGT) Coï TK 152 - Nguyãn liãûu, váût liãûu. - Træåìng håüp mua nguyãn liãûu, váût liãûu sæí duûng (khäng qua kho) cho hoaût âäüng saín xuáút saín pháøm, hoàûc thæûc hiãûn dëch vuû trong kyì chëu thuãú GTGT theo phæång phaïp káúu træì, ghi: Nåü TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu (Giaï mua chæa coï thuãú GTGT) Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì Coï caïc TK 331, 141, 111, 112... - Træåìng håüp mua nguyãn liãûu, váût liãûu khäng qua nháûp kho sæí duûng cho hoaût âäüng saín xuáút saín pháøm, hoàûc thæûc hiãûn dëch vuû trong kyì khäng chëu thuãú GTGT hoàûc chëu thuãú GTGT theo phæång phaïp træûc tiãúp, ghi: Nåü TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp (Giaï mua chæa coï thuãú GTGT) Coï caïc TK 331, 141, 111, 112... (2). Taûm æïng chi phê âãø thæûc hiãûn giaï trë khoaïn xáy làõp näüi bäü (Træåìng håüp âån vë nháûn khoaïn khäng täø chæïc haûch toaïn kãú toaïn riãng). Khi baín quyãút toaïn taûm æïng vãö giaï trë khäúi læåüng xáy làõp hoaìn thaình âaî baìn giao âæåüc duyãût, ghi: Nåü TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp Coï TK 141 - Taûm æïng (1413) (3). Træåìng håüp säú nguyãn váût liãûu, cäng cuû xuáút ra khäng sæí duûng hãút vaìo hoaût âäüng saín xuáút xáy làõp cuäúi kyì nháûp laûi kho, ghi: Nåü caïc TK 152, 153 Coï TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp (4). Cuäúi kyì kãú toaïn, càn cæï vaìo baíng phán bäø váût liãûu tênh cho tæìng âäúi tæåüng sæí duûng nguyãn liãûu, váût liãûu (Phán xæåíng saín xuáút saín pháøm, loaûi saín pháøm cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh cuía hoaût âäüng xáy làõp, loaûi dëch vuû,...) theo phæång phaïp træûc tiãúp hoàûc phán bäø, ghi: Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541 - Xáy, làõp) Coï TK 621 - Chi phê nguyãn liãûu, váût liãûu træûc tiãúp 1.2. Kãú toaïn chi phê nhán cäng træûc tiãúp: 1.2.1. Taìi khoaín sæí duûng: Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 57 - TAÌI KHOAÍN 622 - CHI PHÊ NHÁN CÄNG TRÆÛC TIÃÚP Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh chi phê lao âäüng træûc tiãúp tham gia vaìo quaï trçnh hoaût âäüng xáy làõp, saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp, cung cáúp dëch vuû. Chi phê lao âäüng træûc tiãúp bao gäöm caí caïc khoaín phaíi traí cho ngæåìi lao âäüng thuäüc doanh nghiãûp quaín lyï vaì cho lao âäüng thuã ngoaìi theo tæìng loaûi cäng viãûc. Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp: Bãn Nåü: - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp tham gia quaï trçnh saín xuáút saín pháøm (xáy làõp, saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp), cung cáúp dëch vuû bao gäöm: Tiãön læång, tiãön cäng lao âäüng vaì caïc khoaín trêch trãn tiãön læång theo quy âënh. - Âäúi våïi hoaût âäüng xáy, làõp khäng bao gäöm caïc khoaín trêch trãn læång vãö baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn. Bãn Coï: Kãút chuyãøn chi phê nhán cäng træûc tiãúp vaìo bãn Nåü Taìi khoaín 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang. Taìi khoaín 622 khäng coï säú dæ cuäúi kyì. 1.2.2. Phæång phaïp kãú toaïn: (1). Càn cæï vaìo baíng tênh læång traí cho cäng nhán træûc tiãúp cho hoaût âäüng xáy, làõp; saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp; cung cáúp lao vuû, dëch vuû, læång chênh, læång