Một số giải pháp giải quyết sở hữu Nhà nước ở Việt Nam

Môû baøi Trong quaù trình sinh toàn vaø phaùt trieån haøng ngaøn naêm cuûa mình, con ngöôøi ñaõ xaây döïng vaø phaùt trieån neân moät xaõ hoäi traûi qua nhieàu phöông thöùc saûn xuaát maø ñaëc tröng nhaát cuûa noù laø cheá ñoä sôû höõu. Cho ñeán nay, con ngöôøi quan heä vôùi nhieàu hình thöùc sôû höõu :sôû höõu toaøn daân, sôû höõu nhaø nöôùc, sôû höõu taäp theå, sôû höõu caù theå, sôû höõu tö baûn tö nhaân vaø caùc hình thöùc sôû höõu hoãn hôïp. Trong ñoù, sôû höõu nhaø nöôùc ñöôïc coi laø moät trong ba loaïi hình sôû höõu cô baûn cuûa neàn kinh teá nöôùc ta: sôû höõu nhaø nöôùc, sôû höõu tö nhaân, sôû höõu hoãn hôïp. Hôn möoøi naêm ñoåi môùi ñaát nöôùc theo ñònh höôùng Xaõ hoäi chuû nghóa ôû nöùôc ta ñaõ chöùng toû tính ñuùng ñaén cuûa ñöôøng loái ñoåi môùi, cuûa chính saùch ña daïng hoaù caùc hình thöùc sôû höõu do Ñaûng ta khôûi xöôùng vaø laõnh ñaïo toaøn daân thöïc hieän. Qua thöïc tieãn, moät neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn ñöông nhieân phaûi bao goàm nhieàu hình thöùc sôû höõu, chöù khoâng theå chæ coù hai hình thöùc sôû höõu-toaøn daân vaø taäp theå –nhö quan nieäm tröôùc ñaây. Sôû höõu nhaø nöôùc gaén lieàn vôùi söï phaùt trieån cuûa khu vöïc kinh teá quoác doanh, khu vöïc caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc. Nhöng cho ñeán nay, möùc ñoùng goùp cuûa kinh teá quoác doanh khoâng töông xöùng vôùi söï ñaàu tö vaø mong ñôïi cuûa nhaø nöôùc. Khu vöïc kinh teá quoác doanh vaãn chöa vuôït qua ngöôõng cöûa lao ñoäng taát yeáu, kinh doang thua loã nghieâm troïng, laø gaùnh naëng ñoái vôùi ngaân saùch nhaø nöôùc vaø toaøn xaõ hoäi. Moät soá doanh nghieäp laøm aên suùt keùm do nhieàu nguyeân nhaân, trong ñoù coù nguyeân nhaân chuû quan laø laõnh ñaïo yeáu keùm, tham nhuõng gaây haäu quaû nghieâm troïng. Song ôû vò trí chuû ñaïo, kinh teá quoác doanh khoâng nhaát thieát phaûi chieám tyû troïng cao hay aùp ñaûo trong cô caáu sôû höõu, nhaát laø ôû chaëng ñaàu thôøi kì quaù ñoä. Tuy nhieân, theo ñaø phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát vaø cuûa neàn saûn xuaát haøng hoaùõ quy moâ lôùn theo ñònhh höôùng Xaõ hoäi chuû nghóa, tyû troïng kinh teá quoác doanh coù theå ñöôïc naâng daàn, vaø tính chaát chuû ñaïo cuûa kinh teá quoác doanh do ñoù seõ phaùt huy maïnh hôn. Nöôùc ta laø moät nöôùc Xaõ hoäi chuû nghóa, Ñaûng Coäng Saûn laõnh ñaïo toaøn daân xaây döïng vaø phaùt trieån ñaát nöôùc theo ñònh höôùng Xaõ hoäi chuû nghóa, do ñoù sôû höõu nhaø nöôùc coù vai troø raát quan troïng khoâng chæ trong vieäc phaùt trieån kinh teá maø coøn laø moät nhaân toá quyeát ñònh söï oån ñònh tình hình chính trò. Laøm roõ sôû höõu nhaø nöôùc giuùp ta coù nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén trong vieäc xaây döïng vaø phaùt trieån ñaát nöôùc. Noäi dung 1.Kinh teá chính trò Maùc –Leânin ñoái vôùi vaán ñeà giaûi quyeát Sôû höõu nhaø nöôùc. 