Giáo trình Ngân hàng thương mại - Chương 1: Tổng quan về Ngân hàng thương mại

theo cơ cấu tổ chức9/7/20214GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH1.2.1.1 NHTM chia theo hình thức sở hữuHình thứcSở hữu1NHTM cổ phầnNgân hàng sở hữu cá nhân23Ngân hàng sở hữu nhà nướcNgân hàng liên doanh45Chi nhánh ngân hàng nước ngồi ỏ Việt Nam6Chi nhánh ngân hàng nước ngồi ỏ Việt NamNgân hàng 100% vốn nước ngồi9/7/20215GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHPhân loại các ngân hàng sau theo hình thức sở hữu:Ngân hàng Phương Đơng Ngân hàng Chính sách Xã hội Việt NamNgân hàng Á Châu HSBC (Việt Nam) Standard Chartered Bank (Vietnam) Limited, Shinhan Việt Nam Hong Leong Việt NamNgân hàng Đầu tư và Phát triển CampuchiaNgân hàng Đơng Nam Á Ngân hàng Đại DươngNgân hàng Indovina Ngân hàng Việt – Nga Ngân hàng Nơng nghiệp và Phát triển Nơng thơn Việt NamNgân hàng ShinhanVinaNgân hàng Đại Á VID Public BankNgân hàng Quân ĐộiNgân hàng Đơng Á 9/7/20216GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH1.2.2 Phân chia theo chiến lược kinh doanhClick to add Title1NHTM bán lẻ2NHTM bán buơn và bán lẻ3Ngân hàng bán buơn: chi nhánh NH nước ngồi9/7/20217GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHƯƠNG 1: TỔNG QUAN (tt)1.3 Các nghiệp vụ chủ yếu của NHTM (hiện đại): Nghiệp vụ truyền thống: Nghiệp vụ được tiến hành trên cơ sở tiền mặt. Nghiệp vụ huy động vốn bằng tiền mặt. Cho vay bằng tiền mặt. Thu nợ bằng tiền mặt. Trả tiền gửi cũng bằng tiền mặt. Nghiệp vụ hiện đại: Nghiệp vụ thẻ thanh tốn, thuê mua, thu nợ. hợp đồng tương lai, trao đổi lãi suất, tỷ giá hối đối.9/7/20218GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHHoạt động huy động vốn Nhận tiền gởi: dưới hình thức tiền gửi khơng kỳ hạn, tiền gửi cĩ kỳ hạn và các loại tiền gửi khác Phát hành giấy tờ cĩ giá: chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu và giấy tờ cĩ giá khác => huy động vốn của tổ chức, cá nhân trong và ngồi nước (NHNN cho phép)Vay vốn giữa các tổ chức tín dụng: vay vốn của NHTM khác và của tổ chức tín dụng nước ngồiVay vốn ngắn hạn của Ngân hàng Nhà Nước: dưới hình thức tái cấp vốn9/7/20219GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHHoạt động tín dụng.Cho vay: Cho vay ngắn hạn, Cho vay trung hạn, dài hạn để thực hiện các dự án đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh , dịch vụ và đời sống.Chiết khấu: - Chiết khấu thương phiếu và các giấy tờ cĩ giá ngắn hạn khác đối với tổ chức, cá nhân. - Tái chiết khấu các thương phiếu và các giấy tờ cĩ giá ngắn hạn khác đối với các NHTM khác.Cho thuê tài chính: được thành lập cơng ty cho thuê tài chính theo Nghị Định của Chính phủ.9/7/202110GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHƯƠNG 1: TỔNG QUAN (tt)Bảo lãnh: - Bảo lãnh vay vốn: - Bảo lãnh thanh tốn - Bảo lãnh dự thầu - Bảo lãnh thực hiện hợp đồng - Bảo lãnh bảo đảm chất lượng sản phẩm - Bảo lãnh hồn trả tiền ứng trước - Bảo lãnh đối ứng - Xác nhận bảo lãnh9/7/202111GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHƯƠNG 1: TỔNG QUAN (tt)Hoạt động dịch vụ thanh tốn. Cung ứng các phương tiện thanh tốn; Thực hiện dịch vụ thanh tốn trong nước cho khách hàng; Thực hiện dịch vụ thanh tốn quốc tế khi được NHNN cho phép; Thực hiện các dịch vụ thu hộ và chi hộ; Thực hiện các dịch vụ thanh tốn khác do NHNN quy định; Tổ chức hệ thống thanh tốn nội bộ và tham gia hệ thống thanh tốn liên ngân hàng trong nước;9/7/202112GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHƯƠNG 1: TỔNG QUAN (tt)Nghiệp vụ ngân quỹ: Nghiệp vụ ngân quỹ là nghiệp vụ thu và phát tiền