Phát triển khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài ở Việt Nam

A. phÇn më ®Çu HiÖn nay trong bèi c¶nh kinh tÕ thÕ giíi cã nhiÒu biÕn ®éng trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, tèc ®é toµn cÇu ho¸ vµ tù do ho¸ th­¬ng m¹i diÔn ra nhanh chãng, nhiÒu quèc gia vµ nhiÒu c«ng ty ®ang n¾m trong tay l­îng vèn dù tr÷ khæng lå cã nhu cÇu ®Çu t­ n­íc ngoµi. §©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®èi víi c¸c n­íc thiÕu vèn cã nhu cÇu ®Çu t­ lín. V× vËy ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm mét vÞ trÝ rÊt quan träng trong bèi c¶nh hiÖn nay ®èi víi kh«ng chØ nh÷ng n­íc ph¸t triÓn mµ cßn quan träng ®èi víi nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn. §Æc biÖt lµ ViÖt Nam ®Çu t­ n­íc ngoµi nh»m ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ, chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh nghÒ, ®Çu t­ x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng, ®æi míi c«ng nghÖ thiÕt bÞ, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô vµ søc m¹nh c¹nh tranh c¶u hµng ho¸. Trong bèi c¶nh hiÖn nay, c¸c nø¬c ®ang ph¸t triÓn cã thÓ tËn dông mäi nguån lùc cña thÕ giíi, tiÕp thu ®­îc nh÷ng tinh tuý cña nh©n lo¹i,nh÷ng cèng hiÕn vµ nh÷ng ph¸t minh vÜ ®¹i cña c¸c bËc thÕ hÖ ®i tr­íc, nh»m ®i t¾t ®ãn ®Çu trªn con ®uêng ph¸t triÓn vµ thu hÑp ®Çu t­ n­íc ngoµi dÇn kho¶ng c¸ch víi c¸c n­íc ®i tr­íc. Khi ®ã ®Çu t­ n­íc ngoµi cã vai trß nh­ mét ph­¬ng tiÖn ®¾c lùc ®Î thùc hiÖn chñ tr­¬ng trªn,lµ mét quèc gia ®ang tr­ëng thµnh vµ tiÕn hµnh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ , ViÖt Nam cÇn huy ®éng tèi ®a mäi nguån lùc. §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø IX ®· kh¼ng ®Þnh: “ Kinh tÕ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoài lµ mét bé phËn quan träng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta, ®­îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn l©u dài, b×nh ®¼ng víi c¸c thµnh phÇn kh¸c. Thu hót ®Çu t­ n­íc ngoài lµ chñ tr­¬ng quan träng, gãp phÇn khai th¸c c¸c nguån lùc trong n­íc, më réng hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ, t¹o nªn søc m¹nh tæng hîp phôc vô sù nghiÖp CNH- H§H ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc”. Víi mong muèn vËn dông kiÕn thøc ®Ó t×m hiÓu nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nªn t«i chän ®Ò tµi: "Ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ë ViÖt Nam" Tuy nhiªn do kinh nghiÖm cßn ch­a nhiÒu nªn kh«ng thÓ tr¸nh khái thiÕu sãt trong qu¸ tr×nh viÕt bµi. Em xin c¶m ¬n PGS-TS T« §øc H¹nh ®· gióp ®ì em trong suèt qu¸ tr×nh lµm ®Ò ¸n nµy B. néi dung I. Mét sè vÊn ®Ò vÒ c¬ së lÝ luËn vµ thùc tÕ 1. C¬ së lý luËn 1.1 §Çu t­ quèc tÕ - Kh¸i niÖm: §Çu t­ quèc tÕ (Lª Nin cßn gäi lµ xuÊt khÈu t­ b¶n) lµ mét h×nh thøc c¬ b¶n cña quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Nã lµ qu¸ tr×nh trong ®ã hai hay nhiÒu bªn cïng gãp vèn dÓ x©y dùng vµ triÓn khai mét dù ¸n ®©ï t­ quèc tÕ nh»m môc ®Ých sinh lîi. §Çu t­ quèc tÕ cã t¸c ®éng hai mÆt víi c¸c n­íc nhËn ®Çu t­. Nã lµm t¨ng nguån vèn, t¨ng c«ng nghÖ míi, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý tiªn tiÕn, t¹o thªm viÖc lµm, ®µo t¹o tay nghÒ, khai th¸c tµi nguyªn, chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng hiÖn ®¹i, tiÕp cËn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi.MÆt kh¸c ®Çu t­ quèc tÕ còng cã kh¶ n¨ng lµm t¨ng sù ph©n ho¸ gi÷a c¸c giai cÊp, tÇng líp trong x· héi, gi÷a c¸c vïng l·nh thæ, lµm c¹n kiÖt tµi nguyªn, « nhiÔm m«i tr­êng sinh th¸i t¨ng tÝnh lÖ thuéc víi bªn ngoµi - H×nh thøc: Cã 2 h×nh thøc lµ ®Çu t­ trùc tiÕp vµ ®Çu t­ gi¸n tiÕp. a §Çu t­ trùc tiÕp: Lµ h×nh thøc trong ®ã ng­êi bá vèn vµ ng­êi sö dông vèn lµ mét chñ thÓ. Cã nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp c¸ nh©n n­íc ngoµi chñ ®Çu t­ trùc tiÕp tham gia qu¸ tr×nh qu¶n lý, sö dông vèn ®Çu t­ vµ vËn hµnh c¸c kÕt qu¶ ®Çu t­ nh»m thu håi vèn ®· bá ra vµ thu lîi nhuËn. §Çu t­ trùc trùc tiÕp ®­îc thÓ hiÖn d­¬Ý nh÷ng h×nh thøc sau ®©y: hîp ®ång hîp t¸c daonh nghiÖp doanh nghiÖp liªn doanh doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi +) Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh +) Doanh nghiÖp liªn doanh +) Doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi b §Çu t­ gi¸n