Nâng cao chất lượng công tác phân tích Tài chính doanh nghiệp trong hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn- Hà Nội (SHB)

LêI Më §ÇU HiÖn nay, lÜnh vùc Tµi ChÝnh Ng©n Hµng ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh mÏ cïng víi nã lµ sù c¹nh tranh v« cïng gay g¾t. ThÞ tr­êng ®· chøng kiÕn sù ra ®êi cña hµng lo¹t ng©n hµng th­¬ng m¹i míi, c¸c tæ chøc tµi chÝnh míi. C¸c ng©n hµng thùc sù b­íc vµo cuéc c¹nh tranh khèc liÖt, ph¶i tù hoµn thiÖn, tù n©ng cao vÒ chÊt l­îng toµn diÖn ®Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn trªn thÞ tr­êng. §èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam ho¹t ®éng tÝn dông vÉn lµ ho¹t ®éng chñ yÕu, mang l¹i lîi nhuËn cao nhÊt cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, chiÕm tíi 70%-80% thu nhËp cña c¸c ng©n hµng. V× vËy viÖc n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông lµ nh©n tè, lµ ®éng lùc cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c ng©n hµng. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trong ho¹t ®éng tÝn dông ph¶i tù x©y dùng cho m×nh mét quy tr×nh tÝn dông chÆt chÏ, khoa häc vµ hiÖu qu¶. Trong quy tr×nh tÝn dông cã nhiÒu b­íc, song kh©u ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng ®Æc biÖt lµ kh¸ch hµng doanh nghiÖp lµ kh©u cã nhiÒu rñi ro nhÊt. Còng chÝnh v× vËy ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp trë nªn hÕt søc quan träng, ¶nh h­ëng lín ®Õn chÊt l­îng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng. N©ng cao chÊt l­îng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp ®­îc ®Æt ra nh­ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ng©n hµng TMCP Sµi Gßn – Hµ Néi (SHB) còng nh­ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c lu«n nhËn thøc râ ®iÒu ®ã, nh÷ng n¨m qua trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ héi nhËp. SHB kh«ng ngõng hoµn thiÖn, ®æi míi ®Ó ph¸t triÓn vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ. Ng©n hµng SHB lu«n tËp trung n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ, n©ng cao n¨ng lùc ho¹t ®éng kinh doanh, t¹o cho ng©n hµng sù t¨ng tr­ëng vÒ c¶ quy m« vµ chÊt l­îng, tèc ®é ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng. §Æc biÖt trong ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng còng cã nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ, ®ã lµ sù n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông mµ chñ yÕu xuÊt ph¸t tõ viÖc n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. Song bªn c¹nh ®ã còng kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng vÊn ®Ò bÊt cËp, khã kh¨n cßn tån t¹i . XuÊt ph¸t tõ tÝnh cÊp thiÕt vµ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. Em ®· chän ®Ò tµi : “Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng TMCP Sµi Gßn- Hµ Néi (SHB) ,, KÕt cÊu ®Ò tµi bao gåm : - Ch­¬ng 1 : Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. - Ch­¬ng 2 : Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng SHB . - Ch­¬ng 3 : Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng SHB. Qua ®Ò tµi nghiªn cøu nµy, dùa trªn c¬ së lý thuyÕt vÒ ph©n tÝch TCDN, em ®­a ra sè liÖu ®Ó ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh cña ng©n hµng SHB vÒ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®¹t ®­îc còng nh­ c¸c vÊn ®Ò bÊt cËp cßn tån t¹i. Tõ ®ã em xin ®­a ra mét vµi ý kiÕn ®ãng gãp nhá vÒ ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp nh»m lµm cho ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng SHB ®­îc tèt h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù chØ b¶o tËn t×nh cña c« gi¸o tiÕn sÜ – Lª ThÞ Xu©n –sù t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì cña c¸c c¸n bé ng©n hµng SHB trong suèt qu¸ tr×nh em lµm khãa luËn nµy. Song do tr×nh ®é kiÕn thøc vµ thêi gian cßn h¹n chÕ nªn viÖc nghiªn cøu kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« vµ toµn thÓ c¸c b¹n sinh viªn quan t©m ®Õn ®Ò tµi nµy. CH¦¥NG 1 Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c NHTM. 1.1. TÝn dông vµ ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM trong c¬ chÕ thi thÞ tr­êng. 1.1.1. Kh¸i niÖm tÝn dông. TÝn dông ng©n hµng lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n gi÷a ng©n hµng vµ bªn ®i vay trong ®ã ng©n hµng sÏ chuyÓn giao tµi s¶n cho bªn ®i vay sö dông trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn, bªn ®i vay cã tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn vèn gèc vµ l·i cho ng©n hµng khi ®Õn h¹n thanh to¸n. Kh¸i niÖm tÝn dông ng©n hµng còng cã thÓ ®­îc ph¸t biÓu ng¾n gän h¬n nh­ sau: “tÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ giao dÞch gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng trong ®ã ng©n hµng chuyÓn giao vèn b»ng tiÒn cho kh¸ch hµng sö dông víi sù tin t­ëng r»ng kh¸ch hµng sÏ thùc hiÖn nghÜa vô hoµn tr¶ khi ®Õn thî h¹n tho¶ thuËn.” Tõ c¸c kh¸i niÖm vÒ tÝn dông, b¶n chÊt cña tÝn dông lµ mét giao dÞch vÒ tµi s¶n trªn c¬ së cã hoµn tr¶ cã c¸c ®Æc tr­ng sau: - TÝn dông xuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c hoµn tr¶, v× vËy ng­êi cho vay khi chuyÓn giao tµi s¶n cho ng­êi ®i vay sö dông ph¶i cã c¬ së ®Ó tin r»ng ng­êi ®i vay sÏ tr¶ ®óng h¹n. §©y lµ yÕu tè hÕt søc c¬ b¶n trong qu¶n trÞ tÝn dông. - GÝa trÞ hoµn tr¶ th­êng lín h¬n gi¸ trÞ lóc cho vay, hay nãi c¸ch kh¸c ng­êi ®i vay ph¶i tr¶ thªm phÇn l·i ngoµi vèn gèc. §Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy th× ph¶i x¸c ®Þnh l·i xuÊt danh nghÜa lín h¬n tØ lÖ l¹m ph¸t, hay nãi c¸ch kh¸c ph¶i x¸c ®Þnh l·i xuÊt thùc d­¬ng. - Trong quan hÖ tÝn dông ng©n hµng, tiÒn vay ®­îc cÊp trªn c¬ së cam kÕt hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn. VÒ khÝa c¹nh ph¸p lý, nh÷ng v¨n b¶n x¸c ®Þnh quan hÖ tÝn dông nh­ hîp ®ång tÝn dông, khÕ ­íc nhËn nî …..thùc chÊt chØ lµ mét lÖnh phiÕu trong ®ã bªn ®i vay cam kÕt hoµn tr¶ v« ®iÒu kiÖn cho bªn cho vay khi ®Õn h¹n thanh to¸n. TÝn dông ng©n hµng cã vai trß quan träng trong viÖc cung cÊp vèn cho nhu cÇu kinh doanh cña c¸c ®èi t­îng, ®Æc biÖt lµ ®èi t­îng doanh nghiÖp. Kh¶ n¨ng cung øng vèn cña tÝn dông ng©n hµng gãp phÇn ®Èy m¹nh nhÞp ®é tÝch tô, tËp trung vµ t¨ng c­êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh gi÷ c¸c doanh nghiÖp. TÝn dông do¹nh nghiÖp cßn ®­îc sö dông nh­ mét c«ng cô ®Ó ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ chiÕn lù¬c theo yªu cÇu cña chÝnh phñ. 1.1.2. C¸c h×nh thøc tÝn dông. Ho¹t ®éng tÝn dông ngµy cµng trë nªn ®a d¹ng vµ phong phó víi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. C¨n cø theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau chóng ta cã thÓ chia tÝn dông thµnh c¸c lo¹i nh­ sau: 1.1.2.1. Theo thêi h¹n tÝn dông. Gåm cã 3 lo¹i h×nh tÝn dông chÝnh: -TÝn dông ng¾n h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n d­íi 1 n¨m. -TÝn dông trung h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n t­ 1 n¨m ®Õn 5 n¨m. -TÝn dông dµi h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n trªn 5 n¨m. 1.1.2.2. Theo môc ®Ých sö dông ®Çï t­. Gåm 2 lo¹i tÝn dông chÝnh: - TÝn dông s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸: lµ lo¹i tÝn dông cÊp cho c¸c nhµ doanh nghÖp c¸c chñ thÓ kinh doanh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸. - TÝn dông tiªu dïng: lµ lo¹i tÝn dông cung cÊp cho c¸c c¸ nh©n ®Ó phôc vô nhu cÇu tiªu dïng. 1.1.2.3. Theo møc ®é b¶o ®¶m . Gåm 3 lo¹i chÝnh: - TÝn dông cã ®¶m b¶o: lµ lo¹i h×nh tÝn dông cã tµi s¶n hoÆc ng­êi ®øng ra b¶o l·nh cho kho¶n nî vay. - TÝn dông kh«ng cã ®¶m b¶o: lµ lo¹i h×nh tÝn dông kh«ng cã tµi s¶n hoÆc ng­êi b¶o l·nh ®øng ra ®¶m b¶o cho kho¶n nî vay. 1.1.2.4. Theo ®èi t­îng tÝn dông. Gåm 2 lo¹i chÝnh : - TÝn dông vèn ®Çu t­ tµi s¶n ng¾n h¹n: lµ lo¹i tÝn dông ®Ó h×nh thµnh TSNH cña c¸c tæ chøc kinh tÕ. Bao gåm: cho vay chi phÝ s¶n xuÊt, cho vay dù tr÷ hµng ho¸, cho vay ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî d­íi d¹ng chiÕt khÊu kú phiÕu. - TÝn dông vèn ®Çu t­ tµi s¶n dµi h¹n: lµ lo¹i tÝn dông ®­îc sö dông ®Ó h×nh thµnh TSDH cña c¸c tæ chøc kinh tÕ. 1.1.3. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng. Ngµy nay khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh mÏ th× tÝn dông ng©n hµng cµng ph¸t huy vai trß cña m×nh trong viÖc t¹o ®iÒu kiÖn, t¹o ®éng lùc cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn : §èi víi hÖ thèng c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, tÝn dông lµ ho¹t ®éng chñ yÕu mang l¹i nguån thu nhËp chÝnh, lµ nh©n tè, lµ ®éng lùc ®Ó ng©n hµng ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng kh¸c t¹o sù ph¸t triÓn toµn diÖn vµ bÒn v÷ng, ®iÒu nµy cµng thÓ hiÖn râ ®èi víi c¸c NHTM t¹i ViÖt Nam hiÖn nay. §èi víi c¸c doanh nghiÖp, tÝn dông t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp më réng quy m«, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t huy c¸c tiÒm n¨ng cña m×nh, t¨ng søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng quèc tÕ. §èi víi nÒn kinh tÕ nãi chung, tÝn dông gãp phÇn gi¶i quyÕt m©u thuÉn néi bé trong nÒn kinh tÕ vÒ nhu cÇu tiÒn tÖ, ®iÒu hßa vèn, thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn. TÝn dông gióp t¨ng c­êng c¬ së vËt chÊt cho nÒn kinh tÕ, ®¶m b¶o sù t¨ng tr­ëng kinh tÕ l©u dµi vµ bÒn v÷ng. Ngoµi ra tÝn dông cßn lµ ®iÒu kiÖn thóc ®Èy cho kinh tÕ ®èi ngo¹i ph¸t triÓn . 1.1.4. Quy tr×nh cÊp tÝn dông. Quy tr×nh cÊp tÝn dông lµ tæng hîp c¸c nguyªn t¾c, quy ®Þnh cña ng©n hµng trong viÖc cÊp tÝn dông. Trong ®ã x©y dùng c¸c b­íc ®i cô thÓ theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh kÓ tõ kh©u chuÈn bÞ lËp hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông cho ®Õn khi chÊm døt quan hÖ tÝn dông. §©y lµ mét qu¸ tr×nh bao gåm nhiÒu giai ®o¹n mang tÝnh chÊt liªn hoµn theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, cã quan hÖ chÆt chÏ g¾n bã víi nhau. ViÖc x©y dùng quy tr×nh tÝn dông hîp lý sÏ gãp phÇn h¹n chÕ rñi ro vµ n©ng cao hiÖu qu¶ tÝn dông. Quy tr×nh tÝn dông tæng qu¸t bao gåm c¸c b­íc sau: 1.1.4.1. ThiÕt lËp hå s¬ tÝn dông . Hå s¬ tÝn dông lµ v¨n b¶n biÓu hiÖn quan hÖ gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng vay vèn. §Ó cã ®­îc quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c viÖc cÊp tÝn dông hay kh«ng, ng©n hµng ph¶i ph©n tÝch hµng lo¹t c¸c th«ng tin cã liªn quan, vµ nguån c¬ së ®Çu tiªn ®­îc lÊy tõ hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông. VÒ mÆt kinh tÕ, mÆc dï quan hÖ tÝn dông ch­a ®­îc h×nh thµnh, nh­ng ®©y lµ giai ®o¹n chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó quan hÖ tÝn dông ®­îc thiÕt lËp lµnh m¹nh.VÒ mÆt thñ tôc hµnh chÝnh, ®©y lµ giai ®o¹n h×nh thµnh ®Çy ®ñ c¸c lo¹i giÊy tê, v¨n b¶n chøng tá kh¸ch hµng thùc sù cã nhu cÇu vÒ vèn tÝn dông vµ chøng minh ®­îc tÝnh ph¸p nh©n cña kh¸ch hµng còng nh­ tÝnh tù nguyÖn xin cÊp tÝn dông cña kh¸ch hµng. Bao gåm c¸c th«ng tin c¨n b¶n vÒ kh¸ch hµng: vÒ lÞch sö tµi chÝnh, t×nh h×nh tµi chÝnh hÞªn t¹i cña kh¸ch hµng, môc ®Ých vay vèn, ph­¬ng ¸n kinh doanh, tho¶ thuËn gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng vÒ viÖc vay vèn vµ tr¶ nî. 1.1.4.2. Ph©n tÝch tÝn dông . Ph©n tÝch tÝn dông lµ giai ®o¹n liÒn sau giai ®o¹n lËp hå s¬ tÝn dông vµ cã vai trß v« cïng quan träng. Ng©n hµng ph©n tÝch kh¶ n¨ng hiÖn t¹i vµ tiÒm tµng cña kh¸ch hµng vÒ sö dông vèn tÝn dông còng nh­ kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn vay. Môc tiªu cña ng©n hµng lµ ph©n tÝch nh÷ng t×nh huèng cã thÓ dÉn ®Õn rñi ro cho ng©n hµng vµ tiªn l­îng kh¶ n¨ng kiÓm so¸t c¸c lo¹i rñi ro, còng nh­ dù kiÕn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa, h¹n chÕ nh÷ng thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra. MÆt kh¸c ph©n tÝch tµi chÝnh gióp cho ng©n hµng kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin do c¸c kh¸ch hµng cung cÊp tõ ®ã cã ®­îc sù ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n vÒ kh¸ch hµng vay vèn. 1.1.4.3. QuyÕt ®Þnh tÝn dông. §©y lµ giai ®o¹n tiÕp theo sau khi ®· hoµn tÊt giai ®o¹n ph©n tÝch tÝn dông, ng©n hµng ra quyÕt ®Þnh tÝn dông cã chÊp thuËn hay kh«ng chÊp thuËn lµ c«ng viÖc v« cïng quan träng kh«ng nh÷ng ¶nh h­ëng tíi tiÕn tr×nh ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng mµ cßn ¶nh h­ëng tíi uy tÝn cña ng©n hµng. Thùc tÕ trong giai ®o¹n nµy ng©n hµng rÊt dÔ gÆp ph¶i hai sai lÇm: Thø nhÊt: quyÕt ®Þnh chÊp thuËn nh­ng sau ®ã kh¸ch hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn tÝn dông ®óng h¹n. Tr­êng hîp nµy ng©n hµng cã thÓ bÞ gi¶m lîi nhuËn thËm chÝ mÊt vèn, gi¶m uy tÝn…. Thø hai: quyÕt ®Þnh kh«ng chÊp thuËn kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn ®óng h¹n. Tr­êng hîp nµy thiÖt h¹i tõ phÝa ng©n hµng còng kh«ng nhá, ng©n hµng mÊt c¬ héi t¨ng thu nhËp, mÊt ®i kh¸ch hµng tèt… V× vËy viÖc ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, chÝnh x¸c lµ cÇn thiÕt ®èi víi mäi ng©n hµng ®Ó tr¸nh viÖc m¾c ph¶i sai lÇm. 1.1.4.4. Gi¶i ng©n. Gi¶i ng©n lµ nghÞªp vô cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng trªn c¬ së møc tÝn dông ®· cam kÕt theo hîp ®ång. Gi¶i ng©n ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c “ vËn ®éng cña tÝn dông g¾n liÒn víi vËn ®éng cña hµng ho¸’’ cã thÓ tiÕn hµnh gi¶i ng©n chØ lµ thuÇn tuý cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng trong ph¹m vi møc tÝn dông ®· cam kÕt mµ cã hoÆc kh«ng kÌm theo c¸c ®iÒu kiÖn rµng buéc cho viÖc gi¶i ng©n. 1.1.4.5. Gi¸m s¸t, thu nî vµ thanh lý tÝn dông . Gi¸m s¸t tÝn dông: môc tiªu cña ng©n hµng lµ ®Ó kiÓm tra kh¸ch hµng thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n ®· cam kÕt theo hîp ®ång tÝn dông b»ng c¸ch: gi¸m s¸t ho¹t ®éng tµi kho¶n, ph©n tÝch b¸o c¸o tµi chÝnh ®Þnh kú, kiÓm tra thùc tÕ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng. Thu nî: c¬ s¬ s¶n xuÊt kinh doanh cã tr¸ch nhiÖm ph¶i hoµn tr¶ nî ®óng h¹n cho ng©n hµng vµ thùc hiÖn c¸c cam kÕt cña hîp ®ång. Xem xÐt tÝn dông vµ ph©n h¹ng tÝn dông: môc tiªu lµ xem xÐt ®¸nh gi¸ chÊt l­îng tÝn dông nh»m phÊt hiÖn rñi ro ®Ó kÞp thêi xö lý. Xö lý nî qu¸ h¹n, nî cã vÊn ®Ò: nî qu¸ h¹n lµ nh÷ng kho¶n tÝn dông kh«ng hoµn tr¶ ®óng h¹n, kh«ng ®­îc phÐp vµ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®­îc gia h¹n nî. Ng©n hµng sÏ chuyÓn nî qu¸ h¹n vµ ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p kh¾t khe ®Ó nhanh chãng thu håi nî ®Çy ®ñ. N¨m giai ®o¹n cña quy tr×nh tÝn dông cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, giai ®o¹n tr­íc lµ tiÒn ®Ò ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cña giai ®o¹n sau.ViÖc thùc hiÖn chÆt chÏ c¸c giai ®o¹n lµ yªu cÇu quan träng trong ho¹t ®«ng tÝn dông cña bÊt cø nµo. 1.2. Ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c NHTM. 1.2.1.Kh¸i niÖm ph©n tÝch TCDN. Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh xem xÐt, kiÓm tra ®èi chiÕu vµ so s¸nh sè liÖu vÒ hiÖn hµnh vµ qu¸ khø. Th«ng qua ph©n tÝch tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ng©n hµng sÏ cã nh÷ng ®¸nh gi¸ ®óng ®¾n vÒ tiÒm n¨ng, n¨ng lùc tµi chÝnh còng nh­ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ®ã ng©n hµng cã thÓ ®¸nh gi¸ triÓn väng ph¸t triÓn còng nh­ triÓn väng trong quan hÖ tÝn dông cña ng©n hµng vµ doanh nghiÖp. 1.2.2.Vai trß cña ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM. 1.2.2.1.Ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp gióp NHTM ®­a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ®óng ®¾n. HÖ thèng TCDN lµ hÖ thèng c¸c luång dÞch chuyÓn gi¸ trÞ, c¸c luång vËn ®éng cña c¸c nguån tµi chÝnh trong qu¸ tr×nh t¹o lËp, sö dông c¸c quü tiÒn tÖ hoÆc vèn huy ®éng cña doanh nghiÖp nh»m ®¹t tíi môc tiªu doanh lîi trong khu«n khæ ph¸p luËt. Do ®ã, TCDN ph¶n ¸nh quan hÖ kinh tÕ ®a d¹ng trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Ph©n tÝch TCDN mµ träng t©m lµ ph©n tÝch c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh vµ c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®Æc tr­ng th«ng qua hÖ thèng c¸c ph­¬ng ph¸p, c«ng cô vµ kÜ thuËt ph©n tÝch, gióp ng­êi sö dông th«ng tin tõ c¸c gãc nh×n kh¸c nhau võa ®¸nh gi¸ toµn diÖn, tæng hîp kh¸i qu¸t, l¹i võa xem xÐt mét c¸ch chi tiÕt ho¹t ®éng TCDN ®Ó nhËn biÕt , ph¸n ®o¸n, dù b¸o vµ ®­a ra quyÕt ®Þnh ®Çu t­ phï hîp. §èi víi NHTM tr­íc khi ra quyÕt ®Þnh tÝn dông cïng víi viÖc thÈm ®Þnh hå s¬ kh¸ch hµng, thÈm ®Þnh phi tµi chÝnh th× ph©n tÝch tµi chÝnh lµ néi dung kh«ng thÓ thiÕu trong quy tr×nh tÝn dông. NHTM ®ãng vai trß lµ nhµ tµi trî vèn hay chñ nî cu¶ doanh nghiÖp; v× vËy bªn c¹nh vÊn ®Ò thu nhËp th× vÊn ®Ò mµ ng©n hµng quan t©m nhÊt lµ vÊn ®Ò b¶o toµn vèn cña m×nh … Ph©n tÝch tµi chÝnh lµ ph©n tÝch hiÖn tr¹ng tµi chÝnh vµ c¸c dù b¸o vÒ tµi chÝnh cña kh¸ch hµng nh»m t×m kiÕm vµ tiªn l­îng c¸c tr­êng hîp xÊu cã thÓ x¶y ra lµm gi¶m kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng. Ph©n tÝch tµi chÝnh gåm ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ qu¶n trÞ vµ ho¹t ®éng kinh doanh, ph©n tÝch hÖ sè tµi chÝnh ph©n tÝch l­u chuyÓn tiÒn tÖ, ph©n tÝch dù b¸o tµi chÝnh.. Nh­ vËy ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng kinh doanh vµ TCDN ®Ó quyÕt ®Þnh ®Çu t­ ®óng ®¾n, quyÕt ®Þnh ph­¬ng h­íng, quy m« tµi trî vèn vµ kh¶ n¨ng thu håi vèn. Vai trß ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n cña ng©n hµng sÏ lµ: cã nªn quyÕt ®Þnh ®Çu t­ hay kh«ng vµ nÕu ®Çu t­ th× sÏ ®Çu t­ nh­ thÕ nµo cho hîp lý vµ hiÖu qu¶.. Ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng víi ®èi t­îng kinh doanh lµ tiÒn tÖ vèn dÜ lµ ho¹t ®éng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. V× vËy ®Ó b¶o tån ®­îc vèn vay vµ ®¶m b¶o thu nhËp cho m×nh c¸c NHTM kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn lÜnh vùc kinh doanh cña doanh nghiÖp tr­íc khi tµi trî vèn. C¸c NHTM ch¾c ch¾n sÏ kh«ng quan hÖ tÝn dông víi kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp lµm ¨n lu«n trong t×nh tr¹ng thua lç, ph­¬ng ¸n kinh doanh kh«ng hiÖu qu¶. Cïng víi viÖc ph©n tÝch c¸c khÝa c¹nh kh¸c, nh÷ng doanh nghiÖp cã t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh, kh¶ n¨ng sinh lêi cao vµ cã triÓn väng ph¸t triÓn tèt trong t­¬ng lai sÏ ®­îc ng©n hµng ­u tiªn lùa chän ®Ó cÊp tÝn dông. Khi ®· quyÕt ®Þnh tµi trî vèn, th× viÖc ph©n tÝch TCDN thùc chÊt lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè chi tiÕt vÒ kho¶n vay. C¨n cø vµo t×nh h×nh ho¹t ®éng, ph­¬ng ¸n xin vay vèn…ng©n hµng x¸c ®Þnh quy m« cña nhu cÇu vay hîp lý. Bªn c¹nh ®ã ng©n hµng còng x¸c ®Þnh thêi h¹n cho vay vµ kú h¹n tr¶ nî cho kho¶n tÝn dông ®· ®­îc cÊp cho doanh nghiÖp. Nh­ vËy ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp sÏ gióp NHTM cã quyÕt ®Þnh tÝn dông ®óng ®¾n tõ ®ã lµm t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi vµ h¹n chÕ ®Ò phßng rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh. 1.2.2.2. Ph©n tÝch TCDN gióp NHTM x¸c ®Þnh râ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp, c¬ së cho kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ l·i cña ng©n hµng. TÝn dông lµ sù chuyÓn nh­îng t¹m thêi mét l­îng gÝa trÞ tõ ng­êi së h÷u sang ng­êi sö dông ®Ó sau mét thêi gian sÏ thu håi vÒ mét l­îng gi¸ trÞ lín h¬n ban ®Çu. Nguyªn t¾c ®Çu tiªn ®­îc nh¾c ®Õn lµ nguyªn t¾c hoµn tr¶.V× vËy kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp lµ mét yÕu tè quan träng ¶nh h­ëng tíi viÖc thu håi vèn vµ l·i cña ng©n hµng, kh¶ n¨ng hoµn tr¶ l¹i thÓ hiÖn ë ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh ë møc sinh lêi cao th× kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ l·i cña ng©n hµng ®èi víi kh¸ch hµng cµng cao. §èi víi kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng ng©n hµng quan t©m tíi hai khÝa c¹nh lµ thanh to¸n ®ñ vµ thanh to¸n ®óng h¹n. Cã nh÷ng doanh nghiÖp hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh tèt, nh­ng do l­u chuyÓn tiÒn tÖ thuÇn t¹i mét thêi ®iÓm nµo ®ã ©m lµm cho doanh nghiÖp thanh to¸n kh«ng ®óng h¹n. Tõ nh÷ng chØ tiªu ph©n tÝch TCDN, ng©n hµng sÏ quyÕt ®Þnh ¸p dông ph­¬ng thøc hoµn tr¶ tiÒn vay vµ thêi h¹n hoµn tr¶ mét c¸ch hîp lý nhÊt cho doanh nghiÖp. ChÝnh v× vai trß quan träng cña viÖc x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng tÝn dông nªn hÇu hÕt c¸c ng©n hµng lu«n chó träng ®Õn c¸c chØ tiªu kh¶ n¨ng thanh to¸n trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch TCDN cña kh¸ch hµng. 1.2.2.3. Ph©n tÝch TCDN lµm c¬ së cho viÖc ®¸nh gÝa xÕp lo¹i tÝn dông gióp ng©n hµng cã biÖn ph¸p trÝch lËp dù phßng hîp lý. Ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng lu«n tiÒm Èn rñi ro vµ ®Æc biÖt lµ rñi ro tÝn dông, ®iÒu nµy chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu nguyªn nh©n cã thÓ lµ nguyªn nh©n chñ quan, còng cã thÓ lµ nguyªn nh©n kh¸ch quan.. V× vËy khi ®· quyÕt ®Þnh cÊp tÝn dông lµ ®óng ®¾n vµ quyÕt ®Þnh gi¶i ng©n th× kh«ng ph¶i hoµn toµn triÖt ®Ó ®­îc rñi ro tÝn dông. §i cïng víi c«ng t¸c gi¶i ng©n, ng©n hµng lu«n ph¶i theo dâi, ®¸nh gi¸, xÕp loaÞ c¸c kho¶n vay ®Ó cã biÖn ph¸p phßng ngõa hîp lý. Th«ng th­êng ng©n hµng th­êng trÝch lËp dù phßng c¸c quü dù phßng rñi ro, dù phßng cho c¸c kho¶n nî xÊu vµ nî cã vÊn ®Ò. ViÖc trÝch lËp dù phßng còng ®­îc quy ®Þnh trong luËt c¸c tæ chøc tÝn dông cña ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam. §Ó thªm nguån ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña m×nh c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cßn trÝch lËp dù phßng tõ lîi nhuËn rßng ®Ó l¹i, nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng ®­îc ®¶m b¶o v÷ng ch¾c, v× lîi Ých vµ sù ph¸t triÓn l©u dµi cña ng©n hµng.. ViÖc ®¶m b¶o tèt chÊt l­îng tÝn dông kh«ng chØ thÓ hiÖn ë c¸ch thøc gi¶i quyÕt nh÷ng kho¶n ®­îc cho vay cã vÊn ®Ò v× trªn thùc tÕ, rñi ro lµ yÕu tè tÊt yÕu lu«n ®i kÌm víi ho¹t ®éng cña c¸c NHTM. 1.2.2.3. Ph©n tÝch TCDN gióp ng©n hµng x¸c ®Þnh râ triÓn väng cña ng©n hµng víi doanh nghiÖp trong t­¬ng lai. Ho¹t ®éng kinh doanh tÝn dông cña c¸c NHTM lu«n g¾n liÒn víi rñi ro, v× vËy quan hÖ tÝn dông tr­íc hÕt ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së lßng tin gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. C¸c ng©n hµng chØ cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng khi ng©n hµng tin t­ëng vµo sù s½n sµng tr¶ nî c¶ gèc vµ l·i ®óng h¹n cña kh¸ch hµng. Nh÷ng doanh nghiÖp lÇn ®Çu tiªn quan hÖ víi ng©n hµng niÒm tin mµ doanh nghiÖp t¹o cho ng©n hµng ngoµi c¸c yÕu tè phi tµi chÝnh, th× n¨ng lùc tµi chÝnh lµnh m¹nh, thÓ hiÖn ë tÝnh kh¶ quan vµ hîp lý cña c¸c chØ tiªu tµi chÝnh lµ mét yÕu tè quan träng. Trong bèi c¶nh c¸c tæ chøc tµi chÝnh vµ phi tµi chÝnh ®ang cã sù c¹nh tranh gay g¾t ®Ó tån t¹i ph¸t triÓn. Quan hÖ tÝn dông gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng kh«ng dõng l¹i ë viÖc kh¸ch hµng cÇn vèn t×m c¸ch tiÕp cËn víi ng©n hµng ®Ó ®­îc cÊp tÝn dông, mµ ng©n hµng còng ph¶i tù x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc kinh doanh, chiÕn l­îc marketing phï hîp ®Ó cã thÓ duy tr× quan hÖ l©u dµi ®èi víi kh¸ch hµng, duy tr× lßng trung thµnh cña doanh nghiÖp ®èi víi ng©n hµng; ®¶m b¶o sù hîp t¸c ph¸t triÓn l©u dµi cña c¶ hai bªn. V× vËy ®èi víi mét kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp khi ng©n hµng ®· x¸c ®Þnh lµ cã triÓn väng vµ tiÒm n¨ng th× chÝnh s¸ch ¸p dông ®èi víi kh¸ch hµng ®ã còng cã sù kh¸c biÖt, ng©n hµng cßn lµ nhµ t­ vÊn tµi chÝnh cho doanh nghiÖp ®Ó t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trë nªn lµnh m¹nh h¬n, ®©y lµ ®iÒu cã lîi cho c¶ ng©n hµng vµ doanh nghiÖp. V× thùc tÕ viÖc mét doanh nghiÖp th­êng xuyªn thay ®æi ng©n hµng cung cÊp tÝn dông th× l¹i b¾t ®Çu qu¸ tr×nh t¹o dùng lßng tin víi ng©n hµng ®ã vµ sù c«ng khai tµi chÝnh còng g©y ¶nh h­ëng tíi yªu cÇu b¶o mËt th«ng tin cho doanh nghiÖp. vµ ®èi víi ng©n hµng th× viÖc x¸c ®Þnh doanh nghiÖp ®Ó quan hÖ l©u dµi còng lµ mét thuËn lîi gi¶m chi phÝ giao dÞch vµ t¹o sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng cho ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng. 1.3. Nguån th«ng tin sö dông trong ph©n tÝch TCDN t¹i NHTM. 1.3.1.B¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. B¸o c¸o tµi chÝnh lµ s¶n phÈm cña c«ng t¸c kÕ to¸n tµi chÝnh, ph¶n ¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh tµi s¶n, t×nh h×nh nguån vèn, t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh, t×nh h×nh l­u chuyÓn tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp trong mét kú kÕ to¸n nhÊt ®Þnh vµo mét hÖ thèng mÉu biÓu quy ®Þnh thèng nhÊt. HÖ thèng BCTC cña doanh nghiÖp bao gåm: 1.3.1.1. B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n B¶ng C§KT lµ BCTC tæng hîp ph¶n ¸nh mét c¸ch tæng qu¸t toµn bé tµi s¶n hiÖn cã vµ nguån h×nh thµnh tµi s¶n ®ã cña DN t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. B¶ng C§KT lµ mét trong nh÷ng BCTC quan träng nhÊt trong hÖ thèng c¸c BCTC ®­îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch tæng qu¸t tr×nh ®é sö dông vèn vµ nh÷ng triÓn väng kinh tÕ, tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Th«ng qua b¶ng C§KT ta cã thÓ biÕt ®­îc toµn bé tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp, h×nh th¸i vËt chÊt, c¬ cÊu tµi s¶n, nguån vèn vµ c¬ cÊu vèn. KÕt cÊu b¶ng C§KT bao gåm 2 phÇn: -PhÇn tµi s¶n: ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghÞªp bao gåm tµi s¶n ng¾n h¹n vµ tµi s¶n dµi h¹n. Mèi lo¹i bao gåm nhiÒu chØ tiªu kh¸c nhau ®­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù phï hîp víi yªu cÇu c«ng t¸c qu¶n lý trong tõng giai ®o¹n. VÒ mÆt kinh tÕ, c¸c chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghÞªp ë thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o. XÐt vÒ mÆt ph¸p lý, nã ph¶n ¸nh sè vèn thuéc quyÒn së h÷u hoÆc quyÒn qu¶n lý l©u dµi cña doanh nghiÖp. Tµi s¶n cña kh¸ch hµng lu«n lµ vËt ®¶m b¶o cho kho¶n vay, t¹o kh¶ n¨ng thu håi nî khi kh¸ch hµng mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n. -PhÇn nguån vèn: ph¶n ¸nh nguån h×nh thµnh tµi s¶n bao gåm nî ph¶i tr¶ vµ vèn chñ sì h÷u. Mçi lo¹i còng gåm nhiÒu chØ tiªu s¾p xÕp theo tr×nh tù ®Ó ®¶m b¶o yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý. VÒ mÆt kinh tÕ, c¸c chØ tiªu thuéc nguån vèn ph¶n ¸nh c¸c nguån h×nh thµnh nªn tµi s¶n cã cña doanh nghiÖp. VÒ ph­¬ng diÖn ph¸p lý th× c¸c chØ tiªu nµy ph¶n ¸nh tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña doanh nghiÖp ®èi víi c¸c ®èi t­îng ®Çu t­ nh­ nhµ n­íc, ng©n hµng, c¸c cæ ®«ng, còng nh­ víi kh¸ch hµng th«ng qua c«ng nî ph¶i tr¶… 1.3.1.2. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh lµ b¸o c¸o tµi chÝnh tæng hîp, ph¶n ¸nh tæng qu¸t t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh trong mét kú kÕ to¸n cña doanh nghiÖp chi tiÕt theo tõng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh (b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô, ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kh¸c) Th«ng qua b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh, ®èi t­îng sö dông th«ng tin cã thÓ kiÓm tra, ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh kÕ ho¹ch dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ vèn, doanh thu tiªu thô s¶n phÈm hµng hãa, t×nh h×nh chi phÝ, thu nhËp cña ho¹t ®éng kh¸c còng nh­ kÕt qu¶ t­¬ng øng cña tõng ho¹t ®éng. Qua ®ã thÊy ®­îc xu h­íng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®Ó cã biÖn ph¸p kÝch thÝch tiÒm n¨ng cña doanh nghiÖp, còng nh­ h¹n chÕ kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i trong t­¬ng lai. 1.3.1.3.B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ. B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ lµ BCTC tæng hîp ph¶n ¸nh viÖc h×nh thµnh vµ sö dông l­îng tiÒn ph¸t sinh trong kú b¸o c¸o cña DN. Trong b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thu, chi tiÒn ®­îc ph©n lo¹i theo c¸c ho¹t ®éng. Bao gåm 3 phÇn chÝnh: - L­u chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng kinh doanh: ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo hoÆc chi ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. - L­u chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng ®Çu t­: ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo hoÆc chi ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t­ cña doanh nghiÖp. - L­u chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo hoÆc chi ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. C¸c sè liÖu cña b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ gióp: - X¸c ®Þnh l­îng tiÒn do c¸c ho¹t ®éng kinh doanh mang l¹i trong kú vµ dù ®o¸n c¸c dßng tiÒn trong t­¬ng lai. - §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n nî vay vµ kh¶ n¨ng tr¶ l·i cæ phÇn b»ng tiÒn. - ChØ ra mèi liªn hÖ, gi÷a l·i lç rßng vµ viÖc thay ®æi tiÒn cña doanh nghiÖp. - Lµ c«ng cô ®Ó lËp kÕ ho¹ch. 1.3.1.4. ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh. ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh lµ mét bé phËn hîp thµnh b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, dïng ®Ó m« t¶ mang tÝnh t­êng thuËt hoÆc ph©n tÝch chi tiÕt c¸c th«ng tin sè liÖu ®· ®­îc tr×nh bµy trong c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh còng nh­ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt kh¸c theo yªu cÇu cña c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n cô thÓ. ThuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh gåm c¸c néi dung chñ yÕu sau: - §Æc ®iÓm ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. - ChuÈn mùc kÕ to¸n vµ chÕ ®é kÕ to¸n ¸p dông. - C¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n ¸p dông - Kú kÕ to¸n,®¬n vÞ tiÒn tÖ sö dông trong kÕ to¸n. - Th«ng tin bæ sung cho c¸c kho¶n môc tr×nh bµy trong BC§KT. - Th«ng tin bæ sung cho c¸c kho¶n môc tr×nh bµy trong b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. - Th«ng tin bæ sung cho c¸c kho¶n môc tr×nh bµy trong b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ. - Nh÷ng th«ng tin kh¸c. 1.3.2. Th«ng tin thu thËp qua c¸c kªnh trung gian. Mçi ng©n hµng th­¬ng m¹i hiÖn ®¹i ®Òu cã trung t©m th«ng tin kh¸ch hµng cña riªng m×nh trong ®ã l­u gi÷ tÊt c¶ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt c¬ b¶n cña doanh nghiÖp ®· cã mèi quan hÖ tÝn dông víi ng©n hµng. Th«ng tin ®ã cho phÐp ®¸nh gi¸ s¬ bé kh¸ch hµng vÒ c¸c mÆt nh­ lÞch sö h×nh thµnh, t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh c«ng nî, møc ®é tÝn nhiÖm tÝn dông vµ uy tÝn thanh to¸n trªn thÞ tr­êng …Ngoµi ra ng©n hµng cã thÓ thu thËp th«ng tin qua c¸c kªnh ttung gian: - C¸c th«ng tin tõ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin nh­ b¸o chÝ, tõ m¹ng internet, tõ trung t©m th«ng tÝn dông CIC…… - Th«ng tin tõ nhµ cung cÊp vµ vÒ phÝa kh¸ch hµng: c¸c th«ng tin nh­ nhu cÇu, thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng vÒ chÊt l­îng, mÉu m·. kiÓu d¸ng, vÒ kh¶ n¨ng cung øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho viÖc s¶n xuÊt. 1.3.3.Th«ng tin thu thËp ®­îc tõ pháng vÊn trùc tiÕp. §èi víi ng©n hµng cã ®­îc nguån th«ng tin ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c lµ viÖc quan träng. Ngoµi hå s¬ tµi chÝnh mµ kh¸ch hµng cung cÊp, ng©n hµng cã thÓ tiÕn hµnh pháng vÊn mét sè ng­êi trùc tiÕp liªn quan. Ng­êi ®­îc pháng vÊn cã thÓ lµ kÕ to¸n viªn, kÕ to¸n tr­ëng hay c¸c c¸n bé kh¸c cã liªn quan. Néi dung pháng vÊn cã thÓ x¶y ra nh÷ng sai sãt khã x¸c ®Þnh ®óng nh­ kho¶n môc hµng tån kho, kho¶n môc nî ph¶i thu…®Ó n¾m râ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong qóa khø còng nh­ hiÖn t¹i. Tuy nhiªn, kÕt qu¶ cña viÖc pháng vÊn nµy hoµn toµn phô thuéc tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cña ng­êi pháng vÊn. Ng©n hµng còng cã thÓ pháng vÊn chñ nî cò cña kh¸ch hµng ®Ó t×m hiÓu vÒ tÝnh c¸ch vµ uy tÝn cña kh¸ch hµng trong quan hÖ tÝn dông víi ng©n hµng nãi chung… Tuy nhiªn th«ng tin mµ doanh nghiÖp cung cÊp cho ng©n hµng th«ng qua c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh vÉn lµ quan träng nhÊt, c¸c nguån th«ng tin kh¸c cã vai trß bæ sung th«ng tin cho BCTC, gióp cho c¸n bé tÝn dông cã c¸i nh×n ®Çy ®ñ vµ x¸c thùc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. V× vËy, träng t©m c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN t¹i ng©n hµng lµ ph©n tÝch BCTC… 1.4. ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh bao gåm mét hÖ thèng c¸c c«ng cô vµ biÖn ph¸p nh»m tiÕp cËn, nghiªn cøu c¸c sù kiÖn, hiÖn t­îng, c¸c mèi quan hÖ bªn trong vµ bªn ngoµi, c¸c luång dÞch chuyÓn vµ biÕn ®æi tµi chÝnh, c¸c chØ tiªu tµi chÝnh tæng hîp vµ chi tiÕt nh»m ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp qua chÊt l­îng ho¹t ®éng vµ møc ®é rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Cã thÓ kÓ ®Õn c¸c ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch TCDN nh­: ph­¬ng ph¸p so s¸nh, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tØ lÖ… 1.4.1. Ph­¬ng ph¸p so s¸nh. Ph­¬ng ph¸p so s¸nh lµ ph­¬ng ph¸p sö dông phæ biÕn trong ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh vµ th­êng ®­îc thùc hiÖn ë b­íc khëi ®Çu cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch. §Ó cã thÓ ¸p ®­îc ph­¬ng ph¸p nµy th× c¸c chØ tiªu sö dông ®Ó so s¸nh ph¶i ®¶m b¶o tÝnh cã thÓ so s¸nh ®­îc, tøc lµ ph¶i thèng nhÊt vÒ mÆt thêi gian, vÒ néi dung vÒ tÝnh chÝnh x¸c, hay vÒ ®¬n vÞ tÝnh … Víi c¸c BCTC d¹ng so s¸nh cã hai ph­¬ng ph¸p so s¸nh lµ so s¸nh ngang vµ so s¸nh däc. ViÖc sö dông ph­¬ng ph¸p so s¸nh gióp: - §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn nhiÖm vô kÕ ho¹ch mµ doanh nghiÖp ®· ®Æt ra b»ng c¸ch so s¸nh gi÷a trÞ sè cña chØ tiªu kú thùc tÕ v¬Ý trÞ sè chØ tiªu kú kÕ ho¹ch. - §¸nh gi¸ tèc ®é, xu h­íng ph¸t triÓn cña tµi chÝnh doanh nghiÖp th«ng qua viÖc so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ cña kú nµy víi kú víi kÕt qu¶ kú tr­íc …. - So s¸nh gi÷a sè liÖu cña doanh nghiÖp víi sè liÖu cña ngµnh ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp lµ tèt hay xÊu so víi c¸c doanh nghiÖp cïng ngµnh. 1.4.2. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tØ sè. Ph©n tÝch tØ sè lµ mét c«ng cô cã hiÖu qu¶ rÊt cao trong viÖc ph¸t hiÖn sím c¸c vÊn ®Ò nÕu nã ®­îc sö dông ®Çy ®ñ. Nh­ng cã thÓ hoµn toµn ph¶n t¸c dông khi suy ®o¸n theo mét tû sè nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn cã thÓ kh¼ng ®Þnh vÒ sù ®óng ®¾n cña mét nhËn ®Þnh tõ tØ sè th«ng qua t×m hiÓu nguyªn nh©n cña sù thay ®æi, xem xÐt c¸c chØ sè kh¸c, xem xÐt khuynh h­íng, so s¸nh vµ kÕt hîp c¸c hiÓu biÕt chung vÒ nh÷ng vÊn ®Ò ®ang x¶y ra trong doanh nghiÖp, ngµnh vµ nÒn kinh tÕ nãi chung. Ph­¬ng ph¸p nµy dùa trªn c¬ së c¸c chuÈn mùc, c¸c tØ lÖ cña ®aÞ l­îng tµi chÝnh trong c¸c quan hÖ tµi chÝnh. Sù biÕn ®éng cña c¸c tû lÖ, cè nhiªn lµ sù biÕn ®éng cña c¸c ®¹i l­îng tµi chÝnh dùa trªn viÖc nghiªn cøu c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh mµ ta cã thÓ hÖ thèng c¸c nhãm tû sè tµi chÝnh ®Æc tr­ng nh­: - Nhãm tû sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n. - Nhãm tû sè ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi. - Nhãm tû sè ph¶n ¸nh c¬ cÊu tµi chÝnh. - Nhãm tû sè ph¶n ¸nh n¨ng lùc ho¹t ®éng cña tµi s¶n. Víi ph­¬ng ph¸p nµy cÇn ph¶i cã hÖ thèng c¸c ®Þnh møc, c¸c chuÈn mùc, c¸c ng­ìng ®Ó ®¸nh gi¸ t×nh h×nh TCDN th«ng qua viÖc so s¸nh c¸c tû sè cña doanh nghiÖp víi c¸c ng­ìng ®ã. Th«ng th­êng trong viÖc ph©n tÝch ng­êi ta sö dông kÕt hîp c¶ hai ph­¬ng ph¸p so s¸nh vµ ph­¬._.ng ph¸p ph©n tÝch tû sè. 1.4.3. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch Dupont. Lµ t¸ch mét tû sè tæng hîp ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lîi cña doanh nghiÖp nh­ tû suÊt lîi nhuËn tæng tµi s¶n (ROA), tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn chñ së h÷u (ROE) thµnh tÝch sè cña chuçi c¸c tû sè cã mèi quan hÖ nh©n qu¶ víi nhau, cho phÐp ph©n tÝch ¶nh h­ëng cña c¸c tû sè ®ã tíi tæng thÓ. 1.5. Néi dung ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp trong c¸c NHTM. Ph©n tÝch tµi chÝnh bao gåm sù ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ qu¶n trÞ vèn vµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, ph©n tÝch hÖ sè tµi chÝnh, ph©n tÝch l­u chuyÓn tiÒn tÖ vµ ph©n tÝch c¸c dù b¸o tµi chÝnh… Th«ng qua viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh ng©n hµng sÏ x¸c ®Þnh ®­îc c¸c yÕu tè vÒ l­îng, quy m« cña nhu cÇu vay hîp lý. Nhu cÇu vay ®­îc x¸c ®Þnh tuú theo kh¶ n¨ng ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng, theo quy m« vèn cÇn thiÕt ®Ó ph­¬ng ¸n tµi chÝnh, mµ trong ®ã mét phÇn vèn vay sÏ tham gia.. Bªn c¹nh ®ã, trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh, ng©n hµng còng x¸c ®Þnh ®­îc thêi h¹n hîp lý cho kho¶n vay. Thêi h¹n cho vay ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së lu©n chuyÓn vèn cña ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh, ph­¬ng ¸n tµi chÝnh hoÆc chu kú ng©n quü cña kh¸ch hµng. Cïng víi ®ã ng©n hµng còng x¸c ®Þnh ®­îc kú h¹n tr¶ nî. Mét kho¶n nî cã thÓ quy ®Þnh mét kú h¹n tr¶ nî duy nhÊt còng cã thÓ nhiÒu kú h¹n tr¶ nî. Ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh ph©n tÝch ph­¬ng ¸n l­u chuyÓn tiÒn tÖ cña kh¸ch hµng ®Ó x¸c ®Þnh kú h¹n tr¶ nî hîp lý. Th«ng qua viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghÞªp mµ c¸c ng©n hµng cã thÓ dù kiÕn ®­îc nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi kho¶n tÝn dông sÏ ®­îc cÊp cho kh¸ch hµng. 1.5.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp th«ng qua c¸c c©n b»ng trªn b¶ng C§KT. Tr­íc khi ®i vµo ph©n tÝch tµi chÝnh cña doanh nghiÖp dùa vµo hÖ thèng c¸c chØ tiªu tµi chÝnh th× ng©n hµng ph¶i tiÕn hµnh chuÈn ®o¸n chung vÒ t×nh tr¹ng cña doanh nghiÖp th«ng qua viÖc xem xÐt kh¸i qu¸t c¸c BCTC ®Ó biÕt xem doanh nghiÖp cã trong t×nh tr¹ng tèt hay kh«ng ? Dùa vµo viÖc ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu sau ®©y: 1.5.1.1. Vèn l­u ®éng th­êng xuyªn. Vèn l­u ®éng th­êng xuyªn lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a nguån vèn dµi h¹n (hay nguån vèn th­êng xuyªn) víi tµi s¶n dµi h¹n (TSDH). Nãi c¸ch kh¸c, nã lµ phÇn nguån vèn æn ®Þnh dïng vµo viÖc tµi trî cho TSNH. Vèn l­u ®éng th­êng xuyªn = Nguån vèn dµi h¹n – TSDH = TSDH - Nguån vèn ng¾n h¹n - NÕu vèn l­u ®éng th­êng xuyªn lín h¬n 0 th× khi ®ã doanh nghiÖp cã mét phÇn vèn dµi h¹n ®Çu t­ cho TSNH. §iÒu nµy ®em l¹i cho doanh nghiÖp mét nguån vèn tµi trî æn ®Þnh, mét dÊu hiÖu an toµn, mét quyÒn ®éc lËp nhÊt ®Þnh. - NÕu vèn l­u ®éng th­êng xuyªn nhá h¬n 0, nguån vèn dµi h¹n nhá h¬n TSDH, chøng tá TSDH ®­îc tµi trî b»ng nguån vèn ng¾n h¹n, doanh nghiÖp ®ang kinh doanh vèn víi c¬ cÊu vèn rÊt m¹o hiÓm. 1.5.1.2. Nhu cÇu vèn l­u ®éng. Nhu cÇu vèn l­u ®éng lµ nhu cÇu vèn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh­ng ch­a ®­îc tµi trî bëi ng­êi thø ba. Nhu cÇu vèn l­u ®éng = tµi s¶n kinh doanh vµ ngoµi kinh doanh – nî kinh doanh vµ ngoµi kinh doanh. - Khi nhu cÇu vèn l­u ®éng lín h¬n 0, chøng tá doanh nghiÖp cã mét phÇn TSNH ch­a ®­îc tµi trî bëi bªn thø ba. - Khi nhu cÇu vèn l­u ®éng nhá h¬n 0, chøng tá phÇn vèn chiÕm dông ®­îc tõ bªn thø ba cña doanh nghiÖp nhiÒu h¬n toµn bé nhu cÇu vèn ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. 1.5.1.3 Vèn b»ng tiÒn. Vèn b»ng tiÒn = vèn l­u ®éng th­êng xuyªn – nhu cÇu vèn l­u ®éng = ng©n quü cã – ng©n quü nî. - NÕu vèn b»ng tiÒn > 0, khi nhu cÇu vèn l­u ®éng > 0, chøng tá vèn l­u ®éng th­êng xuyªn tho· m·n nhu cÇu vèn l­u ®éng; khi nhu cÇu vèn l­u ®éng <0, chøng tá doanh nghiÖp cã qu¸ nhiÒu tiÒn do chiÕm dông ®­îc vèn cña bªn thø ba. - NÕu vèn b»ng tiÒn < 0 chøng tá vèn l­u ®éng th­êng xuyªn chØ tµi trî ®­îc mét phÇn nhu cÇu vèn l­u ®éng , phÇn cßn l¹i dùa vµo tÝn dông ng©n hµng. 1.5.2. Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh trong b¸o c¸o tµi chÝnh. Khi ng©n hµng cho vay th× ®iÒu mµ ng©n hµng quan t©m nhÊt ®ã lµ kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ tr¶ nî cña kh¸ch hµng vay vèn. V× vËy, khi ph©n tÝch tµi chÝnh, ng©n hµng quan t©m ®Õn rñi ro thanh kho¶n cña kh¸ch hµng tøc lµ ph©n tÝch c¸c chØ tiªu vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n, vÒ c¬ cÊu tµi chÝnh, kh¶ n¨ng ho¹t ®éng, kh¶ n¨ng sinh lêi vµ thùc tr¹ng l­u chuyÓn tiÒn tÖ nh»m ®¸nh gi¸ rñi ro cña kh¸ch hµng trong t­¬ng lai. Ng©n hµng sÏ ®Æc biÖt quan t©m ®Õn c¸c chØ tiªu tµi chÝnh tõ b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh vµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ®ã lµ: nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n, nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi, nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh n¨ng lùc ho¹t ®éng cña tµi s¶n vµ nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh c¬ cÊu tµi chÝnh. 1.5.2.1. Nhãm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n. §©y lµ nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh doanh nghiÖp cã ®ñ kh¶ n¨ng tr¶ c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n hay kh«ng? V× vËy ®­îc rÊt nhiÒu ®èi t­îng quan t©m nh­: nhµ ®Çu t­, c«ng ty tµi chÝnh, c¸n bé c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp …Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua c¸c hÖ sè sau ®©y: ¯ HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t = Tæng tµi s¶n Nî ph¶tr¶ HÖ sè nµy thÓ hiÖn mét ®ång vèn mµ doanh nghiÖp huy ®éng ®­îc cã bao nhiªu ®ång tµi s¶n ®Ó ®¶m b¶o. NÕu hÖ sè nµy lín h¬n 1 hoÆc b»ng 1 chøng tá doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî nãi chung. HÖ sè nay cµng cao thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp cµng tèt. Tuy nhiªn viÖc ®¸nh gi¸ cÇn ph¶i c¨n cø vµo chØ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n tæng qu¸t chung cña ngµnh. NÕu hÖ sè nµy nhá h¬n 1 lµ biÓu hiÖn kh«ng tèt, khi hÖ sè nµy nhá dÇn ®Õn 0 lµ b¸o hiÖu doanh nghiÖp ®ang mÊt kh¶ n¨ng chi tr¶, tæng tµi s¶n hiÖn cã kh«ng ®ñ tr¶ nî mµ doanh nghiÖp ph¶i thanh to¸n. ChØ tiªu nµy ®­îc tÝnh c¶ ®Çu kú vµ cuèi kú ®Ó thÊy ®­îc sù thay ®æi cña kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp thÊp dÇn hay ®ang ®­îc c¶i thiÖn. ¯ HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n = Tµi s¶n ng¾n h¹n Nî ng¾n h¹n HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n ®o l­êng kh¶ n¨ng c¸c tµi s¶n ng¾n h¹n cã thÓ chuyÓn ®æi tiÒn ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n. §Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n, hÖ sè nµy Ýt nhÊt ph¶i b»ng 1.Th«ng th­êng ng©n hµng th­êng ®¸nh gi¸ cao khi doanh nghiÖp cã hÖ sè b»ng 2. HÖ sè cao thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n cao so víi nghÜa vô thanh to¸n, tuy nhiªn nÕu qu¸ cao còng cã thÓ doanh nghiÖp ®· ®Çu t­ qu¸ møc vµo tµi s¶n hiÖn hµnh, bé phËn nµy kh«ng vËn ®éng, kh«ng sinh l¬×, sÏ ¶nh h­ëng tíi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. GÝa trÞ hîp lý cña kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n phô thuéc vµo ngµnh nghÒ kinh doanh. Nh­îc ®iÓm khi sö dông hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n lµ hÖ sè nµy cã thÓ bÞ sai lÖnh bëi thñ thuËt cña nhµ qu¶n trÞ v× kh¶ n¨ng chuyÓn ho¸ thµnh tiÒn cña hµng tån kho th­êng rÊt kÐm. Do vËy ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thanh to¸n mét c¸ch kh¾t khe h¬n, cã thÓ sö dông kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh. ¯ HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh = (TiÒn vµ c¸c kho¶n t­¬ng ®­¬ng tiÒn ) + ( §TTC ng¾n h¹n) + (kho¶n ph¶i thu) Nî ng¾n h¹n HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh ®o l­êng kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp b»ng viÖc chuyÓn ®æi cña tµi s¶n ng¾n h¹n kh«ng kÓ hµng tån kho. HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cµng lín thÓ hiÖn kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cµng cao.Tuy nhiªn cã tr­êng hîp doanh nghiÖp cã hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh cao nh­ng vÉn kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n c¸c kho¶n nî ng¾n h¹n ®Õn h¹n. Do c¸c kho¶n ph¶i thu ch­a thu håi ®­îc hoÆc hµng tån kho ch­a chuyÓn hãa ®­îc thµnh tiÒn. V× vËy ®Ó biÕt ®­îc kh¶ n¨ng thanh to¸n ngay cña doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm xÐt, nhµ ph©n tÝch cã thÓ sö dông hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (tøc th× ). ¯ HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (tøc th×) HÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh(tøc th×) = (TiÒn vµ c¸c kho¶n t­¬ng ®­¬ng tiÒn )+ ( §TTC ng¾n h¹n) Nî ng¾n h¹n HÖ sè nµy ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng thanh to¸n ngayc¸c kho¶n nî ng¾n h¹n t¹i thêi ®iÓm lËp b¸o c¸o. Nh×n chung hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n nªn ë møc 2, hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh nªn ë møc 1 vµ hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n nhanh (tøc th× ) nªn ë møc 0,5 lµ hîp lý. Tuy nhiªn trong thùc tÕ c¸c hÖ sè nµy ®­îc chÊp nhËn lµ cao hay thÊp cßn tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt kinh doanh, c¬ cÊu, chÊt l­îng cña TSNH, hÖ sè vßng quay TSNH trong mçi lo¹i h×nh doanh nghiÖp…V× vËy c¸ch xem xÐt tèt nhÊt lµ nªn so s¸nh c¸c hÖ sè kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp víi kh¶ n¨ng thanh to¸n trung b×nh cña ngµnh ®Ó cã thÓ ®­a ra nh÷ng nhËn xÐt ®óng ®¾n vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña doanh nghiÖp. 1.5.2.2 .Nhãm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh c¬ cÊu tµi chÝnh vµ t×nh h×nh ®Çu t­. ¯ HÖ sè nî. HÖ sè nî = Nî ph¶i tr¶ Tæng nguån vèn cña doanh nghiÖp HÖ sè nî ph¶n ¸nh c¬ cÊu vèn cña doanh nghiÖp, tõ ®ã x¸c ®Þnh sù æn ®Þnh tµi chÝnh vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n dµi h¹n, ph¶n ¸nh chÝnh s¸ch tµi trî cho ho¹t ®éng kinh doanh doanh nghiÖp thùc hiÖn. HÖ sè nî cho biÕt sè nî cña doanh nghiÖp so víi tæng nguån vèn, thÓ hiÖn møc ®é phô thuéc cña doanh nghiÖp ®èi víi c¸c chñ nî. HÖ sè nî cµng thÊp th× nÒn t¶ng vèn CSH cµng v÷ng m¹nh, doanh nghiÖp cµng Ýt phô thuéc vµo nî vay th× rñi ro cña bªn cho vay cµng gi¶m. HÖ sè nµy cã thÓ chÊp nhËn ®­îc ë møc nhá h¬n hoÆc b»ng 0,5. ¯ HÖ sè vèn chñ sì h÷u(VCSH). HÖ sè vèn chñ sì h÷u = Vèn chñ sì h÷u Tæng nguån vèn = 1- hÖ sè nî HÖ sè nµy cho biÕt tû lÖ vèn chñ së h÷u trong tæng nguån vèn hiÖn nay cña doanh nghiÖp. HÖ sè nµy cµng lín chøng tá doanh nghiÖp cã vèn tù cã, cã tÝnh ®éc lËp cao do ®ã kh«ng bÞ rµng buéc hay bÞ søc Ðp cña c¸c kho¶n nî vay, ng©n hµng th­êng mong muèn doanh nghiÖp mµ m×nh tµi trî vèn cã hÖ sè nµy cµng cao cµng tèt, v× trong tr­êng hîp rñi ro x¶y ra, ng©n hµng vÉn cßn hy väng ®­îc thanh to¸n nî b»ng chÝnh nguån vèn chñ së h÷u, viÖc cho vay v× thÕ sÏ cã tÝnh an toµn cao h¬n. ¯ HÖ sè nî dµi h¹n. HÖ sè nî dµi h¹n = Nî dµi h¹n Vèn chñ së h÷u ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc ®é phô thuéc cña doanh nghiÖp ®èi víi chñ nî. ChØ tiªu nµy cµng cao th× rñi ro cña doanh nggiÖp cµng t¨ng. ChØ tiªu nµy cao hay thÊp còng tuú thuéc vµo tõng ngµnh ho¹t ®éng. Ch¼ng h¹n ngµnh cã tµi s¶n cè ®Þnh chiÕm tû träng lín th­êng cã hÖ sè nµy cao. Tuy nhiªn, theo kinh nghiÖm cña mét sè n­íc, ®Ó h¹n chÕ rñi ro tµi chÝnh th­êng ng­êi cho vay chØ chÊp thuËn chØ tiªu nµy ë møc nhá h¬n 1 hay nî dµi h¹n kh«ng v­ît qu¸ nguån vèn chñ së h÷u. Khi chØ tiªu nµy cµng gÇn 1 th× doanh nghiÖp cµng Ýt cã kh¶ n¨ng ®­îc vay thªm c¸c kho¶n vay dµi h¹n.. ¯Tû suÊt tù tµi trî tµi s¶n dµi h¹n . Tû suÊt tù tµi trî TSDH = Vèn chñ së h÷u TSDH Tû sè nµy cho biÕt vèn chñ së h÷u cña doanh nghiÖp dïng ®Ó trang bÞ cho tµi s¶n dµi h¹n lµ bao nhiªu. HÖ sè nµy lín h¬n hoÆc b»ng 1 chøng tá doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh v÷ng m¹nh, nªn viÖc cho vay cña ng©n hµng cµng cã ®é an toµn cao. HÖ sè nµy nhá h¬n 1 cã nghÜa mét bé phËn TSDH ®­îc tµi trî b»ng nguån vèn vay. NÕu nguån vèn ®ã lµ vèn ng¾n h¹n thÓ hiÖn doanh nghiÖp ®ang kinh doanh trong c¬ cÊu vèn m¹o hiÓm. ¯ Tû suÊt ®Çu t­ TSC§ Tû suÊt ®Çu t­ TSC§ = Tµi s¶n cè ®Þnh X 100 Tæng tµi s¶n Tû suÊt nµy ph¶n ¸nh tû träng cña TSC§ t¹i doanh nghiÖp trong tæng tµi s¶n nãi chung . ChØ tiªu nµy cµng lín vµ xu h­íng ngµy mét t¨ng thÓ hiÖn t×nh h×nh trang bÞ c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña doanh nghiÖp t¨ng lªn, ®iÒu nµy t¹o n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ xu h­íng ph¸t triÓn kinh doanh l©u dµi, t¨ng søc c¹nh tranh trªn thi tr­êng. Tuy nhiªn ®Ó cã kÕt luËn chØ tiªu nµy tèt hay xÊu, ®· ®¸p øng ®­îc yªu cÇu s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp hay ch­a cßn tuú thuéc vµo ngµnh kinh doanh cña doanh nghiÖp trong mét thêi gian cô thÓ. Ch¼ng h¹n ngµnh c«ng nghiÖp th¨m dß vµ khai th¸c má lµ 90%, ngµnh c«ng nghiÖp luyÖn kim lµ 70%, ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn lµ 10%-15%. 1.5.2.3. Nhãm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh n¨ng lùc ho¹t ®éng cña tµi s¶n . Nhãm c¸c chØ tiªu nµy ®­îc sö dông ®Ó xem xÐt doanh nghiÖp khai th¸c c¸c nguån lùc (tµi s¶n ) cã hiÖu qu¶ nh­ thÕ nµo b»ng c¸ch so s¸nh doanh thu víi viÖc bá vèn vµo kinh doanh d­íi d¹ng c¸c c¸c tµi s¶n kh¸c. Bao gåm c¸c chØ tiªu sau: ¯ Vßng quay kho¶n ph¶i thu: Vßng quay kho¶n ph¶ithu = DTT vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp c¸c dÞch vô C¸c kho¶n ph¶i thu b×nh qu©n Vßng quay kho¶n ph¶i thu ph¶n ¸nh tèc ®é chuyÓn ®æi c¸c kho¶n ph¶i thu thµnh tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp. Nh×n chung, vßng quay c¸c kho¶n ph¶i thu cµng lín cµng chøng tá tèc ®é thu håi c¸c kho¶n ph¶i thu b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp nhanh, doanh nghiÖp Ýt bÞ chiÕm dông vèn.Vßng quay kho¶n ph¶i thu ®­îc tÝnh to¸n vµ so s¸nh víi chØ tiªu trung b×nh cña ngµnh míi cã thÓ ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c.. ¯Kú thu tiÒn trung b×nh: Kú thu tiÒn trung b×nh = ( C¸c kho¶n ph¶ thu b×nh qu©n ) X ( Sè ngµy trong kú ph¶i thu) DTT vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô. Ph¶n ¸nh sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó thu ®­îc c¸c kho¶n ph¶i thu. §iÒu nµy cã ý nghÜa quan träng trong viÖc lùa chän thêi ®iÓm thu håi vèn vµ l·i cña ng©n hµng. Kú thu tiÒn b×nh qu©n cµng ng¾n cµng tèt v× thêi gian doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông vèn sÏ rÊt ng¾n. Tuy nhiªn ph¶i xem xÐt chØ sè nµy trong mèi quan hÖ gi÷a c¸c môc tiªu, chÝnh s¸ch b¸n hµng cña doanh nghiÖp, còng nh­ c¸c ®Æc ®iÓm lu©n chuyÓn vèn cña ngµnh. ¯ Vßng quay hµng tån kho vµ sè ngµy cña mét vßng quay hµng tån kho. Vßng quay hµng tån kho = GÝa vèn hµng b¸n Hµng tån kho b×nh qu©n ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh sè lÇn mµ hµng ho¸ tån kho b×nh qu©n lu©n chuyÓn trong kú tõ ®ã thÓ hiÖn hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. HÖ sè nµy ®­îc tÝnh to¸n vµ so s¸nh víi hÖ sè chung cña ngµnh. Sè vßng quay hµng tån kho cµng cao th× viÖc kinh doanh ®­îc ®¸nh gi¸ cµng tèt, v× doanh nghiÖp chØ ®Çu t­ cho hµng tån kho thÊp nh­ng hiÖu qu¶ vÉn ®¹t ®­îc doanh sè hµng tån kho hîp lý. Ngoµi ra ng­êi ta cßn sö dông thªm chØ tiªu sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho. Sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho = (Hµng tån kho b×nh qu©n )X (Sè ngµy trong kú) GÝa vèn hµng b¸n Khi vßng quay hµng tån kho cµng lín th× sè ngµy mét vßng quay hµng tån kho cµng ®­îc rót ng¾n, hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao vµ ngùoc l¹i sè vßng quay hµng tån kho cµng nhá th× sè ngµy mét vßng quay cµng kÐo dµi, hiÖu qña sö dông vèn cµng thÊp. ¯ HiÖu suÊt sö dông TSC§. HiÖu suÊt sö dông TSC§ = DTT vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô TSC§ b×nh qu©n HiÖu suÊt sö dông TSC§ nãi lªn cø mét ®ång TSC§ ®­a vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong mét kú th× t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu thuÇn, ph¶n ¸nh søc s¶n xuÊt cña TSC§. ¯ Vßng quay tµi s¶n ng¾n. Vßng quay tµi s¶n ng¾n h¹n = DTT vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô TSNH b×nh qu©n ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp tøc lµ vßng quay cña vèn ng¾n h¹n trong kú. Vèn ng¾n h¹n b×nh qu©n ®­îc tÝnh theo c«ng thøc b×nh qu©n ®iÒu hoµ. Vßng quay cµng lín vèn ng¾n h¹n cµng ®­îc lu©n chuyÓn nhanh, hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng cao. 1.5.2.4. Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng sinh lêi. Ph©n tÝch kh¶ n¨ng sinh lêi lµ mét trong nh÷ng néi dung ph©n tÝch ®­îc c¸c nhµ qu¶n trÞ tµi chÝnh, c¸c nhµ cho vay, nhµ ®Çu t­…quan t©m ®Æc biÖt v× nã ph¶n ¸nh ®¸p sè sau cïng cña kÕt qu¶ kinh doanh, g¾n liÒn víi lîi Ých cña hä trong hiÖn t¹i vµ t­¬ng lai. C¸c chØ tiªu sinh lêi bao gåm: ¯Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu = Lîi nhuËn X 100 Doanh thu Lîi nhuËn cã thÓ lµ lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh, còng cã thÓ lîi nhuËn gép, lîi nhuËn tr­íc thuÕ hoÆc lîi nhuËn sau thuÕ. T­¬ng øng víi ®ã lµ doanh thu thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh hay tæng thu nhËp trong kú. Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu thÓ hiÖn mét tr¨m ®ång doanh thu mµ doanh nghiÖp thùc hiÖn trong kú cã bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng chØ tiªu nµy cµng lín cµng chøng tá kh¶ n¨ng sinh lêi cao, ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp cµng tèt. ¯ Tû suÊt lîi nhuËn tæng tµi s¶n. Tû suÊt lîi nhuËn tæng tµi s¶n = Tæng lîi nhuËn kÕ to¸n tr­íc thuÕ X 100 Tæng tµi s¶n b×nh qu©n Tû suÊt lîi nhuËn tæng tµi s¶n ph¶n ¸nh cø mét tr¨m ®ång tµi s¶n cña doanh nghiÖp trong mét kú ho¹t ®éng mang l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng, chØ tiªu nµy cµng cao cµng tèt, chøng tá kh¶ n¨ng sinh lêi cña tµi s¶n ngµy cµng tèt.Tuú theo môc ®Ých cña nhµ ph©n tÝch, lîi nhuËn tr­íc thuÕ cã thÓ lµ phÇn lîi nhuËn dµnh cho chñ së h÷u, còng cã thÓ lµ tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ mµ tµi s¶n ®ã t¹o ra trong mét kú kinh doanh (bao gåm c¶ lîi nhuËn dµnh c¶ cho ng­êi cho vay). §èi víi ng©n hµng th× dïng tæng lîi nhuËn tr­¬c thuÕ v× trong ®ã cã phÇn mµ ng©n hµng ®­îc h­ëng khi doanh nghiÖp chia lîi nhuËn. ¯ Tû suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u. Tû suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u = Lîi nhuËn sau thuÕ X 100 Vèn chñ së h÷u b×nh qu©n ChØ tiªu tû suÊt lîi nhuËn vèn chñ së h÷u nãi lªn víi mét tr¨m ®ång vèn chñ së h÷u mang ®i ®Çu t­ mang l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. HÖ sè nµy cµng cao th× kh¶ n¨ng sinh lêi cña vèn chñ së h÷u cµng cao, doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh tèt vµ ng­îc l¹i… 1.5.3. Ph©n tÝch b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ. B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ lµ BCTC tæng hîp ph¶n ¸nh viÖc h×nh thµnh vµ sö dông l­îng tiÒn ph¸t sinh trong kú b¸o c¸o cña doanh nghiÖp. Trong qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp th× qu¶n lý tiÒn tÖ ®ãng vai trß quan träng. NhiÖm vô cña qu¶n lý tiÒn tÖ lµ ®¶m b¶o ®ñ tiÒn thanh to¸n cho ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp khi ®Õn h¹n thanh to¸n. Trªn gãc ®é ng©n hµng, khi xem xÐt hiÖu qu¶ qu¶n lý cña doanh nghiÖp, ng©n hµng cÇn ph¶i ph©n tÝch b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ trong mèi quan hÖ víi c¸c BCTC kh¸c, b¸o c¸o nµy lµ b»ng chøng cô thÓ vµ ®Çy ®ñ nhÊt ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ qu¶n lý tiÒn tÖ t¹i doanh nghiÖp. B¶ng C§KT vµ b¸o c¸o kÕt qña ho¹t ®éng kinh doanh ph¶n ¸nh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp song kh«ng trùc tiÕp ph¶n ¸nh sù thay ®æi cña dßng tiÒn. Bëi v× thùc tÕ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®Òu ho¹t ®éng trªn c¬ së tÝn dông th­¬ng m¹i, chÊp nhËn b¸n chÞu hµng ho¸ dÞch vô. Tøc lµ kho¶n tiÒn thu tõ hµng b¸n ra trong kú sÏ kh«ng nhËn ®­îc trong cïng kú ®ã (thÓ hiÖn trªn kho¶n ph¶i thu trªn b¸o c¸o kÕ to¸n) TiÒn thu vÒ trong kú kh«ng ®ång nhÊt víi thu nhËp trong kú: kho¶n tiÒn thu vÒ bao gåm tiÒn thu ®­îc thùc tÕ tõ b¸n hµng kú tr­íc vµ kú nµy kh«ng bao gåm b¸n chÞu trong kú. TiÒn chi ra thùc tÕ kh«ng ®ång nhÊt víi chi phÝ cña doanh nghiÖp: kho¶n chi ra thùc tÕ bao gåm tiÒn thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña kú tr­íc vµ tiÒn thanh to¸n kho¶n nî cña kú nµy, kh«ng bao gåm tiÒn hµng ®­îc mua chÞu ®Õn kú sau míi tr¶. B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ ®­îc x©y dùng ®Ó xem xÐt vµ dù ®o¸n kh¶ n¨ng vÒ sè l­îng, thêi gian vµ ®é tin cËy cña c¸c luång tiÒn trong t­¬ng lai, dïng ®Ó kiÓm tra l¹i c¸c ®¸nh gi¸, dù ®o¸n tr­íc ®©y vÒ c¸c luång tiÒn, kiÓm tra mèi quan hÖ gi÷a kh¶ n¨ng sinh lêi víi l­îng l­u chuyÓn tiÒn thuÇn vµ nh÷ng thay ®æi tõ gi¸ c¶. B¶ng l­u chuyÓn tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp cho chóng ta biÕt c¸c th«ng tin sau: - Nhu cÇu tiÒm cña doanh nghiÖp. - C¸c kho¶n thu tiÒn cña doanh nghiÖp. -TÝnh hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông tiÒn cña doanh nghiÖp . - C¸ch thøc huy ®éng nguån vèn cã chi phÝ thÊp. KÕt qña ph©n tÝch b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ sÏ cho biÕt ®­îc sù vËn ®éng cña dßng tiÒn trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Çu t­ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, l­îng tiÒn b×nh qu©n trong kú. §iÒu nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng lËp dù b¸o vÒ l­u chuyÓn tiÒn tÖ, gióp ng©n hµng tÝnh to¸n ®­îc thêi gian doanh nghiÖp cã nhu cÇu vay vèn vµ thêi ®iÓm doanh nghiÖp cã thÓ tr¶ nî. Theo chÕ ®é kÕ to¸n quy ®Þnh b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ ®­îc chia lµm ba phÇn: L­u chuyÓn tiÒn tÖ tõ ho¹t ®éng kinh doanh: ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo hoÆc chi ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cu¶ doanh nghiÖp. Dßng tiÒn rßng tõ ho¹t ®éng kinh doanh = thu tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh - chi tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu dßng tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh lín h¬n hoÆc b»ng 0 chøng tá doanh nghiÖp cã doanh thu t¨ng, b¸n chÞu Ýt, tèc ®é t¨ng doanh thu b»ng tiÒn lín h¬n tèc ®é t¨ng cña s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt ra, t¨ng ph¶i thu kú tr­íc; ®©y lµ dÊu hiÖu s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Dßng tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh nhá h¬n 0 do nguyªn nh©n ng­îc l¹i. Luång tiÒn ph¸t sinh tõ ho¹t ®éng kinh doanh lµ luång tiÒn cã liªn quan tíi c¸c ho¹t ®éng t¹o ra doanh thu chñ yÕu cña doanh nghiÖp. Nã cung cÊp th«ng tin c¬ b¶n ®Ó ®¸nh gÝa kh¶ n¨ng t¹o tiÒn cña doanh nghiÖp tõ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®Ó trang tr¶i c¸c kho¶n nî, duy tr× c¸c ho¹t ®éng tr¶ cæ tøc vµ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ®Çu t­ míi mµ kh«ng cÇn ®Õn c¸c nguån tµi chÝnh bªn ngoµi. Th«ng tin tõ c¸c luång tiÒn tõ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, khi ®­îc sö dông kÕt hîp víi c¸c th«ng tin kh¸c, sÏ gióp ng­êi sö dông dù ®o¸n ®­îc luång tiÒn tõ ho¹t ®éng kinh doanh trong t­¬ng lai. L­u chuyÓn tiÒn tõ ho¹t ®éng ®Çu t­: Ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo hoÆc chi ra liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t­ cña doanh nghiÖp. Dßng tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ = thu tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ – chi ra tõ ho¹t ®éng ®Çu t­. Dßng tiÒn rßng tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ lín h¬n 0 do thu l·i ®Çu t­, thu tiÒn b¸n TSC§, thu håi ®Çu t­ kh«ng hiÖu qu¶, t¨ng vèn chñ së h÷u, t×m nguån ho¹t ®éng tõ bªn ngoµi. Dßng tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh nhá h¬n 0 do c¸c nguyªn nh©n doanh nghiÖp míi ®Çu t­ vµo tµi s¶n hay ®Çu t­ ra ngoµi doanh nghiÖp, ng©n hµng ph¶i xem xÐt nguån vèn ®Ó ®Çu t­, nÕu kh«ng ph¶i ®Çu t­ tõ vèn chñ së h÷u hay vèn dµi h¹n th× chøng tá doanh nghiÖp ®Çu t­ b»ng vèn ng¾n h¹n vµ nh­ vËy tiÒm Èn rÊt nhiÒu rñi ro tÝn dông. L­u chuyÓn tiÒn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: Ph¶n ¸nh toµn bé dßng tiÒn thu vµo hoÆc chi ra liªn quan ®Õn hoat ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Dßng tiÒn rßng tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh = thu tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh – chi tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Dßng tiÒn nµy liªn quan tíi vèn chñ së h÷u, vay vèn, nhËn vèn liªn doanh, ph¸t hµnh cæ phiÕu. Dßng tiÒn thuÇn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh nhá h¬n hoÆc b»ng 0 do tr¶ l·i, chñ së h÷u rót vèn. Tr­êng hîp lín h¬n 0 do t¨ng vay vèn, gãp thªm vèn. Sau khi ®¸nh gi¸ s¬ bé dßng tiÒn trong tõng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp, c¸n bé ph©n tÝch cÇn ph¶i tiÕn hµnh xem xÐt tæng thÓ cña ba dßng tiÒn : L­u chuyÓn tiÒn tÖ thuÇn trong kú = luång tiÒn vµo – luång tiÒn ra = Dßng tiÒn rßng tõ ho¹t ®éng kinh doanh + Dßng tiÒn rßng tõ ho¹t ®éng ®Çu t­ + Dßng tiÒn rßng tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh NÕu l­u chuyÓn tiÒn tÖ thuÇn trong kú l¬n h¬n 0, c¸c dßng tiÒn thµnh phÇn ®Òu lín h¬n 0: chøng tá doanh nghiÖp ®ang d­ tiÒn nªn chØ cho vay më réng s¶n xuÊt kinh doanh (t¨ng s¶n l­îng, ®Çu t­ cho c«ng nghÖ míi ). NÕu l­u chuyÓn tiÒn tÖ thuÇn trong kú nhá h¬n 0, c¸c dßng tiÒn thµnh phÇn ®Òu nhá h¬n 0 : chøng tá doanh nghiÖp khã kh¨n rÊt lín cã nguy c¬ kh«ng tr¶ nî ®óng h¹n. NÕu t¨ng vèn ®Çu t­ lµ rÊt m¹o hiÓm. Ngoµi ra, trong tr­êng hîp l­u chuyÓn tiÒn tÖ thuÇn trong kú nhá h¬n 0 hoÆc lín h¬n 0, c¸c dßng tiÒn thµnh phÇn cã thÓ l¬n h¬n 0 hoÆc nhá h¬n 0, tïy tr­êng hîp cô thÓ ng©n hµng sÏ cã sù ®¸nh gi¸ ph©n tÝch chi tiÕt tõng chØ tiªu dßng tiÒn ¶nh h­ëng tíi dßng tiÒn tæng hîp ®Ó cã quyÕt ®Þnh cho vay hay kh«ng vµ cho vay theo ph­¬ng thøc vµ thêi h¹n nh­ thÕ nµo.. KÕt LuËn Ch­¬ng 1 Tãm l¹i, qua néi dung ch­¬ng mét tõ viÖc ®Ò cËp nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt vÒ tÝn dông vµ ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM : tÝn dông lµ g×, vai trß tÝn dông, c¸c h×nh thøc tÝn dông vµ quy tr×nh tÝn dông c¬ b¶n ¸p dông trong ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c NHTM. Tr×nh bµy cô thÓ vÒ ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông tõ kh¸i niÖm, vai trß, nguån th«ng tin sö dông, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch sö dông trong ph©n tÝch TCDN ®Õn c¸c néi dung cô thÓ trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch. §©y lµ tæng quan vÒ c¬ së lý thuyÕt ®Ó tõ ®ã ng©n hµng thùc hiÖn cô thÓ c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông thùc tiÔn t¹i ng©n hµng sao cho phï hîp mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. Th«ng qua ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh kh¸ch hµng, ng©n hµng cã thÓ biÕt ®­îc mét phÇn t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, t×nh h×nh ®Çu t­, tµi chÝnh kh¶ quan hay kh«ng, xu h­íng ph¸t triÓn cña ®¬n vÞ nh­ thÕ nµo ®Ó tõ ®ã ra quyÕt ®Þnh tÝn dông ®óng ®¾n. Tuy nhiªn viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh kh¸ch hµng chØ h÷u Ých khi c¸c sè liÖu trong b¸o c¸o ph¶i ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c. Trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay, viÖc thùc hiÖn ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª ch­a ®­îc chÊp hµnh nghiªm chØnh th× ®ßi hái c¸n bé thÈm ®Þnh ph¶i thÈm ®Þnh tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c sè liÖu b¸o c¸o vµ cÇn ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh ®Ó ®­a ra nh÷ng kÕt luËn x¸c ®¸ng vÒ kh¸ch hµng mµ ng©n hµng cung cÊp tÝn dông. CH¦¥NG 2 Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN TRong ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTMCP Sµi Gßn – Hµ Néi (shb) 2.1. Kh¸i qu¸t vÒ ng©n hµng NHTMCP Sµi Gßn –Hµ Néi (SHB). 