phuû, phuû cáúp læång) (kãø caí khoaín phaíi traí vãö tiãön cäng cho nhán cäng thuã ngoaìi), ghi: Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn (nhán viãn cuía doanh nghiãûp xáy laïp vaì thuã ngoaìi). (2). Taûm æïng chi phê nhán cäng âãø thæûc hiãûn giaï trë khoaïn xáy làõp näüi bäü (træåìng håüp âån vë nhán khoaïn khäng täø chæïc haûch toaïn kãú toaïn riãng). Khi phaín baín quyãút toaïn taûm æïng vãö giaï trë khäúi læåüng xáy làõp hoaìn thaình âaî baìn giao âæåüc duyãût, ghi: Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp Coï TK 141 - Taûm æïng (1413) (3). Tênh, trêch baío hiãøm xaî häüi, kinh phê cäng âoaìn, baío hiãøm y tãú cuía cäng nhán træûc tiãúp saín xuáút (chè âäúi våïi hoaût âäüng saín xuáút saín pháøm cäng nghiãûp, hoàûc hoaût âäüng cung cáúp dëch vuû), ghi: Nåü TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp Coï TK 338 - Phaíi traí, phaíi näüp khaïc (3382, 3383, 3384) (4). Cuäúi kyì kãú toaïn, tênh phán bäø vaì kãút chuyãøn chi phê nhán cäng træûc tiãúp vaì caïc khoaín trêch theo læång theo âäúi tæåüng táûp håüp chi phê, ghi: Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 58 Coï TK 622 - Chi phê nhán cäng træûc tiãúp 1.3. Kãú toaïn chi phê sæí duûng maïy thi cäng: 1.3.1. Taìi khoaín sæí duûng: - TAÌI KHOAÍN 623 - CHI PHÊ SÆÍ DUÛNG MAÏY THI CÄNG Taìi khoaín naìy duìng âãø táûp håüp vaì phán bäø chi phê sæí duûng xe, maïy thi cäng phuûc vuû træûc tiãúp cho hoaût âäüng xáy, làõp cäng trçnh. Taìi khoaín naìy chè sæí duûng âãø haûch toaïn chi phê sæí duûng xe, maïy thi cäng âäúi våïi træåìng håüp doanh nghiãûp xáy làõp thæûc hiãûn xáy, làõp cäng trçnh theo phæång thæïc thi cäng häùn håüp væìa thuí cäng væìa kãút håüp bàòng maïy. Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng: Bãn Nåü: Caïc chi phê liãn quan âãún maïy thi cäng (chi phê nguyãn váût liãûu cho maïy hoaût âäüng, chi phê tiãön læång vaì caïc khoaín phuû cáúp læång, tiãön cäng cuía cäng nhán træûc tiãúp âiãöu khiãøn maïy, chi phê baío dæåîng, sæía chæîa maïy thi cäng...). Bãn Coï: Kãút chuyãøn chi phê sæí duûng maïy thi cäng vaìo bãn Nåü Taìi khoaín 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang. Taìi khoaín 623 khäng coï säú dæ cuäúi kyì. Taìi khoaín 623 chi phê sæí duûng maïy thi cäng, coï6 taìi khoaín cáúp 2: - Taìi khoaín 6231 - Chi phê nhán cäng: Duìng âãø phaín aïnh læång chênh, læång phuû, phuû cáúp læång phaíi traí cho cäng nhán træûc tiãúp âiãöu khiãøn xe, maïy thi cäng, phuûc vuû maïy thi cäng nhæ: váûn chuyãøn, cung cáúp nhiãn liãûu, váût liãûu,. .. cho xe, maïy thi cäng). - Taìi khoaín 6232 - Chi phê váût liãûu: Duìng âãø phaín aïnh chi phê nhiãn liãûu (xàng, dáöu, måî...), váût liãûu khaïc phuûc vuû xe, maïy thi cäng. - Taìi khoaín 6233 - Chi phê duûng cuû saín xuáút: Duìng âãø phaín aïnh cäng cuû, duûng cuû lao âäüng liãn quan tåïi hoaût âäüng cuía xe, maïy thi cäng. - Taìi khoaín 6234 - Chi phê kháúu hao maïy thi cäng: Duìng âãø phaín aïnh kháúu hao maïy moïc thi cäng sæí duûng vaìo hoaût âäüng xáy, làõp cäng trçnh. - Taìi khoaín 6237 - Chi phê dëch vuû mua ngoaìi: Duìng âãø phaín aïnh chi phê dëch vuû mua ngoaìi nhæ thuã ngoaìi âãø sæía chæîa xe, maïy thi cäng; baío hiãøm xe, maïy thi cäng; chi phê âiãûn, næåïc, tiãön thuã TSCÂ, chi phê traí cho Nhaì tháöu phuû,... - Taìi khoaín 6238 - Chi phê bàòng tiãön khaïc: Duìng âãø phaín aïnh caïc chi phê bàòng tiãön phuûc vuû cho hoaût âäüng cuía xe, maïy thi cäng, khoaín chi cho lao âäüng næî,... 