Một số biện pháp quản lý đào tạo theo giáo trình mới ở Khoa tự nhiên trường CĐSP Bà Rịa - Vũng Tàu

Moät soá bieän phaùp quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu Leâ Thò Xuaân Mai LÔØI CAÛM ÔN Luaän vaên naøy ñöôïc hoaøn thaønh vôùi söï giuùp ñôõ, hoã trôï cuûa tröôøng ÑHSP Thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø caùc ñoàng nghieäp. Toâi raát caûm ôn TS. Huyønh Vaên Sôn, Khoa Taâm lyù - Giaùo duïc, tröôøng ÑHSP Thaønh phoá Hoà Chí Minh ñaõ höôùng daãn taän tình trong quaù trình hoaøn thaønh luaän vaên. Toâi chaân thaønh caûm ôn caùc ñôn vò vaø caù nhaân: - Ban ñieàu haønh Döï aùn Ñaøo taïo giaùo vieân THCS, Boä GD – ÑT (Döï aùn LOAN No.1718 – VIE); - Caùc giaûng vieân tham gia khoùa ñaøo taïo cao hoïc QLGD khoùa 15 - Tröôøng ÑHSP Thaønh phoá Hoà Chí Minh; - Taäp theå caùn boä, GV khoa Taâm lyù – Giaùo duïc, Phoøng Quaûn lyù khoa hoïc & Sau ñaïi hoïc, tröôøng ÑHSP Thaønh phoá Hoà Chí Minh; - Ban giaùm hieäu, caùn boä quaûn lyù nhaø tröôøng, giaûng vieân vaø sinh vieân khoa Töï nhieân, tröôøng CÑSP Baø Ròa – Vuõng Taøu; - Caùc taùc giaû, caùc ñoàng nghieäp gaàn xa, Ñaõ quan taâm, giuùp ñôõ, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho toâi hoaøn thaønh luaän vaên naøy. TP. Hoà Chí Minh, thaùng 12/2006 Taùc giaû Leâ Thò Xuaân Mai MUÏC LUÏC Trang LÔØI CAÛM ÔN MUÏC LUÏC DANH MUÏC CAÙC KÍ HIEÄU VAØ VIEÁT TAÉT DANH MUÏC CAÙC BAÛNG DANH MUÏC CAÙC ÑOÀ THÒ, HÌNH VEÕ MÔÛ ÑAÀU 1. Lyù do choïn ñeà taøi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ….7 2. Muïc ñích nghieân cöùu.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …..8 3. Ñoái töôïng vaø khaùch theå nghieân cöùu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …... .8 4. Giaûû thuyeát khoa hoïc. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …... . 8 5. Nhieäm vuï vaø phaïm vi nghieân cöùu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …... . 9 6. Phöông phaùp nghieân cöùu. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………10 7. Quaù trình nghieân cöùu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ……13 8. Caáu truùc luaän vaên . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . ……. 14 Chöông 1: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN 1.1. Lòch söû nghieân cöùu vaán ñeà. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …. 15 1.2. Lyù luaän veà coâng taùc ñaøo taïo vaø quaûn lyù ñaøo taïo. . . . .. . . . . . . . . . . . . ...17 1.2.1. Hoaït ñoäng ñaøo taïo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … 17 1.2.2. Quaù trình ñaøo taïo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … 19 1.2.3. Quaûn lyù ñaøo taïo. . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … 27 1.2.3.1. Quaûn lyù. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …..27 1.2.3.2. Quaûn lyù ñaøo taïo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 30 1.2.3.3. Quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi baäc CÑSP. . . . . . . . . . . … 35 1.3. Chöông trình khung. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … ..38 1.3.1. Chöông trình ñaøo taïo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . ...38 1.3.2. Chöông trình giaùo duïc ñaïi hoïc. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ....39 1.3.3. Chöông trình chi tieát. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... .. ..40 Chöông 2: THÖÏC TRAÏNG COÂNG TAÙC QUAÛN LYÙ ÑAØO TAÏO THEO GIAÙO TRÌNH MÔÙI ÔÛ KHOA TÖÏ NHIEÂN TRÖÔØNG CÑSP BAØ RÒA - VUÕNG TAØU. 2.1. Vaøi neùt veà khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa – Vuõng Taøu. . . . . . . . . 43 2.2. Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi taïi khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa – Vuõng Taøu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . 44 2.2.1. Quaûn lyù muïc tieâu ñaøo taïo.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …. . 44 2.2.2. Quaûn lyù noäi dung, chöông trình. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …. . .45 2.2.3. Quaûn lyù haønh chính. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ….. 49 2.2.3.1. Vieäc laäp keá hoaïch vaø phaân coâng giaûng daïy cho giaûng vieân. . . … . 49 2.2.3.2. Vieäc toå chöùc sinh hoaït chuyeân moân. . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ... . 50 2.2.3.3. Vieäc kieåm tra giôø giaác leân lôùp vaø hoà sô leân lôùp cuûa giaûng vieân . ....52 2.2.4. Quaûn lyù chaát löôïng ñaøo taïo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … . 54 2.2.4.1. GV daønh thôøi gian naâng cao tri thöùc lyù luaän boä moân . . . . . . . . . . ... 55 2.2.4.2. Toå chöùc kieåm tra vieäc thöïc hieän giaûng daïy theo giaùo trình môùi. . .. 55 2.2.4.3. Toå chöùc kieåm tra giaûng vieân ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa SV. . .. 60 2.2.4.4. Quaûn lyù vieäc hoïc taäp cuûa sinh vieân theo giaùo trình môùi. . . . . . . . . ..63 2.2.5. Ñaùnh giaù chaát löôïng giaùo trình vaø keát quaû thöïc hieän (thí ñieåm) giaùo trình. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …. 67 2.2.5.1. Nhaän xeùt cuûa caùn boä quaûn lyù veà giaùo trình môùi. . . . . . . . . . . . . .... 67 2.2.5.2. Nhaän xeùt cuûa giaûng vieân veà giaùo trình môùi. .. . . . . . . . . . . . . . ... . 68 2.2.5.3. Nhaän xeùt cuûa sinh vieân veà giaùo trình môùi. . . . . . . . . . . . . . . .. … . . 71 2.2.5.4. Ñaùnh giaù chung veà chaát löôïng vaø keát quaû thöïc hieän giaùo trình môùi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .... . 74 Chöông 3: BIEÄN PHAÙP QUAÛN LYÙ COÂNG TAÙC ÑAØO TAÏO THEO GIAÙO TRÌNH MÔÙI ÔÛ KHOA TÖÏ NHIEÂN TRÖÔØNG CÑSP BAØ RÒA- VUÕNG TAØU. 3.1. Cô sôû ñeà ra bieän phaùp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..79 3.2. Caùc bieän phaùp cuï theå. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..81 3.2.1. Caùc bieän phaùp xaây döïng hoaøn chænh chöông trình, giaùo trình . .. . . . 81 3.2.2. Caùc bieän phaùp veà taêng cöôøng ñoåi môùi phöông phaùp giaûng daïy, phöông phaùp hoïc taäp. ... .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 85 3.2.3. Caùc bieän phaùp toå chöùc ñaùnh giaù keát quaû giaûng daïy, hoïc taäp. . . . . .. 94 3.2.4. Caùc bieän phaùp veà thanh tra, kieåm tra quaù trình ñaøo taïo. .. . . . . . . . . 107 3.2.5. Caùc bieän phaùp khaùc. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 3.3. Keát quaû thöïc nghieäm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..112 KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 1. Keát luaän . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117 2. Kieán nghò . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..120 TAØI IEÄU THAM KHAÛO. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 PHUÏ LUÏC. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125 DANH MUÏC CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT BR -VT Baø Ròa - Vuõng Taøu CBQL Caùn boä quaûn lyù CÑSP Cao ñaúng sö phaïm CSVC Cô sôû vaät chaát ÑHSP Ñaïi hoïc sö phaïm ÑVHT Ñôn vò hoïc trình GDCN Giaùo duïc chuyeân nghieäp GD ÑC Giaùo duïc ñaïi cöông GD ÑH Giaùo duïc ñaïi hoïc GD-ÑT Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo GV Giaùo vieân, giaûng vieân KTCN Kyõ thuaät coâng nghieäp KTNN Kyõ thuaät noâng nghieäp NCKH Nghieân cöùu khoa hoïc PPDH Phöông phaùp daïy hoïc PPGD Phöông phaùp giaûng daïy QLGD Quaûn lyù giaùo duïc SGK Saùch giaùo khoa SV Sinh vieân, hoïc sinh THCS Trung hoïc cô sôû THPT Trung hoïc phoå thoâng TTSP Thöïc taäp sö phaïm DANH MUÏC CAÙC BAÛNG Trang Baûng 2.1. Möùc ñoä hieåu bieát cuûa sinh vieân veà muïc tieâu ñaøo taïo theo giaùo trình môùi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Baûng 2.2. Tyû leä % truøng khôùp giöõa chöông trình chi tieát do GV töï soaïn vôùi chöông trình chi tieát do Döï aùn soaïn thí ñieåm. . . . . . . . .. . . . 47 Baûng 2.3. Noäi dung caùc buoåi sinh hoaït chuyeân moân . . . . . . . . . . . . .. . . . . 51 Baûng 2.4. Thoáng keâ moâ taû phaân vò caùc hình thöùc daïy hoïc tích cöïc . . . . . . 58 Baûng 2.5. Caùc PPDH giaùo vieân thöôøng söû duïng . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . 58 Baûng 2.6 Lyù do chuû yeáu khieán GV chöa söû duïng ñöôïc caùc phöông tieän daïy hoïc hieän ñaïi trong daïy hoïc theo giaùo trình môùi. . . . . . . . .. . . . . 60 Baûng 2.7. Caùch thöïc hieän vieäc kieåm tra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61 Baûng 2.8. Caùc hình thöùc hoïc baøi cuûa sinh vieân . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64 Baûng 2.9. Caùc hình thöùc chuaån bò baøi cuûa sinh vieân . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66 Baûng 2.10. Nhaän xeùt cuûa GV veà chaát löôïng noäi dung giaùo trình. . . . . . . . . . .69 Baûng 2.11. Nhaän xeùt cuûa SV veà chaát löôïng noäi dung giaùo trình. . . . . . . . . . .71 Baûng 2.12. Nhaän xeùt cuûa SV veà tính deã söû duïng cuûa giaùo trình. . . . . . . . . . .72 Baûng 2.13. Ñaùnh giaù cuûa SV veà thieát keá maët phöông phaùp cuûa giaùo trình . . 73 Baûng 2.14. Chöùc naêng ñoái vôùi vieäc laäp keá hoaïch vaø thöïc hieän hoaït ñoäng daïy hoïc cuûa giaùo trình. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74 Baûng 2.15. Töï nhaän xeùt cuûa SV veà maãu giaùo aùn. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. ..76 Baûng 3.1. Bieän phaùp naâng cao hieäïu quaû giaûng daïy giaùo trình môùi . . . . . . . 80 Baûng 3.2. Baûng ñaùnh giaù giôø daïy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . 96 Baûng 3.3. Keát quaû ñieåm thi lôùp 7B2 hoïc phaàn PPDH Sinh 1. . . . . . . . . . . 113 Baûng 3.4. Keát quaû ñieåm thi lôùp 7B2 hoïc phaàn PPDH Sinh 2. . . . . . . . . . . .113 Baûng 3.5. Keát quaû ñieåm thi lôùp 7B2 hoïc phaàn PPDH Hoùa . . . . . . . . . . . . .114 Baûng 3.6. Keát quaû ñieåm thi lôùp 8B2 hoïc phaàn PPDH Hoùa. . . . . . . . . . . . . .115 Baûng PL. Soá lieäu thoáng keâ (töø baûng 1- PL ñeán baûng 24 – PL. . . . . . .125 -130 DANH MUÏC CAÙC SÔ ÑOÀ, HÌNH VEÕ Trang Sô ñoà 1.1. Caùc thaønh toá quaù trình ñaøo taïo . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .20 Sô ñoà 1.2. Caáu truùc cuûa muïc tieâu ñaøo taïo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Sô ñoà 1.3. Caùc hình thöùc kieåm tra ñaùnh giaù hieän nay . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Sô ñoà 1.4. Thaønh toá cuûa chöông trình ñaøo taïo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Sô ñoà 1.5. Caáu truùc chöông trình ñaøo taïo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Sô ñoà 2.1. Ñoà thò moâ taû möùc ñoä GV ñöôïc boài döôõng ñeå daïy tích hôïp chuyeân moân vôùi nghieäp vuï ôû 9 tröôøng CÑSP tham gia thí ñieåm. .. . . . .48 Sô ñoà 2.2. Ñoà thò moâ taû keát quaû khaûo saùt CBQL cuûa 9 tröôøng tham gia thí ñieåm nhaän xeùt veà tính phuø hôïp vôùi trình ñoä CÑSP . . . . .. . . . . 68 Hình veõ 3.1. Sô ñoà bieåu thò ñieåm thi hai hoïc phaàn PPDH Sinh 1 vaø PPDH Sinh 2 cuûa lôùp 7B2. . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114 Hình veõ 3.2. Ñoà thò bieåu thò ñieåm thi hoïc phaàn PPDH Hoùa ôû lôùp ñoái chöùng vaø lôùp thöïc nghieäm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115 7 MÔÛ ÑAÀU 1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI Chieán löôïc phaùt trieån GD-ÑT ñeà ra muïc tieâu cho giaùo duïc ñaïi hoïc laø ñaùp öùng nhu caàu nguoàn nhaân löïc trình ñoä cao phuø hôïp vôùi cô caáu kinh teá - xaõ hoäi cuûa thôøi kyø coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, naâng cao naêng löïc caïnh tranh vaø hôïp taùc bình ñaúng trong quaù trình hoäi nhaäp quoác teá. Ñoàng thôøi, ñeà ra nhieàu giaûi phaùp thöïc hieän, trong ñoù chuù troïng tieán haønh ñoåi môùi maïnh meõ chöông trình ñaøo taïo theo höôùng ña daïng hoùa, chuaån hoùa, hieän ñaïi hoùa, taïo ñieàu kieän ñeå mau choùng tieáp thu coù choïn loïc nhöõng chöông trình ñaøo taïo cuûa caùc nöôùc phaùt trieån, phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa ñaát nöôùc, phuïc vuï thieát thöïc cho söï phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi noùi chung, cuûa töøng ngaønh, töøng lónh vöïc, töøng vuøng, töøng ñòa phöông noùi rieâng, ñaëc bieät quan taâm ñoåi môùi phöông phaùp ñaøo taïo trong caùc tröôøng sö phaïm, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho vieäc ñoåi môùi phöông phaùp daïy vaø hoïc ôû caùc tröôøng phoå thoâng. Ñeå thöïc hieän caùc giaûi phaùp neâu treân, Thuû töôùng Chính phuû ñaõ ra quyeát ñònh soá 47/2001/QÑ-TTg pheâ duyeät “Quy hoaïch maïng löôùi caùc tröôøng ÑH, CÑ giai ñoaïn 2001-2010”, thaønh laäp Döï aùn Phaùt trieån giaùo duïc ñaïi hoïc (baèng voán vay cuûa Ngaân haøng Theá giôùi-WB), Döï aùn Ñaøo taïo giaùo vieân THCS (baèng voán vay cuûa Ngaân haøng Phaùt trieån Chaâu AÙ - ADB) vaøo naêm 2001; Boä GD-ÑT ñaõ ban haønh Chöông trình khung ñaøo taïo cao ñaúng vaøo naêm 2004 (keøm theo quyeát ñònh soá 15/2004/QÑ-BGD&ÑT ngaøy 10/6/2004) vaø ngaøy 6/2/2006 Thuû töôùng Chính phuû ñaõ thaønh laäp Ban chæ ñaïo Ñoåi môùi giaùo duïc ñaïi hoïc. Ngay töø naêm hoïc 2003-2004, tröôøng Cao ñaúng sö phaïm Baø Ròa -Vuõng Taøu ñaõ laø moät trong chín tröôøng cao ñaúng sö phaïm cuûa caû nöôùc ñöôïc Döï aùn Ñaøo taïo giaùo vieân THCS, Boä Giaùo Duïc - Ñaøo Taïo choïn thöïc hieän thí ñieåm giaùo trình cao ñaúng môùi ôû taát caû caùc ngaønh hoïc. Vieäc toå chöùc ñaøo taïo theo 8 khung chöông trình môùi vaø giaùo trình môùi trong maáy naêm qua ñaõ mang laïi nhöõng keát quaû tích cöïc veà chaát löôïng giaûng daïy, hoïc taäp, ñaëc bieät laø vieäc ñoåi môùi phöông phaùp giaûng daïy cuûa giaûng vieân, phöông phaùp hoïc taäp, nghieân cöùu cuûa sinh vieân. Tuy nhieân, vieäc thöïc hieän chöông trình môùi coøn xuaát hieän nhöõng khoù khaên, baát caäp caû veà noäi dung, chöông trình, giaùo trình, hình thöùc, phöông phaùp toå chöùc giaûng daïy, hoïc taäp vaø coâng taùc quaûn lyù quaù trình ñaøo taïo. Vì vaäy, vieäc nghieân cöùu ñeà taøi “Moät soá bieän phaùp quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu” laø thieát thöïc, nhaèm goùp phaàn vaøo vieäc naâng cao hieäu quaû giaûng daïy theo giaùo trình môùi, naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo ôû tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu. 2. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU Nghieân cöùu moät soá bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo nhaèm naâng cao hieäu quaû ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu. 3. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ KHAÙCH THEÅ NGHIEÂN CÖÙU 3.1- Ñoái töôïng nghieân cöùu. Bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa-Vuõng Taøu. 3.2- Khaùch theå nghieân cöùu. Coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa-Vuõng Taøu. 4. GIAÛ THUYEÁT KHOA HOÏC Neáu aùp duïng moät caùch tích cöïc caùc bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo nhö ñoåi môùi phöông phaùp giaûng daïy, phöông phaùp hoïc taäp vaø ñoåi môùi coâng taùc thi, kieåm tra thì hieäu quaû ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng 9 CÑSP Baø Ròa - Vuõng Taøu seõ ñöôïc caûi thieän, ñaùp öùng ñöôïc muïc ñích yeâu caàu cuûa ñoåi môùi chöông trình, giaùo trình cao ñaúng. 5. NHIEÄM VUÏ NGHIEÂN CÖÙU 5.1- Laøm roõ cô sôû lyù luaän cuûa ñeà taøi nghieân cöùu nhö hoaït ñoäng ñaøo taïo, quaù trình ñaøo taïo, quaûn lyù ñaøo taïo; caùc vaán ñeà veà chöông trình, giaùo trình môùi; quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi. 5.2- Tìm hieåu thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa - Vuõng Taøu. 5.3- Ñeà xuaát vaø thöû nghieäm moät soá bieän phaùp quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa - Vuõng Taøu. 6. PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU Do ñieàu kieän haïn cheá veà thôøi gian, chuùng toâi chæ tieán haønh nghieân cöùu coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi döôùi goùc nhìn cuûa ngöôøi quaûn lyù chuyeân moân caáp khoa ôû caùc khaâu sau: - Vieäc thöïc hieän chöông trình, giaùo trình môùi. - Xaây döïng keá hoaïch ñaøo taïo (giaûng daïy, hoïc taäp, thöïc taäp toát nghieäp, thi kieåm tra) vaø toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch ñaøo taïo taïi khoa. - Vieäc ñoåi môùi PPDH (phöông phaùp daïy, phöông phaùp hoïc, phöông phaùp kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa sinh vieân). - Ñaùnh giaù giaùo trình, chöông trình môùi. Ñoái vôùi sinh vieân, chuùng toâi chæ nghieân cöùu vaán ñeà naøy ôû sinh vieân naêm I, naêm II caùc ngaønh Toaùn, Lyù-Hoùa, Lyù- KTCN, Hoùa-sinh, Sinh-Hoùa vaø Sinh- KTNN thuoäc Khoa Töï nhieân. Hieäu quaû ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ñöôïc giôùi haïn ôû keát quaû hoïc taäp, keát quaû thöïc taäp sö phaïm (laàn 1) vaø keát quaû ñaùnh giaù cuûa giaûng vieân, sinh vieân qua cuoäc khaûo saùt. 10 7. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Ñeå thöïc hieän nhieäm vuï nghieân cöùu, chuùng toâi söû duïng caùc phöông phaùp nghieân cöùu sau ñaây : 7.1- Phöông phaùp nghieân cöùu lyù luaän. Ñoïc nhöõng taøi lieäu, saùch baùo coù lieân quan ñeán vaán ñeà nghieân cöùu caû veà maët lyù luaän cuõng nhö thöïc tieãn nhaèm hình thaønh cô sôû lyù luaän cuûa ñeà taøi vaø thu thaäp kinh nghieäm cho vieäc thöïc hieän ñeà taøi nghieân cöùu. 7.2- Phöông phaùp phoûng vaán. Phoûng vaán caùc ñoái töôïng lieân quan ñeå thu thaäp theâm thoâng tin ngoaøi caùc phieáu khaûo saùt nhaèm cuûng coá caùc keát luaän ruùt ra töø thöïc traïng quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu. 7.3- Phöông phaùp chuyeân gia. Laáy yù kieán chuyeân gia thoâng qua caùc ñôït taäp huaán do Döï aùn Ñaøo taïo giaùo vieân THCS, Boä GD-ÑT toå chöùc, ñaëc bieät laø caùc chuyeân gia vieát giaùo trình, chuyeân gia quaûn lyù vieäc thöïc hieän giaùo trình môùi, nhaèm xaây döïng caùc bieän phaùp mang tính khaû thi cuûa coâng taùc toå chöùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi. 7.4- Phöông phaùp ñieàu tra baèng phieáu hoûi (anket). Ñeå coù soá lieäu phuïc vuï cho ñeà taøi nghieân cöùu, chuùng toâi thaêm doø baèng phieáu hoûi ba ñoái töôïng chính cuûa tröôøng CÑSP Baø Ròa-Vuõng Taøu laø caùn boä quaûn lyù (tröôøng/khoa/toå boä moân), giaûng vieân cuûa khoa vaø moät soá giaûng vieân khaùc coù tham gia giaûng daïy taïi khoa, sinh vieân khoa Töï nhieân. + Phieáu khaûo saùt daønh cho caùn boä quaûn lyù. Ngoaøi vieäc söû duïng vaø tham khaûo keát quaû cuûa 107 caâu hoûi khaûo saùt ñaùnh giaù thöïc hieän thí ñieåm chöông trình vaø giaùo trình ñaøo taïo giaùo vieân THCS trình 11 ñoä CÑSP (phieáu daønh cho CBQL) cuûa Döï aùn, chuùng toâi coøn duøng 15 caâu hoûi khaùc ñeå ñieàu tra veà caùc noäi dung : - Quaûn lyù toå chöùc ñaøo taïo (phaàn quaûn lyù haønh chính): Caâu 1, 2,3,4. - Quaûn lyù muïc tieâu, noäi dung, chöông trình ñaøo taïo, giaùo trình môùi: Caâu 5, 12. - Quaûn lyù chaát löôïng ñaøo taïo theo giaùo trình môùi (vieäc taïo ñieàu kieän ñeå ñoäi nguõ giaùo vieân thöïc hieän toát chöông trình, giaùo trình môùi nhö taäp huaán trieån khai chöông trình, giaùo trình môùi, tham quan hoïc taäp kinh nghieäm, hoã trôï vaät chaát, thieát bò, phaàn meàm daïy hoïc, NCKH; ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc, phöông phaùp kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp, giaûng daïy): Töø caâu 6 ñeán caâu 10. - Ñaùnh giaù thöïc hieän chöông trình, giaùo trình môùi: Caâu 11. Sau khi thu thaäp caùc thoâng tin, tieán haønh nhaäp soá lieäu, toång hôïp, duøng phaàn meàm xöû lyù soá lieäu, coù so saùnh vôùi keát quaû khaûo saùt cuûa Boä GD-ÑT vaø cuûa toaøn tröôøng ñeå tìm hieåu thöïc traïng quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa. Ngoaøi ra, coù 3 caâu hoûi (caâu 13,14 vaø15) thaêm doø caùc bieän phaùp naâng cao chaát löôïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa. + Phieáu khaûo saùt daønh cho giaûng vieân. Ñoái vôùi giaûng vieân, chuùng toâi söû duïng 25 caâu hoûi; ngoaøi ra coøn tham khaûo vaø duøng keát quaû cuûa 101 caâu hoûi khaûo saùt cuûa Döï aùn. - Caùc caâu hoûi khaûo saùt ñeå ñaùnh giaù thöïc traïng veà coâng taùc quaûn lyù caùc hoaït ñoäng daïy - hoïc ôû khoa goàm caùc caâu 1, 2 ,3 vaø caâu 4. - Caùc caâu hoûi khaûo saùt veà quaûn lyù noäi dung, chöông trình, giaùo trình : Töø caâu 5 ñeán caâu 8. - Caùc caâu hoûi ñöôïc söû duïng cho vieäc ñaùnh giaù quaûn lyù chaát löôïng ñaøo taïo theo chöông trình, giaùo trình môùi goàm caùc caâu töø caâu 9 ñeán caâu 21. 12 - Khaûo saùt, ñaùnh giaù chaát löôïng vaø keát quaû thöïc hieän giaùo trình môùi coù caùc caâu 22, 23, 24 vaø caâu 25. Caùc caâu hoûi naøy ñöôïc nhaäp soá lieäu, toång hôïp, duøng phaàn meàm xöû lyù soá lieäu, coù so saùnh vôùi keát quaû khaûo saùt cuûa Boä GD-ÑT vaø cuûa toaøn tröôøng ñeå tìm hieåu thöïc traïng quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa. + Phieáu khaûo saùt daønh cho sinh vieân. Heä thoáng caâu hoûi cho sinh vieân goàm 15 caâu, khoâng keå 198 caâu hoûi tham khaûo khaùc cuûa Döïï aùn khaûo saùt. - Thoâng qua caâu hoûi (caâu 13) ñeå coù theâm thoâng tin nhaèm ñaùnh giaù vieäc quaûn lyù neà neáp daïy vaø hoïc. - Ñeå coù theâm keânh thoâng tin ñaùnh giaù veà vieäc quaûn lyù noäi dung, giaùo trình, chöông trình, chuùng toâi söû duïng caùc caâu 1, 2, 3 ,4, 11, 12 vaø caâu 14. - Caâu hoûi ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng ñaøo taïo: Töø caâu 6 ñeán caâu 10. - Caâu hoûi thaêm doø nhaän xeùt, ñaùnh giaù giaùo trình, chöông trình laø caùc caâu 15 vaø caâu 16. Ngoaøi vieäc söû duïng caùc caâu hoûi thaêm doø tröïc tieáp caùc ñoái töôïng lieân quan trong khoa Töï nhieân, ñeà taøi coøn söû duïng keát quaû khaûo saùt cuûa Döï aùn vôùi haøng traêm caâu hoûi cho 3 ñoái töôïng. Ñoái vôùi caùn boä quaûn lyù coù 55 caâu veà nhaän xeùt chöông trình, 48 caâu nhaän xeùt veà giaùo trình; töông öùng caùc loaïi caâu hoûi naøy cho GV laø 50 vaø 48 caâu; vôùi SV laø 32 vaø 28 caâu. Rieâng ñoái vôùi SV, ngoaøi caùc loaïi caâu hoûi neâu treân coøn coù 91 caâu hoûi ñaùnh giaù khoùa hoïc (tình hình hoïc taäp vaø giaûng daïy). 