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng SHB. Ng©n hµng TMCP Sµi Gßn –Hµ Néi, (tªn giao dÞch quèc tÕ lµ Sahabank, tªn viÕt t¾t lµ SHB), tiÒn th©n lµ ng©n hµng TMCP n«ng th«n Nh¬n AÝ ho¹t ®éng theo giÊy chøng nhËn kinh doanh sè 7503000085 do së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ thµnh phè CÇn Th¬ cÊp ngµy 10 th¸ng 12 n¨m 1993 vµ giÊy phÐp sè 0041/NN/GP do ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam cÊp ngµy 11 th¸ng 11 n¨m 1993; SHB chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®«ng tõ ngµy 12 th¸ng 12 n¨m 1993. Nh÷ng ngµy ®Çu ®i vµo ho¹t ®«ng, trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. SHB víi vèn ®iÒu lÖ lµ 400 triÖu ®ång, m¹ng l­íi ho¹t ®éng cña ng©n hµng chØ cã trô së chÝnh ®Æt t¹i sè 341-Êp Nh¬n Léc 2 –thÞ trÊn Phong §iÒn –huyÖn Ch©u Thµnh –tØnh CÇn Th¬, víi quy m« rÊt nhá vµ ®èi t­îng kh¸ch hµng chñ yÕu lµ c¸c hé n«ng d©n víi môc ®Ých vay vèn phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Tr¶i qua gÇn 14 n¨m ho¹t ®éng, vèn ®iÒu lÖ cña ng©n hµng n¨m 2006 lµ 500 tû ®ång, n¨m 2007 t¨ng vèn ®iÒu lÖ lªn 2000 tû ®ång; m¹ng l­íi kinh doanh ®· cã mÆt t¹i c¸c ®Þa bµn thµnh phè CÇn Th¬, thµnh phè Hµ Néi, TP §µ N½ng, TP Qu¶ng Ninh vµ ë tØnh HËu Giang víi nhiÒu s¶n phÈm tiÖn Ých. §èi t­îng kh¸ch hµng cña SHB ®· ®a d¹ng gåm nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ, ho¹t ®éng kinh doanh trong nhiÒu lÜnh vùc, ngµnh nghÒ kh¸c nhau. Ho¹t ®éng trong nh÷ng n¨m qua SHB lu«n gi÷ ®­îc tû lÖ an toµn vèn cao cïng víi chÝnh s¸ch tÝn dông thËn träng vµ quy tr×nh hîp lý ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ tµi s¶n tèt víi kh¶ n¨ng ph¸t triÓn danh môc tÝn dông kh¶ quan. V× vËy kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña SHB n¨m sau ®Òu cao h¬n n¨m tr­íc, c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ®Òu ®¹t vµ v­ît kÕ ho¹ch ®Æt ra, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ng©n hµng ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ngµy 20 th¸ng 1 n¨m 2006 thèng ®èc ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam ®· ký quyÕt ®Þnh sè 93/Q§/NHNN chÊp nhËn cho SHB chuyÓn ®æi m« h×nh tõ ng©n hµng TMCP n«ng th«n sang ng©n hµng TMCP ®« thÞ, ®¸nh dÊu mét b­íc ph¸t triÓn míi cña SHB, tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn chi ng©n hµng n©ng cao n¨ng lùc tµi chÝnh, më réng kinh doanh, ®ñ søc c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ.. Ho¹t ®éng tÝn dông cña SHB giai ®o¹n n¨m 2007-2010 dù kiÕn sÏ t¨ng tr­ëng rÊt cao. §Æc biÖt trong n¨m 2006 SHB ®· ký hîp t¸c chiÕn l­îc toµn diÖn víi tËp ®oµn c«ng nghiÖp than kho¸ng s¶n ViÖt Nam vµ tËp ®oµn c«ng nghiÖp cao su ViÖt Nam. Theo ®ã SHB sÏ cho vay ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n ®èi víi c¸c c«ng ty thµnh viªn còng nh­ c¸c dô ¸n cña hai tËp ®oµn nµy. N¾m b¾t c¬ héi, khu vùc kinh tÕ t­ nh©n vµ khèi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá t¹i ViÖt Nam ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn vµ nhu cÇu vèn cao, SHB ®· ký tho¶ thuËn hîp t¸c víi hiÖp héi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá Hµ Néi vµ Thµnh Phè Hè ChÝ Minh ®Ó t¹o sù ph¸t triÓn l©u dµi. HiÖn nay m¹ng l­íi chi nh¸nh vµ quy m« ho¹t ®éng cña SHB kh«ng ngõng v­¬n xa, bao gåm 18 chi nh¸nh vµ rÊt nhiÒu phßng giao dÞch: t¹i CÇn Th¬ cã héi së chÝnh, 9 së giao dÞch vµ 3 ®iÓm giao dÞch. T¹i khu vùc phÝa nam cã 2 chi nh¸nh vµ 4 phßng giao dÞch. T¹i khu vùc phÝa B¾c cã 2 chi nh¸nh vµ 7 phßng giao dÞch. T¹i khu vùc miÒn trung cã 1 chi nh¸nh vµ 3 phßng giao dÞch. SHB phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 sÏ trë thµnh mét ng©n hµng b¸n lÎ ®a n¨ng b»ng viÖc ph¸t triÓn më réng m¹ng l­íi víi héi së chÝnh. 188 chi nh¸nh vµ c¸c phßng giao dÞch ®Æt ë kh¾p 43 tØnh thµnh trong c¶ n­íc. Trong ®Þnh h­íng môc tiªu ph¸t triÓn, nhËn thÊy yÕu tè con ng­êi lu«n cã vai trß quan träng. SHB lu«n ®Æt chiÕn l­îc x©y dùng ®éi ngò nh©n viªn chuyªn nghiÖp lªn hµng ®Çu.TÝnh ®Õn n¨m 2007 sè l­îng c«ng nh©n viªn trong ng©n hµng lµ 483 ng­êi. Ph©n theo cÊp bËc cã 106 c¸n bé chiÕm 21,95% vµ 377 nh©n viªn nghiÖp vô chiÕm 78,05%. Trong ®ã sè nh©n viªn cã tr×nh ®é ®¹i häc lµ 362 nh©n viªn chiÕm tû lÖ ®¸ng kÓ lµ 74,95%.; tr×nh ®é trªn ®¹i häc lµ th¹c sü, tiÕn sü còng cã 14 ng­êi chiÕm 2,9%. Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn hiÖn cã SHB sÏ trë thµnh mét ng©n hµng b¸n lÎ ®a n¨ng hµng ®Çu t¹i ViÖt Nam, phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010 sÏ trë thµnh tËp ®oµn tµi chÝnh ®Ó cung cÊp s¶n phÈm dÞch vô ®a d¹ng cho c¸c thi tr­êng cã chän lùa, ng©n hµng ho¹t ®éng v÷ng m¹nh vµ an toµn, ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. 2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña ng©n hµng Sµi Gßn- Hµ Néi (SHB). Ban kiÓm so¸t P.KIÓM TO¸N NéI Bé HéI §ång qu¶n trÞ V¨n phßng héi ®ång qu¶n trÞ C¸c uû ban Ban tæng gi¸m ®èc C¸c chi nh¸nh vµ phßng giao dÞch p.nh©n sù & ph¸t triÓn p.ph¸t triÓn hÖ thèng p.c«ng nghÖ th«ng tin p.®Çu t­ p.ph¸t triÓn sp & dv p.qu¶n lý tÝn dông p.kh¸ch hµng dn p.kh¸ch hµng c¸ nh©n p.h¹ch to¸n & httd TRung t©m thÎ p.tµi chÝnh kÕ to¸n Tt. thanh to¸n tt.quèc tÕ Nguån vèn & kd tt p.dv kh¸ch hµng p.ph¸p chÕ p.hµnh chÝnh qt p.®èi ngo¹i & qhc® p.kÕ ho¹ch p.ng©n quü Ban kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé §¹I HéI ®ång Trong ®ã §¹i héi ®ång cæ ®«ng lµ c¬ quan cã thÈm quyÒn cao nhÊt cña ng©n hµng bÇu ra Héi ®ång qu¶n trÞ vµ c¬ quan kiÓm so¸t. Héi ®ång qu¶n trÞ thµnh lËp c¸c uû ban lµm tham m­u cho Héi ®ång qu¶n trÞ trong viÖc qu¶n trÞ ng©n hµng. Vµ bÇu ra tæng gi¸m ®èc lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm trø¬c Héi ®ång qu¶n trÞ vµ ph¸p luËt vÒ ho¹t ®éng cña ng©n hµng. C¸c phßng ban nghiÖp vô thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô theo quy ®Þnh vÒ chøc n¨ng nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n do Tæng gi¸m ®èc ban hµnh vµ theo quy ®Þnh cña ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam. C¸c chi nh¸nh cña ng©n hµng ®­îc chia thµnh c¸c phßng ban ho¹t ®«ng theo chøc n¨ng cô thÓ gåm cã: Phßng kÕ to¸n nguån vèn vµ kinh doanh ngo¹i tÖ, phßng hµnh chÝnh qu¶n trÞ, phßng dÞch vô kh¸c._.liÖu theo chuÈn mùc ®¸nh gi¸ chung. Th«ng tin lµ c¬ së cÇn thiÕt ®Ó c¸n bé thÈm ®Þnh cã thÓ ®¸nh gi¸ ®óng thùc tr¹ng cña doanh nghiÖp v× vËy th«ng tin ®Çu vµo lµ mét yÕu tè quan träng ¶nh h­ëng lín ®Õn chÊt l­îng ph©n tÝch tÝn dông. Th«ng tin cµng ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ cô thÓ cµng gióp cho c¸n bé tÝn dông thÈm ®Þnh vµ ®­a ra nhËn ®Þnh chÝnh x¸c vÒ kh¸ch hµng, tõ ®ã cã nh÷ng quyÕt ®Þnh hîp lý ®Ó cung cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng hay kh«ng, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tÝn dông. N©ng cao chÊt l­îng th«ng tin lµ ®iÒu cÇn thiÕt vµ ®Ó cã chÊt l­îng th«ng tin tèt cÇn cã mét sè gi¶i ph¸p sau: Thø nhÊt, ng©n hµng cÇn cã mét hÖ thèng cung cÊp th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, ph¶i x©y dùng mét hÖ thèng thu thËp xö lý vµ l­u tr÷ d÷ liÖu riªng phôc vô cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh. §ã lµ mét bé phËn trong ng©n hµng ®­îc cung cÊp ®Çy ®ñ vÒ ph­¬ng tiÖn, trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó nghiªn cøu, dù b¸o th«ng tin. §Ó tiÕn hµnh kiÓm tra chÝnh x¸c tÝnh x¸c thùc cña c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh doanh nghiÖp ng©n hµng ph¶i cã mét bé phËn chuyªn tr¸ch kiÓm tra, x¸c minh tÝnh chÝnh x¸c, trung thùc cña c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ®Ó ph©n tÝch doanh nghiÖp ®­îc toµn diÖn vµ chÝnh x¸c..Bªn c¹nh ®ã ng©n hµng cÇn t¨ng c­êng viÖc ph©n tÝch th«ng tin th«ng qua b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ, bëi v× ®©y lµ b¸o c¸o thÓ hiÖn cô thÓ vµ chi tiÕt dßng vËn ®éng tiÒn tÖ cña doanh nghiÖp, nh­ng thùc tÕ t¹i ng©n hµng nµy còng nh­ nhiÒu ng©n hµng kh¸c viÖc sö dông b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ trong ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp cßn rÊt h¹n chÕ. ViÖc phèi hîp chÆt chÏ gi÷a ng©n hµng víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c, víi ng©n hµng nhµ n­íc, víi trung t©m th«ng tin tÝn dông, víi c¸c bé ngµnh c¬ quan, víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, c¸c c¬ quan chøc n¨ng cã liªn quan còng lµ mét biÖn ph¸p h÷u Ých gióp ng©n hµng cã ®­îc nguèn th«ng tin vÒ doanh nghiÖp toµn diÖn vµ chÝnh x¸c, n©ng cao chÊt l­îng cña nguån th«ng tin.. Thø hai, ng©n hµng nªn yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu tÝn dông ph¶i nép c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ®Çy ®ñ, nh­ ph¶i cã thªm b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ vµ mét sè b¶ng kª chi tiÕt chi phÝ kÕt chuyÓn cña c¸c n¨m ®Ó xem xÐt doanh nghiÖp cã h¹ch to¸n ®óng chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiªp kh«ng ….Thªm vµo ®ã c¸c b¸o c¸o nµy ph¶i ®­îc kiÓm to¸n ®Çy ®ñ nÕu doanh nghiÖp cã uy tÝn kh«ng cao víi ng©n hµng, nh­ng ®ång thêi còng cÇn ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c uy tÝn cña doanh nghiÖp ®èi víi ng©n hµng mµ cã thÓ t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp ®ã trong viÖc xem xÐt c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cã cÇn kiÓm to¸n ®Çy ®ñ kh«ng, gi¶m thiÓu c¸c chi phÝ kiÓm to¸n cho doanh nghiÖp, tõ ®ã mµ duy tr× quan hÖ tÝn dông l©u dµi gi÷a ng©n hµng víi c¸c doanh nghiÖp cã uy tÝn vµ lµm ¨n tèt. Bªn c¹nh viÖc yªu cÇu doanh nghiÖp nép ®Çy ®ñ c¸c lo¹i b¸o c¸o tµi chÝnh khi xem xÐt th«ng tin ®Ó ph©n tÝch trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ng©n hµng cÇn xem xÐt nî ph¶i tr¶ ®Ó phôc vô cho viÖc tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu kh¶ n¨ng thanh to¸n, ng©n hµng th­êng gÆp khã kh¨n do trong b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n kh«ng ghi râ trong kho¶n nî ph¶i tr¶ cã bao nhiªu lµ nî c¸c doanh nghiÖp víi nhau, bao nhiªu lµ nî ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. Do ®ã ng©n hµng sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c doanh nghiÖp. V× vËy ng©n hµng nªn yªu cÇu c¸c doanh nghiÖp göi kÌm theo b¶n chi tiÕt c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶, thêi h¹n vµ lý do, ngµy ph¸t sinh c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ ®ã, thêi h¹n tr¶ lµ khi nµo.. Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh nh©n viªn tÝn dông xö lý nguån th«ng tin thu thËp ®­îc tõ doanh nghiÖp, cÇn chó ý xem xÐt viÖc sö dông lîi nhuËn tr­íc thuÕ cña doanh nghiÖp, xem xÐt c¸ch thøc sö dông cña doanh nghiÖp bëi v× lîi nhuËn kÕ to¸n tr­íc thuÕ cã mét phÇn dïng ®Ó tr¶ nî c¸c kho¶n nî cho ng©n hµng.. Thø ba, ®Ó cã ®­îc nguån th«ng tin chÊt l­îng cao, ngoµi nh÷ng hå s¬ tµi liÖu mµ ng©n hµng nhËn ®­îc tõ doanh nghiÖp, c¸n bé tÝn dông ph¶i t×m hiÓu, kiÓm tra thùc tÕ, pháng vÊn trùc tiÕp c¸c kÕ to¸n viªn cña doanh nghiÖp còng nh­ ng­êi lao ®éng ®Ó ®¸nh gi¸ sù hiÓu biÕt, tr×nh ®é cña hä. Tuy nhiªn tïy thuéc vµo c¸ch thøc thùc hiÖn cña c¸n bé tÝn dông mµ c«ng viÖc nµy cã mang l¹i hiÖu qu¶ hay kh«ng…Ng­êi tiÕn hµnh pháng vÊn ph¶i biÕt chän läc th«ng tin thu thËp ®­îc phôc vô cho c«ng t¸c ph©n tÝch cña m×nh… 3.2.3. X©y dùng ®éi ngò c¸n bé tÝn dông cã chÊt l­îng cao ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vÒ n¨ng lùc vµ tr×nh ®é. Ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng lu«n phøc t¹p vµ chøa ®ùng nhiÒu rñi ro nªn nh©n tè con ng­êi cã vai trß ®Æc biÖt quan träng. C«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp lµ mét c«ng t¸c quan träng cña ho¹t ®éng tÝn dông nªn cµng ®ßi hái c¸n bé tÝn dông thùc hiÖn nghiÖp vô nµy ph¶i cã tr×nh ®é nghiÖp vô thËt tèt.. C«ng t¸c ph©n tÝch tÝn dông ®ßi hái c¸n bé l·nh ®¹o còng nh­ c¸n bé trùc tiÕp lµm c«ng t¸c tÝn dông kh«ng chØ cã tr×nh ®é nghiÖp vô, n¨ng lùc chuyªn m«n mµ cßn ph¶i cã phÈm chÊt ®¹o ®øc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ kinh nghiÖm trong c«ng t¸c. C¸n bé tÝn dông ph¶i cã kü n¨ng ph©n tÝch, n¾m v÷ng c¸c quy ®Þnh vµ chuÈn mùc tµi chÝnh vµ cã kh¶ n¨ng ®­a ra nh÷ng ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch hµng, tõ ®ã tr¸nh ®­îc rñi ro cho ng©n hµng. C¸n bé tÝn dông lu«n lu«n ph¶i hoµn thiÖn cho m×nh c¸c kü n¨ng sau: - Kü n¨ng ph©n tÝch: ®©y lµ mét kü n¨ng quan träng ®èi víi c¸c c¸n bé tÝn dông trong c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiªp. Nã ®ßi hái c¸n bé tÝn dông ph¶i biÕt c¸ch nh×n nhËn ®¸nh gi¸ t×nh h×nh mét c¸ch khoa häc, cã c¬ së, biÕt vËn dông ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tµi chÝnh hiÖu qu¶ nhÊt trªn c¬ së nh÷ng th«ng tin thu thËp ®­îc.. - Kü n¨ng t×m hiÓu ®iÒu tra: kü n¨ng nµy yªu cÇu c¸c c¸n bé tÝn dông ng©n hµng ph¶i biÕt c¸ch thu thËp vµ khai th¸c nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c nhÊt, ®Çy ®ñ nhÊt tõ kh¸ch hµng còng nh­ nguån kh¸c ®Ó phôc vô c«ng t¸c ph©n tÝch. - Kü n¨ng ®µm ph¸m víi kh¸ch hµng: c¸n bé ng©n hµng ph¶i biÕt th­¬ng l­îng ®Ó kh¸ch hµng thùc hiÖn tèt c¸c yªu cÇu cña ng©n hµng nhÊt lµ cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ vµ trung thùc vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ, nh­ vËy míi gióp cho viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh cña hä ®­îc chÝnh x¸c. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, khi mµ thÞ tr­êng lu«n cã sù c¹nh tranh gay g¾t vµ khèc liÖt. ViÖc mét sè doanh nghiÖp s­ dông m¸nh khoÐ ®Ó chiÕm dông vèn cña ng©n hµng kh«ng ph¶i kh«ng thÓ x¶y ra. Do vËy viÖc x©y dùng ®­îc ®éi ngò c¸n bé thÈm ®Þnh, ph©n tÝch cã tr×nh ®é cao lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng vµ cÊp thiÕt ®Ó n©ng cao chÊt l­îng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp nãi riªng vµ n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông nãi chung.. §Ó cã ®­îc ®iÒu ®ã, ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p cô thÓ, thiÕt thùc ngay tõ khi tuyÓn dông c¸n bé tÝn dông cho tíi khi c¸n bé tÝn dông ®· vµ ®ang thùc hiÖn c«ng viÖc cña m×nh..Cô thÓ nh­ sau: Thø nhÊt, ®¶m b¶o chÊt l­îng cña nguån c¸n bé ®Çu vµo th«ng qua viÖc x©y dùng chÝnh s¸ch tuyÓn dông hîp lý, hiÖu qu¶. §Ó cã ®éi ngò c¸n bé tÝn dông ®¸ng tin cËy, ng©n hµng ph¶i thùc hiÖn c«ng t¸c tuyÓn dông mét c¸ch nghiªm tóc ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ nªn cã kÕ ho¹ch tæ chøc thi tuyÓn theo ®Þnh kú. ViÖc tuyÓn dông nªn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p tiªn tiÕn ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc nh©n viªn trªn c¬ së n¨ng lùc vµ trÝ tuÖ cña b¶n th©n nh©n viªn ®ã. CÇn ph¶i coi träng kh¶ n¨ng lµm viÖc cña hä trong thùc t¹i vµ t­¬ng lai. Trong qu¸ tr×nh lµm viÖc t¹i ng©n hµng. Hä sÏ ®­îc ®µo t¹o vµ rÌn luyÖn qua thùc tiÔn, cã chÕ ®é lµm viÖc phï hîp t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho nh©n viªn ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. Thø hai, c¸c cÊp l·nh ®¹o cña ng©n hµng cÇn chó träng gi¸o dôc t­ t­ëng, ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cho ®éi ngò c¸n bé. §ång thêi th­êng xuyªn tiÕn hµnh kiÓm tra, sµng läc ®éi ngò c¸n bé. GÝao dôc t­ t­ëng ®¹o ®øc cho c¸n bé nh©n viªn còng lµ mét viÖc lµm cÇn thiÕt vµ quan träng. Bëi v×, khi c¸n bé nhËn thøc râ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, cã tr¸ch nhiÖm vµ l­¬ng t©m víi nghÒ nghiÖp, kiªn ®Þnh trong c«ng viÖc th× hiÖu qu¶ lµm viÖc còng sÏ ®­îc n©ng cao. Tr¸nh ®­îc nh÷ng t×nh huèng c¸n bé tÝn dông bÞ mua chuéc, tha ho¸ trong thùc hiÖn c«ng t¸c tÝn dông, ch¸n n¶n bu«ng xu«i trong hoµn c¶nh khã kh¨n, ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng tÝn dông vµ uy tÝn, h×nh ¶nh cña ng©n hµng.. Khi c¸n bé tÝn dông vi ph¹m kû luËt cÇn gi¸o dôc, tuú h×nh thøc vi ph¹m mµ cã h×nh thøc xö lý cho phï hîp, nhÑ cã thÓ c¶nh c¸o, ë møc ®é vi ph¹m nÆng cã thÓ kû luËt ®uæi vÞªc ®Ó lµm g­¬ng cho toµn thÓ c¸n bé nh©n viªn.. Thø ba, chó träng c«ng t¸c ®µo t¹o ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c¸n bé tÝn dông. C«ng t¸c ®µo t¹o c¸n bé ng©n hµng lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt. §Æc biÖt ®Ó n©ng cao chÊt l­îng thÈm ®Þnh tµi chÝnh doanh nghiÖp cÇn båi d­ìng cho c¸n bé tÝn dông kiÕn thøc vÒ kÕ to¸n doanh nghiÖp, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh, tµi trî dù ¸n ….Mçi c¸n bé ph¶i thùc sù v÷ng vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n míi kiÓm tra ®­îc møc ®é chÝnh x¸c cña c¸c sè liÖu trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n do doanh nghiÖp cung cÊp ®Ó ®¸nh gÝa cã chÝnh x¸c vµ hîp lý hay kh«ng… Ng©n hµng nªn tæ chøc nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o h­íng dÉn nghiÖp vô tíi toµn thÓ c¸n bé tÝn dông trong hÖ thèng ng©n hµng, ë c¸c chi nh¸nh, phßng giao dÞch …sao cho c¸n bé tÝn dông cã thÓ n¾m v÷ng chuyªn m«n cña m×nh vµ lµm cho viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh cña doanh nghiÖp mang tÝnh thèng nhÊt trªn toµn hÖ thèng. C¸c chi nh¸nh cña ng©n hµng theo ®Þnh kú cã thÓ tæ chøc c¸c kho¸ häc ®Ó tËp trung ®µo t¹o c¸n bé cho chi nh¸nh vµ c¸c phßng giao dÞch trùc thuéc tham gia. Bªn c¹nh ®ã ng©n hµng còng nªn t×m hiÓu cô thÓ vÒ n¨ng lùc, së tr­êng cña tõng c¸n bé ®Ó båi d­ìng, ®Ò b¹t, bè trÝ qu¶n lý, sö dông c¸n bé phï hîp nh»m ph¸t huy tèt nhÊt kh¶ n¨ng cña mçi ng­êi, mang l¹i hiÖu qu¶ cao trong c«ng viÖc. §i kÌm víi ®ã ng©n hµng còng nªn cã chÝnh s¸ch khen th­ëng hîp lý ®èi víi c¸n bé tÝn dông lµm viÖc cã hiÖu qu¶ vµ cã tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc ®Ó khuyÕn khÝch nh©n viªn, t¹o ®éng lùc khÝch lÖ hä ph¸t huy h¬n n÷a n¨ng lùc cña m×nh. Ng©n hµng còng nªn cã chÝnh s¸ch thu hót vµ ­u ®·i nh÷ng chuyªn gia giái ®Ó lµm viÖc hoÆc cè vÊn cho m×nh, khuyÕn khÝch c¸n bé ng©n hµng tù häc tËp kiÕn thøc chuyªn m«n, tin häc, c¸c ®iÒu luËt.. b»ng c¸ch hç trî kinh phÝ hoÆc t¹o ®iÒu kiÖn vÒ mÆt thêi gian cho nh©n viªn tÝn dông tham gia c¸c khãa ®µo t¹o ®Ó n©ng cao tr×nh ®é. 3.2.4. §Çu t­ cho c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ vµ ph­¬ng tiÖn ®Ó x©y dùng mét ng©n hµng hiÖn ®¹i. HiÖn nay, mét trong nh÷ng vÊn ®Ò mang tÝnh chiÕn l­îc ®èi víi c¸c ng©n hµng cæ phÇn nãi riªng vµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi chung lµ c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ hç trî cho ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. Cã thÓ nãi c¸c ng©n hµng ®ang thùc sù b­íc vµo cuéc ch¹y ®ua trong viÖc ph¸t triÓn khoa häc, c«ng nghÖ ng©n hµng, x©y dùng cho m×nh h×nh ¶nh vÒ ng©n hµng ®iÖn tö, cung cÊp cho kh¸ch hµng nh÷ng s¶n phÈm nhanh chãng vµ tiÖn Ých nhÊt ®Ó thu hót c¸c kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng. Ng©n hµng SHB trong thêi gian qua ®· quan t©m ®Õn viÖc ®Çu t­ c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ.. Tuy nhiªn ®Ó n©ng cao chÊt l­îng trong viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp nãi riªng ng©n hµng cÇn ph¶i ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ trùc tiÕp: Thø nhÊt, ng©n hµng cÇn ph¶i trang bÞ cho c¸c c¸n bé tÝn dông nh÷ng ph­¬ng tiÖn cÇn thiÕt ®Ó phôc vô cho c«ng viÖc, ®Çu tiªn lµ trang bÞ m¸y tÝnh tèt, gióp c¸n bé tÝn dông cã thÓ lµm viÖc cña m×nh. Thø hai, trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch kh¸ch hµng, th× viÖc ®i kiÓm tra thùc tÕ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt, nã gióp cho c¸n bé tÝn dông n¾m b¾t ®­îc mét c¸ch kh¸ch quan vµ chÝnh x¸c vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh­ng cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp khi ®Õn xin vay vèn, do ®Æc ®iÓm kinh doanh, ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt rÊt xa, kh«ng thuéc khu vùc thµnh phè. V× vËy viÖc thÈm ®Þnh kh¸ch hµng ch¾c ch¾n sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n..Ng©n hµng cã thÓ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy b»ng c¸ch trang bÞ cho bé phËn tÝn dông xe « t« ®Ó phôc vô, t¹o thuËn lîi cho viÖc thÈm ®Þnh cña nh©n viªn tÝn dông. Thø ba, ng©n hµng nªn t×m hiÓu ¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ, phÇn mÒm míi trong lÜnh vùc ng©n hµng gióp gi¶m bít c¸c c«ng ®o¹n thùc hiÖn thÈm ®Þnh doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng tÝn dông, n©ng cao chÊt l­îng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. Thùc tÕ viÖc ng©n hµng thùc hiÖn cung cÊp tÝn dông cho kh¸ch hµng mét c¸ch nhanh chãng vµ thñ tôc nhanh gän, ®¬n gi¶n còng lµ mét yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù lùa chän ng©n hµng giao dÞch cña kh¸ch hµng, v× vËy viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®Ó gi¶m bít thêi gian thÈm ®Þnh lµ cÇn thiÕt ®èi víi c¸c ng©n hµng nãi chung, còng nh­ ng©n hµng SHB. Vµ SHB còng ®· tù x©y dùng cho m×nh phÇn mÒm riªng ®Ó ph©n tÝch tÝn dông, tuy nhiªn còng cÇn th­êng xuyªn thay ®æi vµ hoµn thiÖn ®Ó ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp ngµy cµng hiÖu qña h¬n. Ngoµi ra, viÖc ng©n hµng më réng thªm c¸c chi nh¸nh vµ ®iÓm giao dÞch còng lµ mét gi¶i ph¸p gióp cho bé phËn tÝn dông t¹i c¸c ®¬n vÞ gi¶m ®­îc ¸p lùc vÒ sè l­îng doanh nghiÖp còng nh­ thêi gian cho c¸n bé tÝn dông thÈm ®Þnh vµ kiÓm tra ®¬n vÞ vay vèn. §ång thêi gióp cho kh¸ch hµng ®Õn v¬Ý ng©n hµng nhiÒu h¬n v× sù thuËn tiÖn cho kh¸ch hµng vÒ ®Þa ®iÓm giao dÞch cña ng©n hµng... 3.2.5. §Èy m¹nh chuyªn m«n ho¸ ph©n tÝch vµ qu¶n lý kh¸ch hµng trong ®éi ngò c¸n bé tÝn dông. HiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tÝn dông mµ cô thÓ lµ ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng vay vèn t¹i ng©n hµng phô thuéc rÊt lín vµo tr×nh ®é vµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña c¸n bé tÝn dông. ViÖc thùc hiÖn chuyªn m«n hãa ph©n tÝch vµ qu¶n lý kh¸ch hµng sÏ gióp ng©n hµng thùc hiÖn tèt h¬n. Bëi v× hiÖn nay ë n­íc ta c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp rÊt ®a d¹ng, ho¹t ®éng trong nhiÒu nganh nghÒ lÜnh vùc kh¸c nhau nh­ th­¬ng m¹i dÞch vô, x©y dùng, n«ng l©m ng­ nghiÖp, s¶n xuÊt c«ng nghiÖp..C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh mµ doanh nghiÖp göi cho ng©n hµng cña tõng lo¹i doanh nghiÖp kh¸c nhau còng cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸n bé cña ng©n hµng ®Òu cã kh¶ n¨ng ®¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch tÊt c¶ c¸c lo¹i b¸o c¸o ®ã. V× vËy ng©n hµng nªn ph©n c«ng râ rµng cho c¸n bé tÝn dông theo lo¹i h×nh kinh doanh, theo ngµnh nghÒ, cô thÓ: Ng©n hµng ph¶i thèng kª tËp hîp c¸c doanh nghiÖp trªn c¬ së ph©n lo¹i theo nhãm ngµnh nghÒ kinh doanh, theo lo¹i h×nh kinh doanh. Th­c tÕ c¸n bé tÝn dông t¹i ng©n hµng ®ang lµm viÖc ch­a cã sù ph©n c«ng chuyªn biÖt theo lÜnh vùc ho¹t ®éng cña c¸c ®¬n vÞ vay vèn. Mét c¸n bé tÝn dông cã thÓ tiÕp nhËn vµ qu¶n lý tÝn dông cho bÊt cø kh¸ch hµng nµo lµ doanh nghiÖp ë c¸c ngµnh nghÒ kh¸c nhau.ViÖc lµm nh­ thÕ sÏ ¶nh h­ëng lín ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c ph©n tÝch vµ thÈm ®Þnh. Ng©n hµng ph¶i tiÕn hµnh ph©n c«ng cho mét c¸ch nghiªm tóc, râ rµng theo n¨ng lùc, së tr­êng cña tõng c¸n bé tÝn dông trong ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o c¸c c¸n bé ®· ®­îc ph©n c«ng sÏ lµm tèt ®­îc c«ng viÖc cña m×nh. Vµ còng cÇn qu¸n triÖt, c¸c c¸n bé tÝn dông khi ®· ®­îc ph©n c«ng ph¶i chÊp hµnh ®óng nhãm kh¸ch hµng mµ m×nh ®¶m nhiÖm, ®ång thêi thùc hiÖn ®óng quy tr×nh, néi dung ph©n tÝch cña tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp. NÕu cã sù chuyªn m«n ho¸ trong viÖc ph©n tÝch vµ qu¶n lý kh¸ch hµng th× t¹o ®­îc sù n¨ng ®éng vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¸n bé tÝn dông. Mçi c¸n bé tÝn dông sÏ cã ®iÒu kiÖn t×m hiÓu s©u h¬n vÒ tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp, tõng lÜnh vùc kinh doanh mµ hä qu¶n lý. Qua ®ã viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh kh¸ch hµng lµ doanh nghiÖp trë nªn chÝnh x¸c h¬n, nhanh chãng h¬n, chÊt l­îng h¬n. 3.3. KiÕn nghÞ 3.3.1. KiÕn nghÞ víi chÝnh phñ, bé, ngµnh liªn quan. HÖ thèng chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc cã ¶nh h­ëng tíi tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ v¨n ho¸, x· héi, chÝnh trÞ. Vµ ®èi víi lÜnh vùc ng©n hµng, lÜnh vùc cã sù nh¹y c¶m lín ®èi víi c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m«, th× sù ¶nh h­ëng ®ã cµng lín. V× vËy, ®Ó n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng nãi chung vµ n©ng cao chÊt l­îng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp nãi riªng kh«ng chØ ®ßi hái sù nç lùc cña riªng ngµnh ng©n hµng mµ cßn cÇn sù gióp ®ì phèi hîp cña c¸c c¬ quan h÷u quan kh¸c.. Mét lµ, t¨ng c­êng vai trß qu¶n lý nhµ n­íc ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông. §©y lµ mét chÝnh s¸ch hÕt søc quan träng trong lÜnh vùc qu¶n lý tµi chÝnh ng©n hµng cña nhµ n­íc, nã t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông nãi chung vµ ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c ph©n tÝch kh¸ch hµng trong tÝn dông doanh nghiÖp nãi riªng. V× vËy, nhµ n­íc cÇn tiÕp tôc bæ sung vµ hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n, c¬ chÕ chÝnh s¸ch nh»m qu¶n lý tèt h¬n ®èi víi ho¹t ®éng tÝn dông ®Ó ho¹t ®éng nµy thùc sù hiÖu qu¶ vµ lµnh m¹nh. §ång thêi víi viÖc ban hµnh c¸c v¨n b¶n, c¬ chÕ vÒ ho¹t ®éng tÝn dông, nhµ n­íc cÇn ph¶i t¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p thanh tra, gi¸m s¸t ®èi víi c¸c ho¹t ®éng nµy cña ng©n hµng. Nhµ n­íc nªn uû quyÒn cho ng©n hµng nhµ n­íc ph¶i cã tr¸ch nhiÖm trong viÖc lËp c¸c tæ thanh tra th­êng xuyªn kiÓm tra ®Þnh kú c¸c tæ chøc tÝn dông ®Ó theo dâi vµ xö lý kÞp thêi c¸c vi ph¹m trong ho¹t ®éng tÝn dông. Hai lµ, thùc hiÖn chÕ ®é kiÓm to¸n b¾t buéc. Bé tµi chÝnh nªn xem xÐt hoµn thiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n, kÕ to¸n nhÊt qu¸n, ®­a ra quy chÕ b¾t buéc lËp b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ trong hÖ thèng c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. C¸c chØ tiªu ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp nãi chung cÇn ®­îc chuÈn ho¸ vÒ sè l­îng chØ tiªu vµ c¸ch tÝnh to¸n tõng chØ tiªu phï hîp chÕ ®é kÕ to¸n theo quy ®Þnh. C«ng t¸c qu¶n lý nhµ n­íc vÒ ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª ®èi víi c¸c doanh nghiÖp vÉn ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh.Trong khi ®ã c«ng ty kiÓm to¸n cßn non trÎ, v× vËy nhµ n­íc cÇn ban hµnh nh÷ng s¾c lÖnh ®i kÌm víi c¸c chÕ tµi b¾t buéc ®Ó mäi doanh nghiÖp ®Òu ph¶i ¸p dông mét c¸ch thèng nhÊt ®ång bé chÕ ®é thèng kª vµ th«ng tin b¸o c¸o, chÕ ®é kÕ to¸n ph¶i trung thùc, ®Çy ®ñ. Bªn c¹nh ®ã, nhµ n­íc cÇn ban hµnh quy chÕ b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ph¶i thùc hiÖn chÕ ®é kiÓm to¸n vµ c«ng khai quyÕt to¸n cña doanh nghiÖp. §©y lµ mét ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao chÊt l­îng cña nguån th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. 3.3.2. KiÕn nghÞ víi Ng©n Hµng Nhµ N­íc. Thø nhÊt, n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cña trung t©m th«ng tin tÝn dông CIC. Trung t©m th«ng tin tÝn dông CIC lµ c¬ quan th«ng tin do Ng©n Hµng Nhµ N­íc qu¶n lý. Sù ho¹t ®éng cña CIC bæ sung thªm mét kªnh th«ng tin phÇn nµo c¶i thiÖn ®­îc t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin tÝn dông cña c¸c tæ chøc tÝn dông. Song nguån th«ng tin tõ c¬ quan nµy cßn ch­a ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vÒ th«ng tin cña c¸c tæ chøc tÝn dông. DÞch vô th«ng tin cña CIC ®· ®­îc th­¬ng m¹i ho¸ nªn còng ®­îc n©ng cao vÒ chÊt l­îng, tuy nhiªn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá th«ng tin CIC ch­a nhiÒu. Nhµ n­íc cÇn cã ®Þnh h­íng ®Ó ph¸t triÓn chÊt l­îng cña trung t©m CIC thËt sù hiÖu qu¶ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu..§ång thêi Ng©n Hµng Nhµ N­íc còng nªn cã quy ®Þnh b¾t buéc c¸c NHTM tham gia khai th¸c th«ng tin qua CIC ®Ó ngµy cµng më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña CIC. Thø hai, Ng©n Hµng Nhµ N­íc ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng tÝn dông vµ hç trî vÒ mÆt nghiÖp vô. NHNH qu¶n lý ho¹t ®éng cña c¸c NHTM th«ng qua viÖc ban hµnh c¸c v¨n b¶n, quy ®Þnh vÒ ho¹t déng tÝn dông ®èi víi c¸c NHTM. Tõ ®ã c¸c ng©n hµng cã c¬ së s¾p xÕp, ®iÒu chØnh ho¹t ®éng tÝn dông cña m×nh trong ®ã cã c«ng t¸c thÈm ®Þnh tÝn dông doanh nghiÖp sao cho phï hîp víi ®Þnh h­íng tÝn dông cña NHNH. Thªm vµo ®ã NHNN cÇn gióp ®ì NHTM ®Ó ®µo t¹o ®éi ngò nh©n viªn, ®ång thêi trî gióp vÒ th«ng tin vµ kinh nghiÖm thÈm ®Þnh doanh nghiÖp. NHNN nªn tæ chøc c¸c héi th¶o hµng n¨m cña toµn ngµnh vÒ c«ng t¸c thÈm ®Þnh ®Ó c¸c ng©n hµng b¸o c¸o vµ trao ®æi kinh nghiÖm. Sù gióp ®ì cña NHNN cßn thÓ hiÖn ë chç NHNN th­êng xuyªn tæ chøc c¸c kho¸ ®µo t¹o cho c¸n bé thÈm ®Þnh toµn ngµnh ng©n hµng gióp hä n©ng cao chuyªn m«n nghiÖp vô. KÕt LuËn Ch­¬ng 3 Tõ viÖc ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp trong ho¹t ®éng tÝn dông t¹i ng©n hµng SHB, xem xÐt nh÷ng thµnh tùu mµ ng©n hµng ®· ®¹t ®­îc, nh÷ng vÊn ®Ò bÊt cËp cßn tån t¹i vµ nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i ®ã. C¨n cø vµo ®Þnh h­íng c«ng t¸c tÝn dông cña ng©n hµng SHB trong t­¬ng lai c¶ trong ng¾n h¹n vµ dµi h¹n, môc tiªu vµ t«n chØ ho¹t ®éng cña ng©n hµng SHB trong thêi gian tíi tõ ®ã ®­a ra ®­îc nh÷ng gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông t¹i ng©n hµng, ®ã lµ gi¶i ph¸p x©y dùng vµ hoµn thiÖn néi dung, quy tr×nh ph©n tÝch; gi¶i ph¸p vÒ c«ng t¸c thu thËp vµ xö lý th«ng tin; gi¶i ph¸p ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, gi¶i ph¸p x©y dùng ng©n hµng hiÖn ®¹i th«ng qua ®Çu t­ cho c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ vµ ph­¬ng tiÖn…Cïng víi ®ã lµ c¸c kiÕn nghÞ ®èi víi chÝnh phñ, bé, ban ngµnh. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n Hµng Nhµ N­íc trong viÖc t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp nãi riªng vµ ho¹t ®éng tÝn dông nãi chung cña c¸c NTHTM, còng nh­ ng©n hµng SHB ngµy cµng ph¸t triÓn hiÖu qu¶. KÕt luËn BÊt cø lÜnh vùc kinh doanh nµo còng chøa ®ùng rñi ro vµ ®èi víi lÜnh vùc tiÒn tÖ ng©n hµng – lÜnh vùc kinh doanh tÖ th× rñi ro cµng kh«ng thÓ tr¸nh khái. Sù c¹nh tranh vµ ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng ®ßi hái c¸c ng©n hµng ph¶i tù t×m cho m×nh con ®­êng ®Ó ph¸t triÓn, ®Ó kh«ng bÞ ®µo th¶i khái thÞ tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt. Ph¸t triÓn ho¹t ®éng tÝn dông lµ mét ®Þnh h­íng ph¸t triÓn chÝnh cña hÇu hÕt c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Mét ng©n hµng ho¹t ®éng tÝn dông tèt cã hiÖu qu¶ ph¶i lµ ng©n hµng cã kh¶ n¨ng nhËn diÖn rñi ro, ®¸nh gi¸ rñi ro vµ ®­a ra c¸c biÖn ph¸p, gi¶i ph¸p phßng ngõa tèt, ®¶m b¶o an toµn vèn, an toµn kinh doanh vµ an toµn hÖ thèng trong ho¹t ®éng tÝn dông. YÕu tè ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn ®iÒu ®ã lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn quy tr×nh tÝn dông t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i trong ho¹t ®éng tÝn dông sao cho h¹n chÕ tèi ®a rñi ro tÝn dông, n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tÝn dông. Mét thùc tÕ dÔ nhËn thÊy rñi ro tÝn dông th­êng x¶y ra nhiÒu nhÊt trong kh©u ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp. V× vËy viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp rÊt ®­îc c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i chó träng vµ ®Æt ra c¸c yªu cÇu ngµy cµng kh¾t khe h¬n. Nh­ng thùc tÕ viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp hiÖn nay cßn tån t¹i kh¸ nhiÒu bÊt cËp vÒ néi dung , quy tr×nh, ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch….cÇn ph¶i cã sù hoµn thiÖn h¬n n÷a. Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i ng©n hµng TMCP Sµi Gßn- Hµ Néi (SHB), ®­îc t×m hiÓu vÒ ng©n hµng nãi chung vµ c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng t¹i ng©n hµng. Em ®· viÕt ®Ò tµi: ‘‘ Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông t¹i ng©n hµng SHB ’’. §Ò tµi lµ sù ®¸nh gi¸ tæng qu¸t vÒ c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông t¹i ng©n hµng, nh÷ng mÆt ®· ®¹t ®­îc, nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i, tõ ®ã em xin ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p kiÕn nghÞ. RÊt mong ®Ò tµi cña em sÏ lµ mét ®ãng gãp nhá gióp cho ho¹t ®éng ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng SHB tèt h¬n, cã hiÖu qu¶ cao h¬n. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n TS Lª ThÞ Xu©n vµ c¸c thÇy c« trong khoa Tµi ChÝnh, cïng tËp thÓ c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng SHB ®· gióp ®ì em hoµn thµnh khãa luËn tèt nghiÖp nµy. LêI CAM §OAN T«i xin cam ®oan ®©y lµ c«ng tr×nh nghiªn cøu cña riªng t«i. C¸c sè liÖu trong khãa luËn nµy lµ trung thùc,cã nguån gèc râ rµng vµ xuÊt ph¸t tõ t×nh h×nh thùc tÕ t¹i Ng©n hµng n¬i t«i thùc tËp. Hµ Néi, ngµy 20 th¸ng 04 n¨m 2008 Sinh viªn Vò ThÞ NguyÖt H»ng Lêi c¶m ¬n Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn vµ chØ b¶o rÊt chu ®¸o tËn t×nh cña c« gi¸o – TiÕn sÜ Lª ThÞ Xu©n trong thêi gian em hoµn thµnh khãa luËn. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù chØ b¶o vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa Tµi ChÝnh, Ban l·nh ®¹o Häc ViÖn Ng©n Hµng. Ban l·nh ®¹o cïng c¸c C¸n bé t¹i Ng©n Hµng TMCP Sµi Gßn- Hµ Néi (SHB) ®Æc biÖt lµ c¸c anh chÞ phßng tÝn dông t¹i Phßng Giao DÞch Th¸i Hµ ®· gióp em hoµn thµnh khãa luËn nµy ! Trong qu¸ tr×nh lµm khãa luËn, do h¹n chÕ vÒ thêi gian vµ kinh nghiÖm cña mét sinh viªn ®ång thêi do møc ®é phøc t¹p cña ®Ò tµi nªn khãa luËn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt rÊt mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« vµ c¸c b¹n sinh viªn quan t©m ®Õn ®Ò tµi . Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Hµ Néi, ngµy 28 th¸ng 04 n¨m 2008 Môc lôc ***** môc lôc...................................................................................................................trang Lêi më ®Çu..................................................................................................................1 Ch­¬ng 1 mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ph©n tÝch TCDN Trong ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c NHTM 1.1.TÝn dông vµ ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM trong c¬ chÕ thÞ tr­êng........... 3 1.1.1. Kh¸i niÖm tÝn dông vµ ®Æc tr­ng cña tÝn dông...................................................3 1.1.2. C¸c h×nh thøc tÝn dông.......................................................................................4 1.1.3 Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng.......................................................................... 5 1.1.4.Quy tr×nh cÊp tÝn dông........................................................................................5 1.2 .Ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c NHTM...........................8 1.2.1.Kh¸i niÖm ph©n tÝch TCDN……………………………………………………7 1.2.2.Vai trß cña ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM……………8 1.3. Nguån th«ng tin sö dông trong ph©n tÝch TCDN t¹i NHTM………………11 1.3.1.B¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ................................................................ 11 1.3.2.Th«ng tin thu thËp qua c¸c kªnh trung gian…………………………………...13 1.3.3.Th«ng tin thu thËp ®­îc tõ pháng vÊn trùc tiÕp……………………………… .14 1.4.ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch………………………………………………………...14 1.4.1. Ph­¬ng ph¸p so s¸nh …………………………………………………………15 1.4.2. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch tØ sè …………………………………………………. 15 1.4.3. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch Dupont……………………………………………… 16 1.5. Néi dung ho¹t ®éng ph©n tÝch tµi chÝnh doanh nghiÖp trong c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ………………………………………………………………………….16 1.5.1.§¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp th«ng qua c¸c c©n b»ng trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n…………………………………………………………….. 17 1.5.2. Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh trong b¸o c¸o tµi chÝnh..................................... 18 1.5.3. Ph©n tÝch b¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ....................................................................26 CH¦¥NG 2 Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN TRong ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTMCP Sµi Gßn – Hµ Néi 2.1.Kh¸i qu¸t vÒ ng©n hµng NHTMCP Sµi Gßn –Hµ Néi ...................................... 30 2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña ng©n hµng ..................................................30 2.1.2. C¬ cÊu tæ chøc cña ng©n hµng Sµi Gßn- Hµ Néi (SHB).......................................31 2.1.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông t¹i ng©n hµng TMCP- SHB..................................33 2.2.Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông t¹i ng©n hµng SHB .............................................................................................................................. 37 2.2.1.Quy tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh trong häat ®éng tÝn dông t¹i ng©n hµng SHB........37 2.2.2.Thùc tr¹ng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông t¹i ng©n hµng SHB................................................................................................................................40 2.3. §¸nh gi¸ c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN cña ng©n hµng SHB.................................51 2.3.1. Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc.......................................................................................51 2.3.2. Nh÷ng tån t¹i vµ nguyªn nh©n. ………………………………………………..52 Ch­¬ng 3 Gi¶I ph¸p n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTMCP Sµi Gßn –Hµ Néi (SHB) 3.1.§Þnh h­íng c«ng t¸c tÝn dông cña ng©n hµng trong thêi gian tíi……………59 3.2. Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh TCDN trong ho¹t ®éng tÝn dông cña ng©n hµng SHB…………………………………………………61 3.2.1. X©y dùng c«ng t¸c ph©n tÝch t×nh h×nh TCDN hoµn thiÖn vÒ néi dung, chÆt chÏ vµ khoa häc vÒ quy tr×nh ph©n tÝch.……………………………………………………...62 3.2.2. Gi¶i ph¸p vÒ c«ng t¸c thu thËp vµ xö lý th«ng tin ®¶m b¶o chÊt l­îng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ph©n tÝch TCDN.………………………………………………………..65 3.2.3. X©y dùng ®éi ngò c¸n bé tÝn dông cã chÊt l­îng cao ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vÒ n¨ng lùc vµ tr×nh ®é.......................................................................................................67 3.2.4. §Çu t­ cho c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ vµ ph­¬ng tiÖn ®Ó x©y dùng mét ng©n hµng hiÖn ®¹i................................................................................................................,,,,,,,,,.70 3.2.5.§Èy m¹nh chuyªn m«n ho¸ ph©n tÝch vµ qu¶n lý kh¸ch hµng trong ®éi ngò c¸n bé tÝn dông..........................................................................................................................71 3.3. KiÕn nghÞ 3.3.1. KiÕn nghÞ víi chÝnh phñ, bé,ngµnh liªn quan…………………………………...72 3.3.2. KiÕn nghÞ víi Ng©n Hµng Nhµ N­íc...................................................................73 KÕt luËn………………………………………………………………………..75 Danh môc c¸c b¶ng biÓu B¶ng 2.1: kÕt qu¶ nguån vèn huy ®éng n¨m 2005-2007 B¶ng 2.2 : D­ nî tÝn dông tõ n¨m 2005-2007 B¶ng 2.3 : C¬ cÊu d­ nî theo thêi gian B¶ng 2.4 : KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh B¶ng 2.5 : B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n C«ng Ty TNHH M¸y TÝnh Hµ Néi B¶ng 2.6 : B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh C«ng Ty TNHH M¸y TÝnh Hµ Néi . B¶ng 2.7 : KÕt qu¶ ®¸nh gÝa vµ c¸c chØ tiªu xÕp lo¹i kh¸ch hµng C«ng Ty TNHH M¸y TÝnh Hµ Néi Danh môc c¸c ch÷ viÕt t¾t NHTM : ng©n hµng th­¬ng m¹i SHB : ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn Sµi Gßn –Hµ Néi NHNH : ng©n hµng nhµ n­íc TCDN : tµi chÝnh doanh nghiÖp TSDH : tµi s¶n dµi h¹n TSNH : tµi s¶n ng¾n h¹n VCSH : vèn chñ së h÷u TS§B : tµi s¶n ®¶m b¶o C§KT : c©n ®èi kÕ to¸n TSC§ : tµi s¶n cè ®Þnh TMCP : th­¬ng m¹i cæ phÇn Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh – Häc ViÖn Ng©n Hµng- TS Lª ThÞ Xu©n- NXB Thèng Kª Hµ Néi. 2. Gi¸o tr×nh lý thuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng- Häc ViÖn Ng©n Hµng- NXB Thèng Kª. 3. Gi¸o tr×nh tÝn dông ng©n hµng –Häc ViÖn Ng©n Hµng- HVNH- TS Hå DiÖu- NXB Thèng Kª Hµ Néi. 4. Gi¸o tr×nh Qu¶n trÞ tµi chÝnh doanh nghiÖp- PGS TS NguyÔn §×nh KiÖm- NXB Tµi ChÝnh. 5. Gi¸o tr×nh nghiÖp vô ng©n hµng th­¬ng m¹i- HVNH- TS T« Ngäc H­ng. 6. Gi¸o tr×nh kÕ to¸n tµi chÝnh –GS TS Ng« ThÕ Chi- GS Tr­¬ng ThÞ Thñy – Häc ViÖn Tµi ChÝnh. 7. Thêi b¸o ng©n hµng. 8. T¹p chÝ tiÒn tÖ ng©n hµng. 9. B¶n c¸o b¹ch ng©n hµng SHB 10. Trang web: www.shb.com.vn- Ng©n hµng SHB www.mof.gov.vn- Bé tµi chÝnh. ._.