1.1.Sôû höõu laø gì ? 1.1.1.Sôû höõu laø quan heä cô baûn nhaát cuûa con ngöôøi trong quaù trình saûn xuaát. Ñoù laø chieám höõu cuûa moät ngöôøi hay cuûa moät coäng ñoàng ngöôøi (chuû theå sôû höõu) ñoái vôùi nhöõng thöïc theå cuûa theá giôùi vaät chaát (ñoái töôïng hay khaùch theå sôû höõu). Vôùi ñaëc tröng thuoäc veà chuû theå sôû höõu, ñoái töôïng sôû höõu do chuû theå sôû höõu chieám höõu thöôøng xuyeân hay taïm thôøi, moät phaàn hay taát caû. 1.1.2. Chuû theå sôû höõu laø ngöôøi coù quyeàn chieám höõu ñoái töôïng sôû höõu. Chuû theå sôû höõu bao giôø cuõng laø moät ngöôøi cuï theå hoaëc moät coäng ñoàng ngöôøi cuï theå. 1.1.3. Ñoái töôïng sôû höõu laø thöïc theå vaät chaát bieåu hieän döôùi daïng töï nhieân, ñaát ñai, naêng löôïng, thoâng tin, cuûa caûi, trí tueä hoaøn toaøn hay moät phaàn thuoäc veà chuû theå sôû höõu. Quan heä sôû höõu bao goàm quan heä giöõa chuû theå sôû höõu vaø ñoái töôïng, vaø quan heä giöõa caùc chuû theå sôû höõu vôùi nhau. Nhöõng quan heä naøy mang tính chaát kinh teá –xaõ hoäi, quyeát ñònh caùc hình thöùc phaân phoái taøi saûn, saûn phaåm, thu nhaäp, giaù trò giöõa caùc chuû theå sôû höõu. Tröôùc ñaây quan heä chuû theå sôû höõu vaø ñoái töoïng sôû höõu ñöôïc quy veà quan heä giöõa chuû theå sôû höõu vaø tö lieäu saûn xuaát, coù nghóa laø tö lieäu saûn xuaát ñöôïc coi laø yeáu toá cô baûn, thaäm chí laø duy nhaát, trong caùc ñoái töôïng sôû höõu. Ngaøy nay, trong ñieàu kieän saûn xuaát hieän ñaïi vai troø cuûa yeáu toá vaät chaát coù phaàn giaûm ñi, coøn vai troø cuûa nhöõng yeáu toá phi vaät chaát taêng leân. Ñieàu ñoù khoâng coù nghóa laø trong caùc ñoái töôïng sôû höõu, tö lieäu saûn xuaát ñaõ rôi xuoáng haøng thöù yeáu, maø chæ coù nghóa noù khoâng coøn laø ñoái töôïng sôû höõu duy nhaát. Vì vaäy, ñoái töôïng sôû höõu bao goàm raát nhieàu thöù : tö lieäu saûn xuaát, taøi saûn, nhaân löïc, thoâng tin, trí tueä. Noäi dung chính cuûa sôû höõu laø quyeàn chieám höõu, quyeàn söû duïng vaø quyeàn ñònh ñoaït. Sôû höõu laø quan heä cô baûn nhaát cuûa quan heä saûn xuaát –cô sôû kinh teá cuûa caùc hình thaùi kinh teá –xaõ hoäi. Cuøng vôùi caùc quan heä kinh teá xaõ hoäi khaùc, sôû höõu mang tính chaát lòch söû. ÔÛ moãi thôøi ñaïi lòch söû, sôû höõu phaùt trieån khaùc nhau vaø bieåu hieän baèng nhöõng hình thaùi phuø hôïp vôùi caùc quan heä xaõ hoäi khaùc. Söï phaùt trieån cuûa caùc hình thaùi sôû höõu laø do söï phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát quyeát ñònh. Phöông thöùc saûn xuaát thay ñoåi laøm cho hình thaùi sôû höõu thay ñoåi. Söï khaùc bieät giöõa hình thaùi sôû höõu naøy vôùi hình thaùi sôû höõu khaùc laø tuyø thuoäc vaøo trình ñoäï chín muoài veà kinh teá cuûa xaõ hoäi, tuyø thuoäc vaøo tính chaát keát hôïp söùc lao ñoäng vôùi tö lieäu saûn xuaát. 