7.5- Phöông phaùp thoáng keâ toaùn hoïc. Thoâng qua caùc soá lieäu thu thaäp ñöôïc baèng phieáu hoûi ñeå phaân tích, xöû lyù baèng phöông phaùp thoáng keá toaùn hoïc nhaèm ñaûm baûo ñoä tin caäy cuûa caùc keát luaän lieân quan. 13 Ñeå xöû lyù soá lieäu ñieàu tra, chuùng toâi söû duïng phaàn meàm SPSS 13.0 (Satistical Package of Social Studies), chuû yeáu ôû caùc thuû tuïc Frequencise (taàn soá), thuû tuïc Crosstabs (baûng 2 chieàu), thuû tuïc Mean (trung bình), thuû tuïc Descriptive (moâ taû) ñeå cung caáp caùc thoáng keâ, ño ñaïc caùc moái quan heä, tính toång trung bình vaø tính toaùn caùc trò soá ñöôïc chuaån hoùa (z-score) nhö trò soá lôùn nhaát, nhoû nhaát, ñoä leäch chuaån, phöông sai, sai soá cuûa trung bình,…vaø caùc ñoà thò. • Caùc soá lieäu ñöôïc ñöa vaøo xöû lyù goàm: - Caùc soá lieäu khaûo saùt ôû khoa Töï nhieân cuûa 34 giaûng vieân, 296 sinh vieân caùc ngaønh hoïc, khoùa hoïc cuûa Khoa. - Caùc soá lieäu khaûo saùt ôû tröôøng cuûa 12 caùn boä quaûn lyù, 32 giaûng vieân, 212 sinh vieân toaøn tröôøng coù tham gia hoïc taäp theo giaùo trình môùi. - Caùc soá lieäu khaûo saùt cuûa 9 tröôøng cao ñaúng tham gia thí ñieåm goàm CÑSP Haø Noäi, TP.Hoà Chí Minh, Laïng Sôn, Thaùi Nguyeân, Ninh Thuaän, Caàn Thô, Ñoàng Thaùp, Hueá vaø Baø Ròa-Vuõng Taøu vôùi 101 caùn boä quaûn lyù, 244 giaûng vieân vaø 1502 sinh vieân vôùi muïc ñích so saùnh vôùi caùc keát quaû khaûo saùt ôû khoa, ôû tröôøng. 7.6- Phöông phaùp thöïc nghieäm. Do haïn cheá veà thôøi gian, chuùng toâi chæ thöû nghieäm moät bieän phaùp trong nhoùm caùc bieän phaùp ñaõ ñeà xuaát ñeå xaùc ñònh tính khaû thi vaø hieäu quaû cuûa noù khi thöïc hieän ñaøo taïo theo giaùo trình môùi. 8. QUAÙ TRÌNH NGHIEÂN CÖÙU Ñeå hoaøn thaønh ñeà taøi naøy, chuùng toâi ñaõ thöïc hieän theo ñuùng keá hoaïch ñaõ ñeà ra. - Töø thaùng 3 ñeán thaùng 4/2006: Hoaøn chænh vaø baûo veä ñeà cöông. - Töø thaùng 4 ñeán thaùng 11/2006: Thu thaäp taøi lieäu, thaêm doø yù kieán, thöû nghieäm moät soá bieän phaùp döï kieán ñeà xuaát, xöû lyù soá lieäu lieân quan. 14 - Töø thaùng 11/2006 ñeán thaùng 1/2007: Döï thaûo baùo caùo luaän vaên, ñieàu chænh, söûa chöõa luaän vaên. 9. CAÁU TRUÙC CUÛA LUAÄN VAÊN Ngoaøi phaàn môû ñaàu neâu nhöõng vaán ñeà chung, phaàn keát luaän vaø kieán nghò, danh muïc caùc taøi lieäu tham khaûo, phaàn noäi dung cuûa luaän vaên goàm 3 chöông: - Chöông 1: Cô sôû lyù luaän cuûa vaán ñeà nghieân cöùu. - Chöông 2: Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân, tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu. - Chöông 3: Moät soá bieän phaùp quaûn lyù nhaèm naâng cao hieäu quaû ñaøo taïo ñaøo taïo theo giaùo trình môùi ôû khoa Töï nhieân, tröôøng CÑSP Baø Ròa -Vuõng Taøu. 15 CHÖÔNG 1 CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN 1.1. Lòch söû nghieân cöùu vaán ñeà Nghieân cöùu veà GDÑH raát quan troïng, vì neáu giaùo duïc phoå thoâng laø coát loõi, laø neàn taûng cuûa heä thoáng giaùo duïc quoác daân, thì GDÑH laø ñoäng löïc vaø phöông tieän ñeå phaùt trieån kinh teá - xaõ hoäi. Vôùi caùch nhìn môùi veà nghieân cöùu phaùt trieån GDÑH Vieät Nam, coù 13 vaán ñeà caàn nghieân cöùu, töø ñoåi môùi muïc tieâu, xaùc ñònh laïi söù meänh vaø cô caáu GDÑH, ñeán heä thoáng thang baäc chaát löôïng, cô cheá quaûn lyù, ñaëc bieät vaán ñeà ñoåi môùi veà noäi dung, chöông trình ñaøo taïo nhaèm chuyeån ñoåi neàn GDÑH naëng tính haønh chính khoa baûng sang neàn GDÑH chaát löôïng [GS.TSKH Vuõ Ngoïc Haûi - Vieän Chieán löôïc vaø Chöông trình giaùo duïc]. Ñeà caäp ñeán ñeà taøi nghieân cöùu veà coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo, quaûn lyù giaûng daïy, trong nhöõng naêm gaàn ñaây ñaõ coù moät soá luaän vaên thaïc syõ quan taâm nhö taùc giaû Leâ Vaên Vieät nghieân cöùu “Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo taïi khoa Ngoaïi ngöõ tröôøng CÑSP TP Hoà Chí Minh”; taùc giaû Phaïm Thò Ñoan Trang nghieân cöùu “Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù vieäc giaûng daïy Giaùo duïc hoïc ôû tröôøng CÑSP thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø moät soá bieän phaùp naâng cao hieäu quûa giaûng daïy”; taùc giaû Tröông Vaên AÂn nghieân cöùu ñeà taøi “Thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù vieäc giaûng daïy Tin hoïc ôû caùc khoa khoâng chuyeân tröôøng CÑSP Bình Döông vaø moät soá giaûi phaùp”; ñeà taøi “Thöïc traïng vaø moät soá giaûi phaùp toå chöùc vaø quaûn lyù ñaøo taïo trong tröôøng ñaïi hoïc daân laäp” cuûa Nguyeãn Cao Ñaït, ÑH daân laäp Cöûu Long vaø moät soá taùc giaû khaùc. Caùc ñeà taøi neâu treân taäp trung nghieân cöùu nhieàu caùc vaán ñeà quaûn lyù giaûng daïy, quaûn lyù ñaøo taïo vaø ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû giaûng daïy goùp phaàn vaøo naâng cao chaát löôïng 16 ñaøo taïo noùi chung, tuy nhieân caùc ñeà taøi chöa taäp trung ñeà caäp ñeán caùc vaán ñeà quaûn lyù ñaøo taïo thuoäc traùch nhieäm cuûa ñôn vò khoa. Moät soá taùc giaû nghieân cöùu veà caùc vaán ñeà lieân quan ñeán coâng taùc ñaøo taïo cho raèng noäi dung cuûa chöông trình ñaøo taïo bao goàm muïc tieâu, noäi dung, yeâu caàu ñaøo taïo; phaân boá thôøi löôïng cuûa caùc moân hoïc; keá hoaïch thöïc hieän chöông trình; phöông phaùp ñaøo taïo; caùch thöùc kieåm tra, ñaùnh giaù. Ñaùnh giaù chöông trình ñaøo taïo trong quy trình phaùt trieån phaûi bao goàm ñaày ñuû caùc noäi dung treân môùi phaûn aùnh ñöôïc moät caùch toaøn dieän [PGS.TS Nguyeãn Ñöùc Ngoïc- ÑHQG Haø Noäi ]. Veà coâng taùc quaûn lyù caáp khoa cuûa caùc tröôøng ÑH, CÑ noùi chung, treân cô sôû Ñieàu leä tröôøng ÑH, CÑ, chöùc naêng quaûn lyù khoa trong tröôøng ÑH, CÑ bao goàm coâng taùc keá hoaïch hoùa hoaït ñoäng GD-ÑT (thöïc hieän nhieäm vuï naêm hoïc, bieân cheá naêm hoïc,…); toå chöùc (trieån khai caùc hoaït ñoäng chuyeân moân,..); chæ ñaïo, ñieàu haønh (vieäc thöïc hieän chöông trình, quy trình ñaøo taïo/daïy hoïc,…); kieåm tra, ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän keá hoaïch vaø caùc hoaït ñoäng chuyeân moân cuûa caùn boä khoa [TS. Ñaëng Xuaân Haûi - ÑHQG Haø Noäi ]. Caùc vaán ñeà neâu treân vaø nhieàu vaán ñeà rieâng leû khaùc ñaõ ñöôïc nhieàu taùc giaû, nhieàu nhaø khoa hoïc ñeà caäp ñeán. Tuy nhieân caùc ñeà taøi nghieân cöùu toaøn dieän veà thöïc traïng vaø giaûi phaùp cuûa coâng taùc toå chöùc vaø quaûn lyù ñaøo taïo ñang coøn ít, nhaát laø ñoái vôùi tröôøng CÑSP. Nhieàu taùc giaû ñaõ nghieân cöùu veà noäi dung ñoåi môùi chöông trình (CÑ) ôû töøng boä moân vaø nhieàu ñeà taøi nghieân cöùu vieäc gaén keát giöõa chöông trình ñaøo taïo cao ñaúng vôùi chöông trình thay saùch giaùo khoa phoå thoâng trong maáy naêm gaàn ñaây. Ña soá caùc ñeà taøi ôû daïng caùc saùng kieán, caùc baùo caùo khoa hoïc, hoaëc ñeà taøi caáp khoa, caáp tröôøng. 17 Taïi tröôøng CÑSP vaøø treân ñòa baøn tænh BR-VT, ngoaøi caùc baùo caùo khoa hoïc taäp trung vaøo ñoåi môùi PPDH, caùc baùo caùo goùp yù veà giaùo trình CÑSP môùi (giaùo trình thí ñieåm) cuûa töøng hoïc phaàn, cho ñeán nay, chöa coù ñeà taøi hoaëc taùc giaû naøo nghieân cöùu saâu veà vaán ñeà quaûn lyù ñaøo taïo taïi khoa Töï nhieân noùi rieâng vaø tröôøng CÑSP noùi chung. Vôùi quan ñieåm khoa laø ñôn vò tröïc tieáp toå chöùc thöïc hieän quaù trình ñaøo taïo, coù vai troø quyeát ñònh trong vieäc ñaûm baûo vaø naâng cao chaát löôïng ñaøo taïo thì vieäc nghieân cöùu vaø ñeà ra caùc giaûi phaùp quaûn lyù ñaøo taïo caáp khoa laø caàn thieát vaø mang tính khaû thi, nhaát laø ñoái vôùi tröôøng CÑSP Baø Ròa-Vuõng Taøu. 1.2. Lyù luaän veà coâng taùc ñaøo taïo vaø quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo 1.2.1. Hoaït ñoäng ñaøo taïo. + Ñaøo taïo (training) - theo nghóa thoâng thöôøng laø laøm cho trôû thaønh ngöôøi coù naêng löïc theo nhöõng tieâu chuaån nhaát ñònh [37]. + Ñaøo taïo laø quaù trình taùc ñoäng ñeán con ngöôøi nhaèm laøm cho con ngöôøi ñoù lónh hoäi vaø naém vöõng nhöõng tri thöùc, kyõ naêng, kyõ xaûo moät caùch coù he._.ä thoáng; chuaån bò cho ngöôøi ñoù thích nghi vôùi cuoäc soáng vaø khaû naêng nhaän moät söï phaân coâng lao ñoäng nhaát ñònh, goùp phaàn cuûa mình vaøo vieäc phaùt trieån xaõ hoäi, duy trì vaø phaùt trieån neàn vaên minh cuûa loaøi ngöôøi. Veà cô baûn, ñaøo taïo laø hoaït ñoäng giaûng daïy vaø hoïc taäp trong nhaø tröôøng, gaén vôùi vieäc giaùo duïc ñaïo ñöùc, nhaân caùch. Keát quaû vaø trình ñoä ñöôïc ñaøo taïo (goïi laø trình ñoä hoïc vaán) cuûa moät con ngöôøi coøn do vieäc töï ñaøo taïo cuûa ngöôøi ñoù theå hieän ra vieäc töï hoïc vaø tham gia caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi, lao ñoäng saûn xuaát, töï ruùt kinh nghieäm cuûa ngöôøi ñoù quyeát ñònh. Chæ khi naøo ñaøo taïo bieán thaønh töï ñaøo taïo moät caùch tích cöïc, töï giaùc thì vieäc ñaøo taïo môùi coù hieäu quaû cao. Tuøy theo tính chaát chuaån bò cho cuoäc soáng vaø cho lao ñoäng, ngöôøi ta phaân bieät ñaøo taïo chuyeân moân vaø ñaøo taïo ngheà nghieäp. Hai loaïi naøy gaén boù vaø hoã trôï cho nhau vôùi nhöõng noäi dung do 18 caùc ñoøi hoûi cuûa saûn xuaát, cuûa caùc quan heä xaõ hoäi, cuûa tình traïng khoa hoïc, kyõ thuaät vaø vaên hoùa cuûa ñaát nöôùc. Khaùi nieäm giaùo duïc nhieàu khi bao haøm caû khaùi nieäm ñaøo taïo. + Caùc hình thöùc ñaøo taïo. Luaät Giaùo duïc quy ñònh coùù hai hình thöùc (phöông thöùc) ñaøo taïo cô baûn ñoù laø ñaøo taïo chính quy vaø ñaøo taïo khoâng chính quy. Moãi hình thöùc ñaøo taïo coù ñaøo taïo taäp trung vaø khoâng taäp trung. Ngoaøi ra coù nhieàu daïng ñaøo taïo khaùc nhö ñaøo taïo caáp toác, ñaøo taïo chuyeân saâu, ñaøo taïo laïi, ñaøo taïo cô baûn, ñaøo taïo ngaén haïn, ñaøo taïo töø xa, töï hoïc coù höôùng daãn… Ngaøy nay coù loaïi hình ñaøo taïo môùi ñang ñöôïc tieán haønh ôû moät soá cô sôû ñaøo taïo vaø döï baùo seõ ñöôïc aùp duïng roäng raõi trong nhöõng naêm tôùi ñoù laø E- learning. Coù nhieàu quan nieäm vaø ñònh nghóa khaùc nhau veà E -learning nhö laø söû duïng caùc coâng ngheä Web vaø Internet trong hoïc taäp; laø hoïc taäp ñöôïc truyeàn taûi hoaëc hoã trôï qua coâng ngheä thoâng tin, truyeàn thoâng hoaëc coâng ngheä vaø phöông tieän ñieän töû, v.v, nhöng nhìn chung E - learning coù nhöõng ñaëc ñieåm chung nhö döïa vaøo coâng ngheä thoâng tin vaø truyeàn thoâng, cuï theå laø coâng ngheä maïng, kyõ thuaät ñoà hoaï, moâ phoûng, tính toaùn; hieäu quaû cuûa E - learning cao hôn caùch hoïc truyeàn thoáng do noù coù töông taùc cao döïa treân mutimedia, taïo ñieàu kieän cho ngöôøi hoïc trao ñoåi thoâng tin deã daøng hôn, cuõng nhö ñöa ra noäi dung hoïc taäp phuø hôïp vôùi khaû naêng vaø sôû thích töøng ngöôøi vaø ñaây laø xu theá taát yeáu trong neàn kinh teá tri thöùc. Thöïc chaát ñaây laø phöông phaùp daïy hoïc môùi, töø E - learning ñeán “ñaïi hoïc soá hoùa”. Phöông phaùp daïy hoïc naøy coù theå laøm bieán ñoåi caùch hoïc vaø vai troø ngöôøi hoïc; coù theå hoïc moïi luùc, moïi nôi vôùi söï töï do löïa choïn noäi dung cho phuø hôïp; cho pheùp SV tra cöùu tröïc tuyeán nhöõng kieán thöùc coù lieân quan ñeán baøi hoïc 19 moät caùch töùc thôøi, kieåm tra laïi baøi hoïc moät caùch nhanh choùng, trao ñoåi vôùi giaùo vieân vaø nhöõng ngöôøi cuøng hoïc ngay trong quaù trình hoïc. Tuy khoâng hoaøn toaøn thay theá ñöôïc phöông thöùc ñaøo taïo truyeàn thoáng, nhöng E-learning cho pheùp giaûi quyeát ñöôïc moät vaán ñeà baát caäp hieän nay laø nhu caàu ñaøo taïo cuûa ngöôøi hoïc taêng leân quaù taûi so vôùi khaû naêng cuûa caùc cô sôû ñaøo taïo. Ñaøo taïo sö phaïm laø coâng taùc nghieäp vuï cuûa caùc tröôøng sö phaïm nhaèm ñaøo