Bài giảng Công nghệ hàn - Phần 3 - Chương 4: Hàn điện tiếp xúc

o) vaø nhôø taùc duïng cuûa löïc cô hoïc, caùc vaät haøn seõ dính chaéc laïi vôùi nhau. Theo ñònh luaät Jun – Lenxô thì khi cho doøng ñieän ñi qua moät vaät daãn seõ sinh ra nhieät löôïng Q: Q = 0,24RI 2 t Nhieät löôïng lôùn sinh ra treân beà maët tieáp xuùc seõ nung noùng chuùng ñeán traïng thaùi haøn, sau ñoù duøng löïc eùp ñeå taïo ñieàu kieän cho vieäc khueách taùn nguyeân töû, laøm cho caùc vaät haøn noái chaéc vôùi nhau. 4.1.2. Ñaëc ñieåm: ❖Haøn ñieän tieáp xuùc coù caùc ñaëc ñieåm sau: ➢Chaát löôïng saûn phaåm cao. ➢Coù theå haøn ñöôïc caùc keát caáu phöùc taïp, caùc moái haøn ôû caùc vò trí khoâng gian khaùc nhau, haøn ñöôïc caùc chi tieát coù tieát dieän nhoû. ➢Deã daøng cô khí hoùa vaø töï ñoäng hoùa quaù trình coâng ngheä. ➢Naêng suaát, chaát löôïng haøn cao. ➢Tieát kieäm nguyeân vaät lieäu vaø naêng löôïng. Vì vaäy haøn ñieän tieáp xuùc ñöôïc söû duïng roäng raõi trong caùc ngaønh cheá taïo maùy, giao thoâng, coâng nghieäp tieâu duøng The end 4.1.3.Phaân loaïi: HAØN ÑIEÄN TIEÁP XUÙC Theo daïng moái haøn Theo loaïi doøng ñieän H a øn ñ ö ô øn g ❖Haøn ñieåm coù: ❖Haøn giaùp moái coù: Noùng chaûy Moät ñieåm haøn Hai ñieåm haøn Giaùn ñoaïn Ñieän trôû Lieân tuïc Quay veàThe end 4.2.HAØN ÑIEÄN TIEÁP XUÙC GIAÙP MOÁI: Quay veà 4.2.1.Thöïc chaát 4.2.2.Maùy haøn ñieän tieáp xuùc giaùp moái 4.2.3.Coâng ngheä haøn ñieän tieáp xuùc giaùp moái 4.2.1Thöïc chaát: Haøn ñieän tieáp xuùc giaùp moái laø moät daïng haøn aùp löïc maø moái haøn ñöôïc thöïc hieän treân toaøn boä beà maët tieáp xuùc cuûa chi tieát haøn. ❖Nguyeân lyù laøm vieäc: Doøng ñieän haøn töø bieán theá haøn qua chi tieát haøn ñaõ ñöôïc keïp chaët treân ñieän cöïc vaø ñöôïc eùp saùt vôùi nhau. Beà maët tieáp xuùc ñöôïc nung noùng lieân tuïc ñeán traïng thaùi chaûy, sau ñoù döôùi taùc duïng cuûa löïc eùp cô hoïc P thöïc hieän eùp hình thaønh moái haøn. (Hình veõ) 1.Chi tieát haøn; 2.Cöïc cuûa maùy tieáp xuùc; 3.Bieán theá haøn moät pha; 4.Coâng taéc Sô ñoà nguyeân lyù haøn giaùp moái Pe l1 U 3 l2 2 4 Px 1 Px Pe The end 4.2.2.Maùy haøn ñieän tieáp xuùc giaùp moái: ❖Theo coâng suaát cuûa maùy haøn coù: ➢Maùy coù coâng suaát nhoû (1,5  8)KVA: Duøng ñeå haøn noái caùc loaïi daây theùp ñöôøng kính (0,26)mm ➢Maùy coù coâng suaát lôùn 160 KVA: Coù theå haøn theùp coù tieát dieän 4000mm 2 vôùi löïc eùp P=160000KN. The end 4.2.3.Coâng ngheä haøn tieáp xuùc giaùp moái: Quay veà A.Yeâu caàu B.Chuaån bò chi tieát tröôùc khi haøn C.Kyõ thuaät haøn A.Yeâu caàu: ❖Ñeå ñaït ñöôïc chaát löôïng moái haøn toát, quaù trình coâng ngheä haøn phaûi ñaït ñöôïc caùc yeâu caàu sau: ➢Haøn chaûy giaùn ñoaïn vaø haøn chaûy lieân tuïc. ➢Laøm saïch beà maët tieáp xuùc khoâng bò oxy hoùa. ➢Chi tieát haøn khi gaù laép, keïp chaët phaûi ñoàng taâm. ➢Nung noùng ñeàu beà maët tieáp xuùc cuûa 2 chi tieát haøn. ➢Cheá ñoä haøn: tìm I h (cöôøng ñoä doøng ñieän haøn), tính aùp löïc P, thôøi gian chi tieát tieáp xuùc vôùi nhau, dieän tích beà maët tieáp xuùc. The end B.Chuaån bò chi tieát tröôùc khi haøn: ➢ Phoâi lieäu phaûi ñöôïc laøm saïch gæ. ➢Caùc phoâi lieäu coù tieát dieän tieáp xuùc khaùc nhau ñeàu phaûi gia coâng