1.2. Sôû höõu Nhaø nöôùc Trình ñoä xaõ hoäi hoaù saûn xuaát ôû nöôùc ta coøn thaáp , khoâng ñoàng ñeàu, vì vaäy öùng vôùi noù coù caùc hình thöùc sôû höõu khaùc nhau, trong ñoù coù sôû höõu nhaø nöôùc 1.2. 1 Khaùi nieäm “Sôû höõu Nhaø nöôùc” Sôû höõu Nhaø nöôùc :laø hình thöùc Sôû höõu maø Nhaø nöôùc laø ñaïi dieän cho nhaân daân sôû höõu taøi nguyeân, taøi saûn nhöõng Tö lieäu Saûn xuaát chuû yeáu vaø nhöõng cuûa caûi cuûa ñaát nöôùc. Sôû höõu nhaø nöôùc nghóa laø Nhaø nöôùc laø chuû Sôû höõu, coøn quyeàn Söû duïng giao cho caùc toå chöùc, ñôn vò kinh teá vaø caùc caù nhaân ñeå phaùt trieån kinh teá moät caùch hieäu quaû nhaát, ñoù laø Söï taùch bieät quyeàn Sôû höõu vaø quyeàn Söû duïng, chuû Sôû höõu vôùi chuû kinh doanh, laøm cô Sôû vaø taïo ñieàu kieän ñeå Nhaø nöôùc thöïc hieän vai troø kinh teá cuûa mình, coøn doanh nghieäp nhaø nöôùc coù ñöôïc tính töï chuû cuûa ñôn vò Saûn xuaát haøng hoaù thaät söï. 1.2. 2 Giaûi quyeát Sôû höõu Nhaø nöôùc *Coù hai phöông phaùp giaûi quyeát sôû höõu nhaø nöôùc: vaãn giöõ sôû höõu nhaø nöôùc : Doanh nghieäp Nhaø nöôùc coâng ích :toàn taïi khoâng phaûi vì lôïi nhuaän maø ñeå caân ñoái trong neàn kinh teá, ñaûm baûo chính saùch xaõ hoäi, vì theá bao caáp laø taát yeáu cuûa neàn kinh teá. Doanh nghieäp Nhaø nöôùc : toàn taïi caïnh tranh bình daúng veà lôïi nhuaän Giaûm sôû höõu nhaø nöôùc : Baûn chaát laø xoaù boû haún sôû höõu nhaø nöôùc ñeå chuyeån Sang Sôû höõu khaùc *Sôû höõu nhaø nöôùc veà ñaát ñai : Muïc tieâu cuûa Sôûû höõu laø Sôûû höõu cho moïi ngöôøi, bieán voâ saûn thaønh höõu saûn, ñaàu vaøo cô sôû cho ñaàu ra, phaân phoái caùc yeáu toá Saûn xuaát ( SLÑ, TLSX ) ñeå töø ñoù coù theå phaân phoái thu nhaäp. Sôû höõu theá naøo ñöùng töø goùc ñoä hieäu quaû ñeå giaûi quyeát. 2. Vieät Nam vaø vaán ñeà giaûi quyeát sôû höõu nhaø nöôùc : Lòch söû ñaõ cho chuùng ta thaáy, trong moãi phöông thöùc Saûn xuaát nhaát ñònh bao giôø cuõng coù moät loaïi hình sôû höõu daëc tröng, giöõ vai troø chuû ñaïo, trong khi vaãn coøn toàn taïi caùc hình thöùc sôû höõu khaùc. Lòch Söû cuõng ñaõ töøng chöùng kieán Söï toàn taïi cuûa caùc cheá ñoä Sôû höõu nhö:coâng xaõ nguyeân thuyû, tö höõu noâ leä, tö höõu phong kieán, tö höõu tö baûn chuû nghóa, coâng höõu Xaõ hoäi chuû nghóa(XHCN) maø ngoaøi caùc hình thöùc Sôû höõu chuû yeáu, ñaëc tröng cho moãi phöông thöùc Saûn xuaát, thì tronh moãi thôøi ñaïi coøn coù quan heä tö höõu nhoû cuûa ngöôøi lao ñoäng döôùi nhieàu möùc ñoä khaùc nhau vaø chòu Söï chi phoái, taùc ñoäng cuûa caùc hình thöùc Sôû höõu chuû yeáu. Maët khaùc, thöïc tieãn cuûa theá giôùi hieän ñaïi ñaõ cho thaáy raèng, baát kyø moät nöôùc naøo, duø möùc ñoä phaùt trieån vaø coù cheá ñoä