taïo veà ngheà daïy hoïc cho giaùo sinh. Noäi dung ñaøo taïo sö phaïm thöôøng coù lyù luaän chung veà khoa hoïc giaùo duïc, taâm lyù hoïc löùa tuoåi, taâm lyù hoïc sö phaïm, giaûng daïy vaø ngheä thuaät sö phaïm, lyù luaän giaùo duïc chuyeân ngaønh vaø boä moân, nhaân caùch ngöôøi giaùo vieân vaø nhöõng kyõ naêng, kyõ xaûo sö phaïm chung vaø rieâng bieät. ÔÛ Vieät Nam, ñaøo taïo sö phaïm ñöôïc coi laø chöùc naêng ñaëc thuø cuûa tröôøng sö phaïm. Chæ khi naøo quaù trình ñaøo taïo sö phaïm bieán thaønh quaù trình töï ñaøo taïo moät caùch tích cöïc, töï giaùc thì giaùo sinh sau naøy môùi trôû thaønh nhaø giaùo gioûi. Nhöõng naêng löïc cô baûn cuûa ngöôøi giaùo vieân ñöôïc hình thaønh qua ñaøo taïo taïi caùc tröôøng cao ñaúng sö phaïm laø: - Naêng löïc chaån ñoùan nhu caàu vaø ñaëc ñieåm ñoái töôïng giaùo duïc. - Naêng löïc tö vaán cho hoïc sinh töï thieát keá keá hoaïch hoïc taäp phuø hôïp vôùi nhu caàu, khaû naêng vaø hoaøn caûnh cuûa mình. - Naêng löïc thieát keá vaø toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch giaùo duïc, ñaëc bieät laø ñoåi môùi phöông phaùp daïy hoïc. - Naêng löïc giaùm saùt, ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng giaùo duïc. 1.2.2. Quaù trình ñaøo taïo. 1.2.2.1. Khaùi nieäm + Quaù trình ñaøo taïo, maø thöïc chaát laø quaù trình giaùo duïc-ñaøo taïo ñöôïc quy ñònh cho caùc caáp hoïc vaø trình ñoä ñaøo taïo thuoäc heä thoáng giaùo duïc quoác daân; tuøy 20 thuoäc vaøo muïc tieâu, chöông trình cuûa töøng caáp hoïc ñeå theå hieän noäi dung giaùo duïc hay ñaøo taïo. + Caùc thaønh toá cuûa quaù trình ñaøo taïo goàm muïc tieâu ñaøo taïo, noäi dung ñaøo taïo, hình thöùc toå chöùc, phöông phaùp, phöông tieän vaø ñaùnh giaù. Sô ñoà 1.1. Caùc thaønh toá cuûa quaù trình ñaøo taïo 1.2.2.2. Muïc tieâu ñaøo taïo Muïc tieâu ñaøo taïo laø moâ taû hình maãu con ngöôøi maø nhaø tröôøng seõ ñaøo taïo ra; laø ngöôøi coù phaåm chaát, ñaïo ñöùc, yù thöùc phuïc vuï nhaân daân, coù kieán thöùc vaø naêng löïc thöïc haønh ngheà nghieäp töông xöùng vôùi trình ñoä ñöôïc ñaøo taïo, coù söùc khoeû, ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu xaây döïng vaø baûo veä toå quoác. Caáu truùc cuûa muïc tieâu ñaøo taïo bao goàm heä thoáng caùc möùc ñoä kieán thöùc, kyõ naêng vaø thaùi ñoä. Sô ñoà 1.2. Caáu truùc muïc tieâu ñaøo taïo Muïc tieâu coù nhieàu caáp ñoä khaùc nhau, muïc tieâu caáp döôùi nhaèm ñaït muïc tieâu caáp treân, laø phöông tieän (hay giaûi phaùp) ñeå ñaït muïc tieâu caáp treân, cuï theå laø: Noäi dung Muïc tieâu Ñaùnh giaù Hi ̀nh thöùc Toå chöùc Phöông phaùp Phöông tieän Kieán thöùc Thaùi ñoä Kyõ naêng 21 - Muïc tieâu toång quaùt (cho toaøn boä heä thoáng giaùo duïc quoác daân) veà caùc yeáu toá xaõ hoäi nhö daân trí, nhaân löïc, nhaân taøi; veà yeáu toá con ngöôøi nhö lyù töôûng, söï phaùt trieån toaøn dieän. - Muïc tieâu caùc caáp hoïc, baäc hoïc, trình ñoä ñaøo taïo nhö muïc tieâu veà giaùo duïc maàm non vaø giaùo duïc phoå thoâng (nhaèm xaõ hoäi hoùa con ngöôøi); giaùo duïc ngheà nghieäp vaø ñaïi hoïc (nhaèm ngheà nghieäp hoùa con ngöôøi). - Muïc tieâu ngaønh, chuyeân ngaønh nhö kinh teá, vaên hoùa, ngheä thuaät, kyõ thuaät, chính trò,... - Muïc tieâu moân hoïc nhö Vaät lyù, Toaùn, Coâng ngheä,… - Muïc tieâu baøi hoïc bao goàm caû muïc tieâu caùc phaàn, caùc chöông nhö Cô hoïc, Nhieät hoïc,... Taát caû caùc caáp ñoä muïc tieâu taïo thaønh caây muïc tieâu. Muïc tieâu ñaøo taïo trình ñoä cao ñaúng giuùp sinh vieân naém vöõng kieán thöùc chuyeân moân vaø kyõ naêng thöïc haønh cô baûn ñeå giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà thoâng thöôøng thuoäc chuyeân ngaønh ñöôïc ñaøo taïo [25, ñieàu 39]. 1.2.2.3. Noäi dung ñaøo taïo Noäi dung ñaøo taïo laø taäp hôïp coù heä thoáng caùc tri thöùc veà vaên hoùa - xaõ hoäi khoa hoïc - coâng ngheä; caùc kyõ naêng lao ñoäng chung vaø chuyeân bieät; caùc chuaån möïc thaùi ñoä - nhaân caùch caàn tích luõy ôû ngöôøi hoïc nhaèm hình thaønh nhöõng phaåm chaát vaø naêng löïc ngheà nghieäp phuø hôïp vôùi muïc tieâu ñaøo taïo moät ngaønh ngheà cuï theå. - Caùc möùc ñoä kieán thöùc (theo B.Bloom) töø thaáp ñeán cao: bieát - hieåu - aùp duïng - phaân tích - toång hôïp - ñaùnh giaù. - Caùc möùc ñoä kyõ naêng: baét chöôùc - töï thao taùc - chuaån hoùa - phoái hôïp - töï ñoäng hoùa; noäi dung giaùo duïc kyõ naêng bao goàm giaùo duïc kyõ naêng giao tieáp/öùng xöû/quan heä, kyõ naêng dieãn ñaït, lao ñoäng ngheà nghieäp, kyõ naêng tìm kieám, thu 22 thaäp vaø xöû lyù thoâng tin, kyõ naêng thích öùng vôùi xaõ hoäi, vôùi ngheà nghieäp, vôùi cuoäc soáng. - Caùc möùc ñoä veà thaùi ñoä: chaáp nhaän - ñaùp öùng - vöõng tin - tham gia - tính caùch hoùa. Yeâu caàu cuûa noäi dung ñaøo taïo laø ñaûm baûo tính hieän ñaïi vaø phaùt trieån; baûo ñaûm cô caáu hôïp lyù giöõa kieán thöùc cô baûn, ngoaïi ngöõ vaø coâng ngheä thoâng tin vôùi kieán thöùc chuyeân moân vaø caùc boä moân khoa hoïc Maùc-Leânin, Tö töôûng Hoà Chí Minh; keá thöøa vaø phaùt huy truyeàn thoáng toát ñeïp, baûn saéc vaên hoùa daân toäc; töông öùng trình ñoä chung cuûa khu vöïc vaø theá giôùi. Noäi dung ñaøo taïo ôû trình ñoä cao ñaúng phaûi ñaûm baûo cho sinh vieân coù nhöõng kieán thöùc khoa hoïc cô baûn vaø naêng löïc thöïc hieän coâng taùc chuyeân moân. 1.2.2.4. Phöông phaùp ñaøo taïo + Moät soá khaùi nieäm cô baûn. - Phöông phaùp laø yù thöùc veà hình thöùc söï töï vaän ñoäng beân trong cuûa noäi dung (Hegel). - Phöông phaùp ñaøo taïo laø caùch thöùc toå chöùc khoa hoïc quaù trình ñaøo taïo. - Phöông phaùp daïy - hoïc laø caùch töông taùc giöõa ngöôøi daïy vaø ngöôøi hoïc nhaèm chuyeån taûi noäi dung daïy hoïc. + Coù nhieàu phöông phaùp daïy - hoïc nhö thuyeát trình, phaùt vaán, thaûo luaän, chöông trình hoùa, ñoùng vai, tröïc quan, giaûi quyeát vaán ñeà, …Tuøy theo caùc yeáu toá lieân quan ñeå phaân loaïi caùc phöông phaùp daïy-hoïc, chaúng haïn theo quaù trình coù caùc loaïi phöông phaùp treân lôùp, ngoaøi lôùp, töï hoïc,…; theo vai troø caùc nhaân vaät coù caùc loaïi phöông phaùp daïy hoïc chuû ñoäng, thuï ñoäng,… ; theo bieåu hieän beân ngoaøi coù caùc loaïi phöông phaùp daïy hoïc thuyeát trình, thaûo luaän,…vaø theo bieåu hieän beân trong coù caùc loaïi phöông phaùp daïy hoïc phaân tích, toång hôïp, suy dieãn, quy naïp,… 23 + Coù caùc phöông phaùp hoïc taäp cô baûn nhö quan saùt, nghe hieåu, ñoùng vai, luyeän taäp, thaûo luaän, ñoïc hieåu. Möùc ñoä töø deã ñeán khoù cuûa caùc phöông phaùp hoïc taäp ñöôïc moâ taû theo thöù töï ñoïc – nghe – nhìn – nghe vaø nhìn – thöïc haønh – öùng duïng vaø phaùt trieån. Phöông phaùp ñaøo taïo trình ñoä cao ñaúng phaûi coi troïng vieäc boài döôõng yù thöùc töï giaùc trong hoïc taäp, naêng löïc töï hoïc, töï nghieân cöùu, phaùt trieån tö duy saùng taïo, reøn luyeän kyõ naêng thöïc haønh, taïo ñieàu kieän cho ngöôøi hoïc tham gia nghieân cöùu, thöïc nghieäm, öùng duïng [25, ñieàu 40]. 2.2.5. Kieåm tra, ñaùnh giaù trong quaù trình ñaøo taïo Kieåm tra, ñaùnh giaù trong ñaøo taïo nhaèm xaùc ñònh möùc ñoä ñaùp öùng muïc tieâu ñaøo taïo ñeà ra, bao goàm keát quaû ñaøo taïo vaø chaát löôïng ñaøo taïo. Ñoái töôïng cuûa kieåm tra, ñaùnh giaù laø ngöôøi hoïc, ngöôøi daïy, nhaø quaûn lyù vaø cô sôû ñaøo taïo (nhaø tröôøng), ñoái töôïng ñaùnh giaù trong daïy-hoïc laø kieán thöùc, kyõ naêng, thaùi ñoä cuûa ngöôøi hoïc; noäi dung, hình thöùc, quy trình, thôøi gian kieåm tra, ñaùnh giaù ñöôïc theå hieän ngay trong chöông trình ñaøo taïo. Ñaùnh giaù laø ñöa ra nhöõng nhaän ñònh, xeùt ñoùan veà keát quaû coâng vieäc, döïa vaøo phaân tích nhöõng baèng chöùng thu ñöôïc, ñoái chieáu vôùi muïc tieâu, tieâu chuaån ñaõ ñeà ra, ñeå ñi tôùi nhöõng keát luaän thích hôïp nhaèm ñieàu chænh coâng vieäc, caûi thieän thöïc traïng, naâng cao chaát löôïng vaø hieäu quaû hoaït ñoäng [23]. Caùc hình thöùc kieåm tra – ñaùnh giaù trong giaùo duïc - ñaøo taïo noùi chung hieän nay theå hieän ôû sô ñoà 1.3. Thöïc chaát ñaây laø caùc hình thöùc kieåm tra - ñaùnh giaù töông öùng vôùi caùc kieåu ñeà thi coù quy ñònh trong chöông trình ñaøo taïo ñeå ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa SV ôû töøng moân hoïc. 24 Sô ñoà 1.3. Caùc hình thöùc thi, kieåm tra ñaùnh giaù hieän nay. Trong ñoù coù hai hình thöùc kieåm tra - ñaùnh giaù thöôøng duøng nhaát laø töï luaän vaø traéc nghieäm khaùch quan. 1.2.2.6. Toå chöùc ñaøo taïo + Toå chöùc laø laøm nhöõng gì caàn thieát ñeå tieán haønh moät hoaït ñoäng naøo ñoù nhaèm coù ñöôïc hieäu quaû toát nhaát [37]. + Toå chöùc ñaøo taïo laø söï taùc ñoäng cuûa nhaø quaûn lyù laõnh ñaïo vaøo caùc noäi dung cuûa quaù trình ñaøo taïo ñeå ñem laïi hieäu quaû cao. + Toå chöùc ñaøo taïo laø aùp duïng heä thoáng caùc bieän phaùp ñeå söû duïng tôùi möùc toái ña toaøn boä nguoàn nhaân löïc, vaät löïc, taøi löïc trong nhaø tröôøng (cô sôû ñaøo taïo) nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu, nhieäm vuï vaø muïc ñích ñaøo taïo ñaõ ñeà ra moät caùc toát nhaát. + Toå chöùc ñaøo taïo huy ñoäng nhieàu hình thöùc toå chöùc daïy - hoïc nhö daïy hoïc treân lôùp, ôû phoøng thí nghieäm, thö vieän, caùc cô sôû thöïc haønh, thöïc taäp, töï hoïc, töï nghieân cöùu, tham quan, hoaït ñoäng taäp theå, hoaït ñoäng ñoaøn theå, hoaït ñoäng xaõ hoäi; toå chöùc thöïc hieän neà neáp giaûng daïy, hoïc taäp; caùc hoaït ñoäng chuyeân moân, Quan saùt Vaán ñaùp Vieát Traéc nghieäm KQ Töï luaän Ñuùng sai Gheùp ñoâi Ñieàn khuyeát Nhieàu löïa choïn Caáu truùc Töï do 25 nghieân cöùu khoa hoïc; coâng taùc toå chöùc thi, quaûn lyù chaát löôïng daïy - hoïc; ñaùnh giaù keát quaû ñaøo taïo vaø coâng nhaän toát nghieäp. + Toå chöùc ñaøo taïo phaûi höôùng tôùi muïc tieâu ñaøo taïo ñaõ ñeà ra; xuaát phaùt töø nhieäm vuï, muïc tieâu ñaøo taïo; caên cöù vaøo caùc ñieàu kieän ñaûm baûo cho quaù trình ñaøo taïo nhö nhaân löïc (ñoäi nguõ giaùo vieân, caùn boä quaûn lyù), vaät löïc (CSVC, trang thieát bò daïy hoïc) vaø taøi löïc (taøi chính, ngaân saùch). + Toå chöùc ñaøo taïo moät caùch khoa hoïc, mang laïi hieäu quaû ñaøo taïo cao laø tìm ra ñöôïc phöông aùn toái öu cuûa heä thoáng caùc hoaït ñoäng ñaøo taïo treân cô sôû giaûi quyeát toång hôïp, ñoàng boä caùc nhieäm vuï, muïc tieâu ñaøo taïo vaø caùc vaán ñeà lieân quan khaùc. Toå chöùc quaù trình ñaøo taïo thoâng thöôøng ñöôïc caùc cô sôû ñaøo taïo thöïc hieän qua caùc khaâu sau ñaây. a. Tuyeån sinh. Tuyeån sinh laø xaùc laäp ñaàu vaøo cuûa quaù trình ñaøo taïo. Tuyeån sinh baèng nhieàu hình thöùc nhö thi tuyeån, xeùt tuyeån, ghi danh, cöû tuyeån,…nhaèm tuyeån choïn sinh vieân ñaùp öùng yeâu caàu, keá hoaïch ñaøo taïo cuûa caùc cô sôû ñaøo taïo (tröôøng ÑH, CÑ, THCN, caùc Vieän). Ñaây laø caùc hình thöùc phoå bieán treân theá giôùi. Tuy nhieân, ñoái vôùi chuùng ta hieän nay, khi heä thoáng caùc cô sôû ñaøo taïo chöa ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu cuûa ngöôøi hoïc, “cung” chöa ñaùp öùng “caàu” thì coâng taùc tuyeån sinh ñaàu vaøo heát söùc quan troïng, nhaèm tuyeån löïa ñuùng yeâu caàu veà maët baèng trình ñoä (ban ñaàu), tuyeån ñuùng chæ tieâu keá hoaïch vaø chuû yeáu laø thöïc hieän hình thöùc thi tuyeån hoaëc xeùt tuyeån (theo cô cheá ba chung) trong vaøi ba naêm gaàn ñaây; ñoàng thôøi coù theå phaûi thöïc hieän trong moät thôøi gian daøi, maëc duø Boä GD-ÑT coù chuû tröông giaûm bôùt moät kyø thi (toát nghieäp vaø tuyeån sinh) vaøo naêm 2008. 26 Sau khi tuyeån sinh, sinh vieân ñöôïc saép xeáp vaøo hoïc caùc chöông trình theo ngaønh ñaõ ñaêng kyù hoaëc theo chöông trình töï choïn cuûa sinh vieân sau khi keát thuùc phaàn hoïc chung baét buoäc (thoâng thöôøng duøng cho caùc tröôøng ÑH, CÑ thöïc hieän phöông aùn xeùt tuyeån theo nhoùm chöông trình trong kyø thi tuyeån sinh ñaàu khoùa). b. Laäp keá hoaïch vaø thôøi gian ñaøo taïo. Ñaây laø khaâu quan troïng cuûa coâng taùc toå chöùc ñaøo taïo. Thoâng thöôøng caùc tröôøng toå chöùc ñaøo taïo theo khoùa hoïc hoaëc naêm hoïc. Noäi dung laäp keá hoaïch vaø thôøi gian ñaøo taïo thöôøng ñöôïc theå hieän ôû caùc vaán ñeà sau: - Keá hoaïch ñaøo taïo toaøn khoùa 3 naêm (ñoái vôùi cao ñaúng), phaân theo 6 hoïc kyø; phaân boå khoái löôïng kieán thöùc quy ñònh cho caùc chöông trình; noäi dung vaø keá hoaïch hoïc taäp caùc chöông trình; quy cheá ñaøo taïo; nghóa vuï vaø quyeàn lôïi cuûa sinh vieân. - Keá hoaïch naêm hoïc (hay thöôøng goïi laø bieân cheá naêm hoïc) bao goàm lòch trình hoïc cuûa töøng chöông trình trong töøng hoïc kyø; danh saùch caùc hoïc phaàn baét buoäc vaø töï choïn, ñeà cöông chi tieát hoïc phaàn vaø ñieàu kieän ñeå ñöôïc ñaêng kyù hoïc cho töøng hoïc phaàn, lòch oân taäp, thi, kieåm tra, hình thöùc thi vaø kieåm tra caùc hoïc phaàn; caùc hoaït ñoäng ñaøo taïo khaùc nhö thôøi gian thöïc haønh, thöïc taäp, nghæ hoïc kyø, nghæ heø. c. Toå chöùc caùc hoaït ñoäng giaûng daïy vaø hoïc taäp. Ñeå thöïc hieän keá hoaïch naêm hoïc, keá hoaïch toaøn khoùa, troïng taâm laø toå chöùc caùc hoaït ñoäng giaûng daïy, hoïc taäp vaø nghieân cöùu thoâng thöôøng baèng caùc noäi dung sau ñaây: - Phaân coâng giaûng daïy: Caên cöù vaøo chöông trình ñeå phaân coâng, boá trí giaûng vieân ñaûm nhaän nhieäm vuï giaûng daïy, thöïc haønh vaø caùc hoaït ñoäng khaùc phuø hôïp 27 vôùi chuyeân moân, khaû naêng cuûa giaûng vieân, ñaûm baûo tieâu chuaån vaø chaát löôïng, hieäu quaû coâng taùc. - Boá trí saép xeáp thôøi khoùa bieåu, phoøng hoïc, caùc cô sôû thöïc haønh, thöïc taäp töông öùng vôùi noäi dung chöông trình. - Laäp keá hoaïch toå chöùc caùc hoaït ñoäng khaùc nhö coâng taùc ñaùnh giaù reøn luyeän cuûa sinh vieân, keá hoaïch cung caáp trang thieát bò, CSVC phuïc vuï giaûng daïy, hoïc taäp, caùc hoaït ñoäng ñoaøn theå, xaõ hoäi khaùc. - Toå chöùc caùc kyø thi, kyø thöïc taäp toát nghieäp bao goàm caùc coâng taùc, ra ñeà thi, coi thi, chaám thi, chaám ñoà aùn toát nghieäp. d. Coâng nhaän vaø caáp baèng toát nghieäp. Ñaây laø “coâng ñoaïn” cuoái cuûa quaù trình toå chöùc ñaøo taïo, nhaèm ñaùnh giaù chaát löôïng saûn phaåm ñaøo taïo; keát thuùc khoùa ñaøo taïo. Ngöôøi hoïc sau khi ñaït keát quaû veà hoïc taäp, reøn luyeän (ñoái vôùi heä chính quy); ñaït keát quaû hoïc taäp (ñoái vôùi heä khoâng chính quy) vaø caùc quy ñònh khaùc theo quy cheá ñaøo taïo cuûa Boä GD- ÑT seõ ñöôïc caùc cô sôû ñaøo taïo quyeát ñònh coâng nhaän vaø caáp baèng toát nghieäp theo trình ñoä ñaøo taïo. Tröôøng hôïp ngöôøi hoïc chöa ñöôïc hoaëc khoâng ñöôïc coâng nhaän toát nghieäp coù theå ñöôïc caáp chöùng nhaän veà keát quaû hoïc taäp, keát quaû thi toát nghieäp; trong khi chôø ñôïi caáp baèng toát nghieäp, cô sôû ñaøo taïo coù theå caáp chöùng nhaän toát nghieäp (coù thôøi haïn) cho ngöôøi hoïc ñeå ñaûm baûo quyeàn lôïi cho ngöôøi hoïc. Vieäc caáp phaùt baèng toát nghieäp hoaëc caùc loaïi chöùng nhaän neâu treân ñöôïc quaûn lyù raát chaët cheõ, caáp tröïc tieáp cho ngöôøi hoïc baèng nhieàu hình thöùc, tröø nhöõng tröôøng hôïp ñaëc bieät. 1.2.3. Quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo. 1.2.3.1. Quaûn lyù a. Moät soá khaùi nieäm veà quaûn lyù 28 - Quaûn lyù (manage) laø khaû naêng daãn daét moät toå chöùc, laõnh ñaïo, keá hoaïch hoùa söï phaùt trieån, kieåm soùat toå chöùc ñoù coù tính ñeán yeáu toá ñaëc thuø vaø moâi tröôøng xung quanh. - Quaûn lyù laø söï taùc ñoäng, chæ huy, ñieàu khieån caùc quaù trình xaõ hoäi vaø haønh vi hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi ñeå chuùng phaùt trieån phuø hôïp vôùi quy luaät ñaït tôùi muïc ñích ñeà ra vaø ñuùng yù chí ngöôøi quaûn lyù ; laø quaù trình taùc ñoäng coù ñònh höôùng, coù toå chöùc nhaèm ñaït ñöôïc muïc ñích ñeà ra. Coù nhieàu loaïi quaûn lyù nhö quaûn lyù heä thoáng (quaûn lyù thoáng nhaát coù phaân caáp quaûn lyù moät ngaønh, moät lónh vöïc naøo ñoù chaúng haïn nhö quaûn lyù giaùo duïc - ñaøo taïo, quaûn lyù haønh chính nhaø nöôùc, quaûn lyù kinh teá,…); quaûn lyù nhaø tröôøng (laø hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan quaûn lyù nhaèm taäp hôïp vaø toå chöùc caùc hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân, hoïc sinh vaø caùc löïc löôïng giaùo duïc khaùc, cuõng nhö huy ñoäng toái ña caùc nguoàn löïc giaùo duïc ñeå naâng cao chaát löôïng giaùo duïc vaø ñaøo taïo trong nhaø tröôøng). b. Nguyeân taéc quaûn lyù Tuøy thuoäc vaøo caùc loaïi quaûn lyù ñeå ñeà ra nhöõng nguyeân taéc nhaát ñònh. Thoâng thöôøng, vieäc quaûn lyù phaûi tuaân thuû moät soá nguyeân taéc nhö nguyeân taéc ñaûm baûo söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng, nguyeân taéc taäp trung daân chuû, nguyeân taéc tính thöïc tieãn, cuï theå, nguyeân taéc ñaûm baûo tính khoa hoïc. - Nguyeân taéc baûo ñaûm söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng theå hieän ôû vieäc ñaûm baûo thöïc hieän ñuùng ñöôøng loái, chuû tröông, chính saùch cuûa Ñaûng; xaây döïng vaø naâng cao chaát löôïng ñoäi nguõ ; chaêm lo xaây döïng toå chöùc Ñaûng, caùc ñoaøn theå quaàn chuùng. - Nguyeân taéc ñaûm baûo tính khoa hoïc, tính thöïc tieãn vaø tính keá hoaïch ñoøi hoûi nhaø quaûn lyù phaûi bieát nhìn xa, bieát döï baùo, phaân tích thöïc traïng, löïa choïn caùc phöông aùn toái öu, coi troïng toång keát kinh nghieäm quaûn lyù. - Nguyeân taéc taäp trung daân chuû laø nguyeân taéc quan troïng nhaát veà maët toå chöùc nhaèm taêng cöôøng tính taäp trung thoáng nhaát yù chí haønh ñoäng cuûa toaøn heä 29 thoáng, ñoàng thôøi phaùt huy cao nhaát quyeàn chuû ñoäng, saùng taïo cuûa töøng thaønh vieân trong heä thoáng. Nguyeân taéc naøy phaûi ñaûm baûo söï keát hôïp giöõa cheá ñoä moät ngöôøi phuï traùch (cheá ñoä thuû tröôûng) vôùi cheá ñoä daân chuû baøn baïc trong quaûn lyù (cheá ñoä laõnh ñaïo taäp theå). - Ngoaøi ra coøn nhieàu nguyeân taéc khaùc tuøy thuoäc vaøo caùc loaïi quaûn lyù. Ñoái vôùi lónh vöïc giaùo duïc ñaøo taïo, caàn chuù yù ñeán nguyeân taéc xaõ hoäi hoùa giaùo duïc ñaøo taïo, coi söï nghieäp giaùo duïc ñaøo taïo laø söï nghieäp cuûa toaøn daân, toaøn daân chaêm lo cho söï nghieäp giaùo duïc ñaøo taïo ; nguyeân taéc giaùo duïc thuyeát phuïc gaén vôùi coâng taùc toå chöùc, coi troïng söï ñoäng vieân tinh thaàn vaø vaät chaát, chaêm lo ñôøi soáng, thi ñua, khen thöôûng. c. Chöùc naêng quaûn lyù. Caùc chöùc naêng cô baûn cuûa quaûn lyù laø laäp keá hoaïch, toå chöùc, chæ ñaïo vaø kieåm tra ñaùnh giaù. - Vieäc laäp keá hoaïch coù taàm quan troïng mang tính chieán löôïc trong toaøn boä hoaït ñoäng quaûn lyù. Xaây döïng keá hoaïch phaûi ñaûm baûo yeâu caàu xaùc ñònh roõ coâng vieäc caàn laøm, thôøi gian, phöông phaùp tieán haønh, caùc ñieàu kieän caàn thieát cho coâng vieäc vaø phaân coâng ngöôøi phuï traùch. Vieäc laäp keá hoaïch thoâng thöôøng coù giai ñoaïn “tieàn keá hoaïch” ñeå xaùc ñònh nhu caàu, muïc tieâu, xaùc ñònh traïng thaùi xuaát phaùt, döï thaûo phöông aùn löïa choïn coù tính ñeán tieàm naêng cuûa caùc nguoàn löïc vaø nhöõng mong muoán chuû quan. Baûn keá hoaïch phaûi ñaûm baûo laø ñieåm xuaát phaùt cuûa moät quaù trình môùi vaø laø ñieåm keát thuùc cuûa moät quaù trình cuõ. - Toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch bao goàm toå chöùc caáu truùc boä maùy ñieàu haønh, saép xeáp nhaân söï vaø heä thoáng caùc nguoàn löïc khaùc (CSVC, taøi chính, thoâng tin), thieát laäp caùc quy ñònh lieân quan. - Chæ ñaïo thöïc hieän keá hoaïch bao goàm caû ñieàu chænh, phoái hôïp nhaèm ñaûm baûo thöïc hieän toát keá hoaïch. Coâng taùc chæ ñaïo chuù troïng ñeán vieäc höôùng daãn, giaùm 30 saùt, ñoäng vieân, khuyeán khích caùc ñoái töôïng trong quaù trình thöïc hieän nhieäm vuï theo keá hoaïch ñeà ra. - Kieåm tra ñaùnh giaù bao goàm caû thanh tra, kieåm tra, kieåm keâ caùc hoaït ñoäng theo keá hoaïch ñaõ ñeà ra, ñaùnh giaù keát quaû thöïc hieän nhieäm vuï theo keá hoaïch. Thöïc hieän chöùc naêng naøy, caàn xaây döïng caùc tieâu chí ñaùnh giaù; toå chöùc caùc hoaït ñoäng kieåm tra, ñaùnh giaù vaø töï kieåm tra, ñaùnh giaù (ñònh kyø, khoâng ñònh kyø - baát thöôøng). 1.2.3.2. Quaûn lyù ñaøo taïo a. Khaùi nieäm : Quaûn lyù ñaøo taïo, thöïc chaát laø quaûn lyù quaù trình ñaøo taïo taïi caùc cô sôû ñaøo taïo nghóa laø thoâng qua caùc chöùc naêng quaûn lyù ñeå taùc ñoäng vaøo caùc thaønh toá cuûa quaù trình ñaøo taïo nhaèm ñaït muïc tieâu, ñem laïi hieäu quaû vaø chaát löôïng ñaøo taïo. b. Noäi dung quaûn lyù ñaøo taïo - Quaûn lyù ñaøo taïo bao goàm quaûn lyù muïc tieâu, noäi dung, phöông phaùp ñaøo taïo; quaûn lyù ngöôøi daïy, ngöôøi hoïc; quaûn lyù coâng taùc toå chöùc ñaøo taïo; quaûn lyù chaát löôïng vaø hieäu quaû ñaøo taïo; quaûn lyù caùc hoaït ñoäng boå trôï cho coâng taùc ñaøo taïo. - Thoâng thöôøng nhaø laõnh ñaïo thöïc hieän quaûn lyù vieäc laäp keá hoaïch ñaøo taïo; quaûn lyù quaù trình toå chöùc giaûng daïy, hoïc taäp; quaûn lyù caùc hoaït ñoäng ñaûm baûo ñieàu kieän nhaân löïc (con ngöôøi), vaät löïc (CSVC, trang thieát bò), taøi löïc (taøi chính, ngaân saùch) cho hoaït ñoäng ñaøo taïo; quaûn lyù coâng taùc kieåm tra, thanh tra caùc hoaït ñoäng ñaøo taïo vaø ñaëc bieät laø quaûn lyù chaát löôïng ñaøo taïo (kieåm ñònh, ñaùnh giaù chaát löôïng ñaøo taïo). c. Quaûn lyù chaát löôïng ñaøo taïo Ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng ñaøo taïo thoâng thöôøng coù Hoäi ñoàng Kieåm ñònh quoác gia, moät soá nöôùc coù caû caùc toå chöùc kieåm ñònh ñoäc laäp vôùi Hoäi ñoàng quoác gia. Caùc nöôùc AÂu, Myõ ñaõ thöïc hieän coâng taùc kieåm ñònh chaát löôïng giaùo duïc töø 31 laâu, Trung quoác baét ñaàu thöïc hieän töø naêm 1985, Hoàng Koâng (1991), Malaysia (1996). Vieät Nam ñang döï thaûo veà kieåm ñònh chaát löôïng giaùo duïc Ñaïi hoïc, moät soá Döï aùn ñang nghieân cöùu veà kieåm ñònh chaát löôïng ñaøo taïo giaùo vieân; giaùo duïc phoå thoâng coù heä thoáng ñaùnh giaù veà tröôøng chuaån quoác gia vaø moät soá quy ñònh chuaån khaùc. Treân theá giôùi, hieän nay thöôøng duøng caùc heä thoáng ñaùnh giaù chaát löôïng giaùo duïc khaùc nhau. Chaúng haïn, Myõ duøng heä thoáng kieåm ñònh (Accreditation); Anh, UÙc duøng heä thoáng thaåm ñònh (Audit); Phaùp duøng heä thoáng thanh tra (Inspectorate); Haø Lan vaø moät soá nöôùc Chaâu AÂu duøng thaåm ñònh, nhöng ñaõ chuyeån qua duøng heä thoáng kieåm ñònh töø naêm 2003; Thaùi Lan duøng caû thaåm ñònh vaø caû kieåm ñònh. Tuy nhieân xu theá chung laø caùc nöôùc duøng heä thoáng kieåm ñònh chaát löôïng. Ñeå ñaùnh giaù chaát löôïng, nhaát thieát phaûi coù heä thoáng tieâu chuaån