mặt cho khách hàng của NHTM.Các nghiệp vụ khác: Gĩp vốn và mua cổ phần: được dùng vốn điều lệ và quỹ dự trữ để - Gĩp vốn, mua cổ phần của các doanh nghiệp và các tổ chức tín dụng khác trong nước. - Liên doanh với nước ngồi để thành lập ngân hàng liên doanh; Tham gia vào thị trường tiền tệ: mua bán các cơng cụ của thị trường tiền tệ như cho vay ngắn hạn, mua bán các giấy tờ cĩ giá, thị trường hối đối9/7/202113GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHƯƠNG 1: TỔNG QUAN (tt) Kinh doanh ngoại hối- vàng: được phép trực tiếp kinh doanh hoặc thành lập cơng ty trực thuộc để kinh doanh ngoại hối và vàng trên thị trường trong nước và quốc tế Ủy thác và nhận ủy thác: - NHTM được ủy thác, nhận ủy thác làm đại lý trong các lĩnh vực liên quan đến hoạt động ngân hàng. - Quản lý tài sản, vốn đầu tư của tổ chức, cá nhân trong và ngồi nước theo hợp đồng ủy thác, đại lý. - Nhận ủy thác trong di chúc, quản lý tài sản cho khách hàng đã qua đời, bảo quản các tài sản cĩ giá. - Là chuyên gia tư vấn tài chính, về đầu tư, về quản lý tài chính, về thành lập, mua bán, sáp nhập DN.9/7/202114GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHƯƠNG 1: TỔNG QUAN (tt) Cung cấp các dịch vụ bảo hiểm: được thành lập cơng ty trực thuộc hoặc liên doanh để kinh doanh bảo hiểm theo quy định của pháp luật. Tư vấn tài chính: NHTM được cung ứng các dịch vụ tư vấn tài chính, tiền tệ cho khách hàng dưới hình thức tư vấn trực tiếp hoặc thành lập cơng ty tư vấn trực thuộc Ngân Hàng. Kinh doanh bất động sản: Cho vay kinh doanh bất động sản hoặc thành lập cơng ty kinh doanh BĐS. Bảo quản vật quý giá: thực hiện các dịch vụ bảo quản vật quý, giấy tờ cĩ giá, cho thuê tủ két, cầm đồ và các dịch vụ khác cĩ liên quan theo qui định của pháp luật.9/7/202115GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHƯƠNG 1: TỔNG QUAN (tt)1.4 Phân loại các nghiệp vụ của NHTM ở Việt Nam:Căn cứ vào Bảng cân đối tài sản Nghiệp vụ ngồi Bảng cân đối tài sản: là các hoạt động dịch vụ và bảo lãnh của ngân hàng Các nghiệp vụ trong bảng cân đối tài sản của Ngân hàng - Nghiệp vụ tài sản Nợ (nghiệp vụ huy động vốn): - Các nghiệp vụ tài sản Cĩ (nghiệp vụ sử dụng vốn)9/7/202116GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHƯƠNG 1: TỔNG QUAN (tt)Căn cứ vào đối tượng khách hàng Nghiệp vụ đối với khách hàng là doanh nghiệp - Tiền gửi thanh tốn - Thanh tốn khơng dùng tiền mặt giữa các doanh nghiệp - Thanh tốn quốc tế - Mua bán ngoại tệ với doanh nghiệp - Cho vay đối với doanh nghiệp - Bảo lãnh đối với doanh nghiệp - Mơi giới chứng khốn - Tư vấn tài chính 9/7/202117GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCHƯƠNG 1: TỔNG QUAN (tt) Nghiệp vụ đối với khách hàng là cá nhân: - Tiền gửi cá nhân - Tiền gửi tiết kiệm - Thẻ thanh tốn - Thanh tốn qua ngân hàng - Cho vay tiêu dùng - Cho vay xây dựng, sữa chữa, mua bán bất động sản - Cho vay trả gĩp - Cho vay hộ kinh tế gia đình.9/7/202118GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHNghiệp vụ tài sản Nợ (huy động vốn) gồm Tiền gửi khách hàng (tiền gửi thanh tốn, tiền gửi tiết kiệm)1Tiền gửi các tổ chức tín dụng khác2Tiền gửi NHNN và Kho Bạc NN33Vay các tổ chức tín dụng khác44Vay bằng cách phát hành trái phiếu, kỳ phiếu59/7/202119GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHCác nghiệp vụ tài sản Cĩ (sử dụng vốn) gồmCho vay đối với khách hàng1 Đầu tư chứng khốn2Cho vay các tổ chức tín dụng khác39/7/202120GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH1.5 Các quy định pháp lý trong hoạt động của NHTM1.5.1 Quy định về vốn pháp định của các loại hình NHTM đến năm 20101.5.2 Quy định về dự trữ và bảo đảm an tồn9/7/202121GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHSTTLoại hình tổ chức tín dụngMức vốn pháp định áp dụng cho đến năm20082010INgân hàng1Ngân hàng thương mạiaNgân hàng thương mại Nhà nước3.