1.3.2. Phæång phaïp kãú toaïn: (1). Nãúu täø chæïc âäüi maïy thi cäng riãng biãût vaì coï phán cáúp haûch toaïn cho âäüi maïy coï täø chæïc haûch toaïn kãú toaïn riãng, thç viãûc haûch toaïn âæåüc tiãún haình nhæ sau: - Haûch toaïn caïc chi phê liãn quan tåïi hoaût âäüng cuía âäüi maïy thi cäng, ghi: Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 59 Nåü caïc TK 621, 622, 627 Coï caïc TK liãn quan. - Haûch toaïn chi phê sæí duûng maïy vaì tênh giaï thaình ca maïy thæûc hiãûn trãn TK 154 - "Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang", càn cæï vaìo giaï thaình ca maïy (theo giaï thaình thæûc tãú hoàûc giaï khoaïn näüi bäü) cung cáúp cho caïc âäúi tæåüng xáy, làõp (cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh); tuyì theo phæång thæïc täø chæïc cäng taïc haûch toaïn vaì mäúi quan hãû giæîa âäüi maïy thi cäng våïi âån vë xáy, làõp cäng trçnh âãø ghi: - Nãúu doanh nghiãûp thæûc hiãûn theo phæång thæïc cung cáúp lao vuû maïy láùn nhau giæîa caïc bäü pháûn, ghi: Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (6238 - Chi phê bàòng tiãön khaïc) Coï TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang. - Nãúu doanh nghiãûp thæûc hiãûn theo phæång thæïc baïn lao vuû maïy láùn nhau giæîa caïc bäü pháûn trong näüi bäü, ghi: Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (6238 - Chi phê bàòng tiãön khaïc) Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (1331) (nãúu âæåüc kháúu træì thuãú GTGT) Coï TK 333 - Thuãú vaì caïc khoaín phaíi näüp Nhaì næåïc (33311 - xaïc âënh thuãú GTGT phaíi näüp tênh trãn giaï baïn näüi bäü vãö ca maïy cung cáúp láùn nhau). Coï caïc TK 512, 511. (2). Nãúu khäng täø chæïc âäüi maïy thi cäng riãng biãût; hoàûc coï täø chæïc âäüi maïy thi cäng riãng biãût nhæng khäng täø chæïc kãú toaïn riãng cho âäüi maïy thi cäng thç toaìn bäü chi phê sæí duûng maïy (kãø caí chi phê thæåìng xuyãn vaì taûm thåìi nhæ: phuû cáúp læång, phuû cáúp læu âäüng cuía xe, maïy thi cäng) seî haûch toaïn nhæ sau: - Càn cæï vaìo säú tiãön læång (læång chênh, phuû,... khäng bao gäöm khoaín trêch vãö baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn), tiãön cäng phaíi traí cho cäng nhán âiãöu khiãøn maïy, phuûc vuû maïy, ghi: Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6231) Coï TK 334 - Phaíi traí cäng nhán viãn - Khi xuáút kho, hoàûc mua nguyãn liãûu, nhiãn liãûu, váût liãûu phuû sæí duûng cho xe, maïy thi cäng, ghi: Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6232 - Chi phê váût liãûu) Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu âæåüc kháúu træì) Coï caïc TK 152, 153, 111, 112, 331,... - Kháúu hao xe, maïy thi cäng sæí duûng åí âäüi maïy thi cäng, ghi: Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6234 - Chi phê kháúu hao TSCÂ) Coï TK 214 - Hao moìn TSCÂ Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 60 - Chi phê dëch vuû mua ngoaì phaït sinh (sæía chæîa maïy thi cäng mua ngoaìi, âiãûn, næåïc, tiãön thuã TSCÂ, chi phê traí cho nhaì tháöu phuû,...), ghi: Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6237 - Chi phê dëch vuû mua ngoaìi) Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu âæåüc