ñeå kích thöôùc cuûa chuùng baèng nhau hoaëc gaàn baèng nhau vaø ñöôïc laøm saïch toát. The end C. Kyõ thuaät haøn: ❖Haøn ñieän trôû: Haøn tieáp xuùc giaùp moái thöïc hieän baèng phöông phaùp haøn ñieän trôû chæ thích öùng vôùi caùc chi tieát coù tieát dieän ngang nhoû ñeán 100mm 2 vaø thöïc hieän theo chu trình sau: I,P  P I Chu trình haøn tieáp xuùc giaùp moái ñieän trôû The end ❖Haøn tieáp xuùc giaùp moái noùng chaûy: Quaù trình haøn goàm 2 giai ñoaïn chính: giai ñoaïn nung noùng vaø giai ñoaïn eùp haøn. Chu trình quan heä doøng ñieän haøn, löïc eùp vaø söï dòch chuyeån eùp chi tieát khi haøn nhö sau: I P I,P,S Chu trình haøn tieáp xuùc giaùp moái noùng chaûy C. Kyõ thuaät haøn: The end 4.3.HAØN ÑIEÅM: Quay veà 4.3.1.Thöïc chaát 4.3.2.Ñaëc ñieåm 4.3.3.Thieát bò haøn ñieåm 4.3.1.Thöïc chaát: Haøn ñieåm laø phöông phaùp haøn ñieän tieáp xuùc, caùc moái haøn khoâng thöïc hieän lieân tuïc treân toaøn boä chieàu daøi haøn maø chæ laø töøng ñieåm rieâng bieät goïi laø ñieåm haøn. Haøn ñieåm goàm haøn 1 ñieåm, haøn 2 ñieåm moät laàn, haøn nhieàu ñieåm vaø haøn ñieåm ñieän cöïc giaû. 4.3.2. Ñaëc ñieåm: ❖Haøn ñieåm coù nhöõng ñaëc ñieåm sau: ➢Cho moái haøn beàn, ñeïp nhöng khoâng baûo ñaûm ñoä kín. ➢Naêng suaát haøn cao, deã cô khí hoùa vaø töï ñoäng hoùa quaù trình saûn xuaát. ➢Coù theå haøn treân caùc keát caáu khaùc nhau, ñaëc bieät treân caùc keát caáu phöùc taïp. Quay veà 4.3.3.Thieát bò haøn ñieåm: ➢Maùy haøn ñieåm thöïc hieän eùp baèng khí neùn duøng ñeå haøn theùp C thaáp coù S =(0.2 2)mm. ➢Maùy haøn ñieåm coù coâng suaát 85 KVA, vôùi löïc eùp 16000N ñeå haøn theùp hôïp kim coù S =(0.3 2.5 )mm. (Hình) Quay veà 4.3.3.Thieát bò haøn ñieåm: Sô ñoà haøn ñieåm 2 phía (a)vaø 1 phía (b) a) P b) P PU P U Quay veà 4.4.HAØN ÑIEÄN TIEÁP XUÙC ÑÖÔØNG Quay veà 4.4.3.Thieát bò haøn ñöôøng 4.4.2.Phaân loaïi 4.4.1.Thöïc chaát 4.4.1.Thöïc chaát: Haøn ñieän tieáp xuùc ñöôøng laø moät daïng haøn tieáp xuùc maø moái haøn taäp trung baèng caùc ñieåm haøn lieân tuïc coù theå thöïc hieän töø moät phía hoaëc hai phía. 4.4.2. Phaân loaïi: Caên cöù theo löïc eùp vaø söï dòch chuyeån ñieän cöïc, haøn ñieän tieáp xuùc ñöôøng coù theå chia laøm 2 phöông phaùp: ➢Haøn ñöôøng lieân tuïc:(Hình a) ➢Haøn ñöôøng giaùn ñoaïn:(Hình b) I (Hình a) S P I,P,S I (Hình b)  S P  I,P,S Quay veà 4.4.2. Phaân loaïi: Haøn ñöôøng lieân tuïc: Laø ñieän cöïc quay laøm chi tieát dòch chuyeån lieân tuïc vaø luoân luoân coù doøng ñieän chaïy qua trong quaù trình haøn vaø ñeå taïo söï lieân keát, löïc eùp treân ñieän cöïc cuõng thöïc hieän eùp lieân tuïc. Haøn ñöôøng giaùn ñoaïn: Laø caùc chi tieát haøn vaãn dòch chuyeån lieân tuïc nhöng doøng ñieän haøn chaïy qua chi tieát theo chu kyø ngaén. Do tính chaát coâng ngheä vaø daïng caùc keát caáu haøn ña daïng neân maùy haøn ñieän tieáp xuùc ñöôøng coù nhieàu loaïi. ➢Maùy haøn ñieän cöïc ôû hai phía: truyeàn daãn eùp ñieän cöïc baèng khí neùn duøng ñeå haøn theùp C thaáp coù S =(0.2  1.2)mm. ➢Maùy haøn ñieän cöïc ôû moät phía. ➢Maùy haøn ñieän tieáp xuùc ñöôøng giaùp moái: duøng ñeå haøn caùc oáng. (Hình) 4.4.3.Thieát bò haøn ñöôøng: Quay veà Quay veà Sô ñoà haøn ñöôøng P P U P P U 4.4.3.Thieát bò haøn ñöôøng: