Phân tích tình hình tài chính tại Công ty XNK An Giang

Tr­êng §¹i häc an gian Khoa kinh tÕ - qu¶n trÞ kinh doanh --------------- luËn v¨n tèt nghiÖp Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i c«ng ty xuÊt nhËp khÈu an giang Gi¸o viªn h­íng dÉn: Th.S NguyÔn Vò Duy Sinh viªn thùc hiÖn : D­¬ng Anh Ngäc Líp : K DH1KT1 N¨m 2008 NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn NhËn xÐt cña ®¬n vÞ thùc tËp môc lôc Trang PhÇn më ®Çu 1 1. Lý do chän ®Ò tµi 2 2. Môc tiªu nghiªn cøu 3 3. Ph­¬ng ph¸p 3 4. Ph¹m vi nghiªn cøu 3 PhÇn néi dung 4 1. B¶n chÊt, chøc n¨ng cña tµi chÝnh doanh nghiÖp 5 1.1. B¶n chÊt 5 1.2. Chøc n¨ng 5 2. ý nghÜa 6 2.1. ý nghÜa, nhiÖm vô 6 3. Giíi thiÖu hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh 7 3.1. HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh 7 3.2. Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh 8 4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp 9 5. C¬ së ho¹ch ®Þnh cña tµi chÝnh doanh nghiÖp 10 5.1. ý nghÜa cña ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh 10 5.2. Vai trß cña ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh 11 5.3. Ph­¬ng ph¸p dù b¸o 11 Ch­¬ng 2: Giíi thiÖu chung vÒ c«ng ty XuÊt nhËp khÈu An Giang 12 1. LÞch sö h×nh thµnh 33 2. LÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh 13 3. Chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n cña C«ng ty 14 3.1. Chøc n¨ng 14 3.2. NhiÖm vô 14 3.3. QuyÒn h¹n 15 4. C¬ cÊu tæ chøc cña bé m¸y qu¶n lý vµ tæ chøc s¶n xuÊt 15 4.1. Tæ chøc qu¶n lý cu¶ C«ng ty 15 4.1.1. S¬ ®å tæ chøc 16 4.1.2. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c¸c phßng ban 16 4.2. Tæ chøc qu¶n lý cña c¬ së s¶n xuÊt chÕ biÕn 17 4.2.1. S¬ ®å tæ chøc XÝ nghiÖp chÕ biÕn l­¬ng thùc 1 18 4.2.2. Chøc n¨ng - nhiÖm vô 18 5. Bé m¸y kÕ to¸n - tµi chÝnh cña c«ng ty 20 5.1. ChÝnh s¸ch kÕ to¸n ¸p dông t¹i c«ng ty 20 5.2. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ kÕt qu¶ H§KD cña c«ng ty 21 5.3. C¬ cÊu tæ chøc 23 5.4. Chøc n¨ng cña c¸c phÇn hµnh 23 6. HiÖn tr¹ng cña c«ng ty 24 6.1. Nguån nh©n lùc 24 6.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh nh÷ng n¨m qua 24 7. §Þnh h­íng ho¹t ®éng cña c«ng ty cho nh÷ng n¨m sau 25 Ch­¬ng 3: Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty 26 1. Ph©n tÝch chung vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh 27 1.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ sù biÕn ®éng cña tµi s¶n vµ nguån vèn 27 1.2. Ph©n tÝch tÝnh c©n ®èi gi÷a tµi s¶n vµ nguån vèn 27 2. Ph©n tÝch kÕt cÊu tµi s¶n (kÕt cÊu vèn) 30 2.1. Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n 30 2.2. Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 31 3. Ph©n tÝch kÕt cÊu nguån vèn 33 3.1. Nguån vèn chñ së h÷u 33 3.2. Nî ph¶i tr¶ 35 4. Ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty 38 4.1. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 39 4.2. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 42 4.3. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c 43 5. Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n 44 5.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n 44 5.1.1. Ph©n tÝch c¸c kho¶n ph¶i thu 44 5.1.2. Ph©n tÝch tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶ 47 5.2. Ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n 49 5.2.1. Kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹n 49 5.2.1.1. HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh 49 5.2.1.2. HÖ sè thanh to¸n nhanh 50 5.2.1.3. HÖ sè thanh to¸n b»ng tiÒn 52 5.2.1.4. Sè vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu 54 5.2.1.5. Sè vßng quay hµng tån kho 55 5.2.2. Kh¶ n¨ng thanh to¸n nî dµi h¹n 57 5.2.2.1. Kh¶ n¨ng chi tr¶ l·i vay 57 5.2.2.2. HÖ sè nî so víi nguån vèn chñ së h÷u 59 5.2.3. T×nh h×nh thanh to¸n víi ng©n s¸ch nhµ n­íc 60 6. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn 61 6.1. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn th«ng qua cac schØ tiªu ho¹t ®éng 62 5.1.1. Sè vßng quay vèn (hay sè vßng quay tµi s¶n) 62 6.1.2. Sè vßng quay tµi s¶n cè ®Þnh 63 6.1.3. Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng 64 6.2. Ph©n tÝch hiÖu qu¶ sö dông vèn th«ng qua c¸c chØ tiªu vÒ lîi nhuËn 69 6.2.1. HÖ sè l·i gép 70 6.2.2. HÖ sè l·i rßng 71 6.2.3. Tû suÊt sinh lêi cña tµi s¶n 72 6.2.4. Tû suÊt sinh lêi cña tµi s¶n cè ®Þnh 74 6.2.5. Tû suÊt sinh lêi cña vèn l­u ®éng 75 6.2.6. Tû suÊt sinh lêi cña vèn chñ së h÷u 77 7. Tæng kÕt vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty 80 Ch­¬ng 4: Ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh 83 1. Dù b¸o vÒ doanh thu 84 2. Dù b¸o b¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 87 2.1. Dù b¸o lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 87 2.2. Dù b¸o lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c 88 2.3. B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh dù b¸o 89 3. LËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n dù b¸o 90 3.1. PhÇn tµi s¶n 90 3.2. PhÇn nguån vèn 92 4. Nh÷ng tû sè tµi chÝnh dù b¸o chñ yÕu 94 PhÇn kÕt luËn 95 1. KÕt luËn vµ nh÷ng gi¶i ph¸p 95 2. KiÕn nghÞ 95 PhÇn më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi: Qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña ViÖt Nam tõ h¬n thËp kØ qua kÐo theo sù thay ®æi s©u s¾c trong c¸c doanh nghiÖp vµ nhÊt lµ trong ph­¬ng thøc qu¶n lý. §Êt n­íc chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tù do c¹nh tranh, cïng víi xu thÕ héi nhËp vµ hîp t¸c quèc tÕ diÔn ra ngµy cµng s©u réng, tÊt yÕu doanh nghiÖp dï bÊt cø lo¹i h×nh nµo còng ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng khã kh¨n vµ thö th¸ch vµ ph¶i chÊp nhËn quy luËt ®µo th¶i tõ phÝa thÞ tr­êng. ThÕ th× doanh nghiÖp ph¶i lµm g× ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong m«i tr­êng c¹nh tranh ngµy cµng khèc liÖt? §øng tr­íc nh÷ng thö th¸ch ®ã, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i ngµy cµng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, hiÖu qu¶ sö dông vèn, qu¶n lý vµ sö dông tèt nguån tµi nguyªn vËt chÊt còng nh­ nh©n lùc cña m×nh. §Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã th× tù b¶n th©n doanh nghiÖp ph¶i hiÓu râ ®­îc “t×nh tr¹ng søc kháe” cña m×nh ®Ó ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh kinh doanh cho phï hîp, vµ kh«ng cã g× kh¸c h¬n ph¶n ¸nh mét c¸ch chÝnh x¸c “søc kháe” cña doanh nghiÖp ngoµi t×nh h×nh tµi chÝnh. Cã thÓ nãi r»ng tµi chÝnh nh­ lµ dßng m¸u ch¶y trong c¬ thÓ doanh nghiÖp, mµ bÊt kú sù ng­ng trÖ nµo còng ¶nh h­ëng xÊu ®Õn tiªu thô, c¸c vÊn ®Ò n¶y sinh ®Òu liªn quan ®Õn tµi chÝnh. H¬n n÷a, trong bèi c¶nh cña nÒn kinh tÕ hiÖn nay, ®Ó kinh doanh ngµy cµng hiÖu qu¶, tån t¹i bÒn v÷ng vµ n©ng cao vÞ thÕ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng th× mçi doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng ph­¬ng h­íng, chiÕn l­îc kinh doanh vµ môc tiªu trong t­¬ng lai. §øng tr­íc hµng lo¹t nh÷ng chiÕn l­îc ®­îc ®Æt ra ®ång thêi doanh nghiÖp ph¶i ®èi diÖn víi nh÷ng rñi ro. Do ®ã ®Ó lùa chän nh÷ng chiÕn l­îc phï hîp víi nguån lùc cña m×nh vµ h¹n chÕ nh÷ng rñi ro th× tù b¶n th©n doanh nghiÖp ph¶i thÊy ®­îc nh÷ng biÕn ®éng vÒ tµi chÝnh trong t­¬ng lai cña doanh nghiÖp m×nh, trªn c¬ së ®ã tiÕn hµnh ho¹ch ®Þnh ng©n s¸ch t¹o nguån vèn cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh. §¸nh gi¸ ®óng nhu cÇu vÒ vèn, t×m ®­îc nguån tµi trî, sö dông chóng mét c¸ch hiÖu qu¶ lµ vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu cña bÊt kú doanh nghiÖp nµo. NhËn thøc ®­îc tÇm quan träng ®ã, em quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi “Ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i c«ng ty XuÊt nhËp khÈu An Giang”. Th«ng qua viÖc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i c«ng ty ®Ó lµm c¬ së cho viÖc lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh cho t­¬ng lai vµ ®­a ra gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. 2. Môc tiªu nghiªn cøu: Môc tiªu cña vÊn ®Ò nghiªn cøu lµ nh»m lµm râ thùc tr¹ng tµi chÝnh t¹i doanh nghiÖp, ®Ó tõ ®ã chØ ra nh÷ng ®iÓm m¹nh còng nh­ nh÷ng bÊt æn cña c«ng ty. §ång thêi gióp doanh nghiÖp nh×n thÊy tr­íc nh÷ng biÕn ®éng t×nh h×nh tµi chÝnh trong t­¬ng lai cña m×nh mµ cã biÖn ph¸p ®èi phã thÝch hîp. Bao gåm nh÷ng néi dung cô thÓ nh­ sau: - Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña C«ng ty. - Ph©n tÝch hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh - LËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh cho nh÷ng n¨m sau. - §Ò ra biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. 3. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu: - Thu thËp sè liÖu tõ C«ng ty, tµi liÖu tõ s¸ch b¸o. - Ph­¬ng ph¸p ®­îc dïng ®Ó ph©n tÝch sè liÖu: Ph­¬ng ph¸p so s¸nh lµ chñ yÕu, ngoµi ra cßn dïng c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c nh­: ph©n tÝch xu h­íng (theo ph­¬ng ph¸p håi quy tuyÕn tÝnh), ph©n tÝch theo tû lÖ chung, ph­¬ng ph¸p liªn hÖ c©n ®èi vµ thay thÕ liªn hoµn. 4. Ph¹m vi nghiªn cøu: §Ò tµi nghiªn cøu vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty XuÊt nhËp khÈu An Giang trong nh÷ng n¨m 2000 - 2003, vµ lËp kÕ ho¹ch tµi chÝnh cho n¨m 2004 dùa trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ b¶ng b¸o c¸o c¸c kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty trong 4 n¨m 2000 - 2003. PhÇn Néi dung Ch­¬ng 1: C¬ së lý luËn 1. B¶n chÊt, chøc n¨ng cña tµi chÝnh doanh nghiÖp: 1.1. B¶n chÊt: Tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ nh÷ng quan hÖ kinh tÕ biÓu hiÖn d­íi h×nh thøc gi¸ trÞ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ nh»m phôc vô qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt trong mçi doanh nghiÖp vµ gãp phÇn tÝch lòy vèn cho Nhµ n­íc. Trong ®ã nh÷ng quan hÖ kinh tÕ bao gåm: - Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi Nhµ n­íc: ThÓ hiÖn th«ng qua nghÜa vô nép thuÕ cña doanh nghiÖp đối với Nhµ n­íc, ng­îc l¹i Nhµ n­íc cÊp vèn cho doanh nghiÖp, hoÆc gãp vèn hoÆc cho vay. - Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi thÞ tr­êng, gåm: + Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi doanh nghiÖp kh¸c. + Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi nhµ ®Çu t­, b¹n hµng, kh¸ch hµng… th«ng qua viÖc thanh to¸n tiÒn mua b¸n vËt t­, hµng hãa, tiÒn c«ng, tiÒn l·i, cæ tøc… + Quan hÖ gi÷a doanh nghiÖp víi ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông th«ng qua ho¹t ®éng vay, tr¶ nî vay, l·i… - Quan hÖ kinh tÕ trong néi bé doanh nghiÖp: + Gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c phßng ban, ph©n x­ëng, tæ s¶n xuÊt. + Gi÷a doanh nghiÖp víi c¸n bé - c«ng nh©n viªn qua viÖc tr¶ l­¬ng, tiÒn th­ëng, ph¹t… 1.2. Chøc n¨ng: tµi chÝnh doanh nghiÖp gåm ba chøc n¨ng sau: - Chøc n¨ng t¹o vèn ®¶m b¶o vèn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh: tµi chÝnh doanh nghiÖp thanh to¸n nhu cÇu vèn, lùa chän nguån vèn, tæ chøc huy ®éng vµ sö dông ®óng ®¾n nh»m duy tr× vµ thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. - Chøc n¨ng ph©n phèi thu nhËp b»ng tiÒn: Thu nhËp b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp ®­îc tµi chÝnh doanh nghiÖp ph©n phèi nh­ sau: Thu nhËp ®¹t ®­îc do b¸n hµng tr­íc tiªn ph¶i bï ®¾p chi phÝ bá ra táng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­: hao mßn m¸y mãc thiÕt bÞ, tr¶ l­¬ng, mua nguyªn, nhiªn liÖu, thùc hiÖn nghÜa vô ®èi víi Nhµ n­íc. PhÇn cßn l¹i h×nh thµnh c¸c quü cña doanh nghiÖp, thùc hiÖn b¶o toµn vèn hoÆc tr¶ lîi tøc cæ phÇn (nÕu cã). - Chøc n¨ng kiÓm tra b»ng tiÌn ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: tµi chÝnh doanh nghiÖp c¨n cø vµo t×nh h×nh thu chi tiÒn tÖ vµ c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh b»ng tiÒn ®Ó kiÓm so¸t t×nh h×nh vèn, s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh doanh. Trªn c¬ së ®ã gióp nhµ qu¶n lý ph¸t hiÖn nh÷ng kh©u mÊt c©n ®èi, s¬ hë trong c«ng t¸c ®iÒu hµnh ®Ó n¨ng chÆn c¸c tæn thÊt cã thÓ x¶y ra nh»m duy tr× vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Chøc n¨ng nµy lµ toµn diÖn vµ th­êng xuyªn trong suèt qu¸ tr×nh kinh doanh, v× vËy cã ý nghÜa quan träng hµng ®Çu. Tãm l¹i: Ba chøc n¨ng trªn quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, chøc n¨ng kiÓm tra tiÕn hµnh tèt lµ c¬ së quan träng cho nh÷ng ®Þnh h­íng ph©n phèi tµi chÝnh ®óng ®¾n t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt liªn tôc. Ng­îc l¹i, viÖc t¹o vèn vµ ph©n phèi tèt sÏ khai th«ng c¸c luång tµi chÝnh, thu hót nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau t¹o ra nguån tµi chÝnh dåi dµo ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho chøc n¨ng kiÓm tra. 2. ý nghÜa, nhiÖm vô vµ môc ®Ých cña ph©n tÝch tµi chÝnh: 2.1. ý nghÜa, nhiÖm vô: Qua ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh míi ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c t×nh h×nh ph©n phèi, sö dông vµ qu¶n lý c¸c lo¹i vèn, nguån vèn, v¹ch râ kh¶ n¨ng tiÒm tµng vÒ vèn cña xÝ nghiÖp. Trªn c¬ së ®ã ®Ò ra biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. Víi ý nghÜa ®ã, nhiÖm vôa cña ph©n tÝch bao gåm: - §¸nh gi¸ t×nh h×nh sö dông vèn, nguån vèn nh­: xem xÐt viÖc ph©n bæ vèn, nguån vèn hîp lý kh«ng? Xem xÐt møc ®é ®¶m b¶o vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t hiÖn nguyªn nh©n thõa thiÕu vèn. - §¸nh gi¸ t×nh h×nh, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp, t×nh h×nh chÊp hµnh c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch tµi chÝnh, tÝn dông cña nhµ n­íc. - §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn. - Ph¸t hiÖn kh¶ n¨ng tiÒm tµng, ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®éng viªn, khai th¸c kh¶ n¨ng tiÒm tµng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. 2.2. Môc ®Ých cña ph©n tÝch tµi chÝnh: Môc ®Ých cña ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp tïy thuéc vµo tõng ®èi t­îng cô thÓ, ë ®©y, ta sÏ ®Ò cËp ®Õn môc ®Ých ®èi víi nhµ qu¶n lý v× ®©y lµ ng­êi cã nhu cÇu cao nhÊt vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh. Lý do quan träng ®Ó nhµ qu¶n trÞ quan t©m ®Õn ph©n tÝch tµi chÝnh lµ nh»m thÊy tæng qu¸t, toµn diÖn vÒ hiÖn trnagj tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, cô thÓ lµ nh»m kiÓm so¸t chi phÝ vµ kh¶ n¨ng sinh lêi. Ph©n tÝch tµi chÝnh cßn gióp cho nhµ qu¶n trÞ ra quyÕt ®Þnh tµi chÝnh liªn quan ®Õn cÊu tróc vèn, mét tû lÖ nî so víi vèn chñ së h÷u phï hîp vµ h¹n chÕ ®­îc rñi ro tµi chÝnh, tû lÖ nµo cßn cho phÐp doanh nghiÖp tiÕp tôc më réng kinh doanh (hay thu hÑp) mµ kh«ng ph¶i c¨ng th¼ng qu¸ møc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh. 3. Giíi thiÖu hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh vµ mèi liªn hÖ gi÷a chóng: 3.1. HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh: HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh gåm nh÷ng v¨n b¶n riªng cã cña hÖ thèng kÕ to¸n ®­îc tiªu chuÈn hãa trªn ph¹m vi quèc tÕ. Tïy thuéc vµo ®Æc ®iÓm, m« h×nh kinh tÕ, c¬ chÕ qu¶n lý vµ v¨n hãa mµ vÒ h×nh thøc, cÊu tróc, tªn gäi cña c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cã thÓ kh¸c nhau ë tõng quèc gia, tuy nhiªn néi dung hoµn toµn thèng nhÊt. HÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh lµ kÕt qu¶ cña trÝ tuÖ vµ ®óc kÕt qua thùc tiÔn cña c¸c nhµ khoa häc vµ cña tÊt c¶ nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Néi dung mµ c¸c b¸o c¸o ph¶n ¸nh lµ t×nh h×nh tæng qu¸t vÒ tµi s¶n, sù h×nh thµnh tµi s¶n, sù vËn ®éng vµ thay ®æi cña chóng qua mçi kú kinh doanh. C¬ së thµnh lËp cña b¸o c¸o lµ d÷ liÖu thùc tÕ ®· ph¸t sinh ®­îc kÕ to¸n theo dâi ghi chÐp theo nh÷ng nguyªn t¾c vµ kh¸ch quan. TÝnh chÝnh x¸c vµ khoa häc cña b¸o c¸o cµng cao bao nhiªu, sù ph¶n ¸nh vÒ “t×nh tr¹ng søc kháe” cña doanh nghiÖp cµng trung thùc bÊy nhiªu. HÖ th«gns b¸o c¸o tµi chÝnh gåm cã: - B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cßn gäi lµ b¶ng tæng kÕt tµi s¶n, kh¸i qu¸t t×nh tr¹ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. C¬ cÊu bao gåm hai phÇn lu«n b»ng nhau lµ: tµi s¶n vµ nguån vèn - lµ nguån h×nh thµnh nªn tµi s¶n: Tµi s¶n = Nî ph¶i tr¶ + vèn chñ së h÷u Mét ®Æc ®iÓm cÇn l­u ý lµ gi¸ trÞ trong b¶ng c©n ®èi do c¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n Ên ®Þnh ®­îc ph¶n ¸nh theo gi¸ trÞ sæ s¸ch kÕ to¸n, chø kh«ng ph¶n ¸nh theo gi¸ trÞ thÞ tr­êng. - B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh: B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cßn gäi lµ b¸o c¸o thu nhËp, lµ b¸o c¸o tµi chÝnh tæng hîp vÒ t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh, ph¶n ¸nh thu nhËp cña ho¹t ®éng chÝnh vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c qua mét kú kinh doanh. Ngoµi ra theo qui ®Þnh cña Việt Nam, cßn cã thªm phÇn kª khai t×nh h×nh thùc hiÖn nghÜa vô cña doanh nghiÖp ®èi víi nhµ n­íc vµ t×nh h×nh thùc hiÖn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. Néi dung cña b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh lµ chi tiÕt hãa c¸c chØ tiªu cña ®¼ng thøc tæng qu¸t qu¸ tr×nh kinh doanh sau: Doanh thu - chi phÝ = lîi nhuËn - B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ: B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ cßn gäi lµ b¸o c¸o ng©n l­u thÓ hiÖn l­u l­îng tiÒn vµo, tiÒn ra cña doanh nghiÖp. Nãi c¸ch kh¸c, chØ ra c¸c lÜnh vùc nµo t¹o ra nguån tiÒn, lÜnh vùc nµo sö dông tiÒn, kh¶ n¨ng thanh to¸n, l­îng tiÒn thõa thiÕu vµ thêi ®iÓm cÇn sö dông ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. B¸o c¸o ng©n l­u ®­îc tæng hîp bëi ba dßng ng©n l­u rßng, tõ ba ho¹t ®éng: + Ho¹t ®éng kinh doanh: ho¹t ®éng chÝnh t¹o ra doanh thu cña doanh nghiÖp: s¶n xuÊt, th­¬ng m¹i, dÞch vô… + Ho¹t ®éng ®Çu t­: trang bÞ, thay ®æi tµi s¶n cè ®Þnh, liªn doanh, gãp vèn, ®Çu t­ chøng kho¸n, ®Çu t­ kinh doanh bÊt ®éng s¶n… + Ho¹t ®éng tµi chÝnh: ho¹t ®éng lµm thay ®æi quy m« vµ kÕt cÊu cña nguån vèn chñ së h÷u vµ vèn vay cña doanh nghiÖp. §Ó lËp b¸o c¸o ng©n l­u cã 2 ph­¬ng ph¸p: trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. Gi÷a hai ph­¬ng ph¸p chØ kh¸c nhau c¸ch tÝnh dßng ng©n l­u tõ ho¹t ®éng kinh doanh. - ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh: Lµ b¶ng b¸o c¸o tr×nh bµy b»ng lêi v¨n nh»m gi¶i thÝch thªm chi tiÕt cña nh÷ng néi dung thay ®æi vÒ tµi s¶n, nguån vèn mµ c¸c d÷ liÖu b»ng sè trong c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh kh«ng thÓ hiÖn hÕt ®­îc. Nh÷ng ®iÒu mµ thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh diÔn gi¶i lµ: + Giíi thiÖu tãm t¾t doanh nghiÖp. + T×nh h×nh kh¸ch quan trong kú ®· t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. + H×nh thøc kÕ to¸n ®ang ¸p dông. + Ph­¬ng thøc ph©n bæ chi phÝ, khÊu hao, tû gi¸ hèi ®o¸i ®­îc dïng ®Ó h¹ch to¸n. + Sù thay ®æi trong ®Çu t­, tµi s¶n cè ®Þnh, vèn chñ së h÷u. + T×nh h×nh thu nhËp cña nh©n viªn… 3.2. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh: Mçi b¸o c¸o tµi chÝnh riªng biÖt cung cÊp cho ng­êi sö dông mét khÝa c¹nh h÷u Ých kh¸c nhau, nh­ng sÏ kh«ng thÓ cã ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh nÕu kh«ng cã sù kÕt hîp gi÷a c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh còng lµ mèi quan hÖ h÷u c¬ gi÷a c¸c ho¹t ®éng kinh doanh gåm: ho¹t ®éng kinh doanh, ho¹t ®éng ®Çu t­, vµ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Mét ho¹t ®éng nµo ®ã thay ®æi th× lËp tøc ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cßn l¹i, ch¼ng h¹n nh­: më réng quy m« kinh doanh sÏ dÉn ®Õn sù gia t¨ng trong ®Çu t­ tµi s¶n, kÐo theo sù gia t¨ng nguån vèn vµ lµm thay ®æi cÊu tróc vèn. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (n¨m tr­íc) B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n (n¨m nay) B¸o c¸o thu nhËp (n¨m nay) B¸o c¸o ng©n l­u (n¨m nay) Tæng qu¸t cã: - Lîi nhuËn (hoÆc oâ) trªn b¸o c¸o thu nhËp lµm t¨ng (hoÆc gi¶m) nguån vèn chñ së h÷u trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. - Tæng dßng ng©n l­u rßng tõ ba ho¹t ®éng trªn b¸o c¸o ng©n l­u gi¶i thÝch sù thay ®æi trong tån quü tiÒn mÆt trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. 4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp: C¸c chØ tiªu (hay tû sè) ®­îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong ph¹m vi bµi viÕt nµy bao gåm: - Nhãm chØ tiªu vÒ c¬ cÊu vèn vµ nguån vèn: + Tû lÖ tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n trªn tæng vèn. + Tû suÊt ®Çu t­. + Tû suÊt tù tµi trî. + Tû sè nî. - Nhãm chØ tiªu vÒ t×nh h×nh thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n: T×nh h×nh thanh to¸n: + Tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ tæng vèn. + Tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶. Kh¶ n¨ng thanh to¸n: + HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh. + HÖ sè thanh to¸n nhanh + HÖ sè thanh to¸n b»ng tiÒn. + Sè vßng quay hµng tån kho, sè ngµy l­u kho. + Sè vßng quay kho¶n ph¶i thu, kû thu tiÒn. + HÖ sè thanh to¸n l·i vay. + HÖ sè nî trªn vèn chñ së h÷u. + Tû lÖ thanh to¸n víi ng©n s¸ch nhµ n­íc. - Nhãm chØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn: §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn th«ng qua chi sè ho¹t ®éng: + Sè vßng quay vèn. + Sè vßng quay tµi s¶n cè ®Þnh. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn th«ng qua chØ sè lîi nhuËn: + HÖ sè l·i gép. + HÖ sè l·i rßng (ROS) + Tû suÊt sinh lêi cña tµi s¶n (ROA) + Tû suÊt sinh lêi cña vèn cè ®Þnh + Tû suÊt sinh lêi cña vèn l­u ®éng. 5. C¬ së ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh t¹i doanh nghiÖp: 5.1. ý nghÜa cña ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh: Ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ toµn bé kÕ ho¹ch chi tiÕt cña viÖc ph©n bè c¸c nguån tµi s¶n cña doanh nghiÖp trong t­¬ng lai nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu chiÕn l­îc cña doanh nghiÖp quan träng nhÊt lµ môc tiªu chiÕn l­îc vÒ l©u dµi. BÊt cø mét doanh nghiÖp nµo còng t¹o cho m×nh mét môc tiªu chiÕn l­îc, vµ ®ª thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu ®ã th× th­êng c¸c doanh nghiÖp ®ã ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c dù ¸n ®Çu t­. Ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh cô thÓ hãa toµn bé c¸c biÖn ph¸p ®ã nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu chiÕn l­îc b»ng c¸c kÕ ho¹ch tµi chÝnh cô thÓ lµ kÕ ho¹ch thu chi trong t­¬ng lai. Ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh lµ ch×a khãa cña sù thµnh c«ng cho nhµ qu¶n lý tµi chÝnh, ho¹t ®éng tµi chÝnh cã thÓ mang nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, nh­ng mét kÕ ho¹ch tèt vµ cã hiÖu qu¶ trong vËn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× kÕ ho¹ch ®ã ph¶i dùa trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña doanh nghiÖp, ph¶i biÕt ®©u lµ ­u ®iÓm ®Ó khai th¸c vµ ®©u lµ nh­îc ®iÓm ®Ó cã biÖn ph¸p kh¾c phôc. 5.2. Vai trß cña ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh: - Nhê cã ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh gióp cho nhµ qu¶n lý nh×n thÊy tr­íc ®­îc ¶nh h­ëng chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Do ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p ®èi phã thÝch hîp. - Ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh gióp doanh nghiÖp chñ ®éng h¬n tr­íc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng trong t­¬ng lai. - Ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh gióp nhµ l·nh ®¹o doanh nghiÖp thÊy mèi t­¬ng quan gi÷a c¸c chiÕn l­îc ®Çu t­ víi chiÕn l­îc vÒ vèn vµ t×nh h×nh doanh nghiÖp mét c¸ch râ rµng, cô thÓ ë tõng thêi ®iÓm. 5.3. Ph­¬ng ph¸p dù b¸o: Dùa vµo xu h­íng biÕn ®éng cña nh÷ng chØ tiªu qua bèn n¨m 2000 - 2003 th«ng qua ph­¬ng tr×nh håi quy tuyÕn tÝnh. §ång thêi víi nh÷ng th«ng tin thùc tÕ vµ dù ®o¸n cã ®­îc kÕt hîp víi trùc gi¸c ®Ó ­íc tÝnh kÕt qu¶ cô thÓ. LÞch sö h×nh thµnh c«ng ty N¨m 1986, mét nhãm kü s­ thuéc Tæng c«ng ty B­u ®iÖn ViÖt Nam ®­îc giao nhiÖm vô thùc hiÖn ®Ò tµi “Nghiªn cøu chÕ thö Tæng ®µi Kü thuËt sè” t¹i Hà Néi. N¨m 1987, ®Ò tµi nµy ®­îc chuyÓn vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh víi sù hîp t¸c cña C«ng ty VIBa Handel GmbH (CHLB §øc). N¨m 1988, trªn c¬ së ®Ò tµi nµy, XÝ nghiÖp Liªn doanh s¶n xuÊt thiÕt bÞ ViÔn th«ng ViÖt Nam (Vietnam Telecommunications Company - VTC) ®­îc thµnh lËp tiwx Tæng Côc B­u ®iÖn ViÖt Nam víi C«ng ty VIBA Handel GmbH. N¨m 1993, XÝ nghiÖp Liªn doanh hÕt thêi h¹n ho¹t ®éng, toµn bé phÇn vèn gãp vÒ ng­êi vµ tµi s¶n cña Tæng côc B­u ®iÖn ViÖt Nam trong liªn doanh ®­îc s¸p nhËp vµo C«ng ty ThiÕt bÞ §iÖn thaoÞ (VITECO) d­íi h×nh thøc lËp mét Trung t©m Nghiªn cøu s¶n xuÊt vµ b¶o d­ìng thiÕt bÞ Th«ng tin 1 (VTC1) t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh. Ngµy 8/9/1999, VTC1 ®· ®­îc cæ phÇn hãa thµnh C«ng ty Cæ phÇn ViÔn th«ng VTC (VTC) theo