kieåm ñònh. Tuøy thuoäc vaøo ñaëc ñieåm, muïc tieâu neàn giaùo duïc maø caùc quoác gia ñöa ra boä tieâu chuaån nhieàu hay ít. Chaúng haïn, chæ ñeà caäp ñeán noäi dung kieán thöùc, caùc nöôùc AÂu-Myõ duøng 10 tieâu chí ñeå ñaùnh giaù; trong khi nöôùc UÙc thì duøng 7 tieâu chí ; rieâng ñaïi hoïc Melbuorne (UÙc) thì laïi duøng ñeán 15 tieâu chí. Maëc duø vaäy, nhìn chung boä kieåm ñònh caùc nöôùc treân theá giôùi ñeàu ñeà caäp ñeán muïc tieâu, chieán löôïc phaùt trieån (giaùo duïc-ñaøo taïo); heä thoáng giaùo duïc; caùc ñieàu kieän ñaûm baûo cuûa heä thoáng giaùo duïc (veà nhaân löïc, vaät löïc, taøi löïc); veà quan heä quoác teá vaø ñaëc bieät laø chaát löôïng saûn phaåm ñaøo taïo. ÔÛ nöôùc ta, nhieàu taùc giaû ñaõ nghieân cöùu vaán ñeà chaát löôïng, ñaûm baûo chaát löôïng vaø kieåm ñònh chaát löôïng ôû nhieàu goùc ñoä khaùc nhau, vôùi mong muoán sôùm coù moät cô cheá, quy ñònh veà ñaùnh giaù chaát löôïng caùc cô sôû giaùo duïc - ñaøo taïo, caùc ngaønh ñaøo taïo vaø ñaùnh giaù chaát löôïng giaùo duïc chung. PGS-TS Nguyeãn Ñöùc Ngoïc (Ñaïi hoïc quoác gia Haø Noäi) ñeà xuaát ñaùnh giaù trình ñoä kieán thöùc theo baûy baäc, töø trình ñoä 100, ñeán trình ñoä 700 vôùi caùc baäc 32 hoïc töông öùng laø THPT (100); CÑ-ÑH (300-400); Cao hoïc (500-600) vaø Tieán só (700). Döï aùn ñaøo taïo GV THCS (LOAN No – 1718-VIE -SF) ñöa ra boä tieâu chí ñaûm baûo chaát löôïng trong caùc tröôøng CÑSP goàm 8 tieâu chuaån : - Xaùc ñònh söù maïng, muïc tieâu, keá hoaïch phaùt trieån nhaø tröôøng. - Toå chöùc, ñieàu haønh, quaûn lyù coâng taùc theo keá hoaïch - Chöông trình ñaøo taïo vaø caùc hoaït ñoäng daïy hoïc. - Ñoäi nguõ. - Sinh vieân vaø coâng taùc sinh vieân. - CSVC, thö vieän vaø trang thieát bò. - Quaûn lyù taøi chính. - Chaát löôïng sinh vieân ra tröôøng. Töø naêm 2003, Boä GD-ÑT ñaõ döï thaûo (laàn 6) veà kieåm ñònh chaát löôïng giaùo duïc ñaïi hoïc, ñöa ra 10 tieâu chuaån kieåm ñònh cô sôû giaùo duïc, 7 tieâu chuaån kieåm ñònh ngaønh ñaøo taïo vaø seõ ñöôïc caùc cô sôû ñaøo taïo thöïc hieän trong nhöõng naêm gaàn ñaây. d. Coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo caáp khoa. Quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo taïi caùc cô sôû ñaøo taïo thöôøng thöïc hieän ôû 3 caáp goàm caáp tröôøng (do Phoøng Ñaøo Taïo chòu traùch nhieäm tham möu, giuùp vieäc vaø toå chöùc thöïc hieän keá hoaïch nhaø tröôøng ñeà ra); caáp khoa vaø caáp toå boä moân. Tuøy ñieàu kieän cuï theå cuûa töøng ñôn vò ñaøo taïo (nhaát laø ñoái vôùi caùc tröôøng cao ñaúng) ñeå coù theå chæ thöïc hieän ôû 2 caáp (tröôøng, khoa hoaëc tröôøng vaø toå boä moân). Quaûn lyù coâng taùc ñaøo taïo caáp khoa hoaëc töông ñöông laø caáp quaûn lyù ñaøo taïo tröïc tieáp ôû caùc cô sôû ñaøo taïo; quaûn lyù moät phaàn noäi dung coâng taùc ñaøo taïo theo quy ñònh cuûa cô sôû ñaøo taïo. Coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo ôû khoa ñöôïc xaây döïng treân cô sôû caên cöù vaøo chöùc naêng nhieäm vuï cuûa khoa quy ñònh taïi quy cheá toå chöùc vaø hoaït ñoäng cuûa 33 nhaø tröôøng. Do ñoù, coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo caáp khoa khoâng theo quy chuaån chung maø tuøy thuoäc vaøo ñaëc thuø rieâng cuûa töøng tröôøng, töøng cô sôû ñaøo taïo. Ñoái vôùi caùc tröôøng cao ñaúng, khoa laø ñôn vò quaûn lyù haønh chính cô sôû cuûa tröôøng [13, ñieàu 21] coù nhöõng nhieäm vuï nhö sau: - Toå chöùc thöïc hieän quaù trình ñaøo taïo, keá hoaïch giaûng daïy, hoïc taäp, nghieân cöùu khoa hoïc vaø hoaït ñoäng giaùo duïc khaùc theo chöông trình, keá hoaïch giaûng daïy chung cuûa nhaø tröôøng. - Toå chöùc hoaït ñoäng nghieân cöùu khoa hoïc; chuû ñoäng khai thaùc caùc döï aùn hôïp taùc, gaén ñaøo taïo vôùi nghieân cöùu khoa hoïc. - Toå chöùc bieân soaïn chöông trình, giaùo trình moân hoïc, taøi lieäu giaûng daïy do Hieäu tröôûng giao. Toå chöùc nghieân cöùu caûi tieán phöông phaùp giaûng daïy, hoïc taäp; ñeà xuaát xaây döïng keá hoaïch boå sung, baûo trì thieát bò daïy hoïc, thieát bò thí nghieäm, thöïc haønh, thöïc taäp vaø thöïc nghieäm khoa hoïc. - Xaây döïng keá hoaïch vaø toå chöùc thöïc hieän vieäc ñaøo taïo, boài döôõng naâng cao trình ñoä chuyeân moân, nghieäp vuï cho giaûng vieân vaø caùn boä nhaân vieân thuoäc khoa. - Quaûn lyù caùn boä,._.ôøng taäp trung vaøo nhöõng vaán ñeà gì? ( xeáp theo thöù töï töø 1 ñeán heát caùc vaán ñeà döôùi ñaây, 1 laø vaán ñeà quan troïng nhaát ). Phaân coâng nhieäm vuï cho giaûng vieân Thoâng baùo chöông trình, keá hoïach giaûng daïy, kieåm tra, thi cöû Thoâng baùo keá hoaïch kieåm tra chuyeân moân Trao ñoåi veà kinh nghieäm giaûng daïy Thaûo luaän veà caùc phöông phaùp giaûng daïy môùi Thaûo luaän veà vieäc naâng cao hieäu quaû giaûng daïy Tieán haønh ruùt kinh nghieäm cho caùc buoåi döï giôø, hoäi giaûng Bình xeùt thi ñua (hoïc kyø hoaëc cuoái naêm) Noäi dung khaùc:…………………………………………………………………… Caâu 4: Caùc buoåi sinh hoaït chuyeân moân, theo Oâng/Baø coù thöïc hieän toát vieäc thuùc ñaåy quaù trình naâng cao hieäu quaû giaûng daïy khoâng? Thöïc hieän raát toát Thöïc hieän toát Thöïc hieän töông ñoái toát Thöïc hieän khoâng toát Thöïc hieän yeáu keùm Caâu 5: Xin Oâng/ Baø cho bieát yù kieán veà chaát löôïng noäi dung cuûa giaùo trình Döï aùn ñaõ bieân soaïn: 134 Toát Khaù TB Keùm Noäi dung phuø hôïp vôùi muïc ñích ñaõ ñeà ra (löïa choïn caùc thoâng tin phuø hôïp vôùi muïc tieâu vaø caùc tö töôûng chæ ñaïo …) Noäi dung phuø hôïp vôùi trình ñoä SV CÑSP Tính chính xaùc veà maët khoa hoïc Tính caäp nhaät (lieân heä vôùi ngaønh khoa hoïc maø Oâng/Baø ñaûm nhieäm …) Tính hôïp lyù (môû roäng hoaëc ruùt ngaén kieán thöùc moät caùch hôïp lyù …) Phaïm vi söû duïng (coù theå söû duïng roäng raõi vaø laâu daøi …) Caâu 6: Xin Oâng/Baø cho bieát yù kieán veà caáu truùc cuûa giaùo trình Döï aùn ñaõ bieân soaïn: Naëng veà lyù thuyeát Naëng veà thöïc haønh Coù söï caân ñoái giöõa lyù thuyeát vaø thöïc haønh YÙ kieán khaùc: …………………………………………………………………………………… Caâu 7: Theo Oâng/Baø döï ñoùan coù khoaûng bao nhieâu phaàn traêm sinh vieân hoïc caùc giaùo trình thí ñieåm, sau khi toát nghieäp coù theå daïy theo saùch giaùo khoa THCS môùi theo caùc möùc ñoä döôùi ñaây: Soá % Raát toát ……………….. Toát ………………. Töông ñoái toát ……………….. Khoâng toát ……………….. 100 % Neáu coù soá % khoâng toát, xin neâu vaén taét lyù do: …………………………………………………… Caâu 8: Coù yù kieán cho raèng khoái löôïng cuûa chöông trình ñaøo taïo naêm thöù 1 vaø naêm thöù 2 toû ra laø qua taûi ñoái vôùi sinh vieân CÑSP. Xin Oâng/Baø cho bieát yù kieán: Hoaøn toaøn ñoàng yù Ñoàng yù Khoâng ñoàng yù Caâu 9: Oâng/Baø coù daønh thôøi gian cho vieäc naâng cao tri thöùc lyù luaän boä moân cuûa mình ñeå giaûng daïy giaùo trình môùi khoâng? Raát nhieàu Khaù nhieàu Vöøa ñuû Ít khi Hoaøn toaøn khoâng Caâu 10: Trong khi daïy giaùo trình môùi, Oâng/Baø ñaõ ñöôïc boài döôõng ñeå daïy tích hôïp chuyeân moân vôùi nghieäp vuï ôû möùc ñoä naøo? Raát ñaày ñuû Ñaày ñuû Töông ñoái ñaày ñuû Chöa ñöôïc boài döôõng Caâu 11: Xin quí Oâng/Baø vui loøng cho bieát, Oâng/Baø coù caûm thaáy höùng thuù khi giaûng daïy giaùo trình môùi khoâng? Raát höùng thuù Höùng thuù 135 Töông ñoái höùng thuù Ít khi höùng thuù Hoaøn toaøn khoâng höùng thuù Caâu 12: Theo Oâng/Baø coù khoaûng bao nhieâu phaàn traêm hoïc phaàn trieàn khai thí ñieåm giaûng daïy trong ba naêm qua ñaõ toå chöùc caùc hình thöùc daïy hoïc tích cöïc sau ñaây : Caùc hình thöùc 100% Giaûm giôø thuyeát trình treân lôùp, taêng giôø töï hoïc coù quaûn lyù Haàu heát thôøi gian treân lôùp do giaùo vieân giaûng Daïy phöông phaùp hoïc Taêng cöôøng ñoái thoaïi treân lôùp Toå chöùc hoïc döôùi hình thöùc xemina Caâu 13: Oâng/Baø coù ñoàng yù coi chöùc naêng cô baûn cuûa daïy laø daïy caùch hoïc vaø coi daïy phöông phaùp hoïc laø 1 muïc tieâu daïy hoïc chöù khoâng phaûi chæ laø 1 caùch thöùc naâng cao hieäu quaû daïy hoïc ? Hoaøn toaøn ñoàng yù Ñoàng yù Khoâng ñoàng yù YÙ kieán khaùc: ……………………………………………………………………………………… Caâu 14: Xin Oâng/Baø vui loøng cho bieát, khi giaûng daïy giaùo trình môùi Oâng/Baø thöôøng söû duïng phöông phaùp naøo? Chæ ñoïc cheùp Ñoïc cheùp – giaûng giaûi Dieãn giaûng thoâng baùo Dieãn giaûng neâu vaán ñeà Ñaøm thoaïi Tröïc quan Luyeän taäp – thöïc haønh Phöông phaùp khaùc: …………………………………………………………………………… Caâu 15: Xin cho bieát nhöõng lyù do khieán Oâng/Baø thöôøng xuyeân söû duïng phöông phaùp ñoù? Khoâng toán nhieàu coâng söùc Khoâng phaûi ñaàu tö nhieàu cho baøi giaûng Deã söû duïng Chuû ñoäng ñöôïc thôøi gian Truyeàn ñaït ñöôïc nhieàu tri thöùc trong moät thôøi gian ngaén Khaéc saâu ñöôïc tri thöùc Baûo ñaûm söï vaän duïng tri thöùc Kích thích ñöôïc tính tích cöïc hoïc taäp cuûa sinh vieân Lyù do khaùc: ……………………………………………………………………. Caâu 16: Ñeå naâng cao hieäu quaû giaûng daïy giaùo trình môùi, theo Oâng/Baø thì bieän phaùp naøo döôùi ñaây laø quan troïng? ( xeáp theo thöù töï töø 1 ñeán heát caùc bieän phaùp, 1 laø bieän phaùp quan troïng nhaát) Naâng cao trình ñoä giaûng vieân Ñoåi môùi phöông phaùp giaûng daïy cuûa giaûng vieân Taêng cöôøng caùc giôø thaûo luaän 136 Taêng cöôøng caùc giôø thöïc haønh Toå chöùc cho sinh vieân töï hoïc Ñoåi môùi caùch kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa sinh vieân Trang bò phöông tieän daïy hoïc hieän ñaïi ÖÙng duïng coâng nghieä thoâng tin Bieän phaùp khaùc: ……………………………………………………………………………. Caâu 17: Caùc hoïc phaàn daïy thí ñieåm maø Oâng/Baø ñaûm nhieäm ñaõ söû duïng phöông tieän daïy hoïc hieän ñaïi ( maùy tính, maùy chieáu …) nhö theá naøo? Raát thöôøng xuyeân Thöôøng xuyeân Thænh thoaûng Raát ít khi söû duïng Hoaøn toaøn khoâng söû duïng Caâu 18: Lyù do chuû yeáu khieán Oâng/Baø chöa söû duïng ñöôïc caùc phöông tieän hieän ñaïi trong daïy hoïc vì: Ñuùng Khoâng ñuùng Thieáu phöông tieän Chöa bieát caùch söû duïng Khoâng coù yeâu caàu Quy ñònh söû duïng thieát bò cuûa tröôøng qua phieàn haø Maát thôøi gian daïy lyù thuyeát cuûa giaûng vieân Caâu 19: Theo Oâng/Baø, coù khoaûng bao nhieâu phaàn traêm caùc hình thöùc ñaùnh giaù sau ñaây ñaõ ñöôïc söû duïng khi giaûng daïy giaùo trình thí ñieåm: Caùc hình thöùc 100% Ñeà thi töï luaän Ñeà thi traéc nghieäm khaùch quan Ñeà thi vaán ñaùp Baøi taäp lôùn hoaëc tieåu luaän Hình thöùc khaùc: ……………………………………………………………………………. Caâu 20: Xin Oâng/Baø vui loøng cho bieát toå boä moân vaø khoa coù kieåm tra thöôøng xuyeân vieäc giaûng vieân kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa sinh vieân khoâng? Raát thöôøng xuyeân Thöôøng xuyeân Thænh thoaûng Raát ít khi kieåm tra Hoaøn toaøn khoâng kieåm tra Caâu 21: Xin Oâng/Baø cho bieát vieäc kieåm tra treân ñöôïc thöïc hieän baèng caùch naøo? Theo baùo caùo cuûa giaûng vieân Theo phaûn aùnh cuûa sinh vieân Theo doõi soå ñaàu baøi Döï giôø Caùch khaùc: …………………………………………………………………………………… Caâu 22: Xin Oâng/Baø cho bieát yù kieán ñaùnh giaù chung veà trieån khai thöïc hieän thí ñieåm giaùo trình môùi? Raát thaønh coâng Thaønh coâng 137 Töông ñoái thaønh coâng Chöa thaønh coâng Hoaøn toaøn khoâng thaønh coâng Ngoaøi nhöõng vaán ñeà ñaõ neâu treân, xin Oâng/Baø cho bieát theâm moät soá yù kieán khaùc veà vieäc trieån khai thöïc hieän thí