tiÕp: (Lªnin cßn gäi lµ xuÊt khÈu t­ b¶n cho vay) Lµ h×nh thøc ®©ï t­ mµ quyÒn së h÷u t¸ch råi quyÒn sö dông vèn ®Çu t­, tøc lµ nguån cã vèn kh«ng trùc tiÕp tham gia vµo tæ chøc, ®iÒu hµnh dù ¸n mµ thu lîi víi h×nh thøc lîi tøc cho vay (nÕu lµ vèn cho vay) hoÆc lîi tøc cæ phÇn (nÕu lµ vèn cæ phÇn) hoËc cã thÓ kh«ng thu lîi trùc tiÕp (nÕu lµ cho vay ­u ®·i §Çu t­ th­êng thóc ®Èy t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thu hót më réng ®Çu t­ trùc tiÕp. §Çu t­ gi¸n tiÕp lu«n kÌm víi c¸c ®IÒu kiÖn ­u ®·i cho n­íc nhËn ®Çu t­ nªn cã thÓ dïng vèn nµy thùc hiÖn c¸c dù ¸n cã møc ®Çu t­ lín, thu hót vèn ®Çu t­ dµi. §Çu t­ n­íc ngoµi cã lîi cho c¶ n­íc ®Çu t­ vµ cho c¶ n­íc nhËn ®Çu t­, th­êng dïng c¸c c«ng cô ®Çu t­ tr¸i phiÕu, cæ phiÕu. Nh×n chung nguån vèn ®Çu t­ chÝnh ®Ó phôc vô, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nh»m thùc hiÖn sù nghiÖp CNH-H§H lµ nguån vèn tõ bªn ngoµi tøc lµ nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp tõ n­íc ngoµI (FDI). 1.2-C¬ së lý luËn Lý thuyÕt lîi thÕ so s¸nh cña P.Vernon(Hoa kú) Tr­íc khi lý thuyÕt nµy ra ®êi cã nhËn ®Þnh cho r»ng: “hÇu nh­ c¸c n­íc ®Òu ph¸t triÓn toµn diÖn”, v× vËy ng­êi ta tõng vÝ viÖc ¸p dông lý thuyÕt nµy nh­ ¸p dông ®Þnh luËt Anhxtanh trong kinh tÕ. Hµm s¶n xuÊt: y=f (K, L) P.Vernon cho r»ng nªn tËn dông lîi thÕ so s¸nh sao cho tû lÖ K/L ngµy cµng cao. Lý thuyÕt lîi thÕ tuyÖt ®èi cña A. Smith. C¬ së kinh tÕ cña nÒn kinh tÕ më g¾n liÒn víi th­¬ng m¹i quèc tÕ, tøc lµ mçi n­íc khi tiÕn hµnh th­¬ng m¹i quèc tÕ ®Òu ph¶i t×m ®­îc lîi thÕ cña m×nh trong quan hÖ quèc tÕ. Lý thuyÕt lîi thÕ tuyÖt ®èi cña Smit trong thu¬ng m¹i quèc tÕ ph¶n ¸nh hao phÝ lao ®éng ®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, hµng ho¸ dÞch vô xuÊt khÈu thÊp nhÊt so víi c¸c n­íc kh¸c, cßn ®èi víi c¸c n­íc nhËp kh¶u th× hao phÝ lao, ®éng cao nhÊt so víi c¸c n­íc kh¸c. ChÝnh v× ®iÒu ®ã mµ t¹o lîi cho c¸c n­íc, kÓ c¶ c¸c n­íc xuÊt khÈu, nhËp khÈu. C¸c n­íc xuÊt khÈu cã lîi lµ thu nhËp nÕn kinh tÕ l¹i t¨ng lªn, viÖc lµm, nhiÒu h¬n nªn tû lÖ thÊt nghiÖp gi¶m ®i, nguån lùc lao ®éng ®­îc sö dông tèt h¬n, cßn ®èi víi cÊc n­íc nhËp khÈu: th× kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi hµng hµo nhiÒu h¬n, chÊt l­îng hµng h¸o nhiÒu h¬n, chñng lo¹I hµng ho¸ - dÞch vô phong phó h¬n, hµng ho¸ dÞch vô rÎ h¬n, ®ång thêi v× s¶n xuÊt trong n­íc c¸c n­íc nhËp khÈu nµy cã nh÷ng ®IÒu kiÖn tèt ®Ó ph¸t triÓn mau chãng nÒn kinh tÕ, v× thay vµo ®ã kho¶ng thêi gian s¶nxuÊt trong n­íc ®­îc gi¶m ®i ®¸ng kÓ , ®ñ thêi gian ®Ó tiÕp cËn mau chãng nÒn kinh më. 2 C¬ Së Thùc tÕ. a-HiÓu vÒ vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi Nh­ ta ®· biÕt mäi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Òu gåm hai yªó tè c¬ b¶n lµ t­ liÖu s¶n xuÊt vµ søc lao ®éng.§Ó cã ®­îc hai yÕu tè ®ã, vÊn ®Ò ®Æt ra lµ cÇn cã vèn ®Çu t­ vµ thùc hiÖn ho¹t ®éng ®Çu t­. Vån ®Çu t­ dïng ®Ó x©y dùng nhµ x­ëng, mua s¾m hoÆc bæ sung thiÕt bÞ,t¹o c¬ së vËt chuÊt kØ thuËt, mua s¾m nguyªn vËt liÖu, tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng.Mét bé phËn vèn ®Çu t­ quan träng cho ®Çu t­ ph¸t triÓn ®ã lµ vèn ®Çu t­ trùc tiÕp tõ n­íc ngoµi(viÕt t¾t lµ FDI) FDI lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña toµn bé ho¹t ®éng ®Çu t­ cña quèc gia, mµ nguån vèn trong n­íc xÐt tæng thÓ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh. FDI kh«ng thay thÕ c¸c nguån vèn ®Çu t­ kh¸c, nh­ng cã thÕ m¹nh riªng. FDI lµ viÖc tæ chøc c¸ nh©n n­íc ngoµi trùc tiÕp ®­a vµo ViÖt Nam vèn b»ng tiÒn n­íc ngoµi hoÆc bÊt k× tµi s¶n nµo ®­îc chÝnh phñ ViÖt Nam c«ng nhËn ®Ó hîp t¸c kinh doanh hoÆc doanh nghiÖp 100% vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. Râ rµng kh¸c víi ODA, FDI kh«ng g©y ra t×nh tr¹ng nî nÇn chång chÊt cho c¸c thÕ hÖ mai sau vµ kh«ng ph­¬ng h¹i ®Õn chñ quyÒn cña ®Êt n­íc. FDI cßn cã lîi thÕ h¬n ODA, v× vËy ®©y lµ vèn cña c¸c c«ng ty vµ t­ nh©n cña n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo ViÖt Nam trªn c¬ së hai bªn cïng cã lîi, chñ ®Çu t­ buéc ph¶i quan t©m lµm cho ®ång tiÒn sinh lîi.Ngoµi ra,vÒ l©u dµi c¸c c«ng tr×nh FDI sÏ thuéc vÒ ViÖt Nam. H¬n n÷a thùc tÕ ®· kh¼ng ®Þnh, vay nî n­íc ngoµi tá ra lµ mét nh©n tè huû ho¹i qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi trong thêi gian 40 n¨m qua .V× thÕ ViÖt Nam nªn chñ yÕu dùa vµo thu hót FDI. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thu hót vèn ®Ç t­ cÇn tr¸nh c¸c quan ®iÓm: Quan ®iÓm coi nhÑ, thËm chÝ lªn ¸n FDI nh­ mét nh©n tè cã h¹ cho nÕn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ. Quan ®iÓm qu¸ ®Ò cao FDI g¾n cho nã mét vai trß tÝch cùc, bÊt chÊp ®iÒu kiÖn bªn trong cña ®Êt n­íc, t¸ch rêi nh÷ng cè g¾ng c¶i thiÖn m«i tr­êng ®Çu t­. b- Vai trß cña vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi Trong h¬n 10 n¨m qua, nhê nh÷ng chÝnh s¸ch luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam mµ chóng ta ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùa ®¸ng kÓ vµ quan träng, gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu kinh tÕ – x· héi vµo th¾ng lîi c«ng cuéc ®æi míi ®­a n­íc ta tho¸t khái khñng ho¶ng kinh tÕ, t¨ng c­êng thÕ vµ lùc cña ViÖt nam trªn con ®­êng héi nhËp quèc tÕ. V× thÕ mµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ang trë thµnh mét trong nh÷ng nguån vèn quan träng cho ph¸t triÓn kinh tÕ, cã t¸c dông thóc ®Èy sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, më ra nhiÒu ngµnh nghÒ, s¶n phÈm míi, gãp phÇn më réng quan hÖ ®èi ngo¹i vµ chñ ®éng héi nhËp quèc tÕ thÕ gi¬Ý. §Çu t­ n­íc ngoµi ®· gãp phÇn bæ sung nguån vèn quan träng cho ®Çu t­ ph¸t triÓn, t¨ng c­êng tiÒm lùc ®Ó khai th¸c triÓn khai vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån vèn trong n­íc nh­ dÇu khÝ, ®iÖn n¨ng vµ nu«i trång vµ chÕ biÕn c©y c«ng nghiÖp, c©y l­¬ng thùc. MÆt kh¸c ®Çu t­ n­íc ngoµi còng gãp phÇn quan träng vµo viÖc bï ®¾p th©m hôt c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. Tû lÖ ®ãng gãp cña khu vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi trong GDP t¨ng dÇn qua c¸c n¨m. §Çu t­ n­íc ngoµi gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng tham gia ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §Çu t­ n­íc ngoµi gãp phÇn chuûÓn dÞch c¬ cÊu theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt . HiÖn nay ®Çu t­ n­íc ngoµi tËp trung vµo c¸c nghµnh c«ng nghiÖp vµ chiÕm gÇn 35% gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp,tèc ®é t¨ng tr­ëng trªn 20% gãp phÇn ®­a tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña c¶ n­íc lªn trªn 10%/ n¨m. §Çu t­ n­íc ngoµi gãp phÇn quan träng vµo viÖc hoµn chØnh ngµy cµng ®Çy ®ñ vµ tèt h¬n hÖ th«ng c¬ së h¹ tÇng ®Æc biÖt lµ giao th«ng vËn t¶i, b­u chÝnh viÔn th«ng, n¨ng l­îng. §ång thêi ®· h×nh thµnh ®­îc 67 khu c«ng nghiÖp – khu chÕ xuÊt vµ khu céng nghÖ cao trªn ph¹m vi c¶ n­íc gãp phÇn vµo viÖc ®« thÞ hãa ,h×nh thµnh khu ®©n c­ míi t¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho hi¬n 200 ngh×n lao ®éng ®Þa ph­îng vµ hµng chôc ngµn lao ®éng dÞch vô kh¸c, ë c¸c thµnh phè lín viÖc h×nh thµnh c¸c khu chÕ xuÊt , khu c«ng nghiÖp ®· t¹o ®IÒu kiÖn cho ®Þa ph­¬ng nµy t¸ch s¶n xuÊt ra khái khu d©n c­ gi¶m thiÓu « nhiÔm b¶o vÒ m«i tr­êng ®« thÞ. c- Vai trß cña FDI ®èi víi sù ph¸t triÕn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. Trong ®êi sèng kinh tÕ , FDI cã vai trß quan träng lín : Tr­íc hÕt, FDI cung cÊp vèn bæ sung cho chñ nhµ ®Ó bï ®¾p sù thiÕu hôt cña nguån vèn trong n­íc Thø hai: Cïng víi viÖc cung cÊp vèn kû thuËt qua thùc hiÖn FDI, cÊc c«ng ty mµ chñ yÕu lµ c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia ®· chuyÓn giao kØ thuËt c«ng nghÖ tõ c¸c n­íc ®Çu t­ sang n­íc chñ nhµ. Thø ba: Do t¸c ®éng cña vèn, cña khoa häc c«ng nghÖ, FDI sÏ t¸c ®éng m¹nh ®Õn viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu ngµnh, c¬ cÊu kØ thuËt, c¬ cÊu s¶n phÈm mµ lao ®éng sÏ ®­îc biÕn ®æi theo chiÒu h­íng tiÕn bé. Thø t­: §Çu t­ n­íc ngoµi ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, tham gia ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. §Õn nay, khu vùc ®Çu t­ n­íc ngoµi ®· thu hót kho¶ng 30 v¹n lao ®éng trùc tiÖp vµ hµng chôc v¹n lao ®éng gi¸n tiÕp kh¸c nh­ x©y dùng, cung øng dÞch vô … Thø n¨m: Nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thu hót vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi -ViÖt Nam lµ mét thÞ tr­êng kh¸ réng lín víi quy m« d©n sè gÇn 80 triÖu ng­ê - LuËt ®Çu t­. Thø s¸u: §Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng nh©n lùc. ViÖt Nam cã nguån nh©n c«ng dåi dµo, gi¸ nh©n c«ng rÎ so víi c¸c n­íc trong khu vùc Thø b¶y: chÝnh s¸ch tiÒn tÖ æn ®Þnh vµ møc ®é rñi ro tiÒn tÖ ë n­íc nhËn vèn ®Çu t­. Thø t¸m : Kh¶ n¨ng håi h­¬ng vèn ®Çu t­ Thø chÝn: B¶o vÖ quyÒn së h÷u . Thø m­êi: ChÝnh s¸ch th­ong m¹i. Thø m­êi mét: ChÝnh s¸ch thuÕ vµ nh÷ng ­u ®·i. Thø m­êi hai: æn ®Þnh chÞnh trÞ x· héi ë n­íc nhËn ®Çu t­ vµ trong khu vùc. d. Quan hÖ gi÷a nguån vèn trong n­íc vµ nguån vèn ®Çu t­ ngoµi n­íc. N­íc ta ®ang trong qu¸ tr×nh CNH-H§H. Vèn lµ tiÒn ®Ò quan träng cho CNH-H§H thµnh c«ng. Vèn ®Ó CNH-H§H cã hai nguån: nguån vèn trong n­íc vµ nguån vèn n­íc ngoµi. Nguån vèn trong n­íc ®­îc tÝch luü tõ néi bé nÒn kinh tÕ quèc d©n dùa trªn c¬ së s¶n xuÊt lµ lao ®éng thÆng d­ cña ng­êi lao ®éng thùc chÊt cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Con ®­êng ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò tÝch luü vèn trong n­íc lµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi trªn c¬ së øng dông thµnh tùu khoa häc kØ thuËt, c«ng nghÖ hîp lÝ ho¸ s¶n xuÊt. ë n­íc ta hiÖn nay, ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi t¹o nªn nguån vèn cho tÝch luü tr­íc hÕt vµ chñ yÕu lµ khai th¸c sö dông tèt quü lao ®éng, tËp trung chung søc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp hµng tiªu dïng vµ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu… Nguån vèn trong n­íc cßn phô thuéc vµo tû lÖ tiÕt kiÖm… TiÕn lªn chñ nghÜa x· héi tõ mét nÒn kinh tÕ nghÌo nµn, l¹c hËu lµm cho viÖc tÝch luü vèn tõ néi bé nÒn linh tÕ hÕt søc khã kh¨n, ®Æc biÖt trong thêi k× ®Çu. §Ó tho¸t khái vßng luÈn quÈn: v× nghÌo nªn tÝch lòy thÊp, th× t¨ng tr­ëng kinh tÕ chËmvµ khã tho¸t khái ®ãi nghÌo… CÇn ph¶i tËn dông mäi kh¶ n¨ng ®Ó thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. §©y lµ nguån vèn cã vai trß cùc k× quan träng, kh«ng nh÷ng gióp c¸c n­íc nghÌo kh¾c phôc khã kh¨n vÒ vèn trong thêi k× ®Çu mµ cßn gãp phÇn n©ng cao t×nh ®é qu¶n lÝ c«ng nghiÖp t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng … V× thÕ tranh thñ nhuån vèn bªn ngoµi lµ mét lµ mét nh©n tè ®Èy nhanh thµnh c«ng cña sù nghiÖp CNH-H§H ®Êt n­íc. Tuy nhiªn mÆt tr¸i cña nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi còng kh«ng nhá. Sö dông nhuån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ph¶i chÊp nhËn chÞu bãc lét, tµi nguyªn bÞ khai th¸c, nî n­íc ngoµi t¨ng lªn…Do vËy kh«ng k× väng qu¸ lín nguån vèn bªn ngoµi.Sö dông nguån vèn n­íc ngoµi lÇ rÊt quan trong nh­ng ph¶i c©n nh¾c tr­íc khi lùa chän.SÏ h¹n chÕ ®­îc rÊt nhiÒu hiÖn t­îng ch¹y dù ¸n nh­ hiÖn nay vµ sù ra ®êi mét dù ¸n sÏ ®­îc thùc nghiªm tóc , chÝnh x¸c , gãp phÇn n©ng cao hiÖu II.Thùc tr¹ng 1/ Thùc tr¹ng: 1.1. VÊn ®Ò chung: a) Xu h­íng thÕ giíi: T×nh h×nh vÊn ®Ò vÒ nguån vèn ®Çu t­ trªn thÕ giíi ®ang diÔn ra hÕt søc s«i ®éng vµ m¹nh mÏ. Trong vßng nh÷ng n¨m tiÕp theo nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo Ch©u Á sÏ tiÕp tôc t¨ng, n¨m 2001 cã thÓ thu hót kho¶ng 123,1 tØ USD, n¨m 2005 ­íc tÝnh lªn tíi 4400 tØ USD, cao h¬n møc 5 n¨m qua ®¹t 3600 tØ USD Mü vÉn lµ mét quèc gia tiÕp nhËn FDI lín nhÊt thÕ giíi. Tuy nhiªn sè vèn FDI ®æ vµo EU vÉn v­ît Mü trong ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Dù b¸o vèn FDI sÏ ®æ vµo c¸c n­íc ph¸t triÓn lµ chñ yÕu. Trong sè c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chØ cã Trung Quèc vµ Brazin lµ mét trong 10 quèc gia tiÕp nhËn FDI lín nhÊt thÕ gi¬Ý. Cßn Nga lµ n­íc cã sù c¶i thiÖn vÞ trÝ ®¸ng kÓ, tõ vÞ trÝ th­ 31 lªn vÞ trÝ thø 23. Cßn ®èi víi ViÖt nam th× nh­ thÕ nµo? Tr­íc nh÷ng xu h­íng vµ bèi c¶nh quèc tÕ phøc t¹p vµ mang tÝnh c¹nh tranh cao ®ßi hái chung ta ph¶i cã mét chiÕn l­îc tµi t×nh thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi cho thêi k× 2003-2010 ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi cho thêi gian tíi.KÓ tõ khi ban hµnh LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam tới nay ®· cã h¬n 3260 dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam víi tæng sè vèn ®¨ng kÝ 44 tû USD trong ®ã cã trªn 2600 dù ¸n cßn hiÖu lùc víi tæng sè vèn ®¨ng kÝ trªn 36tû USD.S è vèn thùc hiÖn ®Õn nay ®¹t gÇn 20tû USD b»ng 44,5% sè vèn ®¨ng kÝ trong ®ã vèn n­¬c ngoµi lµ 18tû USD. Khu vùc cã vèn FDI t¹o ra trªn 12% GDP, h¬n 34% gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. NÕn tÝnh riªng 5n¨m 1996- 2000 