Hạch toán Kế toán vốn bằng tiền tại Công ty TNHH TM & PT Thiều Hiền

Lêi më ®Çu Vèn b»ng tiÒn lµ c¬ së, lµ tiÒn ®Ò ®Çu tiªn cho mét doanh nghiÖp h×nh thµnh vµ tån t¹i, lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó doanh nghiÖp hoµn thµnh còng nh­ thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay ph¹m vi ho¹t ®éng cña doang nghiÖp kh«ng cßn bÞ giíi h¹n ë trong n­íc mµ ®· ®­îc më réng, t¨ng c­êng hîp t¸c víi nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. Do ®ã, quy m« vµ kÕt cÊu cña vèn b»ng tiÒn rÊt lín vµ phøc t¹p, viÖc sö dông vµ qu¶n lý chóng cã ¶nh h­ëng lín ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c, kÕ to¸n lµ c«ng cô ®Ó ®iÒu hµnh qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng tÝnh to¸n kinh tÕ vµ kiÓm tra viÖc b¶o vÖ tµi s¶n, sö dông tiÒn vèn nh»m ®¶m b¶o quyÒn chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp chia ra lµm nhiÒu kh©u, nhiÒu phÇn hµnh nh­ng gi÷a chóng cã mèi quan hÖ h÷u c¬ g¾n bã t¹o thµnh mét hÖ thèng qu¶n lý thùc sù cã hiÖu qu¶ cao. Th«ng tin kÕ to¸n lµ nh÷ng th«ng tin vÒ tÝnh hai mÆt cña mçi hiÖn t­îng, mçi qu¸ tr×nh : Vèn vµ nguån, t¨ng vµ gi¶m ... Mçi th«ng tin thu ®­îc lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh cã tÝnh hai n¨m: th«ng tin vµ kiÓm tra. Do ®ã, viÖc tæ chøc h¹ch to¸n vèn b»ng tiÒn lµ nh»m ®­a ra nh÷ng th«ng tin ®Çy ®ñ nhÊt, chÝnh x¸c nhÊt vÒ thùc tr¹ng vµ c¬ cÊu cña vèn b»ng tiÒn, vÒ c¸c nguån thu vµ sù chi tiªu cña chóng trong qu¸ tr×nh kinh doanh ®Ó nhµ qu¶nlý cã thÓ n¾m b¾t ®­îc nh÷ng th«ng tin kinh tÕ cÇn thiÕt, ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh tèi ­u nhÊt vÒ ®Çu t­, chi tiªu trong t­¬ng lai nh­ thÕ nµo. Bªn c¹nh nhiÖm vô kiÓm tra c¸c chøng tõ, sæ s¸ch vÒ t×nh h×nh l­u chuyÓn tiÒn tÖ, qua ®ã chóng ta biÕt ®­¬c hiÖu qu¶ kinh tÕ cña ®¬n vÞ m×nh. Thùc tÕ ë n­íc ta trong thêi gian qua cho thÊy ë c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc, hiÖu qu¶ sö dông vèn ®Çu t­ nãi chung vµ vèn b»ng tiÒn nãi riªng cßn rÊt thÊp , ch­a khai th¸c hÕt hiÖu qu¶ vµ tiÒm n¨ng sö dông chóng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Ó phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh, c«ng t¸c h¹ch to¸n bÞ bu«ng láng kÐo dµi. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng vÇn ®Ò trªn vµ th«ng qua mét thêi gian thùc tËp em xin chän ®Ò tµi sau ®Ó ®i s©u vµo nghiªn cøu vµ viÕt b¸o c¸o:“H¹ch to¸n kÕ to¸n vèn b»ng tiÒn t¹i c«ng ty TNHH TM & PT ThiÒu HiÒn” PhÇn Thø nhÊT:§Æc ®iÓm t×nh h×nh chung cña c«ng ty TNHH Th­¬ng m¹i & ph¸t triÓn thiÒu hiÒn I. Vµi nÐt kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty TNHH TM&PT ThiÒu HiÒn: 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty: C«ng ty TNHH TM&PT ThiÒu HiÒn ®­îc thµnh lËp tõ ngµy 28/11/2001 vµ chÝnh thøc ®­îc cÊp giÊy phÐp kinh doanh vµo ngµy 02/08/2001 theo sè 127173,cho ®Õn nay c«ng ty ®· cã 7 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, víi chøc n¨ng chuyªn kinh doanh c¸c lo¹i b×nh läc n­íc Inox, bån chøa,®å gia dông...phôc vô cho nhu cÇu ngµy cµng t¨ng cña x· héi.C«ng ty cã trô së chÝnh t¹i Tr­¬ng §Þnh-HBT-Hµ Néi. Hµng n¨m c«ng ty lu«n hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch ®Ò ra, n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc vµ lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ kinh doanh cã ®ãng gãp kh«ng nhá vµo NSNN. Do khèi l­îng c«ng viÖc ngµy mét lín,nhiÒu h¬n tr­íc, sè l­îng c«ng nh©n viªn ngµy mét t¨ng.V× vËy c«ng ty ®· quyÕt ®Þnh më réng kinh doanh ra c¸c tØnh thµnh trong n­íc. Tõ khi ®­îc thµnh lËp tíi nay C«ng ty TNHH TM&PT ThiÒu HiÒn lu«n ¸p dông nh÷ng h×nh thøc kinh doanh míi nhÊt vµ qu¸ tr×nh t×m hiÓu thÞ tr­êng nªn c¸c mÆt hµng cña c«ng ty kinh doanh lu«n ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn vµ uy tÝn cña c«ng ty ngµy mét n©ng cao. 2. Vai trß chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c«ng ty: + NhiÖm vô c¬ b¶n, chøc n¨ng cña C«ng ty TNHH TM&PT ThiÒu HiÒn: - C«ng ty TNHH TM&PT ThiÒu HiÒn ®­îc giao nhiÖm vô c¬ b¶n chuyªn kinh doanh b×nh läc n­íc, b×nh chøa, bån chøa, ®å gia dông Inox vµ b»ng nhùa - Víi nhiÖm vô vµ chøc n¨ng nµy th× c«ng ty ®· ®em hÕt kh¶ n¨ng ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô, ®a