ñieåm giaùo trình môùi taïi khoa Töï nhieân tröôøng CÑSP BR-VT Caâu 23: Nhöõng khoù khaên: …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………… Caâu 24: Nhöõng baát caäp: …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………… Caâu 25: Nhöõng yù kieán khaùc: …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………… 2. PHIEÁU HOÛI DAØNH CHO SINH VIEÂN Caâu 1: Xin Anh/Chò cho bieát yù kieán veà chaát löôïng noäi dung cuûa giaùo trình Döï aùn ñaõ bieân soaïn: Toát Khaù TB Keùm Noäi dung phuø hôïp vôùi muïc ñích ñaõ ñeà ra (löïa choïn caùc thoâng tin phuø hôïp vôùi muïc tieâu vaø caùc tö töôûng chæ ñaïo …) Noäi dung phuø hôïp vôùi trình ñoä SV CÑSP Tính chính xaùc veà maët khoa hoïc Tính caäp nhaät (lieân heä vôùi ngaønh khoa hoïc maø Anh/Chò ñaûm nhieäm …) Tính hôïp lyù (môû roäng hoaëc ruùt ngaén kieán thöùc moät caùch hôïp lyù …) Phaïm vi söû duïng (coù theå söû duïng roäng raõi vaø laâu daøi …) Caâu 2: Xin Anh/Chò cho bieát tính deã söû duïng cuûa giaùo trình Döï aùn ñaõ bieân soaïn Toát Khaù TB Keùm Giôùi thieäu caùch söû duïng hoaëc caáu truùc cuûa giaùo trình Muïc luïc chi tieát Keát caáu thoáng nhaát giöõa caùc chöông, caùc phaàn … Caùc chæ daãn veà muïc tieâu hoïc taäp Coù toùm taét muïc tieâu vaø noäi dung ôû ñaàu moãi chöông Coù toùm taét noäi dung ôû cuoái moãi chöông Chæ daãn veà caùc nguoàn thoâng tin (vaên baûn, döõ lieäu, baûng bieåu, ñoà thò, tranh …) söû duïng trong vaên baûn 138 Caâu 3: Xin Anh/Chò cho bieát thieát keá veà maët phöông phaùp cuûa giaùo trình Döï aùn ñaõ bieân soaïn: Toát Khaù TB Keùm Tính phaân hoùa cuûa giaùo trình (chuù yù ñeán caùc ñieàu kieän hoïc taäp khaùc nhau …) Söï lieân heä vôùi ñôøi soáng (khu vöïc vaø ñòa phöông) Trôï giuùp, kích thích ñoäng cô hoïc taäp (hoïc caùi gì, hoïc nhö theá naøo …) Tích cöïc hoùa thoâng qua heä thoáng baøi taäp Khuyeán khích tính ñoäc laäp Caâu 4: Xin Anh/Chò cho bieát chöùc naêng ñoái vôùi vieäc laäp keá hoaïch vaø thöïc hieän hoaït ñoäng daïy hoïc cuûa giaùo trình Döï aùn ñaõ bieân soaïn: Toát Khaù TB Keùm Taïo ñieàu kieän thöïc hieän caùc hình thöùc daïy hoïc tích cöïc Hoã trôï caùc hình thöùc giao tieáp xaõ hoäi trong daïy hoïc (laøm vieäc ñoäc laäp, laøm vieäc theo nhoùm …) Coù chæ daãn ñoái vôùi vieäc laäp keá hoaïch leân lôùp Naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng daïy hoïc Hoã trôï hoaït ñoäng ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa sinh vieân Caâu 5: Khi hoïc giaùo trình môùi, Anh/Chò coù thöôøng xuyeân hoïc baøi khoâng? Raát thöôøng xuyeân Thöôøng xuyeân Thænh thoaûng Raát ít khi hoïc baøi Hoaøn toaøn khoâng hoïc baøi Caâu 6: Khi hoïc giaùo trình môùi, Anh/Chò thöôøng hoïc baøi theo hình thöùc naøo? Hoïc thuoäc loøng Hoïc theo daøn baøi Hoïc nhöõng yù troïng taâm Hoïc coù lieân heä vôùi thöïc teá Hoïc – keát hôïp vôùi giaûi baøi taäp trong giaùo trình Hoïc theo sô ñoà Hình thöùc khaùc: …………………………………………………………………………………… Caâu 7: Khi hoïc giaùo trình môùi, Anh/Chò coù thöôøng xuyeân chuaån bò tröôùc baøi môùi khoâng? Raát thöôøng xuyeân Thöôøng xuyeân Thænh thoaûng Raát ít khi Hoaøn toaøn khoâng chuaån bò Caâu 8: Khi hoïc giaùo trình môùi, Anh/Chò chuaån bò baøi môùi nhö theá naøo? ( xeáp theo thöù töï töø 1 ñeán heát, 1 laø caùch hoïc quan troïng nhaát ) Ñoïc qua giaùo trình Ñoïc vaø xaùc ñònh noäi dung cô baûn cuûa baøi môùi Ñoïc vaø xaùc ñònh choã chöa hieåu kyõ 139 Chæ ñoïc kyõ phaàn mình caûm thaáy höùng thuù Ñoïc nhöõng noäi dung coù lieân quan ñeán caâu hoûi cuoái chöông Chæ ñoïc kyõ nhöõng phaàn maø GV ñaõ gôïi yù tröôùc Caùch khaùc: ……………………………………………………………………………………… Caâu 9: Ngoaøi giaùo trình môùi, Anh/Chò coù thöôøng xuyeân nghieân cöùu theâm caùc taøi lieäu khaùc khoâng? Raát thöôøng xuyeân Thöôøng xuyeân Thænh thoaûng Raát ít khi Hoaøn toaøn khoâng Caâu 10: Theo Anh/Chò, nhìn chung, phöông phaùp ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa sinh vieân nhö hieän nay laø: Raát khaùch quan Khaùch quan Töông ñoái khaùch quan Chöa khaùch quan Hoaøn toaøn khoâng khaùch quan Caâu 11: Nhìn chung, noäi dung caùc giaùo trình Anh/Chò ñaõ hoïc coù lieân heä vôùi noäi dung kieán thöùc ôû THCS hay khoâng? Coù Khoâng Caâu 12: Nhìn chung, GV coù thöôøng xuyeân môû roäng kieán thöùc so vôùi giaùo trình hay khoâng? Hoaøn toaøn khoâng Raát ít khi Töông ñoái thöôøng xuyeân Thöôøng xuyeân Raát thöôøng xuyeân Caâu 13: Lòch hoïc cuûa caùc moân hoïc coù oån ñònh hay khoâng? Oån ñònh Thænh thoaûng bò ñoåi giôø cho moân khaùc hoaëc nghæ hoïc roài hoïc buø Thöôøng xuyeân bò ñoåi giôø cho moân khaùc hoaëc nghæ hoïc roài hoïc buø Thænh thoaûng nghæ hoïc vaø khoâng hoïc buø Caâu 14: Nhaän xeùt chung veà phöông phaùp giaûng daïy cuûa giaûng vieân? Hoaøn toaøn khoâng toát Chöa toát Töông ñoái toát Toát Raát toát Caâu 15: Anh/Chò nhaän thaáy maãu giaùo aùn (caùch soaïn giaùo aùn) ñöôïc hoïc ôû tröôøng sö phaïm so vôùi maãu giaùo aùn (caùch soaïn giaùo aùn) maø giaùo vieân THCS höôùng daãn soaïn trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm laø: Hoaøn toaøn khoâng gioáng nhau Gioáng nhau chuùt ít Töông ñoái gioáng nhau Phaàn lôùn gioáng nhau 140 Hoaøn toaøn gioáng nhau Caâu 16: Trong thôøi gian thöïc taäp sö phaïm, Anh/Chi nhaän thaáy phöông phaùp daïy hoïc ñaõ ñöôïc hoïc ôû tröôøng sö phaïm so vôùi phöông phaùp daïy hoïc maø giaùo vieân ôû tröôøng thöïc taäp höôùng daãn laø: Hoaøn toaøn khoâng gioáng nhau Chæ gioáng nhau chuùt ít Töông ñoái gioáng nhau Haàu nhö gioáng nhau Hoaøn toaøn gioáng nhau 3. PHIEÁU HOÛI DAØNH CHO CAÙN BOÄ QUAÛN LYÙ Caâu 1: Xin quí Oâng/Baø vui loøng cho bieát vieäc phaân coâng giaûng daïy giaùo trình môùi cho caùc giaûng vieân trong khoa Töï nhieân ñaõ hôïp lyù chöa? Raát hôïp lyù Hôïp lyù Töông ñoái hôïp lyù Chöa hôïp lyù Hoaøn toaøn khoâng hôïp lyù Caâu 2: Xin Oâng/Baø vui loøng cho bieát noäi dung sinh hoaït chuyeân moân thöôøng taäp trung vaøo nhöõng vaán ñeà gì? ( xeáp theo thöù töï töø 1 ñeán heát caùc vaán ñeà döôùi ñaây, 1 laø vaán ñeà quan troïng nhaát ) Phaân coâng nhieäm vuï cho giaûng vieân Thoâng baùo chöông trình, keá hoïach giaûng daïy, kieåm tra, thi cöû Thoâng baùo keá hoaïch kieåm tra chuyeân moân Trao ñoåi veà kinh nghieäm giaûng daïy Thaûo luaän veà caùc phöông phaùp giaûng daïy môùi Thaûo luaän veà vieäc naâng cao hieäu quaû giaûng daïy Tieán haønh ruùt kinh nghieäm cho caùc buoåi döï giôø, hoäi giaûng Bình xeùt thi ñua (hoïc kyø hoaëc cuoái naêm) Noäi dung khaùc:…………………………………………………………………………………… Caâu 3: Xin Oâng/Baø vui loøng cho bieát toå boä moân vaø khoa coù kieåm tra thöôøng xuyeân vieäc giaûng vieân kieåm tra, ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa sinh vieân khoâng? Raát thöôøng xuyeân Thöôøng xuyeân Thænh thoaûng Raát ít khi kieåm tra Hoaøn toaøn khoâng kieåm tra Caâu 4: Xin Oâng/Baø cho bieát vieäc kieåm tra treân ñöôïc thöïc hieän baèng caùch naøo? Theo baùo caùo cuûa giaûng vieân Theo phaûn aùnh cuûa sinh vieân Theo doõi soå ñaàu baøi Döï giôø Caùch khaùc: …………………………………………………………………………………… Caâu 5: Caùc hoïc phaàn trieån khai thí ñieåm giaûng daïy trong 3 naêm qua taïi tröôøng Oâng/Baø coù phuø hôïp vôùi chöông trình khung do Boä ban haønh hay khoâng? Raát phuø hôïp 141 Phuø hôïp Töông ñoái phuø hôïp Chöa phuø hôïp Hoaøn toaøn khoâng phuø hôïp Caâu 6: Oâng/Baø cho bieát yù kieán veà nhöõng quan taâm sau ñaây cuûa nhaø tröôøng ñoái vôùi ñoäi nguõ giaûng vieân tham gia giaûng daïy giaùo trình thí ñieåm: Coù Khoâng Giaûm soá ñaàu moân / giaûng vieân Cung caáp, taïo ñieàu kieän söû duïng trang thieát bò daïy hoïc Cho giaûng vieân tham quan hoïc taäp kinh nghieäm ôû caùc tröôøng baïn Toå chöùc cho giaûng vieân nghe baùo caùo veà ñoåi môùi chöông trình, giaùo trình vaø saùch giaùo khoa THCS Nhöõng quan taâm khaùc: ………………………………………………………………………………… Caâu 7: Theo Oâng/Baø, khi daïy giaùo trình môùi coù khoaûng bao nhieâu % giaûng vieân ñaõ söû duïng phöông phaùp daïy hoïc tích cöïc? Döôùi 25% Töø 25 ñeán döôùi 50% Töø 50 ñeán döôùi 75% Töø 75 ñeán 100% Caâu 8: Theo Oâng/Baø coù khoaûng bao nhieâu phaàn traêm hoïc phaàn trieàn khai thí ñieåm giaûng daïy trong ba naêm qua ñaõ toå chöùc caùc hình thöùc daïy hoïc tích cöïc sau ñaây : Caùc hình thöùc 100% Giaûm giôø thuyeát trình treân lôùp, taêng giôø töï hoïc coù quaûn lyù Haàu heát thôøi gian treân lôùp do giaùo vieân giaûng Daïy phöông phaùp hoïc cho sinh vieân Taêng cöôøng ñoái thoaïi treân lôùp Toå chöùc hoïc döôùi hình thöùc xemina Khuyeán khích SV taäp döôït nghieân cöùu kh. Hoïc Caâu 9: Xin Oâng/Baø vui loøng cho bieát, coù khoaûng bao nhieâu phaàn traêm caùc hình thöùc ñaùnh giaù sau ñaây ñaõ ñöôïc söû duïng khi daïy giaùo trình môùi: Caùc hình thöùc 100% Ñeà thi töï luaän Ñeà thi traéc nghieäm khaùch quan Ñeà thi vaán ñaùp Baøi taäp lôùn hoaëc tieåu luaän Caâu 10: Khi daïy giaùo trình môùi, ñieàu kieän thöïc haønh cuûa Khoa Töï nhieân ñaõ ñöôïc caûi thieän: Raát toát Toát Töông ñoái toát Chöa toát 142 Hoaøn toaøn khoâng toát Neáu chöa toát, xin cho bieát vaén taét chöa toát ôû ñieåm naøo: ……………………………………… Caâu 11: Xin Oâng/Baø cho bieát yù kieán ñaùnh giaù chung veà trieån khai thöïc hieän thí ñieåm giaùo trình môùi? Raát thaønh coâng Thaønh coâng Töông ñoái thaønh coâng Chöa thaønh coâng Hoaøn toaøn khoâng thaønh coâng Caâu 12: Oâng/Baø vui loøng cho yù kieán veà giaùo trình môùi cuûa Döï aùn maø Oâng/Baø ñaõ giaûng daïy phuø hôïp vôùi trình ñoä CÑSP ôû möùc ñoä naøo: Raát phuø hôïp Phuø hôïp Töông ñoái phuø hôïp Chöa phuø hôïp Hoaøn toaøn khoâng phuø hôïp Caàn boå sung caùc kieán thöùc: …………………………………………………………………… Caâu 13: Taän duïng caùc phöông tieän truyeàn ñaït vaø caùc nguoàn tö lieäu ñeå taêng söï say meâ hoïc taäp cuûa sinh vieân vaø söï roõ raøng cuûa baøi giaûng Khoâng caàn laøm Laøm cuõng ñöôïc Caàn laøm Raát caàn laøm Caâu 14: Taïo cô hoäi töï hoïc vaø hoïc nhoùm cho sinh vieân thoâng qua caùc moâ hình vaø tö lieäu ñaõ ñöôïc hoaïch ñònh Khoâng caàn laøm Laøm cuõng ñöôïc Caàn laøm Raát caàn laøm Caâu 15: Trieån khai khoùa hoïc moät caùch coù heä thoáng, vôùi caùc phöông phaùp daïy vaø hoïc, thu thaäp yù kieán phaûn hoài cuûa sinh vieân ñeå saép xeáp laïi vaø caûi tieán cho phuø hôïp. Khoâng caàn laøm Laøm cuõng ñöôïc Caàn laøm Raát caàn laøm 143 PHUÏ LUÏC 3 CHÖÔNG TRÌNH KHUNG ÑAØO TAÏO GIAÙO VIEÂN THCS TRÌNH ÑOÄ CÑSP Chöông trình khung giaùo duïc ñaïi hoïc ñaøo taïo giaùo vieân THCS (chöông trình CÑSP) Ban haønh keøm theo quyeát ñònh soá 15/2004/QÑ-BGD&ÑT ngaøy 10/6/2004 cuûa Boä tröôûng Boä GD&ÑT. 1. Trình ñoä ñaøo taïo : Cao ñaúng. 