chính trò khaùc nhau, vaãn toàn taïi nhieàu hình thöùc Sôû höõu. Ñoù laø moät taát yeáu hieän thöïc. Trong giai ñoaïn hieän nay, neàn kinh teá haøng hoaù nhieàu thaønh phaàn vaän haønh theo cô cheá thò tröôøng, ñi ñoâi vôi taêng cöôøng vai troø quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc theo ñònh höôùng XHCN ôû nöôùc ta bao goàm nhieàu hình thöùc Sôû höõu nhö:Sôû höõu toaøn daân, Sôû höõu nhaø nöôùc, Sôû höõu taäp theå, Sôû höõu caù theå, Sôû höõu tö baûn tö nhaân vaø caùc hình thöùc Sôû höõu hoãn hôïp. Trong phaïm vi ñeà taøi naøy, chuùng ta chæ xem xeùt, phaân tích vaán ñeà giaûi quyeát SHNN. 2. 1 Söï taát yeáu phaûi giaûi quyeát Sôû höõu nhaø nöôùc ôû Vieät Nam. Trong thôøi kyø bao caáp tröôùc ñaây, khoânng chæ ôû nöôc ta maø coøn ôû moät Soá nöôùc khaùc trong heä thoáng Xaõ hoäi chuû nghóa, thöôøng ñoàng nhaát sSHNN vôùi Sôû höõu toaøn daân. Söï phaùt trieån cuûa Sôû höõu toaøn daân gaén lieàn vôùi Söï phaùt trieån cuûa khu vöïc kinh teá quoác doanh. Hôn boán thaäp kyû qua ôû nöôùc ta, phaùt trieån kinh teá quoác doanh ñöôïc xem laø muïc tieâu cuûa CNXH, laø cô Sôû cuûa neàn kinh teá XHCN. Vì vaäy caøng phaùt trieån nhanh kinh teá quoác doanh thì caøng tieán gaàn tôùi CNXH, vaø quy moâ cuûa caùc ñôn vò kinh teá quoác doanh caøng lôùn thì ôû ñoù nhöõng yeáu toá cuûa CNXH caøng ñöôïc bieåu hieän ñaây ñuû. Do nhaàm laãn nhö vaäy maø coù moät thôøi gian khaù daøi, ngöôøi ta thöôøng boû queân hình thöùc SHNN, chæ quan taâm ñaëc bieät tôùi hình thöùc Sôû höõu toaøn daân vôùi cheá ñoä coâng höõu toàn taïi döôùi hai hình thöùc Sôû höõu toaøn daân vaø taäp theå. Vaø cuõng bôûi Sôû höõu toaøn daân ñöôïc gaén lieàn keátvôùi Söï phaùt trieån cuûa khu vöïc kinh teá quoác doanh, vì vaäy maø chuùng ta ñaõ ra Söùc quoác doanh hoaù neàn kinh teá vôùi nieàm tin cho raèng chæ coù nhö vaäy môùi coù CNXH nhieàu hôn. Thöïc ra So quan nieäm ñoù Sôû höõu toaøn daân ñaõ trôû thaønh thöù Sôû höõu khoâng phaûi cuûa moät chuû Sôû höõu naøo. Trong moät xaõ hoäi maø Nhaø nöôùc coøn toàn taïi thì Sôû höõu toaøn daân chöa coù ñieàu kieän vaän ñoäng treân beà maët cuûa ñôøi Soàng kinh teá noùi chung. Hình thöùc SHNN, xeùt veà toång theå, môùi chæ laø keát caáu beân ngoaøi cuûa Sôû höõu, coøn keát caáu beân trong chuû yeáu theå hieän quyeàn Sôû höõu ñoù ôû khu vöïc kinh teá quoác doanh, khu vöïc doanh nghieäp nhaø nöôùc 2. 2. Taàm quan troïng cuûa Sôû höõu Nhaø nöôùc ôû Vieät Nam Chuùng ta ñeàu bieát, caùc quan heä Sôû höõu XHCN chæ xuaát hieän khi LLSX ñaõ trôû neân maâu thuaãn vôùi hình thöùc chieám höõu tö baûn tö nhaân nhöng vaãn chöa hoaøn toaøn xaõ hoäi hoaù trong phaïm vi toaøn xaõ hoäi, quan heä Sôû höõu XHCN laø moät böôùc phaùt trieån lòch Söû cho Söï hình thaønh moät caùch ñaày ñuû cheá ñoä Sôû höõu xaõ hoäi cao nhaát, noù laø Söï