quyÕt ®Þnh sè 618/1999/Q§-TCCB cña Tæng côc Tr­ëng Tæng côc B­u ®iÖn víi vèn ®iÒu lÖ lµ 15 tû ®ång ViÖt Nam. Trong ®ã cæ ®«ng s¸ng lËp lµ Tæng C«ng ty B­u chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam n¾m gi÷ 45% vèn cæ phÇn. Ngµy 30/12/1999. C«ng ty Cæ phÇn ViÔn th«ng VTC chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng d­íi h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn. Ngµy 12/8/2002, VTC ®­îc Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ thµnh phè Hå ChÝ Minh cÊp giÊy chøng nhËn §¨ng ký kinh doanh bæ sung x¸c nhËn vèn ®iÒu lÖ lµ 18 tû ®ång ViÖt Nam (h×nh thøc t¨ng vèn ®iÒu lÖ: ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu tõ nguån vèn tù cã néi sinh theo tû lÖ 5:1). Tãm t¾t ngµnh nghÒ: LÜnh vùc kinh doanh chÝnh: - Nghiªn cøu, s¶n xuÊt, l¾p r¸p c¸c thiÕt bÞ b­u chÝnh, viÔn th«ng, ®iÖn, ®iÖn tö vµ tin häc. - L¾p ®Æt, b¶o d­ìng, hç trî vËn hµnh c¸c c«ng tr×nh viÔn th«ng, ®iÖn, ®iÖn tö vµ tin häc. X©y l¾p c¸c c«ng tr×nh viÔn th«ng, ®iÖn, ®iÖn tö vµ tin häc. - ChuyÓn giao kü thuËt c«ng nghÖ ngµnh viÔn th«ng, ®iÖn, ®iÖn tö vµ tin häc. - Cho thuÓ tµi s¶n ho¹t ®éng, cho thuª c¸c s¶n phÈm, thiÕt bÞ viÔn th«ng, ®iÖn, ®iÖn tö vµ tin häc. - XuÊt nhËp khÈu phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. - X¶n xuÊt c¸c lo¹i thÎ dïng trong lÜnh vùc tin häc, viÔn th«ng, b¶o vÖ vµ c¸c øng dông kh¸c. - In offset, in nhiÖt trªn thÎ. ViÕt phÇn mÒm phôc vô ngµnh b­u chÝnh viÔn th«ng vµ s¶n xuÊt thÎ th«ng ninh. - Kinh doanh c¸c ngµnh nghÒ kü thuËt, dÞch vô kh¸c phï hîp víi qui ®Þnh cña ph¸p luËt. 6. HiÖn tr¹ng cña c«ng ty: 6.1. Nguån nh©n lùc: Sè l­îng c¸n bé - nh©n viªn cña c«ng ty ®­îc ph©n theo tr×nh ®é häc vÊn - chuyªn m«n nh­ sau: §¹i häc - Cao ®¼ng: 99 ng­êi Trung cÊp: 37 ng­êi CÊp 3 trë xuèng: 18 ng­êi. Tæng céng: 321 ng­êi 6.2. T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh nh÷ng n¨m qua: Nh×n chung, kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty ®¹t ®­îc trong nh÷ng n¨m qua t­¬ng ®èi kh¶ quan tr­íc nh÷ng khã kh¨n bëi biÕn ®éng cña thÞ tr­êng kinh tÕ quèc tÕ. Hµng n¨m, doanh sè vµ lîi nhuËn cña c«ng ty ®Òu gia t¨ng, vµ lu«n hoµn thµnh kÕ ho¹ch, nhiÖm vô. Kinh doanh n«ng s¶n tuy cã nhiÒu biÕn ®éng lín, gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ thÞ tr­êng, kh¸ch hµng vµ c¸c chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch vÒ xuÊt khÈu cña nhµ n­íc th­êng thay ®æi ®· ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn víi sù quan t©m chØ ®¹o s©u s¸t cña UBND TØnh, c«ng ty ®· ®Ò ra nh÷ng ®Þnh h­íng s¸t hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ, nªn hµng n¨m ®Òu ®ãng gãp s¶n l­îng xuÊt khÈu lín cho tØnh doanh thu chiÕm tû träng lín lîi nhuËn cña c«ng ty vµ quan träng h¬n lµ gãp phÇn gi¶i quyÕt ®Çu ra n«ng s¶n cho n«ng d©n víi møc gi¸ æn ®Þnh. Kinh doanh th­¬ng m¹i cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua kh«ng ®­îc thuËn lîi, do møc ®é c¹nh tranh cña thÞ tr­êng trong n­c[s ngµy cµng cao vµ xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Campuchia gÆp nhiÒu khã kh¨n lµm kim ng¹ch xuÊt khÈu gi¶m. Riªng n¨m 2003, doanh sè cña c«ng ty ®¹t møc kû lôc tõ tr­íc ®Õn nay víi s¶n l­îng g¹o tiªu thô trªn 300.000 tÊn, kim ng¹ch xuÊt khÈu trªn 55 triÖu USD, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng ty v÷ng b­íc trong cuéc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng vµo nh÷ng n¨m sau. 7. §Þnh h­íng ho¹t ®éng cña c«ng ty cho nh÷ng n¨m sau: - TËp trung vµo thÞ tr­êng Ch©u Phi, tËn dông mäi c¬ héi ®Ó th©m nhËp thÞ tr­êng Ch©u ¢u vµ Ch©u Mü. - Më réng kinh doanh ph©n bãn. - Phôc håi, më thÞ tr­êng Campuchia. - Ph©n bæ nguån nh©n lùc xóc tiÕn nhanh c¸c dù ¸n ®Çu t­ träng ®iÓm cña C«ng ty: + X©y dùng chî lóa nÕp t¹i Phó T©n, An Giang. + Thµnh lËp hîp t¸c x· S¬n Hßa, Tho¹i S¬n. + X©y dùng Siªu thÞ cña C«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i Sµi Gßn - An Giang. + ChuÈn bÞ cho c«ng cuéc cæ phÇn hãa c«ng ty. - Ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua, khen th­ëng ®Ó ph¸t huy kh¶ n¨ng s¸ng t¹o, ®ãng gãp cña c¸n bé - nh©n viªn. §ång thêi ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé - nh©n viªn. Ch­¬ng 3: Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty 1. Ph©n tÝch chung vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh: Ph©n tÝch chung vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh bao gåm viÖc ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t sù biÕn ®éng cña tµi s¶n vµ nguån vèn, doanh thu xem xÐt quan hÖ c©n ®èi gi÷a chóng nh»m rót ra nhËn xÐt ban ®Çu vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. ViÖc ®¸nh gi¸ nµy chñ yÕu dùa vµo b¶ng c©n ®èi ket cña c«ng ty trong n¨m gÇn nhÊt lµ n¨m 2003. 1.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ sù biÕn ®éng cña tµi s¶n vµ nguån vèn: Bµng 1: KÕt cÊu tµi s¶n vµ nguån vèn n¨m 2003. §¬n vÞ tÝnh: TriÖu ®ång ChØ tiªu §Çu n¨m Cuèi n¨m BiÕn ®éng Sè tiÒn % I. Tµi s¶n 120.015 157.562 37.547 31,29 A. TSLD & §TNH 81.626 117.151 35.526 43,52 B. TSC§ & §TDH 38.389 40.410 2.021 5,27 II. Nguån vèn 120.015 157.562 37.547 31,29 A. Nî ph¶i tr¶ 75.257 113.184 37.927 50,40 B. Nguån vèn CSH 44.758 44.377 -380 -0,85 §Õn cuèi n¨m 2003, quy m« doanh nghiÖp ®­îc më réng víi tæng gÝa trÞ 157.562 triÖu ®ång, t¨ng 37.547 triÖu t­¬ng øng 31,29%. Trong ®ã TSL§ & §TNH t¨ng 35.526 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 43,52% vÉn cao h¬n so víi TSC§ & §TDH. Víi xu h­íng biÕn ®éng nh­ vËy lµ tÝch cùc hay tiªu cùc cßn tïy thuéc vµo sù ph©n bè tèi ­u gi÷a c¸c lo¹i tµi s¶n trong tõng chØ tiªu vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña doanh nghiÖp mµ ta sÏ xem xÐt cô thÓ ë nh÷ng phÇn sau. Víi quy m« cña doanh nghiÖp ®­îc më réng th× møc ®é huy ®éng vèn còng t¨ng lªn t­¬ng øng ®Ó ®¶m b¶o vèn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Trong ®ã, nî ph¶i tr¶ t¨ng 37.927 t­¬ng ®­¬ng 50,4%, tuy nhiªn nguån vèn chñ së h÷u gi¶m 380 triÖu t­¬ng ®­¬ng 0,85%. Tuy møc ®é gi¶m nµy kh«ng lín l¾m nh­ng còng lµ biÓu hiÖn kh«ng tè v× kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty ®· gi¶m sót. §Ó hiÓu râ h¬n t×nh h×nh trªn ta ph©n tÝch quan hÖ c©n ®èi gi÷a nguån vèn vµ tµi s¶n. 1.2. Ph©n tÝch tÝnh c©n ®èi gi÷a tµi s¶n vµ nguån vèn: Nguyån vèn chñ së h÷u = Vèn kh«ng bÞ chiÕm dông Theo quan ®iÓm lu©n chuyÓn vèn, xÐt vÒ mÆt lý thuyÕt th× nguån vèn chñ së h÷u ph¶i ®¶m b¶o trang tr¶i cho ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu nh­ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ho¹t ®éng ®Çu t­ mµ kh«ng ph¶i ®i vay hay chiÕm dông. Do vËy ta cã c¸c mèi quan hÖ c©n ®èi nh­ sau: Quan hÖ c©n ®èi thø 1: Vèn kh«ng bÞ chiÕm dông cña doanh nghiÖp bao gåm tæng gÝa trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp lo¹i trõ c¸c kho¶n ph¶i thu, t¹m øng vµ c¸c kho¶n thÕ chÊp, ký quü, ký c­îc. B¶ng 2: Quan hÖ c©n ®èi 1: §VT: triÖu ®ång Nguån vèn CSH Vèn kh«ng bÞ chiÕm dông Chªnh lÖch §Çu n¨m 44.758 76.779 -32.021 Cuèi n¨m 44.377 89.899 -45.521 Tõ b¶ng trªn ta thÊy: Nguyån vèn chñ së h÷u = Vèn kh«ng bÞ chiÕm dông ë thêi ®iÓm ®Çu n¨m, nguån vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp ®· kh«ng ®ñ trang tr¶i cho nh÷ng ho¹t ®éng c¬ b¶n lµ 32.021 triÖu ®ång. Møc thiÕu nµy tiÕp tôc t¨ng lªn ë cuèi n¨m, lªn ®Õn 45.521 triÖu ®ång. §iÒu nµy chøng tá ch¾c ch¾n doanh nghiÖp sö dông nguån vèn ®i vay hoÆc chiÕm dông cña ®¬n vÞ kh¸c. §Ó biÕt ®­îc c«ng ty ®· huy ®éng nguån vèn nh­ thÕ nµo ta sÏ xem xÐt mèi quan hÖ c©n ®èi thø hai: Quan hÖ c©n ®èi thø 2: B¶ng 3: Quan hÖ c©n ®èi 2: §VT: triÖu ®ång NV CSH+ Vèn vay Vèn kh«ng bÞ chiÕm dông Chªnh lÖch §Çu n¨m 104.059 76.779 27.281 Cuèi n¨m 124.476 89.899 34.577 Tõ b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy doanh nghiÖp ®· kh«ng ®ñ vèn ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh nªn ®· ®i vay ë c¸c tæ chøc tÝn dông. Tuy nhiªn, l­îng vèn chñ së h÷u cïng víi l­îng vèn vay nµy ®· sö dông kh«ng hÕt vµo qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ bÞ c¸c ®¬n vÞ kahcs chiÕm dông. Víi t×nh h×nh nµy, sè vèn cña doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông nhá h¬n vèn bÞ chiÕm dông, cô thÓ nh­ sau: B¶ng 4: So s¸nh vèn ®i chiÕm dông vµ bÞ chiÕm dông: §VT: triÖu ®ång N¨m Vèn ®i chiÕm dông Vèn bÞ chiÕm dông Chªnh lÖch §Çu n¨m 15.955 43.236 -27.281 Cuèi n¨m 33.086 67.663 -34.577 Tõ b¶ng ph©n tÝch trªn ta thÊy, l­îng vèn doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông cao h¬n l­îng ®i chiÕm dông ë ®¬n vÞ kh¸c vµo ®Çu n¨m lµ 27.281 triÖu ®ång. §Õn thêi ®iÓm cuèi n¨m t¨ng lªn ë møc 34.577 triÖu ®ång. Do ®ã ®Ó ®¶m b¶o nguån vèn ®­îc sö dông mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n cÇn gi¶m bít nguån vèn bÞ chiÕm dông b»ng c¸ch ®Èy nhanh thu håi c¸c kho¶n nî. 2. Ph©n tÝch kÕt cÊu tµi s¶n (kÕt cÊu vèn) Ph©n tÝch kÕt cÊu tµi s¶n tøc lµ ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng c¸c bé phËn cÊu thµnh tæng sè vèn cña doanh nghiÖp. Qua ®ã ta sÏ thÊy ®­îc tr×nh ®é sö dông vèn, còng nh­ tÝnh hîp lý cña viÖc ph©n bæ c¸c lo¹i vèn… tõ ®ã ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. 2.1. Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n: T×nh h×nh biÕn ®éng vÒ TSC§ & §TDH ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua tû suÊt ®Çu t­. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh t×nh h×nh ®Çu t­ chiÒu s©u, t×nh h×nh trang bÞ, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, thÓ hiÖn n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ xu h­íng ph¸t triÓn l©u dµi cña xÝ nghiÖp. Ta cã Tû suÊt ®Çu t­ = TSC§ & §TDH x 100 % Tæng tµi s¶n Tõ c«ng thøc trªn cïng víi sè liÖu b¶ng 5 vµ 6 ë trong 27 ta cã tû suÊt ®Çu t­ qua c¸c n¨m nh­ sau: §å thÞ 1: Tû suÊt ®Çu t­ Ta thÊy: Tû suÊt ®Çu t­ ®ang cã xu h­íng gi¶m. §©y lµ biÓu hiÖn kh«ng tèt cho thÊy t×nh h×nh ®Çu t­ chiÒu s©u cña doanh nghiÖp ch­a ®­îc n©ng cao, cô thÓ lµ: N¨m 2001, tû suÊt ®Çu t­ lµ 33,23%, t¨ng h¬n n¨m 2000 lµ 17,5% chøng tá doanh nghiÖp më réng ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®Ó n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, do TSC§ & §TDH t¨ng 13.164 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 53,7%, trong khi ®ã tæng tµi s¶n gi¶m ®i 27,59%. TSC§ & §TDH t¨ng bëi: - Tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh t¨ng 12.796 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 63% do c«ng ty mua s¾m mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ ë c¸c xÝ nghiÖp; vµ thiÕt bÞ qu¶n lý nh­: m¸y in, m¸y photo; ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. Ngoµi ra cßn x©y dùng vµ thµnh lËp míi XÝ nghiÖp bao b× vµ vËn t¶i ®Ó gãp phÇn chñ ®éng h¬n trong s¶n xuÊt kinh doanh. Còng v× vËy chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang t¨ng 367 triÖu ®ång. N¨m 2002, tû suÊt ®Çu t­ lµ 31,99%, gi¶m h¬._.n tr­íc 1,24%. V× TSC§ & §TDH t¨ng 1,9% nhá h¬n tèc ®é t¨ng cña tæng tµi s¶n lµ 5,84%. TSC§ & §TDH tang do ph¸t sinh chi phÝ tr¶ tr­íc dµi h¹n lµ 1.261 triÖu ®ång cho viÖc söa ch÷a lín tµi s¶n cè ®Þnh. Trong khi ®ã tµi s¶n cè ®Þnh gi¶m 177 triÖu ®ång (0,53%) bëi c«ng ty ®· thanh lý mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ. Ngoµi ra c«ng ty còng cã ®Çu t­ tµi s¶n cè ®Þnh nh­ng chñ yÕu chØ gåm: mua ®Êt cho nhu cÇu më réng nhµ m¸y nh÷ng n¨m sau; mua s¾m thiÕt bÞ qu¶n lý, x©y dùng míi ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. KÕt hîp víi biÕn ®éng cña thÞ thÞ tr­êng tiªu thô n¨m 2002: thÞ tr­êng thu hÑp, c«ng suÊt kh«ng khai th¸c hÕt… ta thÊy viÖc kh«ng gia t¨ng ®Çu t­ lµ hîp lý. N¨m 2003, tû suÊt ®Çu t­ lµ 25,65%, gi¶m h¬n n¨m 2002 lµ 6,34%. MÆc dï TSC§ & §TDH cã t¨ng nh­ng kh«ng t­¬ng xøng víi quy m«. Cô thÓ lµ: TSC§ & §TDH chØ t¨ng 5,2% trong khi ®ã tæng tµi s¶n t¨ng ®Õn 31,29%. TSC§ & §TDH t¨ng, trong ®ã tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh t¨ng 3.263 triÖu ®ång (t­¬ng ®­¬ng 9,91%) do c«ng ty ®Çu t­ thiÕt bÞ cho nhµ m¸y Ch©u §èc, ®ång thêi chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang ph¸t sinh thªm 14 triÖu ®ång chñ yÕu do x©y dùng nhµ kho cña xÝ nghiÖp 1 ®Ó ®¶m b¶o cho kh¶ n¨ng dù tr÷ hµng hãa, nguyªn liÖu. 2.2. Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n: B¶ng 7: T×nh h×nh TSC§ & §TDH §VT: triÖu ®ång N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % TSC§ & §TDH 132,985 75.717 81.626 117.151 -56378 -42,68 5909 7,8 35526 43,52 1. TiÒn 1.879 2.220 12.058 10.145 341 18,14 9.838 443,16 -1914 -15,87 2 Kho¶n ph¶i thu 25.797 18.640 43.049 50.498 -7.157 -27,74 24409 130,95 7l449 17,30 3. Hµng tån kho 17.102 29l186 26.271 39.284 12.084 70,66 -2914 -9,99 13013 49,53 4. TSL§ kh¸c 87.317 25.671 247 17.225 -61646 -70,6 -25424 -99,04 16.977 63,42 Tæng tµi s¶n 156.606 113.392 120.025 157.62 -42214 -27,59 6.623 5,84 37.547 31,29 Tõ b¶ng trªn, ta cã b¶ng ph©n tÝch sau: B¶ng 8: Tû lÖ TSC§ & §TDH trªn tæng nguån vèn §VT: triÖu ®ång N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % TSC§ & §TDH 132,095 75.717 81.626 117.151 -56378 -42,68 5909 7,8 35526 43,52 Tæng tµi s¶n 156.606 113.392 120.025 157.62 -42214 -27,59 6.623 5,84 37.547 31,29 Tû lÖ (%) 84,35 66,75 68,01 74,35 -17,57 -20,83 1,24 1,85 6,34 9,32 §å thÞ 2: tû lÖ TSC§ & §TDH Tõ b¶ng vµ ®å thÞ trªn ta thÊy tû träng cña TSC§ & §TDH cã xu h­íng t¨ng lªn, cô thÓ nh­ sau: N¨m 2001, tû träng cña TSC§ & §TDH lµ 66,77%, so víi n¨m 2000 ®· gi¶m ®i 17,57%, do TSC§ & §TDH gi¶m ®i 56,378 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 42,68% cao h¬n tèc ®é gi¶m cña tµi s¶n lµ 27,59%l TSC§ & §TDH gi¶m chñ yÕu do c¸c kho¶n ph¶i thu gi¶m 7.157 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 27,24% chøng tá doanh nghiÖp cã tÝch cùc thu håi nî vµ tµi s¶n l­u ®éng kh¸c gi¶m 61,646 triÖu t­¬ng ®­¬ng 70,6%. N¨m 2002, tû träng cña TSC§ & §TDH t¨ng 1,24% do TSC§ & §TDH t¨ng 5,909 t­¬ng ®­¬ng 7,8% cao h¬n 5,84% lµ tèc ®é t¨ng cña tæng tµi s¶n. Së dÜ TSC§ & §TDH t¨ng lµ do vèn b»ng tiÒn t¨ng 9.838 triÖu t­¬ng ®­¬ng 4,43 lÇn vµ kho¶n ph¶i thu t¨ng kh¸ lín lµ 24.409 triÖu øng víi tû lÖ lµ 1,31 lÇn. N¨m 2003, tû träng nµy ®· t¨ng lªn 6,34%, ®¹t ë møc lµ 74,35%, do TSC§ & §TDH t¨ng cao h¬n tèc ®é t¨ng cña tµi s¶n. TSC§ & §TDH t¨ng 35.526 triÖu t­¬ng ®­¬ng 43,52%, do c¸c nguyªn nh©n sau: - C¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng 7.449 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 17,3% vµ hµng tån kho t¨ng 13.013 triÖu t­¬ng ®­¬ng 49,53%. - Tµi s¶n l­u ®éng kh¸c t¨ng rÊt lín lµ 16.997 triÖu tøc lµ gÊp 68,63 lÇn n¨m tr­íc. Nh­ vËy so víi tû suÊt ®Çu t­ th× tû träng cña TSC§ & §TDH nhiÒu h¬n. Do ®Æc ®iÓm kinh doanh cña c«ng ty nªn nhu cÇu vÒ tµi s¶n l­u ®éng cao h¬n, vµ tû träng nµy ®ang cã xu h­íng t¨ng phï hîp víi quy m« ho¹t ®éng ®ang ®­îc më réng cña c«ng ty. 3. Ph©n tÝch kÕt cÊu nguån vèn: 3.1. Nguån vèn chñ së h÷u: §Ó ®¸nh gi¸ sù biÕn ®éng cña nguån vèn chñ së h÷u, a sÏ kÕt hîp víi chØ tiªu tû suÊt tù tµi trî. TØ suÊt nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Ta cã: Tû suÊt tù tµi trî = Nguån vèn CSH x 100 % Tæng nguån vèn §å thÞ 3: Tû suÊt tù tµi trî Tõ b¶ng sè liÖu vµ ®å thÞ trªn ta thÊy tû sè tù tµi trî trong nh÷ng n¨m 2000 - 2002 ®Òu t¨ng lªn, chØ ®Õn n¨ 2003 cã xu h­íng gi¶m xuèng, cô thÓ: N¨m 2001, tû sè tù tµi trî lµ 34,43%, tøc lµ trong 100 ®ång vèn th× sè vèn ®­îc tµi trî tõ b¶n th©n doanh nghiÖp lµ 31,43 ®ång, so víi n¨m 2000 ®· t¨ng thªm 14,2%. Nguyªn nh©n do nguån vèn chñ së h÷u t¨ng 7.361 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 23,34% trong khi ®ã tæng nguån vèn gi¶ 24,59%. Nguån vèn chñ së h÷u biÕn ®éng do c¸c yÕu tè sau: - Nguån vèn kinh doanh tang 6.176 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 22,74%. - Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn t¨ng 778 triÖu (t­¬ng ®­¬ng 110,16%) vµ quü dù phßng tµi chÝnh t¨ng 462 triÖu (t­¬ng ®­¬ng 53,52%) cho thÊy ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶. - Chªnh lÖch tû gi¸ tang víi møc ®é t­¬ng ®èi thÊp 1,22% do ®ång USD t¨ng gi¸. N¨m 2002, nguån vèn chñ së h÷u t¨ng 5.718 triÖu ®ång (14,65%) trong khi ®ã tæng nguån vèn chØ t¨ng 5,84% lµm cho tû suÊt tù tµi trî t¨ng 2,86%. Tuy møc ®é t¨ng thÊp h¬n n¨m tr­íc nh­ng vÉn lµ biÓu hiÖn tèt cho thÊy trong ®iÒu kiÖn nhiÒu khã kh¨n c«ng ty vÉn duy tr× kh¶ n¨ng tù bæ sung nguån vèn cña m×nh. Nguån vèn chñ së h÷u t¨ng do: - Nguån vèn kinh doanh t¨ng 565 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 1,7%. - C¸c quü cña doanh nghiÖp vµ nguån vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n ®Òu gia t¨ng víi møc ®é cao cho thÊy kho¶n tÝch lòy tõ néi bé c«ng ty gia t¨ng. N¨m 2003, nguån vèn chñ së h÷u gi¶m 380 triÖu (0,85%) rong khi ®ã quy m« nguån vèn ®­îc më réng ®Õn 31,29% nªn lµm tû suÊt tù tµi trî còng gi¶m 9,13%. §©y lµ biÓu hiÖn kh«ng tèt, nguån vèn chñ së h÷u gi¶m do: - Chªnh lÖch tû gi¸ gi¶m 2.864 triÖu ®ång (t­¬ng ®­¬ng 100,02%), do n¨m 2003 ®ång USD gi¶m so víi tû gi¸ h¹ch to¸n. - Quü ®Çu t­ ph¸t triÓn vµ quü khen th­ëng phóc lîi cña c«ng ty gi¶m t­¬ng øng 96,06% vµ 70,15% do c«ng ty trÝch tõ quü sö dông cho c¸c ho¹t ®éng nh­: ®Çu t­ x©y dùng vµ ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ XÝ nghiÖp Ch©u §èc vµ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh nghiªn cøu cho c¸c môc tiªu dµi h¹n: nghiªn cøu thÞ tr­êng, x©y dùng h­¬ng hiÖu… vµ c¸c c«ng tr×nh phóc lîi x· héi. - Nguån vèn ®Çu t­ x©y dùng c¬ b¶n gi¶ 1.488 triÖu ®ång (95,2%) do ®Çu t­ vµ söa ch÷a tµi s¶n cè ®Þnh ë c¸c XÝ nghiÖp nh­: l¾p ®Æt thïng chøa g¹o vµ hÖ thèng bang t¶i khÐp kÝn tõ kh©u thu ua ®Õn chÕ biÕn vµ xuÊt hµng ë xÝ nghiÖp 1,2 vµ 4. * Nh­ vËy, víi sù t¨ng dÇn cña tû suÊt tù tµi trî qua c¸c n¨ 2001, 2002 vµ mÆc dï n¨m 2003 cã gi¶m xuèng nh­ng tû suÊt nµy vÉn cao h¬n n¨m 2000 cho thÊy kh¶ n¨ng tù chñ vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty v¶i thiÖn dÇn. §iÒu nµy sÏ gióp cho c«ng ty g¶m bít g¸nh nÆng vÒ nî còng nh­ nh÷ng rñi ro tµi chÝnh. 3.2. Nî ph¶i tr¶: §Ó ®¸nh gi¸ c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ta th«ng qua chØ tiªu tû sè nî. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc ®é nî trong tæng tµi s¶n doanh nghiÖp. Tõ ®ã cho thÊy trong tæng tµi s¶n, së h÷u thùc chÊt cña doanh nghiÖp lµ bao nhiªu. Ta cã Tû suÊt tù tµi trî = Nguån vèn CSH x 100 % Tæng nguån vèn §å thÞ 4: tû sè nî Dùa vµo b¶ng ph©n tÝch vµ ®å thÞ ta thÊy tû sè nî cña c«ng ty cã xu h­íng gi¶m dÇn trong giai ®o¹n 2000 - 2002. §©y lµ xu h­íng tèt v× møc ®é nî cÇn thanh to¸n gi¶m dÇn. Tuy nhiªn ®Õn n¨m 2003 cã xu h­íng t¨ng lªn cho thÊy c«ng ty b¾t ®Çu gia t¨ng nguån tµi trî tõ bªn ngoµi. Cô thÓ nh­ sau: N¨m 2001, tû sè nî lµ 65,5% gi¶m h¬n n¨m 2000 lµ 14,2%. Nguyªn nh©n cña t×nh h×nh trªn lµ: kho¶n nî ph¶i tr¶ gi¶m 50.575 triÖu ®ång (t­¬ng ®­êng 40,48%) cao h¬n møc ®é gi¶m cña tæng nguån vèn, do nguån vèn tÝn dông ®· gi¶m chØ cßn chiÕm 54,16%, trong ®ã vay ng¾n h¹n gi¶m 65.827 triÖu ®ång (57,34%). V× c«ng ty ®· qu¶n lý chÆt chÏ tiÒn hµng, gi¶m bít l­îng b¸n chÞu, nªn dï quy m« s¶n xuÊt cã t¨ng ®Ó ®¸p øng cho xuÊt khÈu trong n¨m, nh­ng c«ng ty vÉn ®¶m b¶o ®­îc vèn ®Ó trang tr¶i mµ kh«ng ph¶i vay nhiÒu nh­ n¨m tr­íc. N¨m 2002, tû sè nî lµ 62,71%, gi¶m h¬n tr­íc 2,86%, do tèc ®é t¨ng cña nî ph¶i tr¶ lµ 1,22% nhá h¬n tèc ®é t¨ng cña tæng nguån vèn lµ 5,84% nªn t×nh h×nh nµy vÉn ®¸nh gi¸ lµ tÝch cùc bëi v×: Nguån vèn tÝn dông gi¶m 2.116 triÖu (3,4%), vÒ tû träng cßn 62,71%, do kho¶n vay dµi h¹n gi¶m 4.530 triÖu t­¬ng ®­¬ng 36,39%. Bëi v× c«ng ty võa ®­îc bæ sung c¬ së vËt chÊt tõ c«ng ty Tho¹i hµ nªn nhu cÇu ®Çu t­ míi trong n¨m kh«ng cao vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt gi¶m, c«ng suÊt nhµ m¸y kh«ng ®­îc sö dông hÕt (chØ khai th¸c ®­îc 50%) nªn t¹m thêi ch­a cã kÕ ho¹ch ®Çu t­. Trong khi ®ã nguån vèn ®i chiÕm dông t¨ng 3.021 triÖu (23,36%), tû träng t¨ng ®¹t ®Õn 13,29% do: kho¶n ph¶i tr¶ ng­êi b¸n t¨ng 101,58% vµ thuÕ & kho¶n ph¶i nép nhµ n­íc t¨ng 87,7%. * Trong hai n¨m võa ph©n tÝch qua, ta thÊy nguån vèn tÝn dông cña c«ng ty cã xu h­íng gi¶m sÏ gi¶m bít chi phÝ l·i vay trong ®iÒu kiÖn kinh doanh gÆp nhiÒu khã kh¨n. N¨m 2003, tû sè nî cña c«ng ty lµ 71,83%, t¨ng 9,13%. §iÒu nµy sÏ ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ®¬n vÞ v× vèn vay qu¸ nhiÒu. Kho¶n nî ph¶i tr¶ t¨ng kh¸ cao: 37l927 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 50,4%. Nguyªn nh©n cña t×nh h×nh nµy lµ: - C«ng ty ®· t¨ng møc huy ®éng vèn tõ c¸c tæ chøc tÝn dông lµ 20.707 triÖu ®ång (35,07%), tû träng t¨ng chiÕm 50,84%, trong ®ã do t¨ng kho¶n vay ng¾n h¹n lµ 22.797 triÖu ®ång (44,37%) do nguån vèn bÞ chiÕm dông qu¸ nhiÒu vµ nhu cÇu s¶n xuÊt gia t¨ng c«ng ty ph¶i vay ®Ó bæ sung vèn l­u ®éng. §©y lµ biÓu hiÖn kh«ng tèt. - MÆt kh¸c, do nguån vèn ®i chiÕm dông t¨ng kh¸ lín 17.130 triÖu ®ång (107,36%) vµ tû träng còng t¨ng t­¬ng øng, trong ®ã do kho¶n ph¶i tr¶ ng­êi b¸n t¨ng v× doanh nghiÖp t¨ng l­îng h¹ng hßa mua vµo ë c¸c cöa hµng. Tãm l¹i, trong nh÷ng n¨m qua nguån vèn tÝn dông cña c«ng ty ®Òu gi¶m, chØ ®Õn n¨m 2003 cã xu h­íng t¨ng. Trong khi ®o nguån vèn ®i chiÕm dông ngµy cµng t¨ng lªn, dï møc ®é ch­a lín l¾m nh­ng còng lµ xu thÕ tèt, doanh nghiÖp cÇn ph¸t huy tèt h¬n. 4. Ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty trong nh÷ng n¨m võa qua nh­ sau: B¶ng 13: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % L·i H§KINH DOANH 7.081 -106 8.056 9.998 -7187 -101,49 8162 -7715,22 1942 24,11 L·i ho¹t ®éng tµi chÝnh -1110 5473 -409 -2588 6583 -592,91 -5882 -107,48 -2178 531,99 L·i ho¹t ®éng kh¸c -1105 102 119 -385 120 -109,23 17 16,33 -503 -423,97 Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 4.866 5.469 7.766 7.026 603 12,39 2297 41,99 -739 -9,52 §å thÞ 5: kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh Tõ ®å thÞ ta thÊy tæng lîi nhuËn cña c«ng ty ngµy cµng t¨ng lªn. Cô thÓ lµ: N¨m 2000, c«ng ty ®¹t møc lîi nhuËn lµ 4.866 triÖu ®ång, do ®ãng gãp rÊt lín cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh víi sè l·i lµ 7.801 triÖu, cßn hai ho¹t ®éng kh¸c kh«ng hiÖu qu¶. N¨m 2001, tæng lîi nhuËn t¨ng thªm 663 triÖu ®ång t­¬ng ®­êng 12,39%, nhê sù gia t¨ng lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c cßn ho¹t ®éng kinh doanh bÞ lç. N¨m 2002, lîi nhuËn tiÕp tôc t¨ng vµ víi mét l­îng kh¸ cao lµ 2.797 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 41,99% do sù gia tang l·i tõ ho¹t ®éng kinh doanh vµ ho¹t ®éng kh¸c. N¨m 2003, tuy møc l·i cã gi¶m nh­ng møc ®é t­¬ng ®èi thÊp lµ 739 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 7,52% do ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c kh«ng ®­îc hiÖu qu¶. Sau ®©y ta sÏ xem xÐt møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng ho¹t ®éng ®Õn tæng møc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. 4.1. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: Tõ b¶ng 14 ë trang 40 ta thÊy: T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty t­¬ng ®èi kh¶ quan, ngo¹i trõ n¨m 2001 ho¹t ®éng bÞ lç do t×nh h×nh bªn ngoµi nhiÒu khã kh¨n, hµng n¨m ®Òu lµ nguån chÝnh t¹o nªn vµ gia t¨ng lîi nhuËn do doanh nghiÖp, cô thÓ nh­ sau: N¨m 2001, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lç 106 triÖu ®ång tøc lµ gi¶m 7.7187 triÖu t­¬ng ®­¬ng 101,49% lµm tæng lîi nhuËn gi¶m. Nguyªn nh©n t×nh h×nh nµy lµ: - Doanh thu t¨ng 132.541 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 23,08%, trong ®ã doanh thu xuÊt khÈu t¨ng rÊt cao ®Õn 548.702 triÖu ®ång, cho thÊy c«ng ty më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu ®Æc biÖt ®èi víi mÆt hµng g¹o. Nguyªn nh©n do ®©y lµ n¨m ®Çu tiªn chÝnh phñ bá h¹n ng¹ch xuÊt khÈu g¹o, cïng víi nhiÒu biÖn ph¸p khuyÕn khÝch xuÊt khÈu nh­: tû gi¸ linh ho¹t, hç trî l·i suÊt t¹m tr÷, th­êng xuÊt khÈu… §ång thêi c«ng ty ®­îc t¹o ®iÒu kiÖn gia t¨ng tiªu thô th«ng qua nh÷ng hîp ®ång cÊp chÝnh phñ. - Gi¸ vèn hµng b¸n còng gia t¨ng 130.024 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 24,18%, do gi¸ thµnh g¹o t¨ng bëi trong n¨m tØnh ta bÞ lò lín, n«ng d©n mÊt mïa. MÆc dï c«ng ty ®· chuÈn bÞ ®Ó ®¶m b¶o kinh doanh trong mïa lò nh­ng n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng g¹o vÉn thÊp h¬n n¨m tr­íc, nªn thêi gian thiÕu hµng kÐo dµi vµ gi¸ c¶ l¹i cao h¬n. - Chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý t¨ng 9.704 triÖu ®ång, t­¬ng ®­¬ng 32,99% lµm gi¶m lîi nhuËn. Trong ®ã chñ yÕu do chi phÝ b¸n hµng t¨ng kh¸ lín lµ 8.415 triÖu t­¬ng ®­¬ng 38,27% do c«ng ty thùc hiÖn chÝnh s¸ch khen th­ëng cho ho¹t ®éng b¸n hµng, chÝnh s¸ch l­¬ng theo kÕt qu¶ kinh doanh ®Ó t¹o ®éng lùc míi trong kinh doanh. Ngoµi ra, chi phÝ qu¶n lý còng t¨ng 17,34% do ®Çu t­ n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý: Cö c¸n bé - Z. - C«ng nh©n viªn tham gia c¸c ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o, båi d­ìng kiÕn thøc trong vµ n­íc ngoµi; tæ chøc nhiÒu líp häc trang bÞ kiÕn thøc vÒ vËn hµng m¸y, kiÓm nghiÖm, b¶o qu¶n l­¬ng thùc, qu¶n trÞ s¶n xuÊt… vaf x©y dùng m¹ng néi bé n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý vµ thu thËp th«ng tin. * Nh­ vËy, xÐt vÒ chiÒu däc ta thÊy gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng víi tèc ®é cao h¬n doanh thu lµ tû träng tang vµ chiÕ ®Õn 94,48%. Bëi v× doanh thu t¨ng chñ yÕu nhê s¶n l­îng cßn gi¸ xuÊt khÈu bÞ gi¶m m¹nh (b×nh qu©n 14,68 USD/tÊn) do ¶nh h­ëng bëi nh÷ng sù kiÖn kinh tÕ - chÝnh trÞ diÔn ra trong n¨m, do ®ã ®· kh«ng trang tr¶i ®­îc chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý chiÕm tû träng ®Õn 5,54% lµm cho c«ng ty bÞ lç. N¨m 2002, l·i tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng rÊt cao lµ 8.168 triÖu ®ång tøc lµ t¨ng gÊp 77,15 lÇn lµm tæng lîi nhuËn gia t¨ng t­¬ng øng. Nguyªn nh©n lµ: - MÆc dï doanh thu xuÊt khÈu gi¶m 69,511 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 12,66%. Nguyªn nh©n do thÞ tr­êng xuÊt khÈu bÞ thu hÑp: mÊt thÞ tr­êng Ch©u Phi, Philipin, Indonªxia h¹n chÕ… do bÞ ¶nh h­ëng bëi nguån cung cÇu g¹o trªn thÕ giíi lµ cã sù tham gia trë l¹i cña Ên §é lµm nguån cung t¨ng m¹nh, trong khi ®ã nhu cÇu gäi vÉn ë møc thÊp. Tuy nhiªn nhê dù ®o¸n ®­îc t×nh h×nh, c«ng ty gia t¨ng cung øng cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c ®Ó c¶i thiÖn doanh sè cïng víi gi¸ g¹o trong n­íc ë møc cao do nhu cÇu g¹o phÝa B¾c t¨ng ®ét biÕn. §ång thêi c«ng ty chñ ®éng t×m kiÕm nh÷ng hîp ®ång nhá xuÊt khÈu b»ng container lµm doanh thu t¨ng 52.680 triÖu t­¬ng ®­¬ng 7,45%. MÆt kh¸c gi¸ g¹o trªn thÞ tr­êng thÕ giíi trong n¨m t¨ng còng gãp phÇn t¨ng doanh thu cho c«ng ty. - Gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng víi møc ®é thÊp h¬n tr­íc vµ thÊp h¬n c¶ doanh thu lµm tû träng gi¶m chØ cßn 92,85%, nhê thùc hiÖn tèt tiÕt kiÖm chi phÝ h¹ gi¸ thµnh, cô thÓ lµ nhê th«ng tin kÞp thêi vÒ diÔn biÕn trong n¨ c«ng ty cã kÕ ho¹ch thu mua nguyªn liÖu ngay mïa thu ho¹ch gi¶m bít thiÖt h¹i vÒ thiÕu ch©n hµng vµ biÕn ®éng gi¸ c¶. * Nh­ vËy, dï tû träng cña chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý cã t¨ng, nh­ng nhê tû träng gi¸ vèn gi¶m nhiÒu h¬n lµm tû träng cña tæng chi phÝ gi¶m chØ cßn 98,14% nªn lîi nhuËn t¨ng vµ tû lÖ lîi nhuËn trªn tæng doanh thu còng t¨ng ®¹t ë møc lµ 1,06%. N¨m 2003, l·i tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng 1.942 triÖu t­¬ng øng 24,11% lµm tæng lîi nhuËn t¨ng. Nguyªn nh©n do: - Doanh thu ®¹t møc kû lôc lµ t¨ng 369.644 triÖu ®ång (48,67%) vµ kim ng¹ch xi t¨ng 410.980 triÖu (85,7%). Nguyªn nh©n do t×nh h×nh kinh doanh diÔn biÕn thuËn lîi vµ nh÷ng ho¹t ®éng tÝch cùc cua chÝnh phñ cïng víi doanh nghiÖp ®· t¹o sù t¨ng tr­ëng cao trong th­¬ng m¹i ®Æc biÖt lµ mÆt hµng g¹o: thÞ tr­êng Ch©u ¸ ®­îc më réng víi s¶n l­îng t¨ng gÊp 4 lÇn n¨m tr­íc vµ sè l­îng kh¸ch hµng trùc tiÕp t¨ng. - Gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng víi møc ®é kh¸ cao 50,1%, cao h¬n cña doanh thu lµm tû träng t¨ng vµ chiÕm 93,74%. Trong ®ã chñ yÕu do trÞ gi¸ hµng ua cña c¸c cöa hµng th­¬ng m¹i cïng víi gi¸ nhËp khÈu ph©n bãn t¨ng lµm lîi nhuËn trong kú gi¶m. - Chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý t¨ng 14.428 triÖu t­¬ng ®­¬ng 31,22% thÊp h¬n tèc ®é t¨ng cña doanh thu lµm tû träng gi¶m chØ cßn 5,37%. Trong ®ã do chi phÝ b¸n hµng t¨ng 35,52% do chi phÝ bao b×, bèc xÕp t¨ng t­¬ng øng víi l­îng hµng tiªu thô, ®ång thêi doanh nghiÖp më réng h×nh thøc qu¶ng c¸o s¶n phÈm rªn m¹ng. Ngoµi ra chi phÝ qu¶n lý còng t¨ng 7,71% dïng ®Ó ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt cho qu¶n lý: l¾p ®Æt m¸y tÝnh, söa ch÷a v¨n phßng lµm viÖc, t¨ng c­êng nh©n viªn qu¶n lý, kiÓm phÈm. * Nh­ vËy, nÕu xÐt vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi, doanh thu t¨ng nhiÒu h¬n chi phÝ lµm lîi nhuËn t¨ng t­¬ng øng. XÐt vÒ tû träng, tuy tû träng cña chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý cã gi¶m nh­ng tû träng cña gi¸ vèn t¨ng nhiÒu h¬n lµm tû träng tæng chi phÝ t¨ng lªn ë møc lµ 99,11%, lµm tû lÖ lîi nhuËn trªn doanh thu gi¶m chØ cßn 0,89%. Tãm l¹i: Ta thÊy ngo¹i trõ n¨m 2001 c«ng ty ®Òu cè g¾ng gi÷ v÷ng lîi nhuËn t¨ng ®Òu. 4.2. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: T×nh h×nh ho¹t ®éng tµi chÝnh nh÷ng n¨m qua nh­ sau: B¶ng 15: Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Møc Tû lÖ Møc Tû lÖ Møc Tû lÖ Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh 6.423 14.636 5.574 6.793 8.213 127,86 -9062 -61,92 1220 21,89 Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh 7.534 9.163 5.983 9.381 1.630 21,63 -3180 -34,71 3398 56,80 trong ®ã: chi phÝ l·i vay 6.449 8.313 4.799 8.059 1.865 28,91 -3514 -42,27 3260 67,93 L·i tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh -1110 5.473 -409 -2588 6.583 592,91 -5882 -107,48 -2178 531,99 Tõ b¶ng trªn ta thÊy ho¹t ®éng tµi chÝnh cña c«ng ty kh«ng ®­îc hiÖu qu¶, cô thÓ lµ: N¨m 2000, ho¹t ®éng tµi chÝnh lç 1.110 triÖu ®ång. Sang n¨m 2001, ®· cã lêi 5.473 triÖu tøc lµ t¨ng h¬n tr­íc ®Õn 5,93 lÇn lµm tæng lîi nhuËn t¨ng t­¬ng øng. T×nh h×nh nµy lµ do: Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh tang kh¸ cao lµ 14.636 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 127,68% trong ®ã chñ yÕu do thu nhËp tõ chªnh lÖch tû gi¸ t¨ng nhê c«ng ty ®Èy m¹nh xuÊt khÈu nªn l­îng ngo¹i lÖ thu vÒ cao, ®ång thêi trong n¨m ®ång ®« la t¨ng gi¸. Chi phÝ còng t¨ng nh­ng víi møc ®é thÊp h¬n, trong ®ã chñ yÕu chi phÝ l·i vay gia t¨ng do trong n¨ c«ng ty kh«ng cã nhiÒu nh÷ng kho¶n vay tÝn dông víi l·i suÊt ­u ®·i. N¨m 2002, ho¹t ®éng tµi chÝnh l¹i bÞ lç 409 triÖu tøc lµ gi¶m h¬n n¨ 2001 ®Õn 107,48% lµm lîi nhuËn gi¶m t­¬ng øng. T×nh h×nh nµy lµ do: Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh gi¶m víi møc ®é kh¸ cao lµ 61,92% do l·i tiÒn göi gi¶m ®ång thêi kho¶n thu nhËp tõ b¸n ngo¹i tÖ còng gi¶m do trong n¨m l­îng xuÊt khÈu cña c«ng ty gi¶m ®¸ng kÓ. Tuy chi phÝ tµi chÝnh còng gi¶m nh­ng víi øc ®é thÊp h¬n chØ 34,71%, vµ vÉn cao h¬n kho¶n thu nhËp do ®ã ho¹t ®éng nµy bÞ lç. Trong ®ã chi phÝ l·i vay gi¶m kh¸ lín lµ 3.514 triÖu t­¬ng ®­¬ng 42,2% do c«ng ty ®· tr¶ dÇn nî gèc cña ho¶n vay dµi h¹n. N¨m 2003, ho¹t ®éng nµy tiÕp tôc bÞ lç cßn cao h¬n lµ 2.588 triÖu, do chi phÝ tµi chÝnh t¨ng 56,8% trong ®ã chi phÝ l·i vay t¨ng ®Õn 67,93% do c«ng ty t¨ng kho¶n vay ng¾n h¹n. M¹c dï thu nhËp tµi chÝnh cã t¨ng nh­ng víi tèc ®é thÊp h¬n chØ 21,89% do nhËn ®­îc l·i tõ c«ng ty liªn doanh Agimex-kitocu vµ kho¶n thu nhËp tõ chªnh lÖch tû gi¸. * Nh×n chung qua bèn n¨m ta thÊy ho¹t ®éng tµi chÝnh kh«ng ®­îc tèt hÇu nh­ ®Òu bÞ lç vµ kho¶n lç nµy ®ang cã chiÒu h­ín t¨ng dÇn sÏ lµm h¹n chÕ møc ®é t¨ng tæng lîi nhuËn. 4.3. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c: B¶ng 16: Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c. §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Møc Tû lÖ Møc Tû lÖ Møc Tû lÖ Thu nhËp kh¸c 701 215 153 723 -48 -69,35 -62 -28,62 569 371,04 Chi phÝ kh¸c 1.087 113 35 1.107 -1694 -93,75 -78 -69,23 1073 3086,23 L·i ho¹t ®éng kh¸c -1.105 102 119 -385 1207 109,23 17 16,33 -503 -423,97 Nh×n chung, tuy kho¶n thu nhËp kh«ng th­êng xuyªn nµy chiÕm kh«ng nhiÒu trong tæng lîi nhuËn cña c«ng ty nh­ng còng cã sù ¶nh h­ëng nhÊt ®Þnh, cô thÓ lµ: N¨m 2001, l·i tõ ho¹t ®éng kh¸c chØ 102 triÖu nh­ng víi tû lÖ kh¸ cao lµ 109,23% gãp phµn t¨ng tæng lîi nhuËn. Nguyªn nh©n do gi¶m ph¸t sinh c¸c chi phÝ kh¸ lín lµ 93,75% do chi phÝ thanh lý tµi s¶n vµ chi phÝ hao hôt nguyªn liÖu gi¶m h¬n tr­íc, nªn dï khoan thu nhËp cã gi¶m nh­ng víi møc ®é thÊp h¬n chØ 69,35% nªn thu ®­îc l·i. Kho¶n thu nhËp nµy gi¶m chñ yÕu do thu nhËp tõ thanh lý tµi s¶n gi¶m. N¨m 2002, l·i ho¹t ®éng nµy tiÕp tôc t¨ng 17 triÖu t­¬ng ®­¬ng 16,63% lµm tæng lîi nhuËn ¨ng t­¬ng øng, do chi phÝ kh¸c tiÕp tôc gi¶m nhiÒu lµ 69,23% vµ kho¶n thu nhËp chØ gi¶m 28,62% do thu nhËp tõ b¸n phô phÈm gi¶m. N¨m 2003, ho¹t ®éng nµy lç vµ gi¶m rÊt lín lµ 4,24 lÇn. MÆc dï thu nhËp còng t¨ng kh¸ cao lµ 569 triÖu (371,04%) do nhËn ®­îc kho¶n tiÒn th­ëng xuÊt khÈu, tiÒn hç trî hîp ®ång tõ UBND tØnh, tiÒn cho thuª kho vµ thu nhËp tõ b¸n phô phÈm t¨ng…, nh­ng vÉn thÊp h¬n nhiÒu so víi chi phÝ t¨ng ®Õn 30,86 lÇn, do thanh lý mét sè tµi s¶n háng vµ hao hôt nhiÒu trong qu¸ tr×nh xay x¸t g¹o. * Nh­ vËy, ta thÊy r»ng trong nh÷ng n¨m qua ho¹t ®éng kh¸c kh«ng mÊy hiÖu qu¶. MÆc dï ë n¨m 2001, 2002 cã thu ®­îc l·i nh­ng vÉn rÊt thÊp so víi kho¶n bÞ lç ë nh÷ng n¨m kh¸c sÏ g©y ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn tæng lîi nhuËn. 5. Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n: 5.1. Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n: Ph©n tÝch t×nh h×nh thanh to¸n bao gåm ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý vÒ sù biÕn ®éng cña c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶; t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù tr× trÖ trong thanh to¸n nh»m gióp doanh nghiÖp lµm chñ t×nh h×nh tµi chÝnh, ®¶m b¶o sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn, ®èi víi kho¶n ph¶i tr¶ ta ®· xem xÐt ë phÇn “Ph©n tÝch kÕt cÊu nguån vèn”, nªn ë ®©y ta chØ ®¸nh gi¸ c¸c kho¶n ph¶i thu. 5.1.1. Ph©n tÝch c¸c kho¶n ph¶i thu: C¸c kho¶n ph¶i thu cña doanh nghiÖp bao gåm: nî ph¶i thu, t¹ øng vµ c¸c kho¶n ký quü, ký c­îc ng¾n h¹n tøc lµ kho¶n doanh nghiÖp bÞ ®¬n vÞ kh¸c chiÕm dông. §Ó ®¸nh gi¸ kho¶n nµy ta th«ng qua chØ tiªu tû lÖ gi÷a tæng gi¸ trÞ c¸c kho¶n ph¶i thu vµ tæng nguån vèn nh­ sau: Tû lÖ gi÷a tæng gi¸ trÞ kho¶n ph¶i thu vµ tæng nguån vèn = Tæng gi¸ trÞ c¸c kho¶n ph¶i thu x 100 % Tæng nguån vèn ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh víi tæng nguån vèn ®­îc huy ®éng th× cã bao nhiªu phÇn tr¨m vèn thùc chÊt kh«ng tham gia vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. T×nh h×nh kho¶n ph¶i thu cña doanh nghiÖp vµ tû lÖ gi÷a tæng gi¸ trÞ c¸c kho¶n ph¶i thu vµ tæng nguån vèn nh­ sau: §å thÞ 6: Tû lÖ kho¶n ph¶i thu trªn tæng vèn Tû ®å thÞ ta thÊy, tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ tæng nguån vèn cã xu h­íng gi¶m xuèng trong n¨m 2000 - 2002. §©y lµ biÓu hiÖn tèt chøng tá nguån vèn bÞ chiÕm dông gi¶m ®i, tû lÖ vèn thùc chÊt tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh t¨ng lªn. Nh­ng ®Õn n¨m 2003 ®ang cã xu h­íng t¨ng trë l¹i. Cô thÓ t×nh h×nh nµy lµ: N¨m 2001, Tû lÖ nµy lµ 39,03%, gi¶m h¬n n¨m tr­íc 33,13%. Nguyªn nh©n do tæng kho¶n ph¶i thu gi¶m 68,748 triÖu t­¬ng ®­¬ng 60,84% vµ tæng nguån vèn gi¶m víi møc ®é nhá h¬n lµ 27,59%. C¸c kho¶n ph¶i thu gi¶m do: - Kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng gi¶m 8.413 triÖu ®ång (43,42%), do c«ng ty tÝch cùc thu håi nî tån ®äng cña n¨ tr­íc ®ång thêi gi¶m bít kho¶n b¸n chÞu trong n¨m. - Ngoµi ra cßn do kho¶n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®­îc khÊu trõ vµ ph¶i thu néi bé gi¶m t­¬ng øng lµ 20,71% vµ 16,9%. - Ph¶i thu trong tµi s¶n l­u ®éng kh¸c gi¶m 61,591 triÖu t­¬ng ®­¬ng 70,63%, chñ yÕu do kho¶n cÇm ®å, ký quü, ký c­îc ng¾n h¹n gi¶m 70,72% do doanh nghiÖp gi¶m bít sö dông nguån vèn vay. N¨m 2002, tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ tæng nguån vèn tiÕp tôc gi¶m xuèng 3%. Do tæng nguån vèn t¨ng 5,84% vµ tæng kho¶n ph¶i thu gi¶m 1.021 triÖu t­¬ng øng 2,31%. Nguyªn nh©n lµ: Kho¶n cÇ cè, ký quü, ký c­îc gi¶m m¹nh 125.462 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 99,8%. MÆt kh¸c do nî ph¶i thu t¨ng kh¸ cao víi sè tiÒn lµ 24.409 triÖu t­¬ng øng 1,3 lÇn ®· lµm h¹n chÕ tèc ®é gi¶m cña kho¶n ph¶i thu, cho thÊy t×nh h×nh thu håi c«ng nî cña c«ng ty gÆp nhiÒu khã kh¨n h¬n vµ ®iÒu nµy ¶nh h­ëng kh«ng tèt cho t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty. Cô thÓ: - Kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng t¨ng 19.740 triÖu ®ång (t­¬ng ®­¬ng 1,8 lÇn). T×nh h×nh thùc tÕ n¨ 2002 cho thÊy thÞ tr­êng xuÊt khÈu bÞ thu hÑp, c«ng ty t¨ng l­îng hµng cung øng cho c¸c ®¬n vÞ xuÊt khÈu bÞ thu hÑp, c«ng ty t¨ng l­îng hµng cung øng cho c¸c ®¬n vÞ xuÊt khÈu kh¸c (t¨ng gÊp 3 lÇn n¨m tr­íc). Do ®ã víi doanh sè b¸n chÞu nµy kh«ng cã t¸c dông tÝch cùc trong viÖc më réng c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ míi, doanh nghiÖp ®· bÞ chiÕm dông mét l­îng vèn kh¸ lín. - Ngoµi ra, do trong n¨m 2002 thùc hiÖn chñ tr­ëng cña TØnh vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu c©y trång, lÇn ®Çu tiªn c«ng ty tiÕn hµnh bao lóa chÊt l­îng cao, vµ cung øng tr­íc vËt t­, vèn cho n«ng d©n tham gia s¶n xuÊt, nªn kho¶n tr¶ tr­íc ng­êi b¸n t¨ng gÊp 6 lÇn. N¨m 2003, tû lÖ nµy t¨ng lªn 6,92%. §©y lµ biÓu hiÖn kh«ng tèt. Nguyªn nh©n do c¸c kho¶n ph¶i thu t¨ng 56,5% cao h¬n tû lÖ t¨ng cña nguån vèn. T×nh h×nh nµy nh­ sau: - Nî ph¶i thu t¨ng 7.449 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 17,3%. Víi c¸c kho¶n nh­ sau: + Tr¶ tr­íc ng­êi ban t¨ng 518 triÖu t­¬ng ®­¬ng 1,2 lÇn. §©y lµ xu h­íng kh«ng tèt v× nguån vèn bÞ chiÕm dông ngµy cµng nhiÒu. + ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ, ph¶i thu néi bé vµ c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c còng gia t¨ng víi møc ®é kh¸ cao, doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh thu håi nhanh ®Ó ®¶m b¶o vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh. - Ph¶i thu trong tµi s¶n l­u ®éng kh¸c t¨ng kh¸ cao víi sè tiÒn lµ 16.978 triÖu ®ång t­¬ng ®­¬ng 90,8 lÇn. Trong ®ã chñ yÕu do kho¶n ký quü, ký c­îc t¨ng rÊt cao víi gi¸ trÞ 17.050 triÖu t­¬ng øng 340%, do trong n¨m c«ng ty më réng thªm ho¹t ®éng nhËp khÈu ph©n bãn, do ®ã c«ng ty ph¶i ký quü ë ng©n hµng ®Ó më LC cho viÖc thanh to¸n víi kh¸ch hµng. * Tãm l¹i: Ta thÊy r»ng c«ng ty ®· tÝch cùc thu håi nî ®Ó ®¶m b¶o vèn cho ho¹t ®éng kinh doanh. Tuy nhiªn trong n¨m 2003, chÝnh s¸ch thu håi nî cña c«ng ty ch­a tèt v× kho¶n nî cho kh¸ch hµng l¹i gi¶m trong khi bÞ nguån kh¸c chiÕm dông qu¸ nhiÒu. 