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngbNgân hàng thương mại cổ phần1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngcNgân hàng liên doanh1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngdNgân hàng 100% vốn nước ngồi1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngđChi nhánh Ngân hàng nước ngồi15 triệu USD15 triệu USD2Ngân hàng chính sách5.000 tỷ đồng5.000 tỷ đồng3Ngân hàng đầu tư3.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồng4Ngân hàng phát triển 5.000 tỷ đồng5.000 tỷ đồng5Ngân hàng hợp tác1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồng6Quỹ tín dụng nhân dânaQuỹ tín dụng nhân dân TW1.000 tỷ đồng3.000 tỷ đồngbQuỹ tín dụng nhân dân cơ sở0,1 tỷ đồng0,1 tỷ đồngIITổ chức tín dụng phi ngân hàng1Cơng ty tài chính300 tỷ đồng500 tỷ đồng2Cơng ty cho thuê tài chính100 tỷ đồng150 tỷ đồng9/7/202122GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH9/7/202123GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHTiền dự trữ bắt buộc tháng này=Số dư tiền gửi đầu tháng trước + Số dư tiền gửi cuối tháng trước xTỷ lệ dự trữ bắt buộc kỳ này------------------------2Tỷ lệ DTBB của các NHTM tại VN theo Quyết định số 187/2008/QĐ-NHNN Loại Tiền gửiTỷ lệ DTBBVNĐNgoại tệKhơng kỳ hạnKỳ hạn = 12 thángKhơng kỳ hạnKỳ hạn = 12 thángNHTM11%11%5%11%11%5%Riêng Agribank8%8%4%8%8%4%9/7/202124GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHKhả năng thanh tốn=Giá trị tài sản Cĩ cĩ thể thanh tốn ngayGiá trị tài sản Nợ phải thanh tốn tại một thời điểmKhả năng thanh tốnTỷ lệ an tồn vốn tối thiểu=Giá trị vốn chủ sở hữuGiá trị tài sản cĩTỷ lệ an tồn vốn tối thiểu9/7/202125GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHTỷ lệ tối đa VNH được sử dụng cho vay trung hạn và dài hạnTnGiá trị nguồn vốn ngắn hạn dùng để cho vay trung và dài hạn=Dư nợ cho vay trung và dài hạnTỷ lệ tối đa dư nợ cho vay so với số tiền gửiTd Dư nợ cho vay=Số dư tiền gửi9/7/202126GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NHThành viên HĐQT, ban kiểm sốt, TGĐ, P. TGĐ1Người thẩm định xét duyệt cho vay21.6 Các quy định về cho vayBố, mẹ, vợ chồng, con của HĐQT, ban kiểm sốt, TGĐ, P. TGĐ 331.6.1 NHTM khơng được cho vay các đối tượng sauTổ chức kiểm tốn, KTV đang kiểm tốn tại NH, kế tốn trưởng và thanh tra viên1Các cổ đơng lớn của NH21.6 Các quy định về cho vayDN cĩ một trong những đối tượng là thành viên HĐQT, BKS,TGĐ, PTGĐ chiếm trên 10% vốn điều lệ DN đĩ331.6.2 NHTM khơng được cấp tín dụng khơng cĩ đảm bảo, cấp tín dụng với những điều kiện ưu đãi cho những đối tượng sau đây:Tổng dư nợ cho vay khơng vượt quá 15% VTC của ngân hàng1Nếu cĩ thì được phép vay hợp vốn21.6 Các quy định về cho vayMức bảo lãnh với 1 khách hàng và tổng mức bảo lãnh khơng vượt quá 25% so với VTC theo quy định của thống đốc NHNN331.6.3 Giới hạn cho vay với một khách hàng của NHTMTổng dư nợ cho vay khơng vượt quá 50% VTC của ngân hàng11.6 Các quy định về cho vay1.6.4 Giới hạn cho vay với một nhĩm khách hàng của NHTMMức bảo lãnh với 1nhĩm khách hàng và tổng mức bảo lãnh khơng vượt quá 60% so với VTC theo quy định của thống đốc NHNN33Câu hỏi ơn tập1. Thống kê hệ thống các ngân hàng thương mại và TCTD hoạt động tại Việt Nam( website NHNN)2. Nguyên tắc kinh doanh của NHTM là gì?3. tỷ lệ dữ trữ bắt buộc hiện9/7/2021GV Nguyễn Thị Thương_Khoa TC-NH31