xoaù boû vieäc phaân chia xaõ hoäi thaønh giai caáp ñoái khaùng, xoaù boû maâu thuaãn giöõa chuû Sôû höõu TLSX vaø ngöôøi voâ Saûn Tuy nhieân, Seõ laø Sai laàm khi cho raèng trong CNXH thì SHNN laø cô baûn, chuû yeáu, coøn caùc hình thöùc Sôû höõu khaùc chæ laø hình thöùc Sôû höõu XHCN chöa chín muoài vaø thöù, yeáu. Bôûi leõ vaán ñeà quan troïng trong quan heä Sôû höõu laø xaùc ñònh ñòa vò cuûa ngöôøi lao ñoäng vôùi tö caùch laø chuû Sôû höõu toaøn quyeàn veà nhöõng ñieàu kieän vaø keát quaû cuûa Saûn xuaát. Chính vì vaäy maø ôû ñaây chuùng ta caàn phaûi hieâu raèng Sôû höõu xaõ hoäi ñoái vôùi TLSX vöøa thuoäc Sôû höõu cuûa taát caû moïi ngöôøi vöøa thuoäc Sôû höõu moät ngöôøi. Treân thöïc teá, khoâng theå ñaët toaøn boä hay phaàn lôùn Söï taêng tröôûng cuûa neàn kinh teá, Söï bieán ñoåi cô caáu cuûa neàn kinh teá, Söï bieán ñoåi cuûa kó thuaät vaø coâng ngheä hieän ñaïi treân phaïm vi toaøn boä neàn kinh teá hoaøn toaøn vaøo tay tö nhaân vì hoï chöa ñuû khaû naêng, thöïc löïc vaø uy tín caàn thieát. ÔÛû nöôùc ta, ñaûm nhaän vai troø naøy phaûi laø khu vöïc kinh teá Nhaø nöôùc 2. 3. Hình thöùc toå chöùc cuûa sôû höõu nhaø nöôùc Caûi caùch cheá ñoä Sôû höõu nhaø nöôùc caàn ñöôïc xem nhö moät khaâu trung taâm vaø ñieåm xuaát phaùt quan troïng ñeå giaûi quyeát yeâu caàu böùc xuùc cuûa neàn kinh teá haøng hoaù ñaët ra laø xaùc ñònh roõ quyeàn Sôû höõu taøi Saûn, tieàn voán cuûa caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc hieän nay Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy, tröôùc tieân caàn thoáng nhaát quan ñieåm chæ Söû duïng coâng cuï ‘ SHNN’ ôû nhöõng nghaønh vaø nhöõng thôøi ñieåm maø noù coù theå phaùt huy ñöôïc taùc duïng kích thích Söï phaùt trieån coù hieäu quaû cuûa neàn kinh teá. SHNN caàn ñöôïc duy trì, cuûng coá vaø phaùt trieån ôû moät nghaønh vaø moät Soá cô Sôû troïng yeáu, then choát, quyeát ñònh ñeán toác ñoä taêng tröôûng cuûa toaøn boä neàn kinh teá, ñeán Söï bieán ñoåi caên baûn cuûa cô caáu kinh teá trong vieäc aùp duïng kyõ thuaät, coâng ngheä muõi nhoïn, coù taùc duïng laøm “ baø ñôõ “ vaø hoã trôï cho caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc phaùt trieån. ÔÛ caùc ngaønh ñoøi hoûi voán ñaàu tö lôùn nhöng thu hoài chaäm vaø tyû Suaát lôïi nhuaän quaù thaáp maø caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc khoâng coù khaû naêng hoaëc khoâng muoán ñaàu tö, vaø ôû moät Soá ngaønh, cô Sôû coù lôïi nhuaän Sieâu ngaïch cöïc lôùn nhaèm taïo cô Sôû kinh teá caàn thieát cho Nhaø nöôùc quaûn lyù ôû taàm vó moâ vaø thöïc hieän nhöõng nhieäm vuï, chính Saùch xaõ hoäi cuûa mình. Khoâng neân quan nieäm raèng ôû caùc Doanh nghieäp Nhaø nöôùc, Nhaø nöôùc phaûi ñaàu tö 100%. ÔÛ nhieàu nöôùc, coâng ty thuoäc khu vöïc kinh teá Nhaø nöôùc laø coâng ty coù Soá coå phaàn khoáng cheá do Nhaø nöôùc naém. Trong quaù trình kinh doanh, caùc hình thöùc Sôû höõu cuûa doanh nghieäp coù theå thay ñoåi. ÔÛ thôøi ñieåm naøy, moät Soá doanh nghieäp ñöôïc coi laø troïng yeáu, muõi nhoïn cho Söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá buoäc Nhaø nöôùc phaûi naém toaøn boä hay naém quyeàn khoáng cheá. ÔÛ moät thôøi ñieåm khaùc Sau ñoù, Söï phaùt trieån cuûa neàn kinh teá ñoøi hoûi Nhaø nöôùc phaûi chuyeån toaøn boä hoaëc moät phaàn voán ñaõ ñaàu tö ôû moät Soá doanh nghieäp cuõ Sang ñaàu tö vaøo nhöõng ngaønh vaø doanh nghieäp muõi nhoïn môùi. Söï dòch chuyeån voán naøy Seõ bieán moät Soá doanh nghieäp Nhaø nöôùc thaønh nhöõng coâng ty tö nhaân hoaëc coâng ty hôïp doanh maø Nhaø nöôùc khoâng naém quyeàn kieåm Soaùt. Ngöôïc laïi, cuõng coù moät Soá coâng ty tö nhaân trong quaù trình kinh doanh caàn goïi theâm voán, Nhaø nöôùc coù theå ñaàu tö döôùi daïng coå phaàn. Nhö vaäy, thoâng qua vieäc Söû duïng coâng cuï Sôû höõu nhaø nöôùc moät caùch linh hoaït vaø coù hieäu quaû quaù trình tö nhaân hoaù vaø Nhaø nöôùc hoaù caùc doanh nghieäp ñoàng thôøi xaùy ra. ÔÛ baát kyø nöôùc naøo cuõng caàn coù caû khu vöïc kinh teá quoác doanh laãn khu vöïc kinh teá tö nhaân vaø cuõng phaûi dieãn ra ñoàng thôøi caû quaù trình tö nhaân hoaù vaø quoác doanh hoaù. Tuyø töøng giai ñoaïn ôû töøng nöôùc maø quaù trình naøy hay quaá trình kia ñöôïc coi laø troïnh taâm. Söï thaønh coâng trong vieäc phaùt trieån kinh teá ôû moãi nöôùc tuyø thuoäc khoâng nhoû vaøo möùc ñoä hôïp lyù cuûa hai khu vöïc vaø cuûa hai quaù trình naøy, caên cöù vaøo yeâu caàu vaø ñieàu kieän cuï theå cuûa nöôùc ñoù. 3. Moät Soá giaûi phaùp giaûi quyeát sôû höõu nhaø nöôùc ôû Vieät Nam : -Tieáp tuïc thöïc hieän chính Saùch öu ñaõi veà tín duïng vaø buø loã döôùi daïng hình thöùc trôï giaù cho nhöõng doanh nghieäp kinh doanh caùc haøng hoaù coâng coäng vì nhieàu lí do khaùch quan neân khoâng theå hoaëc chöa theå kinh doanh coù laõi. -Duy trì quyeàn kieåm Soaùt, khoáng cheá cuûa nhaø nöôùc ñoái vôùi moät Soá doanh nghieäp nhaø nöôùc, ñoåi môùi caùc hình thöùc toå chöùc vaø quaûn lí doanh nghieäp nhaèm naâng cao hieäu quaû kinh doanh cuûa chuùng. Höôùng ñuùng ñaén laø chuyeån moät boä phaän doanh nghieäp quoác doanh hieän nay thaønh caùc coâng ty coå phaàn, coâng ty traùch nhieäm höõu haïn coù phaùt haønh coå phieáu, trong ñoù nhaø nöôùc naém coå phaàn khoáng cheá . Khuyeán khích ngöôøi lao ñoäng taïi doanh nghieäp, caùc nhaø ñaàu tö tö nhaân hôïp voán vôùi Nhaø nöôùc cuøng kinh doanh trong nhöõng doanh nghieäp naøy. -Thay ñoåi hình thöùc Sôû höõu cuûa nhöõng doanh nghieäp nhaø nöôùc khoâng coù vai troø then choát aûnh höôûng ñeán Söï phaùt trieån cuûa toaøn boä neàn kinh teá thoâng qua vieäc baùn toaøn boä hay phaàn lôùn taøi Saûn cho taäp theå ho - Ñoái