so víi 5 n¨m tr­íc th× tæng vèn ®Çu t­ míi ®¹t 20,73 tû USD, t¨ng 27,5%.tõ n¨m 2000 §TNN ë VIÖt Nam ®· cã dÊu hiÖu phôc håi , ®Æc biÖt trong hai th¸ng ®Çu n¨m 2001 ®· cã 35 dù ¸n ®Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc cÊp giÊy phÐp víi tổng sè vèn 71,3 triÖu USD, t¨ng 16,7% vÒ dù ¸n , t¨ng 16,1% vÒ sè vèn cïng k× 2000. Nhu vËy còng cã thÊy ®­íc dÊu hiÖu cña sù t¨ng tr­ëng §TNN t¹i ViÖt Nam. Nguån vèn viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m: ®Õn nay tæng c¸c hiÖp ®Þnh ®· ®­îc ký kÕt trong giai ®o¹n 2001 2005 lµ 13, 3 tû USD, ®· gi¶i ng©n ®¹t kho¶ng 8, 2 tû USD; nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi cÊp míi vµ bæ sung ®¹t 15 16 tû USD, ®· thùc hiÖn kho¶ng 13 tû USD. Nhê vËy, trong 4 n¨m qua, GDP b×nh qu©n t¨ng kho¶ng 7,4%/n¨m, kinh tÕ ph¸t triÓn theo chiÒu h­íng tÝch cùc n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc. nÕu hoµn thµnh chØ tiªu t¨ng tr­ëng 8, 2 8,5% trong n¨m 2005 sÏ c¬ b¶n hoµn thµnh kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001 - 2005. a) Môc tiªu. §Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 2001-2010 vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô kÕ ho¹ch ph¸t triÕn kinh tÕ xa héi 2001-2005, khu vùc ®Çu t­ trực tiÕp n­íc ngoµi ph¶i ph¸t triÓn æn ®Þnh h¬n, ®Æc biÖt lµ chÊt l­îng so víi thêi k× tr­íc, ®Ó nhanh chãng c«ng nghiÖp ho¸ ,hiÖn ho¸ ®Êt n­íc. Cô thÓ h¬n ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi trong thêi k× 2001-2005 ph¶I ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu sau: Vèn ®¨ng kÝ cña c¸c dù ¸n cÊp giÊy phÐp míi kho¶ng 12tû USD . Vèn thùc hiÖn kho¶ng 11tû USD. §Õn n¨m 2005 ®ãng gãp kho¶ng 15% GDP, 25%tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ kho¶ng 10% tæng thu ng©n s¸ch c¶ n­íc. §Þnh h­íng. KhuyÕn khÝch m¹nh mÏ viÖc thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµo c«ng nghiÖp s¶n xuÊt khÈu,c«ng nghiÖp chÕ biÕn,c«ng nghiÖp phôc vô ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n, c¸c dù ¸n xùng dùng c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ sinh häc, dÇu khÝ, ®iÖn tö,vËt liÖu míi viÔn th«ng s¶n xuÊt ph¸t triÕn kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi vµ c¸c ngµnh mµ ViÖt Nam cã lîi thÕ c¹nh tranh g¾n víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, t¹o thªm nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ . TiÕp tôc thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµ nh÷ng ®Þa bµn cã lîi thÕ ®Ó ph¸t huy vai trß cña c¸c vïng ®éng lùc, t¹o ®iÒu kiÖn liªn kÕt ph¸t triÓn c¸c vïng kh¸c trªn c¬ së ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh. KhuyÕn khÝch vµ dµnh c¸c ­u ®·i tèi ®a cho ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo nh÷ng vïng vµ ®Þa bµn cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ – x· héi khã kh¨n vµ ®Èy m¹nh ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh kÕt cÊu h¹ tÇng ë c¸c ®Þa bµn nµy b»ng c¸c nguån vèn kh¸c ®Ó t¹o ®IÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi. TËp trung thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ c¸c khu c«ng ngiÖp tËp trung ®· h×nh thµnh theo quy ho¹ch ®­îc phª duyÖt. KhuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ trùc tiÐp n­íc ngoài tõ tÊt c¶ c¸c n­íc vµ vïng l·nh thæ dÇu t­ vµo ViÖt Nam 1.2. VÊn dÒ cô thÓ. * VÒ sè dù ¸n vµ sè vèn ®Çu t­. Trong h¬n 10 n¨m qua, tõ n¨m 1989-1999 ®· cã 3087 dù ¸n víi tæng sè vèn thùc hiÖn lµ: 15700triÖu USD, ®¹t tû lÖ 39.2% so víi tæng sè vèn ®¨ng kÝ. N¨m Sè dù ¸n Tæng vèn ®Çu t­ TriÖuUSD Tæng vèn thùc hiÖn TriÖu USD 1989 70 539 130 1990 111 569 220 1991 155 1388 221 1992 193 2271 398 1993 272 2987 1106 1994 362 4071 1952 1995 404 6616 2652 1996 501 9212 2371 1997 479 5548 3250 1998 260 4827 1900 1999 280 2000 1500 Theo nguån th«ng tin tµi chÝnh :sè 1/1/2000 Nh­ vËy trong gia ®o¹n 1996-1999 sè dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp liªn tôc gi¶m, tæng sè vèn ®Çu t­ còng cã chiÒu h­íng gi¶m . ¤ng Phan H÷u Th¾ng, Côc tr­ëng Côc §Çu t­ N­íc ngoµi (Bé KH& §T) cho biÕt, trong 5 th¸ng ®Çu n¨m nay, ho¹t ®éng thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi (§TNN) tiÕp tôc t¨ng tr­ëng víi tæng sè vèn ®Çu t­ cÊp míi vµ t¨ng thªm ®¹t 2, 453 tû USD, t¨ng 1, 9 lÇn so víi cïng kú n¨m tr­íc vµ lµ møc t¨ng tr­ëng kû lôc kÓ tõ n¨m 2000 ®Õn nay. Trong th¸ng 5, c¶ n­íc cã thªm 82 dù ¸n ®­îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t­ víi tæng sè vèn ®¨ng ký 236 triÖu USD, ®­a tæng sè dù ¸n cÊp míi trong 5 th¸ng ®Çu n¨m lªn 259 dù ¸n víi tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 1, 686 tû USD, t¨ng 37% vÒ sè dù ¸n vµ 2, 7 lÇn vÒ vèn ®¨ng ký cÊp míi so cïng kú n¨m tr­íc. Ngoµi c¸c dù ¸n cÊp míi, trong 5 th¸ng ®· cã 167 dù ¸n t¨ng vèn ®Çu t­ më réng s¶n xuÊt víi tæng vèn t¨ng thªm lµ 767 triÖu USD, t¨ng 15% vÒ sè dù ¸n vµ 108% vÒ vèn so víi cïng kú n¨m 2004. §èi víi c¸c dù ¸n §TNN ®ang triÓn khai thùc hiÖn, 5 th¸ng ®Çu n¨m, sè vèn ®­a vµo thùc hiÖn ®¹t 1, 1 tû USD, t¨ng 7,9% so cïng kú. C¸c chØ tiªu vÒ doanh thu, xuÊt khÈu, nép ng©n s¸ch ®Òu t¨ng tõ 14,8% ®Õn 31,3%. Trong ®ã, xuÊt khÈu cña khu vùc cã vèn §TNN 5 th¸ng ­íc ®¹t 4, 161 tû USD, t¨ng 31,3% so víi cïng kú. NhËp khÈu ­íc ®¹t 5, 4 tû USD, t¨ng 33,4%. Doanh thu cña c¸c doanh nghiÖp ®¹t 8, 9 tû USD, t¨ng 18,5%; nép ng©n s¸ch ­íc ®¹t 380 triÖu USD, t¨ng 14,8%; thu hót thªm kho¶ng 8.000 lao ®éng (th¸ng 5) ®­a tæng sè lao ®éng trùc tiÕp cña khu vùc nµy ®Õn hÕt th¸ng 5-2005 lµ gÇn 81.000. * VÒ c¬ cÇu vèn ®Çu t­ §©y lµ nét vÇn ®Ò cã vai trß quan träng trong viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, nã cã t¸c dông to lín ®Õn qu¸ trÝnh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ chung theo sè liÖu thèng kª, c¬ cÊu vèn ®Çu t­ vµo ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua cã nh÷ng b­íc tiÕn râ rÖt: STT Ngµnh Sè dù ¸n Tæng sè vèn Tû lÖ %vèn Sè dù ¸n Tæng sè vèn Tû lÖ %vèn 1 C«ng nghiÖp chÕ biÕn 285 2328 39,6 1291 13008 40,5 2 C«ng nghiÖp khai th¸c 25 1124 19,1 79 2184 6,8 3 X©y dùng 14 16 0,3 259 8228 25,6 4 Kh¸ch s¹n vµ du lÞch 86 1276 21,8 161 3650 11,4 5 Giao th«ng vµ b­u ®IÖn 34 456 7,8 102 1465 4,6 6 N«ng –l©m nghiÖp 81 239 4,1 54 316 1,0 7 Ng­ nghiÖp 32 90 1,5 47 206 0,6 8 C¸c nghµnh kh¸c 68 336 5,8 327 3045 9,5 T«ng céng 625 5865 100 2320 32102 * VÒ ®èi t¸c ®Çu t­. HiÖn nay trªn thÕ giíi ®· h×nh thµnh nhiÒu c«ng ty, nhiÒu tËp ®oµn lín nh­ lµ: c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia cã tiÒm lín vÒ tµi chÝnh nh­ Sony, T«yota, Hon da, Sanyo, sam sung, Motáola, Ford cña Mü. Theo Côc §Çu t­ N­íc ngoµi, vèn ®¨ng ký cÊp míi trong 4 th¸ng qua t¨ng cao so víi cïng kú lµ do cã nhiÒu dù ¸n lín ®­îc cÊp GiÊy chøng nhËn ®Çu t­, ®ã lµ: dù ¸n C«ng ty TNHH Good Choice USA - ViÖt Nam cña TËp ®oµn Good Choice (Hoa Kú) ®Çu t­ x©y dùng kh¸ch s¹n 5 sao, khu vui ch¬i gi¶i trÝ, Èm thùc t¹i Bµ RÞa Vòng Tµu víi tæng vèn ®Çu t­ lµ 1, 299 tû USD; dù ¸n vÒ Trung t©m Tµi chÝnh ViÖt Nam do tËp ®oµn Berjaya Leisure (Malaixia) ®Çu t­ víi tæng vèn ®Çu t­ 930 triÖu USD; dù ¸n C«ng ty cæ phÇn ph¸t triÓn nguån nh©n lùc ViÖt - NhËt do 3 C«ng ty cña NhËt B¶n lµm chñ ®Çu t­, víi tæng vèn ®Çu t­ lµ 610, 3 triÖu USD. Bªn c¹nh ®ã còng cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp võa vµ nhá cña n­íc ngoµi tham gia ®Çu t­ t¹i ViÖt Nam. §iÒu nµy còng thùc sù cÇn thiÕt v× c¸c doanh nghiÖp nµy th­êng rÊt n¨ng ®éng, thÝch øng nhanh víi nhøng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, tõ ®ã sÏ lµ c¬ së cho c¸c tËp ®oµn, c¸c c«ng ty lín nh×n nhËn ®óng h¬n m«I tr­ßng ®Çu t­, kÝch thÝch hä an t©m dÇu t­ nhiÒu h¬n n÷a vaoViÖt Nam.Theo sè liÖu thèng kª cña bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­, c¸c n­íc vµ vïng l·nh thæ cã sè vèn ®Çu t­ lín vµo ViÖt Nam ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau: N­íc vµ vïng l·nh thæ Sè dù ¸n Tû träng Tæg sè vèn ®Çu t­ (%) Tû träng (%) Singapore 181 9,4 6447 20 ®µI loan 309 16 4268 13,3 Hång c«ng 184 9,5 3734 11,6 NhËt b¶n 213 11 3500 11,4 Hµn quèc 191 9,9 3154 9,8 Ph¸p 96 5,0 1465 4,6 Malaysia 59 3,1 1370 4,3 Hoak× 70 3,6 1230 3,8 Th¸I lan 78 4,0 1109 3,4 BV. Iland 55 2,9 1089 3,2 Tæng 1436 74,4 27366 85,4 C¸c n­íc vµ vïng l·nh thæ ®øng ®Çu vÒ FDI ë ViÖtNam * H×nh thøc ®Çu t­ - XÝ nghiÖp liªn doanh cã 788 dù ¸n víi tæng sè vèn ®Çu t­ gÇn 7 tû USD, chiÕm 70,21% vèn ®Çu t­. - XÝ nghiÖp ®Çu t­ 100% vèn n­íc ngoµi cã 209 dù ¸n víi tæng sè vèn 1,525 tû USD, chiÕm 15,88% vèn ®Çu t­. Hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh cã 84 dù ¸n víi 1,319tû USD, chiÕm 13,75% vèn ®Çu t­. Ngoµi ra cã 13 dù ¸n liªn doanh cña ViÖt Nam ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nh­ng cßn rÊt bÐ, chØ chiÕm 0,16% vèn ®Çu t­. *KÕt qu¶ thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­. Côc §Çu t­ N­íc ngoµi cho biÕt, trong th¸ng 4, c¶ n­íc cã 63 dù ¸n ®­îc cÊp GiÊy chøng nhËn ®Çu t­ víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký lµ 2,1 tû USD, ®­a tæng sè dù ¸n cÊp míi trong 4 th¸ng ®Çu n¨m 2008 lªn 210 dù ¸n víi tæng vèn ®Çu t­ ®¨ng ký lµ 7,22 tû USD, t¨ng 52,9% vèn ®¨ng ký so víi cïng kú n¨m tr­íc.Còng trong 4 th¸ng qua, cã 64 l­ît dù ¸n t¨ng thªm vèn ®Çu t­ víi tæng vèn ®¨ng ký lµ 371,4 triÖu USD, t¨ng 57,3% so víi cïng kú n¨m tr­íc. Nh­ vËy, tÝnh chung c¶ vèn cÊp míi vµ t¨ng thªm trong 4 th¸ng qua, c¶ n­íc ® · thu hót thªm 7,598 tû USD vèn ®Çu t­ ®¨ng ký, t¨ng 41% so víi cïng kú n¨m 2007. 1.3. Khã kh¨n vµ th¸ch thøc Sù c¹nh tranh gay g¾t trong viÖc thu hót FDI gi÷a c¸c n­íc vµ c¸c khu vùa. KÓ tõ n¨m 1995 kinh tÕ Mü, T©y ¢u vµ NhËt b¶n b¾t ®Çu phôc håi sau mét thêi gian suy tho¸I, t×nh h×nh ®ã thóc ®Èy c¸c nhµ ®Çu t­ trªn thÕ giíi dïng 70% tæng sè vèn FDI ®Çu t­ cho nh÷ng n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. PhÇn vèn cßn l¹I lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ph©n chia vµ c¹nh tranh v¬Ý nhau. Do ®ã møc ®é c¹nh tr¹nh thu hót FDI cµng trë nªn gay g¾t, nhÊt lµ khu vùc Ch©u ¸, ë ®©y cã nh÷ng thÞ tr­êng m¬Ý næi lªn nh­ Trung quèc, Ên §é vµ Indonesia. Hµng n¨m trong tæng sè vèn ®Çu t­ n­íc ngoµI ®æ vµo c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn th× Trung Quèc tiÕp nhËn, Ên §é sau nh÷ng n¨m gÇn ®©y sau nh÷ng tÝch cùc c¶I c¸ch nÒn kinh tÕ, m«I tr­êng ®Çu t­ ®­îc c¶I thiÖn nªn FDI vµo n­íc nµy cµng t¨ng nhanh .So víi ViÖt Nam th× ®ã lµ c¸c ®èi thñ rÊt m¹nh, xÐt vÒ ph­¬ng diÖn, quy m« thÞ tr­êng ®Ó tr×nh ®é c«ng nghiÖp ho¸ vµ c¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch nh»m thu hót FDI. VÊn ®Ò c«ng nghÖ. C¸c c«ng ty ®a quèc gia lu«n n¾m c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹I cña thÕ giíi. NÕn FDI cña hä vµo n­íc ta cµng nhiÒu th× qóa tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ còng cµng nhiÒu. TÊt c¶ quèc gia tiÕp nhËn FDI ®Òu muén nhËn c«ng nghÖ hiÖn ®¹I, nh­ng hiÖn ®¹I ®Õn ®©u cßn tuy thuéc vµo ®IÒu kiÖn cña c¸c gia së t¹I . ViÖt Nam còng nh­ mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn kh¸c c¶m gi¸c bao trïm lµ c¸c nhµ ®Çu t­ chØ ®­a ®Õn nh÷ng c«ng nghÖ cò vµ l¹c hËu. VÊn ®Ò thÞ tr­ßng. ThÞ tr­êng trong n­íc nãi lµ gÇn 80 triÖu d©n nh­ng søc mua kh«ng lín. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhiÒu mÆt hµng s¶n xuÊt ra tiªu thô rÊt khã hoÆc bÞ ø ®äng ®IÓn h×nh lµ xi m¨ng, s¾t thÐp hµng may mÆc, ®­êng… Mét sè mÆt hµng nh­ «t«, xe m¸y míi ®Çu t­ gÇn ®©y nh­ng tiªu thô chËm ®· lµm cho viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp gÆp nhiÒu khã kh¨n. N¨m 1996 ViÖt Nam ®· nhËp khÈu h¬n 11tû USD, phÇn lín sè hµng nhËp khÈu nµy hµng trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc. V× thÕ c¸c c«ng ty n­íc ngoµI ®Çu t­ t¹I ViÖt Nam ®ang nh»m vµo s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng mµ ViÖt Nam ph¶i nhËp khÈu. Tuy nhiªn do nhiÒu c«ng ty cña c¶ n­íc ngoµI cÇ trong n­íc ®Òu tËp trung vµo s¶n xuÊt ra c¸c mÆt hµng nµy nªn c¹nh tranh rÊt gay g¾t vµ møc tiªu thô hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp còng gi¶m, lµm cho FDI gi¶m theo. B¾t ®Çu cuéc khñng ho¶ng tµI chÝnh tiÒn tÖ Ch©u ¸ x¶y ra vµo cuèi n¨m 1997 nhiÒu nhµ kinh doanh cho r»ng ®ã lµ ®IÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ViÖt Nam thu hót FDI. Theo hä khi c¸c n­íc trong khu vùc mÊt æn ®Þnh vÒ tµI chÝnh th× ViÖt Nam sÎ Ýt rñi ro h¬n vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. Thùc tÕ cho thÊy cuéc khñng ho¶ng tµI chÝnh kh«ng nh÷ng g©y thiÖt haÞ nÆng nÒ cho c¸c n­íc ®ã mµ cßn lµm cho dßng FDI vµo ViÖt Nam vµ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam gi¶m m¹nh. Tr­íc xu thÕ vµ nh÷ng khã kh¨n vµ th¸ch thøc mµ ViÖt nam ®· va ®ang ®èi mÆt ®ßi hái chóng ta ph¶I cã nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó ®Èy m¹nh thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµI t¹I VIÖt Nam. III-gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m thu hót vèn ®Çu t­. 