kháúu træì thuãú GTGT) Coï caïc TK 111, 112, 331... - Chi phê bàòng tiãön phaït sinh, ghi: Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng (TK 6288 - Chi phê bàòng tiãön khaïc) Nåü TK 133 - Thuãú GTGT âæåüc kháúu træì (nãúu âæåüc kháúu træì thuãú GTGT) Coï caïc TK 111, 112 - Càn cæï vaìo baíng phán bäø chi phê sæí duûng maïy (chi phê thæûc tãú ca maïy) tênh cho tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh, ghi: Nåü TK 154 - Chi phê saín xuáút, kinh doanh dåí dang (1541 - Xáy, làõp âaî hoaìn thaình chæa baìn giao) (khoaín muûc chi phê sæí duûng maïy thi cäng). Coï TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng. - Træåìng håüp taûm æïng chi phê xe, maïy thi cäng âãø thæûc hiãûn giaï trë khoaïn xáy làõp näüi bäü (træåìng håüp âån vë nháûn khoaïn khäng täø chæïc haûch toaïn kãú toaïn riãng). Khi baín quyãút toaïn taûm æïng vãö giaï trë khäúi læåüng xáy làõp hoaìn thaình âaî baìn giao âæåüc duyãût, ghi: Nåü TK 623 - Chi phê sæí duûng maïy thi cäng Coï TK 141 - Taûm æïng (1413) 1.4. Kãú toaïn chi phê saín xuáút chung: 1.4.1. Nguyãn tàõc táûp håüp vaì phán bäø chi phê saín xuáút chung: Duìng âãø tênh phán bäø chi phê saín xuáút chung cho tæìng cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh, saín pháøm, lao vuû, dëch vuû... vaì tênh giaï thaình saín xuáút saín pháøm. Vãö nguyãn tàõc chung, chi phê saín xuáút chung âæåüc táûp håüp theo tæìng phán xæåíng, bäü pháûn vaì âäüi. Chi phê saín xuáút chung cuía tæìng phán xæåíng, bäü pháûn, âäüi âæåüc phán bäø cho cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh, bäü pháûn, âäüi âoï thi cäng vaì saín pháøm, lao vuû, dëch vuû phán xæåíng âoï saín xuáút. Træåìng håüp chi phê suáút xuáút chung liãn quan âãún nhiãöu cäng trçnh, haûng muûc cäng trçnh, saín pháøm, lao vuû, dëch vuû thç phaíi phán bäø theo tiãu thæïc chi phê nhán cäng træûc tiãúp. Säú liãûu âãø ghi vaìo Baíng phán bäø chi phê saín xuáút chung âæåüc càn cæï Säø chi tiãút chi phê saín xuáút chung vaì Baíng tênh chi phê nhán cäng træûc tiãúp kyì naìy. Säú liãûu cuía Baíng phán bäø chi phê saín xuáút chung duìng âãø tênh giaï thaình saín xuáút saín pháøm. 1.4.2. Taìi khoaín sæí duûng: - TAÌI KHOAÍN 627 - CHI PHÊ SAÍN XUÁÚT CHUNG Baìi giaíng Kãú toaïn xáy dæûng cå baín 61 Taìi khoaín naìy duìng âãø phaín aïnh chi phê saín xuáút cuía âäüi, cäng træåìng xáy dæûng gäöm: Læång nhán viãn quaín lyï âäüi xáy dæûng; khoaín trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn âæåüc tênh theo tyí lãû quy âënh trãn tiãön læång phaíi traí cäng nhán træûc tiãúp xáy, làõp vaì nhán viãn quaín lyï âäüi (thuäüc biãn chãú doanh nghiãûp); kháúu hao TSCÂ duìng chung cho hoaût âäüng cuía âäüi, chi phê âi vay nãúu âæåüc väún hoaï tênh vaìo giaï trë taìi saín âang trong quaï trçnh saín xuáút dåí dang vaì nhæîng chi phê khaïc liãn quan hoaût âäüng cuía âäüi,... Kãút cáúu vaì näüi dung phaín aïnh cuía Taìi khoaín 627 - Chi phê saín xuáút chung: Bãn Nåü: Caïc chi phê saín xuáút chung phaït sinh trong kyì, bao gäöm: Læång nhán viãn quaín lyï âäüi xáy dæûng; tiãön àn giæîa ca cuía nhán viãn quaín lyï âäüi xáy dæûng, cuía cäng nhán xáy làõp, khoaín trêch baío hiãøm xaî häüi, baío hiãøm y tãú, kinh phê cäng âoaìn âæåüc tênh theo tyí lãû (%) quy âënh hiãûn haình trãn tiãön læång phaíi traí cho cäng nhán træûc tiãú