vôùi nhöõng doanh nghieäp khoâng theå xöû lyù theo caùc höôùng treân thì cho pheùp phaù Saûn theo Luaät phaù Saûn, tieán haønh thanh lyùtoaøn boä hay töøng phaàn taøi Saûn, giaûi quyeát chính Saùch, cheá ñoä vôùi nhöõng ngöôøi lao ñoäng taïm thôøi thaát nghieäp, giuùp hoï tìm kieám choã laøm vieäc môùi hoaëc ñaøo taïo ñeå hoï coù ñieàu kieän chuyeån Sang ngheà môùi. Xaây döïng cô cheá quaûn lyù doanh nghieäp nhaø nöôùc phuø hôïp vôùi loaïi doanh nhgieäp nhaø nöôùc hoaït ñoäng chuû yeáu vì muïc tieâu lôïi nhuaän vaø khoâng vì muïc tieâu lôïi nhuaän, trong ñoù laøm roõ ngöôøi chuû Sôû höõu ñích thöïc laø ai cuøng chöùc naêng, cô cheá vaø coâng cuï maø ngöôøi chuû Sôû höõu phaûi Söû duïng, kieän toaøn heä thoáng thoáng keâ, keá toaùn doanh nghieäp, thöïc hieän cheá ñoä kieåm toaùn baét buoäc ñoái vôùi taát caû caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc. Ñoái vôùi caùc xí nghieäp quoác doanh loaïi nhoû coù theå thöïc hieän cheá ñoä khoaùn döôùi nhieàu hình thöùc, cho thueâ döôùi hình thöùc toâ nhöôïng kinh doanh, caûi toå thaønh cheá ñoä hôïp taùc xaõ coå phaàn, coù theå cho pheùp baùn cho taäp theå vaø caù nhaân (tieàn baùn xí nghieäp hay lôïi töùc coå phaàn nhaø nöôùc Seõ ñöôïc ñaàu tö vaøo nhöõng ngaønh ngheà caàn thieát). Ñoái vôùi caùc xí nghieäp lôùn vaø quan troïng caàn tieáp tuïc thöïc hieän ñaêng kyù laïi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc. Ñoåi môùi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc theo höôùng Sau ñaây : + Laøm roõ chuû theå Sôû höõu vaø quyeàn phaùp nhaân cuûa xí nghieäp veà phöông dieän quaûn lyù kinh doanh. + Xí nghieäp coù toaøn quyeàn phaùp nhaân veà quaûn lyù taøi Saûn, töï chuû kinh doanh theo phaùp luaät, töï chòu traùch nhieäm veà loã laõi, noäp thueá theo cheá ñoä hieän haønh, chòu traùch nhieäm toaøn boä vaø laøm taêng theâm giaù trò taøi Saûn cuûa xí nghieäp. + Xí nghieäp caên cöù vaøo nhu caàu thò tröôøng ñeå Saûn xuaát kinh doanh nhaèm muïc ñích naâng cao naêng Suaát lao ñoäng vaø hieäu quaû kinh teá. + Xaây döïng cheá ñoä laõnh ñaïo xí nghieäp vaø cheá ñoä toå chöùc quaûn lyù khoa hoïc. - Tieáp tuïc trieån khai thöïc hieän coå phaàn hoaù theo quyeát ñònh 202/CT. Thöïc hieän coå phaàn hoaù ñoái vôùi moät Soá doanh nghieäp nhaø nöôùc coù taùc duïng laøm roõ ñöôïc Söï phaân bieät giöõa chuû theå Sôû höõu vaø quyeàn ñaïi dieän phaùp nhaân veà quaûn lyù kinh doanh cuûa xí nghieäp; phaân bieät roõ chöùc naêng cuûa chính quyeàn vaø chöùc naêng quaûn lyù Saûn xuaát kinh doanh cuûa xí nghieäp. Nhöng caàn coù Söï giôùi haïn trong vieäc thöïc hieän coå phaàn hoaù : + Nhöõng doanh nghieäp nhaø nöôùc Saûn xuaát nhöõng Saûn phaåm ñaëc bieät vaø caùc xí nghieäp quoác phoøng thì khoâng thöïc hieän coå phaàn hoaù, maø chæ do nhaø nöôùc ñoäc laäp Saûn xuaát kinh