d¹ng mÉu m·,chñng lo¹i c¸c s¶n phÈm t¹o nhiÒu viÖc lµm cho c«ng nh©n viªn. + Vai trß cña c«ng ty: Cung cÊp ra thÞ tr­êng c¸c mÆt hµng b×nh chøa,bån n­íc,®å gia dông...phôc vô nhu cÇu trªn toµn quèc vµ xuÊt khÈu sang c¸c n­íc trong khu vùc...t¹o nªn sù ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng trong n­íc. 3. ThuËn lîi vµ khã kh¨n cña c«ng ty: 3.1. ThuËn lîi: + Thø nhÊt: Víi quyÒn sö dông diÖn tÝch mÆt b»ng th× c«ng ty TNHH TM&PT ThiÒu HiÒn cã rÊt nhiÒu thuËn lîi ®Ó x©y dùng v¨n phßng ®¹i lý lín,nhá ®Ó më réng kinh doanh phôc vô nhu cÇu kinh doanh ®em l¹i lîi nhuËn cho c«ng ty m×nh. + Thø hai:C«ng ty cã trô së chÝnh t¹i Hµ Néi lµ thñ ®«- tr¸i tim cña c¶ n­íc, lµ trung t©m v¨n ho¸, kinh tÕ, chÝnh trÞ nªn c«ng ty hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ång thêi thu hót cho m×nh nguån lao ®éng lín.Trong sè c«ng nh©n viªn cña c«ng ty nhiÒu ng­êi cã tr×nh ®é §H, C§, THCN; cßn c«ng nh©n kinh doanh ®Òu ®· ®­îc ®µo t¹o nghiÖp vô b¸n hµng.§ång thêi víi viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i s¶n phÈm cã mÉu m· ®Ñp, chÊt l­îng cao nªn ®· thu hót ®­îc sù chó ý cña kh¸ch hµng trong n­íc còng nh­ ngoµi n­íc; uy tÝn cña c«ng ty ngµy mét n©ng cao trªn thÞ tr­êng. + Thø ba: Ban l·nh ®¹o c«ng ty lu«n quan t©m t×m tßi vµ më réng thÞ tr­êng còng nh­ quan t©m ®Õn ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cña c«ng nh©n viªn trong toµn c«ng ty nªn c«ng nh©n viªn cã viÖc lµm æn ®Þnh, t¨ng thu nhËp,®êi sèng ®­îc n©ng cao. Tõ ®ã hä ®· ®em hÕt nhiÖt t×nh vµ kh¶ n¨ng cña m×nh vµo qu¸ tr×nh kinh doanh cña c«ng ty,®­a c¸c s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn cao ®Õn tay kh¸ch hµng, thÞ tr­êng ngµy cµng më réng. 3.2 Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi th× C«ng ty TNHH TM&PT ThiÒu HiÒn còng gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n nhÊt ®Þnh: + Thø nhÊt: Do n»m trong guång quay cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nªn c«ng ty lu«n ph¶i c¹nh tranh víi c¸c mÆt hµng cïng chñng lo¹i trªn thÞ tr­êng. + Thø hai: C«ng nh©n cÇn cï, chÞu khã häc hái kinh nghiÖm nh­ng ch­a cã t¸c phong c«ng nghÞªp,ch­a n¨ng ®éng trong kinh doanh. + Thø ba:Dï ®­îc sù quan t©m cña c¸c cÊp c«ng ty ®· ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng, vËt chÊt nh­ng vÉn cßn thiÕu thèn vµ gÆp khã kh¨n nªn ®· h¹n chÕ phÇn nµo kÕt qu¶ kinh doanh. Tuy nhiªn víi nh÷ng lîi thÕ mµ c«ng ty cã ®­îc th× c«ng ty vÉn tiÕp tôc ph¸t huy m¹nh h¬n n÷a vµ c«ng ty sÏ kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n nµy trong t­¬ng lai. 4. Mét sè chØ tiªu ®¹t ®­îc: - MÆc dï lµ mét c«ng ty TNHH võa kinh doanh vµ tiªu thô s¶n phÈm ®Õn tay ng­êi tiªu dïng nh­ng vÉn ®­îc ng­êi tiªu dïng b×nh chän vµ sö dông ngµy mét nhiÒu h¬n.Qua ®ã kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ thÕ cña c«ng ty còng nh­ th­¬ng hiÖu cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng. - ChÊt l­îng s¶n phÈm cña c«ng ty kh«ng chØ ®¹t tiªu chuÈn chÊt l­îng cao nhÊt mµ cßn ë gi¸ c¶ hîp lý phï hîp víi tói tiÒn cña ng­êi tiªu dïng. Víi ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ vËy, c«ng ty TNHH TM&PT ThiÒu HiÒn ®· ®¹t ®­îc doanh thu tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸ lµ t­¬ng ®èi lín. Do vßng quay cña vèn nhanh nªn tæng doanh thu cña c¸c n¨m ®· t¨ng dÇn. N¨m 2002 doanh thu chØ ®¹t 17 tû ®ång ®Õn n¨m 2012 ®· t¨ng lªn 22 tû ®ång. Nh­ vËy ®· t¨ng gÊp 1,3 lÇn. Doanh thu t¨ng m¹nh nªn lîi nhuËn cña c«ng ty ®¹t ®­îc còng t¨ng; N¨m 2012 ®· t¨ng so víi n¨m 2002 lµ 1,3 lÇn. Do c«ng viÖc cña c«ng ty ngµy mét nhiÒu nªn sè c«ng nh©n viªn còng t¨ng. N¨m 2002 chØ cã 200 lao ®éng ®Õn n¨m 2012 ®· t¨ng lªn 220 lao ®éng. Thu nhËp b×nh qu©n theo ®Çu ng­êi t¨ng dÇn theo thêi gian. Cô thÓ ®­îc thÓ hiÖn theo b¶ng sau:  §V: 1000 ® Mét sè th«ng tin vÒ tµi chÝnh cña c«ng ty N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 Tæng doanh thu 17.000.000 18.000.000 22.000.000 Tæng lîi nhuËn 850.000 900.000 1100.000 ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc 350.000 370.000 450.000 Lao ®éng(ng­êi) 150 150 170 Thu nhËp b×nh qu©n 870 910 1.181.000 Tæng vèn 19.100.000 18.350.000 17.780.000 Vèn cè ®Þnh 17,000,000 15.150.000 13.080.000 Vèn l­u ®éng 2.000.000 3.200.000 4.700.000 II. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña c«ng ty: 1. §­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau: gi¸m ®èc Chi nh¸nh ph©n phèi hµng ho¸ Gi¸m ®èc tµi chÝnh KÕ to¸n Phã gi¸m ®èc Gi¸m ®èc kinh doanh Marketing 2. Vai trß chøc n¨ng cña tõng bé phËn: - Gi¸m ®èc c«ng ty lµ ng­êi cã quyÒn quyÕt ®Þnh cao nhÊt trong c«ng ty, chøc n¨ng th©u tãm mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty. - Phã gi¸m ®èc: hç trî cho gi¸m ®èc ®ång thêi trùc tiÕp qu¶n lý vÒ lao ®éng nh©n sù cïng víi ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn c¸n bé c«ng nh©n viªn. - Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n: chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý trùc tiÕp vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh vµ c«ng t¸c kÕ to¸n cña ®¬n vÞ. - Phßng kinh doanh maketing: chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm vµ c¸c chiÕn l­îc qu¶ng b¸ s¶n phÈm cña c«ng ty trªn thÞ tr­êng. Víi c¸ch bè trÝ khoa häc nµy ®· ®¶m b¶o ®­îc sù ho¹t ®éng liªn tôc, th«ng suèt cña c«ng ty. III. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: KÕ to¸n tr­ëng S¬ ®å bé m¸y kÕ to¸n cña ®¬n vÞ: KÕ to¸n c«ng nî KÕ to¸n l­¬ng Thñ quü KÕ to¸n thuÕ KÕ to¸n tr­ëng lµ ng­êi n¾m quyÒn ®iÒu hµnh trong phßng, giao nhiÖm vô cho tõng kÕ to¸n viªn chÞu tr¸ch nhiÖm tõng kh©u hoÆc tõng phÇn c«ng viÖc trong kh©u ®ã.Tõ ®ã h×nh thµnh mèi quan hÖ gi÷a kÕ to¸n tr­ëng víi c¸c nh©n viªn kÕ to¸n trong phßng. C¸c nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n chÞu tr¸ch nhiÖm trùc tiÕp c¸c phÇn kÕ to¸n ®­îc giao. §ång thêi còng cã tr¸ch nhiÖm gióp ®ì lÉn nhau ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc cña phßng kÕ to¸n. H×nh thøc kÕ to¸n ®¬n vÞ ¸p dông: C«ng ty TNHH TM&PT ThiÒu HiÒn ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n “chøng tõ ghi sæ” theo chÕ ®é chøng tõ Q§ sè 1141/TC/Q§/C§KT ngµy 01/11/1995 cña Bé Tµi chÝnh. Tr×nh tù Chøng tõ gèc 1 1 Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt Sæ quü 1 Chøng tõ ghi sæ B¶ng tæng hîp chi tiÕt 3 4 2a 2 2b Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ Sæ c¸i B¶ng ®èi chiÕu sè ph¸t sinh 4 5 B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n 5 4 5 : Ghi hµng ngµy : Ghi cuèi th¸ng : §èi chiÕu *.¦u ®iÓm: Víi h×nh thøc nµy th× cã nhiÒu ­u ®iÓm, sæ ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ lµm, thuËn lîi cho viÖc ph©n c«ng lao ®éng kÕ to¸n vµ ¸p dông c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt trong tÝnh to¸n. Tuy nhiªn nã còng cßn tån t¹i mét sè h¹n chÕ. Ngoµi h×nh thøc nµy th× mét sè Doanh nghiÖp cßn ¸p dông c¸c h×nh thøc kÕ to¸n kh¸c nh­: H×nh thøc kÕ to¸n: nhËt ký chung,nhËt ký sæ c¸i,nhËt ký chøng tõ. PhÇn Thø Hai:Mét Sè VÊn §Ò Lý LuËn c¬ B¶n VÒ H¹ch To¸n KÕ To¸n Vèn B»ng TiÒn &Thùc Tr¹ng C«ng T¸c KÕ To¸nVèn B»ng TiÒn T¹i C«ng Ty TNHH TM & PT ThiÒu HiÒn Ch­¬ng I:Mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n vèn b»ng tiÒn. I. Tæng qu¸t vÒ vèn b»ng tiÒn 1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i vèn b»ng tiÒn: Vèn b»ng tiÒn lµ toµn bé c¸c h×nh thøc tiÒn tÖ hiÖn thùc do ®¬n vÞ së h÷u, tån t¹i d­íi h×nh th¸i gi¸ trÞ vµ thùc hiÖn chøc n¨ng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Vèn b»ng tiÒn lµ mét lo¹i tµi s¶n mµ doanh nghiÖp nµo còng cã vµ sö dông. Theo h×nh thøc tån t¹i vèn b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp ®­îc chia thµnh: - TiÒn ViÖt Nam: lµ lo¹i tiÒn phï hiÖu. §©y lµ c¸c lo¹i giÊy b¹c do Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam ph¸t hµnh vµ ®­îc sö dông lµm ph­¬ng tiÖn giao dÞch chÝnh thøc ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Ngo¹i tÖ: Lµ lo¹i tiÒn phï hiÖu. §©y lµ c¸c lo¹i giÊy b¹c kh«ng ph¶i do Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam ph¸t hµnh nh­ng ®­îc phÐp l­u hµnh chÝnh thøc trªn thÞ tr­ßng ViÖt nam nh­ c¸c ®ång: ®« lµ Mü (USD), b¶ng Anh (GBP), phr¨ng Ph¸p ( FFr), yªn NhËt ( JPY), ®« lµ Hång K«ng ( HKD), m¸c §øc ( DM) ... - Vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý: lµ tiÒn thùc chÊt, tuy nhiªn ®­îc l­u tr÷ chñ yÕu lµ v× môc tiªu an toµn hoÆc mét môc ®Ých bÊt th­êng kh¸c chø kh«ng ph¶i v× môc ®Ých thanh to¸n trong kinh doanh. - NÕu ph©n lo¹i theo tr¹ng th¸i tån t¹i ,vèn b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp bao gåm: - TiÒn t¹i quü: gåm giÊy b¹c ViÖt Nam, ngo¹i tÖ ,b¹c vµng, kim khÝ quý, ®¸ quý, ng©n phiÕu hiÖn ®ang ®­îc gi÷ t¹i kÐt cña doanh nghiÖp ®Ó phôc vô nhu cÇu chi tiªu trùc tiÕp hµng ngµy trong s¶n xuÊt kinh doanh. - TiÒn göi ng©n hµng: lµ tiÒn ViÖt Nam, ngo¹i tÖ , vµng, b¹c, kim khÝ quý ®¸ quý mµ doanh nghiÖp ®ang göit¹i tµi kho¶n cña doanh nghiÖp t¹i Ng©n hµng. - TiÒn ®ang chuyÓn: lµ tiÒn ®ang trong qu¸ tr×nh vÇn ®éng ®Ó hoµn thµnh chøc n¨ng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n hoÆc ®ang trong qu¸ tr×nh vËn ®éng tõ tr¹ng th¸i nµy sang tr¹ng th¸i kh¸c. 2. §Æc ®iÓm vèn b»ng tiÒn vµ nhiÖm vô, nguyªn t¾c h¹ch to¸n: §Æc ®iÓm vèn b»ng tiÒn. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vèn b»ng tiÒn võa ®­îc sö dông ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ thanh to¸n c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp hoÆc mua s¾m vËt t­, hµng ho¸ s¶n xuÊt kinh doanh, võa lµ kÕt qu¶ cña viÖc mua b¸n hoÆc thu håi c¸c kho¶n nî. ChÝnh v× vËy, quy m« vèn b»ng tiÒn lµ lo¹i vèn ®ãi hái doanh nghiÖp ph¶i qu¶n lý hÕt søc chÆt chÏ v× vèn b»ng tiÒn cã tÝnh lu©n chuyÓn cao nªn nã lµ ®èi t­îng cña sù gian lËn vµ ¨n c¾p. V× thÕ trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n vèn b»ng tiÒn, c¸c thñ tôc nh»m b¶o vÖ vèn b»ng tiÒn khái sù ¨n c¾p hoÆc l¹m dông lµ rÊt quan träng, nã ®ßi hái viÖc sö dông vèn b»ng tiÒn cÇn ph¶i tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c chÕ ®é qu¶n lý tiÒn tÖ thèng nhÊt cña Nhµ n­íc. Ch¼ng h¹n tiÒn mÆt t¹i quü cña doanh nghiÖp dïng ®Ó chi tiªu hµng ngµy kh«ng ®­îc v­ît qu¸ møc tån quü mµ doanh nghiÖp vµ Ng©n hµng ®· tho¶ thuËn theo hîp dång th­¬ng m¹i, khi cã tiÒn thu b¸n hµng ph¶i nép ngay cho Ng©n hµng. NhiÖm vô. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm nªu trªn, h¹ch to¸n vèn b»ng tiÒn ph¶i thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô sau: - Theo dâi t×nh h×nh thu, chi, t¨ng, gi¶m, thõa, thiÕu vµ sè hiÖn cã cña tõng lo¹i vèn b»ng tiÒn. - Gi¸m ®èc th­êng xuyªn t×nh h×nh thùc hiÖn chÕ ®é qu¶n lý tiÒn mÆt, kû luËt thanh to¸n, kû luËt tÝn dông. - H­íng dÉn vµ kiÓm tra viÖc ghi chÐp cña thñ quü, th­êng xuyªn kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu cña thñ quü vµ kÕ to¸n tiÒn mÆt. - Tham gia vµo c«ng t¸c kiÓm kª quü tiÒn mÆt, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ kiÓm kª kÞp thêi. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n vèn b»ng tiÒn mÆt bao gåm : - H¹ch to¸n kÕ to¸n ph¶i sö dông thèng nhÊt mét ®¬n vÞ gi¸ trÞ lµ “®ång ViÖt nam” ®Ó ph¶n ¸nh tæng hîp c¸c lo¹i vèn b»ng tiÒn. - NghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh b»ng ngo¹i tÖ ph¶i quy ®æi ra “®ång ViÖt Nam” ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. §ång thêi ph¶i theo dâi c¶ nguyªn tÖ cña c¸c lo¹i ngo¹i tÖ ®ã. - §èi víi vµng b¹c, kim khÝ quý ®¸ quý ph¶n ¸nh ë tµi kho¶n vèn b»ng tiÒn chØ ¸p dông cho doanh nghiÖp kh«ng kinh doanh vµng b¹c, kim khÝ quý ®¸ quý ph¶i theo dâi sè l­îng träng l­îng, quy c¸ch phÈm chÊt vµ gi¸ trÞ cña tõng lo¹i, tõng thø. Gi¸ nhËp vµo trong kú ®­îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ, cßn gi¸ xuÊt cã thÓ ®­îc tÝnh theo mét trong c¸c ph­¬ng ph¸p sau: + Ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn gi÷a gi¸ ®Çu kú vµ gi¸ c¸c lÇn nhËp trong kú. + Ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc. + Ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ nhËp sau, xuÊt tr­íc. - Ph¶i më sæ chi tiÕt cho tõng lo¹i ngo¹i tÖ, vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý theo ®èi t­îng, chÊt l­îng ... Cuèi kú h¹ch to¸n ph¶i ®iÒu chØnh l¹i gi¸ trÞ ngo¹i tÖ vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý theo gi¸ vµo thêi ®iÓm tÝnh to¸n ®Ó cã ®­îc gi¸ trÞ thùc tÕ vµ chÝnh x¸c. NÕu thùc hiÖn ®óng c¸c nhiÖm vô vµ nguyªn t¾c trªn th× h¹ch to¸n vèn b»ng tiÒn sÏ gióp cho doanh nghÖp qu¶n lý tèt vèn b»ng tiÒn, chñ ®éng trong viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu chi vµ sö dông vèn cã hiÖu qu¶ cao. II. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n vèn b»ng tiÒn: 1. Lu©n chuyÓn chøng tõ: §Ó thu thËp th«ng tin ®Çy ®ñ chÝnh x¸c vÒ tr¹ng th¸i vµ biÕn ®éng cña tµi s¶n cô thÓ nh»m phôc vô kÞp thêi ban l·nh ®¹o, chØ ®¹o ®iÒu hµnh kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ lµm c¨n cø ghi sæ kÕ to¸n, cÇn thiÕt ph¶i sö dông chøng tõ kÕ to¸n. Chøng tõ kÕ to¸n lµ nh÷ng ph­¬ng tiÖn chøng minh b»ng v¨n b¶n cô thÓ tÝnh hîp ph¸p cña nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. Mäi ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh trong doanh nghiÖp ®Òu ph¶i lËp chøng tõ hîp lÖ chøng minh theo ®óng mÉu vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n, néi dung ghi chÐp quy ®Þnh. Mét chøng tõ hîp lÖ cÇn chøa ®ùng tÊt c¶ c¸c chØ tiªu ®Æc tr­ng cho nghiÖp vô kinh tÕ ®ã vÒ néi dung, quy m«, thêi gian vµ ®Þa ®iÓm x¶y ra nghiÖp vô còng nh­ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nghiÖp vô, ng­êi lËp chøng tõ ... Còng nh­ c¸c lo¹i chøng tõ ph¸t sinh kh¸c, chøng tõ theo dâi sù biÕn ®éng cña vèn b»ng tiÒn lu«n th­êng xuyªn vËn ®éng, sù vËn ®éng hay sù lu©n chuyÓn ®ã ®­îc x¸c ®Þnh bëi kh©u sau: - T¹o lËp chøng tõ : Do ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra th­êng xuyªn vµ hÕt søc ®a d¹ng nªn chøng tõ sö dông ®Ó ph¶n ¸nh còng mang nhiÒu néi dung, ®Æc ®iÓm kh¸c nhau. Bëi vËy, tuú theo néi dung kinh tÕ, theo yªu cÇu cña qu¶n lý lµ phiÕu thu, chi hay c¸c hîp ®ång ... mµ sö dông mét chøng tõ thÝch hîp. Chøng tõ ph¶i lËp theo mÉu nhµ n­íc quy ®Þnh vµ cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña nh÷ng ng­êi cã liªn quan. - KiÓm tra chøng tõ : Khi nhËn ®­îc chøng tõ ph¶i kiÓm tra tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p, hîp lý cña chøng tõ : C¸c yÕu tè ph¸t sinh chøng tõ, ch÷ ký cña ng­êi cã liªn quan, tÝnh chÝnh x¸c cña sè liÖu trªn chøng tõ. ChØ sau khi chøng tõ ®­îc kiÓm tra nã míi ®­îc sö dông lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. - Sö dông chøng tõ cho kÕ to¸n nghiÖp vô vµ ghi sæ kÕ to¸n: cung cÊp nhanh th«ng tin cho ng­êi qu¶n lý phÇn hµnh nµy: + Ph©n lo¹i chøng tõ theo tõng lo¹i tiÒn, tÝnh chÊt, ®Þa ®iÓm ph¸t sinh phï hîp víi yªu cÇu ghi sæ kÕ to¸n. + LËp ®Þnh kho¶n vµ ghi sæ kÕ to¸n chøng tõ ®ã. - B¶o qu¶n vµ sö dông l¹i chøng tõ trong kú h¹ch to¸n: trong kú h¹ch to¸n, chøng tõ sau khi ghi sæ kÕ to¸n ph¶i ®­îc b¶o qu¶n vµ cã thÓ t¸i sö dông ®Ó kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ sæ kÕ to¸n chi tiÕt. - L­u tr÷ chøng tõ : Chøng tõ võa lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó ghi sæ kÕ to¸n, võa lµ tµi liÖu lÞch sö kinh tÕ cña doanh nghiÖp. V× vËy, sau khi ghi sæ vµ kÕt thóc kú h¹ch to¸n, chøng tõ ®­îc chuyÓn sang l­u tr÷ theo nguyªn t¾c. + Chøng tõ kh«ng bÞ mÊt. + Khi cÇn cã thÓ t×m l¹i ®­îc nhanh chãng. + Khi hÕt thêi h¹n l­u tr÷, chøng tõ sÏ ®­îc ®­a ra huû. H¹ch to¸n tiÒn mÆt t¹i quü: Mçi doanh nghiÖp ®Òu cã mét l­îng tiÒn mÆt t¹i quü ®Ó phôc vô cho nhu cÇu chi tiªu trùc tiÕp hµng ngµy trong s¶n xuÊt kinh doanh. Th«ng th­êng tiÒn gi÷ t¹i doanh nghiÖp bao gåm : giÊy b¹c ng©n hµng VIÖt Nam, c¸c lo¹i ngo¹i tÖ , ng©n phiÕu, vµng b¹c, kim lo¹i quý ®¸ quý ... §Ó h¹ch to¸n chÝnh x¸c tiÒn mÆt, tiÒn mÆt cña doanh nghiÖp ®­îc tËp trung t¹i quü. Mäi nghiÖp vô cã liªn quan ®Õn thu, chi tiÒn mÆt, qu¶n lý vµ b¶o qu¶n tiÒn mÆt ®Òu so thñ quü chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn. Ph¸p lÖnh kÕ to¸n, thèng kª nghiªm cÊm thñ quü kh«ng ®­îc trùc tiÕp mua, b¸n hµng ho¸, vËt t­, kiªm nhiÖm c«ng viÖc tiÕp liÖu hoÆc tiÕp nhiÖm c«ng viÖc kÕ to¸n. 2.1. Chøng tõ sö dông ®Ó h¹ch to¸n tiÒn mÆt: ViÖc thu chi tiÒn mÆt t¹i quü ph¶i cã lÖnh thu chi. LÖnh thu, chi nµy ph¶i cã ch÷ ký cña gi¸m ®èc (hoÆc ng­êi cã uû quyÒn) vµ kÕ to¸n tr­ëng. Trªn c¬ së c¸c lÖnh thu chi kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp c¸c phiÕu thu - chi. Thñ quü sau khi nhËn ®­îc phiÕu thu - chi sÏ tiÕn hµnh thu hoÆc chi theo nh÷ng chøng tõ ®ã. Sau khi ®· thùc hiÖn xong viÖc thu - chi thñ quü ký tªn ®ãng dÊu “§· thu tiÒn” hoÆc “ §· chi tiÒn” trªn c¸c phiÕu ®ã, ®ång thêi sö dông phiÕu thu vµ phiÕu chi ®ã ®Ó ghi vµo sæ quü tiÒn mÆt kiªm b¸o caã quü. Cuèi ngµy thñ quü kiÓm tra l¹i tiÒn t¹i quü, ®èi chiÕu víi b¸o c¸o quü råi nép b¸o c¸o quü vµ c¸c chøng tõ cho kÕ to¸n. Ngoµi phiÕu chi, phiÕu thu lµ c¨n cø chÝnh ®Ó h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 111 cßn cÇn c¸c chøng tõ gèc cã liªn quan kh¸c kÌm vµo phiÕu thu hoÆc phiÕu chi nh­ : GiÊy ®Ò nghÞ t¹m øng, giÊy thanh to¸n tiÒn tiÒn t¹m øng, ho¸ ®¬n b¸n hµng, biªn lai thu tiÒn ... Ta cã phiÕu thu, phiÕu chi vµ sæ quü tiÒn mÆt nh­ sau: §¬n vÞ: Sè ................... MÉu 01-TT. PhiÕu thu Q§ sè 1141 TC/ C§KT Ngµy 1/ 11/ 1995 Ngµy ................. cña BTC. Nî ............... Cã ................ Hä vµ tªn ng­êi nép : ...................................... §Þa chØ : ...................................... Lý do nép : ..................................... Sè tiÒn : .................................... (ViÕt b»ng ch÷) .................................................................................................................. KÌm theo ........................chøng tõ gèc. Ngµy th¸ng n¨m. Thñ tr­ëng KÕ to¸n Ng­êi lËp Ng­êi Thñ ®¬n vÞ tr­ëng biÓu nép quü §¬n vÞ: Sè: .............KT/ KR Ngµy: .................. PhiÕu chi TK Nî Tr¶ cho: .............................................................. Do «ng (bµ) ....................................................... CMT ............cÊp ngµy......................................... ................................. ..................... ký nhËn. DiÔn gi¶i: .................................................... ......................... ® ........................ KÌm ..................................chøng tõ gèc. Ngµy Th¸ng N¨m Ngµy .................. Tr­ëng phßng KiÓm Thñ Ng­êi lËp Ng­êi nhËn ký tªn: .... kÕ to¸n so¸t quü phiÕu Sæ quü tiÒn mÆt (Kiªm b¸o c¸o quü) Ngµy ......th¸ng .......n¨m.... Sè hiÖu chøng tõ DiÔn gi¶i Sè tiÒn Thu Chi Thu Chi Sè d­ ®Çu ngµy Ph¸t sinh trong ngµy ....................................... Céng ph¸t sinh Sè d­ cuèi ngµy KÌm theo ............. chøng tõ thu ............ chøng tõ chi. Ngµy ...........th¸ng...........n¨m.... Thñ quü ký 2.2. Tµi kho¶n sö dông vµ nguyªn t¾c h¹ch to¸n: Tµi kho¶n ®Ó sö dông ®Ó h¹ch to¸n tiÒn mÆt t¹i quü lµ TK 111 “TiÒn mÆt”. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n nµy bao gåm: Bªn nî: + C¸c kho¶n tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý nhËp quü, nhËp kho. + Sè thõa quü ph¸t hiÖn khi kiÓm kª. + Chªnh lÖch tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng khi ®iÒu chØnh. Bªn cã: + C¸c kho¶n tiÒn mÆt ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, kim khÝ quý, ®¸ quý, vµng , b¹c hiÖn cßn tån quü. + Sè thiÕu hôt ë quü ph¸t hiÖn khi kiÓm kª. + Chªnh lÖch tû gi¸ ngo¹i tÖ gi¶m khi ®iÒu chØnh. - D­ nî : C¸c kho¶n tiÒn, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ,vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý hiÖn cßn tån quü. Tµi kho¶n 111 gåm 3 tµi kho¶n cÊp 2. - Tµi kho¶n 111.1 “ TiÒn ViÖt Nam” ph¶n ¸nh t×nh h×nh thu, chi, thõa , thiÕu, tån quü tiÒn ViÖt Nam, ng©n phiÕu t¹i doanh nghiÖp. - Tµi kho¶n 111.2 “ TiÒn ngo¹i tÖ” ph¶n ¸nh t×nh h×nh thu chi, thõa, thiÕu, ®iÒu chØnh tû gi¸, tån qòy ngo¹i tÖ t¹i doanh nghiÖp quy ®æi ra ®ång ViÖt Nam. - Tµi kho¶n 111.3 “Vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý” ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý nhËp, xuÊt thõa, thiÕu , tån quü theo gi¸ mua thùc tÕ. C¬ së ph¸p lý ®Ó ghi Nî Tk 111 lµ c¸c phiÕu thu cßn c¬ së ®Ó ghi Cã TK 111 lµ c¸c phiÕu chi. Nguyªn t¾c h¹ch to¸n tiÒn mÆt t¹i quü trªn Tk 111: - ChØ ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 111 sè tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý thùc tÕ nhËp, xuÊt quü. - C¸c kho¶n tiÒn, vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý do ®¬n vÞ hoÆc c¸ nh©n kh¸c ký c­îc, ký quü t¹i ®¬n vÞ th× qu¶n lú vµ h¹ch to¸n nh­ c¸c lo¹i tµi s¶n b»ng tiÒn cña ®¬n vÞ. Riªng vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý tr­íc khi nhËp quü ph¶i lµm ®Çy ®ñ c¸c thñ tôc vÒ c©n ®o ®ong ®Õm sè l­îng, träng l­îng vµ gi¸m ®Þnh chÊt l­îng, sau ®ã tiÕn hµnh niªm phong cã x¸c nhËn cña ng­êi ký c­îc, ký quü trªn dÊu niªm phong. - Khi tiÕn hµnh nhËp quü, xuÊt quü ph¶i cã phiÕu thu, chi hoÆc chøng tõ nhËp, xuÊt vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý vµ cã ®ñ ch÷ ký cña ng­êi nhËn, ng­êi giao, ng­êi cho phÐp xuÊt, nhËp quü theo quy ®Þnh cña chÕ ®é chøng tõ h¹ch to¸n. - KÕ to¸n quü tiÒn mÆt chÞu tr¸ch nhiÖm më sæ vµ gi÷ sæ quü, ghi chÐp theo tr×nh tù ph¸t sinh c¸c kho¶n thu, chi tiÒn mÆt, ng©n phiÕu, ngo¹i tÖ, vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý, tÝnh ra sè tiÒn tån quü ë mäi thêi ®iÓm. Riªng vµng, b¹c, kim khÝ qóy, ®¸ quý nhËn ký c­îc ph¶i theo dâi riªng trªn mét sæ hoÆc trªn mét phÇn sæ. - Thñ quü lµ ng­êi chÞu tr¸ch nhiÖm gi÷ g×n, b¶o qu¶n vµ thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô xuÊt nhËp tiÒn mÆt, ngo¹i tÖ, vµng, b¹c, kim khÝ quý, ®¸ quý t¹i quü. Hµng ngµy thñ quü ph¶i th­êng xuyªn kiÓm kª sè tiÒn tån quü thùc tÕ vµ tiÕn hµnh ®èi chiÕu víi sè liÖu trªn sæ quü, sæ kÕ to¸n. NÕu cã chªnh lÖch kÕ to¸n vµ thñ quü ph¶i tù kiÓm tra l¹i ®Ó x¸c ®Þnh nguyªn nh©n vµ kiÕn nghÞ biÖn ph¸p xö lý chªnh lÖch trªn c¬ së b¸o c¸o thõa hoÆc thiÕu hôt. 2.2.1 KÕ to¸n kho¶n thu chi b»ng tiÒn VIÖt Nam: a) C¸c nghiÖp vô t¨ng : Nî TK 111(111.1) : Sè tiÒn nhËp quü. Cã TK 511 : Thu tiÒn b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸, lao vô dÞch vô. Cã TK 711 : Thu tiÒn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Cã TK 721 : Thu tiÒn tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng. Cã TK 112 : Rót tiÒn tõ ng©n hµng. Cã TK 131, 136, 141 : Thu håi c¸c kho¶n nî ph¶i thu. Cã TK 121,128,138, 144, 244: Thu håi c¸c kho¶n vèn ®Çu t­ ng¾n h¹n, c¸c kho¶n cho vay, ký c­îc, ký quü b»ng tiÒn. b) C¸c nghiÖp vô gi¶m : Nî Tk 112 : TiÒn göi vµo tµi kho¶n t¹i Ng©n hµng. Nî TK 121, 221 : Mua chøng kho¸n ng¾n h¹n vµ dµi h¹n Nî TK 144, 244 : ThÕ chÊp , ký c­îc, ký quü ng¾n, dµi h¹n. Nî TK 211, 213 : Mua tµi s¶n cè ®Þnh ®­a vµo sö dông. Nî Tk 241 : XuÊt tiÒn cho §TXDCB tù lµm. Nî TK 152, 153, 156 : Mua hµng ho¸, vËt t­ nhËp kho ( theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn) Nî TK 611 : Mua hµng ho¸, vËt t­ nhËp kho (theo kiÓm kª ®Þnh kú) Nî Tk 311, 315 : Thanh to¸n tiÒn vay ng¾n h¹n, nî dµi h¹n ®Õn h¹n tr¶. Nî TK 331, 333, 334 : Thanh to¸n víi kh¸ch, nép thuÕ vµ kho¶n kh¸c cho ng©n s¸ch, thanh to¸n l­¬ng vµ c¸c kho¶n cho CNV. .......................................... Cã TK 111 (111.1) Sè tiÒn thùc xuÊt quü. 2.2.2. KÕ to¸n c¸c kho¶n thu, chi ngo¹i tÖ : §èi víi ngo¹i tÖ, ngoµiquy ®æi ra ®ång ViÖt Nam, kÕ to¸n cßn ph¶i theo dâi nguyªn tÖ trªn tµi kho¶n 007 "Nguyªn tÖ c¸c lo¹i". ViÖc quy ®æi ra ®ång ViÖt Nam ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh sau: - §èi víi tµi kho¶n thuéc lo¹i chi phÝ, thu nhËp, vËt t­, hµng ho¸, tµi s¶n cè ®Þnh .... dï doanh nghiÖp cã hay kh«ng sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n, khi cã ph¸t sinh c¸c nghiÖp vô b»ng ngo¹i tÖ ®Òu ph¶i lu«n lu«n ghi sæ b»ng ®ång ViÖt Nam theo tû gi¸ mua vµo cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô kinh tÕ. - C¸c doanh nghiÖp cã Ýt nghiÖp vô b»ng ngo¹i tÖ th× c¸c tµi kho¶n tiÒn, c¸c tµi kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ ®­îc ghi sæ b»ng ®ång ViÖt Nam theo tû gi¸ mua vµo cña Ng©n hµng ViÖt Nam c«ng bè t¹i thêi ®iÓm nghiÖp vô kinh tÕ ph¸ sinh. C¸c kho¶n chªnh lÖch tû gi¸ (nÕu cã) cña c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®­îc h¹ch to¸n vµo TK 413- Chªnh lÖch tû gi¸. - C¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu nghiÖp vô ph¸t sinh b»ng ngo¹i tÖ cã thÓ sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi sæ c¸c tµi kho¶n tiÒn, ph¶i thu, ph¶i tr¶. Sè chªnh lÖch gi÷a tû gi¸ h¹ch to¸n vµ tû gi¸ mua cña Ng©n hµng t¹i thêi ®Óm nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®­îc hach to¸n vµo tµi kho¶n 413. KÕt cÊu tµi kho¶n 007: Bªn Nî : Ngo¹i tÖ t¨ng trong kú. Bªn Cã : Ngo¹i tÖ gi¶m trong kú. D­ Nî : Ngo¹i tÖ hiÖn cã. KÕt cÊu tµi kho¶n 413: Chªnh lÖch tû gi¸. Bªn Nî : + Chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh gi¶m cña vèn b»ng tiÒn, vËt t­, hµng ho¸, nî ph¶i thu cã gèc ngo¹i tÖ. + Chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh t¨ng cña c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ. + Xö lý chªnh lÖch tû gi¸. Bªn Cã : + Chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh t¨ng cña vèn b»ng tiÒn, vËt t­, hµng ho¸ vµ nî ph¶i thu cã gèc ngo¹i tÖ. + Chªnh lÖch tû gi¸ ph¸t sinh gi¶m cña c¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ cã gèc ngo¹i tÖ. + Xö lý chªnh lÖch tû gi¸. Tµi kho¶n nµy cuèi kú cã thÓ d­ Cã hoÆc d­ Nî. D­ Nî: Chªnh lÖch tû gi¸ cÇn ph¶i ®­îc xö lý. D­ Cã: Chªnh lÖch tû gi¸ cßn l¹i. Sè chªnh lÖch tû gi¸ trªn TK 413- Chªnh lÖch tû gi¸, chØ ®­îc sö lý (ghi t¨ng hoÆc gi¶m vèn kinh doanh, h¹ch to¸n vµo l·i hoÆc lç) khi cã quyÕt ®Þnh cña c¬ quan cã thÈm quyÒn. Riªng ®èi víi ®¬n vÞ chuyªn kinh doanh mua b¸n ngo¹i tÖ th× c¸c nghiÖp vô mua b¸n ngo¹i tÖ ®­îc quy ®æi ra ®ång VIÖt Nam theo tû gi¸ mua b¸n thùc tÕ ph¸t sinh. Chªnh lÖch gi÷a gi¸ mua thùc tÕ vµ gi¸ b¸n ra cña ngo¹i tÖ ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 711- "Thu nhËp tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh" hoÆc TK 811- Chi phÝ cho ho¹t ®éng tµi chÝnh. Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh tû gi¸ ngo¹i tÖ : - C¸c lo¹i tû gi¸ : + Tû gi¸ thùc tÕ: lµ tû gi¸ ngo¹i tÖ ®­îc x¸c ®Þnh theo c¸c c¨n cø cã tÝnh chÊt kh¸ch quan nh­ gi¸ mua, tû gi¸ do ng©n hµng c«ng bè. + Tû gi¸ h¹ch to¸n: lµ tû gi¸ æn ®iÞnh trong mét kú h¹ch to¸n, th­êng ®­îc x¸c ®Þnh b»ng tû gÝa thùc tÕ lóc ®Çu kú. - C¸ch x¸c ®Þnh tû gi¸ thùc tÕ nhËp, xuÊt quü nh­ sau: + Tû gi¸ thùc tÕ nhËp quü ghi theo gi¸ mua thùc tÕ hoÆc theo tû gi¸ do Ng©n hµng c«ng bè t¹i thêi ®iÓm nhËp quü hoÆc theo tû gi¸ thùc tÕ khi kh¸ch hµng chÊp nhËn nî b»ng ngo¹i tÖ. + Tû gi¸ xuÊt quü cã thÓ tÝnh theo nhiÒu ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau nh­ nhËp tr­íc xuÊt tr­íc, nhËp sau xuÊt tr­íc, tû gi¸ b×nh qu©n, tû gi¸ hiÖn t¹i ..... + Tû gi¸ c¸c kho¶n c«ng nî b»ng ngo¹i tÖ ®­îc tÝnh b»ng tû gi¸ thùc tÕ t¹i thêi ®iÓm ghi nhËn nî. + Tû gi¸ cña c¸c lo¹i ngo¹i tÖ ®· h×nh thµnh tµi s¶n ®­îc tÝnh theo tû gi¸ thùc tÕ t¹i thêi ®iÓm ghi t¨ng tµi s¶n (nhËp tµi s¶n vµo doanh nghiÖp) Tr×nh tù h¹ch to¸n: Tr­êng hîp doanh nghiÖp cã sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n : - Khi mua ngo¹i tÖ thanh to¸n b»ng ®ång ViÖt Nam : Nî TK 111(111.2) : (ghi theo tû gi¸ h¹ch to¸n) Cã TK 111(111.1), 331, 311 : (ghi theo tû gi¸ thùc tÕ) Nî (Cã) TK 413 : Chªnh lÖch tû gi¸ (nÕu cã) §ång thêi ghi ®¬n : Nî TK 007- l­îng nguyªn tÖ mua vµo. - B¸n hµng thu ngay tiÒn b»ng ngo¹i tÖ: Nî TK 111 (111.2) : ghi theo tû gi¸ h¹ch to¸n Cã TK 511: Ghi theo tû gi¸ thùc tÕ Nî (Cã) TK 413 : Chªnh lÖch (nÕu cã) §ång thêi ghi : Nî TK 007: L­îng nguyªn tÖ thu vµo. - Thu c¸c kho¶n nî cña kh¸ch hµng b»ng ngo¹i tÖ : Nî TK 111 (111.2) Cã TK 131 §ång thêi ghi: Nî Tk 007 : L­îng nguyªn tÖ thu vµo. - B¸n ngo¹i tÖ thu tiÒn ViÖt Nam : Nî TK 111 (1111) : Gi¸ b¸n thùc tÕ Cã TK 111 (1112) : Tû gi¸ h¹ch to¸n. Nî TK 811: NÕu gi¸ b¸n thùc tÕ nhá h¬n gi¸ h¹ch to¸n, Cã TK 711: NÕu gi¸ b¸n thùc tÕ lín h¬n gi¸ h¹ch to¸n. §ång thêi ghi: Cã TK 007- l­îng nguyªn tÖ chi ra. - Mua vËt t­ hµng ho¸, TSC§, dÞch vô thanh to¸n b»ng ngo¹i tÖ: Nî TK 211, 214, 151, 152, 153, 627, 641, 641 : Tû gi¸ thùc tÕ Cã TK 111(1112) : Tû gi¸ h¹ch to¸n Nî (Cã) TK 41 : Chªnh lÖch (nÕu cã) §ång thêi ghi: Cã TK 007 : L­îng nguyªn tÖ chi ra. - Tr¶ nî nhµ cung cÊp b»ng ngo¹i tÖ: Nî TK 331 Cã TK 111 (111.2) §ång thêi Cã TK 007- l­îng nguyªn tÖ chi ra - §iÒu chØnh tû gi¸ h¹ch to¸n theo tû gi¸ thùc tÕ lóc cuèi kú. Khi chuÈn bÞ thùc hiÖn ®iÒu chØnh tû gÝa ngo¹i tÖ, doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª ngo¹i tÖ t¹i quü, göi Ng©n hµng ... ®ång thêi dùa vµo møc chªnh lÖch tû gi¸ ngo¹i tÖ thùc tÕ vµ h¹ch to¸n ®Ó x¸c ®Þnh møc ®iÒu chØnh. NÕu tû gi¸ thùc tÕ cuèi kú t¨ng lªn so víi tû gi¸ h¹ch to¸n th× phÇn chªnh lÖch do tû gi¸ t¨ng kÕ to¸n ghi: Nî TK 111 (111.2) Cã TK 413 NÕu tû gi¸ thùc tÕ cuèi kú gi¶m so víi tû gi¸ h¹ch to¸n th× møc chªnh lÖch do tû gi¸ gi¶m ®­îc ghi ng­îc l¹i: Nî TK 413 Cã TK 111 (111.2) Tr­êng hîp doanh nghiÖp kh«ng sö dông tû gi¸ h¹ch to¸n : - Mua ngo¹i tÖ tr¶ b»ng tiÒn ViÖt Nam : Nî TK 111 (1112) : Gi¸ mua thùc tÕ Cã TK 111 (1111) : Gi¸ mua thùc tÕ §ång thêi: Nî TK 007 : L­îng nguyªn tÖ nhËp quü. - Thu tiÒn b¸n hµng b»ng ngo¹i tÖ : Nî TK 111 (1112) : Tû gi¸ thùc tÕ. Nî TK 131 : Tû gi¸ h¹ch to¸n. Cã TK 511 : Tû gi¸ thùc tÕ. - Thu._.