1 . N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ Hoµn thiÖn c¬ chÕ chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt vÒ ®Çu t­ x©y dùng Thø nhÊt, nªn giao chøc n¨ng qu¶n lÝ nhµ n­íc vÒ c«ng t¸c ®Êu thÇu cho bé x©y dùng qu¶n lÝ. Thø hai, nªn giao cho bé x©y dùng chøc n¨ng qu¶n lÝ nhµ n­íc mét c¸ch toµn diÖn trong lÜnh vùc x©y dùng c¬ b¶n vµ gi¶m bít chøc n¨ng qu¶n lÝ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc trùc thuéc nh­ hiÖn nay. Thø ba, giao bé x©y dùng vµ së x©y dùng qu¶n lÝ thèng nhÊt c¸c c«ng tr×nh x©y dùng trong ®« thÞ, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng h¹ tÇng kÜ thuËt,®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng ®Çu t­ kh«ng ®ång bé nh»m h¹n chÕ nh÷ng l·ng phÝ vµ thÊt tho¸t vèn ®Çu t­. Thø t­, trªn c¬ së ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng cña c¸c bé , ngµnh trong lÜnh vùc ®Çu t­ x©y dùng,tõng b­íc thÓ chÕ ho¸ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt,tr­íc hÕt ban hµnh: luËt quy ho¹ch,luËt x©y dùng,luËt nhµ ë và ®ång thêi tæ chøc l¹i bé m¸y cña ngµnh x©y dùng t¹o ®IÒu kiÖn cho ngµnh qu¶n lÝ tèt c¸c lÜnh vùc theo luËt ®Þnh. 2. N©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c x©y dùng chiÕn l­îc ®Çu t­ vµ kÕ ho¹ch ho¸ ®Çu t­. X©y dùng chiÕn l­îc ®Çu t­ vµ kÕ ho¹ch ho¸ ®Çu t­ nh»m c¸c môc tiªu: xo¸ bá “t×nh tr¹ng ngÉu høng”trong ®Çu t­. C¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t­ véi vµng thiÕu kÕ ho¹ch, vi ph¹m c¸c quy tr×nh ®Çu t­, kh¾c phôc hiÖn t­îng võa thiÕt kÕ võa thi c«ng, ®Ó n©ng cao chÊt l­îng dù ¸n, chÊt l­îng thiÕt kÕ ®¶m b¶o ®Çu t­ cã hiÖu qu¶. Xo¸ bá t×nh tr¹ng ®Çu t­ dµn tr¶i, dÉn ®Õn dù ¸n thiÕu vèn ph¶i thi c«ng kÐo dµi, l·ng phÝ thÊt tho¸t vèn ®Çu t­ vµ lµm mÊt thêi c¬ kinh doanh. Xo¸ bá bá c¬ chÕ xin- cho, nguyªn nh©n ph¸t sinh tiªu cùc, lµm thÊt tho¸t vèn ®Çu t­, lµm h­ háng c¸n bé tham nhòng thoas ho¸, lµm xãi mßn lßng tin cña nh©n d©n ®èi víi §¶ng ,Nhµ N­íc. B¶n chÊt cña kÕ ho¹ch ho¸ ®Çu t­ lµ dùa trªn ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña ®Êt n­íc, trªn quy ho¹ch dµI h¹n vµ ng¾n h¹n cña c¸c nghµnh dù b¸o thÞ tr­ßng tiªu thô trong vµ ngoµI n­íc ®Ó ®Þnh ra mét bøc tranh tæng thÓ cho ®Çu t­ c¶ n­íc, cña tõng vïng, tõng ®¹I bµn, dµI h¹n vµ ng¾n h¹n . ViÖc n©ng cao chÊt l­îng x©y dùng chiÕn l­îc ®Çu t­ vµ kÕ ho¹ch ho¸ ®µu t­ ®ßi hái Nhµ n­íc ph¶I qñan lÝ chÆt chÏ c¸c doanh nghiÖp liªn doanh víi n­íc ngoµI. - Tõ tr­íc ®Õn nay, luËt ph¸p n­íc ta ch­a ®Æt ra c¸c chÕ tµI cô thÓ ®èi víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n khi ra thùc hiÖn cho ®Êt n­íc, trong lÜnh vùc ®­îc giao phô tr¸ch .Do ®ã trong ®Çu t­ x©y dùng , mÆc dï cã nhiÒu dù ¸n kh«ng ®¹t hiÖu qu¶, bëi c¸c ch÷ kÝ lµm nghÌo ®Êt n­íc,nh­ng vÉn kh«ng bÞ truy tr¸ch nhiÖm . §Ó tr¸nh t×nh tr¹ng nµy cÇn t¨ng tr¸ch nhiÖm cho c¸c c¬ quan vµ c¸c tæ chøc qu¶n lÝ . ViÕc ®Ò ra tr¸ch nhiÖm cña ng­êi phª duyÖt , quyÕt ®Þnh dù ¸n ®Çu t­ qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ . --Bæ sung , hoµn thiÖn vµ qu¶n lÝ chÆt chÏ hÖ thèng quy ph¹m , ®Þnh møc kinh tÕ – kØ thuËt vµ ®¬n gi¸ trong ®Çu t­ x©y dung Thø nhÊt , giao cho bé x©y dùng lµ c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc thèng nhÊt vµ chÞu tr¸ch nhiÖm ban hµnh c¸c quy ph¹m , tiªu chuÈn kØ thuËt vµ c¸c ®Þnh møc kihn tÕ kØ thuËt . Thø hai , khÈn tr­¬ng söa ®æi ban hµnh hÖ thèng quy ph¹m , tiªu chuÈn kÜ thuËt míi phï hîp víi tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt hiÖn nay , ®Ó tr¸nh nh÷ng bÊt cËp do l·nh phÝ trong ®Çu t­ x©y dùng . Thø ba, nhanh chãng söa ®æi vµ bæ sung hÖ thèng ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt trong x©y dùng 3 . ChÊn chØnh vµ n©ng cao hiÖu lùc c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra trong ®Çu t­ x©y dùng. . §Ó ph¸t huy vai trß qu¶n lÝ vÜ m« cña nhµ n­íc trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, c«ng t¸c nµy cÇn ®­îc coi träng, cÇn ®­îc tiÕn hµnh h­êng xuyªn s©u réng: Thø nhÊt thanh tra kiÓm tra trong ®Çu t­ x©y dùng cÇn kÕt hîp phæ biÕn gi¶I thÝch ph¸p luËt, ®Ó ng¨n ngõa c¸c hµnh vi ph¹m luËt. §ång thêi ph¸t hiÖn nh÷ng s¬ hë trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ ®Çu t­ x©y dùng ®Ó kiÕn nghÞ c¸c cÊp cã thÈm quyÒn bæ sung, söa ®æi thay thÕ b»ng v¨n b¶n míi cho phï hîp phôc vô cho viÖc qu¶n kÝ ®Çu t­. Muèn lµm ®­îc nh­ vËy ph¶I hoµn thiÖn hÖ thèng thanh tra, ki._.