doanh. + Nhöõng xí nghieäp trong caùc ngaønh Saûn xuaát then choát vaø coâng nghieäp cô Sôû, kinh teá nhaø nöôùc caàn khoáng cheá coå phaàn ñeå phaùt huy taùc duïng chuû ñaïo ñoái vôùi neàn kinh teá quoác daân. + Ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc coù theå tuyø theo töøng ñòa phöông vaø ngaønh ngheà maø xaùc ñònh tyû leä coå phaàn nhaø nöôùc khoáng cheá. Hình thaønh moät Soá taäp ñoaøn kinh doanh maïnh treân nguyeân taéc toân troïng Söï tham gia töï nguyeän, cuøng chia Seû lôïi ích vaø traùch nhieäm. Caàn traùnh thaønh laäp caùc taäp ñoaøn döïa theo yù muoán chuû quan vaø khoâng thöïc Söï xuaát phaùt töø ñoøi hoûi khaùch quan cuûa neàn kinh teá vaø Söï töï nguyeän cuûa caùc doanh nghieäp thaønh vieân. Caùc taäp ñoaøn kinh doanh naøy caàn coù Söï tham gia cuûa caùc nhaø ñaàu tö trong vaø ngoaøi nöôùc. Thoâng qua thí ñieåm maø töøng böôùc laøm roõ vai troø cuûa hoäi ñoàng quaûn trò, moái quan heä giöõa hoäi ñoàng quaûn trò vaø giaùm ñoác ñieàu haønh… Keát luaän Trong xu höôùng hoäi nhaäp toaøn caàu hoaù, moät quoác gia phaùt trieån phaûi coù moät neàn kinh teá vöõng maïnh. Vieäc xaùc ñònh ñuùng thöïc löïc vaø phöông höôùng laø yeáu toá tieân quyeát ñeå phaùt trieån kinh teá. Sôû höõu nhaø nöôùc laø moät cheá ñoä sôû höõu nhöng khoâng gioáng nhö nhöõng cheá ñoä sôû höõu khaùc nhö sôû höõu toaøn daân, sôû höõu taäp theå, sôû höõu caù theå, sôû höõu caù nhaân, sôû höõu tö baûn tö nhaân, sôû höõu hoãn hôïp …laø do ñaëc ñieåm tình hình kinh teá- chính trò- xaõ hoäi nöôùc ta. Nhöng do chuùng ta coøn nhaàm laãn, chöa phaân bieät ñöôïc moät caùch chính xaùc neân ñaõ coù nhieàu quyeát ñònh khoâng chính xaùc , ñuùng ñaén kìm haõm söï phat trieån cuûa ñaát nöôùc. Chính vì vaäy vieäc xaùc ñònh ñuùng sôû höõu nhaø nöôùc coù yù nghóa voâ cuøng quan troïng, coù aûnh höôûng to lôùn ñeán söï phaùt trieån kinh teá vaø söï oån ñònh tình chính trò cuûa nöôùc ta. Maëc duø coøn nhieàu yù kieán khaùc nhau trong vieäc xaùc ñònh sôû höõu nhaø nöôùc nhöng do taàm quan troïng cuûa vaán ñeà neân moïi ngöôøi caàn nghieâm tuùc vaø tích cöïc nghieân cöùu ñeå laøm saùng toû vaán ñeà. Danh muïc caùc taøi lieäu tham khaûo Giaùo trình Kinh teá chính trò Mac-Lenin Taïp chí Coäng saûn : soá 2/91,soá 6/91,soá 11/92,soá8/93 Taïp chí Trieát hoïc : soá 2/91,soá 1/92,soá 4/93 Muïc luïc Trang Môû baøi 1 Noäi dung 3 1. Kinh teá chính trò Maùc –Leânin ñoái vôùi vaán ñeà giaûi quyeát Sôû höõu nhaø nöôùc. 3 Sôû höõu laø gì ? Sôû höõu Nhaø nöôùc 2. Vieät Nam vaø vaán ñeà giaûi quyeát sôû höõu nhaø nöôùc 6 Söï taát yeáu phaûi giaûi quyeát Sôû höõu nhaø nöôùc ôû Vieät Nam Taàm quan troïng cuûa Sôû höõu Nhaø nöôùc ôû Vieät Nam 2.3. Hình thöùc toå chöùc cuûa sôû höõu nhaø nöôùc 3. Moät Soá giaûi phaùp giaûi quyeát sôû höõu nhaø nöôùc ôû Vieät Nam 11 Keát luaän 15 ._.