2. Muïc tieâu ñaøo taïo : Sinh vieân toát nghieäp caùc ngaønh sö phaïm trình ñoä cao ñaúng phaûi : - Coù nhöõng phaåm chaát cô baûn cuûa ngöôøi giaùo vieân nhaø tröôøng XHCN Vieät nam: thaám nhuaàn theá giôùi quan Maùc-Leânin vaø Tö töôûng Hoà Chí Minh, yeâu nöôùc, yeâu chuû nghóa xaõ hoäi, yeâu hoïc sinh, yeâu ngheà, coù yù thöùc traùch nhieäm xaõ hoäi, ñaïo ñöùc, taùc phong ngöôøi thaày giaùo. - Coù ñuû naêng löïc chuyeân moân vaø nghieäp vuï ñaûm baûo ñöôïc nhöõng yeâu caàu ñoåi môùi muïc tieâu, noäi dung, phöông phaùp, hình thöùc toå chöùc daïy vaø hoïc, kieåm tra ñaùnh giaù keát quaû giaùo duïc/daïy hoïc caùc moân hoïc ôû tröôøng THCS, ñaùp öùng yeâu caàu phaùt trieån giaùo duïc THCS veà quy moâ, chaát löôïng, hieäu quaû, phuïc vuï söï nghieäp coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc; coù tieàm löïc ñeå khoâng ngöøng hoaøn thieän trình ñoä ñaøo taïo ban ñaàu, vöôn leân ñaùp öùng nhöõng yeâu caàu môùi. - Sinh vieân toát nghieäp cao ñaúng sö phaïm caùc song ngaønh (gheùp moät ngaønh chính vaø moät ngaønh phuï) phaûi daïy ñöôïc moân thöù hai khaùc moân ngaønh chính trong keá hoaïch giaûng daïy ôû THCS, laøm coâng taùc chuû nhieäm lôùp, toå chöùc caùc hoaït ñoäng ngoaøi giôø leân lôùp. 3. Khung chöông trình ñaøo taïo chung cho caùc ngaønh hoïc 3.1. Khoái kieán thöùc toái thieåu theo thieát keá laø 169 ñôn vò hoïc trình, chöa keå caùc phaàn noäi dung veà Giaùo duïc theå chaát (3 ñvht) vaø Giaùo duïc quoác phoøng (135 tieát) bao goàm : ñvht Kieán thöùc giaùo duïc ñaïi cöông toái thieåu (chöa keå caùc hoïc phaàn Giaùo duïc theå chaát vaø Giaùo duïc quoác phoøng) 45 Kieán thöùc giaùo duïc chuyeân nghieäp toái thieåu, trong ñoù toái thieåu : 124 - Kieán thöùc nghieäp vuï chung cho khoái ngaønh CÑSP 20 - Kieán thöùc chuyeân ngaønh (moân 1) 52* - Kieán thöùc boå trôï (moân 2) 35 - Thi toát nghieäp 8 - Thöïc taäp ngheà nghieäp 9 144 (*) Ñaây laø soá ñvht bình quaân cho caùc ngaønh hoïc. 3.2. Thôøi gian ñaøo taïo 3 naêm. 4. Khung chöông trình cho khoái kieán thöùc baét buoäc 4.1. Kieán thöùc giaùo duïc ñaïi cöông chung cho khoái ngaønh CÑSP: 29 ñvht (khoâng keå caùc hoïc phaàn veà GDTC vaø GDQP). ñvht Trieát hoïc Maùc-Leâ nin 4 Kinh teá chính trò Maùc-Leâ nin 4 Chuû nghóa xaõ hoäi khoa hoïc 3 Lòch söû Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam 3 Tö töôûng Hoà Chí Minh 3 Quaûn lyù haønh chính Nhaø nöôùc vaø quaûn lyù ngaønh 2 Ngoaïi ngöõ 10 Giaùo duïc theå chaát 3 Giaùo duïc quoác phoøng 135 tieát 4.2. Kieán thöùc giaùo duïc ñaïi cöông rieâng cho töøng ngaønh: 14 ñvht. Ñoái vôùi caùc moân thuoäc khoa hoïc töï nhieân nhö Toaùn, Lyù, Hoùa, Sinh thì phaàn naøy ñöôïc caáu taïo töø 2 ñeán 7 hoïc phaàn goàm Toaùn cao caáp A1, A2, Nhaäp moân Toaùn cao caáp, Nhaäp moân Tin hoïc, Hoùa ñaïi cöông B, Sinh hoïc ñaïi cöông A1, A2, Xaùc suaát - Thoáng keâ B, Thöïc haønh Hoùa ñaïi cöông, Thöïc haønh Sinh hoïc ñaïi cöông, Hoùa sinh hoïc noâng nghieäp, Ñaïi cöông khoa hoïc veà traùi ñaát. 4.3. Kieán thöùc nghieäp vuï chung cho khoái ngaønh CÑSP : 20ñvht Taâm lyù hoïc ñaïi cöông 3 Taâm lyù hoïc löùa tuoåi vaø Taâm lyù hoïc sö phaïm 4 Giaùo duïc hoïc ñaïi cöông 3 Hoaït ñoäng daïy hoïc ôû tröôøng THCS 2 Hoaït ñoäng giaùo duïc ôû tröôøng THCS 3 Reøn luyeän nghieäp vuï sö phaïm thöôøng xuyeân 3 Coâng taùc Ñoäi TNTP Hoà Chí Minh 2 4.4. Kieán thöùc chuyeân ngaønh : töø 42 ñeán 55 ñvht, tuøy töøng ngaønh ñaøo taïo vaø ñöôïc thieát keá cho moân 1. 4.5. Thöïc taäp sö phaïm : 9 ñvht. Ñöôïc boá trí hai laàn: Thöïc taäp sö phaïm laàn 1 laø 3 ñvht (töông ñöông vôùi thôøi gian TTSP taïi tröôøng THCS laø 3 tuaàn); thöïc taäp sö phaïm laàn 2 laø 6 ñvht (töông ñöông vôùi thôøi gian TTSP taïi tröôøng THCS laø 6 tuaàn). Hình thöùc, noäi dung cuûa caùc laàn TTSP coù quy ñònh rieâng (taïi quyeát ñònh soá 36/2003/QÑ- GD&ÑT ngaøy 01/8/2003 cuûa Boä Giaùo Duïc vaø Ñaøo Taïo veà vieäc “Ban haønh quy 145 cheá thöïc haønh, thöïc taäp sö phaïm aùp duïng cho caùc tröôøng ñaïi hoïc, cao ñaúng ñaøo taïo giaùo vieân phoå thoâng, maàm non trình ñoä cao ñaúng heä chính quy”). 4.6. Toát nghieäp Theo Quy cheá veà toå chöùc ñaøo taïo, kieåm tra, thi vaø coâng nhaän toát nghieäp Ñaïi hoïc, Cao ñaúng heä chính quy (ban haønh theo Quyeát ñònh soá 04/1999/QÑ – BGD & ÑT ngaøy 11 thaùng 02 naêm 1999 cuûa Boä tröôûng Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo) vaø Quyeát ñònh soá 02/2004/QÑ – BGD & ÑT ngaøy 23 thaùng 02 naêm 2004 veà vieäc boå sung quy cheá toå chöùc ñaøo taïo, kieåm tra, thi vaø coâng nhaän toát nghieäp Ñaïi hoïc, Cao ñaúng heä chính quy ban haønh theo Quyeát ñònh soá 04/1999/QÑ – BGD & ÑT ngaøy 11 thaùng 02 naêm 1999 cuûa Boä tröôûng Boä Giaùo duïc vaø Ñaøo taïo nay ñöôïc thay theá bôûi quyeát ñònh soá 25/2006/QÑ-BGD&ÑT ngaøy 26/6/2006 cuûa Boä GD-ÑT thì sinh vieân phaûi thi cuoái khoùa 3 moân vôùi khoái löôïng kieán thöùc baét buoäc laø: a. Kieán thöùc cô sôû ngaønh: 12 ñvht b. Kieán thöùc chuyeân moân: 12 ñvht c. Caùc moân khoa hoïc Maùc –Leâ nin, Tö töôûng Hoà Chí Minh: 06 ñvht. 5. Yeâu caàu cuûa chöông trình : - Caùc hoïc phaàn baét buoäc phaûi ñöôïc moâ taû, ñaëc bieät phaûi coù ñieàu kieän tieân quyeát cuûa töøng hoïc phaàn (nghóa laø ñeå thöïc hieän hoïc phaàn naøy phaûi thöïc hieän moät hoaëc moät soá hoïc phaàn baét buoäc tröôùc ñoù); caùc hoïc phaàn phaûi ñöôïc saép xeáp khoa hoïc, mang tính heä thoáng, tích hôïp vaø phuø hôïp vôùi ñieàu kieän vaø hình thöùc ñaøo taïo cuûa töøng khoa, töøng tröôøng. Coâng taùc naøy thuoäc caùc ñôn vò ñaøo taïo, cuûa caùc nhaø quaûn lyù ñaøo taïo. - Chöông trình khung laø “phaàn cöùng”, chöông trình chi tieát thuoäc “phaàn meàm”, caàn coù söï ñieàu chænh, boå sung, thieát laäp, söûa ñoåi (modify), nhaát laø khoái löôïng kieán thöùc giöõa moân 1 vaø moân 2, giöõa ñôn ngaønh vaø song ngaønh; caùc phaàn töï choïn. - Töông öùng vôùi moãi hoïc phaàn, coù caùc yeâu caàu veà noäi dung vaø phöông phaùp ñaøo taïo bao goàm hình thöùc vaø phöông phaùp giaûng daïy, phöông phaùp hoïc taäp; vieäc taän duïng caùc phöông tieän kyõ thuaät nhö maùy chieáu, video, caùc phaàn meàm tin hoïc, phoøng thí nghieäm, thöïc haønh. - Töøng hoïc phaàn, nhoùm hoïc phaàn coù quy ñònh rieâng veà hình thöùc kieåm tra, ñaùnh giaù theo töøng ñvht hoaëc töøng hoïc phaàn. - Hieäu tröôûng caùc tröôøng CÑSP kí quyeát ñònh ban haønh caùc chöông trình ñaøo taïo ngaønh ñeå trieån khai thöïc hieän trong phaïm vi tröôøng mình. 146 PHUÏ LUÏC 4 ÑEÀ THI VAÁN ÑAÙP Hoïc phaàn Phöông phaùp daïy hoïc Sinh hoïc 2 LÔÙP: 7B2 (SINH – HOÙA) (SV boác thaêm vaø traû lôøi moät trong caùc caâu hoûi) 1. Phaân tích nhöõng khaû naêng cuûa Sinh hoïc 6 goùp phaàn reøn luyeän khaû naêng tö duy cho hoïc sinh. 2. Tính cô baûn, hieän ñaïi, saùt vôùi thöïc tieãn Vieät Nam ñöôïc theå hieän nhö theá naøo trorng chöông trình vaø SGK Sinh hoïc 6. 3. Baïn quan nieäm nhö theá naøo veà tích hôïp trong daïy hoïc? Phaân tích nhöõng noäi dung khaùc nhau coù theå tích hôïp vaøo chöông trình, SGK Sinh hoïc 6 maø khoâng laøm maát tính ñaëc thuø boä moân cuõng nhö quaù taûi noäi dung. 4. Baïn thöû phaân tích moät baøi naøo ñoù coù theå tích hôïp noäi dung giaùo duïc maø baïn vöøa neâu. 5. Phaân tích, so saùnh chöông trình vaø SGK hieän haønh vôùi chöông trình, SGK môùi. Quan ñieåm rieâng cuûa baïn veà söï thay ñoåi noäi dung chöông trình, SGK. 6. Phaân tích khaû naêng phoái hôïp caùc phöông phaùp daïy hoïc trong moät baøi cuï theå maø baïn ñaõ daïy trong ñôït thöïc taäp sö phaïm hoaëc trong ñôït reøn luyeän nghieäp vuï sö phaïm thöôøng xuyeân. 7. Nhoùm phöông phaùp daïy hoïc naøo neân ñöôïc vaän duïng nhieàu hôn trong daïy hoïc Sinh hoïc 6? Taïi sao? 8. Vaän duïng caùc nhoùm phöông phaùp tröïc quan , thöïc haønh, duøng lôøi nhö theá naøo ñeå toå chöùc caùc hoaït ñoäng hoïc taäp cho hoïc sinh khi daïy hoïc caùc loaïi kieán thöùc thöïc vaät? 9. Vì sao daïy hoïc Sinh hoïc 7 coù yù nghóa giaùo duïc theá giôùi khaùch quan, tö töôûng, tình caûm vaø ñaïo ñöùc ngöôøi lao ñoäng môùi? 10. Heä thoáng kieán thöùc trong chöông trình Sinh hoïc 7 ñöôïc trình baøy theo höôùng naoø? Thöû phaân tích kieán thöùc giaûi phaãu trình baøy trong saùch giaùo khoa Sinh hoïc 7 theå hieän phöông höôùng ñoù. 11. Heä thoáng khaùi nieäm caàn ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån trong Sinh hoïc 7 bao goàm caùc khaùi nieäm naøo? Haõy phaân tích söï hình thaønh vaø phaùt trieån caùc khaùi nieäm Sinh lí hoïc ñoäng vaät. 12. Neâu nhöõng ñaëc ñieåm cuûa hoaït ñoäng daïy hoïc Sinh hoïc 7. Nhöõng ñaëc ñieåm naøy ñaõ quyeát ñònh tính ñaëc thuø cuûa phöông phaùp daïy hoïc Sinh hoïc 7 nhö theá naøo? 147 13. Vì sao caàn löïa choïn vaø phoái hôïp caùc phöông phaùp daïy hoïc khaùc nhau ngay trong moät tieát hoïc loaïi baøi nghieân cöùu taøi lieäu môùi ôû Sinh hoïc 7? Laáy ví duï moät baøi cuï theå vaø phaân tích vieäc löïa choïn vaø phoái hôïp caùc phöông phaùp daïy hoïc. 14. Loaïi baøi thöïc haønh coù yù nghóa nhö theá naøo trong coâng taùc daïy hoïc. Chöông trình Sinh hoïc 7 coù caùc daïng baøi thöïc haønh naøo? Theo anh (chò) daïng baøi thöïc haønh naøo coù theå gaëp nhieàu khoù khaên khi toå chöùc daïy hoïc? Haõy chæ ra nhöõng khoù khaên ñoù vaø döï kieán phöông höôùng khaéc phuïc. 15. Vì sao kieåm tra ñaùnh giaù laø moät hoaït ñoäng quan troïng daïy hoïc? Coù caùc hình thöùc kieåm tra ñaùnh giaù naøo trong daïy hoïc? Ñeå kieåm tra ñaùnh giaù coù chaát löôïng, ngöôøi giaùo vieân caàn thöïc hieän caùc thao taùc naøo? 16. Caùc daïng caâu hoûi traéc nghieäm khaùch quan (test) neân vaän duïng trong daïy hoïc Sinh hoïc 7 laø nhöõng daïng naøo? Moãi daïng cho moät ví duï minh hoaï. 148 PHUÏ LUÏC 5 MOÄT SOÁ CAÂU HOÛI PHOÛNG VAÁN CBQL, GV VAØ SINH VIEÂN Veà thöïc traïng coâng taùc quaûn lyù ñaøo taïo. a. Caâu hoûi cho sinh vieân 1. Theo quy ñònh hieän nay cuûa Khoa, soå ñaàu baøi do lôùp quaûn lyù, ban ñaïi dieän lôùp ghi noäi dung baøi hoïc, thôøi gian hoïc vaøo soå ñaàu baøi tröôùc khi GV ghi nhaän xeùt vaø xeáp loaïi giôø hoïc roài kyù teân. Quy trình naøy coù ñöôïc thöïc hieän ñaày ñuû ôû lôùp cuûa baïn khoâng? 2. Vieäc quaûn lyù soå ñaàu baøi ôû lôùp coù ñaûm baûo tính trung thöïc? Coù tröôøng hôïp khoâng hoïc hoaëc hoïc khoâng ñuû thôøi gian nhöng vaãn ghi hoïc ñaày ñuû? 3. Baïn coù thaáy khoù chòu khi ñeán lôùp (theo thôøi khoùa bieåu) nhöng khoâng hoïc vì GV vaéng maët vaø ñöôïc thoâng baùo seõ hoïc vaøo buoåi khaùc? Trong hoïc kyø vöøa qua, lôùp baïn coù bao nhieâu giôø hoïc bò thay ñoåi (khoâng baùo tröôùc)? 4. Theo baïn, ñeà thi hoïc phaàn naøo naèm ngoaøi noäi dung chöông trình do GV giaûng daïy. 5. Caùc baïn coù ñöôïc GV cung caáp ñeà cöông chi tieát moân hoïc, ñeà cöông oân taäp khoâng? 6. Baïn coù ñöôïc GV thoâng baùo tröôùc baøi hoïc/noäi dung chöông trình giôø hoïc tieáp theo ñeå baïn chuaån bò baøi tröôùc khi ñeán lôùp? 7. Baïn coù thöôøng xuyeân hoïc baøi hoaëc laøm baøi taäp ôû nhaø? Theo baïn vì sao nhieàu SV ít khi hoïc baøi, laøm baøi taäp ôû nhaø? b. Caâu hoûi cho giaûng vieân. 8. Anh (chò) coù caûm thaáy khoâng ñöôïc thoaûi maùi khi tham gia sinh hoaït chuyeân moân ôû toå/khoa? Vì sao? 9. Anh (chò ) coù baèng loøng khi mình daïy nhöng ñeà thi laïi do GV khaùc ra? 10. Theo phaûn aùnh cuûa SV, coù GV trong Khoa thöôøng boû giôø hoaëc ñoåi giôø khoâng baùo tröôùc vaø moät vaøi GV daïy khoâng ñuû chöông trình. Caûm nghó cuûa anh/chò veà nhöõng tröôøng hôïp naøy nhö theá naøo? c. Caâu hoûi cho CBQL. 11. Vöøa qua phaùt hieän coù hoïc phaàn khoâng coù trong khung chöông trình nhöng vaãn ñöôïc giaûng daïy. Theo oâng/baø traùch nhieäm naøy thuoäc veà ai? Boä phaän naøo? 12. Vieäc thi hieän nay mang tính “kheùp kín” (GV daïy hoïc phaàn naøo töï ra ñeà vaø chaám thi hoïc phaàn ñoù). OÂng/baø cho yù kieán veà hieän töôïng naøy. ._.