5.1.2. Ph©n tÝch tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶: Ta cã thÓ ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh c«ng nî cña c«ng ty th«ng qua tû sè gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶, nã ph¶n ¸nh sù t­¬ng quan gi÷a c¸c kho¶n chiÕm dông lÉn nhau gi÷a c«ng ty vµ c¸c ®èi t¸c kinh tÕ, cô thÓ nh­ sau: Tû lÖ kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ = Tæng c¸c kho¶n ph¶i thu Tæng c¸c kho¶n ph¶i tr¶ B¶ng 19: Tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ nî ph¶i tr¶ §VT: triÖu ®ång N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % C¸c kho¶n ph¶i thu 113.005 44.257 43.236 67.663 -68748 -60,84 -1.021 -2,31 24.427 56,50 C¸c kho¶n ph¶i tr¶ 124.927 74.352 75.257 113.184 -50575 -40,48 905 1,22 37.927 50,40 Tû lÖ 0,90 0,60 0,57 0,60 -0,31 -34,20 -0,02 -3,48 0,02 4,06 §å thÞ 7: tû lÖ kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶ Tõ ®å thÞ trªn ta thÊy tû lÖ nµy cã xu h­íng gi¶m, cho thÊy nî cÇn thu håi cña c«ng ty cã xu h­íng gi¶m vµ møc ®é nî cÇn thanh to¸n gia t¨ng. Cô thÓ lµ: N¨m 2000, tû lÖ nµy lµ 0,9 lÇn, nh­ng sang n¨m 2001 chØ cßn 0,6 lÇn do kho¶n ph¶i thu gi¶m 60,84% nhê c«ng ty tÝch cùc thu håi nî, møc ®é gi¶m cña vèn bÞ chiÕm dông nµy cao h¬n kho¶n ph¶i tr¶ nªn lµm tû lÖ gi¶m. N¨m 2002, tû lÖ tiÕp tôc gi¶m 0,a02 lÇn, do gi¶m kho¶n ph¶i thu, ®ång thêi kho¶n ph¶i tr¶ gia t¨ng 905 triÖu (1,22%) do C«ng ty t¨ng sö dông kho¶n kho¶n vay ng¾n h¹n vµ t¨ng chiÕm dông vèn tõ c¸c nhµ cung cÊp. N¨m 2003, tû sè t¨ng víi tû lÖ 0,6 do kho¶n ph¶i thu t¨ng 56,5% cao h¬n møc ®é t¨ng cña nî ph¶i tr¶. Nguyªn nh©n lµ c«ng ty bÞ chiÕm dông l­îng vèn kh¸ lín bëi c¸c nhµ cung cÊp vµ tæ chøc tÝn dông th«ng qua kho¶n ký quü t¹i ng©n hµng. * Qua bèn n¨m võa ph©n tÝch trªn ta thÊy tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ ph¶i tr¶ lu«n nhá h¬n 1 vµ ®ang cã xu h­íng gi¶m dÇn, chøng tá møc ®é nî cÇn thanh to¸n kh¸ nhiÒu vµ cã chiÒu h­íng gia t¨ng. C«ng ty cÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh h¬n ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n. 5.2. Ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n: Ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n lµ ph©n tÝch vÒ: c¸c kho¶n ph¶i thu vµ t×nh h×nh c«ng nî, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ vµ kh¶ n¨ng chi tr¶. §©y lµ nhãm chØ tiªu ®­îc sù quan t©m cña c¸c nhµ qu¶n trÞ, chñ së h÷u vµ ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ cho vay. T×nh h×nh tµi chÝnh ®­îc ®¸nh gi¸ lµ lµnh m¹nh tr­íc hÕt ph¶i thÓ hiÖn ë kh¶ n¨ng chi tr¶, bëi v× nã ph¶n ¸nh chÊt l­îng c«ng t¸c tµi chÝnh. §Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty ta ph¶i xem ®Çy ®ñ c¶ trong ng¾n h¹n vµ dµi h¹n th«ng qua c¸c chØ tiªu sau ®©y: 5.2.1. Kh¶ n¨ng thanh to¸n ng¾n h¹n: 5.2.1.1. HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh: HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh lµ c«ng cô ®o l­êng kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n, biÓu thÞ sù c©n b»ng gi÷a tµi s¶n l­u ®éng vµ c¸c nî ng¾n h¹n. ý nghÜa cña tû sè nµy lµ nãi lªn møc ®é trang tr¶i cña tµi s¶n l­u ®éng ®èi víi kho¶n nî ng¾n h¹n mµ kh«ng cÇn tíi mét kho¶n vay m­în thªm nµo. Tãm l¹i, cho ta biÕt t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh øng víi mét sè nî ng¾n h¹n th× c«ng ty cã kh¶ n¨ng huy ®éng bao nhiªu tõ tµi s¶n l­u ®éng ®Ó tr¶ nî. Ta cã: Tû suÊt ®Çu t­ = TSC§ & §TDH X 100% Tæng tµi s¶n C¨n cø vµo c¸c tµi liÖu cã liªn quan ta lËp ®­îc b¶ng ph©n tÝch nh­ sau: B¶ng 20: HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh §VT: triÖu ®ång N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % TSL§ & §TNH 132.095 75.717 81.626 117.151 -56378 -42,68 5.909 7,80 35.526 43,52 Nî ng¾n h¹n 124.927 61.901 67.336 107.263 -63.026 -50,45 5.436 8.78 39.927 59,30 HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh 1,06 1,22 1,21 1,09 0,17 15,68 -0,01 -0,90 -0,12 -9,90 §å thÞ 8: HÖ sè thùc hiÖn hiÖn hµnh Tõ ®å thÞ trªn ta thÊy hÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh t¨ng lªn tõ ë 2001 vµ sau ®ã dÇn dÇn gi¶m xuèng, cô thÓ nh­ sau: N¨m 2001, hÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh cña c«ng ty lµ 1,22 nghÜa lµ cø mét ®ång nî ng¾n h¹n th× ®­îc ®¶m b¶o b»ng 1,22 ®ång tµi s¶n l­u ®éng, so víi n¨m 2000 th× t¨ng 0,17 t­¬ng øng 15,68%. Nguyªn nh©n do nî ng¾n h¹n gi¶m 50,45% (chñ yÕu do vay ng¾n h¹n gi¶m), cao h¬n møc gi¶m cña tµi s¶n l­u ®éng lµ 42,68% (nhê gi¶m cña kho¶n ph¶i thu). N¨m 2002, hÖ sè nµy lµ 1,21 gi¶m h¬n tr­íc 0,01 t­¬ng øng 0,95. tuy møc ®é gi¶m kh«ng lín nh­ng lµ biÓu hiÖn kh._.i vay còng cã chiÒu h­íng t¨ng. Nh­ vËy cho thÊy kh¶ n¨ng thanh to¸n trong dµi h¹n cña c«ng ty t­¬ng ®èi tèt. * VÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn: Trong nh÷ng n¨m qua doanh thu cña c«ng ty liªn tôc t¨ng ®ång thêi phÇn l·i gép còng gia t¨ng t­¬ng øng nh­ng víi møc ®é cßn h¹n chÕ so víi doanh thu do ®ã hÖ sè l·i gép cã xu h­íng gi¶m, chøng tá gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn kh¸ cao. MÆt kh¸c tuy lîi rßng cña c«ng ty cã gia t¨ng nh­ng kh«ng t­¬ng xøng víi doanh thu lµm hÖ sè l·i rßng cã chiÒu h­íng gi¶m, cho thÊy hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty cã xu h­íng gi¶m. à Tõ ®ã ta thÊy hiÖu qu¶ vÒ sö dông vèn cña c«ng ty nh­ sau: Nh×n mét c¸ch tæng qu¸t vÒ hiÖu qu¶ cña tæng vèn ta thÊy tèc ®é lu©n chuyÓn vèn vµ kh¶ n¨ng sinh lîi cña tæng vèn ®Òu cã xu h­íng gia t¨ng. Bªn c¹nh ®ã, kh¶ n¨ng sinh lêi cña nguån vèn chñ së h÷u cã xu h­íng gi¶m chøng tá c«ng ty ch­a nç lùc khai th¸c vµ sö dông nguån vèn cña m×nh mét c¸ch hiÖu qu¶. Khi xÐt hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh ta thÊy: tµi s¶n cè ®Þnh cã xu h­íng lu©n chuyÓn víi tèc ®é ngµy cµng nhanh, trong khi ®ã kh¶ n¨ng sinh lîi l¹i cã chiÒu h­íng gi¶m chøng tá tµi s¶n cè ®Þnh cña c«ng ty ®­îc sö dông ch­a mÊy hiÖu qu¶. §åi víi vèn l­u ®éng, vÒ tèc ®é lu©n chuyÓn vèn vµ kh¶ n¨ng sinh lîi ®Òu ®ang cã xu h­íng t¨ng cho thÊy cã sù phÊn ®Êu cña c«ng ty trong viÖc qu¶n lý vèn l­u ®éng vµ tÝch cùc n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña nã. à Nh­ vËy ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông tæng vèn h¬n c«ng ty cÇn khai th¸c cã hiÖu qu¶ tµi s¶n cè ®Þnh vµ nguån vèn chñ së h÷u t¹i ®¬n vÞ m×nh. §ång thêi ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng vµ kh¶ n¨ng sinh lîi h¬n n÷a th«ng qua viÖc qu¶n lý tèt chi phÝ ®Ó gi¶m gi¸ thµnh vµ gia t¨ng lîi nhuËn. PhÇn kÕt luËn 1. KÕt luËn vµ nh÷ng gi¶i ph¸p. Trong c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ë n­íc ta cho thÊy sù tån t¹i cña nhiÒu doanh nghiÖp nhà n­íc n¾m gi÷a nh÷ng ngµnh then chèt ®· gãp phÇn ®¶m b¶o c¸c c©n ®èi lín cña ngµnh kinh tÕ, ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng, ®ãng gãp nguån tµi chÝnh ®¸ng kÓ cho ng©n s¸ch. Tuy nhiªn cßn nhiÒu nguyªn nh©n, ho¹t ®éng cña c¸c quèc doanh ®· kh«ng khái béc lé nhiÒu yÕu kÐm khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ héi nhËp cïng bÌ b¹n quèc tÕ, nhiÒu doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç trëthµnh g¸nh nÆng cña ng©n s¸ch nhà n­íc. §­îc tiÐp cËn víi thùc tÕ qua qu¸ tr×nh thùc tËp C«ng ty xuÊt nhËp khÈu An Giang, em nhËn thÊy c«ng ty ®· ®¶m nhiÖm kh¸ tèt vai trß “®Çu tµu” cña m×nh ®èi víi nÒn kinh tÕ x· héi tØnh nhµ còng nh­ c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. Lµ mét doanh nghiÖp nhà n­íc ®­îc thµnh lËp tõ rÊt sím víi sè vèn Ýt ái ban ®Çu hiÖn nay quy m« cña c«ng ty ®· më réng h¬n 150 tû ®ång, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng ngµy ®­îc n©ng cao, nguån lùc vÒ tµi chÝnh còng nh­ vÒ con ng­êi ngµy cµng m¹nh mÏ. §ã lµ kÕt qu¶ cña sù phÊn ®Êu kh«ng ngõng cña toµn thÓ c¸n bé - c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Trong ®ã yÕu tè mang ý nghÜa quyÕt ®Þnh bao trïm h¬n c¶ lµ kh¶ n¨ng qu¶n lý, s¾p xÕp, ph©n bè nguån lùc tµi chÝnh t¹i ®¬n vÞ. Qua t×m hiÓu t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i c«ng ty, em nhËn thÊy c«ng ty cã mét sè mÆt m¹nh sau ®©y: * MÆt m¹nh: - Kh¶ n¨ng tù tµi trî cña c«ng ty ngµy ®­îc n©ng cao ph¶n ¸nh ®­îc ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty ngµy cµng hiÖu qu¶. - Kh¶ n¨ng thanh to¸n trong dµi h¹n t­¬ng ®èi tèt nhê cã kh¶ n¨ng t¹o ra lîi nhuËn ®Ó chi tr¶ l·i vay. - C«ng ty lu«n n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña m×nh th«ng qua viÖc ®Èy m¹nh tiªu thô ®Ó t¨ng nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn vèn. - Ngoµi ra cßn cã nh÷ng yÕu tè kh¸c còng gi¸n tiÕp ¶nh h­ëng tÝch cùc ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty nh­ lµ: + C¸c phßng ban ®­îc bè trÝ hîp lý t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng viÖc. + Bé phËn kÕ to¸n lu«n tu©n thñ chÆt chÏ chÕ ®é kÕ to¸n ban hµnh vµ c¸c sæ s¸ch, chøng tõ lu«n ®­îc l­u tr÷ cÈn thËn, dÔ kiÓm so¸t do ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc theo dâi vµ qu¶n lý t×nh h×nh tµi chÝnh t¹i ®¬n vÞ. + §­îc sù quan t©m s©u s¸t cña c¸c cÊp l·nh ®¹o TØnh: ngoµi viÖc ®­îc cÊp vèn tõ ng©n s¸ch nhà n­íc c«ng ty cßn ®­îc h­ëng nh÷ng chÕ ®é ­u ®· nh­: l·i suÊt vay ­u ®·i, ®­îc bï ®¾p t¹m tr÷, hç trî hîp ®ång vµ lu«n ®­îc cung cÊp th«ng tin nhanh chãng ®Ó cã kÕ ho¹ch kinh doanh phï hîp. Gãp phÇn t¹o nªn lîi thÕ kinh doanh cña c«ng ty. + Hµng n¨m tiªu thô lín khèi l­îng n«ng s¶n t¹i ®Þa ph­¬ng gãp phÇn gi¶i quyÕt ®Çu ra cho n«ng d©n, b×nh æn gi¸ lóa vµ thÞ tr­êng xuÊt khÈu ngµy cµng ®­îc më réng víi nh÷ng kh¸ch hµng xuÊt khÈu trùc tiÕp ngµy cµng c¶i thiÖn h¬n. + Cã mét ®éi ngò nh©n viªn giµu kinh nghiÖm, vµ c«ng t¸c ®µo t¹o qu¶n lý, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cña c¸n bé - c«ng nh©n viªn lu«n ®­îc quan t©m ®Ó ®¶m b¶o kinh doanh trong t×nh h×nh míi. + §êi sèng c¸n bé c«ng nghiÖp viªn lu«n ®­îc n©ng cao vµ lu«n ®­îc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó yªn t©m c«ng t¸c, do ®ã t¹o nªn néi lùc rÊt lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh doanh. + Sù thèng nhÊt cao trong viÖc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c chiÕn l­îc kinh doanh, ®ång thêi ph¸t huy kh¶ n¨ng tù chñ, khuyÕn khÝch sù n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n ®· n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh. + C«ng t¸c øng dông tin häc vµo qu¶n lý ®­îc c«ng ty quan t©m vµ sö dông réng r·i, ®Æc biÖt víi m¹ng néi bé nèi kÕt tÊt c¶ c¸c phßng ban t¹o thuËn lîi trong viÖc trao ®æi qu¶n lý vµ thi hµnh nhiÖm vô chung cña c«ng ty. Tuy nhiªn cßn mét sè vÊn ®Ò mµ theo em nÕu ®­îc kh¾c phôc triÖt ®Ó sÏ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty h¬n. §ång thêi em còng xin ®­a mét vµi gi¶i ph¸p cña m×nh ®Ó gãp phÇn c¶i thiÖn t×nh h×nh ®ã. * VÒ c«ng t¸c ®Çu t­: C«ng ty cã quan t©m ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o cho më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn, chØ míi chó träng ®Õn ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng nh­: kho b·i, nhµ cöa… cßn viÖc ®Çu t­ ®æi míi m¸y mãc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vÉn cßn h¹n chÕ. M¸y mãc chñ yÕu ®­îc n©ng cÊp söa ch÷a t¹i ph©n x­ëng cña ®¬n vÞ. Tuy ®èi víi lÜnh vùc s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp lµ s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn g¹o, c«ng nghÖ t­¬ng ®èi Ýt thay ®æi nh­ng ®Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng l©u dµi vµ hiÖu qu¶ c«ng ty cÇn quan t©m ®Çu t­ nhiÒu h¬n chiÒu s©u, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ, t¹o s¶n phÈm cã lîi thÕ c¹nh tranh. * VÒ c«ng t¸c qu¶n lý tµi s¶n l­u ®éng: §©y lµ lo¹i tµi s¶n chiÕm kh¸ lín trong tæng tµi s¶n cña ®¬n vÞ do ®ã cÇn ®­îc quan t©m qu¶n lý chÆt chÏ. MÆt kh¸c, nã cßn ¶nh h­ëng kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ®¬n vÞ vµ thùc tÕ nh÷ng n¨m qua cho thÊy nh÷ng h¹n chÕ trong viÖc qu¶n lý nµy ®· lµm l·ng phÝ vèn l­u ®éng vµ lµm cho kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c«ng ty t­¬ng ®èi thÊp, cô thÓ nh­ lµ: - C«ng t¸c qu¶n lý kho¶n nî ph¶i thu cña c«ng ty ch­a ®­îc tèt. MÆc dï nh÷ng chÝnh s¸ch tr¶ chËm hay b¸n chÞu lµ rÊt cÇn thiÕt trong qu¸ tr×nh gia t¨ng tiªu thô, më réng nh÷ng mèi quan hÖ míi, nh­ng ®Ó l­îng vèn nµy bÞ chiÕm dông ngµy cµng nhiÒu nh­ thÕ sÏ ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh, kh«ng ®ñ vèn ®Ó trang tr¶i dÉn ®Õn vay m­în ph¸t sinh nhiÒu nî nÇn vµ chi phÝ l·i v¹y lµm gi¶m hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. §ång thêi sè vãn cßn n»m ë c¸c kho¶n thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ch­a ®­îc khÊu trõ vµ ph¶i thu kh¸c còng kh¸ nhiÒu. Do ®ã c«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch qu¶n lý kho¶n nî nµy tèt h¬n ®Ó b¶o toµn vèn. - §èi víi viÖc qu¶n lý hµng tån kho: t×nh h×nh tån kho cña c«ng ty mét mÆt ph¶i ®¶m b¶o ®Çy ®ñ cho nhu cÇu s¶n xuÊt, tiªu thô trong kú. MÆt kh¸c ¶nh h­ëng bëi chØ tiªu t¹m tr÷ do TØnh chØ ®¹o, chÝnh ®iÒu nµy ®· lµm h¹n chÕ vßng quay cña hµng tån kho mÆc dï nh÷ng n¨m qua c«ng ty ®· kh«ng ngõng gia t¨ng tiªu thô. Ngoµi ra, cßn do t×nh h×nh kinh doanh cña c¸c cöa hµng th­¬ng m¹i kh«ng ®­îc tèt l¾m, l­îng hµng tån ®äng hµng n¨m kh¸ nhiÒu. C«ng ty cÇn cã biÖn ph¸p thiÕt thùc h¬n ®Ó c¶i thiÖn t×nh h×nh nµy ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ®¬n vÞ. * VÒ t×nh h×nh sö dông nguån tµi trî bªn ngoµi: C«ng ty sö dông nguån vèn tµi trî bªn ngoµi kh¸ lín, trong ®ã chñ yÕu tõ c¸c tæ chøc tÝn dông. Do ®ã ®ßi hái ph¶i ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶, bëi v× sö dông ®ßn bÈy tµi chÝnh lín nh­ mét con dao hai l­ìi, haowcj lµ gióp cho hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc cµng cao h¬n hoÆc lµ sÏ g©y khã kh¨n vÒ tµi chÝnh cho doanh nghiÖp vµ cßn cã thÓ dÉn ®Õn nguy c¬ pha s¶n. Nguån vèn tÝn dông nµy chñ yÕu tµi trî cho tµi s¶n l­u ®éng cña c«ng ty nªn ®Ó gi¶m bít rñi ro trªn c«ng ty cÇn ®¶m b¶o sù c©n b»ng t­¬ng ®èi gi÷a l­îng tµi s¶n bÞ c¸c ®¬n vÞ kh¸c chiÕm dông vµ nguån vèn ®i chiÕm dông. Tøc lµ, hoÆc c«ng ty ph¶i tÝch cùc thu håi c¸c kho¶n nî ®Ó gi¶m bít vèn bÞ chiÕm dông hoÆc t¨ng c­êng ®i chiÕm dông c¸c ®¬n vÞ kh¸c b»ng biÖn ph¸p hîp lý ®Ò gi¶m bít ¸p lùc vèn vay. Ngoµi ra c«ng ty vÉn cã thÓ tiÕp tôc sö dông ®ßn cÇn nî nh­ trªn, nh­ng ph¶i t¨ng c­êng h¬n n÷a kh¶ n¨ng sinh lîi ®Ó ph¸t huy tèt ®ßn bÈy tµi chÝnh. * VÒ kh¶ n¨ng sinh lîi: MÆc dï c«ng ty lu«n ®Èy m¹nh vßng lu©n chuyÓn vèn, ®Èy m¹nh tiªu thô nh­ng kh¶ n¨ng sinh lêi cßn rÊt h¹n chÕ. Lîi nhuËn ®¹t ®­îc ch­a t­¬ng xøng. Do ®ã ®Ó nguån vèn cña c«ng ty ®­îc sö dông thËt sù cã hiÖu qu¶, c«ng ty cÇn n©ng cao møc lîi nhuËn nµy tøc lµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh b»ng mét sè biÖn ph¸p nh­: - Gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, tiÕt kiÖm chi phÝ v× tû träng gi¸ vèn trong doanh thu hiÖn cßn rÊt cao. - N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm t¹o vÞ thÕ c¹nh tranh, v× hiÖn nay g¹o xuÊt khÈu cña c«ng ty chñ yÕu lµ lo¹i g¹o 25%, 15% chÊt l­îng ch­a cao ®ång thêi ch­a cã mét th­¬ng hiÖu cô thÓ sÏ khã kh¨n cho c«ng ty ®Ó th©m nhËp vµo nh÷ng thÞ tr­êng khã tÝnh nh­ Ch©u ¢u, ch©u Mü vµ NhËt B¶n… - Më réng thÞ tr­êng tiªu thuu, chñ ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng xuÊt khÈu trùc tiÕp, v× tuy l­îng tiªu thô hµng n¨m cña c«ng ty rÊt cao nh­ng phÇn lín lµ hîp ®ång cÊp ChÝnh phñ nªn lîi nhuËn thÊp. Tõ nh÷ng nhËn xÐt vµ mét sè gi¶i ph¸p nh­ trªn, em cã nh÷ng kiÕn nghÞ ®èi víi c«ng ty nh­ sau: 2. KiÕn nghÞ: * §èi víi c«ng t¸c ®Çu t­ vµ qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh. - C«ng ty ph¶i t¨ng c­êng h¬n n÷a viÖc ®Çu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ cho s¶n xuÊt vµ ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ c«ng ty ph¶i giao cho c¸c c¬ së chÕ biÕn lËp kÕ ho¹ch vµ x¸c ®Þnh râ nhu cÇu ®Çu t­ cña m×nh ®Ó cã tr×nh tù ­u tiªn ®Çu t­ hîp lý, tr¸nh viÖc x©y dùng, mua s¾m tµi s¶n nh­ng ch­a sö dông ®Õn dÔ ph¸t sinh hao mßn h÷u h×nh lÉn v« h×nh. §ång thêi, tr­íc khi quyÕt ®Þnh ®Çu t­ cÇn ph¶i thiÕt l¹p dù ¸n nghiªn cøu tÝnh kh¶ thi vµ hiÖu qu¶ cña nã ®Ó cã sù lùa chän ®óng ®¾n Ýt rñi ro, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c tµi s¶n cã gi¸ trÞ lín vµ nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng. - TriÖt ®Ó sö dông diÖn tÝch, nhµ cöa vËt kiÕn tróc, kho b·i, ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn hiÖn cã, ch¼ng h¹n nh­ trong thêi gian tr¸i vô, nhiÖm vô s¶n xuÊt kh«ng nhiÒu, c«ng ty cã thÓ tËn dông cho nh÷ng môc ®Ých kh¸c nh­ cho thuª. - Ph©n cÊp qu¶n lý tµi s¶n cè®Þnh cho c¸c ph©n x­ëng trong tõng nhµ m¸y nh»m n©ng cao tr¸ch nhiÖm vËt chÊt cña tõng ®¬n vÞ ®Ó ®¶m b¶o tµi s¶n ®­îc sö dông tèt h¬n. - C«ng ty còng nh­ c¸c xÝ nghiÖp nªn th­êng xuyªn kiÓm tra ®¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó cã biÖn ph¸p thÝch hîp nh­ lµ ph¸t hiÖn h­ háng ®Ó söa ch÷a hay tiÕn hµnh thanh lý tµi s¶n kh«ng sö dông ®Ó gi¶i phãng vèn. * §èi víi c«ng t¸c qu¶n lý nî ph¶i thu: §Ó gi¶m bít l­îng vèn bÞ chiÕm dông, gia t¨ng vßng quay kho¶n thu, c«ng ty cÇn ph¶i tiÕn hµnh c«ng viÖc sau: - Phßng kinh doanh: lËp b¶ng theo dâi vµ ph©n lo¹i nh÷ng kh¸ch hµng truyÒn thèng vÒ kh¶ n¨ng chi tr¶, ®ång thêi ph¶i t×m hiÓu kh¶ n¨ng cña kh¸ch hµng míi ®Ó cã chÝnh s¸ch b¸n hµng tÝn dông phï hîp. - Phßng kÕ to¸n - tµi vô: theo dâi chÆt chÏ vµ lªn kÕ ho¹ch thu håi nh÷ng kho¶n nî ®· tíi h¹n. §ång thêi, nhanh chãng x¸c ®Þnh vµ thu håi nh÷ng kho¶n thuÕ ®­îc hoµn l¹i trong n¨m ®Ó gãp phÈn gi¶m møc ø ®äng vèn. * §èi víi c«ng t¸c qu¶n lý hµng tån kho: - C¸c cöa hµng th­¬ng m¹i: cÇn ph¶i thay ®æi chÝnh s¸ch b¸n hµng nh­ lµ tæ chøc nh÷ng ®ît khuyÕn m·i gi¶m gi¸ ®Ó thu hót kh¸ch hµng gi¶i phãng bít l­îng hµng cßn tån trong kho. §ång thêi më réng nhiÒu kh¸ch hµng h¬n ë thÞ tr­êng Campuchia ®Ó gia t¨ng xuÊt khÈu hµng tiªu dïng. - C¸c ph©n x­ëng s¶n xuÊt: CÇn n¾m râ kÕ ho¹ch s¶n xuÊt trong tõng giai ®o¹n ®Ó cã kÕ ho¹ch dù tr÷ nguyªn liÖu, thµnh phÈm hîp lý. §èi víi thñ kho ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra kho vµ sè l­îng, chÊt l­îng g¹o trong kho, b¶o qu¶n tõng l« hµng, tæ chøc vÖ sinh kho hµng, bao b×, theo dâi ®é Èm trong kho tr¸nh hao hôt mÊt m¸t. * Khai th¸c hiÖu qu¶ nguån tµi trî bªn ngoµi: §Ó ®¶m b¶o sù c©n ®èi gi÷a nguån vèn ®i chiÕm dông vµ bÞ chiÕm dông, ®ång thêi víi viÖc thùc hiÖn tèt c¸c c«ng t¸c qu¶n lý nî ph¶i thu nh­ trªn, c«ng ty cÇn gia t¨ng chiÕm dông hîp lý nh­ng vÉn ®¶m b¶o ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n b»ng c¸ch: bé phËn mua hµng cÇn tÝch cùc t×m kiÕm vµ tháa thuËn víi nh÷ng kh¶ n¨ng cung øng ®Ó ®­îc h­ëng chÝnh s¸ch tr¶ chËm. * §èi víi nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh: + CÇn kiÓm so¸t chi phÝ nguyªn liÖu, n¨ng l­îng: - C«ng t¸c thu mua nguyªn liÖu vµ kh©u ®Çu tiªn cÇn ph¶i ®­îc chó träng, tæ thu mua nguyªn liÖu cïng víi ®éi KCS ph¶i ®­îc trang bÞ ®Çy ®ñ kiÕn thøc vµ thiÕt bÞ kiÓm phÈm ®Ó ®¶m b¶o nguyªn liÖu ®Çu vµo ®¹t yªu cÇu s¶n xuÊt. Nh­ng biÖn ph¸p ®¶m b¶o h÷u hiÖu h¬n c¶ lµ c«ng ty nªn më réng bao tiªu s¶n phÈm víi n«ng d©n c¶ gièng lóa chÊt l­îng cao vµ gièng lóa th«ng th­êng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu kh¸c nhau cña thÞ tr­êng. §ång thêi ph¶i ®æi míi, khai th¸c h×nh thøc nµy mét c¸ch hiÖu qu¶ h¬n (v× tr­íc ®©y c«ng ty còng cã tiÕn hµnh bao tiªu n«ng s¶n nh­ng theo ph­¬ng thøc “hµng ®æi hµng” kh«ng ®­îc hiÖu qu¶), tøc lµ ph¶i cã hîp ®ång víi nh÷ng rµng buéc râ rµng vÒ tiªu chuÈn thu mua nh­: chÊt l­îng, gièng lóa vµ gi¸ c¶ ®Ó t¹o thµnh phÈm cã chñng l¹i dång nhÊt kh«ng lÉn t¹p, ®ång thêi ®¶m b¶o nguån nguyªn liÖu ®Çy ®ñ kÞp thêi, kh«ng bÞ ¶nh h­ëng biÕn ®éng gi¸ c¶ lªn xuèng sÏ gãp phÇn lµm gi¶m gi¸ thµnh. mÆt kh¸c vÒ phÜa c«ng ty ph¶i chñ ®éng trong c«ng t¸c khuyÕn n«ng , h­íng dÉn n«ng d©n tõ kh©u chän gièng ®Õn s¶n xuÊt, ph¬i sÊy, lµm s¹ch vµ b¶o qu¶n mét c¸ch khoa häc vµ hiÖu qu¶. - Tæ vËn hµnh ph¶i tu©n theo quy tr×nh vËn hµnh m¸y mãc ®Ó tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng, ®ång thêi ph¶i theo dâi chÆt chÏ qu¸ tr×nh m¸y mãc ho¹t ®éng ®Ó h¹n chÕ t¹o thµnh phÈm kh«ng ®óng phÈm cÊp dÉn ®Õn ph¶i ®Êu trén ph¸t sinh hao hôt mÊt m¸t. - §éi vËn chuyÓn, bèc xÕp ph¶i chó ý b¶o qu¶n g¹o trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn tr¸nh viÖc ®æ x¶ ra ngoµi g©y thÊt tho¸t. - Khi më réng quy m« s¶n xuÊt cÇn chó ý hÖ thèng kho tr¹m vµ c¬ së chÕ biÕn: nªn ®Æt t¹i c¸c ®Þa bµn nhiÒu nguån hµng mét mÆt thuËn lîi trog viÖc mua b¸n, mÆt kh¸c h¹n chÕ h­ hao, chi phÝ trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n. - Thñ kho ph¶i theo dâi l­îng nguyªn vËt liÖu biÕn ®éng hµng ngµy ®Ó x¸c ®Þnh thêi ®iÓm mua hµng thÝch hîp võa ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt mµ kh«ng ph¶i ph¸t sinh nhiÒu chi phÝ l­u kho. §ång thêi tæ thu mua nguyªn liÖu chñ ®éng trong viÖc n¾m b¾t gi¸ c¶ thÞ tr­êng trong n­íc ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ c¶ thu mua hîp lý. - C«ng ty nªn tiÕn hµnh l¾p ®Æt hÖ thèng b¨ng chuyÓn cho tÊt c¶ c¸c xÝ nghiÖp ®Ó tiÕt kiÖm thêi gian s¶n xuÊt còng nh­ chi phÝ lao ®éng. - Nhanh chãng thay thÕ nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ cò, l¹c hËu ®Ó t¨ng tû lÖ thµnh phÈm vµ gi¶m bít l­îng g¹o bÞ hao hôt. * KiÓm so¸t chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp: + §èi víi chi phÝ b¸n hµng. - Chi phÝ b¸n hµng chiÕm kh¸ lín lµ chi phÝ bao b×, do ®ã tiÕt gi¶m ®­îc chi phÝ nµy sÏ gãp phÇn gia t¨ng lîi nhuËn cña c«ng ty . §Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã th× xÝ nghiÖp bao b× cÇn chó ý n©ng cao hiÖusuÊt ho¹t ®éng cña m¸y mãc mµ cô thÓ lµ m¸y may bao, ®Ó khèi l­îng bao t¹o ra nhanh chãng vµ Ýt bÞ h­ háng. Bé phËn kho ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra kho bao, tr¸nh bÞ bÈn hoÆc r¸ch sÏ kh«ng thÓ sö dông ®­îc vµ ¶nh h­ëng ®Õn mÉu m· cña s¶n phÈm. - Ngoµi ra, bé phËn b¸n hµng cÇn huy ®éng ®éi ngò nh©n viªn cã tr×nh ®é nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng ®Ó lùa chän ph­¬ng thøc giao hµng phï hîp, lîi nhuËn, Ýt chi phÝ, vµ chñ ®éng lùa chän ph­¬ng tiÖn vËn t¶i gi¸ rÎ ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ vËn chuyÓn. + §èi víi chi phÝ qu¶n lý: - Hµng th¸ng, c«ng ty nªn ®­a ra ®Þnh møc sö dông v¨n phßng phÈm ®Ó ng¨n ngõa viÖc dïng l·ng phÝ tµi s¶n cña c«ng ty. - Th«ng qua nh÷ng lÇn héi häp, ®Ò cao vai trß tÝch cùc vÒ ý thøc cña mçi c¸ nh©n ®Ó khuyÕn khÝch viÖc sö dông tµi s¶n chung cña c«ng ty mét c¸ch tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶. * CÇn chó träng h¬n n÷a c«ng t¸c Marketing, më réng thÞ tr­êng: - Phßng kÕ ho¹ch kinh doanh: cÇn t¨ng c­êng kh¶ n¨ng thu thËp vµ xö lý th«ng tin ®Ó t¹o c¬ së cho viÖc dù b¸o vµ lËp kÕ ho¹ch kinh doanh mét c¸ch chÝnh x¸c, hiÖu qu¶ vµ n©ng cao kh¶ n¨ng thÝch øng víi thÞ tr­êng b»ng c¸ch t¨ng c­êng häc hái th«ng qua nh÷ng ®èi t¸c lín, giµu kinh nghiÖm vµ tÝch cùc häc hái trao ®æi nh÷ng kiÕn thøc qua nh÷ng chuyÕn kh¶o s¸t thùc tÕ ë n­íc ngoµi. Bëi v× thÞ tr­êng g¹o mang tÝnh chÊt mïa vô rÊt dÔ biÕn ®éng, nÕu kh«ng n¾m b¾t chÝnh x¸c thêi ®iÓm mua hoÆc b¸n hµng sÏ dÉn ®Õn tæn thÊt nÆng nÒ. - T¨ng c­êng xóc tiÕn th­¬ng m¹i, kh«ng ngõng më réng thÞ tr­êng tiªu thô trùc tiÕp b»ng c¸ch t×m nh÷ng c¬ héi giao th­¬ng th«ng qua m¹ng, b¸o chÝ, nh÷ng cuéc triÓn l·m héi chî hoÆc trùc tiÕp kh¶o s¸t thÞ tr­êng hoÆc cã thÓ hîp t¸c víi nh÷ng kh¸ch hµng quen thuéc ®Ó t×m kh¸ch hµng míi víi nh÷ng tháa thuËn hÊp dÉn nh­: cho hä h­ëng hoa hång hoÆc gi¶m gi¸ khi mua hµng… - §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng ch­a lµ kh¸ch hµng th­êng xuyªn cña c«ng ty ph¶i lu«n gi÷ v÷ng uy tÝn b»ng nh÷ng lÇn giao hµng ®óng chÊt l­îng, sè l­îng vµ thêi h¹n ®Ó tiÕp tôc duy tr× vµ më thÞ phÇn h¬n n÷a. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng truyÒn thèng cã ®­îc th«ng qua nh÷ng hîp ®ång cÊp ChÝnh phñ cÇn tËn dông mèi quan hÖ nµy ®Ó ph¸t triÓn nh÷ng hîp ®ång xuÊt khÈu trùc tiÕp. - §Ó n©ng cao doanh thu vµ lîi nhuËn còng nh­ vÞ thÕ c¹nh tranh cña m×nh, c«ng ty cÇn phÊn ®Êu th©m nhËp vµo nh÷ng thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng nh­ng rÊt kh¾t klhe nh­ Ch©u ¢u, B¾c Mü… §Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã c«ng ty cÇn gia t¨ng s¶n xuÊt lóa chÊt l­îng cao nh­ : Jasmini, nµng h­¬ng…, cïng víi bao b× mÉu m· ®Ñp, ch¾c ch¾n ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm. §ång thêi triÓn khai nhanh ¸p dông ISO 9001 - 2000 vµ kiÓm tra kh¾t khe chÊt l­îng thµnh phÈm b»ng kü thuËt hiÖn ®¹i tõng b­íc x©y dùng th­¬ng hiÖu g¹o cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Víi nh÷ng kiÕn nghÞ nh­ trªn em mong r»ng sÏ h÷u Ých cho c«ng ty trong qu¸ tr×nh tæ chøc qu¶n lý vµ kinh doanh gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vµ æn ®Þnh h¬n n÷a t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp./. B¶ng 5: T×nh h×nh TSC§&§TDH. §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % TSC§& §TDH 24.511 37.675 38.389 40,410 13.160 53,70 714 1,90 2.021 5,27 I. Tµi s¶n cè ®Þnh 20.313 33.109 32.933 36.195 12.796 63.000 -177 -0,53 3.263 9,91 II. §Çu t­ dµi h¹n 4.195 4.195 4.195 4.201 1. §Çu t­ chøng kho¸n dµi h¹n 300 300 300 300 3. §Çu t­ dµi h¹n kh¸c 364 364 364 371 III. Chi phÝ XDXB dë dang 3 371 14 367 11297,66 -371 -100 14 IV. Chi phÝ tr¶ tr­íc dµi h¹n 1.261 1.261 -1.261 -100 Tæng tµi s¶n 156.606 113.392 120.015 157.562 -43.214 -27,59 6.623 5,84 37,547 31,29 B¶ng 6: Tû suÊt ®Çu t­ §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % TSC§& §TDH 24.511 37.675 38.389 40,410 13.160 53,70 714 1,90 2.021 5,27 Tæng tµi s¶n 156.606 113.392 120.015 157.562 -43.214 -27,59 6.623 5,84 37,547 31,29 Tû suÊt ®Çu t­ 15,65% 32,23% 31,99% 25,65% 17,57% 112,28% -1,24% -3,73% -6,34% -19,82% B¶ng 9: T×nh h×nh Nguån vèn chñ së h÷u §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % B, Nguån vèn chñ së h÷u 31.679 39.040 44.758 44.377 7.361 23,24 5.718 14,65 -380 -0,85 1. Nguån vèn kinh doanh 27.153 33.329 33.893 41.143 6.176 22,74 565 1,70 7.250 21,39 2. Chªnh lÖch tû gi¸ 2.605 2.637 2.864 -1 32 1,22 227 8,59 -2.864 -100,02 3. quü §T ph¸t triÓn 706 1.484 3.443 136 778 110,16 1.959 132,03 -3.307 -96,06 4. quü dù phßng T×NH C¶M 864 1.327 2.049 2.743 462 53,52 723 54,47 694 33,85 5. NV §T XDCB 87 87 1.562 74 0 0 1.474 1688,08 -1.488 -95,27 6. quü KT phóc lîi 263 176 947 283 -87 -33,09 770 436,89 -664 -70,15 Tæng nguån vèn 156.606 113.392 120.015 157.562 -43.214 -27,59 6.623 5,84 37,547 31,29 B¶ng 6: Tû suÊt tµi trî §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Nguån vèn Chñ së h÷u 31.679 39.040 44.758 44.377 7.361 23,24 5.718 14,65 -380 -0,85 Tæng nguån vèn 156.606 113.392 120.015 157.562 -43.214 -27,59 6.623 5,84 37,547 31,29 TS tù tµi trî 20,23% 34,43% 37,29% 28,17% 14,20% 70,20% 2,86% 8,32% -9,13% -24,48% B¶ng 11: T×nh h×nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) A. Nî ph¶i tr¶ 12.927 79,77 74.352 65,57 75.257 62,71 113.184 71,83 -50.575 -40,48 905 1,22 37.927 50,40 1. NV tÝn dông 114.793 73,30 61.418 54,16 59.302 49,41 80.098 50,84 -53.376 -46,50 -2.116 -3,45 20.797 35,07 Vay ng¾n h¹n 114.793 48.966 51.381 74.177 -65.827 -57,34 2.414 4,93 22.797 44,37 Vay dµi h¹n 0 12.451 7.921 5.921 12.451 -4.530 -36,39 -2.000 -25,25 2. NV ®i chiÕm dông 10.133 6,47 12.934 11,47 15.955 13,29 33.086 21,00 2.801 27,64 3.021 23,36 17.130 107,36 Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n 6.394 4.897 9.870 21`.997 -1.497 -23,41 4.973 101,54 12.127 122,87 KH tr¶ tiÒn tr­íc 3.504 2.360 1.013 550 -1.144 -32,65 -1.347 -57,08 -463 -45,66 ThuÕ & ph¶i nép NN 666 761 1.428 1.760 95 14,25 667 87,70 332 23,23 Ph¶i tr¶ CNV 0 0 0 6.230 0 0 6.230 Ph¶i tr¶ §V néi bé -513 -597 -754 -1.484 -84 16,41 -157 26,27 -730 96,76 Ph¶i tr¶, nép kh¸c 82 5.514 4.399 4.033 5.431 6603,19 -1.115 -20,22 -366 -8,32 B¶ng 2: Tû sè nî §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Tæng nî ph¶i tr¶ 124.927 74.352 75.257 113.184 -50.575 -40,48 905 1,22 37.927 50,40 Tæng nguån vèn 156.606 113.392 120.015 157.562 -43.214 -27,59 6.6231 5,84 37.547 31,29 Tû sè nî 79,77% 65,57% 62,71% 71,83% -14,20% -17,80% -2,86% -4,37% 9,13% 14,56% B¶ng 14: Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh: §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Sè tiÒn TT (%) Doanh thu 574.201 100 706.742 100 759.422 100 1.129.067 100 132.541 23,08 52.680 7,45 369.64 48,67 XuÊt khÈu 360 0,06 549.062 77,69 479.551 63,15 890.531 78,87 548.702 152418,44 -69.511 -12,66 410.980 85,70 Tæng chi phÝ 567.120 98,77 706.848 100,01 751.366 98,94 1.119.068 99,11 139.728 24,64 44.518 6,30 367.702 48,94 Gi¸ vèn hµng b¸n 537.700 93,64 667.724 94,48 705.148 92,85 1.058,422 93,74 130.024 24,18 37.424 5,60 353.275 50,10 Chi phÝ ho¹t ®éng 29.420 5,12 39.124 5,54 46.218 6,09 60.646 5,37 9.704 32,99 7.094 18,13 14.428 31,22 Chi phÝ b¸n hµng 21.987 3,83 30.402 4,30 39.068 5,14 52.944 4,69 8.415 38,27 8.665 28,50 13.876 35,52 Chi phÝ qu¶n lý 7.433 1,29 8.722 1,23 7.151 0,94 7.702 0,68 1.289 17,34 -1.571 -18,0 552 7,71 Lîi nhuËn 7.081 1,23 -106 -0,01 8.056 1,06 9.998 0,89 -7.187 -101,49 8.162 -7715,22 1.942 24,11 B¶ng 17: Ph©n tÝch c¸c kho¶n ph¶i thu §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % 1. Nî ph¶i thu 25.797 18.640 43.049 50.498 -7.157 -27,74 24.409 130,95 7.449 17,30 1. Ph¶i thu kh¸ch hµng 19.378 10.965 30.669 22.090 -4.413 -43,.42 19.704 179,70 -8.579 -27,97 2. Tr¶ tr­íc ng­êi b¸n 0 7 433 952 7 426 5974,60 518 119,57 3. ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 5.167 4.097 4.414 6.386 -1.070 -20,71 317 7,74 1.972 44,69 4. Ph¶i thu néi bé -496 -580 1.343 3.198 -84 16,97 1.923 -331,28 1.855 138,17 5. C¸c kho¶n ph¶i thu kh¸c 3.144 4.152 6.190 17.873 1.008 32,07 2.038 49,09 11.682 188,72 II. Ph¶i thu trong TSL§ kh¸c 87.208 25.617 187 17.165 -61.591 -70,63 -25.430 -99,27 16.978 9076,44 1. T¹m øng 81 105 137 115 24 28,94 32 30,68 -22 -15,93 2. Ký quü, ký c­îc NH 87.126 25.512 50 17.050 -61.614 -70,72 -25.462 -99,80 17.000 34000,0 Tæng céng 113.005 44.257 43.236 67.663 -68.748 60,84 -1.021 -2,31 24.427 56,50 B¶ng 18: Tû lÖ tæng kho¶n ph¶i thu trªn tæng nguån vèn §VT: triÖu ®ång ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 2000-2001 2001-2002 2002-2003 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Tæng gi¸ trÞ kho¶n ph¶i thu 113.005 44.257 43.236 67.663 -68.748 60,84 -1.021 -2,31 24.427 56,50 Tæng nguån vèn 156.606 113.392 120.015 157.562 -43.214 -27,59 6.623 5,84 37.547 31,29 Tû lÖ 72,16% 39,03% 36,03% 42,94% -33,13% -45,91% -3,00% -7,70% 6,92% 19,20% Tµi liÖu tham kh¶o 1. NguyÔn TÊn B×nh, Ph©n tÝch ho¹t ®éng doanh nghiÖp, Nxb §¹i häc Quèc Gia Hµ Néi Thµnh phè Hå ChÝ Minh, 2000. 2. NguyÔn TÊn B×nh, Ph©n tÝch qu¶n trÞ tµi chÝnh, Nxb §¹i häc Quèc Gia Hµ Néi thµnh phè Hå ChÝ Minh, 2002. 3. NguyÔn TÊn B×nh, kÕ to¸n qu¶n trÞ, Nxb §¹i häc Quèc Gia Hµ Néi thµnh phè Hå ChÝ Minh, 2003. 4. Ph¹m V¨n D­îc - §Æng Kim C­¬ng , KÕ to¸n qu¶n trÞ vµ ph©n tÝch kinh doanh, Nxb Thèng kª, 2000. 5. Huúnh §øc Léng, Ph©n tÝch ho¹t ®éng doanh nghiÖp, Nxb Thèng kª, 1997. 6. TËp thÓ t¸c gi¶ khoa KÕ to¸n - KiÓm to¸n tr­êng §¹i häc Kinh tÕ thµnh phè Hå ChÝ Minh, KÕ to¸n tµi chÝnh, Nxb Thèng kª, 2001. Danh môc biÓu b¶ng 1. B¶ng 1: KÕt cÊu tµi s¶n vµ nguån vèn n¨m 2003 2. B¶ng 2: C©n ®èi thø 1 3. B¶ng 3: C©n ®èi thø 2 4. B¶ng 4: So s¸nh nguån bèn vÞ chiÕm dông vµ ®i chiÕm dông 5. B¶ng 5: T×nh h×nh tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n 6. B¶ng 6: Tû suÊt ®Çu t­ 7. B¶ng 7: T×nh h×nh tµi s¶n l­u ®éng vµ tæng nguån vèn 8. B¶ng 8: Tû lÖ tµi s¶n l­u ®éng vµ tæng nguån vèn 9. B¶ng 9: T×nh h×nh nguån vèn chñ së h÷u 10.b¶ng 10: Tû suÊt tù tµi trî 11.B¶ng 11: T×nh h×nh c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ 12. B¶ng 12: Tû sè nî 13. B¶ng 13: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 14. B¶ng 14: Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 15. B¶ng 15: Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 16. B¶ng 16: Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kh¸c 17. B¶ng 17: Ph©n tÝch kho¶n ph¶i thu 18: B¶ng 18: Tû lÖ tæng kho¶n ph¶i thu trªn tæng nguån vèn 19: B¶ng 19: Tû lÖ gi÷a kho¶n ph¶i thu vµ nî ph¶i tr¶ 20: B¶ng 20: HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh 21. B¶ng 21: HÖ sè thanh to¸n nhanh 22. B¶ng 22: HÖ sè thanh to¸n b»ng tiÒn 23. B¶ng 23: Sè vßng quay kho¶n ph¶i thu vµ kú thu tiÒn 24. B¶ng 24: Sè vßng quay hµng tån kho vµ sè ngµy l­u kho 25. B¶ng 25: HÖ sè kh¶ n¨ng chi tr¶ l·i vay 26. B¶ng 26: HÖ sè gi÷a nî ph¶i tr¶ vµ nguån vèn chñ së h÷u 27. B¶ng 27: Tû lÖ thanh to¸n víi ng©n s¸ch nhµ n­íc 28. B¶ng 28: Sè vßng quay tµi s¶n 29. B¶ng 29: S« vßng quay tµi s¶n cè ®Þnh 30. B¶ng 30: Sè vßng quay vèn l­u ®éng 31. B¶ng 31: ¶nh h­ëng cña doanh thu 32. B¶ng 32: ¶nh h­ëng cña vèn l­u ®éng 33. B¶ng 33: Sè vèn tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ 34. B¶ng 34: hÖ sè l·i gép 35. B¶ng 35: HÖ sè l·i rßng 36. B¶ng 36: Tû suÊt sinh lêi cña tµi s¶n 37. B¶ng 37: Tû suÊt sinh lêi cña tµi s¶n cè ®Þnh 38. B¶ng 38: Tû suÊt sinh lêi cña vèn l­u ®éng 39. B¶ng 39: Tû suÊt sinh lêi cña vèn chñ së h÷u 40. B¶ng 40: Mèi liªn hÖ gi÷a ROA vµ ROE 41. B¶ng 41: Tæng kÕt c¸c tû sè tµi chÝnh 42. B¶ng 42: Doanh thu theo lÜnh vùc ho¹t ®éng 43. B¶ng 43: Doanh thu dù b¸o 44. B¶ng 44: Dù b¸o tû träng cña gi¶m gi¸ hµng b¸n, gi¸ vèn, CPBH & CPQL 45. B¶ng 45: D­ b¸o lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 46. B¶ng 46: Dù b¸o lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c 47. B¶ng 47: B¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh dù b¸o 48. B¶ng 48: Tû lÖ theo doanh thu cña c¸c tµi s¶n l­u ®éng 49. B¶ng 49: Dù b¸o trÞ gi¸ tµi s¶n 50. B¶ng 50: Tû lÖ cña c¸c kho¶n ph¶i tr¶ theo doanh thu 51. B¶ng 51: T×nh h×nh nguån vèn ®­îc dù b¸o n¨m 2004 52. B¶ng 52: B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n dù b¸o 53. Bµng 53: Nh÷ng tû sè tµi chÝnh dù b¸o Danh môc §« ThÞ 1. §« thÞ 1: Tû suÊt ®Çu t­ 2. §« thÞ 2: Tû lÖ tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n 3. §« thÞ 3: Tû suÊt tù tµi trî 4. §« thÞ 4: Tû sè nî 5. §« thÞ 5: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh 6. §« thÞ 6: Tû lÖ kho¶n ph¶i thu trªn tæng nguån vèn 7. §« thÞ 7: Tû lÖ kho¶n ph¶i thu vµ khaonr ph¶i tr¶ 8. §« thÞ 8: HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh 9. §« thÞ 9: HÖ sè thanh to¸n nhanh 10. §« thÞ 10: HÖ sè thanh to¸n b»ng tiÒn 11. §« thÞ 11: Sè vßng quay kho¶n ph¶i thu 12. §« thÞ 12: Så vßng quay hµng tån kho 13. §« thÞ 13: hÖ sè kh¶ n¨ng chi tr¶ l·i vay 14. §« thÞ 14: HÖ sè gi÷a nî ph¶i tr¶ vµ nguån vèn chñ së h÷u 15. §« thÞ 15: Tû lÖ thanh to¸n víi ng©n s¸ch nhµ n­íc 16. §« thÞ 16: Sè vßng quay tµi s¶n 17. §« thÞ 17: Sè vßng quay tµi s¶n cè ®Þnh 18: §« thÞ 18: Sè vßng quay vèn l­u ®éng 19: §« thÞ 19: Hª sè l·i gép 20: §« thÞ 20: HÖ sè l·i rßng 21. §« thÞ 21: Tû suÊt sinh lêi cña tµi s¶n 22. §« thÞ 22: Tû suÊt sinh lêi cña tµi s¶n cè ®Þnh 23. §« thÞ 23: Tû suÊt sinh lêi vèn l­u ®éng 24. §« thÞ 24: Tû suÊt sinh lêi cña chñ së h÷u 25. §« thÞ 25: C¬ cÊu thÞ tr­êng 26. §« thÞ 26: ThÞ tr­êng ch©u ¸ 27. §« thÞ 27: Doanh thu dù b¸o Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t AG An Giang bq b×nh qu©n C.kú Cuèi kú CB- CNV C¸n bé - C«ng nh©n viªn CCDC C«ng cô dông cô CK Chøng kho¸n CSH (NVCSH) Nguån vèn chñ së h÷u §.kú §Çu kú §T §Çu t­ §V §¬n vÞ §VT §¬n vÞ tÝnh GTGT Gi¸ trÞ gia t¨ng GVHB Gi¸ vèn hµng b¸n H§KD ho¹t ®éng kinh doanh HTX Hîp t¸c x· KT Khen th­ëng L§ L­u ®éng NH Ng¾n h¹n NN Nhµ n­íc NV Nguån vèn NVKD Nguån vèn kinh doanh P Phßn PX Ph©n x­ëng TC Tµi chÝnh TNDN Thu nhËp doanh nghiÖp TNHH Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n TP Tµi s¶n TSL§&§TNH Tµi s¶n l­u ®éng vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n TSC§&§TDH Tµi s¶n cè ®Þnh vµ ®Çu t­ dµi h¹n XDCB X©y dùng c¬ b¶n XN XÝ nghiÖp ._.